Book Title: Jain Dharm Vishayak Prashnottar
Author(s): Jain Atmanand Sabha
Publisher: Jain Atmanand Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034862/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lbllls Ibllekic be dAdAsAheba, bhAvanagara, phona : 0278-2425322 3007689 IK Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA graMthamAlA naMbara 6 mo. zrImadvijayAnaMdamUrI (AtmArAmajI mahArAja) viracIta zrI jainadharma viSayika praznottara. ACTION R pAvI prasi karanAra, zrI jaina AtmAnaMda sajA nAvanagara. ) Kaa vIra saMvata 2433 Atma saM. 11 vi. saM. 1963 - *-- amadAvAda, yuniyana prinTiMga presa kaMpanI lImITeDamAM motIlAla zAmaladAse chopyA, kImata ATha AnA. BUCATA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. paropakArI mahAtmAnanA lekhonI mahatvatA apUrva hoya . tenA noktA avAno AdhAra tenA grAhakanA adhikAra upara rahe De, evA apUrva le. khornu rahasya Adara pUrvaka abhyAsathoja prapaTa zrA ya be; ane tenuM Adara pUrvaka zravaNa paThana ane manana karavAzrIja aMte te phaladAyI nIvame . pavitra jaina darzana jaNAve le ke A jagatamAM anAdi kAlathoja mithAtva . je mAnavAne A paNane pratyakSa Adi kAraNo mojuda ne, AvA mi thyAtvanA kAraNarupa ajJAnarupI aMdhakArano nAza karavA parama napakArI pUjyapAda guru zrI vijayA naMdasUrI (AtmArAmajo)e A jainadharma viSayoka praznottara nAmano graMtha racyo , A ane A sivAyanA bojA A mahAtmAe banAvelA graMtho prathamazrIja prazaMsanIya yatA AvelA . A hita dharmano je nAvanA temanA magaja mAM janma pAmelI te lekha rupe bAhAra AvatAMja Akho UnIyAnA paMjhoto-zAnI dharma guruna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhako ane sAmAnya loko upara je asara kare ne teja tenI napayogitA darzAvavAne bata ne. ... jainadharma anAdi kAlathIja , ane te bau dharmayo tadana alaga ane pehelAthIja , te te maja jainamatanA pustakonI nutpatti-karmanuM sva. rUpa-jInapratimAnI pUjA karavAno tIrthakaroe karelo napadeza vigere bIjo keTa lIka napayogI vAbatono A graMthamA samAveza karelA De. vartamAna kAlamA vyavahArika kelavaNI lI dhelA yuvako jene jainadharmanu tatva zuM tenAthI ajANatenane temaja anya dharmInane A graMtha AdyaMta vAMcavAthI jainadharmanuM buTu baTu svarupa keTaleka aMze mAlama pame tema . ___koipaNa niSpakSapAto tatva jojJAsu puruSa A graMtharnu svarupa AdyaMta avalokaze to eka jai nanA mahAn vikSAne nAratavarSanI jena prajA na. para AvA nattama graMtho racI mahad upakAra kIdho . te sAye A vijJAna ziromaNo mahAzaya puruSa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMprata kAle vidyamAna natho tene mATe atula kheda prApta thaze. baivaTe amAre AnaMda sahita jaNAvavuM pabe ke marahama pUjyapAdanA hRdayamAM anagAra dharmanI sAthai paropakArapaNAnI pavitra bAyA je pamI hato te bAyA temanA parivAra maMgalanA hRdayamAM utarI be. potAnA gurunuM yathAzakti anukaraNa karavAne te ziSya varga trikaraNa zuddhizrI pravartta be tenI sAdhe vidyA, aikyatA svArpaNa ne paropakAra buddhi temanA ziSya vargamAM pratyakSa mUrtimAna jovAmAM Ave che ane tena parama sAtvika hoi sarvane tebAMja dekhe be ne tevAja karavA ibe ve ane tenanuM jIvana guru jaktimaya be AvA keTalAka gusone laine AvA mahAna graMthone prasiddhImAM lAvI jaina samuhamAM mUkI jainadharmanuM ajavAlu pAmavA A graMthano AvRto karavAno samaya prAcyo TheM jo ke yA graMthanI prathama AvRtI Ajatho aThAra varSa napara saMbata 19945 nI sAlamAM marahama gururAja nI samatotho rAjezrI gIradharalAla hIrAnAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlApura darabArI nyAyAdhIze bAhAra pAmI hatI, paraMtu tenI eka nakala hAlamAM nahIM malavAthI te pUjyapAda gururAjanA parivAra maMgalanI AjJAnusA ratenI bIjI AvR moe bAhAra pAmelobe. AvA upayogo mahAna graMtha amArI sanA tarapha bahAra pa temAM mone moTuM mAna be jetho teM bAbatamAM mone AjJA ApanAra ema dAna gururAjanA parivAra maMgalano amo napakAra mAnavo yA sthale nUna jatA namro. bevaTe A graMthano prathama AvRto prakaTa karAvanAra rAjezrI goradharalAla hIrAnAie amArI sanA taraphathI bojI AvRtI prakaTa karavAnI Apela mAna narelo paravAnago mATe tenuno pala upakAra mAnIe bIe, A graMtha bapAvatAMnA daramyAna kaccha moTI khAkharanA rehenAra zeTha raNasInAi temaja ravajI nAi tathA neNasInAi devarAje tenI sArI saMkhyAmAM kopona levAno icchA jalAvavAthI zrAvA jJAna khAtAnA kAryanA uttejanArthe zrA tenae ka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ relI madada mATe amo tenane dhanyavAda ApIe ye ane temAM zeTha ravajonAi devarAje kharIdela buko tamAma pote potA taraphathI vagara kImate ApavAnA hovAthI temanA AvA stutI narelA kAryane mATe amone vadhAre AnaMda pAya . ____ graMthanI zuztA ane nirdoSatA karavAnI sA vadhAnI rAkhyA utAM kahI koI sthale dRSTI doSa. thI ke pramAdatho nUla yelo mAlama pa to sujha puruSo sudhArI vAMcazo ane amone lakhI jaNA vazo to tenano upakAra mAnozu. saMvata 1963 nA ) samasAmAnaMda malA phAgaNa suda 5 / zrI jaina yAmrAnaMda sanA. ravivAra hehIroDa. ) jAvanagara, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arpaNapatrikA. sadguNa saMpanna svadharma premI gurujakta sujJa zeTha zrI raNazIbhAI devarAja mu. moTI khAkhara. __ (kaccha). Apa eka nadAra ane zrImAna jaina gRhastha ge jainadharma pratyeno temaja muni mahArAjAna pra tyeno Apano avarNanIya prema, zvaHkSA, ane lAgaNI prasaMzanIya De. jainadharmanA jJAnano baholo phelAvo thAya tevA yatna karavAmAM Apa prayatnazIla ge, ane tevA nuttama kAryanA namunArupe Ape A graMtha pAvavAmAM yogya madada ApI ne temaja amArI mA sannA upara atyaMta prIti dharAvo ge. vigere kAraNothI A graMpa ameM Apane arpaNa karavAnI rajA laze gae. prasikartA, - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina praznottara. anukramaNikA. viSaya. praznottara-aMka. jina aru jina zAsana. 1-2 tirthakara. mahAvideha Adi kSetromeM manuSyoMkoM jAne liye harakato. bhAratavarSa bhAratavarSa tIrthaMkaro. prastuta covIsIke tIrthakarokA mAtApitA. RSabhadevase pahile bhAratavarSa dharmakA abhAva. RSabhadevane calAyA huvA dharma adyApi calA AtAhai, tisa biSayaka byAna. / 12-13-14-21-22 23-24-25-26-27 28-29-30-31-32 33-35-36-37-42 mahAvIracarita. 43-44-45-46-47 48-49-50-51-52 53-54-55-57-57 59-83-84-85-86 87-88-89-92-93 / 134-136-137-138 sAtivagerA madakA phala. 15-19 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainIyoMe apane svarmikoM bhrAtA sadRza jAnanAM. 16-17 jainIyomeM jJAti. 10-20 paropakAra. 34 jJAna. 39-40-41. acherA. 56 muniyoMkA dharma. zrAvakoMkA dharma. muniyoMkA-aru zrAvakoMkA kosa lIye ___ dharma pAlanAM, tisa viSayaka byAna. mahAvIra svAmIne dikhalAye huve dharma viSayaka pustaka. 69-70-71-72-73 jainamatake Agama (siddhAMta) devaddhi gaNikSamAzramaNake pahile jaina matake pustaka. 75 mahAvIra svAmIke samayameM jainIrAjeM. 76-77 vizameM tIrthaMkara pArzvanAtha aru tinakI paTTe paraMparo. 79-80 jaina bauddha meMseM nahIM kiMtu alaga calA AtAhai buddhakI utpatti. AyuSa baDhatA nahI hai. 90-91 uttarAdhyayana sUtra. 94 nirvANa zabdakA artha . 95 8. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAkA nirvANa kaba hotAhai aru piche tisakoM kona kahAM le jAtAhai. 96-97-98-99 abhavya jIvakA nirvANa nahI aru mokSamArga baMdha nahI. 100=101-101 AtmAkA amarapaNAM aru tisakA kartA Izvara nahI, 103-104-105.-106 jIvakoM punarjanma kyoM hotAhai aru tisake baMdha honemeM kyA ilAjahai. 107-108 AtmAkA kalyANa tIrthakara bhagavAnmeM __ hone viSayaka byAna. 109-110 jina pUjAkA phala kisa rItise hotAhai tisa viSayaka samAdhAna. puNya pApakA phala denevAlA Izvara nahI kiMtu karma. 112-113-114-115-116-117-118 jagata akRtrimahai. jina pratimAkI pUjA viSayaka byAna. 120-121-122-123 deva aru devoMkA bheda samyaktvI devatAkI sAdhu zrAvaka bhakti kare, zubhAzubha karmake udayameM devatA nimitta hai. 124-125-126-127 saMpatirAjA aru tisake kArya. 128-129 labdhi aru zakti. 130-131-132-133-135 IzvarakI mani. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhako mUrti aru buddha sarvajJa nahIM thA tisa viSayaka byAna. 140-141-142 janamata brAhmaNoke matase nahI kiMtu __ svataH aru pRthak hai. 143 jainamata aru buddhamatake pustakoMkA mukAbalA. 144-145 jainamatake pustakoMkA saMcaya. 196-147 jaina Agama viSayaka jainIyoMkI bedarakArI ___ aru isI lIye unoMko olaMbhA. 148-149-150 jainamaMdira aru svadharmi vatsala karanekI rIti. 151 jainamatakA niyama sakhta aru isI lIye tisake pasAremeM saMkoca. 152 caudapUrva. 153 anya matAvalaMbiyone jainamatakI kII hUI nakala jainamata mujiba jagatakI vyavasthA aSTa karmakA byAna aru tisakI 148 prakRtiyoMkA svarUpa. mahAvIra svAmise lekara devaddhiMgaNi kSamAzramaNa talaka AcAryokI buddhi aru digaMbara zvetAbaraseM piche huvA tisakA pramANa. 155 devadigaNi kSamAzramaNa ne mahAvIra bhagavAnakI paTTaparaMparAseM calA AtA inako pustakopara AruDha kIyA tisa viSayaka vyAna mathurAMke prAcIna lekha digaMbara, lUMpaka, DhuMDhaka aru Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ terApaMthI matavAloMkoM satyadharma aMgIkAra karanekI vijJapti 156-157 jainamata mujaba yojanakA pramANa. 158 guruke bheda tinokI upamA aru svarupa dharmopadeza kisa pAseM munanAM aru kisa pAseM na sunanAM. 159 jagatake dharmakA rUpa aru bheda. jainadharmI rAjoMkoM rAjya calAnemeM virodha nahI AtAhai, tisa biSayaka byAna. kumArapAla rAjAkA bArAMvrata aru tisane vo kisa rItiseM pAle the. hiMdustAnake paMtho. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrI aI namaH // zrIjaina dharma viSayika praznottara prazna-jina aura jinazAsana ina dono zabdoMkA artha kyAhai. uttara-jo rAga dveSa krodha mAna mAyA lona kAma ajJAna rati arati zoka hAsya jugupsA arthAt ghriNA mithyAtva ityAdi nAva zatruyoMkoM jIte tisakoM jina kahate hai yaha jina zabdakA arthahai. ase pUrvokta jinakI jo zikSA arthAt natsargApavAdarUpa mArgadvArA hitako prApti ahi. takA parihAra aMgIkAra aura tyAga karanA tisakA nAma jinazAsana kahatehai. tAtparya yahahaiki jinake kahe pramANa calanA yaha jinazAsana zabdakA arthahe annidhdhAna ciMtAmaNi aura anuyogaddAra vRtyAdimeMhai. pra. 2-jinazAsanakA sAra kyAhai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u.-jinazAsana aura dvAdazAMga yaha ekahIke do nAmahai isa vAste dvAdazAMgakA sAra zrAcAraMgahai aura AcAraMgakA sAra tisake arthakA ya. pArtha jAnanA tisa jAnanekA sAra tisa arthakA yathArtha parakoM napadeza karanA tisa upadezakA sAra yahaki cAritra aMgIkAra karanA arthAt prANivadha 1 mRSAvAda ra adattAdAna 3 maithuna 4 parigraha 5 rAtrinojana 6 inakA tyAga karanA isako cAritra kahatehai athavA caraNasattarIke 70 sattara neda aura karaNa sattarike 3 sattara neda ye ekasau cAlIsa 140 neda mUla guNa nuttara guNarUpa aMgIkAra kare tisakoM cAritra kahate hai tisa cAritrakA sAra nirvANahai arthAta sarva karmajanya napAdhirUpa agise rahita zItalInUta honA tisakA nAma ni ANa kahatehai tisa nirvANakA sAra avyAbAdha arthAt zArIrika aura mAnasika pImA rahita sadA siha mukta svarUpame rahanA yaha pUrvokta sarva jinazAsanakA sArahai yaha kathana zrI AcAraMgakI niyuktimehai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 pra. 3- tIrthakara kauna hote hai aura kisa jageM hote hai aura kisa kAla meM hote hai. na. - je jIva torthakara honeke navaseM tosareM nava meM pahileM vIsa sthAnaka arthAt vIsa dharmake kRtya kare tina kRtyoMse bamA nArI tIrthaMkara nAmakarma rUpa punya nikAcita upArjana kare taba tahAMse kAla karake prAyeM svarga devalokameM utpanna hote hai tahAMseM kAla kara manuSya kSetra meM bahuta jArI riddhi parivAravAle uttama zuddha rAjyakulameM utpanna hote hai jekara pUrva janma meM nikAcita punyaseM jogya karma upArjana karA hove tabato tisa nogya karmAnusAra rAjya jogavilAsa manohara jogate hai, nahI jogyakarma upArjana karA hove taba rAjyatnoga nahI karate hai. ina tIrthaMkara honevAle jIvAMko mAtAke garbha meMdI tIna jJAna arthAt mati zruti avadhI avazyamevahI hote hai, dIkSAkA samaya torthakarake jIva apane jJAnaseMhI jAna lete hai jekara mAtA pitA vidyamAna hoveM tabato tinakI zrAjJA leke jekara mAtA pitA vidyamAna nahI hoveM taba Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 apane jAi Adi kuTaMbakI AjJA leke dIkSA leMneke eka varSa pahile lokAMtika devate Akara kahate hai hai bhagavAn ! dharma tIrtha pravarttAvo. tada pIche eka varSa paryaMta tInasau koTi gyAssI karoma asI lAkha itanI sone mohareM dAna deke bane ma hotsavaseM dIkSA svayameva lete hai kisIkoM guru nahI karate hai kyoMki veto ApahI trailokyake guru honevAle aura jJAnavaMtahai tada pIche sarva pApake tyAgI hoke mahA adbhuta tapa karake ghAto karma cAra kaya karake kevalI hote hai. tada poche saMsAra tAraka upadeza dekara dharma tIrtha ke karanevAle se puruSa tIrthakara hote hai. upara kahe hue vIsa dharma kRtyoM kA svarUpa saMkSepase nIce likhate hai. arihaMta 1 siddha 2 pravacana saMgha 3 guru AcArya 4 svavira 5 bahuzruta 6 tapasvI 7 ina sAtoM padAMkA vAtsalya anurAga karaneseM ina sAtoM ke yathAvasthita guNa utkIrtana anurUpa upacAra karaneseM tIrthaMkara nAmakarma jIva bAMdhatA hai ina pUrvokta sAtoM arhatAdi padoMkA apane jJAnameM vAra vAra niraMtara svarUpa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana kare to tIrthakara nAma karma bAMdhe darzana samyakta e vinaya jJAnAdi viSaye 10 ina donokoM niraticAra pAleto tIrthakara nAma karma bAMdhe. jo jo saMyamake avazya karane yogya vyApArahai tisako Avazyaka kahatehai tisameM aticAra na lagAve to tIrthakara nAma karma bAMdhe 11 mUla guNa pAMca mahAvratameM aura uttara guNa piMma vizuddhyAdika ye dono niraticAra pAle to tIrthakara nAma karma bAMdhe 12 kaNa lava mUhurtAdi kAlameM saMvega nA. vanA zunna dhyAna karanese tIrthaMkara nAma karma bAMdhatAhai 13 upavAsAdi tapa karanese yati sAdhu janako ucita dAna denese tIrthakara nAma karma bAMdhatAha 15 daza prakArakI vaiyAvRtya karanese tI 15 guruvAdikAMkoM tinake kArya karaNese guru AdikoMke citta svAsta rUpa samAdhi napajAvaneseM tI0 16 apUrva arthAt navA navA jJAna paDhaneseM tI 17 zruta nakti pravacana viSaye pratnAvanA karanese tI0 18 zAstrakA bahumAna karaneseM tI 19 yathAzakti arhadupadiSTa mArgakI dezanAdi ka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rake zAsanakI pranAbanA kare to tIrthaMkara nAma karma bAMdheda 20 koI jIva ina vIsoM kRtyoMme cAho koI eka kRtyasai tIrthakara nAma karma bAMdhe hai. koI do kRtyoMse ko tInase evaM yAvat koieka jIva vIsa kRtyoMse bAMdhehai yaha naparakA kathana jJAtA dharmakathA 1 kalpasUtra 2 AvasyakAdi zAstroMme hai. aura tIrthaMkara pAMca mahAvideha pAMca jarata pAMca airavata ina paMdarAM ketromeM natpanna hote hai aura isanaratakhaMmameM Arya deza sADhe paccIsame nutpanna hotehai ve deza 25 // sADhe pacavIsa aisehai. ___ uttara tarpha himAlaya parvata aura dakSiNa tarpha viMdhyAcala parvata aura pUrva pazcima samudrAMta taka isakoM AryAvarta kahate hai isake bIcahI sADhe. paMcavIza dezahai tinameM tIrthaMkara nutpanna hotehai yaha kathana annidhAna ciMtAmaNi tathA panavaNAAdi zAstroMmehai. avasapiNi kAlake bAre arthAt u hisse hai tiname tIsare cauthe vinAgame tIrthakara natpanna hotehai aura natsapiNi kAlake ba vinAgomeMse tosare cothe vinAgame natpanna hotehai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D yaha kathana jaMbUdvIpa prajJapti Adi zAstroM me hai. pra. roke guNAkA baranana karo. na - tIrthaMkara bhagavaMta badaleke upakArakI ivA rahita rAjA raMka brAhmaNa aura caMmAla pramukha sarva jAtike yogya puruSAMkoM ekAMta hitakAraka saMsAra samuzkI tAraka dharmadezanA karate hai aura tIrthaMkara bhagavaMta ke guNato iMdinI sarva baranana nahI karasakte hai to phera mere alpa buddhIvAlekI to kyA zakti hai to saMkSepaseM navyajIvAMke jAnane vAste thomAsA baranana karate hai. anaMta kevala jJAna 1 anaMta kevala darzana 2 anaMta cAritra 3 anaMta tapa | anaMta vIrya 5 anaMta pAMca labdhi 6 kamA 7 nirdonatA 8 saralatA e niranimAnatA 10 lAghavatA 19 satya 12 saMyama 13 niribakatA 14 brahmacarya 15 dayA 16 paropakAratA 17 rAga dveSa rahita 18 zatru mitrAva rahita 180 kanaka pathara ina dono Upara sama jAva 20 strI aura tRNa U para samannAva 21 mAMsAhAra rahita 22 madirA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat - tIrthaMkara kyA karate hai aura tIrthaka www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G pAna rahita 23 annakSya nakSaNa rahita 24 agamya gamana rahita 25 karuNA samur3a 26 sUra 27 vIra 28 dhIra 20 anya 30 paraniMdA rahita 31 apanI stuti na kare 32 jo koi tinake sAtha virodha kare tisakoMnI tAranekI ichAvAle 33 ityAdi anaMta guNa tIrthaMkara bhagavaMto me hai so koijI zaktimAna nahI hai jo sarva guNa kaha sake aura likha sake. pra. 5 - jaina matameM je kSetra mAdavidehAdikahai tahAM ihAMkA ko manuSya jA saktA hai ki nahI. na. - nahI jA sakatA hai kyoMkI rastemeM barpha pANI jama gayA hai aura bane bane UMce parvata raste hai bI bI nadIyoM aura naU jaMgala raste anya bahuta vighnahai isa vAste nadI jAsaktA hai. pra. 6 - bharata kSetra konasA hai aura kitanA lAMbA caukA hai. na. - jisameM hama rahate hai yahI bharatakha hai isakI caumA dakSiNase uttara taka 5260 kiMcit adhika natse gulake hisAbaseM kosa hote hai Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aura vaitADhya pravartake pAsa laMbA kubaka adhika e0000 nave hajAra natse gulake hisAbase kosa hotehai cIna rUsAdi deza sarva jaina matavAle narakhemake bIcahI mAnatehai yaha kathana anuyogahArakI cUrNi tathA bhaMgula sattarI graMthAnusArahai kita. neka AcArya naratakhaMmakA pramANa anyatareMke yojanoMseM mAnatehai paraM anuyogadhArakI cUrNi karttA zrI jinadAsagaNi kamAzramaNajI tinake matakoM sitakA mata nahI kahatehai. pra. 7-narata kSetrame Ajake kAlase pahilA kitane tIrthaMkara hUehai. u.-isa avasappiNi kAlameM Aja pahilA cauvIsa tIrthakara hUehai jekara samuccaya atIta kAlakA prazna pUrateho taba to anaMta tIrthaMkara isa narata khaMmame hogaehai, pra.G-isa avasarpiNi kAlame isa naratakhamameM covosa tIrthakara hUehai tinake nAma kaho. na.-prathama zrI zaSanadeva 1 zrI ajItanAtha 2 zrI saMjavanAtha 3 zrI anninaMdananAtha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sumatisvAmI 5 zrI padmapranna 6 supArzvanAtha 7 zrI caMjhana zrI suvidhinAtha puSpadaMta e zrI zItalanAtha10 zrI zreyAMsanAtha11 zrIvAsupUjya12 zrIvimalanAtha13 zrI anaMtanAtha14 zrI dharmanAtha 15 zrIzAMtinAtha16 zrI kuMthunAtha17 zrIaranAtha 17 zrI mallinAtha 1e zrI munisuvratasvAmI 20 zrInaminAtha1 zrI ariSTanemizz zrI pArzvanAtha 23 zrIvardhamAnasvAmI mahAvIrajI zva ye nAmahai. pra. e-ina cauvIsa tIrthakaroMke mAtA pitAke nAma kyA kyAthe. na.-nAni kulakara pitA zrImarUdevImAtA 1 jitazatrupitA vijaya mAtA 2 jitAri pitA senA mAtA 3 saMbara pitA sikSArthA mAtA 4 megha pitA maMgalA mAtA 5 dhara pitA susImA mAtA 6 pratiSTa pitA pRthvI mAtA 7 mahasena pitA lakSmaNA mAtA - sugrIva pitA rAmA mAtA / dRDharatha pitA naMdAmAtA 10 viznu pitA viznuzrI mAtA 11 vasupUjya pitA jayA mAtA 12 kRtavarmA pitA zyAmA mAtA 13 siMhasena pitA su. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yazA mAtA 14 jAnu pitA suvratA mAtA 15 vizvasena pitA acirA mAtA 16 sUra pitA zrI mAtA 17 sudarzana pitA devI mAtA 18 kuna pitA pranAvati mAtA 1e sumitra pitA padamAvati mAtA 20 vijayasena pitA baprA mAtA ? samuvijaya pitA zivA mAtA zz azvasena pitA vAmA mAtA 23 siddhArtha pitA trizalA mAtA 24 ye cauvIsa tIrthaMkaroke kramaseM mAtA pitAke nAma jAna lene cauvIsaho tIrthakaroke pitA rAjethe. vIsamA 20 aura bAvIsamA ye dono harivaMza kulame natpanna huethe aura gautama gotrI the zeSa 22 bAvIsa tIrthaMkara IzAkuvaMzameM natpanna huethe aura kAzyapa gotrI the. pra.10-zrI RSannadevajIse pahilA isanaratakhaMmame jaina dharma thA ke nahI. na.-zrI rupanadevajIse pahilAM isa avasapiNi kAlameM isanaratakhaMjhame jainadharmAdi ko matakAnI dharma nahIthA isa kathanameM jaina zA. strahI pramANahai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 11-jesA dharma zrIjJaSabhadevasvAmIne calAyAthA taisAhI Aja paryaMta calAtAhai vA kucha pheraphAra tisameM hUAhai. na.-zrIzaSanadevajone jaisA dharma calAyAthA taisAhI zrI mahAvIra nagavaMte dharma calAyA isameM kiMcitmAtrannI pharaka nahIhai soi dharma AjakAla jaina matameM calatAhai. pra.-12-zrI mahAvIrasvAmI kisa jageM janmathe aura tinake janma huAMko Aja paryaMta 1945 saMvata taka kitane varSa huehai. na.-zrImAhAvIrasvAmI kSatriyakuMmagrAma nagarameM natpanna huethe aura Aja saMvata 1ee taka zva7 varSake lagannaga huehai vikramaseM 545 varSa pahile caitra zudi 13 maMgalavArakI rAtri aura natarAphAlguni nakSatrake prathama pAdameM janma huAyA. pra.13-dAtriyakuMmagrAma nagara kisa jageMthA. na.-pUrva dezameM sUbebihAra arthAt bahAra tisake pAsa kuMmalapurake nijadIka arthAt pAsahIthA. pra. 15-mahAvIra nagavaMta devAnaMdA brAhma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIkI kUkhameM kisa vAste utpanna hUye. na.-zrImahAvIra nagavaMtake jIvane marIcIke navameM apane naMca gotra kulakA mada arthAt animAna karAyA tisse nIca gotra bAMdhyAthA so nIca gotrakarma bahuta navoMmeM noganA paDA tisameMseM thomAsAnIca gotra noganA raha gayAthA tisake pratnAvase devAnaMdAkI kUkhameM nutpanna hue nara nIca gotra nogA. pra. 15-to phera jekara hama loka apanI jAta nara kulakA mada kare to abA phala hovegA ke nahI, mada karanA acchAhai ke nahI. na.-jekara koinI jIva jAtikA 1 ku. lakA 1 balakA 3 rUpakA 4 tapakA 5 jJAnakA 6 lAnakA 7 apanI ThakurAikA ye ATha pra. kArakA mada karegA so jIva ghaNe navAM taka ye pUrvokta AThaho vastu alI nahI pAvegA arthAt AgehI vastu nIca tuba milegA isa vAste buddhimAna puruSakoM pUrvokta AThaho vastukA mada karanA acchA nahIhai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra.16-jitane manuSya jainadharma pAlate hove tina sarva manuSyoMko apane nAi samAna mAnanA cAhiyeke nahI. jekara nAi samAna mAneto tinake sAtha khAne pInekI kucha amacalahai ke nahI. na. jitane manuSya jaina dharma pAlate hove tina sarvake sAtha apane nAza karatAMnI adhika piyAra karanA cAhiye, yaha kathana zrAi dinakRtya graMthameM hai aura tinokI jAtIyAM jekara loka vyavahAra aspRzya na hoveM tadA tinake sAtha khAne pInekI jaina zAstrAnusAra kula amacala mAluma nahI hotIhai kyoMki jaba zrImahAvIrajIseM 70 varSa pI aura zrIpArzvanAthajIke pIche baDe pATa zrIratnapranasUrijIne jaba mAravAmake zrImAla nagaraseM jisa nagarIkA nAma aba nilamAla kaheteha tisa nagarase kisI kAraNaseM nImasena rAjekA putra zrIpuMja tisakA putra natpalakumara tisakA maMtrI mahama e dono jaNe 18 hajAra kuTaMba sahita nikalake yodhapura jisa jagehai tisase vIsa kosake laganaga uttara dizime lAkhoM AdamIyokI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastI rUpa upakezapaTTana nAmaka nagara vasAyA, tisa nagarameM savAlaka AdamIyAMko ratnapranasU. rine zrAvaka dharmame sgapyA tisa samaya tinake agaraha gotra svApana kare tinake nAma tAtahama gotra 1 bApaNA gotra 2 karNATa gotra 3 valaharA gotra 4 morAda gotra 5 kulahaTa gotra 6 virahaTa gotra 7 zrI zrImAla gotra zreSTi gotra e su. ciMtI gotra 10 AzcaNAga gotra 11 nUri gotra naTevarA 12 nA gotra 13 cIcaTa gotra 15 kuMnaTa gotra 15 mi/ gotra 16 kanoja gotra 17 laghuzreSTI 18 yeha agarahI jainI honese paraspara putra putrIkA vivAha karane lage aura paraspara khAne pIne lage inameseM kitane gotrAMvAle rajapUtathe aura kitane brAhmaNa aura baniyenI isa vAste jekara jaina zAstrase yaha kAma virupa hotA to AcArya mahArAja zrIratnapranasUrijI ina sarvako ekaThe na karate. isI rItIseM pIne poravAma nasavAlAdi vaMza thApana kare gaye hai, anya ko amacalato nahohai paraMtu isa kAlake vaizya loka apane samAna kisI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 dUsarI jAtivAleko nahI samajate hai yaha pramacala hai pra. 17 - jaina dharma nahI pAlatA hoya tisake sAtha to khAne pIne zrAdikakA vyavahAra na kare paraMtu jo jaina dharma pAlatA hove tisake sAtha nakta vyavahAra hosake ke nahI. na. - yaha vyavahAra karanA na karanA to baliye lokoM ke AdhIna hai. aura hamArA abhiprAya to hama Upara ke praznottara meM likha Ae hai. pra. 18 - jaina dharma pAlane vAloMmeM alaga alaga jAtI dekhane meM AtI hai ye jaina zAstrAnusAra haiM ke anyathA hai aura e jAtiyoM kisa vakhatame hUdai. na. - jaina dharma pAlane vAlI jAtiyoM zAkhAnusAre nahI banI hai, paraMtu kisI gAma, nagara puruSa dhaMdhe ke anusAre pracalita hUi mAlama pamatI hai. zrImAla nasavAlakAto saMvat napara likha zrAye aura poravAma vaMza zrIharinasUrijIne me - vAma dezameM svApana karA aura tinakA vikrama saMvat svargavAsa honekA 585 kA graMtho me likhA hai Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aura jaipurake pAsa khamelA gAmahai tahAM vIrAt 653 me varSe jinasenAcAryane 2 gAma rajapUtokeM aura do gAma sonAroke evaM sarva gAma GU jainI kare tinake caurAsI gotra sgapana kare so sarva khaMmelavAla baniye jinakoM jaipurAdika dezoMmeM sarAvagI kahatehai. aura saMvat vikrama 17 me haMsArase daza kozake phAsalepara agrohA nAmaka nagarakA ujama TekarA bamA nArIhai tisa agrohe nagarameM vikrama saMvat 217 ke laganaga rAjA agrake putrAMko aura nagaravAsI kitanehI hajAra lokAMkoM lohAcAryane jainI karA, nagara na. kama huA. pIche rAjabhraSTa honeseM aura vyApAra vaNija karanese agravAla baniye kahalAye. isI tare isa kAlakI jainadharma pAlane vAlI sarva jAtiyAM zrI mahAvIrase 70 varSa pIseM leke vikrama saMvat 1575sAla taka jaina jAtiyoM AcAryone banAihai tinase pahilAM cArohI varma jaina dharma pAlate the isa samayekI jAtiyoM nahIthI isa praznottara meM jo lekha maine likhAhai so bahuta graMthomeM maine aisA lekha bAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 cAhe paraMtu maine apanI manakalpanAse nahI likhA hai. pra. 1 - pUrvokta jAtIyoMmeMseM eka jAtIvAle dUsarI jAti vAloMseM apanI jAtikoM nattama mAnate hai aura jAti garva karatedai tinakoM kyA phala hovegA. na. - jo apanI jAtikoM uttama mAnate hai yaha kevala ajJAnaseM rUDhI calI hUi mAlama hotI hai kyoMke paraspara vivAha putra putrI kA karanA aura eka nAroM meM ekaDe jomalA aura phera apane zrApakoM jaMcA mAnanAM yaha ajJAnatA nahIto dUsarI kyAhai. aura jAtikA garva karanevAle janmAMtara meM nIca jAti pAveMge yaha phala hovegA. pra. 20 - sarva jaina dharma pAlanavAlIyoM vaizya jAtiyAM ekaThI mila jAyeM aura jAta nyAta nAma nikala jAve to isa kAma meM jainazAstrakI kuba manA hai vA nahI. na. - jaina zAstra meM to jisa kAma ke karane seM dharma meM dUSaNa lage so bAtakI manAi hai. zeSato lokoneM apanI apanI rUDhIyoM mAna rakho hai naparale Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praznomeM jaba savAla banAethe taba aneka jA. tiyokI eka jAti banAzthI isa vAste abannI ko sAmartha puruSa sarva jAtiyoMko ekaTho kare to kyA virodhahai. pra. 21-devAnaMdA brAhmaNIkI kUkhathI trizalA datriyANIkI kUrakhameM zrImahAvIrasvAmIkoM kisane aura kisatareMseM haraNa kinA. na-prathamadevalokake iMkI AjJArse tisake sevaka harinagameSI devatAne saMharaNa kInA tisakA kAraNa yahahaiki kadAcit nIca gotrake pratnAvase tIrthakara hone vAlA jIva nIca kulameM nutpanna hove paraMtu tisa kulameM janma nahI hotAhai isa vAstai anAdi loka sthItIke niyamose iMza se. vaka devatAse yaha kAma karavAtAhai. pra. 22-apanI zaktiseM mahAvIrasvAmI trizalAkI kUrakhameM kyoM na gaye. u.-janma, maraNa, garnameM natpanna honAM yaha sarva karmake adhInahai. nikAcit avazya noge vinA jena dUra hove aise karmake nadayame kisIkonI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakti nahI cala saktihai. aura jo loka izvarAvatAra dehadhArIkoM sarvazaktimAn mAnatehai so nikevala apane mAne IzvarakI mahatvatA janAne vAste. jekara pakSapAta gemake vicArIye to jo cAheso kara sake aisA koznI brahmA, ziva, hari, krAyasa vagere mAnuSyome nahI huAhai. inoMke kartavyokI inakA pustakeM vAMcIye taba yathArtha sarva zakti vi. kala mAluma hojAveMge. isa kAraNaseM sarva jIva apane kare karmAdhInahai isa hetuse zrImahAvIrasvAmI apanI zaktiseM trizalA mAtAkI kUkhameM nahI jAsakehai. pra.53-mahAvIrasvAmIke kitane nAma na.-vIra 1 caramatIrthakRta 2 mahAvIra 3 vaImAna 4 devArya 5 jJAtanaMdana 6 yeha nAmahai 1 vIra bahuta sUtroMmaiM nAmahai 1 caramatIrthakRta kalpAdi sUtre 2 mahAvIra 3 varddhamAna yahato prasiihai ba. huta zAstroMme devArya, AvazyakameM jJAtanaMdana, jJAtaputra,AcAraMga dazAzrutaskaMdhe 6 uhA~ ekaThe hemAcAryakRt annidhAnaciMtAmaNi nAmamAlAmehai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 pra. 24 - zrImahAvIrasvAmIkA banA nAi aura tinakI bahinakA kyA kyA nAmathA. na - zrI mahAvIrasvAmIke bane nAikA nAma naMdivarddhana aura bahinakA nAma sudarzanA thA. pra. 25 - zrI mahAvIrake upara tinake mAtA pitAkA atyaMta rAgathA ke nahI. na. - zrImahAvIrake upara tinake mAtA pitAkA atyaMta rAga thA kyoMki kalpasUtra meM likhA hai ki zrImahAvIrajIne garbhame aisA vicAra karAke halane calaneseM merI mAnA dukha pAve hai. isa vAste apane zarIrakoM garbhamehI halAnA calAnA baMgha karA. taba trizalA mAtAne garbhake na calaneseM manameM aiseM mAnAke merA garna calatA halatA nahI hai isa vAste gala gayA hai, tabato trisalA mAtAne khAna, pAna, snAna, rAga, raMga, saba beAmake bahuta yA dhyAna karanA zuru karA, taba sarva rAjyannavana zoka vyApta huA. rAjA siddhArthanI zokavaMta huA. taba zrImahAvIrajIne avadhijJAnaseM yaha banAva dekhA taba vicAra karAke garbha me rahe mere Upara mAtA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 pitAkA itanA bamA nArI snehahai to jaba meM inakI rUbaru dIkA leUMgA to mere mAtA pitA avazya mere viyogase mara jAege, taba zrImahAvIrajIne garnamehI yaha nizcaya karAki mAtA pitAke jIvate hue maiM dIdA nahI leIMgA. pra. 26-ina zrImahAvIrajIkA vaImAna nAma kisa vAste rakhA gayA. na. jaba zrImahAvIrajI garnameM Aye ta. baseM siddhArtharAjAkI saptAMga rAjya lakSmI vRddhimAn huz, taba mAtA pitAne vicArAke yaha hamAre sarva vastuko vRddhi garnake pratnAvaleM huzhai. isa vAste isa putrakA nAma hama varddhamAna rakheMge; nagavaMtake janma pIne sarva nyAta vaMzIyoko rUbarU putrakA nAma vaImAna rarakA. pra. 27-inakA mahAvIra nAma kisane dInA. na. parISaha aura upasarpase inako nArI maraNAMta kaSTa taka hue tonI kiMcita mAtra a. panA dhIrya aura pratijJAseM naho calAyamAna hue hai, isa vAste iMda, zaka aura nakta devatAyoMne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImahAvIra nAma dInA. yaha nAma bahuta prasiddhadai. pra. 28-zrImahAvIrakI strIkA nAma kyA thA aura vaha strI kisako beTIthI. u.