Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ moharite saccavayaNassa palimaMthU(ThANaMgasutta,529) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' anusandhAna 65 Adya sampAdaka : DaoN. harivallabha bhAyANI anusandhAna sampAdaka : vijayazIlacandrasUri prAkRtabhASA ane jainasAhitya-viSayaka sampAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA vijJaptipatra-vizeSAGka - khaNDa-4 sampAdaka: vijayazIlacandrasUri samparka: Co. atula eca. kApaDiyA A-9, jAgRti phleTsa, pAlaDI mahAvIra TAvara pAchaLa, amadAvAda-380007 phona : 079-26574981 E-mail:s.samrat2005@gmail.com prakAzaka : kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi, ahamadAbAda prAptisthAna : (1) A. zrIvijayanemisUri jaina svAdhyAya mandira 12, bhagatabAga, jainanagara, navA zAradAmandira roDa, ANaMdajI kalyANajI peDhInI bAjumA, amadAvAda-380007 phona : 079-26622465 (2) sarasvatI pustaka bhaNDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapola, amadAvAda-380001 phona : 079-25356692 RES DINA SI zA prati : 300 mUlya : Rs400-00 zrIhemacandrAcArya kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda 2014 mudraka : kriznA grAphiksa, kirITa harajIbhAI paTela 966, nAraNapurA jUnA gAma, amadAvAda-380013 (phona: 079-27494393)
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana vadhatuM jatuM jJAna, vadhatA jatA tapanI jema, kyAreka citta para bojarUpa banI jAya che. e boja, pachI bandhana banIne cittane baMdhiyAra paNa banAvI zake. - ghaNI vakhata jovA maLe ke ghaNAM zAstro, grantho ke vidyAnI vidhAono jJAtA 'jJAna-gumAnanI gAMsaDIo' veMDhArato pharato hoya che, ane 'huM samartha jJAnI, mArAthI caDhiyAtuM ke mArA sarIkhuM koI jJAnI nathI na hoI zake evA vidyAbhimAna ke zAstradarpamAM rAcato rahe che. tenA tevA jJAnane kAraNe tenI vAhavAhI tathA prazaMsA karanArA paNa ghaNAbadhA hoya che, jene laIne te 'jJAnI' AtmAno darpa phATIne dhUmADe jato raheto jovA paNa maLe che. AvA loko evA to baMdhiyAra ke Atmaratigrasta banI bese che ke pachI temane pUrvasUrionI paNa kSatio jotAM/ kADhatAM AvaDI jAya che, bIjA koInI paNa vAta ke vicAraNAne mAnya / amAnya karavAno temanI pAse vaNalakhyo adhikAra AvI jato hoya che, ane temanI bhUla ke khAmI darzAvavAnI himmata koI karI ja na zake tevI temanI dRDha samaja paNa hoya che. vivekavihoNuM bhaNatara, bIjAne bIjAmAM paNa jJAna hoI zake te svIkArI zakatuM nathI, ane potAnI paNa bhUla hoI/ thaI zake te svIkArI zakatuM nathI. AvA bhaNatara thakI cittanI zuddhi thatI hoya tevI AzA paNa kema rAkhI zakAya ? jaina paddhati pramANe jJAnanAM be phaLa gaNAya : puNyanI vRddhi ane cittanI zuddhi. nirviveka bhaNatara/ jJAna puNya baMdhAvI ke vadhArI Ape, paNa zuddhinI vAta to lagabhaga vegaLI ja rahI jAya evaM bane. * 'saMzodhana' e jJAnanI eka evI vidhA che ke jenA abhyAsathI citta bojhila ane badhiyAra banavAne badale khulluM ane vizALa banatuM jAya che. cittazuddhino arthaja che mananuM khullApaNuM ane AzayanI vizALatA. saMzodhana, zodhakane jJAnImAMthI vijJAnI banAve che. vijJAnInuM mana hamezAM khulluM hoya; pote zodhyuM, jANyuM, svIkAyuM te ja AkharI satya evaM badhiyAra mana vijJAnInuM na hoya, tene pAlave paNa nahi; te to kyAMyathI paNa navo-sAro vicAra ke saMzodhana Ave tenI pratIkSAmAM hoya, teno svIkAra karavA dvArA potAnI khAmIne - jo hoya to sudhAravAne tatpara hoya. 'koI mArI bhUla kADhI ja na zake AvuM mithyAbhimAna tene kadApi na pAlave. saMzodhakane kadI paNa potAnI mAnyatA pratipAdita ke puravAra karavAnI nathI hotI. tene to tathyonuM saMzodhana udghATana karavAnuM hoya che, ane pachI jagat samakSa tene prastuta karavAnuM hoya che. potAnI prastuti bAda, koI jo temAM kSati jue ane tenI sAme rajU kare, to te sahuthI vadhu rAjI thato hoya che, ane vAstavika lAgatI kSatino svIkAra paNa karato hoya che. kemake teno abhigama tathyaparaka hoya che, mAnyatAparaka nahi. te mukta, tathyaparaka vicArano Azaka hoya che, baMdhiyAra mata-mamatano nahi. ApaNe ahIM zAstra saMzodhananI vAta paNa karavI joIe. zAstranA abhyAsI ane saMzodhakane zAstrAM, eTale ke pUrvasUrionAM vacano, pratipAdano, mato, vidhAno, zabdo mATe Agraha hoya - hoI zake, parantu pote vicArelI ke svIkArelI bAbato mATe tene Agraha na hoya; tevo Agraha rAkhavo tene pAlave paNa nahi. tevo AgrahamatAgraha jo tene hoya to tene satyAgrahI zodhaka ke abhyAsI gaNI na zakAya. potAnAM vidhAna, pratipAdana ke mata mATeno teno Agraha tene kadAgrahI banAvI zake, abhiniveza bhaNI dhakelI zake; abhinivezane kAraNe te bIjAnebIjAnA matane vagara vicArye ja mithyA / ayogya gaNato thAya. saMzodhana ke satyazodhananA kSetramAM A vAta eka khataranAka ane hAnikara doSa banI rahe. sAco gaveSaka yA zodhaka madhyastha hoya; jyAMthI paNa tattva ke tathya maLe teno arthI grAhaka hoya; tenuM citta samatola hoya, paNa 'sva'mAM temaja 'sva'nI svIkRta dhAraNAmAM baddha na hoya. AvA zodhaka athavA abhyAsI ja tattvajJa ane zAstrajJa gaNAya. bAkI paThita-mUrkhono toTo nathI. AvA zodhaka ja cittazuddhi bhaNI Daga bharatA hoya che, bAkI puNya, prazaMsA, parivAranA vyAmohamAM phasAIne cittane baMdhiyAra banAvIne jIvanArA ja jyAM ne tyAM bhaTakAtA hoya che. ApaNe sAcA saMzodhaka banavuM joIe. te na banAya toya mithyAbhimAnI, svamatAgrahI ane baMdhiyAra manavALA na banI javAya tenI kALajI to karIe ja. astu. zI. -
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 286 anukramaNikA patra kra. 1-3. vijayadevasUrijI para lakhAyela patro 1. upA0 vinayavijayajIno patra (saM. 1705) 2. udayavijayajIno 3. mANikyacandrajIno (saM. 1678) vijayAnandasUrijI para darzanavijayajIno vijayaprabhasUrijI para preSita bIjApurasaGgha vatI kanakavijayajIno guruvijJaptisvAdhyAya (saM.1732) vijayadayAsUrijI para sojhitasaGga vatI paM. rUpavijayajIno (saM. 1790) 7-12. vijayadharmasUrijI para lakhAyela patro / 7. suratasaGgha vatI sujANavijayajIno (saM. 1823) 8. mevADasaGgha vatI satyasAgarajIno (saM. 1830) 9. sAdaDIsaGgha vatI paM. mohanavijayajIno 10. mohanavijayajI 'laTakALA'no 11. harivijayajIno 12. sAdaDIsaGgha vatI paM. jIvaNasAgaranA patranI noMdha 13-16. vijayajinendrasUrijI para lakhAyela patro 13. premavijayajIno (saM. 1845) 14. jodhapurasaGgha vatI paM. manarUpavijayajIno (saM. 1871) 15. sojhatanA saGghano (saM. 1876) 16. meDatAnA saGkhano (saM. 1881) 17-20. vijayadevendrasUrijI para lakhAyela patro 17. surata saGghano (saM. 1889) 18. jodhapurasaGgha vatI paM. siddhavijayajIno (saM. 1896) 19. nAgorasaGgha vatI paM. rUpendrasAgarajIno (saM. 1907) 20. jodhapurasaGgha vatI ratnavijayajIno (saM. 1916) 21. vijayamahendrasUrijIne sINorasaGgha vatI himmatavijayajIno (saM. 1863) 235 22-23. dAnaratnasUrijI para lakhAyela patro 22. sUratasaGgha vatI kanakaratnajIno (saM. 1792) 248 23. upA. udayaralajIno (saM. 1792) meDatAsaGghano devaguptasUrijIne patra (saM. 1907) 264 khambhAtasaGgha vatI khusyAlamuni akSayacandrasUrijI para lakhela vinatIbhAsa 267 lakSmIcandrasUrijI para ajamera saGghano (saM. 1887) 270 kalyANasAgarasUrijI para noraMgAbAda saGghano (saM. 1790) 274 lakSmIsAgarasUrijI para sUrata saGghano (saM. 1799) dhanapurasaGgha vatI paM. rAmavijayajIno vijayarAjendrasUrijI para patra (saM. 1861) 296 paM. ratnavijayajI para patra (saM. 1849) 304 31. gaNi nayanasukhajI para patra 307 sAdhvI pUnamazrIjI para patra 311 33. bAlucarasaGghano bhagavatIjI sUtravAMcananI anumodanAno patra (saM. 1919) 34-35. kaMkotarIsvarUpa vijJaptipatro 34. tAraGgA-nandIzvaradvIpanI pratiSThAnI (saM. 1880) 35. sAdhvI mANekazrIjI para vakhatacaMda khusAlacaMdanA zatruJjayayAtrA saGghanI (saM. 1883) 319 320 zrutabhakti A aGkanA prakAzanamA zrImATuMgA jaina zve. mU. pU. saGgha - vAsupUjyasvAmI jaina derAsara, kiMgsa sarkala, mATuMgA, muMbaI potAnA jJAnakhAtAmAMthI sampUrNa Arthika sahayoga Apela che. zrIsaGghanI zrutabhaktinI hArdika anumodanA.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJaptiyatra vizeSA - 7 4 samAvAyelA patronI mAM paricayAtmaka bhUmikA Azare be varSa agAU eka saGkalpa thayo ke vijJaptipatrono aGka karavo che. te vakhate ema hatuM ke be-eka bhAgamAM patro samAI jaze. parantu jema jema kAma thatuM gayuM, tema tema patro paNa vadhu ne vadhu prApta thatA gayA. eTale bene badale 4 bhAgamAM patronuM saMkalana karI zakAyuM. prathama be bhAga (aGka 60-61 ) mAM saMskRta patro pragaTa thayA che. trIjA bhAgamAM (aGka 64 ) saMskRta gurjara patrono samAveza thayo che. ane have pragaTa thatA A cothA bhAgamAM mAtra gurjara bhASAnA patronuM saMkalana thayuM che. 'gurjara' no artha 'mAru-gurjara' karavAno che. A aGkamA samAvAyelA 35 jeTalA patrono achaDato paricaya A pramANe che : + (1) prathama patra prakhyAta mahopAdhyAya zrIvinayavijayajIe gacchanAyaka zrIvijayadevasUrine lakhelo, nAnozo patra che. saM.prA. bhASAomAM vidvattAsabhara granthonI racanA karanAra temaja indudUta jevA khaNDakAvyAtmaka patro lakhanAra kavi, Ama ekadama lokabhogya bhASAmAM kAvyamaya patra lakhe te paNa eka nAvInya che. vaLI, sambhavataH A patranI be pAnAMnI prati paNa temanA svahastAkSaramAM lakhAyela jaNAya che. khambhAtamAM aneka caityo parApUrvathI hatAM, che. te paikI sukhasAgara pArzvanAtha, kaMsArI pArzvanAtha, jIrAulA pArzvanAtha ane cintAmaNi pArzvanAtha ema cAra tIrthacaityono nAmollekha kavie karyo che, parantu hAlamAM tyAMnA tIrthapati manAtA stambhana pArzvanAthanuM nAma suddhAM nathI, te dhyAnArha che. - gurunuM guNa-varNana karatAM kavie karelA kalpanA-vihAranI eka jhalaka juo : kavi gurunA pratApane Ama varNave che - "mINanI jema kAramA - kRtrima phaTATopa - dekhAva dharIne je avataryA che te, tamArA pratAparUpI sUryanA tApe gaLI jaI naSTa thavAnA che" (19). kaDI 24mAM 'amha caraNa tumhArA trANa re' ema pada che teno anvaya 'tumhArA caraNa amha trANa' e pramANe karavAno che. 'saMvata sattara paMcottare' (ka. 8 27) no artha 1775 nahi, paNa 1705 karavo ucita che. (R) A patra paNa ghaNo nAno patra che. paNa tenI prAsAdika kAvya racanAne kAraNe te eka madhura racanArUpa patra banyo che. paNDita kamalavijayajInA ziSya paM. udayavijaya nAmanA kavie mahArASTranA ahamadanagarathI zrIpura (zirapura) birAjatA gacchapatine A patra lakhyo che. 17mI kaDImAM 'udayavijaya AsIsa' evo zabda jovAthI 'udayavijayanI AzISathI lakhAyela hoI A patra temanA ziSye lakhyo che' ema mAnavA mana lalacAya. to 14mI kaDImAMnA 'ahamadAnagara mojhAra' evA prayogathI 'ahamadAvAda'nI kalpanA paNa thaI zake. parantu vAstavamAM tema nathI. A patra udayavijaye ja lakhyo che, ane 'ahamadAvAda' nahi, paNa 'ahamadanagara' thI lakhela che, te jhINavaTathI tapAsatAM spaSTa thAya che. kavinI kAvya- camatkRti paNa hRdayaGgama che. kaDI 7-11 mAM guru-guNanuM jIbha vaDe varNana ke kAgaLamAM lekhana karavAnuM azakya hovAnuM varNana kavie kelI mIThI zailIthI ApyuM che! "tamArA guNa bahu moTA hoya che; tenI sAme di' (divaso) sAva nAnA; emAMya rAta to aMdhArAne kAraNe gaNAya ja nahi; vaLI evaDA moTA guNa lakhavA mATe moTA kAgaLa joIe, paNa ahIM to te paNa sAva sAMkaDA paDe che ! guNa lakhavA to lakhavA zI rIte ?" (7). "kAgaLa dharatI jevaDo moTo hoya, syAhIno dariyo bharyo hoya, rAta-divasa satata tamArA guNa lakhye ja jaDaM (8); temAM vaLI indra jeTaluM moTuM mAruM AyuSya hoya, kalamarUpe svargano divya daNDa hoya, ane sUrya AThe prahara AthamyA vagara ajavALAM relAvato rahe, to kAMIka patto lAge ! (10). " kavino A kalpanAvistAra kevo sohAmaNo che ! (3) mAtra 'dUhA' chandamAM lakhavAmAM Avelo A patra mANikyacandra nAmanA kavi-sAdhue gacchapati vijayadevasUri upara lakhela che. saM. 1678mAM lakhAyela A patra kyAMthI lakhAyo tathA kyAM mokalAyo, te viSe AkhA patramAM koI ullekha nathI maLato. vAcanadoSane kAraNe 'mANikasIsa' ema paNa vaMcAyuM che, ane tethI
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ A patra 'mANikyavijayanA ziSya' dvArA lakhAyAnuM paNa manAyuM che. parantu pratimAM 'mANikasasi' evA akSaro suspaSTa jovA maLe che, eTale eno artha 'mANikyacandra' ja thaI zake. kavinI guru mATenI bhAvanAnI kakSA UMcI che. keTalAka dUhAmAM kAvyacamatkRti supere jovA maLe che. keTalAka samasyA dUhA paNa che, samasyA dvArA ja gurunuM varNana che; dA.ta. dUho 12, 29 ityAdi. gurunAM aMgonuM varNana, gurunA milana mATeno talasATa, potAnA ekapakhA snehanA sandarbhe gurune garbhita upAlambha, potAnAM pApakarmanI guhya vAto gurune jaNAvavA mATenI utAvaLa, bhavobhava A guru ja maLo tevI prArthanApUrvaka gurune 'Iza' gaNAvavA sudhInI bhAvukatA A badhA bhAvone A dUhAtmaka patramAM khUba manabhAvana rIte kavie varNavI batAvyA che, ane e dRSTie patra mANavA jevo che. chelle pUravaNIrUpa ve dUhAmAM to kavi, ApaNAM haiyAMne paNa bhIMjavI mUke tevaM kathe che : "he sajjana ! (he guruvara!) tamArAmAM game eTalA guNa bhale hoya, paNa A eka avaguNa bahu kharAba che: tame mANasanA manamAM tamArA mATeno sneha lagAr3I daIne pachI (tene Ama vegaLo karIne) vagara hathiyAre tene mArI nAkho cho!" arthAt, tame evI mAyA lagADI che ke have tamArA vagara rahevuMjIvavu, mArA jevA mATe bahu kaThina thaI par3e che ! - (4) A patranA lekhaka kavi darzanavijayajI che. 'ANasUragaccha' nAmanI, tapagacchanI zAkhAnA pravartaka vijayAnandasUri upara temaNe lakhela A patra che. temAM vijayasenasUri, temanA paTTadhara vijayatilakasUri ane temanI pATe ANaMdasUri ema krama kavie nirdezyo che (DhALa 3, kaDI 1-2 ). nagaranuM, gurunuM varNana kAvyamaya chatAM cIlAcAlu che. aitihAsika vAtono saMbhAra emAM nathI. eka ThekANe kartAe gacchapatine 'hIra'nI vANIne ajavALanArA gaNAvyA che (ajUAli hIranI vANi) gacchapatinA pitA sAha zrIvaMta, ane vaMza prAgavaMza (poravADa) hovAnuM paNa AmAM noMdhAyuM che. mAtAnuM tathA vatananA gAmanuM nAma nathI noMdhAyuM. A patra caitramAsamAM lakhAyo che, ane gurune 'sUrata' padhAravAnI vinaMtinA lekharUpa che; paryuSaNa, kSamApanA sambandhita lekha nathI, te dhyAnapAtra che. patra 18 mA zatakano gaNAya. 10 (5) A patra nAno chatAM bahu majAno che. 'candrAulA' nAme prakhyAta chandano viniyoga kavie geya gItarUpe DhALarUpe karyo che, te eka nAvInyapUrNa kAvyaprakAra jaNAya che. pratyeka kaDInI cothI paMktinuM Avartana pAMcamI paMktirUpe thAya e candrAvalAnI eka lAkSaNikatA hoya che. eka madhyakAlIna udAharaNa ahIM joIe: "keno'ka bApa hato eka kANo, tenI phUTala AMkha teno dIkaro thayo dekhato tene kahe tuM phoDI nAkha tene kahe phoDI nAkha tuM AMkha, ane tArA bApAno cIlo rAkha kahe 'goviMdarAma' harinuM nAma vakhANo, keno ka bApa hato eka kANo". have prastuta patramAM prayukta 'candrAulAnI dezI'nI eka kaDI juo : "pATabhagata chai ihAM taNo re, sakala saMgha nisidIsa re, darasaNa dei pUrai re, premaI tAsa jagIsa, premaI tAsa jagIsa vadhAro, mahira karI munirAja padhAro, sevaka jananaI kAMi visAro, hAthi grahInaI pAri utAro jI" (2) jo ke 'candrAvalA'nI bIjI lAkSaNikatA, prathama paMktinuM Avartana antima paMktirUpe thAya e, A dezImAM nibhAvavAmAM nathI AvI, e paNa lakSyamAM lebuM ghaTe. kadAca eTale ja, Ane zuddha paNe 'candrAulA' na kahIne 'candrAulAnI dezI' tarIke oLakhAvI haze. patra phakta 25 ja kaDIno che, chatAM tenA gAnamaya chandaprayogane kAraNe bahu rasALa banyo che. kavinI varNanakSamatA paNa dAda ApavI paDe tevI che. gacchapati vijayaprabhasUri dakSiNadezanI vihArayAtrAe gayA che. tyAM karaher3A(?), kalikuNDa, antarIkSa A badhAM pArzvanAtha tIrthone tathA mANekasvAmI (kulapAka) tIrthane temaNe juhAyAM che (22-23), te varNavatAM kavi eka ja vAta kahe che ke have jaladI sAhapura-bIjApura bAju padhAro ! AmAM guru-guNanuM varNana to bALaka jevA bhAvathI ubharAtuM thayuM ja che, sAthe kAkalUdI paNa che, ane temAM marAThI zabdaprayoga paNa kavi kare che: "sI amhacI takasIra ?' - ame zo aparAdha karyo ? (6)
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'karaheDA' to rAjasthAnamAM AveluM tIrtha che ! kadAca guru rAjasthAna bAjuthI dakSiNamAM AvyA hoya, e sandarbhamAM kavie nAma ullekhyu hoya ! e ja rIte 'kalikuNDa' e pArzvanAtharnu tIrtha hatuM, ane lokavAyakA pramANe te dakSiNa bhAratamA kerala pradezamAM (ghaNA bhAge kAlikaTa) hovAnuM manAya che. tyAM sudhI gacchapati gayA hoya tevU A ullekha parathI mAnI zakAya, antarIkSa to AkolA pAse zirapuramAMnuM prAcIna tIrtha. to kulapAka te Andhra pradeza- purAtana jaina tIrtha. gurunI vihArayAtrAno vyApa keTalo vistarelo haze te AnAthI samajI zakAya che. A patranI hAthapothImAMtraNa pAnAM che. dareka patranI banne bAjae rikta lipimA sundara akSara-lekhana lekhaka dvArA thayuM che, e akSaro Ama vaMcAya cha : "zrAvikA lADakaMaripaThanakRte" dareka pRSThamAM be-be ane trIjA patranA prathama pRSThamAM 3 (paThana) akSaro che. patra kartAnA hastAkSarano ja jaNAya che. bIjApuranA saMgha taraphathI vinaMtirUpe A patra lakhAyela che. vIjApura te hAlanA karNATakanuM bIjApura. che. 'amRtadhvani' vAMcatA 'tribhaGgI' yAda Ave: eka rIte o tribhaGgInA gotrano chanda che ema kahI zakAya. patranA gadyAMzamAM eka aitihAsika hakIkata e maLe che ke sojhatamAM tapagacchanA rUpavijaya comAsu hatA tyAre, tyAM kharataragacchanA paNa koIka sAdhu haze. paryuSaNa bAda caityaparipATI (badhAM jinamandironI parikramA) kADhavAnI veLAe, pahelI konI nIkaLe te mudde beu gacchomAM moTo vivAda thayo haze, to vAta rAjadarabAre gaI. rUpavijayajI Adie dIvAna para patra pAThavyo ke pahelI tapagacchanI ja hoya, rAjA sudhI vAta jatAM teNe pahelAM maukhika ane pachI lekhita AjJA karI ke tapagacchanI ja pahelI kADhavI. te pramANe ja thayu. A prasaMgathI sojhatano saMgha pATano (guruno-gurugAdIno) bhakta cha tema puravAra karIne zrIpUjyajIne sojhata padhAravAnI vinaMti karavAmAM AvI che. banne sthaLe vidyamAna munigaNanAM nAmo noMdhapAtra che. guru sUratamA nANAvaTavaDAcauTe birAjamAna haze tevo saMketa, patralekhaka, patranA cheDe, jagavallabha (pArzvanAtha)nAM darzana karatAM yAda karavAnI vinaMti kare che te parathI maLI zake che. 'jagavallabha'nuM derAsara prAcIna che, ane Aje paNa nANAvaTamA vidyamAna che. A patranA lekhaka kavi rUpavijayajI nIvaDela kavi-sAdhu hovA- pramANa A patra thakI sAMpaDe che. dezI DhALo, temAM paNa 'amRtadhvani' prakAranI chandolAlitya dharAvatI DhALa prayojIne temaNe potAnuM kAvyacAturya puravAra karI Apyu che. prArambhanAM saM.prA. kAvyo tathA dUhA mahadaMze sarvasAdhAraNa prakAranI racanA che. joke temAM paNa kavinA racelA navA dUhA che kharA. "he sakhI' zabdane dhruvapada banAvIne racAyelI pahelI DhALa keTalI badhI rasALa che teno aMdAja to tene tenA dezI layamA gAvAmAM Ave tyAre ja maLe ! guru dayAsUri, temanA guru kSamAsUri; pitA amarA(zAha), mAtA anopade, gotra surANA; ATalo paricaya AmAM maLe che. vatanano nirdeza nathI. gurune sUripada maMgalapura (mAMgaroLa)mAM maLyuM hovArnu DhALa 2, ka. 6mAM noMdhAyuM che. sojhita-sojhata (rAjasthAna)thI, sUrata birAjatA gurune lakhAyela A patrano heta. sojhata padhAravAnI vinaMtino che. 'svAdhyAya'rUpa bIjI DhALa pUrI thatAM ja 'amRtadhvani'nI DhALa AraMbhAya che. be dUhA bevaDAtA hoI ekavAra kADhI nAkhela A nAnakaDo vijJaptipatra kAvyacamatkRtinI dRSTie sAmAnya gaNAya tevo patra che. AmAM vizeSa koI noMdhapAtra vAto paNa nathI. mAravADanA sevAMNacisivAMcI tarIke jANItA paragaNAnA bAlhotarA gAme virAjatA guru para sUratathI lakhAyelo A patra che. (8) ApaNe jene 'meDatA' tarIke jANIe chIe. te 'medinIpura'nA nAme oLakhAtuM hataM. tevI mAhitI, A patra thakI ApaNane sAMpaDe che. A patranA keTalAka aMzo anya patromAM paNa lakhAyelA jovA maLe che, te parathI, AvA varNanAtmaka kAvyakhaNDo sarvasAdhAraNa jaNasa haze, ane teno upayoga koI paNa karI zakatuM haze, ema jaNAI Ave che. zatruJjaya ane giranAra tIrthanI stavanA dharAvatI DhALo, A patranI vizeSatA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 varNavyo che. te pachIno 'chappaya' puna: cAraNI zailIno jovA maLe che. che. temAM paNa 'sArasI' chandamA karelaM giranAranuM varNana, koI kuzala cAraNa-kavie racelA chandanuM bhAna karAve che. A prakAranI racanA sAmAnyata: cAraNa kavine vadhu sulabha gaNAya. vaLI, A chandanI chellI kaDImAM prayukta 'bhaNe bhoja' e prayoga bahu sUcaka gaNavo paDe tevo cha, patrakartA to 'satyasAgara' che, chatAM 'bhaNe bhoja' kema ? spaSTataH svIkAravu paDe ke A chanda kavi bhojanI racanA cha, ne te patralekhake upayogamA lIdhI che. 'bhoja' nAma sambhavataH cAraNa kavinu hovU joIe, alabatta, A eka aTakaLamAtra che. bAkI chandamAM je rIte neminAthanuM tathA temanI samakSa thatAM pUjA-nRtyAdinuM varNana che, te jotAM 'bhoja' pada 'bhojavijaya' ke 'bhojasAgara' nAma dharAvatA jainamuni-kavituM sUcaka paNa hoI zake, ane 'bhojasAgara' nAme granthakAra muni 18mA zatakamAM thayA to che ja. astu. rAdhanapuranA varNanamAM dUhA 6mA 'rAjya kare rAjA tihAM' ema pada che. ahIM 'navAba' ke 'sUbo' evo zabda na prayojatAM 'rAjA' zabda prayojyo che, ane tene rAmacandranA avatAra jevo gaNAvyo che. 'vaMzavihArI' e vizeSa nAma hoya to to rAjA hindU hovArnu spaSTa che. paNa jo 'rAmacandranA vaMzamAM viharanAro' evo artha tAravIe to, te vizeSa nAma nathI banatuM; joke te hindU hovAno saMketa to tenAthI paNa sAMpaDe che. A, channu dUhA parathI upasatI chApa che. AThamo dUho vAMcatAM dvidhA sarajAya che. temAM 'gAjIkhAna' evA nAmanA mIrano spaSTa ullekha che, ane tene sulatAna mAna Ape che tevo paNa nirdeza che. rAdhanapuramA muslima zAsako hatA te itihAsaprasiddha che. samAdhAna ema thAya ke kavisamaya pramANe je paNa zAsaka rAjA hoya te rAmano ja vaMzaja gaNAya; eTale zAsaka muslima hovA chatAM te rAjA rAma jevo hovAna, hindU rUDhi pramANe, kavi varNave to teno inkAra na thaI zake. eTale tyAM gAjIkhAna navAba hoya to te banavAjoga che. gurunu varNana vistArathI thayuM che. te DhALo ke tenI kaDIo anyAnya patromAM jarUra maLI Ave. kemake AvAM varNano te sarvasAdhAraNa sampadA hoya che, paNa ahIM, te prasaMgamAM, bhujaGgI chandamAM ane cAraNI laDhaNamAM je chanda racAyo che, te eka vilakSaNa racanA jaNAya che, rasaprada che e. to tenI pachI taratamAM saM. aSTakanI vividha chandomaya racanA paNa bahu majAnI che. mAravADanA rAjA vijayasiMghanA varNanamAM tene 'hindupatapAdazAha' (dUhA 9) A patra 'sAdaDI' - saMghanA vijJaptipatrasvarUpa che, ane paM. mohanavijaye tenI kAvyaracanA karI che. A mohanavijaya, 'laTakALA' mohanavijaya karatAM judA - pUrvakAlIna jaNAya che. prArambhanAM vizeSaNo tathA dahA/padyo sarvasAmAnya che. vizeSaNo rAkhyAM nathI. sAdaDI-varNananI DhALamAM - sAdaDI te goDavADarnu prakhyAta zahera; ahIM cintAmaNi, zAmaLA, amIjharA ema traNa pArzvanAthanAM caityo uparAMta DAbI tarapha goDI pArzvanI derI, najIkamAM rANakapura tIrtha hovAnuM vRttAntanivedana - aitihAsika vigato pUrI pADe che. 'rANakapura' e aitihAsika ane vAstavika nAma che. rANAjIe vasAvelu pura te rANakapura, vartamAnamAM tene bhArata sarakAre 'raNakapura' karI mUkyuM che. posTakhAtAe pragaTa karelI A sthApatyanI TapAlaTikiTa para paNa 'raNakapura' ja chApavAmAM Avyu che. sAina borDo para paNa ghaNIvAra Aq ja jovA maLe che. AnuM kAraNa aMgrejI bhASAnI aNasamaja che. aMgrejI mAM RANAKPUR ema lakhAya, tenuM hindImA rUpAntara karanArA kArakUno ke adhikArIo tene Ama vAMce - raNakapura. kemake jo RA nuM 'rA' karIe to NA nuM paNa 'NA' kema na karavU? AthI temaNe 'rA' ne badale 'ra' karI mUkyu. vizvabharamAM AvA purAtana, aitihAsika, kalAdhAmanuM nAma bagADavAnuM zreya, A rIte, bhArata sarakArane phALe jAya che. astu. gurune sAdaDI padhAravAnI vinaMti ghaNI bhAvanApUrvaka karavAmAM AvI che, temAM, mahAvIrajI tIrtha (mUchALA mahAvIra), rANakapura (AdinAtha), varakANA (pArzvanAtha), naDUlAI (nemanAtha), nADUla (padmaprabhu)-A pAMca kSetrarUpa paMcatIrthInI yAtrAno lAbha levA mATe paNa A tarapha padhAro tevU nivedana paNa itihAsanI keTalIka vigato ApanAeM banyuM che. mAravADane marusthalI kahevAya che, paNa ahIM saMgha gurune kahe che ke amAro hariyALo - sohAmaNo deza mUkIne tame 'marusthalI' (murasthalI)mAM kema mohI paDyA cho? ema jaNAya che ke bhInamAla tathA sAdaDI banne mAravADanAM kSetro hovA chatAM, sAdaDInI tulanAmAM bhInamAla vadhu zuSka pradeza, te samayamAM haze. athavA bhAvanAnA pUramA taNAto mANasa AvAM nivedana avazya karI zake che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 guruno paricaya chellI DhALamAM Ama maLe che: rUpanagara vatana, premAzAha pitA, pATamade mAtA, oza (vAla) vaMza, guru vijayadayAsUri. (10-11) paNDita mohanavijayajI jaina jagatamAM 'laTakALA' tarIke jANItA che. bhagavAna pratyeno temano bhaktibhAva, temanI kAvya-racanAomAM, upAlambha-olaMbhA rUpe nItarato hoya che. e oLaMbho e ja temanAM laTakAM, ane evAM laTakAM teo kare tethI te laTakALA! teo hamezAM bhagavAnane oLaMbho-Thapako ApatA rahetA ThapakAno sUra kAMIka Avo hato : "tame ne huM, sAthe ramatA, sAdhe rahetA, sAthe bhamatA, badhuM sAthe ja cAlatuM te paNa thoDAka dahADA pUratuM nahi, janmajanmAntaro sudhI. Ama ApaNe kAyamanA laMgoTiyA goThiyA hatA. emAM ekAeka zuM thayuM ke tamane taka maLI gaI ne tame mane pAchaLa choDIne AgaLa nIkaLI gayA, ne kALAMtare bhagavAna thaI gayA ! ne huM to jyAM no tyAM ja paDelo rahyo ! sAheba, tamAro jUno bhAibaMdha tamane yAda na Ave te to samajyA, paNa tenI tamane dayA paNa na Ave ? AvI tamArI svArthI prabhutA ?" AvA prabhupremI kavie 'caMdarAjAnA rAsa' jevI mAtabara kRtio ApI che. temano A patra paNa, kAvyamaya patromA jarAka navIna bhAta pADanAro patra che. udayapuranA varNanamAM 'vApI vapra vihAra bahU' ema 'va' thI prArambhAtA padArthonI nAmAvalI, koI rAsa - kRtino TukaDo hovAnI chApa UpasAvI jAya che. to AcAryanA - gurunA varNanamAM gurunA 108 guNonuM varNana traNa vAra 36-36 guNo gaNAvIne karavAmAM AvyuM che. 108nuM AvuM saMyojana kavinI pratibhAnuM sUcaka che. joke A 108 guNa varNavatI DhALanI antima kaDImAM AvatA nAmAcaraNa mujaba, e DhALanA racayitA paM. kanakavijayaziSya harivijaya che tema samajAya che. Ano artha e ke kavi potAnI ( patra ) racanAmAM potAnA snehI mitra kavinI racela DhALa sAmela kare che, te paNa eka vismayajanaka bInA che. 'sArasI' chandano prayoga A patramAM paNa che, je noMdhapAtra che. bhASAchandazAstromAM A chandanuM baMdhAraNa tapAsavuM paDe. Ama to tenuM svarUpa 'harigIta' ne maLatuM jaNAya che. guru-varNana mATe anyakRta racanA lodhA chatAM kavine te apUra 16 jaNAyuM hoya ke game tema, paNa 1 thI 36 guNonuM paramparAgata rItanuM varNana temaNe 21 kaDInI DhALamAM kayuM to kharuM ja. patra soraThanA maMgalapura-mAMgaroLa (maMgalaDara- mAMgalaDara mAMgalora - mAMgaroLa) thI lakhelo che, tenuM sUcana 'aDayalla'nI prathama kaDImAM thayuM che. nagaravarNana sAmAnya. cothI kaDIthI samudrakAMThAnuM kSetra hovAno khyAla maLe. pachInI DhALamAM 'navalakho bheTavAjI' ane 'bIjA munisuvratano uccharaMga' ema noMdha che te tyAMnA be jinAlayo paratve che. mAMgaroLamAM Ama to 'navapallava' pArzvanAtha che, paNa kavinA cittamAM 'dIva'nA 'navalakhA 'nA saMskAra jAgRta haze tethI Ama lakhI beThA haze. 11mo patra uparokta muni ke paM. harivijaye lakhelo che. te paNa mAMgaroLI jalakhyo che. pUro sambhava che ke 10-11 banne patronA racayitAo mAMgaroLamAM sAthai ja hoya, beDae alaga patro lakhyA hoya. bemAMthI eke kavi varSa to noMdhatA ja nathI ! A patrano prArambha azuddha saM. kAvyothI thayo che. 1 thI 108 guNavarNanano aMza, ucita rIte ja, ahIM apAyo nathI. soraTha dezanI hariyALInuM varNana manane mI jAyate che.. (12) A patra, A aGkamA ja pragaTa thatA anya patrane mahadaMze maLato hovAnuM jaNAvIne je taphAvatavALo aMza che tenI vAcanA taiyAra karI atre ApavAnuM kAma patra - sampAdakoe ja kayuM che, eTale te viSe kAMI lakhavAnuM rahetuM nathI.. acalagaDhanAM cAra dhAtubimbonuM vajana 1444 maNa hovAnI dantakathA / paramparA ghaNI purANI che, teno purAvo A patranI eka caupAImAM maLe che. vaLI te sonAnAM hovAnI kathA paNa pracalita che, parantu 'te madhya biMba sakala saptadhAta' evA AmAM thayelA ullekhathI, te sapta dhAtumaya che, sonAnAM nathI, te vAta paNa pramANita thAya che. (13) A patra bahu nAno che, parantu lekhakanI hRdayAbhivyakti temAM je thaI che
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ te hRdayaGgama lAgavAthI A saGgrahamAM teno samAveza karavAmAM Avyo che. patranI bhASA padyAMzamAM hindIpradhAna ane gadyAMzamAM gujarAtIpradhAna che. mAravADInI chAMTa to hoya ja. cothA savaiyAmA mANibhadravIra, cakrezvarI, padmAvatI, ambikA tathA anya vividha deva-devIonI gurune sahAya maLe che tevI vAta dhyAnapAtra che. yatizrIpUjyanI paramparAmAM devasAdhanAnuM prAdhAnya ke prAbalya hatuM te vAta to jANItI che ja; te AvA ullekho dvArA puravAra paNa thAya che. gadya bhAgamA zabde zabde guru pratyeno, lekhaka-kavino Antarika lagAva vyakta thato rahyo che. teo gurune mAlavA padhAravAnI vinavaNI kare che, paNa te karatAM karatAM ja temane khyAla Ave che ke A zakya nathI, to teo te sthitine potAnAM karmano udaya mAne che, ane lakhe che ke "Arya dezamA utpanna thanAra mANasa jo anArya deze jaIne vasyo hoya to tene tema prabhujInAM darzana maLatAM nathI, tema mArA mATe paNa ApanAM darzana durlabha banyAM che." A vinavaNInA prasaMgamAM temaNe mALavAnA 'zrI mokSI pArzvanAtha'no ullekha ko che. te hAlanA pracalita nAma 'makSI-magasI pArzvanAtha' aMgeno che. 'mokSI'nuM bhraSTa rUpa 'makazI-makSI' thaI javU keTaluM vicitra dIse ! (14) 19mA zatakamAM lakhAyela A patranAM prArambhika padyonI saM. bhASA rasaprada che. saM. bhASA para pUratuM prabhutva na hoya chatAM paramparA pramANe Arambha saM. padyothI ja thavo ghaTe evI samaja ne Agraha dharAvatA A kavinI saM. racanAmAM chandano meLa akSarameLane AdhIna nahi, gAnane AdhIna bane che. tethI te chanda akSarameLa ane mAtrAmeLanuM sammizraNa banI jatuM hoya che. tenI bhASAmAM paNa gujarAtI-mAravADI zabdo ApoApa saMskArita thaIne saMskRtatva meLavI le che. vidvAnone AmAM ramUja paDe. azuddhaprAya badhAM padyomA sudhArI na zakAya tevI kSatio saMskRtatva pAmI gaI che. padya 4mAM 'zravaNasuNitaM mAM 'suNitaM' prayoga jao ! suNavaM. saNyaM, e kriyApada rAjasthAnI bolIna, te ahIM 'suNitaM rUpe saMskRtatva pAmyaM che. to te ja padyamA trIjI paMktimA akSarono koI meLa nathI, laghu-guruno paNa nahi; chatAM te 'hariNI chanda'nA layamAM gAI to zakAze. DhUMkamAM, saM. padyono zabdArtha karavA janAro jarAka aTavAya to nA nahi. bhASAnA chando cAraNI laDhaNamAM vrajamizrita hindImAM che,je prabhAvotpAdaka lAge che. mAlavadezamAM ayavaMtI (avantI) ne magasI (makSI) be mukhya tIrtha hovAnuM sUcavIne tyAMnA te samayanA zAsaka marAThA rAjavI 'dolatarAva' no nAmollekha, 'marahaTe moTo marada' evI prazasti sAthe kavi kare che. padmAvatI chandanI cothI kaDImA 'ratalAma'nuM nAma jar3e che. A kavittomA to mAlava-ratalAmanI prazaMsA cha, sAthe ratalAmamAM parvatasiMha nAme kSatriya rAjA hovAno ne te vaiSNava hovAno paNa ullekha thayo che. tene hiMgaLAja ne mammAI (mammAdevI)nuM varadAna hovArnu paNa 7mI kaDImAM sUcavAyuM che. tyAM zAntinAtha-mandira hovAno nirdeza pachInA dUhAmAM che. pachI bhujaGgI chandamAM guruvarNana thayuM che. temAM 'asIcyAra gacchAtaNI pAtasAhI' - ahIM 'asIcyAra' padano artha 80 + 4 = 84 ema thatAM, guru 84 gacchanA rAjA hovA kavi varNave che. te dezanI nindA paNa kavi kare che. prathama dUhAmAM ja 'aba varNana hAMsI karUM' tathA 'hitakaranai hAMsI karUM' ema kahIne kavi mAMDaNI kare che. tame mAlavadezamAM bhale mohyA ho, paNa tyAM to rogacALA ghaNA hoya che, tyAMnA loka kAmaNagArA-kAmaNa karanArA che, ne vaLI ochA veSa paheranArI tyAMnI nArI to bUrI hoya che ! tyAMnA loka 'guNahInA atichIcharA', tyAMnI bolI 'ochI' ane 'loka (mananA) nAnA'; khANIpINIno svAda 'phIko'; tyAM 'prIti' jevaM tattva nahi loko krodhI ne abhimAnI, ityAdi. paNa ATalI nindA pachI kavi tarata vAta vALI le che : A badhA 'ogaNa (avaguNa)'ne bAju para rAkhavAmAM Ave, to A dezamAM makSI ne avantI pArzvanAtha birAje che, te A dezano moTo guNa gaNAya. pachI kavi, gurune marudhara dezamAM padhAravAnI vinaMti kare che : 'Avau marudhara deza'. DhALanI chellI kaDImAM kavi-paricaya Ama maLe che: bhaktivijayano ziSya, kavi manarUpa Ama araja kare che. A DhALamAM mAravADI bolInI pracuratA jovA maLe che, to havenI DhALamAM gujarAtInuM prAdhAnya joI zakAya tema che. A pachI kramazaH 1-36 guNavarNana, sarvasAmAnya padyo, gadya, saM.padya, gadya
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48mI kaDImAM 1871 mA varSe A gajala racyAnI noMdha che. gacchapatine mAravADa padhAravAnI vinaMti e A patrano mukhya uddeza che. vinaMti karatAM mAravADanI vizeSatAonA varNanamA rANa(ka)pura, phalodhI, kAparaDA, pAlI, sojhita - A badhAM kSetro - tIrthono ullekha thayo che. guru pote sojhitamAM janmelA hovAnuM yAda apAvI temanI - vAgharecA gotra, mAtA gumAnade, pitA haracaMda, ozavALa vaMza - e vigato paNa jaNAvI dIdhI che. gadya bhAgamAM vinaMti lakhatAM lakhatAM jodhaparano saMgha paM. manarUpavijayajInI prazaMsA kare che te aMza dhyAnArha che. patra truTita che. sacitra che. bhASA mukhyatve rAjasthAnI che. aitihAsika vigatonI dRSTie patra mahattvano gaNAya tevo che. - Ama cAle che. saM. padya 4mAM 'jIvanAkhyaM namAmyahaM' e padathI jinendrasarin pUrvanAma 'jIvana' hovAnuM sUcavAya che. pachI zaru thAya che marudharanuM varNana. 'aNanama rAThoDa' e mAravADanI prazasti che tema varNavatAM kavi jodhANA-jodhapura, mAnasiMha rAjAnA ullekhapUrvaka tenuM varNana kare che. troTaka chandamAM thatuM rAja-varNana uttejaka lAge che. jodhapuranA varNanamAM judAM judAM kSatriya-gotronAM nAmo rasaprada che. vaNika-gotro, vipra, mahetA, kAyatha-kAyastha, doDhIdAra vagerenI noMdha paNa thaI che. suragurutulya mantrI, purohita, vyAsa, saiyada, paThANa, mogala - badhAM paNa ahIM noMdhAyAM che. nAjara, cAraNa, bhaTTa (bhATa) paNa che. vaDI-moTI topa tyAM hatI te paNa noMdhavAnuM kavi cUkatA nathI. cAmuNDA, viSNu, jvAlAmukhI, hanumanta, bhIma - evAM vividha devasthAnono, to padmasara, rANIsara, gulAbasAgara, phatesAgara, gaMgelAva, phUlelAva jevAM jalAzayono paNa ullekha thayo che. pharI gaMgAzyAma, bihArI-kuMjadhAma, jalandharanAtha tathA jinanAM derAMnI tathA anya vividha devasthAnonI noMdha ApI che, 'manArai aru mahajIta' e padamAM masjIda-minArAnI noMdha levAnuM paNa kavi cUkyA nathI. jodhapuramA A badhuMja hatuM. A varNanathI sAMskRtikasAmAjika adhyayanane pAtra sAmagrInI eka suspaSTa noMdha ApaNane maLI rahe che, je aitihAsika paNa che. kaDI 26-27mAM tapAgaccha, kharataragaccha, pAsacaMdagaccha, lUMkAgaccha - A badhA gacchonI poSAlo viSe noMdha che. ka. 29mAM Asana, maTha, phakIronA takiyA - badhAM viSe vAta karatAM, takiyAmAM phakIro allAnuM nAma le che, te paNa jaNAvyu che. pachInI kaDIomAM keTalAMka vaNika-gotronAM nAma Ave, temAM 'muhatA vaDA marda hI marda, sahI kare ariyaNakuM sarada' e paMktio 'muhatA'nI mardAnagInI sAkha pUranArI che. kAyastha mATe 'dota-kalama hI kAna dharate' evaM lakhyuM che. to musalamAna makke bheTe che ne 'jAkU sacca jana hI jAna' ema jaNAve che. kadAca makkA jaI AvyA pachI te sAcuM ja bolatA - te viSe saMketa saMbhave ? 36mI kaDImAM nagara-varNana thayA pachI bahAra- varNana zaru thAya che: vakhatasAgara vagere sarovaro, bAga, tyAM kALA-gorA vIranuM sthAnaka hovAnuM sUcavatA kavi, 41 mI kaDImAM pArzvanAthanA uttuGga prAsAdanI noMdha le che. rAjArAma zeTha dvArA nirmita upAzrayanI paNa jikara karI che. pachI vividha sarovaronI yAdI che. vijayajinendrasUri tapagacchanA moTA prabhAvaka zrIpUjya gacchapati haze tema temanA para lakhAyelA temaja upalabdha thatA aneka vijJaptipatro jotAM lAge che. A patra paNa temanA para ja lakhAyelo che. saM. 1876mAM te mAMgarola comAsuM hatA tyAre sojhatanA saMghe A patra lakhyo che. sojhatane 'sojhAlI' evA nAme ahIM oLakhAvAyuM che. mAMgarolamA 'mIyAM mAna' zAsaka, somajI dIvAna, AnandarAma kArabhArI, phojadAra mIyAM che. AThamA (candraprabhu), vIzamA (munisuvrata) tathA pArzvanAtha - ema 3 derAsara tyAM che. zeTha nAnajI, dharamazI, kapura modI ane zrAvikA vAlubAI ema 4 nAmo paNa jovA maLe che. savaiyA ekatrIsA chando dvArA guruvarNana thayuM che. tenI bhASA cAraNI hindI che, anya DhALomAM mArugurjara bhASA che. A bhASA A patromAM sArvatrika hoya che. padhdhaDI chandamAM mAravADanuM ane sojhatanuM varNana vraja-hindImAM che. vigatonuM sAmya pUrva patra jevU ja; bannenI vigato sarakhAvAya to majAno abhyAsa sAMpaDe. 11 upAzraya, 3 poSALa, temAM tapagacchano upAzraya bahu bhavya. 'devasUra' (ka.44) zabdano ullekha aitihAsika gaNAya. mahadaMze anya (pUrva) patranI vAto/varNananu punarAvartana thayA kare che. A patra paNa sacitra che.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ saM. 1881mAM meDatAthI lakhAyelo A patra paNa mArugUrjara bhASAmAM ane padyAtmaka che. pATaNa para 'hAmA gAyakavADa'nuM rAja hovAno ullekha mahattvano che. pATaNa- temaja meDatAnuM vistRta varNana karatA tyAMnA aneka sthAno, devasthAno, bajAro, jJAtionuM varNana kavie ApyuM che. upAzrayavarNana e A patrano vizeSa che. upAzrayanA bAMdhakAma viSe, temAM yakSa mANibhadranA sthAna viSenI, motIdAma chandamAM thayelI noMdha khAsa dhyAnapAtra che. __meDatA-upAzrayamAM paNa mANibhadranA sthAnanI vAta, 108 guruguNa, rAjA mAnasiMha rAThoDa, meDatAmA 11 jinAlayo, vividha devasthAnako, 'hIra' gurunAM pagalAMnI derI, A badhuM varNana khUba rocaka tathA vigatapracura che. agAUnA patro jevaM ja laMbANa varNana dharAvato patra - ema kahI zakAya. A patro bhASA ane itihAsanI rIte khUba rasaprada cha ema pharIthI kahevArnu mana thAya, A patra saM. 1889mAM mumbaI bandare birAjatA gacchapati vijayadevendrasUri upara sUratanA saMghe lakhela kSamApanA-patra che. tIrthakaronA tathA mANibhadra yakSanAM smaraNa-maGgala pachI 101 guru-guNagAna pAMca DhALomA thayu che, motIcaMda (motIzA)nA putra khImacaMdane kavi 'nagarazeTha' tarIke oLakhAve che, je temanA prabhAvanuM sUcaka che. cIna dezano mAla ahIM khUba Avato hovAthI ahIMnuM dhana-rokaDa nANuM tyAM khUba vahe che tevo ullekha mahattvano gaNAya. 'kulAbA (kolAbA)'mAM zrAvakonI vastI hovArnu paNa AmAM noMdhAyuM che. amIcaMda sAkaracaMdanA putra motIzA osavAle saM. 1874mAM zatruJjayano saMgha kADhyo, 1885mAM motIzA- kamAM AdIzvaranI pratiSThA karI. te itihAsa paNa AmA che. 'bhoekhalA' (bhoMyakhaLA (khaLAnI bhUmi) - bhuMikhalA - Byculla - bhAyakhalA)mAM motIzAnI vADI. temAM temaNe RSabhadeva besADelA che te, tathA tyAM dAdAsAhebanAM pagalA paNa che - A badhI vigato AmAM che, te jotAM spaSTa thAya che ke bhAyakhaLAnuM sthAna zeThanI vADI hatI, temAM temaNe pote derAsarAdinuM nirmANa karelu, paNa te vADI devasamarpita-devadravyanI jagyA hovAno koI ja saMketa ke sUcana AmAM thayAM nathI. kalyANajI kAnajInA putra bAlAbhAI urphe dIpacaMde 1887mAM zatruJjayano saMgha kADhyo, kapuracaMda boghAnA putra phUlacaMde 'ghoghA mAM pArzvanAthana derAsara banAvyuM, khaDataragacchanA mAru hIrAcaMde cintAmaNi caitya (pAyadhunI) karAvyU, A badhI vigato tathA anya zrAvakonAM nAmo AmAM maLe che. A zrAvakoe gurune mumbaI teDAvyA hovAnuM samajAya che.. (noMdha : mahuvAnA jIvitasvAmI bhagavAnanA mandirano jIrNoddhAra tAjetaranAM varSomAM thayo tyAre jIvitasvAmInI palAMThImAM cotarapha coDela patarAM ukhADatAM nIkaLelI eka paTTImAM kapuracaMda boghAnA nAmano tathA saMvatano ullekha, ghoghAnA nAmapUrvaka vAcavA maLyo hato. te paTTI te vakhate hAjara gRhasthe kyAMka vage karI hoya tema lAge che.) navamI DhALa, ka. 1mAM guru devendrasarino paricaya cha : vatana pAlaDI, mAtA rUpA. (pitAno ullekha nathI). mumbaImA madhyamAM pArzvanAtha (goDIjI?)nuM jinAlaya, ANasUragacche AdIzvara, sAgaragacche zAntinAtha, mULa koTa (phoTa)mAM paNa zAntinAtha - ATalAM derAM te vakhate tyAM hAM, ema AmAthI jANI zakAya che. A patra / patromA maNibhadrajIno ullekha baha bhaktithI thato hoya che. eka DhALamAM noMdhAyA pramANe, AThame-caudaze temanI sevA karatAM ghaNo lAbha thAya che. mevAsa(mahIvAsa)mA magaravADA kSetramA mANibhadrane namavA gacchapati paNa jAya che. mumbaI pachI kavi sUratanuM varNana karatI gajala lakhe che. tApI nadI, 12 daravAjA, topo, aMgreja rAjakartA 'labISTIt' (bhraSTa rUpa che), ADesara (aradezara) koTavAla, killedAra mAlesiMha, nasaruddIna navAba, ityAdi nAmo aitihAsika sAmagrIrUpa che. muslimo pachI pArasIonA varNanamAM, te loko 'Aga'ne deva mAne, 'tApI'ne mAtA gaNI name te vigata paNa majAnI che. mugalIsarA, cInIkhAnu, gujarIhATa, gopIpurA vagere sthAnonI noMdha AmAM thaI che. gopIpurAmAM javerI osavAla, bhaNazAlI Adino nivAsa cha, tapAgacchano upAzraya ane temAM patralekhaka (premavijaya) comAsuM che, te vAto paNa kavie vaNI lIdhI che. o vistAramA dharmanAtha, sUrajamaNDana, goDIjI, zaDDezvara - ema 45 derAM che, A zaheramA 84 gaccho hatA, upAzrayamAM hAthI para ArUDha maNibhadranI sthApanA che, AvI vividha
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 mAhitI kavi Ape che. A pachI azvanIkumAra, bAlA hanumAnathI mAMDIne vividha dharmanAM devasthAnakodaragAhonI vigato noMdhavAmAM AvI che. gadyabhAgamAM gurunAM ghaNAM birudo, vividha jJAtiogata zrAvako - zrAvikAonAM nAmo Apela che, je itihAsanI rasaprada sAmagrI banI rahe tema che. sUrata padhAravAnI vinaMti karatAM kavi mumbaInI nindA paNa majedAra kare che: kuMkaNa dezanI mumbaI nagarInA loko nirmohI che, temane tamArA para bhAva nathI, chatAM tyAM tamo zuM mohI paDyA cho ? vaLI, tyAM mAMkaDa, cAMcaDa, magatarAM, maccharono bhArI prakopa che. evA kSetramAM na rahevAya, ahIM padhAro ! chele vinaMtinI DhALamAM guruno paricaya punaH ApatAM temanAM mAtA rUpA, pitA amIcaMda ema noMdha ApI che. patrane cheDe zrAvakonA hastAkSaro che, te aMza ahIM chApela nathI. A patra paNa sacitra che. (18) A patra paNa jodhANA - jodhapurathI lakhAyo che, sacitra che, devendrasUri uparano che. lakhanAra bhinna, varSa bhinna, tethI eka ja sthAnethI bhinna bhinna patro lakhAyelA jovA maLe che. darekamAM thatuM jodhapuranuM varNana mahadaMze samAna hoya, paNa patra mokalAya te kSetra badalAtuM hovAthI tenuM varNana navaM hoya. A patra vIsalanagara (vIsanagara) mokalAyo che. prathama 'chappaya 'mAM ja gujarAta dezane kAbala (kAbula), balakha (balkha), khaMdhAra (kandahAra - gAndhAra) jevA dezone jItI jANe tevA buddhimAna lokonA deza tarIke gaNAvyo che. vIsalapuramA 'khAna' nAme koI zAsakanuM rAja che. mantrI icchAcaMda, hAkema dInadayAla, paNDita bhAU phaNesa, zeTha maMchA magana tathA anya mahetA rAmajI - A badhA rAjyanA padAdhikArIo jaNAya che. vividha daravAjA, derAM, poLo, vAva; derAsaromAM kalyANa pArzvanAtha tathA AdIzvaranaM trizikharI mandira, kaMsArApoLamAM be mandira, molavADAmAM eka mandira, khajurI mahollAmAM eka upAzraya jyAM guru birAjyA che te, molavADAmAM eka saMvegI upAzraya, vedavADImAM dharmazAlA- A - 24 badhuM tyAM hovAnuM kavi jaNAve che, je itihAsanI rIte mahattvapUrNa che. (19) nAgorathI pAlaNapura lakhAyelo A patra mukhyatve mAravADImAM che, paNa mAMnA tribhaGgI chanda tathA keTalAMka kavittomAM vraja ke cAraNI bhASAnI chAMTa khAssI che. AmAM paNa zatruJjaya ane giranAra dvArA gujarAtanI oLakha ApI che, uparAMta zaGkhazvarano ullekha paNa gujarAtanI vizeSatAlekhe thayo che. pAlaNapuramAM navAbI rAja che, kArabhArI motI mahetA nAme che, te nagaravarNananA Arambhe ja noM dhAyuM che. guru devendrasUrino paricaya ahIM paNa apAyo che : setrovA gAma, osavALa vaMza, copaDA gotra, amIcaMda - sarUpadenA putra, jinendrasUrinA paTTadhara. 21 zloko saM. nA che. te vAMcatAM thAya ke kavie AnA karatAM bhASAmAM ja padyaracanA karI hota to vadhu majA Avata. nAgoranA varNanamAM rAThoDonuM rAjya, 7 poLavALo gaDha, aneka sarovaro, pIra ane vividha devonAM sthAnako jinAlayo, be digambara de, tapagacchanA 5, pAsacaMdagacchanA 2, kharataronA 3, loMkAnA 4 upAzrayo rAjamArga para pAMca poSAlo A badhI aitihAsika vigato A patramAM prApta thAya che. A paNa sacitra patra che. (20) saM. 1996mAM jodhapurathI lakhAyela A patra paNa kavitvanI dRSTie vilakSaNa / viziSTa che. AnA chando, kavitto, DhALo, tenI cAraNI ane mAravADI badhuM adhyayanayogya che. bhASA devendrasUrine maNibhadra yakSa sAkSAt hovAno ullekha "tapagachasAnidha tatparA deviMdane paratakSa vara dIdho tiNe harSasuM mANibhadra vaDa yakSa" -- A paMktio dvArA thayo che, je bahu agatyano che. tribhaGgImAM thayela amadAvAdanA varNanamAM dariyAzAhapIra (dariyApura), zeTha maganabhAIno bAga (vADI), haThIsiMhanI vADI; te vADInA bagIcAnAM vividha vRkSonuM varNana keTalUM rasALa che ! bhadrano daravAjo, bhadrakAlI mandira, tripoLa-traNa daravAjA Adino
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ullekha kavi cUkyA vinA kare che. 10mA chandamA 'vIra vivekaM, rUpake Teka' e vAkya 'vIranA upAzraya' tathA 'rUpa vijayanA DahelAnA upAzraya' paratve hoya tema lAge che. tenI sAme ja aSTApada jinAlaya che ! 11mA chandamAM harakuMvara zeThANIe karAvela RSabhadeva prAsAda-tenI pratiSThA devendrasUrie karI tevo ullekha che te hAlanA mUlevA pArzvanAtha jinAlaya mATeno jaNAya che. jhaverI mahola te jhaverIvADa; nAgorI sarAya - jemAM gacchapati hAla - te vakhate comAsuM rahyA che te. zeTha maganabhAI, vADIbhAI, jIvAbhAI, ThAkarazI, mANekacaMda, umAbhAI, pAnAcaMda, gokaLazI - badhA te samayanA agraNI zrAvako jaNAya che. marudharanu ane jodhapuranuM varNana lagabhaga anya patro jevU ja che. (21) tapagacchanA 'saubhAgyalakSmI' tarIke jANItA vijayalakSmIsUri, temanA paTTadhara devendrasUrinI pATe gacchapati zrIpUjya mahendrasUri AvyA che. saM. 1863mAM teo 'sANaMda' comAsuM haze, temanA para sINorathI lakhAyela A patra che. sINorane 'senApura' nAme kavi oLakhAve che. hAla te sinora-zinoranA nAme jANItuM che. nagaravarNanamAM 'gajala' lakhavAnI A patralekhakonI prathA rahI hovAnuM jaNAya che. te hindImAM lakhAya, pratyeka paMktine cheDe 'k' (baMkAk, DaMkAk) anivArya, ema lAge. Aq hoya to ja 'gajala' banatI haze.. sANaMdamAM mIThAlAla desAI kArabhArI che, to zivalAla vyavahArInuM bhAre mAna che. sANaMdarnu vistRta varNana tyAMnA mahollA-poLa-phaLiyAnI temaja vividha jJAti/dharmanA lokonI vigato pUrI pADe che. vividha devasthAnonI paNa spaSTa mAhitI Ape che. joke A prakAranuM mAhitIpracura varNana lagabhaga tamAma patromAM jovA maLe che, je bahu rasaprada hoya che. koI abhyAsI A muddAne abhyAsano viSaya banAvI kAma kare to sarasa saMzodhana thAya. sANaMda jevU ja varNana siNoranuM paNa che, paNa te DhALabaMdhamAM ane gujarAtI bhASAmAM che. saM. padyo taddana azuddha-apUrNa. 15-16-17 dUhAomA puNyathI prApta thatAM pAMca ratnonI vAta che, te baghAM spaSTa samajAtAM nathI. rAjisa makuyANA' te koI rAjakartA vyaktinuM nAma haze? makuyANA-makavANA - ema haze? dUhA 11mAM 'vaDhIhAra' dezanI vAta kavi kayA AzayathI kare che te samajamAM AvatuM nathI. sUrata ke rAjanagarane vaDhiyAra sAthe kazI levAdevA to nathI. kavie prayojelA zabdo paNa aspaSTa hoya che : jathAkhi (jathA ravi?), jhINANaMda, ullAda (AhlAda?), pitRprazana, rAjisa, ane anya paNa ghaNA, jeno artha pAmavo vikaTa che. brahmacaryavratane kavi 'bhramavrata' tarIke oLakhAve, tyAre vAcakane bhrama na thAya to ja navAI ! gadya vibhAgamA keTalIka prAsaGgika vigato maLe che : paryuSaNamAM koNe kayu tapa karya, dhanavyaya dvArA kayo lAbha koNe lIdho; te varSe potAnA gacchamAM 1 zrAvikAe mAsakSamaNa kayu ane samagra zaheramA 32 mAsakSamaNa tathA 58 soLabhakta thayAM, ityAdi mAhitI rasaprada che. e varSe varasAda ghaNo paDelo ne potAnA upAzrayamAM thAMbhalAnI kuMbhI DUbI jAya tevU pANI AvyuM tevo ullekha paNa che. to te upAzrayanI agAzImAM khoDa AvatAM tenuM samArakAma karavAnI Arthika tAkAta na hovAnuM nivedana keTaluM karuNa lAge ! sAdhu-ziSyanI vRddhi aMge cAlatI carcA-vicAraNAnA sandarbhe koI eka bhAIne aMge noMdhelI vAta pramANe, "e bhAI paM. hemaratnano ziSya thavAno hovA chatAM tame (gacchapati) tene 'uttarabheda karIne' lo te yogya cha" - A matalabarnu lakhANa, te gacchanI Antarika sthiti paratve prakAza pAtharI jAya che. eka paM. nayaratna nAme munie ucita vyavahAra na jALavyA viSe phariyAda paNa patramA che. te sAdhuno krodha tIvra haze ane lAMbA samayathI te yathAvat haze, tethI tenA krodhane anantAnubandhiyA krodhalekhe lekhake varNavyo che, ne te sAdhune zikhAmaNa ApavA gacchapatine TakoryA che. 'mIye paNa mAsakhamaNa 3 thayA chi' A vAkyamAM mIyA eTale mIyAgAma. te uparAMta kheDA, dholakA, sANaMda vagere kSetrono paNa ullekha thayo che. (22) A patra tapagacchanI 'ratna' zAkhAnA gacchanAyaka dAnaratnasUri para lakhAyelo che. lakhanAra sAdhu kanakaratnanI kAvyakSamatA madhyama ke sAmAnya kakSAnI jaNAya.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachIthI kAMI rAjakAraNanI ane laDAInI paNa carcA karI che. (23) kavi udayarala e madhyakAlanA eka zreSTha gurjara sAdhu-kavi che. temanI racanAo bhaktibhAvathI chalakAtI, padalAlitya tathA alaGkAra AdithI samRddha ane prasAdamadhura hoya che. teo paNa 'ratna' zAkhAnA agraNI sAdhu, upAdhyAya che. temaNe temanA gacchapati dAnaratnasUri upara lakhela A patra pUrNataH vrajanI chAMTa dharAvatI hindI padyAtmaka che. madhyakAlIna kAvyaracanAnI je camatkRtio hoya te ahIM pratyeka kaDImAM pragaTa thAya che, varNasagAI, sAgara-nAgara-Agara-ratanAgara - ema AdiprAsa, Ama uttarottara racanAnI jamAvaTa thatI Ave che. navamo dUho 36 guNonuM sUcana kare che: pratirUpa Adi 14, 10 yatidharma, 12 bhAvanA - ema 36 guNa. - o vAMcatAM vijayalakSmIsUrikRta pUjAnI nIcenI kaDI yAda Ave : "paDirUvAdika cauda guNadhArI, kSAnti pramukha daza dharma, bAra bhAvanA-bhAvita nija Atama, e chatrIza guNavarma." kharekhara to dareka dUhAno artha lakhIe ane temAMnI kAvya-camatkRti kholIe, to ja sAco AsvAda pAmI zakAya. eka 18mo dUho ja juo : "tapAgaccha te samudra, gacchapati temAM bharatI lAvanAra candra-sarIkhA; e ApaNane bamaNI dolata ja Ape !" A pachInA savaiyA-trevIsA tathA ekatrIzAnA chando to koI nIvaDela cAraNakavinI ne tenI chanda-racanAonI bhrAnti karAve tevA che. udayaratnakRta 'jogamAyAno chanda' to 'anusandhAna'mAM agAU prakAzita cha ja. aneka jaina kavioe AvI vrajabhASA-maDhelI hindI chanda-racanAo karI che, ane madhyakALane kavitAthI chalakAvI dIdho che. AmAM 4 to citra-bandha-kAvyo che : svastikabandha, kamalabandha, aSTAracakrabandha ane zarAvasampuTabandha. kartAnA svahastanA A patramA cAre bandhakAvyonA citrAkAro paNa AlekhelA jovA maLe che. omAM aSTAracakravALA chandamAM dareka pAdanA Adya akSaronI guMthaNIthI gurunu nAma paNa racAya che. pachInA dUhAomAM patraprAptinI vAta tathA vRttAntanivedana che, parantu dUhA eTalA badhA spaSTa-sugrathita che ke kavinuM sarjaka citta atyanta sughaDa hovAnI chApa paDyA vinA nathI rahetI. gadyAtmaka nivedanamA 'vRddha sAjana', 'laghu sAjana' - evA zabdo che teno bhAva evo jaNAya che ke Akho saMgha/samAja jame te vRddha sAjana, ane maryAdita varga jame te laghu sAjana. prabhAvanA-lhANI-tapasyAdinI varNana uparAMta, pAdarI, pAdazAhapura, umeTA - A badhAM gAmomAM vartatA sAdhuo tathA tyAMnI vAto viSe vigato cha, antima 5 dUhAmAM, kavinA cittanI, gurunAM darzananI AturatAutkaNThAnuM rocaka bayAna vAMcatAM ApaNuM haiyuM paNa plAvita thaI jatuM anubhavAya che. A patrane uttama/zreSTha patra gaNavo joIe. Ananda e vAtano che ke udayaratna jevA ApaNA mAnya-priya kavinI eka navatara racanA ApaNane sAMpaDI rahI che. (hastAkSaronAM darzana prathama mukhapRSTha para thAya che.) (24) kavalAgaccha e upakezagacchanuM nAma che, athavA tenI zAkhA che. A gacchamAM AcArya thAya tenuM nAma 'devaguptasUri' ja rakhAtaM. ane te prathA 20mA zatakamAM paNa cAlu hovAnuM jANavA maLe che, A patrathI. AcArya 'kakudAcAryasantAnIya' gaNAtA. gacchapati hovAthI te 'caturasItI gacchAdhirAja'nuM biruda paNa dharAvatA. patra nAno che. chatAM temAM be-eka kalpanAo majAnI che. joIe : dUho 2 - "mAbApa mAtra janma Ape, tame (gurue) to copagAmAMthI bepago kayoM ! - bALaka bhAMkhoDiyAbhera cAle te copago gaNAya; ke pachI paraNe te paNa cArapago ja; tevAne sAdhu banAvI tame dvipada-bepago banAvyo !" dUho 4 - "karai kITa tai bhuMga" kIDo (IyaLa) bhRGga-bhramara banI mukta vihare tema, kIDA jevA mane gurue 'guru' jevo banAvI dIdho !" (25) sAva nAno patra, paNa tenI prastutine kAraNe vilakSaNa banI rahe che. ziSya ane saMgha gurune kevA lADa ane adhikArathI Takora kare che ! jovA jevaM che: "tame zAha sahasamala ane saMpUradenA dIkarA; mAlavAnA vatanI; tyAM ujjainI ane zAhajihAMpura tarapha ja vicaro ! potAnAM vatanano moha na choDo !
