Book Title: Guru Gautamswami
Author(s): Ratilal D Desai
Publisher: Jivanmani Sadvachan Mala Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001040/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ////// guru gautamasvAmI we * AjIvana mahi hAcanamALa e AE ka C lekhakaH ratilAla dIpacaMda desAI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ki$ka$$$AEY=EEkraka, che gurugautamasvAmI ? (caritrakathA). : lekhaka : ratilAla dIpacaMda desAI ja vAcana NUnir kaka85-.88 8.8888ka. : amada vAda ' : prakAzaka : zrI jIvana-maNi savAcanamALA TrasTa amadAvAda ka88888888 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : zrI lAlabhAI maNilAla zAha zrI jIvana-maNi savAcanamALA TrasTa, navA vikAsagRha, operA sosAyaTI pAse, pisTa AnaMdanagara, amadAvAda-7. jAnyuArI, 1975 mahAvIra nivANu saM. ra501 vi. saM. 2031, poSa pahelI AvRtti sarva hakaka lekhakane svAdhIna kiMmata : rU. 8-para . LIKESETOETKO KASMEHTA KERESKKOKARTA pustakanA mudraka : zrI narendra che. tenI dila prinTarI 26, satyama sosAyaTI, raMgIlA geTanI pAchaLa, zAhapura, amadAvAda-1. chabIo, AvaraNa tathA AgaLanAM pAnAMnA mudraka : dIpaka lAlabhAInI ke. 20, suprabhAta inDasTrIyala esTeTa, bAraDolapurA, amadAvAda-16, te hakaka - ka t: Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re guru gautamasvAmI kalpasUtranI paMdaramI sadInI kAgaLanIhastalikhita pratamAMnuM citra. lA. da. bhA. saM. vidyAmaMdiramAMnA pU. puNyavijayajI mahArAjanA saMgrahanI prata Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gautamasvAmInuM aSTaka aMgUThe amRta vase, labdhi taNA bhaMDAra te guru gautama samarIe, vAMchita phala dAtAra. 1 prabhu vacane tripadI lahI, sUtra race te vAra; caudaya pUravamAM race, kAloka vicAra. 2 bhagavatI sUtre dhura namI, baMbhI lipi jayakAra; leka-lokottara sukha bhaNI, bhAkhI lipi aDhAra. 3 vIra prabhu sukhiyA thayA, divAlI dina sAra; aMtarmuharata tatakSaNe, sukhiyo sahu saMsAra. 4 kevalajJAna lahe yadA, zrI gautama gaNadhAra; sura-nara harakha dharI tadA, kare mahotsava udAra. 5 sura-nara paraSadA Agale, bhAkhe zrI zratanANa; nANa thakI jaga jANIe, dravyAdika cau ThANa. 6 te zrutajJAnane pUjIe, dIpa dhUpa mane hAra; vIra Agama avicala raho, varasa ekavIsa hajAra. 7 guru gautama aSTaka kahI, ANuM harSa ullAsa; bhAva dharI je samaraze, pUre sarasvatI Aza. 8 (AThamI kaDI A pramANe paNa maLe che) zAsana zrI prabhu vIranuM, samaje je cidAnaMda sukha zAzvatA, pAme te suvicAra; niradhAra. 8 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa che sva. parama pUjya prAtaHsmaraNIya, AgAmaprabhAkara munivarya zrI puNyavijayajI mahArAja ! ApanA pavitra sAMnidhyamAM besavAne je samaya maLe te jIvanane eka aNamola avasara banI gaye; A samaya daramyAna ApanI nirdabha ane nirmaLa sAdhanAnAM ane pAgAmI tathA jIvanasparzI vidvattAnAM je darzana thayAM te sadAsmaraNaya ane mArgadarzaka banI rahyAM che; ApanI saraLatA, namratA, sahRdayatA, nikhAlasatA, karuNuMparAyaNatA, svasthatA, nirabhimAna vRtti, zAMta ane paragaju prakRti, guNagrAhaka dRSTi, udAratA, apramattatA ane samatAnuM smaraNa Aje paNa mUkapaNe dharmabhAvanAnuM preraka banI rahe evuM che; ane prasannatAthI zobhato Apane vairAgya to ativirala ane guru gautamasvAmInI puNyasmRti jagADe evo che. ApanA upakAranuM keTakeTaluM smaraNa karIe! ApanA upakAronI yatkiMcita smRtirUpe A pustaka Apane samarpaNa karIne kRtArtha thAuM chuM. - caraNaraja ratilAla Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhana karI, tes vika pharaja : 0 ke A kaha Be , che Dara A za karo A kAraNa ke eka E . na ( kinAro nA . thaI jAya tenI ' , karI . , . . karI . paramapUjyapAda, AgamaprabhAkara, munivarya zrI puNyavijayajI mahArAja (vi. saM. 1952-2017) che ane tenA 'na ma , ja . , , nI sa na - ART ne che , , , . .maf Lii kI mAna. ma. nI rakama nA , , , A . tA ! ja ranArI 1 mahApta ka vinA rahI , #NA badhA kA . IN na che - ba. kanaka na - nA ka na I to rIte ba , to ', | ' ' . na . - - - - - - '. che ke tamane che ke temanA vaidika ke, 3. vinA ' . . dila toDI eka 1 2 - ka kaI [te's karI , karI A A - | che | ke kAna karI de jI - mAtA ne jaI A ke vuM ka eka kAne che kie rAma jIta a kAma che? ! na'tI zakI E parathI utArI , ' nA.'' ra ' siT 1, 10 hA , ] ke kAkA ', nAnA raNamAM . , mAM che L 100 rana , ke na jAya te mA , ja nA karI che . A para karI chehuM kAna mAM pharaja no rakAsa tha rahI kA ni naM . ( kamalA nI rIta - 38: mAM che te nI koI - .ema. nA netA kA karI che la - - 0 1 nI ki. za aa aa aa ta che. A eka ja - phI zake. , * 1 nA 1 - nA nA ' , kAna , mArA "I' . nA 2 ke , jANI' ka. che ke rsarI , . - che ke, va zaSTi nI rA bhAra , , RE te ja rI . kAma karI , na vika nA hAthanA nI J karI [ A de : - ke tenI mArI 1 ke kizorI na karavAnI paka che. vaLI tako Rii mA 2 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAkAraka ke je eka taka che avanI kAkI kAkA zrI gautamasvAmInI nirvANabhUmi zrI guNAyAjI tIrthamAMnuM bhagavAna mahAvIranuM jaLamaMdira asarakAraka rarakAra kAra , 8 je karI " che ka koNa che mArA viDio mAM ke kAra karI che ka ruM karI para , chuM huM che je ke che ke - mAnavA che : ke 'ke che la che A h, Now we review: = . . ke je je ' ja kare che ? . 3: ja pross-38-ka - 4 * che. je '' A ma re suhA che - sI - zrI sametazikhara mahAtIrtha uparanI zrI gautamasvAmInI TrakanI derI Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 'E 35 ' ka vatA kuratI na hatI - matagata koInA kI hA ki bhakArI re, pATaNanA bheMsAta pADAnA zrI gautamasvAmInA maMdiramAMnI zrI gautamasvAmInI vi.saM. 1433nI pASANapratimA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che . . . . . karI hatI ke ) , zuM che ? " nA roja nara vALA liter, , jI hA nA riyA i ' (aa pAka - ra { che na to he che aDada ane A paNa che ke A - 20 : kaLA - - , - - = . ( 2 amadAvAda, dozIvADAnI peLanA zrI bhAbhA pArzvanAthanA jinamaMdiramAMnI vi.saM. 1967nI zrI gautamasvAmInI dhAtupratimA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke gara 26113 || sa01667vAla ALAS MO 5 jJAnIya dArUna tI AjanA dopanAnA saMta * 96guvAyI WWW jIvananA zrIvimalasAmarI dI. rava jItena zrIzrIzrI ega yA kaTaM zrIma svAmibi baiMkAritA masomasUrinizrAvArya zrI hama samasAra yu MG zrI gautamasvAmInI vi.sa. 1667nI dhAtupratimAnI pAchaLanA zilAlekha Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI rAjagRhI dAdAvADImAMnI zrI gautamasvAmInI pASANapratimA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jIvanano lahAve che amRta te saMsAramAM koNe dIThuM che ke kANe cAkhyuM che? ane chatAM amRtane mahimA keTakeTale gAvAmAM Avyo che! ane kALA mAthAnA mAnavIne enuM keTaluM badhuM AkarSaNa hoya che! amRtanA rasanuM pAna karIne amara banavAnuM ane mRtyunA mahAbhayathI sadAne mATe bacI javAnuM mana kone na hoya? paNa amRta e narI kalpanA che ane amRtanI bhAvanA e nakkara satya che. e bhAvanA mAnavIne matyamAMthI amartya banavAno eTale ke mRtyune tarI javAne kImiye zIkhave che. A bhAvanAnuM vyavahAru rUpa eTale AtmalakSI jIvanasAdhanA. '' AvI jIvanasAdhanA e ja mAnavajIvanane sAco mahimA che. ane AvI sAdhanA dvArA AtmAnI ja e ja mAnavabhavane caritArtha karavAne rAjamArga che. AtmAmAM chupAyelA amRtatattvane A mArge ja sAkSAtkAra thaI zake che. A sAkSAtkAra eTale saMsAranAM tathA karmanAM baMdhanathI ane kaSAyathI sarvathA mukti; e ja mokSa. che tethI ja jIvanasAdhaka saMta e duHkhI duniyAne visAmo ane sukhI saMsAranuM vivekabharyuM niyaMtraNa gaNAya che. duHkha-dInatAmAM bhAMgI na paDavuM, sukha-sAhyabImAM chakI na javuM ane manane nirmaLa karavA sadA prayatnazIla rahevuM-jIvanane jIvI jANavAnI A kaLA ane AMtarika zakita saMtonA samAgamathI ja hAMsala thaI zake che. eTalA mATe ja saMtasamAgamane mahimA ane prabhAva apAra lekhavAmAM AvyuM che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI AvA ja eka mahAna AtmasAdhaka saMta, dha puruSa ane saMghanAyaka hatA. ane emanA pArasamaNi jevA saparkathI aneka pAmara ane pApI jIvAnA paNa udghAra thayA hatA. gautamasvAmInu smaraNa karIe chIe ane guNagarimAthI ApatA, yazanAmI ane sphaTika samA ujjvaLa vyaktitvanAM AhalAdakArI ane pAvanakArI dana thAya che. prabhu mahAvIranA caraNe samarpita thayelu. emanuM jIvana hatuM. prabhu uparanI emanI zraddhA ane bhakita ananya hatI. emanI namratA, saraLatA ane guNaprIti dAkhalArUpa banI rahe evI hatI. sanuM maMgala cAhavA ane karavAnI vizvakalyANanI bhAvanAnI bhAgIrathI emanA rAma rAmamAM vahetI hatI. vAtsalya ane vizvamaitrInA te avatAra hatA. mahAna jJAnI heAvA chatAM jJAnanu" gumAna, prabhunA prathama gaNadhara heAvA chatAM meATApaNAnuM abhimAna ane aneka jIvAnA uddAraka hAvA chatAM peAtAnA prabhAvane ahaMkAra emane sparzI sudhdhAM na zakatAM. emanA nAme saM saMkaTA dUra thatAM, sahunuM maMgaLa thatuM ane kaI kaI camatkArA sarjAtA; emanI AvI khyAti heAvA chtAM nAmanAnI kAmanAthI teo, jaLakamaLanI jema, sathA alipta hatA. te anata Rddhi, siddhi ane labdhienA svAmI hAvA chatAM enuM emane mana na kaMI vizeSa mUlya hatu` ke na kAI gaurava. sasArIne mana jenA bhAre mahimA hoya che, evA prasaMge paNa sarvathA anAsakata ane mAhamukata rahevAnI labdhinA AMtarika khaLa, teja ane parAkramanu varadAna emane sAva sahajapaNe maLyuM hatuM. bhavya ane bhadra emanI prakRti hatI; kaSAyA, kalezA, karmA ane dASAne dUra karavAnI emanI pravRtti hatI; ane nItarelA nIra jevI niLa ane upakAraka emanI vRtti hatI. CCRA RoxineR Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . teo mokSamArganA yAtrika hatA; mokSanI prApti sAthe pitAnI jIvanayAtrA ke saMsArayAtrA pUrI karIne amarapaNAnA adhikArI banyA hatA; ane janma, jarA ane maraNanA bhayane pAra karI gayA hatA.. jIvana ane amRta ahIM ja ekarUpa banI jAya che, ane aMte amRtanuM tattva ja kAyama rahe che. . AvA bhavya, mahAna ane maMgalakArI dharmapuruSanI caritrakathA lakhavAnI mane taka maLI tethI khUba AnaMda thAya che. ane, jogAnujoga, bhagavAna mahAvIranA pacIsamA nirvANakalyANakanI vyApaka ujavaNuM dezabharamAM thaI rahI che evA pavitra, apUrva ane aitihAsika samaye A pustaka pragaTa thAya che, ethI vizeSa AnaMda thAya e svAbhAvika che. - A pustakanA lakhANane aMte meM A pramANe noMdha karI hatI : "lakhANuM pUruM karyuM" vi. saM. 2028, Aso sudi 5, guruvAra, tA. 12-10-1972 nA roja sAMjanA savA pAMca vAge, amadAvAda." A nedha uparathI joI zakAya che ke A pustaka lakhAyAne savAbe varSa jeTalo lAMbo samaya thaI gayo. vaLI, A pustaka jaladI chapAIne bahAra paDe e mATe prayatna paNa ThIka ThIka karyo. chatAM pustakanuM chApakAma, dhAraNuM pramANe, tarata hAtha dharI na zakAyuM ane, eka yA bIjA kAraNe, emAM meDuM thatuM ja gayuM. tethI, ema lAge che ke, A pustaka mATe bhavitavyatAne koI zubha saMketa ja evo hato ke e zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA pacIsamA nirvANakalyANakanI zAnadAra ujavaNunA yAdagAra varSamAM ja pragaTa thAya. mArA mATe A bhavitavyatAne vega upakAraka banI gayo. A ujavaNImAM A pustakarUpe mAru ati namra artha ApavAne mane maMgala suavasara maLe. je thAya te sArA mATe. - labdhinA bhaMDAra ane maMgala vibhUti tarIke jaina saMghamAM gautamasvAmIne ghaNe ja mahimA che ane nitya prAtaHsmaraNya dharmapuruSa tarIke sau emanuM smaraNa ane dhyAna kare che. ApaNAM judAM judAM AgamasUtramAM tema ja AgamasUtra sivAyanA jaina Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMthamAM paNa, bhale chUTAchavAyA, emanA aneka jIvana-prasaMge sacavAI rahyA che. vaLI, emanI stuti-prazasti ane puNyasmRti nimitte eka prAcIna samayathI te atyAranA samaya sudhI, zAstrIya bhASAmAM tema ja lekabhASAmAM, nAnI-moTI saMkhyAbaMdha kAvyakRtio racAtI rahI che. ane prAcIna samayamAM saMkhyAbaMdha pUrvAcAryo ane prabhAvaka puruSanAM caritro paNa racAyAM che. Ama chatAM, jaina sAhityane vipula bhaMDAra, gautamasvAmI samAM zreSTha dharma prabhAvaka mahApuruSanI saLaMga caritrakathAthI vaMcita rahyo, e kaMIka navAI upajAve evI vAta che. jANe badhA kathAkAre ane caritrakAra, saune mATe sadAmaraNIya ane sarvamaMgalakArI A mahAna vibhUtinI dharmakathA racIne potAnI sarasvatIne vizeSa dhanya banAvavAnuM visarI gayA hoya ema ja lAge che. Ama kema thayuM haze bhalA ? - A praznano samajamAM Utare evo khulAse maLavuM muzkela che. saMbhava che, sAva sahajapaNe AvuM banI javA pAmyuM hoya, athavA to bhagavAna mahAvIra pachInI zramaNa-paraMparAnA Adi puruSa pAMcamA gaNadhara zrI sudharmAsvAmI lekhAtA hovAthI te Ama banavA nahIM pAmyuM hoya? paNa, to to pachI, zrI sudharmAsvAmInI saLaMga kathA paNa ApaNe tyAM kayAM racAI che? A hakIkatane gheDeka khulAso kadAca A rIte thaI zake ? nAma tene nAza" evI vairAgyapreraka bhAvanAnuM saMyama-tapa-tyAgapradhAna dharma saMskRtimAM vizeSa sthAna hovAthI, sAcA AtmasAdhaka AtmAne prayatna haMmezAM nAmanA ane kIrtinI kAmanA ke AsaktithI aLagA rahIne e mATe bane teTalI vadhu udAsInatA keLavavAne ja hoya che. AvA udAsInatAnA upAsaka sAdhakane potAnA jIvananI vigato sAcavavAnuM kAma ALapaMpALa jevuM lAge ane emanA sAthIone paNa e mATe vizeSa utsAha na jAge e svAbhAvika che. alabatta, keAI kathAkAra, caritrakAra ke itihAsakAra potAnI zraddhAbhakitanA AdhArarUpa, lokakalyANakArI ane pUjya vyaktino jIvanaparicaya lakhI zakAya evI sAmagrIne abhAva jue tyAre ene duHkha thayA vinA nathI rahetu. ane jyAre paNa e AvI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmagrI meLavI zake che tyAre enuM citta rAjI rAjI thaI jAya che. paNa sAcAM AtmasAdhaka saMto ane satIe kaMI ItihAsakAra mATe nahIM paNa pitAnA ane duniyAnA bhalA mATe jIvana jIve che ane sAdhanA kare che. anAsaktithI zobhatI AvI sAdhanA e sAdhutA ane zramaNajIvananI sAdhanAnI zebhA che-bhale pachI enA lIdhe caritrathA lakhavAmAM upayogI thAya evI sAmagrI sacavAI rahe ke upekSita bane. hajAre chone Azraya ApatA vizALa vaDalAnA mULiyAnA rUpane keNa jANu zake che? evuM ja sAcA saMtonuM samajavuM. e game tema hoya, paNa ApaNe tyAM gautamasvAmInA bhavya ane anerA jIvana-prasaMgone AlekhatI saLaMga kathAne abhAva che e hakIkata che. be jIvanacaritra kaMIka AvakAradAyaka gAnujoga kahe ke bhavitavyatAno yoga kahe, chellAM cAra-pAMca varSa daramyAna gautamasvAmInAM be jIvanacaritro pragaTa thayAM che. paheluM caritra "ruddhamara taY : 8 anuzITana" e nAmanuM sthAnakamAga saMdhanA saMta zrI gaNeza muni zAstrIe hindI bhASAmAM lakhyuM che ane te, I.sa. 1970mAM, sanmati jJAnapITha, AgarA-2, e saMsthA taraphathI pragaTa thayuM che. 176 pAnAMnA e pustakanI kiMmata cAra rUpiyA che. A pustaka ane AvuM bIjuM pustaka te meM lakheluM A "gura gautamasvAmI". ApaNuM Agama-sAhityamAMthI tema ja anya jaina graMthomAMthI gautamasvAmI saMbaMdhI je kaMI ochI-vadhu mAhitI maLI zake ema hatI, te meLavIne tene eka saLaMga caritrakathArUpe saMkalita karavAne meM namra ane yathAzakya prayatna karyo che. A saMkalanamAM badhA ja jIvanaprasaMgone samAveza thaI jAya e mATe banatuM dhyAna rAkhavA chatAM kadAca koIka prasaMga rahI javA paNa pAmyA heya. vaLI, badhA prasaMgenI goThavaNa kAlAnukrame ja thaI che, ema kahevuM paNa muzkela che. keTalAka prasaMge kayAre banyA haze, e : 1 the Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaya ja jANI zakAyA nathI, teA keTalAka prasaMgAnI geAThavaNImAM, bahu jhINavaTathI jotAM, kadAca kAlakramanI dRSTie kaMIka AdhApAchApaNuM thaI gayuM heAya evuM paNa bane. Ama chatAM je kaI lakhyu che te kAI paNa prAcIna ke arvAcIna AdhAra meLavIne ja lakhyuM che. A caritrakathAnuM Alekhana karavAmAM dareka prasaga AdhArayukta heAya. e mATe meM itihAsakAra ke caritrakAranA jevI zakaya jhINavaTa tathA cIvaTa rAkhavAnA prayatna karyo che; ane kAI pazu pramANayukta prasaMganA rasamaya nirUpaNa ane vanamAM meM kathAkAranA jevI chUTa paNa lIdhI che. A badhA prayatnanuM pariNAma te "guru gautamasvAmI" nAme A pustaka. eTale A pustakane itihAsa caritra lekhavAne badale eka bhAvAtmaka caritrakathA kahevuM vadhAre phIka lAge che. A pustaka keTaluM. vAcanakSama, rasadAyaka tathA guNa-avaguNavALuM banyuM che, enA nyAya tA sahRdaya vAcakA ja ApI zake. lekhakanuM kAma teA peAtAnI AvaDatane banI zake teTalA sArA ane pUrA rUpamAM rajU karavAnA niSThAbharyo prayatnamAM ja pUruM thAya che. vAyaka mULa caritrakathA saLaga rUpe vAMcI zake eTalA mATe mULa lakhANanI sAthe, te te sthAne, pAdanAMdhAnA mAtra aMkA ja ApyA che, ane badhI pAdaneAMdhA mULa pustakane aMte, bane teTalA vistArathI ApI che. pustakanA pahelA pariziSTamAM gautamasvAmInI bhakti ane stuti nimitte, samaye samaye, racAyela sakhyAbaMdha kRtiomAMthI 49 chapAyelI ane 26 nahIM chapAyelI maLIne kula 75 kRtionI yAdI ApI che. A yAdI adhUrI che enA mane khyAla che. A uparAMta aneka mudrita ane amudrita kRtio maLI AvavI oIe. paNa mArAthI banI zakI teTalI kRtionI yAdI ApIne meM saMtAya mAnyA che. vaLI, A yAdImAM digaMbara jaina sa MghamAM racAyela kRtinA, mArI peAtAnI maryAdAne kAraNe, huM samAveza nathI karI zakayeA e mAre kabUla karavu joIe. mane lAge che ke ApaNA sa"dhamAM gautamasvAmInA stavana, kIrtana, smaraNa nimitte, judI judI 10 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASAomAM ane judA judA samayamAM, je kaMI kRtio racAI che heya te badhI mukita tema ja hastalikhita kRtione eka khAsa saMgraharUpe koI saMsthA pragaTa kare to te eka upayogI prakAzana banI jAya. banI zake te A saMgrahanA eka vibhAga ke pariziSTamAM digaMbara jaina saMghamAM racAyelI kRtione paNa samAveza karavAmAM Ave. A pustakanA bIjA pariziSTamAM meM digaMbara jaina saMghanI mAnyatA mujabanuM gautamasvAmInuM caritra ApavAno prayAsa karyo che. saMbhava che, meM ApelI mAhitI pUrepUrI na hoya. paNa ahIM A aMge mAre eTaluM ja jaNAvavAnuM che ke, meM A sAmagrI meLavavA banato badhe prayAsa karyo che ane je mAhitI maLI te rajU karIne saMtoSa mAnyo che. A viSayanA abhyAsI vidvAnonI jANamAM A saMbaMdhI je kaMI vizeSa mAhitI hoya ke have pachI emanA jANavAmAM Ave te mane lakhI jaNAvavAnI kRpA kare. - bhagavAna mahAvIre gautamasvAmIne kahela pAMcamA ArAnuM varNana "zrI bhagavatI sUtra"mAM sacavAyuM che. ane kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArye racela "zrI triSaSTizalAkApurUSacaritramAM pAMcamA ane chaThThA ema bane ArAnuM varNana ApavAmAM AvyuM che. A rIte pAMcamA ane chaThThA ArAnA bhagavAne gautamasvAmIne kahela bhAnuM sArarUpa varNana A pustakamAM, trIjA pariziSTarUpe, ApavAne mane vicAra AvyA hatA. paNa, e bAbata ThIka ThIka pracalita hovAthI ane jeone e jANavAnI IcachA hoya teo saraLatAthI jANuM zake evI sAmagrI paNa sulabha hevAthI, chevaTe meM e vicAra jato karyo che. A varNana kALabaLane lIdhe thatI mAnavasamAjanI paDatInuM citra rajU kare che te suvidita che. - A pustakamAM vArtAlApanA prasaMge, keTaluMka lakhANu avataraNa cihana (" ")mAM ApyuM che, te cAlu kathAvArtAnI paddhati pramANe ApyuM che ema samajavuM; eTale e badhuM lakhANa AdhArayukta, mULa ane je te pAtranA mukhamAMthI ja nIkaLeluM che evuM mAnI levAnI jarUra nathI. kathA ke prasaMgane bhAva vadhu sArI rIte vyakta thaI zake e mATe AvI saMvAdanI zailIne ghaNe ThekANe 11 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azraya levAmAM Avyo che. alabatta, Ama karavAmAM ke koI sthAne mULa uddagAra ApavAne paNa lAbha maLyo che khare. mane A pustaka lakhavAno avasara maLe eno badho yaza mArA mitra ane jANItA samAjahitaciMtaka, vicAraka ane lekhaka bhAI zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetA ane emanA sagA, bhAvanagaranivAsI TI. sI. bradharsavALA zrIyuta cImanalAla cunIlAla parIkhane ghaTe che. zrI cImanabhAInuM kuTuMba zrI gautamasvAmI tarapha ghaNI AsthA ane bhakti dharAve che. AthI zrI cImanabhAIne kyAreka gautamasvAmInuM caritra lakhAvavAnI bhAvanA thaI. emaNe pitAne A vicAra zrI manasukhabhAIne jaNAvyuM. zrI manasukhabhAIe e kAma mane sepyuM, eTaluM ja nahIM, mArI bIjI bIjI aneka pravRttione kAraNe emAM moDuM thAya to te nibhAvI levAnI paNa taiyArI batAvI. A kAmanI javAbadArI meM lIdhI e vAtane cha varSa karatAMya vadhu vakhata thaye, e uparathI paNa samajI zakAya che ke emaNe A mATe keTalI badhI dhIraja rAkhI che. emaNe A kAma mane sepyuM na hota te, aneka ja jALAthI bharelI jiMdagInA kAraNe, A pustaka lakhavAne lAbha mane na maLata. A mATe huM zrI manasukhabhAInA ane zrI cImanabhAIno aMtaHkaraNathI khUba khUba AbhAra mAnuM chuM ane emane dhanyavAda ApuM chuM. . !paMDita zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyA te mArA mitra ane amArA gharanA sukhaduHkhanA sadAnA sAthI che. jaina Agama ane bhAratIya darzanenA adhikArI vidvAna zrI dalasukhabhAI AvA pustaka mATenI mAhitIne bhaMDAra che. eTale meM, emanI sagavaDa-agavaDanI jarAya ciMtA sevyA vagara, A kAmamAM emane chUTathI upayoga karyo che. paramapUjya paMDitavarya zrI becaradAsabhAI dezI, paMDita zrI amRtalAla 2 mohanalAla bhejaka, bhAI zrI lakSmaNabhAI bhejaka, paM. zrI harizaMkara bhAI paMDyA, zrI ramaNIkabhAI zAha, paM. zrI bAbubhAI ane bhAI zrI ke rUpendrakumArajI-A badhA vidvAnoe mane mAgI sahAya premathI ApI che. svargastha AgamaprabhAkara pUjyapAda puNyavijayajI mahArAja, 12 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramapUjya paMDitavarya zrI sukhalAlajI ane lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdiranuM vidyAtIrtha -e traNenA kAraNe che racAyela eka bhAvanAtmaka kuTuMbanA sabhya banavAnuM sadbhAgya amane badhAne sAMpaDayuM che. tethI ja A badhAne mane joIto pUre pUre lAbha maLI zake che. A badhA mitro ane vaDIlone huM khUba oziMgaNa bane chuM. lA. da. vidyAmaMdiranuM vizALa pustakAlaya paNa A kAmamAM mane khUba sahAyaka banyuM che. ane A pustakamAM ApavAmAM Avela zrI gautamasvAmInuM mukhya citra paNa A vidyA maMdiramAMnA pUjyapAda puNyavijayajI mahArAjanA hastalikhita graMthasaMgrahamAMthI ja pasaMda karyuM che. nA A pustakamAMnuM "kaMdaka parivAjaka: pAMca bhavanI leNadeNa" e nAmanuM sALamuM prakaraNa, A prakaraNanI cothI pAdAMdha (pR-188) mAM jaNAvyA pramANe, cANasmA gAmanA "zrI nityavinaya-jIvana -maNivijayajI jaina pustakAlaya"nI naM. 163nI pratamAM ApelI saMskRta kathAonA AdhAre lakhavAmAM AvyuM che. A hastaprata tathA A kathAone gujarAtI sAra mane pUjya munirAja zrI abhayasAgarajI gaNi pAsethI maLyAM che. vaLI, sahadaya vicAraka pUjya munirAja zrI kIticaMdravijayajI mahArAja taraphathI paNa mane jarUrI mAhitI tathA upayogI sUcanAo maLatI rahI che. A bane. munivaryone huM ghaNe upakAra mAnuM chuM. ' A pustakamAM gautamasvAmInI aSTApadayAtrAnuM moTuM rekhAcitra ApI zakAyuM che. ane A pustakanA AvaraNa(kavara)ne airAvatanA suMdara ane cetanavaMtA rekhAcitrathI suzobhita karavAmAM AvyuM che. A banne rekhAMkano, surata zaheranA zrI ciMtAmaNinA derAsaramAMnI lAkaDAnI manahara kotaraNuM uparathI, banArasa yunivarsiTInA kaLAnA adhyApaka zrI vAsudevabhAI smAte dorelAM che. A mATe huM zrI vAsudevabhAIne khUba kRtajJa chuM. zrI sametazikhara tIrtha uparanI zrI gautamasvAmInI TrakanI, zrI gautamasvAmInI nirvANabhUmi zrI guNAyAjI tIrtha mAMnA bhagavAne mahAvIranA jaLamaMdiranI ane rAjagRhI tIrthamAM Avela dAdAvADInA 13 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 jinamadiramAMnI zrI gautamasvAmInI pASANanI pratimAnI ama traNe khIo kalakattAthI pragaTa thatA jaina jana la"nA sapAdaka zrI gaNeza lalavANI mAraphata zrI mahendrakumAra sIMghI taraphathI maLela che. pATaNanA bhesAta pADAmAMnA zrI gautamasvAmInA madiramAMnI zrI gautamasvAmInI pratimAnI chaMkhI pATayunivAsI zrI ramaNalAla mAtIda zAha taraphathI maLI che. amadAvAdamAM dezIvADAnIpALamAM Avela zrI bhAbhA pArzvanAthanA derAsaramAMnI gautamasvAmInI dhAtunI pratimAnI chabI zeTha zrI zAMtilAla cakAbhAInI anumatithI laI zakAI che. A badhAnA huM AbhAra mAnu chuM. A pustaka lakhavAmAM aneka pustakeAnA me* upayoga karyo che. temAMya amadAvAdanI gujarAta vidyApITha hastakanI zrI puMjanabhAI jaina graMthamALA taraphathI prakAzita ane jANItA jJAnApAsaka ane prAcIna dharma prathAnA chAyAnuvAda ke bhAvAnuvAda karavAmAM siddhahasta zrIyuta geApAladAsa jIvAbhAI paTele sapAti karela keTalAMya pustakA mane A kAmAM ghaNAM sahAyaka banyAM che. A badhAM pustakAnA lekhA, saMpAdakA ane prakAzakAnA huM khUba AbhArI chuM. (A pustakamAM upayegamAM lIdhela pustakAnI yAdI anyatra ApI che. ) A pustakanuM suMdara chApakAma dilu prinTarIe karI ApyuM che; ane A pustakamAM ApavAmAM Avela badhAM citrA tathA AvaraNanuM mudraNa dIpaka lAlabhAInI kaMpanIe karyu che. A bannene dhanyavAda ApuM chuM. A pustaka lakhAyuM tenA yaza jema zrI manasukhabhAI mahetA ane zrI cImanabhAI parIkhane ghaTe che, tema A pustaka AvA suMdara ane AkarSIka rUpamAM chapAIne prakAzita thAya che tene badhA yaza amadAvAdanA zrI jIvana-marmANu sAcanamALA TrasTa ane enA dharmAnurAgI ane bhAvanAzIla TrasTI ane amArA mitra zrI lAlabhAI maNilAla zAhane ghaTe che. pustaka lakhAyA pachI pustaka kayAM chapAya, krANu chupAve, kevA rUparaMgamAM bahAra paDe vagere bAbatAnI gaDamathalamAM mahinA upara mahinA vItatA jatA hatA, ane koI ceAkkasa nirNaya thaI zakato nahAtA. adhUrAmAM pUruM, kAgaLanA asAdhAraNa bhAvavadhArAe pustakanA prakAzananuM kAma vadhAre 3 14 5 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muzkela banAvI dIdhuM hatuM. AvI kharI bhIDanA vakhate A TrasTe tathA zrI lAlabhAIe A pustakanuM prakAzana karavAnI lAgaNIpUrvaka mAgaNI karI. pariNAme A pustaka pragaTa thaI zakyuM che. A mATe huM zrI jIvana-maNi sAcanamALA TrasTanA tathA zrI lAlabhAIne jeTaleA AbhAra mAnu teTalA AA che. aMtamAM bhagavAna mahAvIrasvAmI ane gautamasvAmI vaccenA dha snehabharyo saMkha"dhane samajavAnA prayatna karIe chIe ane eka vatsala, nyAyapriya ane samabhAvI guru ane AjJAMkita, saraLa, vinamra, samarpita ane satata jijJAsu ziSyanI Ada` melaDInAM AhlAdakArI darzana thAya che. bhagavAnane upadeza atyAra sudhI sacavAI rahyo che te zrI gautamasvAmI ane anya gaNudharAnA pratApe ja; "atyaM mAlar bA, mutte paeNthati gaLA nikaLa" e zAstravAyanA A ja bhAva che. jevA rAjAnA pradhAna, tevA tIrthaMkaranA gaNudhara. vaLI, guru gautamasvAmInI zAsananI sevAonA smaraNanI sAthe sAthe brAhmaNuvanA sakhyAbaMdha vidrAnAe zramaNudharma nA tyAgamAnI dIkSA laIne, saike saike, jaina zAsananI je amUlya sevA karI che enuM smaraNa thaI Ave che. A sevAnA ujjvaLa tihAsa kayAreka vistArathI AlekhavA jevA che. ec zrI gautamasvAmInuM jIvana e eka saMghanAyaka ane dharma puruSanuM Adarza jIvana che. eTale enuM Alekhana eka dha graMthanA AlekhananI buddhi ane cIvaTathI ja thavuM ghaTe. A mATe meM banatI takedArI rAkhI che. Ama chatAM AmAM kaMI paNa kSatti rahI javA pAmI heAya teA e mATe vadvAnA mane kSamA kare ane mane enI jANa karavAnI kRpA kare. guru gautamasvAmInI saLaga jIvanakathA lakhavAnA mane avasara maLyA ane huM jIvananA eka bahumUle lahAvA gaNuM chuM; ane e mATe huM paramAtmAnA upakAra mAnuM chuM. 6, amUla seAsAyaTI; amadAvAda-7. vIra ni.saM. 2501; vi.sa. 2031; mAgasara vada 8, tA. 5-1-75, ma`gaLavAra. 15 ratilAla dvIpa desAI 33 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - tA . A pustakamAM upayogamAM lIdhela graMtho zrI gujarAta vidyApITha saMcAlita zrI pUjAbhAI jaina graMthamALAnAM pustaka 1. mahAvIrasvAmIne acAradhama -(pahelI AvRtti). 2. mahAvIra svAmIne saMyamadharma-(pahelI AvRtti). 3. zrI mahAvIra-kathA-(bIjI AvRtti). - 4. zrI bhagavatIsAra-(pahelI AvRtti). pa. pApa, puNya ane saMyama-(pahelI AvRtti). A pAMce graMthonA saMpAdaka: zrI gopALadAsa jIvAbhAI paTela bhagavAna mahAvIranA daza upAsakA-anuvAdaka paMDita zrI becaradAsa dozI; (bIjI AvRtti). " ' ' chayenA prakAzaka : gujarAta vidyApITha, amadAvAda. '7. uttarAdhyana sUtra-18 adhyayana, mULa tathA anuvAda; anuvAdaka De. bhegIlAla ja. sAMDesarA (pahelI AvRtti). gaNadharavAda-lekhaka : paM. zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyA (pahelI AvRtti). banenA prakAzaka : gujarAta vidyAsabhA, amadAvAda. zratriSaSTizastrapuritra-parva 10; mUlaka kartA kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcArya (pahelI AvRtti). !! 10. zrI triSaSTizalAkApuruSacaritra-parva 10; anuvAda (pahelI AvRtti). bannenA prakAzaka : zrI jainadharma prasAraka sabhA, bhAvanagara zrama mAvAna mahAvIra-hiMdI; lekhakaH pUjya paMnyAsajI mahArAja zrI kalyANavijayajI gaNi; (pahelI AvRtti). prakAzaka : zrI ka. vi. zAstrasaMgraha samiti, jAlera Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. uttarAdhyayana sUtra-anuvAda, anuvAdakamuni zrI saMtabAlajI; (bIjI AvRtti). " prakAzaka : mahAvIra sAhitya prakAzana maMdira, amadAvAda. 13. mahAvIra-vANuM-mUla tathA gujarAtI anuvAda; saMpAdaka paMDita zrI becaradAsa dezI; (sAtamI AvRtti). prakAzaka : zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetA, muMbaI.. 14. triI -mUla tathA hiMdI anuvAda; saMpAdakaH pU. upAdhyAya - zrI amaramunijI; (pahelI AvRtti). 15. mUti zautama : 4 majurIsTana-hiMdI; lekhaka zrI gaNeza | muni zAstrI; (pahelI AvRtti). bannenA prakAzaka : zrI sanmati jJAnapITha, AgarA-ra. 16. uttarapurA-mUla tathA hiMdI anuvAda; mUla saMskRtanA kartA: zrI guNabhadrAcArya, anuvAdaka tathA saMpAdakaH paM. zrI pannAlAla - jaina; (pahelI AvRtti). prakAzaka: bhAratIya jJAnapITha, kAzI. 17. mAvAna mahAvIra-hiMdI; lekhakaH bAbU kAmatAprasAdajI jaina; (pahelI AvRtti). zrIautamaritra-mUla tathA hiMdI anuvAda; mUla saMskRtanA kartA : muni dharmacaMdra maMDalAcArya; anuvAdaka : paM. zrI lAlArAma jena; (pahelI AvRtti). bannenA prakAzaka: zrI digaMbara jaina pustakAlayanI vatI zrI mUlacaMda kizanadAsa kApaDiyA, surata. A uparAMta zrI bhagavatI sUtra, zrI aupapAtika sUtra, zrI rAjapraznIya sUtra, zrI Avazyaka sUtra cUrNi, zrI Avazyaka sUtra hAribhakiyavRtti, zrI uttarAdhyayana sUtranI zrI zAMtyAcAryakRta TIkA ane zrI uttarAdhyayana sUtranI nemicaMdrikA TIkAno paNa upayoga karavAmAM Avyo che. ME A 17 17 : : hatA = : = * : , , eka kAra 5 : - - ror: Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KIRTINUSITIKTIETIESIERLO BIKE ' anukrama naM. prakaraNa 1. AzAne AdhAra 2. amRtanI paraba 3. te kALe, te samaye 4. bhagavAna mahAvIra 5. paMDita IMdrabhUti 6. AghAta 7. satyane jaya 8. samarpaNa 9. tIrtha pravartana 10. snehataMtunA tANAvANuM (1) marIcinA ziSya (2) siMhanA uddhAraka 11. sAdhanA ' 12. labdhitaNa bhaMDAra 13. mahAlabdhinuM varadAna 14. Adarza ziSya, Adarza guru 15. ajJAta satya 16. kuMdaka parivrAjaka : pAMca bhavanI leNAdeNuM - (1) maMgala zeTha ane sudharmA zrAvaka - (2) matsya ane sudharmA (3) bane mitro devalokamAM (4) traNa ja 78 (5) traNe devalokamAM ane tyAMthI manuSyalokamAM 80 17. be saMtanuM milana ' , 43 LETALS ASKEKORTRIRSKESKA3009KOLASIZ - 76 18 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 124 d 130 naM. prakaraNa 18. pUvaranA paDachAyA 19. kSamAyAcanA ane aMtaranI vedanA 20. vaLI pAchI nirAzA? 101 21. bhagavAnanuM AzvAsana 107 22. sAcuM munipaNuM 23. satya pAmyAne AnaMda 24. keTalAka prasaMge (1) pudgala parivrAjaka (2) gautama karatAMya caDhiyAtA (3) bhagavAnanA saMdezavAhaka (4) zaMkAnuM samAdhAna 127. (5) parivrAjaka saMbaDa (6) kAlodAyI vagerenuM samAdhAna (7) hetabharI zikhAmaNa ane mIThe Thapake 132 | (8) jotiSazAstranI vAta (9) bALa atimuktaka 135 (10) bhagavAnanA mokSagAmI ziSya keTalA? 136 (11) sUryAbhadevane pUrva bhava 137 (12) "nAlaMdA-adhyayana'nI racanA 137 25. thoDAka savAla-javAba 139 (1) saMtenI sevAnuM phaLa 140 : (2) jJAnane mahimA . 141 (3) dharmanuM jJAna kevI rIte thAya? 142 (4) zrAvakanA mamatvanI maryAdA 143 (5) ArAdhaka ane virAdhaka 144 (6) eryApathika ane sAMparAyikI kriyA 145 (7) jIvone karaja kevI rIte Te? 146 (8) jIva bhAre tathA halake kevI rIte thAya? 146 19 1 34. . sa. hara ha rahara . 1 - - Mali pain Education International Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa (9) kANu sUtelA bhalA ane kANu jAgatA bhalA? (10) nAnA ane moTA zarIravALA jvanI samAnatA (11) va zAzvata ke azAzvata (12) zrAvakanI hiMsAnI maryAdA (13) lAMkhuM, Treka, zubha, azubha AyuSya (14) jIvAnI saMkhyAmAM pheraphAra thatA nathI (15) mAMdAnI mAvajatanA mahimA 26. devazarmAne pratibheAdha 27. bhagavAnanuM meAkSagamana 28. gautamanI vedanA 29. saphaLa maneratha 30. mahAnirvANu 31. maMgalamaya vibhUti 154 156 158 161 165 167 pAdanoMdhA 176 pariziSTa-1 : zrI gautamasvAmI saMbadhI keTalI kRtionI yAdI 203 203 chapAyelI kRtio chapAyela pustakA 208 nahIM chapAyelI (hastalikhita) kRti 209 pariziSTa-2 : zrI digaMbara jaina saMdhanI mAnyatA pramANe zrI gautamasvAmInuM caritra " uttarapurANu" pramANe zrI gautamasvAmInuM caritra * zrI gautamacaritra" pramANe zrI gautamasvAmInuM caritra . bhagavAna mahAvIra" pustakamAMthI maLatI mAhitI chApakAmanI bhUle 147 148 149 149 150 151 152 yuna 212 217 217 211 219 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gIta masvAmI * , ' che . * , CS : , vIra vachara, vaDo aNagAra, cauda hajAra muni ziradAra; japatAM nAma heya jayakAra, jaye ja gautama gaNadhAra. -muni caMda / 21 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka na karI chatAcha - jJAna bala teja ne sakala sukhasaMpadA, gautama nAmathI siddhi pAme; akhaMDa pracaMDa pratApa heya avanImAM, sura nara jehane zIza nAme. -saubhAgyavijayajI SUKLOVELIKUARTED BAKGRIBAS KLIKO KAZKAS KLIER Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzAno AdhAra sUryane prakAza jagatane ajavALe che. saMtanI sAdhanAne prakAza aMtaranA aMdhakArane dUra kare che. emanI sAdhanAnA pagale pagale puNya pAMgare che, kalyANanI phUlavela vistare che ane satya, karuNuM ane vAtsalyanAM amIchAMTaNuM niraMtara thatAM rahe che. phUlaDAM khIle che; jagata enAM rUpa, raMga ane sugaMdhane mANe che. vRkSa phaLe che; duniyAne zItaLa chAyA ane mIThAM-madha phaLane lAbha maLe che. paNa e phUlachoDa ane e vRkSe kevI kevI yAtanAomAMthI pasAra thAya che, e jANavAnI khevanA keNa kare che bhalA? saMta puruSanI sAdhanA phUla ane vRkSonA jevI ja sarva sukhakArI hoya che. paNa e sAdhanA keTalI utkaTa ane keTalI kaSTadAyaka hoya che, e te keIka viralA ja jANI zake che. jIvanasAdhanAnA vratane varelA saMte tapa kare, japa kare, dhyAna kare, mauna kare, svAdhyAya kare, kaSTone mitra samAM gaNuM umaLakAthI AvakAre ane kAyAnI mAyA visArIne dehanI ALapaMpALathI sadA aLagA rahe dehane dAmuM ApavA teo lakhe, sUke, nIrasa AhAra kare. ane AvI sAdhanA karatAM karatAM kAyA kAMTAnI jema sukAIne jarjarita thaI jAya to paNa enI emane Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI phikara nahIM, ke enI sAme kaI phariyAda nahIM. dehanAM kaSTane jANe teo aMtaranA ane AtmAnA kalyANamitrarUpe ke AnaMdarUpe sAme cAlIne AvakAre. aMtaranI nirmaLatA e ja emanuM dhayeya. e kAje teo pitAnuM jIvana ane sarvasva hoDamAM mUkavA sadA taiyAra ja hoya. AvI AkarI hoya che saMtanI sAdhanA. e sAdhanAnAM phaLa dIna-dukhiyAne visAme ane nirAdhArane AdhAra banI rahe che. jagatamAM duHkha-darda, zeka-saMtApa ane dInatA-hatAzAne kaMI pAra che? saMte e badhAMyanA nivAraNahAra banIne nedhArAne AdhAra banI jAya che. DUbato jIva taraNAnuM zaraNuM zodhe e jIvavAnI AzAe. AzAnI A phUlavela karamAI jAya te jIvate mAnavI marelA jevuM banI jAya. - AzA mAnavIne asahya kaSTonI sAme jhUjhavAnI tAkAta Ape che. AzApe mAnavI maraNanI sAme jIvanane TakAvI rAkhavAnI mathAmaNa karI zake che. AzA azaraNunuM zaraNu ane asahAyane sahAre banIne ene bhAMgI paDate bacAvI le che. AzA che te badhuM che. AzA gaI te badhuM ja gayuM samajavuM. eTalA mATe ja te AzAne amara kahI che. AvI AzA subhaga, maMgaLakArI ane saMjIvanI samI upakAraka banI jAya che. - AzAnuM eka bIju rUpa paNa che. e jevuM lebhAmaNuM che, evuM ja chetarAmaNuM. e bIju rUpa dharAvatI AzAne prANa che : lebha, lAlaca ane lelupatA. e jene vaLage che e mAnavI dIna, raMka ane nisteja banI jAya che ane, agninA sparzathI jema bIja nisAra Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzAne AdhAra thaI jAya che ema, AvI ThagArI AzAne dAsa ane mAnavI pitAnuM badhuM satva gumAvI bese che. saMtee AvI AzAne haMmezAM jAkAre Ape che; enAthI mukti meLavavI e paNa emanI sAdhanAnuM eka dhyeya hoya che. AvI AzA te nirAzA-hatAzA karatAM paNa vadhAre nukasAna karanArI ane lAcAra banAvanArI che. ' saMtanI sAdhanA te amara AzAthI bharelI jIvaMta sAdhanA hoya che. tethI ja emane nirAzA, hatAzA ane gamagInI spazI zaktI nathI. ane emanI sAdhanAmAMthI janmatI siddhi sau keInI AzAne AdhAra banI rahe che. AvI ja AzAnA mahAna AdhArastaMbha hatA, anaMtalabdhinA svAmI guru gautamasvAmI. emanA nAmane keTalo badho mahimA che! maratAne jIvana maLe, dukhiyAnuM duHkha dUra thAya, rega-zeka -saMtApa zAMta thaI jAya, bhayamAtra nAsI jAya ane sarvatra sukha-zAMti ane AnaMda-maMgaLa pravatI rahe e che e dharmapuruSo ane emanA nAmasmaraNane prabhAva. e prabhAva che teonI nirmaLa, niHsvArtha ane niSkapaTa jIvanasAdhanAno tathA paragaju prakRtine. emanI e sAdhanA Aje paNa kaMIka che mATe AzvAsana, AzA ane AdhArarUpa banIne emanAmAM baLa, buddhi ane teja pragaTAve che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRtanI paraba saMsAramAM sahu sukhane jhaMkhe che; duHkha keIne jarAye gamatuM nathI. ane chatAM jene sarva vAte sukha hoya e koI jIva te zodhatAM paNa na maLe! ane jagatamAM duHkhanA te jANe Thera Thera DuMgara khaDakAyA che. jyAM juo tyAM naryuM duHkha, duHkha ane duHkha ja ! kyAreka saMsAra sukha-duHkhanI phUlagUMthaNI je lAge, kyAreka duHkhanA dAvAnaLathI baLabaLa lAge. duniyAmAM jIvana sahune pyAruM lAge che; maraNa sahu keIne akAruM lAge che. chatAM amarapaTo keIne maLatuM nathI ane maraNanA paMjAmAMthI keI bacavA pAmatuM nathI. janmelAnuM mRtyu, e ja kudaratane adala InsApha che, emAM na kaI tarapha bhedabhAva ke na kaI tarapha pakSapAta- jANe janma-maraNanA tANAvANAthI ja saMsArane paTa vaNAte rahe che. keI prANI Ave che, kaI jAya che, ane e rIte jagatanI akhaMDa ghaTamALa cAlyA ja kare che. prANIne jIvananAM Adi ane aMta bhale hoya, saMsAranI vaNajhAra te anAdi anaMta cheH ene na zarUAta che, ne cheDe che. e te pilA khaLakhaLa vahetA akhaMDa jharaNA jevI vAta saMbhaLAve che * : "mArA kinAre mAnavI Ave ke jAya, huM te sadAkALa vahetuM ja rahevAnuM !" vaLI, saMsAranA raMga paNa vAdaLanA raMgenI jema citravicitra ane chetarAmaNuM hoya che. kyAreka saMsAra sAkara je mIThe * badhAM prakaraNanI pAdananA aMke dareka prakaraNamAM je te sthAne ApyA che. ane badhI pAdane mULa pustakane aMte, prakaraNavAra, a ke pramANe, ApI che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRtanI paraba lAge, kyAreka jhera jevo kaDa. ane paLavAramAM te e svAda paNa hatena hate thaI jAya! ane e badhAnI vacce sthirapaNe TakI rahe che, prANInI jijIviSA ane sukhI thavAnI tRSNa. saMsArIonI AvI sahaja lAgaNIne samajAvatAM satyanA zodhaka bhagavAna tIrthakare sAcuM ja kahyuM che: "badhAM prANIone AyuSya priya lAge che, sukha game che, duHkha akAruM lAge che, vadha tarapha aNagame hoya che, jIvana pyAruM lAge che, sau jIvavA Icche che; badhAyane jIvana tarapha anurAga hoya che." IcchA te sahu keInI AvI ja hoya che ? sukha-sAhIbIthI rahevAnI, lAMbu jIvavAnI, nIrogI rahevAnI, duHkhathI bacavAnI, nAmanA-kIti meLavavAnI, saMpattinA svAmI kahevarAvavAnI ane sattAnA siMhAsanane zebhAvavAnI. AvI AvI jhaMkhanA ke kAmanA kone nathI detI bhalA? keIne amuka vastunI kAmanA satAvatI hoya che, koIne bIjI cIjonI jhaMkhanA kheMcatI hoya che, te keIne vaLI kaI asAdhAraNa anekhI cIja taraphanI Asakti herAna karatI hoya che ane mAnavI ene meLavavA mATe rAta-divasa ciMtA ane mathAmaNa karato ja rahe che. ane chatAM AvI kAmanA kenI, keTalAnI phaLe che bhalA ? A badhuM meLavavA mATe mAnavInI ATaATalI deDadhAma chatAM, duniyAmAM duHkha-dInatA, zokasaMtApa ane rega-maraNanA bhayanA keTalA badhA ochAyA phelAyelA paDyA che ! tyAre zuM, AvA badhA bhane jItavAnA mAnavInA mane ane prayAso sAva eLe javA ja sarajAyA haze ? Ane javAba saMsAranA rasiyA jAe nahIM paNa saMsArasAgarane sAme tIre pahoMcelA AtmasAdhakee A che; ane e javAba je utsAhapreraka che te ja mAnavInA kAjavaLa bhAvInI AzAne janmAve eve che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI e AtmasAdhaka vIrAe Atmavijayane mahimA samajAvatAM kahyuM ke " tuM tArA peAtAnA AtmA sAthe ja yuddha kara, bahAramIjAenI sAthe yuddha karavAthI tane zuM lAbha thavAnA che? peAtAnI jAte peAtAnA AtmA upara vijaya meLavIne mAnavI sukhane meLave che. 773 peAtAnI jAta upara, peAtAnA AtmA upara, peAtAnA kaSAye upara, peAtAnI iMdriyA upara ane peAtAnI bhegavAsanA tathA mananI caMcaLatA upara kAmU ane jaya meLavanArA jagatamAM sAcA vijayI kahevAya che. aMtaramAM ane AtmAnI bhItaramAM vasatA AvA dASA upara jemaNe jaya meLavyeA te jina kahevAyA. e jina-tItha karAe duHkha, zeAka, saMtApanA sAgara tarI javA mATe, ane maraNanA rAmAMcakArI bhayane pAra pAmavA mATe, tIthanI sthApanA karI. bhagavAna tIrtha karatu e dhumatItha saMsAramAM sukha-zAMtinA amRtanI saravANIe vahAvI rahyuM. saMtA ane sAdhakoe Thera Thera e amRtanI parame besADIne zAMtinI lahANI karavA mAMDI. e amRta-saravANIe hatI samatAnI, ahiMsAnI, sayamanI, tapanI, satyanI ane evI kaI kaI AMtarika zaktie ane siddhionI. AtmazaktionA vikAsane sAdhavAmAM jANe e ajama saMjIvanInI garaja sAre che. samatA e meAkSanu chelluM pagathiyuM che. pUrNa samabhAva e ja meAkSa. bhagavAna kahe che : " A mahApuruSoe samabhAvamAM dhama kahyo che. '4 ane ae samatA hAya tA ja sAcA zramaN anI zakAya che. "pa samatA ane ahiMsAnI ekarUpatA samajAvatAM bhagavAne umAdhyuM che ke " duniyAmAM zatru ane mitraneA bhedabhAva bhUlIne Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRtanI parakha - badhAya jIve sAthe samabhAva keLavavA, enuM nAma ja ahiMsA. AvI ahiMsAne jIvanabhara nabhAvI jANavI e muzkela kArya che. 'da ane A che ahiMsAnA mahimA badhAMya dhama sthAnAmAM bhagavAna mahAvIre ahiMsAne paheluM sthAna Apyu che. badhAM jIvA sAthe sayamapUrvaka vartana karavuM emAM bhagavAne tejasvI ahiMsAnAM darzana karyAM che."" AvI ahiMsAnA sAkSAtkAra karavAnAM sAdhanA che. sayama ane tapa. tethI ja saMyama, tapa ane e dvArA sadhAtI ahiMsAnI zreSThatA vaNu vatAM kahevAmAM AvyuM che ke " ahiM'sA, saMyama ane tapamaya dharma e utkRSTa maMgalarUpa che. '8 ane, ahiMsAnI sAthe sAthe, satyanA prabhAva darzAvatAM tIrthaMkara bhagavAna kahe cheH " huM mAnavI, tu satyane ja sArI rIte samajI le. je buddhizALI puruSa satyanI AjJAmAM rahe che, te mRtyune tarI jAya che. satya tA bhagavAna che, 10 4 ja saMsAramAM sArabhUta che. ve :: satya 11 A badhAM amRtavacane jANe AtmAnI amaratAnuM gAna karIne AtmasAdhanAnI keDInuM bhAna karAvI jAya che. bAkI tA, duniyAmAM amRta koNe dIThuM che ? ane chatAM kalpanAnI pAMkhe UDanArA kavioe enA guNa gAvAmAM kyAM kacAza rAkhI che ? paNa AtmasAdhaka dhama puru SAe jIvanane amRtamaya banAvavAnA eTale ke mRtyunA sImADAne vaTAvI javAneA upAya jAte ajamAvIne jagatane samajAvyo; e samajUtInI lahANI karavA TheraThera dhanA amRtanI para besArI; ane sahu keI ne mATe enAM dvAra khullAM mUkI dIdhAM. je mAnavI cAhe te e amRtanuM pAna karI zake che. evuM rasapAna peAtAne na karavuM Aya teAya mAnavI ema karavAne mukta che; e mATe na koIne durAgraha ke na koInA upara Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI karI baLajabarI. aLakharI yA durAgraha dekhAya ke dharmabhAvanA tyAMthI dUra ja thaI jAya. AtmAne svataMtra banAvavAnA dhayeyane varelI dharmabhAvanA bIjA upara baLa ajamAvavA jAya ke tarata ja enuM hIra ane svatva haNAI jAya che. ATalA mATe te samatAsamabhAva-samatvane mahimA TheraThera varNavyA che. 2 dharmanA A amRtanuM pAna karanArAM saMte ane satIo yuge yuge AvatAM ja rahe che. ane keTalAka AtmAo te, e amRtanuM pAna karavAnI sAthe sAthe, pitAnI zreSTha sAdhanAnA amRtanuM dAna karIne, e parabone vadhAre samRddha paNa banAvatA jAya che. AvA ja eka mahAsaMta, zreSTha sAdhaka ane siddha mahApuruSa hatA guru gautamasvAmI. zramaNa bhagavAna mahAvIranA dharmatIrthanA amRtanuM pAna karIne teo ajara-amara banI gayA ane e dharmatIrthane pitAnI AtmasAdhanAnA amRtanuM dAna karIne jagatanA parama upakArI banI gayA. dIna-duHkhI jagata Aje paNa e mahApuraSanI labdhi, Rddhi ane siddhionuM smaraNa karIne emanuM zaraNu zodhe che. sau bhAvika nara-nArIo amRtanA adhikArI e prAtaHsmaraNIya dharmapuruSanuM puNyasmaraNa karIne emanI stuti karatAM kahe che? aMgUThe amRta vase, labdhitaNA bhaMDAra te guru gautama samarIe, manavAMkti dAtAra.13 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kALe, te samaye pacIsa chavvIsa so varSa pahelA e samaya. itihAsanI ArasImAM e yuganuM kaMIka spaSTa, kaMIka aspaSTa ane chatAM ekaMdara surekha pratibiMba jovA maLe che. e pratibiMba jevuM AhlAdakArI che, evuM ja viSAdapreraka paNa che. bhAratavarSa te dharmonI janmabhUmi lekhAya che. kaMIka dharmo enI kukSie janamyA ane saMskAritAnA pAraNe jhUlIne enA kheALAmAM UcharyA. Ajeya e dharmonA rAjamArgo ane enI puNya keDIe mAnavIne Atmazuddhine rAha batAvIne ene pitAnA jIvanane ajavALavAnI preraNA Ape che. e dharmoe kevA udAtta vicArene mAnavasamAjane vAra Ape ! vaidika-brAhmaNa dharmoe kahyuM: "AkhI duniyA eka kuTuMba che." "ahIM AkhuM vizva eka mALArUpa banI jAya che." jena zramaNasaMskRtie vizvamaitrIne mArga cIMdhatAM kahyuM : " duniyAnA nAnA-meTA badhAya che mArA mitra che; ane duzmanAvaTa te mAre keInI paNa sAthe che ja nahIM."; "savi jIva karuM zAsanarasI, IsI bhAvadayA mana utsasI." ane zramaNusaMskRtinI bIjI zAkhA bauddhadhame jagatane samajAvyuM: "je huM chuM, evA ja badhA jIvo che, ane jevA badhA jIve che, e ja huM chuM--A rIte badhA jIvone pitAnA jevA samajIne na pote keI ne vadha kare ke na bIjA pAse vadha karAve."5 badhA ja sukhI, kSemakuzaLa ane sukhamaya AtmAvALA thAo." Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI A udAra vicArAne AcAramAM utArIne peAtAnA jIvanane uccAzayI manAvavAne! puruSArtha karanArAM sAdhake, sa Mte ane satIenI eka akhaMDa paraMparA cheka jUnA samayathI ApaNe tyAM cAlI Ave che; ane dhama paraMparAnA sa Mdezane vahetA rAkhavA prayAsa karatI rahe che. 10 AvA kaMIka nAnA-mATA dharmAM, 5thA ane dhama vAdo te kALe vidyamAna hatA, ane mAnavIne upAsanAnA mArga tarapha dorI jatA hatA. paNa, sAthe sAthe, A badhA dharmapa Mthe ekabIjAne nIcA-halakA sAmita karavA mATe hamezAM jakharI sAThamArI karatA ane cAreka te meTA saMghaSa mAM UtaratAM paNa acakAtA nahIM --jANe evA emanA vyavasAya ke svabhAva ja banI gayA na heAya ! ane ene lIdhe, ghaNI vAra te, vizvamAM ane samAjamAM bhrAtRbhAva ke mitrabhAva vadhAravAnI dharmanI pAyAnI vAta ja vIsarAI jatI hatI! mAnavInI peAtAnI kamajorIne kAraNe dhama jevA sa kalyANakArI kSetramAM pravezI gayelI A eka bahu meTI kamajorI che evI meATI kamajorI ke enuM nivAraNa karavAne saphaLa ane vyavahAru upAya zeAdhavAnuM hajI paNa khAkI che ! paNa A kamajorI ke kSatineya TapI jAya evI vaLI eka bIjI mATI kSatie dha kSetra upara peAtAnA jamarI kamo meLavI lIdheA hateA. A mahAna kSati hatI pavitra dharmane nAme Thera Thera cAlatAM hiMsaka yajJAnI, je dharmanI pavitra chAyAmAM nAnA-moTA pratyeka jIvane sadAne mATe zaraNu ane abhayadAna maLavu ghaTe, khuda e dhama nAM vidhividhAnA ane niyamene sAcavavAne mATe nirdoSa, abela pazuonu balidAna ApavAmAM AvatuM; ane emanAM rudhira ane mAMsathI peAtAnAM iSTa ane ArAdhya gaNAtAM devadevIonu taNu karavAmAM AvatuM! ane, jANe ATaluM ochuM hAya ema, ' Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kALe, te samaye e mUMgAM niraparAdha pazuonA rudhira-mAMsane bhaktajane paNa ISTa devanI prasAdI tarIke, dharmabuddhithI, vagara saM ke, AgatA! ane kevaLa pazuo ja zA mATe, kyAreka te khuda mAnavI pote paNa AvA alidAnane bhega banate. AkhA vizvane eka kuTuMba mAnavAnuM udubedhana karanAra dharmanA pAyAmAM ja jANe che lAgyuM hatuM pariNAme dharmanuM khemuM bhale jaLavAI rahyuM hoya, paNa enuM hArda te harAI ja gayuM hatuM. paNu dharmanA nAme, hiMsaka yA nimitte, AcaratI A krUratA e paNa kaMI aMtima krUratA na hatI; dharmanA citra-vicitra khajAnAmAM te moTA moTA mAnavasamUha pratye, UMcanIcapaNanA nakalI bhedabhAvane nAme, AcarAtI AnA karatAM paNa vadhu vyApaka ane ThaMDI krUratA bharI hatI. A ThaMDI karatA sacavAI rahI hatI samAjanA UjaLA. gaNAtA vargo ane varNAzramavyavasthAmAM UMcA gaNAtA vaNenA, halakA-nIcA-zUdra gaNAtA janasamUha pratyenA tathA samagra nArIvarga pratyenA hInatAbharyA vicAre ane vartanamAM. samagra janasamAjanA ardhA bhAgarUpa nArI varga ane samAjanA moTA bhAgarUpa zUdra, dalita-patita gaNAte varga jANe mANasa ja na hoya, e rIte enA pratyene vyavahAra mANasAI vagarane, narI pazutAthI bhareluM hatuM. AvI kAramI dayAhInatAe AvA vizALa mAnavavarga mATe jANe dharatI upara ja naraka khaDuM karIne emane pazuo karatAM paNa vadhAre kharAba jiMdagI jIvavAnI pharaja pADI hatI ! AvA vizALa vargane dharmamaMdiranA dvArethI jAkAre maLatuM zAstronI dharmavANI sAMbhaLavAne paNa ene adhikAra na hatuM, eTale pachI dharmazAstrone abhyAsa karavAnI te vAta ja kyAM karavI? dharmazAstroe te A mATe chaDecoka pratibaMdha jAhera karIne kahyuM hatuM ke strIone ane zudrone bhaNavAne adhikAra nathI!" Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "12 guru gautamasvAmI na jANe vaidyanA bAraNethI rogIne, nadInA tIrathI melA ke tarasyA mAnavIne ke annakSetranA AMgaNethI bhUkhyAne jAkAre maLate hete ! ane AvI sAva binakudaratI sthitine khuda dharmanA nAme badAsta karI levAmAM AvatI hatI, eTaluM ja nahIM, emAM dharmanuM gaurava lekhavAmAM AvatuM hatuM ! yajJamAM homAtAM pazuone te vadha thatAM chuTakAre thaI jate; paNa AvA dIna-hIna-apRzya nara-nArIonA duHkhane te keI cheDo ja dekhAtuM na hatuM. samAjanA UMcA varganI sevA mATe jIvatA narakamAM jIvavAnuM ane phariyAdane eka zabda paNa na uccAravAnuM enA bhAgyamAM lakhAyuM hatuM-jANe maraNa ja ene mATe chuTakArAnuM sAdhana ke visAmAnuM sthAna banavAnuM hatuM ! te kALe, te samaye, mAnavasamAjane moTo bhAga AvI ThaMDI krUratAnI ghaMTImAM pisAI rahyo hate; apAra, asahya vedanAemAM pitAnuM jIvana vitAvate vitAvate pitAnA uddhArakanI rAha jete hate; ane e mATe mUMgI mUMgI prArthanA karatA hate. pazuvarganA rakSaNahAranI paNa jANe e yuga utsuktAthI pratIkSA karate hato. A sama-viSama hato pacIsa chavvIsa se varSa pahelAne e samaya. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra pacIsa se-chavvIsa so varSa pahelAM pUrva bhAratane pradeza sukhI ane saMskArI pradeza hato. e vakhate e pradezamAM samRddhi paNa sArA pramANamAM hatI; ane tyAMnI saMskRti paNa gaurava Upaje evI hatI, kAraNa ke judA judA dharmaprarUpake tathA zAstrasRSTAoe lekajIvanamAM dharma saMskAronuM siMcana sArA. pramANamAM karyuM hatuM. tema ja ghaNAM kharAM dharmazAstro paNa A pradezamAM ja racAyAM hatAM. e vakhate keTalAka bhAgamAM rAjA-mahArAjAonuM ekachatrI zAsana cAlatuM, te keTalAka bhAgone kArobAra prajAjane sAthe maLIne calAvatA. prajAsattAka jevI A rAjyapaddhatine gaNusattAka ke gaNataMtra rAjyapaddhati kahetA. AvuM ja eka zaktizALI gaNusattAka rAjya hatuM vaizAlInuM. vaizAlI jema enI rAjyavyavasthA mATe paMkAtuM hatuM, tema enI samRddhinI, enA vaibhavanI ane enI bhogavilAsanI vipula sAmagrInI nAmanA paNa dUra dUra sudhI gavAtI hatI, enI te kaMI kaMI daMtakathAo pracalita banI hatI. vaizAlInA gaNarAjyamAM licchavI kuLanA kSatrinuM zAsana hatuM ane rAjyane kArobAra "gaNuM" athavA "saMghanA nirNa mujaba cAlatuM hatuM. gaNane dareka sabhya "rAjA" kahevAtuM. A badhA sabhyomAM tema ja licchavI kSatrimAM rAjA ceTaka sauthI zaktizALI ane mukhya hato. enI AjJA ane AmanyA sahu svIkAratA. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 guru gautamasvAmI vaizAlI nagarIne vistAra ghaNA hatAH sAcA arthamAM e nagarI vizALa hatI. e nagarInAM aneka parAMe hatAM. enu eka puru dakSiNamAM hatuM, te brAhmaNakuM Dapura (grAma) nAme ALakhAtuM. emAM meTA bhAganI vasatI brAhmaNeAnI hatI. emanA -nAyaka hatA vipravaya RSabhadatta. emanAM patnInuM nAma hatuM devAna dA. vaizAlInI uttare kSatriyakuMDapura (grAma) nAme paruM hatu. emAM mukhyatve jJAtRkulanA kSatrionI vasatI hatI, ane emanA vaDA hatA rAjA siddhArtha. rAjA siddhArthanAM lagna rAjA ceTakanI -ahena trizalAdevI sAthe thayAM hatAM. teo bhagavAna pArzvanAthanI dhama para parAnA anuyAyI hatA. siddhArtha rAjA ane trizalAdevIne e putra ane eka putrI hatAM. putrInuM nAma sudarzanA; meTA putranu N nAma navidha na ane nAnA putra te vadhu mAna-mahAvIra. vamAnanA janma vikrama pUrve 542 varSe, caitra sudi terasanA rAja, thayA hatA. janmathI ja bhavijetA vadha mAnakumArane bhayaMkara bherIga ke daitya-dAnava jevA dehadhArI paNa DagAvI ke DarAvI zakayo na hateA. janma-janmAntaranA yeAgasAdhaka AtmA peAtAnI adhUrI cegasAdhanAne paripUrNa karavA janamyA hoya, evu bhavya, divya prazAMta, nirbhaya ane apramatta vadhamAna kumAranuM jIvana hatuM. tapa, tyAga saMyama, vairAgya ane titikSAnI bhAvanA emanA rAmarAmamAM dhabakatI hatI. vizvavatsalatA, karuNA ane samatA emanA vyavahAramAMthI nItaratI rahetI hatI. rAjyasattAnA meha, bhAgavilAsanI kAmanA ane saMpattinI Asakti emane spazI zakatAM na hatAM. emanAM mAtA-pitA bhagavAna pArzvanAthanI dhama para parAnAM anuyAyI hatAM, eTale zramaNudharmoMnA saMskAro emane pAraNe khUlatAM jhUlatAM ja maLyA hatA. traNu jJAna (mati, zruta, avadhi)nI vibhUti emane janma sAthe ja maLI hatI. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -~- ~~- ~~ ~-~~ -~ bhaMgabAna mahAvIra 15 ane chatAM mahAvIramAM na jJAnanuM gumAna hatuM, tyAgaverAgyane ahaMkAra hato. saMskArIone saMskArI banAve ane gasAdhakone mArga batAve evuM ujajavaLa, udAra ane vizALa emanuM jIvana hatuM. | mAtA-pitAnI bhakti, vaDIle ane guruone vinaya, nIDaratA, baMdhuprema vagere guNe dAkhavIne rAjakumAra vardhamAne saMsArIone sukhapUrvaka jIvavAne mArga batAvyuM hatuM. ane egamArganI utkaTa sAdhanA dvArA mahAyegI banIne te teo cegIonA paNa preraka ane pUjya banyA hatA. emanuM aMtara te niraMtara tyAgamArgane svIkAra karavA jhaMkhatuM hatuM, chatAM vardhamAne mAtA-pitA hayAta hoya tyAM sudhI dIkSA nahIM levAne saMkalpa karyo hato ane potAnAM mAtAne saMtoSa ApavA, IcchA nahIM hovA chatAM, lagna paNa karyA hatAM. vaLI, 28 varSanI uMmare mAtA-pitAne svargavAsa thatAM, dIkSA levAne mArga mekaLa thavA chatAM, moTAbhAI naMdivardhananI IcchAthI, teoe gharamAM be varSa vadhu rahevAnuM svIkAryuM hatuM. A uparathI samajI zakAya che ke vardhamAna-mahAvIranuM aMtara keTaluM kumaLuM hatuM, ane bIjAonI lAgaNIonI teo kevI kadara karI zakatA hatA! bAkI te, te gharamAM rahevA chatAM, jaLakamaLa jevuM nirlepa jIvana jIvIne, potAnI AtmasAdhanA ke gasAdhanAnA mArge ja AgaLa vadhatA hatA-aMtaranA gIe jANe gharavAsa ane vanavAsa vacce bheda miTAvI dIdhuM hatuM ! paNa pachI te, vasaMta AvatAM A mare ema, gharasaMsArane tyAga karIne tyAgamArgane svIkAra karavAne samaya paNa pAkI gaye. trIsa varSanI uMmare, potAnA dhana-vaibhava-sarvasvanuM potAnA hAthe dAna karIne, mAgazara vada dazamanA puNya divase, vardhamAna-mahAvIre dIkSA lIdhI. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guda tamAma . . teone AtmA svayaMsaMbuddha hata; emane have gurunI jarUra na hatI. yuga-yuganI cetagasAdhanAne A paripAka hare; ane jagatanA jInA ane dIna-dukhI-upekSita mAnavajAtanA uddhAraka-tIrthakara banavAno emano bhAgyAga hate. paNa e bhAgyayega pragaTe te pahelAM, lAMbA samaya sudhI, romAMcaka ane prANutaka jevI agaNita yAtanAonI AkarI agniparIkSAmAMthI teone pasAra thavAnuM hatuM. mahAvIrasvAmIe dIkSA lIdhI ane emanI A agniparIkSA zarU thaI paNa ghara choDyuM te kSaNathI ja teoe kAyAnI mAyA tajI dIdhI hatI ane tapa, dhyAna, mauna, kaSTasahana ane ekAMtavAsane pitAnI sAdhanAnAM sAdhana, pitAnA sahAyake ke pitAnA sAcA sAthI banAvyAM hatAM. eTale A agniparIkSA emanA AtmabhAvane jarAya vicalita na karI zakI; UlaTuM, e te emanA AtmAne vadhu ne vadhu vimaLa banAvavAnuM nimitta banatI rahI ! bhagavAnane A sAdhanAkALa sADA bAra varSa karatAM thoDoka oche hate. A badhe samaya teo deva, dAnava, mAnava, pazupaMkhI ane kudarate ApelAM asahyA ane apAra kaSTo-parISahene te adIna bhAve sahana karatA ja rahyA; paNa, pitAnA AtmAne vizeSa ujajavaLa-vizuddha banAvavA mATe, jANe ATalAM ko ochAM heya ema, teo sAme cAlIne kaSTone AvakAratA ane vadhu kaSTo AvI paDe evA pradezamAM paNa vicaratA rahyA ! ane chatAM manathI hArI javAnuM ke tapa, dhyAna ane maunathI leza paNa vicalita thavAnuM nAma nahIM ! bhagavAnanI sAdhanA sadAkALa merunA jevI niprakaMpa rahI. ATalA sudIrgha sAdhanAkALamAM bhagavAne, rasavRttithI sadA dUra rahIne, kevaLa zarIrane bhADuM ApavA mATe, mAtra 349 divasa ja rasa-kasa vagarane AhAra Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gavAna mahAvIra lIdhe haraH A hakIkta uparathI paNa bhagavAna mahAvIranI sAdhanA keTalI utkaTa ane AtmalakSI hatI e samajI zakAya che. A sAdhanAnuM eka eka pAna bhagavAnane pUrNa AtmasAkSAtkAra ane pUrNa samabhAvanI vadhu ne vadhu najIka dorI jatuM hatuM. kAjaLagherI aMdhArI rAtane paNa chevaTe te aMta Ave ja che ne! bhagavAnanI AvI AkarI sAdhanAne samaya paNa eka puNya ghaDIe pUre thaye. ane, vikrama pUrve 500-49 varSe, vaizAkha sudi dazamanA divase, namatA pahere, RjuvAlukA nadInA kinAre, bhagavAnane kevaLajJAna utpanna thayuM. idvi, kaSAye ane karmo upara jaya meLavIne mahAvIra svAmI jina, sarvajJa, sarvadazI, ahaMta, paramAtmA ane tIrthakara banyA. bhagavAna mahAvIrane AmoddhArane Atmaga (dhyAnagara ane jJAnaga) pUre che ane mahAkaruNaprerita vizvakalyANane karmayoga zarU thayela A karmaceganA, vizvamaitrInA ane vizvazAMtinA bhAvayajJanA bhagavAnanA pahelA sAthI banyA IndrabhUti gautama ane emanI sAthenA dasa diggaja vidvAna brAhmaNe. bhagavAna mahAvIranA pagale pagale tyAgadharmane svIkAra karIne e agiyAre brAhmaNazreSTha zramaNa zreSTha banI gayA ane bhagavAna mahAvIra svAmInA tIrthanA mukhya staMbha banI gayA. vaizAkha suda agiyArasane e etihAsika divasa dhanya banI gaye. e baDabhAgI divase zramaNa bhagavAna mahAvIre tyAgamArganA sAdhaka zrama ane pramANuo tema ja saMsAramAM rahevA chatAM dharmatIrthanI upAsanA karavA irachatAM zrAvake ane zrAvikAonA banelA cAra prakAranA saMgharUpa tIrthanI sthApanA karIne mAnavamAtrane mATe enAM dvAra khullAM mUkI dIdhAM. bhagavAnanA dharmamaMdiranA dvAre na keI UMca hatuM ke na keI nIca rahate na puruSa vargane tyAM kaI vizeSa adhikAra hato ke na Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para gItamasagAsI nArIvarga upara kaI pratibaMdha hatA. tyAM te AtmasAdhanA mATe AvatA pratyeka mAnavIne samAna adhikAra ane samAna AvakAra maLato. "gAya vALe te govALa"nI jema sArAM kAryo kare te zreSTha lekhAte; hINAM karmo AcaranAra hINe lekhAte ! bhagavAna mahAvIranuM A tIrthapravartana e te, kharI rIte, dalita-patita-dIna-pApI-aspRzya lekhAtI upekSita mAnavajAtinI ane nArIjAtinI yAtanAmukti ane mokSaprApti mATenuM abhinava prasthAna hatuM. mAnavInI baMdhana-muktinA navA yuganuM e nava prabhAta hatuM. ane A navaprasthAnanuM preraka baLa hatuM samatAnI siddhimAMthI pragaTelI ahiMsA ane mahAkarUNuM. ahiMsAnA avatArI dharmapuruSa, dharmanA nAme ke bIjA kaI paNa bahAne, kaI paNa mAnavI pratye AcarAtA anyAya, atyAcAra ke adharmane tema ja mAnavamAtranA AtmavikAsanA janmasiddha adhikAranI ADe mUkvAmAM AvatA avarodhane kevI rIte baradAsta karI zake? athavA enI sAme thayA vagara kevI rIte rahI zake? bhagavAna mahAvIrasvAmInA tIrthapravartana athavA dharmacakrapravartanano hetu ane mahimA A ja hate. - bhagavAne bulaMda sAde mAnavIne uddabodhana karyuM: "AtmAmAM ja paramAtmA chupAye che." ane "tamArA sArA-kheTA bhaviSyanA ghaDavaiyA tame pote ja che."5 bhAre AzApreraka ane puruSArtha preraka e nAda hate. e nAde mAnavIne deva-devIonI gulAmImAMthI mukta thavAnI preraNA ane zakti ApI. bhagavAne ahiMsAnA sagapaNe dharmasaMdeza ApeH "jagatanA badhAya che mArA mitra che, ane vera-TheSa mAre keInI sAthe nathI." A saMdezAmAM vizvamaMtrI ane vizvazAMtinuM amRta chalakAtuM hatuM. ane A udAtta saMdeza guMjate karIne bhagavAne, hiMsaka yonI sAme mAnavajAtane jAgrata karIne, nirdoSa pazuone abhayadAna apAvyuM ane AtmAne vaLagelA aneka deze ane avaguNene yajJa-homa karavAnI hAkala karI. ane ema karIne ahiMsAnA e Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra avatArI prabhue vAgha-bakarIne eka Are pANI pItAM ane uMdara-bilADIne sAthe besatAM karyA. emanI samIpamAM pazuo pitapotAnAM janmajAta verabhAvane paNa vIsarI jatAM. bhagavAne dharmanI lahANI karavA mATe ane ajJAna-abhaNuM jana sudhI dharmanI vAta pahoMcatI karavA mATe potAnI dharmadezanA te samaye pratiSThita lekhAtI devabhASA (saMskRtabhASA)nA badale sAmAnya janasamUhanI bhASAmAM lekabhASAmAM ApavAnI zarUAta karI. bhagavAnanA dharmatIrthamAM sAmAnya janasamUhanI jema sAmAnya jananI bhASAne paNa pratiSThAbharyuM sthAna maLyuM. vaLI, dharme ke paMthenA nAme thatA vAdavivAda ke kalahe dvArA AcarAtI mAnasika hiMsA ane poSAtI satyavimukhatAthI mAnavIne bacAvI levA mATe bhagavAne, dareka vyaktinI vAta sAmI vyaktinI pitAnI dRSTithI paNa samajavAno prayatna karIne guNagrAhaka ane satyazodhaka manavRtti keLavavA mATe, anekAMtapaddhatinuM divya rasa paNa samajAvyuM. ane A badhAne AdhAra ane A badhAnuM kendra mAnava ane enuM jIvana hovAthI bhagavAne mAnavanI sarvoparitA svIkArIne nArIvarga sahita mAnavamAtrane pitAnA dharmatIrthamAM AdarabharyuM samAna sthAna ApyuM ane e rIte pitAnA ahiMsApradhAna dharmazAsanane udyota karyo. sarvajJa thayA pachI, pUrAM trIsa varSa sudhI AvA sarvamaMgalakArI dharmatIrtha dvArA, vizvopakAra karI zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmI, vikama pUrve 471-470 varSe, kArataka (gujarAtI Ase) vadi amAvAsyAnI pAchalI rAte, pAvApurI nagarImAM mahAnirvANa pAmyA. ItihAsa kahe che ke, zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI jema, bhagavAna tathAgatta buddha paNa hiMsaka yajJanA nivAraNane, mAnavasamAjanA uddhArane ane lekabhASAnA Adarane potAnA dharmacakrapravartanamAM AgaLa paDatuM sthAna ApyuM hatuM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMDita IMdrabhUti baDabhAgI magadhadeza : dharmo ane dharmatIrthonI sthApanA bhUmi, dharmanAyakenI avatArabhUmi;, dharmazAstronI racanAbhUmi. bhAgavAna mahAvIranA janma ane nirvANanI bhUmi. dharmo, dharmasthApaka ane dharmazAstronA triveNI saMgame e dharatInA kaNa kaNane pAvana banAvI dharmasaMskAritAne ItihAsa sara hatuM. e purANaprasiddha magadha deza e ja atyAra bihAra pradeza. magadha dezanuM eka gAma. gobara gAma enuM nAma.' vidyA ane vidvAnanI khANa ane vaidika-brAhmaNa dharmanuM dhAma. jANe veda-vidyAnA pAraMgata ane yajJakiyAonA karmakAMDI vidvAno e dharatInA kaNamAMthI pAke. tyAM yajJakarma ane veda-vedAMganA pAraMgata eka vipravara rahe. vasubhUti emanuM nAma. yajJakarma ane vidyAdAna e ja emane vyavasAya. emanAM dharmabhAryAnuM nAma pRthvI devI. gautama emanuM zetra. pRthvI mAtAe traNa putraratnane janma Ape H IndrabhUti, agnibhUti ane vAyubhUti. traNe sUrya, candra ane indra samA tejasvI, zAnta ane prabhAvazALI. ekane jue ane ekane bhUle evI e baMdhu tripuTI. vidyA, dharma ane zucitAne jANe pavitra triveNIsaMgama. - vidyAdhana e ja kuTuMbanI saMpatti, vidyAdAna e ja kuTuMbane vyavasAya ane yajJa-cAganA dharmane jAjaramAna rAkhave e ja Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 paMDita iMdrabhUtiH kuTuMbanuM jIvanabata. vipra vAyubhUtinA traNa putre vedavidyA ane yajJakarmanA abhyAsI banIne badhI vidyAo ane samasta yajJakriyAonA vizArada banI gayA. nAnI uMmare ja magadhanA diggaja vidvAnemAM emanI gaNanA thavA lAgI ane badhA zAstrArtho, badhI dharmakriyAo ane badhA yajJamAM teone AdarabharyA AmaMtraNa maLavA lAgyAM. vaDale vaDavAIothI zobhe ema guruo sadAya ziSyothI vIMTaLAyelA hoya. paMDita indrabhUti, agnibhUti ane vAyubhUti te jANe cAlatAM-pharatAM vidyApITha hatAM. madhamAkhIo madhapuDAne Azare pAmIne nirAMte rahe ema, seMkaDe vidyAthIe A paMDita zreSThanA caraNemAM rahIne zAMtithI vidyAnuM adhyayana karatA ane brahmacarya-AzramanI sAdhanA karatA. pitAnA ziSyone jIvanabhara cAle eTalA saMskAradhana ane vidyAdhananuM udAratAthI dAna karavAmAM A gurue jarAya kacAza na rAkhatA. ane gurujananA vAtsalyanA amRtanuM pAna karIne ziSya paNa ullAsapUrvaka vidyAadhyayana ane saMskAraghaDatarane lAbha meLavatA. jevA Adarza hatA e gurue evA ja Adarza hatA e ziSya. paMDita IndrabhUtine janma zramaNa bhagavAna mahAvIra-vardhamAna pahelAM ATha varSe, vikrama saMvata pUrve 550mAM, thaye hate. IdrabhUti pachI cAra varSe agnibhUtine ane agnibhUti pachI cAra varSe, eTale ke bhagavAna mahAvIranA janmanA varSamAM ja, vAyubhUtine janma thaye hate. paMDita IndrabhUtinI kAyA vaja jevI majabUta hatI. teonAM hADakAM vASabhanArAMca nAme saMghayaNa (sAMdhA)vALAM hatAM. emanI sAta hAtha UMcI paDachaMda kAyAnAM aMga-pratyaMge pramANasara ane sehAmaNAM hatAM. zAstramAM emanI manamehaka AkRtine samacaturasa saMsthAnarUpe biradAvI che. samacaturasa saMsthAna eTale Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 gu, gautamasvAmI jenuM ekeeka aMga pramANasara heya e deha. emane vAna senalavaNuM-sonAnI rekhA je UjaLa-ane tejasvI hate. paNa pitAnI AvI suMdara, sudaDha, nIrogI kAyAnuM e vipravarane na bhAna hatuM, na abhimAna. kAyA te emane mana jIvanasAdhanAnuM mAtra eka sAdhana ja hatI, eTale kAyAnI mAyA emane kyAreya satAvI na zakatI. ane evI ja utkaTa hatI teonI akiMcanavRtti. dhananI lAlupatA ane saMpattinI AzAtRSNAthI teo sadAya alipta rahetA. hatA te teo gRhasthAzramI, paNa sAdhuvRttithI zubhatuM, sAdAIne zreSTha Adarza samuM emanuM jIvana hatuM. jIvananI jarUriyAtane te jANe teo pichAnatA ja na hatA. dehane dApu ApavA pUratuM sAduM anna ane tanane DhAMkavA pUratAM ochAM ane sAdAM vastra maLyAM tathA vidyAsAdhanA ane dharmasAdhanAne vadhAremAM vadhAre avasara maLe eTale jaga jItyA ane jIvananI dhanyatA pAmyAH A unnata Adarza hata paMDitapravara indrabhUtine. e Adarzane jIvana sAthe ekarUpa banAvavA teo vidyAtapasvI ane jIvanasAdhaka vIranA jevuM jIvana jIvavAne sadA puruSArtha karatA hatA. AvA hatA -pUrva dizAmAMthI tejAyamAna sUryanuM biMba pragaTe ema mAtA pRthvInI ratanakukSimAMthI avatAra pAmela, -AkAzamAMthI tejalIsoTe derate dhUmaketu pragaTa thAya ema pitA vasubhUtine saMskAravAraso laIne janmela, ane -khANamAMthI tejasvI lAkheNe hIre pragaTe ema, nAnA sarakhA gobara gAmamAMthI amUlakha jIvanadhana laIne janma pAmela- brAhmaNa zreSTha paMDita IndrabhUti gautama! Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdyAta vaizAkha suda dasamanA divase bhika gAmamAM zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmIne kevaLajJAna pragaTayuM. bhagavAnanI sADAbAra varSa jeTalI lAMbI ane AkarI AtmasAdhanA te divase paripUrNa thaI bhagavAna sarvajJa ane sarvadazI banyA. emane AtmA sarva doSa, sarva kame, sarva kaSAye ane sarva kalezethI mukta banI paramAtmabhAva anubhavI rahyo. ghAtI karmonI anAdinI mAyAjALa te divase saMkelAI gaI. bhagavAnanAM aghAtI karma saMtapta saMsArIe mATe upakAraka banI gayAM. aghAtI kama rahyAM tyAM sudhI nigraMtha bhagavAna mahAvIra, siddha padathI dUra rahI, arihaMtapaNe vicaratA rahyA ane saMsAranA jIvane duHkha-zeka-saMtApanAM kAraNone samajAvIne enA mahAsAgarane taravAne upAya darzAvatA rahyA. bhagavAnanuM tIrthaMkarapada jagatanuM tAraNahAra banI gayuM. bhagavAnanA kevaLajJAna kalyANakane mahatsava UjavavA svarganAM devadevIe dharatI upara AvyAM. AnaMda-ullAsathI emaNe e mahatsava Uja. divasa Athamate hatuM ane AbhanAM aMdhArAM dharatI upara vistaravA lAgyAM hatAM, paNa jAbhika gAmamAM te divase cAre kera udyota udyota prasarI rahyo hate. dee pitAnA AcAranuM pAlana karyuM. devAdhidevane mATe manahara samavasaraNanI racanA karI. e samavasaraNamAM AvIne vAghabakarI bhAI-bahenanI jema pAse pAse bese, uMdara-bilADI pitAnAM janmanAM vera vIsarI jAya che; sApa-naliye bhAIbaMdha banI jAya. tyAM vera jhera ane dveSa-kalezanuM nAma nahIM. janmajanmAMtaranAM verajhera bhUlAI jAya e addabhuta ene prabhAva. . Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 guru gautamasvAmI A badhe prabhAva bhagavAna tIrtha kare siddha karela samatA, ahIMsA, mahAkaruNA, avairabhAva ane maitrIbhAvane hate. jyAM bhagavAna tIrthakara birAjatA hoya tyAM zAMti ane vAtsalyanA samIra ja vAtA hoya. juvAlukA nadIne uttara kinAre dee samavasaraNa racyuM. zramaNa bhagavAna mahAvIre emAM birAjIne dharmadezanA ApI. ajJAnanAM paDapapaDAMne bhedI nAkhe ane aMtaramAM ajavALAM pAthare evI divya e dezanA hatI. deva-devIo bhagavAnanI amRtavANune bhAvathI jhIlI rahyAM; paNa bhagavAsanA ane vaibhavavilAsanA kIcaDamAM satata DUbelAM rahetAM devadevIonAM aMtarane e vANuM na spazI zakI, na jagADI zakI. prabhuvANane divya kRpAprasAda maLavA chatAM, keI devadevIe, nAnA pramANamAM paNa, keI vrata, niyama ke paccakakhANane svIkAra na karyo ! tIrtha kara jevA tIrthakaranI dharma dezanA e divase aphaLa gaI. jagate eka moTuM Azcarya dIThuM. paNa jyAM deva-devIonuM bhAgyavidhAne ja sadAkALa avratI rahevAnuM hoya tyAM teo bhagavAnano Adeza na jhIlI zake emAM emane paNa ze doSa ?4 je niyati-bhavitavyatAne niyama. * bhagavAna mahAvIranI pahelI dharmadezanA aphaLa gaI, enuM kAraNa e vakhate tyAM kALA mAthAne eka paNa mAnavI hAjara na hatA e hatuM. svargaloka ane emAM vasanArAM deva-devIo saMpatti, sAhyabI ane bhegasAmagrImAM bhale dharatInA mAnavIthI caDiyAtAM hAya, paNu AtmatattavanuM darzana karIne ene vikAsa karavAnuM sAmarthya te ekamAtra mAnavadehadhArImAM ja pragaTe che. siMhaNanuM dUdha te suvarNapAtra ja jhIlI zake, evI A vAta che. eTalA mATe te mAnavadehane sarva dehamAM zreSTha lekhavAmAM AvyuM che. pahelI dharmasabhA mAnavI vagara thaI eTale bhagavAne tIrthanuM pravatana-sthApana karavAnuM bAkI rAkhyuM ! Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekaghAta . 25 -~- ~~-~~~~ ~ ~ ~ ~~ - trikALajJAnI bhagavAna te AzA-nirAzAthI para hatA, ane saMsAranA bhAvI bhAvane ane tIrthapravartananI puNya ghaDIne, hAthamAM rahelA daDAnI jema, sArI rIte samajI zaktA hatA. bhagavAne joyuM ke bIje ja divase dharmatIrthane apUrva lAbha thavAne che. ane bhagavAna rAterAta vihAra karI bIje divase apApA nagarInA mahAna vanamAM padhAryA. e ja kALa, e ja samaya ane e ja sthAnanI vAta che. apApA nagarImAM samila nAme eka dhanADhaya brAhmaNa rahe. eNe moTo yajJa Adaryo hate; ane e mATe moTA moTA nAmAMkti karmakAMDI agiyAra brAhmaNa vidvAnene netaryA hatA. e agiyAramAM pahelA traNa te vasubhUtinA traNa putro IMdrabhUti, agnibhUti ane vAyubhUti hatA. agiyAre paMDita kiyAkAMDa ane maMtrAkSAmAM evA nipUrNa gaNAtA ke emanA belAvyA devane paNa hAjara thavuM paDatuM : AvI te emanI khyAti hatI. apApA nagarImAM Aje mera dhamAla macI gaI hatI. eka bAju hajAre leke vipradeva samile Adarela yajJanAM darzane jaI rahyA hatA, te bIjI tarapha asaMkhya mAnavIe bhagavAna mahAvIranI dharmapariSadA tarapha jaI rahyA hatA. yajJamAM homavA mATe bhegAM karelAM nirdoSa pazuone ArtanAda paNa havAne jANe bhAre banAvate hete. AkhI nagarI jANe hiloLe caDI hatI. -. ATaluM ochuM hoya ema, jotajotAmAM, nagarInuM AkAza devavimAnethI chavAI gayuM. lekenA kutUhalane kaI avadhi na rahI. leke to usuka banIne AkAzanI sAme mITa mAMDI ja rahyAM ? kevA kevA de, kevAM kevAM divya vimAnamAM besIne, AvI rahyA hatA--jANe keI cakravatInA svAgata mATe rAjA-mahArAjAo ane pradhAne zreSThIo uttama-AbhUSaNe sajIne potAnA AvAsenI bahAra AvyA hatA. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurU gautamasvAmI A svarganA vasanArA de kenA svAgata mATe dharatI upara UtaryA haze bhalA? - leke jAtajAtanA take karI rahyA. e keIke kahyuM ke jyAM AvaDe moTo yajJa thatuM hoya ane jyAM yajJakarma mATe maMtranA jANakAra meTA meTA paMDita puruSo birAjyA hoya, tyAM deve hAjarAhajUra thAya emAM zI navAI? A badhA deve te vipradeva samilanA yajJamAM hAjarI ApavA AvI rahyA che. iMdrabhUti gautama vagere paMDite paNa denA AgamanathI paLavAra garva anubhavI rahyA ? ke prabhAvazALI che amAre A yajJa ! paNa emane garva ane AnaMda vadhu vakhata TakI na zakyo. sUryane tApa lAgatAM ja jhAkaLanAM biMdue UDI jAya ema emane harSa paLavAramAM ja vilAI gaye. jotajotAmAM e devavimAna yajJabhUminA AMgaNAmAM UtaravAne badale nagaranI bIjI dizA tarapha vaLI gayAM ! yajJa karAvanAra somiladeva ane yajJakarma karanAra paMDita IMdrabhUti vagere vimAsI rahyA ? A zuM ? zuM deve A yajJathI. rIjhavAne badale risAIne anyatra cAlyA gayA ? ane tarata ja kaI jANakAre khulAse koH nagarInI bIjI dizAmAM, mahAsena vanamAM, Aje nigraMtha bhagavAna mahAvIra- vardhamAna padhAryA che. e zramaNa zreSTha bhagavAna sarvajJa, sarvadazI eTale ke traNe loka ane traNe kALanA jANakAra che, ane ramatavAtamAM janmajanmAMtaranA bhedo kahI Ape che. mahAsena vanamAM atyAre emanI dharmasabhA racAI che, ane A badhA deve e dharmasabhAmAM jaI rahyA che." A vAta sAMbhaLIne paMDita IMdrabhUti vicalita banI gayA. emanA hRdayane moTo AghAta lAgyuM. emaNe huMkAra karyo ? mArA je sarva zAstrane jJAtA ane sarvavidyAvizArada mahA Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AghAta 27 paMDita beThe rahevA chatAM sarvajJapaNane DhoMga karanAra A vaLI keNa pAkhaMDI jAge che, ane kene Thage che! emane ema paNa thayuM ke amArA jevA vidvAne beThA hoya ane lekene satya samajAvIne AvI agatimAMthI e ugArI na zake te e vidyAne upa ga ja rahyo ? kalyANa e te amAruM jIvanavRta gaNAya; e mATe paNa amAre AvA ThagArAo sAme lokone cetavavA. joIe. ane amArA mATe te A kAma bALakIDA jevuM sAva saheluM che. hamaNAM ja enA sarvajJapaNAnuM gumAna utArIne enA pAkhaMDane ughADe na pADuM te huM paMDita ke ! indrabhUtine dekhAva te huMkAra-paDakArano hate, paNa emanuM aMtara kaMIka adhIratA ane becenIne AghAta anubhavI rahyuM : kyAre mahAvIra pAse pahoMcuM ane kyAre emanI sAthe vAda karIne emane parAjita karuM ! ane yajJakarma enA ThekANe rahyuM ane paMDita IndrabhUti. gautama, potAnA pAMcase ziSya sAthe, zramaNa bhagavAna mahAvIranI dharmasabhA tarapha cAlI nIkaLyA. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyane jya zramaNa mahAvIra sarvajJa? na bhUte, na bhaviSyati ! mArA beThA bIje mAnavI sarvajJa heya e bane ja kema ? - paMDita IMdrabhUtinuM aMtara eka ja myAnamAM be talavAranI becenI anubhavI rahyuM. paNa jANe emanA citta ja emane aMdarathI samAdhAna ApyuM H pANInA parapoTAne phUTatAM ane vAdaLanA chetarAmaNuM raMgene phiTAI jatAM keTalI vAra ! jarA mahAvIra mAre sAmano te karI jue! na je hoya meTo sarvajJa! ane chatAM e samAdhAna paMDita IndrabhUtinI akaLAmaNane ochI na karI zakyuM. ajaba, akaLa, akathya hatI e akaLAmaNa - jANe keI vicitra bhAvInA paDachAyA e akaLAmaNamAM DekiyuM karI jatA hatA. ane have te IndrabhUtinI adhIrAInI hada AvI gaI. emane thayuM, kyAre vAda-vivAdanA sthAne pahoMcI jauM ane kyAre mahAvIrano parAjaya karI mArI vidyAno jayajayakAra karuM ! have te emane mATe eka eka paLane vilaMba Aje asahya banI rahyo hate. Aje jANe A vipravarane pitAnI nAmanA, pratiSThA ane vidvattA hoDamAM mukAI gayelI lAgI ! gaurava vagaranI jiMdagI zA kAmanI? potAnuM kAma jhaDapathI pUruM karavAnI adhIrAI indrabhUtine evI te satAvI rahI ke mahAvIra pAse pahecavAnI TUMkI dharatI emane vadhu paDatI lAMbI bhAsavA lAgI ane pitAnI vegIlI gati dhImI dekhAvA lAgI ? kaI rIte A vijayayAtrAne aMta Ave ! Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyane jaya ane paganI gatinI sAthe indrabhUtinA mananI gati paNa jANe vadhI gaI hatI. jene vicArone teo dUra rAkhavA mAgatA hatA, e mahAvIra ane emanA sarvajJapaNAnA vicAre ja jANe emanA. manane kabaje laI beThA hatA ! emane thayuM, A vaLI na sarvajJa keNa Ubhe che ? huM kayAM kaI paNa mAnavIthI jJAnamAM che Utaru e chuM ! IndrabhUtinI utsuktA-uttejanA paLe paLe vadhatI jatI hatI. A ane e utsukatAnA aMtanI maMgala ghaDI paNa AvI pahoMcI H teo trikAlajJAnI bhagavAna mahAvIranI samIpa pahoMcI gayA. joyuM te samatAnA avatAra mahAgI mahAvIra sAme ja birAjyA che. emanI mera zAMtinuM sAmrAjya patharAI rahyuM che. vAtAvaraNamAM ahiMsA, karuNuM ane vizvAtsalyanI bhAvanA laherAI rahI che. bhagavAnanA atizaye joIne IMdrabhUti paLavAra ahobhAva anubhavI rahyA H kevuM prazAMta rUpa, ke Atmavaibhava ane kevuM divya teja ! paNa tarata ja iMdrabhUti sAvadhAna thaI gayA. emane pitAnI jAta upara ja saheja hasavuM AvI gayuM AvI iMdrajALa jevI mAyAjALathI huM aMjAI gayo ! ane vaLI pAchA eka harIphanA. rUpamAM teo mahAvIranI sAme khaDA thaI gayA ! utsukatAnI chellI paLa bhAre bhArabejavALI hatI. Aje jiMdagIne A chelle dAva cheH kAM jIta, kAM hAra ! paNa are, IMdrabhUti hAre e bane ja nahIM! hAre e bIjA ! paNa mahAvIra pote te na koInA harIpha che, na koIne potAnA harIpha mAne che ane bIjAne parAbhava karIne koIne dUbhavavo e te emanA dharmasiddhAMtanI viruddha che. jyAM kIDIthI kuMjara sudhInA vizvabharanA nAnA-moTA badhA ya jIvone potAnA mitra mAnavAmAM AvatA hoya, tyAM keNu pitAne ane keNu parA Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI ke keNa potAne rAgI ane koNa pitAne dveSI? athavA kene parAjaya Apo ane kene vijaya apAvavo? guNane svIkAra ane avaguNane jAkAre e ja dharmane mArga. ane guNa-avaguNane mApavAno ekamAtra gaja te satya. satyano pradIpa je mArgane ajavALe e ja dharmamArga. ane satyane jaya e ja sAce jya, e ja dharmane jaya. eTale IMdrabhUti gautamanI becenI ke adhIrAI mahAvIrane jarAya zI na zakI. paNa vizvanA manebhAva jANanAra bhagavAna iMdrabhUtinA manebhAva pAmI gayA hatA ane dharmatIrthanI sthApanA karIne, e tIrthane AvA samartha, pavitra ane satyaniSTha paMDitene lAbha maLe, eTalA mATe te bhagavAna jAbhika gAmathI rAtorAta vihAra karIne apApA nagarImAM padhAryA hatA. bhavitavyatA paNa sAnukULa hatI. have te indrabhUti AvIne sAmasAma ja khaDA hatA. bhagavAne vAtsalyanItaratI vANImAM indrabhUti gautamane bhAvathI AvakAra ApatAM kahyuM, "IdrabhUti gautama! padhAre! tamAruM svAgata che!" e vANumAM na jaya-parAjayanI bhAvanAne TaMkAra hatuM ke na te pratispadhInA paDakAranI kaTheratA hatI. emAM te zirachatra samAM vaDIlanI vatsalatAnuM amRtapAna karAvatI saraLatA, madhuratA ane bAjutA UbharAtI hatI. zabdo te bahu ja ochA hatA, paNa sAmAne pitAne banAvI de evI kAmaNagArI dharmamamatA emAMthI varasatI hatI. kSaNavAra indrabhUti e vANIne prabhAva anubhavI rahyA. bhagavAnanA mukhe uccArAyeluM pitAnuM nAma sAMbhaLIne paLavAra te emane vismaya thayuM H AmaNe te mane mArA nAmathI belAvIne AvakAra Ape ! tyAre zuM, sAce ja e badhI vAtanA jANanAra- sarvajJa haze ? Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 satyanA paNa bIjI ja paLe emanA ahuM vALI pAchA melI UThayo : nA, nA ! huM beDhA khIje sajJa kANu hAI zake ? mArA jevA vikhyAta paMDitanuM nAma ane geAtra kANu nahI jANatuM hAya bhalA ? mArA nAmathI mane emaNe khelAvye emAM zI navAI ? emane kharA jJAnI te huM tyAre ja mAnuM ke jyAre te mArA mananI zakAne pAmI jaIne, peAtAnA jJAnanA maLe, enu' samAdhAna karI Ape. jANe A mahAna paMDita puruSanA jIvanapalaTAnA samaya pAkI gaye| hAya ema bhagavAna mahAvIre e ja kSaNe kahyuM : indrabhUti gautama! jIva che ke nahIM, e zaMkA tamArA hRdayane satAvI rahI che, kharuM ne ?"2 << iMdrabhUtinA ahune chellI Thesa vAgI. emanA aMtaramAM AnandvanI tejarekhA camakI UThI. emane thayuM, kevI sAcI vAta kahI rahyA che sAme beThelA jJAnI mahApuruSa ! iMdrabhUtine saMsAramAM jIva nAmanuM tattva che ke kema, e zakA varSAthI satAvatI hatI, ane ATaATalAM dharmazAstronA abhyAsa hAvA chatAM emAMthI e zaMkAnuM koI samAdhAna maLatu na hatuM! ane AvA moTA paMDita peAtAnI zaMkAnuM nirAkaraNa meLavavA bIjA paMDita pAse sAme cAlIne jAya e te! mane ja kema ? emAM enI patiAInI zI zAlA ? ane chatAM zakAnA e kIDA aMtaratama aMtaranA ekAda khUNAmAM mALA ghAlIne paDayA rahetA ane pati iMdrabhUtine satAvyA karatA. na ApameLe sahevAya ke na koInI AgaLa kahevAya, evI vicitra vAta manI gaI hatI. bhagavAna mahAvIra, peAtAnA nirmaLa jJAnanA maLe, Aje e ja vAta kahI batAvI hatI. ane bhagavAnanI e vAta sAMbhaLIne iMdrabhUti gautamanA mananuM DhAMkaNu khUlI gayuM, ane tee eka prakAranI nirAMta anubhavI rahyA ane peAte eka savajJane zAstrA mAM Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ph guru gautamasvAmI parAjita karIne peAtAnI vidyAnI ane vidvattAnI sarasAI sthApita karavA AvyA che e vAta paNa vIsarI gayA. " iMdrabhUtie kahyuM : mahAvIra, ghaNAM ghaNAM zAstro joyAM ane ghaNuM ghaNuM maneAmAMthana karyuM, paNa AtmA nAmanuM svataMtra ane zAzvata tattva vizvamAM astitva dharAvatuM hoya ema huM nakkI karI zakatA nathI. Apanu kahevuM yathArtha che jIvanA astitva viSe mAruM mana zaMkAzIla che. ' (: bhagavAne lAgaNIpUrvaka kahyuM : mahAnubhAva, jIva nAmanu *tattva che ane e svataMtra ane zAzvata che, emAM lavaleza zakA karavAnI jarUra nathI. aneka rIte e puravAra thaI zake ema che. jo tame UMDA UtarI vicAre te tamAruM peAtAnuM zAstra ane enuM tamAruM peAtAnuM jJAna ja tamane enuM astitva samajavAmAM sahAyaka manI zake ema che. ,, indrabhUti bhagavAnanA kathanane utsukatApUrvaka sAMbhaLI rahyA. Aje teone keI avanavI vAta sAMbhaLavA maLI hatI. re jANe keI svajanane satya samajAvatA hoya ema bhagavAne AtmIya bhAve emanI zaMkAnuM nirAkaraNa karatAM kahyuM : "gautama ! eka zAstravAkyanA artha tame ema karI che ke 'vijJAnaghana eTale jJAna-vijJAnamaya lAgatu tattva pAMca bhUtamAMthI pragaTe che ane e pAMca bhUtAnA vilIna thavAnI sAthe nAza pAme che; ane paleka jevuM kazuM nathI.' paNa mahAnubhAva, tame kare che e tA e zAstravAkacane zAbdika ane bAhya ke uparachalle atha thaye; paNa jo tame e zabdemAMthI bhAvA ke tAttvika cA pAramArthika a tAravavAnA-samajavAnA prayatna karaze te e ja vAkaca tamane AtmatattvanA astittvanI khAtarI karAvI Apaze."ka / indrabhUti vadhu ga bhIra banI gayA. Aje A kaiMka navI ja vAta jANavA-sAMbhaLavA maLatI hatI. emaNe mALaka sahuja saraLa Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 * bhagavALa vI vI vize ) satyane jaya -~tAthI pUchayuM : "bhagavAna, e vAkyane tAtvika artha thAya? mane e samajAve." bhagavAne kahyuM : "e vAkyane tAtvika artha A pramANe samajaH "paLe paLe jJAnanA paryAye badalAyA kare che; ane e jJAnamaya paryAye pRthvI, pANI vagere paMcabhUtamAMthI janme che, eTale ke pRthvI Adi paMcabhUta e jJAnanA viSaye (jANavA jevA -reya padArtho) che, nahIM ke jJAnanuM upAdAna (pAyArUpa mukhya) kAraNa. tethI e geya padArtho dUra thatAM ane jJAna paryAya paNa naSTa thaI jAya che, ane na jJAnaparyAya utpanna thAya che.' gautama! A vAkyane A ja bhAva che ane e AtmAne InakAra karavAne badale enA astitvanuM samarthana kare che. AmAM AtmAne niSedha karavAnI te kaI vAta ja nathI. jJAnanA paryAye paLe paLe palaTAtA hovA tAM e palaTAne jhIlate AtmA e te eka zAzvata-avinAzI tatva ja banI rahe." paMDita IndrabhUtinuM citta satyanI jhAMkhI thavAne AlAda anubhavI rahyuM. cAtaka meghane jhIle ema teo bhagavAnanI vANIne aMtaramAM jhIlI rahyA. have te teo mananA badhA pUrvagrahane tajIne pitAnI jijJAsAne tRpta karavA talasI rahyA. emaNe bhagavAnane bhAvapUrvaka pUchyuM: "paNa bhagavAna, dehanI sAthe ja AtmAne vinAza thato nathI ane maraNa pachI paNa AtmA TakI rahe che, enI khAtarI kevI rIte, kayA pramANathI karI zakAya ? bhagavAne saumya bhAve vAtane marma samajAvatAM kahyuM: "paMDita indrabhUti! jema "mAre putra" ema kahetAM pitA ane putra ema be judI judI vyaktionuM astitva puravAra thAya che, te ja rIte mAruM zarIra" ema kahetAM zarIra ane zarIradhArI ema be padArtho svayameva siddha thaI jAya che. vaLI, "A meM karyuM," "huM A Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI karu chuM', "A mAruM che" vagere vAkyaprayogo paNa kaIka adazya tattvanuM dehathI bhinnapaNuM ja sUcave che. A tatva te ja AtmA. Ama ApaNI sAmenA pratyakSa purAvA AtmAnA astitvanI khAtarI karAvI jAya che." paMDita IMdrabhUti vadhu ekAgra banIne sAMbhaLI rahyA. bhagavAne kahyuM: "vaLI, guNe guNIne cheDIne nirAdhAra rahI na zaktA hovAne lIdhe guNe guNInA astitvanuM anumAna karavAmAM sunizcita pramANunI garaja sAre che. ane AtmatatvamAM rahelA guNone te jIvana daramyAna saune anubhava thAya ja che. eTale guNenA pratyakSa darzanane lIdhe enA AdhArarUpa AtmAnA astitvanuM anumAna bahu sahelAIthI thaI zake che." IMdrabhUtie ullAsathI kahyuM : "bhagavAna! have zAzvata AtmatatvanA astitvanA samarthanamAM thoDAMka AgamanAM pramANe paNa samajAve." bhagavAne potAnI samanvayasAdhaka vRttine paricaya ApatAM kahyuM: "gautama! bIjA dharmazAnI vAta te dUra rahI, khuda tamArAM pitAnAM dharmazAstro ja AtmAnA astitvanA eTale ke enA amarapaNAnAM darzana karAve che. tamArAM zAstromAM kahyuM che ke "jene svarga meLavavAnI kAmanA hoya eNe agnihotra nAme yajJa kare "zarIradhArIne priya tathA apriyane viyega hete nathI, ane zarIra vagaranAne priya ke apriya eTale ke sukha ane duHkha spazI zaktAM nathI;" vaLI kahyuM che ke "jJAnamaya, bega bhegavanAra, nirguNa ane katRtvarahita AtmAnuM astitva che. je maraNanI sAthe ja jIvana (eTale ke Atmatattva) samApta thaI jatuM hoya te agnihotra karIne enA phaLarUpa svarga keNu bhegavavAnuM? zarIrane priyaapriyane saMga ane azarIrane eno viyAga, e paNa koIka viziSTa tattvanA astitvanuM ja sUcana kare che, jene Atmatatva, jIvatatva ke cetanatattva evuM game te nAma ApI zakAya. ane Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyano jaya 35 trIjuM vAkya te AtmatattvanA astitvanI ja sAkSI pUre che. AvAM te aneka zAstravAkyo amara Atmatatvane puravAra karI zake ema che." gautamanA manane mora nAcI UThayo. bhagavAne vAta pUrI karatAM kahyuM: "paMDita indrabhUti ! A rIte pratyakSa, anumAna ane Agama e traNe pramANuthI zAzvata AtmatatvanI siddhi thaI zake che. vaLI, mAnavIne svAnubhava ane enuM potAnI jAtanuM avalokana te A bAbatamAM vadhAre pratItikara purAvArUpa banI rahe che. mATe amara AtmatatvanA astitva viSeno tamAre saMdeha dUra kare ane e Atmatattvano sAkSAtkAra karavA udyata thAo !" gautame kRtajJatAne bhAva darzAvatAM kahyuM : "bhagavAna, ApanuM kahevuM yathArtha che. Apa sAcA jJAnI, mahAjJAnI, sarvajJa che. ApanI kRpAthI mAre saMdeha dUra thaye. ApanI vANune abhinaMdu chuM, abhivaMdu chuM." AmAM na keIne jaya hatA, na keIne parAjaya. A badho prabhAva hate bhagavAna mahAvIranI anAgrahavRtti ane satyanA eka eka aMzane zeAdhavA ane svIkAravAnI anekAntapaddhati ane nayavAdathI paripUta thayela daSTi ane paMDita indrabhUti gautamanI guNagrAhaka, satyacAhaka, saraLa vidvattAne. AmAM agara keIne jaya thayuM hatuM te te kevaLa satyane ja jaya thaye hate; ane sarvajJa bhagavAna mahAvIra ane paMDita indrabhUti gautamane mana ene ja mahimA hate. kAraNa ke dharmazAstra kahe che ke-caM mAvaM pa -satya e ja paramezvara che. ane Aje- e paramezvarane ja jya thaye hate. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa jJAnanA upAsaka paMDita IMdrabhUti gautama vadhu jJAna meLavIne apUrva AhalAda anubhavI rahyA. temAMya A te AtmA saMbaMdhI -pitAnI jAtanA svarUpa saMbaMdhI-jJAna hatuM, eTale te gautamanuM roma roma pulakita thaI gayuM. pote sevela jJAnanA gumAna mATe emanuM aMtara kaIka bhoMThapa paNa anubhavI rahyuM. AvuM jJAna ApanAra guru kevA jJAnanA mahAsAgara, samatAnA sarevara ane vAtsalyabharI ahiMsAnA vizALa vaDalA samAM hatA ! mAge te ApavAnI emanI zakti hatI--jANe kalpavRkSa ja joI le! AvuM kalpavRkSa pAmyA pachI, ene tajIne bIje javAnuM keNu vicAre bhalA? uttama bhAgyAga ane bhavitavyatAga jAgI UThaDyo hoya te ja A avasara maLe--iMdrabhUti gautama sadAne mATe sarvajJa, sarvadazI, samabhAvI bhagavAnanA caraNomAM ja rahI javAnuM vicArI rahyA. emaNe kahyuM: "bhagavAna, mAru jJAna keTaluM alpa che, enuM mane Aje barAbara bhAna thaI gayuM che. ane e mArA upara Apane moTo upakAra thaye. Apa jevA mahAjJAnInA jJAnanI cakAsaNI karavAnA mArA prayatna mATe mane potAne ja hasavuM Ave che ane manamAM pazcAttApa thAya che ke a9pa jJAnanA moTA abhimAnamAM huM A zuM karI beThe! Apa te sAce ja, vizvanA badhA kALanA badhA bhAvanA jANakAra che, sarvajJa che! bhagavAna, mAre ApanuM pravacana sAMbhaLavuM che. kRpA karI mane e sAMbhaLavAna ane samajavAne lAbha Ape.' bhagavAne kSamAbhAva dhAraNa karI prasannatApUrvaka kahyuM: "gautama, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaNa 37 je banyu e mATe tamAre zAca karavAnI jarUra nathI. je ane te sArA mATe ema samajIne A avasaranA sAra grahaNa karavA ghaTe, tamane mArA sarvajJapaNA aMgezakA thaI na heAta ane e sajJapaNAnI parIkSA karavA tame ahIM AvyA na heAta te A madhA prasaMga manavAnA ja kayAM hatA? A badhAmAM huM bhAvI zubha ceAganu ane dhama zAsananA udyotanuM dana karu chuM; ane emAM saccaritrazIlatA ane saraLatAthI zaiAbhatA tamArA jJAnane ghaNA ghaNo upayoga thavAno che. ApaNe sAthe rahIne dharmAMtI nI prabhAvanA karavAnI che,"2 gautama bhagavAnanI guNAnurAgitA, udAratA ane sa`vatsalatAne maneAmana prazasI rahyAH dhanya prabhu! dhanya! pachI prabhue gautamane dharmapravacana ApyuM, ane AtmakalyANa ane vizvakalyANanA ahiMsA-saMyama-tapamaya saraLa ane sugama rAjamA samajAvyeA. bhaktavatsala bhagavAnanI vANI bhaktanA aMtaramAM ajavALAM pAtharI rahI. gautamanuM hRdaya jANe mahAvIramaya anI gayuM. paMDita gautame vinati karI: 8 bhagavAna ! have sayu. gharasaMsAramAM pAchA pharavAthI ! huM te| A kSaNathI ja Apane samarpita thaI cUkayo chuM. mane dIkSA ApIne sadAne mATe ApanA caraNomAM rAkhI lye!" bhagavAnanAM netrA karuNA ane vAtsalyane! abhiSeka karIne peAtAnA A prathama ziSyanA svIkAra karI rahyAM. ane peAtAnA guru pati iMdrabhUti gautamanA pagale pagale pAMca se| ziSye paNa sadAne mATe prabhune ja samarpita thaI gayA. * iMdrabhUti vijayI manIne pAchA AvavAne aTThale bhagavAna pAse rokAI gayA ane seAmila brAhmaNe zarU karela yajJamAM vighna Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI AvyuM; paNa e vinA aneka nirdoSa pazuone abhayadAna maLavArUpe phaLyuM, e nigraMtha bhagavAna mahAvIrane pratApa. paNa jema jema samaya vItate jatuM hatuM tema tema iMdrabhUtinA nAnA bhAI agnibhUtinI adhIrAI ane akaLAmaNa vadhatI jatI hatI. ene ciMtA thaI AvI ke jarUra e mAyAvI mahAvIre pitAnI mAyAjALathI mArA bhalA-bheLA moTA bhAIne bheLavI lIdhA haze. paNa e mAyAjALathI huM mArA moTA bhAIne choDAvI lAvuM te ja khare! ane have te agnibhUtinI dhIrajane aMta AvI gaye ane pitAnA moTA bhAI vizenI ciMtA paNa hada vaTAvI gaI. emaNe vicAryuM, have eka kSaNano paNa vilaMba kare nakAme che. huM hamaNAM ja e kahevAtA sarvajJa pAse pahoMcuM chuM ane mArI vidyAnA baLe enA sarvajJANAnI mAyA ughADI pADI dauM chuM ! ane tarata ja e pitAnA pAMcase ziSyanA parivAra sAthe mahAvIra pAse pahoMcI gayA. A paMDitane paNa "karma nAmanuM tatva vizvamAM che ke nahIM? e zaMkA ghaNA vakhatathI satAvatI hatI. paNa paMDitAInA madamAM teo e keIne pUchI zaktA na hatA. paNa atyAre te agnibhUti jANe moTuM parAkrama karI vijaya meLavavA mahAvIra pAse AvyA hatA, eTale emanuM rUpa kaMI aura ja hatuM. paNa bhagavAna mahAvIra te sarva bhAvanA jANakAra ane vAtsalyanA avatAra hatA. emaNe evI ja mamatAthI agnibhUtinuM svAgata karyuM ane bhAre AmIya bhAvathI emanI zaMkA kahI batAvIne enuM hRdayasparzI samAdhAna karI ApyuM. mahAvIrane jItavAnI pratijJA karIne nIkaLela agnibhUti paNa mahAvIrathI jitAIne emanA banI javAmAM dhanyatA anubhavI rahyA. emanA pAMca ziSya paNa dIkSita thaI gayA. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNu pachI te lehacuMbaka leDhAne kheMce ema, indrabhUti ane agnibhUtine prabhu pAse rekAI gayelA jANIne, trIjA bhAI vAyubhUti ane bAkInA ATha paMDite paNa bhagavAna mahAvIrane parAjita karavAnA vicArathI emanI pAse pahoMcyA ane aMte emanA prabhAvathI prabhAvita thaIne, ane teo sAcA sarvajJa che ema mAnIne pitapatAnI zaMkAonuM samAdhAna meLavIne bhagavAna pAse, pitAnA Lei sAthe, dIkSita thaI gayA.' A agiyAre paMDitanI zaMkAonA nirAkaraNamAM bhagavAna mahAvIre je jJAnagaMbhIra vAte samajAvI emAM jIvane saMsAramAM rokI rAkhIne emAM rakhaDAvanArAM kAraNenuM ane saMsAranAM baMdhanamAMthI mukta thavAnA upAyanuM spaSTa, surekha ane pratItikara nirUpaNa thayeluM jovA maLe che. matalaba ke emAM baMdhana ane muktimAM kAraNe darzAvatAM nave tanuM nirUpaNa samAI jAya che. ane A nirUpaNathI paraleka ke pUrva karmanA astitvanI vAta te Apa meLe ja samajAI ane puravAra thaI jAya che. A zaMkAonuM nirAkaraNa ATaluM sacoTa ane hRdayasparzI tema ja mArgadarzaka banI zakyuM che enuM kAraNa e nirAkaraNa bhagavAne kevaLa tarka ane buddhinA baLe ApavAnA badale pitAnI varSonI sAdhanAne baLe potAne prApta thayela anubhUtinA AdhAre, hRdayanA ullAsa ane sAmarthyathI ApyuM hatuM. tethI ja A vidvAne sAthe bhagavAna mahAvIrane vArtAlApa zuSka tarka ke buddhinI paTAbAjI ke athaDAmaNarUpa banavAne badale hRdaya hRdayanuM svAgata kare e AtmIyatAbharyo ane hRdayasparzI banI zakya hatuM. A agiyAra paMDita sAthenA bhagavAna mahAvIranA vAtalApane zAstrakartAoe "gaNadharavAdanA nAme oLakhAvyuM ane sAcavI rAkhe che. jaina saMghanA ItihAsamAM tema ja abhyadayamAM apUrva kahI zakAya evA A prasaMgane bhale "vAdakahevAmAM AvyuM hoya, Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 guru gautamasvAmI paNa e vAda jya-parAjayanI dUSita bhAvanAthI prerAyela na te vivAda hato ke na te vikhavAda hate. emAM te zabda zabda ane akSare akSare jijJAsAnuM eTale ke satyane samajavA-pAmavAnI tathA samatApUrvaka ane vAtsalyathI samajAvavAnI utkaTa tAlAvelInuM kalyANamaya amRtatattva UbharAtuM hatuM. tethI ja e vAdane aMte kaMI paNa jIvanuM aMtara leza paNa dubhAyuM na hatuM, eTaluM ja nahIM, 4411 jeTalA puNyAtmAee AnaMda ane ullAsathI bhagavAna mahAvIrane caraNe potAnI jAtane samarpita karavAmAM kRtArthatA anubhavI hatI. A prabhAva hate samatA, ahiMsA ane anekAMta paddhatine. eNe na kalpI zakAya e camatkAra sajIne dharmakSetrane vizeSa udyotamaya banAvyuM hatuM. WWW.jainelibrary.org Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthaM pravata na bhagavAna mahAvIranuM rAteArAta apApApurImAM AvavuM, zatadaLa kamaLanI jema, saphaLa thayuM. eka ja divasamAM agiyAra brAhmaNazreSTha diggaja paMDitA zramaNadhamanI dIkSA laIne bhagavAna mahAvIranA prathama ziSyA anyA; bhagavAne emane peAtAnA gaNadhara pade sthApyA. e badhA zramaNazreSTha banIne bhagavAnanA dharmazAsananA sta MbhA banavAnA hatA : A kaMI jevA tevA lAbha na hatA. ane e agiyAra mahApa`DitAnA cummAlIsa se| jeTalA ziSye paNa dIkSita banIne bhagavAnanA zramaNa saMdhane zarUAtamAM ja vizALa ane samRddha banAvI rahyA. bhagavAna mahAvIre pAte te vastro ane pAtrone sava thA tyAga karyAM hatA, paNa emanI sAdhanA eka anAgrahI satyazeAdhakanI sAdhanA hatI ane ahiMsA enA kendramAM hatI. ane ahiMsAnA pAlana tathA pravartanamAM dakhANu jevA Agrahane koI sthAna nathI hAtu . eTale bhagavAne peAtAnA tImAM ane saMghamAM vajrapAtrane tyAga karanAra tathA ene dhANu karanAra ema anne prakAranA sAdhakAne samAna sthAna ane Adara ApyAM hatAM. jevI jenI zakti ane ruci evI sAdhanA karIne AtmadarzanamAM AgaLa vadhavAnI saune meAkaLAza hAvI ghaTe, evI ahiMsApradhAna udAra emanI dRSTi hatI; ane e samabhAvanA dRDha pAyA upara racAyelI hatI. vastra-pAtranA tyAga ane svIkAra e Ubhaya mArga nA AtmasAdhanAmAM samanvaya e bhagavAna mahAvIranI vyApaka ane guNagrAhaka anekAMtapaddhatinuM pariNAma hatuM. bhagavAna sAce ja mahAmanA, sAgaradila dhama nAyaka hatA. emanA dharma ane saMghamAM saukeAI ne AvakAra maLatA ane jAkArA te koI ne thatA ja nahI. ' gAya vALe te gAvALa > Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 guru gautamasvAmI e kahevata mujaba guNa ane satyane sadA svIkAra karavAnI A nirmaLa dharmadaSTi hatI. IndrabhUti gautama vagere sAdhake bhagavAnanA saMghamAM vastrapAtradhArI sAdhaka-bhikSuo-zramaNe hatA; paNa emanI sAdhanAne bIjA kaI paNa sAdhakanI sAdhanA karatAM jarAya UtaratI lekhavAmAM nahatI AvatI. samavasaraNamAMthI zretAone dharmadezanAnA amRtanuM pAna karAvIne bhagavAne vizALa devasamudAya, janasamudAya ane pazupakSIonA samUhanI hAjarImAM jaMgama tIrtharUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI ane sAdhu, sAdhvI. zrAvaka ane zrAvikAnA dharmapAlananI maryAdA samajAvIne dharmatIrthanuM pravartana karyuM. e dharmatIrtha dvArA zramaNa bhagavAna mahAvIranI AtmasAdhanA ane AtmasiddhinI amara ane sarvamaMgalakArI dharmasaMpattinI lahANuM thavAnI hatI. ane tethI e tIrtha kaMIka pApI, adhama ane dIna-duHkhI janane uddhAra karanAruM banavAnuM hatuM. enA Are kaMIka abela ane nirdoSa pazuone yajJamAMthI abhayadAna maLavAnuM hatuM. ane nArIvarganA uddhAranAM bIja paNa e tIrthapravartanamAM rahelAM hatAM. mAnavamAtrane mATe bhAre AzA ane utsAhanuM preraka banavAnuM hatuM e tIrtha--jANe dukhanA mahAsAgarane pAra karavAne saraLa-sugama navo kinAre ja racAye hate. bhagavAne sat tattvanA prANurUpa utpatti, nAza ane dhruvapaNAnI tripadIne gurumaMtra gaNadharone Age bhagavAnanI sUtrarUpa vANIne vistAra karavAnuM tema ja enI sAcavaNI karavAnuM kAma gaNadhara mahArAjee saMbhALyuM ane bhagavAnanA dharmatIrthInI vyApaka prabhAvanA zarU thaI. bhagavAnanA samasta zramaNa saMghanA nAyaka banyA hatA guru gautamasvAmI. dIkSA lIdhI te paLathI ja jIvanasAdhanA ane zAsanaprabhAvanA e ja emanuM jIvanakArya banyuM hatuM. vaizAkha sudi agiyArazane e divasa dhanya ane yAdagAra banI gaye. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snehataMtunA tANAvANA sehAmaNuM phUla khIle che, badhe saurabha prasarAve che ane saune AhalAda Ape che. e kaMI ema ne ema khIlI nIkaLatuM nathI; dharatInA. peTALamAM bIja ropAya che. ene khAtara, pANI ane kuzaLa mALInI mAvajatane lAbha maLe che. kALa pAke che, ane phUla avatAra dhAraNa kare che. jevuM phUla evuM ja jIvana. jIvanane vikAsa ke jIvananuM patana e kaMI akasmAta. banI jatI ghaTanA nathI. enAM paNa aneka kAraNe hoya che. ane kALanA paripAkane paNa emAM meTo hiro hoya che. - gautamasvAmI mahAvIrasvAmIne samarpita thayA ane mahAvIrasvAmIe gautamasvAmIne pitAnA banAvI lIdhA, e kevaLa e be vaccenA vArtAlApanuM ja zubha pariNAma keIne lAge, paNa kharI rIte emanI vaccenA A snehataMtunA cheDA keI juga juga jUnA kALa sudhI laMbAyelA dekhAya che. kALanA e anaMta mahAsAgaramAM jarAka DUbakI mArIe. (1) marIcinA ziSya bhagavAna jhaSabhadeva. saunA mAnItA AdinAtha. jIvanasaMskRtinA prathama sthApaka. A avasarpiNa kALanA bharata kSetranA prathama pati, prathama tyAgI-bhikSu ane prathama tIrthaMkara. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 guru gautamasvAmI yugalika yuganI AthamatI sadhyAe yugalika mAnavasamAjane emaNe bhAre sadhiyArA ApyA ane emanI hatAzA, nirAzA ane musIbatAne dUra karI. yugapalaTAne e samaya hateA. yulikAnA akama yuga pUrI thateA hateA ane kayuganA udaya thatA hatA. kalpavRkSeA rasAvA lAgyAM hatAM. mAnavInI icchAne kalpavRkSeA tarata ja pUrI karatAM hatAM, e samaya have vItI gayeA hateA. vanavagaDAmAM Age dekhA devA mAMDI hatI. trIjI paNa navI navI susImatA UbhI thavA lAgI hatI. navA yugamAM kema karI nirvAha calAvave ane kema karI jIvavuM enI meDaTI viTaMbaNA UbhI thaI hatI e kALanA mAnavInI sAme. navI nIti-rIti ane jIvanapaddhati e udaya pAmatA navA yuganI jarUriyAta hatI. kulakarAnA zreSTha nAbhirAjA ane mArudevInA putra RSabhakumAranuM bhAgyavidhAna yugapuruSa banavAnuM hatu. yugapalaTAthI parezAna thayela mAnavajAtane kumAra vRkSaSe jIvavAnI kaLA zIkhavI; kalpavRkSa karatAM paNu caDhiyAtI ane vadhu mUlyavAna siddhie dharAvatA mAnavadehune mahimA samajAye, ane mAnavInAM aMga-pratyaMgA ane buddhine sahakAra kevuM addabhuta sarjana karI zake che, e pratyakSa karI batAvyuM, yugalika nara-nArIe bhAre nizaMta, AzA ane utsAha anubhavI rahyAM. kayuga aTale asi, masI ane kRSine yuga, kAM zUrAtana, kAM vidyA-kaLA ane kAM khetI-hunnara-udyoga mATenI jAtamahenata; e hAya tA ja nathI ane jIvI zakAya evA hatA e navA yuga, ane sevakabhAvanA te e dareka kArya mAM mALAnA maNukAnA dvArAnI jema parAvAyelI ja hAya. A badhI navI vyavasthAnA zeAdhaka, sthApaka ane rakSaka tarIke RSabhadeve rAjApadanI zarUAta karI ane tee e suganA pahelA rAjA anyA. paNa tyAgamAnI yAtrA vagara mAnavI peAtAnA dehane sAka na karI zake. eTale RSabhadeva rAjApanA tyAga karI ane rAjya peAtAnA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nehataMtunA tANAvANA putrone seMpa vizvanA prathama tyAgI-bhikSuka banI gayA; ane. AtmasAkSAtkAra e emanuM dhyeya banI gayuM. e dayeyane saphaLa karIne teoe mAnavajAtane enA uddhArane mArga darzAvyuM ane sarvamaMgalakArI dharmatIrthanI sthApanA karI. bhagavAna RSabhadeva e yuganA prathama tIrthakara kahevAyA. mAnavajAtane mATe navA yugano udaya thaye. AvA jAjaramAna mahApuruSa hatA bhagavAna kahaSabhadeva. teo yugadraSTA paNa hatA ane yugasaNA paNa hatAH bhAvInAM eMdhANa teo pArakhI zaktA ane bhAvI kartavyane mArga paNa. cIMdhI jANatA. emanA eka putra bharata. e yuganA prathama cakravatI. emane putra marIci. pitAnA dAdAnA dharmamArgane anurAgI banIe tyAgI banya bhagavAna jhASabhadeve marIcinuM bhaviSya bhAkhatAM cakravatI bharatane kahyuM: "A tAre putra marIci bhaviSyamAM A yugane pahele vAsudeva thaze, pachI AgaLanA janmamAM cakravatI thaze ane aMte A yuganA mahAvIra nAme aMtima tIrthakara banavAnuM gaurava paNa ene ja maLaze." cakavatI bharata pAsethI pitAnuM AvuM ujajvaLa bhAvI. jANIne marIcinA harSane keI sImA na rahI. ene thayuM ke mArA dAdA pahelA tIrthakara, mArA pitA pahelA cakravatI ane huM banavAne pahela vAsudeva! are, ATaluM ja zA mATe, mArA bhAgyamAM cakravatIpaNuM ane A kALanuM aMtima tIrthaMkarapaNuM paNa lakhAyuM che! huM keTale bhAgyazALI! mAruM AkhuM kuTuMba keTaluM badhuM gauravavaMtuM! AvuM bhAgya kene maLe bhalA? marIcie mAneluM A gaurava to sAcuM hatuM, paNa enI pIThe beTheluM abhimAna che ane khataranAka hatuM. ane abhimAna Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 guru gautamasvAmI te meTo kaSAya gaNAya, eTale e kaSAyanuM mAThuM phaLa bhegaLyA vinA kema cAle ? paNa e vAta te eka judI kathA che.' e javA daI e. eka vAra marIci khImAra paDayo. keAI e enI cAkarI na karI ethI ene kaIka kheda thayA. paNa pachI peAtAnA mananuM samAdhAna karI eNe nakkI karyuM ke jo A mAMdagImAMthI macI jAuM te koine huM mArA ziSya anAvIza. marIci sAje thaye. eNe kAIka kuLaputranI dhama bhAvanAne jAgRta karI. e marIcinA ziSya banyA. enuM nAma kapila. kapilane peAtAnA guru upara khUba zraddhA ane bhakti. emanI e dina-rAta khaDe page sevA karatA. marIcine paNa peAtAnA A ziSya upara khUba bhAva, marIci ane kapila jANe eka ja kAyAnI e chAyA manI gayA. A kapilane jIva e ja gautamanA jIva.2 ' bhaMte ' ( bhagavAna ! ) ane geAyama' (gautama !) tarIke Arhuta zAsanamAM amara banI gayela bhagavAna mahAvIra ane guru gautama vaccenA dhama snehanA taMtu cheka prathama tIrthaM pati bhagavAna RSabhadevanA cuga sudhI lakhAte dekhAya che. pahelA tIrthaMkara ArdrinAtha ane chellA tItha kara mahAvIrasvAmInA yugane eka sUtre-eka snehataMtue-khAMdhI jANyA guru gautamasvAmIe marIcinA ziSya kapila muni tarIke. (2) si'hanA uddhAraka tuMgagirinI kadarAmAM eka kesarIsiMha rahe. bhAre jorAvaka ane bhAre dhAtakI. zaMkhapuranA pradezamAM e siMhanI raMjADathI hAhAkAra macI gaye.. enA bhayanA lIdhe khetarA verAna thaI gayAM ane mAnavI ane DhArapazuAnA jIva pazu binasalAmata khanI gayA. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snehata tunA tANAvANA d e pradezanA rAjAnuM nAma andhazrIva. e prativAsudeva hatA. enA nagaranuM nAma ratnapura hatu. A si MhanI raMjADa dUra karavA prajAe peAtAnA rAjA pAse dhA nAkhI. adhagrIva rAjAe kharAkhara lAga sAdhyuM, ane peAtAnuM jUnu vera vALavA pAtanapuranA rAjA ripupratizatrune A siMhane trAsa dUra karavA Adeza ApyA. A ripupratizatru rAjA prativAsudeva adhagrIvanA khaDiyA hatA, eTale A Adezane mAnyA vagara eneA chUTake na hatA. ripupratizatru rAjAnA acala ane tripRSTha nAmanA be dIkarAoe kayAreka adhagrIvanA dUtanuM apamAna karyu hatu ane, bhaviSyavettAe te ema paNa kahyuM hatuM ke, A tripRSTha tA vAsudeva che, ane e ja ene kALa banavAnA che! azvagrIva A rAjakumArAnu kAI paNa rIte kAsaLa nIkaLI jAya enI ja taka zeAdhateA hatA, ane ane evA avasara maLI gaye.. * ripupratizatru rAjAne siMhanA trAsathI prajAnuM rakSaNa karavAnu adhagrIva rAjAnuM pharamAna maLyu, eTale e e mATe sajja thatA hatA, e joI ne enA be kumAree kahyuM : "pitAjI, AvA nAnA sarakhA kAma mATe Apane javAnuna heAya. A kayAM mATuM yuddha jItavA javAnuM che! A te amArA mATe ramatavAta gaNAya. Apa jarAya citA na karaze." ane acala ane tripRSTha banne rAjakumArI zaMkhapura pahoMcI gayA. zyAma varNanA tripRSTha kumAramAM tejANe zakti ane sAhasikatAnA akhUTa arA vahetA hatA. enA jIva e kesarIsiMhanA nikAla karavA adhIra thaI rahyo. tripRSTha vAsudeva tA siMha peAtAnI jAte enI guphAmAMthI Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 guru gautamasvAmI mahAra nIkaLe eTalI vAra paNa na theAjye; e te sAme cAlIne siddhanI guDhDhA sudhI pahoMcI gayA, ane sihune paDakAra ApI rahyo. enA paDakAra sAMbhaLIne vikarALa siMha vadhu vikarALa rUpa dhAraNA karIne trADa pADatA enI sAme doDI AvyeA. dUra dUra siMhane satAvavA ane khIjavavA leAkeA bhegA maLIne kolAhala karI rahyA hatA. garjanA karatA sihune sAme dhasI AvatA joI ne leAkeA thaMbhI gayA. emanA kelAhala zAMta thaI gayA. emane thayuM, AvA jorAvara vananA rAjA AgaLa AvA sukumAra rAjakumAranuM zuM gajuM? khApaDA hamaNAM ja kALanA keALiyA banI javAnA ! A vAtAvaraNa ciMtAgheruM banI gayuM. paNa kumAra tripRSTha teA zakti, niyatA ane parAkramane avatAra hatA. siMha sAthe nyAyanuM yuddha laDIne ene mArI nAkhavA tripRSTha rathamAMthI nIce UtarI gayA ane peAtAnAM zastraaaAnA tyAga karIne siMhane phrI paDakAra ApI rahyo. vanarAje AkhA vanane dhrujAvI mUke evI garjaMnA karI ane mehu phADIne tripRSTha upara phALa bharI. saune thayuM, hamaNAM ja rAjakumAranAM sAthe seA varSa pUrA thaI javAnAM ! pazu tripRSTha kumAra te siMhunA sAmane karavA mATe taiyAra ja khaDA hatA. eNe sihunAM e jaDamAM ja peAtAnI mahuethI pakaDI lIdhAM ane jora karIne, jUnA vastranI jema, siMhanI kadAvara kAyAne cIrI nAkhI ! siMhanI kAyA te cirAI gaI hatI, chatAM emAMthI ene AtmA chUTo thatA na hatA--jANe aMtaranI koI UMDI vedyanA enA jIvane jakDI rAkhI rahI hatI. rAjakumAra tripRSThanI sAthe eneA sArathi hatA. e bhalebheALA mAnavI hatA. enu aMtara karuNAmaya hatuM. maratA sihunI Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mi vAgavANa vedanA -enA aMtarane 25zI gaI- jANe koI ajA sneharaMtu be jInA hRdayane ekasUtre bAMdhI rahyo hate. have te siMhano taraphaDATa joI paNa na zakAya eTale asahya banI gayo. bhalA sArathinuM aMtara jAgI UThayu. siMhanI vedanAne pAmI gaye hoya ema e siMhanI pAse besI gaye; ane, jANe enA vedanAbharyA aMtara upara amIchAMTaNuM karate heya ema, lAgaNIpUrvaka kahevA lAgyeH "he vananA rAjavI ! keIka kALA mAthAnA pAmara mAnavIne hAthe mAruM AvuM kameta thayuM, ane mAruM jIvatara, baLa ane parAkrama-adhuM dhULamAM maLI gayuM, kaMIka A vicAra tamArA cittane satAvI rahyo che ane tamArA jIvane gate thatAM rokI rahyo che, kharuM ne? paNa vanarAja ! tame jANe ke tamAre vadha karanAra paNa kaI sAmAnya mAnavI nathI. tame siMha che te e puruSasiMha che; puruSamAM siMha samAna parAkramI vIra nara che. tamAruM mRtyu evA siMhapuruSanA hAthe thayuM che. sarakhesarakhAnA hAthe mRtyu e zeka karavA jevI ghaTanA na gaNAya. mATe tamArA cittane zAMta kare ane A ghAyala zarIrane tyAga karI paralekanA mArge prayANa kare!" ane pachI e dayALu sArathie e maratA siMhane prabhunuM nAma paNa saMbhaLAvyuM. sArathinI amRta vANInuM pAna karIne siMha sadAne mATe zAMta banI gaye. A karuNaparAyaNa sArathi te pelA muni kapilane ja jIva; bhaviSyamAM e ja IMdrabhUti gautama banavAnA hatA. ane parAkramI tripRSTha e ja kALAMtare tIrthakara mahAvIra tarIke avataravAnA hatA. samudranAM mojAM judAM judAM lAkaDAMone bhegAM kare che ane judAM kare che, e ja rIte judA judA ne bhinna bhinna Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 guru gautamasvAmI prakAranA bhAgyayeAga ane bhavitavyatAyeAga saMsAramAM emane bhegA ane judA karatA ja rahe che. bhagavAna mahAvIranA trIjA pUrvabhavamAM marIci ane kapilamunirUpe maLelA bhagavAna mahAvIra ane guru gautamanA . jIvA aDhArame bhave tripRSTha vAsudeva ane sArathirUpe pharI maLyA, ane pharI pAchA judA paDI. gayA, ane chatAM aMtaranA snehune dvAra te akhaMDa ja rahyo. chellA bhavamAM bhagavAne peAte ja gautamasvAmIne AzvAsana ApatAM peAtAnI ane emanI vacce ghaNA lAMbA vakhatathI snehane deAra pravatatA hAvAnuM kahyu hatuM." A dora ja bhagavAna mahAvIrasvAmI ane guru gautamasvAmIne, kAyA ane chAyAnI jema, ekarUpa ane abhinna anAvI rahyo. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 sAdhanA janmajanmAMtaranA AvA vegane paripAka thaye ane tIrthakara bhagavAna mahAvIra ane indrabhUti gautama abhinna banI gayA. indrabhUtine mATe te A navI duniyAmAM ja praveza hato. e duniyA hatI tapanI, tyAganI, vairAgyanI, saMyamanI ane adInabhAve, khumArI sAthe, kaSTa sahana karavAnI. ane e badhAMne hetu hate AtmasAdhanA, AtmasAkSAtkAra, pUrNa Atmazuddhi, saMpUrNa baMdhanamukti. mumukSune ekamAtra abhilASa ane puruSArtha mokSa mATe ja hoya. gautamasvAmI sAcA mumukSu hatA. A sAdhanAnI pUrvabhUmikA te gaNadhara gautamane sahaja rUpe siddha thayelI hatI. zIla ane prajJAnA saMskAronAM uttama bIjenI bheTa te emane janma sAthe ja maLI hatI. ane e bIjene saddavicAra, savANuM ane sadvartananI samarUpatAnAM khAtara-pANI sIMcIne ucheravAne ullAsa paNa emanA roma-romamAM dhabakata hate. emanA jIvana paTane tANAvANe sAdAI ane saMyamathI vaNAyeluM hatuM ane vaibhAvavilAsanI vAsanA ke kAmanA to emane sparza paNa na zakatI. bhagavAna mahAvIranuM dharmatIrtha pAmIne emano e ullAsa anekagaNuM vadhI gaye. ane ALasa ke pramAdamAM athavA nakAmI- nirarthaka vAte ane pravRttiomAM eka kSaNane paNa durupayoga na thaI jAya e mATe teo satata sAvadhAna rahetA. mokSamArganA puNyayAtrikanA bhAgane teoe pitAne mArga banAvyuM hatuM. ane e dharmayAtrAmAM AgaLa vadhavA teo satata gatizIla rahetA hatA. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 guru gautamasvAmI e gati hatI zAstranA UMDA adhyayana ane avagAhananI ane utkaTa tapa, vrata, meMniyama dvArA AtmAnA doSenuM satata avelekana ane saMzodhana karatAM rahevAnI. AtmAne bhArabejavALe banAvatAM ane malina karatAM karmo, kaSAye, kaleze ane rAga-dveSane jeTale vahele aMta Ave eTale vahele A dharmayAtrAne cheDe AvavAnuM hatuM, ane AtmAne saMpUrNa muktatAnA nijAnaMdane saccidAnaMdabhAvane-anubhava maLavAne hate. pachI sAdhanAmAM zithilatAne ke upekSAne avakAza ja kyAMthI hoya ? vaLI, zirachatra samA zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmInuM teone satata mArgadarzana maLatuM rahetuM hatuM. hajAra kiraNethI prakAzI rahelA savitAnArAyaNane niraMtara vega maLyA pachI aMdhakArathI DaravApaNuM kevuM ? gautama te jIvanasAdhanAmAM ekadama ekAgra banI gayA ane e sAdhanAmAM potAne maLela bhagavAna mahAvIranA vizALa dharmasaMghanuM nAyakapaNuM ane prathama gaNadharapaNuMya jANe vIsarI gayA. pitAnA sthAnanuM gumAna te teone sparzI sudhdhAM na zakayuM. e javAbadArImAM raja mAtra paNa khAmI na Ave e ja emanI ciMtA rahetI. ane bhagavAna mahAvIranI akhaMDa bhakti e paNa emanI sAdhanAnuM eka aMga hatuM, kadAca e ja emanuM dhyeya hatuM. bhagavAnanI AjJA pAmIne ane dharmavANI sAMbhaLIne teo pitAnI jAtane kRtakRtya banelI mAnatA. sAdhujIvanane zebhe evA rasakasa vagaranA lUkho-sUkA AhArathI teo dehane dAmuM ApatA; ane vastro paNa alpamUlya ane jIrNazIrNa vAparatA. prasanna-madhura emane vairAgya hatuM. ane e samabhAvI sAdhaka keI paNa jAtanA bhedabhAva vagara, UMca kuLe, nIca kuLa ane madhyama kuLamAM nirdoSa bhikSA mATe pharatA. game tyAMthI deSa rahita Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanA 53 AhAra meLavavuM e zramaNa jIvanano AcAra hatA. enuM teo saMkoca vagara pAlana karatA. . teonuM jIvana eka utkaTa ane mahAna sAdhaka ane tapasvInuM jIvana hatuM eTale emanI sAdhanAmAM nAnA ane meTA gALAnA anazane-upavAsane paNa sthAna hatuM. eTalA mATe te teone "ugra tapasvI, dIpta tapasvI, tapta tapasvI, mahAtapasvI, udAra, ghara, ghera guNavALA, ghera brahmacaryAmAM rahevAnA svabhAvavALA ane zarIranA saMsakArone tyajanArA" tarIke biradAvavAmAM ane stavavAmAM AvyA che. AvI ugra ane akhaMDa hatI guru gautamasvAmInI jJAna ane cAritranI sAdhanA. samatA e sAdhanAnA kendramAM hatI ane ahiMsA, saMyama ane tapanI siddhine mATe e sAdhanA samapita thaI hatI. kayAre maLe saMsAramukti-mekSa, e ja ekamAtra teonI jhaMkhanA hatI. ane e jhaMkhanA ja guru gautamasvAmInA aMtara AhUlAdane pAca hatI. guru gautama jyAM hoya tyAM AnaMda ane prasannatAnI madhuratA prasarI rahetI. jIvanaspazI sAdhanA ane cAritrane ja e prabhAva hate. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra labdhitaNA bhaMDAra lAkhanA AMkaDAmAM dasa, vIsa, pacIsa, pacAsa hajArano aMka ApameLe ja samAI jAya, evuM ja AtmayogIo mATe addhio, siddhio ane labdhionA camatkAranuM samajavuM.' AvA badhA camatkAre bahArathI AvatA nathI, paNa aMdarathI ja pragaTa thAya che; eka prakAranI e paNa AMtarika zaktio ja che, ane yegasAdhanAne baLe jema jema cittane ke AtmAne vaLagela deSarUpI azuddhio-azaktio dUra thatI jAya che, tema tema AvI zaktio ApameLe je pragaTa thatI jAya che. tejasvI dIpaka uparanuM DhAMkaNuM dUra thatAM ja ene prakAza mera prasarI rahe che, evI ja sahajapaNe maLatI saphaLatAnI A vAta che. paNa AmAM je phera paDe che te sAdhanAnA hetune. keTalAka sAdhake evA paNa hoya che, je mAtra camakAre sarjAvAnI zakti meLavavA pUratI ja sAdhanA kare che; emane AvI DIka zakti prApta thAya eTale, potAnuM kAma pUruM thayuM mAnIne, teo AgaLa vadhatAM aTakI jAya che, ane dhana-kIrtinI AsaktithI prerAIne, geDI mUDIe meTo vepAra kheDavAne dekhAva karIne, duniyAne AMjavAne prayatna kare che, ane aMte, chANAM lAkaDAM kharIdavAmAM bahumUlA 2nane kharacI nAkhavAnI jema, pitAnI sAdhanAnA sArane gumAvI de che ane jagatamAM daMbhI kahevAya che ke poteya ThagAya che ane duniyAneya Thage che. saMsAramAM bhale thoDAka paNa bIjA evA sAdhake paNa hoya che ke jemane Atmadarzana sivAya bIjA kazAnI khevanA hotI nathI; ane e mATe teo dinarAta AtmasAdhanAmAM eTale ke Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lazvitaNa bhaMDAra pAya cegasAdhanAmAM nirata heya che ane camatkAre taraphanI mAyA-mamatAthI sadAya alaga ane alipta rahe che. ane chatAM AvA AtmasAdhaka gIo ane mahArogIone mATe bane che evuM ke AvI traddhio, siddhio ane labdhio, jANe pitAnI garaje ane potAnI jAtane kRtArtha karavA, sAme cAlIne, emanuM zaraNuM zodhatI Ave che. anAja ugADatAM ghAsa-cAre te sahajapaNe nIpajI Ave che, evuM ja yegasAdhanAmAM pragaTa thatI AvI camatkArika zaktionuM bane che. AtmAmAM chupAyelI bIjI zaktionI jema camatkAranI A zaktio paNa pragaTe che te aMdarathI, chatAM AtmAgIne mana ene kaze garva ke mahimA hete nathI. sAcA rogInuM dhyAna te niraMtara kevaLa Atmadarzana upara ja ekAgra thayeluM hoya che. kyAre mAre AtmA pUrNa zuddha thAya ane kyAre mane anaMtasukhamaya mekSanI prApti thAya evI ja ekamAtra emanI jhaMkhanA hoya che. " gautamasvAmI AvA ja mumukSu dharmapuruSa hatA; ane pitAnI muktine mATe pUrNa bhegathI sAdhanA karavAmAM lIna thaI gayA hatA. vaLI, bALakanA je saraLa emane svabhAva heta; sphaTika ratna jevuM vimaLa ane sAva bhadrika emanuM aMtaHkaraNa hatuM; vinamratA ane vivekazIlatAnI teo mUti hatA; amRta samI madhura ane kalyANakArI teonI vANI hatI--e vANI zuM hatI, jANe hRdayasparzI lAgaNIonI saravANI hatI. teo latA ane jANe phUla, varasatAM ane sarvatra sAdhutA ane sujanatAnI pherama prasarI rahetI. ane emane vyavahAra-vartAva paNa sarvakalyANakArI hate. kharI rIte AvI guNavibhUtinI prApti e ja sAcI ane moTAmAM meTI labdhi hatI, moTo camatkAra ho, jenAthI game te jIva paNa emane vaza thaI jate. . te pachI AvA guNiyala dharmapuruSa ane AvA gasAdhaka AtmAmAM saMsAranI siddhio ane labdhio pragaTI nIkaLe emAM Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurU gautamasvAmI - zI navAI ? gatagasvAmInI nAmanA mera labdhionA bhaMDAra - tarIke vistarI rahI. ' kevI kevI e labdhio hatI? teonA hAthane sparza thata ane jInAM duHkha-darda dInatA dUra jaI jatAM. emanA maLe durgadha mAratA maLe na hatA, paNa regone dUra karanAra suvAsita auSadhe hatAH gasAnAne baLe emanI nADIo ane iMdriye AvI nirmaLa ane upakAraka banI gaI hatI. eka iMdriyathI teo bIjI indriyanuM kAma laI zakatA. dharatI upara cAlatA hoya tema, sAva sahelAIthI teo AkAzamAM gamana karI zaktA. sAmAnA manane jANavuM ane dUra dUranI ghaTanAo ke vastuone jANI levI e emane mATe ramatavAta hatI. sUryanAM kiraNene AdhAre teo durgama pahADa upara jaI zaktA ane pahADane oLaMgI zakatA. IzArAmAtrathI teo jherane dUra karI detA. aMtaranA vedhaka tejane teo bahAra vahAvI zakatA. emanA aMgUThAmAM evuM amRta vasatuM ke je vastune eno sparza thatA e akhUTa banI jatI. AvI te kaMIka kaMIka siddhio ane labdhionA svAmI banyA hatA guru gautama. AvI siddhio ane labdhiomAMthI koI ne koI prakAranA camatkAre te badhAya gasAdhakemAM pragaTatA ja rahe che, chatAM gurU gautamasvAmIne puNyAnuga kaMIka e viziSTa hatuM ke teo labdhionA bhaMDArarUpa banIne duHkhI-rogI jIvenA meTA AdhAra, azaraNunA zaraNa ane dInanA uddhAraka tarIkenI kItinA adhikArI banI gayA.. emanI pUjA, bhakti ane stuti te ThIka, mAtra emanuM nAmasmaraNa paNa maMgalakArI lekhAya che, saMkaTone dUra kare che ane mananA manerane pUra kare che, e emane mahimA sarvatra phelAI gaye Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhitaNuM bhaMDAra pa7 kavivara lAvaNyasamayajIe guru gautamasvAmIne mahimA kevA sugama, suMdara zabdomAM varNavyuM che ! e kavivANInuM thoDuMka Acamana karIe- vIra jinezvara kere ziSya, gautama nAma jape nizadiza; je kIje gautamanuM dhyAna, te ghara vikase nave nidhAna. gautama nAme girivara caDe, mana vAMchita helA saMpaje; gautama nAme nA roga, gautama nAme sarva saMjoga. je vairI virUA raMkaDA, tasa nAme nA TUkaDA; bhUta preta navI maDe prANu, te gautamanAM karuM vakhANuM. gautama nAme nirmaLa kAca, gautama nAme vAdhe Aya; gautama jinazAsana zaNagAra, gautama nAme jaya jayakAra A rIte te aneka kavioe A labdhinA bhaMDAra mahApuruSanA guNagAna gAI pitAnI sarasvatIne dhanya karI che. ane- pacIsa-pacIsa varSa jeTalA lAMbA kALanA ghasArA paNa anaMta labdhionA e svAmInA mahimAne ghasAre pahoMcADI zakyA nathI. e che e gIpuruSanI lekakalyANanI utkaTa bhAvanA ane pravRttine pratApa. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 13 mahAlambinuM varadAna mAnavI kaI mahAnagarane mahimA sAMbhaLe; enA vaibhavavilAsanI vAtethI AkarSita bane; ane e nagare pahoMcavAnA manerathI prerAIne pravAsa Adare tyAre enuM mana te eka ja jhaMkhanA karatuM hoyaH kayAre A pravAsane aMta Ave, jyAre mananA maratha phaLe, ane kayAre e mahAnagaramAM pahoMcI javAnI dhanya paLa Ave ? paNa pravAsa lAMbe hoya tyAre, svAbhAvika rIte ja, vacamAM nAnAM-moTAM aneka nagare Ave. vaLI, e nagaramAM paNa keTalAka te suMdarahAmaNAM ane saMpatti ane sAhyabInI sAmagrIthI evAM bhaya bharyA hoya ke jonAranA mana upara kAmaNa karI jAya ane ene pitAne AMgaNe ja rokI rAkhe. mahAnagarane yAtrika je A vaccenAM nagaranI mohinImAM sapaDAI jAya che ane pravAsa tyAM ja aTakI jAya ane mahAnagara hamezane mATe dUra ne dUra ja rahI jAya. jevuM mahAnagaranA yAtrikanuM, evuM ja gamArganA puNyapravAsInuM. ene paNa ganI sAdhanA karatAM karatAM vacce vacce Rddhio, siddhio ane labdhionuM evuM mehaka AkarSaNa maLe ke ene vadhu vegasAdhanAne, sIdhAM caDhANa je muzkela mArga tajIne camakArenI sohAmaNI, lebhAmaNI, ajagajaba ane avanavI duniyAmAM ja vasI javAnuM mana thaI Ave. dInaduHkhI duniyA te hamezAM camatkAranI ja pUjArI rahI che. yogasAdhaka mAnavI eve vakhate pitAnA manane manAve che--jANe Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAlathinuM vastAna pa pite ja pitAnI jAtane Thage che-A camatkAre dukhI jI. upara kevA kevA upakAra kare che ! e dekhAva te duniyA upara upakAra karavAne kare che, paNa ene satAvatI hoya che duniyAnI dhana-saMpattinI lAlaca ane nAmanAkItinI kAmanA. ane e lAlaca ane kAmanA pUrI karavA enI gasAdhanA tyAM ja thaMbhI. jAya che ane e mokSamArgane pravAsI maTIne saMsArane nivAsI banI jAya che--jANe himAlaya tarapha javA Icchate musAphara kanyAkumArI taraphane UMdhe ke pIchehaThane pravAsa zarU kare che ! yegasAdhanAnI zarUAtanI siddhionA jaMgalamAM je aTavAI jAya che enI chevaTe AvI ja avadazA thAya che. kanaka, kAminI ane kIti haMmezAM saMsAranAM moTAM AkarSaNa rahyAM che; ane bhalabhalA AtmasAdhake, yegIo ke mahAgIo paNa e lebhAmaNA, suMvALA, lapasaNa mAge pitAnI sAdhanAne cheha ApI bese che. koI kanakanA eTale ke saMgrahazIlatAnA. paMjAmAM sapaDAI jAya che te keI kAminInA yAne sukhepabhega ane vikAsanI vAsanAnI mohaka jALamAM aTavAI jAya che. ane kIti-nAmanA-pratiSThAnuM kAmaNa te eTaluM badhuM kAtila hoya che ke kanaka ane kAminInA mehathI bacanArA sAdhakenI sAdhanA paNa enI AgaLa thaMbhI jAya che. ane je A traNenA mohapAzamAMthI UgarI jAya che, ene beDo pAra thaI jAya che. paNa A kAma ati muzkela, duSkaramAM paNa duSkara kahI zakAya. evuM che. ane emAM saphaLa thanArA bahu ja viralA hoya che. UMce caDavAmAM muzkelI rahelI che, paNa UMce caDelAne nIce paDatAM keTalI vAra? ajAgrata sAdhakane mATe siddhio ane camakAre kevaLa patananuM ja kAraNa banI jAya che. paNa guru gautamasvAmI to pUrA jAgrata AtmA hatA. teo AvAM badhAM dekhAve mIThAM ane pariNAme mATha, AkarSaNene. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja . guru gautamAravAmAM bhaya barAbara samajatA hatA ane emAM phasAI na javAya e mATe satata sAvadhAnI rAkhatA hatA. gRhastha hatA tyAre duniyAdArInAM AkarSaNe emane bhAgye ja spazI zakatAM ane have te emaNe mekSamArganA yAtriko pavitra aMcaLa dhAraNa karyo hato, eTale evAM badhAM mehaka kAraNe ke AkarSaNe emanA mATe sAva akiMcitkara-binaasarakAraka banI gayAM hatAM-jANe pahADane bhedavA mathatAM mahAsAgaramAM uchALA mAratAM moTAM bhayaMkara majA pahADane calita karavAne badale, enI sAthe athaDAIne ja pAchA pharI jatAM! devAdhideva mahAvIra indrabhUti gautamanA guru hatA. teo pUrNa vItarAga banyA hatA. emane dharma vItarAgane dhama hate. rAga-dveSa, kaSAye, karmo ane kaleze upara vijaya meLave e emanA dharmane hetu hate. "jIte te jina" ene bhAva A ja hate. guru gautamasvAmI AvA mumukSu dharmasaMghanA nAyaka hatA, ane vItarAga prabhunI emane chatrachAyA hatI, eTale emane emanA mArgethI calita karanArAM AvAM AvAM AkarSaNe kevI rIte calita karI zake ? emanI AsapAsa te AvI mehaka bAbatenI sAme rakSaNa karanAru dharmabhAvanAnuM ane AtmabhAvanuM akhaMDa kavaca ja jANe. racAI gayuM hatuM. * . A rIte gautamasvAmI tei ja meha-mAyA-mamatAthI mukta, niSkAma dharmasAdhaka banyA hatA. uparAMta, bhagavAna mahAvIra samA apramatta dharmanAyakanI emane satata rakhevALI hatI. ane vaLI bhagavAna mahAvIra svAmInA jIvanano eka prasaMga paNa emanI sAme tinI jema jhaLahaLatuM hatuM, ane jANe emanI sAdhanAnI pavitratAnuM jatana karate hate-- vIra-vardhamAne dIkSA lIdhA eka varSa thayuM hatuM. zUlapANi yakSanA upadranI sAme Atmateja pragaTAvIne bhagavAne asthika grAmamAM paheluM cAmaNuM pUruM karyuM, ane te merAsAiveza Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. mahAlakvinuM varadAna gAme AvyA. A gAmamAM eka pAkhaMDIe pitAno prabhAva khUba jamAvyuM hatuM. enuM nAma achaMdakaH apatriyAne putra Ape, nirdhaniyAne dhana Ape, regInA roga dUra kare, apaMgane sAjA. kare, AMdhaLAne dekhatA kare-evI evI enI nAmanA hatI. enA camatkAranI vAta sAMbhaLIne loke ToLe vaLatA ane ene khUba bheTa ApatA. ene dhaMdho khUba cAlate. paNa e meTo pAkhaMDI -gI hate. divase AvA camatkAronA pravega kare ane rAte na. karavAnAM adhamamAM adhama kAme Acare ! bhagavAna mahAvIra te tyAre paNa moTA jJAnI (cAra jJAnanA dhAraka) puruSa hatA. eTale emanAthI achaMdakanuM sAcuM rUpa ajANyuM kema rahe? karuNaparAyaNa bhagavAnane thayuM ke AvA DhoMgI-dhutArAothI ThagAtA lekene bacAvI levA joIe. ane enAM pApa ughADAM pADavAM joIe. ane teoe, yegasAdhanAne baLa prApta thayelI siddhione upayoga karIne, lekene camatkAra batAvavA zarU karyA. ane A camatkAre te svArtha vagaranA ane sAcA hatA. eTale ke te acchedakane bhUlIne mahAvIranI pAse ToLe. vaLavA lAgyA. achaMdanI bApaDAnI dukAna jANe bhAMgI paDI ! e bhagavAna pAse pahoMce. eNe bhagavAnane AjIjI karI ? tamArI zakti apAra che, ane tamArA mATe te Akho deza khulle che. ahIM rahIne mane nukasAna karavAthI tamane zuM lAbha thavAnuM che? bhagavAna te kevaLa AtmabhAvanA ja upAsaka puruSa. hatA. emaNe nakkI karyuM. jyAM aprIti thAya evA sthAnano tyAga karavAnI pratijJA hajI gheDA mAsa pahelAM ja lIdhI che, enuM pAlana karavuM ghaTe; ane camatkAranA AvA suMvALA mAge adhaHpAtamAM paDatA AtmAne bacAvI le ghaTe. eTale bhagavAna eka gAmamAMthI tarata vihAra karI gayA. leke pakAranA mehamAM AtmAno adhaHpAta thAya che te chevaTe bIjAnuM ane pitAnuM baneluM che Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 amareMgala thayA vagara na rahe. eTalA mATe te ApI che ke jene AtmasAdhanA karavI heAya taMtranA mArge na jAya.2 guru gautamasvAmI bhagavAne cetavaNI e kadApi maMtra tA pachI AvA vItarAga bhagavAnanA ja sevaka gautamasvAmI Rddhi-siddhi-labdhionA camatkAranA mehamAM paDIne peAtAnA Atmadhama ne kevI rIte vIsarI zake ? .. e cegIpuruSanu' ekamAtra sAdhya hatu muktinI prApti : kacAre huM pUNu vItarAga khanuM ane kayAre mArAM sasAranAM adhanAnA aMta Ave e ja emanI aMkhanA hatI; eTale AvI utkaTa ceAgasAdhanAnA badalAmAM emane mekSamAthI dUra kheMcI jAya athavA meAkSanI prApti karatAM ochuM heAya evu kazu' ja khapatuM na hatu. eTale je kAI vAta ke vicAra emane A kAryoMmAM avareAdharUpa thatAM lAge ene mATe emanA aMtaranAM dvAra sadAne mATe biDAyelAM ja rahetAM. marajIvAnI jema jeNe lAkheNA metI mATe tapa Adaryu hAya ene ragaragIlAM nakalI-kiyAM metIthI sa tASa kevI rIte thAya ? ane chatAM, guru gautamasvAmI jANe ke na jANe, ane mAne ke na mAne, emanI yogasiddhine ane emanI labdhione duHkhI duniyAe peAtAnA AdhAra mAnI lIdhI hatI; emanA nAmamAtrathI nAnA-moTAM saMkaTo dUra thaI jAya che, evI emanI khyAti thaI gaI hatI. ane e khyAti emanA jaya jayakArarUpe sarvatra gu MjavA lAgI hatI. AvI badhI khyAti emanI cegasAdhanAnA sahuja phaLarUpa hatI. A badhu hatu. chatAM enu emane lavaleza paNa abhimAna na hatuM. peAtAne nAme koInu saMkaTa dUra thatuM heAya ke kAinu * bhalu thatu hAya tA ene emane AnaMda hatA; emanA svabhAva ja evA prasanna ane paragaju hateA. paNa kIrtinI Asakti emane kacAreya satAvI na zakatI. vizALa dharma sadhanA nAyaka hovA chatAM guru gautamasvAmI abhimAna-ahaMbhAvathI sAva alipta hatA. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAlabdhinuM varadAna ATaATalI labdhionA bhaMDAra hevA chatAM vAhavAhanI kAmanA ke moTApaNAnuM gumAna emane lebhAvI zakyAM na hatAM. ane jJAnanA maherAmaNa hovA chatAM ene garva-ahaMkAra emaNe kyAreya anubhavyuM na hatuM. sArA-khATA badhA prasaMgee, jaLakamaLanI jema, alipta ane svastha rahevAnI emanI zakti hatI. AvI AvI te kaMIka mahAlabdhionuM gautamasvAmIne varadAna maLyuM hatuM. e mahAlabdhienuM mUlya amUlya hatuM. yegasAdhanAnI bhItaramAM satata vahetI ekamAtra AtmadarzananI uTa tAlAvelInuM ja A supariNAma hatuM. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ w Adarza ziSya, Adarza guru * zakti maLe, sAthe samarpaNabhAva maLe, e mahAbhAgya samajavuM. guru gautamasvAmIne AvuM sadbhAgya sAMpaDayuM hatuM. saMsArano tyAga karyo e kSaNathI ja teo potAnA guru bhagavAna mahAvIrane sarva bhAve samarpita thaI gayA hatA. bhagavAna mahAvIra kAyA hatA te guru gautama emanI chAyA hatA. kAyAthI chAyA aLagI thAya te ja gautama mahAvIrathI aLagA thaI zake. ATalI badhI ekarUpatA e benI vacce pravartatI hatI. ethI ja mahAvIra ane gautamanI joDI yAdagAra ane avihaDa dharmanehanA dAkhalArUpa lekhAI che. guru gautamanI namratA ane jijJAsA te juo. pite cAra jJAnanA dhAraka hatA, aneka vidyAonA pAraMgata hatA ane mAtA sarasvatInA lADakavAyA hatA, chatAM potAnI jijJAsA saMtoSavA, navI vAtane jANavA ke potAnI zaMkAonuM nivAraNa karavA, pitAnA pAMDityane upayoga karavAne badale, bhagavAna mahAvIrane ja teo prazna pUchatA. namrAtinamra banIne jANe teo pitAnA jJAnane mahimA vIsarI ja gayA hatA. prazna nA hoya ke moTo, saraLa hoya ke muzkela, A leka saMbaMdhI hoya ke paraleka saMbaMdhI, vartamAna kALano hoya ke bhUtabhaviSyakALane lagate heya, bIjAnI jAta aMgene hoya ke pitAnI jAta saMbaMdhI hoya-ekeeka bAbatamAM bhagavAnanA zrImukhathI samAdhAna meLavavAmAM ja gautama AnaMda anubhavatA. bhagavAne devabhASA (saMskRta)nA badale e vakhate pracalita lekabhASA (ardhamAgadhI-prAkRta)ne Adara karIne kathA-vArtAo Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza ziSya, Adarza guru dvArA AtmadharmanI vAta samajavAnuM eTaluM saraLa ane sugama banAvI dIdhuM hatuM ke bhaNelA ane abhaNa badhAMya emanI vANIne maMtramugdha banIne sAMbhaLatAM. e vANImAM jANe samabhAva ane vAtsalyanI saritA ja vahetI rahetI. tethI ja te, game te nimitta, bhagavAnanI nirmaLa, saraLa, sugama, dharmavANuM sAMbhaLavAnuM gautamane jANe gheluM lAgyuM hatuM. gautamane jJAna paNa ghaNuM hatuM, ane vayamAM paNa teo bhagavAnathI meTA hatA. chatAM bhagavAnanI AgaLa teo nAnA bALaka ja banI jatA, pitAnI jAtane vIsarI jatA tathA prabhumaya banI javAmAM ja jIvananI dhanyatA anubhavatA. bhagavAna taraphanI bhaktinI gaMgA te jANe gautamanA rema remamAM vahetI hatI. e mATe teo, bhAraMDa pakSInI jema, sadAya khaDe page taiyAra rahetA. bhagavAnanI bhakti ane bhagavAnanA dharmazAsananI prabhAvanA e guru gautamanA jIvanane ane AnaMda hate. pitAnI jIvanasAdhanA uparAMta emano badho samaya e kAryane samapita thaye hate, eTaluM ja nahIM, e emanI sAdhanAnuM eka mahattvanuM aMga ja hatuM. tethI ja te emane mATe AgamavANumAM kahevAmAM AvyuM che ke - te kAle te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse (bahu dUra paNa nahIM ane bahu nikaTa paNa nahIM e rIte) Urdhva jAnu- UbhaDaka rahelA, adhaHzira-nIce namelA mukhavALA, ane dhyAnarUpa keSThamAM praviSTa temanA jayeSTha ziSya IMdrabhUti nAmanA aNagAra-sAdhu saMyama vaDe ane tapa vaDe AtmAne bhAvatA vihare che-rahe che." jeNe pitAnuM jIvana ane sarvasva prabhucaraNe samarpita karyuM hoya ane potAnI jAtanuM prabhumAM vilepana karavAmAM ja meja ane kRtakRtyatA mAnI hAya, enA tarapha prabhune paNa e ja AtmIyatAbha bhAva hoya emAM zI navAI ? AnuM ja nAma dilabara-dilane siddhAMtaH bhakti vAve te bhAvanA maLe ane Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIne kahavAnI prajA guru gautamasvAmI bhagavAna paNa bhaktane vaza thayA vagara na rahe. bhagavAna mahAvIrane paNa pitAnA prathama ziSya ane gaNadhara iMdrabhUti gautama tarapha A ja AtmIyatAbha bhAva hate. janmajanmAMtarane snehasaMtu A aMtima bhave jANe carama sImAe pahoMcyuM hatuM. ane A aMtima bhave baMne evA sthAnamAM jaI pahoMcavAnA hatA ke jyAMthI kyAreya bIje javAnuM, pAchA pharavAnuM ane vikhUTA paDavAnuM na hatuM. tethI ja bhagavAne pote kahyuM hatuM ke-- "maraNa pachI-zarIrane nAza thayA bAda-ahIMthI vI ApaNe baMne sarakhA, ekAW (--eka prajanavALA ane eka siddhakSetramAM rahevAvALA), vizeSatA ane bheda rahita thaIzuM." mahAvIrasvAmI ane gautamasvAmI vacce bhagavAna ane bhakta je A ekaraMgI, akhaMDa ane nirmaLa dharmaneha pravartate hevAthI, zramaNa bhagavAna mahAvIrane jyAM kyAMya ane jyAre paNa dharmakArya mATe pitAne saMdezavAhaka mekalavAnI jarUra paDatI tyAre teo gautamasvAmIne e kAma soMpatA. gautamasvAmI paNa prabhune A vizvAsa meLavavA badala pitAnI jAtane kRtArtha mAnIne AlAdathI e kAma karatA. - bhagavAna jyAre divasanA pahelA prahare pitAnI dharmadezanA pUrI karatA tyAra pachI gautamasvAmI, bhagavAnanI pAdapITha upara besIne, bIjA prahare dezanA ApatA ane prabhune dharmasaMdeza sone saraLatAthI samajAvatA. guru gautama bhagavAnanA Adarza saMdezavAhaka ane Adarza ziSya hatA. ane- gautamasvAmI jema eka Adarza ziSya hatA, evuM ja emanuM gurupada paNa Adarza hatuM. e guru jevA zarIrathI prabhAvazALI hatA, evA ja jJAnathI paNuM prabhAvazALI hatA ane emanA svabhAvane prabhAva te jANe Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adarza ziSya, Adarza guru sau upara kAma karIne saune pitAne vaza karI le e madhura hate. vatsalatA, samatA, saraLatA, karuNAmayatA ane nikhAlasatA emanA ekeeka veNa ane vyavahAramAMthI nItaratI rahetI hatI. guru gautama dehadhArI mAnava zuM hatA, jANe badhI kSemaMkara Urmio, lAgaNIo ane bhAvanAonA piMDa hatA. ane emanA udAra aMtaramAMthI mArA-tArApaNAnA badhA bheda bhUMsAI gayA hatA. jema UMce AkAzamAM birAjatA caMdrane mATe sauhIne ema lAge ke e te mArA tarapha ja nihALI rahela che, ane mArA upara ja amI varasAvI rahela che, ema guru gautamane mATe paNa saunA aMtaramAM e ja bhAva jAgatuM ke teo mArA ja che ane mArA upara emanI asIma kRpA ane vatsalatAne abhiSeka niraMtara karatA rahe che ! bhagavAna mahAvIranA saMghanA te teo sthavira-vaDIla hatA ja, saune sAcavavAnI, sudhAravAnI ane zIkhavavAnI emanI paddhati paNa anokhI ane AbhijAtyathI zebhatI hatI; paNa jeo e saMghamAM bhaLyA na hatA, bhagavAna mahAvIranI dharmaprarUpaNu jeone samajAtI na hatI ane jeo emane virodha karatA hatA, e badhAya guru gautamane saMparka pAmIne ane emanI samabhAva, samanvaya ane samajUtIthI bharelI vAta sAMbhaLIne pratibaMdha pAmI jatA, emanA banI jatA ane aMte bhagavAna mahAvIranA dharmasaMghamAM bhaLI jatA. samatA, satya ane samanvayano sumeLa sAdhavAnI je kaLAthI mahAvIre indrabhUti gautamane pitAnA banAvI dIdhA hatA, e kaLA guru gautamamAM jANe soLe kaLAe khIlI nIkaLI hatI. vagara belve saunA saMzaye chedAI jAya ane sane vrataniyama-saMyamamAM ApameLe sthira rahevAnI preraNA maLe, evuM pavitra ane prabhAvazALI teonuM jIvana ane tejasvI ane hRdayasparzI teonuM jJAna hatuM. jJAna ane cAritranI garimAthI zebhatA teo Adarza dharmaguru hatA. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 ajJAta satya zramaNa bhagavAna mahAvIra sajJa thayA ane jagatanA uddhAra mATe emaNe dharmatIrthanI sthApanA karIne cAra prakAranA saMdhanI vyavasthA karI; ane dha-mAnA anusaraNa mATe zramaNusaMgha ane zrAvakasaMghanA AcAranAM vratA, vidhi-niSedhA ane niyamenI leAkabhASAmAM samajaNa ApI. cemera jina--tI karanA zAsananI prabhAvanA thaI rahI. e prabhAvanAthI kheMcAIne rAjAthI raka ane vRddhathI mALaka sudhInAM nara-nArIe prabhunA zAsananAM anuyAyIo anavA TALe vaLIne AvavA lAgyAM. prabhue te jANe dharma-amRtanI parakha mAMDI hatI. e parabanuM AMgaNuM sahune mATe mAkaLuM hatuM. e paramamAM anyA jagyA-duHkhI aMtarane je zAtA maLatI e alaukika hatI. e prabhAva hatA prabhunI asIma samatA ane vatsalatAne; ane emAM ekAkAra banI gayelI ahiMsA, karuNA ane satyaparAyaNatAne. eka prasaMge prabhue dAyakAo sudhI ajJAta rahelA satyane vAcA ApIne peAtAnA jIvananI eka sAva ajANI ghaTanAnAM jagatane darzana karAvyAM hatAM. e prasaMganA ane bhagavAnanI satyaniSThAnAM darzana karIe. sajJa thayA pachInuM paheluM cAmAsuM bhagavAna rAjagRha nagaramAM rahyA hatA ane cAmAsu pUru thatAM bhagavAne videhadeza tarapha prayANa karyuM hatuM. . videhadeza te bhagavAnanI janmabhUmi. kazUra dIkarA kamANI karavA videza gaye hAya ane meTI kamANI karIne mAra-tera Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAta satya varSe pAcho Avate heya, e prasaMga ke romAMcakArI ane AhlAdakArI banI rahe che! bhagavAnanA videhadeza taraphanA AgamananuM paNa evuM ja thayuM. bhagavAna paNa tereka varSa pahelAM, AtmalakSmInI kamANI karavA. sukha-vaibhava ane sagAM-svajanene tyAga karIne cAlI nIkaLyA hatA. atyAre teo kevI kevI AtmasaMpattinI kamANI karIne potAnI janmabhUmimAM pAchA pharatA hatA! sarvatra dharmaratnane divya prakAza ane Atmadharmane apUrva AnaMda prasarI rahyoH dhanya prabhu, dhanya ghaDI, dhanya veLA, dhanya bhAga! amArAM AMgaNuM Aje pAvana thayAM ! eka divasa prabhu brAhmaNakuMDa grAma nagaranA bahusAla nAme udyAnamAM padhAryA. nagaramAM jANe senAne sUraja Ugye. nagaranAM nara-nArIo bhagavAnanAM darzana karavA ane bhagavAnanI dharmavANIne aMtaramAM jhIlavA udyAnamAM pahoMcI gayAM-A dhanya avasara pharI AvyuM ke Avaze! bhagavAnanAM darzane janArAMomAM vipravara RSabhadatta ane emanAM gRhiNI devAnaMdA paNa hatAM. ane zramaNudharmanA upAsaka hatAM. tIrthakaranI dharmavANIthI pitAnA jIvanane pAvana karavAnA emanA keDa hatA. bhagavAnanI dharmaparSadAmAM bhagavAnanA prathama gaNadhara gautamasvAmI paNa birAjyA hatA. pitAnA AtmAne uddhAra ane bhagavAnanA zAsanano jayajayakAra e ja emanA manorathe hatA. dharmaparSadA upara bhagavAnanI dharmadezanA prabhAva joIne gautamasvAmInuM rema rema khIlI UThatuM; tenuM citta AnaMdavibhera banI jatuM. gautamasvAmI nihALe che ke AjanI dharmaparSadAmAM zrAvikAenA saMghamAM eka nArI Aje ajaba romAMca anubhavI rahI che. kAyA te enI vRddhatvane Are pahoMcI che, paNa, cAtaka Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 guru gautamasvAmI meghanI sAme nIrakhI rahe ema, e animiSa nayane bhagavAnane ekITaze nIrakhI rahI che, enuM jema jema vikasavAra thaI gayuM che, ane enA prazAMta mukha uparathI apAra vAtsalyanuM amI nItarI rahyuM che. aMtaranI lAgaNIo enA mukha upara aMkti thaI che. e nArI sthira nayane prabhune nIrakhavAmAM tanmaya banI gaI che ane guru gautama e nArIne nIrakhavAmAM ekAgra banI gayA che. ane teo eka adbhuta dRzya joI stabdha banI jAya che ? e vRddha nArIne kaMcuka aMtaranA harSollAsathI paheLe thaI gaye, enA urapradezamAMthI dUdhanI dhAra chUTavA lAgI ane enAM netre AnaMdanAM AMsu vahAvI rahyAM ! gautamasvAmIe saraLa bhAve bhagavAnane pUchyuM: "bhagavAna ! A brAhmaNanArI devAnaMdA Aje A romAMca anubhavI rahI che ane enA urapradezamAMthI dUdhanI dhArA vahevA lAgI che, tenuM kAraNa zuM ? trikALajJAnI bhagavAne samAdhAna ApatAM kahyuM : "gautama! A devAnaMdA te mArI mAtA-janetA che; huM ene putra chuM ! A satyane e bhale na jANatI hoya, paNa aMtaranA vAtsalyataMtuo ekabIjAne, ajANI rIte, jANI le che.' guru gautamanA praznathI te divase jagatane bhagavAnanA jIvananuM eka ajJAta ane navuM satya jANavA maLyuM.' guru gautamasvAmI bhagavAnanI satyapriya vANIne vaMdI rahyA. pachI te vipravara rASabhadatta ane devAnaMdA, jANe suputranA zAsanamAM bhaLI jatAM hoya ema, gharasaMsAra tyAga karIne, bhagavAnanA bhikSuka saMghamAM bhaLI gayAM! guru gautame joyuM ke, bhagavAnanAM A baDabhAgI mAtApitA ane e dharmaparAyaNa brAhmaNa pati-patnI, AtmasAdhanA karIne kALakrame mekSanAM adhikArI banI gayAM. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sjadaka parivrAjaka : pAMca bhavanI leNAdeNI uttara bhAratane kesala deza dharmasaMskAranI bhUmi lekhAte. enI rAjadhAnI hatI zrAvastI nagarI. e nagarInI pAse eka maThamAM eka parivrAjaka rahe. skaMdaka enuM nAma, kAtyAyana enuM tra ane parivrAjaka gardabhAla enA guru. kaMda, veda-vedAMga ane badhI vidyAonA paMDita hatA. emaNe tridaMDI parivrAjakane dharma svIkAryo hate. e pitAnI paraMparA pramANe dharmopakaraNe-vastra, pAtra, daMDa vagere-rAkhatA ane geruvAM vastro dhAraNa karatA. e satyanA zodhaka ane tAvanI jijJAsu hatA. emanuM jIvana pavitra hatuM. bhagavAna mahAvIranA saMghanA piMgalaka nAme eka nigraMthamuni e vakhate zrAvatI nagarImAM rahetA hatA. e paNa kAtyAyana gautranA hatA. eka divasa nigaLa piMgalaka skaMdaka parivrAjaka pAse jaI pahoMcyA ane emanA jJAnIpaNAnI parIkSA karavA emaNe emane pAMca prazna pUchaLyAH "he mAgadha! leka, jIva, mekSa (siddhi), mele janAra jIva (siddha)-A badhAM aMtavALA che ke aMta vagaranA ? ane jIvanuM maraNa kevI rIte thAya te ene saMsAra vadhe athavA ghaTe ?" muni piMgalakanA prazno sAMbhaLI kaMdaka vicAramAM paDI gayA. emaNe e praznonA javAba zodhavA mATe manamAM ghaNI ghaNI mathAmaNa karI, paNa kaI javAba maLe nahIM. chevaTe emanuM mana zaMkA, kAMkSA ane avizvAsathI bharAI gayuM ane emanI Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 guru, gautamasvAmI buddhi jaDa thaI gaI. emaNe piMgalakanA praznone kaze javAba na Ape. e arasAmAM zramaNa bhagavAna mahAvIra, potAnA saMgha sAthe, kRdaMgalA nagarInA chatra5lAsa nAme caityamAM padhAryA. A nagarI zrAvastInI pAse ja hatI. zrAvastInA leke moTI saMkhyAmAM bhagavAnanAM darzana karavA ane emanI dharmavANI sAMbhaLavA ToLe vaLIne tyAM javA lAgyAM. piMgalakanA praznoe skadakanA aMtaramAM zaMkA-AzaMkAo te janmAvI ja hatI; ane satyanA zedhaka e parivrAjaka enuM samAdhAna meLavavA paNa jhaMkhatA hatA. pitAthI eka nigraMtha bhikSunA savAlanA javAba ApI na zakAyA enI becenI paNa emane satAvI rahI hatI. evAmAM kRdaMgalA nagarInA chatrapalAza caityamAM sarvajJa bhagavAna mahAvIra padhAryAnI vAta emaNe leke pAsethI sAMbhaLI ane emanuM citta eka prakAranI nirAMta anubhavI rahyuM. emane thayuM ke nigraMtha piMgalakanA je prazno mArA manane parezAna karI rahyA che, enA khulAsA meLavavAne A ke uttama suga maLe! ane, jarAya samaya vitAvyA vagara, bhadrayariNAmI parivrAjaka geruvAM vastro paherIne, ane pitAnAM vastro, pAtro ane upakaraNe laIne, bhagavAna mahAvIra pAse pahoMcavA ravAnA thayA. emanA aMtaramAM atyAre eka ja jhaMkhanA hatI ke kyAre mahAvIra pAse pahoMcuM ane kyAre A praznonA khulAsA meLavI satyanAM darzana karuM. trikALajJAnI bhagavAna pitAnA jJAnanA paTa upara kaMdaka parivrAjakanI manabhAvanA ane emanI potAnI pAse pahoMcavAnI pravRtti spaSTarUpe aMkti thayelI nIrakhI rahyA. e vakhate bhagavAne gautamane kahyuM : "he gautama, Aje tuM tArA eka pUrvanA oLakhItAne jaIza-maLIza."2 . WWW.jainelibrary.org Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ &daka parivrAjaka : pAMca bhavanI leNadeNI 173 "e mArA oLakhItA koNa che bhagavAna ?' gautame namratAthI pUchyuM. " Aje tuM hamaNAM ja kAtyAyana skaMdraka parivrAjakane maLIza. e tArA pUrvaparicita che ane pitAnI zaMkAonuM samAdhAna meLavavA mATe ahIM AvI rahyA che." gautame utsukatAthI pUchyuM: "he bhagavana ! zuM e ApanA ziSya banaze." bhagavAnaH "hA gautama! e amArA saMghamAM bhikSu banaze." gautama khUba rAjI thayA. gautamasvAmI ane skaMdaka parivrAjaka pAMca-pAMca janmathI eka-bIjAthI paricita hatA. ane bhagavAne gautamane saMbodhIne e ja vAta kahI hevI joIe, ema lAge che.* e pAMca pUrvabhavanI kathAo A pramANe che- maMgala zeTha ane sudharmA zrAvaka jabUdvIpamAM pUrva mahAvideha kSetra, enA puSkalAvatI vijayamAM brahmAvata nAme deza. enI rAjadhAnInuM nAma brahmaputra nagara. tyAM brahma nAme rAjA rAjya kare. enI rANInuM nAma brAhmI. emanA putranuM nAma brahmadatta. e nagaramAM eka zreSThI rahe. emanuM nAma maMgala. maMgala zeTha khUba prAmANika. emane vepAra ane vyavahAra baMne vakhaNAtA. buddhizALI, nyAyapriya ane satyanA pakSapAtI paNa evA ke sau kaI emanI salAha levA Ave--pAMcamAM pUchayA ThekANuM. rAjA ane prajA baMne emane mAna Ape. emanA dharmane raMga paNa pAke. bAre vratanuM ane dharmakriyAonuM jIvanI jema jatana kare. Adarza zrAvaka ja joI le. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 guru gautamasvAmI - sumaMgalA emanAM patnI. e paNa zreSThInA jevAM ja dharmaparAyaNa ane paropakArI. emanA putranuM nAma maMgalAnaMda. e jema mAtApitAnI mana daIne sevA karatA ane AjJA uThAvate, tema deva, guru ane dharmanI bhakti mATe paNa sadA tatpara raheto. dharmabhAvanA enA roma romamAM prasarI hatI. emanA makAnanI pAse sudharmA nAme eka zrAvaka rahe. jevuM nAma evA enA guNa. haMmezAM dharmanuM pAlana kare ane nyAyanItithI potAno vyavahAra calAve. svabhAva paNa khUba saraLa ane udAra. maMgala zeTha ane sudharmA baMne mitro. parvatithie baMne sAthe ja dharmakaraNI kare, ane sArAM kAmamAM sadAya sAthe ne sAthe ja rahe. kyAreka maMgala zreSThI mAMdA paDyA. ghaNuM ghaNuM upacAre karyA paNa rega zAMta na thaye. bhUkha na lAge, khAdhuM na pace ane divase divase azakti te vadhatI ja jAya. zANA zreSThIe. samajIne gharavyavahAra ane vepAra-vaNajane bhAra potAnA putrane soMpI dIdhe; ane parigraha ane brahmacaryano niyama laIne pitAnA manane dharmamAM sthira karavA prayatna karavA lAgyA. paNa roga te vadhate ja gaye. eka vAra vicakSaNa zreSThI samajI gayA ke have aMta samaya najIka ja che, eTale dharmanuM ja zaraNa levuM ghaTe. ane emaNe AmaraNa anazanavrata svIkArI lIdhuM. tyAre unALAnI Rtu hatI. garamI uttarottara vadhatI. jatI hatI. kuTuMbIjane ane zrAvaka sudharmA dharma sUtro saMbhaLAvIne maMgala zreSThInA manane svastha rAkhavA satata jAgatA rahetA hatA. eka rAtre garamI asahya hatI ane maMgala zreSThIne kaMTha tarasathI sukAvA lAgyuM. emanuM citta pANI pANInuM raTana karIne pANI. mATe jhaMkhI rahyuM. e rAta jANe veraNa banI beThI. kArI lIdhu. jatI halA, unALAnI ane Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sjadaka parivrAjaka : pAMca bhavanI leNadeNI 75 tRSAnI vedanA paLe paLe vadhatI jatI hatI, ane zreSThInI sahanazakti ghaTatI jatI hatI. pitAnI vedanAmAM zeThane potAnA kuTuMba tarapha tiraskAra AvyuM ke A leke kevA krUra che ke mane pANI pivarAvatA nathI! nadI, sarovara ane sAgaranAM mAchalAM kevAM bhAgyazALI che ke satata zItaLa ane madhura pANI pIdhA kare che ane pANImAM ja hamezAM ramyA kare che ! A pramANe zeThane jIva pANImAM ja parovAI gaye ane chellI kSaNe pANI. pANI karatAM maraNa pAmIne e vipAzAMtara nadImAM mAchalAne avatAra pAmyA. A maMgaLa zreSThIne jIva te bhaviSyanA gautamasvAmI ane sudharmA zrAvaka te bhaviSyanA skaMdaka parivrAjaka. masya ane sudharmA masya te nadInA jaLamAM hare phare che, majA kare che ane nAnAM nAnAM mAchalAMne AhAra karIne khUba tAjamA thAya che. na keI duHkha, na kazI ciMtA, mana bharIne pharavAnuM ane peTa bharIne jamavAnuM! kevuM sukha! eka vakhata nadImAM pharatAM pharatAM eNe eka vicitra AkAranuM mAchaluM joyuM jANe keI AtmasAdhaka muninI kAyAne ja AkAra! A AkAra jeIne matsa te vicAramAM paDI gaye. ene vAre vAre ema ja thayA karatuM ke AvI suMdara, zAMta ane AhUlAdakArI AkRti meM kayAreka kayAMka joI che. ane A vicAramAM ne vicAramAM e enA AnaMda-vihAra ane khAna-pAna. paNa vIsarI gaye--jANe pUrvanA keIka saMskAra enA aMtarane valovI rahyA hatA. ane.......ane..ane, dahIMne vAvatAM mAkhaNa nIkaLe ema, AvI badhI vicAraNA karatAM karatA, enuM aMtara khUlI gayuM.. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 guru gautamasvAmI ene peAtAnA pUrva janmanu' (jAtismaraNa) jJAna thayuM ane eNe -joyuM ke pUnA bhavamAM dhanu' aNIzuddha pAlana karavA chatAM aMtima kSaNe pApa-vAsanA sevavAthI mAre mAchalAne Ave| halako -avatAra dhAraNa karavA paDayo che. ane tarata ja e matsya peAtAnA aMtarathI dhama nuM zaraNa svIkArIne mAchalAMnuM bhakSaNa karavAnuM "dha karyuM.... pele sudharmAM mitra eka vAra, dhana kamAvAne mATe, sAvAhanI sAthe, vahANumAM musApharI karatA hatA. evAmAM nadImAM ekAeka jhaMjhAvAtanu bhayaMkara taphAna jAgI UDyuM. AkhuM vahANu hAlaka-Dolaka thavA lAgyuM : jANe hamaNAM ja pUchyu ke DUbaze ! vahANanA mAlame paNa badhAMne cetavaNI ApI dIdhI ane pAtapeAtAnA iSTadevanuM smaraNa karavA kahI dIdhu. ane madharAta thatAM thatAM te vahANu bhAMgIne veravikhera thaI gayuM ane badhA musApha pANImAM pheMkAI gayA. A ja kSaNe pelA matsyane peAtAnA dhamitra sudharmAnA vicAra Avye ane pUrvanA snehathI prerAI ne eNe ene peAtAnI pITha upara besArIne DUbatA bacAvI lIdhe| ane sahIsalAmata nadInA kinAre mUkI dIdhA. peAtAnA pUrvabhavanA sahadharmInI sevA karIne ane aMtima anazana karIne e matsya zubha dhyAna karatA karatA marIne svargamAM deva tarIke janmyA. (3) ane mitrA devalAkamAM 'ta samayanI uttama ArAdhanAne lIdhe matsya saudha devalAkamAM devanA avatAra pAmyA. enuM nAma jyeAtimAMlI. e deva manabharIne devalAkanAM sukhA bhAgave che ane avasare avasare jinezvaranI pUjA, bhakti ane stuti karavAnuM paNa cUkatA nathI. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ &daka parivrAjaka : pAMca bhavanI leNAdeNI oo je dharmanA puNya pratApe pitAne ATaluM badhuM sukha maLyuM ene kema bhUlI zakAya? eka vAra e deve potAnA jJAnamAM joyuM ke potAne kalyANa-- mitra sudharmA paNa, dharmakaraNIne pratApe, devane avatAra pAme. che ane potAnI najIkamAM ja che. eTale e deva pitAnA vimAnamAMthI nIkaLIne, sAme cAlIne, pitAnA mitra-devanI pAse pahoMcI gaye.. pUrvanA nehanuM smaraNa karIne baMne mitra-devo khUba hetathI. ekabIjAne bheTayA ane AnaMda-sarevaramAM magna banI gayA. baMnenAM hRdaya dharmabhAvanAthI suvAsita hatAM eTale teo potAnI. mitratAne AnaMda-bhoga-vilAsathI dUSita karavAne badale dharmAtmAenI prazaMsA karavAmAM ane dharma mahotsavamAM bhAga levAmAM caritArtha karavA lAgyA. baMne ekabIjAnA sAcA dharmamitra, kalyANamitra ane hitamitra banI gayA hatA ane pitapatAnA. vimAnamAM sukhapUrvaka samaya vitAvatA hatA. devarUpe janmela sudhamane jIva kyAreka pitAne mArga cUkI gaye ane pitAnI devInA badale svarganI paNyAMganA gaNAtI aparigRhIta devI UrvazImAM Asakta banI gaye--hADanA dhamI jIve jANe viSaya-vilAsanA kIcaDamAM khUMpavAnuM adhama kAma. karavAnuM jANI-bUjhIne pasaMda karyuM! paNa A devanA AvA svachaMdane. keNu vArI zake?--e devanI devI duHkhamAM vimAsI rahI. chevaTe e devIe pitAnA patinA mitra timalI devane A vAta karI. nyAtimAMlI deve khare vakhate mitradharma bajAvyuM ane potAnA mitradevane patanane mArgethI pAcho vaLe. te pahelA bhavamAM gautamanA jIva maMgala zreSThInuM aMtima. anazana vakhate tRSAne kAraNe patana thayuM hatuM. A trIjA bhavamAM deva banela &dakane jIva viSayatRSNane lIdhe patita thaye. paNa chevaTe baMne UgarI gayA. WWW.jainelibrary.org Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 - guru gautamasvAmI traNa kALa pAke ane pAMdaDuM pAkuM-pILuM thaI sahajabhAve kharI paDe. AyuSyanuM paNa evuM ja samajavuM-vahelAM ke meDAM e pUruM thAya ja thAya. samaya pADyo ane tirmAlI devanA jIve svargalokane tajIne mahAvideha kSetramAM puSkalAvatI vijayamAM vaitADhayanI vegavatI nAmanI nagarImAM vidyAdharanA rAjA suveganA putrarUpe janma lIdhe. enuM nAma hatuM vegavAna. sudharmA zeThane jIva, viSaya-vAsanAnA phaLarUpe, pazcima mahAvideha kSetramAM dhanavaMtI vijayamAM taraMgiNI nagarImAM dhanadeva vyavahAriyAnI patnI dhanavatInI kukSithI putrIrUpe avataryo. enuM nAma dhanamAlA. vidyAdharanA rAjA suvegane dhIsakhA nAme maMtrI hatA. e zANe, buddhizALI ane dharmaparAyaNa hate. vegavAna vidyAdhare, potAnI kuLa paraMparAnI rIta pramANe, tapa ane vidhipUrvaka vidyAsAdhanA karIne baLa, buddhi ane parAkrama khIlavIne yuvarAja pada prApta karyuM hatuM. A tarapha dhanamAlA paNa rUpa-lAvaNyavatI ane aneka vidyA-kaLAomAM nipuNa banI hatI. ' eka vAra vegavAna AkAza mAge pharate hate, evAmAM enI najara dhanamAlA upara paDI. enuM rUpa-lAvaNyathI zobhatuM yauvana jeIne vegavAna enA upara Asakta thayo ane enuM apaharaNa karIne ene potAnI nagarImAM upADI lAvyo. paNa dhanamAlA enI sAthe lagna karavA taiyAra na thaI; e mATenA vegavAnanA badhA prayatna eLe gayA ane vegavAna khAvApIvAnuM choDIne harAyA Dhora jevo banI gayo. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMdaka parivrAjaka : pAMca bhavanI leNAdeNI A vakhate dhIsakhA maMtrIe ene samajAvyuM ke "yuvarAja ! vaitADhaya parvatanI bhIMta upara lakheluM che ke je vidyAdhara aLAtkArathI upADI lAvela kanyA sAthe bhega bhegave che, tenI badhI vidyA nAza pAme che." dhIsakhA maMtrInI vAta vegavAnanA manamAM UtarI gaI. ane eNe dhanamAlA sAthe baLathI lagna karavAno vicAra mAMDI vALe; ane e pitAnI marajIthI paraNavA taiyAra thAya tyAM sudhI rAha jovAnuM nakakI karyuM. vegavAnanI dhIraja chevaTe saphaLa thaI beeka mahinA pachI dhanamALA lagna karavA saMmata thaI ane vegavAnanAM lagna enI sAthe dhAmadhUmathI karavAmAM AvyAM. paNa e bannene bhAgyAga kaMIka vicitra ja hato ke keTalAka vakhata pachI bIje vidyAdhara dhanamAlA upara Asakta thaIne ene upADI gayo! - jyAre vegavAne jANyuM ke jenA upara pote khUba anurAga dharAvato hato e dhanamAlA bIjAnI sAthe bhega bhegavavAmAM Asakta banI che, tyAre ene saMsAra asAra lAge, enuM mana saMsAra uparathI UThI gayuM ane enuM aMtara vairAgyane jhaMkhI rahyuM. A ghaTanAthI enuM mana duHkhI duHkhI thaI gayuM hatuM. dhIsakhA maMtrIe saMsAranA bhAvonI vicitratA samajAvIne rAjA vegavAnanA duHkhanuM nivAraNa karIne emanA mananuM samAdhAna karyuM. pachI tyAM AvI pahoMcelA AcAryathI pratibodha pAmIne vidyAdhara rAjA vegavAne ane dhIsakhA maMtrIe bannee emanI pAse tyAgadharmanI dIkSA lIdhI. vakhata jatAM dhanamAlAnA aMtaramAM paNa pitAnA pApane mATe pazcAttApa jAgI UThayo ane e paNa pitAnA duSkarmonuM prAyazcitta karavA saMsAra tyAga karIne sAdhvI banI gaI maMgala zreSThIne jIvate vegavAna, e ja bhAvI IndrabhUti gautama. sudhamano jIva te dhanamAlA; e ja bhAvI kaMika kAtyAyana. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI A be jIvone A bhavamAM trIjA jIva dhIsakhA maMtrI sAthe meLApa thaye. e ja bhAvI nigraMtha piMgalaka muniH skaMdakane agharA prazno pUchIne e parivrAjakane bhagavAna mahAvIra pAse mokalavAnuM nimitta bananAra sAdhu. traNe jIvo, pApa-puNyanA paDachAyAthI mukta thavA, bhagavAna tIrthakaranA saMyamamAganuM niSThApUrvaka pAlana karavA lAgyA. traNe devakamAM ane tyAMthI manuSyalokamAM saMyamanI svaccha saritAmAM traNe jenAM mana pApamaLathI mukta banI nirmaLa banavA lAgyAM; ane emaNe jeTalI nirmaLatA sAdhI, enuM phaLa emane tarata maLyuM H traNe ja pitAnI puNyaprakRtinA baLe AThame devaleka pAmyA. - devabhavanuM AyuSya pUruM thayuM eTale vegavAnane jIva gebara gAmamAM vasubhUti vipranI patnI pRthvInA putra IndrabhUti gautamarUpe brAhmaNakuLamAM avataryo; dhanamAlAne jIva saMvara gAmamAM siddha rAjAnI samRddhi pANInI kukSithI audaka kAtyAyana nAme kSatriya kuLamAM utpanna thaye; ane dhIsakhA maMtrIne jIva caMpA , nagarImAM tilaka zreSThIne tyAM zIlavatInI kukSithI piMgalaka nAmathI vazyakuLamAM avataryo. jANe traNa mitroe A bhavamAM potapotAnA janmathI brAhmaNa, kSatriya ane vaizya e traNa varNane triveNIsaMgama sAthe ! ane... ane A traNene bhAgyaga paNa ke jUnI nehagAMThathI baMdhAyelA e traNe jIve, AtmabhAvathI raMgAIne, chevaTe bhagavAna mahAvIranA bhikSusaMghamAM bhaLI gayA ! skaMdaka parivrAjakanA AgamananA samAcAra kahetAM bhagavAna mahAvIre gautamasvAmIne je kaheluM ke "he gautama! Aje tuM tArA eka pUrvanA oLakhItAne Iza-maLIza"--e A pAMca bhavenA saMbaMdhane jANIne ja kahyuM haze. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ skaMda parivrAjaka : pAMca bhavanI leNadeNuM bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne gautama AhalAda anubhavI rahyA. skaMdaka AvI pahoMcyA eTale gautama UThIne emane levA sAmA gayA. ane bhadrapariNAmI jI ekabIjAne maLIne prasanna thayA. - pachI gautame parivrAjakane emanA Agamanane hetu kahI saMbhaLAvyuM. AthI skaMdaka parivrAjaka vadhu vismaya pAmyA eTale gautamasvAmIe namratApUrvaka kahyuM, "A badhe prabhAva mArA guru bhagavAna mahAvIrane che." - gautama &dakane bhagavAna pAse laI gayA. bhagavAnanI samatA, vatsalatA ane karuNa jeIne skaMdakanuM citta bhAre zAtA anubhavI rahyuM. emanuM hRdaya jANe bolI UThyuMahIM mArI zaMkAonuM nirAkaraNa paNa thaze ane mArA AtmAne nistAra paNa thaze. - pachI karuNAnidhi sarvajJa bhagavAne nigraMtha piMgalake kaMdaka parivrAjakane pUchelA pAMca praznonA saMtoSakAraka khulAsA ApatAM (1) "he kaMika! "leka aMtavALe che ke aMta vinAne che" e praznano javAba A pramANe che ke meM lekane cAra prakArane * jaNAve che ? dravyaleka, kSetraleka, kALaka ane bhAvale kalekane dravya ane kSetranI dRSTie vicArIe to te aMtavALe che; paNa kALa ane bhAvanI dRSTie vicArIe te te aMta vinAne che." (2) "have, "jIva aMtavALe che ke aMta vinAne che" te praznano javAba A pramANe che : dravyathI jIva eka che ane aMtavALe che. kSetrathI jIva asaMkhya pradezavALe che, tathA tene aMta paNa che. kALathI jIva nitya che ane tene aMta nathI. bhAvathI jIva anaMta jJAnaparyAyarUpa che ane anaMta darzanAryAyarUpa che, ane anaMta agurulaghu paryAyarUpa che." - (3) "te ja pramANe siddhi (eTale ke siddhazilA) paNa dravyathI eka che ane aMtavALI che; kSetrathI siddhinI laMbAI Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guDa gautamasvAmI tathA pahoLAI 45 lAkha jananI che. tene aMta-cheDe paNa che. kALathI siddhi kaI divasa na hatI ema nathI, nathI ema paNuM nathI, tathA nahi heya ema paNa nathI. bhAvathI siddhi bhAvaleka pramANe jANavI. eTale ke dravyasiddhi ane kSetrasiddhi aMtavALI che; ane kALasiddhi ane bhAvasiddhi aMta vinAnI che." (4) "te ja pramANe siddha paNa dravyathI eka che, ane aMtavALe che. kSetrathI siddha asaMkhya pradezavALe che tathA tene aMta paNa che. kALathI siddha AdivALA che ane aMta vinAnA che. bhAvathI siddha anaMta jJAnaparyavarUpa che, anaMta darzanAryavarUpa che, anaMta agurulaghu paryavarUpa che ane tene aMta nathI." (5) ""jIva kevI rIte mare te tene saMsAra vadhe ane ghaTe" e praznano javAba A che ? meM maraNanA be prakAra jaNAvyA che ? bAlamaraNa ane paMDitamaraNa. temAM bAlamaraNanA Ara bheda kahyA che. e bAra prakAranA bAlamaraNa vaDe mare, te jIva anaMta vAra narayika bhavane pAme che; anAdi. anaMta tathA cAra gativALA saMsAramAM rakhaDyA kare che tathA te prakAre pitAnA saMsArane vadhAre che. paMDitamaraNa paNa be prakAranuM che. e banne jAtanA paMDitamaraNa vaDe marate jIva pote nairayikanA anaMta bhavane pAmate nathI; saMsArarUpa vanane vaTI jAya che, tathA te prakAre te jIvane saMsAra ghaTe che." -"bhagavatIsAra," pR. 173-177 (TUMkAvIne). jANe biMdumAM siMdhu samAvatA hoya ema dharmanA ane jIvananA sAranuM dAna karatI bhagavAnanI vANIne audaka bhAvapUrvaka aMtaramAM jhIlI rahyA ane bhagavAnanI anumati laIne emanA dharmasaMghamAM bhaLI gayA. prabhunA zAsananI AvI prabhAvanA ane pitAnA janmajanmAMtaranA dharmamitrane uddhAra thayelAM joIne guru gautama prasanna prasanna thaI gayA. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 e satAnu milana eka ja thA; enI meTI meTI DALIe e. thaDa nAnu ne DALIe meATI. DALIe DALIe phUla khIlelAM, phaLa beThelAM, phUla tA eka ja jhADanAM ane eka ja jAtanAM; paNu koI nAnuM, kAI mATuM; koI nA raMga gherA, kAI nA Adeza. phaLa paNa e ja jhADanAM ne e ja jAtanAM; paNa emAMya koI nAnuM, koI meTuM; emanA AkAra ane rUpa-raMgamAMya phera. svAda te phaLa pAke eTalI dhIraja rAkhIe ane pachI cAkhI joIe tyAre khabara paDe. paNa eTalI dhIraja keAne ? doragI duniyA te dekhe ene sAcuM mAne ane judAM judAM rUpa-raMgane mATuM rUpa ApIne bheda pADavAmAM rAce. ene mana te jeTalA cAkA vadhAre eTale vadhu lAbha ! phaLAnA judApaNAne, phUleAnA judApaNAne ane DALIonA judApaNAne jANanArA teA, aneka maLe, paNa e badhAMyanuM mULa eka ja che, eka ja thaDanI e nIpaja che, e jANanArA te koI viralA ja nIkaLe. sAMkaDA mananA ja A badhA khela. jevuM mana evI duniyA : sAMkaDA mananI duniyA sAMkaDI; meATA mananI duniyA meATI. mananuM A sAMkaDApaNuM, vyavahAranI jema, dharmAMne paNu abhaDAvI bese che ane maitrI, zAMti ane ekatAnA sthApaka dha ne bheTTa-kalezanA pASaka saMpradAya anAvI mUke che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI eka ja nigrantha dharmo, e dharmanA chellA e tIrthaMkarA te bhagavAna pArzvanAtha ane bhagavAna mahAvIra. e vacce phakta aDhIseA varSa jeTaluM' ja aMtara hatuM. ane bhagavAna mahAvIranu kuLa tema ja bIjA paNa brAhmaNa, kSatriya vagere kuLe! bhagavAna pArzvanAthanA saMghanAM anuyAyI hatAM. banne tItha karI dharma paraparAnA prarUpaka, prabhAvaka ane rakSaka hatA. 84 eTale bhagavAna mahAvIranI dharma prarUpaNAnA mULamAM bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAnAM tattvA ane dhaniyame ja rahelAM hatAM. emAM bhagavAna mahAvIre je thADA pheraphAra karyAM hatA te te, RtumAM pheraphAra thatAM, zANA-samaju mAnavI khAna-pAna ane paheravezamAM jarUrI pheraphAra kare che, evA ja hatA. ane ene hetu pazu kevaLa AtmabhAvanuM jatana ane dhama bhAvanAnI prabhAvanA karavAnA ja hatA. paNu A pheraphAranA uparachallA paDane bhedIne aMdara vahetI ekatAnAM darzana karavAne badale bhALe janasamAja te bhedane ja meTuM rUpa ApatA rahe che ane matabheda ane manabheda jaMgAvavAmAM ja rAcatA rahe che. bhagavAna mahAvIre tInuM pravartana karyuM" tyAre bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAnA zramaNe! ane zramaNeApAsaka meAjUda hatA. emane bhagavAna mahAvIranI cAranA maThThale pAMca mahAvratA ceAjavAnI tema ja vastronA sathA tyAganI tathA bhikSue alpamUlya, jI zI ane sAva sAdAM zveta vastro vAparavAnI vAta samajAtI na hatI. eTale A aMge emanI aMdara aMdara tema ja bhagavAna mahAvIranA sa MghanA ziSyA sAthe avAranavAra TIkA ke carcA thayA karatI; ane emAM zramaNuparaparAnI A manne zAkhAe eka ja nigraMtha paraparAnA thaDamAMthI vikasI che ane aMnenuM dhyeya paNu eka ja che, e mULa vAta vIsarAI jatI. piraNAme, eTalA pramANamAM, dhama bhAvanAnA pAlanamAM, dhama zAsananI prabhAvanAmAM ane Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be saMtenuM milana 5 jIvananA nirmalIkaraNanI prakriyAmAM UNapa rahI jatI; ane saunA manamAM paNa becenI rahetI. baMne paraMparAnA sahRdaya, samaju ane udAra zramane thatuM ke kayAreka A bhedanuM hArda samajAI jAya ane zaMkAonuM samAdhAna thaI jAya te sAruM. ane sadabhAgye e ja suga banI AvyuM. eka vAra bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAnA kezIkumAra zramaNa, pitAnA zramaNa saMgha sAthe, vihAra karatA karatA anukrame zrAvastI nagarImAM padhAryA ane tirdaka udyAnamAM UtaryA. kezIkumAra zAstranA pAragAmI, satyanA jijJAsu ane samabhAvanA apramatta sAdhaka zramaNa hatA. e ja vakhate bhagavAna mahAvIranA paTTaziSya, prathama gaNadhara iMdrabhUti gautama paNa, pitAnA vizALa ziSya parivAra sAthe, zrAvastI nagarImAM AvI pahoMcyA ane keSThaka udyAnamAM UtaryA. gautamasvAmI te namratA, saraLatA ane dharmajijJAsAnA avatAra hatA. emanI satyane samajavA ane svIkAravAnI tatparatA ane satyane samajAvavAnI dhIraja, AvaData ane vatsalatA Adarza hatI. sau enAthI prabhAvIta thatA. A baMne zramaNaThenA munio maLatA tyAre saheje eka-bIjA saMghanA AcArabhedanI vAta nIkaLatI. baMne paraMparAnA dharmanuM tatva ane dhyeya te eka ja hatuM, chatAM baMnemAM Ave kiyAbheda kema, evI zaMkA saune satAvatI hatI. A zaMkAnuM nivAraNa karavA mATe kezIkumAra zramaNa ane iMdrabhUti gautame maLIne vicAra-carcA karavAnuM nakkI karyuM. guru gautama kezIkumAra zramaNa karatAM vayamAM nAnA hatA, paNa jJAnamAM moTA hatAteo mati, zrata, avadhi ane mana:paryava e cAra jJAna dharAvatA hatA. uparAMta, teo zramaNa bhagavAna Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 guru gautamasvAmI mahAvIranA paTTaziSya ane prathama gaNadhara hovAnuM gaurava dharAvatA hatA. kezIkumAra zramaNa vayamAM moTA hovA chatAM emane traNa ja jJAna UpajyAM hatAM. vaLI, teo bhagavAna pArzvanAthanA ziSya nahIM paNa emanI vartamAna paraMparAnA mukhya nAyaka hatA. A rIte jJAna ane pada e baMne daSTie guru gautamasvAmI kezIkumAra zramaNa karatAM ucca sthAna dharAvatA hatA; paNa na to enuM emane leza paNa gumAna hatuM ke na te potAnA meTApaNane khyAla emane kartavyathI pAchA rAkhI zakate hate. e te bhadrapariNAmI ane saraLa svabhAvI AtmasAdhaka hatA. namratA emanA aNuaNumAM vahetI hatI. vaLI, teo vyavahAradakSa ane dravya-kSetra-kALa-bhAvanA pUrA jANakAra paNa hatA. emaNe joyuM ke kezIkumAra zramaNa jJAnamAM bhale ochA hoya, paNa teo bhagavAna pArzvanAthanI vRddha paraMparAnA pratinidhi che. vaLI, vayamAM paNa teo mArA karatAM moTA che. eTale emanI e mahattAnuM bahumAna sAcavavA mATe sAme cAlIne emane maLavA javuM e ja ucita che. ane gautamasvAmI, kezIkumAra zramaNane maLavA, pitAnA ziSya sAthe, niMduka udyAnamAM pahoMcI gayA. kezIkumAra paNa khUba vivekazIla ane vinamra dharmapuruSa hatA. gautamasvAmIne AvatA joI kezIkumAra harSagagada thaI gayA. sAme jaIne emaNe gautamasvAmI ane emanA bhikSusamudAyanuM umaLakAthI svAgata karyuM. gautama jevA mahAna saMghanAyakano vinaya karavAmAM teo jarAya ochA Utare evA na hatA. teo ane AtmabhAvanA jANakAra ane satyanA zodhaka hatA. ane baMnenA aMtaramAM ekabIjAne parAjita karIne jaya meLavavAnI vijigISA nahIM paNa ekabIjA pAsethI satya pAmavAnI jijJAsA vahetI hatI, eTale e baMne saMtenI AsapAsa dharmanuM Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e saMtAnuM milana 97 A AhlAdakArI vAtAvaraNa prasarI rahyu. manenA ziSyA paNa pAtapeAtAnI zaMkAnuM nivAraNa karavAnI tatparatA anubhavI rahyA. e santAnuM milana nihALavA ane emanI dha carcA sAMbhaLavA dha jijJAsuo, kUtuhalapremIo tathA pAkhaMDIo paNa tyAM bhegA maLyA hatA. gautamasvAmInI anumati laI ne kezIkumAra zramaNe peAtAnI zaMkAonuM samAdhAna meLavavA ane peAtAnI jijJAsAne saMtASavA gautamasvAmIne prazno pUchavAnI zarUAta karI. kezIkumAra zramaNa : huM mahAbhAga ! bhagavAna pArzvanAthe cAra yAma (mahAvratA) rUpa dhama kahyo ane bhagavAna mahAvIra pAMca mahAtratA upadeze che. ni thamAnI eka ja paraMparAmAM Ave pheraphAra karavAnuM zuM kAraNa ? gautamasvAmI H ba MnenA hetu te! meAkSanI prApti e eka ja che. AcaraNanA niyameAmAM pheraphAra karavAnuM kAraNa kALakhaLane pratApe mAnavInI buddhimAM thatA pheraphAra ja che. je kALe mAnavInI jevI buddhi hAya, e buddhine anurUpa dharmanA niyameAmAM pheraphAra karavAmAM na Ave te, mAnavI dharmanA khare mama samajIne enA kharA lAbha meLavI zakatA nathI. kAraNa ke dhama tattvanA nirNaya buddhi dvArA ja thaI zake che. prathama tIrthaM pati bhagavAna RSabhadevanA samayanA mAvanasamAja buddhimAM jaDa hAvA chatAM svabhAvathI saraLa hatA. atyAranA chellA--cAvIsamA tItha kara zramaNa bhagavAna mahAvIranA samaya evA vicitra AvI pahoMce che ke emAM mAnavInI buddhi z2aDa ane prakRti vakra banI gaI che ! eTale teone mATe AcAramAne zuddha rAkhavAnuM ane enuM pAlana karavAnuM kAma muzkela hatu, ane badhI vAtA cAkhavAthI samajAvavAnI jarUra hatI. eTale pahelA ane chellA tItha karanA samayamAM cArane badale pAMca mahAvrata ceAjavAnI jarUra paDI. vaccenA khAvIsa tIrthaMkarAnA Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 998 - guru gautamasvAmI yuganA mAnavIo buddhinA tejasvI ane svabhAvanA saraLa hatA, eTale teo cAra mahAvatethI dharmanA AcaraNanI bhAvanA barAbara samajI jatA ane, ALasamAM paDayA vagara, enI nirmaLa ArAdhanA karavA sadA tatpara rahetA. bhagavAna pArzvanAthe cAra mahAvrate kahyAM ane bhagavAna mahAvIre pAMca mahAvratane dharma upade, e pheranuM kAraNa A ja che. bhagavAna pArzvanAthanA saMghanA zramaNe cethA aparigraha mahAvratamAM ApameLe ja brahmacaryane samAveza karI letA. pitAne zramaNa samudAya A rIte samajI jAya evo buddhizALI ane saraLa na lAgatAM bhagavAna mahAvIre emAM spaSTa rIte brahmacarya mahAvratane umere karIne pAMca mahAvratanuM pratipAdana karyuM. paNa cAra mahAvrata ke pAMca mahAvrata e banene hetu che, je rIte bane e rIte, nigraMtha mArganuM anusaraNa karIne, AtmAne vimaLa banAvavo e ja che; emAM lezamAtra phera nathI. eTale Aje je kaMI bAhya bheda dekhAya che te samaye prerita ane uparachale ja che; tAtvika daSTie emAM kaze bheda nathI. ane baMnenI aMdara vahetI bhAvanA te ekarUpa ja che. kezIkumAra zravaNa pitAnI ane pitAnA zramaNa samudAyanI zaMkAnA nivAraNane saMtoSa anubhavI rahyA. kezIkumAre bIjo prazna pUchyoH bhagavAna pArzvanAthe, kImatI ane raMgaberaMgI vastrone paNa upayoga karavAne zamaNene mATe niSedha na karatAM, sahaja rIte jevAM vacce maLe, ene upaga karavAnI anumati ApI tyAre bhagavAna mahAvIre sAdhuone mATe acelaka-vastrahIna rahIne sAdhanA karavAnuM pharamAvyuM ane je zramaNa AvI utkaTa keTIe pahoMcavA samartha na hoya emane mATe alpamUlya, jIrNazIrNa, sAdAM ane zveta vane maryAdita pramANamAM upaga karavAnuM upaderyuM, te A be tIrthakaronI prarUpaNAmAM ATale meTo taphAvata kema? Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be tenuM milana gautama : kumAra zramaNa ! A praznane khulAse paNa upara sUcave e ja samajo. bhagavAna pArzvanAthanA samayanA zramaNe evA buddhizALI ane saraLa svabhAvanA hatA ke teo mUlyavAna vane upaga karavA chatAM enA taraphanI AsaktithI lepAtA nahIM; ane game tevA uttama vastrane mukhya upaga kAyAnuM jatana karavAno ane e rIte saMyamayAtrAmAM sahAyarUpa thavAne ja che, e barAbara samajatA hatA. kALabaLane kAraNe potAnA samayanA zramaNe va taraphanI moha-mAyAthI mukta rahI zake ema zramaNa bhagavAna mahAvIrane na lAgyuM ane jUnI prathA cAlu rAkhavAmAM saMyamanI virAdhanAnuM jokhama dekhAyuM, eTale emaNe alaka dharma upara vizeSa bhAra Ape ane anivArya lAgatAM alpamUlya, sAdAM, jIrNazIrNa kaveta vastrone maryAdita upayoga karavAnI anumati ApI. A taphAvatanuM kAraNa A ja che. bAkI, bAhya veza e eALakhANanuM ane saMyamanA nirvAhanuM mAtra eka sAdhana che; alabatta, kyAreka e mAnavIne nIce paDate paNa reke che chatAM khare dharma te dana, jJAna ane cAritranA svIkAra ane pAlanamAM ja che, e ja mokSane mArga che. nikhAlasa svabhAvanA gautamasvAmInI dhIra-gaMbhIra vANI sAMbhaLIne saune thayuMH mArga bhale jujavA rahyA, badhAnI maMjila te eka ja che. gautamasvAmIe karela samAdhAnathI prasanna ane saMtuSTa thaIne kezIkumAre jijJAsAthI prerAIne teone bIjA paNa aneka prazna pUchyA. : kezakumAra: hajAre duzmane vacce rahevA chatAM, ane teo satata humale karavA chatAM, Apa emane parAjita kevI rIte karI zake che? gautama : kumAra zramaNa ! pahelAM huM mArA eka duzmanane Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI jItI lauM chuM; ene jItavAthI mIjA cAra jitAI jAya che; e pAMca uparanA vijayathI mIjA pAMca hArI jAya che. ane pachI te evI zakti jAgI UThe che ke aMdaranA hujArA duzmane paNa mane kazI hAni karI zakatA nathI. vAtane! mama khullA karatAM gautamasvAmIe kahyuM : pahelAM huM manane paravaza paDelA mArA AtmAne vaMzamAM lAvuM chuM. enA upara kAbU maLatAM krodha, mAna, mAyA, leAbha e cAra kaSAyarUpa duzmaneA nAsI jAya che. ane A pAMcanA vijayathI paMcendriyanA bhAgAnI vRtti upara kAbU meLavavA sahele thaI jAya che. ane, pachI teA, koI paNa duzmana satAvI zakatA nathI. Atmavijayane A ja mAga che. kezIkumAra : A duniyAmAM kama rUpI aMdhanene (ane enAM kAraNeAne!) pAra nathI. chatAM Apa e baMdhananA bhArathI kevI rIte mukta rahI zake che ? gautama : rAga, dveSa, meha, parigraha, strI-svajanA taraphanI Asakti e bhayaMkara ane sajjaDa baMdhanA che. e madhane ne chedIne huM mArA vikAsa sAdhatA mukta rIte vicaruM chuM. kezIkumAra : huM gautama ! hRdayanA U DANamAM eka vela Uge che. ene viSa jevAM jherI phaLa bese che. e viSavela kaI ane Ape ene kevI rIte jaDamULathI ukhADI nAkhI ? gautama hRdayamAM UMDe UMDe ghara karIne rahelI AzA-tRSNA e jIvaleNa viSavela che; enAM phaLa meAkSanI bhAvanAne bharakhI jAya evAM jherI hAya che, eTale ene pratApe jIvanA saMsAra vadhatA ja rahe che ane AtmA janmamaraNanA cakarAvAmAM niraMtara duHkhI thatA ja rahe che. meM' jinezvaranA zAsananI ArAdhanA karIne e viSavelane mULamAMthI ja ukhADI nAkhI che. ane enAthI mukta anIne huM sukhapUva ka rahe che Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be saMtenuM milana kezIkumAra: he gautama! hRdayamAM chupAyele keIka sarvanAzI agni AtmAnAM sukha-zAMtine bhasma karate satata baLyA karate hoya ema lAge che. e agni karyo ane e kevI rIte zAMta thaI zake? gautamaH he mahAmuni! e agni eTale jIva sAthe anAdikALathI jaDAyelA kavA. jJAna (zAstrAbhyAsa), zIla ane tapanI jaladhArAthI e agni zAMta thaI jAya che. kaSA zAMta thAya eTale cittane saMtApa zAMta thaI jAya che ane, ema thAya che. eTale, AMtarika sukha-zAMtinAM puSpa khIlI UThe che. kezIkumAra : manane ghaDe cheTe mAge kheMcI jaIne sAdhakane paNa pachADI de e tephAnI ane bekAbU hoya che. enA upara kAbU kevI rIte meLavI zakAya ? gautamaH manarUpI tephAnI gheDAne thatajJAna (zAstrAbhyAsa)nI lagAmathI kAbUmAM laIne dharmAcaraNamAM paLeTavAthI enAM tophAne zamI jAya che. kezIkumAra H A saMsAramAM khoTA rastAo ghaNuM che, ane te AtmAne khoTe raste dhakelI de che. he gautama ! evA khoTA mArgothI Apa ApanI jAtane kevI rIte bacAvI le che ! gautamaH jinezvaroe batAve mArga e sAce che ane bIjA pAkhaMDIoe darzAvelA ke ApamatithI nakkI karelA mArge khoTA che, ane te jIvane UMdhI dizAmAM dorI jAya che. jinapravacanane zraddhApUrvaka anusarIne huM evA beTA mArgethI mArI jAtane bacAvI lauM chuM. kezIkumAra : he gautama : ghaDapaNa ane maraNanA vegavAna pravAhamAM taNAI jatAM keNa bacAvI zake che? gautama je jIvane dharma nAmanA dvIpanuM avalaMbana maLe te Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gu, gautamasvAmI AvA vinAzakArI pravAhamAMthI bacI zake che; dharma ja sAcuM zaraNu ane taravAne sAro upAya che. kezIkumAra H he gautama : eka mahApravAhamAM eka heDI cArekera kheMcAI rahI che. Apa emAM beThA che. e haDI Apane DubADavAne badale hemakhema pAra kevI rIte utAre? gautama : kANuM heDI DubADayA vagara na rahe, kANu vagaranI sAbUta hoDI ja pAra pahoMcADI zake. A mAnavadeha e heDI che. jIva ene nAvika che. ane saMsAra e samudra che. maharSie A heDIthI saMsArane pAra pAme che. kezakumAra : A akhila vizvanA khUNe khUNAmAM prakAza phelAvate sUrya ke? gautama : jina-sarvajJarUpI sUrya AMtara-bAhya vizvamAM ajavALAM pAthare che. kezIkumAra: he gautama! jyAM ghaDapaNu-maraNanuM duHkha na hoya evuM Adhi-vyAdhi-upAdhi vagaranuM sthAna kayuM che? gautama H e sthAna lekanA agrabhAga upara AveluM che. tyAM pahoMcavuM bahu ja muzkela che, paNa pahoMcyA pachI zAzvata ane avyAbAdha sukha maLe che. gautamasvAmInI saumya ane satyathI pavitra thayelI vANuM sAMbhaLIne kezIkumAra zramaNa, emanI ziSya paraMparA ane sarva zretAonA saMza chedAI gayA ane saunAM aMtaramAM satyane sUrya prakAzI rahyo. satya samajAI gayuM eTale saMta puruSane ene svIkAra karatAM zI vAra? gautamasvAmInI vANI sAMbhaLIne kezIkumAra zramaNa ane emanA ziSyAe bhagavAna mahAvIranA pratikramaNa ane pAMca mahAvratavALA dharmane svIkAra karyo. be saMtanuM A milana eka ja dharmanI be paraMparAonA saMgamarUpe dharmasaMghanA ItihAsamAM amara banI gayuM. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 pUrvaveranA paDachAyA nAnuM sarakhuM eka gAma. emAM eka kheDUta rahe. e khetI kare ane peTa bhare. haLa calAvavAne ene dhaMdhe. loke ene hAlika nAmathI lAve. haLa hAMke e hAlika. " eka vAra zramaNa bhagavAna mahAvIra e gAmamAM padhAratA hatA... emaNe joyuM ke pele kheDUta enA baLada upara sitama gujArI rahyo che. thAkelA baLado cAlavAnI nA pADe che, te e emane. lAkaDIne mAra mAre che ane enI kAyAmAM Ara bheMkIne emanI pAsethI baLajabarIthI kAma le che. bhagavAna jANatA hatA kekheDUtane jIva saraLa che ane pitAnI lAcArIne kAraNe baLadene mAra mAre che. prabhue avasara joIne gautamane e kheDUtane dharma samajAvavA mokalyA. gautama hAlika pAse gayA. zAMti ane samatAthI zobhatA e saMtapuruSane joIne hAlika rAjI rAjI thaI gaye ane pitAnuM kAma choDIne saMtanA caraNe besI gaye. gautamasvAmIe ene dharma ane karmane bheda samajAvyuM, ane potAnA AtmAnuM kalyANa karavA dharmanuM zaraNa svIkAravAne upadeza Ape. gautamasvAmInI saraLa vANI bhalA-bheLA hAlikanA aMtaramAM Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI vasI gaI ane e gautamasvAmIne ziSya banIne zramaNudharmane bhikSu banI gaye. gautamasvAmI eka jIvanuM kalyANa karyAnI prasannatA anubhavI rahyA. guru gautama ane ziSya hAlika tyAMthI ravAnA thayA. mArgamAM hAlike vinayapUrvaka prazna pUche : "bhagavAna! have ApaNe kyAM jaI rahyA chIe?" gautamasvAmIe sahaja bhAve kahyuM: "ApaNe mArA guru pAse jaIzuM." bheLo kheDUta vimAsaNamAM paDI gaye; eNe pUchayuM : "zuM ApanA paNa keI guru che?" gautamasvAmI : "hA". hAlikaH "ApanA guru koNa che?" gautamasvAmIH "sarvajJa, tIrthaMkara zramaNa bhagavAna mahAvIra mArA guru che." hAlika ahebhAva anubhavI rahyoH mArA guru AvA meTA jJAnI che, te mArA gurunA guru te vaLI kevA meTA ane kevA jJAnI haze ! bheLe kheDUta bhagavAnanA-pitAnA dAdAgurunAM-darzananI tAlAvelI anubhavI rahyo H kyAre tyAM pahoMce ane kayAre emanAM darzana pAmuM ! darzananI utsuktAmAM nAno mArga ene lAMbe lAge! AgaLa gautamasvAmI che ane pAchaLa hAlika muni cAlyA Ave che. cAlatAM cAlatAM teo prabhu mahAvIranI najIka AvI pahoMcyA. hAlika muni paLavAra prabhudarzananI pitAnI jhaMkhanA pUrI thayAne harSAza anubhavI rahyA. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrva veranA paDachAyA teo prabhunI vadhAre najIka pahoMcyA. have te e prabhunI sanmukha pahoMcI gayA; prabhunI karuNAnItaratI daSTi sAthe hAlika muninI AMkhe jarAka maLI, na maLI --paNa are, A zuM thayuM? navA bhikSukanuM aMtara kaMIka ajaba becenI anubhavI rahyuM; prabhudarzananI enI jhaMkhanA sAva AthamI gaI! ane..ane.......ane e becenImAM ne becenImAM guru gautamasvAmIne eNe savAla karyo : " bhagavAna ! A sAme beThA che e keNa che?" gautame kahyuM : "e ja mArA guru : jagatanA uddhAraka sarvajJa bhagavAna mahAvIra." hAlika utAvaLamAM ane AvezamAM belI UThayoH "je A ja ApanA guru hoya te mAre emanuM paNa kAma nathI ane tamAru paNa kAma nathI ! A rahyo tamAro veza!" ane hAlika, jANe pAchaLa kaI bhUta paDyuM hoya ema, munine veza cheDIne tyAMthI tarata ja nAsI gaye! enuM aMtara Aje kahyuM karatuM na hatuM ! - Avo vicitra banAva joIne gautamasvAmI te stabdha thaI gayA? A zuM ? vizvAmitra bhagavAnanAM darzanathI te kaMIka jIvone uddhAra thaI jAya che! bhAvika jane prabhunAM darzana pAmavA mATe kevI kevI jhaMkhanA seve che! ane prabhu upara najara paDavA mAtrathI A mAnavInA aMtaramAM na mAlUma kevo kaSAyabhAva-vairabhAva jAgI UThyo ke e trilekanAtha ane emanA zAsananA veSane mUkIne nAsI gaye! gautamasvAmInI vimAsaNa ane emanA Azcaryane keI avadhi na rahI. pitAnI vimAsaNa zamAvavA gautamasvAmIe bhagavAnane pUchayuM : "bhagavAna ! ApanA jevA vizvavatsala puruSane joIne Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI te bhalabhalAM janmavairIonAM vaira paNa zamI jAya che. te pachI A mAnavInA aMtaramAM e TheSabhAva ke vairabhAva zAthI jo ke e, jANe AgathI bacavA mAgatuM hoya ema, Apane joIne satvara nAsI gaye ?" - sarvajJAnI prabhue mita karIne khulAse keH "saMsAranA raMga ane bhAva te AvA ja hoya che, gautama! zAMta ane zItaLa lAgatA samudranA koI ajANyA-agecara peTALamAM vaDavAnaLa chupAI rahe che, ema upara uparathI zAMta lAgatA AtmAnAM jugajugajunAM paDa-popaDAM nIce rAga-dveSa ane vera-jheranAM kaMIka bherIMge saMtAyelA hoya che, je samaya pAkatAM potAnuM mAthuM UMcake che ane potAne parace Ape che." guru gautama ekacitte, usuktAthI prabhuvANInA amRtane. aMtaramAM jhIlI rahyAM. AjanA prasaMgane bheda samajAvatAM nirgatha bhagavAne kahyuM : gautama! A hAlika mane joIne nAsI gaye emAM ene deSa nathI. jIvamAtra pUrvakarmane ane pUrvanAM vaira-jherane vaza hoya che, ane e nacAve ema nAcate rahe che. jagatanA kAryakAraNabhAvanA saMbaMdhe aphara ane ajaba heya che, ane keI paNa mAnavI enA paracAthI bacI zakatuM nathI. hAlikanI A vairakathA paNa jugajugajUnI che. pahelAM jyAre huM tripRSTha vAsudeva hatuM, e vakhate A hAlikane jIva jaMgalane rAjA guphAvAsI siMha hatuM, ane tuM mAre sArathi hate. siMhanI raMjADamAMthI prajAne bacAvavA meM mArA baLa, vIrya ane parAkramathI e jorAvara siMha sAthe hAthe hAthanuM yuddha khelIne ene, vastranI jema, cIrI nAkhe hate. taraphaData siMha zarIranI ane mananI asahya vedanA anubhavI rahyo. ene thayuM ke mArA jevA jaMgalanA rAjAnuM eka pAmara niHzastra mAnavInA hAthe AvuM kamAta ! ane ene mArA Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvaranA paDachAyA 97 tarapha tIvra dveSabhAva ane vairabhAva baMdhAI gaye. e vakhate mRtyumAM taraphaDatA e siMhane te mamatApUrvaka dharmavANI saMbhaLAvIne samatAthI AzvAsana ApyuM ke jenA hAthe tAruM mRtyu thayuM che e paNa mAnavAmAM mahArAjA jevuM che. e siMhanA e gherA vairabhAvanAM phaLa mAre mArA A chellA janmamAM ja be vAra bhegavavAM paDyAM. meM saMsArano tyAga karI mArI sAdhanA zarU karI e ja varSamAM mAre gaMgAnadI oLaMgavAnI hatI. huM eka nAvamAM beThe. e vakhate pele siMha devalokamAM sudaMSTra nAme nAgakumArarUpe janmyA hatA. ene mArA taraphanuM pUrva sAMbharI AvyuM ane eNe nadImAM bhayaMkara jhaMjhAvAta UbhuM karIne nAvane DubADI devAne prayatna karyo. e tephAnamAMthI e nAva te UgarI gayuM, paNa e nAgakumAranA aMtaramAMthI vairane agni zAMta na tha. e deva marIne A kheDUtarUpe janme. mane joIne enI varabhAvanI jUnI vAsanA pharI jAgI UThI, ane e pitAno muniveSa tane pAchA ApIne nAsI gaye. gautama ! AvA hoya che pUrva vairanA paDachAyA ane enAM kaDavAM jherI phaLa! vItarAgabhAva e ja enuM sAcuM mAraNa che." gautama vAtane marma pAmyA, saMsAranA ghaNuM ghaNuM citravicitra bhAvene vadhu samajyA ane vItarAga prabhunI vANIne abhinaMdI rahyA. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 kSamAyAcanA ane aMtaranI vedanA zramaNa bhagavAna mahAvIre ra9muM ceAmAsu` rAjagRha nagaramAM karyuM. cAmAsuM pUruM thatAM bhagavAne caMpA tarapha vihAra karyAM, vihAramAM pahelAM pRSThazrcaMpA Avyu. pRcaMpA caMpA nagarInuM paru hatuM ane e enI pazcime vaseluM hatuM. pRSThacaMpAmAM sAla nAme rAjAnuM zAsana cAlatu hatuM. sAla rAjAe peAtAnA nAnAbhAI mahAsAlane yuvarAja pade sthApcA hatA, eTale pRcaMpAnA rAjyanA sAlane uttarAdhikArI mahAsAla hatA. bhagavAna peAtAnA gAmamAM padhAryAnA samAcAra jANI sAla ane mahAsAla khUba rAjI thayA. teo samajatA hatA ke prajAnu sAcuM kalyANa rAjA-mahArAjAo nahI paNu sAdhu-satA ane dhanAyakA ja kare che. teonA aMtaramAM dhama bhAvanAnI saritA vahetI hatI, eTale sAla ane mahAsAla ane bhAI bhagavAna mahAvIranI dha dezanA sAMbhaLavA gayA. bhagavAna te dharmAMtI nA sthApaka avatArI mahApuruSa hatA. emanI ceAmera samatA ane ahiMsArUpa dhama bhAvanAnuM pAvanakArI vAtAvaraNa prasarI rahetu. ane emanA sphaTika samA vimaLa hRdayamAMthI vahetI vANI pApI-adharmInA aMtarane paNa jagADI jatI, eTale pachI dharmAbhAvanAzIla bhaktajananuM te pUchavu' ja zuM ? tIrthaMkara bhagavAnanI vANI sAla ane mahAsAlanA aMtarane jagADI gaI. banne duniyAnuM rAjya tajIne AtmAnu rAjya meLavavA udyata thaI gayA. padmA pUrI thaI eTale sAle bhagavAnane vinati karI : 8 prabhu ! mane ApanI vANI sAcI lAgI che. hu Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamAyAcanA ane aMtaranI vedyanA 99 rAjyanA bhAra mArA nAnA bhAIne soMpIne ApanA zAsanamAM dIkSA levA mAguM chuM.' ghera jaIne sAle mahAsAlane peAtAnA mananI vAta kahI ane rAjyanA bhAra sabhALI levA kahyuM. paNa mahAsAle sAme vinati karI H 8 meTA bhAI, dhanu' je rAjya meLavavA Apa A rAjyane tyAga karavA taiyAra thayA che, emAM kRpA karIne mane pazu ApanI sAthe rAkheA. jema rAjakAjamAM huM Apane kAyAnI chAyAnI jema anusaratA rahyo chuM, tema AtmasAdhanAmAM paNa ApanA AjJAMkita anucara banIne rahIza. saMsAranI vRddhi karanAra je rAjya ane vaibhava Apane nathI khapatAM, enA mane paNa kaze! meha ke upayega nathI. jyAM Apa tyAM huM. huM teA ApanI kAyAnI chAyA chuM. mane ApanAthI judo thavAnI AjJA na karaze." chevaTe mane bhAI Ae maLIne peAtAnA bhANeja eTale ke peAtAnAM mahena-banevI piThara-cazeAmatInA putra, gAgalIne pRSThacaMpAnA rAjA tarIke abhiSeka karyAM ane peAte tyAgI manIne bhagavAnanA zramaNusaMghamAM bhaLI gayA. e vAtane traNa varSa vItI gayAM. khatrIsamuM cAmAsu` vaizAlImAM karIne bhagavAna rAjagRhI gayA; ane tyAMthI te caMpA nagarImAM padhAryAM. A vakhate bhagavAnanI anumati laI ne gautamasvAmI sAla-mahAsAla sAthe pRSThacaMpA gayA. gAgalI rAjAe guru gautamasvAmInuM ane peAtAnA tyAgI mAmAAnuM ullAsathI svAgata karyuM. prajAjane paNa e tyAgIone vadhAvI rahyA. jema bhagavAna mahAvIranI vANI sAMbhaLI sAla-mahAsAla vairAgI banI gayA hatA, tema guru gautamanI dhama dezanA sAMbhaLI gAgalI rAjAnuM aMtara pazu jAgI UThayuM ane eNe, peAtAnA putrane rAjya sAMpIne, peAtAnAM mAtA-pitA sAthe gautamasvAmI yAse zramaNudharmanI dIkSA lIdhI. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 guru gautamasvAmI . bhagavAnanA zAsanane vistAra ane prabhAva vadhate joIne gautamasvAmI prasanna prasanna thaI gayA. prabhuzAsanane mahimA emane jIva je vahAle hato. pachI sAla, mahAsAla, piThara, yazematI ane gAgalI e pAMce tyAgIoe guru gautama sAthe, bhagavAna mahAvIranA caraNomAM pahoMcI javA, caMpA nagarI tarapha vihAra karyo. pAMce AtmasAdhako Aje ullAsamAM hatA, ane caMpAnI dizAmAM pagalAM mAMDatAM mAMDatAM teo AtmasAdhanAnuM eka eka pagathiyuM jhaDapathI upara caDatA jatA hatA. e pAMce AtmAomAM Aje Atmazuddhine apUrva vilAsa jAgI UTha hate. badhAyane AtmA pUre aMtarmukha banIne mahAvIramaya banI gaye hate. ane cAlatAM cAlatAM ja e pAMce pavitra AtmAonI sAdhanA saphaLa thaI ane pAcene kevaLajJAna utpanna thayuM. emanA AtmAomAM lekAlekane prakAza jhaLakI rahyo. guru gautama te pitAnA ane prabhunA dhyAnamAM ja ekacitta hatA. pitAnA pAMce sAthIo sAva alpa kALamAM kevI siddhine pAmI gayA ane emane khyAla na hato. badhAM samavasaraNamAM pahoMcyAM tyAre gautamasvAmIe emane prabhune vaMdana karavA kahyuM. sarvajJa prabhue kahyuM: "gautama! kevaLajJAnInI AzAtanA na kare !" pitAnA AtmAne deSathI mukta karavA gautamasvAmIe tarata ja navA kevaLajJAnIone vichA mi duruM kahIne emanI kSamA mAgI. pote pratibodhela AtmAone ATale vahele vistAra thaye jANI gautama AnaMda anubhavI rahyA. paNa bIjI ja paLe teonA aMtaramAM UMDI vedanA jAgI UThIH mArA pratibodha pamADelA tarI gayA ane huM hajI e ne e ja rahyo! zuM mane kevaLajJAna ane mokSa A bhave nahIM maLe ? guru gautamanI A vedanAnI pAchaLa mekSa meLavavAnI utkaTa jhaMkhanA DokiyAM karatI hatI. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 vaLI pAchI nizA ? gautamane vAre vAre peAtAnI muktinA ja vicAra AvyA karatA hatA. AyuSyanA dora te lAMkhA hoya ke TU ke, enI emane kazI ciMtA na hatI. jIvananI jhaMkhanA ane mRtyunA bhaya e annethI teo para thaI gayA hatA. ciMtA ke jhaMkhanA ekamAtra eTalI ja hatI ke A AyuSya pUruM thAya te agAu Atmatejane 3 dhanArAM ghAtI karyAM nAza pAme ! te samajatA hatA ke ghAtI karmonA nAza eTale sadehe mukti. pachI AyuSya bhale ne game tyAre pUruM thAya ane siddha nivAsa bhale ne maLavAnA hAya tyAre maLe, peAtAnI najara sAme, peAtAnA zramaNusaMghamAMthI tema ja zramaNIsaMghamAMthI paNu, nAnI-mATI umarake lAMkhI-TUMkI sAdhanAnA bheda vagara, kaMIka jIvAne mekSe jatA tee jotA, ane Ave vakhate emanA meAkSa mATenA ajape vadhI jate. ' paNa AmAM utAvaLe AMmA pAke ema na hatu. AthI guru gautamanA mananI sthiti je jehane abhilaSe re, te te tethI nAse"--e kavivANIne jANe sAcI pADatI hoya evI hatI. saMbhava che, peAtAnA meAkSa mATenI tIvra jhaMkhanAmAM chupAyelI mehavRtti ke Asakti ja dhAtI karyAMnA savathA nAzane eTale ke kevaLajJAnane rokI rahI hoya. sAcA AtmasAdhakanI anAsakti ke nirmAhavRtti te evI utkaTa hAya ke enuM atara sa sAra ke meAkSa bannenI spRhA jha MkhanAthI para thaI acuka hAya~~~C/ HA 3 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 guru gautamasvAmI ma ja sarvatra niHspRhe munisattA gautamasvAmInI A bhUmikAnI ADe jANe keI pAtaLuM paDa AvI gayuM hatuM ane emanI kAryasiddhine vilaMbamAM nAkhI rahyuM hatuM. A vilaMba ja emane jANe asahya banI gaye hate. temAMya sAla, mahAsAla, gAgalI vagerenA kevaLajJAna pachI emanuM aMtara kaMIka viSAdamaya banI gayuM hatuM. alabatta, A viSAda aMtaranI zAMti ane svasthatAmAM te bhaMga na pADI zakato, paNa emane kyAreka kyAreka thaI AvatuM ke potAno mokSa A bhave ja thavAnuM che, enI khAtarI kaI rIte maLe te nirAMta! gautamasvAmI AvA avasaranI rAha jotA hatA. eka divasa, gautamasvAmI kyAMka bIje gayA hatA tyAre, bhagavAna mahAvIre potAnI dharmadezanAmAM aSTApada parvatane mahimA varNavatAM kahyuM hatuM ke "je sAdhaka potAnI labdhinA baLe aSTApada upara jaI tyAM rahelAM jinabiMbane vaMdanA karI, eka rAtri tyAM rahe che te, mokSane adhikArI banIne, te ja bhavamAM mokSane pAme che." bahArathI pAchA pharatAM gautamasvAmIe devenA mukhathI A vAta jANa; ane emanuM citta kaMIka nirAMta anubhavI rahyuM : chevaTe A bhave ja mokSa maLe enI khAtarI meLavavAne upAya maLe khare! sarvajJa bhagavAnanI vANI eTale se TacanuM senuM, emAM zaMkAne sthAna ja na hoya. pachI gautame bhagavAna mahAvIra pAse jaIne aSTApadanI yAtrAnI anumati mAgI. bhagavAna gautamanI mokSa mATenI jhaMkhanA samajatA hatA. A yAtrA meTA lAbhanuM kAraNa banavAnI che, ema jANIne bhagavAne gautamane anumati ApI. gautama harSa pulakita thaI aSTApadanI yAtrA mATe ravAnA thayA. .. " Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI pAchI nirAzA ? gautama tA aneka labdhionA svAmI hatA. cAraNalabdhithI ( AkAzamAM gamana karavAnI labdhithI ) teo vAyuvege, thADI ja kSaNeAmAM, aSTApadanI upatyakA (taLeTI)mAM pahoMcI gayA. e vakhate kADina, dvinna ane sevAla nAmanA traNa tApase, peAtapeAtAnA pAMca seA-pAMca seA tApasa ziSya sAthe, aSTApadanI pAse paheAMcIne e pavitra giri upara caDavAnA prayatnamAM lAgyA hatA-- emane paNu, guru gautamasvAmInI jema, peAtAnA meAkSanI khAtarI karI levI hatI. 103 nu kADinna ane enA pAMca seA tApase upavAsane pAraNe upavAsa karatAM karatAM ane pAraNAmAM sacitta kadamULAnA AhAra letAM letAM aSTApadanA pahelA kaMdorA sudhI pahoMcyA hatA. Tvinna tApasa ane enA pAMca se| ziSyeA chaThThuM ( e upavAsa )ne pAraNe tapa karatAM karatAM ane pAraNAmAM sukAI gayelAM pILAM pAdaDAM khAtAM khAtAM khIjA ka dArA sudhI pahAMcyA hatA. ane sevAla tApasa, enA pAMca se| tApaseA sAthe aThThama (traNa upavAsa) ne pAraNe aThThamanI tapasyA karatAM karatAM ane pAraNAmAM sUkI--acitta sevALanA upayeAga karatAM karatAM cheka paryaMtanA trIjA kArA sudhI pahoMcI gayA hatA. ATale sudhI aSTApada upara caDayA pachI vadhu upara caDavAnI emanAmAM zakti rahI naheAtI; ane badhA have kevI rIte aSTApadmagiri upara pahAMcIne peAtAnuM kAma pUruM karavu. enI vimAsaNamAM hatA. evAmAM emaNe gautamasvAmIne tyAM AvatA joyA. emanI krAMti sUrya jevI tejasvI hatI ane emanu zarIra sapramANa ane bharAvadAra hatu. tApasAne vicAra AnyA : ApaNe mahAtapasvI ane dUbaLApAtaLA zarIravALA haiAvA chatAM upara nathI caDhI zakatA te moTA zarIravALA mA zramaNu kevI rIte upara caDI zakavAnA che? Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAmasvAmI paNa hajI teo AvI zaMkA-kuzaMkAmAM aTavAtA hatA, eTalAmAM ja gautamasvAmI, karoLiyAnA jALAnI jema phelAyelA sUryakiraNene AdhAra laIne, pitAnI jaMghAcAra labdhinA baLe, jhaDapathI aSTApada parvata upara caDI gayA ane jotajotAmAM adazya thaI gayA. - tApasa A joIne bhAre vismayamAM paDI gayA. emaNe vicAryuM ke ApaNuM ATaATalI tapasyA ane mahenata saphaLa na thaI, ane A mahApuruSa te, ramata karatAM hoya ema, upara pahoMcI gayA. jarUra te maharSi-mahAyogI pAse kaI mahAzakti hovI joIe. eTale, je teo pAchA pharatAM ahIM pharI Avaze te, ApaNe emanA ziSya thaI jaIzuM. emanuM zaraNa svIkAravAthI ApaNI mekSanI AkAMkSA jarUra saphaLa thaze. - badhA tApase gautamasvAmInA pAchA pharavAnI utsuktAthI rAha joI rahyA. gautamasvAmIe, jANe mananA mane phaLyA hoya evA ullAsathI, aSTApadamAM vIsa tIrthakarene vaMdanA karI, ane aneka deve, asure ane vidyAdharane dharmopadeza saMbhaLAvyuM, ane rAta aSTApada upara vitAvIne savAre parvata uparathI nIce UtaravA lAgyA. - teone pitAnA tarapha pAchA AvatA joIne badhA tApase rAjI rAjI thaI gayA. gautamasvAmI pAse AvyA eTale traNa mukhya tApase ane emanA paMdarase ziSyae emane vinaMtI karI: "he mahAtapasvI, he mahAgI, Apa amArA guru bane ane amAre ApanA ziSya tarIke svIkAra kare ! gautamasvAmIe vicAryuMsarvajJa bhagavAnanA zAsananI A kevI moTI prabhAvanA ! pachI emaNe namratAthI tApane kahyuM : lekaguru carthajJa bhagavAna mahAvIrane ja tamArA guru mAne. e Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Seleco IIIIIIIIIIII C IG || |Boll uMg WEB Pal Ma che . ASIA - - II/IITTTTTLLLLLSLLList '( 1 (((( ( ( T pha ,1 thI gautamasvAmInI aSTApadagirinI yAtrA citramAM rAvaNa maMdodarInuM bhaktinRtya, gautamasvAmInuM sUryanAM kiraNonA AdhAre pavata upara AhANa ane Jain Education gomaTAmI tApasIne pAraNu bakara chea & rsmansa pasetA have khavAmAM Avela che/WW.jainelibrary.org suratanA zrI ciMtAmaNinA derAsaranA lAkaDAnA kaiAtarakAmanA citra uparathI kalAkAra zrI vAsudeva mArge A rekhAMkana karyuM che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI pAchI nirAzA ? 