-zrImAhAvIrako strIkA nAma yazodA thA, aura siddhArtha rAjAkA sAmaMta samaravIrakI putrI zrI jisakA kauminya gotra thA. pra. 27-zrImahAvIrajIne yazodA strIke sAtha anya rAjya kumAroMkI tare mahiloMmeM noga vilAsa karAyA. na.-zrI mahAvIrajIke noga vilAsakI sAmagrI mahila bAgAdi sarvathI. paraMtu mahAvIrajI to janmaseMhI saMsArika loga vilAsoMse vairAgyavAn nisTaha rahate the; aura yazodA paraNI sonI mAtA pitAke AgrahaseM aura kiMcit pUrva janmopArjita nogya karma nikAcita nogane vAste. anyathAto tinakI nogya noganeme rati nahI thI. pra.30-zrImahAvIrajIke ko saMtAna huA thA tisakA nAma kyAthA. na.-eka putrI huzzrI tisakA nAma priya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 darzanA thA. pra. 31-zrImahAvIrasvAmI apane pitAke gharameM mUlaseM tyAgI vA nogI rahethe. na.-zrImahAvIrajI 28 agavIsa varSa taka to nogI rahe pIne mAtA pitA dono zrI pArzva. nAthajI 23 meM tIrthaMkarake zrAvaka zrAvikA the. veha mahAvIrajIkI 28 me varSakI jiMdagImeM svargavAsI hue pIche zrI mahAvIrajIne apane bar3e nAi rAjA naMdivaInakoM dIkSA lene vAste pUga, taba naMdivaInane kahAkI abahIto mere mAtApitA marehai aura tatkAlahI tuma dIkSA lenI cAhateho yaha mereko bamA nArI viyogakA sukha hovegA, isa vAste do varSa taka tuma gharame mere kadanese raho. taba mahAvIrajI do varasa taka sAghako tare tyAgI rahai. pra.33-mahAvIrajIkA beTIkA kisake sAtha vivAha karAyA. u.-datriyakuMmakA rahane vAlA kauzika gotriya jamAli nAmA kSatriya kumArake sAtha vi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAha karA thA. pra. 33-zrImahAvIrajIkoM tyAgI honekA kyA prayojana thA. na-sarva tIrthaMkarokA yahI anAdi niyama haiki tyAgI hoke kevalajJAna natpanna karake sva paropakArake vAste dharmopadeza karanA. tIrthaMkara apane avadhijJAnase dekha letehaiki aba hamAre saM. sArika nogya karma nahI rahAhai aura amuka dina hamAre saMsAra gRhavAsa tyAganekAhai tisa dinahI tyAgI ho jAtehai. zrImahAvIrasvAmoko bAbatannI isI tareM jAna lenAM. pra. 34-paropakAra karanAM yaha hareka ma. nuSyakoM karanAM nacitahai. u.-paropakAra karanAM yaha sarva manuSyoMkoM karanA ucitahai, dharmI puruSakoMto avazyahI karanAM nacitahai. pra. 35-zrImahAvIrajIne kisa vastukA tyAga karA thA. __na.-sarva sAvadya yogakA arthAt jIva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 hiMsA 1 mRSAvAda 2 pradattAdAna 3 maithuna strI AdikakA prasaMga 4 sarva parigraha 5 ityAdi sarva pake kRtya karane karAvane anumatikA tyAga karAthA. pra. 36 - zrImahAvIrajIne nagArapaNA kaba lInAthA aura kisa jage meM lInAthA aura kitane varSakI umara meM lInAthA na - vikramaseM pahile 512 varSe magasira aat dadAmI dina pibale pahara me uttarAphAlgunI nakSatra meM vijaya mahurttameM caMdanA zivakA meM baiah cAra prakArake devate aura naMdi varddhana rAjApramukha hajAroM manuSyoMseM parivare hue nAnAprakArake vArjitra bajate hue bane nArI mahotsavaseM nyAtavanaka nAma bAgame azokavRkSake deve janmaseM tIsa varSa vyatIta hue dIkSA lonIthI. mastaka ke keza apane hAthaseM luMcana kare aura aMdara ke krodha, mAna, mAyA, lobhakA luMcana karA. pra. 37 - zrI mahAvIrajIkoM dIkSA leneseM turata dI kisa vastukI prApti huIthI. na. cauthA manaH paryavajJAna utpanna huA thA. --- www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 30-manaHparyavajJAna nagavaMtakoM gRha sthAvasthAmeM kyuM na huA. u.-manaHparyavajJAna nigraMtha saMyamIkoMhI hotAhai anyako nahI. pra. 3e-jJAna kitane prakArakehai. na.-pAMca prakArake zAnahai. pra.40-tina pAMco jJAnake nAma kyA kyAhai. na.-matijJAna 1 zrutijJAna 2 avadhijJAna 3 manaHparyavajJAna / kevalajJAna 5 pra. 41-ina pAMco jJAnoMkA thomAsA svarUpa kaho. na.-matijJAna vinAhI suneke jo jJAna hove tathA cAra prakArakI jo buddhihai so matijJAnahai. isake 336 tInasau uttIsa nedahai. jo kahane sunaneme Ave so zrutijJAna hai; tisake 14 caudaha nedahai. avadhijJAna sarva rUpI ghastukoM jAne dekhe; tisake 6 neda hai. manaHparyavajJAna a. DhAihIpake aMdara sarvake mana ciMtita arthako jAne dekhe. tisake doya dahai. kevalajJAna nUta, na. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 viSyat, varttamAnakAlako vastu sUkSma bAdara rUpI arUpI vyavadhyAna rahita vyavadhAna sahita dUra neme aMdara bAhira sarva vastukoM jAne, dekhehai; isa jhAnake jeda nahI hai. ina pAMco jJAnokA vizeSa svarUpa dekhanA hoveto naMdisUtra malayagiri vRtti sahita vAMcanA vA suna lenA, pra. 42 - zrImahAvIrasvAmI anagAra ho kara jaba calane lagethe taba tinake nAi rAjA naMdivarddhanane jo vilApa karAyA to thomAsA zlokomeM kada dikhalAvo. na. - tvayA vinA vIra kathaM vrajAmo // gRdedhunA zUnya vanopamAne || goSTI sukhaM kena sahAcarAmo / nokSyAmahe kena sahAtha baMdho // 1 // asyArthaH // he vIra tere ekaleko bomake hama sUne bana samAna apane ghara meM tere vinA kyuMkara jAveMge, arthAt tere vinA hamAre rAjamahilame hamArA mana jAneko nahI karatA hai, tathA de baMdhava tereM vinA ekAMta beThake apane sukha dukhako bAtAM ka rana rUpa goSTI kisake sAtha maiM karUMgA tathA de Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 baMdhava tere vinA maiM kisake sAtha baiThake bhojana jImugA; kyoMke tere vinA anya koI merA trizalAkA jayA jAi nahI hai 1 sarveSu kAryeSu ca vIra vIre // tyAmaMtraNadarzanatastavArya // premapraka rSAdanajAmaharSa nirAzrayA zcAyakamAzrayAmaH // 2 // artha || he Arya uttama sarva kAryake viSe vIra vIra aise hama terekoM bulAte the aura he zrArya tere dekhanese dama bahuta premaseM darSakoM prApta hote the; aba dama nirAzraya hogaye hai, so kisakoM zrAzrita hove, arthAt tere vinA hama kisakoM he vIra de vIra kaheMge, aura dekhake harSita hovege // 2 // ati priyaM bAMdhava darzanaM te / sudhAMjanaM nAvika dAsma dakSNoH nIrAgacittopikadAcidasmAn // smariSyasi prauDha guNAbhirAma // 3 // prasyArthaH // de bAMdhava terA darzana merekoM adhika priya hai, so tumAre darzana rUpa amRtAMjana hamArI AMkho meM phera kada pagA. he mahA guNavAn vIra tUM nirAga cittavAlA hai to kaka hama priya baMdhavAMkoM smaraNa kareMgA 3 ityAdi vilApa karethe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. 3-zrImahAvIrasvAmI dIkSA leke jaba prathama vihAra karane lagethe tisa avasarameM zakaIzne zrImahAvIrajIko kyA binatI karIzrI. na.-zakazane kahAki he nagavan tumAre pUrva janmoMke bahuta asAtA vedanIyAdi kagni kamoke baMdhanahai tinake pratnAvase ApakoM badmasvAvasgameM bahuta nArI upasarga hoveMge jekara ApakI anumati hove to maiM tumAre sAthahI sAtha rahuM aura tumAre sarva napasarga TAlu arthAt dUra karUM. pra. 44-taba zrImahAvIrajIne ko kyA nattara dInAthA. na-taba zrImahAvIrajIne iMkoM aise kahA ke he 6 yaha vAta kadApi atIta kAla meM nahI huIhai abannI nahIhai aura anAgata kAlame nI nahI hovegI ke kisInI deveM asurezadike sAhAyyase tIrthaMkara karmakSaya karake kevalajJAna na. tpanna karatehai; kiMtu sarva tIrthaMkara apane 5 prAkamaseM kevalajJAna natpanna karatehai isa vAste hamanI dUsarekI sAhAyya vinA apanehI prAkramaseM kevala Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAna utpanna kareMge. pra. 45--kyA zrImahAvIrajIkI sevAmeM iMjJAdi devate rahate the. u.-udmamasgavastragameM to eka sijhArthanAmA devatA iMzko AjJAse maraNAMta kaSTa pura karane vAste sadA sAtha rahatA thA; aura iMdrAdi devate kisi kisi avasarameM vaMdanA karane sukhasAtA pUrane vAste aura napasarga nivAraNa bAste Ate the aura kevalajJAna natpanna huA pIto sadAhI devate sevAme hAjara rahatethe. pra. 46-zrImahAvIrajIne dIkSA lIyA pIche kyA niyama dhAraNa karAyA. na.-yAvat udmasva rahuM tAvat koi parISaha upasarga mujhakoM hove te sarva donatA rahita anya janakI sAhAyase rahita sahana karUM. jisa svaganame rahaneseM tisa makAna vAlekoM aprIti natpana hove to tahAM nahIM rahenAM 1 sadAhI kAryotsarga arthAt sadA khamA hoke dono bAhAM zarI. rake analagatI hu haiThakoM lAMbI karake pagoMme Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra aMgula aMtara rakhake thomAsA mastaka nIcA namAvI eka kisI jIva rahita vastu napara dRSTi lagAke khamA rahuMgA 2; gRhastakA vinaya nahI karuMgA 3: mauna dhArake rahuMgA 4; hAyamehI leke nojana karUMgA, pAtrame nadI 5, ye anigraha niyama dhAraNa karethe. praja-zrImahAvIrasvAmIjIne badmasla kA. lame kaise kaise parIgraha parISaha upasarga sahana kare the tinakA saMdepase byAna karo. na. prathama napasarga govAlIyene karA 1 zUlapANike maMdirameM rahe tahAM zUlapANI yadane upasarga kare te aise adRSTa hAsI karake marAyA 1 hAthIkA rUpa karake napasarga karA 2 sarpake rUpaseM 3pizAcake rUpaseM / napasarga sarA. pI mastakame 1 kAname 2 nAkame 3 netroMme 4 dAMtomeM 5 pugmeM 6 nakheme 7 anya sukumAra aMgomeM aisI pImA kInIke jekara sAmAnya puruSa eka aMgamenI aisI pImA hove to tatkAla maraNa pAve, paraMgavaMtaneto merukI tareM acala hoke adIna manase sahana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare, aMtame devatA thakake zrI mahAvIrajIkA sevaka banA zAMta huA. caMma kauzika sarpane maMka mArA paraM nagavaMtato marA nahI, sarpa pratibodha hUA. sudaMSTha nAga kumAra devatAkA upasarga saMbala kaMbala devatAyoMne nivArA, nagavaMtato kAyo. tsargameM khamethe. lokoMne baname agni bAlo loka to cale gaye poDe agni sUke ghAsAdiko bAlatI hU nagavaMtake pagoM heTha A gai, tiste nagavaMta ke paga dagdha hUe paraM nagavaMtane to kAyotsarga DomA nahI. tahAMhI khame rahe. kaTapUtanA devIne mAghamAsake dinoM meM sArI rAta nagavaMtake zarIrakoM atyata zotala jala gaMTA, nagavaMtato calAyamAna nahI hue. aMtame devI thakake jagavaMtakI stuti karane lagI. saMgama devatAne eka rAtrimeM vIsa napasarga kare ve esehai nagavaMtake upara dhUlikI varSA karI jisse nagavaMtake AMkha kAnAdi zrota baMda honese svAsotsAsase rahita ho gaye tonI dhyAnase nahI cale 1 pIche bajamukhI komIyoM banAke nagavaMtakA zarIra cAlanivat sabi karA 2 baja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 cUMcavAle daMzone bahu pImA karI 3 tIkSNa cUMca. vAlo ghImela banake khAyA 4 bibu 5 sarpa 6 nanala 7 mUse ke rUposeM maMka mArA aura mAMsa nocI khAdhA. dAzrI e hathaNI 10 banake jhUma dAMtakA ghAva karA paga heTha mardana karA tonInagavaMta vaja jhapanna nArAca nAmaka saMhanana vAle honese nahI mare. pizAca banake ahahahAsya karA 11 siMha banake nakha dAmAyoMse bidArayA, phAmayA 12 sidArtha trizalAkA rUpa karake putrake snehake bilApa kare 13 skaMdhAvArake loka banAke nagavaMtake pagoM upara hAMjhI rAMdhI 14 camAlake rUpaseM paMkhiyoMke paMjare nagavaMtake kAna bAhu Adime lagAye tina padIyoMne zarIra noMcA 15 pIne khara pavanaseM nagavaMtakoM geMdakI tare nahAla ke dharatI Upara paTakA 16 pIche kalikA pavana ka. rake nagavaMtakoM cakrakI tare ghumAyA 17 pIle cakra mArA jisase nagavaMta jAnu taka nUmime dhasa gaye 18 pIne pranAta vikurvI kahane lagA vihAra karo. nagavaMtato avadhijJAnase jAnatethe ke abItorA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tridai 1e pIje devAMganAkA rUpa karake hAva nAvAdi karake napasarga dInA 20 ina vIloM napasagA~seM jaba nagavaMta kiMcit mAtrannI nahI cale taba saMgamadevatAne mAsa taka lagavaMtake sAtha rahake napasarga kare, aMtameM thakake apanI pratijJAse braSTa hoke calA gayA. anArya dezame nagavaMtako bahuta parIsaha napasarga hue. aMtame dono kAnoMmeM govAlIyoMne kAMsakI salIyo mAlI tinase bahuta pImA hui sA madhyama pAvApurI nagarIme kharakavaidya sijhArtha nAmA bANiyAne kAMsakI salIyoM kAnomeMse kADhI jagavaMta nirupakramAyuvAle the isase upasargome mare nahI, anya sAmAnya manuSyakI kyA zaktihai, jo itane ukha honeseM na mare. vizeSa inakA dekhanA hoveto Avazyaka sUtraseM dekha lenA. pra. -zrImahAvIrasvAmIko upasarga ho. nekA kyA kAraNa thA. na.-pUrva janmAMtaromeM rAjya karaNeseM atyaMta pApa kare ve sarva isa janmamehI naSTa hone cAhiye Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 isa vAste asAtAvedanIya karma nikAcitaneM zra pane phala rUpa nRpasargaseM karma jogya karAke dUra dogaye, isa vAste bahuta upasarga hue. pra. 4 - zrImahAvIrajIne parISahe kisa vAste sahana kare aura tapa kisa vAste karA. na. - jekara jagavaMta paroSahe na sahana karate aura tapa na karate to pUrvopArjita pApa, karma, daya na hote, tabato kevalajJAna aura nirvANa pada ye dono na prApta hote isa vAste parISahe nRpasarga sahana kare, aura tapanI karA. pra. 50 - zrImahAvIrajIne badmasvAvasthA meM tapa kitanA karA aura nojana kitane dina karAyA, na. - isakA svarUpa nocale yaMtra se samaU lenAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAsI | mAsI | cAra | tIna aDhAi do mAsI meDha mA mAsa ka pakhavA tapa 1 mAsI mAsI mAsa | tapa | sa tapa paNa tapa mIyAtapa tapa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat tapa 1 pAMca dina | e | 2 | 2 | 6 | 1 | 12 / 72 nyUna lara prati mahA nAsarvato baha adhma sarva pA| dikSA sarva kAla tapa nara mA tapa | tapa 4 |na | tapa | tapa raNAM | dina | pAraNA ekatra tapa karai dina 3 4 |10| | 12 | 3dhe| 1 / 15 varSa mAsa 6 dina 15 www.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 pra. 51 - zrImahAvIrajIkoM dIkSA lIye pIche kitane varSa gaye kevalajJAna utpanna huA thA. na. - 12 varSa 6 mAsa Upara 15 paMdarAdina itane kAla gaye poche kevalajJAna Utpanna huA thA. pra. 52 - zrImahAvIrajIkoM kevalajJAna kaisI avasbA meM aura kisa jageM, utpanna huA thA. na. - vaizAkha zudi 10 dazamI ke dina pichale cauthe pahara meM jU~jika gAma nagarake bAhira ruju - bAlukA nAme nadIke kAMThe Upara vaiyAvRtta nAmA vyaMtara devatAke dehare ke pAsa zyAmAka nAmA gRhapatike kheta meM sAla vRkSa ke nIce gAya dohaneke avasara meM jaiseM pagathalIyoMke nAra baiThate hai taiseM nakaTikA nAma Asane baiThe pratApanA lenekI jageM pratApanA lete hue, tisa dina dUsarA upavAsa bagha nakta pANi rahita karA huAthA. zukla dhyAnake dUsare pAdame ArUDha huAkoM kevalajJAna huA thA. pra. 53 - bhagavaMtakoM jaba kevalajJAna utpanna huA thA taba tinakI kaisI avasthA huithI. na. - sarvajJa sarvadarzI arihaMta jina kevalI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa avasga hasthI. pra. 54-nagavaMtakI prathama dezanAse kisIko lAnna huAthA. na.-nahI // zunane bAleto the, paraMtu ki. sIko tisa dezanAse guNa nahI utpanna huA. pra. 55-prathama dezanA khAlI ga tisa banAvakoM jaina zAstra meM kyA nAma kahatehai. na.-acherA nUta arthAt Azcarya nUta jaina zAstrameM isa banAvakA nAma kahAhai. pra.56-aberA kisakoM kahatehai. na.-jo vastu anaMte kAla, pIle Azcarya kAraka hove tisako acherA kahatehai, kyoMki kozanI tIrthakarakI dezanA niHphala nahI jAtIhai aura zrImahAvIrajIkI dezanA niSphala gai, isa vAste isako acherA kahatehai. pra.57-zrImahAvIrajIto kevalajJAnaseM jAnate the ki merI prathama dezanAse kisIkoMnnI kuba guNa nahI hovegA, to phera dezanA kisa vAste donI. na.-sarva tIrthaMkaroMkA yaha anAdi niyama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 hai ki jaba kevalajJAna natpanna hove taba avazyahI dezanA dete hai tisa dezanAseM avazyameva jovAMkoM guNa prApta hotAhai, paraM zrIvIrakI prathama dezanAse kisIko guNa na huA; isa vAste acherA kahAhai. pra. 5-zrImahAvIra nagavaMte dUsarI dezanA kisa jageM dInothI. na.-jisa jageM kevalajhAna natpanna huA thA tisa jagAseM 4 kosake aMtare apApA nAmA, nagarI thI, tisase izAna koname mahAsena vana nAme nadyAna yA tisa vanameM zrImahAvIrajI Ae; tahAM devatAyone samavasaraNa racA. tisameM baiThake zrImahAvIra nagavaMte dezanA dUsarI donI. pra. ee-dUsarI dezanA sunane vAste tahAM kona kona Aye the aura tisa daptarI dezanAmeM kyA bamA nArI banAva banA thA aura kisa kisameM dIkSA lonI, aura nagavaMtake kitane ziSya sAdhu hue, aura bamI ziSyaNI kauna hUz. na.-cAra prakArake devatA aura cAra prakArakI devI manuSya, manuSyaNI ityAdi dharma suna. nekoM Aye the. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nagavaMtakI dezanA sunake bahuta nara nArI apApA nagarImeM jAke kahane lage, Ajato hamAro punyadazA jAgI jo hamane sarvajhake darzana kare, aura tisakI dezanA sunI hamane to aisI racanA. vAlA sarvajJa kade dekhA nahIM; yaha vAta nagarame vistaro tisa avasarameM tisa apApA nagaromeM somala nAmA brAhmaNane yajJa karanekA prAraMna kara raskA thA, tisa yajJake karAne vAle igyAreM brAhmagoMke mukhyAcArya bulavAye the, tinake nAmAdi sarva aiseM the. iMznUti 1 agninnUti 2 vAyunUti 3 ye tIno sagenAi, gautama gotrI, inakA janma gAma magadhadezameM gobaragAma, inakA pitA basunnUti, mAtAkA nAma pRthivI, umara tInokI gRhavAsameM kramase 50 / 46 / 42 / varSakI inake vidyArthI 500 pAMca pAMcasau caturdaza vidyAke pAragAmI cauthA avyakta nAmA 1 nAradvAja gotra 2 janma gAma kokhAka sanivesa 3 pitAkA nAma dhanamitra 4 mAtA vAruNI nAmA 5 gRhavAseM namara 50 varSakI 6 vidyArthI 5 sau 7 vidyA 15 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 kA jAna ja. pAMcamA sudharma nAmA 1 agnivaizyAyana gotrI 2 janma gAma kollAka sanivesa 3 pitA dhammila nazliA mAtA 5 gRhavAsa 50 varSa 6 vidyArthI e00 sau 7 vidyA / 14 / 7. ughA maMmikaputra nAma 1 vAziSTa gotra 2 janma gAma maurya sanniveza 3 pitA dhanadeva 4 mAtA vijayadevA 5 gRhavAsa 65 varSa 6 vidyArthI 350 sau 7 vidyA / 14 / ja. sAtamA maurya putra nAma 1 kA. zyapa gotra 2 janma gAma maurya sannivesa 3 pitA maurya nAma 4 mAtA vijayadevA e gRhavAsa 53 varSa 6 vidyArthI 350 sau vidyA / 15 / 7. AumA akaMpita nAma 1 gautama gotra 2 janma gAma mithilA 3 pitA nAma deva 4 mAtA jayaMtI egR. havAsa 4 varSa 6 vidyArthI 300 sau, vidyA 15 / . navamA acalabhrAtA nAma 1 gotra hArIta 2 janma gama kozalA 3 pitA nAma vasu / naMdA mAtA 5 gRhavAsa 46 varSa 6 vidyArthI 300 sau, vidyA 14 / 7. dasamekA nAma metArya 1 gotra kauminya 2 janma gAma kauzalA vatsa bhUmime 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 pitA datta / mAtA baruNadevA 5 gRhavAsa 36 varSa 6 vidyArthI 300 tInasau 7 vidyA 15 / 7. i. gyAramA prannAsa nAmA 1 gautra kauminya 2 janma rAjagRha 3 pitA bala 4 mAtA atinnaza 5 gRhavAsa 16 varSa 6 vidyArthI 300 sau 7 vidyA 14 / 7. isa svarUpa vAle gyAre mukhya brAhmaNa yajJa pAmemeM the tinoke kAnameM pUrvokta zabda sarvajJakI mahimAkA pamA, taba iMdranRti gautama animAna seM sarvajJakA mAna naMjana karane vAste jagavaMtake pAsa aayaa| tinakoM dekhake AzcaryavAn huA; taba lagavaMtane kahA he iMzlUti gautama tuM AyA taba gautama manameM ciMtane lagA mere nAma leneseM to mai sarvajJa nahI mAnu, paraM mere ridaya gata saMzaya dUra kare to sarvajJa mAna. taba nagavaMtane tinake veda pada aura yuktise saMzaya dUra karA. taba 500 sau gatrA sahita gautamajIne dIkSA lInI, e bamA ziSya huA. isI tare gyAredIke manake saMzaya dUra kare aura sarvane dIkSA lInI. sarva 4100 sau gyAre adhika ziSya hue. igyAroMke manameM jIvahai ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 nahI 1 karmahaike nahI 1 jo jIva hai soi zarIra hai vA zarIrase jIva alaga hai 3 pAMca bhUta vA nahI 4 jaisA isa janmame jIvahai janmAMtara meM aisAhI hovegA ke anya tarekA hovegA 5 mokSa ke nahI 6 devate hai ke nahI 7 nArakI hai ke nahI 0 punya hai ke nahI e paraloka hai ke nahI 10 mokSakA napAya hai ke nahI 11. inake dUra karane kA saMpUrNa kana vizeSAvazyaka hai. tisa dinahI caMpA ke rAjA dadhivAhanako putrI kumArI brahmacAraNI caMdanavA lAne dIkSA lInI. yaha bamo ziSyaNI huI. isake sAtha kitanIhI strIyoMne dIkSA lInI. dUsarI dezanAme yaha banAva banAyA. pra. 60 - gaNadhara kisakoM kahate hai. u. - jisa jIvaneM pUrva janmame zubha karaNI karake gaNadhara honekA punya upArjana karA dove so jIva manuSya janma leke tIrthakara ke sAtha dIkSA letA hai athavA tIrthaMkara pratiko jaba kevalajJAna hotA hai tinake pAsa dIkSA letA hai, aura bamA ziSya hotA hai; tIrthaMkarakeM mukhaseM tripadI sunake ga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gadhara labdhiseM caudahe pUrva racatAhai aura cAra jJAnakA dhAraka hotAhai. tisakoM tIrthaMkara nagavaMta gaNadhara pada detehai aura sAdhuyoMke samudAya rUpa ga koM dhAraNa karatA hai, tisakoM gaNadhara kahatehai. pra.61-zrImahAvIrajIke kitane gaNadhara hue the. u.-gyAreM gaNadhara hue the, tinake nAma Upara likha Aehai. pra. 62-saMgha kisakoM kahatehai. na.-sAdhu 1 sAdhvI zrAvaka 3 zrAvikA 4 ina cAroMkoM saMgha kahatehai. pra. 63-zrImahAvIra nagavaMtake saMghameM mukhya nAma kisa kisakA thA. u.-sAdhuyoMme iMznUti gautama svAmI nAma prasii 1 sAdhavIyoMmeM caMpA nagarIke dadhibAhana rAjAkI putrI sAdhavI caMdanabAlA zrAvakoMmeM mu. khya zrAvasti nagarIke vasane vAle saMkha 1 zataka 2 zrAvikAyoMmeM sulasA 3 revatI sulasA rAjagRhake prasenijita rAjAkA sArathI nAga tisako nAryA aura revatI meMDhika grAmakI rahane vAlI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanADhya gRha patnI zrI. asstti pra. 64 - zrImahAvIrasvAmIneM kisatareMkA dharma prarUpyA thA na. - samyakta pUrvaka sAdhukA dharma aura zrAvakakA dharma prarUpyA thA pra. 65 samyaktaM pUrvaka kisakoM kahate hai. u. - nagavaMtake kathanakoM jo satya karake zra, tisakoM samyakta kahate hai, so kathana yahahai. lokakI asti hai 1 alokanI hai 2 jIvanI hai 3 jIvajI 4 karmakA baMdhanI hai 5 karmakA mokSa jIhai 6 punyannI hai 9 pApanI hai 8 zrava karmakA zrAvaNAnI jIva hai e karma Avaneke rokaaikA upAya saMbaranI hai 10 kare karmakA vedanA joganA hai 11 karmakI nirjarAnI hai karma phala deke khirajAte hai 12 arihaMtanI hai 13 cakravartInI hai 14 baladeva bAsudevajI hai 15 narakanI hai 16 nArakImI 17 tiryaMcanI hai 18 tiryacaNInI hai 17 mAtA pitA ruSInI hai 20 devatA aura devalokanI hai 21 siddhi sthAnajI hai 22 sinI 23 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H parinirvANanIhai zva parinivRttanIhai 35 jIvahiM. sAnnIhai 25 jUgnIhai 26 caurInohai 27 maithunanIhai 27 parigrahanIhai ze krodha, mAna mAyA, lona, rAga, dveSa, kalaha, anyAkhyAna, paizuna, paraniMdA, mAyA, mRSA, mithyAdarzana, zalya yenI sarva hai. ina pUrvokta jIva hiMsAseM leke mithyAdarzana paryaMta agaraha pApoMke pratipadI agaraha prakArake tyAgannIhai 30 sarva asti nAvakoM asti rUpe aura nAstinAvakoM nAstirUpeM nagavaMtane kahAhai 31 ache karmakA ahA phala hotAhai bure ka rmAkA burA phala hotAhai 32 puNya pApa dono saMsArAvasthAmeM jIvake sAtha rahatehai 33 yaha jo niyoMke vacanahai ve ati uttama deva loka aura modake dene vAlehai 35 cAra kAma karane bAlA jIva marake naraka gatimeM natpanna hotAhai. mahA hiMsaka, kSetra vAmI karSaNa sara sosAdiseM mahA jIvAMkA badha karanevAlA 1 mahA parigraha tRbhA vAlA 5 mAMsakA khAne vAlA 3 paMceMzyi jIvakA mArane vAlA 4 // cAra kAma karane vAlA marake tiryaMca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 gatimeM utpanna hotA hai. mAyA kapaTaseM dUsare ke sAtha ThagI kare ? apane kare kapaTake DhAMkane vAste juTha bole 2 kamatI tola deve adhika tola leve 3 gusAvaMta ke guNa dekha sunake niMdA kare 4 cAra kAma karaneseM manuSya gati meM utpanna hotA hai; naki sva nAva vAle svanAveM kuTalitAseM rahita hove 1 svanAvehIM vinayavaMta hove z dayAvaMta hove 3 guNavaMtake guNa sunake dekhake dveSa na kare 4 // cAra kAraNaseM devagatimeM utpanna hotA hai; sarAgI sAdhupalA pAlaneseM 1 gRhastha dharma deza virati pAlaneseM ajJAna tapa karaneseM 3 akAma nirjarAse 4 tathA jaisI naraka tiryaMca gatime jIva vedanA jogatA hai aura manuSyapaNA anitya hai. vyAdhi, jarA, mararA vedanA karake bahuta jarA huA hai. isa vAste dharma karaNe meM udyama karo. devaloka meM devatAyoMkoM manuSya karatAM bahuta sukha hai. aMtame sonI anitya hai. jaise jIva karmoseM baMdhAtA hai aura jaiseM jIva karmaseM buTake nirvANa padakoM prApta hotA haiM aura kAya ke jIvAMkA svarUpa aisA pIche sAdhukA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4e dharma aura zrAvakake dharmakA yaha svarUpahai ityAdi dharma dezanA zrI mahAvIra nagavaMte sarvajAtike manuSyAdikoMko kathana karIthI. pra. 66-sAdhuke dharmakA thomesemeM svarUpa kaha dikhalAnaH na.-pAMca mahAvrata aura rAtri nojanakA tyAga yaha vastu dhAraNa kare. daza prakArakA yati dharma aura sattarenede saMyama pAlana kare; 42 baitAlIsa doSa rahita nidA grahaNa kare; daza vidha cakravAla samAcArI pAle. pra.67-zrAvaka dharmakA zrojhese meM svarUpa kaha dikhalAna. u.-trasa jIvakI hiMsAkA tyAga 1 bame jumkA tyAga, arthAt jisake bolanese rAjase daMma hove, aura jagatameM juTha bolane vAlA prasidhda hove. aise caurImeMnI jAnanA 2 baDI corIkA tyAga 3 parastrIkA tyAga 4 parigrahakA pramANa 5 bheM dizAmeM jAnekA pramANa kare. noga parinogakA pramANa kare; bAvIsa annadaya na khAne yogya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 vastukA ora batIsa anaMta kAyakA tyAga kare. aura 15 bure vANija vyApAra karanekA tyAga kare. binA prayojana pApa na kare. sAmAyika kare; dezAvakAzika kare; poSadha kare; dAna deve; trikA la deva pUjana kare. pra. 67-sAdhu zrAvakakA dharma kisavAste manuSyoM ko karanA cAhiye. na.-janma maraNAdi saMsAra bhramaNa rUpa sukhase bUTane vAste sAdhu aura zrAvakakA pUrvokta dharma karanA cAhiye. pra. 6e-zrInagavaMta mahAvIrajIne jo dharma kathana karAyA. so dharma zrImahAvIrajIne apane hAthoMse kisI pustakameM likhA thA vA nahI. na.-nahI likhAthA. pra. 70-zrImahAvIra nagavaMtakA kathana karA huA sarva upadeza nagavaMtakI rUbaru kisI dUsare puruSane likhAthA. na.-dUsare kisI puruSane sarva nahI likhAthA. pra. 71-kyA likhane loka nahI jAnate Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ the, isa vAste nahI likhA vA anya koi kAraepa thA. na.-likhaneto jAnate the, paraM sarva jJAna likhanekI zakti kisonI puruSameM nahI thI, kyokeM nagavaMtane jitanA jJAnameM dekhA thA tisake anaMtameM nAgakA svarUpa vacanadvArA kahA thA. jitanA kathana karA thA tisake anaMtameM nAga pramANa gaNadharone bAdazAMga sUtra meM graMthana karA, jekara koi 12 bArameM aMga dRSTibAdakA tIsarA pUrva nAmA eka adhyayana likhe to 16303 so. lAMhajAra tIna sau trirAzI hAthIyoM jitane spA hIke Dhera likhane meM lageM, to phera saMpUrNa dvAdazAMga likhanekI kisame zakti ho saktIhai, aura jaba tIrthaMkara gaNadharAdi caudaha pUrvadhArI vidyamAna tinake Age likhanekA kubanI prayojana nahIthA, aura dezamAtra jJAna kisi sAdhu, zrAvakane prakaraNa rUpa likha lIyA hove, apane paThana karane vAste, to niSedha nahI. pra. 73-pUrvokta jainamatake sarva pustaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zrImahAvIraseM aura vikrama saMvatkI zuruyAtaseM kitane varSa pIche likhe gaye hai, na - zrImahAvIrajIseM e80 navasau aMssI varSa pIche aura vikrama saMvat 510 meM likhe gaye hai, pra 73 - ina zAstroMke kaMTha aura likhane meM kyA vyavasthA banI thI, aura yaha pustaka kisa jage kisane kisa rItIse kitane likhethe. U. - zrI mahAvIrajIseM 170 varSataka zrI bAhusvAmI yAvat ( dvAdazAMga ) caudaha pUrva aura igyAre aMga jaiseM sudharmasvAmIne pATha graMthana karA yA taisAhI thA, paraM nabAhusvAmIne bArAM 12 caumAse niraMtara naipAla dezameM kare the, tisa samaya meM hiMdusthAna meM bArAM varSakA kAla pakAthA, jisameM nidA nA milaneseM eka bAhusvAmIko barjake sarva sAdhuyoMke kaMThaseM sarva zAstra bIca bIcaseM kitanehI sthala vismRta ho gaye, jaba bArAM varasakA kAla Dara huA, taba sarva prAcArya sAdhu pAliputra nagara meM ekaThe hue, sarva zAstra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApasameM milAna kare taba igyAre aMga to saMpUrNa hue, paraMtu caudaha pUrva sarva sarvathA nUla gae, taba saMghako AjhAseM sthulanadrAdi 500 sau tIkSNa budhviAle sAdhu naipAla dezameM zrInabAhusvA. moke pAsa caudaha pUrva sIkhane vAste gaye, paraMtu eka sthulanAsvAmIne do vastu nyUna daza pUrva pAgarthase sIkhe. zeSa cAra pUrva kevala pATha mAtra sIkhe. zrI nabAhuke pATa napara zrI sthulana svAmI vaiThe, tinake ziSya AryamahAgirisuhastise leke zrI vajasvAmI taka jo vajasvAmI zrI mahAvIraseM pIche endha meM varSa vikrama saMvat 114 meM svargavAsI hue hai tahAM taka yeha AcArya daza pUrva aura igyAre aMgake kaMTyAgra jJAnavAle rahe, tinake nAma Arya mahAgiri 1 Aryasuhasti zrI guNasuMdarasUri 3 zyAmAcArya / skaMdhilAcArya 5 revatImItra 6 zrI dharmasUri 7 zrI nagupta zrI gupta e bajasvAmI 10 zrI bajasvAmIke samIpe tosalIputra AcAryakA ziSya zrI AryarakSita sUrijIne sADhe nava pUrva pAgarthase pavana kare. zrI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AryarahitasUri taka sarva sUtroMke pATha napara cA roho anuyogakI vyAkhyA arthAt jisa zlokameM caraNakaraNAnuyogakI vyAkhyA jina akaroMse ka ratethe tisahI zlokake adaroMse vyAnuyogakI vyAkhyA aura dharmakathAnuyogakI aura gaNitAnu yogakI vyAkhyA karate the. isatareM artha karaNekI rItI zrI sudharmasvAmIse leka zrI AryarakSitamUri taka rahI, tinake mukhya ziSya viMdhyaurvalikA pu. pAdikI buddhi jaba cAratareke artha samajhanemeM ganarAi taba zrI AryarakSitasUrijIne manameM vi. cAra karA ke ina nava purvadhArIyoMkI bujhimeM jaba cAra tarekA artha yAda rakhanA kaThina par3atA hai, to anya jova alpa buddhivAle cAra tarekA sarva zA. stroMkA artha kyuM kara yAda rakheMge, isa vAste sarva zAstroMke pAgekA artha ekaika anuyogakI vyAkhyA ziSya praziSyoMkoM sikhA. zeSa vyavada karI soi vyAkhyA jaina zvetAMbara matame AcAryokI a vigni paraMparAyase Aja taka calatI hai, tinake pIne skaMdhilAcArya zrI mahAvIrajIke 25 me Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATa hue hai. naMdIsUtrakI vRttimeM zrI malayagiri AcArya aisA likhAhai ki zrI skaMdhilAcAryake samayame bArAM varSa 12 kA 'gnika kAla pamA, ti. sameM sAdhuyoMkoM nikA na milanese navIna paDhanA aura piblA smaraNa karanA bilakula jAtA rahA. aura jo camatkArI atizayavaMta zAstrathe venI bahuta naSTa ho gaye. aura aMgopAMganI nAvase arthAt jaise svarUpa vAlethe taise naho rahai. smaraNa parAvartanake annAvase jaba bArAM barSakA urnida kAla gayA aura sunnida huA, taba mathurA nagaromeM skaMdhilAcArya pramukha zramaNa saMghane ekaThe hoke jo pATha jitanA jisa sAdhuke jisa zAstrakA kaMTha yAda rahA so sarva ekatra karake kAlika zruta aMgAdi aura kitanAka pUrvagata zruta kiMcitmAtra rahA huA jomake aMgAdi ghaTana kare, isa vAste isako mAthuri vAcanA kahate hai. kitaneka prAcArya aiseM kahatehai 12 varSake kAlake vasameM eka skaMdhilAcAryakoM varjake zeSa sarvAcArya mara gaye the. gItArtha anya koznI nahI rahA thA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraM sarva zAstra nUleto nahI the; paraMtu tisa kAsameM itanAhI kaMTha thA, zeSa alpa buddhi ke pranAvase pahilAhI nUla gayA thA, tisa skaMdhilAcArya ke pIche Amme pATa aura zrI vIraseM 32 meM pATa devarddhigaNi kamAzramaNa hue, tinakA vRttAMta aiseM jaina graMthomeM likhA hai. soraTha dezameM velAkUlapattanameM aridamana nAme rAjA, tisakA sevaka kAzyapa gotrIya kAmAI nAma kSatriya, tisako nAryA kalAvatI, tinakA putra devaIinAme, tisane lohitya nAmA AcAryake pAsa dIkSA lI. nI, gyAre aMga aura pUrva gata jJAna jitanA apane guruka AtAthA, titanA paDha liyA, pIche zrI pArzvanAtha arhatakI paTTAvalime pradezI rAjAkA pratibodhaka zrI kezI gaNadharake paTTa paraMparAyameM zrI devagupta sUrike pAsoM prathama pUrva paThana karA, arthaseM, dUsare pUrvakA mUla pATha paDhate hue zrI de. vagupta sUri kAla kara gaye, poDe gurune apane paTTa Upara sthApana karA. eka gurune gaNi pada dInA, dUsarene damAzramaNa pada donA, taba devaIigaNi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 kamAzramaNa nAma prasiha huA. tisa samayameM jaina matakai 500 pAMcasau prAcArya vidyamAna the, tina sarvameM devagiNi kamAzramaNa yugapradhAna aura mukhyAcArya the, ve ekadA samaya zrI zatrujaya tI. zrameM vaja svAmikI pratiSTA hui. zrI zaSanaMdevakI pitala maya pratimAkoM namaskAra karake kapardi yahakI ArAdhanA karate hue; taba kapardi yaha pra. gaTa hoke kahane lagA, he nagavAna, mere smaraNa karanekA kyA prayojana hai. taba devagiNI kSamAzramaNajIne kahA, eka jinazAsanakA kAmahai, so yahahai ki bAra varSI ukAlake gaye, zrI skaMdhilAcAryane mAthuro vAcanA karIhai; tonno kAlake pra. nAvase sAdhuyoMkI maMda buddhike honese zAstra ke. use bhUlate jAtehai. kAlAMtarameM sarva bhUla jAveMge. isa vAste tuma sAhAyya karo, jisse mai tAma patro Upara sarva pustakoMkA lekha karUM; jisase jaina zAstrakI rakSA hove. jo maMdabuddhivAlAnI hovegA sonI patroM napari zAstrAdhyayana kara sakegA, taba devatAneM kahA maiM sAnidhya karuMgA, paraMtu sarva sA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhuyoMkoM ekaThe karo aura syAhI tAma patra bahuta saMcita karo; likhAriyoMko bulAna; aura sAdhAraNa vya zrAvakoMseM ekatA karAvo; taba zrI devAIgaNi kamAzramaNane pUrvokta sarva kAma vajanI nagarImeM karA, taba pAMcasau AcArya aura vRkSa gItAoMne sarvAMgopAMgAdikAMke AlApaka sAdhu le. khakoMne likhe, kharamA rupaseM; pIche devagiNi kSamAzramaNajIne sarva aMgopAMgoke AlApaka jo. make pustaka rUpa kare. paraspara sUtrAMkI bhulAvanA jaise nagavatIme jahA panavaNAe ityAdi ati dezakare sarva zAstra zuddha karake likhavAe. devatAkI sAnidhyatAseM eka varSameM eka koTI pustaka 10000000 likhe. prAcAraMgakA mahAprajJA adhyayana kisI kAraNaseM na likhA, paraM devagiNi kamAzramaNajI pramukha koznI AcAryane apanI mana kalpanAseM kuganI nahI likhAhai. isa vAste jaina zAstra sarva satya kara mAnane cAhiye // jo koza ko kathana samajha meM nahI AtAhai, so yathArtha guru gamyake annAvaseM; paraM gaNadharoke kathanameM kiMcit Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pae mAtranI bhUla nahIM hai. aura jo kucha kisI prAcA. ryake bhUla jAnese anyathA likhAnI gayA ho to nI atizaya gyAnI vinA kona sudhAra sake; isa vAste tahameva sacaM jaM jiNehiM pannattaM, isa pAThake anuyAyI rahanA cAhiye. pra. 7-jaina matamai jisako siddhAMta tathA Agama kahate hai, vai kaunase kaunase hai. aura tinake mUla pATha ? niyukti nASya 3 cUmi / TIkA e ke kitane kitane 32 battIsa akara pra. mANa zloka saMkhyAhai, yaha saMdepase kaho. na.