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ ame ahIM padhAravAnI vAta/vinaMti karIe chIe. paNa te vAta mana para tame letAM ja nathI ! amane gurumukhe prabhu vIranI vANI sAMbhaLavAno utkaTa bhAva che, paNa tamArA vagara te koNa saMbhaLAve? eTale amAre to vANIno viraha! te paNa tamArA lIdhe ! A duHkha kSaNe kSaNe kanaDe che. have to eTaluMja kahIe chIe ke tamAre amArI jarUra che ke nahi - te nakkI karajo. jo amAro khapa hoya to vahelAsara A tarapha - khaMbhanayara-khaMbhAta padhAro !" bhAvanAnI AvI utkaTatA sAthe ATalI baLakaTa abhivyakti anyatra bhAgye ja jovA maLI che, ane te dRSTie A patra mahattvano jaNAya che. vaLI, viveka paNa kevo ! 13mI kaDImAM 'laghu bhArI asamaMjasa' - arthAt avinayathI prerAIne ochu ke vadhu paDatuM je asamaMjasa veNa lakhyu, te khamajo! amAre to sAcA svajana tame-guru ja cho; bIjA kone ame kahIe? - A viveka hRdayasparzI bane che. patralekhaka khuzAla muni che. gurunI pATa paramparAno nirdeza temaNe majAno koM che: "samara-rAya-vimala-jayA-vijai-vinacaMda paTodhArI re, zrIakhayacaMdasUrIsaru, dharamataNA dAtArI re" arthAt - samaracandrasUri-rAyacandrasUri-vimalacandrasUri-jayacandrasUrivijayacandrasUri-vinayacandrasUri- temanA paTTadhara akSayacandrasUri. vAMcana ane samajaNanI bhUlane kAraNe 'samararAya-pitA, vimalajayA-mAtA, vijayavinayacandrasUri-guru' - Ama paNa thaI zake. paNa te barAbara nahi. patranA cheDe ke kyAMya varSano ullekha nathI. (26) loMkAgaccha-sambandhita A patra vrajamizrita hindImAM cha; ajamerathI bIkAnera lakhAyo hoI mAravADInI chAMTa hoya te sahaja gaNAya. kuNDaliyA chandamAM dUhAchandano samanvaya, temAM dUhAnI cothI paMkti ja kuNDaliyAnI prathama paMktirUpe Avartita thAya che. dUhA, kavitta, kuNDaliyA - badhA chando guruvarNana-paraka ja che. (27) A patra sacitra hoya tevI sambhAvanA che, ane jo hoya to tenAM citro zIghra prakAzita thavAM ghaTe, kemake temAM mahArASTrI citrazailInI chApa haze, je durlabha gaNAya. patramA riktalipinAM suzobhano temaja banne tarapha phUlavelanI bhAta (Border) paNa ramaNIya lAge che. A patra mahArASTranA navaraGgAbAdathI lakhAyo che. tapagacchanI eka zAkhA sAgaragaccha, tenA gacchapati lakSmIsAgarasUrinA ziSya kalyANasAgarasUri upara, navaraGgAbAda saMghanA nAme jayasaubhAgya upAdhyAye lakhelo A vinatipatra che. AmAM, anya patromAM hoya tevAM amuka padyone bAda karatAM, AkhI patra-racanA navatara, anya tamAma patro karatAM vadhu tAjI gaNI zakIe tevI che. amadAvAda-gaurjaradezamA rahelA AcAryane navaraGgAbAda padhAravAnI vinati A patra dvArA thaI che. AmAM eka ja DhALamAM guMthI levAyelAM zrAvaka-nAmomA dhAmI' tathA 'nImA jJAti'nA ullekha noMdhapAtra che. nAmo spaSTatayA zrAvako gujarAtI hovAnuM sUcave che. 'zeSapurA'nA zAha 'nAhanA', 'sojhiMtarA'nA 'amAidAsa bhUlAbhAI' A nAmothI te dhAraNA dRDha bane che. tyAMnA derAsaramAM (ke derAsaromAM) RSabhadeva, zAntinAtha, neminAtha, pArzvanAtha birAjamAna haze tema paNa eka ullekhathI samajAya che. navaraGgAbAdamAM padhArelA munigaNanAM temaja guru sAthe vartatA munigaNanAM nAmo aitihAsika rIte upayukta gaNAya. dareka pakhavADiyAnI pAkhI-caudazane divase pauSadha-upavAsa vipula saMkhyAmA thatAM haze, tenAM pAraNAM vividha gRhastho taraphathI karAvavAmAM AvatAM hoya, tevI vigata rasaprada che, paryuSaNanA jamaNavArone aMge paNa tevI ja vigata che. 'karNaparA' tyAMna paru hovAnuM lAge che. tyA pArzvanAtha-jinAlaya che. pachIthI goDIjI pArzvanAthano nirdeza paNa che, te tyAMnA hoya tenI spaSTatA nathI thatI. antabhAge marAThI bhASAmAM pArzvanAthanuM laghu stavana paNa rasaprada racanA che, temAM pArzvanAthane 'pAsUbAbA' tarIke oLakhAvela che. patra apUrNa nathI; pUrNa ja che. chelle 'tAmbUla'nA varNanano zloka, patralekhaka kalpanAzIla kavi hovAnuM sUcavI jAya che.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 (28) A patra ekaMdare anya patro samAna che. AmAM bhASA kAvyo bahu ochAM ane sAmAnya che, saM. padyo 53 che, ane vistRta gadyAMza che. padyo azuddha kharaM, paNa kartAnI vidvattA temAM DokAya che. eka be padyono AsvAda laIe padma 24mAM kavi kahe che ke "jaina mata anusAra, 'chAyA (paDachAyo ) ' e bhAvAtmaka arthAt paudgalika padArtha che, ane te sAcuM paNa lAge che. eTalA mATe ke pArzvanAthanI chAyA thakI AcchAdita manuSyo duHkha- durgatine pAmatA nathI hotA." (AvuM to ja bane ke jo 'chAyA' padArtha hoya) padya 41mAM vaLI kavi AkAzanI vAta kare che: "AkAza mATe 'zUnya' evI saMjJA prayojAya che, (ane te teno doSa che), teno A doSa, a nagaranA zreSThIonI UMcI gaganacumbI havelIo thakI ApoApa TaLI jAya che. arthAt e havelIo AkAzamAM chavAI jaIne tenI zUnyatAne bhUsI nAkhe che" Ama, navIna kavi-kalpanonAM chaMTaNAM A padyomAM jovA maLe che. A patra paNa sacitra che, ane temAM riktalipimAM 'bhaTTAraka lakSmIsAgarasUrI' evA akSaro AlekhAyA che. (29) pesakapura te mAravADanuM pesuA gAma kuberadhanahetapura te bIkAnera na hoI zake. dhanapura (dhanArI?) nAme koI gAma hoya to bane Ama to A patra sAmAnya kakSAno gaNAya. saM. 1861mAM tapagacchanA harSaratnasUriziSya rAjendrasUrine lakhAyelo patra che. nagaranuM varNana 'gajala-cAla 'mAM thayuM che. vizeSa kazI vigata jovA maLI nathI. (30) A patra mAlavaNI lakhAyo che. mAlavaNa pATaNa pAse che, surendranagara vistAramAM paNa eka mAlavaNa che. A patranirdiSTa mAlavaNa te pATaNa pAsenuM hoya tevI sambhAvanA vadhu patra ratnavijaya para che. lakhanAra vyakti temanA prati gADha sneha dharAvatA hoya tevo bhAva patramAM DokAya che. lekhaka potAnA patrane 'premapatra' (8) gaNAve che, te Aja vAtanuM dyotaka che. patrArambhe 'parameSThinuM smaraNamaGgala thayuM che. kaDI 7mAM candraprabhu (mAlavaNa) no ullekha che. 32 lekhaka mUlataH ajaina ane kadAca dazanAmI sampradAyanA sAdhunA kuLanA haze tevuM anumAna, dUhA kra. 5 jotAM thAya. e dUhAmAM kartA potAne 'gorakhakuLa' nA varNave che. pote aNaghaDa che paNa 'zambhupyAlA' (bhAMga ? ) nA sevanathI sAte dhAtu khIlI uThe che A vidhAna uparanuM anumAna prere tevuM che. kavi 'bAroTa' hoya to te vadhu sambhAvita che. kemake patra jenA para lakhe che te vaDIla hovA chatAM tene 'tuM'kArAthI ullekhe che : "ciraMjIvI raho tuM sadA" (6). AvuM janmajAta bAroTa ja lakhI zake. kaDI 13 mAM nityAnanda, phate, jayasiMha vagere, tathA ka. 15mAM catura, rAmaA badhAM vizeSa nAmo hoya tema jaNAya che. 14mI kaDImAMnI vAto para lakSya ApatAM ema thAya ke patralekhaka 'muni' nahi hoya; gRhastha vyakti haze samagrapaNe patranuM avalokana karatAM A chApa ja upase che. "nayaNA ADA DuMgarA, mana ADuM nahi koya" A eka snehI hRdayamAMthI ugelI svAbhAvika snehokti che. "tame eTalA dUra cho ke tamane daihika rIte maLavAmAM ADA ghaNA pahADo (avarodho) naDe, paNa 'mana' thI tamane jovAsaMbhAravAmAM to AvuM kazuM ja naDe tema nathI. (tamArA jevA) sajjana janano meLAvaDo (mane) maLayo, te puNya vinA na maLe !" ka. 17mAM prayukta 'bImaNo' zabda 'bamaNA-dviguNita' arthamAM che. 'bhAIjIthI aMtarabhAva thayo che'- e vAkyano marma pakaDavo kaThina che. 'bhAIjI' zabda ratnavijaya mATe haze ke anya koI mATe ? ghaNA bhAge anya koI mATe hovo joIe, 'aMtarabhAva' eTale 'aMtarano bhAva' paNa thAya, ane aMtara- AMtaruM dUratA paNa samajAya. 20mI kaDImAM kadAca AnuM kAraNa ApavAmAM Ave che: 'dAMNA pAMNIko jora haiM' 'dANApANI' eTale 'aMjaLapANI' ke 'leNAdeNI'. AkhA patranA tAtparya viSe sujJa jano prakAza pADe tevI apekSA. (31) 'rAmacaritamAnasa'nI bhASA tathA zailImAM, dUhA- caupAI omAM baddha, A nAnakaDo patra tenI bhASA tathA kalpanAne kAraNe eka majAnI kRti banI gayo che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ A patra kharataragaccha ke loMkAgaccha sAthe sambandha dharAvato hovAthI aTakaLa thAya che, nayanasukha, rAmadAsa, haMsarAja svAmI, temanA gurulekhe kalyANamalla - AvAM nAmo A gacchomAM hovAnuM saMbhave che. gaGgA ane satalaja-be nadI te zaheranI najIkamAM vahe che tevo ullekha jotAM trikuTanagara ja paMjAbaceM koI zahera ke gAma hoya tevU anumAna thAya che. gurune candranI tathA sUryanI upamA ApavA dvArA temanuM varNana karavAmAM kavie kRpaNatA nathI dAkhavI. (32) A eka navI ja bhAtano patra che. eka mAravADI zrAvikAe eka sAdhvI guruNI upara lakhela A patra che. patra pAlItANAthI lakhAyo che. likhitaMga lakhanAra potAnuM nAma nathI lakhatAM, paNa potAno nirdeza A pramANe kare che : "pAlItANAsu likhatu hemacaMdArA dAdIjI nathamalajIrA bhujIkA" arthAt "hemacaMdanI dAdI ane nathamalajInI bhojAI"nA khAmaNAM. patra sAdhvIjI pUnamazrIjI upara lakhAyo che. te kayA kSetramA virAjatAM haze teno nirdeza nathI. maGgalamA 1. cintAmaNi pArzvanAthanuM smaraNa che, te jasakoranI dharmazAlAnA derAsaranA bhagavAna haze tema mAnI zakAya; 2. te pachI AdinAthajInuM tathA sAthe 1452 vajIra (gaNadhara), smaraNa che, te zatruJjaya paranA dAdA AdinAtha tathA 1452 gaNadharapagalAMnuM smaraNa lAge che. cothA dahAmAM kAMIka vigata hovAna lAge. paNa spaSTatA nathI thatI. 'nagara atahi ratna' eTale zu? zreSTha ratna jevU nagara ? ke ratnapura? (ratanapura?). 'sukheja' pada koI nAma haze ? 'saradArasiMha' to pragaTapaNe rAjAnuM nAma che. eka anumAna thAya ke A dUhAmAM sUcavAtA kSetramA sAdhvIjI birAjatA hovAM joIe. 5-15 kra. nA dUhAomAM 1-27 guNonuM varNana che. 'sAdhvI' sAdhupadamAM gaNAya, ne te padanA 27 guNa temanAmAM paNa saMbhave. te pachI gadya vizeSaNo Ave che. pachI puna: dUhA zaru thAya che. temAM dUhA 3mAM 'taja' che tyAM 'bhaja' hoya to vadhu ucita lAge che. 'samAna vizeSa' te 'sAmAnya ane vizeSa' be padArthono ullekha che. jinaAgamamAM te bene, vaizeSikonI jema, paraspara-nirapekSa-svatantra padArtha nahi, paNa parasparasApekSa ane dravyAdinA dharmarUpe svIkAravAmAM AvyA che, tenuM ahIM sUcana thayuM jaNAya che. 4mAM nava tattvanI vAta, 5mAM sva-para-vyavasAyI jJAna te samyagjJAna temaja 1 thI 9 tattva(?) bhedanI vAta karI che. 6mA nijaguNaparaguNanA sandarbhamAM svabhAva-parabhAvanI vAta che. A rIte dareka dUhAmA gambhIra tattvajJAnanI vAto guMthI lIdhI che, ane te tattvanuM jJAna gurunI sevA karanAra jIva guruyoge meLavI zake (22) tema paNa kayuM che. A dUhA vAMcatAM lakhanAra zrAvikAnA zrutabodha tathA racanAzakti mATe bhAre bahumAna jAge che. jo ke keTalAMka vAkyo samajAtAM nathI, zuM kahevA mAge che te spaSTatA nathI thatI. 17mA dUhAthI vaLI 1-27 guNonuM varNana zaru thAya che, je paramparAgata rItanuM che, chevaTanA gadyAMzamAM sAdhvIonAM nAma che, ane kSamApanA nivedana che. patra tAttvika dRSTie mahattvapUrNa che. (33) A patra vijJaptipatra karatAM AnandanA ane anumodanAnA samAcAra Apato patra hovAnuM vadhu saMbhavita jaNAya che. kayA nagare konA upara lakhyo che te vigata nathI, paNa sAtamA dUhAmAM "tatra zrI.... nagare" ema che tethI A eka kharaDo ke DrAphTa haze, jenI nakalomAMje te gAmanuM nAma umerI mokalavAno haze. bAbasAheba dhanapatasiMhajI te jemaNe kalakattAmA AgamonuM prakAzana kayu te, bAbunA derAvALA. 14mA dUhAmAM AvatA pratApasiMha te pracalita zatruJjayanuM stavana 'siddhAcalagiri, bheTyA re, dhanya bhAgya amArAM' - emAM AvatI paMkti 'prabhujIke caraNa pratApa ke saMghameM', temAMno 'pratApa' zabda - teja hoya tema lAge che. ratanavijaya kayA gaccha-saMghADAnA? temanA guru koNa? te spaSTa nathI thatuM. upara ullikhita stavanamAM AvatuM nAma 'khImAratana' sAthe emano sambandha hoya to zakya che. paNa pratApasiMhanI suzIla patnInI bhAvanAthI temaNe bAlucaramAM bhagavatIsUtranuM vAMcana kayu haze, tenI vadhAmaNI ApavA mATe lakhAyelo A patra che. prathama padyamAM ja 'praNamI taja ahameva' evaM pada che. teno matalaba che- "praNAma kara ane 'ahameva - huMja' evA ahaMkArano tyAga kara." A rIte vAta mAMDanAra kavinI adhyAtmamastI ahIM vyakta thAya che. saM. 1919mAM A prasaMga banyo che, patra lakhAyo che. (34-35) A be patro kaMkotarI ke AmantraNa patro che. pahelo patra tAraGgAtIrthe nirmANa
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAmela nandIzvaradvIpanA (bAvana) jinAlayamA caumukhajInI pratiSThA-prasaMge padhAravAno AmantraNa patra che. tAraGgAgaDha, vaDanagara, gaDhavADA, sIpora - badhAM gAmonAM mahAjanoe saMyukta rIte te pAThavela che. itihAsanI eka nakkara vigata AmAM upalabdha thAya che ke te vakhate tAraGgAtIrthano prabandha A badhAM mahAjano saMyuktapaNe karatAM hAM, konI ane kyA pratiSThA? evo prazna asthAne lAge che. A patrikA te samagra mandiranI pratiSThA mATeno patra hovArnu mAnavU joIe. saM. 1880nA mAgazarano patra che, ane mahA zuda 5nI pratiSThA che. bIjI kaMkotarI amadAvAdanA nagarazeTha vakhatacaMda khuzAlacaMda taraphathI lakhavAmAM AvI che, AmAM 1883nA varSe amadAvAdathI zatruJjayanA saMgharge AmantraNa che. vilakSaNatA e che ke po.va.9nuM muhUrta che, ane mahA suda nuM prayANa jaNAvyuM che. kArtaka (1883) thI kArtaka (1884) - ema eka varSatuM 'muMDakuM' eTale pAlItANAnA kAThI-gohila darabAro taraphathI rakhopAnA badalAmA levAto mAthAdITha yAtrAvero, nagarazeThe (sahu yAtrika jano mATeno) cUkavI dIdho che; temaja bhAvanagara, taLAjA, ghoghA - A kSetromAM paNa, tyA-tyAMnA rAjazAsana dvArA, saMgha/yAtriko Ave to je koI kara vasUlAto hoya, te badho paNa, 12 mAsa pUrato, temaNe cUkavI dIdho che. tethI yAtrA mATe tathA saMgha sAthe padhAranAre te sambandhI koI cintA rAkhavI nahi, tevaM sUcana paNa A patramA thayuM che, je aitihAsika vigatalekhe mahattvapUrNa che. uparAMta, zeThe iMgara upara baMdhAvela navA derAsara (ujama phoInI TaMka haze?)nI phA.zu. 4nA guruvAre pratiSThA thanAra che te vigata paNa AmAM noMdhAI che. (A kaMkotarInuM citra aGkanA cothA mukhapRSTha para ApavAmAM AvyuM che.) aitihAsika mUlya dharAvatI AvI kaMkotarIo ApaNane maLe ane te A vijJaptipatro sAthe pragaTa thAya che, te paNa eka upalabdhi ja gaNAya, pUraka noMdha 1. A patromAM gaccha, gacchapati jevA zabdo vAraMvAra Ave che. te aMge anabhijJa jano mATe thoDIka spaSTatA : jaina dharma-saMghamAM munionI pradhAnatA hoya che. munionA samUhane 'gaNa' ke 'gaccha' tarIke oLakhAya che. te gacchanA vaDIla-sarvocca AcArya 'gacchapati' ke 'gacchanAyaka' tarIke oLakhAya, AvA gaccho vividha-ghaNA hoya che. kyAreka 84 gaccha hatA. judA judA hetusara sAdhusamUho vibhakta thaIne anyAnya gacchanA nAme jANItA thAya. koIka vyakti, sthaLa, ghaTanA, jJAti - AvA vibhinna padArthonAM nAme gaccho sthapAtA hoya che. ekeka gacchamAM paNa peTAjUtho hoya, je 'saMghADA' ke 'samudAya' tarIke oLakhAya. 2. vijJaptipatronA A cothA aGka vibhAgamA 35 patro pragaTa thAya che. A tamAma patro (tathA keTalAka pragaTa nahi thatA-nahi karelA patro paNa), je te bhaNDAro-saGgrahomAMthI zodhI kADhavAnu, prApta karavAyU~, temanI pratilipi karavAnu, yathAmati sampAdana karavAnuM - A badhAM ja kArya amArA utsAhI tathA adhyayanazIla be bhAI - muni suyazacandravijayajI tathA muni sujasacandravijayajIe kayu che. temanA vidvAn guru A. zrIvijayasomacandrasUrijInI preraNA tathA anumati A kAryamAM temane mATe AzIrvAdarUpa banela che. e rIte, A samagra aGkanuM sampAdana-zreya te be munirAjone phALe jAya che.. 3. te banne manioe je je sthAnethI sAmagrI prApta karI che tenI noMdha A pramANe che: (1) kramAGka1,2,6,7,14,15,16, 22, 26, 29,32= zrIkailAsasAgarasUri jaina jJAnamandira, kobA; (2) kra. 4, 5,8,9, 13, 23, 27, 34, 35 = lA. da. bhA. saM. vidyAmandira, amadAvAda, ha.paM. jitubhAI; (3) kra. 18,19, 21 % Arya jambUsvAmI jaina muktAbAI jJAnamandira, DabhoI; (4) kra. 10, 11 = zrIratnAkaravijayajI jJAnamandira, mahuvA; (5) kra.30, 33 = zrInemivijJAnakastUrasUri jJAnamandira, sUrata; (6) kra.31 = zrIhemacandrAcArya jaina jJAnamandira, pATaNa; (7) kra. 20 = zrIbhIlaDiyAjI jaina jJAnamandira, ha. A. zrImunicandrasUrijI; (8) kra. 17 = zrI kesarabAI jaina jJAnamandira, pATaNa, ha. munizrIdhurandharavijayajI; (9) kra. 25 = zeTha DosAbhAI abhecaMda jaina jJAnabhaNDAra, bhAvanagara, ha. A. zrInirmalacandrasUrijI; (10) kra.3 = vIrabAI jaina pAThazAlA, pAlItANA, ha. upA. zrIbhuvanacandrajI; (11) kra. 24 = bho.je. vidyAbhavana, amadAvAda, ha.zrI rAmajIbhAI sAvaliyA; (12) kra. 12, 28mAM prAptisthAnanI noMdha nathI; A tamAma jJAnabhaNDAro-granthAlayono, tenA saMcAlako-TrasTIgaNavyavasthApakono tathA A sAmagrI meLavavAmAM sahAyakartAo - tamAmano te beu
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___37 munivaro hRdayapUrvaka AbhAra pradarzita kare che. 4. patra kra. 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 24, 26, 27, 28 ATalA patro prAya: sacitra che. A badhAM citronuM eka sundara prakAzana thaq joIe. amArA mATe to je te patronA lakhANa pUratI jeroksa ja upalabdha che, citrovALA bhAga nahi. parantu koI rasike AvaM kAma paNa karavA jevaM kharaM. 5. A aGkagata patro sampAdana e eka AkarI kasoTI tathA mahenata mAgI letuM kAma ha. challA keTalAka mahinA A patronA vAMcana, sammAna, sampAdana pachI prUphavAcana, noMdhonu lekhana - A badhAMmAM vahyA che. sAmAnya ke sahelaM mAnI lIdhelaM kAma karavA beThA tyAre keTaluM zramasAdhya che te samajAyuM. AmAM ghaNo parizrama tathA samayavyaya muni trailokyamaNDanavijayajIe karyA che. ane temanI haiyAukalatane kAraNe A patrono krama goThavavAthI laIne aneka bAbato saraLa banI gaI che. temane abhinandana ApavAM ja paDe. chele eka mahattvanI vAta : sampAdananI amArI kSamatA/AvaData maryAdita che. bhASAjJAnanI sajjatA nahivat gaNAya. chandabodha paNa sImita. ane AvAM sampAdana mATe cAraNI-DiMgaLI koSa, rAjasthAnI koSa, gujarAtI ane hindI koSa - ema vividha koSonI, tathA aneka sandarbhagrantho-itihAsagrantho ityAdinI madada levI anivAryapaNe jarUrI bane. amArI anekavidha maryAdAone kAraNe ame AvaM kazuM ja kayu nathI. A amArI kabUlAta che, bacAva nahi. A sAdhanonI madada levAmAM AvI hota, to padaccheda, zabdanI cokkasa oLakha, tenA artha- nirdhAraNa, chandonI oLakha tathA tenA baMdhAraNapratipAdana, itihAsanA sandarbho tathA pAtrono paricaya tathA kAlAnukrama - A badhAM viSe vadhu cokasAIpUrvaka kAma thaI zakyuM hota. astu. to paNa A kAma karavAmAM eka anero Ananda Avyo che. 'anusandhAna nA miSe, 4 aDromAM, vijJaptipatronuM eka mAtabara saMkalana thaI zakyuM, te eka ghaTanA lAge che. evaM nathI ke haju AvA patro nahi hoya, paNa A prakAzana te apragaTa ke bhaNDAromA daTAIne paDelA patro mATe uddIpaka- preraka banaze to A prayatna lekhe lAgaze. - zI. vijJaptipatra-vizeSAGka 4, aGka 65mAM pragaTa thatA tamAma vijJaptipatronA sampAdako muni suyazacandravijayajI muni sujasacandravijayajI
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 khanabhAtathI zrIvinayavijayajI upAdhyAyano rAjanagarastha-zrIvijayadevasarijIne patra upA0 vinayavijayajInI racanAzailIthI prAyaH badhA vidvAno paricita haze ja. temanI racanA arthanI dRSTie gambhIra hoya, chatAM geyatAnI dRSTie eTalI ja saraLa, pachI te 'zAntasudhArasa' jevA saMskRta grantho hoya ke zrIpALarAsa jevI gurjara kRtio. prastuta kRti upA0 vinayavijayajI mahArAjanI patrasaMjJaka racanA che. vijayadevasUrijIne khambhAta cAturmAsanI vinantI karavA sAthe kSetrasambandhi mAhitIno citAra ApatA zaruAtanAM 7 padyomA kavi khambhAta cAturmAsa birAjamAna hoI cAturmAsamAM thayelI ArAdhanAnuM varNana kare che. tyAra pachInA 8mA padyamAM meghane mana jema nAnA-moTA sarve sarakhA hoya tema Apane paNa mana hovaM ghaTe ema kahI pUjyazrIne mITho upAlambha Apyo che. zAstramA cAturmAsayogya bhUmInA jaghanya 1 madhyama 2 utkRSTa 3 ema 3 bheda pADyA che. temAM 13 guNa vALI bhUmI utkRSTa hoi munibhagavantone cAturmAsa mATe vadhu yogya kahevAya. amadAvAdamAM vihAra duSkara, gocarI AghI, ityAdi ghaNI pratikULatA thaze. khambhAtarnu kSetra tere guNathI yukta che. tethI amadAvAdathIya caDhiyAtuM che ema kahI cAturmAsa padhAravA vinaMtI kare che. khambhAta padhAratA vividha tIrthonI vandanA to thaze ja, sAthe jesiMgajI (vijayasenasUrijI) gurunA stUpanI ya vandanA thaze evaM mITuM pralobhana paNa mUke che. athI ya vizeSa 'Apane jyA padapradAna karAyuM te sthAna ApanAthI kema visarI zakAya?' ema kahI mIThI lAgaNIo dvArA sUrijIne cAtumAsArthe taiyAra karavA prayatna kare che. challo padyomA ApanA padhAravAthI zrIsaMghamAM zAsanaprabhAvanAnAM kayAM kayAM kAryoM thaze teno kavie mArmika ahevAla Apyo che. sampUrNa kRti kharekhara sundara che. kAvyamAM naudhAyela jinezvara prabhunA tIrthono temaja gurustUpano ullekha aitihAsika dRSTie ghaNo mahattvano che. zrIlekhaH svastizrI praNamuM sadA re, pAsa jiNesara pAya, lekha likhuM gururAyani, pAmI tuma pasAya sugurujI ! padhAro re, khaMbhanayarano Aja sobhAga vadhAro re vinatI e mahArAja ke mani avadhAro re // 1 // sugurujI [AMkaNI] khaMbhanayarathI vInavaI re, saMgha dharI mani raMga, khema-kuzala vartai ihAM, tuma nAmai ucharaMga 2 sugurujI !.... ihAM vakhANa prabhAvanA re, naMdimahotsava sAra, upadhAnAdika tapa hoI, bAra vratauccAra 3 sugurujI !... sattarabheda jinamaMdiraI re, pUjA sabala maMDANa, bhAvai pAvana bhAvanA, zrAvaka saba vidhijANa 4 sugurujI !... parava pajUsaNa paNi havAM re, vividha mahotsavadhAma, sAhamIbhagati prabhAvanA, pramukha havAM zubha kAma 5 sugurujI !... catura ! caturavidha saMghanI re, nati avadhAro nitta, zrIAcArajapramukhani, kahiyo komala citta 6 sugurujI !... utkaMThA ahmani ghaNI re, dekhaNa tuma dedAra, vegi pUja pAudhArII, karavA ahma upagAra 7 sugurujI !... DhAla // rAga-kedAro // desa-videsi iNI pari re, kIdha vihAra aneka, dei upadesa abUjhani re, kIdhA sabala viveka. 8 sugurujI ! vegi padhAro AMhi, thaMbhatIrathapura mAMhi sugurujI...[AMkaNI] havai amani vaMdAvavA re, ma karo pUjya vilaMba, jaladharani mani varasatAM jI, sarakhA aMba-kadaMba 9 sugurujI.... rAjanagari kima saMcIi re, jihAM duSkara vivahAra, munivara alagI gocarI re, kAdama-kITa apAra 10 sugurujI....
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 nisi-dina sUtA-jAgatAM, ama caraNa tuhamArA trANa re, khiNa-khiNa tuma guNa gAiI, tuma nAmaI koDi kalyANo re 24 jaya jesiMga.... ja(je)ya valatA sukha-saMyama taNAM, pUja mokalayo ahma lekha jI(re), sevakani saMbhArayo, jima hoi harSa vizeSa re 25 jaya jesiMga.... saMvata sattarapaMcottare (1705), eto dhanaterasiM suvizeSa re, kIrtivijaya vAcaka ziSyeM, likhio vinaye vidhi lekha re 27(26) jaya jesiMga.... // iti zrIlekha sampUrNam // tera guNa traMbAvatI re, khetra taNAM chai jeha, teNai kAraNi ihAM Avaq re, comAsai dhari neha 12 sugurujI.... jinamaMdira jihAM dukaDA re, parisarabhUmi pavitra, ati alagI nahIM gocarI re, bhagata loka munimutri 13 sugurujI.... zrIsukhasAgarapAsajI re, jihAM kaMsArIpAsa, jagatAraNa jIrAulo re, ciMtAmaNi sukhavAsa 14 sugurujI.... ityAdika tIratha ghaNAM re, zubha [sohI jaisiMga, maMdira ani upAsirA re, suraghara jima ati caMga 15 sugurujI.... te kima manathI mukIi re, thaMbha tI[2]tha guNa thATa jihAM guru hIrapaTodharaijI [re], dIdho tuhmani pATa 16 sugurujI... ihAM hosaI bahu lokani re, bodhibIja Aropa, tuma Avai arihaMtanaI re, zAsana caDhasai opa 17 sugurujI.... pisanaghUka ghU-dhU karI re, kalaha upAye kopa, te tuma dinakara UgamatA re, kyAhi thAsai alopa 18 sugurujI.... mINataNI pari kArimA re, avataraNA ATopa, tuhma pratAparavi-tApathI re, galato lahasai lopa 19 sugurujI.... lAbha ghaNA tuhamani ha(ho)sai jI, vivahArI vaDacitta, sAtaI khetraI vAvarI jI, saphala karesaI vitta 20 sugurujI.... DhAla // rAga - dhanyAsI // ghaj ghaNuM likhiI kisyuM, tujhe sahajai saghalaM jANo re, khaMbhanayaranA saMghanI e, vInaMtI karo pramANa re 21 jaya jesiMgapaTodharU, zrIvijayadevasUrirAyo re, sura nara rANA rAjIA, jasa premai praNamai pAya re 22 jaya jesiMga.... iNi kAkA)li tuma samo ko nahIM, te to jaga sahU jANaI re, karmaI naDIA bApaDA, paNi matIA nija mata tANai re 23 jaya jesiMga....
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 (2) zrIpurastha-zrIvijayadevasUrijIne uddezIne ahamadAnagarathI udayavijayajIno patra zrIpuranagaramA birAjamAna zrIvijayadevasUrIzvarajIne uddezIne lakhAela prastuta patramA udayavijayajIe pUjyazrIne ahamadAnagara padhAravA mATe vinaMtI karI che. zrIpuranagara mATe anya kazo ullekha kAvyamAM maLato nathI. kAvya nAnu che. zaruAtanA padyamAM kSema-kuzalanA samAcAra ApI kavie pachInAM padyomA gurubhagavantane maLavA mATenI utkaNThA darzAvatAM 3 sundara padyo mUkyAM che. tyAra pachInA padyathI gurunA guNavaibhavanA lekhananI azakti darzAvatAM 5 kalpanAtmaka padyo che. kAvyanA ante maLatI patralekhananA samayanI noMdha temaja kavinA gurvAdinA nAmanI noMdha vizeSa ullekhanIya che. // I0 // paNDita zrIkamalavijayagaNigurubhyo namaH // // rAga : sAriMga malhAra // svastizrI jinapaya nami, zrIpura nagara suthAna, pujyajI, lakhitaM sevaka vinatI, tumha caraNe muja dhyAna, pujyajI. 1 eka vAra vega padhAravo, dIjai sevaka mAna, pujyajI, tujha sama avara koi nahIM, dhana dhana tAharo jJAna, pujyajI. 2 eka vAra..... [AMkaNI] kuzala-khema varatai ihAM, te tumha nAma prasAda, pujyajI, tumha kuzalAM nita pAhie, amhanaI harSa ulhAda, pujyajI. 3 eka vAra..... kAgala ketA huM lakhu, ketA kahuM mukhavayaNa, pujyajI, zrIgu[ru]nai milavA bhaNI, vegA dejyo sayaNa, pujyajI. 4 eka vAra..... tumha caraNe mujha mana vasyuM, jyuM airAvaNa iMda, pujyajI, jima mana haMsa sarovareM, jyu re cakorA caMda, pujyajI. 5 eka vAra..... jima samarai sati(tI) pati, hasti samarai vaMjha, pujyajI, madhukara samarai mAlatI, tima huM samarU tujha, puNyajI. 6 eka vAra..... guNa moTA di nAnaDA, rAta aMdhAri hoi, pujyajI, kAgala te huAM sAMkaDA, kima lakhatAM mana hoi, puNyajI. 7 eka vAra..... mahI samAna kAgala karUM, masI bharUM samudra apAra, pujyajI, ahonisa tumha guNa huM lakheM, to hi na Avai pAra, puNyajI. 8 eka vAra..... mujha mukha eka jIbhaDI, guNa to koDA-koDi, puNyajI, to kima kiMkara lakhi saka(ke), moTi eha ja khoDi, pujyajI. 9 eka vAra..... AU karI iMdrano, lekhaNa svargaha daMDa, pujyajI, ATha pahara ravi ugamai, [to] guNa lakhai akhaMDa, pujyajI. 10 eka vAra..... zrIgurunA guNa ati ghaNAM, ketA kahaM vistAra, pUjyajI, akSara to bAvana achai, guNe na Avai pAra, pujyajI. 11 eka vAra..... dhana je(te) desa manoharU, dhana je(te) gAma rasAla, pujyajI, dhana je(te) zrAvika zrAvikA, je vaMdai tarakAla, pujyajI. 12 eka vAra..... thoDai lakhye ghaNuM prIchajyo, mujha jIvana tumha pAsa, pujyajI, jo nija sevaka lekhavo, Avi puro Asa, pujyajI. 13 eka vAra.....
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 e disi vega padhAravo, ahamadAnagara majhAra, pujyajI, zrIsaMgha joe vATaDI, jyaM sAriMga ghanadhAra, pujyajI. 14 catuvidha saMghanI vaMdanA, ghaDIa ghaDInI jANa, pujyajI, saMghanai ati umAhalo, suNavA zrIguruvANa, pujyajI. 15 eka vAra...... Aso vadi dIpamAlikA, iti maMgala guruvAra, pujyajI, lekha lakhyo ati suMdarUM, huo jaya-jayakAra, puNyajI. 16 eka vAra...... vibudhA mAMhiM sIromaNI, kamalavijaya guru sIsa, pujyajI, Udayo AnaMda atighaNo, udayavijaya AsIsa, puNyajI. 17 eka vAra....... * pUjyArAdhya nabhomaNI, zrIgachapati caraNAMna, puNyajI, sevaka lekha paThAio, zrIpuranagara suthAna, puNyajI. 18 * eka vAra....... * // iti zrIvijayadevasUrIzvaralekhaM samAptametat // zrIahamadAnagare // kalyANamastu // zrIrastu // zubhaM bhavatu // zrIH || eka vAra...... (3) kavi mANikyacadajIno vijayadevasUrine patra kavi mANikyacandrajIo prastuta kRtinI racanA karI che. jevA bhAvo kRtimAM guMthAyA che te parathI kavi vijayadevasUri para vizeSa Adara dharAvatA haze evaM cokkasa vicArI zakAya kRtinA zaruAtanAM padyomAM vividha upamAo dvArA gurubhagavantonA guNonuM varNana karI kavi potAnI gurumilana aMgenI utkaNThA varNave che. kRtimAMnAM keTalAMka padyonA bhAvo anya vijJaptipatramAM maLatA zlokonI samAna ja che. pratamAM keTalIka jagyAe pratilekhana azuddha thayeluM jaNAya che tethI 2-3 pATho samajI zakAyA nathI. to bIjI 2-3 jagyAe pAThamAM sudhAropaNa karavo paDyo che. * anusandhAna- 65 // 60 // svasti sadA tujhanai hayo, zrIvijayadevamuNiMda, mahimA mahiyalamAM ghaNo, tuM sabasUrisUriMda parama hitadAyaka sadA, lAyaka nAyaka khAsa, hItakara pritipAtra tuM, saba guNa - kalAnivAsa. manamohana AnaMda tuM, manavallabha vizrAma, mujha manamaMdira tuM vasyo, tuM mujha AtamarAMma sakalasayaNaziromaNI, sakala guMNalaMkRtagAta, kumatAMdhakAranabhaumaNI, akhilopamA rahI khyAta. so ya desa nagara ja bhaluM, jihAM guru karaya vihAra, dhanya te nara-nArI sahI, guruvANI suNe sAra. zrIguruvadana sohAmaNuM, pekhaI parama AnaMda, puNya pavitra jana je hoya, tasa nara nayaNANaMda. punimanizino caMdalo, mukhaupama so tAsa amRtasama jasa bolaDAM, suNatA hoya ulhAsa. ahanisi mukhakaja joyavA, mujha mana harakha apAra, jotAM tRpati ja navi hoi, te jANe kiratAra. 4 6 7 8
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 28 nayanAM niramala tAharAM, amI bhayA~ abhirAma, syAma suMdara bhamuhaDI banI, dekhi sukhano ThAma. nayanaI sAriMga jItIyAM, tIkhAM atihi visAla, rAMtI rekhA rUyaDI, ti lahai lacchI rasAla. nArImAhi nara vase, nara bhItari paNi nAri, nara dholo nArI sAmalI, anopama e avadhAri. [AMkha]11 zukacaMcusama nAsikA, adhara te vidrumakaMda, zravaNa te madanahIMDolaDA, daMta jisyA macakuMda. grIvA zaMkha sama sUMdaru, unnata hRdaya udAra, udara SyAma ati rAjatu, kaTi paMcAnana sAra. nAbhi sudhArasakUpikA, dIsai gaMbhIra caMga, jaMghA kadalIyaMbha jima, pAyapoyaNa sasaraMga, nakha unna[ta] ati rAjatA, raktavarNa abhirAma, zrIguru tujha aMga ja sahI, lakhyaNa keraM dhAma, gajagati cAli suhAmaNI, teNi moyA naravRMda, jeNaI desaI tu vicarato, tihAM vali no haI daMda. merunI pari dhIra tuM, udadhi pari gaMbhIra, tejavaMta dinakara para, caMpakavaraNa sarIra. mujha mana mAlA khinu tumaha, japata rahata dina-rayaNa, zrIguru tuha mukha darasakuM, tapatA hai do nayaNa. zrIguruprema ja citta caDhyo, jiuM hara sira caDhI gaMga, utara nAhI janamalau, jo koTa karai ai dhaMga. zrIgurumUrata ju sUratikI, maI Thai kamala ura Ani, pUnuM caMdana cittakaI, so japuM nAma guNa dhyAna. zrIguru guNa tumAharA, saMbhAru so vAra, mana jANai tana Talavalai, netra na khaMDai dhAra. mahimaMDala maI joIu, joI te naravara koDi, jeNaI zrIguru tUM vIsare, te nahIM jagatimA joDi. 22 jo masi hoi sAyaru, kAgala hoya AgAsa, lekhaNa vaNarAi hovai, to guNa lakheM ulhAsi. 23 zrIguru kimahiI na vIsarai, desa-videsa gayAMI, jima jima zrIgurusAMbharai, tiuM tiuM nayaNa bharAI. DuMgara bhoMiM chai ati ghaNI, nadI-nIjharaNa asaMkha, kima AvI guru tujha miluM, jo deve na dIdhI paMkha. 25 haMsa vase mAnasasare, muMkI sakala ArAma, tima mana mAharai tuM vasyo, muMkI avara suThAma. 26 rahI na sakuM guru tuma vinA, ghaDI ghaDI japuM tuma nAma, ahanisi mujha cita tuM vaso, avara na game mujha nAma. 27 sArasaDAM tuM pAMkhaDI, eka vAra mohi deya, zrIgurunai karUM vaMdanA, valatI pAchI leya. jalasuta to jalamAM base, dadhisuta vase AgAsa, zrIpativAhana-vAhano, so ya tumAhare pAri(sa). eka pakhyakA nehalA, jeso dIpa-pataMga, o kachu jIo na ANahIM, ona homaI saba aMga. 30 jIha koDi mujha mukhi havai, AukhuM iMdra samAna, to guNa zrIguru taNA, huM karUM nita guNagAna. 31 pAtaga bahulAM maI kIyAM, kuNasyuM karuM manavAta, nayaNe svAmI tuM milai, te vAta karuM dina-rAti. 32 dUra thakI amha vaMdanA, dharajyo haiDAmAhi, manajA mAhi(maNi) mujha koI nahIM, je Avai tumha tAhi. 33 lekha lakhyo raliyAmaNo, manaha taNe ucchAya, eNi pari vali je nehalo, tasa vaMchita sukha thAya. 34 caMdA caturasiromaNi, suNi tuM mAharI vANi, zrIguruhArthi jai karI, Ape lekha sujANa. valato lekha saMdesaDo, dejo zrIgururAja, nita prati mAharI vaMdanA, karayo etaluM kAja.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 lekha-saMde[za] tuM lAvaNe, deIsa sovanajIha, phuni manavaMchita je husyai, ApIsa nita nita dIha. 37 saMvata solaaThottarI (1678), pratha[ma] AsADha ravivAra, eNi varase lekha nIpano, harakha dharI niradhAra. 38 bhavi bhavi sevA tAharI, huM vaMchu jagadIsa, thoDe ghaNuM tuma jAyaNo, tuM che mAharo Isa. kAma-kAja kahIvayo, zrIguru manani khaMti, lekha lakhita vAMcI karI, dharayo mujha pari ciMti. kavi mANikasasi rIjhavA, likhio kAgala eha, adhikuM orcha je lakhyuM, khamajyo sAhiba teha. iti lekha: sampUrNaH / / sajjana tujhamAM guNa ghaNAM, avaguNa eka apAra, neha lagADI mANasAM, mArai viNu hathIAra, sajjana motI jhumakhu, mana paravAlI vela, kAA(yA) sarIkho doraDo, kaMTha karevA hAra, 2 ||ch| paMDitasiromaNI paMDitazrIzrIzrIzrI5 zrIsaMghavijayagaNi tataziSya munikSemavijaya lakhitaM suzrAvikA hIrabAI paThanArthaM ||ch| zubhaM bhavatu kalya(lyA)Na masatu(stu) saMvat 1692 vara(varSe) mAgasara zu(su)di 9 bharUacabaMdare likhataM / (4) khatabhAta birAjamAna zrIvijayAnandasUrijIne sUrata zrIsaGgha vatI zrIdarzanavijayajIno patra sUratanA zrIsaGgha dvArA cAturmAsa padhAravA mATe vinaMtIrUpe, prastuta patra, trambAvatI(khambhAta)mAM virAjamAna zrIvijayAnandasUrijIne uddezIne lakhAyo che. zaruAtanAM padyomA pArzvanAthaprabhu tathA mA sarasvatIne namaskAra karI kavie khambhAtarnu saMkSepamA varNana kayuM che, ane sUrijIne vandanAnI utkaNThA varNavI che. bIjI DhALamAM sUratanagaranI varNanA karatAM ame zA kAraNathI tamone ahIM padhAravA vinaMtI karIe chIe e kAraNo darzAvyAM che. tyAra pachInI DhALamAM gurudarzanotkaNThAnAM padyo temaja gurubhagavantanI upamAnAM padyo sundara che. cothI DhALamAM guruupadezana ane pAMcamI DhALamAM gurusmaraNarnu phaLa kavie Alekhyu che, chellI DhALamAM sUrijInI sAthe birAjamAna vAcaka kIrtivijaya, upAdhyAya devavijaya Adi paNDita tathA muniparivArane saGghanI vandanA lakhyA bAda challe svanAmollekha sAthe kavi darzanavijayajIe patra pUrNa karyo che. pragaTaprabhAvI tribhuvani, tribhuvanajana sukhakAra, praNamuM prItiM pAsajiNa, vaMchitaphaladAtAra. 1 bhagavatI bhAratI mani dharI, pAmI tAsa pasAya, lekha lakhuM gururAjanai, suNatAM sukha upAya. 2 vijayANaMdasUri(rI)sarU, sAci mohaNaveli, jayavijaya kaviyaNa bhaNai, dIThai ho raMgareli. 3 DhAla // rAga - sAmerI // svastIyazrI jinarAjanA, prAsAda atihiM uttaMga, rAjaMti jANuM janmajalanidhi-taraNapravahaNa caMga, guNavaMta saMta mahaMta moTA, ibhya adhika udAra, ati vibudhajanaugha suMdara, dhanada samo avatAra ho 1
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 14 anusandhAna-65 pUjA zrIjinarAjanI re lAla, dAna sIala tapa bhAva mere sAhiba, dharama dhana jana vAvarai re lAla, ehavo sahaja sabhAva mere sAhiba. 4 ityAdika guNa AgarU re lAla, sUratathI saMgha sAra mere sAhiba, vinatI lakhai gururAjanaI re lAla, darzana AnaMdakAra mere sAhiba, 5 gacchapati sUrati desi padhArIyae, vijayAnaMdasUriMda ho, gacchapati saMgha vInatI avadhArIyae, tuhame Avo caumAsika halAsi ho gacchapati sevaka soha vadhArIyae, prabhu Avi adhika ucchAya ho gacchapati sUrati desi padhArIyae [AMcalI] corAsI cahuTAM uli upei, cAru coka visAla, kalyANakArI ghari ghari, gurugIta raMgarasAla, prabhupAyapaMkajareNukAdhara, sAra surabhita sAra, ema vividha zobhA suMdaru, traMbAvatI nayarI udAra ho 2 gacchapati ANaI desi padhArI[yae] tihAM sUriguNa chatrIsa pUraNa, gautamAavatAra, tapagaccha ati udyotakAraka, siddhisukhadAtAra, bahu sAdhu suvihita vihitavacchala, satthabuddhivizAla, upadesa samarasa sarasa komala, eto suNatA atihiM rasAla ho 3 upadesa mITho nisuNI bhavikA, bodhi nirmala thAya, te AvI tuma guNa ucarai, suNI haIuM harakha bharAya, vaMdavA utakaMThA ghaNI, mani Upajai ama sAmi, umAhalo tujha darisako, mita AnaMda tAharai nAmi ho 4 zrIpUjyacaraNasaroruhe, e vInatImaya lekha, sahu parivArA vAMcayo, mani dharI rekhaI rekha, je suNata bhaviyaNa jIvanaI, saMtoSa hoi alekha, mani gahagahI saMdhi likhyo e suratithI suvizeSa 5 DhAla // rAga - kAphI // sUrati nayara vakhANIya re lAla, jihAM guru karasi vihAra mere sAhiba, vAcaka-budha-muni paravaryA re lAla, saMghanai jayajayakAra mere sAhiba. 1 mAragi koino bhaya nahI re lAla, jihAM muni sukhavihAra mere sAhiba, vana vADI ralIAmaNAM re lAla, gaDha maDha jainavihAra mere sAhiba. 2 ghaTa darasaNanA darasaNI re lAla, sulahAM lahai anna-pAna mere sAhiba, dharamI jana Adara lahai [re lAla], munijananai bahumAna mere sAhiba. 3 ke huM vIranaI [pATI mohiyo], vijayasenako nAma, zrIvijayatilakasUri pari jayo, rAkhiuM cau ghadhi nAma. 1 [sAdha]siromani vaMdIo, vijayatilakasUriMda, zrIvijayAnaMdasUri(rI)sarU, samasta saMgha mani ANaMda. 2 DhAla // rAga - kedAro // tumha guNa mohyA upAsakA re, jUi prabhUnI vATa, ko kahai guru AvatA re, tasa deuM sovanapATa, 1 sUrIsi(sa)ra Avo sUrati desi, tuma sevA sAcI karesi, bahu puNyabhaMDAra bharesi, sUrIsara... sapanAntari paNi tuma guNA re, raMgi ramai ama pAsi, to te uttama saMgati re, dIi sahu sAbAsi. 2 sUrIsara..... je cita ApaNasiuM dharai re, kIjai tehasiuM neha, ahma mana tuma guNasiuM ramai re, rakhe vIsAro teha. 3 sUrIsara..... desa-nagari prabhu vicaratAM re, milasyai bhagata aneka, ahma mani guru prabhu tujhe vasyA re, avara na ko saviveka. 4 sUrIsara.... sAhiba gahalo garabIu re, dekhata nija kallola, guNagaMbhIra prabhu ajha taNo re, desanA amIa tola. 5 sUrIsara..... caMdo kAM lAjai nahI re, ugato dharI abhimAna, prabhumukha-caMdra sohAmaNo re, nikalaM [ka] nirupama vAna. 6 sUrIsara..... paravAdI mRga bApaDA re, tuM to paMcAyaNi sIha, tujha Agali te na thobhIA re, gayA desaMtari lIha. 7 sUrIsara..... garava kasyo girirAjano re, kaMpyo jinaaMgUThi, te jinazAsanabhArathI re, acala akaMpa jasa muMThi, 8 sUrIsara.....