105 ja tamArA peAtAnA ziSya tarIke svIkAra karaze. e te ApaNA sahunA guru che."8 "C tApasAe navAI pAmIne kahyuM: zu, ApanA paNa kAI guru che? te teo kevA mahAna haze ? paNu bhagavAna ! amane tA A sthAne ane atyAre ja bhagavAna sa`jJanA zAsananI dIkSA ApavAno anugraha karA. gautamasvAmIe 5 dasA traNa tApasone bhagavAnanA zAsananI dIkSA ApI ane badhA bhagavAna pAse AvavA ravanA thayA. vacamAM bheAjanaveLA thaI eTale - gautamasvAmIe badhA tApasone pUchyuM : elA mahAnubhAvA, Aje tame zAnA AhAra karIne tamArA tapanuM pAraNuM karavA Icche che ?'10 6: tApasoe kahyuM : HH bhagavAna ! Apa prasanna thayA hA te ame Aje khIrathI--pAyasAnnathI pAraNuM karavA icchIe chIe.'11 gautamasvAmIe emanI vAtane svIkAra karyAM. pachI emaNe peAtAnI labdhithI peAtAnuM pAtra khIthI bharI dIdhuM ane khavA tApasAne pAraNA mATe paMktimAM besavAnI AjJA karI. tApase ne zakA thaI : ATalA nAnA pAtramAM bharelI khIra amane badhAne kevI rIte pahoMcI zakavAnI che? paNa anaMta labdhienA bhaMDAra guru gautame, peAtAnI akSINamahAnasI12nAme labdhithI, badhAya tApasAne peTa bharIne kSIrathI pAraNuM karAvyu . e tApaseAmAMnA sUkI sevALanu` bhakSaNa karanArA 501 tApase te| gautamasvAmInI labdhinA vicAra karatAM karatAM evA zuddha dhyAna upara caDI gayA ke emane tyAM ne tyAM ja kevaLajJAna thayuM. sUkAM pAMdaDAMthI pAraNuM karanArA 501 tApaseAne prabhunA samavasaraNanI zAbhA ( ATha prAtihAya) joI ne ane kaMdamULa khAnAra 201 tApasAne bhagavAnanAM dUrathI ja darzana karavAthI kevaLajJAna thayuM. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -~ guru gautamasvAmI mokSamArganI sAdhanAnI saphaLatA na amuka samayanI avadhinI apekSA rAkhe che ke na amuka sthaLanI. emAM te AtmajAgRtinI tIvratAnI ja jarUra paDe che. e thaI eTale beDe pAra thatAM vAra lAgatI nathI. A te pahelA karelA ane bheguM karIne mUkI rAkhelA bhInA kapaDA jevI ja vAta cheH bheguM karIne mUkI rAkhela kapaDuM kyAre sukAya e zuM kahevAya ? ane pavana ane tApamAM pahoLA karela kapaDAne sukAtAM zI vAra? ' paNa ATalA badhA jIvanI jIvanasAdhanA tatkALa saphaLa thaI ane thoDIka ja vAramAM emane vistAra thaI gaye enI gautamasvAmIne khabara na hatI. eTale ahIM paNa sAla-mahAsAla vagerenA prasaMganuM ja punarAvartana thayuM. badhA bhagavAnanA samavasaraNamAM AvI pahecA eTale gautamasvAmIe badhAne prabhune vaMdanA karavAnI AjJA karI. prabhue kahyuM : "gautama! kevaLajJAnIonI AzAtanA na kare!" 13 bhavabhIru gautamasvAmIe tarata ja micchA mi dukkaDaM daIne navA kevaLajJAnIonI kSamA mAgI. - ane, zuM patAnI aSTApadayAtrA paNa niSphaLa jaze ane pitAnI siddhi A bhavamAM thavI rahI jaze?--e zAca emanA aMtarane pharI pAchA satAvI rahyo. A te AzAnI phUlavela upara nirAzAnuM phUla khIlyA jevuM thayuM! na mAlUma, agamya, vilakSaNa bhavitavyatAne AmAM ze saMta haze ? Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 . bhagavAnanuM AzvAsana : hatA, te satae vadhu pAMca - bhagavAna mahAvIra te aMtaryAmI hatA. e mananA bhAve ane vizvanA ane spaSTa rUpe jANI zakatA. eTale mekSanI tIvra jhaMkhanAmAMthI jAgela gautamanI ciMtA, vimAsaNa ane nirAzAthI teo jarAya ajJAta na hatA. sAthe sAthe gautama A bhave ja mokSa pAmavAnA che, enI paNa emane khAtarI hatI. vaLI, bhagavAna e paNa jANatA hatA ke gAgalI ane tApasanA kevaLajJAna jevA prasaMgethI gautamanA aMtarane je AghAta pahoMcyA hate, te saravALe emanA lAbha mATe ja puravAra thavAne che. ane e dvArA teo vadhu ne vadhu aMtarmukha banIne potAnA dayeyanI vadhAre ne vadhAre najIka pahoMcavAnA che. chatAM emanuM karuNAsAgara aMtara kahetuM hatuM ke gautamane viSAda dUra karavA. kaMIka karavuM joIe. bhagavAne kahyuM: "gautama! tIrtha karenuM vacana sAcuM hoya ke devanuM ?' gautama "tIrthakaranuM." : bhagavAna? "te jANe ke tame A bhave ja mokSe javAnA che, mATe jarA paNa adhIrA banaze nahIM, ne zaMkA sevaze nahIM." gautama, jANe amRta rasa pIvA maLe heya ema, prabhunI vANIne bhaktithI sAMbhaLI rahyA ane aMtaramAM svacchatA, zAMti ane saMtoSano subhaga triveNIsaMgama anubhavI rahyA. trikALajJAnI bhagavAna pote khAtarI Ape enA karatAM vadhAre pAkI khAtarI Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 guru gautamasvAmI vizvabharamAM bIjuM koNa ApI zake? gautamane rema rema jANe AnaMdasarovaramAM nimagna banI gaye. bhagavAne gautamanI A zaMkAne sAva nirmULa karavA ane pitAnI vAtane vadhu daDha banAvavA vAtsalyapUrvaka kahyuM : "gautama! amAre tamArA uparane saneha te kaThoLa-anna uparanA phetarAM je che, eTale e amArA mATe meha-mAyA-AsaktinA baMdhananuM kAraNa nathI banI zakate. paNa ziSyanI guru taraphanI AsaktibharI bhakti ghAsanI, vAMsanI, cAmaDAnI ane UnanI caTAI jevI hoya che, ane te eka eka karatAM caDhiyAtI ane vadhu daDha hoya che. AmAM gautama! tamArI mArA taraphanI nehabhAvanA UnanI caTAI jevI majabUta che-tame kAMbaLAnI (UnanI) caTAI jevA che; ane e ja tamArAM ghAtI karmonA nAzanI ADe Ave che, eTale ke tamArA kevaLajJAnane ane mokSane rekI rahela che. mohanA aMzathI bharelI A nAnI sarakhI gAMTha chUTI jaze eTale tatkALa tamAre nisvAra thaze."3 gautama paramArtha pAmyAne AhUlAda anubhavI rahyA. pitAnI vAta pUrI karatAM prabhue kahyuM: "he gautama! tuM mArI sAthe ghaNA kALa sudhI snehathI baMdhAyela che. he gautama ! te ghaNu lAMbA kALathI mArI prazaMsA karelI che. he gautama ! tAre mArI sAthe ghaNA lAMbA kALathI paricaya che. he gautama! te ghaNuM lAMbA kALathI mArI sevA karI che. he gautama! tuM ghaNA -lAMbA kALathI mane anusaryo che. he gautama! tuM ghaNuM lAMbA kALathI mArI sAthe anukULapaNe varyo che. he gautama! turatanA devabhavamAM ane suratanA manuSyabhavamAM tArI sAthe mAro saMbaMdha che. vadhAre te zuM ? paNa maraNa pachI-zarIrane nAza thayA bAda -ahIMthI evI ApaNe baMne sarakhA, eka prajanavALA (eka siddhikSetramAM rahevAvALA) tathA vizeSatA ane bheda rahita (siddha) Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAnanuM AzvAsana 109 prabhue jANe Aje gautamane A bhave ja meAkSa thavAnI khAtarI ApatA vAlekha karI ApyA hatA ! have pachI A AkhatamAM zaMkA, nirAzA ke viSAdane sthAna ja kyAM rahyuM ? prabhunI vANI sAMbhaLI gautama Ana MdavibhAra manI gayA. pachI prabhue jhADanA pAkA thaI gayelA pILA pAMdaDAne, jarAka pavana lAgatAM, game te paLe, kharI paDatAM vAra lAgatI nathI, e dAkhale! satata dhyAnamAM rAkhIne vipaLamAtrane paNa pramAda na karavAnuM gautamane (samaye goyama ! mA pAmayanuM) udhana karyu. ane jIvananI asthiratA, anizcitatA ane mAnavabhavanI du bhatA samajAvatAM aneka dAkhalAo ApIne prabhue aNu jeTale paNa pramAda sAdhakane mATe keTaluM mATu nukasAna karanArA ane che te saceTa rIte samajAvyu' E bhagavAne sadAya apramatta rahevAne A upadeza kharAkhara evA avasare ApyuM ke jethI gautama mAhabharyA snehanA raja jeTalA aMzane paNa pAtAmAMthI dUra karavA vadhAre jAgRtipUrvaka puruSA kare. badhAMya khaMdhanAmAM mAha-rAgabhayu" snehuba dhana dUra karavAnuM kAma sauthI duSkara che, e ja A upadezaneA sAra che. guru gautama e sArane jhIlI rahyA. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 sAcu munipaNu vItI gayelA prasaMganI eka vAta jANavA jevI che. gautamasvAmIe aSTApadmanI yAtrA karI ane tyAMnI dharmapaDhAmAM deva, asura ane vidyAdharAne dharmAMpadeza ApyA. A dhama padAmAM vaizramaNa deva (kubera) paNa hAjara hatA. gautamasvAmIe munienuM svarUpa sahajapaNe samajAvatAM kahyuM " munibhagavaMtA lUkhA-sUkA, vacce-ghaTayo, rasa-sa vagaranA : AhAra letA hAya che, tethI emanAM zarIra du`La ane zithila thaI jAya che, ane tee aMdaranA AtmabaLa vaDe ja jIvatA, vicaratA ane sAdhudhama nuM pAlana karatA heAya che. te zarIranI mAyA-mamatA ane ALapa pALathI mukta ane AtmabhAvanA ja -rakSaka hAya che."2 gautamasvAmI tapasvI hatA. e upavAsa (cha)nA pAraNe e upavAsa jevI tapasyA karatA rahetA hatA, sadA apramatta rahIne tapa ane saMyamanI sAdhanA karatA hatA ane kAyAnI mAyAthI mukta rahIne, dehane dApu ApavA khAtara ja, lUkhA-sUkA,-rasa-kasa vagaranA sAdo nirdoSa aAhAra letA hatA. chatAM, yeAgasAdhanA, prasanna-saraLa svabhAva ane jAgatI puNyaprakRtinA maLe, emanAmAM evI divyatA pragaTI hatI ke jethI, munidhama nuM pUrepUruM pAlana karavA chatAM, teenuM zarIra bharAvadAra, prabhAvazALI ane sUryanA jevI kAMtivALuM rahyuM hatuM. vRddha u MmaranA ghasArA pazu tyAM echA dekhAtA hatA. emanI taMdurasta ane tejasvI kAyAne joI ne koI ne paNa navAI lAgyA vagara na rahe ! Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcuM sunipaNuM 111 gurunI dharmavANI sAMbhaLIne vaizramaNa deva manamAM hasIne vicArI rahyoH kyAM A gurue kareluM munionA zarIranuM varNana, ane kyAM A gurunuM hRSTapuSTa ane tejasvI zarIra ! AvI sukumAra kAyA te devene paNa nathI hotI! te zuM teo pite varNavela muni dharmanuM pAlana karatA haze ke mAtra bIjAone upadeza ApavAnI (vekeze paricaMnI) ja kuzaLatA batAvIne pote e dharmanA pAlanamAM bedarakAra rahetA haze ? mananA bhAvanA jANakAra guru gautama vagara ko ja vaizramaNa devanI zaMkAne pAmI gayA. ane enuM nivAraNa karavA mATe 5rSadAne uddezIne belyAH devAnupriye! durbala zarIra e kaMI munipaNAnuM- bhAvamuni paNAnuM (sAcA munipaNAnuM) ane bharAvadAra zarIra e kaMI sAcA munipaNanA abhAvanuM sUcaka hotuM nathI. paNa zubha dhyAna vaDe Atmanigraha mATe puruSArtha e ja sAcA munipaNAnuM pramANa che. A mATe eka kathAnaka sAMbhaLe." ema kahIne gautamasvAmIe A pramANe eka kathA kahI- pUrva mahAvideha kSetramAM puMDarigiNa nAmanI nagarI hatI. tyAM mahApadma nAme rAjA rAjya karate hate. enI rANInuM nAma padmAvatI hatuM. emane puMDarIka ane kaMDarIka nAme be putra hatA. meTo putra puMDarIka yuvarAja hate. eka vAra e nagaranA nalinIvana udyAnamAM dharmanI prabhAvanA karanArA sthavire padhAryA. emane dharmopadeza sAMbhaLIne mahApadmarAjAne vairAgya thayuM. emaNe puMDarIkane rAjA banAvIne ane kaMDarIkane yuvarAjapade sthApIne pite tyAgadharmane svIkAra karyo. puMDarIka ane kaMDarIka bane bhAIo sArI rIte prajAnuM pAlana karavA lAgyA. - kyAreka keTalAka zramaNabhagavaMte e nagarImAM AvyA, eTale rAjA ane yuvarAja banne bhAI emanAM darzana karavA ane emane Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI upadeza sAMbhaLavA. gayA. upadeza sAMbhaLIne rAjA puMDarIkanuM hRdaya vairAgyanA raMge raMgAI gayuM. eNe mane mana tyAgadharmane svIkAra kasthAne vicAra karyo ane mahele AvIne kaMDarIkane potAnI bhAvanA kahIne rAjyane bhAra pitAnA upara laI levA ane pitAne sAdhudharmane svIkAra karavAnI anumati ApavA lAgaNI pUrvaka kahyuM. paNa kaMDarIka paNa dharmAnurAgamAM pAcho paDe e na hate. eNe pote paNa sAdhudharmane svIkAravAnI prabaLa IcchA darzAvI. paMDarIka rAjAe ene sAdhujIvananI kaThoratA samajAvI ane rAjya saMbhALatAM saMbhALatAM banI zake te dharmakaraNI karavA bhArapUrvaka kahyuM; paNa kaMDarIka pitAnA nirNayamAM makakama rahyo, eTale puMDarIke kamane ene anumati ApI. kaMDarIka muni banIne rAjavaibhavane tyAga karIne cAlate the. dharmAnurAgI puMDarIka, rAjamahelamAM jaLakamaLa jevuM jIvana jIvIne, rAjA tarIkenI pitAnI pharajo bajAvata rahyo. kaMDarIka muni svAdhyAya, tapa ane khAsUkA nIrasa AhArathI svAda upara vijaya meLavatA, ugra saMyama pALatA grAma-nagaramAM vicAravA lAgyA. A sAva rasakasa vagarane AhAra lAMbA vakhata sudhI levAthI chevaTe emanA zarIre jANe baLa karIne pitAne dharma bajAvyuM. ane teone dAhavarane asahA vyAdhi thaI AvyA. - eka vAra teo potAnA AcArya ane munisamudAya sAthe puMDarigiNI nagarImAM padhAryA, tyAre rAjA puMDarIke emanuM bhAvathI svAgata karyuM ane muni kaMDarIkane vyAdhi jANIne AcAryane pitAnI vAhanazALAmAM padhAravAnI vinati karI, jethI muni kaMDarIka gya upacAra thaI zake. - AcAryo e vinatine svIkAra karyo. upacAra ane paththakA, piSaka ane rasapUrNa AhArathI muni kaMDarIkanuM zarIra * Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcuM munipaNuM 113 ektama sAruM thayuM, eTale AcArya ane anya munivare, pitAnA sAdhudharmanA AcAra pramANe, tyAMthI vihAra karI gayA, paNa muni kaMDarIkanuM mana AvI sukha-cenanI jiMdagI ane managamatAM AhArapANI tajIne bIje javA taiyAra na thayuM ! eka kALe munidharmanI sAdhanA mATe kAyAne jarjarita karavAmAM dhanyatA mAnanAra muni kAyAnI mAyAmAM evA sapaDAI gayA ke have emane sAdhudharma tarapha aNagame thaI Avyo ! paMDarIkane A vAta samajatAM vAra na lAgI. ene thayuM mAre bhAI lAkheNuM ratna jevA cAritrathI Aje bhraSTa thavA, taiyAra thaye che, ene game te rIte vAra jaIe. paNa eNe, niMdA ke Avezane Azraya na letAM, kaLathI kAma lIdhuM. muni kaMDarIka AgaLa vAraMvAra pitAnI saMsAravAsanAnI niMdA ane munipaNAnI stuti karI karIne eNe evuM vAtAvaraNa UbhuM karyuM ke chevaTe zaramamAM AvIne muni kaMDarIka, pitAnA munijIvananA AcAra sAcavavA, vihAra karIne pitAnA AcArya pAse pahoMcI gayA ane rAjA puMDarIka pitAnA bhAInuM patana kyAne saMtoSa anubhavI rahyA. paNa muni kaMDarIkanuM muniyANuM have beTA rUpiyA jevuM satvahIna banI gayuM hatuM. teone vAraMvAra sukha-vaibhava ane eza-ArAmabharI jiMdagInA ja vicAro satAvyA karatA hatA. eTale, beTe rUpiye bajAramAMthI tarata ja pAcho Ave ema, e pitAnA munisaMghamAMthI nAsIne potAnI nagarImAM pAchA AvI gayA ! AtmasAdhanA mATe kAyAne kaSTa ApavAnI ane kRza karavAnI vAta jANe bhUtakALa banI gaI! rAjA puMDarIke jyAre A vAta jANI tyAre emanuM aMtara duHkhathI bharAI gayuM. paNa emaNe potAnI lAgaNIone saMyamamAM rAkhI ane kaMDarIka pAse jaIne pUchayuM : "bhAI ! zuM tamane bheganI IcchA che?" kaMDarIke zarama mUkIne kahyuM, "hA. muni paNuM huM nibhAvI zakuM ema nathI!" Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 guru, gAmasvAmI A rAjavaibhavanuM sukha bhogavatAM bhagavatAM, ane kAMtivALI suMdara kAyA dhAraNa karavAM chatAM, rAjA puMDarIkanuM aMtara niraMtara AtmasAdhanAnI ja jhaMkhanA karatuM rahetuM hatuM. eNe joyuM ke kaMDarIkane saMsAravAsanAthI dharmanI tyAgabhAvanA tarapha pAchA vALavAnuM have zakya nathI; ane mArA mATe te A prasaMga ghaNuM vakhatathI rekI rAkhela mananA manorathane saphaLa karavAne virala avasara che. eTale eNe te, nAgarAja jeTalI sahelAIthI pitAnI kAMcaLI utArIne cAlate thAya eTalI sahelAIthI, rAjyasiMhAsana kaMDarIne seMpI dIdhuM ane pite muniveSa dhAraNa karIne aMta vagaranA sukha ane AtmarAjyanI zodhamAM cAlI nIkaLyo ! AvA moTA rAjavaibhavane tyAga karatAM ene rUMvADAmAMya kheda ke aphasanI lAgaNI na janmI. jagate joyuM ke eka vakhata jIrNa zarIravALe muni saMsAranA vaibhavamAM UtarI gaye ane eka kALe vaibhavamAM ALoTate taMdurasta ane tejasvI zarIravALe rAjA hasate moMe saMsArane tyAga karIne tyAgI banI gaye. kathAne aMta kahe che ke munipaNuM tajIne rAjA banela kRza kAyAvALe kaMDarIka marIne narakamAM gayA ane bharAvadAra zarIravALe puMDarIka, rAjamahelane tyAga karIne, vimaLa saMyama pALIne, mekSane adhikArI banIne, ucca svargalekamAM gaye. guru gautame vAtane bhAva pharI samajAvatAM kahyuM: "mahAnubhAva! na to dUbaLuM, azakta, nisteja zarIra sAcA munipaNAnuM lakSaNa banI zake che, ane na te sAruM, sudaDha ane tejasvI zarIra munipaNAnuM viredhI banI zake che. sAcuM munipaNuM te zubha dhyAna dvArA sadhAtA saMyamamAM ja raheluM che." vaizramaNa deva ane parSadA dharmanuM rahasya samajyAM ane mahAjJAnI ane AtmadhyAnI guru gautamasvAmInI nikhAlasatA, saraLatA ane satyapriyatAne vaMdI rahyAM. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 satya pAmyAne AnaMda videha dezamAM vANijyagrAma nAme eka moTuM nagara hatuM. nAma pramANe e vepAranuM moTuM mathaka ane vipula dhana-dhAnyathI samRddha hatuM. jitazatru nAme rAjA tyAM rAjya karatA hatA. e nagaramAM AnaMda nAme eka karoDapati gRhastha (grahapati) rahetA hatA. teone vyavasAya te moTA vepArI ane zarAphane hate, chatAM teo vaNe vaizya (vANiyA) nahIM paNa kSatriya hatA. ane emane vaMza, bhagavAna mahAvIranI jema, jJAtRvaMza hate.' emanAM sagAM-snehIo ane jJAtijane vANijyagrAmanA para kellAka sannivezamAM rahetA hatA. AnaMdanI zrImaMtAIne pAra na hatuM. emanI bhAryAnuM nAma zivAnaMdA hatuM. jevuM nAma evA guNaH kalyANa ane AnaMdanI devI. pUrI patiparAyaNa nArI. zrImaMtAI hovA chatAM AnaMdamAM garva ke uddhatAInuM nAma na hatuM. eka zANa, Tharela ane dhIrajavAna saddagRhastha tarIke emanI khUba nAmanA hatI. teo pAMcamAM pUchayA ThekANuM hatA. nAnA-moTA sau emanI salAha levA AvatAM. gRhapati AnaMda badhI vAte sukhI hatA. pati-patnI ane dharmAnurAgI hatAM. zramaNa bhagavAna mahAvIre 34muM cemAsu vaizAlImAM karyuM. pachI, potAnA dharmacaka-pravartana mATe, teoe vatsa deza ane enI rAjadhAnI kauzAMbI nagarI tema ja kosala deza ane enI rAjadhAnI zrAvastI nagarI tarapha vicaraNa karyuM ane dharmavAtsalya ane aMtaranI udAratAthI hajAre mAnavIone pitAnA dharma Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 guru gautamasvAmI vizvavatsala prabhunA saghamAM AvakArIne emanA uddhAra karyo. pagale pagale jANe AtmabhAvanAnA samIra vAtA hatA ane sukhazAMtinA mAgyA megha varasatA hatA. prabhunu' tI jANe apAra duHkha-zeka-saMtApano sAgara pAra karavAno suMdara kinAre khanI gayuM hatuM. vatsa deza ane kAsala dezanI dharmayAtrA karIne bhagavAne videha tarapha vihAra karyAM ane vicaratAM vicaratAM prabhu, eka divasa, peAtAnA bhikSusa dha tathA bhikSuNIsaMgha sAthe, vANijyagrAmanI khahAra lRipalAsaya nAme caityamAM padhAryA, K taraNatAraNu bhagavAnane peAtAne AMgaNe padhArelA jANI nagaranAM nara-nArIe emanAM darzane UmaTacAM. AnaMda gRhapatinu aMtara paNa ullAsa anubhavI rahyuM, ane khIjAonI sAthe e paNa bhagavAnanI padamAM pahoMcI gayA ane prabhunI dhama dezanAne bhakti ane ekAgratAthI sAMbhaLI rahyA. prabhunI e vANI AnaMdyanA aMtarane spazI gaI. dezanAne aMte emaNe bhagavAnane vinati karI : " bhagavAna ! Ape saMsAranu ane dharmanuM svarUpa vaNuchyu te yathArtha che. mane ApanA dharmasaMghamAM praveza ApavAnI kRpA kare. ApanA saMghanA mumukSu mahAtmAo ugra tapa, tyAga, saMyama ane vairAgyanu utkaTatAthI pAlana kare che; evI ucca ArAdhanA karavAnI zakti mArAmAM nathI, eTale huM gRhasthadhamanAM mAra vratAnA ASanI sAkSImAM svIkAra karavA icchu chuM, mane anumati Ape." bhagavAne anumati ApI. pachI madhAM tratA, enI bhAvanAo ane enA doSo (aticArA)nI vizeSa samajaNa meLavIne ane peAtAnI pratijJAnI maryAdAe nakkI karIne AnaDha peAtAnA ghera pAchA pharyAM. Aje peAtAne dharmanA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya pAmyAne Anada 117 koI apUrva lAbha thayeA hoya ema emanuM rAma rAma pulakitathaI UThayuM hatuM. ghera jaI Anaa peAtAnI pratijJAnI vAta zivAnaMdAne kahI saMbhaLAvIe vAta karatAM karatAM paNa jANe emane jIva dhanyatA anubhavI rahyo. zivAnaMdA paNa dhamA~mAM pAchI rahe evI na hatI. eNe paNa bhagavAna pAse jaIne bhagavAne upadezelA gRhasthadharmanA ullAsapUrvaka svIkAra karyAM. Anandva ane zivAnaMdA dharmanA raMge evAM raMgAvA lAgyAM ke duniyAnA bIjA badhA raMga-rAga emane mana phIkA banatA gayA. jIvanane dha bhAvanAthI surabhita banAvavuM e ja emanuM jIvanadhyeya banI gayuM. 66 e prasaMge guru gautame bhagavAnane pUchyuM : Anada gRhapati dharma sAdhanAmAM AgaLa vadhatA ApanA bhikSusaMghamAM dAkhala thaze kharA ?" bhagavAne kahyuM : "gautama ! evuM te nahIM bane, paNa e zrAvakadhama nu zuddhapaNe pAlana karIne saudhama devaleAkamAM devarUpe janmaze ane chevaTe mahAvidehamAMthI muktipadyane pAmaze." bhagavAna ! A vadhatA kyAreka gautama bhagavAnanI vANIne abhivI rahyA; AvA dharmAtmAenI bhAvI muktinI vAta sAMbhaLIne harSita thayA. meAkSaprApti e ja jemanA jIvananI ekamAtra jhaMkhanA hAya emane AthI vizeSa uSa mIjI kaI vAtathI thAya ? * AnaH gRhapatie zrAvakadhama svIkAryAM e vAtane vIsa varSa vItI gayAM. zukala pakSanA caMdranI kaLA divase divase vadhatI jAya ema AnaMdanI dharmasAdhanA vadhu vadhu utkaTa banatI gaI. ane, jANe jaDa ane cetana vaccenA bheda emanA aMtaramAM vasI gayeA hAya ema, te kAyAnI, saMpattinI ane sauMsAranA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cara gautamasvAmI saMbaMdhanI mAyA-mamatA-AsaktithI divase divase vadhu ne vadhu dUra thatA gayA. dehanuM kaSTa AtmAne sukhakAraka banatuM hoya te pachI dehanI ALapaMpALa zI karavI? enAthI te bane teTale AtmasAdhanAne lAbha meLavye ja sAre! AvA vairAgyabhAvathI prerAIne eka divasa AnaMda zrAvake pitAnA gharane, kuTuMbane ane vyavahArane badhe bhAra pitAnA moTA putrane soMpI dIdhuM ane pitAnuM bAkInuM jIvana kevaLa dharmanI upAsanAmAM ja vitAvavA mATe teo kalAka saMnivezanI pauSadhazALAmAM jaIne rahyA ane aneka jAtanI tapasyAothI pitAnA AtmAne vadhu ne vadhu nirmaLa banAvavA lAgyA; emaNe sAdhujIvanane veza bhale nahote dhAraNa karyo, paNa emane AtmA. sAdhutAnA raMge vadhu ne vadhu raMgAte jate hate. ane, jANe aMtima sAdhanA mATe pitAnI kAyAne upaga karI levAnuM hoya ema, tapasvI AnaMde maraNa paryaMtanA anazana jevA ati ugra tapane svIkAra karyo. AtmAnI amaratA ane dehanI nazvaratA have emane barAbara samajAI gaI hatI. AvI AkarI tapasyAnA kaSTane adIna bhAve sahana karatAM karatAM, sUryanA tApathI kamaLa khIlI UThe ema, emanI vizuddha cittavRttio jAgI UThI, emanAM karmone mela e che thavA lAge ane eka gRhasthasAdhakane thaI zake enA karatAM vadhu vistArane sparzatA avadhijJAnane emane lAbha thaye-sAcI sAdhutAnA prakAzathI prakAzI UThela AtmabhAvano ja e pratApa hatA. tapa te maraNa pachI ja pUruM thAya evuM AkaruM hatuM, paNa AnaMdane AtmA sAdhanAne baLe enA zeka ane duHkhathI para banato jAte hato AkhA nagaramAM AnaMda gRhapatinI aMtima sAdhanAnI vAta prasarI gaI hatI. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya pAmyAne AnaOM 119 ja e ja samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra peAtAnA sagha sAthe vANijyagrAmamAM padhAryA ane dRipalAsaya caityamAM emaNe utArA karyAM. eka divasa guru gautamasvAmIne e upavAsanuM pAraNuM hatuM. nirdoSa bhikSA levA te trIjA prature nagaramAM gayA. bhikSA laI ne teo pAchA pharatA hatA, tyAre emaNe zramaNe pAsaka AnaMdanA maraNu sudhInA anazananI vAta sAMbhaLI. gautamasvAmIne AtmA te bhAre hatA. vaLI, emanI dRSTi guNagrAhaka ane emaNe vicAryuM": AvuM utkaTa tapa karanAra emane zAtA pRthvI ucita che. ane tee AnaMda pAse pahoMcI gayA. saMvedanazIla AtmA dhama prazaMsaka hatI. dharmAtmAne maLIne e pauSadhazALAmAM bhagavAna mahAvIranA prathama gaNadharane peAtAnI pAse padhArelA joI AnaMdanA `ne avadhi na rahI. emanu rAma rAma ullasita khanI gayuM. emaNe gautamasvAmIne bhAvapUrNAMka vaMdana karyuM. ane vinati karI H 8 bhagavAna ! Ubhe thaI ne Apane namaskAra karIne ApanI caraNaraja mastake caDAvI zaku evI have . mArI zakti nathI. Apa kRpA karI mArI najIka padhArA, eTale huM mArI bhAvanA pUrI karI zakuM." gautamasvAmIe AnadanI bhAvanA pUrI karI. pachI Ana de peAtAne thayela avadhijJAnanI vigata kahI ane gRhasthane ATaluM vizALa avadhijJAna thAya ke kema e pUchyuM. gautamasvAmIe kahyuM: "gRhasthane avadhijJAna teA thAya, paNa tame kaheA che eTalu vyApaka avadhijJAna na thAya. AnaMda ! tame kahevAmAM bhUla karI, tamArI vAta mithyA che. mATe e bhUlanu tamAre prAyazcitta levuM ghaTe; e mATe " micchA mi dukkaDaM, '' ApavA ghaTe. ' Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gItamasvAmI - gautamanA kathanamAM kaI paNa jIva potAnI bhUlathI pitAne saMsAra ane pitAnA karmane bhAra vadhArI na bese evI karuNA bharI hatI. sAme AnaMda paNa satyanA upAsaka hatA. ane pUjya puruSane paNa, samatA ane vivekapUrvaka, sAcI vAta kahevAnAM teja ane nirbhayatA emanA aMtaramAM pragaTayAM hatAM. emaNe vinayathI pUchyuM : "bhagavAna, zuM tIrthakaranA zAsanamAM sAcI vAta kahevA mATe paNa prAyazcitta levuM paDe che? huM kazuM mithyA be nathI, meM Apane kahyuM eTaluM meTuM avadhijJAna mane thayuM che, e vAta sAcI che. chatAM Ape e vAtane beTI kahI, mATe e dezanuM prAyazcitta Ape karavuM ghaTe!" AnaMdanI vANumAM leza paNa kaTutA ke aviveka nahIM paNa daDhatA raNakatI hatI. guru gautama te saraLa pariNAmI jIva hatA; ane anAgraha ane satya taraphane Adara emane sahaja guNa hate. prabhunA dharmazAsanane paNa e ja sAra hate. AnaMdanuM kahevuM sAMbhaLIne emanuM aMtara zakti ane becena thaI gayuM : rakhe mithyA vAtanuM piSaNa karIne huM mAre saMsAra vadhArI bese! ane tarata ja emanA citte samAdhAna ApyuM H trikALajJAnI prabhu svayaM birAje che. tyAM pachI ciMtA kevI ? hamaNAM prabhune pUchIne satya jANI lauM ane deSa thaye heya te enI kSamA mAgI lauM. bhagavAna pAse pahoMcIne gautamasvAmIe badhI vAta karI ane A prasaMgamAM konuM kathana prAyazcitta levA jevuM che, te jaNAvavA vinati karI. - bhagavAna te vitarAga puruSa hatA; emane na gautama tarapha rAga hatuM, na AnaMda pratye dveSa; mArA-tArApaNAnA meha ane baMdhanathI teo sarvathA mukta hatA. emane na keIpitAno pakSa hato ke na kaI parAye pakSa hate. satyane pakSa e ja emane pitAne pakSa hate. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya pAmyAne AnaMda 121 - ~ bhagavAne vAtsalyapUrvaka gautamane kahyuM: "gautama! AnaMdanuM kathana satya che ane tamAruM kahevuM cheTuM che. tame jJAna ane jJAnInI AzAtanA karI che. e doSathI mukta thavA tamAre AnaMdanI pAse jaIne emanI kSamA mAgavI ghaTe! emane micchA mi dukra kahe ghaTe." satya samajAI gayuM hatuM, ane doSanuM darzana paNa thaI gayuM hatuM, pachI enuM nivAraNa karavAmAM vilaMba ke ? gautamasvAmI tarata ja AnaMdanI pAse pahoMcyA ane pazcAttApabharI vANImAM lAgaNIbhInA svare belyAH "AnaMda, tame sAcA che ane huM beTo chuM! A bhUla mATe huM tamArI kSamA mAguM chuM." AnaMda gRhapati AvA meTA jJAnI gurunI AvI namratA, saraLatA ane satyaparAyaNatA joIne gadagada thaI gayA. teo guru gautamane abhinaMdI rahyA ane zramaNa bhagavAnanA dharmazAsanane prazaMsI rahyAH dhanya prabhu ! dhanya ApanuM zAsana ! guru gautamasvAmInuM aMtara bhagavAna taraphanI kRtajJatAthI gaddagada banI gayuM. emanuM rAma rAma jANe guMjatuM hatuM : karuNAsAgara bhagavAna ! pakSapAta rahita banIne ane satyanuM darzana karAvIne khare bacAvI lIdhe A sevakane saMsArasAgaramAM DUbato! bhale karyo upakAra svAmI ! emanuM citta satya pAmyAne AlAda anubhavI rahyuM. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasaMgo (1). pudgala parivrAjaka zramaNa bhagavAna mahAvIre sattaramuM comAsuM vANijyagrAmamAM karyuM. te pachI bhagavAna, vicaratA vicaratA, pitAnA saMgha sAthe, AlabhikA nagarImAM padhAryA. AlalikA nagarInA zaMkhavana caityamAM eka tapasvI parivrAjaka rahetA hatA. emanuM nAma pudgala (pignala) hatuM. e brAhmaNa zAnA meTA paMDita hatA ane jIvanasAdhanA mATe be upavAsane pAraNe be upavAsanI tapasyA karatA hatA tema ja sUryanI sAme UbhA rahIne ugra tApamAM ekAgratAthI AtApanA letA hatA. emanI A sAdhanA eka divasa saphaLa thaI ane brahmaleka sudhInA devakanuM emane jJAna thayuM. emane ATaluM jJAna te sAcuM thayuM hatuM paNa, pUrNa jJAnanA hisAbe, e ghaNuM adhUruM hatuM. ane pitAnA A adhUrA jJAnane pUruM mAnIne teo lekone e pramANe kahevA. -samajAvavA lAgyA hatA. eka divasa guru gautamasvAmI e nagarImAM bhikSA levA nIkaLyA. emaNe lekenA meDhethI pudgala parivrAjakanA jJAnanI vAta jANI. teone thayuM: AvA saraLa pariNAmI AtmasAdhakane AvI bhUlamAMthI ugArIne sAce raste dorI javA joIe. paNa gautamane bhagavAna upara ananya zraddhA, eTale emaNe vicAryuM : AvA javenA sAcA uddhAraka te bhagavAna ja che. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasa Mge 123 gautame bhagavAna pAse jaI ne vinayapUrvaka pudgala paritrAjakanuM jJAna paripUrNa che ke apUrNa, te pUchyuM. bhagavAne enuM jJAna apUrNa hovAnuM kahyuM. A vAta leAkamukhe pharatI pharatI pugalanA jANavAmAM AvI. parivrAjaka svabhAve durAgrahI nahIM paNu satyanA zeAdhaka ane saraLapariNAmI jIva hatA. peAtAnI zaMkAnuM samAdhAna meLavavA e satvara bhagavAna mahAvIra pAse pahoMcyA ane peAtAnI zaMkAonu nirAkaraNa thavAthI, zraddhAbhaktithI prerAIne, sadAne mATe bhagavAnanA bhikSuka saMghamAM bhaLI gayA. satyanA jijJAsu parivrAjaka satyanuM darzana pAmyAnA Ana Mda anubhavI rahyA. (2) gautama karatAMya caDhiyAtA bhagavAna mahAvIra te satyanA pakSapAtI ane guNunA prazaMsaka dhama nAyaka hatA. je AtmAne vadhu ArAdhe te emane mana mATo hateA --bhale pachI e uMmaramAM, adhikAramAM ke dIkSAmAM nAnA hAya.. bhagavAnanA zramaNusaMghamAM eka aNugAra, ahu meTA tapasvI ane cetana ane jaDanA bhedonA kharAkhara jANakAra. kAyAnI mAyAne visArIne ene upayoga AtmAnA kuMdanane nirmaLa karavAmAM karI levA mATe emaNe mahAduSkara sAdhanA AdarI hatI. emanu nAma dhanya aNugAra. kAkadI nagarImAM bhadrA nAme eka zeThANI rahe. emane e putro : ekanuM nAma dhanya ane bIjAnu nAma sunakSatra. emanI saMpatti ane sukha-sAhyabIne pAra nahIM, dhanya te lega-vilAsamAM evA DUbelA rahe che ke jANe e du:kha-dInatAne jANatA ja nahAtA. mAtAnA hetanAya kAI pAra na hatA. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI eka divasa bhagavAna mahAvIranI vANI dhanyanA aMtarane spazI gaI...jANe leAhane pArasane sparza maLyA; ane vilAsamAM DUbelA enA AtmA tyAgadhamane jhaMkhI rahyo, mAtAne samajAvIne ane chevaTe emanI AjJA meLavIne e bhikSuka manI gayA. ane kazra AtmA dharmazUra banIne peAtAnI Atmazaktine zatadaLa kamaLanI jema vikasAvavAnA puruSAmAM lAgI gaye. evAM dehanI mamatA mUkIne emaNe AkarAM tapa AdaryAM AkarAM ke kAyA teA naryA hADakAMnA mALA banI gaI, AMkhA UMDI UtarI gaI, mAMsa sukAI gayu. ane jANe hADa ane cAmane kAI sagapaNu na hoya ema cAmaDI, havA vagaranI dhamaNunI jema ke anAja vagaranA khAlI kethaLAnI jema, TaTaLavA lAgI. ane chatAM dInatAnu nAma nahIM. dhanya muni mahAceAgInI jema nijAnaMdamAM sadA magna rahetA. emanI jAgRti ajama hatI. 124 eka vAra rAjA zreNika bhagavAna mahAvIranAM vadane AvyA. dhanya aNugAranAM darzana karI, emanI sAva jarjarita kAyA joI, e bhAre aheAbhAva anubhavI rahyA : kevA AtmasAdhaka vIra ! pachI zreNika rAjAe bhagavAnane kahyuM : << bhagavAna ! ApanA zramaN samudAyamAM IMdrabhUti gautama gaNadhara vagere badhA sAdhuomAM A dhanya aNugAra sauthI meATA sAdhaka ane mahAduSkara sAdhanAnA karanArA ane karmanA mULamAMthI nAza karanArA mahAzUravIra che, ema huM mAnu chuM." bhagavAne kahyuM : " rAjana ! tamArI vAta sAcI che. dhanya suni mArA badhA zramaNeAmAM mahAduSkara sAdhanA karanArA che." sAMbhaLanArA bhagavAnanI guNagrAhaka ane madhyastha dRSTine praNamI rahyA. (3) bhagavAnanA sadezavAhaka bhavitavyatA kyAreka kevA duHkhadAyaka saMbadhe joDI de che ! Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasa ge 125 rAjagRhInA gRhapati mahAzataka ane enI bhAryAM revatI AvI ja duHkhada, karuNu dazAnAM bhAga thaI paDayAM hatAM. eka uttaramAM jAya teA trIju dakSiNamAM kheMce, evAM ekakhkhIjAthI sAva vidhI emanAM mananAM valaNA hatAM. zreSThI mahAzataka bhagavAna mahAvInA zramaNeApAsaka (zrAvaka) saMghamAM bhaLyA hatA; ane emanI bhAvanA ane pravRtti dharmasAdhanAmAM uttarAttara AgaLa vadhavAnI rahetI. teo haMmezAM vrata, tapa ane niyameAnA pAlanamAM jAgatA rahetA ane peAtAnA cittane sthira, svastha ane zuddha karavAnA prayatna karatA ! pazu revatInI dizA sAva judI ja hatI. uMmara vadhatI ema enI bhAga-vilAsanI vAsanA ane iMdriya-lAlupatA vadhatI jatI hatI. khAna-pAnamAM ene mana nahI' khAvA jevuM ke nahIM pIvA jevuM kazuM ja na hatuM--e na khAvAnuM khAtI ane na pIvAnuM pItI !. ane enI viSayavAsanA tA mAjA mUkI detI hatI. ethI ane mahAzataka sAthe kAI manameLa nahAtA rahyo; ane e te haMmezAM mahAzataka taraphanA asateSathI maLyA ja karatI. peAtAnI vRddha uMmara ane jIvananI aniAzrutatAnA vicAra karIne mahAzatake, dhamanuM zaraNu laI ne, gharavyavahArane tyAga karyAM ane ekathI eka caDhiyAtI tapasyA ane sAdhanA karavA mATe teo pauSadhazALAmAM ja rahevA lAgyA. vilAsitA ane naryAM asaMyamanA avatAra samI revatIthI A badhuM zI rIte sahana thAya ? e tA avAranavAra mahAzatakane calita karavA kaI kaI prayatnA karyA karatI. peAtAnI aMtima ArAdhanA karavA mahAzatake maraNu paryaMtanA anazananA svIkAra karyAM; ane janma-maraNanA pherAthI sadAne mATe macI javA sAru ekAgratAthI zubha dhyAnamAM samaya vitAvavA lAgyA. teo jIvananI tRSNA ane maraNanA bhayathI krame krame mukta thatA jatA hatA. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI AvA gabhIra prasaMgathI pazu revatInuM mana na palaLyuM. e tA, kasAInA jevI kaThoratA dhAraNa karIne, tapasvI mahAzataka pAse pahoMcI gaI ane azlIla zabdo ane aziSTa cenacALAthI emanI sAdhanAmAM bhaMga pADavA prayatna karavA lAgI. mahAzataka A badhuM AMtarika maLa, vIya ane parAkramathI sahana karI rahyA ane peAtAnI chellI sAdhanAmAM UbhA thayela vighnane TALavAnA puruSA karatA rahyA. paNa revatInA cenacALAe mAjA mUkI eTale mahAzataka paNa chevaTe, peAtAnI sAdhanAnA mA thI jarAka calita thaI ne, AvezamAM AvI gayA. ane e AvezamAM ne AvezamAM, AvI utkaTa sAdhanAne lIdhe peAtAne pragaTela viziSTa jJAnathI vastusthitine jANIne, emaNe revatIne enA bhayaMkara bhAvInI--enI bhAvI narakagatinI kaDavI vAta sabhaLAvI dIdhI. 126 peAtAnA hAtha heThA paDayA jANIne revatI teA tyAMthI cAlI gaI paNu, caMdra uparanA rAhunA paDachAyAnI jema, mahAzatakanI sAdhanAne dUSita karatI gaI ! e vakhate, bhagavAna mahAvIra ekavIsamuM' cAmAsuM vANijyagrAmamAM vitAvIne vicaratA vicaratA rAjagRhImAM padhAryAM. emaNe joyu ke, theADIka bhUlane kAraNe, eka uttama jIvanI kuMdana jevI sAdhanAmAM kathinI rekhAo bhaLI rahI che. bhagavAna teA karuNAnA sAgara. emaNe gautamane khelAvIne mahAzatakanI vAta karI ane Adeza karyoM : " gautama ! mahAzatakane jaIne kaheA ke maraNa sudhInuM anazana svIkAranAra zramaNeApAsaka koIne sAcu chatAM apriya ane kaDavuM vacana kahe ke krodhane vaza thAya te ethI enI sAdhanA dUSita thAya che. mATe tamAre revatIne kahelAM kaDavAM vacanenuM pAyazcitta laI zuddha thavuM ghaTe." gautamasvAmIe satvara mahAzataka pAse jaI ne emane bhagavAnanA sadeze kahyo. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasaMge . | mahAzatake ullAsapUrvaka bhagavAnane Adeza zire caDAvIne piote sevela deSanuM tarata ja prAyazcitta karyuM. mahAzatakanuM rema rema bhagavAna taraphanI kRtajJatAthI UbharAI gayuM. jANe emanuM aMtara kahetuM hatuMkaruNAnidhi bhagavAna! saMsArakIcamAM DUbate bhale ugArI lIdhe A sevakane ! bhagavAnanA saMdezavAhaka gautama paNa kRtArthatA anubhavI rahyA. (4) zaMkAnuM samAdhAna rAjagRhanI najIkamAM taMgiyA nAme nagarI hatI. e nagarImAM sukhI ane dharmatattvanA jANakAra aneka zramaNopAsake rahetA hatA. eka vAra e nagarImAM bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAnA pAMca jeTalA sAdhuo padhAryA ane nagaranA puSpavatI caityamAM UtaryA. teo saMyamI, jJAnI, tapasvI, suvatI ane guNonA bhaMDAra hatA. AvA guNavaMta munivarone potAnA nagaramAM padhAryA jAne badhA zrAvake khUba harSita thayA. teo vaMdana, bhakti ane dharmazravaNa karavA e munivaranI pAse pahoMcI gayA ane e munivaree saMbhaLAvele bhagavAna pArzvanAthane cAra mahAvratAvALe dharma sAMbhaLIne khUba rAjI thayA. - dharmadezanA sAMbhaLyA pachI e gRhasthoe e sAdhuone saMyamanA ane tapanA phaLa saMbaMdhI tema ja bIjA paNa keTalAka prazno pUchyA. munivaroe e praznonA je javAba ApyA te sAMbhaLIne badhA bahu prasanna thayA. e ja arasAmAM nigraMtha bhagavAna mahAvIra rAjagRha nagaranA guNazIla caityamAM padhAryA. guru gautamasvAmI eka vAra traNa upavAsanA pAraNu mATe bhikSA levA nagarImAM gayA. nagaramAM pharatA pharatA teoe bhagavAna cAnAthanI paraMparAnA sAdhuonI taMgiyA nagarInA zrAva sAthe Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 guru gautamasvAmI thayelI vAtacItanA samAcAra jANyA. ane A munivaree kahela vAta sAcI haze ke kema te mATe emanA manamAM saMzaya ane kutUhala jAgyAM. ' gecarI laIne pAchA pharyA bAda gautame bhagavAnane pUchyuM : "he bhagavAna! e sAdhuoe je khulAsA ApyA te zuM sAcA che? AvA savAlanA javAba ApavAnI zakti teo dharAve che kharA? zuM teo viparIta jJAna vagaranA, sArI pravRttivALA, abhyAsI ane vizeSa jJAnI che." - bhagavAne kahyuM: "gautama ! e sAdhuoe je javAba ApyA te yathArtha che. teo AvA javAba ApavA samartha, viparIta jJAna vagaranA, sArI pravRttivALA, abhyAsI ane vizeSa jJAnI che." .. ! bhagavAnanA mukhethI pitAnI zaMkAonuM samAdhAna meLavIne gautamasvAmI khUba rAjI thayA. parivrAjaka abaDa udAratA ane vizALatAthI zobhatA bhagavAna mahAvIranA dharmasaMghamAM te kevA kevA ja bhaLyA hatA ! e badhe pratApa hate bhagavAnanI samatA, vatsalatA ane Agrahamukta anekAMtadaSTine. emanA bhikSu saMghamAM te vastra-pAtranA sarvathA tyAgI ane, pitAnI ruci ke lAcArIne lIdhe, vastra-pAtrane upayoga karanAra ema banne prakAranA zramaNane te sthAna hatuM ja, sAthe sAthe potAne managamato. veSa ane vyavahAra dharAvanAra badhI nAta-jAtanAM strI-puruSane paNa emanA zrAvakasaMghamAM AvakAra maLata. veSa-vyavahAra game te hoya, prayatna manane nirmaLa karavAne have joIe e ja bhagavAnanI mukhya AjJA hatI. e AjJAne mAne te emanA saMghamAM bhaLI zake. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasAze, . AvA ja eka vicitra veSabhUSAdhArI hatA brAhmaNa pari vrAjaka saMbaDa. teo kAMpilyapuramAM rahetA hatA, aneka vidyAonA jANakAra hatA, sAta se ziSyanA guru hatA ane bhagavAna mahAvIranI dharmadezanAthI prabhAvita thaIne zramaNopAsaka-zrAvaka banyA hatA. ane chatAM emaNe bAhya veSa ane bAhya AcAra tridaMDI parivrAjaka jevA ja rAkhyA hatA. e chatra, tridaMDa ane kamaMDalu rAkhatA ane vacce paNa bhagavAM dhAraNa karatA. bhagavAna mahAvIranA upAsaka kahevAtA A parivrAjakanA. rUpa-raMga-DhaMga joIne leke navAI pAmatA. vaLI, emanA camatkArenI paNuM kaMI kaMI addabhuta vAto lekajIbhe vahetI thaI hatI. - eka vAra trIsamuM mAsu vANijyagrAmamAM rahIne bhagavAna kapilyapura padhAryA. indrabhUti gautame nagaramAM bhikSAcaryA mATe pharatAM pharatAM parivrAjaka aMkhaDanA veSa, vyavahAra ane camakArenI ghaNI ghaNI vAta sAMbhaLI. AthI emanuM mana zaMkti thayuM ke A vicitra-vilakSaNa jIva bhagavAnanA saMghane sAce zramaNopAsaka hoI zake khare? gautame bhagavAnane potAnI zaMkAo kahI. bhagavAne hA kahIne e zaMkAonuM samAdhAna karyuM. - chevaTe gautame pUchyuM: "bhagavAna ! zuM aMkhaDa parivrAjaka nigraMtha dharmanI dIkSA laIne ApanA ziSya banaze? ane teo kaI gati pAmaze?" bhagavAne kahyuM: "gautama! aMDa mAru ziSyapaNuM te nahIM svIkAre paNa e eka uttama zramaNopAsaka tarIke vrata, tapa ane niyamanuM AcaraNa karIne, pavitra jIvanane pratApe, ahIMthI devalekamAM jaze ane tyAMthI mahAvidehamAM janma laI nirvANa prApta karaze." Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 guru, aitamasvAmI abaDanA vicitra lAgatA jIvananuM satya darzana pAmIne ane emanI sadgatinI vAta sAMbhaLIne, sarvakalyANanma vAMcha gautamasvAmI rAjI rAjI thaI gayA. prabhunA zAsanane mahimA ke vistarI rahyo che! kAledArI vagerenuM samAdhAna rAjagRha nagaranuM guNazIla citya bhagavAna mahAvIranA padhAravAthI aneka vAra pAvana thayuM hatuM. A guNazIla caityathI thoDe dUra kAledAyI, ziladAyI, sevAdAyI vagere anya dharma-matamAM AsthA dharAvanAra gRhastha rahetA hatA. teo tattvacarcAnA rasiyA ane satyanA jijJAsu hatA; ane, jyAre jyAre samaya maLe tyAre, vArtA-vinoda karIne pitAnI jijJAsAne pUrI karavA prayatna karatA. hamaNuM hamaNAM teomAM bhagavAna mahAvIre samajAvela pAMca astikAyanI ane emAMnA cAra astikAya ajavarUpa-jaDa ane eka sajIva hevAnI tema ja cAra astikAya arUpI ane eka rUpI hovAnI vAtanI carcA cAlyA karatI; paNa aMdara aMdaranI carcAthI emanuM samAdhAna thatuM nahIM. te vakhate rAjagRha nagaramAM makka nAme eka zrAvaka raheto hate. e zramaNa bhagavAna mahAvIrane bhakta ane dharmatatvane jANakAra hate. kaledAyI vageree ene pitAnI zaMkA kahI ane make enuM samAdhAna paNa sArI rIte karyuM, chatAM kAledAyI vagerene ethI saMtoSa na thaye. bhagavAne manI vAtane yathArtha kahIne enI prazaMsA karI ane gautamanA praznanA javAbamAM bhagavAne enA ujajavaLa bhAvInuM kathana karatAM kahyuM : "gautama! madraka mArI pAse dIkSA te nahIM le, paNa zrAvakadharmanuM sArI rIte pAlana karIne devagati pAmaze ane aMte paMcama gatine-mokSane pAmaze." Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasa MgA 131 bhagavAna tetrIsamuM cAmAsu` rAjagRhamAM rahyA hatA. kAleAdAyI vagere paNa tyAM ja hatA. bhagavAnanI pAMca astikAya, emAMnA cAra nirjIva ane eka sajIva hAvAnI tathA cAra arUpI ane eka rUpI hAvAnI vAta hajI paNa emane samajAtI na hatI. te eka vAra gautamasvAmI rAjagRhamAM bhikSA levA nIkaLyA hatA. bhikSAcaryA karIne pAchA pharatA hatA tyAre kAleAdAyI vageree emane melAvIne emanI pAse peAtAnI zaMkAo rajU karI ane enu' samAdhAna karavA vinati karI. gautamasvAmIe emanI zaMkAonu` vigate samAdhAna ApIne peAtAnA jJAnanA ADaMbara racavAne madale madhI zaMkAonuM samAdhAna meLavI zakAya evI bhagavAnanI dezanApaddhatinI pAyAnI vAta samajAvatAM kahyuM : " he devAnupriye ! je vastunuM astitva che ene ame inakAra karatA nathI ane je vastunI hayAtI nathI e hAvAnu kahetA nathI; matalakha ke je che e hAvAnu ane je nathI te nahIM heAvAnu kahevAnI bhagavananI paddhati che. A uparathI tame tamArI zakAonuM samAdhAna meLavI leze." paNa gautamanA AvA gUDha khulAsAthI kAleAdAyI vagere anya dharma--matanA anuyAyIonuM samAdhAna na thayuM. eTale teo svaya' bhagavAna pAse pahoMcyA ane peAtAnI za kAenuM sa MtASakAraka samAdhAna meLavIne teonI pAse dIkSita thaI gayA. ema lAge che ke bhagavAnanA pravacananA muddAo aMgenI zaMkAonuM savistara samAdhAna gautamasvAmIe peAte ApIne svayaM enA yazanA bhAgI thavAne badale kAlAdAyI vagere bhagavAna pAse Ave evI sthiti sarjI enI pAchaLa emanA eka ja Azaya hAvA joI e ke e jIvAnA uddhAra thAya ane bhagavAnane ane emanA dharmAMtI nA mahimA vistare. AvA nirmAMhI ane bhavya hatA guru gautamasvAmI, Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 guru gautamasvAmI hetabharI zikhAmaNa ane mIThe Thapake - rAjagRhanA eka parAnuM nAma nAlaMdAvAsa hatuM, ane enuM eka upavana hastithAma nAme hatuM. emAM metAryA gotranA udaka peDhAlaputra nAme bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAnA eka nigraMtha rahetA hatA. eka vAra gaNadhara gautamasvAmI tyAM padhAryA. e samaye kumAraputra nAmanA bhagavAna mahAvIranI paraMparAnA zramaNa niJthe Thera Thera vicaratA ane zrAvakene vrata levarAvatI vakhate sthULa ahiMsAvratanA pAlana mATe A pramANe niyama karAvatA H "bIjAonI-rAjA vagerenI-aLajabarIne kAraNe kaI gRhastha ke cerane baMdhanamAM nAkhavArUpa hAlatA-cAlatA jInI eTale ke trasa jIvenI hiMsAne bAda karatAM, ane badhI hiMsAthI bacI zakAtuM na hoya te bane teTalI-DI paNa-hiMsAthI bacI zakAya evI bhAvanAthI prerAIne, huM hAlatA-cAlatA trasa jIvenI. hiMsA nahIM karuM." udaka paDhAlaputra nigraMthane, bhagavAna mahAvIranA matanA zramaNa nirca dvArA zramaNopAsakene karAvavAmAM AvatI hiMsAtyAganI A pratijJAmAM deSa lAgatuM hatuM. peDhAla putra tarkazIla ane buddhizALI nigraMtha hatA, eTale emane hatuM ke kayAreka bhagavAna mahAvIranA keI samartha nigraMthanI sAthe vAta karavAne avasara maLaze tyAre pote emane potAnI vAta samajAvIne emanI vAtamAM rahele doSa batAvI zakaze. teo AvA avasaranI rAha ja joI rahyA hatA. jyAre emaNe jANyuM ke bhagavAna mahAvIranA prathama gaNadhara gautamasvAmI potAnA sthAnamAM AvyA che, tyAre peDhAlaputre emanI pAse AvIne emanA tIrthanA zramaNanI zrAvake mATenI sthaLa ahiMsAnI pratijJAmAM rahela doSanI vAta karI. peDhAlaputrane khAtarI Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasaMge 133 hatI ke AvA dIvA jevAM cekhA doSane InakAra kaI rIte thaI zakavAne nathI. gautamasvAmI te jaya-parAjayanA AvezathI sarvathA mukta hatA. emaNe zAMti ane svasthatAthI e nircathanI vAta sAMbhaLI; ane samabhAvapUrvaka satya samajAvavA mATe, aneka dAkhalAo ApIne, bhagavAna mahAvIranA nircanA kathanamAM rahela doSarahitapaNunuM darzana karAvyuM. pariNAme nigraMtha peDhAlaputrane potAnA vicAramAM rahela khAmIne khyAla AvyuM ane bIjAne parAjita karavAnI enI IcchA saphaLa na thaI. gautamasvAmIe samajAvela vAtanI sAme kaMI kahI zakAya ema te hatuM ja nahIM, chatAM enuM aMtara kaMIka parAjayanI becenI anubhavI rahyuM. - jJAnI gautamasvAmI enA aMtaranA A DaMkhane jANe pAmI gayA ema ene hetabharI zikhAmaNa ApatAM bolyA: "he Ayuzmana ! je manuSya pApakarmathI mukta thavA mATe jJAna-darzana-cAritrane prApta karIne paNa keI zramaNa-brAhmaNanI niMdA-kUthalI kare che te, bhale ne potAnI jAtane emane mitra mAne tepaNa, pitAne caraleka bagADe che." peDhAlaputra mUMgA mUMgA gautamasvAmInI vAtane sAMbhaLI rahyA ane pachI gautamasvAmI tarapha kaze vinaya-viveka dAkhavyA vagara tyAMthI UThIne cAlavA lAgyA. gautamasvAmIe joyuM ke peDhAlaputranuM aMtara AvI zikhAmaNa pachI paNa jAgyuM nahIM ane e mATe kaMIka vadhAre prayatna kare jarUrI che, eTale emaNe ene jate rekIne, jANe mamatAbha mITho Thapake ApatA hoya ema, lAgaNIpUrvaka kahyuM: "he Ayuzmana udaka! keIziSTa zramaNa ke brAhmaNanA mukhethI ekAda dharmavAkya paNa sAMbhaLavA ke zIkhavA maLyuM hoya te mAnavuM ke emaNe mane sAco mArga samajAvyuM; ane ema samajIne e upadeza Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 guru gautamasvAmI ApanAra mANasane pUjya buddhithI Adara-satkAra kare ghaTe, keI maMgalakArI deva ke devamaMdiranI jema emanI upAsanA karavI ghaTe." gautamasvAmInA lAgaNIbharyA zabdo nigraMtha udaka peDhAlaputranA aMtarane sparzI gayA. emaNe vinamratA dhAraNa karIne kahyuM : "Ayumana gautama! mane koIe atyAra sudhI A vAta samajAvI nathI. AvA zabdo meM koInI pAsethI sAMbhaLyA nathI. tethI huM e pramANe varyo nathI. paNa have mane ApanuM kahevuM sAcuM lAge che. ApanA zabdone huM zraddhA ane bhaktipUrvaka zire caDhAvuM chuM. mAre ApanI nigraMtha saMghamAM svIkAra kare." ane udaka paDhAlaputra bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAmAMthI bhagavAna mahAvIranI paraMparAmAM pravezI gayA. gautamasvAmIne mamatAbharyo upadeza ane mITho Thapake saphaLa thayA. tISazAstranI vAta deg bhagavAna mahAvIra egaNacAlIsamuM comAsuM mithilA nagarImAM rahyA hatA. A vakhate gautamasvAmIe sUrya, caMdra vagerenA svarUpa, emanI gati, emanI saMkhyA, emanI sthiti, emanA kArya vagerene lagatA saMkhyAbaMdha prazno pUchIne AkAzamaMDaLamAM birAjatA jyotizcakU saMbaMdhI jJAna meLavyuM. bhagavAne paNa A praznonA evA vistRta javAba ApyA ke enA uparathI sUryoprajJapti ane caMdraprajJapti jevA AgamagraMthanI racanA thaI. - satera varSa jeTalI moTI uMmare paNa gautamasvAmInI jijJAsA keTalI utkaTa hatI ane sarvajJa bhagavAna pAsethI ene khulAse meLavavA teo hamezAM kevA tatpara rahetA, te A uparathI paNa jANI zakAya che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasaMge 135 bALa atimuktaka kyAreka bhagavAna mahAvIra vicaratA vicaratA pilAsapuranA zrIvana udyAnamAM padhAryA. eka divasa be prahara divasa vItI gayo ane gocarInI veLA thaI eTale gautamasvAmI bhikSA mATe nagaramAM nIkaLyA. nagaramAM eka iMdranuM maMdira hatuM. tyAM chokarAo ramatA hatA. emAM eka atimuktaka nAme kumAra hite. gautamasvAmIne joI ene kutUhala thayuM. e ramavAnuM mUkIne emanI pAse doDI A ane pUchavA lAgeH "Apa koNa che? ane A pramANe zA mATe phare che?" gautamasvAmIe vahAlapUrvaka kahyuM : "ame nigraMtha sAdhuo chIe, tapa ane saMyamanuM pAlana karIe chIe; ane nAnAM-moTAM -madhyama kuLamAM bhikSA karIne nirdoSa Ahara-pANI meLavIne amArI saMyamayAtrAne nirvAha karIe chIe." atimuktakanA manamAM jANe gautamasvAmI vasI gayA. uMmara nAnI ane samajaNa ochI hatI, paNa gautamasvAmIne joIne, jANe keI adbhuta saMga mane heya ema, enuM citta rAjI rAjI thaI gayuM. ane e emanI AMgaLI pakaDIne emane pitAne ghera bhikSA mATe laI gaye. ane jyAre gautamasvAmI bhikSA laIne pAchA pharavA lAgyA tyAre zramaNa bhagavAnanA darzana mATe bALaka atimuktaka paNa emanI sAthe gaye. gautamasvAmI jevA AMtarabAhya zuddha gurune thoDoka paNa rasaMga pAmI ane bhagavAna mahAvIranAM darzana karI ane emanI vANI sAMbhaLI atimuktakanA aMtaramAM ajavALAM patharAI gayAM. pitAnI dharmabhAvanAbharI daDhatAthI mAtA-pitAnI anumati laIne, Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 guru gautamasvAmI sukha-vaibhavanI lAlasA upara vijaya meLavIne, kumAra atimuktaka haMmezane mATe