-isa kAlameM kisI rUDhike sababaseM 45 paiMtAlIsa Agama kahai jAtehai, tinake nAma aura paMcAMgoke zloka pramANa Age likhe hue, yaM. trase jAna lene. aura inameM viSaya vidheya isa tarekA hai. AcAraMgameM mUla jaina matakA svarUpa, aura sAdhuke AcArakA kathana hai. 1 sUyagamAMgame tInasau 363 tresa matakA svarUpa kathanAdi vi. citra prakArakA kathanahai 2 gaNAMgameM ekaseM leke daza paryaMta je je vastuyo jagatameMhai tinakA ka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ____www.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 thana hai. 3 samavAyAMga meM ekaseM leke koTAkoTi paryaMta je padArtha hai tinakA kathana hai 4. jagavatI meM gautamasvAmoke kare hue vicitra prakArake 36000 battIsa hajAra prazno ke uttara hai. 5 jJAtAmeM dharmI puruSoMkI kathA hai. 6 upAzaka dazA meM zrI mahAvIrake AnaMdAdi daza zrAvakoM ke svarUpakA kathana hai. 7 aMtagama meM moka gaye e0 navve jIvAMkA kathana hai. sUttarovavAimeM je sAdhu pAMca anuttara vimAna me nRtpanna huehe, tinakA kathana hai. praznavyAkaraNa meM hiMsA 1 mRSAvAda 2 caurI 3 maithuna 8 parigraha 5 ina pAMco pApAMkA kathana aura ahiMsA, satya 2, acaurI 3, brahmacarya 4, parigraha tyAga 5 ina pAMco saMvarokA svarUpa ka na karA. 10 vipAka sUtra meM daza dukha vipAkI aura daza sukha vipAkI jovAMke svarUpakA kathana hai. 11 iti saMkSepaseM aMgAnidheya. navavA meM z bAvIsa prakArake jIva kAla karake jisa jisa jageM nRtpanna hote hai tinakA kathanAdi, koekako baMdanA vidhi mahAvIrakI dharma dezanAdikA kathana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61 hai. 1 rAjaprazrIyameM pradezI rAjA nAstika matIkA pratibodhaka kezI gaNadharakA aura deva vimAnAdikakA kathana hai. 2 jovAnIgama meM jIva ajIvakA vistAraseM camatkArI kathana karA hai. 3 patravaNAmeM 36 battIsa padame battIsa vastukA bahuta vistAraseM kathana hai. 8 jaMbudvipa pannatimeM jaMbuddI - pAdikA kathana hai. 5 caMprajJapti, sUryaprajJapti meM jyotiSa cakra ke svarUpakA kathana hai. 6, 7 nirAvalikA meM kitaneka naraka svarga jAne vAle jIva aura rAjayoMkI mAI AdikakA kathana hai. GI e / 10 / 11 // 12 Avazyaka meM camatkArI prati sUkSma padArtha naya nikSepa jJAna itihAsAdikA kayana hai, 1 dazavaikAlika meM sAdhuke AcArakA kathana hai 2 piMmaniyukti meM sAdhuke zuddhAhArAdikake svarUpakA kathana hai 3 uttarAdhyayanameM to battIsa adhyayano meM vicitra prakArakA kathana karAdai 4 bahoM beda graMtho meM pada vibhAga samAcArI prAyazcita A dikA kathana hai 6 naMdIme 5 pAMca jJAnakA kathana karA hai. 1 anuyogadvArameM sAmAyika ke upara cAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com - Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuyogahAroMseM vyAkhyA karIhai 2 canasaraNameM cArasaraNekA adhikAra hai 1, rogIke pratyAkhyAna kI vidhI 2, anazana karaNeko vidhI 3, bame pratpAkhyAnake karaNekA svarUpa 4, garnAdikA svarUpa 5, caM bedhyakA svarUpa 6, jyotiSakA kathA na 7, maraNake samaya samAdhikI rItikA kathana ja, iMzeke svarUpakA kathana e, gabAcArameM galakA svarUpa, 10 aura saMsthArapaznameM saMthArekI mahi. mAkA kathanahai, yaha saMdepase paiMtAlIsa AgamameM jo kucha kathana karA hai, tisakA svarUpa kahA, pa raMtu yaha nahI samajha lenAke jaina matameM itanehI zAstra pramANika hai, anya nahIM; kyoMki namAsvA ti AcAryake race hue, 500 prakaraNahai, aura zrI mahAvIra nagavaMtakA ziSya zrI dharmadAsa gaNi ka. mAzramaNajIkI racI huz napadezamAlA tathA zrI harina sUrijIke race 1444 caudahasau cauvAlI. sa zAstra ityAdi pramANika pUrvadharAdi AcAryoMke prakRti zatakAdi hajArohI zAstra vidyamAna hai, ve sarva pramANika Agama tulya hai, rAjA zi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaprasAdajIne apane banAe itihAsa timara nAsakameM likhA hai. bularasAhibane 150000 meDha lAkha jaina matake pustakoMkA patA lagAyA hai; aura yahano manameM kuvikalpa na karanAke yaha zAstra garAgharoMke kathana kare hue hai, isa vAste sacce hai, anya sacce nahI, kyoMke sudharmasvAmIne jese aMga racethe vaiseto nahI rahehai. saMprati kAlake aMgAdi sarva zAstra skaMdhilAdi AcAryone vAM. canA rUpa siddhAMta bAMdhehai, isa vAste pUrvokta A. graha na karanA, sarva pramANika AcAyoMke race pra. karaNa satyakarake mAnane, yahI kalyANakA hetuhai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhaMka. sUtra nAmAni tala niyuktiH bhASyaM. | cUrNiH / TIkA. sarva saMkhyA. athAMgAni. | 1 AcArAMga sUtra 2500 450 0 / 12000 23250 sUyagaDAMga mUtraM. 2100 / 250 0 10000 12050 25200 . 15250 19025 400 3776 5843 ThANaMga sUtra. 3775 samavAyAMga mUtraM. 1667 | bhagavatI sUtraM. 15752 jJAtA dharmakathA 6000 / 0 4000 18616 / 30368 www.umaragyanbhandar.com 6 4252 10252 sUtraM. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com upAzakadazAMga sUtraM. 12 aMtagaDa sUtra. anuttarovavAi sU. maznavyAkaraNa sUtraM. 11 vipAka zrutAMga 1216 sUtra. uvavAi sUtra. 012 rAjapraznAya sUtra. 790 192 1250 1167 2078 0 0 O O O O O O thopAMgAni. 0 O O 0 O O 1300 4600 900 3125 6000 3094 5050 2116 4292 8078 65 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvAbhigama | 4700 0 / mUtraM. 0 | 1500 / 13000 Tippana / 20300 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat pannavaNA [ | 7000 sUtraM. 0 0 0 laghu rU728 bRhat 1400 25528 jaMbUdvIpa panatti 4146 / sUtraM. 1860 / 16000 / 22006 sue|2|22 9.14 / 11314 / www.umaragyanbhandar.com caMda pannati / 2200 sUtraM. sUrya pannatti 2200 sUtraM. 2200 * / sarva prati / 20. . * . * 9:14 / 11314 . 000 | 11200 9000 11200 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat niraavliyaa| suyakhaMdha sUtraM. kappiyA sUtraM. kappavaDasiyA sUtraM. puphiyA sUtraM 1109 . . . 700 / 2009 Pa 6aaaa # pupphacUliyA mUtraM. vanhidazAMga sUtraM. atha mUla sUtrANi. www.umaragyanbhandar.com AvazyakaM. 22000 Tippana 4600 47800 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu vizeSAvazyakaM 5000 47000 vRhat 20000 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat pAkSikaM sUtraM. | 300 0 / 400 2700 3400 navaniyuktiH / 1170 3000 / 700 | 11870 laghu | dazavaikAlika 700 / 450 sUtraM. . 2700 7000 G 17660 vRhat 6710 www.umaragyanbhandar.com piMDaniyuktiH / 700 - 0 0 0 laghu 4000 vRhat 7000 11700 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghu uttarAdhyayana 12000 | 2000 / 500 | 0 6000 satra 37145 17655 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat atha cheda sUtrANi | 1830 / 168 / 0 | 2225 4223 dazAzruta saMdha sUtra. : vRhatkalpa sUtraM. 473 laghu 8000 14000 | vRhat vizeSa 12000 11000 00 / 87473 6000 6000 10361 33625 50586 www.umaragyanbhandar.com vyavahAra sUtra. paMcakalpa 0 31250 3130 / 31250 | 3130 | | 7388 7388 sUtraM. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jItakalpa mUtraM. / 205 3124 vizeSacUrNa 7020 2232 // laghu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat r nizitha sUtraM. 815 AD vRhat 7,0028000 48215 12000 mahAnizitha. laghuvAMcanA madhyama vAMcanA 4200 paznA sUtrANi. vRhadvAMcanA 12200 4500 www.umaragyanbhandar.com catuHzaraNa sUtraM. 4 . |AnurapratyA 35 | khyAnaM sUtraM. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com 3 36 4 mahAmatyAkhyAna 134 sUtra. 5 taMdula peyAlIya 400 sUtra. 38 ut of bhaktaparijJA 171 sUtraM. 1) 2 gaNividyA 100 sUtra. maraNasamAdhi 656 sUtraM. 41 9. deveMdra statra sUtraM 200 42 vAstava sUtra caMdravedhyaka 176 sUtraM. 4 0 O 0 0 O 0 O o 0 O o 0 0 O O O 0 0 0 0 O 171 134 400 176 100 656 200 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 0 122 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat gaDAcAra / 138 / / ' | 137 sUtraM. saMstAraka sUtraM. 122 cUlikA sUtra, ruSibhASitajyotiska siddhaprAmRta vasudevahiM madhyamakhaMDa tIrthoDAra sUtra sUtra. karaMDa sUtra. sUtra. | Di prathama 15000 1500 aMgavi 700 / 1850 1335 / khaMDa. dvIpasAgara dyA 9000 ye 21000 pati bhI45 ke aMtara 2500 / bhUtahI hai. lagha 2312 naMdi sUtra. / 700 0 0 | 2001 12748 7735 www.umaragyanbhandar.com 2 anuyogadvAra / 1899 . . 148ee vRhat 6500 / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 pra. 75-zrI devarddhigaNi damAzramaNase pahilA jaina matakA koi pustaka likhA huA thAke nahI. na.-aMgopAMgAdi zAstrato likhe hue nahI mAluma hote hai, paraMtu kitaneka atizaya atruta camatkArI vidyAke pustaka aura kitanIka AmnAyake pustaka likhe hue mAluma hotehai, kyoMki vikramAdityake samayameM zrI siddhasena divAkara nAmA jainAcArya huAhai, tinaune citrakuTake killema eka jaina maMdira meM eka bamAnArI eka patharakA bIcame polAmavAlA staMnna dekhA, tisame zrI siddhasenase pahile hogae kitaneka pUrvadhara AcAryone vidyAyoMke kitaneka pustaka sthApana karethe, tisa staMnakA DhAMkaNA aisI kisI kaSadhIke khepase baMda karA thA ki sarva staMnna eka sarIkhA mAlama pamatAthA; tisa staMnnakA DhAMkaNA zrI siddhasena divAkarakoM mAluma pamA, tinoMne kisIka auSadhIkA lepa karA tisase staMnakA DhAMkaNA khula gayA. jaba pustaka dekhanekoM eka nikAlA tisakA eka patra vAMcyA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 tisake Upara do vidyA likhI huzthI. eka suvarNa siddhI 1 dUsarI paracaka sainya nivAraNI 2 ina dono vidyAyoMke bAMce pIche jaba Age bAMcane lage taba tina vidyAyoMke adhiSTAtA devatAne zrI si-isena ko kahA ki Age mata vAMco, tumAre nAgyameM ye dohI vidyAdai / taba zrI siddhasena divAkarajIne staMnnakA mukha baMda karA. vo eka pustaka apane pAsa rakhA, poDe tisa pustakakoM naUyana nagarIke zrI Avato. pArzvanAthajIke maMdirame guptapaNe kahI rakha dIyA. pALe vo pustaka zrI jina:ttasUrijI mahArAja jo vikrama saMvat 1204 me the tinakoM tisa maMdirameMse milA. aba vodI pustaka jaisalamerake zrI ciMtAmaNi pArzvanAthajIke maMdirame base yatnase rakhA huAhai, aisA hamane sunAhai. aura citrakuTakA staMnna nUmimeM garaka ho gayA, yaha kathana kitaneka paTTAvali pramukha graMthoM meM likhA huAhai. isa vAste zrI devahigaNi kamAzramaNase pahilA nI kitaneka pustaka likhe hue mAluma hotehai. pra. 76-zrI mahAvIrajoke samayameM ki Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 tane rAje zrI mahAvIrake nakta the. na-rAjagRhakA rAje zreNika jisakA dUsarA nAma naMnnasAra zrA, 1 caMpAkA rAjA naMnna sArakA putra azokacaM' jisakA nAma koNika prasiddha zrA, 2 vaizAlinagarIkA rAjA ceTaka, 3 kAzI dezake nava mallika jAtike rAje aura kozala dezake nava loDika jAtike rAje 21 pu. lAsapurakA vijayanAmA rAjA 12 amalakalpA nagarIkA svetanAmA rAjA, 13 votanaya pahanakA nadAyana rAjA 24, kauzAMbIkA nadAyana vatsarAjA, 25, katriyakuMka grAma nagarakA naMdivarddhana rAjA, 26 naUyanakA caMdapradyota rAjA, 27 himAlaya parvatake uttara tarpha pRSTacaMpAke zAla mahAzAla do nAz rAje 28 potanapurakA prasannacaM rAjA, e hastizIrSa nagarakA aDinazatru rAjA, 30 ruSannapurakA dhanAvaha nAmA rAjA, 31 vIrapura nagarakA vIrazna mitra nAmA rAjA, 3zavi. jayapurakA vAsavadatta rAjA, 33 sogaMdhika nagarokA apratihata nAmA rAjA, 34 kanakapurakA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 priyacaM rAjA, 35 mahApurakA balanAmA rAjA, 36 sughosa nagarakA arjuna rAjA, 37 caMpAkA datta rAjA, 38 sAketapurakA mitranaMdI rAjA 373tyAdi anyannI kitaneka rAje zrI mahAvIrake nakta the, yeha sarva rAjAyoMke nAma aMgopAMga zAstroMmeM likhe huehai. __pra. -jo jo nAma tumane mahAvora nagavaMtake nakta rAjAyoMke likhehai, baudhamatake zA. stromeM tinahI sarva rAjAyoMko bauddhamati likhAhai, tisakA kyA kAraNahai. na.-jitane rAje zrImahAvIra nagavaMtake nakta the, tina sarvako baudhazAstroMmeM baudhamati arthAt budhake nakta nahi likhehai, paraMtu kitaneka rAjAyokA nAma likhAhai, tisakA kAraNato aisA mA. luma hotAhaiki pahile tina rAjAyoMne budhakA na padeza sunake budhake matakoM mAnA hovegA, pIle zrImahAvIra nagavaMtakA upadeza sunake jainadharmameM Aye mAluma hote hai, kyoMki zrImahAvora naga vaMtase 16 varSa pahile gautama budhane kAla karA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 arthAt gautama budhake maraNa pIche zrImahAvIra - svAmI 16 varSa taka kevalajJAnI vicare the tinake upadeza kitaneka bauddha rAjAyoMne jaina dharma aMgIkAra karA, isa vAste kitaneka rAjAyoMkA nAma dono mato meM likhA mAluma hotA hai. pra. 78- kyA mahAvIra svAmIseM pahilAM bharatakhaMga meM jainadharma nahI thA ? na. - zrImahAvIra svAmIseM pahilAM naratakhaMga meM jainadharma bahuta kAlaseM calA AtA thA, jisa samaya meM gautama budhane budha honekA dAvA karA, aura apanA dharma calAyA thA, tisa samayameM zrI pArzvanAtha 23 me tIrthakarakA zAsana calA thA, tinake kezI kumAra nAmeM AcArya pAMcaso 500 sAdhuyoM ke sAtha vicarate the, aura kezI kumArajI gRhavAsameM ujjayinikA rAjA jayasena dhaura tisakI paTTarANI anaMgasuMdarI nAmA tinake putra the, videzi nAmA AcArya ke pAsa kumAra bahmacArIne dIkSA lIno, isa vAste kezI kumAra kahe jAte hai, zrI pArzvanAthake bane ziSya zrI zu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 jadattajI gaNadhara 1 tinake paTTa para zrI haridanAcArya 2, tinake pada Upara zrI Aryasamuha 3, tinake paTTa Upara zrI kezI kumArajI hue hai, jinoMne svetaMbikA nagarIkA nAstikamati pradezI nAmA rAjekoM pratibodhake jainadharmI karA, aura zrImahAvIrajIke bame ziSya iMjhanUti gautamake sAtha zrAvasti nagaromeM zrI kezI kumAra mile tahAM gautama svAmIke sAtha praznottara karake ziSyoMkA saMzaya dUra karake zrI mahAvIrakA zAsana aMgIkAra karA tathA zrIpArzvanAthajIke saMtAnomeMse kAlika putra 1 maithiAla 2 AnaMdarakSita 3 kAzyapa 4 ye nAmake cAra sthivira pAMcasau sA. dhuyoMke sAtha tuMgikA nagarImeM Aye tisa samayameM zrI mahAvIra nagavaMta iMznUti gautamAdi sAdhuyoMke sAtha rAjagRha nagarameM virAjamAna the, tathA sAketapurakA caMpAla rAjA tisakI kalAsavezyA nAmA rANI tinakA putra kalAsavaizika nAme ti. sane zrI pArzvanAthake saMtAnIye zrIsvayaMpranAcA. ryake ziSya vaikuMgacAryake pAsa dIdA lonI. pIle Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjagRhanagarameM zrImahAvIrake svavirose carcA karake zrI mahAvIrakA zAsana aMgIkAra karA. isI tare pArzvasaMtAnoye gaMgeya muni tathA nadakapemAla putra munine zrImahAvIrakA zAsana aMgIkAra karA. ina purvokta AcAryoMke samayame vaizAli nagarIkA rAjA ceTakAdi aura kRtriyakuMmanagarake nyAtavaMzI kAzyapa gotrI siddhArtha rAjAdi zrAvaka the, aura trisalAdi zrAvikAyo thI. budhadharmake pustakameM vizAli nagarIke rAjAkoM budha ke samayameM pA. paMma dharmake mAnane vAlA arthAt jainadharmake mAnane vAlA likhAhai, aura budhadharmake pustakameM aisAnnI likhAhaiki eka jainadharmI bajhe puruSakoM budhane apane napadezaseM bauH dharmI karA, isa vAste zrIma. hAvIrase pahilA jainadharma bharatarSamameM zrIpArzvanA. pake zAsanase calatA thA. pra. ue-zrImahAvIrajIse pahile tevIsameM tIrthakara zrIpArzvanAthajI hue hai. isa kathanameM kyA pramANa hai. na.-zrIpArzvanAthajIseM leke AjaparyaMta zrI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArzvanAthakI paTTa paraMparAyameM 73 tairAsI prAcArya hue hai. tinameMse sarvaseM pibalA siddha sUri nAme AcArya sAMprati kAlameM mAravAmameM vicarehai, ha. mane apanI AMkhosa dekhAhai, jisakI paTTAvali Aja paryaMta vidyamAna hai, tisa pArzvanAthajIke honeme yahI pratyakSa aura anumAna pramANa balavaMtahai. pra. 80-kauna jAne kisI dhUrttaneM apanI kaspanAseM zrIpArzvanAtha aura tinakI paTTa paraMparAya likha dInI hovegI, isase hamakoM kyoMkara zrI pArzvanAtha hue nizcita hoveM ? na.-jina jina AcAryoMke nAma zrIpArzvanAthajIse leke Aja taka likhe hue hai, tinomeMseM kitaneka AcAryoMne jo jo kAma karahai ve pratyakSa dekhane meM Ate hai jaise zrI pArzvanAthajIseM bar3e 6 paTTa para zrI ratnapranna sUrijIne vIrAt 70 varSa pole napakeza pahameM zrI mahAvIra svAmIkI pratiSTA karI so maMdira aura pratimA Aja taka vidyamAna hai, tathA ayaraNapurakI gavanIseM 6 ko. sake laganaga koraMTanAmA nagara naUma pamA hai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jisa jago koraTA nAmeM Ajake kAla meM gAma vasatA hai. tahAMnI zrImahAvIrajIkI pratimA maMdirakI zrIratnaprana sUrijIkI pratiSTA karI hu aba vidyamAna kAlameM so maMdira khamAhai, tathA nasavAla aura zrImAli jo baNiye lokoM meM zrAvaka jhAti prasiddha hai, venI prathama zrIratnapranna sUrijonehI sthApana karIhai, tathA zrIpArzvanAthajI 17, sattarameM paTTa Upara zrI yakadeva sUri hue hai, vo. rAt 55 varSe jinone bArA varSIya kAlameM vajjasvAmIke ziSya vajrasenake paraloka hue pIne tinake cAra mukhya ziSya jinakoM vajrasenajIne sopAraka paTTaNameM dIkSA dInI thI, tinake nAmase cAra zAkhA tathA kula sthApana kare, ve yahaiM; nAgeM 1, caM 2, nivRtta 3 vidyAdhara 4. yaha cAroM kula jaina matameM prasi-hai; tinameMse nAgeMdra kulameM udayaprana malliSeNamUri pramukha aura caMkula meM bama gacha, tapa gaDa, kharasara gacha, pUrmavallIya gana, devacaMdrasUri kumArapAlakA pratibodhaka zrIhemacaMsUri pramukha prAcArya hue hai. tathA nivRttakulameM zro Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlAMkAcArya zrIzeNasUri pramukha AcArya hue hai. tathA vidyAdharakulameM 1545 graMthakA kartA zrIharinadrasUri pramukhAcArya hue hai, tathA maiM isagraMthakA likhanevAlA caMkulameM huM; tathA paiMtIsameM paTTa napara zrIdevaguptasUrijI hue hai. jinoMke samIpezrI devarkigaNi hamAzramaNajIne pUrva ra do paDhe the, tathA zrI pArzvanAthajIke 43 me paTTa Upara zrI kvasUri paMca pramANa graMthake kartA huehai, so graMtha vi. dyamAnahai tathA 44 me paTTa kapara zrIdevaguptasUrijo vikramAt 1772 varSe navapada prakaraNake karatA hue hai, sonI graMtha vidyamAnahai; tathA zrImahAvIrajIkI paraMparAya vAle prAcAryoMne apane banAe kitaneka graMthomeM pragaTa likhAhai ki, jo napakeza gahai so paTTa paraMparAyaseM zropArzvanAtha 23 tevIsameM tIrthakaraseM avichinna calA AtAhai; jaba jina AcAyA~kI pratimA maMdirakI pratiSTA karI huI aura graMtha race hue vidyamAna hai to phera tinake hone meM jo puruSa zaMsaya karatAhai tisakoM apane pitA, pitAmaha, prapitAmaha prAdikI vaMzaparaMparAyamenI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 zaMsaya karanA cAhiye, jaise kyA jAne mero sAtamo pemokA puruSa Age huAhaike nahI. isa tarekA jo saMzaya ko viveka vikala kare tisakoM sarva buddhimAn nanmatta kaheMge. isI tareM zrIpArzvanAyakI paTTa paraMparAyake vidyamAna jo puruSa zrI pArzvanAtha 23 tevIsameM tIrthaMkarake honeme nahI kare athavA saMzaya kare tisakoMnI prekSAvaMta puruSa unmattohI paMktime samajhate hai, tathA dhUrta puruSa jo kAma karatAhai so apane kisI saMsArika sukhake vAste karatA hai. paraMtu sarva saMsArika izyi janya sukhase rahita kevala mahA kaSTa rUpa paraMparAya nahI calA saktAhai, isa vAste jainadharmakA saMpradAya dhUrttakA calayA huA nahI, kiMtu aSTAdaza dUSaNa rahita arhatakA calAyA huAhai. pra. 01 kitaneka yUropIana paMmita prophesara e. vebara sAhibAdi maname aisI kalpanA karate haiM ki jaina matakI rItI budha dharmake pustakoMke anusAre khamI karIhai, prophesara vebara aiseMnI mA. natahai ki, baudha dharmake kitane sAdhu budhakoM nAka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 bUla karake budhake eka pratipakSI ke arthAt mahAvIrake ziSyavaneM aura eka vArttA navIna joma ke jainamata nAme mata khamA karA, isa kathanakoM Apa satya mAnate ho ke nahIM ? kra. - isa kathanakoM hama satya nahIM mAnate hai; kyoM ki prophesara jekobIne AcAraMga aura kalpasUtrake apane kare hue iMglIza jASAMtarakI napayogI prastAvanA meM prophasara e. vebara aura mI0 e. vArthakI pUrvokta kalpanAkoM jUThI dikhAI hai; ora prophesara jekobIne yaha siddhAMta aMtame batAyAhai ki jainamatake pratipakSIyoMneM jaina matake siddhAMta zAstroM Upara bharosA rakhanAM cAhiye, ki inameM jo kathana hai so mAnane lAyaka hai. vizeSa dekhanAM hoveto mAtara bUlarasAhiba kRta jaina daMta kathAkI satyatA vAste eka pustakakA aMtara hissA jAga hai, so dekha lenAM. hamabI apanI buddhike anusAre isa praznakA uttara likhate hai. hama Upara janamatakI vyavasthA zrIpArzvanAthajIseM leke Aja taka likha Ahe, tisaseM prophesara e. vebarakA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 pUrvokta anumAna satya nahI siddha hotA hai. jekara kadAcit baudha matake mUla piDaga graMtho meM aisA lekha likhA huA hoveki, budhake kitaneka ziSya budhakoM nAkabUla karake budha ke pratipakSI nirgrathoke siradAra nyAta putrake ziSya bane; tinoMne budhake samAna navIna kalpanA karake jainamata calAyA hai. jekara aisA lekha hove tabato hamakobI jainamatakI satyatA viSe saMzaya utpanna hove, tabato hamanI prophesara e. vebara ke anumAnakI tarpha dhyAna deveM; paraMtu aisA lekha juTA budhake pustakoMme nahI hai kyoMki budhake samayame zrIpArzvanAthajIke hajAroM sAdhu vidyamAnathe tinake hote hue aisA purvokta lekha kaiseM likhA jAve, balake jaina pustakoMmeMto budhakI bAbata bahuta lekha hai zrIyAcA raMga kI TIkA meM aisA lekhahai. maulisvAtiputrAbhyAM zauaudanaM dhvajIkRtya prakAzitaH asyArtha // mAGgaliputra arthAt maulAyana aura svAtiputra arthAt sArIputra donoMne zruddhodanake putrakoM dhvajIkRtya arthAt dhvajAkI tare sarva matAdhyakkoMseM adhika naMcA sarvottama rUpa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karakeM prakAzyAhai. AcAraMgake lekha likhanevAlekA yaha abhiprAyahai ki zruHodanakA putra sarvajJa atizayamAn puruSa nahI thA, paraMtu ina donoM ziSyone apanI kalpanAseM sarvaseM nattama prakAzita karA, isa vAste bauddhamata svarUciseM banAyAhai; tathA zrI AcAraMgajIkI TIkAmeM eka lekha aisAno likhA hai, tajJanikopAsakoneMdabalAt , buddhotpatti kathAnakAt dveSamupagat. artha budhakA napAsaka AnaMda tisakI buddhike balaseM budhakI natpatti hUzdai, jekara yaha kathA satyasatya parSadAmeM kathana karoye to baukSmatake mAnane vAloMkoM sunake iSa natpanna hove, isa vAste jisa kathAke sunaneseM zrotAkoM kSeSa utpana hove taisI kathA jainamuni pariSadAmeM na kathana kare, isa lekhaseM yaha Azaya haiki budhakI nutpatirUpa saccI kathA budhakI sarvajhatA aura ati uttamatA aura satyatA aura tisakI kalpita kathAkI virodhanIhai, nahIto tisake naktoMkoM dveSa kyoM kara natpanna hove, isa vAste jaina mata isa avasappiNime zrI jJaSanadevajIse Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 lekara zrImahAvIra paryaMta cauvIsa tIrthakaroMkA ca. lAyA huA calatAhai paraMtu kalpita nahIhai. pra.72-buddhakI nutpatikI kathA Apane kisI svetAMbaramatake pustakomeM bAMcohai ? na.-svetAMbaramatake pustako to jitanA budhakI bAbata kathana hamane zrI AcAraMgajIkI TIkAmeM dekhA bAMcAhai titanAto hamane Uparake prazrameM likha dIyAhai, paraMtu jainamatakI usarI zAkhA jo digaMbaramatakIhai tisame eka devasenAcAryane apane race hue darzanasAra nAmaka graMthame budhakI natpatti isa rItIseM likhIhai. gAthA // siri pAsaNAha titthe // saraka tore palAsagayara tye|| pihi Asavassa sIhe // mahA khudo buikitti muNI // 1 // timipUraNAsaNeyA // adigayapavaLAvaUparamanna // rabaraMdharittA // paviyateNaNyattaM // 2 // maMsassanatthijIvo jahAphaledahiyauddhasakkarAe // tamhAtamuNittA nrkNtonntthipaavittho||3|| maUMgavaUNikaM // davvadavaMsahajalaMtahaedaM // iti loeghositA pavattiyaMsaMghasAvaUM // // asmokare Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dikammaM ||asotnuNjdiidisi InaM // parikappikagaNUNaM // vasikincANirayamuvavalo // 5 // iti i. nakI nASA atha bauimatakI utpati likhate hai. zrI pArzvanAthake tIrthameM sarayU nadIke kAMThe Upara palAsanAme nagarameM rahA huA, pihitAzrava nAmA munikA ziSya buddhakIrti jisakA nAma thA, e. kadA samaya sarayU nadImeM bahuta pAnIkA pUra caDhi AyA tisa nadIke prayAhameM aneka mare hue macha vahate hue kAMThe Upara A lage, tinako dekhake tisa bukIrtine apane manameM aisA nizcaya ka. rAki svataH apane Apa jo jIva mara jAve tisake mAMsa khAneme kyA pApahai, taba tisane aMgokAra karI hui pravajAvata rUpa gema dInI, arthAt pUrva aMgIkAra kare hue dharmaseM bhraSTa hoke mAMsa nakaNa karA, aura lokoMke Age aisA anumAna kathana karAkI mAMsameM jova naho hai, isa vAste isake khAne meM pApa nahI lagatAhai. phala, dudha, dahiM tareM tathA madorA poneno pApa nahIhai. DhIlA vya hAnese jalavat . isa tareko prarUpaNA karake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GU tisane boimata calAyA, aura yahano kathana karA ke sarva padArtha kaNikahai, isa vAsta pApa punyakA kartA anyahai, aura noktA anyahai. yaha siAMta kathana karA baukSmatake pustakomeM aisAnI lekhahai ki, budhakA eka devadattanAmA ziSya thA, tisane budhake sAtha budhakoM mAMsa khAnA bujhAneke vAste bahuta UgamA karA, tonI zAkyamuni budhaneM mAMsa khAnA na gemA, taba devadattane budhakoM gema dIyA, kaba budhane kAla karA thA, tisa dinannI caMdanAmA sonIke gharaseM cAvaloMke bIca sUyarakA mAMsa rAMdhA huA khAke maraNako prApta huA. yaha kathanannI bu. dhamatake pustakoMmeM hai; aura svetAMbarAcArya sADhetIna karoma navIna zlokoMkA kartA zrI hemacaMsUrijIne apane race hue yogazAstrake dUsare prakAzakI vRttimeM yaha zloka likhAhai / svajanmakAla evAtma, jananyudaradAriNaH mAMsopadezadAtuzca, kathaMzauddhodanerdayA // 11 // artha / apane janma kAla meM hI apanI mAtA mAyAkA jisane udara vidAraNa karA, tisake, aura mAMsa khAneke napadezake dene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UO vAle zuddhodanake putrake dayA kahAMse zro, apitu nahI thI. isa Uparake zlokase yaha Azaya nikalatAhai ki jaba budha garnameM thA, taba tisake sababaseM isakI mAtAkA nadara phaTa gayAthA, athavA nadara vidArake isakoM garnameMse nikAlA hovegA. cAho koza nimitta milA hove, paraMtu inakI mAtA inake janma deneseM tatkAla maragai thI. tatkAla maraNAMto inakI mAtAkA buddha dharmake pustakomeMnI likhAhai. aura bujha mAMsAhAra gRhasthAbasthAmeMnI karatA hovegA, nahIto maraNAMta takanI mAMsake khAnese isakA citta tRptahI na huA aisA bauimatake pustakoMseMhI siha hotAhai. isa vAstehI bauimatake sAdhu mAMsa khAneme ghRNA nahI karatehai, aura bekhaTake Aja taka mAMsa nadaNa ko jAte hai; paraMtu kacce mAMsameM anaginata kRmi samAna jIva nutpanna hotahai, ve jIva budhakoM apane jJAnaseM nahI dokhehai; isa vAstehI budha matake napAsaka gRhastha loka aneka kRmi saMyukta mAMsakoM rAMdhatehai aura khAte hai. isa matameM mAMsa khAnekA niSedha nahIM hai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isa vAsteho mAMsAhAro dezoMmeM yaha mata calatAhai. pra.3-zrImahAvIrajI udmasTa kitane kAla takarahe aura kevalI kitane varSa rahe ? na.-bArAM varSa 12 ba 6mAsa 15 paMdarA dina udmastha rahe, aura tIsa varSa kevalI rahehe. pra. 4-nagavaMtane badmasthAvasthAmeM kisa kisa jage caumAse kare, aura kevalo hue poThe kisa kisa jage caumAse kare the ? na.-asthi grAmameM 1, dUsarA rAjagRhameM, 2, tIsarA caMpAme 3, cauthA pRSTa caMpAmeM 4, pAMcamA nAzikAme 5, bahA najhikAmeM 6, sAtamA AlaMnniyAme 7, AThamA rAjagRhame 7, navamAanAryadezame e, dazamA sAvaDhime 10, gyAramA vizAlAme 11, bAramA caMpAme 12, yeha 12 badmasthAvasthAke caumAse kare kevalI hue. pIche 15 rAjagRhameM 11 vizAlAmeM 6 mizralAmeM 1 pAvApurImeM evaM sarva 30 hue pra.05-zrImahAvIrasvAmIkA nirvANa kisa jageM aura kaba huA thA? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ U na. - pAvApurI nagarIke hastipAla rAjAkI daphatara likhanekI sanA meM nirvANa huA thA, aura vikramaseM 470 varSa pahileM aura saMprati kAlake 19945 ke sAlaseM 2415 varSa pahileM, nirvANa huA thA. pra. 86 - jisa dina jagavaMtakA nirvANa huA thA so kaunasA dina vA rAtrithI ? na. - nagavaMtakA nirvANa kArttika vadi amAvasyA kI rAtri ke aMtameM huA thA. pra. 09- tisa dina rAtrikI yAdagIrI vAste koi parva hiMdusthAname calatA hai vA nahI ? na - hiMdu loka meM jo divAlIkA parva calatAhai, so zrI mahAvIrake nirvANake nimatta seMdI calatA hai. pra. 88 - divAliko utpatti zrI mahAvIrake nirvANaseM kisatareM pracalita hudai ? na. - jisa rAtri meM zromahAvIrakA nirvANa huA thA, nima rAtrimeM nava mallika jAtike rAje aura nava kI jAtike rAje jo ceTaka mahArAjAke sAmaMta the, tinona tahAM upavAsa rUpa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSadha karA thA, jaba jagavaMtakA nirvANa huA, taba tina agarahahI rAjAyoMne kahAki isa jaratakhaMjhase nAna nadyota to gayA, tisako nakalarUpa hama ivyo dyota kareMge, taba tina rAjAyone dIpaka kare, tisa dinase lekara yaha dIpotsava pra. vRtta huA hai. yaha kathana kalpasUtrake mUla pAThameM hai. jo anya mata vAle divAlIkA nimitta kathana karatehai, so kalpitahai kyoMki kiti matake nI mukhya zAstra meM isa parvako nutpattikA ka. zrana nahIhai. pra. nae-nagavaMtake nirvANa honeke samayameM zakaraMdre Ayu vadhAvaneke vAste kyA vinatI karI zrI, aura nagavaMta zrI mahAvIrajIyeM kyA nattara dInAthA? ___ na.-zakaIjhe yaha vinatI karIzrI ke, he svAmi eka daNamAtra apanA Ayu tuma vadhAko, kyoMki tumAre eka kSaNamAtra adhika jIvanese tumAre janma nakSatropari jasma rAzinAmA tIsa 30 mA graha AyA hai, so tumAre zAsanakoM pImA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ena nahI de sakegA, taba lagavaMtane aise kahAke he iMca, yaha poDe kadei huA naho, aura hovegAnI nahI ki ka. Ayu vadhA sake; aura jo mere zAsanakoM pImA hovegI so avazya honahAra hai, kadApi nahI TalegI. pra. e0-tabato konI deha dhArI Ayu nahI vadhA saktAhe yaha siddha huA ? na.-hAM, koino kaNamAtra Ayu adhika nahI vadhA saktA hai. pra. 51-kitaneka matAvalaMbI kahate hai ki yogAbhyAsAdike karaneseM Ayu vadha jAtAhai, yaha kathana satyahe vA nahI ? na.-yaha nikevala apanI mahatvatA vadhAne vAste lokoM gappe gekatehai, kyoMki cauvIsa tI kara brahmA, viSnu, maheza, pAtaMjalI, vyAsa, I. zAmasIha, mahammada pramukha je jagatameM matacalAne vAle sAmartha puruSa gine jAtehai, veno Ayu nahI vaghA sakehai, to phera sAmAnya jIvoMmeM to kyA zaktihai ke Ayu vadhA sake; jekara kisIne vadhA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sa hove to aba taka jItA kyoM nahI rahA. pra. 1 - nagavatakA nAi naMdivardhana, aura bhagavaMtakI saMsArAvasthAkI yazodA strI aura nagavaMtakI beTI priyadarzanA, aura jagavaMtakA jamAi jamAlI, inakA kyA varttata huA thA ? na. - naMdIvardhana rAjAto zrAvaka dharma pAlatA rahA, aura yazodAjI zrAvikA to thI, paraMtu yazodAne dIkSA lonI maine kisI zAstra meM nahI bacA hai. aura jagavaMtakI putrIne eka hajAra strIyoMke sAtha aura jamAi jamAline 500 pAMcasau puruSoMke sAtha jagavaMta zrI mahAvIrajIke pAsa dIkSA lInIthI. pra. 93 - zrImahAvIra bhagavaMtane jo aMtameM solAM pohara taka dezanA dInIthI, tisame kyA kyA upadeza karAyA ? na. - jagavaMtane sarvaseM aMtakI dezanA meM 55 pacapana azubha karmoke jaiseM jIva javAMtara me phala nogate hai, aise adhyayana aura pacapana 55 zubha karmo ke jaiseM bhavAMtara meM jIva phala bhogatedai, aise Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana aura uttIsa 36 vinA pUjyAM praznoke nattara kathana karake pIne 55, pacapana zunna vipAka phala nA adhyayanoMmeMseM eka pradhAna nAme adhyayana kathana karate hue nirvANa prApta hue the. yaha kathana saMdeha viSauSadhI nAmeM tAma patropara likhI hui purAnI kalpasUtrakI TIkAme hai. yeha sarvAdhyayana zrI sudharmasvAmIjIne sUtrarUpa gUMthe hoveMge ke nahI, aisA lekha mere dekhanemeM kisI zAstrameM nahI AyA hai. pra. e-jainamatame yaha jo rUDhise kitaneka loka kahate hai ki zrI uttarAdhyayanajIke battIsa adhyayana divAlIkI rAtrimeM kathana karake 37 saiMtIsamA adhyayana kathana karate huemokSagaye, yaha kathana satya hai, vA nahI? na.-yaha kathana satya nahI, kyoMki kalpa sUtrakI mUla TIkAse viruddhahai, aura zrInabAhusvAmIne nuttarAdhyayanakI niyuktimeM aisA kathana karAhai ki uttarAdhyayanakA dUsarA parISahAdhyayanato karmapravAda pUrvake 17 sattarameM pAhumase nusAra ka. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rake racAhai, aura AThamAdhyayana zrI kapila kevalIne racAhai, aura dazamAdhyayana jaba gautamasvAmI aSTApadase pIche Aehai, taba nagavaMtane gautamako dhIrya dene vAste caMpAnagarImeM kathana karA thA, aura 23 mA adhyayana kezogautamake prabhottara rUpa s-i avarone racAhai. kitane adhyayana pratyekabuddhi muniyoke race huehai. aura kitaneka jina nASita hai. isa vAste uttarAdhyayana divAlIkI rAtrime kaana karAsii nahI hotAhai. pra. e5-nirvANa zabdakA kyA artha hai ? na.-sarva karma janya napAdhi rUpa agnikA jo bujha jAnA tisakoM nirvANa kahate hai, arthAt sarvopAdhise rahita kevala, zrujha, bujha saccidAnaMda rUpa jo AtmAkA svarUpa pragaTa honA, tisakoM ni. vANa kahate hai. pra. e6-jIvako nirvANa pada kada prApta hotAhai ? na. jaba zunnAzunna sarva karma jIvake naSTha ho jAtehai taba jIvako nirvANapada prApta hotAhai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra. e-nirvANa hUA pIche AtmA kahA jAtA hai, aura kahAM rahatAhai ? na.-nirvANa hUA pI AtmA lokake agra nAgame jAtAhai, aura sAdianaMta kAla taka sadA tahAMho rahatAhai. pra. e-karma rahita AtmAkoM lokAgrameM kauna le jAtAhai ? na.-AtmAmeM naIgamana svannAvahai, tisameM AtmA lokAgra taka jAtAhai. pra. e-AtmA lokAgrase Age kyoM nahI jAtAhai ? na.-AtmAme naIgamana svannAva to hai, paraMtu calaneme gati sAhAyaka dharmAstikAya lokA. grase Age nahIMhai, isa vAste nahI jAtAhai. jaise maname taranekI zaktito hai, paraMtu jala vinA nahI tarasaktAhai, taiseM muktAtmAnI jAnanA. pra.100-sarva jIva kisI kAlameM nirvANa pada pAveMge ke nahIM? u.-sarva jIva nirvANa pada kisI kAlameM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 bhI nahI pAveMge. pra. 101 - kyA sarva jIva eka sarIkhe nahI hai, jisase sarva jIva nirvAza par3ha nahI pAvegeM. * na - jIva do tare ke hai; eka navya jIva hai 1, dusare navya jIvahai; tinameM jo bhavya jIva doveto ko nirvANa padakoM prApta nahI hovegaM, kyoMki tiname anAdi svabhAvaseMhI nirvANa pada prApta honekI yogyatAhI nahI hai; aura jo navya jIva hai tinameM nirvANapada pAvaneko yogyatA to hai, paraMtu jisa jisakoM nirvANa honeke nimitta mileMge ve nirvANapada pAveMge, anya nahI. pra. 102 - sadA jIvAMke moha jAneseM kisI kAlameM sarva jIva mokSapada pAveMge, tabato saMsArameM pravya jIvahI raha jAyeMge, aura mokSa mArga baMda ho jAvegA ? na - janya jIvAMkI rAzi sarva prakAzake pradezoMkI tare anaMta tathA anAgata kAlake samayakI tareM anaMta hai. kitanAhI kAla vyatIta hove tojI anAgata kAlakA aMta nahI AtA hai, iso Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tareM sadA moda jAneseM jIvanI khUTate nahIMhai. isa lokameM nigoda jIvAMke asaMkhya zarorahai, ekaika zarIrameM anaMta anaMta jIvahai; eka zarIrameM jitane anaMta anaMta jIvahai, tinameMse anaMtame nAga pramANa jIvaatIta kAlameM mokSapada pAyehai, aura tinameMse anaMtameM nAga pramANa anaMta jIva anAgata kAlameM moda pada pAveMge, isa vAste moda mArga baMda nahI hovegA. pra. 103-AtmA amarahaike nAzavaMtahai ? na-AtmA sadA avinAzI hai, sarvathA nAzavaMta nahIM hai| pra. 104-AtmA amara hai, avinAzI hai, isa kathanameM kyA pramANa hai ? u.-jisa vastuko natpatti hotIhai, so nAzavaMta hotAhai, paraMtu AtmAkI nutpatti nahI huzhai, kyoMki jisa vastukI natpatti hotIhaiM tisakA napAdAna arthAt jisakI AtmA bana jAve jaiseM ghamekA upAdAna miMTTIkA piMma hai, so napAdAna kAraNa ko arUpI jJAnavaMta vastu honI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 cAhiye, jisase AtmA bane, aisA to AtmAse pahilA koznI napAdAna kAraNa nahIhai; isa vA. ste AtmA anAdi anaMta avinAzI vastu hai. pra. 105-jekara koi aise kahe prAtmAkA napAdAna kAraNa Izvarahai, tabatau tuma AtmAkoM anitya mAnogeke nahI. na.-jaba Izvara AtmAkA napAdAna kAraNa mAnoge, tabato Izvara aura sarva anaMta saMsArI AtmA ekaho ho jAvegI, kyoMki kArya apaNe napAdAna kAraNaseM ninna nahI hotA hai. pra. 106-Izvara aura sarva saMsArI AtmA ekahI si hovegeto isame kyA hAni hai ? / na.-Izvara aura sarva saMsArI AtmA ekahI siha hovege to naraka tiryacakI gatimenI IzvarahI jAvegA, aura dharmA dharmanI sarva IzvarahIM ka. ranevAlA aura caura, yAra, luccA, laphaMgA, agamyagAmI ityAdi sarva kAmakA karttA IzvarahI siH hovegA, tabato vedapurANa, baibala, kurAna pramukha zAstrano Izvarane apanehI pratibodha vAste race Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 siddha hoveMge, tabato Izvara ajJAnI siha hovegA. jaba ajJAnI siH6 huA tabato tisake race zA. svanI jUThe aura niSphala siha hovege, aise jaba siddha hogA tabato mAtA, bahina, beTIke gamana karaneko zaMkA nahI rahegI, jisake manameM jo Ave so pApa karegA, kyoMke sarva kucha karane karAne phala logane nuktAne vAlA sarva IzvarahI hai, aisa mAnanese to jagatame nAstika mata khamA karanA siddha hovegA. pra. 107-jIvakoM punarjanma kisa kAraNase karaNA pamatAhai ? na.-jIvahiMsA, 1 jUTha bolanA, 1 caurI karanI, 3 maithuna, strIseM nogakaranA, 4 parigraha rakhanA, 5 krodha 1 mAna mAyA 3 lona evaM e rAga 10 dveSa 11 kalaha 12 anyAravyAna a. rthAt kisIkoM kalaMka denA 13 paizuna 14 pa. rakI niMdA karanI 15 rati arati 16 mAyA mRSA 17 mithyAdarzana zalla, arthAt kudeva, kuguru, ku. dharma, ina tInoko sudeva, suguru, sudharma karake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 mAnanA 17, jaba taka jIva yeha aSThAdaza pApa sevana karatAhai, taba taka isako punarjanma hotAhai. pra. 17-jIvakoM punarjanma baMda donekA kyA rastAhai ? na. Upara likhe hue aSTAdaza pApakA tyAga kare, aura pUrva janmAMtaromeM ina aSTAdaza pApoMke sevanese jo karmAkA baMdha karAhai, tisako arha. takI AjJAnusAra jJAna zraddhA japa tapa karaneseM sarvathA nAza kare to phera punarjanma nahI hotAhai. pra. 100-tIrthakara mahArAjake prannAvase a. panA kalyANa hovegA, ke apanI AtmAke guNAke prannAvase hamArA kalyANa hovegA ? na.-apanI AtmAkA nija svarUpa kevala jhAna darzanAdi jaba pragaTa hovege, tisake pratnAvase hamArI tumArI moda hovegI. pra. 110-jekara nija AtmAke guNoMsemoha hovegI, tabato tIrthaMkara nagavaMtakI nakti karanekA kyA prayojana hai ? ___ na.-tIrthaMkara nagavaMtakI nakti karane meM tI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 thaikara nagavaMta nimitta kAraNahai. vinA nimittake apanI AtmAke guNarUpa napAdAna kAraNa kadeza phala nahI detAhai. torthaMkara nimittanUta hove taba naktirUpa napAdAna kAraNa pragaTa hotAhai TisaseMhI; AtmAke sarva guNa pragaTa hotehai, tinase mokSa hotAhai. jaise ghaTa honame miTTI napAdAna kAranahai, paraMtu vinA kulAla caka daMga cIvarAdi nimittake kadApi ghaTa nahI hotAhai, taiseMhI tIrthaMkara rUpa nimitta kAraNa vinA AtmAkoM mokSa nahI ho. tAhai, isa vAste torthakarakI nakti avazya karane yogyahai, pra. 112-jagatameM jIva punya pApa karatehai tinake phalakA denevAlA paramezvarahai vA nahI ? na-punya pApake phalakA denevAlA paramezvara nahI hai, pra. 113-punya pApake phalakA dAtA I. zvara mAniye to kyA haraja hai ? na.-Izvara punya pApakA phala deve taba to IzvarakI IzvaratAko kalaMka lagatA hai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 pra. 115-kyA kalaMka lagatAhai ? na.-anyAyatA, nirdayatA asamarthatA ajhAnatAdi. pra. 115-anyAyatA dUSaNa Izvarako punya pApake phala denese kaise lagatAhai ? na.-jaba eka AdamIne talavArAdiseM kisI puruSakA mastaka bedA, taba mastakake bidane. se nasa puruSakoM jo mahA pImA noganI pamIhai, so phala Izvarane dUsare puruSake hAyaseM nasakA mastaka kaTavAke bhuktAyA, tada pI tisa mArane vAlekoM phAMsI Adikase maravAke tisakoM tisa zira bedana rUpa aparAdhakA phala bhuktAyA, Izvarane pahilA tisakA zira kaTavAyA, pIche tisakoM phAMsI deke tisa zira chedanekA phala nuktAyA; aise kAma karanese Izvara anyAyI siddha hotAhai. pra, 116--punya pApake phala nuktAnese I. zvarameM nirdayatA kyoM kara siddha hotohai : na.-jaba Izvara kitane jovAMkoM mahA pu. khI karatAhai, taba nirdayI siddha hotAhai. zAstroM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ___www.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meMto aise kahatAhai kisI jIvako mata mAranA, ukhonI na karanA, bhUkhekoM dekhake khAnekoM denA, aura Apa pUrvokta kAma nahIM karatAhai, jIvAMkoM mAratAhai, mahA ukhI karatAhai. nUkhase lAkho ka romo manuSya kAlAdimeM mara jAtehai, tinako khA nekoM nahI detAhai, isa vAste nirdayo siddha ho. tAhai, pra.117-Izvarato jisa jIvane jaisA jaisA punya pApa karAhai tisakoM taisA taisA phala detA hai. isame IzvarakoM kucha doSa nahI lagatAhai, jaise rAjA caurakoM daMma detAhai aura acche kAma karane vAlekoM inAma detAhai. na..-rAjAto sarva corAkoM corI karaneseM baMda nahI kara sakatA hai. cAhatAtohai ki mere rAjyameM corI na hoveto ThIkahai, paraMtu IzvarakoM to loka sarva sAmarthyavAlA kahatehai, to phera I. zvara sarva jIvAMkoM navIna pApa karanese kyoM nahI mana karatAhai. manai na karanese Izvara jAna bUjhake jIvoseM pApa karatAhai. phera tisakA daMma deke jI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 voMkoM ukhI karatAhai. isa hetu hI anyAyI, nidayI, asamartha Izvara siddha hotAhai. isa vAste Izvara nagavaMta kisIkoM punya pApakA phala nahI detAhai. isa carcAkA adhika svarUpa dekhanA hove to hamArA racA huA jainatatvAdarzanAmA pushaka bAMcanAM. pra. 117--jaba Izvara punya pApakA phala nahI detAhai, to phera punya pApakA phala kyoMkara jIvAMko milatAhai ? na.--jaba jIva punya pApa karatehai taba tinake phala noganeke nimittannI sAthahI honebAle banAtA karatAhai, tina nimitto dvArA jIva zu. nAzunna karmokA phala nogatehai, tina nimittokA nAmahI ajJa lokone Izvara rakha gemAhai. pra. 115-jagatakA kartA Izvarahai ke nahI ? na..-jagatato pravAhase anAdi calA AtAhai. kisIkA mUlameM racA huA nahAhai. kAla 1 svannAva 2 niyate 3 karma 4 cetana aAtmA aura jaDa padArtha inake sarva anAdi niyamoseM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 yaha jagata vicitrarUpa pravAhaseM calA huA natpAda vyaya dhruva rUpaseM isI tare calA jAyagA. pra. 120--zrI mahAvIrasvAmIe tIrthakaroko pratimA pUjanekA upadeza karAhai ke naho ? na.-zrI mahAvIrajIne jina pratimAkI pUjA ye aura nAveto gRhasthakoM karanI batA. yihai, aura sAdhUyoMkoM nAvapUjA karanI batAihai. pra. 151-jina pratimAkI pUjA vinA jinakI nakti ho zaktohai ke naho ? na.-pratimA vinA nagavaMtakA svarUpa smaraNa nahI ho saktAhai, isa vAste jina pratimA vinA gRhasthalokose jinarAjakI nakti nahI ho saktIhai. pra. 122-jina pratimAto pASANAdikakI banI huzhai, tisake pUjane guNastavana karanese kyA lAnna hotAhai ? na.-hama para jAnake nahI pUjatehai, kiMtu tisa pratimA dhArA sAkSAt tIrthakara nagavaMtakI pUjA stuti karatehai. jaise suMdara strokI tasabIra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 // dekhanese asala strIkA smaraNa hokara kAmI kAma pImita hotAhai taisehI jina pratimAke dekhanese naktajanoko asalI tIrthakarakA rUpakA smaraNa hokara naktoMkA jina naktise kalyANa hotA hai. pra. 153-jina pratimAkI phUlAdiseM pUjA karanese shraavkoko pApa lagatAhai ke nahI ? 3.-jina pratimAkI phUlAdiseM pUjA ka. raneseM saMsArakA kaya kare, arthAt mokSa pada pAve; aura jo kiMcit ivya hiMsA hotI hai, so kUpake dRSTAMtase pUjAke phalasehI naSTa hojAtihai, yaha kapana Avazyaka sUtra meMhai. pra. 125-sarva devate jainadharmI hai ? na.-sarva devate jainadharmI nahIhai, kitanekahai. pra. 125-jainadharmI devatAkI jagatI zrAvaka sAdhu kare ke nahI ? ___.-samyag dRSTI devatAkI stuti karanI jainamatameM niSedha nahI, kyoMki zruta devatA jJAnake vighnoko ura karatehai, samyag dRSTI devate dhamame hote vinoko ura karatehai, aura ko nolA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 jIva isa lokArthake vAste samyag dRSTi devattAyoMkA ArAdhana kareto tisakAnI niSedha nahI hai, sAdhuno samyag dRSTi devatAkA ArAdhana stu ti jainadharmakI unnati tathA vighna dura karane vAste kareto niSedha nahI. yaha kathana paMcAzakAdi zAstroMme hai. - pra. 126 - sarva jIva apane kare hue karmakA phala jogate hai, to phera deva te kyA kara sakte hai ? na --jaiseM jaiseM azubha nimittokeM mile prazuna karmakA phala udaya hotA hai, taise zubha nimitoke milane se azubha karmodaya naSThannI ho jAtAhai, isa bAste azubha karmA ke nadayakoM dura ka ranemeM devatAnI nimitta hai. pra. 127 - jainadharmI athavA anyamati devate vinA kAraNa kisIkoM dukha de sakte hai ke nahI ? u.- jisa jIvake devatAke nimitta - zubha karmakA udaya donA hai, tisakoM to dveSAdi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 kAraNaseM devate dukha de sakte hai, anyako nadI. pra. 128 - saMpratirAjA kauna thA ? na. -- rAjagRha nagarakA rAjA zreNika jisakA dUsarA nAma naMnasAra thA, tisakI gaddI Upara tisakA beTA azokacaMda dUsarA nAma kozika baiThA, tisane caMpAnagarIkoM apanI rAjadhA nI karI, tisakai marAM pibai tisakI gaddI Upara tisakA beTA nadAyi baiThA, tisane apanI rAjadhAnI pAmalIputra nagara meM karI so nadAyi vinA putrake maraNa pAyA; tisakI gaddI Upara nAyikA putra naMda baiThA, tisakI nava peDhIyone naMdahI nAmaseM rAjya karA, veM nava naMda kadalAe. nabameM naMdakI gaddI Upara mauryavaMzI, caMDguptarAjA baiThA, tisakI gaddI Upara tisakA putra biMdusAra baiThA, tisakI gaddI Upara tisakA beTA azokazrIrAjA baiThA, tisakA putra kuNAla prAMkhAseM aMdhA thA isa vAste tisakoM rAja gaddI nahI milI, tisa kugAlakA pUtra saMprati huA, so jisa dina janyAyA tisa dinahI tisakoM azokazrI rAjAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apanI rAjagaddI Upara baigayA, so saMprati nAme rAjA huAhai, zreNika 1 koNika 2 nadAyi 3 yaha tIno to jainadharmI the, naba naMdokI mujhe kha bara nahI, kaunasA dharma mAnate the. caMgupta 1 bi usAra e dono jainI rAje the, azokazrInI jainarAjA thA, pIseM kezka baukSmati ho gayA kaha tehai, aura saMprati to parama jainadharmIrAjA thA. pra. 12e-saMprati rAjAne jainadharmake vAste kyA kyA kAma karethe. na.-saMpratirAjA suhasti AcAryakA zrAbaka ziSya 12 vArAM vratadhArI thA, tisane ivima aMdhra karaNATAdi aura kAbula kurAzAnAdi anArya dezomeM jainasAdhayokA bihAra karake tinake napadezase pUrvokta dezomeM jainadharma phailAyA, aura ni nAnave ee000 hajAra jIrma jina maMdaroMkA na. Ara karAyA, aura bavvIsa 26000 hajAra navIna jinamaMdira banavAe the, aura savAkiroma 12500000 jina pratimA navIna banavAI thI, jinake banAe hue jinamaMdira giranAra najholAdi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 sthAnome avanI maujUda khamehe, aura tinakI banavAi hui saiMkako jina pratimAno mahA suMdara vidyamAna kAla me vidyamAna hai; aura saMprati rAjA ne 700 sau dAnazAlA karavAI thI. aura prajAke mahA hitakArI nubadhazAlAdinI banavAI thI, ityAdi saMpratirAjAne jainamatakI vRddhi aura prajAvanA karI thI. virAt 201 varSa pIche huA hai. pra. 130 - manuSyoM me koI aisI zakti vi dyamAna hai ki jisake prabhAvaseM manuSya adbhuta kAma kara saktA hai ? * na - manuSyama anaMta zaktiyoM kamake AvaraNase DhaMkI hui hai, jekara ve sarva zaktiyAM AvaraNa rahita ho jAveMto manuSya camatkArI adbhuta kAma kara sakte hai. pra. 131 vezaktiyAM kisane DhAMka bomI hai? na. ATha karmAkI anaMta prakRtiyone A - badana kara bomI hai. pra. 132 to ATha karmakI 148 vA 158 prakratiyAM sunI hai, to tuma anaMta kisa tareseM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 kahate hai ? na. ekasau 148 vA 958 yaha madhya prakRtiyAMke bheda hai, aura utkRSTa to anaMta neda hai, kyoMke zrAtmA ke anaMta guNa hai, tinakai DhAMkanevAlIyAM karma prakRtiyAMnI anaMta hai. pra. 133 - manuSya meM jo zaktiyAM adbhuta kAma karanevAlIyAM hai tinakA thomAsA nAma leke batalAna, aura tinakA kiMcit svarUpanI kahau, aura yaha sarva labdhiyAM kisa jIvakoM kisa kA - lameM hotIyAMde ? na. - Amosahi lo 1 jisa munike dAyAdike sparza laganeseM rogIkA roga jAe, tisakA nAma zramarSoSadhi labdhi hai, muni tisa la vidhavAlA kahA jAtA hai, yaha labdhi sAdhudIkoM hotI hai. vipposahi ladI 2 -- jisa sAdhuke malamUke lagane se rogIkA roga jAe, tisakA nAma viTpoSadhi labdhi hai, isa labdhivAle munikA mala, viSTA aura mUtra sarvaM karpUrAdivat sugaMdhi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 vAlA hotA hai, yaha labdhi sAdhukohI hotIhai. khelosahi lI 3--jisa sAdhukA zleSma bUMkahI naSadhirUpa hai, jisa rogIke zarIrakoM laga jAveto tatkAla sarva roga naSTa ho jAve, yaha sugaMdhita hotAhai, yaha labdhi sAdhukoM hotI hai, i. sako zleSmoSadhi labdhi kahatehai. jallosahi sahI --jisa sAdhuke zarIrakA pasInA tathA mailannI roga dUra kara sake, tisakoM jalloSadhi labdhi kahate hai, yahannI sAdhukoMhI hotI hai. sadhosahi lar3I 5 jisa sAdhuke malamUtra keza roma nakhAdika sarvoSadhi rUpa ho jAbe, sarva roga dUra kara sakeM, tisakoM sarvoSadhi labdhi kaha tehai, yaha sAdhuko hotohai. ___saMninnAsoe lahI 6-jo sarva iMDiyoMse suNe, dekhe, gaMdha sUMghe, svAda leve, sparza jANe e kaika iMsthise sarva iMzyAMkI viSaya jANe athavA bArA yojana pramANa cakravartikI senAkA pamAva hotAhai, tisame eka sAtha vAjate hue sarva vajaM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 trokoM alaga alaga jAna sake tisako saMnninna zrotra labdhi kahatehai, yaha sAdhuko hove hai. nahinANa lahI -avadhijJAnavaMtako ava. dhijJAna labdhi hotI hai, yaha cAro gatike jIvAMko hotIhai, vizeSa karake sAdhukoM hotIhai. rinama laddhI --jisa manaH paryAyajJAnase sAmAnya mAtra jANe, jaise isa jIvane manameM ghaTa ciMtana karAhai itanAhI jANe, paraMtu aisA na jA neki vaisA ghaTa kisa kSetrakA natpanna huA kisa kAlameM natpanna huAhai, athavA aDhAi dIpake manu Syoke manake bAdara pariNAmA jANe tisakoM ju mati labdhi kahate hai, yaha nizcaya sAdhukoM hotI hai anyako nahI. vinalamA laddhI e-jisa manaH paryAyase jhajumatise adhika vizeSa jANe, jaise isane soM nekA ghaTa ciMtana karAhaiH pAmaliputrakA nutpanna hUA vasaMtajhatukA athavA aDhAi dIpake saMjhI jI vAMke manake sUkSma paryAyAMkoMnA jANe, tisakoM vipulamati labdhi kahatehai, isakA svAmI sAdhuhI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 dove, yaha labdhi kevala jJAnake vinA huA jAe nahI. cAraNa laDI 10 - cAraNa do tareke hote hai, eka jaMghA cAraNa 1 dUsarA vidyA cAraNa 2 jaMdhA cAraNa nasakoM kahate hai jisakI jaMghAyoMme AkA zameM namanekI sakti nRtpanna hove so UMghA cAra rA. UMcA to merU parvatake zikhara taka namake jA saktA hai, aura tirabA terame rucaka dvIpa taka jA sakatA hai, aura vidyAcAraNa UMcA meru zikharataka aura tiracha / AThameM naMdIzvara dvIpa taka vidyAke prabhAvaseM jA saktA hai, yeha dono prakArakIM labdhiko cAraNa labdhi kahate hai, yaha sAdhukoM hotI hai. sIbiSa lo 11 AzI nAma dADhAkA hai, tinameM jo viSa hove so AzoviSa. so do prakAre hai, eka jAti zoviSa dUsarA karma zrAzIviSa, tinameM jAti jadarIke cAra bheda hai. vibu 1 sarpa 2 mIMka 3 manuSya 4 aura tapa ka raneseM jisa puruSako AzIviSa labdhi hotI hai so zApa deke anyakoM mAra saktA hai, tisakoMnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzIviSa labdhi kahatehai. kebala lahI 12-jisa manuSyakoM kevala jJAna hove, tisakoM kevali nAme sabdhihai. ___ gaNahara lo 13-jisase aMtara muharnameM caudaha pUrva gUMthe aura gaNadhara padavI pAmeM, tisako gaNadhara labdhi kahatehai. puvvadhara laddhI 15-jisase caudahapUrva daza pUrvAdi pUrvakA jJAna hove, so pUrvadhara labdhi.. arahaMta lahI 15-jisase tIrthaMkara pada pAve, so arihaMta labdhi. cakkavaTTi lahI 16-cakravartIkoM cakravartI labdhi . baladeva laddhI 17-baladevakoM valadaiva labdhi. vAsudeva laddhI 10-vAsudevakoM vAsudevakI labdhi ___ khIramahusappiAsava laddhI 1e-jisake vacanameM aisI zaktihai ki tisakI vANi suNake zrotA aisA tRpta ho jAveke mAnu dUdha, ghRta, zA. kara, misarIke khAnese tRpta huAhai, tisakoM khIra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 madhusarpi Asava labdhi kahate hai, yaha sAdhukoM hotI hai. kudhya buddhi laddhI 20 - jaise vastu koThe meM pamI hui nAza nahI hotI hai, aiseho jo puruSa jitanA jJAna sIkhe so sarva vaisekA taisAhI janmaparyaMta jUle nahI, tisakoM koSTaka buddhi labdhi kahate hai. payAnusArI lI 21 - eka pada sunaneseM saMpUrNa prakaraNa kaha deveM, tisakoM padAnusArI labdhi kahate hai. bIyabuddhi lar3I 22 - jaiseM eka bIjaseM praneka bIja utpanna hote hai, taisehI eka vastukai sva rUpake sunaneseM jisako aneka prakArakA jJAna hove, so bIjabuddhi labdhihai. tenalesA laghI 23 jisa sAdhuke tapake pra nAvaseM aisI zakti utpanna hoMveke jekara krodha caDheto mukhake phuMkAreseM kitanehI dezAMkoM bAlake nasma kara deve, tisakoM tejolezyA labdhi kahate hai Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhArae laddhI zva canadaha pUrvadhara muni tIrthakarakI zahi dekhane vAste, 1 vA koI artha avagAhana karane vAste, athavA apanA saMzaya dUra karane vAste apane zarIrameM hAtha pramANa sphaTika samAna pUtalA kADhake tIrthaMkarake pAsa nejatAhai, tisa pUtaleseM apane kRtya karake pAga zarIrameM saMhAra letAhai, tisakoM AhAraka labdhi kahatehai. sIyalesA lahI 25 tapake pratnAvase mu. nikoM aisI zakti nutpanna hotohaike jisase tejo lezyAkI nanatAko roka deve, vastukoM dagdha na hone deve, tisakoM zotalezA labdhi kahate hai. venavideha ladI 26 jisakI sAmarthase a NukI tare sUkSma kaNa mAtrameM ho jAve, merukI tareM nArI deha kara leve, arka tUlakI tareM laghu ha lakA deha kara leve, eka vastrameMseM vastra karogoM pAra eka ghaTameMseM ghaTa karomoM karake dikhalA deve, jaisA zche taisA rUpa kara sake, adhika anya kyA kahiye, tisakA nAma vaikriya labdhi hai. arakIpamahApasI lo 27-jisake pranA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 vase jisa sAdhuneM AhAra ANAhai, jahAM taka so sAdhu na jIme tahAM taka cAho kitaneho sAdhu tisa nikAmeMse AhAra kare tonI khUTe nahI, tisako ahINamahAnasika labdhi kahate hai. ____pulAya lahI z-jisake pratnAvase dharmakI radA karane vAste dharmakA SI cakravartyAdikoM senA sahita cUrma kara sake, tisakoM pulAkala. bdhi kahate hai, pUrvokta yeha labdhiyAM punyake aura tapake aura aMtaHkaraNake bahuta zui pariNAmoke honese hovehe, ye sarva labdhiyAM prAyeM tIsare cauthe AremeMhI hotIyAMhe, paMcama pArekI zuruAtameMnI ho tIyAM hai. pra. 134-zrI mahAvIrasvAmIkoM ye pUrvoka labdhiyAM 20 agavIsa thI? na.-zrI mahAvIrajIkoMto anaMtIyAM labdhi yAM thI. yeha pUrvoktato 27 aThAvIsa kisa gina tImeMhai, sarva tIrthakarAko anaMta labdhiyAM hotIhai. pra. 135-iMcUti gautamakoM ye sarva kha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 dhiyo thI ? na - cakrI, baladeva, vAsudeva jumati, ye nahI thI, zeSa prAye sarvahI labdhiyAM thI. pra. 136 - Apa mahAvIrakoMhI jagavaMta sarvajJa mAnateho, anya devoMkoM nahI, isakA kyA kAraNa hai ? kra. - apane 2 matakA pakSapAta boruke vicArIye to, zrI mahAvIrajI meM hI jagavaMtake sarva guNa siddha hote hai, anya devo meM nahI. pra. 137 zrI mahAvIrajIkoM hUeto bahuta varSa hue hai, hama kyoMkara jAneke zrI mahAvIrajImeMhI bhagavAnapake guNa the, anya devoMmeM nahI the? na. - sarva devoMkI mUrttiyoM dekhaneseM aura ti nake mato meM tina devoMke jo carita kathana kare hai tinake vAMcane aura sunaneseM satya jagavaMta ke lakSa e aura kalpita jagavaMtoMke lakSaNa sarva siddha ho jAvege. pra. 138 kaisI mUrttike dekhaneM seM bhagavaMtakI yaha mUrtti nahIdeM, aise hama mAne ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na. jisa mUrtike saMga strIkI mUrti hove taba jAnanAke yaha deva viSayakA nogI thA. jisa mUrtike dAyameM zastra hove taba jAnanA yaha mUrti rAgI, deSI vairIyoke mArane vAle aura asamartha devokI hai| jisa mUrtike hAthameM japamAlA hove taba jAnanA yaha kisIkA sevaka hai, tisase kucha mAgane vAste tisakI mAlA japatAhai. pra. 13e paramezvarakI kaisI mUrti hotI hai? na.-strI, japamAlA, zastra, kamaluse rahita aura zAMta nisTaha dhyAnArUDha samatA matavArI, zAMtarasa, manasukha vikAra rahita, aisI sacce de. vakI mUrti hotIhai. pra. 140 jaise tumane sarvajJakI mUrtike la kaNa kahehai, taise lakSaNa prAyeM bujhakI mUrti hai, kyA tuma buddhako jagavaMta sarvajJa mAnateho ? na.