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 DhAla || rAga - malhAra // parama guru parama munisiru, zrIvijayANaMdasUriMda re, citta dharayo saMghavInatI, bahu AnaMda-pUri re.1 sUrati desi padhArIya raMgi gururAja padhArIya, kRpA karIya comAsi re, ochava adhika adhikA hosyai, gAsyai goraDI rAsa re. 2 tuma vayaNA prabhu amIya sama, TAlai kumatavikAra re, teha bhavinaiM saMbhalAvatAM, hosai bahu-tapa-upagAra re. 3 tuma darisaNa dekhata sukhaM, jima caMda cakora re, sajjananaI sajjana milai, [jima] ghanAghana mora re. 4 prabhujI je bhUmi pAya Thavai, tihAM aphalAM phalaMti re, mahIali mahimA ati ghaNo, AvI iSTa milaMti re. 5 DhAla // rAga - kedAro // bahu jJAna pUraNa paravario, bahu munivari gururAja, vairAgya zama dama suMdaruM, sohai sohai re sUri siratAja. 1 paramaguru Avo sUrati desi, ama vAlo re tuma upadesa, ti[Ni] TAlyo re sayala kleza, dIpAvyo re vIrano vesa paramaguru..... [AMcalI] siddhAMta zuddha parUpataI, ajUAli hIranI vAMNi, dhinna dhinna jeNai praNamIo, zubha bhAvi re tuM guNakhAMNi. 2 nija bhagata bhagati saMbhAratAM, navi hoiq nIrAga, para bhagatanaI upagArIo, pratibodhI re dii sivamAga. 3 jima vigala saragi na pAMmIyA, tima trijagi nahI tujha doSa, avaguNI te apamAnIA, gayA dUrI pAmIA roSa. 4 prAgavaMza ti pragaTAvIo, dhina sAhazrIvaMtapUtra, zrIvijayatilakasUripaTi jayuM, ti rAkhyu re tapagacchasUtra. 5 DhAla || rAga - mevADo dhanyAsI // udaya adhika prabhu jagamAM tAharo, ema bolai sahu loka, tuma guNi mohiyAM bahu bhavi prANIyA dharama kari bahu thoka, 1 tuma guNa suNatAM jAi je ghaDI, te velA jagi dhinna, jeNaI mani tuma guNa prabhu saMbhArIya, dhinna te prANI manna. 2 dhinna nagara te pura pATaNa bhaluM, jihAM guru karai re vihAra, puhuvI navapallava hoi ghaNuM, tihAM tihAM saMpada sAra. 3 janama saphala prabhu jagi te jIvano, saphalo tasa avatAra, jeNaI mana zuddhi tuM prabhu vaMdIo, tasa sivasukhadAtAra. 4 pUraNa tuhma guNi ahama mana mohiu~, kAna suNata saMtosa, ati alajo prabhu nayaNe dekhavA, pUjya padhArI tosi. 5 DhAla || rAga - dhanyAsI // zrIvijayANaMdasUrIsi(sa)rU, tuma guNa anaMta apAra re, rasanA koDiM suraguru bhAkhai, tohai na pAmai pAra re. 1 zrIvijayANaMdasUrIsiru... kAlAM kathana kahIi vInatI, bAlaka pari gururAja re, mAtA-pitA pari te avadhArI, sArU sevakakAja re. 2 vAcaka kIrttivijayaguru pAsai, devavijaya uvajjhAya re, paMDita-muniparivAra sahunai, praNamati saMgha ucchAya re. 3 parama bhagata zrIpUjya taNo e, tuma dhyAMnai bahU gAjai re, sAco sevaka nija mani jANI, prabhu darzananaI nivAjai re. 4 kRpAvaMta prabhu [kRpA] karInaiM, saMgha vInatI avadhAro re, saMgha manoratha saphala hoijyo, sUrati nayara padhAro re. 5 caitra dhavala terasi guruvAri, likhIo lekha udAra re, darzanavijaya kahai bhaviyaNa bhaNatAM, suNatAM jayajayakAra re. 6 // iti vInatImayalekha: sampUrNaH ||ch|| zrI // || zu || bhaM || || bha // // va // // tu // ||ch|| || zrIrastu //
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 zrIkanakavijayajIlikhita zrIvijayaprabhasUri para preSita zrIbIjApurasaMghakArita-zrIguruvijJaptirUpasvAdhyAyaH dakSiNadezanA bIjApura-sAhapura gAmanA zrIsaGghamAM cAturmAsa padhAravA mATenI vinantIrUpa prastuta patra vijayaprabhasUrijIne uddezIne lakhAyo che. osavaMzanA sAha zivagaNanA putra temaja mAtA bhANInA lADIlA gacchapati zrIvijayaprabhasUri mATeno kavino vizeSa rAga kAvyamAM avatarita thayo che. gurudarzananI jhaMkhanA paNa prabhumilananA talasATa jevI ja AturatAvALI hoya che teno prastuta kRti uttama namUno che. caMdrAulAnI dezImA racAyela, alaGkAro-prAso-zabdavaividhyathI sabhara kRti kartAnA kavitvane udyotita kare che. ___kartA vRddhivijayajInA ziSya che. kartAnA ja hAthe saM. 1732 mAgha su. 10nA sAhapura gAmamA ja lakhAyela 'ratnAkarapaJcaviMzatistava-bhAvArtha' nAmanI eka bIjI paNa kRti maLe che. premaI tAsa jagIsa vadhAro, mahira karI munirAja padhAro, sevaka jananaI kAMi visAro, hAthi grahInaI pAri utAro jI. 2 vAlhesarajI re..... pUjya pasAyaI ihAM achai re, sukhiyA zrAvaka loka, zrIgurucaraNanI cAkarI re, cAhaI jima ravi koka, cAhaI jima ravi koka sanehaI, moraiM jima mana bAMdhyu mehaI, tima amha mani tuM jihAM jiu dehaI, premaI pUjya padhAro gehaI jI. 3 vIrapATa ajuAlavA re, tuM avatario vIra, amha mana kanakanI mudraDI re, tuM lAkhINo hIra, tuM lAkhINo hIra hiyAno, tuM prabhujI jIvana jIyAno, madhukara jima nita kamalaI rasio, tima amha manaDaI tuM vAlhA vAsio. 4 sAha-sivagaNakula-saravaraI re, tuM avatario haMsa, avanItaliI avatarI re, dIpAvyo osavaMsa, dIpAvyo osavaMsa taI sAmI, girUA gachapati gajagatigAmI, tumha payasevA puNyaI pAmI, amha manaDAnA aMtarajAmI jI. 5 zrIgurujI kaho etalI re, sI amhacI takasIra, Aja lagi je amha taNI re, vInatI mAMno na vIra, vInatI mAno na vIrapaTodhara, dharamasanehaI dharamadhuraMdhara, harakhaI kahii joDI hAtha, darasaNa dIjai vahiluM nAthajI. 6 sevakasevA nirakhIi re, parakhIi prIti sujANa, vahilA AvI vAlahA re, zrIjiNasAsaNabhANa, zrIjiNasAsaNabhANa tuM dIsai, tumha mukha dekhai hiyaDaluM hIMsai, ika tumha ANA vAhii sIsaI, e avadhArajyo visavAvIsaI jI. 7 sahaja sanehI sahu taNA re, sahu jagajananA mitta, bhANIsuta bhagavana suNo re, tumhasyuM lAguM citta, tumhasyuM lAguM citta amhAruM, mukha dekhADo vegi tumhAlaM, AvI vayaNa suNAvo sArUM, tana-manaDA ThAraNahArUM jI. 8 e ii0|| paMDita zrIvRddhivijayagaNigurUbhyo namaH // // dezI caMdrAulAnI // vijayaprabha vAlhesarU re, paraghala AMNI prema, sAhapura kerA saMghanI re, vIjApuranA saMghanI re, vInatI mAMno ema, vInatI mAMno ema amhArI, godi bichAi karuM balihArI, sAhiba sUrati lAgai pyArI, jana-manaDAnI mohanagArIjI. 1 vAlhesarajI re, saMgha karai aradAsa te avadhArIi re, dakSiNadesi ullAsi pUjya padhArii re [e AMkaNI] pATabhagata chai ihAM taNo re, sakala saMgha nisidIsa, darasaNa dei pUrIi re, premaI tAsa jagIsa,
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 suNo vIrasAsanadhaNI re, giruA nirupama nANI, amha sAMbhalavA AsikI re, guNakhAMNI tumha vANI, guNakhAMNI tumha vANI mIThI, sAMbhalatAM nahIM kahiI anIThI, amRtathI paNi adhikI dIThI, je karai zivaramaNIsyuM vasIThI jI. 9 ahanisi amha hiyaDai vasai re, ika tuM AtamarAma, sAsa-usAsamAM sAMbharai re, sahasa vAra tumha nAma, sahasa vAra tumha nAma japIjai, karuNAnidhi karuNA hivaI kIjai, dila kholInai darasaNa dIjai, lAho managamato jima lIjai jI. 10 haThiyA kahiI navi huI re, je giruA guNavaMta, AzA sahunI pUravaI re, jima jaladhara varasaMta, jima jaladhara varasaMta niraMtara, na karaiM koI sAthaI aMtara, tima jagamAM upagArI puruSA, kahii sahui sAthaI sarikhA jI. 11 kAgalamAM likhatAM thakAM re, lAgai kArimI vAta, paNi tu amha hiyaDai vasyo re, vedhI sAte dhAta, vedhI sAte dhAta re tanamA, vasio vIra jyuM goyama manamAM, te jANInai tapagachaIsa, karajyo amhArI saphala jagIsa jI. 12 tuM tana dhana mana guNanilo re, tuM amha jIvita prAMNa, ehamAM jo mithyA hui re, to tujha caraNanI AMNa, to tujha caraNanI AMNa re bhAkhI, kai valI kevalI kahii sAkhI, tujha paya choDI avarakuM pAkhI, namavAnI nita AkhaDI AkhI jI. 13 ima ikatArI je dharai re, teha taNI aradAsa, Uvekhyai syuM pAmasyo re, sAhibajI syAbAsa, sAhibajI syAbAsa vadIjai, sevaka jananaI darasaNa dIjai, jima tumha vayaNa sudhArasa pIjai, caraNakamalanI sevA kIjai jI. 14 nisibhara sUtAM nIMdaramA re, jima tuma darasaNa dIsai, tiNi pari paratakhi jAgatAM re, jaba darasaNa pAmIsai, jaba darasaNa pAmIsai vIsai-visavA te dina saphala gaNIsai, te dina kahije josI jagIsaI, lAkha dAna lahai te bagasIsaI jI. 15 paMthI pari-pari pUchIi re, AvatA e disi kerA, zrIgurujI AvaNataNA re, kahi saMdesA bhalerA, kahi saMdesA bhalerA re bhAI, tehanaI dIjai koDi vadhAI, dhAI mANika motI vadhAI, sovanarasanA tAsa ghaDAI jI. 16 cAtaka jima jaladhara disaI re, premaI pari pari joya, paMtha nihAlai tumha taNo re, tiNipari zrAvakaloya, tiNi pari zrAvakaloya davAjai, gokhaI joSaI vAjatai vAjai, chayala chabIlI chAjaI chAjaI, Avata gurudekhaNa kAjaI jI. 17 kAgalamAMhi ketaluM re, likhii AtamarAma!, akSari akSari jANayo re, koDi-koDi paraNAma, koDi-koDi paraNAma amhArA, tumha caraNe avadhArayo pyArA, giruA gurujI guNabhaMDArA, vIratakhata dIpAvaNahArA jI. 18 tumha darasaNa dekhaNa taNI re, adhika umedanI vAta, nava-nava pari navilekhamAM re, likhatAM Avai dhAta, likhatAM Avai dhAta'-sutA jo, puhavIpaTa kAgala karI tAjo, khIrasamudarasa bhari-bhari khaDiA, karai savi taruara lekhaNi jaDiA jI. 19 pUjya padhAryai puNyano re, thAsyai lAbha apAra, Iti bhIti bhAvaThi jAsyai re, varatasyai jaya-jayakAra, varatasyai jaya-jayakAra jagatamAM, sevaka Avasyai sahui bhagatimAM, vIra samosarye rAjagRhaI jima, cautho Aro thAsyai ihAM tima jI. 20 vijayadevasUriMdanI re, pUrava tithi saMbhAro, sAhipuraiM padhArinaI re, zAMtijiNaMda juhAro, zAMtijiNaMda juhAro hejaI, koTikalAnidhi caDhatai tejaI, sahasaphaNo-manamohanapAsa, vIra AdIsara pUrai AsajI. 21 paratakhi paratA pUratA re, karaheDo kalikuMDa, bhANInaMdana bheTIi re, pAsaprabhU paracaMDa, 1. dhAtAnI sutA - sarasvatI /
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 sUratastha-zrIvijayadayAsUrijIne uddezIne sojhitathI rUpavijayajIno (zrIsaGghano) patra pAsa prabhU paracaMDa pratApaI, aMtarIkha jina Apo ApaI, sevyo saMpati saghalI ApaI, jagi jasavAda hui jasa jApai jI. 22 tAjuM tIratha triNa jagi re, moTuM mANikasAmi, nava-nidhi ghari nita saMpajai re, japatai jehanai nAmi, japatai jehanai nAmi nivAjai, dina dina dIpatai adhika davAjai, bheTIi bhagavana ne bhagavaMta, alavaI alavesara arihaMta jI. 23 vAra vAra syuM vAlahA re, vInavai kara joDi, tumhathI chAMno chai nahIM re, amha tumha vaMdana koDa, amha tumha vaMdana koDa sujAMNa, te jAMNI jiNasAsaNabhAMNa, vIra paraMpara vaDa maMDANa, pUjyajI vInatI karajyo pramANa jI. 24 vIjApuranA saMghanI re, vInatI mAMnI heva, mahira karI manamA ghaNI re, dIjai caraNanI seva, dIjai caraNanI seva khAsa, giruA gurujI guNaAvAsa, paMDita vRddhivijayano dAsa, kanakavijaya mana ullAsa jI. 25 ||shriiH|| iti zrIvIjApurasaGghakArita-zrIguruvijJaptirUpa: svAdhyAyaH sampUrNaH / || saMvat 1732 varSe // prastuta patra sojhita saGghamAM birAjamAna kavi rUpavijayajIe dayAsUrijIne uddezIne sUrata nagare pAThavyo che. koIka kAraNosara patrano AgaLano bhAga ke jemA maGgalAcaraNa, sUrijI je nagaramA birAjamAna che te sUratanagaranuM varNana, gurubhagavantanuM varNana, patra jyAMthI mokalAyo che tyAMnuM varNana ane zrIsaMghanI vinantIvALo bhAga khaNDita thaI gayo che. saMskRta 3 padyothI (khaNDita) patnI zaruAta thAya che, zaruAtanI DhALamAM gurubhagavantanA milananI utkaNThAnu, guruguNavaibhavarnu, sakhIne uddezIne gurubhagavanto padhAryA te rajUAtanuM varNana sundara che. pachInI DhALamAM vijayadayAsUrijInA gotra, mAtA-pitAnuM nAma, AcAryapadapradAnasthaLa vagere aitihAsika mAhitIo che. chellI DhALa amRtadhvani prakAranI kAvyaracanA che. padaracanA geyatAmAM jeTalI sundara che teTalI ja samajavAmAM kliSTa che. patrAnte zrIsaGghamAM rUpavijayajInA cAturmAsanI ArAdhanAnI noMdha, caityaparipATInI carcAvALI vigata temaja pUjyazrI sAthe birAjamAna bhagavantonI tyAM rahelA pUjyone vandanAnI vigata che. ................. harakhAvajojI / zrI108 zrIpujajI.. tana karAvajojI / zrIpujajI -na dina adhika paratApanA -ra likhInai saMghanai harakha upajAvavo zrIparamapUjyajInA sarva, guNa kiNahI nara-nArII, likhita e..... ja opamAI, pAra pratai na pAmai // 1 // asitagirisama(ma) syAt kajjalA(laM) sindhupAtre0|1|| [yAva] dvIcItaraGgAn vahatI(ti) suranadI jAhnavI puNyatoyA, yAvad(dA)kAzamArge sta(ta)pati dinakaro bhAskaro lokapAla: /
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 yAvat sUryendranIlasphu(pha) TikamaNimahaM (yaM) varttate meruzRGgaM tAvat tvaM putrapautrasvajanaparivRtau (to) jIvi (va) jainaprasAdAt // 2 // sUrayo bhUrayassanti0 ||3|| doya nArI ati sAMgalI 0 // 4 // zrIguruguNasamudra jima, tarI na sakuM teNi, avaguNa heka na saMpajai, rahI vilibuM jeNi // 5 // ADA DuMgara ati ghaNA, nadi nAhalA asaMkha mana jAMNaI ur3I miluM, paNi deve na dIdhI paMkha||7|| gurujI kerA guNa ghaNAM, kahata na Avai pAra, akSara to bAvana achai, teNai varNavyA na jAya ||8|| kAgada cIrI to likhuM, jo kachu aMtara hoya, hama tuma jIurA eka haI dekhanake tana doya ||9|| misa kAlI guNa ujalA, lekhaNini ratI hoya, kAgala jAMNI sAMkar3A, guNa na likhyo koya // 10 // goyama- sohamma- jaMbU- pabhavo0 // 11 // ajja kayattho jammo0 // 12 // girau kalApI gagane ca meghA, lakSAntare (?) bhAnuM (nu jale ca padmam / vilakSya (?) somo kumudotpalAnAM yo yasya citte na kadAcidUre ||13|| yathA smarani (ti) gau: vatsaM0 ||14|| dUhA dIThA guru dolati hUvai, praha ugate sUra, dayAsUra paya praNamatAM, pApa hUi cakacUra. 1 goraMgI gAvai guNai, nArI caDhatai nUra, jAcakajana jaya ucaraI, vAjai vAjitra tUra. 2 ima anekavidhi nita hUvai, dayAsUra darabAra, rAya rANA ochava karai, Avai loka hajAra 3 kAmadhenuM surataru samA, sUrisiromaNi jAMNa, kahaI rUpa kuMmaNA nahI, rAjariddhi maMDANa 4 vartamAna sahaguru sahI, namatAM nava nidhi hoya, guNano pAra na pAmII, koDa jIbha kahe koya. 5 23 24 cAlo he sakhI! cAlo saiDuMjagiri bheTII saMdesa he sakhI! saMdesa sAtha kahAya, paMthI he sakhI! paMthI mujha vAtaDI, gachapati he sakhI! gachapatinai kahai jAya, zrIsaMgha he sakhI! zrIsaMgha jovai vATaDI. 1 mananI he sakhI ! mananI pUro koDa, vInati he sakhI! vInati e avadhArI, tuma sama he sakhI! tuma samavaDa nahI joDa, harakhai he sakhI ! harakhai pUja padhArII. 2 AvyAM he sakhI! AvyAM adhika ulhAsa, sanamukha he sakhI! sanamukha sAme loka rai, jagaguru he sakhI! jagaguru pUraNa (i) Asa, ochava he sakhI! ochava bahu sUrata baMdira. 3 pUraNa he sakhI ! pUraNa kalasa lai hAtha, paiharaNa he sakhI! paiharaNa pATaMbara goraDI, gAvai he sakhI! gAMvai milikara sAtha, mIThe he sakhI! mIThe svara jima moraDI. 4 sadaguru he sakhI! sadaguru vijaidayAsUra, vANI he sakhI! vANI amRta ucarai, zrIsaMgha he sakhI! zrIsaMgha Aya hajUra, vaMdana he sakhI! vaMdana kIdhA bahu parai 5 kharacyA he sakhI! kharacyA he saMgha dAma, zrIphala he sakhI! zrIphala kIdhI prabhAvanA, guNakara he sakhI! guNakara gotamasvAma, pUgI he sakhI! pUgI savi manakAmanA 6 pAMmyA he sakhI! pAMmyA puNyai pUra dinakara he sakhI! dinakara samavaDa dIpatA, giruvA he sakhI! giruvA guNabharapUra, vAde he sakhI! vAde paMDita jIpatA. 7 avicala he sakhI! avicala dulagi rAja, lIjai he sakhI! lIjai sahaguru bhAmaNA, anusandhAna- 65 e dezI /
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 saphalo he sakhI ! saphalo dina mujha Aja, hUA he sakhI ! huA raMgavadhAmaNA. 8 tapagacha he sakhI ! tapagachapati-siNagAra, surataru he sakhI ! surataru sUraziromaNI, nita prati he sakhI ! nita prati jayajayakAra Asisa he sakhI ! Asisa rUpavijai bhaNI. 9 // iti svAdhyAyaH // sAhiba tapagacharAjA - e dezI // caraNakamala sadaguru praNamIjai, hejai harakha dharIjai ho, sAhiba araja suNIjai, sadaguru cittamai dharIje, vinati saphala giNIjai, sevaka darasaNa dIjai. 1 sahiyAM sahaguru bheTo.... marudharadezanai pUja vaMdAo, zrIsaMgha idhaka umAho o, sAhiba tapagachanAyaka, darasaNa dolatidAyaka, sakala guNe karI lAyaka, vANI amRtavAyaka, 2 sahiyAM sahaguru sevo.... vijayadayAsUri suguru virAjaI, guru gachanAyaka chAjaI ho, sAhiba suguru vikhyAtA, sukha-saMpatti-sukhadAtA, darasaNa lahiyai jI zAtA, sahunai sahaja suhAtA. 3 sahiyAM sahaguru sevo.... gotra surANA kula jayavaMto, sakala guNa guNavaMto ho, sAhiba amarAkula AyA, jananI anopade jAyA, gorI maMgala gAyA, harakha dharI hularAyA, dina dina teja savAyA. 4 sahiyAM sahaguru sevo.... sojhItano zrIsaMgha suhAvai, paTabhagato bhalai bhAve ho, suNIyai sahaguruvANI, e vInati citta AMNI, sAcI eha sahinANI, dIjai samakita jANI. 5 sahiyAM sahaguru sevo.... SaTa jIvonA the hItakArI, vijaikSimAsUripadadhArI ho, suguru ochava kIdho, maMgalapura pada dIdho, saMdhai milI jasa lIdho, jAcaka lakha dhana dIdho. 6 sahiyAM sahaguru sevo.... sadaguru kerI mAMgeM olujI Avai, dhana te darasaNa pAvai ho, sAhiba tapagacharAyA, puNyai paratikha pAyA, nara nArI sukhadAyA, dIThAM dolita thAyA. 7 sAhiba sahaguru sevo... dhana te gujjaradeza vakhArpu, sUrati baMdira tihAM jANu ho, sahaguru comAsa rAjai, ehavA sahaguru chAjai, vANI amRta gAjai, vAjA sujasA rA vAjai. 8 sAhiba sahaguru sevo.... sojhitanai saMdhai vInati dAkhI, bhAvabhagati kara bhAkhI ho, sAhiba saMghasavAI, vInati eha paThAI, likhamI lAbha vadhAI, rUpavijaya sukhadAI. 9 sAhiba sahaguru sevo // iti svAdhyAya: // amRtadhvaniH // tapagachapati nAyaka tilaka, dila dolati darIyAva, dayAsUri vaMdai dunI, bhAva idhaka dhari bhAva, to dhari bhAva, idhaka umAva, rANA rAva, saba jana Ava, UlaTa bhAva, praNamita pAva, pAtika jAva, bhavijala nAva, dhari mana dhyAva, aMga ucchAva, ukata umAva, dyo aMbAva, amRta sAva, vara dyo mAva, mana-vaca bhAva, rUpa sabhAva, guNa jasa gAva, teja prabhAva. 1 tapagachapati nAyakatilaka0 to gahagaTTa, vaMdai thaTTa, rAjasa vaTTa, jasa ghaNaSaTTa, kahai jasa bhaTTa, cihuM disi thaTTa, bho jagabhaTTa, pUraNa thaTTa, puNya pragaTTa, pragaTa puNya pragaTyo pragaTa, pAyo pATa pragaTTa, dayAsUri dIThAM darisa, sadA huvai gahagaTTa. 2 pada pAyo tapagacha pragaTa, idhakai punyaaMkUra, dayAsUra sUriMdajI, labdhe guNabharapUra,
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 28 anusandhAna-65 to bharapUra, guNai sanUra, caDhatai nUra, vAjai tUra, sasiara sUra, teja pUra, manamatha cUra, sIla sanUra, kAMmIta pUra, dAlida dUra, kIjai cUra, punya aMkUra, lachI lUra, ghRta-gula cUra, vaMchita pUra, karma karUra, dekhata dUra, sadA sanUra, guNa bharapUra, rUpa sanUra, kahata hajUra, ema jarUra, sukha bharapUra, punya paDUra. 3 pada pAyo tapagacha pragaTa0 to nava niddha, riddha samRddha, dina dina vRddha, pAvata riddha, kAmita siddha, bahU datta dIddha, sukRta kIddha, jasa ghaNa lIddha, rUpa prasiddha, kahai jasa kIddha, vaMchIta dIddha, praNamita siddha, punya prasiddha, pada pAyo tapagacha pragaTa, punya idhaka parasiddha, dayAsUra dIThA darisa, sadA hUvai nava niddha. 4 // iti sUrIsvaraguNavarNanam / / aparaM ca zrIparamapUjyajInA sarva guNa kiNahI nara nArIyaI likhita paDavaja opamAI pAra na pAmaI / suraguru asuraguru dvijihva phaNAmaNI ubhaya sahasra pramANaI tadapi tohi sarasvatI brahmaputrI anaMta utsapi(NI) osarpiNI jAva kAla guruvarNana karaI tohi guruguNakathane kuNa samartha, nAyamartha samartha / ama haIDUM dADimakalI, bharIyau tumha guNeNa, avaguNa eka na saMbhare, vIsArIjai jeNa. 1 aThai zrIpUjyajInA melyA comAsai punyAMsa rUpavijaijI AyA, so aThai gachI-paragachImai meMmA ghaNI hui - pajUsaNAparva nirvighnapaNe pravA chai. aThAI 8 thaI pAsakhamaNa 5 thayA cha, belA 301 thayA chai. aThama 503 thayA. pAMca upavAsa 32 thayA chai. pUjA 17 bhedI vizeSai thaI. deharai-upAzrayai viseSai unnata huIjI. aThe vakhANe bhagavatIsUtra sajhAya pannavaNA nityai vakhAMNa zrAvaka zrAvikA Ave chai. dharmacaracA AchI cAlai chai. tiNasuM zrItapagaccha ro ghaNo bhalo dIsai chai. bIjUM samAcAra eka prIchayo je aThe kharatara bhaTTArakano zrIpUja aThai rahyo so kehavA lAgo je amhe cetrapravADa paihalI kADhasyAM ti vArai aThAsuM AdamI 1 jodhapura melyo. punyAsa rUpavijejI, paM. rAjavijejI kAgada divAMnAM Upara likhyo anai zrImAhArAjanai piNa samAcAra likhyA ane zrIsaMgha piNa samAcAra likhyA. tadA zrImukha zrImahArAja phuramAyo je sadA tapagacha ro vivahAra jAdA chai tiNa vAstai caitrapravADa to paihalI zrItapagacha rI nIkalasI, so zrImahArAja hajUrasuM paravAnAM likhAya melyA je paihalI tapagacha rI caitrapravADa kADhajyo. so paihalI caitrapravADa ApaNI cyArUM hI nIkalI . zrItapagacha ro sArai hI ghaNuM bhalo dauThojI. aThA rA zrIsaMghasamasta rI vInatI chaijI zrIpUjajI comAsai aThai padhArajojI. aThai siMghavI, bhaMDArI, moharNata, muhatA, sAhukAra sahu koI zrIpUjajInA darasaNa rA abhilASI chai. zrIpUjajInai vAMdavA rI utkaMThA ghaNI rahe cha. tiNa vAsatai zrIsaMgha rI vInati saphalI karajojI. tihAM zrIparamapUjyajI saparivAra-siMghADAdika paMDitapradhAna paM. zrIvallabhakuzala ga0, paM0 zrIrUpavijaya ga0, paM0 zrIjaineMdrasAgara ga0, paM0 zrIcainakuzala ga0, paM0 zrIrAmavijaya gaNinaI amhArI trikAlavaMdanA zrIzrIjIyai avadhAravIjI. ihAM zrIbhagavanajInA AdezI paMnyAsa zrIrUpavijaya ga0, paM0 jasavaMtavijaya ga0 paM0 rAjavijaya ga0, paM0 mohanavijaya ga0, paM0 tilakavijaya ga0, celA sahu parivAra ThANuM 19nI vaMdanA pratidina 2 vAra 108 avadhAryojI. zrIpUjyajInA parama paTTabhakta, sevaka, hukamI chaijI. bIjuM caraNakamala ghoaNavelAI zrIsaMgha sakalanaI saMbhAravAjI. zrIjinarAja mAharAja zrIpArzvanAtha jagavallabhajI yAtrAyaI saMbhAravAjI , dhanya te zrAvaka zrAvikA rAka rAvala Ibhya seTha mADaMbI koDaMbI gAhApati nitya prati vAMdai. dhanya te dharitrI, dhanya pavitra rajareNukA pAyayugala sparza dhanya te sUratibaMdira jihAM zrIjI amRtani tiraskAra karI zruta prataI sAMbhalai te dhanya, zrIpUjyajI mana vacana kAya ghaDI eka vIsaratA nathI. zrIpUjyajInI abhidhAna-nAmamAlA aharnizi zrIraviudaya udaye pakSye mAse varase jIvitAcaMtAI vIsaravA nathI, ___taMtupaTTavemAdivata saha saMvata tithi 360. bArasahaM mAsANaM tiNizayasaThirAyaM-dIyANaM paMcaNhaM mAhapavvINaM rAIdivasI caUdizi, 3 commAsA, zyIAlaya: UnhAlo ara paMcama varasAlao bhAdrapada sita caUthi zrIkAlikAcArya.. icchAmi khamAsamaNo... mukha AgalaI tathA pUThaI pAchali zrIsadaguru satyaguru paramaguru gacchaguru paI asamaMjasa avinaya ajJAnatA sAparAdhapaNaI laghu dIrghAkSara hUsva dIrgha pluta vyaMjana kAnAmAtra azuddha likhita doSano micchAmi dukaDaM. saM. 1790 kAtI sudi 15 dine iti maMgalamAlikA zubhaM bhavatu //
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 29 (7) sUratathI sujANavijayajIno bAlotarAstha-zrIvijayadharmasUrijIne vinantIpatra tapA. vijayadharmasUrIzvarajI para lakhAyela sarva patromA prastuta patra prAyaH sauthI nAno patra haze kavi rAmavijayajInA ziSya kavi sujAMNavijayajIe saM. 1823mAM suratathI vAlhotarA (bAlotarA ) cAturmAsanI vinantI karavA A patra pAThavyo che. prathama DhALanI zaruAtanAM padyomAM mAtA sarasvatIne yAda karI kavio sUryamaNDaNa pArzvanAtha, dharmanAtha, goDI pArzvanAtha temaja zaGkhezvara pArzvanAtha prabhune vandanA karyA bAda vijayadharmasUrIzvarajIne suratamAM padhAravA vinantI karI che. te ja DhALamAM sUrijInA sAmAnya guNonuM varNana kayuM che, sAthai suratamAM gurubhagavantane zA kAraNathI padharAvavA (bolAvavA) che te prayojana jaNAvyuM che. DhALanA antya bhAgamAM temaja bIjI DhALanA AgalanAM padyomAM gurunA suratamAM padhAratA zA-zA kAryo thaze tenI kavie sundara zabdomAM noMdha ApI che. tyAra pachInAM padyomAM pharI sAmAnya guNavarNana karI khAmaNApUrvaka patra pUrNa karyo che. jo ke khAmaNAnA lekhavALo thoDo bhAga khaNDita thaI gayo che. temAM kadAca saGghanA hoddedArozrAvaka-zrAvikAnAM nAmo ityAdi hoya tevuM bane. * atha dUhA : sarasati mujha supasAya kari, Apo vacanavilAsa, zrIvijayadharmasUrIsanA, guNa gAuM UllAsa. 1 gurudarIo bharIo guNeM, vara chatrIsa pradhAna, mujha mati sArI Apajyo, varNava karUM gyAMna. 2 zrIsUryamaMDanapAsaNI, zrIdharmanAtha- gauDIpAsa, zrIsaMkhezvarapAsajI, prabhU pUro mananI Asa. 3 zrI vIrapATapaTodharU, zrIgautama gaNadhAra, zrIsohamapATaparaMparA, zrIvijayadharmasUri paTadhAra. 4 30 te guruno varNana karUM, karUM vInatI sajhAya, Rddhi vRddhi sukha saMpaje, zrIguruneM mahimAya. 5 anusandhAna- 65 // the to siMhaladvipameM jAjyo, sihaladviparA motI magAyo re, vAlhA rAji - dIvANI (jI) DholA | e dezI // zArada mAta dejyo mati sArI, amhe thuMNasyuM tapagaNadhArI re, mhArA zrIpUjyajI sUrati padhAro, sUratinA deva jUhAro re, mhArA...... 1 zrI saMghanI vInatI avadhAro re mhArA....... [ AMkaNI] zrIvijayadharmasUrIzvara rAjeM, caurAsI gacha siratAjeM re, mhArA..... vara chatrIsa guNeM karIya birAjeM, dina-dina guNa adhika dIvAjeM re mhArA......2 vasuMdharA pAvana karavA sArU, padhAro gautama gaNadhArU re, mhArA.... amhe niza dina jouM re paMtha, Avo munipati nigraMtha re mhArA...... 13 leI zAstra sakalanA taMta, dharmadhyAMna dharo ekAMta re, mhArA.... deza - pura- pATaNa sarve tuma sarikhA, kRpA karo guru amRtavaraSA re, mhArA......4 guru sakalajaMtuhitakArI, vInati sevaka cIta dhArI re, mhArA..... sevakasAnidhikArI suvicArI, gurumUrati mohanagArI re, mhArA..... 5 sevakaneM uvekho cho sthAneM, Avo guru sudhAnidhi vAne re mhArA...... sUratino saMgha thayo ekatAMneM, guruvaMdane neM guNagyAne re, mhArA..... 6 cakora thayAM cheM sevakanA re nayaNAM jIva jaMpeM te guNalayalINAM re mhArA..... gurumukhacaMda jovAneM sayaNAM, hiuM ullaseM amRtavayaNAM re mhArA...... 7 pAradarzanaM pari IhAM jinamata bhAriM, pasaryo che bahu parivAriM re, mhArA.... AvI karo guru tumhe e kalA re, upadeza jJAna deI sAriM re mhArA.....8 guru- rayaNAyara saMpUraNa pUreM, kumati tRNAMneM karo dUriM re, mhArA...... lIlAllola-gyAMnakallola sanUreM, mIthyAbheda karo cakacUriM re mhArA...... 9 pannaga - pAkhaMDI jIke navi rahesyeM, zrIpUjyajI jihAM saMcarasye re, mhArA...... vilaMba kAMI karo mahAmunIza, pUjya Avo caDhateM jagIsa re, mhArA...... 10 gajamadabhaMjaNa ne mRgarAja, tArAgaNamAMhi zasi siratAja re, mhArA...... tamataskara nasArDe dinarAja, tima adharma nAseM gurukAja re, mhArA..... 11 svAmI tumhe deza ghaNA prabhu joyA, piNa mArUADi dezameM mohayA re, mhArA..... tumhe sevAMNacideza jaI soyA, nagara bAlhotarA zrAvaka paDibohyA re, mahArA....12
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 kRpA- sudRSTi sevakoparaM rAkho, guru AvI upadeza dAkho re, mhArA... sUrati AvI jJAnarasa cAkho, vInatI karUM trikaraNa sAkho re, mhArA...... 13 surati sahara che ati vArU, jotAM dIseM cheM dIdArU re, mhArA...... baMdira zubha zobhA dhArU, sukRta puNya taNuM bhaMDArU re, mhArA...... 14 zrIvijayadayAsUrIzvarapaTadhArI, zrIvijayadharmasUri sukhakArI re, mhArA.... vInatI karI sevake manohArI, maheMrabAnI rAkho mujha sArI re, mhArA... 15 gurU pratapo kroDa varisa, ravi iMdu dhrua lagi Isa re, mhArA...... ima pabhaNeM rAmavijayano zIsa, sujAMNanI pUro jagIsa re, mhArA..... 16 ||DhAla || TUka ane ToDA viceM re, meMdI taNA doya rUkha re meMdI raMga lAgyo 0e dezI // zrIsUryamaMDana pAsajI, zrIdharmanAtha pUre Asa girUA gachapati [AMkaNI ] zrIgoDIprabhu pAsajI, zrIsaMkhezvara kare dukhanAsa girUA 1.... mohanagArI mUrti, dIThaDeM pAtika jAya girUA ..... guru Avo deva jUhAravA, sevaka jana sukha thAya girUA... 2 vAMNI amRtazrAvaNI, nisuNI mana harakhaMta girUA....... tumhe sUrIzvaraseharU, pragaTeM dharma atyaMta girUA...... tuma AvyeM udyota thasyeM, vadhasye punyabhaMDAra girUA ...... e sUratinA saMghanI, vInataDI avadhAra girUA...... 3 sUratabaMdira padhArayo, avazya avasyeM gururAya giruA... rAMmavijaya supasAyathI, sujAMNavijaya guNa gAya girU..... atha kalasa : ima sakala sukhakara dUrita-dukhahara, pragaTyo puNyadIvAkarU, jasavAda AkheM deza-pradeza bhAkheM, suyaza dizo dasa manoharU, zrIvijayadayAsUrIzvarapaTTadhArI, zrIvijayadharmasUrIzvarU, bhavika bhAvaka gyAnaprabhAvaka, tapagachamaMDaNa suragurU, zrIsUryamaMDaNapAsapasAI, saMdhuNyo zrIvijayadharma alavesarU, zrIsUratisaMghanI vInatI, zrIguru mAMnII kRpA karU, saMvata aDhAraseM trevIseM (1823), rahI sUrati caumAsa e rAmavijaya supasAyeM gAyo, sujANavijaya suvilAsa e. 1 // iti gurUsvAdhyAya // 31 32 anusandhAna- 65 aiM / chappara / tuM tapagacchapati dhanya anya kuNa tumha sama kahII, corAsI gaNamAMhi Isa ko avara na lahII, kSamA dayA- guNapAtra jAtra tumacI sahu cAheM, mahiala adhIka pratApa pasaryo cihuM disa mAMheM, avIcala dhru-tArA lagaI tuM pratapeM tapagachadhaNI, sakala samIhita pUravA sevakajananeM suramaNi || aparaM ca zrIpUjyajIne zrIsuratino saMgha rAtri - devasI pA[khI cAumAsI] saMvacharI pramukha pAMceM paDikkamaNeM karI ubbhu......
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 (8) rAdhanapurastha-zrIvijayadharmasUrijIne medanIpurathI satyasAgarajIno patra prastuta vijJaptipatra vijayadharmasUrijI upara lakhAyela anya vijJaptipatro karatAM thoDo moTo ane sauthI sundara vijJaptipatra che. vijJaptipatramA AlekhAtAM tatkAlIna varNano temaja aitihAsika bAbatone ahIM vizeSe samAvAI che. kavi kAvyarasanA jANakAra hoI kRtine vividha chando, alaGkArothI rasapracura banAvavAmAM paNa saphaLa thayA che. zaruAtanAM padyomA iSTa paramAtmAne namaskAra karI sau prathama gurjara dezanuM varNana, pachInI DhALomAM anukrame gujarAtamAM thatA vyApAranu, dezanI prajAnu, gujarAtanA temAMya jaina prajAnA mukhya tIrtha zatrujaya tathA giranAranu, vijayadharmasUri jyAM birAjamAna che te rAdhanapura nagaranu, tyAMnA sulatAna gAjImakhAnanu, gurubhagavantanA guNonu, kavi pote birAjamAna che te marudhara dezanA medanIpura nagaranuM temaja tyAMnA mahArAja vijayasiMharnu ityAdi varNano kavi sundara rIte varNave che. kavinI varNanazakti kharekhara dAda mAge tevI che. antya DhALomAM cAturmAsanI ArAdhanAnuM varNana temaja zrIsaGghanI gurubhagavantanI padharAmaNInI AturatAnuM varNana adbhuta che. ekaMdare sampUrNa kRti vidvadbhogya che. zrIgireMnAriM gireM thayAM, dikSA jJAMna niravAMNa, dharmacakrI praNamuM sadA, nemisara jinabhANa 6 svastizrIramaNitilaka, kevalakamalAkaMta, zivasuMdarino sAhibo, vighana koDi haraMta 7 vAmArAMNikuMkhisara-rAjahaMsa jinacaMda, azvasenaaMgaja sadA, vaMdu pAsajiNaMda 8 svasti[zrI] zAsanadhaNi, vardhamAna bhagavaMta, kevalajJAnadivAkaru, atisayavaMta mahaMta 9 siddhArathakulakesari, trisalAdevinaMda, siMhalaMchana paya sohato, vAMdu vi(vI)ra jiNaMda. 10 zrIRSabhajinezvara zAMtijina, zrInemi(mI)zvara pAsa, vardhamAna jinavara caraNa, praNamuM mana ullAsa. 11 DhAla - prathama // zrIAdizvara vInavaM re - e dezI // sakala desa desAM zire re [lAla], garjaradesa samaddha sukhakArI re, ghaNa kaNa kaMcana purIyo [2] lAla, amarapurI jyuM prasiddha sukhakArI re. 1 gurjara desa sohAMmaNo re lola jaMbudvIpanA bharatamAM re lAla, soheM ghaNuM zrIkAra sukhakArI re, avara desa anucara sadA re lAla, gurjaradesa siradAra sukhakArI re. gurjara desa sohAMmaNo re lAla 2 surasaritA jima sohati re lAla, nadIyAM niramala nIra sukhakArI re, tIra taraMga vihaMgasu re lAla, sitala jihAM samIra hita(sukha)kArI re. 3 paga paga pANi paMthameM re [lAla], vaDa jima moTA vRkSa sukhakArI re, sitala jala chAyA sadA re lAla, paMthI pAMmeM sukha sukhakArI re. 4 sAli taNA kheta saMpaNe re [lAla], nIkA3 bharIyA nIra sukhakArI re, pAkA AMbA toDatA re lAla, kela kare bahu kIra4 sukhakArI re. 5 girivara kaMcanagiri jasA re [lAla], unnata sikhara AkAsa sukhakArI re, nijharaNAM nadiyAM vahe re lAla, SaTa Rtu bAreM mAsa sukhakArI re. 6 gachapatine lekha likhyAnI vidhiH svastizrI sukhasaMpadA-dAyaka deva dayAla, sukhadAI samarUM sadA, RSabhajiNaMda kRpAla 1 sejejagirino sAhibo, nAbhinaMdana sukhakaMda, zivamAragadAyaka mudA, praNamuM prathama jiNaMda 2 svastizrI jina solamo, manavaMchitadAtAra, zAMtijinezvara nita namuM, paMcama cakrI sAra 3 megharatharAjA-bhave, saraNe rAkhyo jIva, jIvadayAguNa-kAraNe, praNamuM tAsa sadIva 4 svastizrI yAdavatilaka, rAjimati-bharatAra, sAMmalavaraNa sohAMmaNo, zivAdevimAta-malhAra 5
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 35 anusandhAna-65 Agara sohe ati bhalA re [lAla], sAte dhAtu suraMga sukhakArI re, vastu vizeSa jihAM ghaNA re lAla, parighala pAMca raMga sukhakArI re. 7 AMbA rAINa AMbali re [lAla], karaNA keli khajUra sukhakArI re, bahu phala phUleM sobhatA re lAla, taravara tarala sanura sukhakArI re. 8 saravara bharIyA suMdaraM re [lAla], paMkhi karatA keli sukhakArI re, kamalasugaMdhA upare re lAla, SaTapada karatA keli sukhakArI re. 9 vana upavana ArAmanA re [lAla], paga paga na laDaM pAra sukhakArI re, aDhAra bhAra vanaspati re lAla, phUlyA sama sahakAra sukhakArI re. 10 ratanAgara pAseM vase re [lAla], ratanajihAMja aneka sukhakArI re, paradezI parakhaMDanA re lAla, AveM vyApArI aneka sukhakArI re. 11 gAma nagara pura ati ghaNA re [lAla], paga paga prabala nivAsa sukhakArI re, koTa prasAda ghara mAliyAM re lAla, ati suMdara AvAsa sukhakArI re. 12 meha jihAM varaseM ghaNA re [lAla], niramala vahe bahu nIra sukhakArI re, vanaspati phuleM ghaNI re lAla, surabhi jhare bahu khIra sukhakArI re. 13 ratanAkarathI jihAM kaNe re [lAla], sAhUkArone saMga sukhakArI re, ratana pravAla moti daMtanA re lAla, pravahaNa Ave juga sukhakArI re. 14 suMdararUpa sohAMmaNA re [lAla], surapatine anuhAra sukhakArI re, caturAIyeM guNa AgalA re lAla, mAnava jihAM manuhAra sukhakArI re. 15 caMdavadana mRgalocanI re [lAla], harilaMkI gajacAli sukhakArI re, apacharaneM anuhAraDe re [lAla], mIThAboli nAri sukhakArI re. 16 dohA : ima aneka guNa sohato, moTo gurjaradesa, kahiyeM jihAM lahiyai nahI, durabhiSa Damara praveza. 17 kAvya : yatrA'nekoccadurgAcalavimalasaritsundarArAmavApI kUpottuGgAgarAmbhaHsarasajalaruhAkIrNasaGkIrNabhUmau / rAjante sannivezA vipulataralasaddhAmyadharmapravezAH, so'yaM saurASTradeza: jagati vijayatAM sarvadezAvataMsaH // 18 // dohA : ima aneka guNa sohato, dujo soraTha desa, doya tiratha jihAM sobhatA, siddhakSetra suvisesa. 19 siddhAcala giriseharo, mokSaprAsAda sopAna, iNi vATeM vahatA tike, puhatA pura niravANa. 20 Adi na kAI iNa giri taNI, tima valI nAveM aMta, sadA kAla e sAsato, jinavara iMma vadaMta. 21 e giri siddhIsilA jiso, siddhavahuno geha, nayaNeM paratikha nirakhatAM, giripati adhiko eha. 22 amarApati sahu AviyA, bharatAdika savi rAya, RSabhAdika saba jinavarA, sevita kIya thira ThAya. 23 dhana dhana e dezAMtilaka, dhana je ihAM vasaMta, zrIzejejagiri nita prateM, nIya nayaNe nirakhaMta. 24 ciMtAmaNi jima dohilo, pAMmIje kRtapunya, tima darisaNa e giri taNo, je pAMmeM te dhanya. 25 DhAla - bI[jI] / nIMdaraDi veraNa hoI rahi - e dezI // IzAneMdrane AgaleM, zejagiri ho mahimA kaheM sAra ke, zrImukha sAMbhali dAkhavyo, puMDarikagaNi ho nAmeM gaNadhAra ke.1 bhavijana vaMdo giripati, e praNimyA ho pAtika sahu jAya ke, e nAmeM nava nidhi maleM, e darisaNi ho bahu phaladAya ke. 2 dUra thakI e dekhatAM, bhava bhavanA ho dukha jAyai dUra ke, pharasatAM bhavaphero TaleM, sukha pAmeM ho valI te bharapUra ke. 3 karma khapAvI pAMmIyA, siddha huA ho vale hosyeM koDi ke, e giri kAMkara-kAMkare, te praNamuM ho huM be karajoDi ke. 4 saravara nijhara te kuMDano, je pharaseM ho girivarano nira ke, parabhava dukhajalanidhi tareM, pohacAveM ho sivapuraneM tIra ke. 5 dhana je nara-nAri sadA, giri bheTeM ho trikaraNa kari sudha ke, naraka nigodagati navi phareM, valI pAmeM hoM niramala zubha buddhi ke. 6
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 ekamanAM thaI guNa grahaiM, bhAvanA bhAveM ho bhAveM ekAMta keM, te navi pharaseM saMsArameM, janama jarA ho nAveM thAyeM aMta keM. 7 dhana meruvarajI taruvarA, zrIsIdhavaDa ho rAyaNavaDa ThAMma ke, dohaga sahU dUre TaleM, lIjaMtA ho valI jehanu nAma ke. 8 dhana zuka ne pArevaDA, je seve ho giripatino saMga ke, RSabhajiNesara saMta te, je dekheM ho mana dhari ucharaMga ke. 9 valI mora nAga sarikhA pazu, mana dharatA ho girano dhyAna keM, azubha karama dura karI, sukha pAmyA ho bahu devavimAna keM. 10 ima vanacara naravara munivarA, je karaseM ho giravarano jApa ke, seMdevI(?) sivapada lahi, TAlyA saha ho karamanA saMtApa ke. 11 siddha anaMtA ihAM thayA, thAsya vali ho jAMNo siddha anaMta keM, e tIratha sadA sAsvato, iMma bhAkheM ho zrImukha bhagavaMta ke. 12 iNi giri prathama jiNesaru, pUrava zubha ho navANuM vAra ke, samavasaraNanI racanA kari, munigaNi(Na)neM ho sahane parivAra ke. 13 jinavara sahu samosA, nemizvara ho jina vinA trevisa ke, te huM zrIzejagiri, praNamuM sadA ho trikaraNa nisadIsa ke. 14 kAvya : cintAralamidaM samIhitavidhau poto bhavAmbhonidhau. dAvakakarmavanaughadAhaviSaye pIyUSapUro mahAn / dukhAtaGkanirAkRtAbhayahatau dugai(goM) nidhi[:] svAgato, zrIsiddhAcalatIrtha eSa niyataM bhUmau ciraM rAjate. 1 dUhA : zrIsiddhAcala sArikhA, jihAM tiratha suprasiddha, ityAdika guNe jANajyo, soraTha desa samRddha. 2 valI tiratha jihAMkiNa vaDo, giri moTo girinAra, sukhakArI sohAmaNo, bheTeM sahu nara nAri. 3 dIkSA gyAMna samosaraNa, jihAM kidhAM jina nema, paMcamagati sAdhI prabhu, pramadAthI taji prema. 4 haribaMdhava yAdavatilaka, karaNa bhavodadhipAra, nemi AvyA giri upareM, varadatta muniparivAra, 5 dhanya jike jagajIvaDA, je niyanayaNe nitta, darisana pharasana giri taNo, kareM sadA zubha citta. 6 sura nara kinnara munivarA, japatAM girivarajApa, svadehi zivapada lahi, TAlyA karmanA tApa. 7 DhAla | misarInI // zrIgirinAra sohAmaNo, sikhara unnata asamAna, cihuM disi nIjharaNAM jhare ho sAjana, niramala nIra pradhAna. 1 raivatagiri jAMNo tume, sejagirino zRMga, praha uThI nita praNamIyeM ho bhavikA, AMNi bhAva asaMga, 2 varadattAdika munivarA, aNasaNa kariya udAra, sivagati sAdhi sidha thayAM ho sAjana, tiNa e tIratha sAra. 3 rAjula rANi bhava taNo, TAli dukhaviyoga, nemIzvarathI ihAM mali ho bhAvikA, leM dIkSA zubha yoga. 4 gajapadakuMDeM gahakatA, je nara kare aMga zuddha, te bhavabhramaNa nivArineM ho sAjana, sAdhe zivapada zuddha. 5 sahasAvana sohAmaNu, lAkhAvana ti[ma] malhAra, caMpaka ketaka mAlati ho sAjana, soheM ati sahakAra, 6 pAtika jAya pAyeM caDhyAM, gira pharasyAM gahagATa, devala nayaNe dekhatA ho sAjana, alago jAya ucATa, 7 sAMmalavaraNa sohAmaNi, mUrati mohanaveli, nayaNe dIThA nemajI ho bhavikA, sAcI sivasukharela. 8 kesara-caMdana ghasi bhalo, mRgamadano kari ghola, pavitra thaI je pUjaseM ho jinajI, kara grahI ratanakacola, 9 dhupa anopama Arati, kareM sadA sukhasaMga, nATika nava nava raMgasu ho bhavikA, vAjata tAla mRdaMga, 10
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 jiNa darisaNa durigata TaleM, paga paga vaMchita pura, bhAva dhari bheTeM jike ho prabhujI, sadA ugamate sura. 11 rAjimatiI pratibodhiyo, rahanemi aNagAra, pIyuM pahilA mugati gai ho bhAvikA, e tirathamahimA sAra, 12 tiNa e tIratha sAsvato, bIjo na koI ehanI joDi, giranAragirano maMDaNo ho jinajI, zrInemi namuM kara joDi. 13 kAvya : yasyotsaGgamupAgatA jinamatAcAreNa paJcaprati mArAdhyottamabhAvabhAvita(?) sa(ha)dA prAptA hyaneke zivam / bhavyA[:] saMzruta(sRti)sAgarAnta mila(?) jantupratArI(?) yataH, nAva(vA) so'yamilAtale vijayate tIrthAdhipo raivata: // 1 // // atha chaMda sArasI // uttaMga caMga ubhaMga anavaDa, zRMga tuMga suraMga e. onADa jhADa pahADa asamara, jhamara jhaMgara" jhaMga e, nada nAla khAla acAla nadIyAM, vaheM vimmara vAra e, siradAra sAra apAra sarabhara, girAM siri gIranAra e. 1 uDiyAMNa thAMbhe rahyA Abhe, zikhara daha disi seharA, jhaDa maMDi jhiramira baheM jAjhA mahala lagge meharA, taru sabala parimala mahakiM taravara, saphala phala sahakAra e, siradAra sAra..... huMkAra hanamaMta rIcha hAkA, vAgha guMje vimmare, DahakaMta DamarU vIra DAkAM, DIMgaDAiNa Dammare, kuhakaMta koIla kurara keMkI, gahaka bhamara guMjAra e. siradAra sAra...... disi eka diNayara teja dIpeM, avara tarugraha aMbaraM, mahi eka DaMDe, meha mAtA, pavana vajje bahuparaM, tapa tapeM tApasa ekatAli, dhyAna dhari) ika dhAra e, siradAra sAra..... macakuMda ketaka amala mahakeM, jAI jayaNa jAsUla e, kita aMba jaMba kadaMba karaNA, phabe(le) ghaNa phala-phUla e, saba Rtu suhAi heka sarasI, dila hare dIdAra e, siradAra sAra. gaDha buraja giradI maMDI gokhAM, devadevala dIpatA, jhalakati sovana sikhara jAli, jyoti ravi zazi jIpatA, jiNabhuvana paDigaha thaMbha jAlima, ana nalinaAkAra [e], siradAra sAra.. ghaNaNATa saghalA ghaMTa dhaNake, jhaNaNa jhalake jhallarI, drigagi dau do damAmagahakeM, bherI bhuMgala jhallarI, tatta tatta theI theI nRta tatakSiNa bhavika bhAva apAra e. siradAra sAra. ghanasAra kesara agara gholeM, nave aMga carace narA, guNagIta bhAvana zuddha bhAve, pUji jinavara bahu parA, mana zuddha saghalA pApa meTe huA sivahuMsIyAra e. siradAra sAra..... girinAra girivara sikhara gAjI, nemi jinavara bhavi namo, brahmacAri rAjulavara vadIto tevo prabhu bAvIsamo bhaNe bhoja yAdavavaMsabhusaNa, sadA bhavi sukhakAra e, siradAra sAra..... dahA settuMjo girinAragiri, moTA tiratha doya, te kAraNa dezAMsire, jinamatamAMhi joi. 1 dujo piNa iNa dezamAM, varaNa aDhAraha vaMdya, dvArAmati iNa nAma dhura, opeM atihi anaMdya. 2 desa desanA jAtarUM, AveM mana ullAsa, jAtrA karine kareM bhava saphala, karatAM lIlavilAsa. 3 hiveM te deze pura ghaNAM, piNa sahu janata-parasiddha, rAdhaNapura zubha ThAma hai, nAmeM huvai nava niddha. 4
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 corAsi cahuTA jihAM, beMThA sAhukAra, nava navavidha bahu vastusyuM, sAca kareM vyApAra 5 rAjya kareM rAjA tihAM, rAmacaMdra avatAra, vaMzavihArI dIpato, tejeM jima dinakAra. 6 teha taNA tapa tejasyuM, ariyaNa nAThAM jAya, jima sArdulA sihasyuM, geMvaraghaTTA palAya. 7 mIra amIra mahAbali, dAyama gAjIkhAMna nita nita vadhato jehaneM, mAMna dIye sulatAna. 8 // DhAla // jI ho teha nagara zubha sthAnike lAlA, sakala guNe paradhAna, jI ho cAritrapAtracuDAmaNi lAlA, paMDitamAMhi paradhAMna, catura nara bheTo zrIgurubhAMNa 1 jI ho sAsanapati zrIvIrajI lAlA, zrIsudharamAM re svAmi, jI ho jaMbusvAmi prabhavAdikA lAlA, anopamaguNaabhirAma 2 jI ho tehaneM pATaparaMparA lAlA, aMbarabhAsana sUra, jI ho zrIzrIvijayadharamasUriMdajI lAlA, nAyaka caDhate nUra 3 jI ho suMdara surata sohati lAlA, dIThA Ave dAya jI ho bhavijana nayana-cakoraDAM lAlA, dilaraMjana nisirAya 4 - 41 jI ho catura namo gurucaMdramAM lAlA, dinadina caDhate nura, jI ho sola kalAI sohato lAlA, udayo puNyaaMkura 5 jI ho kumatitimara dureM hareM lAlA, pUreM mananI Asa, jI ho tArA jima anyatIrathI lAlA, adhikau tAsa ullAsa 6 jI ho jinasAsana dariyo ullaseM lAlA, sumatirayaNa sukhakAra, jI ho harakhita zrAvika zrAvikA lAlA, kumada ane kAsAra 7 jI ho amRtapUra jhareM dekhanA lAlA, saMyamaoSadha sUdha, jI ho AnaMdita disi disi thaI lAlA, kumativiyogaNI dukha 8 jI ho nitya udaya e jANiyai lAlA, rAhu taNeM vasi nAMhi, jI ho jaladhara paNa nahIM olaveM lAlA, kalaMka nahi iNamAMhi 9 anusandhAna- 65 jI ho sItala mana sAtAkarUM lAlA, uja (jja) la vimala abhaMga, jI ho gurumukha sasihara opamA lAlA, rAjeM avihaDa raMga 10 jI ho caMdavadana gurujI taNo lAlA, dITho ati sukhakAra, jI ho vaMchitapuraNa jagajayo lAlA, suMdara ati sukhakAra 11 jI ho guNa anaMta gurujI taNA lAlA, mukha kahI na sake re koya, jI ho Apa mukhe jo bhArati lAlA, jo kaheM to dhana hoya 12 jI ho zrIvijayadayAsUriMdaneM lAlA, paTadhArI suprasiddha, jI ho zrIvijayadharmasUrizvarU re lAlA, namatAM huveM nava nidhi (ddha) dUhA 42 eka asaMjama pariharyo, duvidha dharama upadesa, traNya tattvaparasaMgathI, jItA kaSAya kalesa. 1 paMca mahAvrata pAlatA ghaTa kAyA AdhAra, bhaya sAteM jiNa bhaMjIyA, curyA mada aTha mAra. 2 nava vADi zuddha nita prateM pAle sila sarIra, dasaviha dharma yatitaNo, pAleM thaI mahAdhIra. 3 aMga igyAreM jiNeM bhaNyA, bAlapaNeM suviseSa, bAra upAMga jiNeM upadizyA, kAThiyA jityA azeSa. 4 caudaha vidyA cuMpasyuM, bhaNyA siddhiguNabheva, sola kalA saMpUrNa mukha, sattaraha pujAM sadaiva. 5 aSTAdasa silAMgaratha, aMgeM lahiI Aja, TAleM doSa kAusagganA, vIsaThANa tarpAhi samAja. 6 guNa iMkavIsa zrAvaka taNA, upadezaka nisadIsa, parIsaha TAleM parA, sugaDAMgamadhye trevIsa. 7 // DhAla // IDara AMbA AMbali re // dazA - kalpa - vyavahAranA re, chavisa bheda udAra, sattAvIsa guNa sAdhanA re, aThAvIsa AcAra. 1 caturanara bheTo zrIgurubhAMNa....... pApazrutaparisaMgane re, nivAre gaNadhAra, trIsa mahA mohanA re, thAMnika vAre vicAra. 2
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 siddha ekatrIsa guNa dAkhaveM re, yogasaMgraha batrIsa, AzAtanA gurunI kahi re, te varajo nisadIsa. 3 atisaya sahU jiNaMdanA re, vAMNiguNa pAMtrIsa, chatrIsa guNa sUrIsanA re, dhArika visavAvIsa. 4 ityAdika guNa cheM ghaNA re, kaheMtAM nAveM pAra, suraguru paNa navi varNave re, jehanI buddhi apAra. 5 rUpa ghaNo ati suMdarU re, guNa bahulA eka jIha, seva ghaNI kara doya mujhane re, kima purIje Iha. 6 kAvya devAdhipo vA bhujagAdhipo vA narAdhipo vA yadihaiha yasyAm / saMdarzanaM te guNakIrtanaM te sarve'JjaliH te tadahaM vidadhyAm // 1 // // DhAla // [IDara AMbA AMbali re] tehaja // sUraja sahasakaraNeM karI re, pUre daha disi Asa ekaNa kara tuM pUraveM re, sahasa jaNAMnI Asa. 7 caturanara....... zloka bhAnuH karasahasreNa, dazAzAmAtrapUrakaH / dUhA ekastava karo rAjan!, sahasrAzAprapUrakaH // 1 // // DhAla // ANA nava nava khaMDameM re, pratapeM teja apAra, sUrIzvara tapagacchapati re, vijayadharmagaNadhAra 8 caturanara....... suMdara rUpa sohAmaNo re, bahuttara kalAbhaMDAra, guNa chatrIse gAjatA re, zrIvijayadharmagaNadhAra. 9 giruo corAsi gachamAM re, jinasAsanasiNagAra, paTadhArI pratapo sadA re, zrIvijayadharmagaNadhAra. 10 tuM rayaNAyara guNabharyo, lahire jJAMna liyaMta, pAra na ko pAveM nahi, atisaya dhIra anaMta. 1 jJAnAdika moTA rayaNa, aMtaragati bhAsaMta, cyAruM disi cAritrajala, pasaryo pUraNa paMta. 2 iNi jagamAM ati dIpato, jIpato koDa diNaMda, zrI zrIvijeM dharmasUriMdaneM, seveM munijanavRMda. 3 43 44 zrI tapagachano sAhibo, dIpeM jAMNeM diNaMda, mAta pATamade kukheM avataryo, sAha premA kulacaMda. 4 je seve kara joDineM, dina dina Alasa choDi, te manavaMchita phala laheM, mada machara savi cho (mo) Di. 5 dhana zrAvaka dhana zrAvikA, je paDilAbhe dhari bhAva, nija maMdira pAvana kareM, padharAveM gurupAva. 6 zrIgachanAyaka guNanidhi, guNagrAhaka guNavaMta, bhavika jIva pratibodhatA, sAco tuM samavaMta 7 // lAchalade mAtamalhAra e dezI // bAlapaNeM suvicAra, li (lI) dho saMyamabhAra, Aja ho chAMDi re navi mAMDi mAyA mohanI jI. 1 osavaMsa uddhAra, kIdho jiNe sukhakAra, Aja ho TAli re vali pAli jinavara AganyA jI 2 sAha premA kulasiMha, ekalamalla abiha Aja ho mAta pATamade kukheM avataryA jI. 3 saMyama pAleM sadhIra, na dIyeM kehaneM pIDa, Aja ho rAjeM re virAjeM pATeM vIraneM jI. 4 cAritra leI sucaMga, avihaDa pAle abhaMga, Aja ho manaraMge caMge mAraga cAlatA jI. 5 dhare na mamatA kAya, jIvadayA sukhadAya, Aja ho ArAdhe sAdheM mAraga mokSano jI. 6 krodha mAMna mada mAya, rAkhe manameM cha kAya, Aja ho vArI re avikArI gurugautama samo jI. 7 anusandhAna- 65 budheM abhayakumAra, zIle thulabhadra sAra, Aja ho jasa kayavannAneM jIpato jI. 8 zrItapagachapati nAMma, japeM mana rAkhi ThAMma, Aja ho nara nAri cAyAM sukha vareM jI. 9
