________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
-
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૩૮૪ )
नयः यद्यस्मात्पृथुबुध्नोदरकलितमृन्मयं जलाहारणादिक्रियाक्षमं प्रसिद्धयरूपं भावमेवेच्छत्यसौ न तुशेषान्नामस्थापना द्रव्यरुपान् त्रीन् घटानिति शब्दार्थप्रधानो ह्येष नयः चेष्ठालक्षणश्च घटः शब्दार्थो घटचेष्टायां घटते इति घटः अतो जलाहरणादिचेष्टां कुर्वन् घटः अतचतुरोपि नामादिघटानिच्छतः ऋजुमूत्रा द्विशेषिनतरं वस्तु इच्छतिअसोशब्दार्थोपपत्ते भविघटस्यैवाने नाभ्युपगमादिति अथवा ऋजुसूत्रात् शब्दनयः विशेषिततरः ऋजुसूत्रे सामान्येन घटोऽभिप्रेतः शब्देन तुसद्भावादिभिरनेरभित इति ते च सप्तभंगाः पूर्वमुक्ता इति.
ભાવ —ખેલાવે તેને શબ્દ કહે છે, અથવા વસ્તુપણે એલાવીએ તેને શબ્દ કહેવા અથવા વાચ્યા ગ્રહવામાં પ્રધાનપણે વર્તે, તેને રાચ્છુનય કહે છે. જેમ ક્રૂસાત્વાન કર્યું. તેના હેતુ ધર્મ જે વસ્તુમાં હોય, તે ખેલાય છે. અર્થાત્ શબ્દનુ કારણ તે વસ્તુને ધમ થયે. જેમ જલાહરણ ધમ જેમાં છૅ, તેને ઘટ કહે છે. અત્રપણું શબ્દથી વાચ્ચા ગ્રહણ કરે, માટે તે નયનું નામપણ રાનય છે; જેમ રૂજીસૂત્રનયને વમાન વસ્તુ ધમ ઈષ્ટ ગ્રાહ્ય છે તેમ શબ્દનયને વર્તમાનકાલિક વસ્તુ ધ ઇષ્ટ છે. જે માટે આ નયથી પૃથુ-પહેાળા-પ્ચ્યુન (ગાળ) સંકેાચિત ઉત્તરકલિતયુક્ત તથા જલાહરણાદિક ક્રિયામાં સમર્થ પ્રસિદ્ધ ઘટરૂપ
પણ
For Private And Personal Use Only