-hama nikevala mUrtikehI rUpa dekhaneseM sarvajJakA anumAna nahIM karatehe, kiMtu jisakA caritanno sarvajJake lAyaka hove, tisakoM saccA deva mAnate hai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 pra. 141 kyA budhakA carita sarvajJa sacce deva sarIkhA nahI hai ? na. buke pustakAnusAra buddhakA carita sa rvajJa sarIkhA nahI mAluma hotA hai. pra. 142 buddhake zAstroM meM buddhakA kisataraiMkA carita hai, jisase buddha sarvajJa nahI hai ? na. - buddhakA buddha ke zAstrAnusAre yaha carita jo Age likhate hai, tiseM buddha sarvajJa nahI siddha hotA hai. 1 prathama buddhane saMsAra bomake nirvANakA mArga jAnane vAste yogIyAMkA ziSya huA, ve yogI jAtake brAhmaNa the aura tinakoM bane jJAnI bhI likhA hai, tinake matakI tapasyArUpa karanIseM bu. ikA manortha siddha nahI huA, taba tInako bohi bujha gayA ke pAsa jaMgalameM jA rahA 2, isa ke buddha Upara ke lekha seto yaha siddha hotA hai ki buddha koi jJAnI buddhimAnato nahI thA, nahIto tinake ma tako niSphala kaSTa kriyA kAheko karatA, aura guruyoMke bomaneseM svacchaMdacArI avinItajI isI lekhase siddha hotA hai 1 pIche buddhane namra dhyAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 aura tapa karane meM kitaneka varSa vyatIta kare isa lekhaseM yaha siha hotAhaiki jaba guruyoMkoM bokA nikamme jAnake to phera tinakA kathana karA huA, nagra dhyAna aura tapa niSphala kAheko karA, isa seMnI tapa karatA huA, jaba mULa khAke pamA tadA takanI ajJAnI thA, aisA siddha hotA hai 1 pIne jaba bujhane yaha vicAra karAke kevala tapa karanaiseM jJAna prApta nahI hotAhai, paraMtu manake nadhAma karanese prApta karanA cAhiye, poDe tisane khAnekA nizcaya karA aura tapa gemA 2 jaba dhyAna aura tapa karaneseM mana na naghamA to kyA khAnesa mana naghama zakatAhai, isase yahanI tisakI samajha a samaMjasa siddha hotI hai, 1 pIche ajapAla vRkSake heThe pUrva tarpha baiThake isne aisA nizcaya karAke jahAM taka maiM buddha na hovAMgA tahAM taka yaha jagA na gehuMgA, tisa rAtrimeM isako zvArodha karanekA mArga aura punarjanmakA kAraNa aura pUrva janmAMtarokA jJAna natpanna huA, aura dUsare dinake save reke samaya isakA mana paripUrNa naghamA, aura sa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vopari kevalajJAna natpanna huA / aba vicArIye jisane namadhyAna aura tapa gema dIyA aura nityaprate khAnekA nizcaya karA tisakoM nirhetuka bArodha karanekA aura punarjanmake kAraNoMkA jJAna kaise ho gayA, yaha kevala ayauktika kathanahai. mo jalAyana aura zAriputra aura AnaMdakI kalpanAseM jJAnI lokomeM prasiddha huA hai 1, buddhane yaha ka. thana karA hai, AtmA nAmaka koi padArtha nahIM hai, AtmAto ajJAniyone kalpana karA hai , jaba bu hune jJAnameM AtmA nahIM dekhA tava kevalajJAna kisakoM huA, aura buddhane punarjanmakA kAraNa ki sakA dekhA, aura pUrva janmAMtara karane vAlA kisakoM dekhA, aura punya pApakA karttAnUktA kisako dekhA, aura nirvANa pada kisakoM huA dekhA, jekara ko yaha kahake navIna navIna kaNako pi gle 2 kaNokI vAsanA lagatI jAtI hai, kartA pibalA kaNahai, aura nokta agalA kaNahai, modakA sAdhana to anya kaNane karA, aura mokSa a gale kaNakI huz, nirvANa usako kahatehai ki jo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 dIpakakI tareM lokA buU jAnA, arthAt sarva ar paraMparAyakA sarvathA abhAva ho jAegA, a thavA zuddha hokI paraMparAya rahatI hai. pAMca skaMdhoseM vastu utpanna hotI hai, pAMco skaMdhanI kaNi kadai, kAraNa kArya eka kAlame nahI hai, ityAdi sarva bauddha matakA siddhAMta prayoktika hai 1 buddhake ziSya devadatta ne budhako mAMsa khAnA bukAneM ke vAste bahuta upadeza karA, paraMtu buddhane na mAnA, aMta meM - zrI sUyarakA mAMsa aura cAvala apane naktake gharaseM leke khAyA, aura vedanA grasta hokara ke marA, aura pAlIke jIva buddhakoM nahI dIkhe tisaseM kacce pAnI ke pIne aura snAna karanekA upadeza apane ziSyoMkoM karA, ityAdi asamaMjasa matake upadezakakoM hama kyoM kara sarvajJa paramezvara mAna sake, jo jo dharmake zabda bauddha matameM kathana kare hai ve sarva zabda brAhmaNoke matameMto hai nahI, isa vAste ve sarva zabda jaina mataseM lIye hai. buddha se pa hileM jaina dharma thA, tisakA pramANa hama Upara likha Ae hai, buddhake ziSya maulAyana aura zAripu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 trane zrI mahAvIrake caritAnusArI buddhako sarvaseM UMcA karake kathana karA siha hotAhai, isa vAste jainamatavAle buke dharmakoM sarvajJakA kathana karA huA nahI mAnate hai. pra. 143-kitaneka yUropIyana vidvAna aise kahatehai ki jaina mata brAhmaNoMke matameseM lIyAhai, arthAt brAhmaNoke zAstrokI bAtAM leke jaina mata racA hai ? na-yUropIyana vijJAnone jainamatake sarva pustaka vAMce nahIM mAluma hotehai, kyoMki jekara brAhmaNoke matameM adhika jJAna hove, aura jainamatameM tisake sAtha milatA thomAsA jJAna hove, taba to hamanI jainamata brAhmaNoke mataseM racA aisA mAna leve, paraMtu jainamatakA jJAnato brAhmaNAdi sarva matoke pustakoMse adhika aura vilakSaNahai, kyoMki jainamatake beda pustaka aura karmA ke svarUpa kathana karanevAle karma prakRti, 1 paMca saMgraha, 2 SaTkarma graMthAdi pustakoM meM jaisA jJAna kathana karA hai, taisA jJAna sarva 'niyAke matake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 // pustakoMme nahIhai, to phera brAhmaNoke matake jJAnase jaina mata racA kyoMkara siha hove, balaki yaha to sijhanI ho jAveke sarva matomeM jo jo sUkta vacana racanA hai ve sarva jainake dvAdazAMga samuzkehI biM' sarva matome gaye huehai. vikramAditya rAjeke prohitakA putra mukaMdanAmA cAra vedAdi caudaha vi dyAkA pAragAmI tisane vRddhavAdI jainAcAryake pAsa dodA lIno. gurune kumudacaM nAma dInA aura AcAryapada milaneseM tinakA nAma siddhasena divAkara prasiha huA, jinaka' nAma kavi kAlo dAsane apane race jyotirvidAnaraNa graMthameM vikramAdityayakI sannAke paMmitoke nAma letAM zrutasena nAmaseM likhAhai, tinone apane race battIsa battI sI graMthameM aisA likhAhai, sunizcitaM naHparataMtra yuktiSu // sphuratiyA kazcinmuktisaMpadaH // tavaivatAMH pUrvamahArNavocatA // jagatpramANaM jinabAkya vipuSa // 1 // nadadhAviva sarva saMdhava // samuddIraNA tvayi nAtha dRSTayaH // nacatAsu navAnpradRzyate // pravinnakta saritsvivodadhiH // 1 // prathama zloka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kA nAvArtha Upara likha Aehai, dUsare zlokakA nAbArtha yaha hai, ki samujhe sarva nadIyAM samA sakto hai, paraMtu samuz kisInI eka nadImeM nahI samA saktA hai, taise sarva mata nadIyAM samAna hai, vaito sarva syAhAda samudrarUpa tere matame samA sakte hai, paraMtu terA syAhAda samupa mata kisI matameMnI saMpUrNa nahI samA saktA hai, aisehI zrI ha rijaisUrijI jo jAtike brAhmaNa aura citrakUTake rAjAke prohita the aura veda vedAMgAdi caudaha vidyAke pAragAmI the, tinoneM jainakI dIkSA leke 1444 graMtha racehai, tinoneno Upadezapada Somaza kAdi prakaraNomeM siisena divAkarakI tarehI li khAhai tathA zrI jinadharmI huA poDe jAnAhai, ji sane zaivAdi sakala darzana aura vedAdi sarva matoM ke zAstra aise paMmita dhanapAlane joke nojarAjA kI sannAmeM mukhya paMmita thA, tisane zrI kRSanadevakI stutimeM kahAhai, pAvaMti jasaM asamaMjasAvi, vayaNehiM jehi para samayA, tuha samaya maho ahiNo, te maMdAviu nissaMdA // 1 // a. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 syArthaH // jainamatake vinA anya matake asamaMjasa vacanarUpa zAstra jo jagameM yazako pAveM hai jaina se vacanoseM ve sarva vacana tere syAdvAdarUpa mahodadhi ke amaMda viMDu namake gae hue hai, ityAdi saikamo cAra veda vedAMgAdike pAThIyoneM jainamatame dIkSA lInI hai, kyA una sarva paMmitokoM bauddhAyanAdi zAstra pakate huAko nahI mAluma pakA hogA ke baudhAyanAdi zAstra jainamatake vacanoseM race gaye hai, vA jaina mata baudhAyanAdi zAstroMseM racA gayA hai, jekara koI yaha anumAna karake zrI mahAvIrajIseM baudhAyanAdi zAstra pahile race gae hai, isa vAste jainamata pIchese huA hai, yaha mAnanAno ThIka naho, kyoMki zrI mahAvIrajIseM 250 varSa pahile zrI pArzvanAthajI aura tinaseM pahile zrI neminA yAdi tIrthakara huehai, tinake vacana leke baudhAya nAdi zAstra race gae hai, jainI aiseM mAnate hai; jeka ra koI aiseM mAnatA hove ki jainamata thomA hai aura brAhmaNa mata bahuta hai, isa vAste thome mataseM bamA mata racA kyoM kara siddha hove; yaha anumAna a Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tota kAlakI apekSAe kasA mAnanA ThIka nahI, kyoMki isa hiMstAnameM buke jIte hue buddhamata vistAravaMta nahI thA, paraMtu pIse aisA phailAke brAhmaNokA mata bahutahI tuba raha gayA thA; isI tare koi mata kisI kAlame adhika ho jAtA hai, aura kisI kAlame nyUna ho jAtA hai, isa vAste yomA aura bamA mata dekhake yo matako bamese racA mAnanA ye anumAna saccA nahI hai, jaTTa mo damUlarane yaha jo anumAna karake apane pustakameM likhAhai ki vedoMke baMdonAga aura maMtranAgake racekoM ze0 vA 3100 sau varSa huehai, to phera baujJayanAdi zAstra bahuta purAne race hue kyoM kara si hoveMge, isa vAste apane manakalpita anu. mAnaseM jo kalpanA karanI so sarva satya nahI ho zaktI hai, isa vAste anya matoMme jo jJAnahai so sarva jaina matameM hai, paraMtu jainamatakA jo jJAnahai so kisI matame sarva nahI hai; isa vAste jaina matake vAdazAMgokehI kiMcita vacana leke lokone manakalpita usameM kucha adhika milAke mata raca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 lInaihai; hamAre anumAnaseMto yaho sii hotA hai. pra. 144-koI yUropiyana vidvAn aise ka hatAhai ki bauddhamatake pustaka jainamataseM caDhatehai? na-jekara zloka saMkhyAme adhika hove a. thavA ginatimeM adhika hove athavA kavitAmeM a. dhika hove, tabato adhikatA ko mAne to hamArI kucha hAni nahIhai, paraMtu jekara aiseM mAnatA hoveke bauddha pustakomeM jaina pustakoMse dharmakA svarUpa adhika kathana karA hai, yaha mAnanA bilakula bhUla saMyukta mAluma hotAhai, kyoMki jaina pu stakoMmeM jaisA dharmakA rUpa aura dharma nItikA sva rUpa kathana karAhai, vaisA sarva punIyAMke pustakoMmeM nahI hai. pra. 145-jainake pustaka bahuta thome hai, aura baudhamatake pustaka bahuta hai, isa vAste adhikatA hai? na-saMprati kAlameM jo jainamatake pustakahai ve sarva kisI jainInenI nahI dekhehai, to yUropIyana vijJAna kahAMse dekhe; kyoMki pATana aura jai Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 salamerameM aise gupta naMmAra pustakoMke hai ki ve kisI iMgrejanenI nahIM dekhe hai, to phera pUrvokta a numAna kaise satya hove. pra. 156-jainamatake pustaka jo jaino rakha te hai so kiptoko dikhAte nahIM hai, isakA kyA kAraNa hai ? na-kAraNato hamakoM yaha mAluma hotAhai ki musalamAnoMko amaladAromeM musalamAnone bahuta jainamatopari julma gujArA zrA, tisameM saiM. kaDo jainamatake pustakoMke naMmAra bAla dIye the, aura hajAro jainamatake maMdira tomake masajide banavA dInI thI. kutaba dillI ajamera junAgaDhake kilemeM pranAsa pATaNameM rAMdera, narUcameM ityAdi bahuta sthAnomeM jainamaMdira tomake masajido banavAza huz khamI hai, tisa dinake mare hue jaini ki sIkonI apane pustaka nahI dikhAte hai, aura gupta naMmAroMmeM baMdha karake rakha gemehai. pra. 147-isa kAla meM jo jainI apane pu. staka kisIko nahI dikhAtehai, yaha kAma anA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hai vA nahI? na.-jo jainI loka apane pustaka vahuta yatnaseM rakhatehai yahato bahuta acchA kAma karate hai, paraMtu jaisalamerameM jo naMmArake Age paththarakI nota cinake naMmAra baMdha kara gemA hai, aura koi nasako khabara nahI letA hai, kyA jAne ve pustaka maTTI ho gayehai ke zeSa kuba raha gayehai, isa hetuse to hama isa kAlakai jaina matIyoMko bahuta nAlAyaka samajhate hai pra. 17-kyA jaino lokoM ke pAsa dhana na hohaiM, jisase ve loka apane matake ati nuttama pustakoMkA najhAra nahI karavAte hai ? na.-dhanato bahutahai, paraMtu jainI lokoMkI do iMDiya bahuta jabaradasta ho gazhai, isa vAste jJAna naMmArakI koznI ciMtA nahI karatAhaiM. pra. 14-ve dono iMDiyo kaunasI hai jo jJAnakA naddhAra nahI hone detI hai ? na.-ekato nAka aura dUsarI jivhA, kyoM ki nAkake vAste arthAt apanI nAmadAroke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAste lAkhoM rUpazye lagAke jina maMdira banavAne cale jAtehai, aura jivhAke vAste khAneme lAkhoM rUpazye kharaca karatehai, cUrameAdikake lar3ayoMkI khabara lIye jAtehai, paraMtu jIrNanaMmArake naddhAra karaNekI bAtato kyA jAne, svapnameno karate ho veMge nahI. pra. 150-kyA jina maMdira aura sAhammi vachala karane meM pApahai, jo Apa niSedha karateho ? na.-jina maMdira banavAnekA aura sAhAmmivala karanekA phalato svarga aura mokSakAhai, paraMtu jinezvara devaneto aise kahAki jo dharmadaMtra bigamatA hove tisakI sAra saMsAra pahile karanI cAhiye; isa vAste isa kAlamai jJAna naMmAra bigamatAhai. pahile tisakA naddhAra karanA cAhiye. jina maMdirato pheranI bana sakatehai, paraMtu jekara pustaka jAte rahege to phera kona banA sakegA. pra. 151-jina maMdira banavAnA aura sA. hammivala karanA, kisa rItakA karanA cAhiye? u.-jisa gAmake loka dhanahIna hoveM, jina Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 maMdira na banA sakeM, aura jina mArgake nakta hove, tisa jage Avazya jina maMdira karAnAM cAhiye, aura zrAvakakA putra dhanahIna hove tisakoM kisI kA rujagAra meM lagAke tisake kuTaMbakA poSaNa hove aise kare, tathA jisa kAma meM sIdAtA hove tisameM madata kare. yaha sAhammivabalahai, paraMtu yaha na samaUnAMke hama kisI jage jina maMdira banA nekoM aura baniye lokoMkeM jimAvane rupa sAhammillakA niSedha karate hai, paraMtu nAmadArIke vAste jina maMdira banavAne meM alpa phala kahate hai, aura isa gAmake banoyone usa gAmake baniyoMkoM jimAyA aura usa gAmavAloMne isa gAma ke baniyoMkoM jimAyA, paraMtu sAhammikoM sAhAyya karanekI buddhiseM nahI, tisakoM hama sAhamivabala nahI mAnate hai, kiMtu gadheM khurakanI mAnate hai. pra. 152 - jainamatato tumAre kahaneseM damako bahuta uttama mAluma hotA hai, to phera yaha mata bahuta kyoM nahI phailA hai ? na. - jainamatake kAyade aise kaThina hai ki www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tina napara alpa satvavAle jiva bahuta nahI cala saktehai. gRhasthakA dharma aura sAdhukA dharma bahuta niyamose niyaMtritahai, aura jainamatakA tatva to bahuta jaina lokanI nahIM jAna saktehai, to anyamatavAloMko to bahutahI samajhanA kaThinahai, bauH matake goviMdAcArya- narUcameM jainAcAryase caracAme hAra khAi, pI jainake tatva jAnane vAste kapaTaseM jainakI dohA lInI. kitaneka jainamatake zAstra paDhake phera baudha vana gayA, phera jainAcAryoM ke sAtha jainamatake khemana karanemeM kamara bAMdhake caracA karI, pheranI hArA, phera jainakI dIkSA lInI, phera hArA, isotareM kitanI vAra jainazAstra pame; paraMtu tinakA tatva na pAyA, piglI virIyA tatva pAyA to phera baudha nahI huA. jainamata sa. majhanAM aura pAlanAM dono tarese kaThina hai, isa vAste bahuta nahI phailA hai; kisI kAlame bahuta phailAnI hovegA, kyA niSedha hai, isItare mImAMsAkA vArtikakAra kumArila naTTane aura kiraNA valika karttA nadayananennI kapaTaseM jaina dIkA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 lInI, paraMtu tatva nahI prApta huA. pra. 153-jainamatameM jo caudahapUrva kahe jAte hai, ve kitaneka bajhethe aura tinameM kyA kyA kathana thA. isakA saMkeparsa svarUpa kathana karo? na.-isa prazrakA uttara agale yaMtrase dekha lenAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 pUrva nAma pada saMkhyA zAhAlikha viSaya kyAhai. nameM kitanI utpaad| eka karA eka karoDa ? ekahAthI sarva dravya aura sarva paryA jitane zAyAMkI utpattikA svarUpa 10.0... hIke Dherase kathana karA he. likhA jAve Noparva 2chAnavelAkha / hAthIpramA| sarva dravya aura sarva paryANa zAhose ya aura sarva jIva vizeSAMevaM sarvatra ke pramANakA kathana hai. pada. - - - vIryapavA mittaralAkha 4 hAthI | karma sahita aura karma rapada. pramANa. hita sarva jIvAMkA aura sarva ajIva padArthoke vIrya arthAt zaktike svarUpakA kathana hai, asti | sAThalAkha |8 hAthI | jo lokameM dharmAstikA. nAsti pada yAdi astirUpa hai aura pravAda | 6000000 jokhara zRMgAdi nAstirUpa pUrva 4 hai tisakAkathana hai athavA sarva vastu svarUpa karake astirUpa hai aura pararUpa karake nAstirUpa hai aisA kathana hai. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 jJAna pra ekakaroDa pada 16 hAthI pAMco jJAna mati Adi vAda pUrva,100..... e pramANa. tinakA mahA vistArase ka. 5 ka pada nyUna. thana hai. satya maekakaroDa pada 32 hAthI satya saMyama ghacana ina tI vAda pUrva 10000000 pramANa. nokA vistArase kathana hai. 66 pada adhika Atmapra-chabIsakaroDa 64 hAthI | AtmA jIva tisakA sAvAda pUrva pada. pramANa, nasoM 700 nayake matoMse 7 | 260000000 svarUpa kathana karA hai. -~~ -~karma eka karoDa a128 hAthI jJAnAvaraNIyAdi aSTha karmakA vAda pUrva ssI hajAra. pramANa. pakRti sthiti anubhAvapradezA 7 | 10080000 diseM svarUpakA kathanakarAhai. pratyA corAsI lAkha 265 hAthI pratyAkhyAna tyAgane yokhyAna| pada, | pramANa. gya vastuyokA aura tyApravAda 8400.00 |gakA vistArase kathana kapUrva. 9/ vidyAnu eka karoDa dA512 hAthI aneka atizayavaMta camapravAda mAsa lAkha padaH pramANa. vidyAyo kAra karanevAlI aneka ve. 10 11000000 vidyAyokA kathana hai, avaMdhya chabbIsa karo-1024 hA jisameM jJAna, tapa, saMyapUrva. 11/ Da pada. thI pramANa.pAdikA zuna phala aura | 260000000 sarva pramAdAdi pApoMkA a Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ___www.umaragyanbhandar.com Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubha phala kathana karA hai. prANAyu eka karoDa 2040 hA pAMca iMdriya aura manabapUrva. 12 cAza lAkha. yI pramANa.la, vacanabala, kAyAbala pada. aura ucchAsa ni:zvAsa | 15000000 aura Ayu ina dazo prANAkA jahAM vistAra se sva rUpa kathana karA hai. kriyA| nava karoDa 4096 hA jisame kAyakyAdi krivizAla pada. thI pramANa. yA vA saMyamakriyA chaMdapUrva. 13 90000.00 zAhIse likriyAdi kriyAyoMkA katha khA jAve. na hai. loka bi mADhavArA ka8192 hA lokameM vA zrutajJAna lo dusAra roDa pada. thI pramANa kameM akSaropari biMdu samApUrva. 14/125000000 na sAra sarvottama sarvAkSaroM ke milApa jAnanekI labdhikA hetu jisameM hai. pra. 154-jainamatake paMca parameSTikI jage prAcIna aura navIna mata dhArIyoneM apanI buddhi anusAre lokoMne apane apane matameM kisa roteseM kalpanA karohai, aura jainI isa jagatakI vyavasthA kisa hetuse kisa rItoseM mAnate hai ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 na.-matadhArIyone jo janamatake paMca pa. rameSTokI jage jUThI kalpanA khamI karI hai, so nocale yaMtrase dekha lenA. jainamata 1 siddha 2. prAcArya / upAdhyA ya 4. sAdhu 5. sAMkhya kapi mata 2. | la AsurI vidyApATha sAMkhya ka. sAdhu vaidika | jaima mata 3. | ni bhAbhA vidyApATha kara / ka. naiyAyika gau mata 4. . | AcArya nyAya ekaIzvara | naiyAyika pAThaka sAdhu vedAMta | vyA mata 5. sa ekabrahma aacaaryo| vedAMta , paramahaM sti / pAThaka | sAdi vaizeSika ziva mata 6. ekaIzvara kaNAda , pAThaka sAdhu upade yahUdI mUmA | ekaIzvara| aneka mata 7. pAThaka zaka | pathara sama pAdarI isAi / IzA mata 8. / tyAdi pAThaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 | musalamAna | maha eka Izvara| aneka | pAThaka | phakIra mata 9. mmada zaMkara zaMkara ekabrahma AnaMdagi zaMkarabhA | giripuri mata 10. rI Adi SyAdi | bhAratI pAThaka / Adi rAmAnuja rAmA eka izvara aneka | rAmAnuja | sAdhu mata 11. nuja | rAmacaMdra mata pAThaka vaiznava valabha mata valla eka Izvara | aneka vallabha mata tisa matake bhAcA kRSNa / pAThaka sAdhu nahI kabIra mata kabI eka Izvara | aneka | tanmata | gRhastha vA pAThaka | sAdhu nAnaka | nAnA eka Izvara | aneka graMtha pAThaka. udAsI mata 14. ka sAdhu dAdUmata dAda eka Izvara suMdara dA | tat graMtha | dAdU paMthI sAdi | pAThaka | sAdhu gorakha mata gora eka Izvara aneka | tat graMtha | kAnaphaTe pAThaka | yogI mAmInArA sAmo/eka Izvara | stro aura | tat graMtha raMge vastravAyaNa 17. nArA parigraha | pAThaka le dhole vadhArI / khAM vAle | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 dayAnaMdamata dayA eka Izvara | asti tanmata pATha sAdhu / 18. naMdaka / ityAdi isa tare matadhArIyoMne paMca parameTokI jage pAMca 5 vastu kalpanA karI hai, isa bAste paMca parameSToke vinA anya koI sRSTikA kartA sarvajJa vItarAga Izvara nahI hai, ni:kevala lokAMko ajJAna bramase sRSTi karttAki kalpanA nutpanna hotI hai, pUrva pada ko prazna kare ke jekara sarvajJa vItarAga Izvara jagatakA karttA nahI hai, to yaha jagata apane Apa kaise utpanna huA, kyoMki hama dekhatehai ka ke vinA kubanno natpanna nahI hotAhai, jaiseM ghamIyAlAdi vastu. tisakA uttara-he parIkSako! tumako hamArA agniprAya ya pArtha mAluma pamatA nahI hai, isa vAste tuma kartA Izvara kahatedo, jo isa jagatameM banA hu vastuhai, tisakA karttA to hamanI mAnatehai, jaise ghaTa, paTa, zarAva, nadaMcana, ghamiyAla, makAna, hATa, havelo, saMkala, jaMjorAdi paraMtu AkAza, kAla, svannAva, paramANu, jIva ityAdi vastuyAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 kisIkI racI huz nahI hai, kyoMki sarva vidyAnokA yaha matahaike jo vastu kAryarUpa nutpanna hotIhai tisakA napAdAna kAraNa avazya donAM cAhiye. vinA napAdAnake kadApi kAryako natpatti nahI hotI hai, jo koi vinA napAdAna kAraNake vastukI utpati mAnatA hai, so mUrkha, pramANakA svarUpa nahI jAnatA hai; tisakA kathana ko mahA mRDha mAnegA, isa vAste AkAza 1 zrAtmA 2 kAla 3 paramANu 5 inakA napAdAna kAraNa ko nahIM hai, isa vAste ye cAro vastu anAdi hai, i. nakA koza racanevAlA nahIM hai, ise jo yaha kahanA hai ki sarva vastuyoM Izvarane racIhai so mi. cyAhai, aba zeSa vastu pRthvI 1 pAnI agni 3 pavana 4 vanaspati 5 calane phirane vAle jIva rahe hai, tathA pRthvIkA neda naraka, svarga, sUrya, caMca, graha, nakSatra, tArAdi hai, ye sarva jama caita. nyake upAdAnaseM bane hai, je jova aura jama paramANuoMke saMyogase vastu banIhai, ve Upara pRthvI prAdi likha Ayehai, ye pRthvI Adi vastu pravAha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 se anAdi nityahai, aura paryAya rUpa karake anityahai, aura yeM jama caitanya anaMta svanAvika zaktivAle hai, ve anaMta zaktiyAM apane kAlAdi nimittAMke milaneseM pragaTa hotIhai, aura isa jagatameM jo racanA pIne izhai, aura jo ho rahIhai, aura jo hovegI, sarva pAMca nimitta napAdAna kA raNoMseM hotIhai, ve kAraNa yehahai, kAla 1 svannAva 2 niyati 3 karma 4 udyama 5; ina pAMcoke sivAya anya koI isa jagatakA karttA aura niyaMtA Izvara kisI pramANase sii nahI hotAhai, tisakI sijhIkA khaMkana pUrva pahile saba likha Aehai, jaise eka bIjameM anaMta zaktiyAMhai, vRdame jitane raMga viraMge mUla 1 kaMda 2 skaMdha 3 tvacA 4 zAkhA 5 pravAla 6 patra 7 puSpa - phala e bIja 10 pramukha vicitra racanA mAluma hotIhai, so sarva bIjameM zakti rUpase rahatIhai, jaba koI vIjako jAlake nasma kare taba tisa bijake paramANuyomeM pUrvokta sarva zaktiyAM rahatAhai, paraMtu binA nimittake ekabhI zakti pragaTa nahI hotIhai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 jekara bIjameM zaktiyAM na mAnIye tabato gehUMke bIjase Aba aura baMbUla manuSya, pazu, pado A dino natpanna hone cAhiye. isa vAste sarva vastuyoMme apanI 2 anaMta zaktiyAMhai. jaisA 2 nimina milatAhai taisI ra zakti vastumeM pragaTa hotIhai, jaise bIja koThimeM pamAhai tisameM vRkSake sarva a vayavoMke honekI zaktiyAMhai, paraMtu bIjake kAla vinA aMkura nahI ho sakatAhai; kAlato vRSTi zatukAhai, paraMtu nUmi aura jalake saMyoga vinA aMkura nahI ho sakatAhai, kAla nUmi jalato milehe paraMtu vinA svannAvake kaMkara boveto aMkura nahI hovehai. bIjakA svannAva 1 kAla 2 nUmi 3 jalAdito milehai, paraMtu bojame jo tathA tathA na vana arthAt honevAlo anAdi niyatike vinA bIja taisA laMbA caumA aMkura nirvighnase nahI de saktAhai, jo nirvighnapaNe tathA tathA rUpa kAryako niSpanna kare so niyati, aura jekara vanaspatike jIvoMne pUrva janmameM aise karma na kare hoteto va. naspatime utpanna na hote; jekara bonevAlA na hove Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 // tathA bIja svayaM apane nAropaNe karake pRthvImeM na pameto kadApi aMkura natpanna na hove; isa vA ste bIjAkuMrakI natpattimeM pAMca kAraNahai. kAla? svannAva 2 niyati 3 pUrvakarma 4 nadyama 5 zna pAMcoke sivAya anya koI aMkura natpanna karane vAlA koI Izvara nahI siddha hotAhai, tathA manuSya garnameM natpanna hotAhai tahAMnI pAMca kAraNasehI hotAha, garna dhAraNake kAlameMhI garna rahai 1, garna kI jagAkA svannAva garna dhAraNakA hove tohI garna dhAraNa kare 2, garnakA tathA tathA nirvighnapanese honA niyatiseMhai 3, jIvoMne pUrva janmameM manuSya honeke karma karehai tohI manuSyapaNe natpa na hotehai, 4 mAtA pitA aura karmase AkarSaNa na hoveto kadApi garna natpanna na hove, 5 isItare jo vastu jagatameM natpanna hotIhai so znahI pAMco nimitta kAraNoMse aura napAdAna kAraNosa hotI hai, aura pRthvI pravAhase sadA rahegI aura paryAya rUpa karake to sadA nAza aura utpanna hotI rahI hai; kyoMki sadA asaMkha jIva pRthvIpaNeho natpanna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ___www.umaragyanbhandar.com Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 150 hotehai, aura maratehai tina jIvAke zarIroMkA piM. mahI pRthvIhai. jo koi pramANavettA aise samaUtAhai ke kArya rUpa honese pRthvI eka dinato avazya sarvathA nAza hovegI, ghaTavat. uttara-jaisA kArya ghaTahai taisA kArya pRthvI nahIhai, kyoMki gha TameM ghaTapaNe natpanna honevAle navIna paramANu nahI Atehai, aura pRthvI meM to sadA pRthvI zarIravAle jIva asaMkha natpanna hotehai, aura pUrvale nAza hotehai. tina asaMkha jIvAMke zarIra milane aura vi hamanese pRthvI taisIhI rahegI. jaiseM nadIkA pANI agalA 2 calA jAtA hai; aura navIna navIna A nese nadI vaisIhI rahatI hai, isa vAste ghaTarUpa kArya samAna pRthvI nahI hai, isa vAste pRthvI sadAhI rahegI aura tisake upara jo racanA hai; so pUrvokta pAMca kAraNoMseM sadA hotI rahegI. isa vAste pRthvI anAdi anaMta kAla taka rahegI, isa vAste pRthvIkA kartA Izvara nahI hai, aura jo kitaneka noleM jova manuSya 1 pazu 5 pRthvI 3, pavana 4, vanaspatikoM tathA caMdra, sUryakoM dekhake aura manu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 jya pazuyoke zarIrakI haDDIyAMkI racanA AMkhake pamade khoparIke Tuko nazA jAlAdi zarIroMkI vicitra racanA dekhakeM herAna hotehai, jaba kucha AgA poga nahI sUphatAhai, taba hAra kara yaha kaha detehai, yaha racanA Izvarake vinA kauna kara saktA hai; isa vAste Izvara karttA pukArate hai; paraMtu ja gat karttA mAnanese IzvarakA satyAnAza kara dete hai, so nahI dekhatehai. kANI dayanI eka pAsekI hI vetamAyAM khAtIhai, paraMtu he nole jIva jekara tene aSTa karmake 140 ekasau amatAlIsa neda jAne hote, to apane bicAre IzvarakoM kAheko jagata kA rUpa kalaMka deke tisake IzvaratvakI hAnI karatA. kyoMki jo jo kalpanA nole lo kone IzvarameM karI hai, so so sarva karmadvArA siddha hotI hai, tina karmAkA svarUpa saMdepa mAtra yahAM likhate hai, jekara vizeSa karake karma svarUpa jAnanekI zchA hove tadA SaTkarma graMtha 1 karma prakati prAbhRta 2 paMcasaMgraha 3 zataka 4 pramukha graMtha dekha lene, prathama jainamatameM karma kisakoM kahate Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 tisakA svarUpa likhate hai. jaiseM telAdise zarIra copamIne koI puruSa nagarameM phire, taba tisake zarIra Upara sUkSma raja pamanese telAdike saMyogaseM pariNAmAMtara hoke mala rUpa hoke zarIraseM cipa jAtI hai, taisehI jI vAMke jIvahiMsA 1 juTha 3 corI 3 maithuna 4 pa. rigraha 5 krodha 6 mAna 7 mAyA 6 lona e rAga 10 dveSa 11 kalaha 12 anyAkhyAna 13 paizuna 15 paraparivAda 15 ratiarati 16 mAyAmRSA17 mithyAdarzana zalya 10 rUpa jo aMtaHkaraNake pa riNAma hai. ve telAdi cIkAsa samAna hai, tinameM jo pujala jamarUpa milatAhai, tisakoM vAsanA rUpa sUkSma kAramaNa zarIra kahatehai; yaha zarIra jIvake sAtha pravAhase anAdi saMyoga sabaMdhavAlA hai; isa zArIrameM asaMkha tareMkI pApa puNya rUpa karma prakRti samA rahI hai. isa zarIrako jainamatameM karma karma kahate hai. aura sAMkhyamatavAle prakRti, aura vedAMti mAyA, aura naiyAyika vaizeSika adRSTa ka hate. kozka matavAle kriyamANa saMcita prArabdha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 rUpa neda karate hai, bauddha loka vAsanA kahate hai, vinA samajhake loka ina karmAko IzvarakI lIlA kudarata kahatehai, paraMtu koi matavAlA ina karmAkA yathArtha svarUpa nahI jAnatA hai, kyoMki inake matameM koI sarvajJa nahI huA hai, jo yathArtha ka. maukA svarUpa kathana kare; isa vAste loka bhrama ajJAnake vaza hokara aneka manamAnI UtapaTaMga jagata kAdikakI kalpanA karake, aMdhAdhuMdha paMtha calAye jAtehai, isa vAste navya jIvAMke jAnane vAste ATha karmakA kiMcit svarUpa likhate hai. jJAnAvaraNIya 1 darzanAvaraNIya z vedanIya 3 mohanIya 4 Ayu 5 nAma 6 gotra 7 aMtarAya 7 inameseM prathama jJAnAvaraNIyake pAMca nedahai; mati jJAnAvaraNIya 1 zrutajJAnAvaraNIya z avadhijJAnAvaraNIya 3 manaHparyAyajJAnAvaraNIya 4 kevalajJAnAvaraNIya 5. tahAM pAMca iMkhyi aura uhA mana ina grahoM dvArA jo jJAna natpanna hove, tisakA nAma matijJAna hai. tisa matijJAnake tonasau batIsa 336 nedahai. ve sarva karmagraMthakI vRtniseM jA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 nane. tina sarva 336 nedAMkA prAvaraNa karanebAlA matijJAnAvaraNa karmakA nedahai, jisa jIvake AvaraNa patalA huAhai. tisa jIvakI bahuta buddhi nirmalahai; jaise jaise AvaraNake patalepaNekI tA. ratamyatAhai, taise taiseM jIvAMme buddhikI tAratamyatAhai. yadyapi matijJAna matijJAnAvaraNake kayopa zamase hotAhai, tonnI tisa kSayopazamake nimitta mastaka, zira, vizAla mastakame neUA, carabI, cokAsa, mAMsa, rudhira, nirogya hRdaya, dila nirupazva, aura mUMTha, vrAhmo vaca, ghRta, dUdha, zAkara, pramukha aho vastukA khAnapAnAdiseM adhika adhikatara matijJAnAvaraNake kAyopazamake nimitta hai; aura zIla saMtoSa mahA vratAdi karaNI, aura paThana karAnevAlA vidyAvAna gurU, aura deza kAla akSA, natsAha, parizramAdi ye sarva matijJAnAvaraNake dAyopazama honeke kAraNahai. jaise jaiseM jI vAMkoM kAraNa milatehai taisI taisI jIvAMkI buddhi hotIhai. ityAdi vicitra prakArase matijJAnAvararaNIkA nedahai. iti matijJAnAvaraNI 1. dUsarA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 zrutajJAnAvaraNa zrutajJAnakA AbaraNa zrutajJAna, tisakoM kahatehai, jo guru pAsoM sunake jJAna hove aura jisake balaseM anya jIvAMkoM kathana karA jAve, tisake nimitta pUrvokta mati jJAnavAle jA nane, kyoMke ye dono jJAna eka sAthahI natpanna hotehai; paraM itanA vizeSahai; matijJAna vartamAna viSayika hotA hai, aura zrutajhAna trikAla viSaya hotAhai; zrutajJAnake caudaha 14 tathA vIsa nedazva hai, tinakA svarUpa karmagraMthase jAnanA. paThana pA unAdi jo akSaramaya vastukA jJAnahai, so sarva zrutajJAnahai, tisakA AvaraNa Agadana jo hai, jisakI tAratamyatAse zrutajJAna jIvAMkoM vicitra pra kArakA hotAhai, tisakA nAma zrutajJAnAvaraNIya hai. isake dAyopazamake vehI nimitta hai, jaunaseM matijJAnake hai; iti zrutajJAnAvaraNa 2. tIsarA avadhijJAnakA AvaraNa avadhijJAnAvaraNIya 3. aiseMhI manaHparyAyajJAnAvaraNa 4. kevalajhAnAvaraNa 5, ina pAMcoM jJAnomeMse piDale tIna jJAna isa kAlake jIvAMkoM nahohai; sAmagrI aura sAdhanake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 amAvaseM isa vAste inakA svarUpa naMdI Adi siddhAMtoseM jAnanA. ye pAMca bheda jJAnAvaraNa karma kehai. yaha jJAnAvaraNakarma jina karttavyoMseM bAMdhatA hai, arthAt utpanna karake apane pAMcoM jJAna zaktiyAMkA AvaraNa karttA hai so yeha hai, mati, zruta pra mukha pAMca jJAnakI 1 tathA jJAnavaMtakI 2 tathA jJAnopakaraNa pustakAdikI 3 pratyanIkatA arthA tU niSTapaNA pratikulapaNA kare, jaiseM jJAna aura jJAnavaMtakA burA hove taiseM kare 1; jisa pAsoM paDhA hove tisa gurukA nAma na batAve, tathA jAnI hUi vastukoM prajAnI kahe 2; jJAnavaMta tathA jJAnopakaraNakA agnizastrAdikaseM nAsa kare 3; tathA jJAnavaMta Upara tathA jJAnopakaraNa Upara pradeSa aM taraMga arucI matsara IrSyA kare ; paDhane vAloM ko anna vastra vastI denekA niSedha kareM, paDhanevAloM ko anya kAmameM lagAve, bAtoM meM lagAve, paThana viveda kare e; jJAnavaMtakI prati avajJA kare, yaha hIna jAti vAlA hai, ityAdi marma pragaTa karaneke vacana bole, kalaMka deve, prANAMta kaSTa deve, tathA AcArya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com B Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 napAdhyAyakI avinaya matsara kare, akAlame svA. dhyAya kare, yogopadhAna rahita zAstra paDhe, asvAdhyAyameM svAdhyAya kare, jJAnake napakaraNa pAsa hayAM disA mAtrA kare, jJAnopakaraNako paga lagAve, jJAnopakaraNa sahita maithuna kare, jJAnopakaraNakoM thUka lagAve. jJAnake vyakA nAza kare, nAza ka rateko manA kare, ina kAmoMseM jJAnAvaraNIya paMca prakArakA karma bAMdhe; tisake nadaya kSayopazamase nAnA prakArakI buddhivAle jIva hote mahAvrata saM. yama tapase jJAnAvaraNIya karma kaya kare, taba kevalajJAnI sarva vastukA jAnane vAlA hove, iti prathama jJAnAvaraNI karmakA saMdepa mAtra svarUpa.1 atha dUsarA darzanAvaraNIya karma tisake nava e nedahai. cakudarzanAvaraNa 1 acakudarzanAvaraNa 2 avadhidarzanAvaraNa 3 kevaladarzanAvaraNa nijJa 5 nizAniza 6 pracalA 7 pracalA pracalA styAna jhe e. aba inakA svarUpa likhatehai. sAmAnya rUpa karake arthAt vizeSa rahita vastuke jAnanekI jo