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 45 46 anusandhAna-65 zrIvijayadayAsUriMda, paTadhArI teje diNaMda, Aja ho zrIzrIvijeMdharamasUrizvararUjI. 10 paMDitamAMhi pradhAna, ratanasAgara abhidhAna, Aja ho re sukha pAyo sizu satyasAgarejI. 11 jihAM lagi meru giriMda, jihAM lageM caMda-diNaMda, Aja ho pratipo re tihAM lagi tapagachasAhibo jI. 12 // chaMda - bhujaMgI / sadAcAra AcAra sArA sarAheM, anekopamA aMgameM raMga Ahe, corAsI gachArAva dIse sacAvo, ridhurAja rAjeM tapAgacharAvo. 1 mahAyogavidyA haNI mohamAyA, kase chaTha aThamAdikeM kaSTa kAyA, dameM pAMca iMdrI kIyo kAma dure, cyAre krodhAdinA cakkacure. 2 sajheM sIla sannAha sAmaMta sUro, puNAM pitta-mAtAne pakha pUro dhare dhIra dhAnaM dhorIdhikAyai, cuge cAturI tIra cUmeM calAve. 2(3) khimA khagga sAheM khatrIvadda khele, arI karmakaMdhAdi AThe ukheleM dayA khaga upari car3he daita dANaM, savADeM pravADeM lIyA dhammasANaM 3(4) AdhAreM (ArAdhe) dayAghrama AcAra opeM, lagI lIha maryAda kadeM na lopeM, mode vAda kumati taNA mAMna moDe, guDeM jaina AcAra gautama joDe. 4(5) bhalake bhalo teja bhAleM subhANaM, trijeM mukha caMdo iso tuDDitANaM girA bhArati Apa otAra gAveM, sudhA jehavI vAMNa boleM subhAveM. 5(6) ilA rUpa jIteM sahuo anaMgo, guNe gAta ujAsa gaMgA suraMgo, mahipatti moTA tikeM AMNa mAne, kareM chatti ubhA thakA heka kAMne 6(7) soheM pATavIsUri tejeM savAI, ridhU dayAsUriMda pATeM rajAI, zrIvijayadharmasUriMda sUri(rI)sarAjA, tape caMdasUrAM tapAgacharAjA 7(8) athASTakaH zrIzAradAM zubharadAM varadAM kavInAM, natvA samastavibudhAcitapAdapadyAm / stoSye tapAgaNapati garimAsametaM, zrIzrIyutaM vijayadharmaprabhuM munIndram // 1 // tava yatipate ! vaktrA [bjaM taM] vilokya sadodayaM, pramadapaTalaM bhavya krIDa cakoragaNo'nizam(?) / rucirakiraNavAtopetaM dadhAti tataH sphuTaM, vibudhanikarodyattArAlIvirAjitamadbhutam // 2 // ekAkini(nI) yajjagati bhramanta(ntI), tvatkItikanyA dadhate na bhItim / prIti(tI)yate zrItapagacchaneta-rnAmnaiva bhIrutvamato'GganAnAm // 3 / / tvadanyasUrIzvarakIttikanyA-pANigrahArthaM bhuvanatraye'pi / yaza:kumArastava bambhramIti, tathA'pi nApnoti khapuSpavat tAm // 4 // tvatkIrtikanyAM sakalAGgimanyAM, manyAmahe dhanyatamAM tadenAm / naivA'pavAdo na ca bhItirasyAH, svairaM bhramantyA api yajjagatyAm / / 5 / / tava munipate pAyaM pAyaM yazomRtamadbhutaM, surayuvatayo gAyaM gAyaM guNAn gaNanAtigAn / tridazasariti snAyaM snAyaM sudhojjvalavAriNi, sukhamatitamAM bheju jaM januH saphalaM punaH // 6 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 suvacanakalApUrNa tUrNa tavA''syasudhAkara, nRpativanitA darza darza yathA mudamAdadhuH / itarazazini lakSmopete na naiva tathA punazcaturamanasA(sAM) rItirye(yo)SottamatamakAkSiNAm // 7 // svAmin! nityaM bhavikamanujA ye tavA''rAdhayanti, pAdAmbhojadvitayamanaghaM bhaktipUrva trisandhyam / teSAM gehe vimalakamalA nityavAsaM vidhatte, jAyante ca prakRtisubhagAH putrapautrAH sarUpAH // 8 // itthaM sarvaguNAkarA gaNadharA sevAbhRta(ta:)rasaM(zaM)karA, zrImacchIvijayAdidharmamunipAH sarvatra labdhAdarAH / gurvArAdhanatatpareNa manasA satyAbdhinA saMstutA, namrIbhUtasamaulinA'ci(ti?)vinayenA'tyantasaukhyAptaye // 9 // ciraM jIva ciraM nanda, ciraM pAlaya savratam / zata ziSya-praziSyeNa, gaNe koTimbharo bhava // 10 // jaina dharma jihAM jAgato, moTo muratavaMta, Aja iNi paMcama are, dinayara jyuM dIpaMta. 4 Iti bhIti lAmeM nahIM, na paDeM durita dukAla, dukha dohaga vyA nahi, jihAM nahiM koI jaMjAla. 5 tiNa dezeM dezAdhipati, amali(lI) mAMNa abhaMga, anamIau nADAMgaMjaNo, jIpaNa moTA jaMga. 6 sUravIra kSitrisireM, khyAga tyAga nikalaMka, supratApa mojAM samudra, nyAyavaMta nizaMka, 7 zrIvijayasiMgha rAjA vaDo, marudharapati mahArAMNa, SaTadarasaNa pratipAlakara, sUravIra sUvihAMNa. 8 pisuNAM pAtho raNa prabala, pati hiMdupatisiMha, mahArAja harirUpa mahi, vakhatabali vijayasiMha. 9 chappaya adhipati tuhija eka khAgajhaDa dusamaNa khaMDe, varase meha varIsameha jima dhArA maMDe, tripura asurakaMdha toDa surAM sukha kIdha savAyo, dharA pragaTi dhUya dharma kalu ika rAMma kahAyo vakhatesa sutana vaDima vakhata chalarakhyaNa chatrapati, kara joDi jAsa sevA kare, moTA moTA mahipati. 1 dUhA nagara tihAM lAbhe ghaNA, eka ekathI sAra, sahu nayarasiraseharo, medanIpura zrIkAra. 1 // DhAla - rasiyAnI // alakApuravara Avi avatoM, dharaNItala ghanasAra re rasiyA, nirUpaNa(ma) nayara guNeM sohAmaNo, gaDha maDha poli prakAra re rasiyA, marudharamaMDala dIpe ho meDato, avara nagara anucara iNi AgaliM, sobhA na pAmeM ho teha re rasiyA... jinavarabhuvana jihAM sohAMmaNA, uMcA adhika uttaMga re rasiyA, sovanakalasa sikhara sobhA karUM, dhaja patAkA suraMga re rasiyA. 2 atha gadya: sakalAtizayasundara zrIRSabhAdi-vardhamAnAntimatIrthaGkarapaTTAgatapadavIyaH padavIpadapIThAlaGkArAn, sumatigupati(pti)sahitavratasaMhitasamArAdhitazudhA(ddhA)cArAn, sarvavidyAvinodavinoditAnekavivekajanasaMbhArAn, anekajanAdhirAjasaMsevitapAdAravindAn, zrItapAgacchasvacchagaganabhAsanadivAkarAn, sakala-sakala-bhaTTArakapurandarabhaTTAraka-zrIzrI108 zrIzrIvijayadharmasUrIzvaracaraNAn caraNakamalAn // atha marudharadesavarNana: // ................., sakala guNe siradAra, sayala desa-dezAM sire, marudharamaMDala sAra. 1 moTA moTAM jihAM kaNe, sahira vaDA sohaMta, iMdrapuri jima sobhato, varNa cyAra vilasaMta. 2 jihAM aneka dhana dhAMnasuM, purita sukhiyA loka, ghara ghara maMgala nita ghaNAM, uttamasi(zI)la azoka. 3
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 sattarabheda pUjA raceM sadA, bhAvanA bhAve atisAra re rasiyA, samakiti sahU zrAvaka zrAvikA, jinaguNamukha jayakAra re rasiyA. 3 vase sadA vaDA vyApArIyA, sAhapati sAha samAna re rasiyA.. dAne mAne karI vali AgalA, saMpadA dhanada samAMna re rasiyA. 4 varaNa ciyAre jihAM kiNa vilasatA, pavana chatrIsa parasiddha re rasiyA, cahuTA corAsi jihAM paragaDA, nigama praveza nava niddha re rasiyA. 5 gokhe gokheM re jAli mAliyAM, paravataprAya parasAda re rasiyA, sukhiyA loka jihAM sahu ko vaseM, vilasatA riddhi savAda re rasiyA. 6 vADi ne upavana vanakhaMDanI, cihuM disi sabajI sucaMga re rasiyA, vica vicamAhe nagara virAjato, meru jima mohana raMga re rasiyA. 7 devakumara jisA jihAM dIpatA, mAMnavanA tihAM thATa re rasiyA, opeM apacharaneM anuhAraDe, nAriya nirupama ghATa re rasiyA. 8 varate jihAM jinavaranI AganyA, pAlatA dharama dayAla re rasiyA, sAdha sAdhavI zrAvaka zrAvikA, jIvadayApratipAla re rasiyA. 9 uMcA maMdira sohe mAliyA, rAjabhuvana manaraMga re rasiyA, sovanagiravara jima sohAMmaNo, ujalavaraNa uttaMga re rasiyA. 10 ratanAgara jima dIse rUaDo, cihuM disi saravara sAra re rasiyA, nitanita bharIyA raheM jihAM nIrasyuM, sohatA ati zrIkAra re rasiyA, 11 suguru sudeva ameM sudharamano, rAgI che nara nAri re rasiyA, zrAvaka nita prati jihAM kiNa sAdhatA, dharamanA cyAra prakAra re rasiyA.12 ima aneka guNe karI sobhato, medanIpura subha thAna re rasiyA, zrIzrIpUjyataNe suvacanathI, dhareM mahAdharamanai dhyAna re rasiyA. 13 sarava guNe karI sobhato, mohato janamanaraMga, marudharamaMDana dIpato, meDato nagara sucaMga. 1 saMgha samasta tihAM thakI, lekha likhyo zrIkAra, trividha trividha kari vaMdanA, avadhAro gaNadhAra. 2 zrIzrIpujyaprasAdathI, che ihAM parama vilAsa, zrIjInA nirAbAdhanA, dejyo patra ullAsa. 3 dharmadhyAMna ihAM kiNa ghaNAM, nita nita navale neha, ochava mahochava abhinavA, kaheMtAM nAveM cheha. 4 chaTha aThama dazama panara, mAsakhamaNa tapa tema, thayAM aneka ihAM kiNe, nita navalA dharamanema. 5 parva pajusaNa pAraNA, sAmIvachala sAra, ADaMbara adhikA thayA, paraghala bahu parivAra. 6 nirAbAdha sukha tapa taNAM, zrIji(jI)nA sukhakAra, samAcAra zrIsiMghaneM, dejyo citta dhari pyAra. 7 saMgha samasta kara joDineM, iMma kareM aradAsa, padhAro zrIpUjyajI, catura tume comAsa. 8 // DhAla // pUjajI padhAro ho marudhara desamAM, zrIvijeMdharmasUriMda gachAdhipa, saMgha nihAleM ho tumacI vATaDI, mora samAgama I(I)da gachAdhipa. 1 duralabha darasaNa tumaco jagatamAM, jima ciMtAmaNiratna paTodhara, sulabha sadA jehaneM udayeM thayo, pUrava punya prayatna paTodhara. 2 bhamara taNe citta jima jalaruha vaseM, caMda udaya jyaM cakora paTodhara, satiya maneM bharatAra ahanisi vaseM, jima surabhi vachanI ora paTodhara. 3 gaja jima samare nita revA nadI, koIla jima sahakAra paTodhara, tima sahU saMgha darasaNa zrIpUjano, karavA cAheM sukhakAra paTodhara. 4 amane cAha sadA tumacI raheM, the cho beparavAha paTodhara, piNa tumaneM kaho kuNa kahi sakeM, e nahI anupa svabhAva paTodhara. 5 desa nagara ghaNA tiNa parisareM, eka dIThe bIjo vIsarAya paTodhara, mohanagArA loka mAyA ati kelavI, rAkhe tuma vilaMbAya paTodhara. 6 rAgaviludhA ho sahu nara guNa staveM, dina dina caDhate bhAva paTodhara, dharamasaneha rAkho jiNa rItasyuM, pAli avihaDa bhAva paTodhara. 7 darisaNa tumaco ho prabhujI dekhavAM, ama mana adhika uchAha paTodhara, nayaNa umAhyo tuma mukha joyavA, cita dharai tima cAha paTodhara. 8
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 tuma darasaNa viraheM prabhu ama bhaNI, atihi aNuramA thAya, paTodhara, darisaNa viNa amacI dina rAtaDi, atihi aluNi re jAya paTodhara. 9 jiNa dina gachapati murati pekhasyAM, suNisyAM tumha mukhavAMNi paTodhara, caraNakamala doi kara joDineM, pharasyAM te saphala vihAMNa paTodhara. 10 amacI vInatI e avadhArineM, pAvana kijeM ho desa paTodhara, dharama taNo bahu lAho lIjIyeM, kIjIyeM kRpA vizesa paTodhara, 11 puja padhAyA~ ho dharama hosya ghaNA, valI hosye dharamano lAbha paTodhara. kumati-mithyAtva sahu du hasyeM, vadhasyeM jinamataAbha paTodhara. 12 zrIvijayadayAsUriMdanA pATavI, zrIvijayadharama gaNadhAra paTodhara, pAvana kIjeM ho pUja padhArineM, eha vInati avadhAri paTodhara. 13 saMvata aDhAraseM trIsA (1830) varasano, mRgasira sudi sukhakAra paTodhara, dvItiyA divase ho gAyo gachapati, sayala saMgha sukhakAra paTodhara. 14 paMDitasakalaziromaNi dIpatA, zrIratnasAgara gururAya paTodhara, tAsa pasAyai gAyo gachapati, satyasAgara sukhadAya paTodhara. 15 // iti zrIvijJaptikAsvAdhyAyasampUrNatAmagAt // iti zreyaH zreNi(Na)yaH saMvata 1841 varSe kArtika sudi 14 vAra budhe paM. mANikanAthena likhitaM // gaudhAvi madhye gachapatineM lekha likhAni vidhiH // bhInamAla birAjamAna vijayadharmasUrijIne sAdaDIthI mohanavijayajIno patra prastuta patra vijayadharmasarijIne uddezIne sAdaDIthI mohanavijayajIe lakhyo che. zaruAtano maGgalAcaraNa, grAmAdikanI varNanA va. vALo bhAga khaNDita thaI gayo hoI kRtinI zaruAta guruguNavarNanathI ja thAya che. keTalAMka padyo gurubhagavantane viSe snehanA, keTalAMka gUDhArthavALAM, to keTalAMka varNanAtmaka rajU karI sAdaDInagaranu, tyAMnA zrAvaka-zrAvikAroM, anya tIrthonuM varNana kavie sundara zabdomAM kayu che. mUDIA lipimAM zrIsaGkanA zrAvakonA nAmollekha sAthe pU. mohanavijayajInA cAturmAsanI, temAM thayela ArAdhanAnI savigata noMdha gadyamAM AlekhAI che. patrAnte pharI vAra zrIpUjyajIne cAturmAsa padhAratA tIrthonI sparzanAnI temaja dharmaArAdhanAnI jANapUrvaka kavi vinantI kare che. zabdArtha 1. poyaNa = mAchalI 2. cAvI = suMdara 3. cAMduA = caMdaravA 4. chaila = rasika 5. jhAla = kAnanuM ghareNu 6. payAla = pyAlo kiM bahunA ? yataH - asati(sita)girisama(ma) syAt // 1 // dUhA : gayaNAMgaNa kAgala karUM... 1 ama hIyaDuM dADimakulI... 2 zloka : yathA kekI smaren megha...1 kihAM koyala kihAM aMbavana... 2 giruA sahaje guNa kareM... 3 hIyaDA te kima vIsare, jima sahaguru suvicAra, dina dina prateM te saMbhareM, jima koyala sahakAra. 4
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 gUDhA : do nArI ati sAMmalI... 5 kAtI dhura phAguNa vicai... 6 maThamAMhiM tApasa vasa~... 7 dUhA : jalamAMhiM poyaNaM vaseM...1 tumha darisaNa amhe alajayA, jima sItAneM rAma, bhaTTArakajI mAnajyo, nituM japII tumha nAma. 2 vAMna vAdhe jima dharmanu, dayA pAlatA sAra, tima sadaguru ArAdhatA, saphala kare avatAra. 3 kAvya : haMsA: smaranti satataM manasA yathaiva0 // 1 // dUhA : ghaj ghaNuM likhII kisyuM, likhatA nAveM pAra, kima gaNIiM AkAzanA, tArAmaMDala sAra. 1 dharma thakI sukhasaMpadA, dharma thakI nava niddha, dharma thakI valI pAMmIiM, sakala manorathasiddhi. 2 triNa varga jagameM kahyA, dharma artha meM kAma, Adi varga tuma nAmameM, nAma jisyo pariNAma. 3 gAhA : cittaM tuha pAsatthaM, tuha guNasuNieNa savaNasaMtoSo / jIhA nAmaggahaNe, egA diThi(TThI) taDapphaDai // 1 // aho ! te nijjio koho... // 2 // ghaj ghaNuM likhIyeM kisuM, likhatA nAveM cheha, valato lekha ja pAThavo, jima ghaNo vAdhaiM neha. 3 saMgha sahU vinatI kareM, avadhAro aradAsa, vahilA pUjya padhArajyo, sAdaDI sahera comAsa. 4 iti // zrItapagachamAMhi dinakaraNasamAna, bhavyajIvaAsAvizrAma, jima devatAmAMhai iMdra, tArAmAMheM caMdra, giramAMhiM mera, vAjinamA bhera, sUtramAMhiM zrIkalpasUtra, maMtramAhi zrInavakAramaMtra, sukhamAhiM saMtoSa, parvamAMhi pajUsaNaparva, hastimAheM airAvaNa, ratnamAhi ciMtAmaNiratna, tima gachamAhiM tapAgacha te mAMhi sUrIzvara guNa suzobhita cho / zrIzrIpUjyajInA guNa eka mukheM kima kahavAI, jo sarasvatI prasanna thAI to hI tuma guNa varNavyA na jAi / paramapuruSa, paramaguru, paramabAMdhava, zrImattapAgachAdhirAja sakalabhaTTArakaparaMparApuraMdarabhaTTAraka zrIzrIzrIzrI 108 zrIzrIzrIzrIzrIzrIzrIvijayadharmasUrIzvarajI saparivAracaraNAn, caraNakamalAn te zrIsAdaDInagarathI / sAdaDIsaharavarNanaM // DhAla - yattinI // sAdaDI nagarameM je puNyapUrA, dharmadhuraMdhara zrAvaka sUrA, goDavADameM nagarI cAvI', amarapurI ke vAdai AvI. 1 jinadharma taNA e rAgI, zrAvaka samakitameM sobhAgI, zraddhAvaMta suNe upadeza, mithyAmati taNo nahiM leza. 2 uMcA maMdira sohai AvAsA, gokha jAlII bahu parakAsA, cAMduA bAMdhyA ati khAsA, dIpAve te saghalI AsA. 3 ghara ghara maMdira toraNamAlA, ati suMdara jhAkajhamAlA, guNaraMgIlI te gAveM bAlA, mahI mayaNabhaDa karato cAlA. 4 caturA cAleM camakaMtI, guruvaMdana heja dharatI, dharamarAgasyuM manameM bhInI, pApavyApa mati dUre kInI, 5 dharmadhuraMdhara ati vAcAlA, zrAvaka sodhe ghaNuM sukumAlA, dii dAMna nita dInadayAlA, deva-guru upari bhAva visAlA. 6 zrAvaka saghalA samakitadhArI, jasa dolarti dIpeM sArI, suMdara zo) []navihArI, pAsamUrati triNa sukhakArI, 7 ciMtAmaNi sAmalA pAsa, amIjharA trIjA suvilAsa, deva triNe zobhe dIdAru, trayarala taNA dAtAru. 8 DAveM pAse suMdara deharI, gAjai goDInI mUrati gaiharI, rANakapura tIratha tAjA, tihAM vANa chatrIsa vAjA. 9 chaila- cogAlA suMdara sArA, kAmadeva taNa avatArA, dina UgaMte dehareM Ave, suguru vAMde te piNa bhAvai. 10 nArI pahireM navaraMgA cIra, caraNAcolI mastaka hIra, kaMne ehavI jhabukeM suMdara jhAli', bhAMti virAje gore gAli. 11 ehavI mAnanI je matavAlI, devadarisaNaneM te cAlI, sIlasuraMgI soheM bAlA, bhari motI sovanathAlA. 12
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 hAtha caMgerI phUlaha kerI, bhamatImAMheM detI pherI, guMhalI banAvI mAMge vAsa, TAle karmataNo te pAsa. 13 saMgha raMgIlo sAdaDI kero, dharma taNo jihAM tANyo Dero, nitya karaNI ehavI jAMNo, cIraMjIvo tapagacharANo. 14 samudra taNI pari vANI chAjeM, nAbhImaMDalamadhya guharI gAjai, sAdaDII pAudhAro munirAyA, nara-nArI tuma praNameM pAyA. 15 te zrI sAdaDI sahairathI, AgyAkArI dAsa, hukamI sevaka pUjanA, rajareNusaMkAza. 16 te zrIsAdaDI thakI samasta saMgha... janarI vaMdaNa 108 aavdhaarjiijii| zrIjIne Adesai panIAsai.... vajaijI somAsai AvyA taNasu saMga gaNo rAjIbaMda thao seijI / *apramatra saMgarI araja sai zrIraMNapurajIrI jAtarA padhArI aMrI hukamayaijI / zrIsaMganai devA jAtarA ada karavAjI / valamena kAgada prasAdI karAvasIijI... ___ atra saMghane sukhazAtA chaijI / zrIzrIbhaTTArakajIne prasAde atranA saMghaneM sukha-zAtA ,jI / zrIbhaTTArakajInA sukhazAtAnA, nirAbAdhapaNAnA sukhalekha mokalI saMghanaiM harSa UpajAvavojI / atrano saMgha zrIbhaTTArakajIne ghaDI 1 mAtra vIsaratA nathIjI / atranA saMgha UpareM kRpA karIne AdezeM paMnyAsajI zrImohanavijayajI padhAryA tiNathI saMgha ghaNuM rajAbaMda huo che rAja / zrIpaMnyAsajI sajjhAyeM pannavaNA sUtra, vakhANe zrIbhagavatIsUtra vaMcAya haiM / zrAvaka-zrAvikA nitya vakhAMNe AveM / chaTTha-aTThama-dasama-duvAlasa ityAdi tapa ghaNo huo cha / pUjA-prabhAvanA-aMgIracanA zrIpaySaNaparva mahAmahotsava ghaNe ADaMbarapaNa pravAM haiN| zrIjainadharmanI vizeSa unnati huI hai| zrIparyaSaNArI vigata : aThAIno pAraNo sAhajI zrIkesavadAsajI kRpArAMmajIreM ghareM thayo , rAja / vaDAkalpano paMDIyA zrIkhemAjI pemAjIre ghareM thayo , rAja / vaDAkalpano pAraNo prIyamelaka thayo , rAja / saMvaccharIno pAraNo sAhajI zrIdolAjI, sA0 rUghanAthajI, sA0 meMyAcaMdajIreM ghareM thayo , rAja / maraDIyA zrIodaibhANajI hIrAjI zrIrAMNapurajI yAtrA leMgA chai raaj| ima dharmakaraNI vizeSaM huI haiM raaj| * 'aparaM atra' ema vAMcaveM / atranA saMghanI vinatI sajjhAya likhyateM - karamaparIkSAkaraNa kumara calyoM re - e dezI // paMthIDA saMdezo re jaI mAMharA pUjane re, dAkhIjeM vAta vaNAya, paMthaDai paMthIDA vahajeM UtAvalo re, vAra ma lAjeM kAMya. 1 paMthIDA saMdezo re jaI mAMharA pUjane re.... [AMkaNI] sakaladezAM siramoDa te dezaDo re, laghu marudeza kahavAya, tiNamAM nagara aneka pichAnIye re, piNa sAdaDI sahara savAya. 2 ThAMma te ThAma sajalasthAnaka bhalA re, vADI vanakhaMDa joya, paga paga tIratha vara jinavara taNA re, pekhyAM mana harakhita hoya. 3 kehavA tIratha jeMhavA dAkhavaM re, sAMbhalajyo cita lAya, virAsira mahAvIra te vIra , re, prathama e yAtra thAya. 4 rANakapura risaheMsara guNani(nI)lo re, tAraNataraNajihAja, varakANe pAsa te Asa pUre sadA re, sAhiba gariba nivAja. 5 zrInaDUlAI nemijinezvarUM re, yAdavavaMza[zi]ramoDa, bAlabrahmacArI zirazeharo re, vaMdube kara joDi. 6 nADUlamaMDaNa dUritakhaMDaNo re, zrIpadamaprabhu mahArAya, paMcaI tIrtha paMcama gatinA re, dAyaka vaMdIyai Aya. 7 pUrve pUjajI comAsuM jihAM kayu re, tiNe etalaM kahavAya, vaMdana utakaMThA naranArine re, kehavI kahiya na jAya. 8 mIThI vANI guru taNI sAMbhalI re, bhara bhari zravaNapayAla, pIve prAMNI AMNI hIyaDai re, huA hosya nihAla. 9 gachapati AyAM dharamataNo husI re, lAbha anaMta mahaMta, sUri chatrIsa guNeM karI sobhatA re, saMyama vadhU karakaMta. 10 gautama sama giruA guNa tumha achoM re, zIle thUlibhadra jema, vidyAI karIne vayarakumAra choM re, pekhyAM Upajai prema. 11 rasanA eka ja guNa teM aneka chai re, varNavU kehA vakhAMNa, sakala gaNa gachapati sira lADalo re, lAyaka Ugo bhANa. 12
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 deza mevAta vikhyAta vakhAMNIi re, bhalabhalA sahasa udAra, rUpanagara hai guNanidhi AgalA re, suguru janama zrIkAra. 13 mAta pATamadeM kUkheM avataryA re, bhavijananai hitakAra, vaMza upakeza visezeM sobhato re, sAha premA kulasiNagAra. 14 zrIvijayadayAsUrIzvarapATavI re, zrIvijayadharmasUrIsa, vibudha jIvano mohana Ima kahe re, guru pratapo koDi varisa. 14 // iti zrIsajjhAya // 57 koyalo parabata dhuMdhalo re e dezI // brahmasutA varadAyanI re lo, praNamuM tAharA pAya re sUrIzvara, vacanavilAsa te Apajyo re lo, mahima karI mo mAya re sUrIzvara. 1 zrIvijayadharmasUrIzvarU re lo, sayala sUrino rAya re sUrIzvara, rUpai ratipati sArikho re lo, bhaviyaNaneM mana bhAya re sUrIzvara zrIvijayadharma...... tapagacchatakhata bhAnu thakI re lo, zruta karI teja savAya re sUrIzvara, ajJAMnatama alago kIyo re lo, janamanapaMkaja vikasAya re sUrIzvara 3 sudhA samAMNI vAMNIi re lo, dyo dezanA sukhadAya re sUrIzvara duragatidukha dUrai karai re lo, je sAMbhaleM cittalAya re sUrIzvara 4 manamohana pUjya mAharAM re lo, thAharA darasaNapai vArI jAya re sUrIzvara nara nArI nirakheM neharUM re lo, tasa ghari nava-nidhi thAya re sUrIzvara. 5 vicaro sArI vasuMdharA re lo, to ama diza vicaroneM Aya re sUrIzvara paga paga jinayAtrA kare re lo, pekhyAM pAtika pu ( pa ) lAya re sUrIzvara 6 sakala deza sohAMmaNo re lo, ThAMma ThAMma taruni (nI) chAya re sUrIzvara, mIThA mevA nIpajai re lo, dekhI deva rahyA lobhAya re sUrIzvara 7 ehavo deza uvekhaneM re lo, syuM mohayA murasthalI jAya re sUrIzvara khAro pANI kharAkharI re lo, pIvo te na pIvAya re sUrIzvara 8 dhana dhana te nara-nArIo re lo, je sevai sadgurupAya re sUrIzvara, ame alekheM sarajIyA re lo, zrIjIno darzana thAya re sUrIzvara 9 2 anusandhAna- 65 rAdhAM kAna rohiNI caMdramA re lo, cakavA rayaNavihAya re sUrIzvara cAtuka cAhai jaladharuM re lo, janakasutA rAmarAya re sUrIzvara. 10 tima ameM cAhA tumane re lo, aharniza dhyAna lagAya re sUrIzvara, josI jotika pUjavA re lo, ika Avai ika jAya re sUrIzvara 11 koI kahai pUjya AvatA re lo, dhuM tasa lAkha pasAya re sUrIzvara mAnuM upagAra moTako re lo, koI dIyai zrIjI batAya re sUrIzvara 12 mAsa suci maiM padhArasI re lo, ehavo nizcai nyAya re sUrIzvara, sAdaDI kerA saMghanI re lo, mAno vInatI mahArAya re sUrIzvara 13 zrIsAhapremA kulacaMdalo re lo, ozavaMza kula kahavAya re sUrIzvara, rUpanagara pUjya janamIA re lo, prasiddha pATamade mAya re sUrIzvara. 14 zrIvijayadayAsUripATavI re lo, zrIvijayadharmasUrirAya re sUrIzvara koDi divAlI ciraMjIvajyo re lo, mohanavijaya guNagAya re sUrIzvara. 15 // iti zrIsajjhAya // tatratya zrIgaNezarucijI, paM0 zrIRddhivijayajI, paM0 zrIpramodavijayajI, paM0 zrIhetusAgarajI, paM0 zrIhemavijayajI, paM0 zrIvinItavijayajI, paM0 zrIjasavijayajI, paM0 zrIsaubhAgyavijayajI, zrIji (jI) nA parivAraneM vaMdanA 108 vAra kehavIjI / atratya paM0 mohanavijaya, paM0 caturavijaya, paM0 jasavaMtavijaya, paM0 kastUravijaya, paM0 vinItavijaya, paM0 labdhivijaya, paM0 pratApavijaya, paM0 yuktivijaya, paM0 manoharavijaya, celA rAmasiMgha pramukha ThANuM 11 vaMdanA 108 vAra avadhArajyojI / valamAMna sukhalekha likhvaajii| sevaka sarikho kAmakArya prasAda karavojI / devayAtrA karo tihAM sevakane saMbhAravAjI / iti zreyazreNayaH zubhaM bhavatu / kalyANamastu // zreyaH // 58
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 (10) udayapurastha-zrIvijayadharmasUrijIne maMgalapurathI mohanavijayajIno patra 'laTakALA' e upanAmathI prasiddha evA kavi mohanavijayajI bhaktipradhAna zreSTha kavi che. emanAM kAvyornu padalAlitya ghaNuMja sundara hoya che. prastuta racanA e ja kavinI eka zreSTha racanA che. zaruAtanAM 9 saMskRta padyo sivAyanI sampUrNa racanA gurjarabhASAmAM che. maGgalAcaraNarUpe paMca jinezvarane namaskAra karI kavie mevADadezanA udayapuranuM varNana sau prathama prArambhyuM che. pachInAM padyomA gurubhagavantanA 36 guNonuM varNana judI judI 3 rIte karI kula 108 prakAre sUrijInA guNavaibhavane dAkhavyo che, have pachInAM padyomA sUrijInu rAjA tarIkenuM svarUpa kavie kAvyamAM adbhuta rIte rajU kayu che. anya patronI mAphaka saMkSiptamA 36 guNonuM varNana karavAnI kalA tyAra pachInI DhALamAM dekhAya che. kharu jotA sampUrNa patramA varNananI je sajIvanatA che te aDayalla chandamAM racAyela maGgalapuravarNanamAM che, patranI pUrNAhuti pUrve pUjyazrIne maGgalapuramAM padhAravAnI vinaMtI karatAM padyo, temaja cAturmAsa padhAratAM zrIsaMghamAM zI ArAdhanA thaze te noMdhanAM padyo paNa sundara che. patrAnte kavie ApelI vijayadharmasUrinA mAtA, pitA tathA vaMzanI temaja potAnA gurujInA nAmanI noMdha dhyAna yogya che. zabdakoza 1. pApapahAra = pApanA pahADa 7. pra) = prabhAthI 2. vilAta = vilaya pAme 8. kheTo = talavAra 3. mukhavAra = mukha rUpI jala 9. kokabANa = kAmadevanA bANa 4. jata-tata = jyAM tyAM 10. vANaka = vAThavA vALA(?) 5. vesaravAhinI = baLadagADI 11. vaTTa = vAta 6. kaTakI = sainya 12. golAbAli = topanI nALa svastizriyaM yacchati yatpadAbja-rajo'pi lagnaM praNatasya maulau / aho! mahodAradhiyastadeva, durdaivamAlinyamapAkaroti // 2 // svastizriyA yasya padAbjayugmaM, nirantaraM vAsadhiyA su(si)Seve / rajobhRtaM kaNTakakoTIpRSTa(SThaM), na laukikaM padyamiyaM tu mene // 3 // svastizriyA''Dhyasya jinasya yasya, saubhaagymtydbhutbhaagybhuumii(mi)| pAdAmbujaM yasya sadA bhajante, marAlabAlA iva bhUmIpAlAH // 4 // svastizrImadamandamandi(nda)ragirizRGgAgrajAgrattamaH, zreNibhUtapayodasodaraziraHsaMsargikezoccayaH / pUSA taptasuvarNavarNakiraNa: zrInAbhibhUpAtmajaH, paulomIdayita: pravarhavibudhAnandAya kandAyate // 5 // svastizrIsahitaM jinaM namata taM zrIvizvasenAtmajaM, kAruNyaikanidhi jagattrayahitaM(ta)vyApArabaddhodyamam / yo rAje vararAjasaumyanilayaH sAraGgalakSmocitaM, citraM tatra tathA'pi nAtha! niyaterdoSAdayaH zrUyate // 6 // svastizrIvilasatkaTAkSaghaTanAstA(:) pAntu rAjImatI(tI), gADhotkaNThitalocanAJcalacaladbhUbhaGgasaMsargajAH / zrImannemijinezitutribhuvanAnande vivAhotsave, paulomIzadhRtAtapatradhavalajyotirbharodbhAsitAH // 7 // svastizrIkalitaM mahodayakalAkelInivAsaM mahAmohApohaparAyaNaM mama mano'bhISTArthadaM saMstumaH / zrIzaGkezvarabhUSaNaM bhagavatAmagresaraM vAsavazreNIveNimilatprasUnapaTalImAdhvIkadhautakramam // 8 // aindrapraznazatottarapraNayino yasmAdabhUcchAbdikaM, tanvaM yannayajairmataiH punarabhUt sarvo'pi tarkakramaH / vidyAsthAnapadaM vadanti vibudhA yadRSTivAdAgarma, taM vande jagatAmadhIzvaramahaM zrIvardhamAnaM jinam // 9 // dUhA : svastizrI subhamaMjarI, sobhAphala siradAra, sunijara vara chAyA saghana, samarI sugurusahakAra. 1 svasti zriyAmAzrayaNIyamIza!, yamAzritA bhavyajanA bhavanti / udI(di)tvarAnandasamRddhibhAjaH, surAsurANAmapi mAnanIyaH // 1 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 bhUbhAmini-sira-tilakasama, sakalanagara-ziNagAra, zrImatI zrIudayApure, svargapurI anukAra. 15 ima zrIudayApurI taNAM, ketA karUM vakhAMNa, gachapati comAsuM jihAM rahyA, teNeM suMdara subha thAna. 16 // atha zrImadgurugacchAdhirAja-guNagaNavarNanam // haveM guNa gAuM guru taNAM, suNayo sahU sAvadhAna, paTTaparaMpara paragaDo, ThAma ThAMma jasa mAna. 1 pUjyArAdhyatamottamaha, paramapUjya guNavaMta, cArItrapAtracUDAmaNI, sAdhusiromaNi saMta. 2 kumatividhvaMsanadinakara, sakalakalAsampUrNa, vidvajjanamukuTAmaNI, sarasvatikaNThAbharNa, 3 dezI // rAje rUpa chatI rati, satI sarasvatI mAta, suprasanna sanmukha hota hI, pApapahAra vilAta'. 2 AdinAtha arihaMta namI, namI nita zAMti jiNaMda, nemI pAsa vardhamAMna namI, dUri karo dukha-daMda. 3 sakala desamAM zobhato, dhanya mevADaha desa, jaMgamatIratha guru jihAM, paTadhara kIdha praveza. 4 pAvana jinamaMdira bahU, pAvana bhakti apAra, pAvana gachapatIpAyaraja, pAvana gurumukhavAra'. 5 jA me jata tataH dekhIi, dayA-dAnaadhikAra, tA the jinapadakI yugati, varanu buddhi anusAra, 6 ehija jaMbUdvIpameM, kSetra bharata suvizAla, tAmeM desa ziromaNi, mevADa deza jhamAla. 7 // atha nagaravarNanam // dUhA // vApI vapra vihAra bahU, vanItA varNa aDhAra, vase ghaNA vAcAla nara, vana-vADi vistAra, 8 vaidya vipra vAdI ghaNA, vAgmi vidyAvaMta, vezyA vesaravAhinI', vAjI vAraNa-taMta. 9 vAcaMyama vArU pareM, vividha vinIta vineya, vaNika vivekavizAradA, vibhava vizeSa ameya, 10 gaDha maDha maMdira mAlIyA, sohe zubha AvAsa, saptabhUmi uMcA jihAM, nirakhita huI ullAsa. 11 jinamaMdira jihAM jhalahaleM, raNake ghaMTaninAda, dIpeM suMdara koraNI, bhAMje bhaya-unamAda. 12 sattarabheda pUjA raceM, jihAM zrAvaka atizuddha, jinavarapada praNameM sadA, TAle mArga viruddha. 13 zrIpUjyajI vicareM jihAM, kare bhUpITha pavitra, dharma dekhADe bhavikaneM, dAnAdika suvicitra. 14 suguru vaMdo citta cokhe, vidhisahita triNya kAla re, sugurunA guNagrAma karate, hove maMgalamAla re. 4 suguru..... paMca mahAvrata zuddha pAle, TAle cyAra kaSAya re, paMcavidha AcAra pAleM, jehathI sukha thAya re. 5 suguru..... vADi navavidha zIyala kerI, jAlaveM guNadhAma re, paMca iMdrI samAdhi rAkheM, citta AMNI ThAma re. 6 suguru..... aSTa pravacana taNI jananI, tehasyUM ati raMga re, eha guNa chatrIsa pUrA, sUrInA ati caMga re. 7 suguru..... apara guNa chatrIsa rUDA, kahuM suNajyo saMta re, sugurunA guNagrAma karate, hoe lAbha anaMta re. 8 suguru..... pratirUpa Ade cauda pUrA, guNa kahyA abhirAma re, bhAvanA nitya bAra bhAveM, siddhisukhaneM kAma re, 9 suguru..... dasa prakAre sAdhumAraga, Adare suvisAla re, eha guNa chatrIsa suMdara, sUrinA suprakAsa re. 10 suguru..... valI kahuM guNa sUrI kerA, manohara chatrIsa re, jeha ahanisa citta dhare te, hoe sayala jagIsa re. 11 suguru.....
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 chakkAyanI nita dayA pAleM, TAleM tima bhaya sAta re, aSTa madaneM dUri tyajIneM, kare dharamanI vAta re. 12 suguru..... tapa tape nita bAra bhede, tyaje gArava tIna re, eha guNa chatrIsa mAnita, rahe munI layalIna re. 13 suguru...... e chatrIsI tIna milateM, aSTottarazata thAya re, guNa ghaNA , sUrI kerA, ketA mukha kehevAya re. 14 suguru..... eha guNanI mAla suMdara, dhare guru gachanAtha re, zrIvijayadharmasUrIsa soheM, suddhamAragasAtha re, 15 suguru..... duSamakAle devataru sama, guNe gautamasvAmi re, zrIvijayadharmasUrIsa praNamo, praha same siranAma re, 16 suguru..... pratapayo tapagachanAyaka, varasa koDAkoDi re, vibudha kanakano caraNasevaka, kahe harI karajoDi re. 17 suguru..... // puna: guruvarNane namaH // tapAgacchatilaka prabho, jita sakala samAja, vijayadharmasUri vaMdateM, dina dina ati sukhasAja. 1 chaMda - sArasI // sukhasAja kAja anupa opeM bhUpati padavI tuma taNI, sAmaMta sama munimaMDalI tuma seva sAre ati ghaNI / samatA sahelI prathama paraNI avara saMyamastrI bhaNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI. 1 subha ziSya zAkhA suta savAI upAI Ijata ghaNI, mithyAtva arIdala mAravA tume karI kaTakI te bhaNI; gajarAja vinaya viveka dhAryA pAkharyA smaraNa bhaNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI. 2 munipaMtha dasavidha azva opeM kopatA aridala prateM, zIlAMgaratha raNa-dhaNaNa dIpeM jIpatA suraratha prabhe; guNa sAdhu sattAvIsa pAyaka phoja mAhe agraNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI. 3 subha dhyAna golAnAli kAusagga dayA kheDoM dIpato, kokabANa vANaka bAMNa tripadI bhAvasyU karI jIpato; atitIkSA asI kara khimA dIpeM jApato aridala aNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI. 4 mithyAtva avirati doya ariyaNa trAsa pAmyA tuma thakI, tasa sainya piNa mada moha viSayA vegalI gaI bhaya chakI; nIsAMNa sujasa prasiddha vAgA jagatameM jItyA bhaNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI. 5 jina vIra pATeM dhIra sAco hIraguru sama sohae, atI rUpa suMdara munIpuraMdara dekhI bhavimana mohae: sasi pare nirmala sujasa tAharo kIrati pasarI ati ghaNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI, 6 dhana punyarUpa akhUTa kIdho jinAjJA bhaNDAramA, bahu lIla pAMmI thayA svAmI jainasAsana sAramAM, parajA caturvidha saMgha paragaTTa RddhithI ope ghaNI, jayo jayo zrIvijedharmasUrI dhanya tuM tapagacha dhaNI. 7 atha ghaTatrIsa guruguNanI svAdhyAya / sumati sadA dilame dharo e... || sAcA sahaguru sevIi, catura paNe cita lAya raMgIle.. tapagacchapati takhata birAjatAM, zrIvijayadharmasUrirAya raMgIle. 1 sAcA saha...... eka asaMjama pariharI, pAle saMyama sAra raMgIle, vividha dharma lAbhe bhalo, kare adharmaparihAra raMgIle. 2 triNya tattva sUdhAM dharai, trikaraNa zuddha AcAra raMgIle, vikathA cyAre varjIneM, dharmakathA kahe cyAra raMgIle. 3 paMca pramAdane pariharI, pAleM paMca AcAra raMgIle, chakkAyane ugArato, pAle vrata niradhAra raMgIle. 4
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 jANe sAta pIDe ghaNA, chaMDi te bhaya sAta raMgIle, AThe mada alagA karI, pAle pravacana mAta raMgIle. 5 navavidha brahmavrata dhare, chAMDe naveM nidAna raMgIle, dasa upaghAta aNAdare, dasa yatidharmasyUM tAMna raMgIle. 6 paDimA upAsakanI kahe, avagata aMga igyAra raMgIle. bAra upAMgane abhyasI, pAle pratimA bAra raMgIle. 7 chaMDi tere kAThIyA, tere kirIyAThAMNa raMgIle, bhUtagrAma caude lahe, cauda vidyAguNajAMNa raMgIle. 8 pannara paramAdhAmIneM, prarUpe pApaprayAMNa raMgIle. sola kalA sasimukha bhaluM, gAthA SoDasa jAMNa raMgIle. 9 sattara asaMyama vajjIneM, dhAre saMyamabheda raMgIle, aDhAra abrahma tyAgIneM, zIlAMgarathasyUM umeda raMgIle. 10 adhyayana jJAtA aMganA, upadise ogaNIsa raMgIle, jIvadayA rUDI pareM, pAle visavAvIsa raMgIle. 11 ekavIsa bheda mithyAtvanA, chAMDe sakala ekavIsa raMgIle, merupaNe dhArImapaNe, sahe parIsaha bAvIsa raMgIle. 12 aMga upAMga trevIsa e, sUtra arathanA jAMNa raMgIle, covIseM jinavara taNI, dharai manasuddhe AMNa raMgIle. 13 bhAve paMcavIsa bhAvanA, pAMce vratanI sAra raMgIle, jAMNe chavvIsa uddesaNA, dasA-kalpa-vyavahAra raMgIle. 14 guNa gIrUA aNagAranA, dhAre sattAvIsa raMgIle, labadhi anuvIsa abhinavI, sohe jasa nisadIsa raMgIle. 15 ogaNatrIsa alagA kareM, pApazrutaparasaMga raMgIle, bhAMje trIsa prakArano, mohanI sthAnika raMga raMgIle. 16 ekatrIsa guNa siddhanA, parakAse paragadra raMgIle. zubha batrIsa bheda dhare, yogasaMgrahanI vaTTa raMgIle. 17 tetrIse AzAtanA, TAle garunI jeha raMgIle. cotrIse atizaya bhalA, jinavaranA kahe neha raMgIle. 18 pAMtrIsa vANInA guNa bhalA, sohe jasa mukhe sAra raMgIle, chatrIsa chatrIsI sUrinA, guNagiruo gaNadhAra. 19 labdhipAtra kalikAlameM, guru gautamaavatAra raMgIle. vidyA-vrata vizeSathI, jANe vayarakumAra raMgIle. 20 ityAdika guru guNa ghaNAM, kahetAM na Ave pAra, paMDita rUpavijaya taNo, kahe mohana sukhakAra. 21 dUhA : bhUpatime cakrI bhalo, suravaramAMheM iMdra, mahIdharamAMhe merujI, grahagaNamAMheM caMdra. 1 taruara mAMheM kalpataru, sevyo dye sukhapUra, gaccha corAsI mAMhi tima, tapagaccha puNyapaDUra. 2 nAyaka te tapagacchano, zrIvijayadharma gaNadhAra, vijayadayAsUripada, pragaTyo puNyaaMbAra. 3 // chaMda-aDayalla // maMgalapura suMdaraha sukhakAraha, varNavU lesa thakI suvicAraha, soraTha desa anopama rAjeM, pattana nayara tihAM subha chAje. 1 dUrga visama visamI valI khAi, SaDa koThA tihAM sabala sajAI, golAnAli2 guhira dhvani gAje, dekhIne arIyaNadala bhANe. 2 vana upavana vADI ati sohe, dekhI sayaNa taNAM mana mohe, sahakArAdika bhAra aDhAra, vanasapati phala phUla udAra, 3 rayaNAyara jalapUrathI gAje, macchAdika jalacara tihAM chAje, taTasobhA dIse atisAraha, nirakhI harakheM sahU nara nAraha. 4 vyApArI kare tihAM vyApAraha, nyAye karI calave vyavahAraha, cohaTAnI sobhA tihAM rAje, haTTazreNI valI adhika virAjeM. 5 seTha-nANAvaTI-dosI dIpeM, dhaneM karI dhanaMvatane jIveM, lohakAra-sUtAra-sonAraha, sukhIyA nivaseM varNa aDhAraha. 6
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 jayavaMtA jinavaraprAsAdaha, suramaMdirathI mAMDe vAdaha, zrIjinavarabiMba jayakAraha, bhAvathakI pUje nara-nAraha. 7 poDhI puNyataNI posAla, caMdrodayasobhita suvisAlaha, vAcaMyama vratadhara vrata pAleM, tapa japathI Atama ajuAle. 8 rAjya kare asurasAraha, nyAya-nIta cAle vyavahAraha, vayarI coraneM dUre TAleM, bhujabale karI parajA pAle. 9 zrAvaka loka vase sukhakArI, dAtA bhoktAne dhanadhArI, poSe pAtra sadA manaraMge, abhayadAna anukaMpA saMge. 10 sAmAyaka poSadha pacakhANaha, dhArI nisuNe sadaguruvANaha, suhagurunI nita sevA sAreM, jinavaranI ANA cita dhAre. 11 surataru sama zrAvaka dIi dAnaha, zrAvikA valI kAmadudhA samAnaha, bhAva visece sAdhu saMtoSa, dAna supAtre dIi cita cokhe. 12 gurudarzanautsaka guNavaMtA, jinamAraganA sUdhA bhagatA, saMgha sakala milI likheM lekha, zrIguru cittamA dharayo viveka. 13 ityAdi phalANA gAmathI sadA sevaka, dAsAnudAsa, pAyarajareNusamAna, AjJAkArI seTha phalANA.... // atha guruvinatI bhAsa // mujha dIje ho rAjyasadana bhaNI sIkhaDI jI - e dezI // bhale bhAve ho rAji namI dhure sarasatI jI valI praNamI nija gurupAya puNyavaMtA jI, karu vInatI ho rAji anopama ekamaneM jI suNo gachapati nija cita lAya guNavaMtA jI. 1 pUjya Avo ho rAji e maMgalapure jI eno suMdara che subha ThAma puNyavaMtA jI, jinayAtrA do rAjya hosye valI atighaNI jI e to nAma tisyo paramANa guNavaMtA jI. 2 pUjya... maMgalapura ho rAji ache ralIyAmaNuM jI ketAM kIje tAsa vakhANa puNyavaMtA jI, zrAvakajana ho rAji dharmI sukhIyA sahU jI kare posahane pacakkhANa guNavaMtA jI. 3 pUjya... ihAM Avye ho rAji lAbha thAsye ghaNo jI pUjA paDikkamaNA paccakkhANa puNyavaMtA jI, sAhamIvacchala ho rAji valI parabhAvanA jI valI mAla tathA upadhAMna guNavaMtA jI. 4 pUjya... jinajInI yAtrA ho rAji hosye valI ati bhalI jI ghaNo vadhasye dharamano raMga puNyavaMtA jI, trevIsamo ho rAji navalakho bheTavA jI bIjA munI(ni)suvratano uccharaMga guNavaMtA jI. 5 pUjya.... bIjI piNa ho rAji mUrati che ghaNI jI AvI bheTo mahArAja puNyavaMtA jI, darIsaNa dITho ho rAji manaDu ullase jI, sAcuM mAno garIbanivAja guNavaMtA jI. 6 pUjya..... unnati bhalI ho rAji hosyeM jinadharmanI jI, tima vadhasye dharamasyUM neha puNyavaMtA jI, zrIsaMghana[i] ho rAji hosye atighaNo jI, mAno vinatI e sasaneha guNavaMtA jI. 7 pUjya.... ama maname ho rAji darisaNane alaje bahU jI tumha vAMdyAnu eka citta guNavaMtA jI, dhanya te dina ho rAji dekhA je guru taNo jI, mukhapaMkaja puNyapavitra puNyavaMtA jI. 8 pUjya..... guru gachapati ho rAji Avo deva juhAravA jI tAravA jana uttama vRMda guNavaMtA jI, zrIsaMghanA ho rAji ke vAna vadhAravA jI pAudhAro tapagachadiNaMda puNyavaMtA jI. 9 pUjya..... sAha premA ho rAji kule dIpaka jayo jI pATimade mAta malhAra guNavaMtA jI,
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 (11) udayapurasthita-vijayadharmasUrijI para maMgalapurathI harivijayajIno patra osavaMse ho rAji anupama opato jI mahimAnidhi gaNaziNagAra puNyavaMtA jI. 10 pUjya..... zrIvijaya ho rAji dayAsUripATi paTodharUM jI zrIvijayadharmasUrIsa guNavaMtA jI, eha vinatI ho rAji maname avadhArine jI pUro mananI saMgha jagIsa puNyavaMtA jI. 11 pUjya..... ghaNu phirI ho rAji vInavai kisyUM jI, tume jANa cho catura sujANa guNavaMtA jI, paMDita rUpano ho rAji mohana ima kahe jI, karajyo vInatI pramANa puNyavaMtA jI. 12 pUjya..... // iti vijJaptibhAsaH // ghaNA vijJaptipatromAM maLatA 'svasti zrIsadanaM'nA zloka pachI anya 3 padyo vaDe kavi prastuta vijJaptipatranuM maGgalAcaraNa kare cha. udayapuramA birAjamAna zrIvijayadharmasUrijIne uddezIne maMgalapurIthI prastuta patra lakhAyo che. zaruAtanA padyomA udayapuranI bAhya samRddhinuM varNana karIne kavie siddhAcalatIrthanI sundara stavanA karI che. patra soraTha (maMgalApurI - hAla- nAma mAMgaroLa) dezamAthI lakhAyo hoi have pachInAM padyomAM kavie soraTha dezano tAdRza citAra DhALyo che. eka-eka padya kavinI kAvyazakti mATe mAna upajAve tevU che. gurubhagavantanI sarakhAmaNI dariyA sAthe karatAM padyonI tyAra pachInI DhALa kharekhara adbhuta che. dariyAnI eka-eka vizeSatA- ahIM gurubhagavantanA pakSe sundara Alekhana thayuM che. kavi pote cAturmAsa maMgalApurImA birAjamAna hatA tethI tyAM cAturmAsamAM kevI kevI ArAdhanA thai tenuM varNana karI pUjyazrIne cAturmAsa padhAravA vinaMtI kare che. sAthe ApanA ahIM padhAravAthI zrIsaMghamAM kaI kaI ArAdhanA thaze teno saMkSipta ahevAla paNa kavie Apyo che. kRtinA ante potAnuM ane potAnA gurunA nAmollekha sAthe patranuM kavie samApana kayu che. svastizrIsadanaM nirastamadanaM kalyANasampAdanaM, vizvAnandanidAnanandanavanaM siddhyadhvani sAdhanam / vAcAcandanandanaM suradanaM vAmAsatInandanaM, vande vighnaniSUdanaM nutasurazreNIsadAvandanam // 1 // svastizrIkamalAkaraM zivakaraM gAmbhIryaratnAkara, zreyaHpadmadivAkaraM suhRdayaM jyotsnApriyoSAkara(ram) / kAmadhvaMsanazaGkaraM kajakaraM vizvaikarakSAkaraM, pArzva saukhyakaraM sadA hitakaraM dhyAyAmyahaM zaGkaram // 2 //
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 svastizrIbhuvanaM vizAlavadanaM visvA(zvA)vanIpAvanaM, dInAnAmavanaM vimuktasavanaM lakSmIlatAjIvanam / satuSya bhavanaM(?) malAbhidhuvanaM vijJAnavallIvanaM, pApAbde(bdhaH) pavanaM tamonidhunanaM vIra(raM) stuve jIvanam // 3 // svastizrI(zrI:) zrayati sma yaM jinapati(ti) gaurI ca gau(go)pIpati(ti), lakSmIrlakSmIpati(ti)pama? ratIpatI(ti) zrIteva sambhApa(Sa)te / rAtre vidyupati tamA(mI) dvijapati(ti) premNA zacI sva:pati(ti) zrIvIrAdhipati(ti) natAvanivarti .................. ||4|| svastizrI AdijinaM praNamya, svastizrIzAntijinaM praNamya, svasti zrInemijinaM praNamya, svastizrIpArzvajinaM praNamya, svastizrIvIrajinaM praNamya, sakaladesa-nagarasiromaNi, nara-samudra-vApI-kUpa-taDAgAdi-vADI-vanakhaMDaArAmasaMzobhite zrIjinazAsana-jinaprAsAdazikhara-kalasa-dhvajamanohara zreNisaMzobhite upAzraya-sArmikajanasahite dharmIjanake samyaktvanityotsavasaMyuktanyAyapravINa narapati-nagarauttama zrIpUjyacaraNakamalanyAsareNupavitrite zrIudayapuranagara subhasthAne pUjyArAdhyottamottama paramapUjya aracanIAn zrIpUjya cAritrapAtracUDAmaNI sakalasUriziromaNI kumatAMdhakAranabhomaNI vidvajjanamuguTAmaNI / ekaso 108 guNa likhavA... dUhA : ima aneka guNa sobhatA, soraTha desa siradAra, jihAM doya tIratha bhalA, mahImAno nahI pAra. 1 siddhAcalagiriseharo, mokSaprAsAdasopAna, iNa vATe vahetA jike, pohatA pura niravANa. 2 Adi na kAI e giritaNI, tima valI nAve aMta, sadAkAla e sAsvato, jinavara ema kahata. 3 e giri siddhasilA jisyo, siddhivahUno geha, nayaNe paratikha pekhatAM, adhiko giripati eha. 4 amarapati sahU AvIyA, bharatAdika savi rAya, zrIRSabhAdika sahU jinavarA, sevita kIya thira ThAya. 5 dhana dhana e dezAMtilaka, dhana jana ihAM vasaMta, zrIzejUMjagiri nitya prateM, nija nayaNe nirakhaMta. 6 ciMtAmaNi jima dohilo, pAmIje kRtapuNya, tima darisaNa e giri taNo, je pAme te dhanya. 7 DhAla - nAyakAnI // sakala desadesAM sire re lAla, soraThadesa samRddha subhakArI re, dhaNa kaNa kaMcane pUrIyo re lAla, jyu surapura suprasiddha subhakArI re. 1 soraThadesa sohAmaNo re lola, dekhatA duHkha jAya subhakArI re, nara nArI nirupama sahU re lola, vase sadA sukhamAya subhakArI re. 2 surasaritA jima sohatI re lAla, nadIyAM niramala nIra subhakArI re, nIrataraMga vihaMgasA re lAla, sItala sadAI samIra subhakArI re. 3 pagi pagi pANI paMthamA re lAla, vaDa jehavA moTA vRkSa subhakArI re, sItala jala chAyA sadA re lAla, paMthI pAme sukha subhakArI re. 4 sAli taNAM kSetra saMpaje re lAla, nIkAM bharIyA nIra subhakArI re, pAkAM AMbA toDatA re lAla, kela karaMtAM kIra subhakArI re. 5 girivara kaMcanagiri jisyA re lAla, unnata zikhara AkAra subhakArI re nIjharaNA nadIyA vahe re lAla, SaTa ritu bAraha mAsa subhakArI re. 6 AMbA rAyaNa AMbali re lAla, karaNAM keli khajUra subhakArI re, bahu phala phUle sobhatA re lAla, taruvara tarala sanUra subhakArI re. 7 vana upavana ArAmanA re lAla, paga paga na lahU pAra subhakArI re, aDhAra bhAra vanaspati re lAla, phUlyAM sama sahakAra subhakArI re. 8 saravara bharIyA suMdaru re lAla, paMkhI karatA kela sabhakArI re, kamala sugaMdhA Upare lAla, SaTapada karatA gela sukhakArI re. 9 Agara sohe ati bhalA re lAla, sAte dhAtu suraMga subhakArI re, vastu vizeSa jihAM ghaNA re lAla, parIghala pAMce raMga subhakArI re. 10
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 73 anusandhAna-65 ratanAgara pAse vase re lAla, ratanajihAja aneka subhakArI re, paradesI parakhaMDanA re lAla, vyApArI suvizeSa subhakArI re. 11 gAMma nagara pura ati ghaNAM re lAla, pagi pagi prabala nivAsa subhakArI re, koTa prAsAda ghari mAlIyA re lAla, ati suMdara AvAsa subhakArI re, 12 megha jihAM varaseM ghaNo re lAla, niramala vahe bahu nIra subhakArI re, vanasapatI phUleM ghaNI re lAla, surabhi jhare bahu khIra subhakArI re, 13 ratanAgarathI jihAM kaNe re lAla, sAhUkArane saMga subhakArI re, ratana pravAlAdI taNA re lAla, pravahaNa Ave yaMga subhakArI re. 14 suMdara rUpa sohAmaNo re lAla, surapatine anuhAra subhakArI re, . caturAI guNa AgalA re lAla, mAnava jihAM manuhAra subhakArI re, 15 caMdavadana mRgalocanI re lAla, harilaMkI gajacAla subhakArI re, apacharaneM anuhAraDe re lAla, mIThA bolI bAla subhakArI re. 16 ima aneka guNe sohato re lAla, suMdara soraThadesa subhakArI re, kahIi jihAM lahIye nahI re lAla, durbhikSa Damara-praveza subhakArI re. dUho : zerbujaya giranAragiri, moTA tIratha doya, tiNa kAraNa desAM sire, jinamata mAMhe joya. 1 jIho krodhAdika uddhata sadA lAlA, virUA cyAra kaSAya, jIho pAThIna pITha-nakra-cakra e lAlA, jalacara rahe murajhAya. 5 jIho upasamaratipati aMtare lAlA, opeM aMtaradvIpa, jIho saravamatI AvI mile lAlA, nadIyAM nIra samIpa. 6 jIho jalanidhi jyUM jalasyuM bharyo lAlA, gAjeM guhira gaMbhIra, jIho tima upadesa guru ApatA lAlA, suMdara sabda sadhIra. 7 jIho sAgaramAMheM sohe sadA lAlA, jaMgha zabala jihAMja, jIho gurumAM jJAna virAjato lAlA, tAre sakala samAja. 8 jIho vaDavAgani kardama kahyA lAlA, sAgara mAheM zeSa, jIho gurumAheM e dIse nahI lAlA, tiNe karI jANo vizeSa, 9 jIho dhanya zrAvaka dhanya zrAvikA lAlA, paDilAbhe sUrirAya, jIho nija maMdira pAvana kareM lAlA, padharAve gurupAya, 10 jIho vijayadayAsUriMdano lAlA paTTaprabhAvaka sUra, jIho tapagachapati nita nita tapo lAlA, zrIvijayadharmasUri. 11 caturanara ! sevo zrIgurucaMda..... athASTakam // zrImadgacchAdhibhatru(tuH) caraNamadhupatAM ye zrayantIha bhavyAstyaktvA kAryAntarANi pratidivasamaho ! zraddhayA pUritAgAH / teSAM gehaM kadAcit tyajati na kamalA caJcalatvaM vihAya, satsaGgAnno janAnAM bhavati na kathaM sadguNAnAM pravRttiH // 1 // sakalayA kalayA kalita[:] prabhuH, prabhutayA vidito viditAgamaH / gamanayArthavicAraNatatpara[:], paramanirvRttinirvRtaye'stu naH // 2 // kAmaM dadAti bhavinAM nu vilokito ya, AkarNita: kSipati durgatiduHkhajAlam / saMsevito vitanute zriyamAzritAnAM, so'yaM zubhAni vidadhAtu vibhuya(ya)tInAm // 3 // hAla // jIho guruM darIyA guNe karI lAlA, samavaDa jANo saMta, jIho teha taNI vidhi varNavU lAlA, suNajyo bhavi tajI bhrAMta. 1 caturanara ! sevo zrIgurucaMda..... jIho upasamanIra samAvatA lAlA, cAtura cAritanAva, jIho paMca mahAvratarayaNa e lAlA, gaMbhIra dhIra svabhAva. 2 jIho vidyAI vividha agAdha lAlA, vANIkallola vilasaMta, jIho maddavamojAM uchale lAlA, vividha kiriyA varata. 3 jIho caudaha vidyA cUpasuM lAlA, caudaha rayaNanI jAta, jIho sAdhu dharama aMge dhare lAlA, marajAdA vikhyAta. 4
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 zacyA yuSmadyazobhirnibiDadhavalitAM vRtrahA''lokya veNI, trailokyAkhaNDabhANDodaravivaragataM vastujAtaM spRzadbhiH / / bhrAnte svAnte prapede trisamayavidaho nirjaratve jareti, citraM gacchAdhirAjA'mitavitataguNAmbhonidhe! dhyeyanAmA // 4|| svAmI(mi)n! tvadIyaM kila nAma dhAma, zriyAmanantaM prabhutAzri(zra)yaM yat / tat kiM vadante paritaM smRtaM naH sukhaM sute'lpIkRtakalpavRkSaH / / 5 / / zrIsUrisamrAD! bhavadIyatejasA, parAbhavaM pUrvamalaM pralambhitaH / dhairya(ya) tva(nva)vaSTabhya kathaM kathaJcana, braghnaH punastad vijayArthamudyataH // 6 // pratiprabhAtaM zakunaM vilokituM, zocizakAlA(lAkAM) kila padmapustake / cikSepa yasmAt sahasA ja('Jja)nAsitaH, prAgeva bhRGgo nirayAya bhaGgadaH // 7 // prabho ! zazAkopamitaM tvadIyaM, saddarzanaM saumyaguNaM vilokyaH(kya) / prasIdato me bata dRkcakorA-vabhi(bhI)STamAsAdya samazca modate / / 8 / / || ityaSTakam // dUhA : tuM rayaNAyara guNabharyo, laherAM tAna lahaMta, pAra koI pAve nahI, atisaya dhIra anaMta. 1 jJAnAdika moTA rayaNa, aMtaragati bhAsaMta, cyAru disa cAritrajala, pasaryo pUraNa paMta. 2 bhavikakamala pratibodhavA, sUrajakiraNa samAna, jinazAsana aMbara tilaka, tuM moTo suvihAMNa. 3 ima aneka guNa upato, udayapura sukhadAya, thira cara jaMtu taNe sadA, dIThA Ave dAya. 4 teha nagara subha thAnake, sakalaguNaughapradhAna, cAritrapAtra-cUDAmaNI, paMDitamAMhe pradhAna. 5 zAsanapati zrIvIrajina, zrIzrIsudharmAsvAmi, zrIjaMbUsvAmipramukha, prabhavAdika abhirAma. 6 tehane pATaparaMparA, aMbarabhAsana sUra, zrIvijayadharmasUriMdajI, nAyaka caDate nUra. 7 giruA sahaje guNa kareM, kaMta ma kAraNa jAMNa, zrIvijayadharmasUri sevatAM, dina dina vAdhe vAMna. 8 kulamaMDaNa, kuladIpaka, kulaudyotakAraka, kalikAlakalpadruma, bhavikajIvaAsthAvizrAma, guNagacchameDhIsamAna, paMDitapradhAna, tapagachamAhe dinakarasamAna, devamAhe iMdra, tArAmAhe caMdra, parvatamAM meru, vAjinamAM bherU, sUtramAhe kalpasUtra, maMtramA navakAramaMtra, sukhamAM saMtoSa, parvamAM pajUsaNaparva, hastimA erAvaNa, ratanamAM ciMtAmaNaratna, tima gacchamA tapagaccha, tehamAhe sUrIzvara guNe karI saMsobhita dUhA : saMgha samasta IhAM thakI, lakhe lekha zrIkAra, trividha trividha kare vaMdanA, avadhAro gaNadhAra. 1 sakala saMghanI vaMdanA, avadhAro aradAsa, pUjya taNA parasAdathI, che IhAM parama vilAsa. 2 dharmadhyAMna IhAM kiNa ghaNA, nita nita navale neha, ochava mocchava abhinavA, kahetAM nAve cheha. 3 chaTha aThama pannara valI, mAsakhamaNa tapa tema, thayA aneka IhAM kiNe, nita adhikA dharma nema. 4 parava pajUsaNa pAraNAM, sAhamIvacchala sAra, ADaMbara adhikA thayAM, paraghala aneka prakAra. 5 posA paDikkamaNA taNo, nita nita adhike bheva, dayAdharma dina dina dhare, dharmadhyAna nitameva. 6 nirAbAdha sukha tapa taNAM, sAhamIvacchala sAra, ADaMbara zrIsaMghaneM, dejyo dharI atipyAra. 7 / jima IhAM saMgha samastaneM, Upaje adhika AnaMda, pUjya taNA parasAdathI, nita nita huveM sukhakaMda. 8 parama pUjya, parama puruSa paramaguru, paramapavitra, zrItapAgacchAdhirAja, zrIsakalabhaTTArakapuraMdarabhaTTAraka zrIzrIzrIzrIzrI 108...... atha guruvInatInI bhAsa likhI che / 1. lahere jJAna liyaMta- pAThAM /
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 naya nikSepA bhAkho ho, sUri dAkho doyavidha dharmaneM, punaH kAraNa-kAryanA bheda, SaT saptabhaMgI ho, ati caMgI tumha desana suNI bhavijana hRdaya umeda 8 vInatI..... samakitaguNadAtA ho, jagavikhyAtA vehelA padhArajyo, khajamaMta karasyuM kara joDa, cAtuka mana jima mehA ho, gurudharmasanehA amane acho, vaMchita pUrajyo koDI(Da) 9 vInatI..... ghaj ghaNuM vInavatAM [ho], aMtarayAmI dIseM kArima, giruA zrIgaNadhAra, budha kanaka pasAye ho, guNa gAyA giruA sAhiba taNA, harIiM lahyo jayakAra 10 vInatI..... // iti gurubhAsa saMpUrNam // vInatI avadhAro ho, pAudhAro zrImaMgalApurI zrIsaMgha kare aradAsa, zrIvijayadayAsUriMdanA ho, paTadhAra vInatI ama taNI, catura Avo comAsa 1 vInatI..... maMgalapura ati dIpe ho, alakApura jI sehejathI, ketA kIje tAsa vakhANa, zrAvaka jinadharamI ho, dukhaviramI nivaseM IhAM sadA, karatA vrata paccakkhANa 2 vInatI..... posaha paDikamaNA bahU karatA ho, guNa dharatA zrAvaka zrAvikA, jove tumacI vATa, gachapatijI tume Avo ho, bahU lyAvo muniparikara bhalo, jima IhAM hoe gahagATa 3 vInatI..... posaha paDikamaNAM bahU hosye ho, dukha khoseM bhavi tumha vaMdatAM, valI sAhamIvacchala sAra, vIsathAnika vidha upadhAnA ho, mAlAropaNa bhalA, varatasyeM jayajayakAra 4 vInatI..... pUjA prabhAvanA thAsye ho, guNa abhyAse ho jinamata unnata ghaNAM, tumha Avo catura sujANa, syUM gachapati tume mohyA ho, guNagehA ho marudharadesamAM, pAvana karo atra sujAMNa 5 vInatI..... tumhe gachapati cho giruyA ho, guNabharIyA sahUne sArikhA, jyUM AsADhI jaladhAra, tima tumeM IhAM Avo ho, vaMdAvo maMgalapuranA saMghaneM, mahera karI gaNadhAra 6 vInatI..... paMca mAhAvrata tuma chAje ho, guNa gAje ho mahiala cihaM diseM, zrIvijayadharmasUriMda, amRtadhvani tumha vANI ho, bhavi jANI nisuNe hejasU(suM) aMga upAMga amA(ma)da 7 vInatI......