bhagavAnanA bhikSuka saMghamAM bhaLI gaye. . (10) ** bhagavAnanA mokSagAmI ziSya keTalA? moTI uMmara ane cAra jJAnanA dhAraka hovA chatAM gautamasvAmI upavAsa jevuM bAhya ane dhyAna jevuM AtyaMtara baMne prakAranAM tapa karatA rahetA hatA. eka vAra gautamasvAmI samAdhipUrvanA dhyAnamAM nimagna hatA, e vakhate mahAzukra devalekanA be de, pitAnI jijJAsAne pUrI karavA, bhagavAna mahAvIra pAse AvyA. teoe aMtaranA bhAvellAsapUrvaka manathI ja bhagavAnane vaMdana karyuM ane pitAnI jijJAsA paNa manathI ja prabhune jaNAvI-jANe jJAnati bhagavAna pAse vANIne keI upaga naheAte rahyo ! * prabhu te ghaTa ghaTanA aMtaryAmI. emaNe paNa mane mana devenI zaMkA jANIne eno khulAso paNa manathI ja karI dIdho--jANe prabhue ane dee mane mana ja vAta karI lIdhI. samAdhAna meLavIne deve saMtoSa pAmyA. dhAna pUruM karIne gautamasvAmI vicAravA lAgyA. A deve keNa haze ane bhagavAna pAse zA mATe AvyA haze? teo A savAla javAba meLavavA bhagavAna pAse gayA tyAre bhagavAne emanA mananI vAta pAmI jaIne kahyuM : "gautama! tamArA praznane javAba deva pAsethI ja meLavI lya." gautamasvAmI e deve pAse gayA. devoe kahyuM: "he bhagavAna! ame mahAzuka nAme devakamAMthI AvyA chIe. bhagavAnanA keTalA zikhe mokSe jaze e amArI jijJAsA hatI. sarvajJa bhagavAne vANIne upaga ryA vagara manathI ja amane javAba ApyuM Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka prasaMge 137 ke "he devanupriye ! mArA sAta se ziSya sarva dubene nAza karI mokSanA zAzvata sukhane pAmaze." sUryAbhadevane pUrvabhavaka bhagavAna mahAvIra eka vAra AmalakampA nagarImAM padhAryA. e vakhate sUryAbha nAme deva bhagavAnanAM darnAna karavA AvyuM hatuM. e devanI samRddhi joIne gautamasvAmIe bhagavAnane pUchyuM: "bhagavAna ! A deva pUrvabhave keNu hatuM?" bhagavAne kahyuM: "gautama! pahelAM kekaya nAme dezamAM pasI nAme rAjA rAjya karatuM hatuM. e rAjA AtmatattvanA astitvane mAnatuM nahotuM. enI daDha mAnyatA hatI ke AtmA nAmanuM zAzvata dravya hoI zake ja nahIM. sadbhAgye ene puruSAdANI bhagavAna pArzvanAthanA anuyAyI kezI nAmanA zramaNane satsaMga thayo. e jJAnI zramaNe aneka dAkhalAo ane dalIle ApIne ene AtmAnuM astitva samajAvyuM ane ene dharmAbhimukha banAvyuM. e pasI rAjAne jIva te ja A sUryAbhadeva. dharmanI ArAdhanAne pratApe e AvI samRddhi ane devagati pAme."14 "nAlA-adhyayananI racanA rAjagRhI nagarI te magadhadezanI rAjadhAnI. Aje ene rAjagara kahe che. tIrthabhAvanAthI pavitra thayela pAMca pahADa enA gauravamAM - vadhAre kare che ane enI dharmasaMskAritAnI kIrtigAthA saMbhaLAve che. bhagavAna mahAvIranAM aneka cemAsAMthI ane saMkhyAbaMdha puNyA- tmAonA mekSagamanathI e bhUmi pAvana thayelI che. bauddha dharma saMghanA itihAsamAM paNa ene ghaNo mahimA che, eTaluM ja nahIM, bhagavAna buddhanA parinirvANa pachI bauddha dharmazAstro Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 guru gautamasvAmI. tripiTakanI zuddhi ane sAcavaNI mATenI pahelI saMgIti (vAcanA) paNa rAjagRhInA pAMca pahADomAMnA eka pahADa uparanI eka guphAmAM ja thaI hatI.15 rAjagRhI nagarIne vistAra paNa ghaNuM hatuM ane enAM parAM paNa aneka hatAM. emAMnA eka parAnuM nAma nAlaMdA hatuM. tyAM ghaNA dhanADyo vasatA hovAne kAraNe eka mahAna samRddhizALI sthAna tarake enI ghaNI khyAti hatI. bhagavAna mahAvIrane A nAlaMdA upanagara sAthe ghaniSTha saMbaMdha hatA ane tyAM emaNe aneka comAso karyA hatA. * vaLI, takSazilA ane vikramazilA jevuM bauddha dharmanuM eka mahAvidyApITha nAlaMdAmAM paNa hatuM enA prAcIna avaze, AkhI eka vasAhata jeTalA vipula pramANamAM, chellA pAMca-cha dAyakA daramyAna maLI AvyA che, eTaluM ja nahIM, atyAre tyAM, navanAlaMdA mahAvihAra nAmathI, bauddha dharma ane sAhityanA abhyAsa mATe, moTuM vidyAdhAma pharI zarU thayuM che. A rIte prAcIna magadha dezanA ItihAsamAM nAlaMdAnuM sthAna bahu gauravabharyuM hoya ema jANavA maLe che. nAlaMdAnI kIrtigAthAne sAcavI rAkhavAmAM ane vadhAravAmAM guru gautamasvAmIe paNa pitAne phALe Ape hatuM, te A rIte ? jaina AgamagraMthamAM aMgasUtrane maulika lekhavAmAM Ave che; ane bhagavAna mahAvIranI pavitra vANuM emAM sacavAI rahI che. aMgasUtro bAra che; emAMnuM bAramuM daSTivAda nAmanuM aMga naSTa thaI gayuM che, eTale atyAre AcArAMga, sUtrakRtAMga vagere agiyAra aMgasUtro upalabdha che. AmAM bIjA aMgasUtra "zrI sUtrakRtAMganA "zrI nAlaMdIya adhyayana'nI racanA gaNadhara gautamasvAmIe karI hatI, ema e sUtramAM AvatA ullekhathI jANuM zakAya che.17 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDAka savAla-javAba gautamasvAmI satata jAgrata jijJAsAnA ane zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmI sarvagrAhI jJAnanA pratIka ke pratinidhi hatA. ema lAge che ke gautama jyAre paNa avakAza maLato ke jarA paNa. manamAM zaMkA jAgatI tyAre, enuM samAdhAna pitAnA mRtAbhyAsa, anubhavajJAna ke viziSTa jJAnanA baLe meLavavAne badale, namrAtinamra banIne, eka jijJAsu bALakanA jevI saraLatAthI, bhagavAnane prazno pUchatA ane bhagavAna paNa pUrNa vAtsalyathI e praznanA uttara ApatA. gautamasvAmIne mukhethI nIkaLatuM "mA" saMbodhana ane prabhu mahAvIranA mukhethI nIkaLete "vana !" zabda kevA Adara ane hetanAM sUcaka lAge che ! gautamasvAmI ane mahAvIrasvAmIe svIkArelA savAlajavAbanI A paddhati, kaThaNa viSayone paNa sugamatAthI samajAvavAmAM eTalI upayogI sAbita thaI ke pachI te kaI paNa viSayanI samajUtI ApavA mATe zAstragraMthamAM ene sArA pramANamAM svIkAra karavAmAM Avya-bhale pachI e savAla-javAbanA kartA guru gautamasvAmI ane bhagavAna mahAvIra svAmI svayaM na paNa hoya. ApaNuM pAMcamuM aMgasUtra zrI vyAkhyAprajJapti Uke zrI bhagavatI sUtra te mukhyatve gautamasvAmI ane bhagavAna mahAvIranA savAla-javAbathI ja bhareluM che, te suvidita che. gautamasvAmI ane bhagavAna mahAvIra vaccenA savAla-javAbanuM kSetra sarvaviSaya spazI kahI zakAya eTaluM vyApaka che. e traNa leka, traNa kALa, cAre gati tema ja cAre anugone AvarI le che. eTale Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 guru gautamasvAmI e savAla-javAbane saMkSepa ApavAnuM kAma paNa ghaNuM moTuM ane muzkela che. tethI ahIM te, jIvanaghaDataramAM upayogI thAya evA bilakula DAka savAla-javAba ja namUnArUpa ApavAnuM pasaMda karyuM che. saMtonI sevAnuM phaLa gautama he bhagavad ! viparIta jJAna vagaranA, sArI pravRtti-vALA, abhyAsI tema ja vizeSa jJAnI zramaNa ke brAhmaNanI sevA karanAra manuSyane zuM phaLa maLe? mahAvIraH he gautama! sajananI sevAnuM phaLa zAstrazravaNa che. gautama H he bhagavan! zAstra sAMbhaLavAnuM zuM phaLa samajavuM ? mahAvIra H gautama! enuM phaLa jJAna che. gautama H he bhagavan! jJAnanuM phaLa zuM che? bhagavAna: he gItama! jJAnanuM phaLa vijJAna eTale ke sArAsAra samajavAne viveka eTale ke vastunA reya-heya-upAdeyapaNane khyAla. gautama he bhagavan! vijJAnanuM phaLa zuM? bhagavAna: he gautama! vijJAnanuM phaLa pratyAkhyAna (paccakakhANu) eTale pApapravRttine tyAga karavAnI pratijJA. gautama H he bhagavan! AvI pratijJAnuM zuM phaLa ! bhagavAna: he gautama! enuM phaLa saMyama. - gautama he bhagavan! saMyamanuM zuM phaLa? bhagavAna: he gautama! saMyamathI pApakarmanAM dvAra (Azro) baMdha thAya. gautamaH he bhagavan! pApakarmanAM dvAre baMdha thavAthI zuM lAbha thAya? . bhagavAna: he gautama ! ethI tapa tapavAnuM mana thAya. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDAka savAla-javAma gautama he bhagavan ! tapa karavAnuM phaLa zuM? bhagavAna: he gautama ! ethI AtmAne lAgela kamarUpI 14. kacaro dUra thAya. gautama : he bhagavan ! karyAM dUra thavAthI zu thAya ? bhagavAna : he gautama ! ethI mana-vacana-kAyAnI pravRtti madha thavA lAge. gautama : he bhagavan ! A pravRtti aMdha thavAthI zu thAya ?' bhagavAna : huM gautama! ema thavAthI AtmAnuM nirvANu. eTale ke.madhAMya kAMthI AtmAnI savathA mukti thAya. gautama - he bhagavan ! ethI zuM thayu kahevAya ? : bhagavAna : huM gautama ! ethI AtmA siddha thayeA kahevAya.. (zrI geApALadAsabhAI paTela saMpAti zrI bhagavatIsAra" (pR. 13-15); tathA, paM. zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyA. sapAdita sthAnAMga-samavAyAMga (pR. 3-4.)ne AdhAre) A rIte bhagavane saMtasamAgama ane emanI sevAne para parAe. mAkSaprAptinA heturUpe vaNu vIne ene mahimA samajAvye (2) jJAnane mahimA gautama H he bhagavan ! koI mANasa evuM vrata le ke havethI huM sava prANe, sava bhUtA, sava jIvA ane sava savaeNAnI hiMsAne tyAga karu chu"; te tenuM vrata sunnata kahevAya ke tuta kahevAya ? bhagavAna: he gautama ! tenuM te vrata kadAca suvrata hAya ke kadAca duta paNa hAya. gautama : he bhagavan! enuM zuM kAraNa ? bhagavAna : 'he gautama ! e pramANe vrata lenArane, A jIva che, A ajIva che, A trasa (jaMgama) jIva che, A sthAvara jIva che"--evuM jJAna na hoya, te tenuM te vrata sutrata na kahevAya.. paNa hu ta kahevAya. jene jIva-ajIvatu jJAna nathI, te jI- Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -142 guru gautamasvAmI hiMsA na karavAnuM vrata le te te satya bhASA nathI balate, paraMtu asatya bhASA bole che. te asatyavAdI puruSa sarva bhUte- prANemAM mana-vANI-kAyAthI ke jAte karavuM, bIjA pAse karAvavuM ke karanArane anumati ApavI-e traNe prakAre saMcamathI rahita che, viratithI rahita che, ekAMta hiMsA karanAra tathA ekAMta ajJa che. paraMtu jene jIva vagerenuM jJAna che, te temanI hiMsA na karavAnuM vrata le, te tenuM ja vrata sutrata che, tathA te sarva bhUta -prANemAM badhI rIte saMyata, virata, pApakarma vinAne, karma baMdha vinAne, saMvarayukta, ekAMta ahiMsaka ane paMDita che. ("zrI bhagavatIsAra', pR. 30-31) bhagavAne pitAne mukhe jJAnane ATale badhe mahimA gautamane kahI saMbhaLAvyuM. tethI ja te "nA to yA" ema kahevAmAM AvyuM che. (3) ' dharmanuM jJAna kevI rIte thAya? gautamahe bhagavana ! kevaLajJAnI pAsethI ke enAM zrAvakazrAvikA athavA upAsaka-upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA jIvane kevaLajJAnIe kahelA dharmanuM jJAna thAya? bhagavAna he gautama! kaI jIvane thAya, keIjIvane na thAya. je jIve jJAnane AvaraNa karanAra karmane kaMIka aMze kSaya ane kaMIka aMze upazama karyo hoya, te jIvane keInI pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa kevalIe kahelA dharmanuM jJAna thAya. paraMtu je jIvanA jJAnAvaraNIya karmane kSaya nathI ke te jIvane kevalI vagerenI pAsethI sAMbhaLyA vinA dharmanuM jJAna na thAya. (samyagdarzananI tathA pravrajyAnI prApti aMge tema ja zuddha saMyamanA pAlana aMge paNa A pramANe ja samajavuM) gautama H he bhagavana ! kevalI vagere pAsethI sAMbhaLyA vinA kaI jIva kevalajJAna prApta karI zake ? Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDAka savAla-javAba 143 bhagavAna : huM gautama ! kevalajJAnAvaraNIya kamaneA kSaya karanAra jIva kevalI vagere pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa kevalajJAna prApta karI zake. gautama : huM bhagavAna ! keTalI vagere pAsethI dhama sAMbhaLanAra jIva, upara pramANe, dhama thI mAMDIne kevalajJAna vagere prApta kare ? bhagavAna : huM gautama ! kevalI vagere pAsethI dhama sAMbhaLanArA jIva paNa jJAnAdinuM AvaraNa karanAra tema ja aMtarAya karanAra karmAnA yeApazama ke kSaya kare, te ja te badhuM prApta kare, nahI te na ja kare. ('zrI bhagavatIsAra,' pR. 16-24, TUMkAvIne.) bhagavAnanA A kathanamAM AtmasAdhanAmAM svapuruSA tuM je mahattva dhvanita thAya che, te ja jinapravacanane sAra che, ane mIjA te mAtra sahAyarUpa ke nimittarUpa ja banI zake, ema kahI zakAya. (4) ja zrAvakanA mamatvanI maryAdA gautana : he bhagavan ! sAdhuonA upAzrayamAM sAmAyika vratanA svIkAra karIne beThelA zrAvakanAM vastrA vagere kAI upADI jAya, te sAmAyika pUruM thayA pachI e vastunI tapAsa karanAra zrAvaka zuM peAtAnI vastunI tapAsa kare che ke mIjAnI ? bhagavAna H he gautama ! e zrAvaka peAtAnI vastunI zeAdha kare che, paNa khIjAnI vastunI zeAdha nathI karatA. kAraNa ke, sAmAyika karatI vakhate joke zrAvakanA manamAM evA bhAva hAya che ke 'mAre hiraNya nathI, suvaNu nathI, vastra nathI, dravya nathI' vagere. paNa eNe peAtAnA mamatvapaNAne tyAga karela nathI, tethI ema kahevAya che ke te peAtAnI vastunI zeAdha kare che, paNa bIjAnI vastunI zeAdha karatA nathI. (zrI bhagavatI sUtra,' zataka 8, uddezaka 5; 'zrI mahAvIrakathA' pR. 276ne AdhAre) Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 . guru gautamasvAmI - bhagavAnanI vicArazailI ane prarUpaNAmAM kevI vivekazIlatA ane vyavahArutA rahelI che, te A nAnA kathana uparathI paNa samajI zakAya che. - ArAdhaka ane virAdhaka - gautama : he bhagavana ! keTalAka anya saMpradAyIe ema kahe che ke, zIla ja zreya che; bIjA kahe che ke, mRta eTale ke jJAna ja zreya che; ane trIjA kahe che ke anya nirapekSA zIla ane zrata zreya che. te he bhagavan! temanuM kahevuM barAbara che? mahAvIraH he gautama ! te lekenuM kahevuM mithyA che. mArA mata pramANe cAra prakAranA puruSo heAya cheH 1. keTalAka zIla-. saMpanna che, paNa zratasaMpanna nathI. 2. keTalAka zratasaMpanna che, paNa zIlasaMpanna nathI. 3. keTalAka zIlasaMpanna che ane zratasaMpanna paNa che. jyAre 4. keTalAka zIlasaMpanna nathI tema zratasaMpana paNa nathI. temAM je prathama prakArane puruSa che, te zIlavAnA che paNa zratavAna nathI. te uparata (pApAdithI nivRtta) che, paNa dharmane jANatA nathI. te puruSa aMzataH ArAdhaka che. bIje. puruSa zIlavALe nathI paNa zrutavALe che. te puruSa anuparata (pApathI anivRtta) chatAM dharmane jANe che. te puruSa aMzataH virAdhaka che. trIjo puruSa zIlavALe che ane mutavALa paNa che. te (pApathI) uparata che ane dharmane jANe che. te sarvAze ArAdhaka che. ane je puruSa che, te zIlathI ane zratathI rahita che. te pApathI uparata nathI, ane dharmathI ajJAta che. te puruSa savaze virAdhaka che. (ArAdhaka eTale Astika, dhamI, ane virAdhaka eTale nAstika, vidhamI) ("zrI bhagavatIsAra', pR. 31) rathanAM be paiDAnI jema jJAna ane cAritra bannenA samAna Adara ane vikAsa vagara AtmasAdhanA saphaLa na thaI zake. eTalA mATe ja kahevAmAM AvyuM che ke "jJAnayiAkhyAM mokSa Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa sAla javAma ($) ayyapathikI ane sAMpAyikI kriyA rAjagRha nagarane prasaMga che. gautama : he bhagavan ! sAme temaja mAjue gADAnAM dhUsasa jeTalI AgaLa-AgaLanI jamInane joI joI ne cAlatA saMyamI anagAranA paga nIce ajANatAM kUkaDInuM baccuM, matakanuM baccuM' ke koI sUkSma jIva ( kuliMgacchAya-kIDI jevA sUkSma jaMtu) AvI jAya ane maNu pAme, te he bhagavan ! te anagArane airpathikI kriyA lAge ke sAMparAyikI lAge ? mahAvIra : he gautama ! tene ayyapathikI kriyA lAge, paNa sAMyarAyikI na lAge. gautama : he bhagavan ! ema zAthI ? mahAvIra : huM gautama ! jenAM krAdha, mAna, mAyA ane leAla naSTa thayAM hAya, tene aiyyapathikI kriyA lAge. sUtrane anusAre vatA sAdhune aiA~pazcikI kriyA ja lAge che. sUtra viruddha vanArane tema ja keAdhAdi yukta sAdhune ja sAMparAyikI kriyA lAge, ( zrI bhagavatIsAra', pR. 42) O mananA jevA sArA ke mAThA ane haLavA ke tIvra pariNAma hoya e pramANe kama nA sArA ke mATho aMdha thAya, e mahattvanI vAta A praznottaramAMthI paNa jANI zakAya che. a 145 (s) jIvAne kamaja kevI rIte cATe? gautama : huM bhagavan ! varjhane je mela cATe che, te puruSaprayatnathI cATe che ke svAbhAvika rIte cATe che ? 3 mahAvIra che gautama ! puruSaprayatnathI paNa cATe che ane svAbhAvikapaNe paNa cATe che. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : te : guru :gautamasvAmI gautama te pramANe jIvAne je karaja cATe che, puruSaprayatnathI ane svAbhAvikapaNe ema baMne rIte cATe che? mahAvIra : huM gautama! jIvAne je karaja cATe che, te puruSaprayatnathI cADhe che, paNa svAbhAvika rIte nathI cATatI, jIvAnA vyApAra traNa prakAranA che : maneAvyApAra, vacanavyApAra, ane kAyavyApAra. e traNa prakAranA vyApAra vaDe jIvAne kramAMpacaya thAya che. ('zrI bhagavatI sAra', pR. 44) mana, vacana ane kAyAnI pravRtti e ja jANe ka va NuAnA paramANuone AtmA tarapha kheMcAI AvavAnuM AmaMtraNa Ape che. ane pachI A pravRttinA sArA-khoTApaNA pramANe kamane aMdha paNa zubha ke azubha thAya che. 146 (8) jIva bhAre tathA halake kevI rIte thAya? gautama : he bhagavan ! jIvA jaladI (kanA bhArathI) bhAre kevI rIte thaI jAya ? : # mahAvIra hai gautama ! hiMsA vaDe, asatya vANI vaDe, cArI vaDe, maithuna vaDe, parigraha vaDe, krodha vaDe, mAna vaDe, mAyA vaDe, leAbha vaDe, rAga vaDe, dveSa vaDe, kalaha vaDe abhyAkhyAna ( mithyA ALa devA ) vaDe, cADI khAvA vaDe, ati ane rati vaDe, niMdA vaDe, kapaTapUrvaka kheATu' khelavA vaDe, ane aviveka ( mithyAda nazalya ) vaDe jIveA jaladI bhArepaNu pAme che. gautama : huM bhagavan ! jIve zIghra halakApaNu kevI rIte pAme ? mahAvIra : huM gautama! upara jaNAvela hiMsAdi aDhAra pApasthAnonA tyAga karavAthI jIva zIghra halakApaNu'. prApta kare che, e ja rIte hiMsAdri aDhAra pApasthAne na tyAganAranA saMsAra vadhe che, lAMkhA thAya che, tathA te saMsAramAM bhamyA kare che; paraMtu Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDAka savAlajavAba 147 temAMthI nivRtta thanArane saMsAra ghaTe che, TUMke thAya che, ane te saMsArane oLaMgI jAya che. haLavApaNuM, saMsArane ghaTADa, saMsArane TUMka karo ane saMsArane oLaMga e cAra prazasta che, tathA bhArepaNuM, saMsArane vadhAre, saMsArane lAMba kare ane saMsAramAM bhamavuM e aprazasta che. ("zrI bhagavatIsAra', pR. 51) karmanA bhArathI jIvanA bhAre thavAnAM ane karmanA bejathI mukta thaIne haLave thavAnAM mULabhUta kAraNe (aDhAra pApasthAne)nuM vizleSaNa A praznottaramAM sugama rUpamAM jANavA maLe che. keNa sUtelA bhalA ane keNa jAgatA bhalA? jayaMtIH he bhagavana !sUtelApaNuM sAruM ke jAgelApaNuM sAru? mahAvIraH he jayaMti! keTalAka ivenuM sUtelApaNuM sAruM ane keTalAka jIvanuM jAgelApaNuM sAru. adhamI lekenuM sUtelApaNuM ja sAruM; kAraNa ke te ja e leke aneka bhUtaprANaene duHkha ApanArA na thAya; tema ja pitAne ke bIjAne ke baMnene ghaNuM adhArmika saMjanA (kiyA) sAthe na joDe. paraMtu je jIve dhArmika che, teonuM jAgelApaNuM sAruM che, kAraNa ke teo aneka bhUtaprANIone sukha ApanArA thAya che; ane pitAne, parane ke baMnene ghaNI dhArmika saMjanA (kiyA) sAthe jeDanAra thAya che. vaLI e jIvo jAgatA hoya te dharmajAgarikA vaDe pitAne jAgrata rAkhe che. mATe e jIvanuM jAgelApaNuM sAruM che. ' jayaMtI he bhagavana!sabalapaNuM sAruM ke durbhayapaNuM sAruM ? mahAvIraH he jayaMti! keTalAka chAnuM sabalapaNuM sAruM ane keTalAkanuM dubalapaNuM sAruMH dhArmika jIvonuM sabalapaNuM sAru, ane adhArmikanuM durbalapaNuM sAruM. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ju, gautamasvAmI - jayaMtIH dakSapaNuM-uvamIpaNuM sAruM ke ALasupaNuM sAru? mahAvIraH he jayaMti! dhArmika jIvanuM udyamIpaNuM sAruM; ane adhArmika jhanuM ALasupaNuM sAru. dhArmika jIve udyamI (dakSa) hoya, te AcAryAdinI ghaNI sevA kare che, mATe teonuM dakSapaNuM sAruM che. ( "zrI bhagavatIsAra, pR. 227) - dhamI jIvanuM jAgavApaNuM, baLavAnapaNuM ane udyamIpaNuM ane adhamI jIvanuM ghaNazIpaNuM, azaktapaNuM ane ALasupaNuM anya jIvone lAbhakAraka ke hAninivAraka thaI paDe che, ene bhAva e che ke dhama banavAno sAco mArga cUkI jaIe te. AvA avaguNI banI jaIe. (10) nAnA ane moTA zarIravALA jIvanI samAnatA gautama : he bhagavan! kharekhara hAthI ane kuMtha e bene jIva samAna che? mahAvIraH hA gautama! hAthI ane kuMthavAne jIva samAna che. jema keI puruSa eka dIpakane moTA oraDAmAM mUke te tene prakAza te oraDA jeTale thAya che; vAMsanA TopalA nIce mUke te TopalA jeTaluM thAya che tathA nAnA kuMDA nIce mUke te kuMDA jeTalo thAya che, tema jIve ja pitAnAM karmo vaDe nAnuM athavA mahuM je zarIra prApta karyuM hoya che, te AkhA zarIrane jIva pitAnA pradezathI sacitta karI de che. ("zrI bhagavatIsAra', pR. 316) vyavahAru daSTie bhale game te bheda heya paNa tAtvika daSTie badhA jIvo samAna che, e vicAra samatA, ahiMsA ane karuNA jevI vRttio ane dharma pravRttione vega ApI zake che. jainadharme ahiMsA upara je khUba bhAra Ape che, te mukhyatve badhA jIvomAM rahelI AvI tAtvika samAnatAne kAraNe ja. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DAka savAla-javAba 149 * jIva zAzvata ke azAzvata? gautamaH he bhagavana ! zAzvata che ke azAzvata? mahAvIraH he gautama! dravyanI apekSAe ja zAzvata che; ane paryAnI apekSAe azAzvata che. (vividha pariNAmonI apekSAe jIva azAzvata che; kAraNa ke eka pariNAma utpanna thAya che, ane bIju nAza pAme che, paraMtu jIvadravya te kAyama rahe che.) . ("zrI bhagavatIsAra', pR. 435) A sAva TUMkA praznottaramAM paNa dareka bAbatane judA judA daSTibiMduthI eTale ke judI judI apekSAe cakAsI joIne satyanI vadhumAM vadhu najIka pahoMcavAnI jaina darzane uddadhelI anekAMta paddhatine upayoga thayeluM joI zakAya che. zrAvakanI hiMsAnI maryAdA gautamaH he bhagavan! zramaNanA upAzrayamAM rahIne sAmAyika vrata karanAra zrAvakane aryApathikI (kaSAya vagaranI, kevaLa zarIranA halanacalanarUpa) kriyAno doSa lAge ke sAMparAyikI (eTale kaSAyaprerita) kriyAne deSa lAge? bhagavAna: he gautama! ene aiyapathikI kriyAne nahIM paNa sAMparAyikI kriyAne doSa lAge, kema ke ene AtmA hajI kaSAyanAM sAdhane yukta che. gautamaH he bhagavan! keI zrAvake trasa (jaMgama) jInI hiMsA na karavAnuM vrata lIdhuM hoya, paNa pRthvIkAya chanI hiMsA na karavAnuM vrata na lIdhuM hoya. have je e gRhastha pRthvIne khedatAM kaI jaMgama (trasa) jIvanI hiMsA kare, te tene pitAnA vratamAM aticArane deSa lAge? Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 150 - guru gautamAravAmAM bhagavAna: he gautama! ene e doSa lAgatuM nathI, kAraNa ke zrAvaka je pravRtti kare che te tenI hiMsA karavA mATe (hiMsA karavAnA saMkalpathI) nathI karate. e ja rIte vanaspatinI hiMsA nahIM karavAne niyama lenAra pRthvIne khedatAM keI vRkSanA mULane chedI nAMkhe te paNa ene e doSa lAgatuM nathI. ("zrI bhagavatIsAra', pR. 108-9ne AdhAre) eka eka pravRttithI thanAra deSa-adeSane vicAra niyamanI maryAdA ane mananAM pariNAmonI daSTie karavAmAM Ave te ja yathArtha nirNaya thaI zake, e pAyAnI vAta bhagavAnanA A kathana uparathI paNa jANI zakAya che. lAMbuM, hUMpha, zubha, azubha AyuSya gautamaH he bhagavan! jIve TUMku (zubha) AyuSya kevI rIte bAMdhe che? bhagavAna: he gautama! hiMsA vaDe, asatya vANI vaDe ane zramaNa-brAhmaNane sajIva ane na khape evAM sadoSa AhAra-pANI vagere ApavAthI-ema traNa kAraNathI chava TUMku AyuSya meLave che. gautama: he bhagavana! cha lAMbuM (zubha) AyuSya zAthI meLave che? bhagavAna: he gautama! ahiMsA vaDe, satya vaDe ane zramaNabrAhmaNane nijIva ane nirdoSa AhAra-pANI vagere padArtho ApavAthI jIva lAMbuM AyuSya pAme che. - gautamaH he bhagavana! ja lAMbuM chatAM azubha (duHkha bharyuM) AyuSya zA kAraNe pAme che? bhagavAna: he gautama! hiMsA karIne, jUThuM bolIne tathA zramaNa-brAhmaNanI hIlanA, niMdA, phajetI, gaha ane avamAnanA Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DAka savAla-javAba 151 karavAthI tema ja emane amanejha (kharAba-aprIya, jevA paNa na game evAM) khAna-pAna vagere ApavAthI jIva lAMbuM paNa duHkhabharyuM (azubha) AyuSya bAMdhe che. gautamaH he bhagavan! jIve lAMbuM ane zubha (sukhapUrvaka bhagavAya evuM AyuSya zAthI bAMdhe che? bhagavAna H he gautama! prANenI hiMsAthI bacIne, khoTuM nahIM belIne tema ja zramaNa-brAhmaNanI vaMdanA-bhakti karavApUrvaka emane manejha (sArA) ane rUcikara AhArapANI vagere ApavAthI jIva zubha dIrgha AyuSya bAMdhe che. ("zrI bhagavatIsAra, pR. para-pa3ne AdhAre) jevuM karIe tevuM pAmIe ane sArA-khoTA IrAdA mujaba sAruM-khoTuM phaLa meLavIe, evA prabhunA zAsanamAM pravartatA. adala InsAphanAM darzana bhagavAnanI A vANImAM paNa thAya che. (14). jIvonI saMkhyAmAM pheraphAra thato nathI gautamaH bhagavana ! ja vadhe che, ghaTe che ke avasthita rahe che?' mahAvIraH he gautama! ja vadhatA nathI, ke ghaTatA nathI, paNa avasthita rahe che. gautamaH he bhagavan! nairayike zuM vadhe che, ghaTe che ke avasthita rahe che? mahAvIraH he gautama! narayika vadhe paNa che, ghaTe paNa che ane avasthita paNa rahe che. e pramANe cheka vaimAnika deve sudhI jANavuM. gautamaH he bhagavan! siddho vadhe che, ghaTe che ke avasthita mahAvIraH he gautama! siddho vadhe che, ane avasthita paNa rahe che, paraMtu kadI ghaTatA nathI. ' . Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara guru gautamasvAmI gautama? he bhagavana! keTalA kALa sudhI jIvo vadhyAghaTayA vinA avasthita rahe? mahAvIraH he gautama! sarva kALa sudhI. (kAraNa ke kula jInI saMkhyAmAM vadhaghaTa thatI ja nathI. amuka gatimAM jIvanI vadhaghaTa bhale thAo.) ("zrI bhagavatIsAra, pR. 431) jInuM sthAnAMtara thatuM rahe che, ane judI judI gatimAM rahetA jIvonI saMkhyAmAM paNa vadhaghaTa thatI rahe che, chatAM enI ekaMdara saMkhyAmAM pheraphAra thatuM nathI ? jaina darzananA A tatvavicAra sAthe "pUrNamAMthI pUrNa laI levA chatAM je zeSa rahe che, te pUrNa ja rahe che. e upaniSadanA tatvavicAranI sarakhAmaNI karavA jevI che. mAMdAnI mAvajatano mahimA bhagavAna mahAvIre mohanIya karma bAMdhavAnAM 30 kAraNe batAvyAM che, temAM chaThuM kAraNa samajAvatAM bhagavAne kahyuM che ke mAMdAnI, preraNA dvArA ke pitAnI AvaDatathI, sevA karavAnI zakti hevA chatAM, je kaI mahAghera pariNamI auSadhInI mAgaNI Adi kAma na kare te paNa mahAmahanIya karma bAMdhe che. mAMdAnI mAvajata (sevA) karavI, e zrI jinane upadeza che. A bAbatamAM gautamasvAmI bhagavAna mahAvIrane pUche che? he bhagavan! je mAMdAnI mAvajata kare te dhanya che ke je Apane darzanathI pAme e dhanya che ? bhagavad : he gautama! je mAMdAnI mAvajata kare che te dhanya che. gautama : bhagavana! Apa evuM zA uparathI kahe che? bhagavAna H he gautama! je mAMdAnI sevA kare che te mane Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gheADAka savAla-javAma 153 -darzanathI pAme che; [ arthAt ] je mane danathI pAme che, te bImAranI sevA kare che. AjJAnuM pAlana karavuM te arAnu darzana che. tethI ja huM gautama ! huM ema kahuM chuM ke je mAMdAnI mAvajata kare che te mane dazanathI pAme che [arthAt] je mane darzanathI pAme che, te mAMdAnI sevA kare che. ( 'Avazyaka hAribhadrI,' pR. 661 tathA 'dazAzrutaskaMdha,' adhyAya 9.) mAMDhAnI mAvajata e paNa prabhune pAmavAnA eka mArga che, e sevAlakSI vicAranuM bIja A praznottaramAM jovA maLe che. jainadhama mAM vaiyyAvaccanA--sevAbhAvanAnA--sevAparAyaNatAne je mahimA varNavavAmAM Avye che te kharAkhara samajIne manana ane amala karavA ceAgya che. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devazarmAne pratibaMdha bhagavAna mahAvIranA jIvananuM tyAre baheteramuM varSa cAlatuM hatuM. utkaTa sAdhanAnAM apAra kaSTo sahI sahIne ane kALanA ghasArA pAmIne kAyA have jANe kALadharmane mATe sajaja thaI rahI hatI. kALanA dharmathI-kAyAne tajIne sadAne mATe vidAya thavAnA niyamathI -mahAtmA ke alpAtmA, rAjA ke raMka athavA kuMjara ke kIDI ke bacI zakatuM nathIH vizvane e aphara niyama che, ane vizvaracanAnuM e sarvamAnya satya che. ane ATaluM ja zA mATe, mRtyu chekALadharmane niyama che-te duniyA dejakha banatI bacI jaIne vasavA lAyaka banI rahI che. bhagavAnanuM e chelluM (beMtAlIsamuM) mAsuM hatuM. bhagavAna e mAsuM pAvApurImAM rahyA hatA. hastipALa rAjAnI rajajugazALA (kArakunenI kacerI)mAM teone utAre hate. trikALajJAnI bhagavAne joI lIdhuM ke have pitAnuM AyuSya pUrNa thavAne avasara najIkamAM ja che ane hajI sudhI gautamane pUrNa AtmasAkSAtkAra-kevaLajJAna thayela nathI, paNa e mATe samaya paNa pAkI gayA che. e prabhuparAyaNa sAdhakane jANe mALAnA 107 maNakA te gaNuI cUkyA che ane mAtra chelA eka ja maNakA mATe sAdhanAnI pUrNatA ane saphaLatA adhUrI rahI che, aTakI gaI che. ane enuM kAraNa paNa kevuM acaraja pamADe evuM che! saMsAranAM jugajugajUnAM baMdhanethI kaMIka ne mukti apAvanAra khuda zramaNa bhagavAna mahAvIra uparanAM akhaMDa anurAga ane bhaktisabhara rAgadaSTi ja gautamasvAmInA kevaLajJAnane rokI rahyAM hatAM-jANe mane vihArI pakSInI gati sAva najIvA kAraNe rokAI gaI hatI! mA evuM che. A bhagavAna mAthI kaIka Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devazamane pratibaMdha bhagavAne vicAryuMH gautamanA mArA uparanA anurAgane dUra karavAnuM chelluM kalyANakArya, kaMIka kaThera thayelA dekhAIne paNa, mAre ja karavuM rahyuM. baMdhiyAra banI gayelA pANIne vahetuM karavA mATe baMdhanA ekAda bhAgane teDI pADavA je kaIka AghAta gautamanA mArA taraphanI rAgadaSTithI bharelA aMtara upara nahIM paDe, tyAM sudhI ene sAdhanAnI paripUrNa siddhinA amRtane lAbha nahIM maLe. ane bhagavAne gautamane AjJA karIH "he gautama ! ahIMthI De dUra eka gAmamAM devazarmA nAme vipra rahe che. e saraLapariNAmI, satyane jijJAsu ane dharmane icchuka che. a5. pratibaMdhathI meTo dharmalAbha thAya, e avasara che. tuM e. gAmamAM satvara jA ane e viprane pratibaMdha pamADI ene uddhAra kara. tane paNa A kAryathI mahAna lAbha thaze; A prasaMga te tArA uddhAranuM paNa nimitta banaze." bhagavAnanI AjJA e gautamane mana kRpAsiMdhu bhagavAnanI meTI kRpAprasAdI hatI. e mATe teo sadAya tatpara rahetA. ane saMsAranA jIvane uddhAra karavAnuM kAma te dharmanI prabhAvanA karavA jevuM mahAna lAbhanuM kAma hatuM, eTale gautamasvAmIne e. managamatuM kArya hatuM. bhagavAne AvA uttama kArya mATe pitAne AjJA karI tethI gautama apAra AhalAda anubhavI rahyA ane potAnI jAtane dhanya mAnavA lAgyA. eMzI varSa jeTalI pAkaTa uMmare pahoMcavA chatAM gautamasvAmI sadA bhagavAnanI AgaLa pitAnI jAtane eka zizu jevI ja mAnatA hatA. bhagavAnanI AjJA zire caDAvIne gautamasvAmIe tarata ja brAhmaNa devazarmAne pratibaMdha ApavA enA gAma tarapha vihAra karyo ane pitAnA nirmaLa saMyama ane jJAnanA pratApe e. vipradevane sAva alpa samayamAM dharma pamADa. prabhunI AjJAnuM pAlana karyAno AnaMda ane saMtoSa sAthe. gautamasvAmI, bhagavAnanA caraNomAM pahoMcI javA mATe, tarata ja, e gAmathI pAchA pharyA. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 bhagavAnanu meAkSagamana chelle cAmAsu` bhagavAna pAvApurImAM rahyA hatA. caiAmAsAnA sADA traNa mAsa jeTale samaya vItI javAnI taiyArImAM hatA. bhagavAne kALanAM eMdhANu pArakhI lIdhAM hatAM; ane gautamanI siddhi mADenA nAne sarakhA avarodha dUra karavA emane bIje gAma mAkalI dIdhA hatA. 1 AyuSyanA darane saMkelI letAM letAM paNa leAkakalyANanI bhAgIrathIne vahAvI javA mATe leAkanA hitakArI zramaNa bhagavAna mahAvIre, e divasanA upavAsanuM tapa karIne, akhaMDa dhArAe aMtima dezanA ApavAnI zarUAta karI. e dezanAmAM bhagavAne pApanAM phaLe, puNyanAM kaLA ane bIjA paNa aneka upakAraka praznonuM nirUpaNa karyuM. pa`dA bhagavAnanI e vANIne ekAgra citta, aMtaranA kaceALAmAM, bhAva-bhaktipUrvaka jhIlI rahI. bhagavAnanI e chellI dha padAmAM aneka viziSTamAnya vyaktio tathA kAzI-kAsalanA nava lIcchavI ane nava mallIkI (malllA) maLIne aDhAra rAjAe paNa upasthita hatA. kALanI ghaDImAMthI jema jema samayanI retI saratI jatI hatI, tema tema bhagavAnanA mahAnirvANunI ghaDI najIka AvI rahI hatI. zrIjI taraphathI AkAzamAM bhasmaka grahanA ceAga thavAnI taiyArI hatI. zakendre e ceAgane kAraNe pravacana upara thanArI mAThI asarathI prabhuzAsanane ugArI levA mATe bhagavAnane vinati karI : "bhagavAna ! Apa ApanA AyuSyane kevaLa paLavAra jeTalu ja lAMbu kare te, eTalI vAramAM, A grahu zAMta thaI jaze ane ApanuM zAsana Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAnanuM mokSagamana 157+ enAthI AvI paDanArI musIbatathI bacI jaze. kRpAnAtha,. saMsAra upara ATalI kRpA karo." meha-mAyA-mamatA ane rAga-dveSathI mukta vItarAga bhagavAne, jarA paNa calita thayA vagara, pUrNa svaratAthI kahyuM : "he devarAja!. kudaratanA niyama ane bhavitavyatAnA Adeze sadA-sarvadA apharaH hoya che. ane tIrthakara, cakravatI ke kaI paNa mAnavI emAM. pheraphAra karI zakato nathI. mArA AyuSyanI avadhi eka paLa. mATe paNa vadhAravAnuM zakya nathI." parSadA bhagavAnanI taTasthatAne abhinaMdI rahIH dhanya prabhu!. dhanya ApanI vANI ane dhanya ApanI nyAyabharI praNAli! ane ema karatAM karatAM kArataka vadi (gujarAtI Aso vadi) amAvAsyAnI madharAtanI kSaNa AvI pahoMcI ane, samayane paripAka pUre thaye hoya ema, lekahRdayanA svAmI bhagavAna AyuSyanuM baMdhana pUrNa karIne mahAnirvANa pAmIne siddha, buddha, pAraMgata. nirAkAra, niraMjana banI gayA. parSadA e siddha, buddha, mukta bhagavAnane, dIna-anAtha bhAve, AMsubharI aMjali arpaNa karIne, praNamI rahI. bhagavAna te. divase maryaM maTIne sarva zubha-zuddha bhAvanAnA puMjarUpe. amarya-amara banI gayA. pAvApurInI dharatI te divase vizeSa pAvana thaI gaI amAvAsyAnI e rAtri meTuM dharmaparva banI gaI lokee dIvA pragaTAvIne prabhunA nivaNakalyANakanuM bahumAna karyuM. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 gautamanI vedanA gautamasvAmI devazarmAne pratibaMdha karIne pAvApurI pAchA AvI rahyA hatA. emanuM rama rama prabhunI AjJAnuM pAlana ryAnA ullAsathI vikasI rahyuM hatuM. je divase paramAtmAnI AjJAnuM pAlana karavAne ane keI abUjha jIvane bUjhavIne ene uddhAra karavAne avasara maLate, e divasa gautamasvAmIne mATe divALInA parva je AnaMdabharyo banI jate. Ajano divasa e ja hate. gautamasvAmI jhaDapathI pAchA pharatA hatA. emane hatuM : jyAre bhagavAnanA caraNamAM pahoMcI jAuM ane kyAre emanA AdezanuM pAlana kyanI vAta emane nivedita ka! vaLI, bhagavAnathI dUra rahevAnuM te emane sadAya vasamuM lAgatuM, eTale emanuM mana te haMmezAM satvara prabhunA sAMnidhyamAM pahoMcI javA ja talasatuM -rahetuM H kyAre mArA tAraNahAra prabhunI nizrAmAM pahoMcI jaIne emanAM pAvanakArI darzana pAmuM ? '' gautama vegathI cAlI rahyA che ane prabhunI pAse satvara pahoMcI javAnI tIvra jhaMkhanAmAM Aje te TUMkI vATa paNa jANe lAMbI thaI paDI che! " . ane.ane....ane, aDadhe raste ja, ati asahya vAta emanA sAMbhaLavAmAM AvIH bhagavAna mahAnirvANa pAmyAnA samAcAra gautamane maLyA ! jANe kamaLanA sukamaLa phUla upara vApAta thaye hoya ema e khabara sAMbhaLIne gautama stabdha ane dimUDha thaI gayA. emanuM hema rema becena ane behoza banI gayuM, Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautamanI vedanA 159 emanI vAcA jANe harAI gaI, emanA aMtaranI vedanAne kaI avadhi na rahI. ' kevo abhAgiye ke bhagavAnanA agiyAra gaNadharamAMthI nava mekSe sidhAvyA; bIjA paNa aneka AtmAo siddhigatine pAmyA; Aje svayaM bhagavAna paNa muktidhAmamAM jaI pahoMcyA ane prabhune sauthI pahelo ziSya huM hajI paNa saMsAramAM ja vasI rahyo chuM! prabhu te mokSe sidhAvyA, have mAruM keNu? gautamanuM aMtara UMDA khedanI lAgaNIthI UbharAI gayuM. gautamasvAmInI badhI dizAo jANe baherI banI gaI emanA cittamAM sUnakAra vyApI gaye. kUvAthaMbha naMdavAI jAya ke saDhanA lIrelIrA thaI jAya ane vahANane bacavAne kaI mArga na rahe evI gherI nirAdhArI emanA hRdayamAM vyApI gaI. emane thayuM ? vApAta sAme A kevo kAramo gajaba muja raMka upara tUTI paDayo ! manane kaMIka kaLa vaLI eTale prabhu dehI maTI adehI, rUpI maTIne arUpI ane matsya maTIne nirAkAra-niraMjana banI gayAno vicAra emanA aNu aNumAM vyApI gayo ane emanI AMkhe AMsue vahAvI rahI, emanuM hRdaya vedanAbharyo pokAra pADI rahyuM : je vahANanA sahAre sAdhanAnI saphara sahIsalAmata AgaLa vadhatI hatI, e vahANane sukAnI ja, vahANane majhadhAra mUkIne, cAlate thaye! have mAre hAtha keNu pakaDaze? mAruM zuM thaze? mArA beDAne pAra ke, utAraze? gautamanuM aMtara cheDIka kSaNe mATe asahAyatAnA UMDA aMdhakArathI lepAI gayuM. prabhu! prabhu ! Ape A te ke anyAya karyo! vizvAsa ApIne muja raMkano vizvAsabhaMga karyo? have mArA praznonA javAbo keNa Apaze ? mArI zaMkAonuM samAdhAna keNu karaze? mane he gautama !" kahIne hetathI belAvaze paNa koNa? karuNAsiMdhu bhagavAna! mArA kayA gunA badala Ape mArA tarapha AvI kaTheratA Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru, gautamasvAmI dAkhavIne mane aMta samaye ApanAthI aLage karyo? have mAru zaraNa. keNa banaze? huM to vizvamAM kharekhara dIna-anAtha banI gaye! zirachatra harAI jAya ane bALakanA aMtaramAM anAthatA, ekalatA ane asahAyatAne je aMdhakAra vyApI jAya e aMdhakAra gautamanA aMtaramAM vyApI gaye. prabhunI AgaLa gautama te potAnI jAtane sadAya bALaka ja mAnatA, ane prabhunA guNe ane jJAnanI AgaLa pitAnI vayane bheda bhUlI jatA. gautamane thayuM ke pRthvI, pANI, pavana, prakAza, jhADapAna, pazu-paMkhI-vizvanAM badhAMya ta ane sarve prabhunA virahe. udAsa banIne mUMgu 2dana karI rahyAM che. samagra vAtAvaraNa karuNAbharI vedanAthI bharAI gayuM che. Aje bhAratavarSanI zubhA harAI gaI che. gautamanA aNu aNumAMthI prabhunA virahanI vedanAnuM kaMdana. UThI rahyuM che. gautama jANe pitAnI jAtane ja vIsarI gayA che ane prabhunA nAmanA nisAsA nAkhIne pitAnI asahya vedanAne vyakta karavA prayatna karI rahyA che. ane chatAM tyAM AMsu lUchanAra, bhagna hRdayane AzvAsana ApanAra ane gherA zokanA saMtApane zAMta karanAra koI nahotuM! kaMIka AtmAone AzAstaMbha, aneka jIvane uddhAraka ane nipuNa taravaiye jANe Aje kAramI hatAzAnA gherA vamaLamAM aTavAI gayehato! eka ajJAta kavivare gautamasvAmInI vedanAne karuNAbharI bAnImAM rajU karatAM sAcuM ja kahyuM che keAdhAra ja huM to eka mune tAro re, have kezu karaze re sAra ? prItaDI hatI je pahelA bhavataNuM re, te kema vIsarI re jAya ? AdhAra ja mUjane me re TaLavaLato IhAM re, nathI koI AMsu lavaNahAra; "gautama!" kahIne keNa bolAvaze re? koNa karaze merI sAra AdhAra ja aMtara jAmI 2 aNaghaTatuM karyuM re, mujane mokalI gAma; aMtakAle re huM samajyo nahIM re, je cheka deze mujane Ama. AdhAra janma gaI have zobhA re bhAratanA lekanI re, huM ajJAnI rahyo chuM Aja; kumati mithyAtvI re jIma tIma belaze re, kuSNu rAkhaze mArI lAja? AdhAra ja Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevI Ave che ra che ke e vIra-viraha-vilApa - mujane melyo re TaLavaLato hAM ra thI koI AMsu lavaNahAra; un, gautama" kahIne koNa lAvaze re, koNa karaze morI sAra? Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saphaLa manoratha prabhunA aNadhAryA viyeganI vedanAne bhAra laIne gautama pitAne mArga kApI rahyA che, paNa manane keI sAMtvana maLatuM nathI. jIvana jANe asahya banI gayuM che. chellA tIrthapati zramaNa bhagavAna mahAvIranA prathama ziSya gautamasvAmInI sthiti paNa kaMIka prathama tIrthakara bhagavAna RSabhadevanA putra bAhubali jevI thaI hatI. A bAhubali bhagavAna RSabhadevanA bIjA putra. pitAne garva tajIne, badhe rAjavaibhava pitAnA moTA bhAI bharatane cakravartI banavA mATe soMpIne ane aNagArapada svIkArIne e ati ugra tapa ane dhyAnamAM UtarI gayA ane romAMcakArI kaSTone adIna bhAve sahana karI rahyA. bAra bAra mAsa sudhI teo AvI AkarI sAdhanA karatA rahyA, chatAM kevaLajJAnanI prApti dUra ne dUra ja rahI. emanI A siddhine rekI rahI hatI ahaMbhAvanI eka sAva nAnI sarakhI rekhA. emaNe tyAgamAgane saharSa svIkAra te karyo, paNa manamAM ahaMkArane aMdhakAra vyApI gayeH atyAre huM prabhunA dharmasaMghamAM jAuM te, mArAthI pahelAM tyAgI banelA mArA nAnA bhAIone mAre vaMdanA karavI paDe! dharmatIrthane e AcAra che ke tyAM janmanI vayanI meTAI nahIM paNa tyAgadharmanA svIkAranI vayanI meTAI ja abhivaMdanIya banI rahe che; te huM utkaTa pegasAdhanAne baLe kevaLajJAna meLavIne prabhunI parSadAmAM kema na jAuM ke jethI nAnA bhAIone vaMdanA karavAnI laghutAmAMthI bacI jAuM? ahaMbhAvanA A nAnA sarakhA aMze bAhubalinA sAdhanA Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 guru gautamasvAmI mArgane aMdhakAramaya banAvI dIdhe, pariNAme bAhubali tapa tapatAM ja rahyA, tapatAM ja rahyA, chatAM kevaLajJAna emanAthI dUra ne dUra ja rahyuM ! chevaTe, bhagavAna kASabhadevanI preraNAthI, sAdhvI-bhaginIo brAhmI ane suMdarIe pitAnA baMdhune enI bhUlanuM bhAna karAvyuM ane je paLe aMtaramAMthI aMhakArane aMdhakAra dUra thaye e kSaNe ja bAhubalinuM aMtara kevaLajJAnanA sarvamaMgalakArI prakAzathI jaLahaLI UDyuM. bAhubalinA A ahaMbhAvanI jema guru gautamasvAmIne bhagavAna mahAvIra uparane UMDe anurAga ja emanA kevaLajJAnane rekI rahyo hate. paNa ahIM e bhUlane batAvanAra have na koI tIrthakara hatA ke na keI bhikSu-bhikSuNa atyAre emanI pAse upasthita hatAM; gautamasvAmI sAva ekAkI hatA. bhagavAna uparane anurAga ja vIra ! vIra ! vIra!nA akhaMDa vilAparUpe gautamane becena banAvI rahyo hato ane emanA cittanI samatA ane zAtAne harI rahyo hate. gautamanA mananA eka eka aMzamAM jANe prabhu pratyene upAlaMbha bharyo hate he bhagavAna, Ape A zuM karyuM? aMta samaye mane aLago zA mATe karyo? Apane A mATe zuM kahevuM ? paNa have, jANe AvA gherA zeka-saMtApa-vilApamAM taraphaDavAne samaya pUro thaye heya ema, gautamasvAmInuM aMtara kaMIka sthirasvastha thayuM, emanA cittane kaMIka kaLa vaLI ane emane vicArapravAha bIjI dizAmAM vahevA lAgyuM. gautamasvAmI vicAravA lAgyAH prabhu te dInabaMdhu, karuNAsiMdhu ane jagatanA uddhAraka ! mArA upara teone kevI mamatA hatI! AvA prabhu kadI kaThera banI zake ke vizvAsabhaMga karIne cheha ApI zake kharA? bhagavAne te vAraMvAra samajAvyuM che ke gautama! dareka jIva pitAnI sAdhanAnA baLe ja siddhi meLavI zake che. bIjAnA baLe keI siddhi meLave ke bIje kaI jIva Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saphaLa manAratha 163 eka jIvanI sAdhanAnA phaLane rokI zake, evuM kyAreya anya nathI tema ja banavAnuM paNa nathI, teA pachI hajI sudhI mane kevaLajJAna na thayuM. emAM bhagavAnane ze doSa ? emAM te mArI peAtAnI ja koI bhUla hAvI joIe. * * ane gautamasvAmI vadhu ne vadhu aMtamu kha anIne vicAravA lAgyA; vIra-vIranuM raTana karatAM karatAM prabhunA vItarAgapaNAnA vicAra emanA aMtaramAM jAgI UThayA. emane thayuM: bhagavAna teA nima, nIrAgI ane vItarAga hatA. rAga-dveSane doSa emane spazI` zu zakatA na hatA. AvA jagahitakArI vItarAga prabhu mAruM ahita karavA mane a Mtasamaye peAtAthI aLagA kare kharA ? ane jANe emanA atare ja javAkha ApyA : nA....nA....nA, evuM bane ja nahIM ! prabhue je kaMI karyuM emAM te mAru kevaLa kalyANu ja hAya ! gautamasvAmInu ciMtana vadhAre gheruM banyuM ane emane spaSTa bhAsyuM ke prabhu mArA upara mamatA rAkhatA hatA evI mArI mAnyatA ja bhramaNAthI bharelI che. mamatA, Asakti, anurAga STi e badhuM te huM ja prabhu upara rAkhI beThA hatA. ane A rAgoSTi ja mArA kevaLajJAnane rokI rahI che. jyAM dveSabuddhi ke rAgASTinA thoDAka paNa maLa hoya tyAM AtmasiddhinuM amRta pragaTa na thaI zake e vAta te prabhue svamukhe ja mane samajAvI che, chatAM hu' prabhunI e zikhAmaNa vIsarI gayA ane prabhu uparanA anurAgamAM rAcate rahyo ! mArI siddhine rokanAra huM pAte ja chuM ! AmAM leAkAnA nAtha bhagavAnanA ze. doSa ? mArI A rAgadRSTine dUra karavA mATe ja karuNAsAgara bhagavAne aMtasamaye mane peAtAnI pAsethI aLagA karyAM ane mArA jIvanane mArI meLe ajavALavAnA mArge mane batAvI dIdhuM. A pazu mArA upara bhagavAnanA kevA mATe anugraha ! huM abUjha e samaye nahIM ane prabhune doSa devAnA mahAdoSamAM paDI gayA ! kSamAzramaNa bhagavAna, mArA A dveSane kSamA karaze ! Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 guru gautamasvAmI - ane eN pazcAttApa ane AtmanirIkSaNunA tApamAM gautama mInAM mehamAyA-mamatAnAM zeSa bazvana paLavAramAM bhasma thaI bayAM, emane. AtmA pUrNa nirmaLa banI gaye ane emanA jIvanamAM kevaLajJAnane divya prakAza vyApI gaye. - zramaNa bhagavAna mahAvIranuM vacana sAcuM paDayuM. tathI ta pragaTe ema bhagavAna mahAvIranuM nirvANa gautamasvAmInA kevaLajJAnanuM nimitta banI gayuM. che . kArataka vada (gujarAtI Aso vadi amAvAsyAnI rAtrInA puNyaparvano chelle para guru gautamasvAmInA kevaLajJAnathI prakAzamAna thaI rahyo. bAra aMgasUtra (dvAdazAMgI)nA ane cauda pUrvanA jJAnanA dhAraka gautamasvAmI te divase sarvajJa ane sarvadazI banyA. gautamasvAmInA prazAMta mukha upara maratha saphaLa thayAnI prasannatAnI AbhA vilasI rahI. vikrama pUrve 470mA varSanI A ghaTanA. e ghaTanAne Aje-vi. saM. 2030mAM-pacIsa varSanAM vahANuM vAI gayAM, chatAM enI yAda na bhulAvA pAmI che, na jhAMkhI banI che. - paraduHkhabhaMjana rAjA vikramAdityanuM navuM varSa guru gautamasvAmInA kevaLajJAnanI pavitra smRtine jagADatuM Uge che. bhagavAna mahAvIranA mahAnirvANanA puNyasmaraNanI sAthe guru gautamasvAmInA kevaLajJAnane prasaMga ekarUpa banIne sadAsmaraNIya banI gaye. dhanya bhagavAna mahAvIrasvAmI ! dhanya guru, gautamasvAmI ! . WWW.jainelibrary.org Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 mahAnirvANa bhagavAna mahAvIra dehamukta-siddha thayA hatA ane gautamasvAmI dehadhArI mukta AtmA-kevalI hatA tathA sAmAnya jina anyA hatA. paNa e e vaccenA A taphAvata te mAtra uparachallA ja hatA ane te paNa amuka samaya pachI dUra thavAneA hate, ane pachI annenA AtmA sadAne mATe eka ja sthAnamAM rahevAnA hatA ane bhagavAnanI vANI sAcI paDavAnI hatI. kevaLajJAnanI dvivya prabhAmAM gautamasvAmInI badhI labdhi, Rddhi ane siddhionA mahimA samAI gayA hatA; ane aDhAre pApasthAnAthI mukta thayelA emanA nirmaLa AtmA paranA upakAra mATe paNa camatkAro karavAnI ke camatkArI matAvavAnI vRttithI sa thA alipta thaI gayA hatA. vaLI, bhagavAna mahAvIranI hAjarImAM paNa teo labdhie ane siddhionA upayoga javalle karatA, chatAM sa kalyANakArI, bhadra, bhavya, prasanna ane paragaju prakRtine kAraNe leAkeAmAM eka labdhivata mahApuruSa tarIke emaneA mahimA ane prabhAva khUba vistaryAM hatA. kevaLajJAna pachI khAra varSa sudhI gautamasvAmI pRthvIne pAvana karatA rahyA ane gAma-nagarAmAM vicarIne bhagavAnanA zAsananI prabhAvanA dvArA janasamAjane dhamatInA mArge dAratA rahyA ane aneka AtmAonA uddhAra karatA rahyA. * Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI kALa pAke ane phaLa-phUla-pAMdaDAM kharavA lAge; samaya Ave ne nadI-saravaranAM nIra sukAvA mAMDe evuM ja deha ane AtmAnuM samajavuM. vakhata Ave ane AtmA navI yAtrA mATe pariyANa kare tyAre kAyA kALanA meMmAM dhakelAIne nakAmI banI jAya-bhale pachI e rUDI-rUpALI ane nIrogI hoya ke kALanA ghasArA khamI amIne ke Adhi-vyAdhi-upAdhine kAraNe jIrNazIrNa thaI gaI heyamATe te kahyuM che ke kAcanI keThI jevI kAyAthI te sArAM kAme. karI lIdhAM ja sArAM. gautamasvAmI pitAnI kAyAne vizvanA junA kalyANa mATe niraMtara upayoga karatA rahyA. ane bANuM varSanI paripakava vaye, jyAre emaNe joyuM ke kALadharmanA bela pahoMcI javAne vakhata thaI gayuM che tyAre, teo rAjagRhanagaramAM vaibhAragiri upara padhAryA ane kAyAnI mAyA upara pUrNa vijaya meLavIne emaNe eka mAsanuM aNusaNa svIkAryuM. e aNusaNane aMte gautamasvAmI mahAnirvANa pAmyA. emanI Atmata bhagavAna mahAvIra ane anaMta mukta AtmAonI nyAtamAM sadAne mATe bhaLI gaI.' bhagavAna mahAvIranA prathama ziSya gautamasvAmI te divase akSara sukhanA svAmI banI siddha, buddha, mukta thayA. rAjagRhanagaranuM guNazIla udyAna (vartamAna guNAyAtI) guru gautamasvAmInA aMtima saMskAranI smRtirUpe racavAmAM Avela jaLamaMdirathI pavitra tIrthadhAma banI gayuM. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 magalamaya vibhUti samabhAva e ja meAkSanA atima upAya. samabhAvane mATe ahiMsA joIe. ahiMsA karuNAne janmAve. karuNA vAtsalyane janma Ape. vAtsalya vizvamaitrInI bhAvanAne pragaTAve ane vizvamaitrInI bhAvanA jIvanamAM abhaya, vaira ane adveSanI pratiSThA karIne ane sarvatra vAtsalyanI amRtasaritAne vahAvIne sAdhakane kuMtA kare. jIvanasAdhanA, ceAgasAdhanA ke meAkSasAdhanAnA A ja rAjamA, je sAdhaka e mA nA puNyayAtrika ane enAM meha-mAyA-mamatAnAM jALAM ane kaleze-kaSAyA-karmAMnAM madhana dUra thaI jAya; ane enA AtmA sava jIvAnA kalyANunI maMgalamaya bhAvanAthI ulTasita anI jAya ane "vi jIva karuM zAsanarasI, isi bhAvadayA mana ullasI " e kavivANInA bhAva enA mana-vacana-kAyAnA samagra vyavahAramAM vyApI jAya. pachI teA e vizvanA kalyANamAM ja peAtAnA kalyANanAM dana karavA lAge : vizvanA jIvA sAthe e AvI ativirala ekarUpatA anubhave. guru gautamasvAmI AvA ja vizvakalyANakArI sAdhaka hatA. peAtAnI AvI vimaLa sAdhanAne maLe ja te jagatanA jIvA mATe moMgalamaya vibhUti anI gayA hatA ane emanAmAM aneka labdhio, Rddhio ane siddhienI adbhUbhuta ane camatkArI zaktie pragaTI hatI. tarasyAne pANI maLatAM, tApathI sa Mtapta thayelAne vRkSanI chAyA maLatAM, bhUkhyAne leAjana maLatAM, rAgIne auSadha maLatAM ane TADhe tharatharatAne uSmA maLatAM jevI zAtA vaLatI evI . Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 guru gautamasvAmI zAtA duHkha-zAka-saMtApathI ke Adhi-vyAdhi-upAdhithI parezAna thayelA jIvA guru gautamasvAmInuM zaraNu pAmIne anubhave che; are, emanuM zaraNu ja zA mATe, bhAva-bhaktipUrvaka karAtu emanuM nAmasmaraNu paNa vighnazAMti ane ISTaprAptinuM nimitta ane che : gautamasvAmInI AvI kIti atyAre paNa leAkajIvanamAM vistarI rahI che. emanu nAma ane kAma sakala maMgalanA nidhAnarUpa lekhAya che jANe nave nidhAna ane badhI Rddhio, siddhie ane labdhiene emAM vAsa thaI gayA na heAya ! paNa gautamasvAmIne mana te AvI badhI camatkArI zaktiAnu koI mUlya na hatuM. emane teA kevaLa AtmAnI zaktionA ja khapa hatA H jeTalA pramANamAM AtmA vizuddha thatA jAya eTale ke AtmA parabhAvane tajIne sva-bhAvamAM sthira thaI ne mAhya bhAvathI -puddagalabhAvathI dUra thatA jAya, eTalA pramANamAM ja AtmasAdhanA saphaLa thaI lekhAya--e paramasatya emanA rAma rAma sAthe vaNAI gayuM hatuM. tethI ja te AMtarika guNusoMpattine pragaTAvavA, paLamAtranA paNa pramAda sevyA vagara, niraMtara jAgrata rahIne, puruSArtha karatA rahetA ane Rddhi-siddhi-labdhienI sa'mohaka zaktio pratye udAsInatA dhAraNa karatA, ane koI jIvane e zaktiothI lAbha thaI jatA tApaNu tee enA gauravathI peAtAnI jAtane sadAya alipta ja rAkhatA. saMsAranA badhAya bhAvA taraphnI AvI anAsakti ane nivRitti emanI jIvanasAdhanA sAthe sAva sahajapaNe samarUpa banI gaI hatI. zramaNo teA nAmanA kIrtinI AkAMkSAthI alipta rahenArA anAsakta sAdhako ja gaNAya; eTale emanA jIvananI ane emanI sAdhanAnI vigate mahu ja ochI jANavA maLe e svAbhAvika che--kALanA aMdhArapacheDo oDhIne duniyAnI tavArIkhamAMthI lupta thaI javAmAM ja jANe emanI zAbhA rahela na hoya ! Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalamaya vibhUti - gautamasvAmI paNa e ja uagarLa paraMparAnA zreSTha sAdhaka na hatA. tethI ja, teo bhagavAna mahAvIranA mukhya ziSya ane prathama gaNadhara hovA chatAM, emanA jIvananI bahu ochI ane ochI vigate ApaNuM dharmagraMthamAM saMgharAyelI che. ane emanA camatkAranI vigatenuM te pUchavuM ja zuM ? kyAM dIna-dukhiyAnA belI, azaraNane zaraNuM, vinenA nivAraka, kAmanAonA pUraka ane sarva =ddhi-siddhio-labdhionA svAmI tarIkenI emanI nAmanA ane kyAM emaNe sajelA camatkAranI dharmagraMthomAM sacavAyelI nahIM jevI mAhitI ! gautamasvAmI aSTApadanI yAtrAe gayA e eka ja prasaMge teoe pitAnI yegazaktine -labdhine upayoga karIne emanI camatkArazaktinuM be vAra darzana karAvyuM hatuM : eka te, teo cAraNalabdhinA baLe caMpApurImAMthI aSTApadagirinI taLeTImAM pahoMcIne, sUryanA kiraNenA AdhAre, sahelAIthI parvata upara pahoMcI gayA te vakhate. ane bIjuM, jyAre teo aSTApadanI yAtrA karIne pAchA pharyA tyAre, pitAnI mahAnalabdhinA prayogathI, eka nAnA pAtramAM rahelI khIrathI teoe paMdarase traNa tApasane pAraNAM karAvyAM te vakhate. A sivAya teoe potAnI labdhithI batAvela camatkAronI kazI vigata ApaNane jANavA maLatI nathI. ane pitAnI yegazaktine parace batAvavA mATe teo sAme cAlIne kyAMya gayA hoya ke e koI prayoga emaNe IrAdApUrvaka karyo hoya, ene te Acho-pAtaLe aNasAra sarakheya maLatuM nathI. e uparathI paNa jANI zakAya che ke jenuM saMsArIone mana asAdhAraNa AkarSaNa hoya che, enA pratye teo sarvathA udAsIna hatA; ane e ja emanI vItarAgabhAvanI upAsanA mATe zobhArUpa banI zake ema hatuM. vItarAgabhAvamAM te sarva jIvonA kalyANanI udAtta bhAvanA rahelI che. ane AvA camatkAre te be-pAMca-pacIsa jIvo mATe Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 guru, gautamasvAmI AdhArarUpa banIne chevaTe samabhAvanA virodhI ane mArA-tArApaNAnA ke kIti-nAmanAnI AkAMkSAnA ja piSaka bane che. te pachI samabhAvane sAce sAdhaka e mA kevI rIte jAya? . ane A badhuM chatAM, sarvavinivAraka ane sarva vAMchitapUraka tarIke janasamUhamAM gautamasvAmInI je nAmanA che, e kharekhara navAI upajAve evI che. gautamasvAmI paNa anya AtmasAdhakonI jema ja, ga-adhyAtmamArganA sAdhaka hatA ane emanI siddhi paNa evA aneka sAdhake jevI ja hatI, chatAM teo ja AvI nAmanAnA adhikArI kevI rIte banyA, evo savAla saheje thaI Ave che. Ane khulAso e mahApuruSanI bhavya-bhadra prakRti, sarvanuM kalyANa karavAnI udAtta bhAvanA ane nirmaLa, nikhAlasa, saraLa vRttimAM raheluM che. duHkhane joIne karuNAthI gaddagada thaI javuM, sukha joIne prasannatA anubhavavI ane saukeInuM kalyANa karavA sadA tatpara rahevuM e emane sahaja guNa hatuM. A rIte. guru gautama vizvakalyANanI bhAvanAnA pratIka ke pratinidhi ane maMgalamaya vibhUti banI gayA hatA. seke aike emanI kIrtigAthAo racAtI ane gavAtI rahI che ane sarva zubha kAryomAM teo sadA smaraNIya ane pUjanIya manAtA rahyA che, te teonI A sarvamaMgalakArI bhAvanAne prabhAve ja. emanI prazastimAM nAnAM-moTAM keTalAM badhAM kAvya racAyAM che ! emanA nAme jANe sukha-zAMtinA samIra vAvA lAge che. duHkha-dInatAmAM. DUbelA saMsArIone ane AtmamArganA sAdhaka bhegIone banene samAna rIte upakAra thaI zake evuM bhagavAna mahAvIranA e. ananya sevakanuM nAma ane jIvana che. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgalamaya vibhUti 171. e maMgalamaya vibhUtinI DIka kIrtigAthA vAMcIne pAvana thaIe- kavivara zrI saubhAgyavijayajI "gautamasvAmIne chaMda"mAM emane mahimA varNavatAM kahe che- duSTa dare TaLe svajana meLe maLe, Adhi vyAdhi ne upAdhi nAse; bhUtanAM pretanAM jora bhAMje valI, gautama nAma japatAM ullAse. upAdhyAya zrI yazovijayajIe "zrI gaNadharabhAsa"nI racanA karI che. emAM zrI sudharmAsvAmI sudhInA pAMca gaNadharonI stavanA. karatAM zrI gautamasvAmInI stavanA teoe A pramANe karI che- surataru jANuM sevio, bIjA parihariyA bAuliyA re; e guru thira sAyara samo, bIjA turacha vahaI vAhuliyA re. gautamasvAmInA moTA rAsanA kartA upAdhyAya zrI vinayaprabhajI (zrI udayavaMta muni) kahe che- jima surataruvara sohe zAkhA, jima uttama mukha madhurI bhASA, jima vana ketakI mahakAyaeN, jima bhUmipati bhUyabala camake, jima jinamaMdira ghaMTA raNake, tima gAyama ladhe gahagale e. gautamasvAmInA stavananA racayitA vartamAna AcArya zrI vijayasuzIlasUrijI kahe che - gautamasvAmI jagaguru, guNagaNane bhaMDAra lAla re; anaMta labdhine e dhaNI, Ape akSaya sukha apAra lAla re. zrAvaka-kavi zrI zAMtidAse cela "gautamasvAmIne rAsa". mAMnI emane mahimA varNavatI vANuM vAMcIe-- vairI mitra ja sarIkhAM thAya, gautama nAme praName pAya; rAja mAne sahu ke name, gautama nAma hRdayamAM rame. chachakAra sahu ko kare, belyu vacana navi pAchuM phare; kIrtila jaga prasare bahu, gotama nAme che e sahu. A sadInA vidvAna munivara sva. zrI darzanavijayajI (tripuTI)mahArAja, "zrI gautamasvAmInuM stavanamAM, kahe che- gautama nAmeM bhavabhIDa hariye, AtmabhAva saMvariye; karma jarIye bAMdhyA chUTe, uttama kula avatariye. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra guru :gautamasvAmI vikhyAta kavivara zrI lAvaNyasamayajI "gautamasvAmInA chaThTha"mAM emanA mahimA madhura vANImAM sabhaLAve che je vairI viruA vaMkaDA, tasa nAme nAve TukaDA; bhUta preta navi maDe prANu, te gautamanA karuM vakhANu. gautama praNamyA pAtaka TaLe, uttama naranI saMgata maLe; gautama nAme niLa jJAna, gautama nAme vAdhe vAna. AcAya zrI pArzvacaMdrasUrijIe " zrI gautamasvAmInA laghu rAsa" race che, emAM gautamasvAmInA mahimA A zabdomAM vaNu vavAmAM Avye che-- gautama nAme na chIpe pApa, gautama nAme TaLe saMtApa; gautama nAme khape savika, gautama nAme heAya zivaza ane chelle kavi muni zrI rUpacaMda gaNinA ziSya kavi muni zrI caDhe karelI zrI gautamasvAmInI stuti sAMbhaLIe-- jayA jayA gautama gaNadhAra, maheATI labdhi taNA bhaMDAra samare trAMti sukhadAtAra, jyA jyA gautama gaNadhAra maMgalamaya vibhUti gautamasvAmInuM ApaNane sadA zaraNa ho! Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAdanoMdha 2amRtanI paraba 1. Man may come and man may go, but I go on for ever. -makA vi zrI 2 nIsananI * Brook" nAme vitAnI 4 4... 2. savve pANA piyAuyA, suhasAyA, dukkha paDiMkUlA, appiyavahA, piyajIviNo, jIviukAmA, savvesiM jIviyaM piyaM / -zrI mAyAmasUtra, zru0 1, 50 2, 80 3. 3. appANameva jujjhAhi, kiM te jujjheNa bjjho| appaNAmeva appANaM, jaittA suhamehae // -zrI uttarAdhyayanasUtra, a0 9, gA0 354. samiyAe dhamme AriehiM pveie|| -zrI mAyArAgasUtra, zru0 1, 108, 8. 3. 5. saMmayAe samaNo hoi| -zrI uttarAdhyayanasatra, e0 25, gAve 1. samayA savvabhUesu, sattu-mittesu vA jge| pANAivAyaviraI, jAvajjIvAe dukkaraM / / - -zrI uttarAdhyayanasatra, ma0 18, mA0 25. 7. tatthimaM paDhamaM ThANaM, mahAvIreNa desiyaM / ahiMsA niuNA diTThA, svvbhuuesusNjmo|| -zrI sabasi sUtra, 201, 08. 8. dhammo maMgalamukkiTaM ahiMsA saMjamo tko| -zrI zAtisUtra, sa0 1, mA0 1. 8. purisA ! saccameva samabhijANAhi / saccassa ANAe uThie mehAvI mAra tarai / ... . . ...... -zrI mAyA22 asUna, zru. 1,01, 70 3, 10. taM saccaM bhagavaM / -zrI prazrayAsarasatrama 2, sU0 2. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI zrI praznavyAkaraNusUtra, a0 2, 0 2. 12. jainadhame prarUpela AtmasAdhanAnuM aMtima dhyeya saMsArathI sathA mukti e ja che. ane AvI mukti prApta karavAnu alaiMtima ane anivArya sAdhana sapUrNa samabhAva che; arthAt saMpUrNa samabhAvanI prApti vagara AtmAnA mekSa thaI zakatA nathI. tethI ja jaina sAdhanAnA kendramAM mukhya sthAna samabhAvanI prApti mATenA puruSArthane -sAmAyikane ApavAmAM Avyu che. samabhAva mATenI sAdhanA eTalI badhI vyApaka ane sarva spazI che ke emAM ahiMsA, satya, vagere badhAM vratA, niyame ane sadguNNAne samAveza thaI jAya che. jue, samabhAvane mahimA varNavatAM keTalAMka padyo uDDha ahe ya tiriyaM disAsu tasA ya je thAvara je ya pANA / - se NiccANiccehiM samikkha panne dIve va dhammaM samiyaM udAhu || --zrI sUtrakRtAMga, vIrahyu, 4. 174 11. sakhta hoyammi sAramUya / UrdhvalAka, apeAleka ane tiSphalAkamAM jeTalA jagama ane sthAvara prANIe che, temane vize nitya ane anityanA vicAra karIne, prAna puruSe-mahAvIre, dIpakanI jema, samabhAvane dharma batAvyA che. - na hi nUNa purA aNussuyaM adu vA taM taha no samuTThiyaM / - muNiNA sAmAi Ahiya nAeNa jagasavvadaMsiNA || - --zrI sUtrakRtAMtra, 0 2, 60 2, gA0 31. jagatamAM sarvAMdI evA muni jJAtaputra bhagavAna mahAvIre pahelAM nahI" sAMbhaLelu" athavA te prakAre jenuM anuSThAna thayuM na hatu, evA sAmAyikanA upadeza ApyA che. - savvabhUvappabhUyassa sammaM bhUyAI pAsao / pihiyAsavassa daMtassa pAvaM kammaM na baMdhai || --zrI dazavaikAlikasUtra, a. 4, a0 5, gA0 9. badhA jIvAne peAtAnA AtmA samAna samajanAra, badhA jIvezane sArI rIte jonAra, jeNe AsravAne rAkayA che ane "driyAnuM damana karyu che te (sAdhu) pApakarmane bAMdhatA nathI, nimmamo niraha kAro nissaMgoM cattagAravA / samaya savvabhUesa tasesu thAvaresu ya // Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAkanAM lAbhAlAme suhe dukkhe jIvie maraNe tahA / samA nindApasaMsAsu tahA mANAvamANaNe / zrI uttarAdhyayanasUtra, a0 19, gA. 8990 mamatA rahita, ahaMkAra rahita, saMga rahita, gava rahita ane trasa tathA sthAvara badhA jIveAmAM (te-mRgAputra) samabhAvI thayA. vaLI lAbha tathA nukasAna, sukha ane du:kha, jIvana tathA maraNa, nidA ane prazaMsA tema ja mAna tathA apamAnamAM (te-mRgAputra) samabhAva rAkhavA lAgyA. - sAmAieNaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai 1 * sAmAieNa sAvajjajogavirahaM jaNayai | 175 ~~~ zrI uttarAdhyayanasUtra, a. 29, gA0 8. he bhagavAna ! sAmAyikathI jIva zuM meLave che ? sAmAyikathI sAvadya yAgAnI ( mana-vacana-kAyAnI pApamaya pravRttiAnI ) nivRtti thAya che. bhakte stotari kopAndhe nindAkartari cotthite / - yadA samaM bhaveccittaM tadA te paramaM sukham // --mUlazuddhi prakaraNa TIkAmAM uSkRta karela zlAka, pR0 145. (kartA kalikAlasarvajJa AcAya zrI hemacandrasUrijInA guru zrI devacandrasUrijI. ) bhakta, vakhANa karavA, krodha karavA ane nidA karavA taiyAra thanAra-e badhA upara jyAre tArA cittamAM samabhAva Avaze tyAre tane parama sukha maLaze. - sAmAyika ca mokSAGga paraM sarvajJabhASitam / * vAsIcandrakalpAnAmuktametanmahAtmanAm // --zrI haribhadrasUriSkRta sAmAyikasvarUpanirUpaNuASTaka, zlA peAtAne chedanAra vAMsalAne Nu sugaMdha ApanAra caMdananA vRkSa jevA mahAtmA puruSanuM, sarvajJa bhagavAne kahelu* sAmAyika nAmanuM cAritra ja meAkSanuM parama aMga-kAraNu che. - seyaMvaro ya AsaMvaro ya buddho ya ahava anno vA samabhAvabhAvibhappA lahae mukkhaM na saMdeho // --sa bAhasattarI. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamAmI: tAMbara hAya, digaMbara hoya, bauddha hoya ke bIjo koI paNa. heya, jene AtmA samabhAvathI bhAvita hoya te mekSane meLave che. emAM saMdeha nathI. yadindriyArthaiH sakalaiH sukhaM syAnarendracakritridazAdhipAnAm / tad bindavatyeva puro hi sAmyasudhAmbudhestena tamAdriyasva // -zrI munisuMdarasUrikRta adhyAtmakalpadruma, samatAdhikAra, leka 6. rAja, cakravatI ane devonA rAjA Idrone badhI IdriyonA. artho-viSayothI je sukha thAya che, te samatAnA amRta sAgara pAse, kharekhara, eka biMdu samAna che. mATe samatAnA sukhane Adara karavibhinnaa api panthAnaH samudraM saritAmiva / / madhyasthAnAM para brahma prApnuvantyekamakSayam // -upAdhyAya zrI yazovijayajIkRta jJAnasAra, madhyasthatA aSTaka, le. 6 jema nadIonA judA judA pravAhe samudrane maLe che, tema madhyastha vyakitaonA judA judA mArgo paNa eka, akSaya, utkaTa paramAtmAsvarUpane prApta kare che. - tathA juo, A prakaraNanI 4, 5, 6 naMbaranI pAda che. 13. ATha duhAnA "gautama-aSTaka"ne A pahele duhe che. A aSTakanA kartA ajJAta che, paNa A duho khUba pracalita ane lokapriya che. A kAvyakatine "gautama-aSTaka" tarIke oLakhAvate. che le-AThamo duho A pramANe che- guru gautama aSTaka kahI, ANuM harSa ulAsa; bhAva dharI je samaraze, pUre sarasvatI Aza 8 || AnA pahelA duhAnA chellA caraNa "manavAMchita dAtAra'nA. sthAne "vAMchita phaLa dAtAra' evo pATha paNa maLe che. 3. te kALe, te samaye 1. vasudhaiva kuTumbram | -hitopadeza. mitralAbha. zloka 1182. catra vizva mAlyAnama : -mahAnArAyaNapaniSada, 2, 3 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. 3. nittI je satramuEvuM vera anna na aa : -vaMtisUtra, gA0 46. 4. paMDita zrI vIravijayajI mahArAjakRta snAtra pUjAmAM vAsasthAnaka tapanA phaLarUpe AmAmAM jAgI UThatI bhAvadayAnI lAgaNu A pramANe varNavavAmAM AvI che- visasthAnaka vidhie tapa karI, esI bhAvadayA dilamAM dharI. 1 je have muja zakti IsI, savi jIva karuM zAsanarasI; AmAM chavamAM jAgI UThatI bhAvayAnI Umine je ullekha karavAmAM Avyo che te bahu ja mahattvanuM che. bhAvavyA eTale kaI paNa jIvane uddhAra karavAnI bhAvanA. e evI bhUmi che ke e jenA pratye dAkhavavAmAM Ave e vyaktine dIna-duHkhI-sAdhanahIna mAnIne, enA tarapha mAtra dayAnI lAgaNI batAvavAne badale, ene AMtarika uddhAra thAya evI preraNuM ApIne ene e rIte taiyAra karavAnI bhAvanA sevavAmAM Ave che ke jethI ene bIjAnI dayA upara jIvavAne avasara bhAgye ja Ave, ane enA aMtaramAM sarva jI taraphanI dayAnuM jharaNuM satata vahyA kare. A rIte bhAvadayA sarva jIvo sAthenI mitrInI pUrvabhUmikA taiyAra karavAmAM bahu upayogI banI rahe che. 5. yathA mahuM tathA te, yathA te tathA mahuM ! attAna upamaM kattvA, na haneyya na ghAtaye // -suttanipAta, 3, 37, 27. 6. 9mA pAnAnI chellI lITIne cheDe pAdanedhane chagaDo mUka sarata cukathI rahI gayo che. te vAkayane mULa pATha A pramANe chesukhino vA khemino hontu, savve sattA bhavaMtu sukhitattA / -buddakapATha. 7. zrIau nASiyAtAm | -dharmazAstra 4. bhagavAna mahAvIra 1. jaina saMghanA A yuganA eka moTA jJAnI ane AtmasAdhaka gRhastha -saMta zrImad rAjacaMdra, emaNe racela "mekSamALA"nA "mahAvIra 12 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 gurU gautavAmI zAsana" nAme 53mA pAThamAM (pR. 85) vIra vasananA meTA bhAInuM nAma nadivardhananA badale nadivardhamAna ApyuM che. A nAma emaNe zAnA AdhAre ApyuM haze, te zedhavA jevI bAbata che. 2. bhagavAna mahAvIre ekavAra bhadrA, mahAbhadrA ane sarvate bhadrA nAmanI traNa pratimAonI sAdhanA karavA mATe 2 + 4 + 10 maLIne 16 divasa sudhI upavAsa ane satata dhyAnanI tapasyA karI hatI. ATalI AkarI tapasyAnuM pAraNuM bhagavAne, trIjA pahore, eka gRhasthanI dAsIe badhAnA jamyA pachI vadheluM ane eka bAju mUkI rAkhyuM hatuM te vaherIne, ene AhAra karIne, karyuM hatuM. A prasaMga uparathI paNa bhagavAna, kevaLa kAyAne bhADuM ApavAnuM hoya e rIte ja, kevo nIrasa AhAra letA hatA tene khyAla AvI zake che. lagabhaga sADAbAra varSa jeTalA lAMbA sAdhanAkALa daramyAna bhagavAne cha mahinAnA upavAsathI laIne te be upavAsa sudhInI tapasyA karI hatI. bhagavAnanI tapasyAnI vigato pUjya paMnyAsajI mahArAja zrI kalyANavijayajI gaNikRta "zrama mAvAna mahAvIra" nAme hindI pustaka (pR.46) ane zrI gopALadAsa jIvAbhAI paTele saMpAdita karela "zrI mahAvIrakathA" (pR. 195)mAM ApavAmAM AvI che. kammuNA baMbhaNo hoi kammuNA hoi khttio| vaisA kammuNA hoi suddo havai kammuNA // - zrI uttarAdhyAyanasUtra, a0 25, gA0 33. 4. appo vi ya paramappo kamavimukko ya hoi phuDaM / -zrI kuMdakuMdAcAryakuta bhAvapAhuDa, 1515. appA kattA viktA ya dukkhANa ya suhANa ya / -zrI uttarAdhyayasUtra, a0 2, gA. 37, 1. mittI me savva bhUesu, verai majjhaM na keNaI / -vaMditRsatra, gA0 4. 7. tavo joI jIvo joiThANaM jogA suyA sarIraM kArisaMga / - kammehA saMjamajogasantI homaM huNAmi isiNaM pasatthaM // -zrI uttarAdhyayanasUtra, a0 12, gA0 43. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAne 8. samabhAvathI bharelI ahiMsAne ane tIrthakara bhagavAnanA samava saraNane yathArtha mahimA nIcenA lekamAM suMdara zabdomAM varNavavAmAM Avyo che- sAraGgI siMhazAvaM spRzati sutadhiyA kekikAntA bhujaGgaM mArbArI haMsabAlaM praNayaparivazA nandinI vyAghrapotam / vairANyAjanmajAtAnyapi galitamadA jantavo'nye tyajanti dRSTvA sAmyaikabhAvaM prazamitakalayaM yoginaM kSINamoham // -zrI pArzvanAtha caritra (gadya), pR. 102. 9. dulahe khalu mANuse bhave cirakAleNa vi savvapANiNaM / -zrI uttarAdhyayanasUtra, a0 10, gA0 2. na mAnuSAt zreSThataraM hi kiJcit / -mahAbhArata, zAMtiparva. zuno suno re mAnusabhAI ! savAra Upara mAnusa, tAhAra Upara nAhI / -bhaktikavi caMDIdAsa. - pa. paMDita IndrabhUti 6. gobaragAma-gobUragAma-govaragAma rAjagRhathI pRSThacaMpA jatAM mArgamAM AvatuM hatuM. gautamarAsAmAM e magadha dezamAM hovAnuM lakhyuM che; paraMtu keTalAka ullekha pramANe e pRSTha caMpAnI pAse hatuM, tethI e aMgabhUmimAM haze, ema sAbita thAya che. -pU. paM. kalyANuvijayajI gaNikRta "zramaNa bhagavAna mahAvIra, pR. 368, kuMDalapura e ja gobaragAma hovAnuM zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIe pragaTa karela "jaina tIrtha sarvasaMgraha" (pR. 448) tathA sva. mu. zrI nyAyavijyajIe lakhela "jaina tIrthone ItihAsa" (pR. 450)mAM lakhyuM che. A gebaragAma (gukharagAma), kuMDalapura uparAMta vaDagrAmanA nAmathI paNa oLakhAya che. 6. AghAta 1. ghAtI karma-AtmAnA mULa guNene ghAta karanArAM, enA guNone AvarI denArAM karma te ghAtI karma. enA cAra prakAra che: (1) jJAnAvaraNaya, For Private & Personal-Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~ ~ guru gautamayAmI (2) darzanAvaraNIya, (3) mehanIya, ane (4) aMtarAya. A ghAtI . karmo dUra thAya eTale AtmAne kevaLajJAna pragaTe, AtmA sarvajJa thAya. 2. aghAtI karmaghAtI karmone nAza thayA pachI paNa AtmAne deha dhAraNa karavo paDe te aghAtI karmone kAraNe. enA paNa cAra prakAra cheH (1) vedanIya, (2) nAma, (3) gotra, ane (4) AyuSya. jyAM sudhI aghAtI karmo hoya tyAM sudhI sarvajJa-arihaMta A pRthvI upara, vicarIne lekepakAra kare che; ane jyAre aghAtI karmone aMta Ave che, tyAre AtmA siddha banI jAya che. 3. ahiMsApratiSThAyAM tatsannidhau vairatyAgaH / " -maharSi pataMjalikRta yogasUtra, pAda 2, sUtra 35. tathA juo, prakaraNa cothAnI 8mI pAdanadha. 4. gautama-he bhagavana! deva sayata kahevAya ? mahAvIra-nA gautama! tema kahevuM e beTuM che; paraMtu temane asaMyata kahevA e niSphara vacana che; temane saMtAsaMyata kahevA e achatuM chatuM karavA jevuM che, paNa temane saMta kahevA. -zrI bhagavatIsAra, pU. 694. pa. juo, prakaraNa cethAnI navamI nedha. 7. satyane jaya 1. AbhaTTho ya jiNeNaM jAtijarAmaraNavippamukkeNaM / NAmeNa ya gotteNa ya savvaNNU savvadarisI NaM // -Avazyakaniti , gA. 442. he iMdabhUti ! gotama ! sAgatamutte jiNeNa ciMteti / NAma pi me viyANati adhavA ko maNNa yANAti // -vizeSAvazyakabhASya, gAtra 20012. kiM maNNe asthi jIvo utAhu Nasthi tti saMsao tujjhaM / vetapayANa ya atthaM Na yANasI tesimo attho / -Avazyakaniryukti, gAtra 443. 3. gotama ! vedapadANaM imANamatthaM ca taM Na yANAsi / vaM vijJAnano vriya mahito samuthAya che vagere gAthAo. -vizeSAvazyakabhASya, gA. 2043 vagere. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAkane 4. jIvo taNumettastho badha kuMbho tagguNovalaMbhAto / adhavA'NuvalaMbhAto bhiNNammi ghaDe paDasseva // .. tamhA kattA bhottA bandho mokkho suhaM ca dukkhaM ca / saMrasaNaM ca bahuttA'savvagatattesu juttAI // -vizeSAvazyakabhASya, gA. 2041-42. pa. praznavyAkaraNa, a0 2, sU0 2. 8 samarpaNa 1. ve hono hAtha voraMvAra tha-pAvana ! AvA vacana pathArtha hai ! maiM ApakA pravacana sunanA cAhatA huuN| -pU. paM. kalyANavijayajI gaNita "jhama mAvAna mahAvIra', pR. 53. 2. AdyaM gaNadharaM jJAtvA bhAvinaM taM jagadguruH / / svayaM pravrAjayAmAsa paJcaziSyazatIyutam // -triSaSTizalAkApuruSacaritra, parva 10, sarga 5, leka 83. - A ullekhamAM bhagavAne gautama bhAvI gaNadhara banavAnA che, ema jANune emane pAMcaso ziSya sAthe dIkSA ApyAnuM noMdhyuM che. ahIM Apela bhagavAnanA zabdomAM jema gautamane AzvAsana ApavAne bhAva raheluM che, tema emAM zAsanane thanAra bhAvI lAbhanuM sUcana paNa che. 3. kiM maNNe asthi kammaM udAha Nasthi tti saMsayoM tujjhaM / vetapatANa ya atthaM Na yANase tesimo astho // -Avazyaka niryukti, gA447, ja. bAkInA nava paMDitenAM nAma, emanI zaMkAo ane darekanI ziSyasaMkhyA A pramANe che- IdrabhUti tathA agnibhUtinA bhAI vAyubhUtine "zarIra e ja jIva che ke anya ?" e zaMkA hatI. emane 500 ziSyo hatA. pAMcase ziSyanA guru vyaktane "bhUta che ke nahi?" evI zaMkA hatI. - pAMcaso ziSyonA guru sudharmAne " jIva A bhavamAM je naheAya tevo ja parabhavamAM heAya ke nahIM ?" e zaMkA hatI. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamArI 350 ziSyano guru chaThThA paMDita maDikane ja badhA che ke nahIM?" evI zaMkA hartA 350 zirSonA guru ryaputrane deva che ke nahIM?" evI. zaMkA hatI. 300 ziSyonA guru akapitane "naraka che ke nahIM?" evI zaMkA hatI. 300 ziSyovALA acalAtAne "puNya-pApa che ke nahIM?" e zaMkA pajavatI hatI. 300 ziSya dharAvatA pati metAryane "paraloka che ke nahIM?" e zaMkA hatI. ane 300 ziSyone parivAra dharAvatA agiyAramAM paMDita prabhAsane "nirvANa che ke nahIM?" evI zaMkA hatI. 9 tIrthapravartana pitAnA cha TakanA upavAsanA pAraNAne divase te gautama pahelA paheramAM svAdhyAya karatA, bIja paheramAM dhyAna karatA, trIje pahere, tvarA-capaLatA ane saMbrAti vinA, sthiratAthI muhapattI, pAtra ane vastra (jatu na rahe tema) bArIkAIthI joI letA ane pachI bhagavAnanI anumati laI, potAnA upavAsanA pAraNuM mATe, vANijyagrAmamAM, UMca-nIca-madhyama kuLamAM gheragherathI thoDI gheDI bhikSA bhegI karavA arthe jatA. -paM. zrI becaradAsa che. dezI anuvAdita "bhagavAna mahAvIranA daza upAsake " (bIjI AvRtti), pR. 4. vaLI, triSaSTizalAkApuruSacaritra (parva 10, sarga 5, zleka 84 thI 93 sudhInA dasa ke)mAM IMdrabhUti gautame kubere arpaNa. karelAM dharmopakaraNane, saMyamamAM upakAraka jANIne, svIkAra karyAne nideza che. 10, snehataMtunA tANAvANA 1. A muLAbhimAnanA phaLaspe prabhunA AtmAne devapaNAmAMthI chellA mahAvIranA bhavamAM avataratAM brAhmaNa kuLamAM AvIne, pachI deve karela Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAyo : garbhapasAvAna dvArA, kSatriya kuLamAM janma levo paDaze ta. kuLAbhimAnanA prasaMga mATe juo "triSaSTizalAkApuruSacaritra", parva 10, sarga 1, zloka 56-59 garbha parAvartananA prasaMga mATe ja e ja graMtha, sarga 2, zloka 1-28, 2. zrI zIlAMkAcAryaviracita "ra3namaNApurisara" (pR. 97 thI 99)mAM bhagavAna mahAvIranA marIcinA bhavathI zarU karI tripRSTha vAsudevanA bhava sudhInA pUrvabhave jaNAvela che. emAM tripRSTha (mahAvIrane jIva)nA sArathi (gautamane jIva)nA khulAsA pachI siMhe prANa kema choDayA, e jAtanA savAlanA javAbamAM cAra jJAnanA dhAraka zrI guNacaMdra munie je khulAso Ape temAM, tripRSTha ane siMha saMbaMdhI vAta kahevA uparAMta, marIcine prathama ziSya kapilane lagatI hakIkata je rIte ApI che, te uparathI kapilane jIva ja sArathirUpe ja heAya e dhvani nIkaLatA hoya ema lAge che. vaLI, sva. pUjyapAda AgamaprabhAkara munivarya zrI puNyavijayajI mahArAje paMDita zrI amRtalAla mehanalAla bhejakane kyAreka jaNAvyuM hatuM ke "kapilane jIva ja sArathine jIva che tevI karNopakarNa alpajJAta vRddhaparaMparA cAlI Ave che"--e vAtane "punamIMpurisariya"mAMnI uparokta hakIktathI samarthana maLe che. juo, A pustakanuM 16muM "skaiMka parivrAjaka pAMca bhavanI leNAdeNa" nAme prakaraNa tathA 21muM "bhagavAnanuM AzvAsana"nAme prakaraNa. trizaSTizalAkApuruSacaritra, parva 10, sarga 1, leka 15ra; tathA 153H nRSveSa sihaH, pazuSu tvaM tu, tanmArito'munA / mudhA'pamAnaM kiM dhatse, na honena hato'si yat // e ja graMtha, parva 10, sarga 1, zloka 154 sudhava tathA vAva prItoM mRtvA sa kesrii| 5. he gautama! tuM mArI sAthe ghaNuM kALa sudhI snehathI baMdhAyelA che; he gautama ! teM ghaNuM lAMbA kALathI mArI prazaMsA karI che; he. gautama! tAre mArI sAthe ghaNuM lAMbA kALathI paricaya che; he gautama! te ghaNA lAMbA kALathI mArI sevA karI che gautama ! tuM ghaNA lAMbA kALathI mane anusaryo che; he gautama! tuM ghaNu lAMbA kALathI mArI sAthe Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. gurU gautamasAmI anukULapaNe varyo che, he gautama!suratanA devabhavamAM ane suratanA manuSya bhavamAM tArI sAthe mAro saMbaMdha che. vadhAre te zuM ? 5Na maraNa pachI, - zarIrane nAza thayA bAda, ahIMthI. eNvI ApaNe baMne sarakhA, eka projanavALA (eka siddhakSetramAM rahevAvALA), tathA vizeSatA ane bhedarahita (siddha) thaIzuM. -zrI bhagavatIsAra, pR. 24-250, 11. sAdhanA "bhagavAna mahAvIranA daza upAsake" (AvRtti bIjI), pR. 42. e ja graMtha, pR.41; "bhagavatIsUtra", za02, u0 1; zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAkRta "gaNadharavAda" prastAvanA, pR. 61. 12, labdhitaNA bhaMDAra 1. paM. zrI haragoviMdadAsa zeTha saMpAti "krAsanavo"mAM A zabdonA artha A pramANe ApyA che Rddhi-vibhava, aizvarya, saMpatti, sAmarthya. siddhi-aNimA vagere peganI zaktio. labdhi-ga vagerathI prApta thatI viziSTa zaktio. AmAM Rddhi zabda ane enA artha sAthe koI gUDha ke adbhuta rahasya saMkaLAyeluM nathI; paNa siddhio ane labdhionI zaktio rogasAdhanA dvArA prApta thatI viziSTa, gUDha ane camatkArI zaktio hevAthI e aMge janasamudAyamAM bhAre kastUhala ane rahasya pravarte che. siddhi ane labdhi e bane yogasAdhanAnA baLe prApta thatI hovAthI e be vaccenI bhedarekhA AMkavAnuM kAma muzkela che ane e banethI camatkAre sajatA hovAthI e banemAM adbhutatAnuM tarava samAna che. 2. yogasAdhanAnA baLe prApta thatI siddhione mahAsiddhi tarIke oLakhavAmAM Ave che ane te nIce mujaba ATha prakAranI che- 1. aNimA-sAyanA chidra jeTalI jagyAmAMthI paNa pasAra thaI zakavAnI zakti. 2. mahimA-pitAnuM rUpa meruparvatathI paNa moTuM banAvavAnI zakti. 3. ladhimA-pavananI laghutAne paNa vaTAvI jAya tevI laghutakaraNa zakti. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlane 14 4. garimA iMdrAdi paNa sahana na karI zake tevI gurutvAkaraNa zakti. 5. prApti-meru parvatanI Tocane pote samataLa bhUmi para rahIne AMgaLIthI sparza karavAnI zakti. 6. prAkAmya-jamIna upara cAlatA hoya te ja rIte pANuM upara cAlavAnI ane pANImAM taratA hoya tevI rIte bhUmi upara cAlavAnI zakti. 7. Izitva-cakravata ane IdanA jevI pitAnI zobhA karI zakavAnI zakti. 8. vazitva-pUra jIvo paNa jemanAM darzana mAtrathI zAMta thaI jAya tevI zakti. -zrI somaprabhAcAryakRta "kumArapALa pratibaMdha", pR277. (saM. muni zrI jinavijayajI; prava gAyakvADajha oriyenTala sirIjha) labdhio aThThAvIsa prakAranI gaNAvavAmAM ApI che. zrI dharmavardhanata "aThThAvIsa labdhi stavana"mAM enAM nAma A pramANe ApavAmAM AvyAM che, ane enI sAkSI rUpe zrI bhagavatIsUtra, zrI praznavyAkaraNa ane zrI pannavaNasUtranAM nAma sUcavyAM che1. Ama sahi-zarIranA sparza mAtrathI rega maTI jAya che. 2. vipasahi-mala-mUtra thakI sarva roga jAya te. 3. khelesahi-lema thakI sarva roga jAya te. 4. ja sahi-zarIranA melathI sarva roga jAya te. 5. savyosahi-keza, nakha, roma vagere sarva aMgathI sarva roga jAya te. 6. saMbhizrota-koI paNa eka iMthithI sAMbhaLI zakavAnI zakti. 7. avadhijJAnarUpI padArthone indriyanI sahAya vagara jANavAnI zakti. 8. mana:paryavajJAnI-garbhaja paMcendriyanA mane gata bhAva jANavAnI zakti. 9. vipulamati-aDhI dvipamAM vizeSapaNe manebhAve jANavAnI zakti.. 10. cAraNulabdhi-AkAzagAminI zakti." 11. AziviSa-jevo zApa Ape tevuM thAya. 12. kevalajJAnI-traNe kALa ane traNe lokanA sarva bhAvone jANavAnI zakti. 13. gaNadhara pada-gaNadharanuM pada maLe.. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru, gautamasAmI 14. parvadhara-pUrvadhara bane (cauda parva che. 15. arihaMtapada-arihaMta thAya. 16. cakravartipada-cakravartipaNe pAme. 17. baladevapada-baLadevarUpe janme. 18. vAsudevapada-vAsudevarUpe janme. 19. amRtasava-dhI-sAkara-khIranA jevI madhura vANInI zakti. 20. koSTabuddhi-bhaNeluM bhUle nahIM te kuSTika buddhi. 21. padAnusAriNa-eka pada bhaNatAM ghaNuM AvaDI jAya evI zakti. 22, bIjabuddhi-eka pada bhaNIne ghaNo artha jANe evI zakti. 23. tejalezyA-bALI nAkhe, dAha upajAve evI zakti. 24. AhAraka-saMdeha Upaje tyAre enA nivAraNa mATe bhagavAna pAse pahoMcI zakAya evuM zarIra racanAnI zakti. 25. zItalezyA- zItala kare (tejalezyAne ThAre) evI zakti. 26. vaikriya-nAnAM-moTAM rUpa dhAraNa karavAnI zakti. 27. akSaNamahAnasI-pitAnA (alpa) AhAra lAkha mANasane jamADe. evI zakti. (aSTApadanI yAtrA vakhate gautamasvAmIe DIka khIrathI 1503 tApasone pAraNuM karAvyuM hatuM, te A labdhinA pratApe.) 28. pulAka-saMgha vagerenA bhalA mATe cakravartInA sainyane cUracUra karavAnI zakti. 3. A chaMda jaina saMghamAM khUba pracalita che; ane nityapATha. karavAnI dharmavRtiomAM A chaMdane paNa gaNavAmAM Ave che. A chaMdanI kula nava kaDIo che, emAMnI zarUAtanI cAra kaDIo ahIM ApI che. 13, mahAlabdhinuM varadAna 1. matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana 5ryavajJAna. 2. dUrta taMta na puMjinnA | (A paMktinuM sthAna huM meLavI zakyo nathI.) tathA jue, zrI uttarAdhyayanasUtra, a0 15, gAthA 8; a0 36, gAthA 264; ane zrI dazavaikAlikasUtra, a0 8, gAthA 50. pa * Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA 4. A ziSya, mAtA 1. zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAkRta NudharavAda", prastAvanA, pR. 61. 2. zrI bhagavatIsAra", pR. 2500 3. triSaSTizalAkApuruSacaritra", pa" 10, sa` 5, klAka 184-185-4. gurostu maunamAkhyAnaM ziSyAH saMcchinnasaMzayAH / --zrI dakSiNAmUti stotra. A uktimAM mA bhAva barAbara vyakta thAya che. 15. ajJAta satya te 1. bhagavAna mahAvIranA cyavana kalyANuka ( sva leAkamAMthI ma leAkamAM avatAra levA mAtAnI kukSImAM AvyA te prasaMga) aMge evI kathA pracalita che ke emaNe bhagavAna RSabhadevanA prathama putra cakravatI bharatanA putra marIcinA bhavamAM kuLamada karelA, tethI nIca gAtramAM avataravuM paDe evuM kaIM bAMdheluM, tethI, chellA bhavamAM e karmI uddayamAM AvatAM, emane pahelAM vaizAlI nagarInA parA brAhmaNukuDapuramAM vasatA vipra RSabhadattanI patnI devAna dA brAhmaNInI kukSImAM avataravu paDayu; paNa pachI tIrthaMkarA te kSatriyakuLamAM ja janma dhAraNa kare evA vicAra karI saudharmAM indra, harigameSI nAmanA devanI sahAyathI, 82 divasa pachI, e ga' vaizAlInA khInna parA kSatriyakuDapuranA rAjA siddhArthInI rANI trizalAdevInI kukSImAM mukAvyA ane trizalAdevInI kukSimAMthI putrInA garbha ne devAnaMdAnA garbhamAM mukAvyeA. cyA pachI duniyA tA mahAvIrane trizalA rANInA putra tarIke ja oLakhatI rahI ane devAna MdanI hakIkata sAva ajJAta rahI. e ajJAta satya bhagavAna mahAvIre A prasaMge pragaTa karyu Ta devAnaMdAne peAtAnA garbhomAMthI AvA uttama putrane gumAvavAne vakhata AvyA te paNa pUrvabhavanA eka duSkarmanA udayane lIdhe, kAIka pUrvabhavamAM devAnA ane trizAlAnA vo jeThANI derANI hatA tyAre devAna dAnA jIve trizAlAnA jIvanA ratnane dAkhaDA cArI lIdhe hatA. e doSanA viSayane lIdhe ane uttama ratna jevo putra gumAvavAnA vakhata AvyA. zrI gApAladAra jIvAbhAI paTela kapAti tr mahAvIrasvAmIne AcAranAM, " pR. 168; " zrI bhagavatIsAra" pR. 261 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 guru gautamasavAmI 2. juo, zrI paTela pAdita zrI bhagavatIsAra", pR.26 0- - 21 tathA "zrI mahAvIrakathA", pR. 88-89 16 sakaMda parivrAjaka: pAMca bhavanI leNAdeNI 1. "mAgadha" zabda magadhanA leke (aMga, baMga, kaliMga ane saurASTranA lekeAnI jema), be judA judA vargonA saMkarathI pedA thayelA, ane bhATacAraNanI jema khuzAmata karanArA hevAthI, halakI keTInA gaNAya che. eTalA mATe "mAgadha" saMbodhana tiraskArasUcaka lekhAya che. 2. zrI bhagavatIsAra, pR. 173. " sa zaM gayA! pucamttiye .. zrI bhagavatIsUtra, pR. 113; TIkA pR. 116. - paNa bhagavAnanA A kathanane vizeSa khulAse kyAMya maLato nathI. 3. pU.paM.zrI kalyANavijayajI gaNita "zanA mAvAna vIra', pR. 114. 4. A prakaraNamAM gautamasvAmI ane sakaMda parivrAjaka pAMca pAMca pUrvajanmathI ekabIjA sAthe saMkaLAyelA hatA, enI je pAMca kathAo ApavAmAM AvI che te,vikramanA ogaNasamA saikAmAM racAyela-lakhAyela eka hastalikhita graMthamAM Apela hakIkatanA AdhAre lakhavAmAM AvI che. A hastaprata cANasmA gAmanA "zrI nitya-vinaya-jIvana-maNivijayajI jaina pustakAlaya"nI che. ene naMbara 163 che; enuM nAma "zrIdevagiNI kSamAzramaNa saMbaMdha" evuM neAMdhavAmAM AvyuM che; paNa emAM A pramANe traNa saMbaMdhe ApavAmAM AvyA cheH (1) zrI kesIkumAra zramaNa saMbaMdha, (2) zrI pUrvabhava saMgatika - saMbaMdha ane (3) zrI devaddhigaNu kSamAzramaNa saMbaMdha. A pratanAM 13 pAnAM che. ane temAM thI 8 sudhInAM pAnAMmAM gautamasvAmI ane kuMdaka parivrAjakanA pAMca pUrvabhavonI kathAo ApavAmAM AvI che. A saMbaMdhanI zarUAta kathAkAra A pramANe kare che: "atra zrI mahAvIra svAmInA thI tamAravAnA pratyu. skaMdaka tava pUrvasaMgatastatra kiMcIt vivacyate / " : A graMthamAM gautamasvAmI ane skaMda parivrAjakanA pAMca pUrva janmanI je kathA ApavAmAM AvI che, te zAne AdhAre lakhavAmAM Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAdanoMdha : AvI haze, tenuM mULa kyAM haze, e bAbata, svargastha pUjyapAda. AgamaprabhAkara munirAja zrI puNyavijayajI mahArAjane, anya sAdhu-munirAjone tathA jana sAhitya ane AgamasUtronA abhyAsI vidvAnane pUchavA chatAM, kazI mAhitI maLI zakI nathI. tethI saheje jijJAsA ane kutUhala thAya che ke zuM kathAkAre A kathAo koI. paNa jAtanA AdhAra vagara ja lakhI haze? AvuM banyuM hoya,. arthAt kathAkAre A pAMca kathAo kazA paNa AdhAra vagara lakhI heya, ema mAnavA paNa mana nA kahe che; ane chatAM Ane AdhAra zodho bAkI rahe che, e paNa hakIkata che. keInA jANavAmAM A. AdhAra Ave te mane enI jANa karavA kRpA kare. gautamasvAmI ane sakaMdaka parivrAjaka vaccenA pAMca pUrvabhavenuM varNana karatI A pAMca kathAone sAra, pUjya munirAja zrI abhayasAgarajI gaNi taraphathI "zrI mahAvIra zAsana " mAsikanA tA. 1-7-1971nA aMkamAM ane "sughoSA" mAsikanA phebruArI 1972nA aMkamAM "zrI gautamasvAmInA parvanA pAMca bho" e nAmathI pragaTa thayuM che. mane A kRtinI hastaprata pUjya munivarya zrI abhayasAgarajI - gaNi mAraphata maLI che. A kRtinI bhASA saMskRta che, paNa te azuddha che, te upara Apela TUMkA uddhAraNathI paNa jANI zakAya che. pustakane aMte ApavAmAM AvelI prazasti A pramANe che- "saMta 1886. mArgasIrSe zuklatrayodasyAM zrI AdrIyANAyAme cAtumAsaM saMsthIte paM: talasIratnajI mu0 lAbharatnena laSItaM zvaAtmArthe paropagArAyaH / - A munivare A graMthanI racanA paNa karI haze ane lakhe paNa emaNe ja haze ke mAtra koI bIjI prata uparathI nakala ja karI haze, evI zaMkA A prazastimAM Apela "" zabdathI thAya e svAbhAvika che. paNa A kRtinI bIjI nakala ke AmAM Apela kathAnuM mULa hajI sudhI kyAMyathI maLyAM nathI tethI ema jarUra kahI zakAya ke A kRtinI racanA A munivare ja karI devI joIe. A munivaro kayA saMdha ke gaSTanA haze, enI paNa jijJAsA rahe che. eka munivaranA nAmanI AgaLa "huM" ane bIjAnA nAma. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamaravAnI AgaLa "su nedhela hevAthI teo koI yati saMpradAyanA nahIM heya ema paNa lAge che. A kRti arvAcIna (mAtra 142 varSa jeTalI jUnI) ane azuddha hovA chatAM emAM gautamasvAmI ane skaMdaka parivrAjakanA pAMca pUrvabhavonI, bIje kayAMya nahIM maLatI, kathAo saMdharAyelI hevAthI e mahatvanI ane amuka pramANamAM maulika kahI zakAya evI che. 5. (pR. 74) hastapratamAM A sthAne zrAvakanuM nAma "sudharmA ApyuM che, ane AgaLa upara badhe sthAne "subhadra" ApyuM che; paNa A pustakamAM badhe "sudharmA" ja rAkhyuM che. 5. (pR. 80) chelA pUrvabhavamAM bhagavAna mahAvIrane jIva prANuta nAmanA dasamA devalokamAM deva hato, ane gautamasvAmI (tathA emanA be mitro)ne jIva chellA pUrvabhavamAM, ahIM sUcavyA pramANe, (sahastrAra nAmanA) AThamA devalokamAM hato. Ama chatAM bhagavAna mahAvIre gautamasvAmIne AzvAsana ApatAM "he gautama! turatanA devabhavamAM ane suratanA manuSyabhavamAM tArI sAthe mAro saMbaMdha che" ("zrI bhagavatIsAra," pR.249) ema kahyuM hatuM, ene artha zuM hoI zake? Ane khulAso ema samajo ke baMnenA jIva chellA pUrvabhavamAM, bhale judA judA devalokamAM janmavA chatAM, vimAnika devarUpe ja jagyA hatA. 6. juo, A ja prakaraNanI bIjI pAdanoMdha. vaLI, jemAM gautamasvAmI ane skaMda parivrAjakanA pAMca pUrvabhavanI kathAo ApavAmAM AvI che, te upara sUcavela hastalikhita pustakamAM A kathAonI zarUAtamAM je ema sUcavavAmAM AvyuM che ke "zrI mahAvIrasvArInA zrIgautamasvAmInA prabhUtaM ja tava pUrvasaMtaH" tenA uparathI bhagavAnanA A kathanane bhAva vadhAre spaSTa thAya che.. bAlamaraNanA bAra bheda A pramANe che-(1) valammaraNa (taraphaDiyAM khAtAM maravuM); (2) vazAmaNa (parAdhInatApUrvaka ribAIne maravuM); (3) aMtaHzalyamaraNa (zarIramAM zastrAdi pesI javAthI maravuM); (4) taddabhava maraNa(je gatimAM maryA hoya te ja gatimAM pAchuM janmavuM) (5) pahADathI che ma ke ' * * * * www.jainelibrary.ogg Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDIne maravuM; (6) jhADathI pakSIne maravuM; (7) pANImAM DUbIne maravuM; (8) agnimAM pesIne maravuM; (9) jhera khAIne maravuM; (10) zastra vaDe vaDe maravuM; (11) jhADa vagere sAthe kAMsA khAIne maravuM; ane (12) gIdha vagere zarIrane phADI khAya e rIte maravuM . ( " zrI bhagavatIsAra," pR. 176 ). tr 8. manuSyagati, devagati, tiya gati ane narakagita. 9. `Dita maraNanA be prakAra A pramANe che--(1) pAdApagamana ( jhADanI peThe sthira rahIne AhAratyAgapUrvaka maravuM) ane bhaktapratyAkhyAna (hAlavAcAlavAnI chUTa sAthe khAnapAnanA tyAgapUrvaka maravuM) ( " zrIbhagavatIsAra ', pR. 176 ), .. 17. e satAnuM milana 1. pahelA tI kara bhagavAna RSabhadevanA munie svabhAve Rju ane jaDa hatA ane chellA tIrthaMkara bhagavAna mahAvIranA munie svabhAve vakra ane jaDa hatA. eTale te AcAranA mArgo spaSTapaNe samajI ane sArI rIte pALI zake eTalA mATe emane (1) prANAtipAtaviramaNa ( a*isA ), (2) mRSAvAdaviramaNu ( satya ), (3) adattAdAnaviramaNa (asteya), (4) maithunaviramaNu (brahma) ane (5) parigrahaparimANu (aparigraha ke tyAga) e pAMca mahAvratAnuM karavAnuM tathA rAjereAja-savArasAMja ne veLAepratikramaNa karavAnu` vidhAna karavAmAM AvyuM che. ane vaccenA- 2thI 23 sudhInA--bAvIsa tI kareAnA sAdhue Rju ane prAna hAvAthI emane mATe ceAthA maithunaviramaNu mahAvratane! pAcamA parigrahaparimANu mahAvratamAM samAveza karavAmAM AvyA hatA. parigrahaparimANu mahAvrata tyAre bahi@AdANA veramaNu" nAme oLakhAtuM hatuM; ane A bAvIsa tIrthaMkaranA sAdhuo mATe pratikramaNu karavAnI jarUra lekhavAmAM naheAtI AvI. pAlana 2. gautamasvAmI ane krazIkumAra zramaNa vaccenA A vistRta ane vividhaviSayasparzI ane g2amAdhAnakArI vArtAlApa " zrI uttarAdhyayanasUtra ''nA trevIzamA adhyayanamAM sacavAI rahyo che. A prakaraNa ene AdhAre ja lakhavAmAM Avyu che. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Hao Pi 20. vaLI pAchI nizA ? 1. ka` e jaDa eTale paulika dravya che; ane e jIvanI muktine rIkI rAkhIne ene saMsAramAM bhramaNu karAve che. A kanA mukhya me bhAga che: ghAtI ane adhAtI. je karma AtmAnA mULa guNunA dhAta kare, AtmAnA asala svarUpane rUdhI rAkhe te ghAtI. ane je, AtmAnA mULa. svarUpane pragaTa thatuM raeNAkI na rAkhavA chatAM, jvane amuka samaya mATe sauMsAramAM rAkI rAkhe te aghAtI karmI, dhAtI ka` cAra prakAranAM cheH (1) jJAnAvaraNIya; (2) danAvaraNIya; (3) meAhanIya, ane (4) aMtarAya. dhAtI kanA nAza thAya eTale kevaLajJAna-sarvAMttapaNu pragaTe che. ane pachI adhAtI ka`nA nAza, AyuSya pU ruM thatAM, nizcita rUpe thAya ja che. eTalA mATe ja gautamasvAmI ghAtI karmInA nAzane jha MkhatA hatA. guru gosaMvAmI 2. zrI nayavijayajI viracita zrI sabhavanAtha jinanA stavananI pAMcamI kaDInI pahelI lITInA bhAva ahI lakhyo che. e mULa lIMTI A pramANe che: " je jana abhilaSe hai, te teA tehathI nAse.'' 3. gautamasvAmInI meAkSa mATenI jhaMkhanA meha gaNuAI jAya eTalI utkaTa hatI ane tethI bhagavAna mahAvIrane emane emanA meAkSanA avazya bhAvIpaNA mATe khAtarI ane sAMtvana ApavAM paDatyAM hatAM. vaLI, gautamasvAmIne bhagavAna mahAvIra, upara pazu khUba gADha anurAga hatA. A uparathI kayAreka te evA ja prazna thaI Ave ke gautamasvAmInI mekSa mATethI tIvra jha MkhanA emanA kevaLajJAnane rokI rahI hatI ke bhagavAna taraphanA AvA dRDha anurAga ane rAkI rahyo hatA ? A mATe jANe bannene samAna hissA hAya ema lAge, paNa chevaTe ApaNAM zAstromAM bhagavAna taraphanA anurAgane ja Ama thavAmAM mukhya kAraNarUpa jaNAvela che. A hakIkata tarapha nirdeza karatAM " zrI. uttarAdhyayanasUtra' uparanI zrI zAntyAcAryanI TIkAmAM tataH prabhUtamohanIyAcchAditatayA na te jJAnopattiiimaprAyaH'' ema kahevAmAM Avyu. arthAt bhagavAna uparanA ghaNA meAhane lIdhe gautamasvAmInu` kevaLajJAna rAkAI rahyuM hatuM. A uparathI samajavAnuM e che ke prazasta kahI zakAya evA kaSAyane aMza paNa chevaTe tA AtmAne mATe hAnikartA ja nIvaDe che. .. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 . 4. khUba pracalita evI A paktinuM sthAna chuM. sAdhI zakayo nathI. zrI uttarAdhyayananiyukti, gAthA 286 thI 291. triSaSTizalAkApuruSacaritra, - pUrva 10, sa .. 5. 9, zleSaka 181. " 6. bhagavaM ca moyame jaMghAcAraNaladvIpa lyAtaMtU puDhagaMpi NIsAe uppayati / zrI utarAdhyayanasUtra," zrI zAntyAcArya kRta 7. triSaSTizalAkApuruSacaritra," 5 10, sa` 9, 8. e ja graMtha, bleka 243. 9. e ja graMtha, leka 244. 10, 11, 12. e ja graMtha, zreya 246 thI 2500 13. e ja graMtha, zlAka 255. 1,2. C: 13 tr 21. bhagavAnanu AvAsana zlAka 258. triSaSTizalAkApuruSacaritra", 5 10, sa 9, bhagavAna mahAvIra khetamasvAmIne, pAte ane gautama bhavane aMte eka ja sthAnamAM mekSamAM javAnA che evI khAtarI ApavA chatAM gautamasvAmIne peAtAne kevaLajJAna Upajaze ke nahI" e bAbatamAM kayAreka kayAreka je saMdeha thaI AvatA hatA, ane mATe " zrI uttarAdhyayanasUtra ''nI naimicadrIya TIkAmAM tattha goyamsAmissa sammattamohaNIya kammoda yavaseNa ciMtA jAyA-' mA NaM na siAisani '- si" ( putra 154 6) evA zabdane upayoga karIne gautamasvAmIne samyaktvameMhanIya karmAMnA udaya hAvAnuM kahevAmAM AvyuM che. < ( "" 3. e ja graMtha, zloka 259. 4. chellA pUrvabhavamAM mahAvIrasvAmIne jIva dasamA devalAkamAM hateA ane gautamasvAmIne jIva AThamA daivaleAkamAM hatA, TIkA, pR. 325 haiM. bleka 242. 5. ' zrI bhagavatIsAra ', pR. 249-250. << 6. " zrI. uttarAdhyayanasUtra "nuM dazamu* adhyayana "dumapatraka" nAmanuM che. emAM jaeNma jhADanA pAkA pILA pAMdaDAne kharI paDatAM vAra nathI lAgatI, te ja rIte mAnavInuM jIvana kAre sakulAI jAya, e nakkI nathI, mATe mAnavIe paLamAtra jeTalA paNa pramAda na sevave (gAthA 1), e pramANe bhagavAna mahAvIre gautamane upadeza ApyA che. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tex guru gautamasvAmI A dasamA adhyayananI 37 gAthAomAMthI ceADIka gAthAo, enA atha sAthe, ahI ApavAmAM Ave che-- kusagge jaha osa biMdue thovaM ciTThara laMbamANapa / evaM maNuyANa jIviya samaya goyama ! mA pamAyaNa // 2 // danA agrabhAga upara paDeluM jhAkaLanu biMdu jema thADI ja vAra rahI zake che, tema manuSyeAnA chatrananuM paNa samajavuM, mATe he gautama ! eka samayaneA paNa pramAda na kara. 2. evaM bhavasaMsAre saMsaraha subhAsumehiM kasmehiM / jIvo pamAyabahulo samayaM goyama ! mA pamAya // 15 // zubhAzubha karmone kAraNe, pramAdamaGgala (bahu pramAdamAM paDele) jIva A pramANe A bhavarUpI saMsAracakramAM bhame che, mATe he gautama ! eka samayanA paNa pramAda na kara. 15. dhammaM pi hu saddahaMtayA dullabhayA kAraNa phAsayA / iha kAmaguNesu mucchiyA samayaM goyama ! mA pamAyaNa // 20 // dharmamAM zraddA karavA chatAM tene kAyAthI sparzI karavA-arthAt dharmAcaraNa karavuM-dubha che, kema ke A jagatanA jIve kAmabhogAthI mAhita thayelA che. mATe he gautama ! eka samayane! paNu pramAda na kara. 20 parijUraha te sarIrayaM kesA paMDarayA bhavati te / se soyabale ya hAyaI samayaM goyama ! mA pamAya // 21 // tAruM zarIra kSINa thAya che, tArA kreza sapheda thAya che, ane kAnanuM baLa kSINu thAya che. mATe he gautama ! eka samayane paNa pramAda na kara. 21 A ja rIte 22 thI 25 sudhInI pAMca gAthAomAM cakSunuM, nAsikAnuM, jIsanuM ane sparzendriyanu -ema bAkInI cAre iMdriyAnuM --baLa kSINa thavAnu jaNAvyu che. vocchiMda siNehamappaNo kumuyaM sAraiyaM va pANiyaM / se savvasiNehavajjie samayaM goyama ! mA pamAya // 28 // zarada Rtunu kumuda jema pANIne dUra kare che tema, tuM tArI Asaktine dUra kara. ema sa` prakAranI AsaktithI alaga thaIne, huM gautama ! eka samayane! paNu pramAda na kara. 28 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAyA avaujhiya mitta-baMdhavaM viDalaM veva dhaNohasaMcayaM / mAruM vittiya velapa samaya yama ! mA pamAyapa ArUnI mitro, sabaMdhIe ane vipula dhanane tyAga karyo pachI have khIjI vAra e vastuAnI zASa karIza nahIM. he gautama ! eka samayanA paNa pramAda na kara. 30 tiNNo hu si annavaM mahaM kiM ciTThasi tIramAgao ? 1 amitu pAra namittapa samaya goyama ! mA pamAyara i mahAsAgarane tarI gayA pachI have kAMThA AgaLa AvIne kuma Ubhe! rahyo che? A pAra AvI javA mATe tvarA kara. he gautama ! eka samayane! paNu pramAda na kara. 34 ahI ApavAmAM Avela gAthAonA anuvAda DaoN. zrI bhAgIlAlabhAI sAMDesarAe anuvAdita karela uttarAdhyayanasUtramAMthI sAbhAra lIdhA che. ( prakAzaka : gujarAta vidyAsabhA, amadAvAda ). jene bhAva A naiAMdhanI zarUAtamAM ApyA che, te A adhyayananI pahelI gAthA A pramANe che-- ma dumapatta paMDayae jahA nivaDara rAigaNANa accae / evaM maNuyANa jIviyaM samaya goyama mA pamAyae // 1 // 22. sAcuM munipaNa 1. A prasaMga, gautamasvAmIe aSTApada paryaMta upara covIsa tIrthaMkarAnI pratimAne vaMdana karyo pachI tyAM devA, asurA ane vidyAdharAte dharmAM dezanA ApI tyAre banelA che, eTale ene gautamasvAmInI aSTApadanI yAtrAnA prasaga sAthe (20mA prakaraNamAM) ja ApavA joIe. paNa AmAM gautamasvAmIe sAcuM munipaNuM zuM kahevAya e samajAvavA mATe eka kathA kahela heAvAthI, ane A svataMtra prakaraNarUpe ApyA che. .. 2. 3. e ja graMtha, zlAka 2008 4. e ja graMtha, leAka 232 thI 237, triTizalAkApuruSacaratra', pa` 10, sa` 9, zloka 198-199, Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ K 1 sAthe A Anada 1. 5. zrI becaradAsajI anuvAdita " bhagavAna mahAvIranA daza upAsakeA " (bIjI AvRtti ), pR0 8-9nI pAdaneAMdheA. 3. 24. keTalAka prasaMga " 1. A prasaMga " zrI bhagavatIsAra pR. 682; zramaNa bhagavAn mahAvIra, " pR. 91; tathA zrI mahAvIra-kathA " pR. 315 mAM Apela hakIkatane . 