AtmAkI zaktihai tisakoM darzana kahate hai, tinameM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 netrAMkI zaktikoM AvaraNa kare so cakudarzanAvara gIya karmakA nedahai; isake kSayopazamakI vicitratAseM AMkhavAle jIvoMkI AMkhadvArA vicitra ta rekI dRSTi pravarne hai, isake kayopazama hone meM vicitra prakArake nimitta hai, iti cakudarzanAvaraNI ya 1. netra varjake zeSa cAroM iMDiyoko acaku da rzana kahate hai, tinake sunane, sUMghane, rasa lene, sparza piDAnanekA jo sAmAnya jJAnahai so acA darzanahai; cAro iMDiyoMkI zaktikA Agadana karane vAlA jo karma hai tisako acaku darzana kahate hai, isake kayopazama hone meM aMtaraMga bahiraMga vicitra prakArake nimittahai, tina nimittoMjhArA isa karmakA kSaya napazama jaisA jaisA jIvAMke hotA hai taisI taisI jovoMko cAra iMkhyikI sva sva viSayameM zakti pragaTa hotI hai, iti acakudarzanAvaraNI 2. avadhi darzanAvaraNIya, aura kevaladarzanA varaNIyakA svarUpa zAstraseM dekha lenAM; kyoMki sAmagrIke annAvase ye dono darzana isa kAlaketrake jIvAMkoM nahI hai, evaM darzanAvaraNIyake cAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25m jeMda hue 4. pAMcamA bheda niA jisake udayaseM sukheM jAge soniza 1 jo bahuta dalAne calAneseM jAge soniza niza 1 jo baiThekoM nIMda Ave so pracalA 3 jo calatekoM prAve so pracalA pracalA 4 jo nIMda meM karake aneka kAma kare nIMdameM zarIra meM bala bahuta hove hai, tisakA nAma styAna nidrAhai 5. pAMca iMdiyAMkeM jJAname hAni karatI hai, isa vAste darzanAvaraNIyako prakRti hai, evaM e neda darzanAvaraNIya karmake hue, isa kake bAMdhane hetu jJAnAvaraNIyakI tare jAnane, paraM jJAnakI jage darzana pada kahanAM, darzana caku acakku Adi, darzanI sAdhu Adi jIva, tinakI pAMca iMDiyAkA burA ciMte, nAza kare athavA sammati tatvArtha dvAdazAra nayacakravAla tarkAdi darza na prajAvaka zAstra ke pustaka tinakA pratyanIkapa yAdi kare to darzanAvaraNIya karmakA baMdha kare, iti dUsarA karma 2. atha tIsarA vedanIya karma tisakI do prasAtA vedanIya 2 kRtihai; sAtA vedanIya 1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 sAtA vedanIyase zarIrakoM apane nimittadhArA sukha hotAhai; aura asAtA vedanIyake nadayase sukha prApta hotA hai. evaM do nedoMke bAMdhaneke kAraNa prathama sAtA vedanIyake baMdha karaNeke kAraNa guru arthAt apane mAtA pitA dharmAcArya inakI nakti sevA kare 1 damA apane sAmarthake hue dUsarAyoMkA aparAdha sahana karanA 2 parajIvAMkoM pukhI dekhake tinake mukha meTanekI vAMga kare 3 paMcamahAvrata anuvrata nirdUSaNa pAle 4 daza vidha cakravAla samA cArI saMyama yoga pAlaneseM 5 krodha, mAna, mAyA, lona, hAspa, rati arati, zoka, naya, jugupsA inake nadaya AyA inako niSphala kare 6 supAtra dAna, annaya dAna, detA sarva jIvAM napara napakAra kare sarva jIvAMkA hita ciMtana kare 7 dharmameM sthira rahe, maraNAMta kaSTakenI Aye, dharmaseM calAyamAna na hove, bAla vRkSa rogIkI vaiyAvRtta karatAM dharmameM pravarttatAM sahAya kare, caitya jina pratimAkI alI nakti karatAM sarAga saMyama pAle dezanatIpaNA pAle, akAma nirjarA ajJAna tapa kareM, saucya sa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAdi suMdara aMtaHkaraNakI vRtti pravAve to sAtA vedanIya karma bAMdhe, iti sAtA vedanIyake baMdha hetu kahe 1 inase viparyaya pravarne to asAtA vedanIya bAMdhe 1 iti vedanIya karma svarUpa 3. atha cothA mohanIya karma tisake prabhAvIsa neda hai, anaMtAnubaMdho krodha 1 mAna 2 mAyA 3 lona 4 apratyAkhyAna krodha 5 mAna 6 mAyA 7 khona pratpAkhyAnAvaraNa krodha emAna 10 mAyA 11 lona 12 saMjvalakA krodha 13 mAna 14 mAyA 15 lona 16 hAsya 17 rati 10 arati 1e zoka 20 naya 1 mugupsA strIveda 23 puruSaveda 24 napuMsakaveda 25 samyakta mohanIya 26 mizra mohanIya 17 mithyAtva mohanIya z. atha inakA svarUpa likhatehai; prathama anaMtAnubaMdhI krodha mAna mAyA lona jAM taka jIve tAM taka rahe; haTe nahI tinameseM anaMtAnubaMdhI krodha to aisAki jAva jIva sudho krodha na bageme, aparAdhI kitano prA. dhInagI kare tonnI krodha na geme, yaha krodha ai. sAhai jese parvatakA phaTanA phera kadApi na mile Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna patrake staMna samAna kiMcit mAtranI na name, mAyA kagni vAMsakI jama samAna sUdho na hove, lona kRmike raMga samAna phera utare nahI. yai cAroM jisake udayameM hove so jIva marake narakameM jAtA hai; aura isa kaSAyake nadayameM jIvAMkoM sacce devaguru dharmakI zra rUpa samyakta nahI hotA hai; 4 dUsarA apratyAkhyAna kaSAya tisakI sthiti eka varSakI hai. eka varSa taka kodha mAna mAyA lona rahai tinameM krodhakA svarUpa pRthvIke rekhA phATane samAna bajhe yatanase mile, mAna hAmake staMne samAna musakalaseM name, mAyA miMDheke sIMgake bala samAna sidhA kaThanatAse hove; lona nagarakI morIke kIcamake dAga samAna, isa ka. SAyake nadayase deza vratIpaNA na Ave aura marake pazu tIryacakI gatimeM jAve tIsarI pratyAkhyA nAvaraNa kaSAya tisakI sthiti cAra mAsakI hai. krodha vAluko rekhA samAna, mAna kASTake staMnne samAna, mAyA bailake mUtra samAna vAMkI, lona gAmIke khaMjana samAna, isake udayase zudha sAdhu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahI hotAhai aisA kaSAyavAlA marake manuSya hotAhai 15 cauthI saMjvalanako kaSAya, tisakI sthiti eka pakSakI. krodha pANIkI lakIra samA na, mAna vAMsako zIkhake staMne samAna, mAyA, bAMsako blika samAna, lona haladIke raMga samAna, isake nadayase vItarAga avasthA nahI hotI hai. isa kaSAyavAlA jIva marake svargameM jAtAhai 16 jisake nadayase hAsI Ave so hAsya prakRti 17 jisake nadayase citta meM nimitta ninimitaseM rati aMtarameM khuzI hove so rati 10 jisake udayase cittame sanimitta ninimittaseM dilagorI udAsI utpanna hoveM so parati prakRti 1e jisa. ke nudayase iSTa vijogAdiseM cittameM nadega natpanna hove so zoka mohanIya prati 10 jisake nudayase sAta prakArakA naya natpanna hove so naya mohanIya 21 jisake nadayase malIna vastu dekhI sUga upaje so jugupsA mohanIya 13 jisake nadayase strIke sAtha viSaya sevana karanekI zchA nutpanna hove, so puruSaveda mohanIya 13 jisake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 nadayase puruSake sAtha viSaya sevanekI zchA nutpanna hove, so strI veda mohanIya 25 jisake nadayaseM strI puruSa donoMke sAtha viSaya sevanekI anilA SA natpanna hove, so napuMsakaveda mohanIya, 25 jisake nadayase zui deva guru, dharmakI zrajJa na hove to mithyAtva mohanIya 26 jisake nudayaseM zui deva guru dharma arthAt jainamatake Upara rAganI na hove, aura dveSanI na hove, anya matakInI zrA na hove so mizra mohanIya za jisake nadayase zuH deva guru dharmako zrahAto hove paraMtu samyaktameM aticAra lagAve so samyakta mohanIya 20 ina 27 pratiyoMmeM AdikI 25 paccIsa pra. katiko cAritra mohanIya kahatehai, aura Upalo tIna pratiyoMkoM darzanamohanIya kahate hai evaM zva prakRti rUpa mohanIya karma cauyA hai, atha mohanIya karmake baMdha honeke hetu likhate hai. prathama mithyA tva mohanIyake baMdha hetu nanmArga arthAt je saMsA rake hetu hiMsAdika Azrava pApakarma, tinako moda hetu kahe tathA ekAMta nayaseM ni:kevala kriyA ka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 STAnuSTAnase mokSa prarUpe tathA ekAMta nayaOM niHke vala jJAna mAtrase moda kahe aisehI ekale vinayAdikase moda kahai 1 mArga arthAt arhata nASita samyag darzana jJAna cAritrarUpa moda mArga tisame pravarttanevAle jIvakoM kuhetu, kuyukti, karake pUrvokta mArgase bhraSTa kare 2 devadravya jJAna i. vyAdika tinameM jo nagavAnake maMdira pratimAdi ke kAma Ave kASTa, pASANa, mRtIkAdika tathA tisa deharAdike nimitta karA huA rUpA, sonAdi dhana tisakA haraNa kare; deharAkI jumi pramu. khakoM apanI kara leve, devako vastuse vyApAraka rake apanI AjIvIkA kare tathA devavyakA nAza kare, zaktike hue devazyake nAza karanevAleko haTAve nahI, ye pUrvokta kAma karanevAlA mithyAha STi hotAhai, so mithyAtva mohanIya karmakA baMdha karatA hai; tathA dUsarA hetu tIrthakara kevaloke avarNavAda bole, niMdA kare tathA nale sAdhukI tathA jina pratimAkI niMdA kare tathA caturvidha saMgha sAdhu sAdhavI zrAvaka zrAvikAkA samudAya tisa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 kI zrunajJAnako niMdA avajJA holanA karatA huA, aura jina zAsanakA naDDAha karatA huA ayaza karatA karAtA huA nikAcita mahA mithyAtva mohanIya karma bAMdhe. iti darzana mohanIyake baMdha hetu. // atha cAritramohanIya karmake baMdha hetu li khate hai. cAritra mohanIya karma do prakArakA hai, kaSAya cAritra mohanIya 1. nokaSAya cAritra mo hanIya 2. tinameMse kaSAya cAritra mohanIyake 16 solAM nedahe, tinake baMdha hetu likhate hai. anaMtA. nubaMdhI krodha, mAna, mAyA, loname pravarne to so. lAhI prakArakA kaSAya mohanIya karma bAMdhe. apratyAkhyAname varte to UpalyA bArAM kaSAya bAMdhe. pratyAkhyAnameM pravarte to UpakhyA ATha kaSAya bAMdhe, saMjvalanameM pravaneM to cAra saMjvalanakA kaSAya bAMdhe. iti kaSAya cAritra mohanoyake baMdha hetu. nokaSAya hAsyAdi tinake baMdha hetu yaha hai, prathama hAsya hAMsI kare, nAMjha kuceSTA kare, vahuta bole to hAsya mohanIya karma bAMdhe 1 deza dekhaneke ra. sase, vicitra krImAke rasase, ati vAcAla ho. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nese kAmaNa mohana TUNA vagere kare, kutuhala kare to rati mohanIya karma bAMdhe 2. rAjya neda kare, navIna rAjA sthApana kare, paraspara lagA karAve, dUsarAyoMko arati naccATa natpanna kare, azunna kAma karane karAnemeM natsAha kare, aura zunna kA. make natsAhakoM nAMje, niSkAraNa AdhyAna kare to arati mohanIya karma bAMdhe 3. parajIvAMkoM trAsa deve to, nirdaya pariNAmI jaya mohanIya karma bAMdhe 4. parakoM zoka ciMtA saMtApa napajAve, tapAve to zoka mohanIya karma bAMdhe 5. dharmI sAdhu janokI niMdA kare, sAdhukA malamalIna gAtra dekhi niMdA kare to jugupsA mohanIya karma bAMdhe 6. zabda rUpa, rasa, gaMdha, sparzarUpa, managatI viSayameM atyaMtAzakta hove, dUsarekI varSA kare, mAyA mRSA seve, kuTila pariNAmI hove, para strIse loga kare to jIva stroveda mohanIya karma bAMdhe 7. sarala hove, apanI strIse UparAMta saMtoSI hove, irSA rahita maMda kaSAyavAlA jova puruSaveda bAMdhe tIvra kaSAyavAlA, darzanI dUsare matavAloMkA zola Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 naMga kare, tIvra viSayI hove, pazukI ghAta kare, mithyAdRSTI jIva napuMsakaveda bAMdhe e. saMyamIke dUSaNa dikhAve, asAdhuke guNa bole, kaSAyako na. dIraNA karatA huA jIva cAritra mohanIya karma samuccaya bAMdhe. iti mohanIya karma baMdha hetu. yaha mohanoya karma madireke nazekI tareM apane svarUpaseM bhraSTa kara detAhai. iti mohanIya karmakA svarUpa saMkSepa mAtrase purA huA 4. atha pAMcamA Ayukarma, tisakI cAra prakati jinake nadayase naraka 1 tiryaMca 2 manuSya 3 deva 4 navameM bacA huA jIva jAve hai, jaiseM camakapASANa lohako AkarSaNa karatA hai, tisakA nAma Ayukarma. narakAyu 1 tiryaMcAyu 2 manuSyA yu 3 devAyu 4 prathama narakAyuke baMdha hetu kahatehai. mahAraMna cakravartI pramukhakI zadinoganemeM mahA mULa parigraha sahita, vrata rahita anaMtAnubaMdhI kaSAyodayavAn paMceMzyi jIvako hiMsA nizaMka hokara kare, madirA pove, mAMsa khAve, caurI kare, jUyA khele, parastrI aura vesyA gamana kare, zikAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 // mAre, kRtaghnI hove, vizvAsaghAtI, mitra zehI, natsUtra prarUpe, mithyAmatakI mahimA baDhAve, kRzna nIla, kApota lezyAse azunna pariNAmavAlA jova narakAyu bAMdhe 1 tiryacakI Ayuke baMdha hetu yaha hai. gUDha hRdayavAlA, arthAt jisake kapaTakI ki sIko khabara na par3e, dhUrta hove, mukhase mIga bole, hRdayameM kataraNI rakhe, jUThe dUSaNa prakAze, ArttadhyAnI isa lokake arthe tapa kriyA kare, apanI pUjA mahimAke naSTa honeke jayase kukarma karake guruAdikake Age prakAze nahIM, jUTha bole, kamatI deve, adhika leve, guNavAnako irSA kare, ArtadhyAnI kRznAdi tIna madhyama lezyAvAlA jIva tiryaMca gatikA Ayu vAMdhe. ti tiryaMcAyu 1 atha manuSyAyuke baMdhahetu mithyAtva kaSAyakA svanAvehI maMdodayavAlA prakRtikA naki dhUla rekhA samAna kaSAyodayavAlA supAtra kupAtrakI parIkSA vinA vizeSa yaza kIrtikI vAMga rahita dAna deve, svanAve dAna denekI tIvra ruci hove, kSamA, Arjava, mArdava, dayA, satya zaucAdika madhyama guNA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 meM varte, susaMbodhya hove, deva gurukA pUjaka, pUjApriya kApota lezyAke pariNAmavAlA manuSya tiryacAdi manuSyAyu bAMdhe 3 atha deva Ayu avirati samyagadRSTi manuSya tIryaca devatAkA Ayu bAMdhe, sumitrake saMyogase dharmakI rucivAlA dezavirati sarAgasaMyama devAyu bAMdhe, bAlatapa arthAt duHkhagarnita, mohaganita vairAgya karake duSkara kaSTa paMcAgni sAdhana rasa parityAgaseM, aneka prakArakA ajJAna tapa karanese nidAna sahita atyaMta roSa tathA ahaMkArase tapa kare, asurAdi devatAkA Ayu bAMdhe tathA akAma nirjarA ajANapaNe nUkha, tRSA, zIta, nabha rogAdi kaSTa sahanese strI ana milate zola pAle, viSayakI prAptike annAvase viSaya na sevanese ityAdi akAma nirjarAseM tathA bAla maraNa arthAt jalameM mUba mare, agnise jala mare, UpApAtase mare, zunna pariNAma kiMcitavAlA to vyaMtara devatAkA Ayu bAMdhe, prAcAryAdikakI a. vajJA kare to, kilviSa devatAkA Ayu bAMdhe, tathA mithyAdRSTIke guNAMko prazaMsA kare, mahimA baDhA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ve, ajJAna tapa kare, aura atyaMta krodhI hove to, paramAdhArmikakA Ayu bAMdhe. iti devAyuke baMdhahe. tu. yaha Ayu karma hamike baMdhana samAna hai. isake nadayase cAroM gatake jIva jIvate hai, aura jaba Ayu pUrma hojAtA hai taba koznI tisakoM nahI jovA saktA hai, jekara Ayukarma vinA jova jIve to matadhAroyoke avatAra paigaMbara kyoM marate 1 jitanI Ayu pUrva janmameM jIva bAMdhake AyA hai tilase eka kSaNa mAtranno ko adhika nahI jIva saktA hai, aura na kisIko jIvA saktA hai. matadhAro jo kahate hai hamAre avatArAdikane amuka amukakoM phira jIvatA karA, yaha vAte mahA mi thyAhai, kyoMki jekara nanameM aisI zakti hotIto Apa kyoM mara gaye. 1 sadA kyoM na jIte rahe 1 IzA mahammadAdi jekara Aja taka jIte rahateto hama jAnate ye sacce paramezvarakI tarphaseM napadeza ka rane Aye hai. hama saba unake matameM ho jAte, mata dhArIyokoM mehanata na karanI pamato, jaba sAdhAraNa manuSyoke samAna mara gaye taba kyoMkara zaktimAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 ho saktehai 1 ye sarva jUge vAtoMkI aNaghama gappe jaMgalI guruyone jaMgalIpaNeseM mArIhai, isa vAste sarva mithyAhai. iti Ayu karma paMcamA. atha baga nAma karma, tisakA svarUpa likha. tehai. tisake e3 tirAnave nedahai. narakagati nAma karma 1 tiryaMca gati nAma 2 manuSya gati nAma 3 devagati nAma 4 ekeMzyi jAti 1 bIzyi jAti tonezyi jAti 3 cAra iMkhyi jAti 4 paMceMzyi jAti 5 evaM e kadArika zarIra 10 veMkriya zarIra 11 AhArika zarIra 12 taijasa zarIra 13 kArmaNa zarIra 15 kadArikAMgopAMga 15 vaikriyAM. gopAMga 16 AhArikAMgopAMga 17 kadArikabaMdhana 10 vaikriya baMdhana 1e AhArika baMdhana 20 taijasa baMdhana 1 kArmaNa baMdhana 22 kadArika saMghAtana 23 vaikriya saMghAtana 24 AhArika saMghAtana 25 taijasa saMghAtana 26 kArmaNa saMghAtana 27 vaja jJaSanna narAca saMhanana 28 Sanna narAca saMhanana 2e narAca saMhanana 30 aI narAca saMhanana 31 kIlikA saMhanana 32 varta saMhanana 33 sama ca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 turasra saMsthAna 34 nigrodha parimaMgala saMsthAMna 35 sAdiyA saMsthAna 36 kubja saMsthAna 37 vAmana saMsthAna 30 huMmaka saMsthAna 30 kRzna varNa 40 nola varNa 41 rakta varNa 42 pIta varNa 43 zukla varNa 44 sugaMdha 45 durgaMdha 46 tikta rasa 47 kaTuka rasa 40 kaSAya rasa 4 grAmla rasa 50 madhura rasa 51 karkaza sparza 52 mRDa sparza 53 dalakA 54 nArI 55 zota sparza 56 nabha sparza 57 snigdha sparza 50 rukSa sparza 50 narakAnupUrvI 60 tiryacAnupUrvI 61 manuSyAnupUrvI 62 devAnupUrvI zunavihAyagati 64 prazunavidAyagati 65 paraghAta nAma 66 nRtsvAsa 67 Atapa 60 nadyota nAma 6 guru laghu 30 tIrthakara nAma 71 nirmANa 12 upaghAta nAma 73 trasanAma 74 bAdara nAma 75 paryApta nAma 76 pratyekanAma 99 sthira nAma 78 zubha nAma 7 sunnaga nAma 80 susvara nAma 81 Adeya nAma 82 yazakIrti nAma 83 sthAvara nAma sUkSma nAma 85 aparyApta nAma 86 sAdhAraNa nAma 9 asthira nAma 88 azubha nAma 80 ga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 nAma e isvara nAma e1 anAdeya nAma e a yaza nAma e3 ye tirAnave neda nAma karmake hai. aba inakA svarUpa likhatehai. gatinAma karma jisa karmake nadayaseM jIva naraka 1 tiryaca 2 manuSya 3 devatAkI gati paryAya pAmeM, narakAdi nAma kahanemeM Ave, aura jIva mare taba jisa gatikA gatinAmakarma, Ayukarma mukhyapaNe aura gatinAma karma sahacArI hove hai, taba jIvako AkarSaNa ka rake le jAtehai, taba vo jIva tisa gati nAma aura Ayu karmake vaza huA thakA jahAM utpanna honA hove tisa sthAnameM pahuMcehai. jaise morevAlI sUrako camaka pASANa prAkarSaNa kA hai aura sAca maka pASANakI tarpha jAtI hai, morAnI sUzke sAyahI jAtAhai, isa tare narakAdi gatiyoMkA sthAna camaka pASANa samAna hai, Ayu karma aura gatinA ma karma lohakI sUI samAna hai, aura jIva more samAna hai bIcameM poyA huAhai, isa vAste parannavameM jIvakoM Ayu aura gatinAma karma le jAtehai, jaisA 2 gatinAma karmakA jIvAMne baMdha karA hai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 zubha vA azubha taisI gatimeM jova tisa karmake nadayaseM jA rahatA hai, isa vAste jo ajJAnIyone kalpanA kara raskI hai ki pApI jIvakoM yama aura dharmI jovakoM svargake dUta marA pIche le jA te tathA jabarAila phirastA jIvAMkoM le jAtA hai, so sarva mithyA kalpanA hai, kyoMki jaba yama aura svargIya dUta phiraste marate hoge, taba tinakoM kauna le jAtA hoveMgA, aura jIvato jagatameM eka sAtha anaMte marate aura janmate, tina sabake lejAne vAste itane yama kahAMse Ate hoveMge, aura itane phiraste kahAM rahate hovege 1 aura jIva isa sthUla zarIraseM nikalA pIche kisIkejI hAthameM nahI AtA hai, isa vAste pUrvokta kalpanA jinoMne sarvajJakA zAstra nahI sunA hai tina ajJAnI yoMne karIhai. isa vAste mukhya Ayukarma aura gatinAma karmake udayaseMhI jIva parajjavameM jAtA hai. iti ga tinAma karma 8 atha jAtinAma karmakA svarUpa likhate hai, jisake udayaseM jIva pRthvI, pANI, ani, pavana, vanaspatirUpa ekeMzyi, sparzezyivA * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ le jIva natpanna hotehai, so ekeMzyi jAtinAma karma 1 jisake nudayase doiMdriyavAle kRmyAdipaNe natpanna hove, so vIDiya jAtinAma karma 2 evaM tIneMzi kImIAdi, caturiMDiya bhramarAdi, paMceMyi naraka paMceMdriya pazu gomahiSyAdi manuSya de. vatApaNe natpanna hove, so paMceMzyi jAtinAma karma. evaM sarva e nadArika zarIra arthAt ekeMdriya, hI zyi, trIMdriya, caturiMghiya, paMceMzyi, tiryaMca manu. dhyake zarIra pAvaneko tathA chadArIka zarIrapaNe pariNAmakI zakti, tisakA nAma UdArika zarIra nAma karma 10 jisakI zaktise nArakI devatAkA zarIra pAve, jisase mana ilita rUpa baNAve tathA vaikriya zarIrapaNe pujala pariNAmanekI zakti sau vaikriya zarIranAma karma 11 evaM AhArika lagdhI vAleke zarIrapaNe pariNAmAve 15 tejasa zarIra aMdara zarIrameM nuznatA, AhAra pacAvanekI zaktirUpa, so taijasa nAma karma 13 jisakI zaktiseM karmavargaNAkoM apane apane karma prakRtike pariNAmapaNe pariNAmAve so kArmaNa zarIra nAma karma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 14 do bAhu 2 do sAthala dha pITha 5 mastaka 6 narubAtI 9 nadara peTa 8 ye ATha aMga aura aMgo ke sAtha lagA huA, jaiseM hAthaseM lagI aMgulI sAthalaseM lagA jAnu, gomA Adi inakA nAma nRpAMga hai, zeSa aMgulI ke parva rekhA roma nakhAdi pramukha aMgopAMga hai; jisake udayase ye aMgopAMga pAve aura inapaNe navIna pula pariNamAve aisI jo karmakI zakti tisakA nAma napAMga nAma karma hai. nadArIkopAMga 15 vaikriyopAMga, 16 AhArikopAMga, 17 iti upAMga nAmakarma || pUrve bAMdhyA huA nadArika zarIrAdi pAMca prakRti aura ina pAMcoke navI na baMdha hoteko pibale sAtha melakarake badhAve jaise rAla lAkhAdi do vastuyoMkoM milA dete hai, teseha | jo pUrvApara karmako saMyoga kare, so baMdhana nAma karma zarIroMke samAna pAMca prakArakA hai. nadArika baMdhana vaikriyabaMdhana ityAdi evaM, 22 prakRti hui. pAMca zarIrake yogya vikhare hue pulAMko eka e kare, pIche baMdhana nAmakarma baMdha kare, tisa ekache karaNevAlI karma prakRtikA nAma saMghAtana nAmaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat - www.umaragyanbhandar.com Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 rma hai, so pAMca prakArakA hai, nadArika saMghAtana, vaikriya saMghAtana ityAdi evaM, 27 sattAisa prakRti hui, atha nadArika zarIrapaNe jo sAta dhAtu parizamI hai tinameM hArukI saMdhiko jo dRDha kare so saMhanana nAmakarma, so ba 6 prakArakA hai, tinameM seM jahAM dono hAma donoM pAse markaTa baMdha hove, ti sakA nAma narAca hai, tina dono hAmoMke Upara tIsarA hAma paTTekI tareM jakama baMdha hove tisakA nAma zeSana hai, ina tIno hAmake bhedanevAlI Upara khIlI hove tisakA nAma vajrahai, aisI jisa karmake udayase dAmakA saMdhI dRDha hove titakA nAma vajraruSana narAca saMhanana nAmakarma hai. 18 jahAM donoM hAmoMke behame markaTabaMdha mile hue hove, aura unake upara tIsare dAmakA paTTA hove, aisI hAma saMdhI jisa karmake udayaseM hove so rupana narAca saMhanana nAmakarma 20 jina dAmoMkA marka TabaMdha to hove paraMtu paTTA aura kIlo na hove, ji sake udayaseM so nArAca saMhanana nAmakarma, 30 jahAM eka pAse markaTabaMdha aura dUsare pAse khIlI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 hove jisa karmake nadayase so aAI narAca saMhanana nAma karma 31 jaise khIlIseM do kASTa jome hove taiseM hAmakI saMdhI jisa karmake nadayase hove, so kIlikA saMhanana nAmakarma 32 dono hAmoMke hame mile hue hove jisa karmase so sevA" saMhanana nAmakarma 33 jisa karmake nadayase sAmudrika zA strokta saMpUrNa lakSaNa jisake zarIrameM hove tathA cAro aMsa barAbara hove, palAThI mArake beTe taba donoM jAnukA aMtara aura dAhine jAnuseM vAmAskaMdha aura vAmejAnuse dAhinAskaMdha aura palArI pIThase mastaka mApatA cAroM morI barAbara hove, aura battIsa lakSaNa saMyukta hove, aisA rUpa jisa karmake nadayase hove tisakA nAma sama caturastra saMsthAna nAmakarma 34 jaise vaha vRkSakA UpalyA nAga pUrNa hovehai, taisehI jo nAnoseM Upara saMpU. paNa lakSaNavAlA zarIra hove aura nAnIseM nIce lakSaNa hIna hove, jisa karmake nadayase so nigrodha parimaMmala saMsthAna nAmakarma 35 jisakA zarIra nAnnIseM nIce lakSaNayukta hove, aura nAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ se Upara lakSaNa rahita hove, jisa karmake nadayaOM so sAdiyA saMsthAna nAmakarma 36 jahAM hAtha paga mukha grIvAdika nattama suMdara hove, aura hRdaya, peTa, pUMTha lakSaNa hIna hovai jisa karmake udayaseM so kubja saMsthAna nAmakarma 37 jahAM hAtha paga lakSaNa hona hove, anya aMga lakaNa saMyukta acche hove, jisa karmake nadayase so vAmana saMsthAna nAmakarma 30 jahAM sarva zarIrake avayava lakSaNa hIna hove so huMmaka saMsthAna nAmakarma, 3e jisa karmake udayase jIvakA zarora maSI, syAhI nIla samAna kAlA hove tathA zarIrake avayava kAle hove so kRSNavarNa nAmakarma 40 jisake nadayaseM jIvakA zarIra tathA zarIrake avayava sUyakI putra tathA jaMgAsa samAna nIla arthAt harita varNa hoye, so nIlavarNa nAmakarma 41 jisake udayaseM jIvakA zarIra tathA zarIrake avayava lAla hiMgaluM samAna rakta hove, so raktavarNa nAmakarma 42 jisa karmake nadayaseM jIvakA zarIra tathA zarIrake avayava pIta haritAla, haladI caMpakake phUlasamAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 pIle hove, so pItavarNa nAmakarma 43 jisa karma ke nadayase jovakA zarIra tathA zarIrake avayava saMkha sphaTika samAna nujvala hove, so zuklavarNa nAmakarma 40 jisake nadayase jIvake zarIra tathA zarIrake avayava surali gaMdha arthAt kapUra, kastU rI, phUla sarokhI sugaMdhI hove, so suranIgaMdha nA makarma 45 jisa karmake nadayaseM jIvake zarIra tathA zarIrake avayava puranigaMdha lazuna mRtaka za rIra sarIkhI puratnogaMdha hove, so puranigaMdha nA. makarma 46 jisake nadayateM jIvakA zarIra tathA zarIrake avayava nIMba cirAyate sarosA rasa hove, so tiktarasa nAmakarma 7 jisake nadayaseM jIva kA zarIrAdi sUMTha, maricakI tare kaTuka hove, so kaTukarasa nAmakarma 48 jisake nadayaseM jI vakA zarIrAdi harama, bahemeM samAna kasAyalArasa hove, so kasAyarasa nAmakarma 49 jisa karmake nadayase jovake zarIrAdikA rasa liMbU , Amlo sarIkhA khaTTA rasa hove, so khaTTArasa nAmakarma 50 jisa karmake nudayaseM jIvake zarIrAdi khAMjha, sA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 karAdi samAna rasa hove, so madhura rasa nAmakarma 51 zati rasa nAma karma jisake nadayase jIvake zarIrameM tathA zarIrake avayava kagni karkasa gA yakI jIna samAna hove, so karkasa sparza nAma karma 52 jisake nadayaseM jIvakA zarIra tathA zarIrake avayava mAkhaNakI tare komala dove, so mR sparza nAmakarma 53 jisake nadayase jIvakA zarIra tathA avayava arka tUlakI tare halake hove, so laghu sparza nAmakarma 54 jisake nadayase lo hevat nArI zarIrake avayava hove, so guru sparza nAmakarma 55 jisa karmake nadayase jIvakA zarIra tathA avayava hima barphavat zItala hove, sozota sparza nAmakarma 56 jisake nadayaseM jIvakA zarIra tathA avayava uSNa hove, so naSNa sparza nAmakarma 57 jisa karmake nadayase jIvakA zarIra tathA zarIrAvayava ghRtakI tare snigdha hoveM, so snigdha sparza nAmakarma eja jisa karmake nadayaseM jIvakA zarIrAvayava rAkhakI tare rUkhe hove, so ruka sparza nAmakarma 5e iti sparza nAma karma naraka, tiryaca, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSya, deva e cAra jageM jaba jIva gati nAma karmake nadayase baka bAMkI gati kare, taba tisa jI vakoM bAMke jAteko jo apane sthAnameM le jAve, jaise bailake nAkameM nAtha taise jIvake aMtarAla vakra gatimeM anupUrvIkA nadaya tathA jo jIvake hAtha pagAdi sarva avayava yathAyogya sthAnameM sthApana kare, so anupUrvI nAmakarma. so cAra prakArakA hai, narakAnupUrvI 1 tiryaMcAnupUrvI 2 manuSyAnupUrvI 3 devatAnupUrvI 4 evaM sarva 63 hUra, jisake nadaya se hAthI vRSannakI tare zunna calanekI gati hove, so zunna vihAya gati 64 jisa karbhake nadayaseM UMTako tare burI cAla gati hove, so azunna vi hAya gati nAmakarma 65 jisake nadayase parakI zAkti naSTa ho jAve, paraseM gaMjyA parAnnava karA na jAya, so parAghAta nAmakarma 66 jisake nada yaseM sAsosvAsake lenekI zakti utpanna hove, so natsvAsa nAmakarma 67 jisake nadayaseM jIvAMkA zarIra naSNa prakAza vAlA hove, sUrya maMgalavat, so Atapa nAmakarma 68 jisake nadayase Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 jIvakA zarIra anuSNa prakAzavAlA hove, so na dyota nAmakarma, caM maMgalavat 6e jisake nadayaseM jIvakA zarIra ati nArI ati halakA na hove, so aguru laghu nAmakarma 70 jisake nadayaseM caturvidha saMgha tIrtha zrApana karake tIrthakara pa. davI lahe, so tIrthakara nAmakarma 71 jisa karmake nadayaseM jIvake zarIrameM hAtha, paga, piMkI, sAtha la, peTa, gatI, bAhu, gala, kAna, nAka, hoTha, dAMta, mastaka, keza, roma zarIrakI nazAMkI vicitra ra canA, AMkha, mastaka pramukhake padeM yathArtha yathA yogya apane 5 sthAnameM nutpanna kare hove, saMcayase jaiseM vastu banatIhai taisehI nirmANa karmake nudayase sarva jIvAMke zarIroMme racanA hotI hai, so nirmANakarma 72 jisake nadayase jIva adhika tathA nyUna apane zarIrake avayava karake pImA pAme, so napaghAta nAmakarma 73 jisake udayase jIva thAvarapaNA gemo halane calanekI labdhi zakti pAve, so trasa nAma karma hai 74 jisa karmake nadayaseM jIva sUkSma zarIra gemake bAdara caku grAhya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 zarIra pAve, so bAdara nAmakarma 75 jisa karmake nadayasai jIva prAraMna karI huna 6 paryApti a. rthAt AhAra paryApti 1 zarIra paryApti 2 iMghiya paryApti 3 sAsotsvAsa paryApti 4 nASA paryApti 5 manaH paryApti 6 puurii| kare, so paryApta nAmakarma 76 jisake nadayase eka jIva ekahI nadArika zarIra pAve, so pratyeka nAmakarma 77 jisa karmake nadayase jIvake hAma dAtAdi dRDha baMdha hove, so thira nAmakarma 70 jisa karmake nadayaseM nAniseM UpalyA nAga zarIrakA pAve, dUsareke tisa aMgakA sparza hoveM tonI burA na mAne, so zunna nAmakarma 75 jisa karmake nadayase vinA napakA rake kasyAMnI tathA sabaMdha vinA ballana lAge, so saunAgya nAmakarma 80 jisa karmake nadayase jI vakA kokalAdi samAna madhura svara hove, so susvara nAmakarma 81 jisa karmake udayase jIvakA vacana sarvatra mAnanIya hove, so Adeya nAmakarma 82 jisa karmake nadayase jagatameM jIvakI yazakIrti phaile, so yaza kIrti nAmakarma 83 jisa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 karmake udayaseM jIva trasapaNA bokI sthAvara pRthvI, pAnI, vanaspatyAdikakA jIva ho jAve, halI calI na sake, so sthAvara nAmakarma 84 jisa karmake udayase sUkSma zarIra jIva pAve, so sUkSma nAmakarma 85 jisa karmake nadayase prAraMbhI hui paryApti pUrI na kara sake, so aparyApta nAmakarma. 