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 (12) sAdaDIthI zrIsaGghano bhinnamAla vijayadharmasUrijIne mokalAyela vijJaptipatra prastuta patra sAdaDIthI zrIsaddhe bhinnamAla vijayadharmasUrijIne uddezIne pAThavyo che / joke kRti jotAM sampUrNa patra AgaLa sampAdita thayela vijayajinendrasUrijInA patrane maLato cha / patra mokalanAra saGghanuM nAma, patra mokalAyela sthAnanuM ane tyA birAjamAna gurubhagavantanuM temaja temanA mAtA-pitA vigerenuM varNana bAda karatA patra varNa hubahU AgaLanA patranI nakala ch| ahIM sampUrNa patra- sampAdana na karatA vizeSa noMdho/padyo ApyAM che / pUrvapatranI vigata prastutapatranI vigata - patra kyAthI lakhAyo? vijevAnagarathI laghumAravADanA sAdaDIthI - kyA lakhAyo ? rAdhanapura bhinnamAla - konA upara? vijayajinendrasUrine vijayadharmasUrine (vijayadharmasUriziSya) (vijayadayAsUriziSya) - mAtA gumAnade pATamade - pitA premA - vaMza osavAla osavAla - patrastha tIrthoM zatrujaya, varakANo arbuda, rANakapura anya mahattvapUrNa noMdha : 1. prastuta patramA tIrthamAhAtmya varNavatA Abuna varNana hoi anya 3 padyo maLe * A je patra aMgenI vAta che te patra anu. 64, pR. 194-209 para prakAzita che. te patra vijayadharmasUrijInA paTTadhara vijayajinendrasUrijIne uddezIne lakhAyo che, tethI atre prakAzita vijayadharmasUrijI parano patra tenAthI jUno hoya ane mULabhUta patra hoya temaja pUrve prakAzita patra AnI nakala rUpa hoya, na ke A patra te navA patranI nakala hoya te sahaja samajAya tema che. parantu sampAdaka muniyugale je rIte noMdha mokalI te ja pramANe chApavAnu ucita dhAyuM che. - zI. che te nIce mujaba - A dezavarNana DhALa - copAI prathama vimalamaMtrIno sAra, Adisvara prAsAda udAra, suMdara unnata adhiko suNo, avicala AbU madhya e thuNyau // 5 / / B dezavarNana, DhALa - copAI ti[ma] valI mAMDyo nemiprasAda, maMdira gIrasuM karato vAda, poravADa tejapAla vastupAla, karApita jinabhuvana visAla ||7|| C dezavarNana, DhALa - copAI acalagaDha jinabhuvana vikhyAta, te madhya biMba sakala saptadhAta, maNa cavadesai camAlIsa mAna, caumukha cyAre pratima samAna // 9 // 2. DhAla - 2 'raMga ro re.....' dezImAM padya 119 adhika maLe cha / zrIvijeMdayAsUriMdano, paTTadhArI suprasiddha re, zrI vijaidharmasUrIzvaru, namatAM hoI navaniddha re. 11 3. vInatI svAdhyAya // dezI rasIyAnI // padya 5muM 'kIjii kIrIyA viseSa'nI jagyAe 'cita dhare tima cAha' Avo pAThAntara maLe ch| vijJapti sajjhAya vInataDI avadhAro ho, paudhAro laghu marudharadezameM, catura tameM comAsa, zrIvijeMdharmasUrIsA ho, munIisA saMgha samastanI, avadhAro aradAsa. 1 vInataDI.... pahilI prIta lagAI ho, syuM jAI rahyA paradezameM, mAyA re manathI muMka, jalodharasuM mohyA ho, syuM sohyA karuNAsAgaru, syo paDiyo ama cUka. 2 zIleM thUlIbhadra sarikhA ho, vidyAI vayarakumAra jyuM, goyamano avatAra, vAMNI amIya samAMNI ho, hita AMNI prAMNI sAMbhalI, bUjhyA keI nara-nAra. 3 sarasatIkaMThe moho ho, mana mohi madana taNI pare, rUpa vanyau vasUdeva, bhala bhalA rAMNA rAyA ho, guru hete vAMdavA, cAha kare nitameva. 4 haracaMda
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 anusandhAna-65 navembara - 2014 tuma darisanane tarase ho, ghaNu haraseM hIyaDo mAharo. morAMne jima meha. gaja jima samare revA ho, nitamevA sitA rAMmane, paMthIDA manageha. 5 ehavI rIta tumArI ho, ikatArI dhArAM cho, thAre to nava lAkha, to piNa manaDe amane ho, ghaNu tumaneM ahonisa saMbhare, tyAMrI supanAM desI sAkha.6 vahilI valaNa karejyo ho, valI dijo darasaNa dAsaneM, mayA karI munIrAya, sAdaDIsehara padhAro ho, avadhAro vInatI mhAMharI, rAjiMda gachapatirAya. 7 AvI deva juhAro ho, paudhAro zrIpUjyajI, rAMNakapura rasahesa, tu tapagacharI gAdI ho, jaga vAdI saghalAI jItIyA, munIvara taNA mahesa. 8 zrIvijeMdayAsUrI-pATe ho, munIthATeM pratapIjo sadA, zrIvijedharmasUrIsa, jIvaNasAgara gyAMne ho, guru-dhyAMne tapagacharAyasuM, ahonisa dai AsIsa. 9 // iti vijJapti sajjhAya || 5 atrathI sadA sevaga paM0 jIvaNasAgara ga0, paM0 manoharasAgara ga0, paM0 himmatasAgara ga0, paM0 nityasAgara ga0, paM0 caturasAgara ga0, paM0 yogyasAgara ga0, paM0 rAmasAgara ga0, karpUrasAgara ga0, bhAvarSi celA phatecaMda, tejasI, jagarUpa, devIcaMda pramukha ThANA 17nI vaMdaNA 1008 vAra avadhAravIjI / tatratya saparivAra sAdhune vaMdaNA vaMcAvasIjI / (13) sUrata nagare vijayajinedasUrijIne thAMdalAthI premavijayajIno patra prastuta patra thAndalA nagarathI premavijayajIe saratanagare vijayajinendrasarijIne uddezIne lakhyo che. pote zA kAraNathI patrikA(patra) lakhI che te prayojana batAvI kavie gadyapravAhamA pUjyazrInA aneka guNonu varNana kayu che. sAthe padyamAM paNa savaiyA prakAramA 4 padyo racI pUjyazrI pratyenI potAnI bhakti pragaTa karI che. pUjyazrInA darzananI jhaMkhanA ane pUjyazrI pratyenI samapitatA tyArabAdanA gadya patravibhAgamAM jaNAI Ave che. kRtimAM ghaNA zabdo mAravADI bhASAnA che. keTalAka arabI-phArasI bhASAnA che je tatkAlIna bolInA vyavahArane batAve che. zabdArtha 1. srava = sarva 5. jadavA-tadavA = jematema 2. grasAya = grasita thAya 6. dujaNI =? 3. takasIra = bhUla (?) 7. phuramAsa = pharamAsa = (AjJA) icchA 4. vAvalA = vevalo = gAMDo sakalabhaTTArakapuraMdarabhaTTArakaNI zrIzrIzrIzrIzrIzrI 1008 zrIvijayajaineMdrasUrIzvarajI carNA(raNA)n carNakamalacAMbujebhyo namaH // || zrI 24 // zrImajjino jayatItarAm // zrI zreyo'stu // svasti zrIjinamAnamya, paJcakalyANanAyakaH (kam) / likhAmi patrikA(kAM) ramyA, satsamAcArahetave // 1 // svasti zrIRSabhAdi-zrIvIrajinaM praNamya zrImati tatra zrIsUratabiMdara mahAzubhasthAne puraMdarapurAkAre tatra sakalaguNagaNAn, guNamaNialaMkRtAn, vibudhajanaraMjitAn, vidvajjanapaMDitAn, cArucAturIcamatkRddIptadehAn, vANiguNamiSTatAn, dharmISTa mahAdharmavAn, SaDatriMzadguNe zaubhitAn, paMca mahAvrata-paMca sumati-traya gupti evaM
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 83 anusandhAna-65 trayodazaprakAra cAritradharaNadhIrasamarthAn, arkavat tejakAn, zazivat zItalAn, sumeruvat acalAn, samudravat gaMbhIrAn, kaMdarpadevasama mUrtivAn, vidyAvaMta vayarasenavat, zIyalaguNe sthUlabhadravat dRDhaH, sakalagura(Na)vidyAnidhAna, sAdhitasadAaSTAvi(va?)dhAna, mahAmunIza, munizreSTharAya, bhuvi bhavyajanAn bhagavat tulyabhAya, puruSottamapravaratvaM puruSasAra, kalikAlamadhye gautamAvatAra, sarasvatI-kaMThAbharaNa, vAdIvijayalakSmIzaraNa, vijJAtAkhilapurANa, vAdIkadalIkRpANa, nipuNazreNiziromaNe, kumatAMdhakAranabhomaNe, vijitavAdIvRMda, vAdIgaruDagoviMda, vAdInikhadamukhabhaMjana, vidyAvihitaanekajanaraMjana, jJAnaratnaratnAkara, mahAkavikRtakavIzvara, ziSyIkRtabRhaspate, vinatAnekanarapate, jItAnekavAda, sarasvatIlabdhaprasAda ityAdyaneka birudAni sakalanaralokaAlaMbaNa AdhArabhUta, sarva bhavi prANI pakSIrUpano prAgvaTa samAna, sakala mahat lokano tilakAyamAna, sakalagachAdhirAja, sakalagachamArtaDavaddyotAyamAna, sakalagacchaAbhUSaNa, sakalabhaTTArakapuraMdarabhaTTArakajIzrIzrIzrIzrIzrI 1008 zrIvijeMjaineMdrasUrIzvaracarNAn, caraNakamalAn carNAmbujebhyo namaH // aizvarya indratulyaM narapati tathA divyasaundaryamUrti, devatvaM kalpavRkSaM gaNakulasamaM merucandrArkabimbam / yogIndro jainanAtho paramasukhadaH sAradAkaNThavAsaM, prAjJa: jainendra zreSThaM jagaguruvaraM premaM nityaM namAmi // atha savaiyo ||3shaa zrIvijineMdrasUri rAjata haiM jainarAjA, bhAgyabalI bhUpa jeMseM surameM sureMdraso / tejameM diNaMda tema saumavaMta jyuM zazi, gaMbhIryatA guNodadhi tyu mahimeM mheNdrso| dAMnImAM karaNa dAkhaM gyAna buddhimAM gaNeza, brahma meM aDigavati munimeM muneNdrso| paraMparA vIrapATa thATa sadA ghaNe thoka, harSavaMta dUjo hIra narameM nareMdra so // 1|| veda zruti vaiyAkaraNI pAThI paMcakAvyako, jyotiSa siddhAMta guNalAyaka chatrIsako / nijazAstra parazAstra nyAya tarkako nipuNa, bhASA saba bheda ThAneM Agama peNtaaliisko| kurANako purANako rAga koka lipi kalAsAmudrako, aMgalakSaNa jANa heM bttiisko| jagagurU jineMdrasUra nAyaka muninAtha mero, kara joDa prema kaheM dAsa hu~ adhIsako / / 2 / / jAkI chabi sUratako vizAla dekha moheM srava' mArnu draga mUrata hI kAmadeva pekhiiyeN| jAkA tapa tejako udyota mAMnu sUraja so agyAnarUpI timara mohabhaMjana uvekhiiyeN| jAke jaga yogake Asana hI caurAsI nAma AhAra dRDhaAsana iMdrI dRDha dekhiiyeN| caurAsI gachanAyakako nAtha he jineMdrasUra kaheM kavi prema nema vaMdita vizeSIyeM / / 3 / / maMtra mahA parama iSTa vIra mANabhadra jAkeM, cakkezvarI pomAvatI aMbikA sahAya haiN| rakSaka he gAdIkeM iMdra jakSa digapAla bhavAnI causaTha milI zaMkaTan hasAya he| samareM theM hAjara sadA jAkI hajUra raheM rAtadIha Ache jAma arikula grsaayhe| kahe kavi prema suNoM rAjA jineMdrasUri Acho tUM Iza mero dUjo koMna bhAya heM // 4 // atra zrIthAMdalAnagarata: hukamI, AjJAkArI, caraNarajareNusamAnasevaka premavijaya lipikRtaM vaMdaNAmekasahasra aSTottara 1008 trikAla baMdaNA avdhaarsiijii| Apa moTA cho, kalpavRkSa cho, Izvara cho, dhaNI cho, sakalaguru sadguNa cho, mujha sarikhA patita sevakaneM zrIzrIjI sAhibAno darzana ghaNu durlabha ch| je divasa zrIjI sAhibAMno darzana karasyuM te divasa saphala giNasuM / mhAreM to rAtra-divasa zrIjI sAhibAMno ja smaraNa cha / huM to zrIzrIjI sAhibAMnA guNanI tArIpha AgeM to sadA suMNAMja chAM / piNa vale paM. rAmavijayajInA mukha thakI sAMbhalIne ghaNo harSa ghaNo sukha pAMmyo chu / jima koIka rogI tathA tRSAkrAMtathako amRtapAna karUM ghaNo sukha upajeM huM tadvat sukhI thayo chu, tathA jalakamalavat tathA jalamInavat / bIjuM huM to zrIjI sAhibAnAM darzananI utkaMThA ghaNI rAkhaM chu. jo mAlavadezamadhye zrImokSIpArzvanAthajInA darzana karavA sAru padhAreM to majhaneM darzana thAyeM / piNa zrIzrIzrIsAhibAMno to Avavo amAreM darzanAMtarAyanA yogarne mATeM kaThina , te vahilo kima darzana thAya / atra dRSTAMta :- jima koI bharatakSetrano Aryadezano Upano je jIva te anAryadezameM vaseM tehaneM prabhuno darzana kehabuM durlabha huveM tima mujhaneM svAmIno darzana durlabha che, ane zrIzrIjI sAhibAMne pAseM rahe , tathA vAMdeM che tathA vAMNI suMNe che te mahAvidehanA vAsI tadvata jANavAM / ghaNo syuM likheM Apa mAhArAja cho, bahu jANa cho, huM to svalpamati chu, ajJAna chu / thoDeM likhye ghaNo kara avadhArajyo. iNa arajadAsta meM idhako-ocho likhAMNo hoveM to gunhotakasIra mApha karasI / ke 'gahilA-guMgA-vAvalA' tohi baMdA rAvalA' tathA 'bAlaka jadavA-tadavA boleM mAta-pitA mana amRta toleM' iti / atra lAyaka
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 kAma-kalyANa hamesAM likhAvasI dujaNI jANasI nhii| amAreM to hukama vyavahAra sadAI rAjano ja ch| aneM valI zrIjI sAhibAMnI phuramAsa AvasI te mArthe caDhAvI lesuMjI / valamAna patra kRpAprasAda karI vahilA likhAvasIjI / tatra zrIzrIzrI sAhibAMne pArzvavarti sAdhu sarva hoveM tiNAMsuM premavijayarI vaMdaNA vaaNcjogii| miti phAlguNa suddha 2 guru saMvat 1845 varSe zrIzreya // * * * (14) jodhapurathI manarUpavijayajInI ratalAma vijayajinendasUrijIne vijJapti maGgalAcaraNamAM saMskRta padyo dvArA Adijina, zAntijina, nemijina, pArzvanAtha, vardhamAnasvAmI temaja mANibhadrayakSarAjane namana karI garjarabhASAmA padyapatraracanAnI zaruAta karI che / temAM paNa pUrvokta iSTadevanA smaraNanI sAthe mAtA sarasvatInuM paNa smaraNa karAyuM che / patra lekhanakramAnusAra have pachInAM padyomA kavie padyAvatI-chandamAM mAlavadeza temaja ratalAma zaheranu, ane te pachInA bhujaGgI-chandanAM padyomA gurubhagavantanuM varNana kayu cha / mAlavadezanI hAMsI karatAM padyo e A patnI vizeSatA cha / hAsya sAthe padArtha rajU karavAnI kavinI AgavI kaLA ahIM jovA maLe cha / anya patranI jema sUriguNavarNana ahIM 2 DhALamAM 36 guNothI karAyuM che| tyAra pachI sarva sAmAnyaguNonI saMskRta gadya ane padya temaja gurjara gadyamA varNanA karI pachInI DhALomAM kavie marudharadezano tathA jodhANAnRpa mAnasiMghano citAra Alekhyo che| marudharadezanI varNanA sAthe tyAMnA rAjadarabArIona, prajAjanonU, jaina-jainetara mandirona, upAzrayo temaja sarovarAdi aitihAsika noMdhonuM vistRta varNana kavie 'gajhala'mAM adbhuta rIte rajU kayu ch| tyAra pachInI 7 gAthA paNa uparokta varNananA pUraka aMza tarIke ja racAI ch| 'Aja hajArI...' A dezImAM kavie sUriguNavarNanAnI sAthe sUridarzananI utkaNThA paNa AlekhI che / vaLI Apane ahIM padhAratAM anya tIrthonI paNa vaMdanA thaze te vigato tyAra pachInI 'biMdalI' dezInA 5 thI 8mAM padyamA guMthI sUrijInA saMsArI avasthAnI keTalIka aitihAsika mAhitI rajU karI cha / muDIyA lipInA patrAlekhananI zarUAtamAM zrIsaddhe vandanAdipUrvaka cAturmAsa sambandhi vigato vyakta karI ch| te sivAya khAsa vigatamAM upAzrayanI marammata aMgenI noMdha jANavA yogya cha / uparokta vigatamAMthI ja keTalIka vAto pachInA dUhAo dvArA varNavAI cha / patra khaNDita hovAthI have pachI vinatI karatA padyovALI sajjhAya adhUrI ja rahe cha / sampUrNa kRtinI racanA bhaktivijayanA ziSya kavi manarUpavijaye karI cha /
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 58. sAMbhelA = sAmaiyA 63. sugachI = svagacchI 59. avasa = avazya(?) 64. TuTI = tuTI 60.ayavaMtI = avaMtI (pArzvanAtha prabhunu 65. kAnIro = bAjuno nAma) 66. rayo = rahyo 61. chatarI = ? 67. haya jAsI = thaI jaze 62. mudAra = maddAra, AdhAra 68. nIgarabhI = nIgarvI = garva vagaranA zabdArtha 1. hATaka = suvarNa 30. jhaTTA = jhATa 2. paMcAiNau = paMcajanya (zaMkhanuM nAma) 31. khagAM = eka 3. adhaga = adhogAmI jIvo 32. phaba = ? 4. richapAla = rakSaka 33. aggalIyAM = AgakA 5. dagdha = ? 34. prohita = purohita 6. marahaThe = ? 35. nAjara = adAlatano eka amaladAra 7. dhramarattA = dharmamA Asakta 36. damAmA = nobata 8. sughaTI = sArA AkAranI 37. bhurajAM = buraja = killAnA mathALA 9. lAvanatA = lAvaNya paranuM topa mATenuM sthAna 10. vahanAra = vadhU strI 38. chivva = chabI 11. lArai = pAchaLa 39. kehara = kera, gulama 12. vitArai = vizeSathI joDe (svIkAre) 40. aDAlaca = ? (nAma haze ?) 13. tega = talavAra 41. nijadIka = najIka 14. vicAlai = vacce 42. phakItaha = ? 15. chaDI = chatrikA (?) 43. sarasAta = ? 16. citrAmavAla = citAro 44. manAre = minArA 17. curI = corAmAM 45. mahajIta = masjida 18. cholarA = chIcharA 46. vaccAka = (vacce?) 19. ogaNa = avaguNa 47. asatala = ? (nAma haze?) 20. ThAvau = mukhya (?) 48. opa = zobhA 21. sarAhiyai = vakhANIye 49. pohakaraNAka = ? 22. khataMga = yuddha (?) 50. sayAna = zANA 23. vaNaM = banI che 51. macca = macyA rahe 24. khAga = khyAga 52. suchima = sukSma 25. kumI = achata 53. jhAlarA = eka prakArac vAdya 26. sakaja = kAmakAjavALA (vyasta?) 54. apaNAita = ApaNo gaNI 27. kAhikA = koIpaNa vastuno 55. prArathIyA = prArthanA karAyela 28. khesa = kSati, UNapa, parAbhava(?) 56. pahiDai = pIDe 29. cAva = sundara ? 57. lAra = sAtha // // zrImadgauDIpArzvanAthAya namaH // atha lekhapaddhati likhyate / tatrA''dau maGgalAcaraNaM paJcaparameSTistavanA kathyate / kAvyaM - zrIAdijinastutiH // zrInAbheyajinaM surendramahitaM, vizvatrayodyotakaM, lokAlokaprakAsa(za)kaM sukhakara, jJAnapradIpoddhatam / mohArivijitaM tapobhivihitaM karmArinirnAzakaM, vande'haM zivadaM vizuddhamanasA nRNAM bhavottArakam // 1 // // atha zAntistavaH // zrIzAntinAthaM sukhadaM narANAM, pArApatAyA'bhayadaM jinendram / khalu kRpAbhiH suraprekSaNArtha, vivarNA (Ni)taM vajrisabhA nabhAmi // 2 // // atha zrInemistavaH // vyAkhyAtamindrI prabalaM pariSatsu nemi, rAmaM hariM suragaNaM zatakoTisaGkhyam / zaGkhazva(sva)nena jitamindrirathasya zastraiH, tasyAhamagni(jha)yugalaM satataM praNomi // 3 // // atha zrIpArzvastavaH // jvalitabhujagaM datvA yena mantrAkSarapaJcakaM, zravaNasuNitaM zrIpArzvasya giraM mukhadarzanam / asurapadavi zrIdharaNindaM jAtaM bhavanAdhipaM. paramapadavi tvaM pArzvezaM namAmi bhavodbhavam // 4 //
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 // atha zrIvIravardhamAnastutiH // vIraH svAmin kanakazikhare snAnakAle ghaTAnA, samoccantA jaladasadRzi vAridhAraH surANAm / indreNoktaM kSiNamapi sthiraM kampitaM taddirindraM, pAdAGguSTAM parimatigiri campitaM tatsametam // 5 / / vizvazvoTa calati girayaH kUTavindA(vRndAH) patanti, kSambhA prAptA jaladhirakhilanakracakrAsamUhaH / kaNThe lagnA suravadhu vibho indra cittaM vidhatte, tvaM vande'haM prabala balavAn, kriyatAM janmaharSam // 6 // // atha zrImANibhadrastutiH // zrImANibhadraM surayakSarAjaM, saukhyapradaM vighnaharaM narANAm / jinendrasUri(re)jayakAri nityaM, ripukSayaM saGghasukhaM(kha)prado mi(me) // 7 // // iti maGgalAcaraNaprazastikAvyAni // atha dUhA : svastizrI AdIsaru, dharai dharA utapanna, namata sukavi iMdrAdipada, kAyA 'hATaka-vanna, 1 saMkara jinasAsana-sukhada, acirAsuta zrIzAMti, padavI traya eka hI bhave, pAmyA parama-mahaMta. 2 jAdavakulaavataMsa prabhu, mAdhavamoda haraMta, pUra saMkha paMcAiNau, saMtana harakha dharaMta. 3 pArasa pArasaseM bhaye, vaMsa ikSvAkuhi mAhi, kukarma loha kaMcana kare, adhaga udhAra sAhi. 4 namata-surAsura-mukuTayuta, pratibiMbana-nakha-mAla, iMdravadhu-AbhA pragaTa, mahAvIra "richapAla. 5 mAtA tuM brahmasutA, varadavaraNa vara deya, 'dagdha nikaMdana kAraNe, zakta namaNa kara leya. 6 paMcatIrtha suguru girA, hAtha joDa zira na[mA]ya, suna rIMgai sajjana sukavi, likhuM lekha sukhadAya. 7 iti bhadram // // atha mAlavadezavarNanam // moTA mAlava dezamai, tIratha doya udyota, ayavaMtI magasI uhAM, sadA jAgatI jota. 1 zrImaddaulatarAva kai, rAja karai manaraMga, 'marahaTTe moTe marada, jabara jItavA jaMga. 2 // to chaMdajAti padmAvatI // mAlava dhara sohata, saba jana mohata, koDi-dhvaja vANijya-dharA, lAMbA paralekhA, puNya vizeSA, "bhramarattA jinarAja taNA, sira sohai mugaTI, suMdara 'sughaTI, 'lAvanatA dhArai, tiNa deza majhAre, pUja padhAre, araja vadhArai manuhAra. 1 pahiraNa pATaMbara, jhINA aMbara, DIla DigaMbara dUMdAlA, pacaraMgI borI, laTakana dorI, resama-nADA phUMdAlA, "vaha-nAra suraMgI, naina-kuraMgI, lakha lakha loka phirai lArai, tiNa deza majhAre, pUrNa padhAre, araja vadhArai manuhArai. 2 zubha zrAvaka bhAvI, pujya vadhAvI, sukhasetI maMgala gAvai, nita nema vitArai, Agama dhAre, sudeva guru vaMdana Avai, nija kula saMbhAre, aratha vicArai, dvAdaza vrata mana sudha dhArai, tiNa deza majhAre, pUja padhAre, araja vadhArai manuhArai. 3 zrAvaka suvinItA, deza-vadItA, sadaguru-bhakteM bhAva ghaNA, tAme valI khAsA, pUraNa-AsA, sohai ima ratalAma taNA, kavi varaNeM ketA, guNAM-upetA, lAbha lIhaMtA nahi hArai, tiNa deza majhArai, pUja padhAre, araja vadhArai manuhArai. 4 ghara hATa havelI, suMdara mehalI, pola pola toraNa chAjai, ati moTA deharAM, suMdara seharA, daMDa-pATa sapharI rAjai, saulama jina dhyAna, navanidha ThAne, vAjai nobata guMbhAra, tiNa deza majhAre, pUja padhAre, araja vadhArai manuhArai. 5 rAje tihAM rAjA, caDhata dIvAjA, parvatasiMha tihAM rAja karai, viSNuM kuM sevai, lAvA levai, kSatrIdharmasuM citta dharai,
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 zatru saba kaMpai, jaga jasa jaMpai, tega teja bahu dhara sArai tiNa deza majhArai, pUja padhArai, araja vadhArai manuhArai.6 umarAva subhaTAM, jyAM bahu thaTTAM, jItaNa-jaMgA juga jANe, hiMgalAja mamAMI kA varadAI, kaviyaNa kIrata vAkhaM(khAM)Gga, parajA sukhadAI, rahata sadAI, taja anyAI sukhakAra, tiNa deza majhAre, pUja padhAre, araja vadhArai manuhArai. 7 dUhA : zAMtinAthajI ko zikhara, parabala ati paracaMDa, sura nara nita sevA kara, moTI mahimA maMDa. 1 // to chaMdajAta bhujaMgI // surAM miMdarAM jema phave jinAlo, bhayai prAta vaMdyAM sakala pApa TAlo, ghasai kesaraM caMdaNaM caraca aMgI, karai AratI dhUpa kappUra saMgI. 1 karai nRtya vANitra ati hI vajAvai, sadA stavana jinarAjakai khUba gAvai, karI koraNIkAma thAMbhA "vicAlai, 15chaDI chajja-baMdhI "sucitrAmavAlai. 2 dhajAbaMdha sikharaM dharAmAMhi sohai, sadA dekhatAM bahuta AnaMda hovai, virAja sadA pUjya AnaMdakArI, pratappe sadA bhAMNa jyuM tejabhArI. 3 asIcyAra gacchA taNI pAtasAhI, sadA jaipatAkA suAsIsa AhI, vijaidharmasUrIsakai pATa chAjai, bhavijIva pratibodhatAM pApa bhAjai. 4 deve dezanA sUri jineMda rAyA, bhalI bhAMti sahu saMgha rai mana bhAyA, sahu sUtra siddhAMtako bheda vAce, suNe dezanA dharmasu raMga rAce. 5 gachapati ochI bolI nAMnA loka, guNa-hInA ati hI "chIlarA, gachapati khAMNe pINe phIko savAda, iNa khAMNAsu hovai nara pIlarA. 2 gachapati prIta na jANaiu vaiphala, abhimAnI ati krodhe bharyA, gachapati Apa saraba vidhi jAMNa, isaDA zrAvaka kAMI mana dharyA. 3 gachapati ora ogaNa savi chAMDa, eka vaDo guNa jAlIyau, gachapati magasInai ayavaMtI pAsa, tiNa vidhi mana thAro mAlIyau. 4 gachapati Avau marudhara deza, janamabhUma aba dekhavA, gachapati saMgha karai aradAsa, dila cAhai pUjajInai pekhavA. 5 gachapati cAhai jema caMda cakora, kamala cAhe dinakara pharasavA, gachapati jima hama thAMsuM prIti, draga cAhai sadaguru darasavA. 6 gachapati bhaktivijayano sIsa, kavi manarUpaha araja kare, gachapati devANI sAkha udAra, ahonisa tumha smaraNa karai, 7 // iti sajhAya // 1 // // athAgre sUrichatrIsaguNavarNanamAha / / dUhA : bhAratIkaMThabhUSaNasamA, kaligautamaavatAra, abodha jIva pratibodhavA, tapateje dinakAra, 1 udayavaMta dinakara samo, karaNa kumatimati dUra, pratapo zrItapagacchapati, jihAM lagi bhU-zazi-sUra, 2 ika ANA arihaMtanI, ArAdhai manazuddha, dvividha dharma je upadizai, dharai triNa tattva vizuddha. 3 cyAra kaSAyanai jIpavA, valI dharatA vrata paMca, pIhara je SaTa kAyanA, sAte bhaya nAvai saMca. 4 AThe mada alagA karI, nava vADai dharai brahma, ArAdhai guru ika manai, dasa-vidha sAdhunau dharma, 5 anupama aMga igyAranA, aratha anekanA jANa, bAra upAMga taNA bahu, vidhi vidhi karai vakhAMNa, 6 kAThA tere kAThIyA, nAThA tehathI dUra, catura caturadaza bhedanA, vidyAI bharapUra. 7 paitAlIsa Agamako gyAna Akhai, bhakti sIsa manarUpa e araja bhAkhai. 6 dUhA : nagara saMgha vaNyau~ sahu, citta dhara atihI cUpa, aba varNana hAsI karu, rIjhai sura nara bhUpa. 1 hitakaranai hAsI karuM, mAlavarI sukhadAya, tana vikasai suNatAM sahI, guNI rIjha guNa gAya. 2 // dezI - phatamalarI | mAlava deze hAsI // gachapati kAMI mohyA mAlava deza, roga ghaNo jiNa dezamai, gachapati kAmaNagArA loka, nAra curI ochA vezameM. 1
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 bhAkhai panarai siddhanA, sola kalAsaMpunna, sasihara parai suhAmaNu, vadana sadA suprasanna. 8 // dezI // iDara AMbA AMbalI re - e cAla // sugurujI mujha sAMbhare rai, dinamAMhi so vAra, mana vikase tana ulhase rai, gurunAMma suNI sukhakAra, bhavikajana ! vaMdo gachapatirAya. 1 saMyama satarai bhedanA hai, ArAdhai ekaMta, aSTAdaza alagI karai rai, pApathAnikanI paMti. 2 ugaNIsa dosa kAusagganA rai, zrAvaka sevai pAya, bAvIsa parisaha jIpavA rai, ati draDha mana vaca kAya. 3 suparaI sugaDAMgasUtranA rai, jANai adhyayana vIsa, cauvIse jinarAjanI rai, AMNa vahai nisadIsa. 4 bhAvai pacavIsa bhAvanA rai, jAMNa dazAkalpa chavvIsa, sattAvIsa guNe bharyA rai, labdhi dharai aThAvIsa, 5 ugaNatIsa nivAratA rai, pApa zruta-parasaMga, trIsa thAnika mahA-mohanI rai, tAsa karai guru bhaMga. 6 ekatrIsa guNa siddhAMtanA rai, parakAsai paravINa, battIseM vara lakSaNe rai, lakSata aMga adIna. 7 tettIsai AsAtanA rai, TAlai suguru sadaiva, cautIsa atisaya jina taNA rai, parUpatA nita meva. 8 paitrIsa guNa jinavAMNinA re, zrIguru tehanAM jANa, chatrIsai guNa sUrinA re, teNa sadA sobhamAMna. 9 asIcyAra gaNAM sire re, the chau moTA bhUpa, paMDita bhaktivijaya taNo, nita vaMde manarUpa. 10 // iti svAdhyAyaH // dUhA : tUM rayaNAyara guNa bharyo, lahire jJAna lIyaMta, pArana ko pAmai nahI, atisaya dhIra anaMta. 1 jJAnAdika moTA rayaNa, aMtaragati bhAsaMta, cyAruM diza cAritra-jala, pasayauM pUraNa paMta. 2 iNa jagamAM ati dIpato, jIpato koDi diNaMda, zrIvijayajineMdrasUrIdanai, sevai sura-naravRMda. 3 gayaNAMgaNa kAgala kruN0|| 4 kAvya : asiti(ta)girisama(maM) syaat|| // 1 // zloka : yathA kekI smaren megh0|| // 2 // dUhA : tapagachame meDhI samo, gaccha dIpAvaNahAra, zrIvijayajineMdrasUrIzvarU, suvihita-muni-zRMgAra, 1 zrImaccAritrapAtracUDAmaNIn, zrIjinazAsanamaNDakAn, dazavidhasamAcAryupetAn, zrIjinAjJAkAri(ra)kAna, amRtamayamahimAnidhAnAn, naranArIsaMsevitapAdAravindAn, gacchabhAraniravAhakavaravRSabhAna, sumatiguptA(ptyA)divirAjamAnAn, paJcAcAraniraticArapAlakAn, vinayajanavAJchitArthaprApakAn, anekAgamarahasyako vidAna, sallabdhisAgaragautamagaNadharasannibhAn, sakalakalAkalApakaumudipatisannibhAn, mithyAtamapradhvaMsakartarIna, sAdhudviradayUthAdhipatIn, abhivezAgamAJjitabuddhinetrAn, samuccaraNamunijanavAJchitasUtrArthaprApakakalpadrumAn, mithyAtvamattadvipazreNikesariprakArAn, ajJAnaparamazatru(jUna), dhvAntavidAraNamArtaNDAn, paJcamahAvrata-paJcaviMzatibhAvanAsamanvitAn, guNagaNagariSThAn, vidvajjanavariSThAna, sarasvatIkaNThAbharaNAn, vAdivijayalakSmIzaraNAn, rAddhAntavyAkaraNachando'laGkAranATikatarkasmRtipurANajJAtAn, vidhi(vAdi?)kadalIkRpANAn, vijJazreNiziromaNIn, kumatAndhakArarAzinabhomaNIn, jitavAdivRndAn, vAdigaruDagovindAn, vAdighUkabhAskarAn, DiNDIrapiNDapANDurayazamaNDitabrahmANDamaNDapAn, vivekakalAkamalinIvikAsanaikamArtaNDAn, anavadyagadyapadyavidyAcaturdazadharAn, paramAptaratnaralAkarAvatArAn merUgiravadhIrasArAn, kSIrasAgaravat paraM gambhIrAn, vihitAcAracArucAritrAcaraNazIlAn, dezajAtikularUpAdijAtivAn, kulavAn, vidyAvAn, bhavyajIvapratibodhakAn, zrIgacchabhAradhurandharAn / kSamAkhaDgaM kare dhRtvA, aSTakarmArighAtakAH] / prANinAM hitakartA ca, saptabhayavivarjaka[:] // 1 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 jinAjJApAlane dakSaH, gaccharItasudhArakaH / krodhazatruvaMzanantaM, SaDtriMzadguNabhUSitaH // 2 // sarvazAstrapravaktAraM, bhettAraM karmavidviSAm / mAyA-mohaprajetAraM, dhA(dhyA)tAraM paramaM padam // 3 // jJAnadIpapradAtAraM, SaTkAyapratipAlakam / abodhasya bodhadattaM, jIvanAkhyaM namAmyaham // 4 // parama dayAla, vacane rasAla, jazavAn, kIrtivAn, saubhAgyavAn, ji(jI)ya kohe, jIya mANe, jIya lobhe, jIya mAye, jIpa parisahe, jIya iMdiye, dhruvanI pare acala, merunI pare akaMpa, sUryanI pare tejavaMta, caMdranI pare saumyavaMta, kamalavat nilepa, ityAdi anekopamAyuktANAM SaDtriMzadguNaivirAjamAnAn, zrIjinazAsana-udyotakAraka, dhanya te rAjA, rANA, juvarAja, Izvara, mADaMbI, koDaMbI, zreSTha, senApati, ibhya, vivahArIyA je zrIzrIpUjyajInA caraNAravRMda vAMdyA anai vAMdai te dhanya / dhanya te zrAvaka, dhanya te zrAvikA je zrIpUjyajInI amRtamaya niraMtara dezanA sAMbhalai / posaha paDikkamaNa karai / vrata paccakhAMNa karai / dezavrata uccrai| papAsanA karai te dhanya / zrIzrIpUjyajI samasta jIvanA hitakAraka, karuNAsAgara ityAdi. dUhA : zrIzrIzrIzrI ati ghaNI, ekaso ATha dharAn, zrIvijayajineMdrasUrIzvarU, saparivAracaraNAn // // athAne marudharadezavarNanamAha // dUhA : marudhara deza lacchI bharyo, ThAvau sukhanau ThoDa, marudhara teNa sarAhiye, anamI jihAM rAThoDa. 1 sakala guNeM karI sobhato, sarva guNe siradAra, sakala desadesAM sirai, marudharamaMDala sAra. 2 moTA moTA ihAM kiNe, sehara vaDA sobhaMta, iMdrapurI jima opamA, varNa cyAra vilasaMta. 3 yodhAMNe nagarAdhipati, mAnasiMha mahArAja, rAjaviyAM sagalAM sirai, buddhi sudhArai kAja. 4 sUravIra kSatrI sabala, kSA(khyA)ga tyAga nikalaMka, yodhAsira anamI adhika, jIpaNa moTA jaMga. 5 bhAgyabalI moTo maNi, amalI bAMNa-abhaMga, subhaTapurAdhipa moTako, jIpaNa vaDo khataMga. 6 // atha nRpavarNanam // chaMdajAti - troTaka // bhala deza ju bhUpati mAMna bhaNaM, vapu opa pracaMDa adhika vaNaM, kahU rUpaprakAsa suvAsa kisyau, jagajaM[jAM]Na guM kRSNakumAra jiso. 1 khala khAga grahe kara duSTa khaMDe, mukha Agala zatrava ko na maMDai, taravAra apAra vahai tiNarI, jasa-kIrata phela rahI jiNarI. 2 subhaTa hI thATa durvAra sadA, kavi cAraNa bhaTTa "kumI na kadA, azva gaja hI ratha apAra jayaM, jAcaka zabda juM bola jayaM. 3 teja hI jUM pratApa akhaMDa tapai, krAMti dekhata sUra hI vIra kaMpai, jaga-jeTha vaDA umarAva jikai, tava kIrata-vIratamAna tikai. 4 // atha yodhAMNanagaravarNanam // dohA : samarUM gaNapatine sadA, dharUM dhyAna citta dhAra, japUM gajala yodhA taNI, nipaTa suNo nara-nAra. 1 kavitta : jaga-jAlima yodhAMNa, sahara sArA sira sohai, bAga vADI vizeSa, manuSya dekhai mana mohai, ana dhana bahulA adhika, vAja gaja adhika virAjai, sUra-vIra nara "sakaja, chiba idhakI tihAM chAjai, varNa hI cyAra sukhIyA vasai, vadai mukha amRta-vAMNa rI, kavi dekha jisaDI kahI, jugata isI yodhAMNa rI. 2 / to cAla gajjala // muradhara deza hai moTAk, tihAM nahI "kAhikA toTAk, jisamai sehara hai jodhAMNa, vargu tAhi miSTa hI vAna. 1 mahipati mAnasiMgha mahArAja, saba hI bhUpamai siratAja, DaMkA vAjate daza-deza, khala hI khagga grahi diyai "khesa. 2
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 aNabhaMga maMtrI vaDa umarAva, cAMpA kUpa jetA cAva, jodhA uda dUdA jota, kammA nATIyAM karaNota. 3 dhAMdhalakhI cIraja dhArIka, subhaTa hI jAMNadhara sArIk, gehalota mAMgalyA guNavaMta, daza hI dezameM dIpaMta. 4 dhUM aTala vRda dhArIka, "jhaTTAM "khagAM arI de jhIka, muMhaNota sIMghavI mativaMta, sahI tihAM bhaMDArI sobhaMta, 5 muhatA vipra kAyatha mAMna, doDhIdAra vaDa daivAMna, vaDa vaDa bhUpake gaja vAja, ratha sukhapAla rUDai rAja. 6 asavArI ja phaba hai iMda, ciThaM dizi caDhata dala jaicaMda, subhaTa hI thATa kSAtrIvaTa pUra, narapati aggalIyAM mukha nUra. 7 tA picha maMtrI suraguru tula, phaba hai bAga vADI juM phUla, "prohita vyAsa bahu vali peSa, saida paThANa mugala hI seSa. 8 3"nAjara pAtra gAyana nesa, vali tihAM copadA rahI vesa, cAraNa bhaTTakai bahu thaTTa, nATika nAcate bahu naTTa. 9 / joya tihAM malla karate yuddha, bolata biruda kei bahubuddha, vAjata trIsa SaTa hI vAja, guMjata dharA aMbara gAja, 10 SaTa hI rAga ucarata khAsa, paragaTa rAgaNI paDha pAsa, gaja hI karata tihAM garjAra, haya hI ucaratai hauMkAra. 11 jihAM dhura "damAMmA saca jAna, nipaTa hI pharaharai nIsAMna, varNana paDhata asavArIka, bhana hai sobha ati bhArIka. 12 aba kahuM seharakA vAkhAMna, kIrata suNo de de kAna, kahuM gaDha kilA phuna koTAka, mArnu meruse moTAka. 13 uhAM daravajja ati uMcAka, paragaTa Abha laga pohacyAka, 20bhurajAM tAhikI bhArIka, nirakhita "chivva nara-nArIka. 14 tisa para vaDavaDI hai topa, "kehara chUTa ari parakopa, gaDhamai devI cAmuMDagarAja, viSNuM deharA virAja, 15 mahila hI vaDe he maMDANa, ilame devabhuvana hI AMNa, parabata tihAM pAMce [ca]DhyAka, bhala bhala siddha tihA bheTyAka. 16 jvAlAmukhIdevI jAMNa, vaDa haNamaMta bhIma vakhAMNa, padamasara rANIsara paragaTTa, thira gulAbasAgara thaTTa, 17 sAgara phate tihAM sara sAta, paDhate kIrti vaDa vaDa pAta, gaMgelAva phUlelAva, nara tihAM beThatai bahu cAva, 18 tApI vAva jetA kUpa, cAvA dekhakara kara cUMpa, bahu laMba cauvaDA bAjAra, vaDa nara sAha kare vyApAra, 19 4 aDAlaca nyAva hai adalla, mukhathI karata vaDa vaDa malla, cabUtarA koTavAla hI cAva, nipaTa hI hota saccA nyAva. 20 talahaTI mehala dekhyA tAma, nava khaMDamAhi jAnata nAma, haTTA goMkha havelIka, jhuka rahai jharokhA jAlIka, 21 sahI tihAM deharA gaMgasyAma, dharIyA bihArIkuMja-dhAma, jalaMdharanAthakA deharAka, manu seharakA seharAka. 22 bhagavaMta deharA bhArIka, nita nita vaMde nara nArIka, rAjai kaceDI "nijadIka, tihAM darIyA "phakItaha tIka, 23 sAyara tihAM ati "sarasAta, Avata dravya aru dina-rAta, cAraNa bhaTTa caracAvAna, detai rAva rANAM dAMna. 24 / / ziva guNapati bhairUM sAca, vaNyA hai deharA mukhavAca, 4 manArai vaDe arU 4 mahajIta, paDhate javana kara karaprIta. 25 yatIbhuvana vaNIyA jora, tuha sama bhuvana [na] hI koI ora, prathama hI tapAkA pahicAna, jihAM vali kharatarAMkA jAna, 26 pAsa hI caMda lUMkA pekha, dayAdharma uhAM bahu dekha, paragaTa darasaNI pausAla, rUDI vatta vada rasAla. 27 saravara mAna tihAM saccAka, vaDa nara gaMga jima vaccAka", pAsavAn deharA pahicAna, dharate uhAM nara bahu dhyAna, 28 AsaNa maTha "asatala Akha, dekhyA siddha saMta hI dAkha, takIyA phakIrAM kA tAMma, ahonisa leta allA nAma, 29 siMghava mohaNota hai siratAja, bhalA bhaMDArI baMdha bhrama pAja, muhatA vaDA marda hI marda, sahI kare arIyaNakuM sarada[]. 30
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 khImasarA golIyA aru sAMDa, mahimai kara dhamakI mAMDa, zrIzrImAla aru sarApa, japate sadA prabhUkai jApa, 31 / / ghoghaDa rUgaTIyA vaDa rIta, pAle sadA dhramakI prIta, valI lalavANI aru maNIyAra, dIpata vaDe hI dIdAra. 32 bhArI opa bhaMDasAlIka, chAvA caudharI hai ThIka, saca opa nagara hI seTha, bhala nara lyAvate bahu bheTa. 33 paMDita vaDe pohakaraNAka, bhAgavata veda mukhathI bhAkha, zrImAlI-- vipra 5 sayAna, pUrai paDhata veda purAna. 34 kAyastha dautakalama hI kAn, dharate IzvarIkA dhyAna, makke bheTa musalamAna, jAkU savva(cca?) jana hI jAMna. 35 *AsaNa maTha asatala Akha, dekhyA siddha saMta hI dAkha, pAtara bhagataNI bahu pekha, vaizyA vali he jUM vizeSa, varaNyA sahirakA vAkhAMna, pavana chatrIsa hai paramAna. 36 bAhira nagara thAnika bola, aba suNa citta ANai lola, sAgara vakhata phuna hai sUra, bAla hI samudda bahu bharapUra. 37 vaNIyA mahila tihAM vizeSa, doDa hI Avate nara dekha, vaNIyA tihAM adhikA bAga, phuni tihAM khelate nara phAga. 38 [vaDA] maMDovara kA maMDANa, jihAM vIra kAlA-gaurA jAMNa, nAgAdhaDI melA maMDa, bahu nara Avatai paracaMDa. 39 avara hI devatAM AvAsa, jaga-nara pUjate bahu jAsa, jUMnA rAjavIkA jAna, miMdara bahuta hai maMDANa. 40 pArasanAthakA parasAda, vali asamAnase kare vAda, uhAM upAsarA bahu ThAma, seTha rAjArAma kharacyA dAma, 41 prabala mAlI bahu graha pekha, vADI bAgajyuM vizeSa, laMbai pUMcha vRddhi laMgUra, sahI tihAM kUdatai Uga-sUra. 42 bAga hI rAyakA vaDAka, nipaTa hI rattahI taDAka, saravara sekhAvattakA sacca, mAnava snAna gahagaTa macca. 43 talAva hI vahujIkA tAma, nita vaDa saMta lai prabhU nAma, siMghavI akherAja sayAMna, jAkA niramala saravara jAMna. 44 kAgA bAga hai kesAka, avara na dekhIyA esAka, kete bAga keka maThAna, vali kIyA suchimAra hI vAkhAna. 45 varaNyA sahirakA vAkhANa, merI mata ke unamAna, ISata nagara guNa aNapAra, paMDita paDhe nAvai pAra, 46 valI aDhAra [e]kotara (1871)varSa, hikamata karI kAtI harSa, nipaTa hI pUrNimA tithi nIka, chAvI gajala kInI ThIka. 47 tapagacha gachamai siratAja, ridhu jiNaMdasUra hI rAja, paMDita bhakti mahimA moDa, kahi manarUpa kavi kara joDa. 48 kalasa : yodhanayara jaga jAMNa, iMdrapurI sama opata, vAjata vajja chattIsa, nita ochava kara narapati, rAja-riddha vaDa rIta, prIta nara-nAra saMpekhai, ahI sUra aDaga, dunI vaDa nara the dekho, vAha jI vAha opama vaDima, manuSya ghaNA sukha-mAMnarI, kavI dIThI jisaDI kahI, jaga-saubhA yodhAMNa rI. 50 [48] // iti gajala sampUrNam // dUhA : pura bAhira vaNIyo pracaMDa, miMdara mahA suhAya, sukhadAyaka nAyaka sakala, kIrti karata kavirAya. 1 jabara jharokhA jAliyAM, vicamai coka visAla, suMdara kAma suhAmaNo, nirakhyA karai nihAla. 2 nAtha jalaMdhara rAjakuM, japai mAMna mahArAja, devanAthajIko darasa, kIyA huvai sidha kAja. 3 hATA thaTTa bAjAra hada, bAgA khUba vaNAva, jhAjhA bharIyA jhAlarA, cihuM disa dekhaNa cAva. 4 mahila jharokhA mAliyA, vaNIyo kAma vizeSa, saraNai AyAM sukha kara, sudharai kAma aneka, 5 nagara ghaNA iNa mulaka mai, eka ekathI sAra, piNa sahu nagarAM seharo, yodhanayara sukhakAra. 6
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 101 102 anusandhAna-65 ima aneka guNa nagaranA, kahitAM nAvai pAra, pUjya nayara pAvana karo, jima huvai harSa apAra. 7 // atha sajhAya // Aja hajArI Dholo prAMhaNo - e dezI // sAsaNanAyaka vacanathI, pAMmI sugurupasAya, suguru mhArAM ho, araja likhuM zrIguru bhaNI, sAMbhalo gachapatirAya, suguru mhArAM ho. 1 nagara yodhAMNe padhArIya, zrIvijayajineMdrasUrIrAya, suguru mhArAM ho, UmAho bahu dina taNo, vAMdavA gachapatipAya, suguru mhArA ho. 2 saphala karo saMgha vInatI, dyo darasaNa gacharAja, suguru mhArAM ho, subhahitasAdhusiromaNi, gaNapati guNanA jihAja, suguru mhArAM ho. 3 yugapradhAna jagamAM jayo, vaDa-vakhatI vratadhAra, suguru mhArAM ho, sUdha saMjamadhara jagaguru, gautamaguNabhaMDAra, suguru mhArAM ho. 4 / sIyalai thUlabhadra samo vaDe, vidyAi vayarakumAra, suguru mhArAM ho, bAlapaNe vrata AdarI, pAlai paMcAcAra, suguru mhArA ho. 5 tapagachagaganadivAkaru, sobhita guNe chatrIsa, suguru mhArAM ho, zrIvijayadharmapaTodharU, dina dina sabala jagIza, suguru mhArAM ho. 6 parama-dayAyai premasuM, karajyo karuNA kRpAla, suguru mhArAM ho, suguru sevakane dila bharI, mahira karo richapAla, suguru mhArAM ho. 7 utkaMThA mana atighaNI, zrIgurudarasaNa kAja, suguru mhArAM ho, sAcA sevaka jAMNanai, mayA karau mahArAja, suguru mhArAM ho. 8 tIratha-yAtrA phala ihAM, dIpatA zrAvaka sAra, suguru mhArAM ho, sAMbhalavA sadagurU taNI, vAMNI amRta jaladhAra, suguru mhArAM ho. 9 hUM sevaka tumha caraNanI, sAhiba garIba-nivAja, suguru mhArA ho, 5"apaNAita pratipAlIye, bAMha grahyAnI lAja, suguru mhArAM ho. 10 vrata paccakhANAdi dharmanau, hosyai lAbha apAra, suguru mhArAM ho, dAna prabhAvanA pUjaNA, sAMmIvachala sukhakAra, suguru mhArA ho. 11 "prArathIyA pahiDai nahI, e uttama AcAra, suguru mhArAM ho, Asa saphala ama kIjIye, araja suNo gaNadhAra, suguru mhArA ho. 13 sunijara kIjai sevaka bhaNI, dIjai vaMchita dAna, suguru mhArA ho, vinaya vicitra kara vInatI, saphala karI dyau mAna, suguru mhArAM ho. 14 ima gachapati guNa gAvatAM, pAMmyA adhika ulhAsa, suguru mhArAM ho, paMDita bhaktivijaya taNo, manarUpa karai aradAsa, suguru mhArAM ho. 15 dUhA : kara joDI zrAva[ka] kara, vInatI vAraMvAra, marudhara pUja padhArajyau, lIyA sAdhu-thaTa lAra. 1 occhava 58sAMbhelA adhika, karasI saMgha keroDa, umaMga karai mana Avajyau, marudhara dezA-moDa. 2 ana pANI mIThA avasa, vali mukha mIThI vANa, nahI roga sogaha nipaTa, khUba dharama rI khAMNa. 4 moTA tIratha marudharA, bheTo bhagate bhAva, iNa kAraNa tumhe Avajyau, rUDA tapagaccharAva. 5 // DhAla // dezI - biMdalIrI // dhaNIya "ayavaMtI dhyAvaM, tapagachapatirA guNa gAvU ho, sadaguru araja suNo [e AMkaNI] araja suNIjai morI, hUM to cAhUM sevA torI ho, sadaguru..... 1 ana dhana bahU citta dhAro, pUja marudhara deza padhAro ho, sadguru.... marudhara-zrAvaka moTA, tihAM gharamai nahI chai toTA ho, sadaguru..... 2 jyAM rAja gamai kAraNa jAjhA, vali mAMne chai mahArAjA ho, sadaguru.... nIsAMNa nagArA vAje, sukhapAlAM beThA chAjai ho, sadaguru..... 3 jAlI miMdara jokhAM, gAjai beThA tihAM gokhAM ho, sadaguru..... valI zrAvaka ehavA vaMdAvo, pekhaMtA bahu sukha pAvo ho, sadaguru..... 4 bhala bhala tIratha bheTo, mAnava bhavyanA dukha meTo ho, sadaguru..... rAMNapuro tihAM rAje, bimba AdIsara atichAne ho, sadaguru..... 5 phalodhI pArasanAtha, pUjyAM hUvai sanAtha ho, sadaguru..... kAparaDo vali kahIyai, lakha-phala prabhU pUjyAM lahI[2] ho, sadaguru..... 6 nagara..... thAharai sevaka chai ghaNA, mAMharai zrIguru Apa, suguru mhArAM ho, mananA manoratha pUravai, jima Tala jAyai saMtApa, suguru mhArAM ho. 12
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 103 104 anusandhAna-65 chAjai balUMdai "chatarI, harSa AMNInai pUjo hitarI ho, sadaguru...... pAlI nagara the pekho, dUjo kailAsa sahI dekho ho, sadaguru..... 7 paMca deharA tihAM pUjo, ehavI nahI chai dUjo ho, sadaguru..... saujhita sehara savAyau, Apa janama tihAM hI ja pAyo ho, sadaguru..... 8 mAta gumAnadejAyA, pitA haracaMda navanidhi pAyA ho, sadaguru..... vAgharecA gotra virAja, ozavaMzamai adhika hI chAjai ho, sadaguru..... 9 darasaNa sAhiba dejyau, jana saMtoSai jasa lejyo ho, sadaguru..... guru bhaktivijaya supasAvai, kavi manarUpa guNa nita gAvai ho, sadaguru..... 10 // iti guruvijJaptijJeyam // tatratya paM. vidyAvijayajI, paM. mANikyavijayajI, paM. phataivijayajI, paM. jItasAgarajI, paM. rAmavijayajI, paM. dolatavijayajI, samasta sAdhAMsu 108 vAra vaMdaNA avadhArasIjI / atratya paM. manarUpavijaya, paM. kamalavijaya, paM. RSabhavijaya, paM. caturvijaya, paM. buddhivijaya, paM. vidyAvijaya, umedavijaya, bhagavAnavijaya, raMgavijaya, mohanavijaya, bhAvacAritrIyA ziSya ralacaMda, agaracanda, panAlAla, dIpacaMda, RddhikaraNa samasta ThANu 15rI vaMdaNA va0 // zrIgoDIjI sata chai jI // // samastazrI ratalAba suthAne puja paramapuja saraba opamA bIrAjamAna, aneka opamA lAyaka, pujazrIbhaTAraka sakala bhaTArakapuraMdara bhaTArakajIzrI 108 zrIvIjeyajInadrasUrIzvarajI caraNakavalAyasu jodhapurathI sadA agyAkArI samasata siMgha lIkhAvat baMdaNa 108 vAra avadhArasIjI. aThArA samAcArazrI ........ jI rA teja paratApasu bhalA chai / AparA sadA Aroga cAhIje / AparA DIlArA ghaNA jatana karAvasI / sArI "mudAra AparA DIlAsu cha / sujatanato zrIgoDIjI karasI paNa sighane to lIkhIyo cahIje / apraMca panIyAsa manarUpabIjejI, rIkhabavIjejI AparI AgyAsa aThe comAse melIyA / so bota jogya he ne dharama dhAnameM bota paravINa chai| su jodhapurarA comAsa lAyaka chai| bIju upAsare vakhANa zrIrAyapIseNI suta huve chai / sIjajhAya zrIjaMbudIpapanatIrI huve chai| dharamanI marajAda AchItare "sugachI paragachI saraba Ave chai / zrIjIrI Agya akhaMDa pAle chai / ora upAsarArI maramata huya gaI cha / rIpIA 235) lAga gayA hai| aura pINa khoTo bhAgo "TuTI sudhara gayo cha / ekaNa "kAnIro bhItaro kAma "rayo cha / so "hyjaasii| so punIyAsajI manarUpabIjejI ghaNA varasas comAse AyA chai| su abarake to cAdara pIchevaDIrI cakarI khaNa(?) sIMghasa kIhaI AI nahI so abarake comAse INane hIja rakhAvasI / IName gacharo udotapaNo nIjara aavsii| mArI pINa sArA sIMgharI marajI chai, ne INasu sIMgha bota parasana chai su abako comAso to sArA sIMgharI arajasu INane hI ja InAmata karAvasI / Itara araja jarUra maMjura karAvasI, ora manarUpavIjejIrI tarapharI jItI bIratI... IdhakI ochI kahe su nahI manAvasI / o bar3A joga chai / nIgarabhI'8 chai| mAragarA calaNavAla chai| ne cItra lekhame lIkho che su Apa vacAsI ne dharama dhyAna re avasara siMghane Ada karasI / dUhA : siMgha samasta ihAM thakI, likhe lekha zrIkAra, trividha trividha kara vaMdanA, avadhAro gaNadhAra. 1 dharmadhyAMna ihAM paNa ghaNA, nita nita navalA neha, occhava mocchava abhinavA, kahitA nAvai cheha. 2 paraba pajUsaNapAraNA, sAMhamIvachala sAra, ADaMbara adhikA thayA, parighala aneka prakAra, 3 chaTha aThama panare dazama, mAsakhamaNa tapa-nema, thayA aneka IhAM kiNe, nita adhikA dhrama ne[te]ma. 4 posaha paDikamaNA taNo, nita nita adhikA nema, dayA-dharma nita nita navau, dharmadhyAMna vali tema. 5 nirAbAdha suNa(kha) tapa taNA, zrIjInA sukhakAra, samAcAra zrIsaMghanai, dejyo dhari ati pyAra. 6 jima ihAM saMgha samastanai, Upajai adhika ANaMda, pUjya taNAM parabhAvasuM. nita nita huvai sukhakaMda. 7