4. A prakaraNamAM vadhu veleA AkhA prasa'ga, upara sUcita pustakane AdhAre ja AlekhyuM che. guru gautAmanA AdhAre AlekhyA che. 2. zrI geApAladAsa paTela saMpAti "pApa, puNya ane sayama ' ( vipAka, aMtakRddazA ane anuttaraupapAtikadazAnA chAyAnuvAda ), pR0 104 tathA zrI mahAvIra-kathA ' pR0 342. "" tr 29 bhagavAna mahAvIranA daza upAsakA " ( bIjI AvRtti), pR0 104; tathA zrI mahAvIrakathA", pR0 351, "C "" .. zrI bhagavatIsAra '' pR0 7; zramaNa bhagavAn mahAvIra pR0 119: tathA " zrI mahAvIra-kathA " 30 361. 5. "6 zramaNa "" " zrI aupapAtikasUtra'', patra 94 maiM thI; sUtra naM. 39 thI; mAn mahAvIra ", pR. 161; ane " zrI mahAvIra-kathA '', pR. 397. " zrI bhagavatIsAra ", pR 595; zramaNa bhagavAn mahAvIra ", pR 169; " zrI mahAvIrakathA", pR0 404, "C $. rr ahI jaNAvela traNa tattvajijJAsu mahAnubhAvA uparAMta khIjAnAM nAma A pramANe cheH udaya; nAmeAya, nayi, anyapAlaka, zailapAlaka, zaMkhapAlaka ane suhastI gRhapati ( " zrI bhagavatIsAra ", pR0 595 ). 7. jyAre kAleAdAyI bhagavAna mahAvIrane rAjagRhamAM maLyA tyAre emanI ane bhagavAna vacce nIce mujaba savAla-javAba thayA hatA-- "" kAleAdAyI--he bhagavan! e arUpI ajIvakAya dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAyamAM besavA-sUvA ALATavAne kAI zaktimAna che? mahAvIra--nA; paraMtu huM kAleAdAcI ! eka rUpI ajIvakAya puddagalAstikAyamAM besavA-sUvA-ALATavAne kAI paNa zaktimAna che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAledAyI-he bhagavana! e rUpI achavakAya pudgalAstikAyaSya chamAM azubha phalasahita pApakarmo lAge? mahAvIranA kAledAyi! paraMtu arUpI chavakAyane phalasahita karmo lAge. ("zrI bhagavatIsAra", 50 597). 8. "mahAvIra svAmIne saMyamadharma" (zrI sUtrakRtAMgane chAyAnuvAda; saM. zrI gopAladAsa jIvAbhAI paTela), pR. 232; "zrama mAvAna mahAvIra", pR. 174; tathA "zrI mahAvIra-kathA", . 408. udaka paDhAlaputra ane gautamasvAmI vacce zrAvakonA ahiMsAvratanA (rAjA vagerenI baLajabarIthI karavI paDatI trasa jIvonI hiMsAvirAdhanAne bAda karatAM trasa jIvonI hiMsA nahIM karavAnI pratijJAnA) saMbaMdhamAM je vArtAlApa thayo te A bAbatamAM jhINavaTamAM UtaravAnI jijJAsAvALAe khAsa vAMcavA jevo che. A vArtAlApa, upara pAdanoMdha 8 mAM sUcavela traNe pustakamAM Apela che. A vArtAlApamAne gautamasvAmInA kathanane nIce raju karela Doka aMza vAMcavAthI paNa gautamasvAmInI samajAvavAnI saraLa ane umadA paddhatine khyAla AvI zakaze- "pachI bhagavAna gautame potAnA maMtavyanuM udAharaNa ApatAM kahyuM ke, keTalAka manuSyo evo niyama le ke, "jemaNe muMDa thaIne gharabAra choDI pravajyA lIdhI haze, temanI ame maratAM sudhI hiMsA nahIM karIe.' temaNe gRhasthIonI hiMsA na karavAne niyama lIdhe nathI. have dhAro ke keAI zramaNa pravajyA lIdhA bAda cAra, pAMca ke vadhu varasa cAre bAju rakhaDI thAkIne pAcho gRhasthI thAya. have uparano niyama lenAro mANasa te gRhastha thayelA zramaNane mArI nAkhe, te tene zramaNane mA mAravAne niyama tUTayo kahevAya? nahi ja. te ja pramANe jeNe mAtra jagama prANonI hiMsA choDI dIdhI heya te A janmamAM sthAvara banelA prANanI hiMsA kare, to tethI tenA niyamane bhaMga na ja thAya." ("mahAvIra svAmIne saMyamadharma" pR0 235.) 10. "nA mAvAna mahAvIra, pR194; tathA "zrI mahAvIra-kathA", * pR416. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamasvAmI 11. "pApa, puNya ane saMyama", pR 163; tathA "zrI mahAvIrakathA", pR0427, 12. "zrI bhagavatIsUtra", za0 5, u0 4, patra 220. 13. "zrI mahAvIra-kathA", pR429; tathA "zrI rAjaprazrIya sUtra". 14. "zrI rAjaprazrIya sUtra", sUtra 47; patra 113 che. 15. A guphAnuM nAma sattA-saptapaNuM che. 16. viccheda pAmela bAramA aMgasUtra "dRSTivAda sivAyanAM agiyAra aMgasUtronAM nAma A pramANe che: (1) AyAga (AcArAMgasUtra), (2) sUyagaDAMga (sUtrakRtAMgasUtra), (3) ThANuMga (sthAnAMgasUtra), (4) samavAyAMgasUtra, (5) viyAhapannatti (vyAkhyAprajJapti, aparanAma bhagavatIsUtra), (6) nAyAdhamakahAo (jJAtAdharmakathAMga), (7) uvAcagadasAo (upAsakadazAMga), (8) aMtagaDadasAo (aMtakUdazAMga), (9) anu rAvavAIyadasAo (anuttaraupapAtikadazAMga), (10) panhAvAgaraNAI (praznavyAkaraNaga) ane (11) vivArasUyama (vipAkasUtrAMga). 17. zrutaskaMdha 2, adhyayana 7H nA&#ALA 25. thoDAka savAla-javAba 1. aiyapathikI kriyA eTale jemAM kApAyika vRtti na bhabI heAya evI mAtra kAyAnI halana-calana vagere kriyAo. sAMparAyikI kriyA eTale je pravRtti krodhAdi kaSAyaprerita heya te kriyA. 2. pUrNasya pUrNamAdAya pUrNamevAvaziSyate / -IzAvAsyopaniSa 3. Avazyaka mUla sUtrapAThagata tIsAI morIyALakhuM pAThanI Avazyaka hAribhadrIyavRttinI vyAkhyAmAM trIsa mehanIya sthAna-eTale ke jethI mehanIya karma baMdhAya te sthAna-jaNAvatI paMdara saMgrahaNuM gAthAo ApavAmAM AvI che ane tenI vyAkhyA paNa karI che. A paMdara gAthAomAM trIjI gAthAnA uttarArdhamAM mehanIya karmane baMdha thAya tevAM ukta trIsa sthAnamAMnuM chaThThuM sthAna A pramANe che"sAhAra jillAgni dU ra na purvAda " AnI vyAkhyA A pramANe che- sAhAraNe-sAmaNNe gilANammi pahU-samastho, uvaeseNa saI karaNeNa vA tappi, taha vi kiccaM mosahajAyaNAi mahAghorapariNAmo na kuvaha se'vi mahAmohaM pakuvvai, savvasAmaNNo ya gilAmo [? paDiyariyanbo] bhavai, tathA Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAdanoM 199 jinopadezAt; uktaM ca-kiM bhaMte! je gilANaM paDiyaraha se dhaNe ? udAhu je tumaM daMsaNeNa paDivajjai ? goyamA ! je gilANaM pariya6 se dhante / se DhaLaDheLa aMte ! vaeN yudghati? poSamA ! ne gilANa paDiyara se maM daMsaNeNaM paDivajjara, je maM daMsaNeNa paDivajjara se gilANaM paDiyaraha; ANAkaraNaM khu arahaMtANaM daMsaNa, se teNaTTeNa goyamA ! evaM vuccai- ' je gilANaM paDiyarai semaM paDivajjai, je maM paDivajjaha se gilANa paDivajjaItyAdi / na phrAI paNa prakAranA khImAranI upadeza dvArA ke peAtAnI AvaDatathI sevA karavAnI zakti AvA chatAM je kAI mahAdhArapariNAmI auSadhAdinI yAcanA vagere na kare te paNa mahAmeAhanIya ka` khAMdhe che. * game te prakAranA bImAranI sevA karavI " e zrI jinanA upadeza che. kahyuM che ke-- [ gaNudhara bhagavAna zrI gautamasvAmI zramaNu bhagavAna zrI vIra-va mAnasvAmIne pUche che--] he bhagavan! je bImAranI sevA kare che te dhanya che ke je Apane nathI pAme che te dhanya che? [ ' darzInathI pAme che ' ne a` * bhagavAnane sAcA svarUpe eLakhe che ema karavA joIe. ] [ bhagavAna uttara Ape che--] " he gautama ! je bImAranI sevA kare che te dhanya che. ' ' [krI zrI gautamasvAmI pUche che--] " he bhagavan! Ape je kahyuM tenuM kAraNa zuM ?" tr [bhagavAna uttaramAM kahe che--] " huM gautama! je khImAranI sevA kare che te ane darzanathI pAme che-sAcA arthamAM ALakhe che, [arthAta ] je mane darzInathI pAme che te bImAranI sevA kare che. [arthAt mane sAcA arthAMthI ALakhanAra khImAranI sevA na kare te zakaya ja nathI ]. AjJAnuM pAlana karavu. te arahAnuM darzIna che. ATalA mATe ja gautama! hu* ema kahu chuM ke-- khImAranI sevA kare che, te mane darzInathI pAme che, [arthAt] je mane daInathI pAme che te bImAranI sevA kare che. he . 93 ahIM prastuta AvazyakasUtranA mUlapAThanI cUrNikAre vyAkhyA karI che tyAM trIsa mAhanIyakama badhasthAnAne darzAvatI 38 gAthAo ApI che, je upara sUcavelI AvazyakahAribhadrIyavRttigata sa MgrahaNI gAthAeAthI bhinna che. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautarajAmI A 38 mAthAmAM kaMpanI gAthAmAM mehanIyamabadhanAM 30 sthAna pUrNa thAya che. A pAMtrIsa gAthAo dazAdhanA navamA aSayananI che. eTale AvazyakarNimAM noMdhAyelAM ane dazAzrutaskaMdhanAM mehanIyakarmabaMdhanAM 30 sthAnanI rajUAta sarakhI che. [ pU.pA. AgamaprabhAkara zrI puNyavijayajI mahArAje AvazyakacUrNine zodhIne taiyAra karelI prekSakepImAM dazAzrutasadhagata gAthAonA pAThabheda nodhela, tenA AdhAre dazAzrutaskaMdha sAthenI tulanA ahIM thaI zakI che.] AvazyakacUrNimAM uddata karelI ane dazAzrutaskaMdhagata gAthAemAM je mehanIya kamabaMdhanAM trIsa sthAnene krama che, tenAthI AvazyakahAribhadrIyavRttigata saMgrahaNuM gAthAmAM jaNAvelAM trIsa sthAnene kramabheda che. AthI prastuta bImArasevAne lagatuM sthAna AvazyakahAribhadrIyattimAM chaThThuM che, jyAre AvazyakacUrNigata gAthAomAM tathA dazAzrutaskaMdhamAM bImAranI sevA saMbaMdhI sthAna pacIsamuM che. astu. AvazyakacUrNigata gAthAmAM tema ja dazAzrutasakaMdhamAM bImAranI sevAsaMbaMdhI sthAna A pramANe che- sAhAraNammi je kei gilANammi uThite / vam ja kuzvata uji banne veta vatI 28 / saDhe niyaDipaNNANe kalusA''ulacetase / appaNo ya abodhIe mahAmohaM pakuvvatI // 29 // . [ uparanI be gAthAo paikI pahelI gAthAnA prAraMbhamAM AvelA sAhami padanA sthAne dazAzrutaskaMdhamAM sArA pATha che.] kaIne koI paNa prakAranI bImArI thaI hoya te prasaMge je samartha hoya te kaMI paNa [sevA] na kare, te mArI sevA] paNa karate nathI. Avo-sevA nahIM karanArazaTha mAyAvI kaluSita cittavALA jIva pitAne adhinA kAraNe mahAmohanIya karma bAMdhe che. uparanI be gAthAomAMnI pahelI gAthAnA arthamAM te mArI sevA paNa karatA nathI' ema jaNAvyuM che, te uparathI bhagavAna Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi-vAddhamAna svAmI nirmajyanisthitIne kahe che tema samajavuM. Ama samajavA mATe AvazyakacUrNimAM to koI AdhAra nathI, paNa dazAzrutaskaMdhamAM A trIsa mohanIyakarmabaMdhasthAne upadeza bhagavAna Ape che tema spaSTa jaNAvyuM che, te A pramANe teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAma nayarI hotthA / vaNNao / puNNabhadde nAma ceie| vnnnno| koNie raayaa| dhAriNI devii| sAmI samosaDhe / parisA niggyaa| dhammo kahito / parisA pddigyaa| 'ajjo'tti samaNe bhagavaM mahAvIre bahave niggaMthA ya nigaMgathIo ya AmaMtettA evaM vadAsI-evaM khalu ajjo ! tIsaM mohaTThANAI jAiM imAiM itthIo vA purisA vA abhikkhaNaM AyaramAM vI samAyarA vA moLAttApa vaphA (dazAzrutaskaMdha, zrI maNivijayajI graMthamALA prakAzita patra, 7ra-1). [mAMdAnI sevAno mahimA darzAvatI A AkhI nedha, mULa zAstrapATha sAthe, mArA mitra ane AgamagraMthanA vidvAna paMDita zrI amRtalAla mohanalAla bheja lakhI ApI che.] 28. gautamanI vedanA 1. zrI jasavaMtalAla giradharalAla zAhe prakAzita karela "zrI jaina sajhAya . mALA" bhAga pahelAmAM (pR. 278) "zrI mahAvIra svAmInI sajajhAya" nAme eka sakjhAya chapAI che. 15 kaDInI A lAgaNIsparzI sajhAyanI zarUAtanI 4 kaDI ahIM rajU karI che. A sajhAyanuM nAma "zrI mahAvIra svAmInI sajhAya" evuM ApyuM che, paNa emAM bhagavAna mahAvIranA nirvANanA samAcAra sAMbhaLIne gautamasvAmI bhagavAnanA virahathI kevI AMtara vedanAmAM DUbI jAya che enuM karuNa varNana AvatuM hovAthI ene "gautamavilApa sakjhAya" ke "vIravirahadanA sakjhAya" evuM kaMIka nAma ApavAmAM Ave to e sArthaka gaNuya. 29. saphaLa manoratha 1. bAra aMganAM nAma "keTalAka prasaMgo" nAme 24mA prakaraNanI 16 naMbaranI pAdadhimAM ApyAM che. 14 pUrvane samAveza vicchinna thayela 12mA daSTivAda' nAmanA aMgasUtramAM thato hato ane emanAM . nAma A pramANe che- Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R guru gautamagAmI (1) utpAdapU+, (2) agrayaNIyapUrva, (3) vI`pU, (4) astinAstipravAdapUrva, (5) jJAnapravAdapUrva, (6) satyapravAdapUrva, (7) AtmapravAdapUrva, (8) karmAM pravAdapUryAM, (9) pratyAkhyAnapravAdapUrva, (10) vidyAnupravAdapUrvI, (11) avaSyapUrva, (12) prANAyupUrvI, (13) kriyAvizAlapUrva ane (14) leAkabiMdusArapUrva 30. mahAnirvANa 1. gautamasvAmI pahelAM, pAMcamA gaNudhara zrI sudharmAsvAmI sivAyanA nave gaNudharA, bhagavAna mahAvIranI hayAtImAM ja, nirvANa pAmyA hatA. eTale gautamasvAmInA nirvANa pachI phakta sudharmAsvAmI ja hayAta hatA. bhagavAna mahAvIranA nirvANu pachI tarata ja gautamasvAmIne kevaLajJAna thayuM hatuM, eTale saghanI vyavasthAnI ane sAcavaNInI javAkhadArI zrI sudharmAsvAmIne svIkAravI paDI hatI.. tethI ja atyAranI zramaNupara parA zrI sudharmAsvAmIthI zarU thAya che. 31. moMgalamaya vibhUti 1. ATha mahAsiddhi ane aThThAvIsa labdhionAM nAma "labdhitA bhaMDAra" nAme khAramA prakaraNanI bIjA naMbaranI pAdaneAMdhamAM (pR0 184-186 mAM) ApyAM che. nava nidhAnanAM nAma kalikAlasa`na. zrI hemacaMdrAcAye emanA "abhidhAnaciMtAmaNi" nAme zabdaDhDhAzamAM samAnya ane jainasiddhAMtamAnya ema be prakAre, nIce mujaba, ApyAM che-- samAnya nava nidhAnanAM nAma--(1) mahApadma, (2) padma, (3) zaMkha, (4) makara, (5) kacchapa, (6) muku6, (7) ku', (8) nIla,. ane (9) cam ( carcA ), jainamAnya natra nidhAna ane enA artha A pramANe che 1. nasa --grAma-nagara AdinA vyavahAra jenAthI thAya te. 2. .pAMDuka--nANAM ane meya dravyeAnA vyavahAra jenAthI thAya te 3. piMgalaka--puruSa, strI, azva, hastI vagerenA AbharaNuvidhA vyavahAra jenAthI thAya te.. - Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAdane 203 4. sarvarana-cakravatInAM 14 ane anya ekendriyAdi ratnanI utpatti. jenAthI thAya te. 5. mahApadma-ta ane raMgIna vastronI utpatti jenAthI thAya che. 6. kAlavartamAna Adi traNa kALanuM ane badhI kaLAonuM jJAna jenAthI thAya che. 7. mahAkAla-leha Adi samagra dhAtuo tathA sphaTika, maNi vagerenI utpatti jenAthI thAya te 8. mANavaka-yuddhanIti ane daMDanIti tathA yodha, Ayurve vagerenI utpati jenAthI thAya te. 9. zaMkha-saMgIta, nRtya ane vAghonI utpatti jenAthI thAya che. (zrI sthAnAMgasUtra, sthAna 8) Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 zrI gautamasvAmI sabaMdhI keTalIka kRtionI yAdI gaNadhara zrI gautamasvAmInA vyApaka prabhAvane kAraNe emanI prazastirUpe, seka seke, judI judI bhASAomAM, sakhyAbaMdha kRtio racAI che. emAMnI keTalIka kRtio chapAI gayelI che ane keTalIka hajI chapAvI khAkI che. atyAra sudhImAM chapAI gayelI badhI kRtinI yAdI meLavavAnuM mArAthI khanI zakaghuM nathI; Ama chatAM, chapAyela pusta! tapAsatAM, jeTalI kRtie jovA maLI tenI yAdI ahI ApavAmAM AvI che; eTale A yAdIne sapUrNa mAnI levAnI jarUra nathI. eka ja kRti judAM judAM ekathI vadhu pustakAmAM chapAyela DhAvAthI kaI kRti kayA pustakamAM chapAyelI che, enA ullekha meM karyA nathI. zrI gautamasvAmI sabaMdhI atyAra sudhI apragaTa rahelI kRtionI pUrI yAdI meLavavAnuM kAma tA chapAyela kRtionI pUrI yAdI meLavavA karatAM paNa vadhu muzkela che. hastalikhita pustakeAnA badhA nahIM te! sakhyAbaMdha athavA chevaTe mukhya mukhya bhaMDArA tapAsavAmAM Ave teA ja A kAma thaI -zake. AvI tapAsa karavAnuM mAru* gaju na heAvAthI amadAvAdanA lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saskRti vidyAma`diranA hastalikhita gra thasa grahamAMthI je kRtio jANavA maLI enI yAdI ApIne meM satASa mAnyA che. A yAdImAM zrI digambara jaina saMdhamAM racAyela kRtionA samAveza nathI thaI zakayo. chapAyelI kRtio 1. zrI gaNudharabhAsa : kartA upAdhyAya zrI yazavijayajI; bhASA gujarAtI; pahelI pakti pahelA gaNudhara vIrane. (naM. 22nA zrI vijayasenasUriziSya muni vIravijayakRta stavananI tathA naM. 30nI zrI vijayasi'hasUrikRta sajjhAyanI pahelI pakti paNa A pramANe ja che.) Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 2, zrI gautamasvAmIne chaMda, apara nAma zrI gautamawhakaH kartA zrI saubhAgyavijyajI (sUsa saubhAgya); bhASA gujarAtI pahelI paMkti - mAta pRthvI suta prAta uThI namo gaNadhara gautama nAma gele. 3. zrI gautamasvAmIno rAsaH kartA upAdhyAya vinayaprabha (udayavaMta. muni); bhASA gujarAtI ane prAkRta mizrita, pahelI paMkti H vIra jisesara. caraNakamala, kamalAkyanAso. 4. zrI gautamasvAmI laghu rAsa kartA zrI pArdhacaMdrasUri; bhASA gujarAtI ane prAkRta mizrita; pahelI paMktiH zrI vasubruIputto mAyA havIya kuSTisaMbhUo. - pa. zrI gautamasvAmIne laghu rAsa kartA zrI vijyazaikhara gaNi; bhASA gujarAtI; pahelI paMkti: zrI gautama guru prabhAtiyuM re, samarI bhavikA jana citta khare. 6. zrI gautamasvAmI rAsaH kartA zrAvakakavi zrI zAMtidAsa; bhASA. gujarAtI; pahelI paMkti : sarasa vacana dAyaka sarasatI, amRta vacana. mukhe vasatI. (66 karIne A rAsa, kavi zrI zAMtidAse vi. saM. 1732mAM dazerAne divase ra che. enuM prakAzana kapaDavaMja saMghanI zrI mIThAbhAI kalyANacaMda jaina peDhIe kareluM che.) 7. zrIgautamantotramUH kartA zrI jinaprabhasUrijI; bhASA prAkRta; pahelI paMkti : paririritrAsa ! 8. zrIgautamannAnistetramU: kartA dharmahaMsaka bhASA saMskRta, pahelI patiH gautamaM gogara vitra 9. zrIautamasvarastotram rtA zrI jinaprabhasUri; bhASA saMskRta pahelI patiH guru natrikAntAva rAzimAM 10. zrImannASirAjafmaMtazrIgautamasvAmistotra? kartA ajJAta; bhASA saMskRta; pahelI paMkti: moDatu zrIdIpatijIrtivRddhi.. . : 11. zrIgautamasvAmagaSTam : kartA ajJAta, bhASA saMskRta, pahelI patiH OM namaH chidde - - : 12. zrIgautamacAvyamUH rtA ajJAta; bhASA saMskRta; prathamapaMktiH zrIkramUrti vasubhUtiputrA kula 10 zlokana lekanI chellI paMkti "sa nautama Rtu. vacchita me " e pramANe che. AnA upara paMnyAsa zrI suzIla vijayajI gaNie (vartamAna AcArya zrI vijayasuzIlasarijIe : TIkA racI che, te chapAI che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru, gautakheravAthI ka 13. gautamanA rastutiH kartA zrI jJAnasUri (jJAnavimalasUri ?); bhASA saMskRta; pahelI paMktiH zrImati vRdimUrtiA 14. zrIgautamasvAmistutiH kartA ajJAta; bhASA saMskRta; eka -lokanI A stuti A pramANe che: akSiNi mahAnasIlabdhiH, kevalazrIH karAmbuje / nAmalakSmIrmukhe vANI, tamahaM gautama stumaH / / 15. zrI gautamasvAmI gaNadhara cityavaMdana: kartA zrI navijaya; bhASA gujarAtI; pahelI paMkti : IMdrabhUti pahile gaNuM, gautama jasa nAma. 16. zrI gautamasvAmI caityavaMdana kartA zrI navijaya; bhASA gujarAtI: pahelI paMktiH jIva kere jIva kere, ache manamAMhi. 17. zrI gautamasvAmI caityavaMdanaH bhASA gujarAtI; kartA zrI jJAnavimalaripha pahelI paMkti birUda dharI sarvAnuM. 18. zrI gautamasvAmI gaNadhara cityavaMdana : bhASA gujarAtI; kartA zrI jJAnavimalasUri, pahelI paMkti name gaNadhara, namo gaNadhara, labdhibhaMDAra. 19. zrI gautamasvAmI gaNadharanuM caityavaMdana kartA AcArya zrI vijayasuzIlasari; bhASA gujarAtI; pahelI paMktiH indrabhUti gaNadhara namuM, anaMta lablinidhAna. 20. zrI gautamasvAmI stavanaH kartA zrI navijaya; bhASA gujarAtI; pahelI paMktiH vIra madhurI vANu bhAkhe, jaladhijala gaMbhIra re. 21. zrI gautama gaNadhara stavanaH kartA zrI jJAnavimalasari; bhASA -gujarAtI: pahelI paMktiH duHkhaharaNa dIpAlikA re lAla. 22. zrI gautamasvAmInuM stavanaH kartA zrI vijayasenasUriziSya muni zrI vIravijayajI; bhASA gujarAtI; pahelI paMktiH pahele gaNadhara vIra re, zAsanane zaNagAra. (naM. 1nA upAdhyAya zrI yazovijayajI racita zrI gaNadharabhAsanI tathA na. 30nI zrI vijayasiMharikRta sajhAyanI pahelI paMkti paNa A pramANe che.) 23. zrI gautamasvAmI stavanaH kartA sidvimuni (?); bhASA -gujarAtI; pahelI paMkti guNagaNa gAuM giravA gaNeza. - 24 zrI gautamasvAmInuM stavana kartA muni zrI udayavijayajI (sva. A. vijayanItisUriziSya sva. A. zrI vijayasUrijI); bhASA -gujarAtI; pahelI paMkti H labdhi bhaMDAra guNavaMta guru gAjato. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 200 stavana 25. zrI gautamasvAmI bhagava Mtanu kartA mAyA zrI vijayasuzIlasUri; bhASA gujarAtI; pahelI pAkti : gautamasvAmI jagaguru, guNagaNanA bhaMDAra lAla re. 26. zrI gautama niveda stavana : kartA annAta; bhASA gujarAtI; pahelI paktiH vIra nisanehI huM sasanehI. 27. zrI gautamasvAmI stavaH kartA muni zrI daOnavijayajI (tripuTI); bhASA gujarAtI; pahelI pukti H gautamanAma samariye, sumana jana ! 28. zrI gautamasvAmI gaNudharanI stuti : kartA zrI jJAnavimalasUri; bhASA gujarAtI; pahelI pa ktiH guru gaNapati gAu, gautama dhyAna jyA 29. zrI gautamasvAmInI stuti H kartA AcArya zrI vijayasuzIlasUri; bhASA gujarAtI; pahelI pakti: gautamasvAmI gaNudhara namIje. 30. zrI gautama sajjhAya : kartA zrI vijayasi'hasUri; bhASA gujarAtI; pahelI pa`kti : pahelA gaNudhara vIrate. (na". 1nA upAdhyAya zrI yazovijayajI kRta zrI gaNudharabhAsanI tathA na. 22nA zrI vijayasenasUriziSya muni zrI vIravijayajI viracita zrI gautamasvAmInA stavananI pahelI pakti paNa A pramANe che.) 31. zrI gautamapRcchAsvAdhyAya (sajjhAya) : kartA zrI rUpavijayajI; bhASA gujarAtI; pahelI pa"kti H gautamasvAmI pRcchA kare. 32. zrI gautamasvAmInI sajjhAya; kartA vAcaka karaNu; bhASA gujarAtI; pahelI paMkti : samavasaraNa siMhAsane jI. 33. zrI gautama gaNadhara svAdhyAya : kartA khImAvijayajI; bhASA gujarAtI; pahelI pati : teAsu prIta adhAvI. 34. zrI gautamasvAmI bhagavaMtanI sajjhAya : kartA zrI dha; bhASA gujarAtI; pahelI pati : huM iMdrabhUti ! tAharA guNu kahetAM harakha na mAya. 35. agiyAra gaNadharanI sajjhAya : kartA muni zrI udayavijayajI (sva. A. zrI vijayanItisUriziSya sva. A. zrI vijayAdayasUrijI); bhASA gujarAtI; pahelI patiH paTTadhara vIranA vadIye, ekAdaza kathA hai| vidyAddhinidhAna. 36. zrI gautamasvAmInI sajjhAya : kartA AcAryaM zrI vijayasuzIlasara; bhASA gujarAtI; pahelI paMkita : name nameA gautama mahAmuni, gautama guNa bhaMDAra re. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru metamAmI. 37. zrI gautamasvAmInuM aSTaka: bhASA gujarAtI; rtA kavi. lAvaNyasamaya; pahelI paMkita : vIra jinezvara ke ziSya, gautama nAma. ja nizadiza. 38. zrI gautama aSTaka : kartA ajJAta; bhASA gujarAtI; prathama paMkita H aMgUThe amRta vase labdhitaNA bhaMDAra. A kRtine chelle duhe A pramANe be prakArane maLe che? gura gautama aSTaka kahI, ANuM harSa ullAsa; bhAva dharI je samaraze, pUre sarasvatI Aza. ITA zAsana zrI prabhu vIranuM, samaje je suvicAra; cidAnaMda sukha zAzvatA, pAme te niradhAra, pATA - 39. zrI gautamastavaviMzikA kartA paMnyAsa zrI suzIlavijayajI gaNi. (vartamAna AcArya zrI vijayasuzIlasUri); bhASA gujarAtI; pahelI paMkitaH gautamasvAmI guNanA dariyA, gaNadhara vIranA e, bhaviyA bhAve vade. 40. zrI gautamaprabhAtI pada: kartA kavi samayasuMdara; bhASA gujarAtI; pahelI paMktiH gautama nAma japa parabhAte. 41. zrI gautama guruvara vinati, aparanAma zrI gautamaguru prabhAtI chaMdaH kartA kavi rUpacaMda gaNiziSya muni caMda; bhASA gujarAtI; pahelI paMktiH ja je gautama gaNadhAra, maheTI labdhitaNe bhaMDAra. cha kaDInI A kavitAnI dareka kaDIne aMte "jaya jaya gautama gaNadhAra' - ema lakhyuM che. ( 42. zrI gautamasvAmInA vilApanuM pada : kartA muni zrI darzanavijayajI (tripuTI); bhASA gujarAtI; pahelI paktiH mahAvIra svAmI meze. padhAryA, gautama bole re. - 43. zrI gautamasvAmInI vahu lIH kartA zrI mANekasUri, bhASA gujarAtI; pahelI paMkti: rAjagRhI udyAnamAM guru guNa bharIyA. ( 44. zrI gautamasvAmInI dhUna: kartA AcArya zrI vijayasuzIlasUrijI; bhASA gujarAtI; dhUna eka ja kaDInI che, ane te A pramANe che: * idrabhUti e gautama svAma, prabhAte karu huM preme praNAma; "manovAMchita huM mAruM tamAma, pAuM suzIla ziva sukhadhAma. chapAyela pustake 1. gautamIcavA (saTIka) mULanA kartA pAThaka zrI rUpacaMdra gaNi, TIkAne kartA zrI kSamAkalyANa gaNi, bhASA saMskRta; saMpAdaka muni zrI Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanakavijayajI (vartamAna AcArya zrI vijayakanekacaMdrasUrijI); prazika zrI devacaMda lAlabhAI jaina pustoddhAraka phaMDa, surata. 2. gautamapRchA (gujarAtI bhASAMtara) : mULa ane TIkAnA AdhAre karavAmAM Avela gujarAtI bhASAMtara; bhASAMtarakAra muni zrI niraMjanavijayajI; prakAzaka zrI nemi-amRta - khAMti-niraMjana graMthamAlA, amadAvAda, 3. pRchA (saTIka) : mULanA tathA TIkAnA kartA ajJAta; mULanI bhASA prAkRta TIkAnI bhASA saMskRtaprakAzaka zrI hIrAlAla haMsarAja jAmanagara. 4. tamagchI (hindI bhASAMtara) mULa ane TIkAnA AdhAre karavAmAM Avela hindI bhASAMtara. prakAzaka zrI amaracaMdajI veda, AgarA. 5. mUri namaH anusTanaH lekhaka zrI gaNezamuni zAstrI, bhASA hindI; prakAzaka zrI sanmati jJAnapITha, AgarA. nahIM chapAyelI (hastalikhita) kRtio 1. gautama mulaka vRtti : kartA zrI jJAnatilaka gaNi. 2. gautama kulaka bAlAvabodha : kartA zrI padyavijaya gaNi. 3. gautamakulaka stabaka (Tabe): kartA ajJAta; kathAo sahita. 4. gautamapRchA bAlAvabodha : kartA zrI sudhAbhUSaNa. 5. gautamapRchA bAlAvabodha : kartA zrI jinasUra (?). 6. gautamapRcchA bAlAvabedha : kartA zrI harSapUra (?). 7. gautamapRchA bAlAvabodha : kartA zrI munisuMdarasUri. 8. gautamapRcchA vivaraNa kartA zrI zrItilaka 9. gautamapUchI vRtti kartA zrI mativardhana. 10. gautamastava kartA zrI devAnaMdasUri. 11. zrI gautamastotra kartA zrI vajIsvAmI. 12. zrI gautama aSTaka kartA ajJAta. 13. zrI gautamagaNadhara gIta : kartA upAdhyAya zrI yazovijayajI. 14. zrI gautama gaNadhara guhalI : kartA muni zrI dIpavijayajI. 15. zrI gautamagaNadhara cepaI : kartA ajJAta. 16. zrI gautamasvAmIne bhAsa : kartA ajJAta. 17. zrI gautamasvAmI svAdhyAyaH kartA paM. zrI vIravijayajI. 18. zrI gautamasvAmI gIta : kartA zrI vimalavinaya. 14 * Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 guru, gautamasvAmI 19. zrI gautamasvAmI gIta : * kartA zrI rAjasamudra. 20. zrI gautamakesIsaMdhi : kartA zrI ANaMda. 21. zrI gautama divAlI stavana : kartA zrI sakalacaMda. 22. zrI gotamapRcchA kartA zrI nayaraMga.. 23. zrI gautamasvAmI gIta :. kartA zrI samayasuMdara. 24. zrI gautamasvAmI stavana : kartA zrI puNyodaya. upara dhela badhI kRtio amadAvAdanA zrI lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdiranA hastalikhita graMthabhaMDAramAM che. 25. zrI gautamasvAmi mAsa : kartA ajJAta; bhASA prAcIna gujarAtI; A prAcIna kRtinI pATaNanivAsI sva. mohanalAla giradharalAla bhejake karelI nakala emanA suputra paM. zrI amRtalAlabhAI pAse che. 26. zrI gautamannatri ? kartA zrI jinaprabhasUri; bhASA apabhraMza. (pATaNanA bhaMDAranI hastaprata uparathI De. ramaNIkalAla manasukhalAla zAhe saMpAdita karela A kRti lA. da. bhA. saM. vidyAmaMdiranA trimAsika vozimAM pragaTa thavAnI che.) Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-2 zrI digaMbara jaina saMghanI mAnyatA pramANe zrI gautamasvAmInuM caritra zrI digambara jaina saMdhamAM mAnya ane pracalita heAya te pramANenu zrI gautamasvAmInuM caritra, A pustakanA pariziSTarUpe, vigate, ApavAnI prucchAthI meM A mATe digaMbara jaina sAhityamAMthI je kaMI sAmagrI maLI zake ema heAya te meLavavA mATe e viSayanA jANukAra vidvAneAne pUchaparacha karI ane khanI zakI teTalI zeAdha paNa karI. pazu zro gautamasvAmInA jIvanaprasaMgA, bhale zvetAMbara sAhityanI jema chUTAchavAyA paNu, jemAMthI upalabdha thaI zake evI nAMdhapAtra sAmagrI ke mAhitI mane maLI zakI nathI. tethI, ema lAge che ke, zrI gautamasvAmInA caritrane lagatI vizeSa mAhitI ke sAmagrI digabara jaina sAhityamAM saMgrahAI ke ullekhAI nahI... hAya. A bAbatamAM, A viSayanA adhikArI jANakAra ane bhAratIya vidyA, jaina sAhitya ane khAsa karIne digaMbara jaina sAhityanA vidvAna mAnyavara OM. e. ena. upAdhye sAhebane pUchatAM teoe zrI jinasenAcAkRta " AdipurANu '' ane zrI guNubhadrAcAya`racita uttarapurANa" joIne emAMthI zrI gautamasvAmI sabadhI je kaMI chUTIchavAI mAhitI maLe enu' sa`kalana karIne sASa mAnavA sUcavyu che. ', 66 HH AdipurANu " ane " uttarapurANu ''mAM dveSaTha zalAkApuruSanAM ciratro ApavAmAM AvyAM che. AmAM " AdipurANu "mAM te phakta prathama tIrthaMkara zrI RSabhadeva ane emanA meTA putra bharata cakravatI' e benAM ja caritra ApyAM che; ane bAkInA ekasaTha zalAkApuruSonAM ciratra "uttarapurANu" mAM Apela che. ane A banne purANAne sayukta rIte " mahApurANu "nA nAmathI oLakhavAmAM Ave che. A baMne graMtheAnI racanA kalikAlasarvajJa zrI hemaca'drAcArya viracita " triSaSTizalAkApuruSacaritra'nI pahelAM thayelI che. AdipurANu "mAM te bhagavAna RSabhadeva mAhitI sagrahAyelI heAvAthI emAMthI tr A be purANaprathAmAMthI ane cakravatI bharatanAM caritronI * . Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 guru gautamasvAmI zrI gautamasvAmI sa'badhI kazI mAhitI maLatI nathI; phakta "uttarapurA"mAM ja zrI gautamasvAmInA jIvana sa`badhI keTalIka mAhitI sacavAyelI che; paNa e eTalI AchI che ke jethI e bhagavAna mahAvIranA prathama gaNudhara ane anaMtaladhinA nidhAna gaNAtA zrI gautamasvAmInA jIvanasabaMdhI ApaNI jijJAsAne satASI nathI zakatI. meM A mAhitIne ahI upayAga karyo che. A graMtha bhAratIya jJAnapITha, kAzI taraphathI pragaTa thayA che. vaLI, diga Mbara jaina sAhityamAM " zrI gautamacaritra' nAme eka saskRta kAvya che, tenA AdhAre paNa meM zrI digambara jaina sadhamAM mAnya zrI gautamasvAmInA caritranI mAhitI ahI judI ApI che. A caritranI racanA mUlasa"gha, balAtkAragaNuM, bhAratI gacchanA zrI bhUSaNa muninA ziSya maMDalAcA. zrI dharmAMcadra munie, vi. sa. 1726mAM, raghunAtha mahArAjanA rAjyamAM, mahArASTra nAme nAnA nagaramAM, zrI RSabhadevanA maMdiramAM karI hatI. A kAnyatA pAMca sa` che; enA kula zlAka 1044 che; ane bahu moTA bhAganA zleAkeA anuSTupa chaMdamAM che. A caritrakAvyanI racanA, mahAkAvyeAnI DhaLe, varNanAtmaka vizeSa heAvAthI emAMthI paNa zrI gautamasvAmInA caritrane lagatI mAhitI pramANamAM AchI maLI zake che, chatAM A mAhitI " uttarapurANu "mAM sagrahAyelI mAhitI karatAM kaMIka vadhAre che. A pustakanuM prakAzana zrI mUlaca6 kizanadAsa kApaDiyAe, zrI digambara jaina pustakAlaya surata vatI, kyu che. t " uttarapurANa" pramANe zrI gautamasvAmInuM caritra A graMthamAM gautamasvAmInu* caritra (tema ja khIjA" caritro paNa) zrI gautamasvAmInA mukhe ja varNavavAmAM Avela che. gautama* nAmanA gAmamAM, gautama gAtranA paMDita iMdrabhUti nAme brAhmaNuzreSTha rahetA hatA. emane potAnI vidyAnuM ghaNuM abhimAna hatuM. te svarga leAkanA Aditya nAmanA vimAnamAMthI AvyA hatA. (arthAt pUrva bhavamAM tee svargamAM Aditya nAme vimAnamAM deva hatA.) * tadaivAgatya madgrAmaM gautamAkhyaM zacIpatiH / taMtra gautamanotrothamintramUrti dvijJottamam // (5 74, zlAka 357.) A zlAka uparathI zrI gautamasvAmInA gAmanuM nAma paNa gautama' hatu ema jANI zakAya che. 1. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIrane kevaLajJAna pragaTayuM, chatAM emanA sukhathI vANI (dharmadezanA) vahevA na lAgI, tyAre denA rAjA IMdra vicAryuM ke kaI paNu yuktithI paMDita iMdrabhUti gautamane bhagavAnanI samakSa laI AvavAmAM Ave to bhagavAnanI vANI vahevA lAge. tethI IMdra paMDita IdrabhUtine bhagavAna pAse laI Ave che ane "jIva nAmane kaI padArtha che ke nahIM?" evI pitAnI zaMkAnuM samAdhAna bhagavAna pAsethI meLavavA emane kahe che. bhagavAna paMDita idrabhUti gautamanA praznanuM pUrepUruM samAdhAna kare che; ane ethI prabhAvita thaI gautama, pitAnA pAMcaso ziSyo sAthe, dIkSA laIne bhagavAnanA prathama ziSya bane che; e vakhate emane sAta Rddhio pragaTe che. bhagavAna mahAvIrane vaizAkha sudi 10nA roja kevaLajJAna pragaTayuM; ane te pachI 66 divase aSADha vadi 1 (hindI zrAvaNa vadi 1)nA roja bhagavAne dharmadezanA ApIne dharmatIrthanuM pravartana karyuM ane IMdrabhUti gautamanI pitAnA prathama gaNadhara tarIke sthApanA karI. bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI gautamasvAmIne kevaLajJAna pragaTayuM. ane te pachI aneka dezomAM vicarIne ane aneka jIvone dharmopadeza ApIne teo vipulAcala parvata upara nirvANa pAmyA. (zrI sudharmAsvAmI sivAyanA bAkInA nava gaNadhara bhagavAnanI hayAtImAM ja mekSe gayA hatA.) "zrI gautamacaritra pramANe zrI gautamasvAmInuM caritra A kAvya-caritramAM enA krartA munivara bhagavAna mahAvIra svAmInA mukhe rAjA zreNikane gautamasvAmInI kathA kahevarAve che. magadha nAmane deza che. emAM brAhmaNa nAme nagara che. e nagara vedazAstronuM vidyAdhAma che. e nagaramAM zAMDilya nAme brAhmaNa rahetA hatA. e guNa, vidvAna, dhanavAna, sukhI ane emanI jJAtimAM mukhya hatA. emane be patnIo hatI. ekanuM nAma thaMDilA ane bIjInuM nAma kesarI. sthaDilAe be putrone janma Ape. emAM meTAnuM nAma gautama hatuM ane nAnAnuM nAma gAMThyuM hatuM. gautamane jIva jyAre svargamAMthI mAtAnI kukSimAM Ape tyAre mAtAe zubhasUcaka pAMca svapna joyAM hatAM. gArgyune jIva paNa svargamAMthI je Avyo hato. zAMDilyanI bIjI bhAryA kesarIne eka putra avataryo hato. enuM nAma bhArgava rAkhavAmAM AvyuM hatuM ane ene stra pazu saMvargamAMthI AvyA hatA. traNe bhAIomAM Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 guru gautamasvAmI AApasamAM khUba prema hatA ane traNe meTA vidvAne ane badhI vidyAenA pAraMgata hatA. gautamane peAtAnI vidyAnA ghaNA gaM hatA. bhagavAna mahAvIrane dhruvaLajJAna pragaTavA chatAM jyAre bhagavAnanI divya vANI na pragaTI tyAre devAnA rAjA IMdrane vicAra AnyA ke jo atyAre paMDita IMdrabhUti gautama bhagavAnanI pAse AvI jAya to bhagavAnanI divyavANI vahevA lAge. A mATe emaNe eka yukti karI : tee vRddhanu rUpa dhAraNa karIne ane eka aTapaTA zloka laIne, ene aM samajavAnA bahAne, paDita gautamanI zALAmAM gayA; ane e zlAkanA a peAtAne samajAvavA emaNe emane vinati karI; ane vadhArAmAM umeryu ke mArA guru A kSekanA a samajAvavA samartha che, paNa emane atyAre A mATe samaya nathI tethI huM tamArI pAse Avyo chuM. paDita gautamane thayuM ke mArA jevA sarva zAstraonA jANakArane A zlAkanA atha karatAM keTalI vAra ! ane emaNe gava bharyo huMkAra karIne e vRddha AgaLa zarata mUkI ke jo huM... A zlAkanA atha tamane samajAvu tA tamAre mArA ziSya khanI javuM. sAme vRdvarUpadhArI dvarAje zarata mUkI. ke, jo tame A zlokanA artha na karI zake teA, tamAre, tamArA ane bhAIe ane pAMcaseA ziSyA sAthe, mArA gurunu ziSyapada svIkAravuM, paMDita gautame tarata ja A zarata kabUla karI. AmAM peAtAne vijaya thavAnI emane pUrI khAtarI hatI : eka sAmAnya blekanA akaravA emAM zI moTI vAta! paNa je kAma emaNe ramata karavA jevuM saheluM mAnyu hatuM, te bahu muzkela nIkaLyu'; ane ate e zlokanA artha te na karI zakavA ane emanI hAra thaI. eTale, e vRddha jana sAthe nakkI thayela zarata pramANe, 5Dita iMdrabhUti gautama, peAtAnA pAMcaseA ziSyA ane khune bhAIe sAthe, bhagavAnanA ziSya navA emanI pAse paheAMcyA. bhagavAne e zlAkane a ane bhAva emane vistArathI samajAvyeA. gautame bhagavAnanA jJAna ane emanI RddhithI prabhAvita thaIne, peAtAnA be bhAIe ane pAMca ziSyA sAthe, emanI pAse dIkSA laIne emanuM ziSyapaNu svIkAryuM, ane 'e vakhatathI bhagavAnanI divya vANI vahevI zarU thaI. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 . ahIM caritrakAra A traNa bhAIeAnI gautama, gAgyuM ane bhArgava-e traNa nAmane badale indrabhUti, agnibhUti ane vAyubhUti e traNa nAme Ape che. zvetAMbara ane digaMbara bane paraMparAmAM bhagavAna mahAvIranA prathama traNa gaNadharanAM A nAma ja pracalita che. A caritranA kartAe A traNe bhAIonA pUrvabhavanI kathA paNa ApI che, te A pramANe che traNa bhAIonA pUrvabhava-avaMtI nAme deza hate. emAM puSpapura nAme nagara hatuM. emAM mahIcaMdra nAme rAjA rAjya karato hato. enI rANInuM nAma suMdarI hatuM. rAjA ane prajA jainadhamI hatAM. eka vakhata aMgabhUSaNa nAmanA munirAja, cAra prakAranA saMdha sAthe, e nagaramAM padhAryA. rAjA emanAM darzane gayA. e vakhate traNa kadarUpI zadra kanyAo paNa tyAM AvIne beThI. emAMnI eka kANuM hatI, bIjI lUlI hatI ane trIjI kALI hatI. vaLI, traNe kanyAo rogiSTa, daridra ane duHkhI hatI. emanA dezamAM dukALa paDayo hato eTale dhana meLavavA mATe e traNe paradezamAM pharavA nIkaLI hatI ane pharatI pharatI A nagaramAM AvI pahoMcI hatI. Aje e traNe muninI dharmadezanA sAMbhaLavA emanI pAse pahoMcI hatI. munie dharmadezanA ApI. koNa jANe kema, paNa e kanyAone joIne rAja mahIcaMdranA aMtaramAM harSanI lAgaNI thaI AvI. AthI ene pitAne paNa navAI lAgI. eTale, dharmadezanA pUrI thayA pachI, rAjAe munivarane Ama thavAnuM kAraNa pUchyuM. munie pUrve saMcita karela karmanA saMskAronuM ja A pariNAma hovAnuM jaNAvIne e pUrvakathA rAjAne kahI saMbhaLAvI, je A pramANe che- kAzI nAme deza hatA. emAM banArasa nAme nagara hatuM. tyAM vizvalocana nAme rAjA rAjya karato hato. enI rANunuM nAma vizAlAkSI hatuM. rANIne rAjamahelanA baMdhanamAM ane rAjAnI AjJAmAM rahevAnuM gamatuM na hatuM. eTale eka divasa kaMIka yukti racIne e pitAnI cAmarI ane raMgikA nAmanI be dAsIo sAthe, mukta vihAra karavA mATe, rAjamahelamAMthI cAlI nIkaLI. pachI traNe, geruAM kapaDAM paherIne, ginInA veze mana phAve tyAM pharavA lAgI ane mana phAve tema vartavA lAgI. emanI sAthe bIjI strIo paNa ginInA veze pharavA lAgI. badhI minIe mAMsadArU jevI na khAvA Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru gautamajavAmI jevI vastuo khAtI, na karavA jevAM kAma karatI, ane game tevA puruSe sAthe bhega bhegawtI. emanAM caritra pApamaya banI gayAM. eka divasa e traNe strIo, bhAna ane vivekane bhUlIne, eka jJAnI ane tyAgI-tapasvI munivaranuM apamAna karI beThI. e mahApAtakathI e traNene keDha nIkaLe ane tyAMthI marIne e pAMcamI narakamAM gaI. pachI aneka halakI niomAM janma laIne ane pitAnA pApanI sajArUpe asahya duHkho bhegavIne chevaTe avaMtI dezanI najIkamAM kaI thaine tyAM A traNa kadarUpI ane dukhI kanyAo rUpe janmI. A kanyAo mATe rAjAnA manamAM hetanI lAgaNI jagyAne marma samajAvatAM jJAnavaMta aMgabhUSaNa munivare kahyuM : kAzI deza ane banArasa nagarano rAjA vizvacana potAnI rANI vizAlAkSIne viyegamAM marI gaye. ane, aneka bhamAM karIne, keI sukRtanA vege, e rAjAne avatAra pAmyo. e rAjA te, he rAjana, tuM mahIcaMdra pote. rAjA vizvalocana tarIkenA tArA pUrvabhavamAM tane tArI te bhavanI rANI vizAlAkSI tarapha je anurAga hatuM, tene lIdhe tane A traNa zUdra kanyAone joIne emanA tarapha hetanI lAgaNI thaI AvI. tamArA badhAMnA pUrva saMskAronuM ja A pariNAma che. munivaranI vAta sAMbhaLIne traNe kanyAo khUba rAjI thaI ane emaNe AvAM AvAM pApothI mukta thavAne upAya batAvavA e munivarane vinati karI. karuNAsAgara aMgabhUSaNe munivare emane ladhividhAna vratano mahimA samajAvyuM, ane ene vidhi batAvIne, e vratanI zuddha bhAvathI ArAdhanA karavA kahyuM. traNe kanyAoe bhAvalAsathI e vratanuM pAlana karyuM, enA pratApe emanAM pApa nAza pAmyAM. ane tyAMthI marIne emaNe pAMcamA devakanAM sukha bhogavIne, chevaTe magadha dezamAM, brAhmaNa nAme gAmamAM, zAMDilya nAme viprane tyAM indrabhUti, agnibhUti ane vAyubhUti-e traNa bhAIorUpe janma dhAraNa karyo ane bhagavAna mahAvIranuM gaNadhara pada pAmavA jevuM gaurava meLavyuM. - A che bhagavAna mahAvIranA pahelA traNa gaNadhare gautama buddhabhUti, agnibhUti ane vAyubhUtinA pUrvabhavanI kathA. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAla parijina : vipra sautama bhagavAna mahAvInA ziSya ane prathama gaNadhara banyA te pachI gautamasvAmI bhagavAne kahela upadeza pramANe lene dharmopadeza devA lAgyA ane aneka prakAranuM tapa karavA lAgyA. A caritramAM (pR. 147) gautamasvAmIne kevaLajJAna utpanna thayAnuM ane (pR. 171) bhagavAna mahAvIra mekSe padhAryAnuM lakhyuM che. paNa gautamasvAmIne bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI kevaLajJAna utpanna thayuM hatuM, evo spaSTa nirdeza emAMthI maLato nathI. caritramAM (pR. 200) gautamasvAmInA keTalAka halakA (dA. ta, bilADe, bhUMDa, kUtarA jevA) bhavonAM nAma paNa ApyAM che. (pR. 196-198mAM) emanA mekSe gayA ane devoe utsava karyAno ullekha che. ane (pR. 198mAM) gautamasvAmInA bane bhAI agnibhUti ane vAyubhUtine gautamasvAmInA narvANa pachI kevaLajJAna utpanna thayA ane emanA mekSe gayAne ullekha karavAmAM Avyo che. A vAta tAMbara ane digabara banenI mAnyatAthI sAva judI paDe che. A bane paraMparAo pahelA gaNadhara gautama svAmI ane pAMcamA gaNadhara zrI sudharmAsvAmI sivAyanA badhA (nave) gaNadharo bhagavAna mahAvIranI hayAtImAM mekSe gayAnuM mAne che. maMDalAcArya zrI dharmacaMdra munie saMskRta bhASAmAM racela A zrI gautamacaritra"mAM pahelA traNa gaNudharenA pUrvabhavanI kathAo tathA bIjI paNa keTalIka evI bAbate ApavAmAM AvI che ke enuM mULa kayAM haze eTale ke A caritra kyA prAcIna graMthane AdhAre racavAmAM AvyuM haze, evI jijJAsA sahajapaNe thaI Ave che. A bAbata je kaI mahAnubhAvo jANatA hoya athavA kayAreka emanA jANavAmAM Ave, teo mane enI jANa karavAnI kRpA kare. je digaMbara jaina saMghamAM pracalita ke saMgrahIta zrI gautamasvAmInI stuti-prazastinI, judI judI bhASAmAM racAyelI, nAnI-moTI kRtio jovAnuM banI zakaryuM hatuM te, saMbhava che, enA uparathI emanA jIvana saMbaMdhI keTalIka vizeSa mAhitI maLI zakI heta tema ja e saMghamAM emane mahimA ane prabhAva ke che, e paNa jANI zakAyuM heta. "bhagavAna mahAvIra pustakamAMthI maLatI mAhitI zrIyuta bAbU kAmatAprasAdajI jene, ekAvana varSa pahelAM, vIra ni. -saM. 2450 nI sAlamAM, hiMdImAM, "bhagavAna mahAvIra" nAme pustaka Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. guru gautamasvAmI lakhyuM hatuM ane te zrI mUlacaMda kizanadAsa kApaDiyAe, zrI digaMbara jaina pustakAlaya surata vatI, pragaTa karyuM hatuM. A pustakamAM gautamasvAmI saMbadhI nIcenI mAhitI ApavAmAM AvI che- * (1) emanA pitAnuM nAma sumati hatuM (pR. 112). (2) gautamasvAmI ane sudharmAsvAmI sivAyanA nava gaNadhare. bhagavAna mahAvIranI hayAtImAM nirvANa pAmyA hatA (pR. 117). (3) bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI gautamasvAmIne kevaLajJAna utpanna thayuM hatuM. ane bhagavAnanA nirvANa pachI 12 varSe eTale ke 92. varSanI uMmare gautamasvAmI nirvANa pAmyA hatA (pR. 115). Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtu 46 57 96 108 132 179 chApakAmanI bhUlo azuddha jorAvaka kAca pakti 23 10 pR. 74mAnI chaThThI lITInI pAdaneAMdhanA ane pU. 80mAnI bAramI lITInI pAdaneAMdhanA aMka saratacUkathI ekasarakhA pAMcaDAne rahI gayA che,. eTale 190mA pAne ApavAmAM Avela ane pAdanoMdhAne aMka pazu pAMcaDAnA ja ApyA che. 12 18 4 17 utsuktAthI marI sAthe hastithAma zuddha jorAvara kAya zrI jIvana-maNi sAcanamALA TrasTanu eka viziSTa prakAzana zrImad rAjacaMdranI AtmasAdhanA ane gadya tathA padya kRtionA mahimA samajAvatA pramANabhUta graMthamaNi "zrImadnI jIvanasiddhi' utsukatAthI mArI sAthe hastiyAma 1. [ zrImanA jIvana ane sAhityanA sarvAMgINu abhyAsathI taiyAra karavAmAM Avela ane sukhaI yunivasi TIe pIeca. DI. nI DigrI mATe mAnya karela mahAnibaMdha ] lekhikA Do. sarayUbahena Ara. mahetA ema. e., pIeca. DI. A yuganA AtmasAdhaka mahApuruSa zrImad rAjacadranI leAkapriyatA ane emanA taraphanI janatAnI bhakti uttarAttara vadhI rahI che, tyAre emanA dharmamaya preraka jIvana ane hRdayaspazI kavanane samajavAmAM A graMtha khUba upayegI thaI raheze. bhaktibhAvathI lakhAyela A graMthanI bhASA ane zailI saraLa ane rAyaka che, e enI vizeSatA che. navasA pAnAMnA daLadALa pustakanI kiMmata mAtra sAta ja rUpiyA Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhakanI anya kRtio vArtAsaMgraha 1. abhiSeka 5. himagirinI kanyA 2. suvarNa kaMkaNu 6. samarpaNane jaya 3. rAga ane virAga 7. mahAyAtrA 4. kalyANamUrti 8. satyavatI 9. padmaparAga caritra samayadarza AcArya (A. zrI vijayavallabhasUrijI) zreSThIvarya zrI kasturabhAI lAlabhAI itihAsa vidyAlayanI vikAsakathA (zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI 50 varSanI kAryavAhIne itihAsa) anuvAda svadAsa (zrI jayabhikhunA sahakAramAM) kavichanAM kathArane (lekhaka u. zrI amaramunijI). saMkhane dhUpasugaMdha (ddA judA lekhakenI vArtAone saMgraha) rAjaprazna (kartA zrI manasukhalAla ravajIbhAI mahetA) jainadharmane prANu (paM. zrI sukhalAlajInA lekhene saMgraha) (paM. zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAnA sahakAramAM) zrI "suzIla"nI saMskArakathAo zrI zatruMje ddhAraka samarasiMha ane bIjA lekho (lekhaka zrI nAgakumAra makAtI). - tilakamaNi (lekhaka zrI jayabhikhu) zrI AnaMdaghanajInAM pado bhAga bIje che. zrI AnaMdaghana covIzI (banne upara zrI motIcaMda gi. kApaDiyAnuM vivecana) jaina dharmaciMtana (lekhaka paM. zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyA) jana itihAsanI saka (lekhaka mu. zrI jinavijayajI) Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jIvana-maNi sAcanamALA TrasTanAM agiyAra varSanAM pustako 1. vi. saM. 2013 * 1 bhagavAna mahAvIra 2. sacanamALA zreNI 1lI 3. suvarNa kra kaNa 4. saurabha * 5 satanI AMdhI pRthvI 6. sacanamALA zreNI 27 7. aAya tRtIyA * 1. premanu madira * zrI jayabhikhkhu 3-00 2-50 1-00 2=00 zrI jyabhikhkhu 2-00 1-10 45 13-45 2. vi. saM. 2014 gatA * 3. have tA naJA * 4. zrI tema-rAjula 5. Ama A2A mAra 6. rAga ane vAga 7. bindumAM sindhu zrI ratilAla desAI suni zrI caMdraprabhasAgarajI 1. bhagavAna RSabhadeva 2. vIDAnAM pANI OM bhavanuM bhAtu muni zrI caMdraprabhasAgarajI 1-25 * 4. sAcanamALA zreNI 30 zrI jayabhikhkhu 2-50 5. pApa ane puNya zrI jayabhikhkhu ane satyam 2-00 6. kara le sigAra zrI gabhikhkhu 1-50 7. dahInI vADhakI. 0-45 13-20 3. vi. sa. 2015 33 * 1 sa'sArasetu 2. sAcanamALA zreNI graMthI 3. mAta vALava zrI jayabhikhkhu 3-50 zrI uSA joSI 200 4. vi. sa. 2016 . zrI jayabhikhkhu 3-50 zrI guNuvantarAya AcAya 3-00 muni zrI candraprasAgarajI 2-00 zrI jayAbahena DhaMkAra 250 zrI jyabhikhkhu 1-10 zrI ratilAla desAI 1-25 muni zrI caMdraprabhasAgarajI 0-75 14-50 zrI jayabhikhkhu 3-50 3-00 "" zrI suzIla 1-50 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. tyAnI velI. A zrI cunIlAla va. zAha -50 5. maMtrIzvara vimala. . zrI jayabhikhu 1-50 6. salI para seja hamArI 1-50 7. capaTI bora . . . , 0-75 * 13-25 5. vi. saM. 2017 * 1. zatru ke ajAtazatru bhA-1 zrI jayabhikhkhuM 3-5o 1 lA-2 che ke , 3-5o 3 nakalaMka motI zrI kRSNazaMkara zAstrI 2-00 * 4 dharmaratnanAM ajavALAM muni zrI caMdraprabhasAgarajI 3-50 5. pAlI paravALAM zrI jayabhikhu 1-5o 6. kalyANamUti zrI ratilAla desAI 1-00 | * 7, preraNAnI paraba muni zrI caMdraprabhasAgarajI 0-50 15-50 6. vi. saM. 2018 * 1, cakravatI bharatadeva zrI jayabhikhu 3-00 * 2, narakesarI - 4-00 3. sadvAcanamALA zreNI pamI 3-oo 4. himagirinI kayA zrI ratilAla desAI, 1-50 * 5, mUThI mANeka, zrI jayabhikhu 1-50 6. praNava ane bIjI vAto zrI cunIlAla va. zAha 2-00 * 7. ugamate prabhAte zrImad rAjacaMdra 0-75 . 15-75 7. vi. saM. 2018 1, bharata-bAhumalI zrI jayabhikhu 4-5o 2, nANAnubaMdha zrI ramaNalAla sonI 2-25 3. mATInuM attara zrI jayabhikhu 2-on 4. raMga kasuMbI zrI dhIrubhAI ThAkara 2-00 * 5. premAvatAra 1 - zrI jayabhikhu 3-50 3-5o 16-75 8. vi. saM. 2020 1. vahetuM vAtsalya - zrI bAbubhAI vedya 3- 2. kanyAdAna zrI jayabhikhu 2-oo Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. verane vipAka zrI suzIla 1-50. 4. raseDAnAM rasAyaNa " " zrI vaidarAja jaTubhAI 2-00 5. nAtha-anAtha zrI mehanalAla. cu. dhAmI 2-00 6. sadvAcanamALA zreNI chaThThI zrI jayabhikhu 3-00 7. chIpanAM metI citrakAra dalasukha zAha -62 14-12 9. vi. saM. 2021 1. kAmavijetA zrI jayabhikhu 4-00 2, citrAkumArI zrI cunIlAla va. zAha 2-00 3. samaNane jaya zrI ratilAla desAI 1-50 4. advaita zrI anavara AgevAna 175 5. manajharUkhe * zrI jayabhikhu 2-00 * 6. cAre sAdhana | muni zrI caMdraprabhasAgarajI 1-50 7, prabhAtanAM puSe 1-50 14-25 10.vi. saM. 2022 1. pUrNimA pAchI UgI muni zrI caMdraprabhasAgarajI 2-00 2, Umi ane udadhi 2-00 3retI DhIMgalI zrI bAbubhAI vedya 3-00 4. jANyuM chatAM ajANyA 1 munIndra 3-5o 1. 5. paganuM jhAMjhara zrI jayabhikhu 2-00 6. nIlamane bhAga zrI jayabhikhu2oo 7. DAhyoDamare zrI kumArapALa desAI 1-50 16-00 11 vi. saM. 2023 1. dAsI janama janamanI zrI jayabhikhkhuM 3-00 * 2. virala vibhUtio A. zrI kIrticaMdrasUrijI 1-00 3. tAtI talavAra zrI cAMpazIbhAI udezI 2-00 4. jANyuM chatAM ajANyabhAga 2 zrI jayabhikhu 3-ra5 5. keDe kaTArI khabhe DhAla zrI kumArapALa desAI 2-00 6. satyavatI " zrI ratilAla desAI 2-00 7. vera ane prIta zrI jayabhikhkhuM 2-00 [ kUdaDI (*)nA nizAnavALAM pustaka nathI maLatAM.] 15-25 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0-80 amAruM anya prakAzana 1. venIya karmanI pUjA artha sAthe) paM. zrI vIravijayajI kRta 1-00 2. aMtarAyakarmanivAraNa pUjA (vArtha sAthe) , 2-00 3. bAra vratanI pUjA (artha sAthe) 2-04. zrImaddanI AtmacaryA 0-30 5. jJAnAMjana zrImad rAjacaMdra 0-30 6. paM. zrI vIravijyajIta snAtra pUjA (sacitra) 7. sthApanAcArya (nAnA plAsTikanA sApaDA sAthe, bokasamAM) 8. zrI zaMkhezvara pArzvanAthanI chabI 0-75 9. zrI AdIzvara bhagavAnanI chabI 0-75, 10, saMtavANI : 17 meTAM kAryone seTa 3-00 11. darzanacovIzI (eka raMgamAM) 1-500 chapAya che 1. rAjaprazna trIjI AvRttiH saMpAdaka zrI manasukhalAla ravajIbhAI mahetA zrImade ApelA aneka praznonA javAbane saMgraha 2. paMcakalyANupUjA (artha sAthe) zrI jIvanamaNi saduvAcanamALA dUranAM pustakanA mukhya viketA jasavaMtalAla giradharalAla zAha C/o. jene prakAzana maMdira 3/4, dezIvADAnI piALa, amadAvAda-1. anya prAptisthAne megharAja jaina pustaka bhaDAra gADIjI bilDiMga 20, pAyadhunI; muMbaI-3 semacaMda DI. zAha pAlItANa (saurASTra) Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________