86 jisa karmake udayaseM anaMte jIva eka zarora pAme, so sAdhAraNa nAmakarma 87 jisa karmake nadayaseM jIvake zarIra meM lohu phire, hAmAdi sithala hove, so athira nAmakarma 88 jisa karmake udayaseM nAnIseM nIcekA aMga upAMgAdi pAve, so azubha nAmakarma 80 jisa karmake udayaseM jIva aparAdhake vinA karehI burA lage, so daurbhAgya nAmakarma e0 jisa karmake nadayaseM jIvakA svara mArjAra, UMTa sarIkhA hove, so duHsvara nAmakarma 91 jisa karmake udayaseM jIvakA vacana ajJAnI hove, tonI loka na mAne so anAdeya nAmakarma 92 jisa karmake udayaseM jIvakA apayaza kI rtti hove, so apayaza kIrtti nAmakarma, 3 iti Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za7i nAmakarma.6. ____ atha nAmakarma baMdha hetu likhate hai // deva gatyAdi tIsa 30 zunna nAmakarmakI prakRtikA baMdhaka kauna hove so likhate hai. sarala kapaTa rahita hove jaisI manameM hove taisohI kAyakI pravRtti hove. kisIkonI adhika nyUna tolA, mApA ka rake na Thage, paravaMcana buddhi rahita hove, jhajhigAra va, rasagArava, sAtAgArava, karake rahita hove, pApa karatA huA mare, paropakArI sarva jana priya kSamA di guNa yukta aisA jIva zunna nAmakarma bAMdhe tathA apramatta yatipaNe cAritriyo AhArakachika bAMdhe, 1 aura arihaMtAdi vIza sthAnakakoM sevatA huA tIrthakara nAmakarmakI prakRti bAMdhe / aura ina pU. rvokta kAmose viparIta kare arthAt bahuta kapaTI hove, kUmA, tolA, mAna, mApA karake parakoM Thage, parohI, hiMsA, jUTha, caurI, maithuna, parigrahameM ta tpara hove, caitya arthAt jinamaMdirAdikakI virA dhanA kare, vratalekara nama kare, tIno gauravameM matta hove, hInAcArI aisA jIva naraka gatyAdi azu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 na nAma karmakI 34 cautIsa prakati bAMdhe, yeha satasA 67 prakRtikI apekSA karake baMdha kathana karA, iti nAmakarma 6 saMpUrNa. __ atha gotrakarma tisake do neda. prathama naMca gotra, viziSTa jAtI, datriya kAsyApAdika nuyAdI kula nattama bala viziSTa rUpa aisvarya tapo guNa vidyAguma sahita hove, so naMcagotra 1 tathA nidAcarAdika kula jAtI Adoka lahe so nIcagotra 2 atha naMcagotrake baMdha hetu jJAna, darzana, cAritrAdoka guNa jisameM jitanA jAne, tisameM titanA prakAzakara guNa bole, aura avaguNa dekha ke niMde nahI, tisakA nAma guNa prekSI hai, guNa prekI hove, jAtimada 1 kulamada 2 balamada 3 rUpamada 4 sUtramada 5 aizvaryamada 6 lAnnamada 7 tapomada ye ATha madako saMpadA hove, tonnI mada na kare, sUtra siAMta tisake arthake paDhane paDhAnekI jisa koM ruci hove, nirAhaMkAraseM subuddhi puruSako zAstra samakAve, ityAdi parahita karanevAlA jIva naMca gotra bAMdhe, tIrthaMkara siha pravacana saMghAdikakA aM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10e taraMgaseM naktIvAlA jIva caMcagotra bAMdhe, zna pU. okta guNose viparIta guNavAlA arthAt matsarI 1 jAtyAdi ATha mada sahita ahaMkArake nadayaseM kisIko paDhAveM nahI, sii pravacana arihaMta caityAdikakI niMdA kare, nakti na hove, so jIva hIna jAti nIca gotra bAMdhe // iti gotrakarma 7, ___ atha AThamA aMtarAya karmakA svarUpa likha tehai, tisake pAMca nedahai. jisa karmake nadayase jIva zukSa vastu AhArAdikake hUenI dAna denekI ibAnI kare, paraMtu de nahI sake, so dAnAMtarAya karma 1 jisa karmake nadayase denevAleke hue. nIzaSTa vastu yAcaneseMnI na pAve. vyApArAdimeM caturanI hove tonI naphA na mile, so lAnnAMtarAya karma jisa karmake nadayase eka vAra noga ne yogya phUlamAlA modakAdikake hUeno loga na kara sake, sonogAMtarAya karma 3 jisa karmake nadayaseM jo vastu bahuta vAra noganemeM Ave, strI AnarNa vastrAdi tinake hUenI vAraMvAra loga na kara sake, so napannogAMtarAya karma / jisa karma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 ke nadayase mithyA matako kiyA na kara sake, so bAlavIryAtarAya karma 1 jisake nudayase samyagraha STI, deza vRtti dharmAdi kriyA na kara sake, so bAla paMmita vIyAMtarAya karma, jisake nudayase samyam dRSTI sAdhu mokSa mArgakI saMpUrNa kriyA na kara sake, so paMmita vIyA~tarAya karma, atha aMtarAya karmake baMdha hetu likhatehai. zrI jina pratimAkI pujAkA niSedha kare, utsUtrakI prarUpaNA kare, anya jIvAM ko kumArgameM pravargave, hiMsAdika Agaraha pApa sevanemeM tatpara hove tathA anya jIvAMkoM dAna lA nAdikakA aMtarAya kare, so jIva aMtarAya karma bAMdhe. iti aMtarAya karma 8. isa tareM ATha karmakI ekaso amatAlIsa 14 karma prakRtike nadayase jIvoMke zarIrAdikakI vicitra racanA hotIhai, jaiseM AhArake khAne se zarIramai jaise jaiseM raMga aura pramANa saMyukta hAma, nazA, jAla,AMkhake pamade mastakake vicitra avayabapaNe tisa AhArakA rasa pariNamatA hai, yaha sarva karmAke udayase zarIrakI sAmarthyaseM hotA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 hai, paraMtu yahAM Izvara nahI kubannI kartAhai, taiseMhI kAla 1 svannAva niyati 3 karma / nadyama 5 ina pAMco kAraNoMseM jagatakI vicitra racanA ho rahIhai. jekara Izvara vAdI loka zna pUrvokta pAMco ke samavAyako nAma Izvara kahate hove, taba to hamannI aise IzvarakoM kA mAnatehai. isake sivAya anya ko kartA nahIhai, jekara koi kahe jai nIyoMne svakapola kalpanAseM karmAke neda banA ra. khehai. yaha kahanA mahA mithyAhai, kyoMki kAryAnu mAnaseM jo jainIyone karmake neda mAnehai ve sarva siDa hotehai, aura pUrvokta sarva karmake neda sarvajJa vItarAgane pratyakSa kevala jJAnaseM dekhehai. ina kamauke sivAya jagatakI vicitra racanA kadApi nahI si hovegI, isa vAste sujJa lokoko arihaMta praNIta mata aMgIkAra karanA ucitahai, aura Izvara vItarAga sarvajJa kisI pramANaseMnI jagatakA karttA siha nahI hotAhai, jisakA svarUpa Upara likha Aye hai. pra. 155-jaina matake graMtha zrI mahAvIra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 jIseM leke zrI devagiNitamAzraNa taka kaMThAgra rahai kyoMkara mAne jAve, aura zvetAMbara mataM mUla kA hai aura digaMbara mata pIseM nikalA, isa ka panameM kyA pramANa hai. na.-jaina matake AcArya sarva matoMke AcAryoMseM adhika buddhimAna the, aura digaMbarAcAryoM se zvetAMbara matake AcArya adhika budhmiAna A tmajJAnI the, arthAt bahuta kAlataka kaMgana jJAna rakhane meM zaktimAna the, kyoMki digaMbara matake tona pustaka dhavala 70000 zloka pramANa 1 jayadhavala 60000 zloka pramANa mahAdhavala 40000 zloka pramANa 3 zrI vIrAt 683 varSe jyaiSThazudi 5 ke dina nUtavali 1 puSpadaMtanAmeM do sAdhuyoMne likhe the, aura zvetAMbara matake pustaka giNatImeM aura svarUpameM alaga alaga eka koTi 10000000 pAMcasau AcAryone milake aura hajAroM sAmAnya sAdhuyoMne zrI virAt eG0 varSe vallanI nagarImeM likhe the, aura baukSmatake pustakato zrI vIrAt thomeseM varSoM pIvhI likhe gayethe, jinokI buddhi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 alpa thI tinone apane matake pustaka jaladIseM likha lIne, aura jinokI mahA prauDha dhAraNA ka raneko zaktivAlI bujhthiI tinoMne pIseM likhe. yaha anumAnaseM siha hai, aura digaMbara matameM zrI mahAvIrake gaNadharAdi ziSyoMseM leke 585 varSa takake kAla laga hue hajAroM AcAryomeseM kisI AcAryakA racA huA ko pustaka vA kisI pu stakakA sthala nahI hai, isa vAste digaMbara mata pIseM natpanna huA hai. pra.156-devagiNikSamAzramaNaneM jo jJAna pustakoMme likhAhai, so AcAryoMkI avivinna paraM parAyaseM calA AyA so likhA hai, paraM svakapola kalpita nahI likhA, isameM kyA pramANa hai, ji sase jainamatakA jJAna satya mAnA jAve. u.-janarala kaniMgahAma sAhiba tathA mAtara hA~ranala tathA mAktara bUlara pramukhoMne mathurA nagarImeMse purAnI zrI mahAvIrasvAmikI pratimA kI palAMDI UparaseM tathA kitaneka purAne stanoM UparaseM jo jUne jainamata. sabaMdhI lekha apanI svaca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1e4 buddhike prannAvase vAMcake pragaTa kare hai, aura aMgrejI pustakoMmeM gapake prasidhda karehai tina jUne se khoMse nisaMdeha siha hotAhai ki, zrI mahAvIrajI se leke zrI devagiNikSamAzramaNa taka jaina zvetAMbara matake AcArya kaMgana jJAna rakhane meM bahuta nadyamI aura AtmajJAnI the, isa vAste hama jaina matavAle pUrvokta yUropIyana vidvAnokA bahuta nupakAra mAnate hai, aura muMbai samAcAra patravAlA nI tina lekhoMkoM bAMcake apane saMvat 1e44 ke varSAke cAra mAsake eka pratidina pragaTa hote patrameM likhatAhai ki, jainamatakA kalpasUtra kitaneka loka kalpita mAnate the, paraMtu ina lekhoMseM jaina matakA kalpasUtra sabA siha hotA hai. pra. 157-va lekha kaunaseMhai, jinakA jikara Apa Upale praznottarameM likha Ae hai, aura tina lekhoMseM tumArA pUrvokta kathana kyoMkara siha hotA hai. na.-ve lekha jaise mAtara bUlara sAhibane sudhArake likhe aura jaise hamakoM gujarAtI nA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 pAtarame nASAMtara karttAne dIyehai taiseMhI likhatehai, yeha pUrvokta lekha sara e. kaniMgahAmakeM Acinalojikala (prAcIna kAlakI rahI hu vastuyoM sa baMdhI) riporTakA pustaka 8 AThamemeM citra 1315 terame caudaveM taka pragaTa kare hue mathurAMke zilA lekha tinameM kevala jaina sAdhuyoMkA saMpradAya AcAryoMkI paMktiyAM tathA zAkhAyoM likhI huzhai, ke vala itanAho nahI likhA huAhai, kiMtu kalpasu. trameM je navagaNa (gaDa) tathA kula tathA zAkhAyoM kahIhai, sonnI likhI huzhai, ina lekhoMme jo saMvat likhA huA hai, so hiMdusthAna aura sIdhIyA dezake vIcake rAjA kanizka 1 havizka 2 aura vAsudeva 3 inake samayake saMvat likhe huehai aura aba taka ina saMvatokI zaruAta nizcita nahI huhai, tonI yaha nizcaya kaha sakate hai ki yeha hiM'sthAna aura sothIyA dezake rAjAyoMkA rAjya isavIsanake prathama saikake aMtaseM aura dUsare saike ke pahile pauNenAgase kama nahI TharA saktehai, kyoM ki kanizka sana zavIsanake 78 vA ue me va Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 rSamai gaddI para baiga siha huAhai, aura kitaneka lekhoMme ina rAjAyoMkA saMvat nahI hai, so lekha ina rAjAyoMke rAjyase pahileMkA hai, aise mAktara bUlara sAhiba kahatA hai. prathama lekha sudharA huA nIce likhA jAtA hai. siii| saM 20 / grAmA 1 / di 10+5 / koTTi. yato, gaNato, vANiyato, kulato. vaerito, zA. khAto, zirikAto, natito vAcakasya aryasaMgha siMhasya nirva" naMdanilasya....vi.-lasya koDaM. bikiya, jayavAlasya, devadAsasya, nAgadinasya ca nAgadinAye, ca mAtu zrAvikAye dinAye dAnaM / / vaImAna pratimA. isa pAThakA tarajumA rUpa artha nIce likhate hai. "phateha" saMvat 20 kA nabha kAlakA mAsa 1 pahilA miti 15 jyavala (jaya pAla)kI mAtA bI....lAkI strI datilako (beTI) arthAt (dinA athavA dattA) devadAsa aura nAgadina athavA nAgadatta) tathA nAgadinA (arthAt nAgadinnA athavA nAgadattA) kI saMsArika strI ziSyakI bakSIsa kIrtimAna vaImAnakI pratimA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 (yaha pratimA) kauTika gahameMse vANija nAme ku lameMseM vairI zAkhAkA sIrIkA nAgake Arya saMgha siMhakI nirvaratana hai, arthAt pratiSTita hai.|| iti mAktara vUlara // atha dUsarA lekha. namo arahaMtAnaM, namo si jJAnaM, saM. 60 + 2 gra. 3 di. 5 etAye purvAyerAra kasya aryakakasagha stasya ziSyA AtApeko gaha varI yasya nirvatana catuvasyana saMghasya yA dinA paminA (no. 1) ga. (1 ? vaihikA ye datti // sakA tarajamA / arahaMtane praNAma, siine praNA. ma, saMvata 62 yaha tArIkha hiMjasthAna aura sIthI zrA bocake rAjAyoMke saMvatke sAtha sabaMdha nahI rakhatI hai, paraMtu tinoMse pahileMke kisI rAjekA saMvat hai, kyoMki isa lekhakI lipI bahuta asala hai. nazna kAlakA tIsarA mAsa 3 miti 5 UparakI tArIkhameM jisa samudAyameM cAra vargakA sa. mAveza hotAhai, tisa samudAyake napatnoga vAste athavA hareka vargake vAste. ekaika hissA isa pra. mANase ek| yA / dene meM AyA thaa| yaa| yaha kyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vastu hovegI so maiM nahIM jAnatA hUM, pati noga athavA pati nAga ina donoMmeMseM kaunasA zabda pasiMda karane yogya hai ke nahI, yahanI maiM nahI kaha saktAhUM (A) AtapIko gahavarorArA (rAdhA) kArahIsa Arya-karka saghasta (Arya-karka saghazI ta) kA ziSyakA nirvatana (hozke) vazhIka (a zravA vAhItA) ko badIsa, yaha nAma tomake isa pramANe alaga kara sakte hai, AtapIka-augahabaArya / pIke nAgameM yaha pragaTa hai ki nirvatana yAke sAtha ekahI vinnaktimeM hai, tisa vAste anya dUsare lekhomeMnI bahuta karake aisIhI patike lekha likhe hue hai, nirvartayatikA artha sAmAnya rIte so raju karatA hai, athavA so pUrA karatA hai aisA hai, tisase bahuta karake aise batalAtA hai ke dInI hui vastu raju karanemeM AzthI, arthAt jisa A cAryakA nAma Age AvegA tisakI zvAseM arpa Na karanemeM AzthI, athavA tisase so pUrI kara. nemeM AzthI. gaNato, kulatoM ityAdi pAMcamI vi naktike rUpa viyojaka artha meM lene cAhiye, syez Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2ee jarakA saMskRtakI vAkya racanAkA pustaka 116 / 1 dekho / iti mAktara khUlara. atha tosarA lekh| siI mahArAjasya kanizkasya rAjye saMvatsare navameM // // mAse pratha 1 divase 5 asyAM pUrvAye koTiyato, gaNato, vANiyato, kulato, vazrIto, sAkhAto vAcakasya nAganaMdi sanivaratanaM brahmadhU. tuye nahimitasa kuTuMbiniye vikaTAye zrI vAImA nasya pratimA kAritA sarva satvAnaM hita sukhAye, yaha lekha zrI mahAvIrakI pratimA kaparahai / isa kA tarajamA nIce likhatehai // phateha mahArAjA kanizyake rAjyameM e navameM varSameMkA 1 pahile mahInemeM miti 5 pAMcamImeM brahmAkI beTI aura naTTimita (naTTimitra) ko strI vikaTA nAmakIneM sarva jIvAMke kalyANa tathA sukhake vAste kIrtimAna vaImAnakI pratimA karavAI hai, yaha pratimA koTika gaNa (ga) kA vANija kulakA aura va zarI zAkhAkA AcArya nAganaMdikI nirvatana hai, (pratiSTitahai), aba jo hama kalpasUtra tarpha najara karIye to tisa mUla pratake patre / 01-02 / isa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 vI. i. vAlyuma (pustaka) 22 patre ze, hamakoM mAlama hotAhaiki suThiya vA susthita nAme A. cArya zrI mahAvorake Agme paTTake adhikArIne kauTika nAme gaNa (gaba) sthApana karAyA, tisake vinnAga rUpa cAra zAkhA tathA cAra kula hUe, ji sakI tIsarI zAkhA vazrothI aura tosarA vANi ja nAme kulathA, yaha pragaTa haiki gaNa kula tathA zAkhAke nAma mathurAMke lekhoMmeM jo likhehai ve ka spasUtrake sAtha milate Atehai. koTiyakubaka ko moyakA purAnA rUpahai, paraMtu isa bAtakI nakala lenI rasikahaiki vazrI zAkhA sIrIkAnattI (strI kAnakti) jo naMbara 6 ke lekhameM likhI huzhai ti sake nAma kA kalpasUtrake jAnane meM nahIM thA, arthAt jaba kalpasUtra huAthA tisa samayameM so nAga nahI thA. yaha khAlI sthAna aisAhaiki jo muhakI daMta kathA (paraMparAyaseM calA pAyA kathana) se likhIhU yAdagIrIseM mAluma hotAhai. iti mA ktara bUlara // atha cauthA lekha // saMvatsare e va........ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ___www.umaragyanbhandar.com Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 sya kuTubani, vadAnasya vodhuya....ka....gaNatA ....vahukato, kAlAto, masamAto, zAkhAtA.... sanikAya natigAlAe thavAni....siha-sa 5 he 1 di 10+2 asya pUrvA yekoTo....isa lekhakI lInI huI nakala mere vasame nahIMhai, isa vAste isakA pUrNa rUpa mai sthApana nahIM kara sakatAhUM, paraMtu paMktike eka Tukameke dekhaneseM aisA anumAna ho sakatAhaike yaha arpaNa karanekA kAma eka strIseM hUAthA, te strI eka puruSako vahu (kuTuMbano) tarI ke aura dUsareke beTekI bahu (vadhu) tarIke likhane meM aayo|| dUsarI paMktikA prathama sudhAre sAtha lekha nIce likhe mUjaba hotAhai // koToyato gaNa to (prazna) vAhanakato kulato maUmAto sAkhAto....sanIkAyeke samAjameM koToya gachake prazna vAhanakI madhyama zAkhAmeMke koTIya aura praznavA hanakaye do nAma hoveMge, aiseM mujhakoM nisaMdeha mAluma hotAhai, kyoMki isa lekhakI khAlI jagA tisa pUrvokta zabda likhanese barAbara pUrI hojAtI hai, aura dUsarA kAraNa yahahai ki kalpasUtra esa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 vo. i. patra-253 memeM madhyama zAkhA viSayaka hakIkatanno pUrvoktahI sUcana karatIhai, yaha kalpa sUtra apanekoM ese janAtAhaiki susthita aura tu. pratibudhakA dUsarA ziSya prIyagraMtha sthavira madhyamA zAkhA sthApana karotho, hamakoM ina lekhoparase mA luma hotAhaike prophesara jekUbIkA karA huA gaNa, kula tathA zAkhAyoko saMjJAkA khulAsA kharAhai, aura prathama saMjJA zAlA batAtohai, dUsarI AcAryoM kI paMkti aura tojo paMktimeMse alaga ho gaz, zAkhA batAvehai, tisase aisA siha hotA hai, kalpa sUtrameM gaNa (gaDa) tathA kula jaNAyA vinA jo zAkhAyoMkA nAma likhatAhai, so zAkhA isa kaparalye pirale gaNake tAbekI honI cAhiye, aura tisako utpatti tisa gachake eka kulameMse huza ho cAhiye, isa vAste madhyama zAkhA nisaMdeha kauTika gachameM samAi huzthI, aura tisake eka kulameMseM phaTI hui vAMkI zAkhAthI ke jisake bI cakA cauthA kula praznavAhanaka arthAt paNahavAha gaya kahalAtAhai, isa anumAnakI satyatA karane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 vAlA rAjazekhara apane race prabaMdha kozameM jo koza tinoMmeM vikrama saMvat 1405 meM racA hai, tisakI samAptimeM apanI dharma saMbaMdhI nalAda vi ki likho hui hakIkataseM sAbUta hotI hai, so apanekoM janAtA hai ki mai koTika gae praznavA hana kula madhyama zAkhA harSapurIya ga aura mala dhArI saMtAna, jo maladhArI nAma ajayadevasUrikoM virada milA thA, tisameMse huM // 1, 2, ke piba le zabdoMko sudhAre karanemeM meM samartha nahIhuM, paraM tu itanA to kaha saktAhuMke yaha bakSIsa staMnokI likhI huI mAluma hoto hai, 5, koTiya gae aMta naMbara 2 meM likhA huA mAluma hotAhai, jahAM 1, 1, ko 2 dUsarI tarphako yathArtha nakala noce pramANe vaMcAtIhai, si6 = sa 5 he 1 dI 10+2 asya puravAye koTo.... sara e. kaniMgahAmakI lonI hui nakala se maiM pibale zabda sudhAra saktAhUM, so aiseM asyApuravA koTa (ya) mAluma hotA hai, paraMtu TakArake UparakA svara spaSTa mAluma nahI hotA hai, aura yakArake vAme tarphakA sthAna thomAsAhI mA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 luma hotA hai // 6 eka Ageke gaNakA tathA tisake eka kulake nAmoMkA apabhraMsarUpa naMbara 10 vAlA citra caudavameM 14 mAluma hotA hai, jahAM yathArtha nakala nIce likhe pramANe vAMcane meM AtI hai // paMkti pahilI // sa 10+ gramo 20 etAsaya puravAyevaraNegatIpetAvamIkAkulavacakasya rehenadIsyalAsasyasenasyanIvatanaMsAvakada // paMkti dUsarI // pazAnavadhayagoha.. ga. na....prapA.. nA.. mAta.... // maiM nisaMdeha kahatAhUMke gatI nUlaseM vAMcanemeM AyA hai, aura so kharekharA gaNe hai, jekara isatare hoveto varaNeno isa sarISAhI zabda cAraNeke badale nUlaseM vAMcane meM AyA honA cAhiye, kyoMki yaha gaNa jo kalpasUtra esa. vI.i. vAlyuma patre ze1 pramANe prArya sudastikA pAMca mA ziSya zrI guptase sthApana huAthA, tisakA dUsarA kula prItirmika hai, (patre. ze) yaha sa hajase mAluma hotA haiki, yaha nAma petivamika kukhake AcAryakA saMyukta nAma petibamika kula vAcakasyameM gupta rahA hUA hai. joke petivamika Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 saMnnavita zabdahai, aura saMskRta prati varmikake darzaka dAkhala prItivarmanakA sAdhika zabda takSita miNatImeM karIetonI maiM aise mAnatAhUMke yaha yathArtha nakalako khAmo Upara tathA dha aura va kI bIcameM nijIkake milate hue kapara vicAra karatAM, so badalAke petidhamika honA cAhiye, vAMca meM dUsarI nUla yaha AcAryake nAmameM jahAM ha ke Upara e-mAta hai so asalI piDale va a. karake peTeMkI hai, isa nAmakA pahilA nAga avasya rehe nahI thA, paraMtu roha thA ke jo roha gupta, rohasena aura anya zabdoMmeM mAluma par3atA hai. dUsarI paMktimeM thomAsAhI sudhAranekA hai, jo prapA yaha adara zubha hoveM aura tinakA zabda banatA hove, tabaTo arpaNakarA huA padArtha eka pANI pInekA gama honA cAhiye, aba meM nIce likhe mujaba thomAsA bIcameM pravepa karanA sUcana karatAI // sa 47 arami 20 etasye puravAye cArapogaNe petIdhamIka kulavAcakasya, rohanadIsya, sisaraya, senasya, nivatanaM sAvaka. dara........ ......... www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 ....prapA (dI) nA....isakA tarajumA nIce likhate hai|| saMvat 47 naSNa kAlakA mahInA 2 dUsarA miti 20Upara likhI mitimeM yaha saMsArI ziSya da....kA.............yaha eka pANI pInekA gama denemeM AyAthA, yaha rohanadI (rohanaMdi)kA ziSya aura cAraNa gaNake petidhamika (pratidharmika) ku lakA AcArya senakA nivatana (hai)| piLalA lekha jo aisohorItIse kalpasatrameM janAyA huA eka gaNa kula tathA zAkhAkA kubaka apabhraMsa aura kare hue nAmAkoM batalAtA hai, so naMbara 20 citra 15kA lekha hai, tisakI asalI nakala nIce likhe mUjaba vaMcAto hai ||pNkti pahilI // sihana namo arahato mahAvIrasye devanAsasya rAjJA vAmudevasya saMvatasare / e.+7 / varSa mAse 4 divase 10+1 e taasyaa||pNkti dUsarI // pUrvavayA aryarehe niyAto gaNa purIdha. kA kula va peta putrIkA te zAkhAto gaNasya arya-devadatta. vana. // paMkti tIsarI // rayaya-kzemasya // paMkti 4 // prkgiiriinne|| paMkti Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 5 mI // kihadiye praja. // paMkti 6 btto|| tasya pra varakasyadhItu varNasya gatva kasyama. yuya mitra [1] sa........dattagA // paMkti mI // ye....vatomaha tIsarI paMktiseM leke sAtamI paMktitAIto sudhArA ho sake taisA hai nahI, aura maiM tinake sudhAraneko mehanatatnI nahIM karatA hUM, kyoMke mere pAsa mujhako madata kare taisI tisakI lInI hu naka la nahIM hai, itanoho TIkA karanI basa hai ke hI paMktimeM beTIkA zabda dhitu aura tisa pIchekA ma. yuyaso bahulatAse (mAtAkA) mAtuyeke badale nU laseM bAMcane meM AyA hai, so lekha yaha batalAtA hai, ke yaha arpaNanI eka strIne karA yA // paMkti / 3 // dUsaro tIsarImeM likhe hue nAmavAle AcA ?ke nAmokoM yaha bakSIsa sAthakA sabaMdha aMdheremeM rahatA hai pirale bAra biMJyeko jage dUsarA namaskAra namo nagavato mahAvIrasyako prAyeM raho hara hai, prathama paMktimeM siio ke badale nizcita zabda prAyeM karake siiM hai, sara e. kaniMgahAme A bAMcA huA adara merI samajha mRjaba virAma ke sAtheM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 ma hai, dUsarA mahAvIrAsyekI jageM mahAvIrasya dharanA cAhiye, dUsarI paMktimeM pUrva vayAke badale pUrvavAye gaNake badale gaNato, kAkulavake badale kAkulato Te ke badale petaputrikAto, aura gaNasyake badale gaNisya vAMcanekI jarurIyAta hareka kozkoM pragaTa mAluma pamego, nAmoke sabaMdhameM arya-rehanIya azakya rUpahai, paraMtu jekara apane aise mAnIyeke hako Upara kA asala kharekharA pichale cinhake peTekA hai, tada poDe so aryarohaniya (Arya rohanake tAbekA) athavA Arya rodanane sthApyA huA, arthAt saMskRtameM Arya ro daNa hotA hai, isa nAmakA AcArya jaina daMta kathAmeM ahItare prasiH hai, kalpasUtra esa. vI. i. patra ze1 meM likhe mUjaba so Arya suhastikA pahilA ziSya thA, aura tisane naddeha gaNa sthApa na karA thA. isa gaNakI cAra zAkhA aura bakula huethe, tisakI cauthI zAkhAkA nAma pUrma patri. kA mukhyakarake tisake vistArakI bAbatameM isa lekhake nAma petaputrikAke sAtha mAyeM milatA prA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 // tAhai, aura yaha piDalA nAma sudhArake tisakoM ponapatrikA likhane meM maiM zaMkAnI nahI karatAhUM, soi nAma saMskRtameM paurma patrikAkI barAbara ho vegI, aura so vyAkaraNa pramANe pUrNa patrikA karate hue adhika zuinAma hai, ina grahoM kuloMmeseM parihAsaka nAmanI eka kulahai, jo isa lekhameM kara gae hUe nAma purigha-ka ke sAtha kubaka mila tApaNA batalAtAhai, dUsare milate rUpoM kapara vi cAra karatA hUA maiM yaha saMnavita mAnatAhUM ke, yaha piDalA rUpaparihA.ka ke badale bhUlase vAMcanemeM AyAhai; dUsarI paMktike aMtame puruSakA nAma prAyeM bar3I vinaktimeM hove, aura devadatta va sudhArake devadatasya kara saktehai // aiseM pUrvokta sudhArese prathama do paMktiyAM nIce mUjaba hotIhai // 1 siha (m) namo arahato mahAvIra (a) sy (a) devanAsasyA. 2, pUrvav, (o) y (e) aryaya(o) h (a) niyatAgeNa (to) p (a) ri (hAsa, k (a) kula (to) p (on) ap (a) trikAt (o) sAkhAtogaNa (3) sya aryaya-devadatta (sya) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 na......isakA tarajumA nIce likhe mujaba hovegA. ___ "phateha" devatAyoMkA nAza karatA arahata mahAvIrako praNAma (yaha guNa vAcaka nAmake kha repaNemeM mereko bahuta zakahai, paraMtu tisakA sudhA rA karanekoM meM asamarthahUM) rAjA vAsudevake saMvatuke eja me varSa meM varSARtuke cauthe mahIne meM miti 11 mImeM isa mitimeM................parihAsaka (kula) meM kApona patrikA (pormapatrikA) zAkhA kA arayya-rohane (Aryarohane) sthApana karI zAlA (gaNa) meMkA arayaya devadata (devadatta) e zAlAkA mukhya gnni|| yeha lekha ekalle dekhaneseM yaha siha karatehaike mathurAMke jaina sAdhuyoMne saMvat 5 se e aganave taka vA isavIsana 73 / vA nya se leke sana isavI 166 vA 167 ke bIcameM jainadharmAdhikArI hudevAloMne paraspara eka saMpa ka rAthA, aura tinameseM kitaneka gahoMmeM matAnucA rIyomeM vinAga pamAyA, aura so nAga hareka zAlA (gaNa) kA kitaneka tisake aMdara nAga ha ethe. Upara likhe hUe nAmoM vAle puruSAMko vAcaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 athavA AcAryakA zlakAba milatAhai, jo buSTi nANakake sAtha milatAhai aura so ilakAba (pada vIkA nAma) bahuta prasiha rItIseM jainake jo yati loka sAdhu dharma saMbaMdhI pustakoM zrAvaka sAdhuyoM ko samajhane lAyaka giNaneme Atethe tinako de. nema Atethe, paraMtu jo sAdhu gaNi (AcArya) eka galakA mukhIyA kahane meM AtAyA, tisakA yaha nAro zlakAba thA, aura hAla meMnI pibalIrItI pramANe bame sAdhu mukhya AcAryakoM denemeM AtA hai. zAlA (gaNo) meseM koTika gaNake bahuta phAMTe hai, aura tisake peTe nAga hoke do kula, do sA khAyoM aura eka natti huAhai, isa vAste tisakA bamA laMbA itihAsa honA cAhiye, aura yaha ka hanA adhika nahI hovegA, kyoMki lekhoMke purAve UparaseM tisakI sthApanA apaNe IsavI sanako zUruAtase pahile promeseM thomA kAla eka saiMkamA (so varSa) meM hUzyI, vAcaka aura gaNi sarI pezlakAboMkI tathA IsavI sana pahile saikeke aM tameM asalakI zAlAkI hayAtI batalAbedake tisa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 bakhatameM jaina paMthakI bahuta mudata huAM calatI AtmajJAnokI hayAtI ho cukIzrI (kitanehI kA laseM kaMgana jJAnavAn muniyoki paraMparAyaseM saMtati calo AtIthI) tisa saMtatimeM sAdhu loka tisa vakhatameM apane paMthakI vRddhikI bahuta husyA rIsaM pravRtti rAkhatethe, aura tisa kAlaseM pahileno rAkhI honI cAhiye, jekara tinomeM vAcaka seto yahano saMnnavitahaike kitaneka pustaka vaMcA ne sIkhAne vAste barAbara rItIseM mukarara karA huA saMpradAya tathA dharma sabaMdhI zAstranI thA. ka spasUtrake sAtha milaneseM yeha lekhoM zvetAMbaramatakI daMta kathAkA eka bar3A nAgakoM (zvetAMbarake zAstrake bar3e nAgakoM) banAvaTake zaka (kalaMka) se mukta karate hai, (zvetAbara zAstrake bahuta hisse banAvaTake nahI hai kiMtu asalI sacce hai) aura sthivirAvalike jisa nAga Upara hAlame hama a khtiyAra calA sakte hai, so nAga niHkevala jainake zvetAMbara zAkhAkI vRzkiA narosA rAkhane lA yaka davAla tisameM hayAtI sAbita kara detA hai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 aura tisa nAgameMnI aisIyAM akasmAt bhUle tathA khAmoyoM mAluma hotI hai, ke jaise koi kaM vAyako daMta kathAkoM hAla meM likhatA huA bocame rahI jAe aiseM hama dhAra sakte hai, yaha pariNAma (Aya) prophesara jekobI aura merI mAphaka je sakhasa takarAra karatA hove ke jaina daMta kathA ( jaina zvetAMbara ke likhe hue zAstroMko vAta ) TIkAke asAdhAraNa kAyade heTha nahI rakhanI cAhi ye, arthAt tisameke itihAsa sabaMdhI kathano a zravA dUsare paMthokI daMtakathAmeseM milI huI dUsarI svataMtra khabaroMseM puSTo milatI hove to, so mAnanI cAhiye; aura jo aisI puSTo na hove to jainamanakI kahanI [ syAdavA ] tisakoM lagAnI cAhiye, taiseM sakhasoMkoM nattejana denevAlA hai. ka lpasUtrakI sAthe mathurAM ke zilA lekhoMkA jo mi latApaNA hai, so dUsarI yaha bAtamI taba lAtA hai ki isa mathurAM saharake jainaloka zvetAMbarI the| iti mAtara bUlara || aba dama [isa graMtha ke karttA ] bhI ina lekhoMkoM vAMcake jo kucha samaU hai soi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com - Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 likha dikhalAte hai|| jainamatake vAcaka 1 divAkara 2 damAzramaNa 3 yaha tIno padake nAma jo AcArya gyAre aMga, aura pUrvoke paDhe huethe ti. nakoM dene meM Atethe, jaise namAsvAtivAcaka 1 siisena divAkara e devarkigaNikSamAzramaNa 3; isa vAste mathurAMke zilA lekhoMmeM jo vAcakake nAmase AcArya likhe hai, ve sarva igyAre aMga aura pUrvoke kaMgana jJAnavAle the, aura susthita nAme AcAryakA nAma jo bUlarasAhibane likhAhai to susthita nAme AcArya virAt tIsare sakeme huA hai, tisase koTika yaNakI sthApanA huzhai, aura jo vazrI zAkhA likhI hai so virAt 505 varSe svarga gaye, vanasvAmIseM sthApana huzthI varI zA khAke vinA jo kula aura zAkhAke AcArya sthApanevAle susthita AcAryake laganaga kAlameM hue saMlava hotehai, ina lekhoMkoM dekhake hama apane nA digaMbaroMseM yaha vinato karate hai ki jarA matakA pakSapAta gemake ina lekhoMkI tarpha jarA khyAla karoke zna lekhoMmeM lIkhe hue gaNa, kula zAkhAke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 nAma zvetAMbaroMke kalpasUtra ke sAtha milate hai, vA tumArenI kisI pustakake sAtha milate hai, merI samajhameM to tumAre kisI pustakameM aise gaNa, kula, zAkhAke nAma nahIM hai, je mathurAMke zilA lekhoMke sAtha milate Ave isase yaha nisaMdeha siha hotA hai, ki mathurAMke zilA lekhoMmeM sarva gaNa, kula zAkhA, AcAryoMke nAma zvetAMbaroMke hai, to phera tumAre devanasenAcAryaneM jo darzana sAra graMthameM yaha gAthA likhohaiki battIsa bAsasae, vikkama nivassa, maraNa pattasta, soraThe vallahIe, sevA saMghasa mupano // 1 // __artha. vikramAditya rAjAke marAM ekasau na tIsa 136 varSa pIne soraTha dezakI vallanI naga. rImeM zvetapaTa (zvetAMbara saMgha natpanna huA) yaha kahanAM kyoMkara satya hovegA, isa vAste ina zilA lekhoMse tumArA mata pIseM nikalA si hotA he, isa vAste zrI virAt 60 varSa pI digaMbara matotpatti, isa vAkyaseM zvetAMbarokA kathana satya mAluma hotA hai, aura adhunaka matavAle luMpaka, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 DhuMDhaka, terApaMthI vagere matoMvAloMseMnI hama mitratAse vinatI karate haike, tumannI jarAzna lekhoMkoM bAMcake bicAra karoke zrI mahAvIrajIkI pratimA ke Upara jo rAjA vAsudevakA saMvat e aga. navekA likhA huAhai, aura eka zrI mahAvIrajI kI pratimAkI palAMga Upara rAjA vikramaseM pahile ho gae kisI rAjekA saMvat visakA likhA huAhai, aura ina pratimAke vanavanevAle zrAvaka zrAvikAMke nAma likhe hUehai, aura daza pUrvadhArI AcAryoMke samayake AcAryoke nAma lakhe huuehai| jinoMne ina pratimAko pratiSTA karI hai; to phera tuma loka zAstrAMke artha to jinapratimAke adhi kArameM svakalpanAseM jUThe karake jina pratimAkI nabApanA karateho, paraMtu yaha zilA lekha to tu. mAreseM kadApi jUThe nahI kahe jAeMge, kyoMke ina zilA lekhoMkoM sarva yUropIyana aMgreja sarva vidhAnone satya karake mAnehai, isa vAste mAnuSya janma phera pAnA purkhanahai, aura thome dinakI jiM dagIhai, isa vAste pakSapAta bomake tuma saccA dharma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 tapa galAdi goMkA mAno, aura svakapola ka. lpita bAvIsa 22 TolekA paMtha aura terApaMthIyoM kA mata bagema devo, yaha hita zikSA maiM ApakoM apane priya baMdhava mAnake likhIhai / pra. 157-hamAre sunane meM aisA AyAhaiki jainamatameM jo pramANa aMgula (narata cakrIkA aMgula) so natsedhAMgula (mahAvIrasvAmikA AdhAaMgula) se cArasau guNA adhikahai, isa vAste natsedhAMgulake yojanaseM pramANAMgulakA yojana cArasau guNA adhikahai, aise pramANa yojanase za SannadevakI vinotA nagarI lAMbI bArAM yojana aura caumI nava yojana pramANathI jaba ina yojanAke natsejJAMgulake pramANase kosa karIye, taba 15000 cauda hajAra cAraso kosa vinItA cauDo aura 15200 kosa laMbI siAha hotohai, jaba eka naga rI vinitA itanI bamI siha hU, tabato ameri kA, apharIkA, rUsa, cIna, hiMdusthAna pramukha sarva dezoMmeM ekahI nagarI hUra, aura kitaneka to cArasau guNeseMnI saMtoSa nahI pAtehai, to eka hajAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 guNA natsedha yojanase pramANa yojana mAnate hai, taba to vinItA 36000 hajAra kosa caumI aura UG000 hajAra kosa lAMbI siAha hotI hai, isa kAlake lokato isa kathanako eka moTI gappa sa mAna samajheMge, isa vAste Apase yaha prazna pUbate hai ki jainamatake zAstra mujaba Apa kitanA bamA pramANa aMgulakA yojana mAnateho ? na. jainamatake zAstra pramANe to vinotA nagarI aura dArakAMkA mApA aura sarva hopa, samujha, naraka, vimAna. parvata pramukhakA mApA jisa pramANa yojanaseM kahAhai so pramANa yojana nutsedhAMgulake yojanase daza guNA aura zrI mahAvI rasvAmoke hAtha pramANase do hajAra dhanuSake eka kosa samAna (zrI mahAvIrasvAmIke mApeseM savA