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 saMgha sakala kara joDane, ema karai aradAsa, paudhAro zrIpUjyazrI, jodha nayara caumAsa. 8 gurujI atra padhAratAM, hosyai lAbha acheha, sakala saMghanI vInatI, avadhArIje eha. 9 // athAgre samasta saMghanI vInatI rI sajhAya kahe chai // dezI rasIyArI // zrI zrutadevI praNamI bhAvasUM, gAya... saMgha sakalanI raMga bhara vInatI, nagara yodhAMNe ho zrIjI.... mAMna vadhArI ho vATa jo paTodhara paTodhara. 1 paTodhara 105 paTodhara. 2 [ ahIM thI patrano bhAga khaNDita che] 106 anusandhAna- 65 (15) mAGgarolamA birAjamAna vijayajinendrasUrine sojhatavA satano vijJaptipatra maGgalAcaraNamAM pAMca jinezvaronI tathA mANibhadravIranI saMskRtamAM stavanA karI kavie gurjarabhASAmA patra racanAno prArambha karyo che| kavie sau prathama soraTha dezanuM varNana kayuM che / 'gajhala' cAlamAM soraThadezanA prasiddha zatruJjaya ane giranAra e be tIrthonuM smaraNa karI mAGgarolanI rAjyavyavasthA, lokavyavasthA, jinAlayo temaja zrAvaka-zrAvikA gaNanuM sundara citraNa kayuM che| tyAra pachInA dUhA, savaiyA, paddhaDI chanda temaja dezInA rAgamAM 36 sUriguNanuM varNana karI pharI teja bhAvAnulekhana gadyabaddha racanAmAM kartuM che| paddhaDI chandamAM racAyeluM te pachInuM marudharadezanaM varNana aitihAsika dRSTie mahattvanuM gaNAya / mAnasiMha bhUpAlanaM, anya padAdhikArIonaM, koTa- bAga jaina-jainetara mandironuM, upAzraya vigerenuM varNana kavinI varNanazaktino paricaya karAve che| tyAra pachInAM saMskRta padyo temaja dUhAbaddha varNanamAM kavinI gurumilananI utkaNThAnuM svarUpa jaNAya che| pharI chappayabaddha kavittamAM sUrijInA guNonuM varNana karI kavie 2 dezI dvArA sUrijIne sojhita padhAravA vinanti karI che| sUrijInA sahavarti munivRndane vandanA jaNAvI gadyapatrAlekhananI zaruAtamAM sUrijInA guNavaibhavanI vigata AlekhI cAtumAsArthe padhArela rUpavijayajInI tathA ArAdhanAnI vigato rajU karI che| patrAnte pharI vinanti rUpe racAyela svAdhyAyamAM sojhitanI TraMkamAM varNanAne guMthI anya munivRndanI vandanA jaNAvI khAmaNAlekhana dvArA patra pUrNa karyo che / patranI racanA koNe karI che te ahiM vicAravA yogya che| 'gajhala' kAra kavi rAjendra manoharavijayanA ziSya che. vInatI svAdhyAya DhALa 2nI racanA je rUpavijayajIe karI che teo manarUpavijayajInA ziSya che| banne mahAtmAe bhegA thaI patra lakhyo hoya tema paNa bne| chatAM te aMge zodha karatAM vizeSa bAbata jANavA maLe /
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 107 108 anusandhAna-65 zabdArtha 1. piMData = paMDita 28. galla -? 2. pAkhara - pAchala (pharato?) 29. sArannaphera - ? 3. bhalakyA - bhaDakelA 30. javaDa - jabbara (moTuM) 4. idhaka - adhika 31. choha baMdha - cUno dhoLeluM (?) 5. phAba - zobhavU(?) 32. sakhara - suMdara 6. vAla - kAsArnu eka jAtaveM vAdya 33. nIraddhi - samudra 7. sikadAra - (sikkAdAra uparathI) 34. DarAMka - bIkaNa suMdara (?) 35. vAMTai - vaheMce 8. hAsalasadda - karalekhAra (?) 36. cUtarA - catura 9. jadda - jIda (?) 37. kacceDI - kacerI 10. dhumaNa - kAmadeva 38. khApa -? 11. desota - rAjA 39. riNamAi - raNa medAnamA 12. cosarA - cAranI saMkhyAnA 40. sapUja - zrIpUjya 13. caMvara - cAmara 41. sako - sarva koI 14. mAMjha - maryAdA 42. tavai - stavanA kare 15. dhuna - dhvani 43. bhAkhara - parvata 16. coja - vizeSe 44. bAhuDatA - pratyuttara 17. tAha - sudhI 45. bIkANa - bIkAnera (?) 18. daIvAna - nasIbavALo (?) 46. krana - karNa 19. jvAna - juvAna (?) 47. jaThe - jyA 20. DAraNa -? 48. jada - jyAre 21. bhuMvAla - rAjA 49. ADhA - vistRta (?) 22. khaga - talavAra 50. vATaNo - bahecanAra 23. jhATa - jhaTake 51. vrada - vidvAn 24. hera - ? 52. hamarake - A vakhatanA 25. doyala - durjana 53. vuhAra - vyavahAra 26. DAva - ? 54. Arija - Arya 27. bharAtha -? zrImadiSTadevAya namaH // atha lekhapaddhati likhyate // zrImadAdinAthAya namaH / zrImacchAntinAthAya namaH / zrImannemanAthAya namaH / / zrImatpArzvanAthAya namaH // zrImanmahAvIrAya namaH // 5 // svastizrIvRSabhezvaraM jinavaraM, zatruJjayoddhArakaM // 1 // zrIzAntinAthaM sukhadaM narANAM ||2|| svastizrIja(ya)duvaMzabhUSaNamaNi, zrIneminAtha prabhU(y) ||3|| svastizrIzivamArgadaM guNavatAM pUjAdhikAnAM hi ca // 4|| svastizrItrizalAtmajaM jinavaraM siddhArthavaMzodbhavaM 0 // 5 // atha mAMNabhadrajI stutilikhyate / zrImANabhadraM surayakSarAjaM // 6 // atha bhASAmayI paMcaparameSThinAM stutirlikhyate // dUhA : svastizrIprabhu(bhU) Adijina 01 svasti zrIjina solamo 02 yAdavakulano seharo 03 azvasenanRpakularavi 04 siddhArathakuladIvalo 05 // atha vIrastuti // dUho : mAMNabhadradevata bhalo 06 // atha prathama soraThadezavarNanamAha // dUhA : sahudesAM siraseharo, soraTha hai siratAja, riddha siddha budha hai prabala, ghaNa thaTTa hai gaja-vAja. 1 // kavitta / chappaya // soraTha hai siratAja, vaDA nara sadA vakhANe, ana dhanna jihAM apAra, jaina-dhrama sahu nara jANe, raMga rAga bahu rUpa, subhaTa thaTTa jihAM sakajjaha, bAga vADI phulavAda, karai nara dharma sakajjaha, haya-vAla(ja)baMdha ghara ghara ghaNA, kavi jana bahu kIrata kara, kAMna de narAM suNajyau kahUM, soraTha sahu desAMsira. 2
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 109 110 anusandhAna-65 // atha cAla gajalarI // soraTha desa saba siratAja, samavara avara naha ko Aja, ridha sidha jihAM anaMta apAra, bahu budhavAMna hai nara nAra, tIratha sidhAcala tihAM dhAMma, dUjo nemaparabata nAma, vADI bAga hai viseSa, 'piMData pragaTa tyAM hi ja pekha, 'pAkhara koTa hai paracaMDa, nahI hai avara nava hI khaMDa, tiNa talavaNI khAI khAsa, hiyamai dekhe harakha hulAsa, kaMgura koTa lakha hI koDa, jotAM jagatameM nahi joDa, vaDa vaDa topa vikaTa virAja, bhalakyAM arI jAvai bhAja, ghana uMca hai ju darabaja ghATa, kahuM mai vajrake ja kapATa, ora hI saira dekhyA apAra, cohaTai vane sugaTA cyAra, hATAM vaNI lakha hajAra, vidha vidha karata hai vepAra, mahAjana seTha tiNa vica maMDa, nyAI nRpata nahi lai daMDa, vasahai varaNa cyAruM vAsa, sukhiyA sarasa siva kelAsa, pura mAMgarola ke mahArAja, mIyAM mAnaka rahai rAja, suta hai doya pArasarUpa, opama kahuM idhaka' anUpa, dIThA somajI dIvANa, karato aNadarAma hI kAma, mIyA phojadAra hI "phAba, mudI mUratajI nibAba, karahai rAjake sabai kAma, rajavaTa rahai Alu jAMma, thira gaja vAja rAjamai ThaTha, sakharA sUravIra subhaTTa, sakharo buddhavAM[n] sirakAra, jagamai prabhA jinakI sAra, rAgI karata hai bahu rAga, vAjA sahai itanA vAga, dhana dhana ghurata jima traMbAla, nijarAM narAM AMkha nihAla, nava nava khelaganakA nAca, raMge rAga mukha surarAca, naTavA gAya gIta ju nAda, vadahai bola vAdo vAda, kAjI vAcate kurAna, vali judha karata nita juvAna, mugala ja saida sekha paThANa, balasai khaicateka bANa, dIThA tina jinadeharAk, nIke karai nara sevAk, aSTama vIsamo jina tAsa, paratikha pUra paracA pAsa, UMcA mahala atiAvAsa, nIkA nipaTa haija nivAsa, pAsai vaNyA vAga ja vesa, daraSata phale phUla asesa, zrIphala dekha dArama dAkha, caTake mukhAsuka phala cAkha, saba hI jAna triyavaga sacca, bAbu miyAM haracaMda racca, pakkI vAvaDI vica pekha, rAjI hota nara sahu dekha, sohai cotarai sikadAra, sakharA nyAca(ya?) kara niradhAra, sAyara leta hAsalasadda, detAM karana nahI ko 'jadda, mahAjana seTha sukhiyA mAMna, devai ahonisa bahu dAma, nAMnajI seTha budhanighAMna, AchI bhagata guru ura AMna, caturmAsa doya kIdha he sAra, bahu bhakti kIdhI apAra, saba jagatameM hui inakI khyAta, kIrata vistarI bahu bhAta, dharamasI seTha sabala suNaMta, modI seTha kapura bhaNaMta, zrAvikA vAlubAI Ada, bahu vali zrAvikA guNanAda, dUhA : sahara vakhANyau hu suNyau, guNijana suNajyo gujha, aba paddhaDI chaMdaha racu, guNa varaNuM zrI puja.1 mujha mukha kIrata kahAM kahUM, kahAM opama kahavAya zrIvijaijiniMdrasUriMdanI, kIrata sujasa kahAya. 2 // savaIyo - igatIso // jaiso hai pratApavAna, pUrana akhaMDa gyAMna, nIta sanamAna jahAM, AnaMda udota hai, AnanakI sobhA mAMgeM, dyumaNakI krAMta jaisI, taisI hai madhura vANI, suNyA harSa hota hai, tAhi gururAja jukI, kIrata kahAM laga, kAMni saMdeha jAMceM mai, sUrajakI jota hai, lahara dariyAva guNa, guhira sAgara jisI, vijineiMdasUra, aso desota hai. 3 // chaMda jAti pddhddii|| avatAra vijai sAkhA prabala, nitameva tapai gAdI acala, ye hai sUramaMtradhAraka prasiddha, SaTatIsa guNai sobhata samRddha, cosarA caMvara chalakaMta nitta, sira parai chatra sobhata amitta. jhalahalai vadana jima caMda jAMna, kIrata jaga pasarI kiraNa bhAMna, vrata pazcAdhAra sAhasa sadhIra, nava vADa mAMjha4 gunake gaMbhIra,
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 111 112 anusandhAna-65 igyAra aMga upAMga bAra, cha cheda graMthako vacai sAra, dhuna megha jema garjata vakhAMNa, nitameva sAcavai pacakhAMNa, navatatva jJAnako sakala jAMna, siddhAMtabheda-vidyAnidhAna, vidhavAMna bhASya rasa graMtha AMna, puna karmagraMthako bheda gyAMna, jIva-ajIvako bhAva bhinna, "batavAya deta saba jIva cinna, bhavi loka suNata vikasai saroja, upajai saMdeha tihAM pachai coja, nita Avai zrAvika vaMdai pAya, paragaTai jota aMdhiyAra jAya. 4 // atha gurarAja SaTtriMzad guNavarNanamAha // dharama jiNesara gAvo raMgasUM - e dezI / / ekavidha asaMjama TAlaka sahI, duvidha dharamanA prakAsa, mhArAM gurujI, tIna tatvanA jAMNaka the acho, cyAra kaSAya vinAsa, mhArAM gurujI. 1 bhavijana vaMdo re ehavA gachapati [Tera(ka)] paMca mahAvrata pAlaka svAmijI, SaTa kAyanA pIra, mhArAM gurujI, sAta bhayAnA Apa nivAra cho, ATha madAM nAvi dhIra, mhArA gurujI. 2 navavidha brahmacArajanA dhAravI, daza vidha dharma prakAsa, mhArAM gurujI, aMga igyAra taNA jAMNaka valI, dvAdaza aMga-upAsa, mhArAM gurujI. 3 trayodaza kAThiyAnA jIpaka tumhe, cavadai vidyAnA jAMNa, mhArAM gurujI, paMcadaza bhede siddha-prakAzaka, solai kalA [zazI] vadana sujANa. mhArAM gurujI. 4 sAtadaza bheda prakAzaka pUjAnA, aDhAra sahasa zIlAMga, mhArAM gurujI, ugaNavIsa kAusagadoSanivAraka, vIsa-tapa-thAna upAsa mhArAM gurUjI. 5 ekavIsa guNa zrAvakanA prarUpaka, bAvIsa parisaha jIpa[ka], mhArAM gurujI, tevIsa adhyayana sadA sugaDAMganA, covIsa jinAjJApAla, mhArA gurujI. 6 paMcavIsa bhAvanAnA ati bhAvaka, chavvIsa dasAkalpaprapAla, mhArAM gurujI, sattAvIsa sAdhuguNAMnA prakAzaka, aThAvIsa labdhadayAla, mhArAM guruNI. 7 eguNatrIsa pApa surata parasaMganA, trIsa mahA mohanI thAna, mhArAM gurujI, vAraka varjaka cho gurujI tumhe, igatIsa guNanA vinAMNa, mhArAM gurujI.8 batrIsa lakSaNa kari pUjajI virAjatA, tetrIsa asAtanA TAla, mhArAM gurujI, cotIsa atisayanA parUpaka, paitrIsa vAMNIyai visAla, mhArAM gurujI. 9 duhA : chattIsa sUriguNai karI, sobhaMtA gururAya, iha vidha dezanA dezatA, nita nita vaMdu pAya. 1 // athAne opamA likhyate // sakalaguNanidhAna, sakalakriyAsAvadhAna, sakalaguNAlaMkRta, sakalajananalinadivAkara, sakalanariMdapUjanIka, sakalasiddhaziromaNiH, vAdimAnamoDana, yAcakajanadukhadAridratoDaNa, dharmacakravartaH, jainadharmaudyotakAraka, ahaMkArImAnamardana, sarvajagatravaMdana, pApanikaranikaMdana, rAjAmanaraMjana, vAdIbhaTanikaMdana, karmagajavikhaMDana, pApatimarabhaMDana, zrIjinazAsanadIpaka, bahuzAstravAdajIpaka, vAdIcakracUDAmaNi, rAjatadivasanizAmaNiH, vAdIsiMhasArdUla, vAdIkaMdaunmUlana, bhuvalayacakracUDAmaNiH, paramapUjya, paramAtmAprarUpaka, paramadharmamUrtiH, paramakRpAla, paramadayAla, yAcakajanapratipAla, paramapaMDitazirAla (?), vAcA vAcAla, nizzeSanamrIbhUtanapAla, zrIjinazAsanapatisAha, tapAgachaudyotakAraka, kaMdarponmAdamAraka, dhArakAMdhAraka, sarvasiddhAMtapAraka, paramakalyANakAraka, zrIzrIvijayadharmasUri gurujitAM paTTadhAraka, gAdIuchAhakAraka, prabhAvikAM prabhAvika, sarvajagatradIpakasamAna, zatru mitra jima paramAna, SaTtriMzadguNe(jamAna, rAjamAna, zobhamAna, dIpamAna, ityAdi anekopamAguNAlaMkRtAn, zrIjinazAsanacakrivartisamAnAn, kalikAlagautamAvatArAn, sakalasUraziromaNIn, samudra jima gaMbhIrAna, siMha jima nirbhayAn, bhAraMDa paMkhI jima apramattAna, meru jima gaMbhIrAn, sUra jima tejasvIn, caMdra jima zItalAn, SoDazakalAsaMpUrNavadanAn, sazrIkAn, paramasobhAvAn, sakalabhaTTArakapuraMdara bhaTTArakajI-zrIzrI1008 zrIzrIvijayajineMdrasUrIzvarajItkAnAM caraNAM, caraNakamalAM ptrm|| dhanya te gujarAta desa, dhanya te mAMgarola nayara, dhanya te zrAvikazrAvikA, dhanya te grAma-nagara-pura-paTTaNa-sannivesa jihAM zrIpUjyajI vihAraNa karai, caumAso kare, dharatI pavitra karai, caraNodaka prasavai / dhanya te mAMgarolanA zrAvikazrAvikA je nitya zrIpUjyajInA mukhanI amRtamayI vANI sAMbhalai / kAna pavitra karai, posaha-paDikamaNa-vrata sAcavai, paccakkhAMNa kreN| zrItapAgacchamAha dIpaka samAna zrIpUjyajInA mukhano prabhAta samai darzana karai, pUjA prabhAvanA karai, dhanya te zrAvika-zrAvikA puNyabhaMDAra bharai / ityAdika zrI pUjyajInA guNanI tArIpha hajAra gamaiM jIbha huvai to varNave na sakai, mo maMdamatithI kima varNavAya?
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara // atha marudharadezavarNanamAMha | chaMda jAta paddhaDI // dezAM jU sihara muradharaha desa, sojhata sahara tiNamai visesa, prathamahI ana dhana jihAM pUra, dekhyA jU duHkha saba jAya dUra. 1 tihAM bhUpa mAMnasiMha bhaNaMta, vapu tejavAna bahu balavaNaMta, tinakI jU kIrtti daza deza tAha, vaDavaDaha bhUpa kahai vAha vAha. 2 daIvAna jyAMna" raNa sudekha, parAkamma teja ravi jima hI pekha, bhujabalI bhima jeho bhuMvAla, paradukhaTAla para prajApAla. 3 vada mukhA vacanapIyUSabAMNa, bala sabala jAhi arajannabANa, tinakai jU teja ari pikhya trAsa, bastI ja choDa kiya vana hI vAsa. 4 khaga jhATa thATa kiya khala hi khaMDa, jaga mAMhi jasa hi rope jU daMDa, cihuM disA teja hai cakravati, kahate jU kavi nava navI kirti. 5 riddhi siddhi vRddhi aSTa hi rakhaMta, nava niddhi tAhi nita nita vadhaMta, haya gaja hi thATa dvAra hi jU hera, kahIyai bhaMDAra mAMnuM kubera. 6 jiha sujasa pasara nava khaMDa jAsa, doyaNa jU duSTa nita hota dAsa, ahonisa hi hota prAkrama avAja, bhala bhale gaDhapati jAya bhAja. 7 vada satyavatta mahA sUravIra, nija khittavaTTa mukha lIyAM nUra, umarAva sAva tinakai apAra, hai svAMmadharama bahU hujadAra. 8 siMghavI bhaMDArI mohaNota sarva, muMhatA jU kAMma guNa grahayA garva, karate jU zuddha citta svAMma kAja, kAyastha karai likhaNosu kAja. 9 vaDa hatha samaccha bahu buddhavaMta, ke vAsa jema sahu nara kahaMta, paragaTTa dharamabala tina hI pAya, aridala kiteka dIne uDAya. 10 iNa maMtrI samma nahI koI ora, tinake jU vadhata nava nave tora, dhana dhanya kahata sahU naraha dhIra, vaDa hai vajIra vIrAda vIra. 11 caDa nIta jAMNa citta nitta cAya, DAraNa jU kite guMthai jU DAva", hikamatta chatta sahU siddha hAtha, bhujabalI atula jIpai "bharAtha. 12 bhUpattamAMna sanamAMna bhalla, gunijana sujassa paDhate jU " galla, SaDa khaMDa zatrU dIyakita hI khesa, dete hI dAda dazahI jU deza. 13 2014 113 114 anusandhAna- 65 jiha rAjakAja bhujabhAra lIna, keteM sudhAra vaDa kAMma kIna, tinakI jU vatta suNa nRpahi kAMna, sahi deta nitya nitya sanamAMna. 14 nava navI rIjha nRpa nita hi deta, hiyamai harakha ata ANa heta, karahai jU rAjake saba hi kAMma, nava koTa mAMhi tinakA jU nAMma. 15 guru deva seva kara bahU pravIna, lAyaka gyAMna bhrama vAta lIna, vidyA viveka bahU buddhavAna, jagarIta bhAta saba hi jU jAMna. 16 opai jU lakhaNa battIsa aMga, sahI tajai nIca janakeM jU saMga, bahutaraha kalA jAMNaNa pravINa, nitameva buddha upajai navIna. 17 varNavaM nagara vizvA jU vIsa, sArada mAta nammAya sIsa, = jAkI jUkirtti nava khaMDa jAsa, kahai kavI dUsarA jU kailAsa. 18 parakoTa saihara prathama hI pichAMna, jojyo jU laMka sama hI jU jAMna, tinake ju bhuraja kaMgure pekha, doyaNa juDavata driga hI jU dekha. 19 jisa paraha nAla hai jU jaMchUra, chUTai jukarai ari cakkacUra, bahU laMba covaTA hai bajAra, nirakhai jU harakha kara naraha nAra. 20 hATAM juchaTA zreNI jU hera, phaba hai avalla sArannaphera dekho ja prabala ana dhana apAra, vaDe vaDe sAha kare vyApAra. 21 mAMhai jukilA mera hi samAMna, chAvA ju vi (vI) ramadekA thAMna, ucai hI ja deva karate avAja, bhalabhale zatrU hI jAya bhAja. 22 sahI jinaha deharA hai jU sAta, para janaha [darza] jAya prabhAta, jalaMdharahanAtha deharA ju jAMna, UMcA javaDe hai assamAMna. 23 zivakA ju maMdira cavadai ju sAca, viSNuM ja ziMbhu sama mela vAca, aDiga hai UpAsarA ju igyAra, posAla tIna jANo ti vAra. 24 tapagacha taNo Alaya jutAMma, mAMnu ja nalanIgulmaha vimAna, vaNIyo bhuvana atahI viseSa, driga deta deta vaDa naraha dekha. 25 jAlI jharokha tiNamai jU jora, chohabaMdha kAMma cihUM ko ora, tisa paraha kalIya lAgI jUtAha, catura hi dekhate citta cAha. 26 thira lage tihAM vaDa vaDe thaMbha, pekhe jU naraha hota hai acaMbha, bhUya paraha sakhara vaNI hai jU bhIMta, jagake upAzra saba laye jIta. 27
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 116 anusandhAna-65 mAMhai ja sAdhu vaDa hai mahaMta, tapa-tejavAMna dhramajAna-taMta, hAkama havelI vaNI hai ju hadda, varaNavai loka vAha-vA ju vadda. 28 anneka vApI kUpa hai apAra, pekhatAM naraha pAvai na pAra, vali hai ju bAga vADI viseSa, duniyAM ju Aya tinakuMja dekha. 29 dharamahapurA ju tihAM vaTadhAMma, nIraddhI sapta lagI kIya nAma, vali apara kIrta dezaha videza, cita cAha dAMna dete hamesa. 30 jIvA "DarAMka kete jagatta, vaDa dhanya naraha "vAMTai subhaTTa, koTavAli "cUtarA koTavAra, addalla nyAva(ya) karate apAra. 31 hAsalla leta sAyara hamesa, "kacceDI kAma karate vizesa, jihAM "khAMpa cyAra bahu catura jAna, vakhata hi vilaMda budhake nidhAna. 32 mahAjanaha anya jihAM maMdiravAMna, dete ju ahonisa abhaidAna, devatarUpa tihAM vipra dekha, vedaha purAMNa paDhate viseSa, 34 sUbhaTTa thaTTa jihAM hai jU sUra, "riNamAMjha azva dete jU Ura, bahu gyAMna dhyAna kAyastha kubuddhi, sadbhAvazakti pUjata susuddhi. 35 SaDatIsa pona vasata hai khAsa, madamasta rahata hI bAra mAsa, sevaga samartha prabhU karai seva, devI "sapUja ke anya deva. 36 bAhira jU kiteka maThAMna bola, iSo jU citta AMNIi lola, cAvI jU devI cAmuMDa mAya, sevyAM jU zakti karate sahAya. 37 zItalA mAta hanumAna hera, phaba rahai ziva hI bhUteza phera, gorA jU zyAma khetala giNaMta, vaMkA jU deva narasiMgha varNata. 38 janavaDe pIra daragaha sujAMna, ke te ju javana paDhate kurAMna, sakhara hI vaDe mura hI jU sAca, vaDa naraha kItai kahai mukhA vAca. 39 guNavaMta deva moTo gaNeza, hita karaha naraha pUjata hamesa, asthalaha maTha kete apAra, nitameva Avate naraha nAra. 40 saba hI jU namata kAyara jU sUra, pUjA ju hota hai bharaha pUra, varaNyA ju nagara kA jU vakhAMna, merI ju mattakai una ju mAna. 41 bhUla hI jU cUka pAre hai ju bhaMta, sukavi sudhAra lejyo jU saMta, saMvata aDhAra chIhaMtra (1876) sAca, phAlgunaha mAsa zuda pakSa vAca. 42 pUnama jU tithakai dinaha pekha, durasa hI jU chaMda kInI hai dekha, tapagacha sadA moTo jU tAma, gurarAja manoharavijaya nAma. 43 sahI tihAM devasUra hI jU sAkha, bhala kavi ziSya rAjiMda bhAkha, sIkhai ju suNa pAvai ju sIkha, dina dinaha Talata dAlida dukha. 44 // kalasa // kavitta chappaya // vadyo chaMda gunavaMta, bhalA kavi tiNa mana bhAvai, rIjhai rAva hI rAMNa, suNai nara avara sarAvai, bhAva avala bahu bheda, veda vAcai suvakhAMNe, cAraNa bhATa hi catura, jikai guNa bolI jANai, sojhAlI nayara varanI sukavi, je je choDa hUMti jitI, suNa zravaNa sAca mAMno "sako, tavai kIrti tiNarI kitI. 1 // ityAdi chaMda paddhaDI saMpUrNam // athAgre zloka likhyate // nityaM brahma yathA smaranti munayo haMsA yathA mAnasaM, yadvacca sphuTazillikAvanagajA dhyAyanti revAnadIm / tadvadarzanalAlasAH pratidinaM yuSmAn smarAmo vayaM, dhanya ko'pi sa vAsaraH yadi bhavet(d) yatrA''vayoH saGgamaH // 1 // yaccintanti mayUrapAvasaRtuM haMsA'pi mAnAsaraM, yaccintanti ---tatpraguNitaM mAtaGga bandhyaM vanam / pAkazcintati yAti sUryavadanaM mIno jalaM cintayet, tadvad cintati aharnizaM guNanidhItvaddarza vaJcchAmahe // 2 // yathA smaranti(ti) gau vatsaM 0 // 3 // dIpo telaM yathA dhyAtvA tpayaM (payaH) cAhantu caatk(:)| tathA'haM sarvadA citte-'vyayaM(ya!) dhyAnaM(na)a(ma)hanizam // 4 // vAraMvArImayaM cintA, vAraMvAramiyaM kthaa| yuSmAkaM darzanotkaNThA, netrayoH kena pUrjayet (pUrayet) ? // 5 // prItilate padmadayAlavalle, sasnehavAkyAmRtasAriNIbhiH / aho(ha)nizaM pUjya ! tathA'bhisa(si)jcyA(da) yathA ca sA pallavasAlinI syAt / / 6 / /
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 117 anusandhAna-65 // athAgre snehokta dUhA likhanIyA // du(dU)hA : kihAM koyala kihAM aMbavana, kihAM dAdara kihAM meha, vIsAryA navi vIsare, gurujI taNA saneha. 1 maTha mAhai tApasa vasai 02 eka ghaDI AdhI ghaDI, tiNamai Adho Adha, jaba hI darasaNa pAIyai, so sukhIyAratha kIdha.3 hiyaDAM bhitara dava balai, koya na jANe sAra, kai jAMNa mana mAharo, ke jAMNai kiratAra. 4 tisIyo taDaphai nIrakuM, bhUkho cAhai bhAta, jema tumArA darasakI, cAha dharUM dinarAta. 5 cAtika cAhai mehakuM, cakavA cAhata mora, hama cAhuM tumha darasakuM, jaisai caMda cakora, 6 sAhiba torAM darasakI, mo mana hai hulhAsa, jaisai paMthI paMthasira, pala pala jalakI pyAsa. 7 hiyaDA tuM hejAluvo, 42bhAkhara giNe na bhita, jAkai kAraNa tuM jhurai, tAkai mana nahIM ciMta. 8 kAMmakAja iha chorakuM, jo hama lAyaka hoya, kRpA kari likhajyo sadA, aMtara na rahai koya. 9 4"bAhuDatA dejyo sadA, kAgada idhaka hulhAsa, hitakara likhajyo hAthasuM, dasakata apaNe khAsa. 10 gurujIsu ika vInatI, mAMnIjo mahArAja, kRpA karInai meDato, likhajyau zrIgururAja. 11 sAhibajInuM vInatI, deo saha "bIkAMNa, mahira karI likhajyo tumhe, suMdarapura jodhAMNa. 12 saMvata aDhArai chihattarai(1876), vali phAguNa zudi mAsa, titha pUnama zazi vAsare, likhyau lekha hulhAsa. 13 // kavitta // chappaya // paMca mahAvrata pAla, kAya ghaTa pAla kRpAnidha, sattara bheda saMyamaha, vale jiNarI jANaNa budha, sumati gupati sahU sodha, bodha bhavijana bahU dAyaka, pAyaka gyAMnapravINa, vadai mukha amRta vAyaka, nAyaka gacha asIcyAra nita, prasiddha Rddhi bharapUra hai, vijaijinedrasUri grahIyA vaDima, tapai pATa dhramasUra rai. 1 tujha darasaNa dukha dUra, pUra puna pragaTa dekhai taba, tujha darasaNa dukha dUra, jagata sukha hI upajai jaba, tujha darasaNa dukha dUra, roga-gama nita vAdhai Rddhi, tujha darasaNa dukha dUra, zatya keI nara pAMmai sidha, tapagachanAtha teja hi tarUNa, jagata rAha doya jAMNIya, bahu gyAMna dhyAna jAMNaNa prabala, vijaijineMdra vakhAMNIyai. 2 guNakara samaMdra gaMbhIra, caMda jima ujala cihuM dizi, mera jIhI draDha manaha, khalaha tiNa dekha jAyai khisa, kaMcananI(ni)mala kAya, dAMnakara "krana jima deyaNa, avara sUrana haI so, lAyaka vrida jaga sahU liyaNa, dhajabaMdha pUja tapagacha dhaNI, avasa vAta cita AMNIya, sAhapatisAha pagavaMda saha, vijaijineMdra vakhAMNIye. 3 // iti chappaya saMpUrNam // // atha vInatIrI sijhAya likhyate // DhAla | biMdalIrI / / praNamuM sarasati pAya, guNa gAva' gachapatirAya ho, sadaguru araja suNo, araja amArI avadhAro, sojhAlI nagara padhAro ho, sadaguru araja suNo. 1 muradhara desa che moTo, "jaThe ana dhanaro naha toTo ho, sadaguru araja suNo, jaThe nagara yodhAMNo rAjai, oto alakApuri sama chAje ho, sadaguru araja suNo.2 bhUpati mAnasiMgha rAjA, vAje nita nobata vAjA ho, sadaguru araja suNo, nayara sojhAlI nirakho, jikAM iMdrapuri chai sarikho ho, sadaguru araja suNo. 3 bAga vADI ArAMma, nava khaMDamai jiNa ro nAma ho, sadaguru araja suNo, bhagavaMta deharA bhArI, pUjA huvai sataraprakArI ho, sadaguru araja suNo. 4 zrAvaka bAra vratai sAje, guNanidha nita nitakA gAje ho, sadaguru araja suNo, posA nai paDikamaNA, vali bheda siddhAMtA bhaNaNA ho, sadaguru araja suNo. 5
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 119 anusandhAna-65 suguru taNI karai sevA, pUrNa eka arihaMta devA ho, sadaguru araja suNo, jyArA guNa ketA mukha gAUM, paratikha nahI pAra na pAUM ho, sadaguru araja suNo.6 tikai darasaNa dekhaNa torA, mehaAgama cAhai morA ho, sadaguru araja suNo, kirapA tihAM para kIjai, dezanA dhramarI tihAM dIjai ho, sadaguru araja suNo. 7 the giruvA bahu guNadhArI, A vInatI suNajyau sArI ho, sadaguru araja suNo, vijaijineMdra gacharAyA, auto rUpavijaya guNa gAyA ho, sadaguru araja suNo. 8 // ityAdi zrIjIrI vInatI ||shrii|| iMDara AMbA AMbalI re, iMDara dADama drAkha - e dezI // zAMtanAtha praNamuM sadA re, vali sadagurunA pAya, guNa gAvAM gachapati taNAre, ANaMda aMga na mAya sugurujI! the moTA mahArAja. 1 darasaNa dekhaNa tAharo re, UmAho mujha aMga, abhilASA ahonisa ghaNI re, rUDo tumhathI raMga. 2 siMgha karai vInatI sadA re, nipaTa sahU nara nAra, araja tihAM rI avadhArIya re, sahunA kAraja sAra. 3 soraTha dezai gachapati re, vilaMba rahyA keI vAra, eka vAra muradhara Avajyau re, eha araja avadhAra. 4 bhAva dharInai bheTasAM re, paragaTa gachapatipAya, janma saphala "jada jAMNasyAM re, hiyaDe harakha na mAya. 5 rUpavijaya kahai mAnajyo re, rIta avasa gacharAya, sAcI araja chai sAhibA re, kUDa ma jAMNo kAya.6 // iti saMpUrNam // duhA : dukhakATaNa dolatavijaya, munivara vaDo mahaMta, tapagachameM sobhe taruNa, tava guNa mukha nava taMta. 1 mAMNakavijaya moTo muni, guNavaMta jAMNa garatha, paitAlIsa Agama pa?, ADhA karai aratha. 2 rAmavijaya ridhavAMTeNau, guNa gautama gaNadhAra, jasadhArI jatIyAM sirai, nita vaMdai nara nAra. 3 phataivijaya vada phAbato, ila moTo aNagAra, jItasAgara bahu jasa lIyaNa, kSamAvijaya munirAya. 4 zreya ityAdika parivArasuM, mAMnIjyo manuhAra, trividha trividha kara mAMnajyo, vaMdana vAra hajAra. 5 saMvat 1876 va0 miti phAguNa zu. 13 // zrIjinAya namaH // svasata zrImAMgalaura vaMdara subha suthAne pUja pramapUja saraba opamA virAjamAna, 000 rAMjamAna, sobhavAMna, dIpavAMna, ityAdika vaDI vaDI opamA virAjamAna, sakalaguNanidhAna, sakalakriyAsAvadhAna, sakalanaraMdapUjanIka, sakalabhaTTArakapuraMdara, sakalabhaTTAraka-siromaNa, bhaTTArakajI zrIzrI1008 ekahajAra ATha zrIzrIvijejinaMdasUrasvarajI caNAyanaM caraNakavalAyanaM sojhatathI sakala siMgha likhataM vaMdaNA 108 ekaso ATha vAra avadhArasIjI / aThA rA samAcAra bhalA chai| Apa rA sadA sukha Aroga cAhI jai| Apa rA DIlAM rA ghaNA jatana karAvasI / jatana to zrIvIra sAhabajI karasI piNa zrIsiMgha, to likhyo cAhIje / apra ca "hamarake comAsai punyAsa rUpavijejI tumhe [me] lIyA so joga gItAratha che| prabhAte pATIye vakhANa-pachakhAMNavidha- vuhAra marajAda bhalI rIta sAcave che| aNAsU isA hI ja gitAratha jogya pramANIka huve tikAMnu comAsai milaavsii| zrIsiMga rI to likhaNa ro kAraNa oche so kripA karane hamarako comAso iNAMnu Ija rakhAvasI / aThAM lAyaka kAmakAja huve sU likhAvasI / zrIdevajAtrAye siMgarnu yAda karasI / samasatha sAdhuvAMne vaMdaNA vcaavsii| srAvaka srAvakaNIyA rI vaMdaNA ekaso ATha vAra avadhArasI / mhA rAmadAsa rI vaMdaNA ekaso ATha vAra avdhaarsiijii| saM. 1876 rA mitI phAgaNa suda 15 vAra somadine / // atha zrIgururAjavijJaptisvAdhyAyaH likhyate // // dezI - rasiyAnI // zrIvijaijineMdrasUriMdajI sAMbhalo, tapagachanA ziNagAra, rAjezvara, darasaNa dekhyA ho sukha Upajai sahI, jima ravi kamala prakAza, rAjezvara. 1
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 122 121 anusandhAna-65 sojhata nayarai ho pUjajI padhArIyai, zrIsiMgha pUro re Asa, rAjezvara, sUri guNa SaTatrIse sohatA, mohatA nara nai nAra, rAjezvara. 2 batIsa [sa] hasadesa sohe bhalA, Arija sADhA paMcavIsa. rAjezvara tiNamai ho nagara sojhAlI sohAmaNo, opamA alikA nagIsa, rAjezvara. 3 rAThoDa vaMse ho rAja kare tihAM, mAnasiMha moTo bhUpAla, rAjezvara, jehanI AMNa akhaMDita niravahai, SaTa darasaNa pratipAla, rAjezvara. 4 UMcA maMdira sohai ati bhalA, proDhI phabatI re pola, rAjezvara, jinanAM maMdira sUMdara sobhatA, opai hATAMnI zreNI, rAjezvara. 5 siMghanI vInatI saphala karo sahI, pUro manarI re koDa, rAjezvara, sojhita nagara padhAro sAhibA, araja karAM kara joDa, rAjezvara, 6 siMghanai umAho ho tumha darasaNa taNo, haMsa ghaNI mana mAya, rAjezvara, madhukara samarai ho jima ketakI bhaNI, jima revA gaja cAha, rAjezvara. 7 tapa japa khapa saMjama karatA thakA, apratibaMdha vihAra, rAjezvara, janamabhUminai ho AvI saMbhArajyo, managamatI manuhAra, rAjezvara. 8 siMghanI vInatI mAno gachapatI, avadhAro aradAsa, rAjezvara, gurU manarUpavijaya supasAyathI, rUpani pUro re Asa, rAjezvara. 9 atratya paM0 rUpavijaya ga0, paM0 pratApavijaya ga0, paM0 kapUravijaya ga0, paM0 mAnavijaya ga0, paM0 mANikyavijaya ga0, laghu zikSa gulAlacaMda, gaMbhIramala, lAlacaMda, phataimala pramukhanI vaMdaNA 108 vAra avadhArasIjI / samasta ThANu 13nI vaMdaNA paMcAvasIjI ||shrii|| likhitaM paM0 rUpavijayena |shriirstu // pATaNa vijayajinendasUrijIne meDatAthI zrIsaGghano vinantipatra prastuta patra pATaNamA birAjamAna vijayajinendrasarijIne uddezIne meDatAnA zrIsaGke pAThavyo cha / anya patronI jema patranI zaruAtamAM paJcajina temaja yakSarAja mANibhadrane vandana karavA pUrvaka kRtinuM maGgalAcaraNa karAyuM che / pachI kRtimAM sau prathama gurjaradeza, varNana karatA kavie mahAprabhAvaka zrIzaddhezvara pArzvanAthaprabhunI utpatti aMgeno saMkSepamAM itihAsa Apyo che / te tIrthabhaminA najIkanA moTA zahera pATaNamAM sarijInI sthiratA hovAthI havenI 'gajhala'mAM kavie anukrame pATaNanI bajArona, vyApArI janasamAjanuM ane jaina-jainetara mandironuM svarUpa adbhuta rIte cItayu cha / upAzraya temaja dharmazALAnI jhINAmAM jhINI vigata kavie motIdAma-chandamAM AlekhI che| gajhalamAM ane A chandamAM vaparAyelA phArasI mizra bolInA zabdo parathI mogala saltanatanI lokamAnasa paranI amITa chApa spaSTa jaNAI Ave che / guruguNavarNanArUpa 108 guNone cAra DhALamAM varNavI kavie gurunI tulanA candra sAthe karatI eka dezIbaddha DhALanI racanA karI ch| gurubhagavantane meDatA padhAravA vinantI karavA nagaravarNanAnI zaruAta kavi meDatAnareza dhanarAjanI guNavarNanAthI kare che / pachI zaheranA vistRta varNananI icchAthI kavi 'gajhala' rUpe zaheranA bajAro, vyApArIvarga, rAjyasattA, jaina-janetara mandiro, bhaugolika sthaLo, upAzrayo vigere aitihAsika bAbato kAvyamAM guMthI ch| patranI A sAmagrI, meDatAnA itihAsanI dRSTie ghaNI ja mahattvapUrNa cha / pachInI dezImAM pUjya gurubhagavaMta sAthe rahetA munivRndane potAnI sAthenA ziSyAdiparivAranI vandanA jaNAvI pratyuttara pAThavavA vinanti kare che / have pachI muDIyA lipImAM sUriguNanI noMdha temaja cAturmAsa tathA paryuSaNaparva aMgenI vigato noMdhI ch| 'AdinAthaprabhunA jinAlaya, kAma zaru che' A vAta parathI koI prAcIna jinAlayano jIrNoddhAra ke nUtana jinAlayanA kAma aMge zrIsaddhe patramA vizeSa prakAza pADyo che / patrAnte gurubhagavantanI dehazobhAnuM varNana karI sUrine meDatA cAturmAsa padhAravAnI vinanti svIkAravA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 123 124 anusandhAna-65 kahe che| sAthe sAthe sUridarzananI utkaNThA varNavI patra pUrNa kare cha / kRtikAra tarIke vinayavijaya, temanA ziSya kuMvaravijaya tathA kasturavijaya ema traNa nAma maLe che. temAM gurjaradezanI temaja 44 thI 108 guNonI racanA vinayavijayanI, 1 thI 45 guNonI gAthA kuMvaravijayanI tathA marudharavarNanathI patrAnta vinanti sudhInAM padyo kasturavijayanA racAyelA che. Ama traNa kavionI racanA bhegI karI A patra taiyAra thayo hoya ema bane. chatAM A bAbata para vidvAno potAnA vicAro jaNAve e ja AzA. zabdArtha 1. ubAraNa = bacAvanAra 21. palamAdAra = ? 2. hevA = icchA 22. caraNe = cAraNa (?) 3. nivANa = jalAzaya 23. citrAma = citarAmaNa 4. varanavara = zreSThamAM zreSTha 24. ustAdai = ustAda = hoziyAra 5. sobAyata = ? mANasa 6. bhAyata = ? 25. umayA = pArvatI 7. nainA = nayana 26. mIra = paisA 8. mukhamala = makhamala 27. ratta = rakta 9. sAvaTu = rezamI jariyAna vastra 28. joTa = joDa 10. mulatAna = dezavizeSatuM vastra 11. gudarI = gujarI, bajAra 30. richayAla = rakSaka 12. jurata = joDAvU 31. una = temane 13. bajjAja = kApaDiyo 32. chelAM = kAmIjana 14. sakharA = suMdara 33. bhrUha = bhramara 15. sarApha = nANAM dhIranAra 34. sAvaka = ? 16. damaDA = dramma, eka calaNa 35. horAMna = herAna 17. Dhera = Dhagalo 36. vesara = natha, vALI 18. muMmana = memaNa, musalamAnonI eka 37. phUTaraloka = suMdaramanuSya jAta 38. DAra = ? 19. kharAdI = lAkaDA, hAthIdAMta vagairenI 39. vAgha = vastra kotaraNI karanAra 40. hAsala = dANa, kara 20. jaradAra = bharatakAmavALu vastra 41. jihAMka = jyAM 42. jagAita = jakAta (?) 71. dUNe = ve gaNA 43. tihAMka = tyAM 72. phera = pharaka 44. meMgala = hAthI 73. bhamaTA = bhramara 45. cakhAla = ? 74. hAsalaDANa = kara, dANa 46. sujattha = jyAM (?) 75. pAka = najIkamAM 47. vidhAta = vidhAtA 76. pasAryA = davAvALA (?) 48. suhattha = svahasta 77. mAjanI = mAMDaNI, uMcAi (?) 49. jakamaMdha = ? 78. cAMtaro = cotaro 50. udota = udyota 79. kabaja = kabje 51. hadohada = manohara (?) 80. maijIda = masjIda 52. pAdhara = sIdhA (kA), sudhAryA 81. jaina = anna, anAja 53. sAmuho = sAmo 82. sAyaraDAMNa = sAgara 54. gharAsiyA = garAsiyA 83. pavve = vajrathI (?) banelo 55. moDakhAMpa = mugaTanA hIrA (AbhalA 84. odAdAra = adhikArI, hohAdAra jevA (?) 85. saira = zahera 56. dagala = yUtha(?) 86. kiramacI = eka jAtanA kIDA 57. daphai = vikherI nAkhe 87. dAMtI = hAthIdAtanI nakazI karanAra 58. trapamAna = sUrya 88. kaMsaryA = kaMsArA(?) 59. ghanna = megha 89. disAvara pITha = anya dezanI peDhI 60. taDadAha = vijaLI (?) 90. ata = ahiM 61. bhalakkata = bhAlo 91. raMgareja = raMgArA 62. sela = eka prakArano bhAlo 92. mUMThyA = hAtharnu eka prakAraceM ghareNuM 63. nAja = nAda 93. ThaMThArA = kaMsArA(?) 64. bugapaMta = bagalAnI pati 94. umera = umeda, icchA 65. nagInA = [zaherarUpa] jhaverAtanI 95. jarAyata = varasAdanA pANIthI thatI kArIgarI khetI 66. nokha = Toca, aNI 96. jArata = darzana 67. rejAvAsatA = rezamI vastra 97. jhaMgIka = moTuM 68. jaratAsa = jharIyAna 98. saMgIka = manohara 69. kaTalo = koTavALa 99. pAtI = patra 70. paMca = mahAjana 100. sugaTI = sArA ghATavALI
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 101. Dola = ? 102. panA = ? 103. sapravArA = saparivAra 104. vraNAMna = caraNAn, caraNo 105. rajAbaMdha = rAjI (?) 106. paDakuNA = pratikramaNa = saMvatsarI 107. chamacharI 108. puDI 109. cAMgo = sAro = purI 110. serovaga = zrAvaka 111. serovakA = zrAvikA 112. Acho = acchache sAro - // 60 // zrIiSTadevAya namaH // zrI jinAya namaH // atha zrIlekhapaddhati likhyate // zrImadAdinAtha - zAntinAtha - nemanAtha pArzvanAtha-mAhAvIrebhyo namaH // svasti zrIvRSabhezvaraM jinavaraM zatruJjayoddhArakaM, nAbheyAtmajamAdinAthajinakaM bharatAdikAnAM hi ca / pitarajyeSThataraM mahAsukhakaraM saMsAriNAM jIvanaM, dharmiSThaM sukhadaM namAmi satataM bhaktyA namaskRtya ca // 12 // zrI zAntinAthaM sukhadaM narANAM pArApatAyAbhayadaM jinendram / khalu kripAbhi suraprekSaNArtha, vivarNita vajrisabhAM namAmi // 2 // svastizrIbhUSaNa zrInAthaprabhuM dunaM pazumokSa kutazriIkRSNAm / zreSThaM mohamayIvikAraharaNaM rAjImatIbhartRkaM, vande bhavyatamasamudravijayasyAGgodbhavaM svAminam ||3|| svasti zrIzivamArgadaM guNavatAM pUjAdhikAnAM hi ca, duSTAtmAnamidaM ca kUrmasaThakaM jJAnapradaM pAvanam / nAsAlagnajalapravAhasahanaM nAgastriyA'bhistutaM, vande'haM kSaminaM kriyAsu kuzalaM zrIpArzvanAthaM jinam ||4|| svasti zrItrisalAtmajaM jinavaraM siddhArthavaMzodbhavaM, bhUpAla (lA) citapAdapadmayugalaM siddhAntazAstrArthadam / vande'haM caramaM jinaM sukhakaraM zrIvardhamAnAkhyayaM, nityaikAgramanaH prasannasuhRdA dhyAtaM paraM pAragam // 5 // 125 126 // atha mANabhadrajI stutirlikhyate // zrImANabhadraM surayakSarAjaM, saukhyapradaM vighnaharaM narANAm / jinendrasUrijayakAri nityaM ripukSayaM saGghasukhaM praNomi ||6|| // iti zrIsaMskRtamayI paJcaparameSThInAM stutiH // atha bhASAmayI paJcaparameSThInAM stutiH // dUhA : svastizrI prabhu Adijina, dharma taNo dAtAra, yugalAdharma nivAraNo, te baMdu karatAra. 1 svastizrI jina solamo, jIva 'ubAraNahAra, te prabhu samaruM nita pratai, kara joDI karatAra. 2 yAdavakulano seharo, neminAtha mahArAya, te vaMdu ANaMda dharI, rAjImatIvara rAya. 3 azvasenanRpa kularavi, vAmAudare haMsa pArzvanAtha nita praNamatAM, huvai ja kulaavataMsa. 4 siddhArathakuladIvalo, trisalAmAta malhAra, vardhamAna jina vAMdatA, thAyai dhana zrIkAra 5 anusandhAna- 65 // atha vIrastutiH // dUhA mAMNabhadra devata bhalo, avara deva siratAja, uDugaNa meM sasidevatA, tima sobhata yakSarAja. 1 gurjara deseM dIpato, zrIsaMkhezvarapAsa, mahI [ya]lamAM mahimA adhika, pUreM sahunI Asa. 2 mUrata taNI mahimA adhika, kahatA nAvai pAra kei taryA jinacaraNathI, ke bhavajalaM tarasyai pAra. 3 setubaMdha jinanAmathI, jaladhi viSai jima rAma, jIta laI laMkA purI, sItA yuta nija ThAMma. 4 yudha kIyo yAdavapati, jarAsaMdhasuM jora, vidyA jarA savi miTa gaI, melI thI jiNa jora. 5 nemi taNA vayaNai karI, ArAdhyau jinarAya, dIdhI ANa padamAvatI, mUrati manohara mAya 6
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 127 anusandhAna-65 zrIsaMkhesara parasAdathI, vAsudevapada pAya, Aja lagaNa e mUrttino, mahimA suragaNa gAya. 7 // DhAla || naNadalanI // gurjara desa chai vAru, tihAM sehara ghaNA chai sAru ho, bhaviyaNa hivai suNo, tihAM pATaNapura ati dIpe, suranagarIne ati hI jIpai ho, bhaviyaNa hivai suNo. 1 tihAM zrIpAsa virAjai, jasa mahimA adhikI chAjai ho, bhaviyaNa hivai suNo, jasa surapati guNa gAvai, jasa nara nArI milIneM AveM ho, bhaviyaNa hivai suNo. 2 asura vidyAdhara sagalA, surapAtra racai tihAM khelA ho, bhaviyaNa hivai saNo. triNa bhuvana[mAM] pUjANI, prabhu mUrati suratarukhAMNI ho, bhaviyaNa hivai suNo. 3 ehavA jinane vAMdIjai, narabhavano lAho lIjai ho, bhaviyaNa hivai suNo, prabhu mUrati mohanagArI, nirakhyAthI lAge ati pyArI ho, bhaviyaNa hivai suNo. 4 iha bhava jinapadasevA, parabhava paNa ehaja 'hevA ho, bhaviyaNa hivai suNo, tima valI tAraMgo sohai, bhavijananA cita ati moheM ho, bhaviyaNa hivai suNo. 5 jaina dharmano dhAma, tihAM sarasA sagalA ThAma ho, bhaviyaNa hivai suNo, tihAM vRddhanagara chai vAru, pATaNanagara ati sAru ho, bhaviyaNa hivai suNo. 6 vana upavana ArAma, tihAM devaramaNanA ThAma ho, bhaviyaNa hivai suNo, nadIya nivANa sucaMgA, jiNa dekhyA atihi umaMgA ho, bhaviyaNa hivai suNo. 7 dhani ja[na] jihAM pUrA, tihAM dharmasthitimeM sUrA ho, bhaviyaNa hivai suNo, pabhaNI pAMcamI DhAla, vinayavijaya suvisAla ho, bhaviyaNa hivai suNo. 8 // atha gurjara desamAhai pATaNanagaravarNanam // dUhA : prathama girA gurudeva nama(muM), tima vali jina vardhamAna, gajala cAla pATaNa varana, carana 'varanavara AMna. 1 go sama gurjara dhara namaya, paTTaNa sahara prasiddha, kavarasanA opama kahai, surapura AbhA liddha. 2 "sobAyata 'bhAyata sabai, hAmo gAyakavADa, rAjanIta ati rAjato, prajA sabai pratipAla. 3 // gajala cAla likhyate // paTTaNa sohA ati abhirAMma, rasanA kahaita hai gRhadhAma, nagarI amarathI chiva jora, ausA sihara nahI koI ora. 1 varaNana karata hu bAjAra, baiThe seTha sAhukAra, abhinava sobhatI haTazreNa, Avai loka sodA laiNa. 2 mulamula dekha maihamuMdIk, "nainAM hota cakacudIk, "mukhamala 'sAvaTu "mulatAna, sodA grahaitA totAn. 3 sunavara jAliyAM aru gokha, cohaTe bIca suMdara coka, 1'gudarI jurata hai bahu loga, tihAM manamaja dekhavA atijoga. 4 AvI baiThate "bajjAja, sodA karata hai siratAja, "sakharA sobhate 15sarApha, damaDA parakhate dila sApha, 5 baiThe pAna taMborIka, bharIyAM khUba caMgerIka, chAbA phUlamAlA hAtha, bhamara lUMba te tiNa sAtha. 6 ghevara lADUvAMke Dhera, cAkhai tanakatove jera, mumana "kharAdIkI hATa, paTavA baisate ghaNa thATa. 7 sonA gharata hai sonAra, dupaTA oDhaNe "jaradAra, taMbU tAMnIyA manihAra, becata hAra "palamAdAra. 8 cAturahadda citAreka, kAMsI ghaData kaMsAreka, caraNe2 varaNamai chatrIsa, sohai lakSaNe batrIsa. 9 vara, seMharake AvAsa, AchI koranI he jAsa, toraNa jAliyA phuni gokha, nATAraMbhakI hai nokha. 10 sAre sohate 2 citrAma, kIne 2"ustAdai kAma, lichamanakumara sItArAMma, nATAraMbha ke citrAma. 11 rAvaNa rUpa manamoheMka, dasa sira vIsa bhUja soheMka, maMDe rUpa he mAhAdeva, 25 umayA saMga he nitameva. 12 hoteM vAgha atibhArIka, aMbA rukha kI tArIka, maMDe kAbalI bahu "mIra, khece lAla taragasa tIra. 13
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 bulabula bAja tItara mora, maMDe sAvanuM ghanaghora, bahute jainake prAsAda, karate gaganasetI vAda. 14 bheTyAM Talata haiM vikhavAda, vAjata saMkha ghaMTAnAda, jIjAM jhAlarAM jhiNakAra, dhapamapa mAdalA dhauMkAra. 15 ciMtAmaNa pAsa ciMtA cUra, dekhata hota dAlida dUra, uMcA deharA asamAna, pa ( po) Dho hema-meru jAMna. 16 suMdara kalasa dhajAdaMDa, ehavI chiva nahI brahmaMDa, cAtura loka heM ati cUMpa karateM AratI anUpa. 17 kumati choDake nija matta, darasaNa dekha rahateM ratta, varanuM vesa hannumAMna, dharate loka jAkA dhyAMna. 18 caMDI kAlikAke koTa, sohate suranarAkI joTa, paiharaNa phulakI heM mAla, AMnana sobhato vikarAla. 19 cosaTha sakta bAvanavIra, pehareM hAra laDakata hIra, jAgata- jota caMDI-thAMna, nevaja lAvate bahumAna. 20 jhaNaNaNa jhAlarAM jhiNakAra, hote nobatAM ThiNakAra, mAtA seMharaki richapAla, meTeM bhrama mAyAjAla. 21 thAnaka bahuta gogA pIra, mahimA bahuta khetala vIra, vanitA khUba hai vaizyAka, kAMmI citta "una khojyAka. 22 nIke lAgaNeM he naeNNa, boleM mukhya madhureM veMNa, mukhabhara cAvate heM pAMna, chelAM mAra sahake bAna. 23 oDhaNa dikhaNIke cIra, nainAM "sAvakAko tIra, bhrakuTIyugala kokabAMNa, Asaka hota hai hIrAMna5 24 cAlata hastanIkI cAla, suMdara sohatI bAbA (cA) la, pAMnI bharata hai panIhAra, dIsata raMbhakeM unIhAra. 25 ghamake ghugharA ghamarola, raNajhaNa vAjatI ramajhola, vesara vesa motI bhAla, sobhata bIja jyAM bhalakAra. 26 dekhyA sahasaliMgA ghATa, juDIyA nArIyAMkA thATa, avara thAna hai caMgAka, dekhyA hota mana raMgAka. 27 129 130 dUhA : anusandhAna- 65 mAMTImarada haiM muMchAla, phUTaralotha (ka) jyAM phUMdAla, sAdI bAMdha hai sira pAgha, sudhai DAra peMharaNa "vAgha. 28 rAjai rAja gAikavAla, chAjai nIta sakharI cAla, * hAsala cUkate jihAMka, jagAita leta heM tihAMka. 29 meMgala madasu jharateka dekhI loka tharaharateka, suMdara phojakeM siNagAra, sobheM rAjake darabAra 30 hayavara karata haiM hiMsAra, tejI khUba heM tokhAra, kabI kUdaNA kekANa, sAcA pavanavegI jAMNa. 31 baiThata Apa mila darabAra, milate loka tahAM hajjAra, kAlIkoTa haiM vIrAMNa, dekheM arI chaMDe prAMNa. 32 varaNeM bAga vara vADIka, nIkI sohatI jhADIka, bAhira deva devI thAMna jAMnoM saharake unamAna. 33 tiNa seMhareM sobhata bhalo kilo manAM krama meTa, upAsaro aba sunana bhrama, zramaNa sAdhU jina bheTa. 1 ubheM cakhAMla khacakita haiva, jAlI gokha sudhAma, te rasanA pAvana bhaNI, kahuM nAma abhirAma. 2 // atha chaMda jAta motIdAma // upAzrayavarNanam // banyo ati suMdara devavimAMna, payodhara parIva susIma pichAMna, thuDI tasa nIma patAla sujattha, ghaDyo gajadhAra vidhAta 48 suhattha. 1 kinAM sura-thAMna haryo "jakamaMdha, kinAM grahadhAMma liyo bhujabaMdha, kinAM alakAnnapano grahakosa, lakhyo isaDo bhala Alaya josa. 2 vadai pRthavI jasa polIyo nAMma, phabai nnakha (va?) khaMDa supoli bhirAma, udota apAra achai bhramasAla, ubheM paTa dekha ghaNo suvizAla. 3 tihAM muni baiThaNa thAMna sukhada, jharokha gavAkSa baneM 5 hadohada, vaDA jasavaMta raheja mahAM (haMta, sabai zrutabodha abhyAsa karata. 4 vasai yakharAja liyAM nija sAja, kharo arikhaMDa tapAgacharAja, jihAM gaNadhIsa tapeM gachaIsa, virAjata bhAMnuM samo nisadIsa. 5
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 131 132 anusandhAna-65 ubhe kara joDa karata AvAja, aho! gacharAja suNo mAhArAja, rahe saba sAha sadA kara joDa, vardai kavateha taNA jasa koDa. 6 // atha guruvarNanam // dUhA : tiNa thAnika sohata sireM, sudharma jaMbu gaNadhAra, paTTaparaMpara anukrameM, ratnAkara guNadhAra. 1 deva prabhu rayaNAyaru, khimA-dayAbhaMDAra, dharmamUtti dharaNItale, dharmasUri gaNadhAra. 2 tAsa paTTa pUrvAcaleM, udayo jema diNeMda, adhika teja vacane sarasa, sohai vijayajineMdra. 3 puNyapratApI prabala cha, jasa guNa adhika vilAsa, paTTaNa seMhare sohatA, vAMNI adhika rasAla. 4 teha taNA guNa varNavU, mujha matine aNusAra, jIva adhika jo varNavaI, to hI na pAvai pAra. 5 aSTottara guNa varNavU, saMkhyA kahuM suNAya, zrotAjana savi sAMbhalo, dina dina dolati thAya. 6 // atha gacchAdhirAjavarNanam // // uMbarIyoneM gAjai ho bhaTiyAMNI rAMNI vaDa cUvai - e dezI // sakala sUrIzvararAyA ho, mana bhAyA sAhiba mAharAM, praNamyAM pAtika jAya, dekhyAM darasaNa nijareM ho, pAmeM paramANaMda jyuM, dina dina ati sukha thAya. 1 sakala..... ekavidha puNya prabhAveM ho, duvidha dharma bhAkhai sadA, tIna guptanA jAMNa, cyAra kaSAyanA jIpaka ho, tima paMca sumatidhArI sadA, SaTa bhASA savi jANa. 2 naya sAtenA cAhI ho, madacUraka aSTa mahIdharA, navatattvabhASaka sari, dasavidhi dharma prakAsaka ho, aMga igyAra bhAkho mudA, bAra upAMga bharapUri. 3 kAThIyA teranA jIpaka ho, cauda vidyAnA sAyaru, panare karamAdAna, teha taNA upadesI ho, sola kalA tima caMda jyu, opo adhikA rAMNa. 4 satare bhede saMjama ho, pAlaka atiheM premasaM. sIla sahassa aSTAMdasa jAMNa. uguNIseM adhyayane ho, jJAtAsUtra vakhAMNatA, vIsa samAdhinA ThANa. 5 ekavIsa bhedeM sabale ho, sAdhu taNA bhAkhyA jike, teha taNo upadesa, parisaha bAvIsa jIpaka ho, cita co(tre)vIsasugaDAMganA, ajjhayaNA kaho Isa. 6 cauvIsI nita vaMdo ho, bhAvo pacavIsa bhAvanA, chavvIsa dasAkappa jAMNa, guNa sattAvIsa bhAkhyA ho, sAdhu taNA kahyA jinajI, tehanA tume cho jAMNa. 7 prabhu tuma hI e jANo ho, aThavIsa AcAra kalpanA, uguNatIsa pApazruta Isa, tIseM bhedeM mohanI ho, cotho aMga kahI kharI, bhASaka ho jagadIsa. 8 siddha taNA ikatIsa ho, guNa bhAkhyA chai Agamai, bhASaka ho munirAja, battIsa jogasaMgraha ho, dhAraka cho prabhujI tume, pAlaka cho gururAja. 9 gurunI sAkhai bhAkhI ho, tetrIseM AsAtanA, tehanA prarUpaka Isa, atisaya chai zrIjinanA ho, cotrIsai karI sohatA, vANI gaNa paitrIsa. 10 chatrIsa adhyayananA ho, uttarAdhyayane bhAkhIyA, teha taNA tumeM jAMNa, gaNadhara seMtrIsa bhAkhyA ho, kuMthunAtha jina taNA, bhAkhyo zrIjinabhANa. 11 pArzvanAthajI jAMNo ho, sahasa aDatrIse AryakA, utkRSTI guNakhAMNa, ehavA zrIneminAtheM ho, ohInAMNa prarUpIyA, uguNacAlIsaseM muni jAMNa. 12 bAvIsamA zrIjinanI ho, sahasa cAlIse sAdhavI, tehanA jAMNa cho deva, ikavIsamA nami jinanI ho, ikatAlIsa sahaseM sAdhavI, bhAkhI chai jinadeva. 13 vIra jiNesara pAlI ho, dIkSA locanayuga(42) sahI, varSa mAsa SaTa jAMNa, tehanA tume upadesI ho, valI puNya-pApavipAkanA, adhyayana trayAlIsa jANa. 14 jinarAja taNA guNa gAtA ho, sukha-sAtA sevakaneM sadA, pahalI DhAla rasAla, paMDita vinayaneM sIsai ho, kavarai pabhaNI mudA, nita nita maMgalamAla, 15 dUhA : dakSiNadisi dharaNeMdranA, lAkha cammAlIsa dhAma, tehanA the suvizeSathI, bhASaka jagaguru svAmi. 1 lAkha joyaNa paitAla chai, cyAra bhedanA jAMNa, sura nara tiraya nirvANanA, tehanA prabhu cho jAMNa. 2 brAhmI lipI mAMhai kahyA, chayAlIsa akSara saMkha, R R la la e ai. SaTa akSara nahI saMkha. 3
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 133 134 anusandhAna-65 AsADhI pUnima dine, karka saMkrAMtaneM mAMNa, saitAlIsa lakSa yojana adhikA, ravigata sara te jANa. 4 dharmanAtha arihaMtanA, gaNadhara aDatAlIsa, teha taNA upadesIyA, gachadhuraMdhara Isa. 5 tereMdrIno AUkho, ahorati guNapaMcAsa, teha taNA jAMNaka prabhu, suNavA gurumukha Asa. 6 munisuvratasvAmI taNI, sAdhvI saMkhyA jAMNa, sahasa paMcAsa jagaguru kahai, samuvayAMga pramANa. 7 // DhAla - dUjI // deva taNI Rddhi bhogavI - e dezI // camara asuranI suhama sabhAnA, ekAvana sata thaMbhA, tima valI baliMdanI, ekAvana saya thaMbhA re. 1 sUripati bhAkhai guruupadesa, sura nara asura vidyAdhara surapati, vAMchai vAMNI suviseza re [e AMkaNI] mohanI karmanA nAma kahyA chai, bAvanna saMkhyA jAMNa, teha taNA upadesI cho prabhu, kumati miTAvaNa bhAMNa re. 2 sUripati..... vepanna RSi zrIvIranA, pohatA anuttaravimAne, saMvara pariyA mahA tapasvI, tehanA cho anumAna re. 3 sUripati..... avasarpiNI utsarpiNI kAleM, caupanna puruSaratanna, teho taNI utpatti thAI, jAMNaka cho suvidinna re. 4 sUripati..... mallinAtha arihaMtano Ayu, sahasa paMcAvana varasa, pUraNa bhogavI sivapada pohatA, jANaka cho guru sarasa re. 5 sUripati..... jaMbUdvIpamAhai zazi doya parikara, uDagana chappana jAMNa, jaMbudvIpapannattImAMhai, teha taNo parimANa re. 6 sUripati..... mallinAthanA manapajavanAMNI, sattAvana saya mAMna, teha taNA upadesI sAhiba, parama-guNAgara jAMNa re. 7 sUripati..... paDhama doya tisu paMcama puDhavI, milIyA nirayAvAsA, lAkha aThAvana sagalA milIyA, jAMNaka cho guru bhAsA re. 8 sUripati..... mallinAthanA ohInAMNI, guNasaThisayano mAMna, vividha prakAreM teha prarUpaka, adhika dIpa gurugyAMna re. 9 sUripati..... vimalanAthano dehapramANa, sATha dhanuSa uMca jAMNa, teha taNA ArAdhaka svAmI, nirupama niramala nAMNa re. 10 sUripati..... kanakAcalanuM peMhale kAMDai, joyaNa sahasa igasaThi, uMca paNe te adhiko jAMNo, bhASaka zrIgurU iTha re. 11 sUripati..... bAsaThi vimAna pahile pratareM, saMkhyAno parimANa, teha taNA jAMNaka cho gurujI, dina dina thAo kalyANa re. 12 sUripati.... RSabhanAthaneM tresaTha pUrva lakSau, mAhArAjya padanI pAMmI, kumarapaNuM piNa sahita e jANo, bhASaka gurU sira nAmI re. 13 sUripati.... camareMdrane sAmAnika devatA, causaThisahasa sUrA, teha taNA bhinna bheda vakhAMNo, girA-guNeM karI pUrA re. 14 sUripati..... jaMbUdvIpamAhe adhikA sohai, ravimaMDaNa paisaThi, jAMNaka cho tume gururAyA, pabhaNe vinaya bola utkRSTo (ukkiTTi re. 15 sUripati..... dUhA : manuSyakSetra mAMhi adhikA, caMda sUra bhAsaMta, chAsaThi saMkhyAI sahita, bhASaka zrIguru saMta. 1 zuddha samakita je huvai, satasaThi guNa karI pUra, deva calAyo navi cale, upadesI bharapUra. 2 pachima pUraba dhAtakI, aDasaThi vijaya vakhAMNa, utkRSTA jinavara tihAM, aDasaThi saMkhyA jANa. 3 mohanI karma varjI karI, karma prakRti nita sAta, ugaNottari saMkhyayA kahI, bhavavAraka guru trAta. 4 karma mohanI adhikatara, sIttara koDAkoDi, sAgara saMkhyA jAMNIyai, na kareM ehanI hoDi. 5 ajitanAtha arihaMtanI, ekottari pUrva lAkha, gRhasthavAsa vasI karI, samavAyAMge sAkha. 6 kalA bahottari puruSanI, tAsa taNA bhaMDAra, bhAkho cho bhavijana bhaNI, sAstra taNe aNusAra. 7
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 135 136 anusandhAna-65 // DhAla - tIjI // sahelI he AMbo morIyo - e dezI // bIju baladeva vijaya te, pAlI Ayu ho tihottari lakha varSa kai, siddha thayA sivapada lahI, valI Avasye ke ho matibheda chai varSa kai. 1 sUrIzvara ima te upadisai, bhavijananeM ho bhAkhai chai bheda kai, zrotA zravaNa deI suNe, suNavAnI ho manamAMhi umeda kai.2 sUrIzvara..... vIranA bIjA gaNadharu, agnibhUti ho cohottari vAsa ke, Ayu pAlIne siddha thayA, ima jaMpai ho guru vANI ullAsa kai. 3 sUrIzvara..... navamA suvidhi jiNesaru, kevali tehanA ho saya paMcyattari jAMNa ke, mugatamahilamai jai vasyA, prabhu pAkhai ho bhaviyaNaneM vAMNa kai. 4 sUrIzvara...... bhavanapati vidyuta taNA, dakSiNa uttara ho milinai thayA dhAma ke, lAkha chahottari savi kahyA, guru bhAkhai ho nizcayathI nAma kai.5 sUrIzvara..... gaddatoya tusiyA devatA, parivArai ho tehano chai atIva kai, varasa satottari AUkho, sivaramaNI ullAsa kai. 6 sUrIzvara...... vIrano AThamo gaNadharu, akaMpita ho abhidhAMna , jAsa ke, aThottara varasano AUkho, sivaramaNI ho pohatA chai vAsa kai. 7 sUrIzvara...... rayaNaprabhA puDhavI taNo, dhocara mAMha(?) ho uguNyAsI jeha kai, joyaNa sahasa milyAM valI, abAdhA ho vica aMtaru eha kai. 8 sUrIzvara...... tIrthakara igyAramo, asI dhanuSano ho uMco dehamAna ke, pahilo tRpRSTa vAsudevano, dehamAna ho ikyAsIno mAMna kai. 9 sUrIzvara...... manapajjavanAMNI tetalA, guru jaMpai ho bhaviyaNaneM vilAsa kai, zrIgurunA caraNa grahayA thakAM, subha gatimA ho maMkai bhavi tAsa kai. 10 sUrIzvara....... devAnaMdAnI kUkhamai, rahyA vIrajI ho saMkhyA byAMsI jAMNa ke, ahoratto tihAM atikramI, kUkhai pohatA ho trisalAne ThANa kai. 11 sUrIzvara...... tryAsI divaseM jai vasyA, siddhAratha ho gharaNIneM ullAsa ke, garbhasaMhAra sameM bhayo, bhavijananeM ho guru bhedaprakAsa kai. 12 sUrIzvara...... lakha caurAsI jina kahI, jIvAyonI ho puDhavI Adi jAMNa ke, manuSya paryaMte savi milI, guru jAMNa ke ho saMkhyAnA pramANa kai. 13 sUrIzvara...... AcArAMgasUtra cUlikA, tiNa sahita ho uddesaNakAla ke, pacyAsI udesA bhAkhIyA, zrIprabhujI ho bhavi jananeM vilAsa kai. 14 sUrIzvara...... suvidhinAtha arihaMtaneM, gaNadharano ho chyAsIya mAna ke, guNavicAra kahyA sahI, vinayavijayaneM ho nita prata sukha jAMNa kai. 15 dUhA : jJAnAvaraNa aMtarAyanI, duvidhi karma meM TAla, SaTa karma uttara kahI, sattyAsI saMbhAla. 1 caMdrataNA parivArameM, aThyAsI graha jAMNa, nAMma kahyA siddhAMtameM, prabhu te adhika vakhAMNa. 2 zAMtinAtha zrIjinataNI, sahasa navyAsI jAMNa, ekauMNI navasai adhika, prabhu jAMNe parimANa. 3 dehamAna zItala taNo, neU dhanuSa saviseSa, ajitanAtha arihaMtanA, gaNadhara neu aseSa. 4 kuMthunAtha bhagavaMtaneM, ohInAMNI paramANa, ekAj saya munivarA, nItikhevanA jAMNa. 5 gaNadhara gotama adhikatara, labdhi taNo bhaMDAra, bANu varSa Ayu bhogavI, pohatA mokSa-duvAra, 6 zAMtinAtha arihaMtanA, tryAj saya munirAya, cauda pUrvadhArI thayA, bhAkhai guru guNarAya. 7 DhAla - cauthI / nadIya jamunAMkai tIra, uDai doya paMkhIyA - e dezI // ajitanAtha arihaMtane, ohInAMNI saMpadA, corANuM saya munirAja stavyA sukha saMpadA; vIra jiNaMdanA sIsa te moryaputra jANIyai, varSa paMcANu Ayu bhAkhyo sUtra AMNIi. 1 vAukumAranA lAkha chinnu ghara savi kahayA, dakSiNa-uttara zreNi-bhavana sAsvata rahyA; teha taNA upadezakai dAtA zrIguru, zrIjineMdrajI gururAyaneM namaskRtya huM karUM. 2
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 ikavIsamA naminAthaneM vAreM dasamo thayo, hariSeNa cakravarti sattANuM saya pada jayo, revatI nakSatra Adi yeSTA te tima guNI, tArA saMkhyA jANa aThANuM ima bhaNI. 3 meru parvata bhUma joyaNa ninANuM acha, UMco adhiko sahasa saMkhyA sAstramai acha, tArA saMkhyA ema nakSatre satabhikhA, teha taNo parimANa bhAkhai guru jina sArikhA. 4 bIje devalokai bhUmi e adhikI doya sai, teha taNo parimANa bhAkheM gurujI tisai, jaMbUdvIpa doya adhika doyasai sahI, tIrtha taNo parimANa kahayo kSetrathI lahI. 5 prakRta kahI abhidhAMnanI adhika tIna ikasate, karmagraMthameM eha saMkhyA chai sahI mateM, cyAre disinA cyAra vimAna anuttareM, bhAkhai chai guru bheda siddhAMtane anusareM. 6 sahasrAre suralokanI saMkhyA sahi manai, paMca adhikane ekaso sAstramaiM subhamatai, bolai guru mukhabola bhavika zruta sAMbhaleM, bhinna bhinna kari bheda kahai jyuM Apalai. 7 chaTho satyapravAda nAMmai pUrava kayo, teha taNo parimANa ekakoDi rasa(6)pada layo, majjhama graiveka caitya saMkhyA kiNa para kahI, adhika saptane ekaso sAkhathI lahI. 8 sUrIzvara jaineMdra sadA ahinisi japai, sUrimaMta mAhAmaMtra japyA savi kArama khapai], aSTottara japamAlakai maNIya siddha karI, pAmai te gururAja aSTa siddhaneM ima varI. 9 sohama-jaMbU-pATa parama-dIpAvatA, sujasa taNA guNakhAMNa adhika mana bhAvatA, pUrava puNya pramANa pAyo chai paTakaru, zrItapagachano sirarUpakai mAnuM rati samavaru. 10 aSTottara guNa ema ke gurunA meM kahyA, stavatA maMgalamAla sadA mana gahagahyA, guNaratnAkara mAla vinayavijaya kahI, cothI DhAla rasAla ke naveM nidhi sukha lahI. 11 zloka : asiti(ta)girisama(ma) syaat0|| 1 avara tiNa desai pura ghaNAM, piNa sahu jaga-prasiddha, pATaNa saihara dIpa sadA, iMdrapurI sama riddha. 1 pavitrakaraNa paMcama arai, jaMgama suguru-jihAMja, zrIvijayajineMdrasUrIzvara, jihAM vicareM munirAja, 2 // atha DhAla // caMda kahai rANI suNo hai kai sAjana, TiNa rita mehakai... valI caMdanI he - e dezI // saMdara marati sohatI re sAjana, dIThAM Avai dAya ke tana mana raMgasyu e, vaMdo zrIvijayajineMdrasUriMda kai, tana-mana raMgasyuM e [e AMkaNI] 1 catura namo gurucaMdramA e sAjana, nita nita caDhateM nUra [kai] tana-mana raMgasyu e cha dasa kalAe sohato e sAjana, caDhyo puNyaaMkUra kai tana-mana raMgasyuM e.2 kumatitimira dUrai karai e sAjana, pUrai samIhita Asa kai tana-mana raMgasyuM e, tArA jima anya tIrathI e sAjana, adhika na tAsa ujAsa kai tana. 3 jinazAsanasamudra ullasai e sAjana, sumatirayaNI sukhakAra kai tana-mana raMgasyuM e, harakhita zrAvaka zrAvikA e sAjana, kumuda aneM kAsAra kai tana-mana raMgasyuM e. 4 amRtapUrai jharai desanA e sAjana, saMyamaoSadhi sukha eha kai tana-mana raMgasyuM e, AnaMdita disa disa thai e sAjana, kumativiyogaNIdukha kai tana-mana raMgasyuM e.5 nitya udaya jANIyai e sAjana, rAhu taNai vasi nAMhi kai tana-mana raMgasyuM e, jaladhara piNa nahI olavai e sAjana, kalaMka nahI iNa mAMhi kai tana-mana raMgasyuM e.6
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 zItala manazAtAkalaM e sAjana, ujvala vimala abhaMga kai tana-mana raMgasyuM e, gurumukha sasihara opamA e sAjana, rAjai avihaDa raMga kai tana-mana raMgasyuM e.7 caMdavadana gurujI taNo e sAjana, dITho ati sukhakAra kai tana-mana raMgasyuM e, vaMchitapUraNa jaga jayo e sAjana, suMdara ati zrIkAra kai tana-mana raMgasyuM e.8 gachanAyaka guru gachapati e sAjana, gacchAdhipa gaccheza ke tana-mana raMgasyuM e. gacchadivAkara gaNadharu e sAjana, gaNarAjAna gaNeza kai tana-mana raMgasyuM e. 9 guNa anaMta gurujI taNA e sAjana, mukha kahi na sakai koi kai tana-mana raMgasyuM e, Apa mukheM jo bhAratI sAjana, jo kahai to dhana hoi kai tana-mana raMgasyuM e. 10 zrIvijayadharmasUrIdano e sAjana, paTadhArI suprasiddha ke tana-mana raMgasyuM e, zrIvijayajineMdrasUrIzvarU e sAjana, namatAM huvai nava nidhi kai tana-mana raMgasyuM e. 11 tapagachamAM meDhI samo, gacchadIpAvaNahAra, zrIvijaijineMdrasUrIsaru, suvihitamunIzRMgAra. 1 bhAgyavaMta mahimAnilo, sobhAgI siradAra, paraupagArI paragaDo, mahimAmeru apAra, 2 zrIzrIzrIzrI ati ghaNI, ekaso ATha dharAn, zrIvijayajineMdrasUrIsaru, saparivAracaraNAn. 3 zrIzrIzrI 108 zrIzrIvijayajineMdrasUrIzvarajI caraNAn caraNakamalAn / // atha marudharavarNanam // sArada pAya praNamI karI, gaNapati lAguM pAya, sahara meDato sohato, dekhyAM Avai dAya. 1 Iti bhIti lAbhai nahI, na paDai durita dukAla, sukhIyA loka vasai ghaNA, tihAM nahI koi jaMjAla. 2 sakala desadesAM sirai, marudharamaMDala sAra, tehamAM nagara virAjato, alakApurI avatAra. 3 dhara caMgI ciha disi harI, zItala nIrapravAha, disi cyAruM hI dekhatAM, nayara meDato vAha. 4 ravi zazi kiraNa jihAM dharai, Avai devavimAna, ghaDI yaka vAso te karai, dekhI ehavo suna, 5 nagara tihAM desai ghaNA, eka ekathI sAra, sarava nagara siraseharo, medanIpura zrIkAra. 6 mArivADa desAM sirai, sahu desAM siramoDa, chAvA nara tihAM nIpajai, amalI mAMNa aroDa. 7 tiNa desai desAdhipati, mAnasiMha narapAla, vairI jana *pAdhara kIyA, le karameM karavAla. 8 sUravIra khatrI sireM, khyAga tyAga nIkalaMka, supratApa mojA-samudra, nyAyavaMta nissaMka, 9 rAja karai tihAM rAjavI, mAnasiMha mahArAja, tehanA tejabale karI, zatrU gayA sahu bhAja, 10 rAThoDAM siraseharo, ratipati kareM rUpa, SaTa darasaNa pAlai kharo, bhalA namADyA bhUpa, 11 tiNa rAjA rA nAmathI, bhAgai arI aseSa, jaMga na joDai 5 sAmuho, nayaNAM nirakha viseSa. 12 narapati cAho cihuM yugai, dharama nIta narapAla, sIma samaMdA laga karI, aribhaMjaNa macharAla. 13 varaNa veza iNa desano, suNiyai zrIgururAya, tIna pahora nRpa mAnanI, taruNa sIma saMdhAya. 14 cAMpA kuMpA meDatyA, jodhA udA jAMNa, cAMdA bhoma 5 gharAsiyA, thaMbhai tAya vakhAMNa, 15 // atha matsuddIvarNanam // sAMma kAma siMghavI sajhai, sarasa bhaMDArI sodha, 55moDakhAMpa muhaNota hai, judha sama muMhatA jodha. 16 khAMpa cyAru budhavAMna e, sabhA mAMna siNagAra, ulaTai dagala ariyAM taNA, so levai turata utAra. 17 // atha rAjavarNanam // troTaka chanda prathavIyapatI tapa-teja tapai, arIyAM asIdhArasu hota "daphai, vijamAla takhattasu opa diyAM, gumAMna taNo suta phoja lIyAM. 1
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 141 142 anusandhAna-65 patrapamAMna mahAM tava vaMdanakuM, mana ujjala pApa nikaMdanakuM, gaDadhauma nagArana dhuMsa dIyai, ghanarAja taNI para opa liya. 2 gajarAjaghaTA vaNa "ghanna taNI, taDadAha bhalakkata sela 2 aNI, gagaDadhauM nisANa sughoSa vajai, gaDaDATa payodhara nANa gajeM. 3 "bugapaMta suseta patAka vaha, mila daMpati cAtraka citta cahai, . suraNAi vagai sura kokila hai, asavAra samIra anopama hai. 4 nara mora jhiMgora vadai mukhatai, pratapo ghananAtha sadA sukhatai, iNa bhAMta anopama krAMta liyAM, varapai karadAMna AvAja kiyA. 5 // atha seharavarNanamAha / / sAradamAtA samara huM, gurake lAgu pAya, medanIpurakaM varaNavU, dIjai ukta vatAya. 1 jinavaravANI sohatI, dayA-jIva bahujAMna, dAMna sIla tapa bhAvanA, ete dharma pramANa. 2 mAravADa sukhadhAma hai, sirai vicAlaiM sehara, bahu miMdara racanA bahu, rahata jaina kI mehara. 3 mehara karI saba jIvapai, jaina dharma pragaTAya, jinavara covIsuM sabai, vasai seharakai mAhi. 4 kavijanasuM kara joDakai, yathAbuddhi anusAra, gajala meDatA saiharakI, suNo sakala nara nAri. 5 // gajala cAla // meDatA sahara hai abhirAMma, rasanA varaNavai jasa dhAMma, nagarI laMkathI chiva jora, jaisA sahara navi koi ora. 1 pahilA varanavU bAjAra, sagalA seTha sAhukAra, haddohadda hai haTazreNa, Ubhe loka sodA leNa. 2 mulamula sAvaTu malatAMna, sodA grahai tAnotAMna. mukhamala dekha maimUdIk, naiNAM hota cakacUMdIka. 3 varanuM nagInAkI nokha", sunatAM hota hai mana jokha, rejAvAsatA jaratAsa, selA DoriyA phira khAsa. 4 jinavara deharo phira jAMna, 'kaTalo nAma hI vAkhAMna, hovai paMca" eko ThAMma, sArai saba] koIko kAma. 5 sonI ghaDai cAMdI hema, mAMhai khoTa ghAlaNa nema, sunavara jAliyAM aru gokha, cohaTai vIca suMdara coka, 6 kapaDo vikata hai bhArIka, cAho cIja lo sArIka, sakharA sohate sarApha, damaDA parakhate dila syApha. 7 AnA AThasokai lAra, eto vyAjako vistAra, karaDA kaMdoyAkA kAma, so to karai "dUNe dAMma. 8 ghevara lADavAke Dhera, varaNuM paMca varaNA "phera, mAlaNa sAga hI deveMka, damaDA turata hI leveMka. 9 chAbAM phUlamAlA hAtha, bhamaTA lUMba te tiNa sAtha, maMDI mAMhai Avai'nAja, jAvai sa[ba]ko levaNa kAja. 10 gahu~ bAjarIya..... ra, muMga aru moThakA aNapAra, gADA UMTa bhara bhara AMNa, vecyAM bharai "hAsalaDANa. 11 maNihArA baisate pAka, DabI kaMThIyAM rAkhaika, ANU pasAryAkI hATa, jinakai auSadhyAMkA thATa. 12 miMdara bAlajIko jAMna, darasana karata sakala jihAMna, miMdara "mAjanI anUpa, nirakhe caturabhuja brajabhUpa. 13 kahiyai "cAMtaro dhara neha, taskara kaba[ja] karate teha, UMcI bota hai maijIda, karatI gagana saihatI jIta. 14 nIcai nako koThAra, caUdisi hATakA vistAra, tinake nikaTa sAyaraDAMNa, hAsala bharata hai bahumAna. 15 ANU nAthakA hai thAna, tAkuM namata naravara AMna, baiThe pAna taMborIk, bharIyAM khUba caMgerIk. 16 tinake pAsa ati sohaika, deharA AdakA mohaika, UMco deharo asamAna, pavve hema-meru jAMna. 17 suMdara kalasa dhajAdaMDa, ehavI chiba nahIM brahamaMDa, cAtura loka hai ati cUMpa, karate AratI anUpa. 18
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 143 144 anusandhAna-65 kumatI choDakai nija matta, karate darasa hote ratta, mithyAmatake hai jAn, tinakuM karata hai herAn. 19 bheTyAM Talata hai vikhavAda, vAjai saMkha ghaMTAnAda, jIjhA jhAlarAM jhaNakAra, dhapa-mapa mAdalA dhuMkAra. 20 dasa eka jainake prAsAda, karate gagana setI vAda, ganapata sohate hai Thora, sAhamI rAjakI hai pora. 21 mAMhai gokha jAlI mahala, tAmai subhaTa karate sahela, aMbA nAgaNecA thAMna, tAko bhUpa rAkhai mAna. 22 baiThe sakala odAdAra, jhUThai sAca kADhe tAra, hAkama hukama hai sirajora, tAko paraganAMmai tora. 23 Agai deharo jasa dhAMma, muradhara koTa navameM nAma, mAhai cyAra bhujavAraik, so to prAMnako pyAraik. 24 tAkai dvArapai ghaDiyAla, nobata bajata hai cosAla, varaNa ATha dasa Avaik, pUjA bhaktasu bhAvaik. 25 cutarabhuja sa~rakai richapAla, meTai bhrama mAyAjAla, sevaga dhyAvate dhara cUMpa, karate AratI anUMpa. 26 jhaNaNaNa jhAlaraM jhaNakAra, TaNaNaNa TokarI TaNaTaMkAra, maMDapa sabhA mana bhAvek, guna jyA harIke gAvek. 27 ANU mocIyAMko vAsa, daragA pIrakI hai khAsa, paTavA taNI hATAM jora, tinakai jora na Avai ora. 28 resama kiramacIkA Dhera, varaNe paMca varaNA phera, paTavA povatA hai pATa, jyAM AbhUSaNA hai thATa, 29 "dAMtI "kaMsar2yA Agaik, disAvarapITha 1 ata lAgaika, vAkai pAsa hai raMgareja, raMgata khUba lyAvai teja, 30 AgU lakhArA bhArIka, mUMThyA pairatI nArIk, Agai ThaMThArAkI hATa, kAMsI vAsaNAkA thATa. 31 sivako deharo bhArIka, seve sahu nara-nArIk, sAgaradeva bharIyo nIra, miMdara doya unakI tIra. 32 Agai dUdhasAgara Dola, tAke pAsa hai doya pola, maijat pIrakI chAjek, Agai ragatamala gAjaik. 33 AgU beThavAko bAga, tiNamai rUkha bahotase sAga, mAhai rAjakA hai maila, tiNakuM dekhaNIkI saila. 34 pAsa hIrakA pagalyAk, akabarasAha pratabodhyAk, pUjA bhaktasUM bhAvaika, sahu nara-nArIyAM Avaik. 35 melo maMData hai bhArIk, dasamI posa dina sArIk, sAgaraDAM golAi jAna, lakSmI mAta ko tIhAM thAna. 36 karate pUja sakalaMumera, caDhate phUla caMdana nIra, AgU navasara bhArIk, sobhA karata nara nArIk. 37 sAcI varavAsaNakI rAya, tinake sakala namate pAya, kuMDala jabara he dariyAva, tinakuM dekhaNaiko cAva. 38 tAmeM jugata hai sArIk, nipajeM jarAyata bhArIk, mAlakoTa hai anusAra, cahuM disa bhurajako visatAra. 39 mAhai pIrako makAna, tinakI karai jArata AMna, jyAM hai rUMkhakI jhaMgIka ", paMkhI raita hai saMgIka". 40 tinake vIca vADI pAsa, saba jana Avate ullAsa, bhAvai bhAvanA bhArIk, pUjA karata nara nArIk. 41 tapagachagachapatI sohek, dharamasUra i[ma] mana mohaika, tiNakai chittarIkai pAsa, pagalyA AdakA hai Asa. 42 mAMhai vIrako hai thAna, caDhate phUla pAtI pAna, paracA pUrahai tatakAla, meTai bhrama mAyAjAla. 43 aso vIra sAco jora, tapagachamAMya unako tora, sAMmI sirai sojhata pola, uMcI 10 sugaTI hai Dola01. 44 bhairava sairaDIyo bhayabhaMga, caDate tela-panA02 aMga, chatarImAMya chAjai chela, karai bAga vADyA saila. 45 loDopAsaro Agaik, mAMhai vaMdana zrIrAjaika, sAmo deharo chAnaik, tinamai Adi jina chAjaik. 46
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 146 anusandhAna-65 tapagachateja-prabala pratApa, poSadasAla dI thApa, vaDopAsaro bhArIka, unakI chiba hai nyArIk. 47 jAlI gokha suMdara coka, baiThe karai sAdhU jokha, sAco mANabhadravIra, bheTyAM jAyai dukha sahu pIra. 48 sAhU rahata bArai mAsa, sAjhai joga tapa upavAsa, sAstra siddhAMtako abhyAsa, karate joga kero nyAsa. 49 vacate sUtra sArtha siddhAMta, zravaNyAM miTai manakI bhrAMta, zrAvaka zrAvikA bhAvik, guna gurudevake gAvaik. 50 // iti zrImeDatArI gajala zreyAM bhavatu // atha bhAsa likhyate // // jhiramira varaseM meha ho lAlA, parasAlai pANI paDeM mhArA lAla - e dezI // zrIzrIjI pAsai cha teha ho lAlA, gItArathagaNa guNa bahu mhArA lAla, nAma praNAmeM(mANe) jeha ho lAlA, vivarIne have te kahu mhArA lAla, 1 mANikyavijaya mAMNika ho lAlA, phataivijaya manoharu mhArAM lAla, dolatavijaya dIpatA ho lAlA, jItavijaya suhaMkaru mhArI lAla. 2 khimAvijaya khimAvaMta ho lAlA, hIravijaya hIro bhalo mhArI lAla, premavijaya guNageha ho lAlA, lakSmIvijaya lakSmInIlo mhArAM lAla. 3 sAdhu guNanA geha ho lAlA, ityAdi muni mai kahyA mhArAM lAla, avara huvai muni jeha ho lAlA, sAhibA pAsai je rahyA mhArAM lAla. 4 vaMdanA saMgha taNIha ho lAlA, trividha trividha karI vInavU mhArA lAla, hiva sahu suNo atra mahaMta ho lAlA, nAma likheM huvai jehavU mhArA lAla. 5 hemavijaya guNageha ho lAlA, kesaravijaya kalAnilo mhArA lAla, kasaturavijaya ucharaMga ho lAlA, mANikyavijaya mahimAnilo mhArA lAla. 6 kavaravijaya guNadhAMma ho lAlA, udayavijaya manoharu mhArA lAla, jInavijaya guNavaMta ho lAlA, sureMdravijaya sohaMkaru mhArA lAla. 7 kIratavija kIrtavaMta ho lAlA, caMdasarI te vInavai mhArA lAla, vaMdanA kareM nitameva ho lAlA, sarva sAdhunI mAnavai mhArA lAla. 8 sAdhu ne zrIsiMgha ho lAlA, vaMdaNA amAharI avadhArajyo mhArA lAla, ihAMnA siMgha taNoha ho lAlA, tihAMnA siMghaneM juhArajyo mhArA lAla. 9 jaMgama thAvara tIrtha ho lAlA, vaMdaNA hoya hajAra jyo mhArA lAla, nAma leI karo yAtra ho lAlA, valatA patra dirAvajyo mhArA lAla. 10 saMvata aDhAra ikyAsi (1881) ho lAlA, mIgasara sudi saptamI vara mhArA lAla, zrIjI bhaNI lekha likhyoha ho lAlA, kasturavIjai vInatI karai mhArA lAla. 11 dUhA : trividha trividha karI vaMdanA, avadhAro guNageha, kavaravijaya kara joDa ke, likhyo lekha dhari neha. 1 // iti zrIguru gacchAdhirAjasvAdhyAyaH // zreyo maMgalo bhavatu // zrIH // zrIH / / // zrI paramesarajI sata chai jI // zrIpATaNanagara subha sathAne sakala subha opamA lAyaka, aneka opamA virAjamAna, kalakAlazrIgautamAavatAra, sarasutIkaMThaAbharaNa.... puja, sakalagachasIromaNI, sakalabhaTArakapuraMdra bhaTArakajI zrIzrIzrIzrIzrIzrI 109 zrIzrIvijaijinaMdasurIsurajI sapravArA vraNAMna" caNakavalAya zrImeDatAnagarathI sadA sevaga, AgyAkArI, hukamI, pATabhagata zrIsIMgha saMmasata lIkhAvatu trIkAla vaMdaNA dIna pratai vAra 108 vAra avadhArasIjI / aThArA samAcAra zrIpujajI rI krIpA karanai bhalA chai jI / zrIpujajIrA sadA saravadA Arogya cAhIjaijI / zrIpujajI rai AhAra pANI gaMgAjala ArogaNarA ghaNA jatana karAvasIjI / jatana to zrImANabhadrajI karai chai pINa sevagane o lIkhaNo cAhIjaijI / zrIpujajI moTA chojI, zrIgaNadharajI rI gAdI virAjIyA cho su zrIpujajI rA guNano pAra nhiijii| meDatA rA sIMgha uparai sadA krIpA bhAva rAkhai chai jINasu vaseSa rakhAvasIjI / saMgha vInatI ro cItra lekha melIyo che su sabhAsumadhe vaMcAvasI nai krIpA karane sIMghane vNdaavsiijii| sIghane bheTaNa rI ghaNI ja UtakaMThA lAga rahI hai su zrIphalodhI pArasanAthajIrI jAtrA sATu padhArasInai sIMghanai pAvana karAvasIjI ghaNI araja..... lakhIjI / paTo melIyo su sabA samukhe vecAyo che tai pujajI rI AgyA akhaMDa palai chai jI / meDatai comAsai zrIjI rI agyAsu punAsa zrIhemavIjaijI, kesaravajaijI, kIsaturavIjaijI, kavaravIjaijI rahA / sIMghanai ghaNA rajAbaMdha rAkhIyA chai nai zrIpajusaNA parabanI vIgata paNe pujA, prabhAvanA, vakhAMNa, pachakANa, posA, "paDakuNA tathA cetrapAla ghaNA ADaMbarasu nIsarI ch| "chamacharI rA pAraNA khIvasarA amaracaMda sIrIcaMda Thoramalare ghere sIrA "puDI
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 147 148 anusandhAna-65 ro huvo cha / zrIsIgha ro "cAMgo udota chai| pATIpe vokhAMna UtarAdhenajI vacIje che ne ....... zrIsaMtanAtha caritra vace cha / saijhAya zrIgInAtAjI vace cha / vakhANameM sero vagara", serovakA 19, gachI, paragachI Avai che / sIMgha ro ane zrIjI rA upAsarA ro ghaNo 12 Acho gAve che| zrIAdesarajI rA mIMdara ro kAma saru che ne UpAsarA ro maramata pINa have che| maramata ghaNI cokhI haI chai ne pare kAma sarU ch| aura sAdavI ratanasarIre ThIkANe sAdavI caMdasIrI ro paTe nAba ghalAya desii| zrIjI shAyabA re purame gItAratha....... ghaNe mAMna vaMcAvasIjI / aura meDate comAsau IsAi jogya dekho jINAMnai lakhAva siijii| khetra rI marajAda mAphaka rahai ne gacha ro acho lagA che jINAne lekhAvasIjI / zrIdevarAja rI ......... huI jINa dIsA Ayukho vAsakhepanhI maMgAyo che jI.. gharai hAtha vAta rahI thii| agalevAra AcAra paM. pemavIjaijI ...... ............ samAcAra lakhA che................. te sArA samAcAra prema vIjejI kahe sujaannsiijii| ............ krIpA karane dIrAvasIjI / 1881 rA posa vada 2 vAra budha / ? data(sta)ka teM sIvacaMda rA che samatata sIMgha rI AgyAsu / zrIpATaNanagara rA zrIzrIMdhane maiDatA rA samasata sIMgha rI juhAra vacAvasI ghaMNai ghaNe mAMnasu / dhana chai zrIpATaNa ro sIMgha su nIta UThye zrIjI rA caNAravIMda bheTai che meM zrIjIshAyabA rA mukhAravIMdarI amRtavANI suNai che tIne zrIjI shAyabA rI sevA bhagata nIta sAcavai chai tIu dhana chai| // atha gurubhAsa likhyate // atha vInatIkI svAdhyAya likhyate // // hamAre pagalyAM ne pAyaDa lyAjyo ho rasIyA mAru - e dezI // meDateM nayara padhAro ho gachapati mhArA, zrIsIMgha vInatI ho sAhiba ima kareM, jagaguru zrIjayakArI ho sAhiba mhArA, prabala pratApI ho sAhiba sukha dhareM. 1 bhAlasthala ati dIpeM ho gachapati mhArA, ujvala pakhameM ho caMda manoharu, Anana caMda sama dIpeM ho sAhiba mhArA, AMkhaDI opeM ho kamaladala sukhakaru. 2 nAsikA sUkacaMcU rAje ho gachapati mhArA, adhika virAje ho daMta motI pare, adhara pravAlI dIpeM ho sAhiba mhArA, atihI virAjai ho sovanasI prabhA. 3 zravaNa donuM atirAja ho gachapati mhArA, potanIsolA ho kaMTha sohAmaNo, ridaya nAbhi subha aMge ho sAhiba mhArA, padapaMkaja ho ati ralIyAMmaNo. 4 jai jai lakSaNa aMge ho gachapati mhArA, te te dIseM ho punyaprakRti taNA, paTTaprabhAkara sohai ho sAhiba mhArA, zrIzrIgurujI ho dharmasUriMdanA. 5 caumAso paudhAro ho gachapati mhArA, meDatA nayare ho gurujI kRpA karo, keNahIka samaye ho sAhiba mhArA, hita karI cita dharo. 6 janmabhUmino e desa ho gachapati mhArA, vAlho lAgeM ho sahUneM hitakaru, iNa rIteM mana dhAro ho sAhiba mhArA, mahira karIne ho sAhiba dila dharo. 7 tihAM gAMma nagara pura ehavA ho gachapati mhArA, jihAM to vicare zrIguru malapatA, amane visArI mukyA ho sAhiba mhArA, gujjara dese ho syuM rahyA mohatA. 8 jima cAtraka cita mehA ho gachapati mhArA, jima valI manaseM ho rAma sItA cahai, gaja samare jiva revA ho sAhiba mhArA, ehavA guNa tumacA ho mujha manamai rahai. 9 zravaNa suNI guNa tAharA ho gachapati mhArA, ima tujha bheTyAM ho sAhiba sukha ghaNo, tumacI moTI vAMNI ho sAhiba mhArA, bhavijana suNatA ho neha ja ati ghaNo. 10 vinayavijayano sIsa ema ho gachapati mhArA, vInati mAMno ho kastura[vijaya taNI, siMgha samajhe bhAkhyo ho sAhiba mhArA, hita karI dharajyo ho dila mai amha taNI. 11 // iti zrIguruguNavInatIsvAdhyAyaH samAptaH // zrIH // ............ * * *
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 149 150 anusandhAna-65 (17) muMbaI - vijayadevebsarijIne sustathI saMghano patra sau prathama jinezvaradevanI stavanA dvArA anya patronI jema ahIM paNa maGgalAcaraNa karAyu cha / saMskRta-gurjara banne bhASAnA padyomAM pAMce jinezvaronI temaja mANibhadravIranI stavanA karI kavie sUrijInA 100 guNonuM padyAtmaka varNana prArambhyu cha / pAMca DhALamAM te guNavarNanA karI pachI mAM sarasvatIne vandanA karavA pUrvaka kavie muMmAi (muMbaI) baMdaranI varNanA AlekhI che| nagaravarNananI DhALamAM noMdhAyela mamAImAtAnA mandiranI, vAlakezvaranI lakSmIdevInI, tathA kolAbAnI noMdha vizeSa ullekhanIya ch| 'sarasati.....' e dezImAM zrAvaka zeTha motIzA, zeTha bAlAbhAI, phulacaMdabhAI ke jemanI vinantithI sUrijI muMbai padhAryA temanAM sukRtonI AchI rekhA patralekhamAM kavie varNavI cha / muMbainAM jinAlayonI vigata noMdhI pharI sUriguNanuM varNana karatA kavie 10 rucionaM varNana tyArapachInI DhALamAM kayu che / muMbaithI saGghamAM sUrijInA padhAryAthI thayelI ArAdhanAonI vAto dUhAbaddha rajU karI pachInI DhALamAM sUrijIne surata padhAravAnI vinati pUrvaka 'gajhala'mAM surata zaherane kavi Alekhe che / aitihAsika kahI zakAya tevI rAjA labISTIt (aMgareja), koTavAla ADesaraM (aradezara?), killedAra bhAvasiMha, navAba nazrudina, nagarazeTha lakSmIdAsa, huMDIkAra AtamarAma(?) vigerenAM nAmonI noMdhanI sAthe sAthe nagaralokavyavasthA, vANijya, jinAlaya, jainetara mandirAdi vigatonI paNa kRtimAM khAsa noMdha umerAi cha / anya patromAM jovA maLatI sUriguNavarNanA jevIja guNavarNanA prastuta patramA dekhAya cha / patramA zAtivAra ullekhita karAyela zrAvakavarganI yAdI A patnI mukhya vizeSatA ch| padyapatrAnte cAtumAsArthe suratamAM padhArela paM. premavijayajInI cAturmAsika ArAdhanA aMgenI vigato lakhI zrIsaGgha pUjyazrIne surata padhAravA vinanti kare che / tyAra pachInI bhaTIyANI-dezInAM padyomAM sUrijIne sahavati munivRndanI vandanA jaNAvI kavie pharI sUriguNa-stavanA AlekhI gadyAtmaka rIte sahavati munivRndanI vandanA jaNAvI cha / suratanI tole anya koI zahera na Ave te batADavA kavie karelo muMbainA trasajIvonA trAsano ullekha hAsya upajAve tevo cha / tyArabAda 'vIrajIne vacane' e dezImAM suratamAM padhAratAM thatA tIrthayAtrAnA lAbhonI sAthe zrIsaGghanI darzanAbhilASAnuM varNana karI padyAtmaka temaja gadyAtmaka rIte kavie pUjyazrInI nizrAmA rahela munivRndane vandanA nivedita karI che. patrAnte khAmaNA pUrvaka zrIsaGghanA zrAvakonI sahIthI patra pUrNa thAya che / / patraracanA koNe karI che? te aMge mUMjhavaNa thAya tevU che. aDadhA patra sudhI premavijayajI, kRtine ante nAma maLe che. aDadhA patramA amaravijaya, kadAca ema banyuM hoya ke amaravijayajIe ja kRtine ante svanAmano ullekha na karatAM vaDIlanA nAmano ullekha ko hoya / kRtimAM joDaNI yathAvat jALavI cha / zabdArtha 1. jitahati = jItelA hAthI jevU (?) 2. jhujya = yuddha 17. ThAeka = rahelI 3. vetA = jANanAra 18. phatemArI = eka jAtarnu nAnuM vahANa 4. aMba = mAtA (?) 19. rikuM = rakSaka (?) 5. paTTa = kahenAra 20. sabbAba = ? 6. bhaTTha = bhraSTa 21. sallAka = zALA 7. bUrja = killAnI uparanA bhAge 22. lasatIka = vyApta topa mukavA mATe karAyelI jagyA 23. aDabe = Arabo 8. depUra = devapurI? 24. gughara = dhuMdharA 9. cIkUra = vALa 25. maheMrIyA = strIo 10. sArImAra = ramata (sogaThI vaDe 26. gAja = moTA avAje (?) ramAtI) (sArI-ramata) 27. nimajA = eka prakArano mevo 11. kahAka = keTalAka 28. rela = bahulatA (?) 12. marthata = valovaq 29. chaba = chabI 13. roka = rokaDa dravya 30. alhAda = AhlAda 14. nArukAru = halakI jAtarnu, 31. asthala = asthione vasavAyAnI 14 jAta temAM 9 nAru 32. atthAga = ghaNA ane 5 kAru 33. AvaguM = AgavaM 15. vastiraNa = vistIrNa 34. paITha = peThA 16. janamAra = janmAro
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 151 152 anusandhAna-65 paramAtmAne namaH // svasti zrIsvarNavarNaH stutipathaviSaye prApito lekhanAthainIti lokasya kRtvA satatahitakRte dharmamAkhyAya bhavyAn / vaMzahU~ svasya zAkhAzatakaparivRtaM yo vyadhAd vizvapUjyaM, bhUyAd vo nAbhisUnutribhuvanatilakaH sa zriye puNyamUrtiH // 1 // zAntivighnavidAraNaikanipuNaH zAnti surA(:) saMzritA(:), karmo(mau)ghaH khalu zAntinA pratihato'bhIkSNaM namaH zAntaye / zAnteyu(M)ktisukhaM pravRttamamalaM zAnteyaMzo nizcalaM, zAntau jJAnamanantavastuviSayaM zAnte! kriyA(n) maGgalam // 2 // sarvajJaM jitamanmathaM suravadhUsaMstUyamAnaM vibhuM, sphUrjanmohagajendrasiMhamanaghaM gAmbhIryaratnAkaram / smerAsyAmanurAgiNIM nRpakanIM tyaktvA vrataM saMzritaM, zrInemi yaduvaMzamauktikanibhaM vande dayAmandiram // 3 // pIyUSasodaravaca(:)kRtabhavyamodo, vizvAtizAyimahimA jagatAmadhIzaH / gIrvANamaulimaNiraJjitapAdacUlaH, pArzvaprabhurjayati maGgalanAmadheyaH // 4 // devendrA RSayo nijAtmazucaye harSollasanmAnasA, vizvAzcaryakaraM caritramasakRd gAyanti yasya prabhAH / kalyANaM vitaran janAn zivapathe prasthApayannAdarAt, sa zrIvIravibhurjagattrayapatiH saGghAya dattAcchriyam // 5 // vighnavrAtamahIdhrabhedanapavirdharmAthibhUmispR.... [zAM], jainendre varazAsane kU(ku)zalakRt(d) dharmArthinAM prANinAm / sarvatrA'skhalitaprabhAvaviditA gacche tapAnAmani, nIyAcchrIvijayAn] devendragaNapAn zrImANibhadraH zriyam // 6 // sArada caraNakaje namI, mAMguM vacanavIlAsa, aru praNamuM nija guru taNe, hiyaDe dharI ullAsa. 1 sarbujaya gIrIseharo, AyA RSabha jiNaMda, pUrva navANuM vArame(te), citta dhariya ANaMda. 2 prabhapure sohAmaNo, acirAsuta manohAra, jasa nAme citta ullase, zAMti jiNaMda juhAra. 3 ujjaMtasele jayo, nemi jiNaMda dayAla, kammeMdhaNadAvAnale, tapeM kiyo pAyAla. 4 priyaMguvaraNe karI, sobhe jAsa zarIra, so vAmeya samaratAM, sosave guNatIra. 5 vIra dhIra prabhu sahI, dAMnadhIra valI teha, tape dhIra prabhu tuM jayo, hu praNamu nIta teha. 6 pAMce padane citta dharI, gachapatIguNa kahuM sAra, madhyadvIpa vIcare mudA, chatrIsa guNabhaMDAra. 7 // atha gacchAdhirAjAdhiSTAyaka mANibhadravIrastuti // kavitta : zrItapagachanAyaka sahAya, 'jitahati jasu bala garaje, sUrya samovaDa kAMtI, riSirAjana dAyaka vara, jasa dhavala kItivistAra, yakSa mANibhadra bala adhika vara, vardhita suvAsa jasa nAmathI, rIjhata nirupama sahacarIya, yakSarAja tejabala sUrivara, zrIdeveMdrasUri jaya variya. 1 // iti zrImAMNIbhadrakavitaH // sakala desanagarasiromaNi nagara, nara-samudra-vApI-kUpa-taDAgAdi-vADI-vaNakhaMDaArAmasuzobhite, zrIjinaprasAdakalasadhvajAmanohara zreNisuzobhite, upAzrayasAdharmikajanasahitarmijanasthAnakanityotsavasaMyute, nyAyapravINanarapati, biMdarauttama, zrIpUjyacaraNanyAsareNupavitrite, zrImUmAibiMdura mahAsubha sthAne, pUjyArAdhya, paramapUjya, arcanIyAn, paramapUjya, cAritrapAtracUDAmaNi, kumatAMdhakAranabhomaNi, sklklaasNpuurnn| athAne ekasataguNavaraNanamAha // svasti zrIsuMdara suguNa, sakalakalAbhaMDAra, guruguNarayaNAyara prate, lekha lakhuM manuhAra. 1 dUhA :
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 153 anusandhAna-65 154 biMdara eka anopama, maMbAI suvisAra, tamotama zrIpujyaji, sakala kalA siradAra, 2 jJAtA sakala samaya taNA, samaya eka apramatta, samayavetA jANajyo, mama vinati eka satta. 3 DhAla : ji ho kuMvara beTho gokhaDe - e dezI // jiho arihaMtaAjJA eka zrI, jiho pratipAlaka cha re dhIra jiho duvidha dharmaprakAsakA, jiho tattva traNanA tIra. 1 sUrIzvara nIsUNo e avadAta [AMkaNI] jiho turyagatInIvArakA, jiho paMcama gatinA re sAdha, jiho cha kAyarakSAprate, jiho gautama sarIkhA sAdha. 2 jiho sAta mahAbhaya jipakA, jiho aDa madasatru re cUra, jiho nava bhede arU brahma che, jiho jJApaka cho prabhU pUra. 3 jiho dazavIdha zramaNadharama taNA, jiho prakAsaka gurU dhIra, jiho aMga igyAre dhAratA, jiho teha taNA tumhe vIra. 4 jiho duvAlasa upAMga je, jiho [pa]dezaka cho re pUjya, jiho tera kAThiyA te prate, jiho nikAsaka vaDa jhujyA. 5 jiho caude vidyA jeya che, jiho jAMNaga cho vaDa vIra, jiho pannara bhede siddhanA, jiho prabhu jAMNaga vara dhIra. 6 jiho zaSi dIpe sole kalA, jiho tanuM sohe jasa bhupa, jiho pUjAbheda te jANatA, jiho sattara bheda anUpa. 7 jiho aSTAdasa silAMganA, jiho dhAraga suguNa sUrIsa, jiho ekonaviMsati doSanA, jiho kAusaga vArIsa. 8 jiho visatithAnaka tapa karI, jiho ekavisa guNa je re zrAddha, jiho prarUpaka gaNapatI(ti) tumhe, jiho suguNa puraMdara sIddha.9 jiho jipaka tumhe bAvIsanA, jiho parisahaphoja je sAja, jiho sugaDAMgasamaya tevIsanA, jiho jAMNaga pUjya mahArAja, 10 jiho covIse jinajI taNI, jiho AjJA pAlo re rAja, jiho paNavisa bhAvanA bhAvatA, jiho sAdhe AtamakAja, 11 jiho dazA-kalpa-vyavahAranA, jiho ArAdhaka chavIsa, jiho tapodhana sagavIsanA, jiho jAMNo vIsavAvIsa. 12 jiho labdhi che aDavIsa je, jiho dhAraga cho vaDavira, jiho pApazrutaprasaMgame, jiho ogaNatrisa vIra. 13 jiho mohanI-ThANa je trIsa che, jiho vAraka prabhu vaDa vIra, jiho siddhaguNa ekatrIsanA, jiho vetA' tumhe prabhu dhIra. 14 jiho vivekavIjaya vAcaka taNo, jiho nara uttamasu re prema, jiho vijaya taNI vinatI suNI, jiho dAkho nita nita khema. 15 dUhA : siddhArathakuladInamaNI, vardhamAna jinacaMda, vaMdu jina covIsamo, nayanAnaMda AnaMda. 1 || kuMara gabhAro najare dekhatAM ji- e dezI // kara-caraNe karI sobhatA jI, lakSaNa aru battisa re, AsAtana tetrIsanA jI, vAraka visavAvIsa re, 1 kara-caraNa..... upadesaka atisaya taNA jI, jinanA je cautisa re, jinavAMNi pAMtrisanA jI, tuma viNa kuNa adhIsa re. 2 kara caraNa.... chatrIsa chatrIsI guNe jI, rAjita gacchAdhIsa re, zrIjinaji kuMthu taNA jI, gaNadhara je sagatisa re. 3 kara caraNa.... khuDIyAvImANavIbhatinA jI, uddesA saDatrIsa re, jANaka dhAraka savI tume jI, tappAgachAdhIsa re, 4 kara caraNa.... aDhidhIpa tehane vIse jI, kulaparvata che jAsa re, eka uNe cAlIsa cha jI, teha taNA cho bhAsa re. 5 kara caraNa.... bhagavai aMga je tehanAM jI, uddesA cAlIsa re, jAMNo subha tehaja taNAM jI, deveMdra gachAdhisa re. 6 kara caraNa.... siddhAcala gIrIvarataNAM jI, ekatAlisa gaMbhIra re, prakAsaka deveMdrajI jI, vAdhe jasa guNakIra re. 7 kara caraNa.... pUNyatattva bAyAlanA jI, jJAyaka guru sudhira re, karmavipAka je sUtranA jI, tretAlisanA vIra re. 8 kara caraNa....