yojana) pAMca kosa jo kSetra hove so pramANa yo jana eka hotAhai, aise pramANa yojanase pUrvokta vinItA jaMbU ghopAdikA mApAhai, isa hisAbase vinItA dhArakAMdi nagarIyAM zrI mahAvIrake pramA ke kosoMseM caumIyAM e paitAlIsa kosa aura Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laMbIyAM sAThakosa pramANa siha hotIyAM hai itanI bamI nagarIko koznI buddhimAn gappa nahI kaha sakatAhai, kyoMki pIle kAlameM kanoja nagaromeM 30000 tIsa hajAra ukAno to pAna vecanevAloM kI thI, aise itihAsa likhanevAle likhatehai to, so nagara bahuta bamA honA cAhiye. anyannI isa kAlameM paikina naMdana pramukha bame bame nagara sune jAtehai, ..o cauthe tIsare Arake nagara inase a. dhika bame hove to kyA Azcarya hai, aura jo cArasau guNA tasyA eka hajAra guNA natsedhAMgulake yojanaseM pramANAMgulakA yojana mAnate hai, vaizA strake mataseM nahI hai, jo zrI anuyogadvAra sUtrake mUla pATha meM aisA pATha hai, natsedhAMgulaseM sahassaguNaM pramANaM gulaMnavati isa pAThakA yaha abhiprAya hai ki eka pramANAMgula natsedhAMgulaseM cArasau guNIto lAMbI hai, aura aDhAi natsedhAMgula pramANa caumo hai, aura eka natsedhAMgula pramANa jAmI [moTI] hai, isa pramANa aMgulake jaba natsedhAMgula pramANa sUcI karoye taba pramANAMgulake tIna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 Tukame karIye, taba eka TukamA eka natseghAMgula pramANa caukA aura eka natsedhAMgula pramANa jAmA (moTA) aura cAra sau natseghAMgulakA laMbA hotA hai, aisAhI dUsarA TukakA hotA hai, aura tIsarA TukamA eka natsevAMgula pramANa caumA aura itanAhI jAmA (moTA ) aura doso utsedhAMgula pra mArA laMbA hotA hai, aba ina tInoM TukamoMkoM ka maseM jomoye taba eka natseghAMgula pramANa como aura eka natsedhAMgula pramANa jAmI (moTI ) aura eka hajAra natsedhAMgula pramAsa lAMbI sUcI hotI hai, anuyogadvAra meM jo mUla pATha hajAra guNI kahatA hai, so isa pUrvokta sUcIkI apekSA se kahatA haiM, paraMtu pramANAMgulakA svarUpa nahI hai, pramANAM jaisI Upara cArasau guNa likha Ae hai taisI hai, isa cArasau guNI pramANAMgula se ruSanadeva bharata kI avagAhanAdikA mApAhai, paraMtu vinItA, dvArakAM, pRthvI, parvata, vimAna, chopa, sAgaroMkA mApA hajAra guNI vA cArasau guNI aMgulaseM nahI hai, ina nagage chopAdikakA mApA to pramANAMgula Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 aDhAi natseMdhAMgula pramANa caumI hai, tisase mApA karA hai, yaha jainamatake sihAMtakArokA mata hai, paraMtu cArasau tathA eka hajAra guNI natsedhAMgula se vinItA, hArakAM, dvIpa, sAgara, vimAna, parvatokA mApA karanAM yaha jena sihAMta kA mata nahI he, yaha kathana jinadAsa gaNi damAzramaNajo zrI anuyogadvArakI cUrmi meM likhate hai, tathA ca cUrmikA pAThaH jeapamANaMgulAnapuDhavAyapamANApiGati teapamANaMgulavikaMneNANeyavAnapuNa sUra aMguleNaMtieyaMcavivattaguNaeNakezeassajaMpu raaminnNtiannensuuaNgulmaannegnsuttnnnniyNtN|| isa pAThako nASA // jisa pramANAMgulaseM pRthvI, parvata, dIpAdikA pramANa karIye hai so pramANAMgu lakA jo viskaMna (caumApaNA) aDhAi natsedha AM gula pramANase karanA, paraMtu sUcI AMgulaseM pRthvI AdikakA pramANa na karanA, aura kitaneka aiseM kahate hai ki eka pramANAMgulameM eka hajAra natsedhAM gula mAve, aise pramANAMgulaseM mApanAM, aura anya AcArya aiseM kahatA hai ki natsedhAMgulaseM cArasau Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNI aiseM pramANAMgulaseM pRthvI AdikakA mApA karanA, aba cUrmikAra kahatA hai ki ye donoM mata hajAra guNo aMgula aura cArasau guNI aMgulake mApeseM pRthvI Adikake mApaneke mata, sUtra na. Nita nahI (sizaMta sammata nahI) hai, aura aMgula sattarI prakaraNake kartA zrI municaMda sUrijI (jo ke vikrama saMvat 1161 me vidyamAna the) zna pUvokta dono matoMkoM daSaNa detehai tathAca ttpaatthH|| kiMcamayesudosuvimagahaMgakaliMgamA AsavvepAyeNAriyadesAegaMmiyajoyaNehuMti // 16 // gAthA // isakI vyAkhyA // jekara aiseM mAnIyeke eka pra. mANa aMgulameM eka sahastra natsedhAMgula athavA cA rasau natsedhAMgula mAve, aise yojanoMse pRthvI A dika mApIe, tabato prAyeM magadhadeza, aMgadeza, kaliMgadezAdi sarva Arya deza ekahI yojanameM mA jAveMge, isa vAste dazaguNeM natsedhAMgulake vikaMnaMpaNeseM mApanA satya hai, isa carcAseM adhika pAMcasau dhanuSakI AvagAhanA vAle loka isa ge TeseM pramANavAsI nagarImeM kyoMkara mAveMge, aura Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 dvArakAMke karor3oM ghara kaiseM mAveMge, aura cakravartI ke ganave e6 karoma gAma isa geTese naratakhaMjhameM kyoMkara vaseMge, inake nattara aMgulasattarImeM bahuta ahItareMseM dIne hai, so aMgulasattarI vAMcake dekhanAM, ciMtA pUrvokta nahI karanI, yaha merA isa pra. bhottarakA lekha buddhimAnoMkoM to saMtoSakAraka hovegA, aura asat rUDhoke mAnanevAloMkoM aJcanA janaka hovegA, isI tare anyatno jainamatako kitanIka vAte asatarUDhIseM zAstrase jo virUi hai, so mAna rarako hai, tinadA svarUpa ihAM nahI likhate hai. pra. 15e-guru kitage prakArake kisa kisa kI napamA samAna aura rUpa 1 napadeza 2 kriyA 3 kaisI aura kaiseke pAsoM dharmopadeza nahI sunanAM. aura kisa pAsoM sunanA cAhiye. na.-isa praznakA uttara saMpUrma nIce mujaba samajha lenAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ 224 eka guru cAsa (nIlacAsa) padI samAna hai. 1 jaiseM cApa pakSImeM rUpa hai, pAMca varma suMdara honeseM aura zakunameMnI dekhane lAyaka hai 1 paraMtu napadeza ( vacana) suMdara nahI hai, 2 kIme Adike khAnese kriyA (cAla) achI nahI hai 3 taisehI ki taneka guru nAmadhArIyomeM rUpa (veSa) to suvihita sAdhukA hai 1 paraM azuH (natsUtra) prarUpaneseM napade za zuH nahI, aura kriyA mUlottara guNa rUpa nahI hai, pramAdasa niravadyAhArAdi nahI gaveSaNa karate hai 3 yaktaM // dagapANaMpupphaphalaMaNesaNiUM gihabaki cAIajayApamisevaMtijazvesavimaMbagAnaraM // 1 // ityAdi / asyArthaH // saJcitta pANI, phUla, phala, aneSaNIya AhAra gRhasthake karttavya jivahiMsA 1 asatya ra corI 3 maithuna 4 parigraha 5 rAtrinoja na snAnAdi asaMyamI prati sevatehai, venI gRhastha tulyaho hai, paraMtu yatike veSakI viTaMbanA karaneseM isa vAtase adhika hai, aise to saMprati kAlame khama Areke pranAvaseM bahUta hai, paraMtu tinake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 mAma nahI likhate hai, atIta kAlameMto aise ku. lavAlakAdikoMke dRSTAMta jAna lene, kulavAlakameM suvihita yatikA veSato thA. 1 paraM mAgadhikA ga NikAke sAtha maithuna karane meM Azakta thA, isa vAste aho kriyA nahothI aura vizAlA naMgAdi mahA AraMnAdikA pravartaka honese napadezanI zurunahI thA, sAmAnya sAdhu honese vA napadezakA tisakoM adhikAra nahI thA, 3 aisehI mahAvratAdi rahita 1 natsUtra prarUpaka (guru kulavAsa tyAgo) so kadApi zui mArga nahI prarUpa zaktAhai 2 nikevala yati veSadhAraka hai 3 iti prathamo guru neda svaru pa kathanaM // 1 // dUsarA guru koMca padI samAna hai. 2 koMcapakSImeM suMdara rUpa nahI hai, dekhane yogya varNAdike annAvase 1 kriyAnI aho nahI, kIme AdikoMke nadaNa karaneseM 2 kevala upadeza (ma dhura dhvani rUpa ) hai 3 aisehI kitaneka guruyoM meM rUpa nahI. cAritriye sAdhu samAna veSake annAva se 1 sata kriyAnI nahI, mahAvrata rahita aura Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ____www.umaragyanbhandar.com Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 pramAdake sevanese 3 paraMtu napadeza zu mArga prarU paNa rUpa hai 3 pramAdameM pake aura parivrAjakake veSadhArI jhapanna tIrthaMkarake pote marIcyAdivat athavA pAsabe Adivat kyoMki pAsabemeM sAdhu samAna kriyA to nahIM hai 1 aura prAyeM subihita sAdhu samAna veSanI nahI, yamuktaM // vabaMdupamile hiyamapANasakannikUlAI ityaadi|arthH-vstr uprati lekhita pramANa rahita sadazaka pachevamI ra khaneseM suvihitakA veSa nahI paraM zuddha prarUpaka hai, eka yathAdekoM varjake pAsabA 1 avasannA 2 kuzIla 3 saMsakta 4 ye cAroM zuH prarUpaka hosa ktehai, paraMtu dina pratidaza jaNokA pratibodhaka naM. diSesarISe isa nAMgemeM na jAnane, kyoMke naM. diSeNake zrAvakakA liMga thA // iti usarA guru svarUpa neda // // tIsarA guru mare samAna hai. 3 umarameM suMdara rupa nahI, kazna varma honese 1 napadeza (tisakA nadAtta madhura svara) nahIM hai / kevala kriyAhai nattama phUloMmeMseM phUloMkoM vinA mukha denese tinakA parimala pInese 3 taisehI kitaneka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 guru yatike veSavAlenI nahIhai / aura upadezaka nI nahI hai / paraMtu kriyA hai, jaise pratyeka bujhA dikoMme pratyekabucha, svayaMbuddha tIrthakarAdi yadyapi sAdhuto hai, paraMtu tIrthagata sAdhuyoMke sAtha pravaca na 1 liMgase 2 sAdharmika nahIM hai, isa vAste yati veSa nI nahI,1 upadezaka nI nahI 5 "dezanA'nA sevakaH pratyekabujhadi rityAgamAt" kriyAto hai, kyoMki tisa navaseMhI moda phala honAhai // iti tRtiyo guru svarUpa neda // 3 // cauthA aru mora samAna hai. 4 jaise morama rUpato hai paMca varNa manohara 1 aura zabda madhura kekArUpa hai / paraM kiyA nahI hai, sAdikoMkojo nakarA kara jAtA hai, nirdaya honese 3 taiseM guruyoM kitanekameM veSa 1 upadezato hai paraMtu sakriyA nahI hai, 3 maMgvAcAryavat // iti cothA guru svarUpa neda // 4 // pAMcamA guru kokolA samAna hai. 5 kokilAmeM suMdara upadeza (zabda) to hai, paM cama svara gAneseM 1 aura kiyA AMbakI mAMjarA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ____www.umaragyanbhandar.com Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 di zuci AhArake khAne rUpahai. tathA caahuH||shraa hAre zucitA, svare madhuratA, nome nirAraMjatA / baMdhI nirmamatA, vane rasikatA, vAcAlatA maadhve|| tyatkA tadhija kokIla, munivaraM duuraatpunHnikN| vaMdate vata khaMjanaM, kRmi nujaM citrA gatiH karma NAM // 1 // paraMtu rUpa nahI kAkAdiseMnI hInarUpa honese 3 taiseMho kitaneka guruyoMmeM samyak kriyA 1napadeza 2 tohai, paraMtu rUpa (sAdhukA veSa) kisI hetuse nahIM hai, sarasvatIke bumAne vAste yati veSa tyAgi kAlikAcArya vat // bhasi pAMcamA guru svarUpa neda // 5 // bahA guru haMsa samAna hai. 6 ___ haMsame rUpa prasiddha hai 1 kriyA kamala nAlA di AhAra karanese achohai 2 paraMtu haMsame upadeza (madhura svara) pika zukAdivat nahI hai 3 taiseM hI kitane eka guruyoMmeM sAdhukA veSa 1 samyak ki yAto hai 3 paraMtu upadeza nahI, gurune napadeza karanekI AjJA nahI donI hai, anadhikArI honeseM dhanyazAlinazadi mahA kRSiyoMvat // iti bana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 guru svarUpa ne // 6 // sAtamA guru popaTa tote samAna hai. 9 totA ihAM bahuvidha zAstra sUkta kathAdi parijJAna prAgalbhyavAn grahaNa karanAM. totA rUpa karake ramaNIya hai 1 kriyA AMba kadalI dAmi pha lAdi zuci AhAra karatA hai. isa vAste hI hai. 2 upadeza vacana madhurAdi totekA prasiddha hai 3 taiseM kitaneka guru veSa 1 upadeza 2 samyaka kriyA. 3 tInoM karake saMyukta hai, zrIjaMbu zrIvajrasvAmyA divat iti sAtamA guru svarUpa bheda ||7|| AThamA guru kAka samAna hai. jaise kAka meM rUpa suMdara nahI hai 1, upadezajI naho, karuyA zabda bolaneseM 2 kriyAno ahI nahI hai, rogI, bUDhe baladAdikoMke prAMkha kaDha lenI, cUMca ragamanI aura jAnavaroMkA rudhira mAMsa, ma lAdi prazuci AdAri doneseM 3 aisa~hI kitaneka guruyoMme rUpa1 upadeza 2 kriyA 3 tInodI nahI hai, azuddha prarUpaka saMyama rahita pAsa Adi jA nane, sarva paratIrthIkanI isI jaMgame jAnane // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 iti AThamA guru svarUpa neda // 7 // inameseM upadeza sunane yogyAyogya kauna hai. ina AgehI nAMgomeM jo naMga kriyA rahita (saMyamarahita) hai ve sarva tyAgane yogya hai, aura jo naMga samyak kriyA sahita hai ve Adarane yogya hai, paraMtu tinameM no jo upadeza vikala naMgahai ve svatArakannI hai, tonI parakoM nahI tArasakte hai, aura je naMga azuHopadezaka hai. veto apanekoM aura zrotAko saMsAra samuzmeM mabonehI vAle hai, isa vAste sarvathA tyAgane yogya hai, aura zuddhopa dezaka, kriyAvAna pada kokilAke dRSTAMta sUcita aMgIkAra karane yogya hai, trIka yogavAlA pada toteke dRSTAMta sUcita sarvaseM nattamahai / aura zubha prarUpaka pAsabAdi cAroMke pAsa napadeza sunanA nI zui guruke annAvase apavAdameM sammata hai. pra. 160-isa jagatameM dharma kitane prakArake aura kaisI upamAseM jAnane cAhiye. na. isa prazrottarakA svarUpa nIce likhe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 yaMtraseM jAnanA dharma pAMca prakArakA hai. eka dharma kaM- isa vana samAna nAstika mtiyoNthe| vana sakA mAnA huA dharma hai, sarvathA zro. mAnahai, jaise mAsAnnI zunna phala nahI detA hai, kaMdherI vanani aura paranavameM narakAdi gatiyoMme Sphala hai. sIkha anarthakoM detA hai, aura isa lo prakArase keva kameM loka niMdA! dhikkAra nRpa daMmAla kAMTo ka-dike nayase isa kukarmI nAstika marake vyApta hotameM praveza karanA muzakala hai. aura neseM lokAMkoM jo isa matameM praveza kara gaye hai, ti vidAraNAdi nakoM sva zvAnusAra madya mAMsAdina anartha jana-kaNa mAta, bahina. beTIko apekSA ka hotA hai,rahita strIyoMse nogAdi viSayake su. aura tisa va-svAdake sukhako laMpaTatAseM tisa nAname praveza nistika matamese nikalanAnI muzakala rgamananI 5-he, isa vAste yaha dharma sarvathA sujhakara hai||1|| janoko tyAgane yogyahai, isa matameM dharmake lakSaNato nahI hai, paraMtu tisake mAnanevAle lokone dharma mAna raskA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 hai, isa vAste isakA nAmantrI dharmahI likhAhai // iti prazrama dharma ned||1|| ekadharmazamI isa vana samAna baukA dharma hai, khejamo vaMbU kyoMki brahmacaryAdi kitanIka sat va kIkara kha/kriyA aura dhyAna yogAbhyAsAdikake dira verI karI karanese marAM pI vyaMtara devatAkI ga. rAdi karake time natpanna honese kubaka zunna sukha mizrita vanArUpa phala nogameM detAhai, tathA coktaM samAnahai yaha bauH zAstre // mRdIzayyA prAtaruvAya vana vishissttpeyaa|| naktaM madhye pAnakaMcA parAnhe // zunna phala nadAdA pANaM zakarAca IrAtrau // mokahI detA hai zvAMta zAkya putreNa dRSTaH // 1 // maNuna kiMtu sAMgaroloyaNaM, nuccA maNunaM, sayaNAsaNaM ma vavvUla phalA-guna, sigAraMsi maNunaM, kAyae di sAmAnya muNI // // ityaadi|| baui matake zA norasa phala detrAnusAre apane zarIrako puSTa karanA, tehai, sAMgaro manake anukUla AhAra, zayyAdikake pakko zuSka nogaseM aura boiniGake pAtrameM koI hui ho ki-mAMsa de deve to tisakono khA lenAM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cit praamAsnAnAvikake karanese pAMco iMDiyoMke khAte hue mo poSanarUpa aura tapa na karanese A. ThI lagatI hai dimeM to mIga (alA) lagatA hai, pa. paraMtu kaMTakAraMtu navAMtarameM durgati Adika anartha korma honese kala natpanna karatAhai, isa vAste yaha vidAraNAdi dharmannI tyAgane yogya hai|| iti dUsaanarthakA hetu rA dharma neda // 2 // hauvehai // 2 // eka dharma parva isa vana samAna tApasa ! naiyAyika, take vanatathA vaizeSika, jaimanIya, sAMkhya, vaiznavA jaMgalI vanAdi Azrita sarva laukika dharma aura samAnahai,isa caraka parivrAjaka inake vicitrapaNe. vanameM thohara,se vicitra prakArakA phalahai so di kaMdhero, kumAkhAtehai, kitaneka vedokta mahA yajJa, ra pramukhake phApazuvadha rUpa snAna homAdi karake dharma la denevAle samAnatehai, ve kaMdhero vanavat hai. parannakahai aura kaM-vameM anartharUpa jinakA prAye phala ho TakAdiseM vi-vegA. aura kitaneka to turamaNoza dAraNa karaNedattarAjAko tare nikevala narakAdi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 se anarthake-phala vAle hote hai / tathAcoktaM Ara. nI janakadeNyake // yevaizhayathA z yajJeSupazunviza 1aura kita-saMtitetathA 2 ityAdi // tathAzukasaM. neka dhava s-vaade|| yUpaM ThittvA, pazUna hatvA, kRtvA lakoke supa rudhira kaI maM, yadyevaM gamyate svarge, naralAza panasa ke kena gmyteH||1|| skaMdhapurANe // sIsamAdi vAradAM bitvA, pazUn hatvA, kRtvA ru kahai,inake phAdhira kardamaM, dagdhvA vanhau tilAjyAdi, lato niHsA citraM svayonilaSyate // 1 // kitaneka rahai, paraMtu viapAtrako azuddha dAna gAyatryAdike ziSTa anartha jApAdi dhava palAzAdivat prAya phala janaka nahIhaidenevAleno sAmagrI vizeSa mile kiM 2 aura kitacit phalajanaka hai, paraM anartha janaka neka verI khe-nahI, vivakSitahai, isa sthala meM pratidina jamo khayarA-lada dAna denevAlA marake hAthI hue di niHsAra sevavat, tathA dAnazAlAdi karAnevAle azunnaphaladetenaMdamaNikAravat aura secanaka hAthIke haikaMTakoMsevi jIva lada nojI brAhmaNavat dRSTAMta dAraNAdi ajAnane // // kitaneka to sAvadya (sa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 niSTake jana-pApa) anuSTAna, tapa, niyama dAnAdi knniihotehai| anyAyase vyopArjana karI kupAtradA aura kitane-nAdi vero khejamIvat kiMcit rAjyA ka kiMpAkA-di asAra zunna phala urkhana bodhipadi kA hIna jAtitva pariNAma virasAdi mukha mIThe p-anrthn| devehai, kauNika pibale na. riNAma navameM tapasvIvat aura jainamati nAma rAma lAmithyAdRSTo susaDhAdi deva gatimeM gae devAnamibahula saMsArI hUe, ve jo mithyA nanekana tapa karanemeM tatpara hue hoe,zsI naMgameM jAnane // 3 // kitaneka kiMpAkAdiko tara asat Agraha deva guruke pratyanIniHsArazuna kAdi nAva vAle tathAvidha taponuSTA zula nAdi karake ekavAra svargAdi phala deke phasavAla kanabahala saMsAra tiryaca narakAdike ukha TakAdika a-denevAle hotehai, gauzAlaka, jamAli nAvase ana-Adivat // // tathA kitaneka naztA rtha janakanahI va vizeSa pAtra guNAdi parijJAna rahi hai| kitanekAta dAna pUjAdi mithyAtvake rAgaseM nAriMga, jaMbI karatehai, ve uMbarAdivat kiMcit rAjya vvA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 ra, karasmAdi | manuSya ke joga samayyAdi asAra zuna madhyama phalA phala hI dete hai, dUsareke naparodhaseM dAna ke vRkSa hai, paraM denevAle suMdara vAlIyekItareM jainadharmA tu anartha ja-zrita jI nidAna sahIta pravidhiseM naka nahIM hai 6 tapa anuSTAna dAnAdi karanevAle jI kitaneka rA- isI jaMga meM jAna lene, caMDa, sUrya vahu yaNa ( khira-putrikAdike dRSTAM / jAna lene // 5 // sI) prAMba, kitaneka tApasAdidharmI bahuta pApa ra priyaMgu pramu* hita taponuSTAna kaMdamUla phalAdi sakha sarasa zu-citta jojana karanevAle alpa tapavAle na puSpa phala nAraMga, jaMbIra, karaNAdi taruvat jyo vAle hai, ye tiSi navanapatyAdi bi madhyama devarddhi sarva mAlakI phaladAyI hai. zrI vIra pibale navoM meM rahita jAnane parivrAjaka pUrNa tApasavat tathA jaina 9 aiseM tAra-mati sarosa gorava pramAda saMyamIzrA tamyatAseM yadi maMsukI vadha karanevAle rUpaka muni ghama, madhyama, maMgu AcAryAdivat // 6 // kitaneka uttama vRkSoM- tAmali kRSiko tareM namra tapa karanekI vicitra vAle caraka parivrAjakAdi dharmavAle Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAse parvatake prAMbAdi vRkravat brahmadevalokAvadhi vanoMkI nI sukha phala dete hai // 7 // ye sarva parvatake vicitratAjA vana samAna kathana kare, paraMtu samyam nanI // 3 // dRSToko ye sarva tyAgane yogyahai // iti tosarA dharma neda // 3 // eka dharma na isa vana samAna zrA (zrAvaka) dharma pavana samAnAsamyaktve pUrvaka bArAMvratAkI apekSA zrAvaka dharmahaiterAsaukaroma adhika neda honese vi. rAjake vanacitra prakArakA samyag guru samIpe aMaMba, jaMbU rA-gokAra karanese parigRhItahai, ajJAna jAdanAdi jAmae lokika dharmaseM adhikahai, aura a ghanya vRkSa haiticAra viSaya kaSAyAdi caura zvApakelA, nAlo dAdikoMse surakSitahai, aura guru napakera sopArI deza AgamAbhyAsAdi karake sadA suAdimadhyama siMcya mAnahai, sau dharma devalokake mAdhavI latA sukha jaghanya phala hai, sulannabodhi ho tamAla elA, nese aura nizcita jaladI sihi sulavaMga caMdanAkhAMke denevAle honeseM aura mithyAgurutagarA dayAtvIke sukhAMseM bahuta sunnaga AnaMdA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 nattama caMpakadi zrAvakoMkI tareM detehai, aura kutkarAja caMpakarSase to jIrNa sehAdikI tareM bArame jAti pADha-acyuta devalokake sukha detehai| isa lAdi phUla tavAste bArAMvrata rUpa zrAi (zrAvaka) ru vicitra hai, dharma yatnase aMgIkAra gRhastha lokone ye sarva giri karanA, aura adhika adhika zubhanAvanake vRkosevoMseM pAlanAM ArAdhanAM cAhiye / sIMce, pAle ti cauthA dharma neda // 4 // hue honeseM a dhika phala, pa tra puSpavAle hai, sadA sarasa bahu mole phalAdi dete hai // 4 // eka dharma de isa vana samAna cAritra dharmanI pu. vatAke vanasalAka bakuza kuzIla nirmatha snAtakA mAna sAdhu dhadi vicitra nedamaya hai, virAdhaka zrAma hai. devatA-vaka sAdhuyoMkA dharma tosare mithyAtva ke vanameM devadharmameM graha karanese isa dharmameM avi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 // tAyoMkI tArarAdhaka yati dharmavAle jAnane, tinakoM tAmyatAse zAjaghanya saudharma devalokake sukharUpa pha di mAnoke lahai. ArAdhika zrAvaka dharmavAleseM a krImAkaraneke dhika aura bArA kalpa devaloka, nava naMdana vanAdiveyakAdi madhyama sukha aura natkameMnI rAjA-Tato anuttara vimAnake sukha saMsArike vanavat jaka aura saMsArAtIta mokSa phala detehai, ghanya,madhyama,isa vAste te yaha dharma sarva zaktise uttamavRta ho uttarottara adhika adhika ArAdhanA tehai,sarva zatu cAhiye, yaha sarva dharmAseM nattama dharmahai, ke phalavAna yaha kathana napadeza ratnAkarase kiMcit vRdoMke hone-likhAhai // se aura devatAke pratnAvase sarva roga viSAdi dUra kare. manaciM tita rUpa karaNa jarA pa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lita nAzaka ityAdi bahu pranAvavAlI uSadhIyAM patra phalAdikarake saMyuktahai, pibale sarva va. nosa yaha pradhAna vana hai| iti pAcamA dharma neda // 5 // pra. 161-jo jainamatameM rAje jainadharmI hote hoveMge, ve jainadharma kyoMkara pAla sakte hoveM. ge, kyoMki jainadharma rAjyadharmakA virodhI hamakoM mAluma hotAhai. na-gRhasthAvasthAkA jainadharma rAjyadharma (rA jyanIti) kA virodhI nahI hai. kyoMki rAjyadharma caura yAra khUnI asatyanASo pramukhAko kAyade mU jaba daMga denAhai. isa rAjyanItikA jainarAjAke prathama sthUla jIvahiMsA rUpa vratakA virodha nahI hai, kyoMki prathama vratameM niraparAdhikoM nahI mA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 ranA aisA tyAma hai, aura caura yAra khUnI asatya nApI Adika anyAya karanevAleto rAjAke a. parAdhI hai, isa vAsle tinake yathArtha daMga deneseM jaina dharmI rAjAkA prathama vrata jaMga nahIM hotAhai, isI tare apane aparAdhi rAjAke sAtha lamA karanese nI vrata jaMga nahIM hotAhai. ceTaka mahArAja saMpra ti kumArapAlAdivat, aura jainadharmI rAje bArAMbatarUpa gRhasthakA dharma bahuta alI tarese pAlate the, jaise rAjA kumArapAlane pAle. ma. 162-kumArapAla rAjAne bArAMvrata kisa tareMke kare, aura pAkhe the. na.-zrI kumArapAla rAjAke zrI samyakta mUla bArAMvrata pAlanake the|| trikAla jina pUjA. 1 aSTamI caturdazImeM poSadhopavAsake pAraNemeM jo dekhane meM koI puruSa AyA tisako yathArtha vRtti dAna dekara saMtoSa karanA aura jo kumArapAlake sAtha poSadha karate the tinako apane AvAsameM pAraNA karAnAM 3 TUTe hue sAdharmikakA nakSara ka ranAM, eka hajAra donAra denA / eka varSa meM sAdha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ miyoko eka karoma dInAra dene, aiseM caudaha varSa meM caudaha karoma donAra done 5 aganave lAkha e7 rUpaka nacita dAna meM dIne, bahattara 72 lakSa rUpaka vyake patra nisaMtAna ronevAlIke phAme 7 ikkIsa 21 koza (jJAnanaMDAra) likhavAe - nitya prateM zrI trinuvanapAla vihAra (jo kumArapAlane gana ve e6 karoma rUpakake kharacase jina maMdira banavAyA thA) tisameM snAtrotsava karanA e zrI hemacaMsUrike caraNoMme dvAdazAvarta vaMdana karanA 10 pIne kramase sarva sAdhuyoko vaMdana karanAM 11 jisa zrAvakane pahilA poSadhAdi vrata kare hove tisako vaMdana, mAna, dAnAdi karanAM 12 agaraha dezome amArIpaTaha karAyA 13 nyAya ghaMTA bajAnAM 14 aura agaraha dezoke sivAya anya caudaha dezomeM dhanabalaseM maitrIbalaseM jIva rakSAkA karAnA15 caudahasau cautAlosa 1544 navona jina maMdira banavAe 16 solesau 1600 jIrNa jina maMdirokA nuhAra karAyA 17 sAtavAra tIrtha yAtrA karI 17 aise amyaktakI ArAdhanA karI // pahile va. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 tame saparAdhI vinA mAro aise zabdake kahane se eka upavAsa karanAM 1 dUsare vratame nUlase jUTha bolA jAve to prAcAmlAdi tapa karanAM 2 tIsare vratameM nisaMtAna marekA dhana nahI lenAM 3 cauthe vrata meM jainI huA pIche vivAha karaNekA tyAga aura caumAseke cAra mAsa tridhA zIla pAlanAM, manaseM naMge eka upavAsa karanAM, vacanaseM naMge ekAcAmla, kAya se jaMge ekAzana. eka paranArI sahodara biruda dharanAM. nopaladevI Adi AThoM rANocoMke mare pIche pradhAnAdikoM ke AgrahaseMnI vivAha karanAM nahI, aisA niyama jaMga nahI karA. ArAtrikArtha sonemaya nopaladevIkI mUrtti karavAI, zrI hemacaMzsUrijIe vAsakSepa pUrvaka rAjarSi biruda dInA 4 pAMcame vRtameM ba karomakA sonA, ATha karomakA rUpA, hajAra tulA pramANa maharghya maNiratna, battIsa hajAramaNa ghRta, battIsa hajArama hama tela, lakSA zAli cane, juvAra, mUMga pramukha dhAnyoke mUMDhaka raske pAMca lAkha 500000 azva, pAMca hajAra 5000, hAthI, pAMcasau 500 UMTa, ghara, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 hATa, sannAyAna pAtra gAme vAhinIye sarva alaga alaga pAMcaso pAMcasau raka. gyAreso hAthI1100, paMcAsa hajAra 50000 saMgrAmI ratha, gyAre lAkha 1100000 ghome, agaraha lAkha 1001000 sunnaTa. aiseM sarva sainakA mela raskA. 5 uThe vRtameM varSAkAlameM paTTanake parisarase adhika nahI jAnA 6 sAtameM logopanoga vRtameM madya, mAMsa, madhu, pra kaNa, bahubIja paMcoI baraphala, annaka, anaMtakA ya, ghRta pUrAdi niyama devatAke vinA dInA vastra, phala AhArAdi nahI lenAM. sacitta vastumeM eka pAnakI jAti tisake bIme pATha, rAtrimeM cAroM AhArakA tyAga. varSAkAlameM eka ghata vikRtI lenI, harita zAka sarvakA tyAga. sadA ekAzanaka karanA, parvake dina abrahmacarya sarva sacita vigaya. kA tyAga 7 AThameM vRtameM sAtoM kuvyasana apane dezase kADha dene, 5 navameM tRtameM nannaya kAla sAmAyika karanA, tisake kare hue zrI hemacaMdrasUrike vinA anya janase bolanAM nahI. dinaprate 15 pra. kAza yoga zAstrake 20 vIsa vItarAga stotrake pa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 Dhane e. dazameM tRtameM caturmAsemeM zatrU Upara caDhAi nahI karanI 10 poSadhopavAsameM rAtrimeM kAyotsa rga karanA, poSadhake pAraNe sarva poSadha karanevAloM ko nojana karAnAM 11 atithI saMvinAga vRtameM pukhiye sAdharmi zrAvaka lokAMkA, 73 laha vya kA kara gemnAM, zrI hemacaM'sUrike nattaranekI dharma zAlAmeM jo mukhavastrikAkA pratilekhaka sAdharmikoM 500 pAMcasau ghome aura bArAM mAmakA svAmI karA, sarva mukha vastrikAke pratilekhakAMkoM. 500 pAMcasau gAma dIne 12 ityAdi aneka prakArakI zulakaraNI viveka ziromaNi kumArapAla rAjAne karIyo, yaha guru 1 dharma 2 aura kumArapAlake - tAke svarUpa napadeza ratnAkarase likhe hai, pra. 163-isa hiMsthAnameM jilane paMtha cama rahehai, ve prathama po kisa kramase hUehai, jaise prA bake jAnane meM hove taiseM likha dIjiye? u.-prazrama jhapannadevaseM jeMnadharma calA? pIne sAMkhyamata po vaidika karma kAmakA 3 pIne ve dAMta mata 5 pore pAtaMjali mata e pI naiyAyi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 ka mata 6 pIche baur3amata 7 pIche vaizeSika mata G pIne zaiva mata e poDe vAmIyoMkA mata 10 pIche rAmAnuja mata 11 pIche madhva 12 pIche niMbArka 13 poDe kabIra mata 13 pIche nAnaka mata 15 pIle vallanna mata 16 pIne dAumata 17 pIle rAmAnaMdoyoMkA mata 17 pIne svAminArAyaNakA mata 1e pI brahma samAja mata 20 pI AryA samAja mata dayAnaMda sarasvatone sthApana karA.11 isa kathanameM jainamatake zAstra 1 vedanASya 2 daMta kathA 3 itihAsa ke pustakAdikoMkA pramANa hai // ityalam // ahamadAvAdakA vAsI aura pAlaNapurameM nyAyAdhIza rAjyAdhikArI zrAvaka giradharalA la horAlAi katakitaneka prazna tinake nuttara pA litANeMmeM cAra prakAra mahA saMghake samudAyane A cArya pada datta nAma vijayAnaMda sUri apara prasiH nAma AtmArAma muni kRta samApta huehai / ina sarva praznottaroM meM jo vacana jinAgama virui nUla meM likhA hove tisakA mithyA :kRta detAhuM / sarva sui jana bhAgamAnusAra sudhArake likha dojo, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 aura mere kahe natsUtrakA aparAdha mApha krjo|| iti praznottarAvali nAma graMtha samAptam. (atha guru prazastiH ) (anuSTup vRttam-) zrImadIra jinezasya ziSya ratneSu ghuttamaH sudharma iti nAmnA'nUt paMcamaH gaNabhRt sudhIH 1 ayameva tapAgana mahAzermUlamuccakaiH zeSaH paurastyapaTTasya nUSaNaM vAgvi nUSaNaM 5 paraMparAyAM tasyAsIt zAsanottejakaH pradhIH zrImadvijayasiMhAvhaH karmaH dharma karmaNi- 3 tasya paTTAMbare caMH vijayaH satyapUrvakaH abhUt zreSTha guNagrAmaiH saMsevyaH nikhile janaiH 4 paTTe tadoyake zrImat karpUra vijayAnivaH Asot suyazAH jJAna kiyA pAtraM sadodyamaH 5 tatpaTTa vaMza muktAsu maNirivepsitapradaH sikhaMta hemanikaSaH kSamA vijaya ityanut 6 jinottama padma rUpa kIrti kastUra pUrvakAH vijayAMtA krameNaite babhUvurbujhisAgarAH 7 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14na tasya paTTAkare ciMtA maNiricepsitapradaH maNivijaya nAmA'bhUt ghoreNa tapasAkazaH 7 tato'nat buddhi vijayaH budhyaSTaguNagumphitaH / prastutasyA smadIyasya gaDavaryasya nAyakaH / cakre ziSyeNa tasyeyaM jaina prazrottarAklI sadyuktyA zrImadAnaMda vijayena savistarA 10 saMvat bANa yugAM' ke poSa mAsya'sitade trayodazyAM tizrI ramye vAsare maMgalAtmani 11 pallavi pArzvanAthA'dhiSTite pralhAdanepure sthitvA'yaM pUrmatAMnItaH graMthaH prazrottarAtmakaH 12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhi patra. athdd pAnu lITI. prastAvanA s 38 prapeTe mithAtvaM vAcato h jene h magaTa mithyAtva bAbato jeo mahat chevaTe cAja Avyo se h 222 m m m mahRda chaiTe bAja Acyo che eka hahIroDa AmAnaMda m m herIsaroDa AtmAnaMda qh praznotara sh sattara sittera sh h h goSTI goSTI sarA karA svAmotsAmase khAsovAsa h h h pAMca - 4 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 11. 56. 3. 56 17. 57 12 82 84 (6 88 90. 107. 109 113. 113: 7. 2 v w 16 14 m@ mwn w md 72 6 1 11 114 2 115 19 118 2 118 1.3. 16 VV" ( 2 ) spAhI durbhikSa 15 da va gupta karI ha zrI ka bane prayAha ho hai bhakSaNaka pushaka zAvakoM ka avamI manuSyam ekasau vajaMtro kebala valadeva Ara syAhI durbhikSa devagupta karI hai. zrI kakka bane pravAha nahIM hai bhakSaNa kare pustaka zrAvako ko 120. 127 sUpara 131 paDate 141 dhamana 146 mRr3ha. 160 dezavnatI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com ababhI manuSya meM x bAjIMtro kevala baladeva aura suvara paDhate vamana sUTa dezavatI Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) baMdha 168 19 jugAra (syAdaka) naMdana pramANaM daSaNa AvagAhanA pramAdama zarkarAma (syAdavAda) laMDana pramANAM dUSaNa avagAhanA pramAdame zarkarAmA 222 224 232 11 jana jaina , atala) 33 . Yashoullave M . .. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alchbllo ? ne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com]