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 155 156 anusandhAna-65 dharaNidhara prathavI taNA jI, bhuvana lAkhacumAla re, jANo tume zrIpUjyajI jI, bhAMgo savI jaMjAla re. 9 kara caraNa.... lAkha pIstAlIsa jANa cho jI, siddhasIlAnuM mAna re, brAhmI lIpI varNanA jI, chehAlisanuM mAna re. 10 kara caraNa.... udgamadosa TAlatA jI, letA suddhAhAra re, sugurujI tume jANajo jI, saDatAlisa manohAra re. 11 kara caraNa.... patana sahasaaDatrI(tAlI)sano jI, bhoktA kahiI teha re, sarva bhupatI jehane jI, sisa namAve teha re. 12 kara caraNa.... tereMdrI je jIvagA re, AyumAMna pramANa re, eka uNuM paMcAsamuMjI, dinanAM jAMNa sujAMNa re. 13 kara caraNa.... paMcAsa joyaNa mulathi(thI) jI, pohalo dIrghavaitADhya re, diso cho gaNanAthajI jI, saMjama-rUpadhanADhya re. 14 kara caraNa.... premavijayanI vInatI jI, avadhAro gacharAya re, vaMdanA nita-nita jANajyo jI, avadhAro mAhArAya re. 15 kara caraNa.... jire mhAre jAgyo kuMara jAma - e dezI // jI re mAre desaNakAla sujANa, nava bhede brahmacaryanA jire jI, jI re mAre kathakAsakta sujANa, bheda ekAvana tehanA jire jI. 1 jI re mAre dvipe aru jinabiMba, naMdIsara vRtta AThamo jire jI, jI re mAre upadesaka vara aMba (?), bAvana caitya jihAM samo jire jI. 2 jI re mAre varasa eka cAritra, trepana RSI zrIvi(vI)ranA jire jI, jI re mAre copana dina supavItta, nemisara chadamastanA jire jI. 3 jI re mAre paMcAvana adhyena, kalyANaphalavIpAkanA jire jI, jI re mAre kahyA tehanA bheda, caramanIsAI sAMjanA jire jI. 4 jI re mAre samaya bhAkhyA sAra, jANaga aMtaradvIpanA jire jI, jI re mAre chappana kahIiM udAra, pujya sadA sureMdranA jire jI. 5 jI re mAre jANo sukhe gaNIsa, saMvarabheda sattAvanA jire jI, jI re mAre paMcama karme bhaNIsa, uttaraprakRtI aThAvanA jire jI. 6 jI re mAre dina saMvatsara jAMNa, eka uNo te sAThamA jire jI, jI re mAre desaka suguNa-pramANa, te saMvatsara sAThamA jire jI. 7 jI re mAre kIje saTThI eka, joyaNa eka ja tehanA jire jI, jI re mAre bhAga taNu suviveka, caMdrAdika maMDala taNA jire jI. 8 jI re mAre bAsaTha jeha pratara, devAdika urdhvalokamAM jire jI, jI re mAre durgatibhaMjana vi(vI)ra, upadesI vara gachamAM jire jI. 9 jI re mAre narapati jeha tresaTha, samaya paramANe dAkhiyA jire jI, jI re mAre teha taNA cho paTha', vesaThasilAkA bhAkhiyA jire jI. 10 jI re mAre jANaga ddhA(dhA)raga tAsa, ItthikalA causaTThanA jire jI, jI re mAre rasmi jaMbU jAsa, maMDala te paNasaTThInA jire jI. 11 jI re mAre bhAsaNa suddha samattha, chAsaTTha gaNadhara jIna taNA jire jI, jI re mAre mAsanA bhAsaNa attha', saDasa? nakSatre maNA jire jI. 12 jI re mAre joyaNa aru aDasaTTa, vaitADhya dIrgha ja vali jire jI, jI re mAre rAgAdikathI bhaTTha, mAna pramANa save mali jire jI. 13 jI re mAre karma sAtani jeha, eka UNI sittera vali jire jI, jI re mAre pUjya bhAsaNa teha, karmaprakRti savi mali jire jI. 14 jI re mAre premavijaya kahe ema, triji DhAla sohAmaNi jire jI, jI re mAre tapagachapati suvisAla, mayA karo sevaka bhaNI jire jI. 15 dUho : sobhe zrIguruNi sadA, bhavijanane sukha-sAta, AsyA pUro dAsani, mAta tAta vikhyAta. 1 // DhAla - 4 // kAmaNagAro e kukaDo re - e dezI // bhedana mohanIkarmanI re, sittera koDAkoDa, samatAsAyara pUjyajI re, pUro mananA koDa pUjya padhAro tumhe amha pure re [e AMkaNi] bijo cakri je vali re, sagara kahije sAra, pUrva lAkha ekottare re, gRhasthAvAsa udAra. 2 pUjya..... ravi-sasI puSkara ardhamA re, dugasittarI subha jAsa, dAkho bhAkho lokane re, suddho mAraga bhAsa. 3 pUjya.....
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 157 anusandhAna-65 behottara lAkha saMvatsare, haladhara vara gaMbhira, jAMNo teha sUrIzvarA re, savi guNagaNanA tira. 4 pUjya..... agnibhUti gaNadharataNuM re, Ayu varSa pramANa, cUmottara graMthe kahyA re, dAkhyA suguNa sujAMNa. 5 pUjya..... pUSpadaMta jinaji taNuM re, varSa paMcottara Aya, bhavana chotara lakha taNuM re, vidyUtakumAra suhAya. 6 pUjya..... eka eka mahurata taNA re, satyottara lava-mANa, akaMpIta gaNapatI taNu re, varSa aThyottara jANa. 7 pUjya..... jaMbUdvIpa manoharU re, pratolI sUbha cAra, vica aMtara eka ekaneM re, sahasra-ogNyAsI sAra. 8 pUjya..... bije svarge bhAsiyA re, esI sahasra sAmAnya, nava nava bhikkhupaDimA chatI re, ekaesI vItanya. 9 pUjya..... byAsi dina-rayaNi lage re, vardhamAna jinamAya, vasiyA te savi jANatA re, devAnaMdA-ThAya. 10 pUjya..... jina dazamA sitala taNAM re, gaNadhara yAsi dhAra, pUrva lAkha corAsinu re, Ayu RSabha zrIkAra. 11 pUjya..... AcAra aMge uddesIyA re, paMcAsi uddesa, navamA jina suvadhi taNA re, chayAsi gaNadhara sesa. 12 pUjya..... graMtha karma chaI mali re, satyAsi nIradhAra, prakRti gachapatI jANatA re, [upa] deso sUdhAcAra. 13 pUjya..... caMdapanatI sUtramA re, dAkhyA graha savI joga, aThyAsI tasa vimalI re, dekhyo savi upayoga. 14 pUjya..... vivekavijaya vAcaka taNo re, premavijaya laghubhrAta, cothi DhAla me e kahi re, Age suNajyo vAta, 15 pUjya..... dUhA : turaNIpUra ati suMdaru, Ibhya vase suvInIta, te mATe vinatI suNi, amaci pUro khaMta. 1 // DhAla - 5mI // dezI - sUratI mahinAnI // solasamA prabhuji taNI, sahasa navyAsi joya, sAdhvItaNI saMkhyA savi, dAkho gurujI soya. 1 dasamA zrIsitala tanU, neu dhanUSa parImANa, teha dezo gaNanAthaji, tumha caraNe ama prANa. 2 kAlodadhi sAgarataNI, paradhI jANo bhUpa, lAkha ekAMNU mAnane, kathakAsakta anUpa. 3 iMdrabhUti gaNadhara taNU, bAMNuM varSa udAra, trANU jAMNo sukhakarA, aDamA jina gaNadhAra. 4 bIjA svAmI ajitanA, variyA sIva-mahAnaMda, corANu te mUnivarA, avadhijJAnI vaMda. 5 saptamA zrIsUpArzvanA, paMcANU gaNadhAra, ekekA cakrI taNAM, channu koTI udAra. 6 karma AThanI savI malI, uttaraprakRtI joya, sattANuM te pujyajI, bhAkho mujha sukha hoya. 7 prathama jiNaMda zrIAdIjI, de desanA sukhakAra, aThANu nija putrane, kare upagAra udAra. 8 siddhAcala sikhare caDhyA, svAmi AdijiNaMda, pUrva navvANUM vArame, [bhA]so deveMdra gaNadhAra. 9 satatArA subha uDutaNA, vettA subha guru ddhI(dhI)ra, kula sata ekasottara bhalA, dipaka zubha vaDadhIra. 10 samAdhI mukha joga je, aTTha mahA valI jeha, dhAraga pAraga tAsanA, bhavibodhaka vara meha. 11 ekasoeka guNe bhalA, sUrI jasa(ga)vikhyAta, pratapo e vara gachapatI, vIjayadeveMdrAkhyAta. 12 premavijayanI vInatI, avadhAro gacharAya, paMcamI DhAlameM bhaNyA, guNa suguru-supasAya. 13 // iti ekasataguNavarNanasamAptaH //
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 160 anusandhAna-65 athAgre mumAIbiMdaravarNanamAha // dUhA : vacana sarala rasanA prate, deti bhagavati mAta, vacanAmRta kavitA prate, AI vase mukha vAsa. 1 haMsArUDha sitAMbarA, kara dhRta vINA sAra, sA vAgezvarI mujha dIo, vAMNI vacana zrIkAra. 2 svayaMbhUramaNodadhi, madhya vIsAla suraMga, biMdara eka sohAmaNU, mumAI suvIcaMga. 3 sakalarAja sIra rAjato, aMgareja mAhArAja, saghale jaga jasa gAjato, rAja save mAhArAja. 4 nagaraseTha tehane vIse, moticaMda amUla, khemacaMda suta tAsano, rAje tasa anukUla. 5 // DhAla | vAlho vajADe vAMsali re, peli gopiyo vajADe raMga tAla re rAsa ramADyAji - e dezI // zrIphala phophala suMdaru re kAi, dADima aru jaMbIra re, devye (veM)drasurI vaMdiye re [AMkaNI] kadalIphala nAraMganA re kAi, vana guhire gaMbhIra re devendra..... 1 vanarAji tihAM atibhalI re kAi, mogara caMda kadaMba re devendra...., bolasarI macakuMdanA re kAi, cAru suraMbha suaMba re devendra.....2 laMkA nagarI samovaru re kAi, vapra sohe zrIkAra re devendra, puraTTAla subha zreNa che re kAi, "bUrja anupa udAra re devendra.....3 muMmAI laMkA samI re kAi, jalamadhya che doya re devendra, depUra gaI laMkApurI kAMI, muMmAi banI soya re devendra.....4 daMDa sohe jasa chatramA re kAi, baMdhana jAsa cIkUra' re devendra, pAsA sArImArame re kAi, ese loka pracUra re devendra..... 5 chidra sohe urahArame re kAi, karapiDana vIvAha re devendra, para-apavAdame muka che re kAMi, ese loka 'kahAka re devendra....6 parachidra dekhaNa aMdha che re kAi, paradhana haravA paMga re devendra, esI sehara baDAi he re kAMi, loka vasaMta sucaMga re devendra.... 7 zloka - nagaravarNanam // sadvIkSapathyaramyANi, kautukAni ca bhUrISa:(rizaH) / pravAsa -- vaidhurya, pathikA vismaranti SaH (?) // 1 // tadvastu --- tatra, prApyate pra(pa)NabhiH sadA / yatkathAsvapi ---, tatsarvamapi vIkSa(kSya)te // 2 // yatra cakrAGgatA haMse, -- vasvakulakSayam / arISTaM sUtI(ti)kA gehe, jane naiva kadA.. [cana] // 3 // yanmRgAkSI mukhAmbhoja-lAvaNyena vinI(ni)jitA / tapate'traiva trapayA, sarojAliH sarojale // 4 // dhanI(ni)nAM yatra hameM(mye)Su, sadaneSu manISI(Si)NAm / varddhate zrI-sarasvatyo, mitha: pri(prI)tirgatAgate // 5|| || DhAla puvalI(?) // dhvaja gANe guhire sadA re kAi, cihuM di[ zi]e bharmata re ...., mAMnu savi durjana taNA re kAi, jANe manahi marthata re ..... 8 mamAdevI mAtanu re kAMi, bhuvana sohe uttaMga re tAsa nAme sara suMdaru re kAi, sarasa sobhe suvicaMga re .... 9 purame nyAta corAsi che re kAMi, chatrisa rAjakulisa re ...., lakSmIdevI jihAM vase re kAi, vAlakezvara Isa re .... 10 rayaNAyara upakaMThame re kAi, godi che anupa re ...., jahAja bane ati moTakA re kAi, thaMbha surUpa sukupa re .... 11 cIna baMdIramA nIta vahe re kAi, dhananI roka aneka re ...., vyApArI ghaNI jAtinA re kAMi, kraya vIkraya suvIveka re .... 12 varNa aDhAra vase tihAM re kAi, nava nAru kAru jeha re ...., teNe nayaNe sukhIyA sadA re kAMi, anyoanyaSu neha re .... 13 bhaktIvaMta zrA[va]ka vase re kAMi, kulAbesu nIvAsa re ...., je nara jAI dekhavA re kAi, roTi dAlasu khAsa re .... 14 premavijaya sIsa ima bhaNe re kAMi, bhava sakala suvIsesa re ...., bhaktI karo mAhArAjanI re kAMi, nIsuNI hu harakhesa re ....15
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 161 162 anusandhAna-65 dUhA : tapAgachAdhirAyavara, sohe sArada caMda, ghaNu pratapo parIvArayuta, devendra vaMdyAnaMda. 1 // DhAla // sarasati tribhovanasAmanI devI - e dezI // osavAlasiraseharo ji, motisA sAhukAra, sAta peDhI jeNe uddharI ji, kIdhA subha jagasAra, savI tume vaMdo re devye(veM)drasurIsvararAyA 1 [e AMkaNI] aDhAra cumottara varSamA ji, siddhAcalagIrIrAya, amIcaMda sAkara taNo ji, bheTAve suta rAya. 2 savi..... aDhAra paMcyAsi varSamAM ji, mAgasira ujjalapakSa, tRtiyA subha teha ja taNI ji, thApyA Adi sudakSa. 3 savi..... motisA seTha ja taNI ji, vADI eka anupa, tAme RSabha surAjatA ji, kAMtivaMta surUpa. 4 savi..... bhoekhale e ThAma che ji, vastiraNa sukhakAra, dina dina jasa jagamAM ghaNo ji, saphala kare janamAra." 5 savi..... sAheba dAdA tehamA ji, AsyA pure tAMma, moti-seThani vADImAM ji, Ave sahu ko kAMma.6 savi..... zrImAlijJAte bhalo ji, kAnhajisA prasIddha, suta be tAsa bhalA kahyA ji, jagamAM uttama kIddha. 7 savi..... prathama nAma kalyANajI ji, dujA trIkama nAma, suta kalyANajisA taNo ji, dIpacaMda suThAMma. 8 savi..... nAma duju tAsanuM ji, bAlAbhAI vikhyAta, mAvitre bAlakapaNe ji, hularAmaNa AkhyAta. 9 savi..... aDhAra satyAsi varSamANi, sarbujayagIrI jeha, saMghasU harSe melavI ji, nija janma kRtAratha teha. 10 savi..... kapuracaMda bodhA taNo ji, phulacaMda suphula, ghoghe zrIjinapAsanu ji, caityAlaya amUla. 11 savi..... mAru hi( hI rAcaMdaji ji, hIrA sama jasa kIra, khaDataragache sobhatA ji, cIMtAmaNa jagavIra. 12 savi..... hIrAcaMda hivaDe hase ji, dekhi zrIjina pAsa, puraNapunya pAMmio ji, sevaka puro Asa. 13 savi..... damaNavAsI jeha che ji, amaracaMda jasa nAma, sA dAtA atisuMdarU ji, rAkhaNa jagame nAma. 14 savi..... tArAcaMda moticaMda tathA ji, cInAI-siratAja, gagane tAro sohato ji, sA kIrati jaga Aja. 15 savi..... vijayajineMdrasurI taNA ji, paTTAlaMkAra sura, lekha lakhI teDAviya ji, pohatA mananA pura. 16 savi..... premavijaya sIsa ima bhaNe ji, suNajo sahu nara-nAra, lekha taNI me vaNevi ji, sAtamI DhAla udAra. 17 savi..... dUho : dharma taNA mAvitra do, mAtA rUpA surUpa, sA mAtA tuma doyani, kidhA jagamAM bhupa. 1 // DhAla | vinayapada dazamuM prakAsyuM tathA pAlaDIpuranI serIe bhamatA vAlhA / / uttama kAma kare savi re vAlhA mAharA ehavo puruSaratanna re, rUpA mAta udare dharyo re, muktAsuktAM ratanna re, surIpada vaMdo re, lalI lalI lAgu pAya sUripada..... 1 vIcame jAsa vIrAjatA re vAlhA mAharA, trevisamA zrIpAsa re, suraja udaI AvatA re, AsyA pure tAsa re, 2 sUripada..... ANaMdasurI-dehare re vAlhA mAharA, Adizvara arIhaMta re, tasa pAse suvirAjatA re, pure bhavi manakhaMta re. 3 sUripada..... sAgaragacche solamAM re vAlhA mAharA, zAMtijiNaMda juhAra re, zAMtikara zrIsaMghane re, Ita-upadravahAra re. 4 sUripada..... mula koTamA e prabhu re vAlhA mAharA, zAMtikara zrIzAMta re, acirAnaMdana jaga jayo re, sumatIvaMta sudAMta re. 5 sUripada..... muMmAI subha nagarano re vAlhA mAharA, saMgha bhalo zrIkAra re, sevA kare mahArAjani re, pUjA occhava sAra re. 6 sUripada..... saMvara paMca iMdrI taNA re vAlhA mAharA, navavidha brahmAcAra re, guttidhara prabhu tehanA re, mukta kaSAya cyAra re, 7 sUripada.....
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 163 164 anusandhAna-65 mahAvrata pAMce yukta cho re vAlhA mAharA, pAlo paMcAcAra re, samIti paMca guttInA re, chatrIsa surIAcAra re, 8 sUripada..... graMthe daza ruciyo bhaNI re vAlhA mAharA, kahu tehanA nAma re, jehanA manamAhe ruce re, sAre tasa nIja kAma re. 9 sUripada..... prathama ruci upadeza che re vAlhA mAharA, nIsarga bIji sAra re, bIji AjJArucI bhaNI re, sUtraruci aru cyAra re, 10 sUripada..... bIjaruci paMcamI bhaNI re vAlhA mAharA, abhigama chaTThI dhAro re, vistAraruci kriyAruci re, sattamI aThamI zrIkAra re. 11 sUripada.... saMkSeparuci navamI kahI re vAlhA mAharA, dazamI ruci ora dharma re, dazarucio je saruhe re, teha pAMme zIvazarma re. 12 sUripada.... pUjya rucio Adare re vAlhA mAharA, devyeMdra ura varahAra re, mANyakyavijaya vAcakavare re, praNipata vAraMvAra re. 13 sUripada..... khatyAdi daza dharma che re vAlhA mAharA, bhAvo bhAvanA bAra re, paDIrUpAdi caudanA re, guNa chatrIsa dhAra re, 14 sUripada..... vAcaka vivekavijaya taNo vAlhA mAharA, premavijaya vara jAsa re, lekha taNo udaMta ja suNIne, pAmo harSa-ullAsa re. 15 sUripada...... dUhA : tathA surati dezI // have opama guruji taNA, suNajo thaI sAvadhAna, paTTaparaMparA-paragaDo, ThAma-ThAma jasa mAMna. 1 pRthvIpaTa kAgala karUM, lekhaNa karuM vanarAya, sAyara saghalA misa karUM, to hI tuma guNa likhyA na jAya. 2 zrIpUjyajI guNa anaMtamaya, tarI na saku teNa, avaguNa eka na saMpaje, rahu vilaMbI teNa. 3 hIyaDA te kima vIsare, je sadaguru suvicAra, dina dina te paNa sAMbhare, jima koyala sahakAra. 4 vIsaryA te navI vIsare, samaryA citta na mAya, te guruji kima vIsare, te viNa ghaDI na jAya. 5 giruA sehaje guNa kare, citta eka paNa jANa, vijayadevye (veM)drasurI vAMdatA, dina dina caDhate vAna. 6 // atha zloka // yathA smaraMnti(ti) gA(gauH) vatsaM 0 // dUhA : rAjagRhI zrIvIrajina, samosaryA sukhakAra, tima puje pAvana karyo, mumAiMbiMdara suvicAra. 7 catura loka tihAM vase, buddhiprakAsa aneka, madhura vacana mukha bolatA, ehavA jana suviveka, 8 dhanya te zrAvaka zrAvikA, je vaMde gurupAya, nAmamaMtra guruno jape, nAMme navanidha thAya. 9 vANI suNe je guru taNI, dhana dhana te nara nAra, paccakkhAMNa zrImukhe kare, dhana dhana tasa avatAra. 10 kei bAre vrata uccare, kei vahe upadhAMna, vrata cothu nizce kare, zrAvaka catura sujANa, 11 mumAiMbiMdaranA saMghano, bhAgya vaDo saMsAra, comAse zrIguru rahyA, zrIvijayadevye(veM)dra gaNadhAra, 12 paMca mAhAvrata pAlatA, tima vali paMcAcAra, sumati gupati sudhI dhare, gurugautamaavatAra. 13 kalikAle jinavara samo, pragaTyo punyaaMkura, vijayajineMdraguru pATavI, dina dina caDhate nura. 14 kehatA dise kArimo, saMbhArajyo sasaneha, meharbAni pujya rAkhajyo, dharajyo dharamasaneha. 15 gAme nagare vIcaratA, pada ThavavA vaDavIra, mumAI vara bidare, ThaviyA pada varadhIra. 16 // DhAla // nAma ilAputra jANiI, dhanadata seThano putra - e dezI // samae sAta kathA kahI, sohama jaMbu hajura, sutra uttarAdhyenamA, samatA tasa cUra. 1 surIzvara vara sobhatA, tapagacha taNA che guru thaMbha... sUrIzvara..... sikSA detA cyAranI, ATha pramAda te dura, kAraka tume upagAranA, vijayadevyeMdra sugura. 2 sUrIzvara.....
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 anusandhAna-65 anujoga cAra cittadharo, apramatta aru akasAya, joga ajoga save valI, samavAyaMge kahAya. 3 sUrIzvara..... kahetA dharmakathA taNA, jIvadayA ura dhAra, cArItrapAtra supAtra cho, jJAna taNAM AdhAra. 4 sUrIzvara..... paMcama kAle prAMNine, upagArI guNadhIra, bharatasu dakSaNa-ardhamAM, vIcare mahiyala vIra. 5 sUrIzvara..... lAho letA dharmano, paTTodhara zrIsAra, vijayajineMdrasurI taNA, vijayadevyeMdra [gaNa] dhAra, 6 sUrIzvara... amha pure padhArajo, eka vAra mahArAja, amha vinati hiyaDe dharI, Aja hamArA sAja. 7 sUrIzvara..... kRpA karo vInati suNI, vIlaMba na karaso pujya, sevaka amha sarIkhA ghaNA, vInati e amha gujya. 8 sUrIzvara..... mANibhadra zrIvIraji, pure mananI re khaMta, aTThamI caudasI sevatAM, detA sukha anaMta. 9 sUrIzvara..... magaravADe mevAsame, mANibhadra mahArAja, tasa sIra nAMme gachapati, sAre vaMchIta kAja. 10 sUrIzvara...... siddhAcalagIrIvare jaI, siddhA uttama kAma, rathajAtrA jugateM karI, rAkhyA pUrvaja nAma. 11 sUrIzvara..... tarUNIpura bIMdara thaki, ANi adhika ullAsa, prANapriya tumha darIsathI, che sAtA sukha-vAsa, 12 sUrIzvara..... tumha patri varahaMsanI, mujha karakamale Aya, soha caDhAi atighaNI, te jibhe na lIkhAya. 13 sUrIzvara..... tumha bina ko jagame nahI, avara pujya jagadIsa, kRpA karo sevaka upara, sevaka nAme sIsa. 14 sUrIzvara..... DuMgara guru upadesathI, bhrAta-vivekasu prema, narauttama amara bhaNe, rAkho avihaDa khema, 15 sUrIzvara..... // iti zrImumAivarNanaM samApta // athAne sUratabiMdaravarNanaM gajalamAha // dUho: zrIgurucaraNa nami karI, samaru sarasvatI mAta, gajala sUrata seharakI, baranuM te avadAta 1 // to gajala cAla // sUrata sera he sAreka, biMdara dIpatA bhAreka, mAnuM svargaseM Aeka, ApoApahI ThAeka 1 mAta tApInadI he sAra, bela caDhatI he doya vAra, caDhate pAMnI ye bharapUra, vAhaNa Avate sasanUra. 2 sapharI phatemArI8 Avek, mevA-mAla hI lAvek, nAMnI bhAMta nAvA nAma, jyAke pAnImeM subha ThAma. 3 tApInadIkI he lahera, sUrata sehara para he mahira, koTa parakoTa he khAIka, cihuM disa phirIne AIka. 4 kaMgura vanyA he hadasAra, dekhata hota he huMsiyAra, topAM dhari he ati-vaMka, jANe jIpati he laMka, 5 dvAdasa khuba daravAjek, vAjA vAjate sAreka, labISTIt sAhiba he aMgareja, rAja kare he ati teja.6 ADesara pArasI koTavAla, nyAva kare hi ikatAla, mAlesiMha killedAra, sUrata para gine adhikAra, 7 killA khuba he vaDa vaMka, topA dhareha nissaMka, dhararara chUTatI he nAla, rikuMe kare he saMbhAla. 8 phararara pharakate nisAna, mAMnu caDhehiM asamAna, ghananaM vAjate ghaMTAka, gananaM garajate gaDaDAka, 9 kille dArugole sAja, karaDe aMgareja ke heM rAja, nazrudina khuba he navvAba, hikamata pUra he sabbAba.20 10 musalamAna aru kAjIk, khvAjA pIraseM rAjIk, vorA lokakI sallAka, mullA mAnate allAk. 11 pArasIloka he bharapUra, saghale viNajamAMhi sUra, deva kara pUjate he Aga, mAta tApIkuM pAe lAga, 12
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 paTTA saIda he mugalAMna, khAdhe dhare he kabbAMna, mayagala malapatA chAjek, madajhara megha jyuM gAjek. 13 hayavara hiMsate bAjIk, dinakara hota he rAjIk, myAMnA saiMkaDUM sukhapAla, vahelu raNakatI ghaMTAla. 14 sUrata saharakI vasatIk lacchIpUrase lasataM, umadA loga he raMgAk khAve mAlabhI caMgAk. 15 aDabe khaDa bake vyApAra, lete deta heM aNapAra, gaNikA kare heM siNagAra, mAnuM apacharA anuhAra. 16 nATika kare hi manaraMga, teseM calI jese gaMga, raNajhaNa raNakate vINAMka, gughara ThaNakate jhINAMk. 17 maradAM maheMrIyA Aveka, nATika dekha sukha pAveMka, nagaraseTha lakhamIdAsa, zrIjinadharamake hi pyAsa. 18 sabaseM sire AtamarAma, huMDI lekhata he jasa nAMma, killA pAsa he cogAMna, gujarI iha he bahu mAMna. 19 paTakUla vecate bajjAja, turata hI dAMma lete gAja", mugalIsarA he ika pAsa, uMcI havelI he khAsa. 20 paTave resamIkA kAMma, kisabI turata lete dAMma, cInI-khAMnekI dukkAMna, taMbolI vacate hi pAMna. 21 gAMdhI marda he gAjIka, kappaDa sivate darajIka, kaMdor3a kare he khAjek, baraphI jalebI tAjek. 22 kisamIsa drAkha nimajA rela, kelA bidAMma relAchela, dADima nIMbu aru nAriMga, lekara vecate sucaMga. 23 vADI vAva he vanarAya, jUi sevaMtI aru jAya, damaNo caMpelI taru sAra, parimala leta he aNasAra 24 kSatrIloka he uttaMga, kAyatha lokakuM he raMga, brAhmaNa nAgarukI jAta, harihara dhyAvate dina-rAta 25 nija nija dharamaAMNAkAra, pAle bahota hI nara nAra, aDhAre varaNa he eseka, sukhIyA loka he teseka. 26 167 168 anusandhAna- 65 moTA cyAra he cohaTAk, zreNI khuba he haTTAk, pure paMcavIsa he itagAra, gopIpurA he hRdasAra. 27 uMcI havelI sire dAra, gokhe beThI he naranAra, jhaverIloka he osavAla, parakhe hIrA pannA lAla. 28 nita prateM ghoTate hi bhaMga, pIve kaTore hi raMga, bhogI bhamara he chaba khuba, motI mAMNakeM lahaluMba. 29 jainI bhaNasAlI dhanapAla, dayApAla te punyapAla, jihA che jainakA prAsAda, dekhata hota he alhAda. 30 zrIjina jAgato bhramanAtha, mele sivapurIno sAtha sUrajamaMDaNA he pAsa, sahunI pUrateM Asa. 31 goDI saMkhesaro jinarAya, sura nara sevate he pAya, devala vaDe pisatAlIsa, bahU sura narAkA Isa. 32 te darasaNa dekha sukha pAveka, dukha bhaya roga hI jAveka, zrAvaka zrAvikA Aveka, munijana bhAvanA bhAveka. 33 caurAsI gaccha hI dIpeka, aSTa hI karamakuM jIpeka, sAdhu sAdhavI guNadhAra, sattarabheda saMjama sAra 34 najIka upAsarA haiM tAsa, tapagacha dIpatA hai khAsa, sakala sAdhuguNeM bharIyAk, OM vivekavijaya guNa dI (darI) yAk. 35 pAMceM jainake siddhAMta, zrAvaka suNaMta he buddhivaMta, vyAkaraNa chaMdakuM jAMka, bhASAgraMtha hiye AMk. 36 dayA vinaya vrata dhAreka, ikavIsa guNeM hI sAreka, jainadharama- ANAkAra, pAle bahota hI kare sAra. 37 upAsare tapAMke bahumAna, mAMNibhadra vIrake heM thAna, airAvatakI hai asavArIk, jyAkI sobhA heM bhArIk. 38 magaravADeM tuM hI rAjeka, sveta kraSNa hI chAjeka, jakSa he khuba matavAlAk, kATe karamakA jAlAk. 39 tIratha [sohe] asanIkumAra, aMga pakhAlate nara nAra hIla mIla mAMDate melA, khubI karata he khelAk. 40
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 169 anusandhAna-65 viSNulokakuM he raMga, raTate rAMmakuM he caMga, maMdira hai he doya cyAra, vasate kisanake kuMmAra. 41 haNumaMta eka he bAlAka, milate medanI mAlAk, asthala" bAMdhate atthAga2, rahateM vaDa vaDe vairAga. 42 daragA khuba he darIyAva, acche lokakI he Ava, sokhI bahota sanyAsIka, mAMDe khuba maThavAsIk. 43 SaT darasana khuba he pyAreka, rahateM jagataseM nyArek, vasatI khuba he vistAra, bhAsA bolate haiM yyA(yA)ra. 44 avara biMdara he hadanAra, suratabiMdara he siradAra, suratanayaranI chabi sAra, kahatA pAIyeM nahI pAra. 45 // iti zrIsUratabiMdaravaraNana gajala sampUrNa // athAgre sUratabiMdaravaraNanaM // // saviyo / sUratabiMdara sobhita suMdara, tApInadIke kinAre basAyo. baDe baDe vAhaNa paDe bahu bhAMtI ke, mAnu e devavimAna racAyo, nara nArike ThATha mile bahu ghATake, nAvata dhovata pApa nasAyo, esI chabI dekhata iMdra cale, gajarAjaghaTA setI citta ramAyo. 1 // gopIpurAvarNanaM // // saviyo / gopIpurAmAMhi javerikA kAma ke, devala khuba dharamanAtha racAyo, sUrajamaMDaNa pAsa saMkhezvara, goDIcA rAyako teja savAyo, kamaThakuM gaMjaNa nAgakuM tAraNa, karmakuM toDikeM sivapura dhyAyo, esI chabi pekha iMdrANIya iMdra, nareMdra nAgeMdra hI sIsa namAyo. 2 // atha upAzrayavarNanaM // // savaiyo / corAsIya gaccha tape siratAja ke gopIparAme upAsaro ThAyo, mAMNibhadrako sthAnika khuba dIpe paMcaraMgI phUleM gahagaTTa savAyo, nara nAriya Aya baMde gurupAya ke dharmakathA dharmalAbha batAyo, jaMbUdvipapannati suNe eka citta ke caMdraprabhuko carItra suNAyo. 1 // athAgre guruvarNanamAha // zrIpUjyajI [jA]yasaMpanne, kulasaMpanne, balasaMpanne, rUvasaMpanne, viNayasaMpanne, nANasaMpanne, daMsaNasaMpanne, cAritrasaMpanne, tavasaMpanne, uyaMsI. teyaMsI. vaccaMsI. jasaMsI, jIyakohe, jIyamANe, jIyalobhe, jIyaparIsahe, jIyaIdIe, jIviAsamaraNabhayavippamukke, tavaSpahANe, guNappahANe, evaM caraNakaraNaniggahanicchahakhaMtiajjava-maddava-guttI-muttI-vijNA-maMta-baMbhacera-naya-nIma-sacca-soyaM-nANa-dasaNacaritte, urAle, ghoratavassI, ghorabaMbhaceravAsI ityAdi guNeM karI alaMkRta, jJAtasarvapurANa, vAdIlakSmIzreNiziromaNi, vAdItimiradinamaNi, vAdIkadalIkRpANa, vAdIparvataiMdra, vAditArAcaMdra, vAdIgaruDagoviMda, jItyAvAdIvRMda, vAdIgodhUmagharaTTa, vAdImAnamarditamaraTTa, vAdIharaNaharI, vAdImadajvaradhanvaMtarI, vAdItimirabhAskara, vAdIviSayazaMkara, vAdImukhabhaMjana, sakalabhUpAlaraMjana, jItyA aneka vAda, sarasvatIlabdhavaraprasAda, sarasvatIkaMThAbharaNa, vAdIvijayalakSmIzaraNa, kumatamatajaDApADaka, pAkhaMDamatanirdhATaka, kalikAlazrIgautamAvatAra, zuddhapaMthanA dekhADaNahAra, kumatanA utthApaka, nyAyamArganA pravartAvaNahAra, bhavikaNIvaneM ratnatrayanA dAyaka, sarvaguNalAyaka, zrIguru AjJA ArAdhaka, mithyAtvamatanikaMdaka, sakalakriyAkaThora, cha lAkha chatrIsa sahasra sUcanA pAragAmI, svasamaya-parasamayanA jANa, anekazAstra pramANa, vyAkarNa-tarka-naiSadha-kumArasaMbhava-pANinIya-kAvyachaMda-alaMkArAdividyApravINa, SaTdarzanapravINa, zrIjinazAsanaudyotakAraka, utsargaapavAda nizcaya-vivahAra kAraNanA jANa, SaTbhaMgIneM viSai viduravara, paradezapaMcAyaNa, anekadeza nagara pura pATaNa kheDa kabbaDa droNamuha saMnivesaneM viSaM vihAranA karaNahAra, dhannANaM te rAjA rANAM juvarAjA koDaMbika zreSThi senApati Ibhya vyavahArIyA je zrIpUjyajInI niraMtara amRtamaya dezanA sAMbhale, dhanya te zrAvaka, dhanya te zrAvikA, zrIpUjyajInA caraNakamala vAMdyA ane vAMde te dhanya, ane posaha paDikkamaNAM kara, vrata paccakkhANa karai, desavirati uccareM, parjUSaNA parva kare te dhanya, karuNAsAgara, mahimAmeru, dharmabhAradhuraMdhara, samudranI pareM gaMbhIra, merunI pareM dhIra, kSamAbhaMDAra, tapatejadivAkara, caMdramAnI pareM saumyavadana, vAyunI pareM apratibaMdha, bhAraMDapaMkhInI pareM apramatta, vRSabhanI pareM dhorI, kuMjaranI pareM soMDIra, siMha jima durdhara, karmalepi karI rahita, paMca mahAvrata bhAra vahavAne viSai dhorI,
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 171 172 anusandhAna-65 mahAudayadIpyamAna, tejapuMja, tapasvI, dharmabhAradhuraMdhara, vAcA avicala, kulamaMDana, kuladIpaka, kulaudyotakAraka, bhavyajIva AzAvizrAma, jima devatAmAMheM iMdra, tArAmAheM bhaMbhA, satImAheM sItA, zAstra mAheM gItA, hAthImAheM airAvaNa, sAhasIkamAheM rAvaNa, vanamAheM jima naMdanavana, kASTamAheM jima caMdana, buddhimAhe abhayakumAra, tIrthamAheM zerbujaya sAra, punyavaMtamAheM zAMtinAtha, brahmacArImAheM zrIneminAtha, jima karma mAheM mohanIkarma, dharmamAheM zrIjinadharma, ratnamAheM ciMtAmaNi, parvamAheM parjUSaNa, tima gacchamAheM zrItapAgaccha tehanA siradAra, manavaMchitaphaladAtAra, samasta AryadezeM sarva amArinI udghoSaNA pravartAvaka, paramapUjya paramaguru, zrImattapAgacchAdhirAja bhaTTArakaparaMparApuraMdarabhaTTAraka, zrIzrIzrI 108 zrIvijayadeveMdra-sUrIzvarajI saparivArAn caraNakamalAn, zrIsUratabiMdarAt sadA AdezakArI caraNasevaka dAsAnudAsa pAyarajareNusamAna, dazAosavAla jJAtI seTha ratnacaMda nihAlacaMda, sA. bhIkhA rUpajI, sA, vImalacaMda jhaveracaMda, sA. rUpacaMda vanamAlI, sA. suracaMda khusAlacaMda malabArI, sA. narasIdAsa dulabhadAsa, sA. khusAlacaMda lAlacaMda, sA. dharmacaMda kesarIsiMgha, sA, khusAla nAthA, sA. amaracaMda motIcaMda, sA. lakhamIcaMda khusAlacaMda, sA. harSacaMda jecaMda, sA. dharmacaMda nAMnAbhAI, sA. harSacaMda mIThA, sA. manora durlabha, sA. nemacaMda motIcaMda, sA. talakacaMda hemacaMda / visAstrI(zrI)mAlI soraThIyA DoTivAlA khusAla vardhamAna, sA. saMghavi tArAcaMda phatecaMda, sA. vIradAsa mAlajI, sA. jhaveracaMda phatecaMda, sA. goDIdAsa sakalacaMda, sA. gulAla mIThA, sA. harIbhAI bhulA, sA. dulabha jIyA, sA. vimalacaMda sobhAgacaMda, sA. premacaMda vaNAyaka, sA, dharmacaMda khetA, sA. hemacaMda velacaMda, sA. joItA meghajI, sA. rAyacaMda jhaveracaMda, sA. dIpacaMda vIjecaMda, sA. tArAcaMda lAlacaMda, sA. dIpacaMda bhavAnI, sA. rAyacaMda sobhAga, sA. bhAyacaMda nathu, sA. vImalacaMda lakhamIcaMda, sA, talakacaMda mANikacaMda, sA. mANikacaMda premacaMda / talapadA strI(zrI)-mAlIjAtI sA. nagarAja puMjIyA, sA. vimalacaMda mANikacaMda, sA. vanamAlI bhAIdAsa, sA. panAcaMda nathu, sA. suradAsa rAyakaraNa, sA. nAMnAbhAI hIrAjI, sA. nAraNadAsa amAIdAsa, sA. pAnA nAMnAbhAI, sA. nAgara suMdarajI, sA. vanamAlI bhulA, sA. iMdrajI trIkama, sA. lAlA ANaMdajI, sA. vImalacaMda tArAcaMda, sA. malukasA / visA osavAla jJAtI sA. pAnAcaMda rAyacaMda, jhaveri nemacaMda vakhatacaMda, sA. motI pArekha, sA. varddhamAna jIvaNa, sA. kesarIcaMda nAMnacaMda, sA. dharmacaMda bhudara, sA. dIvacaMda phulacaMda, sA. nemacaMda jhaveracaMda, sA. nathucaMda hIrA, sA, phate sukhamAla, sA. khemA bakA, sA. vakhata velacaMda, sA. lAlacaMda kikA, sA. motIcaMda sobhAgacaMda, sA. jeThA harajI, sA. jhavera rAjapAla, sA. savAI jIvaNadAsa, sA. khubacaMda harSacaMda, sA. nemIsA savAI, sA. dharmacaMda DuMgarI, sA, pAnAcaMda khusAlacaMda, sA. somacaMda nathu, sA. vIracaMda lAlacaMda, sA. mANikacaMda malukacaMda, sA. gaTaka vIrA, sA. kesarasiMgha mANikacaMda, sA. somacaMda khusAla, sA. vardhamAna lIlAdhara / visA poravADa jJAti sA. lAlacaMda akhA, sA. phatecaMda rUpacaMda, sA. uttamacaMda devacaMda, sA. khusAla maMgala, sA. nAMnAbhAI galAla, sA. jecaMda galAla, sA. harakhu mIThA, sA. premacaMda motIcaMda, sA. prasottama harSacaMda, sA, narasIdAsa mayAcaMda / bhAvasAra jJAti bhA. jagajIvana kubera, bhA. hIrA bhagavAna, bhA. trIkama mIThA, bhA. nathusA, bhA. harajIvana trIkama / atha zrAvikAo seThANi jhaverabAI, zrA. joItIbAI, zrA. siMghavaNa kaMkubAI, zrA. dulabhabAI, zrA. nAMnIbAI, zrA. amRtabAI, zrA. sUryabAI, zrA. jIvaNakuMvarabAI, zrA. bhulIbAI, zrA. hemakuMarabAI, zrA. rAmakuMvarabAI, zrA. ratnabAI, zrA. sAMmakuMarabAI, zrA. bhulIbAI, zrA. hemakuMara kuMdalatA, zrA. premakuMara, zrA. rUpAMbAI, zrA. jaDAva, zrA. IcchA, zrA. hemakuMarabAI, zrA. hemakuMara-mAlIphalII, zrA. vIjalI, zrA. sovanabAI, zrA. pArabatIbAI, celI harSI pramukha samasta saMghake trIkAla dvAdazAvrata vaMdanA avadhAravIjI / yata zrIpUjyajInA sukha saMjama nirAbAdhapaNAnA, sukhe dharmadhyAna pravartyanA lekha savistara karI samasta saMghane harSa upajAvavA / aparaM ca zrIpUjyajIne prasAde samastasaMghane sukha-sAtA , jI / tathA zrIpUjyajIneM Adese karI paMnyAsa zrIpremavijayajI tathA paMnyAsa zrInarottamavijayajI atra comAsAnI sthiti sArI paThe sAcavI che jI / zrIpUjyajInA gItAratha jehavA joIyeM tehavA ja ch| paMnyAsajI padhAryAM pachI ghaNAM jIva dharmadhyAnaneM virSe pravA che jii| tathA pajusaNAMparva mahomahotsavapUrvaka thayA chejii| tathA zrIpUjyajIne prasAde sattarabhedIpUjA, vIsasthAnaka tathA navANu tathA sA. talapadA zrImAlI malukacaMda sAI karAvyu aSTottarI snAtramahotsava tathA zrIharIpUrAmadhye zrIlADuA zrImAlI saMgha samaste paMcakalyANaka tathA naMdIzvaradvIpamahocchava tathA aSTottarIsnAtra mahocchava tathA biMbasthApanamahocchava ghaNA ADaMbareM thayA che| tathA visAosavAla jJAti sA. galAlacaMda somacaMde AsADha comAsAnu sAmIvacchala AvaguM jamADyuM che|
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 173 tathA aThAI dharanA pAraNA soraThIyA strI (zrI) mAlI jJAti tathA chamacharInA pAraNAM sA. ochavabhAI tathA sA. harajIvana dharmacaMde AUgo karyo che| tathA prabhAvanA tathA tapamadhye pAkhItapa, tathA comAsitapa, tathA chamacharItapa, tathA mAMNikatapa, tathA paMcamItapa vidhiye sahita tathA chaTha, aThama, dazama duAlasa, aThAIyo pramukha posaha paDikkamaNAM vrata paccakhAMNa viseSeM thayA cheM te avadhArakuMjI / biju zrIsaMghanI vinati eka je zrIpUjyajIneM vAMdyAnI zrIsaMghaneM utkaMThA ghaNI che / te mATe zrIsUratasehara velA padhAravuMjI / ghaNu suM lakhIM / zrIsUratanA saMghaneM zrIpUjyajInI desanA sAMbhalavAne ghaNo uchAha che| te likhatA pUrvatuM nathI / biNuM je dIvasa dhanna karI jAMNasuM je dIvase zrIpUjyajIno darasaNa thasye te mATeM zrIjI sAhibane velA padhArakuMjI jIma sakalasaMghano manoratha pUrNa thaay| e vInatI avadhAravIjI / jIhAM zrI pUjyajI devajAtrA karo tihAM zrIsUratanA saMghaneM saMbhAravojI / atra sijhAyadhyAneM jJAtAnI thAya che, vyAkhyAMnamAM sUtra jaMbUdvIpapannatti vaMcAya che, te upara caMdraprabhucaritra vaMcAya che| atha gurubhAsa likhyate // dUhA : darIsaNa tAharo dekhatA, sakala jAye saMtApa, aMga adhika sukha upajeM, khule anaMtA pApa. 1 guNavaMta moTA gacchapati, paragaTa vidyApUra, nIra gaMgA jima nIramalA, sahI maMtradhArI sUra. 2 bhaTIyAMNinI // zrIvijayadeveMdrasUrirAyA ho, sAhibajI tumha karu vinatI, sUriziromaNI sAra, dekhatAM savI bhAge ho, dukha-dohaga jAyeM thAI Unnati, jeha taNo mukhacaMda. 1 zrIvijaya..... [AMkaNI] vaMdo tapagacharAya sukhasaMpattI thAI ho, sUrI praNAma kareM thakeM // dezI janma kRtAratha thAya, goyama soyama Ade ho, sUrIzvarakU dekhake, zira nAMme triNakAla. 2 174 anusandhAna- 65 zrIvijayadeveMdrasUrirAyA ho sAhibaji tumha karUM vinatI. premavIjaya nita prema ho, sU (su) khemavijaya vara subha maneM, vijaya narottama rUpa, amaravijaya nIta vaMde ho, mANikyavijaya supUjyaneM, hemavijaya vara sAdha. 3 zrIvijaya...... vaMdanA nita avadhAro ho, tapagacha taNAM siraseharo, avara sAdhu vara jeha, saparikara savI nAMme ho, trIkAle sukhakara subha varA, batrIse sukhakAra. 4 zrIvijaya....... lakSaNa aMge bIrAje ho, rUpeM sahu jagane mohatA, nIrjIta kAMmavikAra, paMca mAhAvrata pAle ho, pravacana AThesu sobhatA, labdhi taNA bhaMDAra 5 zrIvijaya...... vANI sajala - jalada samI gAje ho, bhavIka sIkhI zravaNeM suNI, moda lahe manadhIra, sudha dharama upadese ho, bhavIyaNaneM deI hita muNI, guNa gAve nara nAra. 6 zrIvijaya....... cItta dharI suratano ho, vAlhesvara suavadhArajyo, suM lakhIiM guMNa tAsa, pAusuM sUdhAro ho, sUrIzvara saMgha saMbhArajyo, caraNa nameM nitameva 7 zrIvijaya..... saMghasiromaNi vAru ho, sA. bhAIcaMda suseharo, avara zrAvIkA jeha, vaDerI joitibAI ho, saMbhAre nita jima meharo, sUrIvarasu tAsa. 8 zrIvijaya....... zrIvIjayajineMdrasUrinA ho, sAhibaji tAsa paTAMbaru, mahimA meru samAMna, dIna-dIna caDhate vAMne ho, nAMme nava nIddha Rddha karu, pAMmI guruupadesa 9 zrIvijaya.......
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 175 176 anusandhAna-65 sUrIzvara guNa gAtAM ho, dalIdda jAi te subha maNe, darisaNa durita palAya, gachapatInA guMNa gAve ho, supremavijaya sisa ima bhaNe, vInataDi e avadhAra. 10 zrIvijaya..... // iti zrIvinati sijjhAya saMpUrNa // athAgre munIvaMdanamAha // ___ atratya paM. premavijaya ga., paM. khemavijaya ga., paM. narottamavijaya ga., paM. rUpavijaya ga., paM. amaravijaya ga., paM. mANikyavijaya ga., mu. hemavijaya ga., mu. gulAbavijaya ga., mu. jasavijaya ga., pra.ThA. 9nI vaMdaNA 1008 vAra avadhAravIjI / sAdhvI ratnatrayI[zrI], sA. jatnasrI(zrI)nI vaMdaNA avdhaarviinnii| // atha guruvaMdanabhAsa likhyate // dUhA : kuMkaNadezameM sAhibA, vIcaro cho gaNadhAra, tIrathajAtrA nIta karo, karatAM ugra vihAra. 1 e dezI dIpe ghaNo, mumoIbiMdara bahumola, gachapatiji tumeM sAMbhalo, surataneM nahI tola. 2 nIrmohI dezameM sAhibA, syuM mohyA gacharAya, sUratasehara padhArajo, saMghanA sIjhe kAja. 3 mAMkaNa cAMcaNa magatarA, sUkSama jiva apAra, sAMjha same mukha pesatAM, macchara kareM jhaNakAra. 4 sUratano sahu saMgha malI, vinatI likheM banAya, zrIji sAhiba padhArajo, praNa, tumArA pAya. 5 // atha vinatInA bhAsa prAha / / vIrajIne vacaneM amRtarasa jhare re - e dezI // janamukhavAsani pada praNamI karI re, vinati kare suvisAla, saMgha caturvIdha malIne vinaveM re, pAMme maMgalamAla. 1 sUrata sehara padhAro gacchadhaNI re [e AMkaNI] te dese mohyA sAhyabA re, nIsanehI gacharAya, velA padhAro ho sUrataseharamA re, saMghane AnaMda thAya. 2 sUrata..... suratasehara che guruji abhinavo re, bhojana nava-navi bhAMta, sAla dAla sutharA atisobhatA re, mevA taNI ghaNI jAta. 3 sUrata..... saMgha taNA manoratha puravA re, paudhAro gaccharAya, panaramA dharmanAtha jIneMsarU re, valI surajamaMDaNa pAsa. 4 sUrata..... saMgha cAhe che gurujine aha-nIse re, vInataDI avadhAra, sA. amIcaMdakulamaNI dInakarU re, mAta sarUpA-urahAra. 5 sUrata.... vATa jotA pujyajI bahu dIna thayA re, saMdesA kei vAra, piNa manameM tume AMNo kIma nahI re, dyo darIsaNa eka vAra. 6 sUrata... tuma darIsaNa vINa surata saMghane re, ghaDI eka varasa samAna, saMgha vaMdAvA pujyajI padhArIye re, yo upadesanu dAna. 7 sUrata..... mumAIbiMdarano saMgha te jANajyo re, kAmaNagAro te hoya, bholavi rAkhyo gurujine tihAM kaNe re, manamA vimAsIne joya.8 sUrata.... jaNa jaNa puche ho surata saMghanA re, gachapati AvaMtA diTha, ADA DhuMgara darIyA ati ghaNA re, paNa manamAheM paITha". 9 sUrata..... ema karavu gurujine navi ghaTe re, syuM lalacAvo dIna-rAta, ekavAra saMghane vaMdAvA padhArIiM re, kahII ketalIka vAta. 10 sUrata..... tuma AvethI gachapati atighaNo re, saMghane bahu sukha thAya, saMghane visaratA guruNi navi bane re, guNanIdhI gachapatirAya, 11 sUrata.... sItA cAhe ho dazarathaputrane re, jima revA gajarAja, tima Iche che gachapatirAjane re, gurudarisaNa sukhasAja, 12 sUrata..... aMga upAMge pAThaka sobhatA re, caraka-karaNa sIttarI guMNa gyAMna, e paMcavisa guNe karI dIpatA re, vAcaka mANikyavijaya subha dhyAna. 13 kSamA kAMti hIre rUpe bhalA re, ratna gumAMna sudarzana teha, kasturavijaya Ade sahu munivarA re, vaMdanA hojo nita nita eha. 14 sUrata..... amIya samANI ho guruni dezanA re, sAMbhale te nara nAra, dhana te dina valI dhana velA ghaDI re, gachapati vAMde sukhakAra, 15 sUrata.....
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 177 anusandhAna-65 (18) vIsalanagaramA birAjamAna vijayadevedamUrijIne ___ jodhapurathI paM. siddhavijayajIno patra vijayajineMdrasUrinA paTTadharU re, vijayadeveMdrasUrIrAya, sUrata saMghanI vinaMti mAMnIiM re, amara nameM nita pAya. 16 sUrata..... // athAgre munivaMdanamAha // // tatratya OM zrImANikyavijayajI, paM. khemAvijayajI, paM. zIvacaMdajI, paM. kAMtivijayajI, paM. hIravijayajI, paM. ratnavijayajI, paM. jItasAgarajI, paM. darzanavijayajI, paM. gumAnavijayajI, paM. dAMnavijayajI, paM. dharmAnaMdajI, paM. mAMnavijayajI, paM. kisturavijayajI, paM. hemavijayajI, paM. jItavijayajI, paM. amIcaMdajI, paM. harSacaMdajI, paM. lAlacaMdajI, paM. vRddhicaMdajI, paM. naraMdrasAgarajI, paM. vIramavijayajI pra. parivArane vaMdaNA kahavijI / zrIzrIzrIzrI zrI // saMvat 1889 varSe mAsottamamAse mAghamAse zuklapakSe paMcamitithau 5 zanau vAsare zrIyAM bhavatu / shrii| anya patranI jema A patramA paNa saMskRta padyo dvArA pAMce jinezvaronI vandanA pUrvaka patralekhananu maGgalAcaraNa kayuM che / tyArabAda bIjAM saMskRta padyothI mANibhadra yakSarAjanI stavanA karI kavie chappayamAM temaja 'Aja bhale....' e dezI dvArA gurjara dezanuM temaja vIsalanagaranuM sundara Alekhana kayuM che / vIsalanagaranI rAjAkhAna (?), mantrI icchAcanda, paNDita bhAu phaNesa, zeTha manachA maganajI, hemajI, jeThA lakhamI, metA rAmajI vigere rAjyapadAdhikArIonuM varNana karI kavie tyAMnAM jinAlayo, jainetara mandiro, vAva-taLAva vigere sthApatyo, dharmazALA, pozALAdi sthAnono tAdRza citAra patramA rajU ko che / 'mhArA pagalyAne....' e dezI dvArA gurjaradezanA lokonu kaTAkSabaddha svarUpa AlekhI sUrijIne jodhANA padhAravA araja kare che / sUriguNa 36 nuM svarUpa 'candraprabha mukha...' e dezImAM varNavI anya guNonuM varNana tyAra pachInA kavittamAM tathA saMskRta zlokabaddha racAyela laghukAvyamAM kavi rajU kare che / A patranAM saMskRtapadyo AgaLanA patramA maLatAM saMskRta padya jevA ja ch| pharakamAM tyAM jyA pAlanapura nagaranuM nAma che tyAM ahIM vIsalanagaranuM nAma jovA maLe cha / vIsalanagaranAM jinAlayone joi bhaktivaza Apa tyAM atyAra sudhI bhale rahyA paNa have karuNA ANI amane darzana ApavA Apa jodhANA padhAro ema kavi vinanti kare che / ahIM jinAlayonI sAthe sakaLAyelI vigato aitihAsika dRSTie ghaNI mahattvanI cha / tyAra pachInI DhALamAM kavie marudharadezanuM, jodhANA nagaranu, poLa, sarovarAdi sthApatyornu varNana AlekhyuM che / pharI tribhaGgI chandamAM marudharanu, troTaka chandamAM mAnasiMha nRpatinuM tathA 'aja jima.....' e dezImAM rAjyapadAdhikArIonuM temaja nagaranA parisaramA AvatI tIrthabhUmionuM ane nagaranA jinAlayonuM adbhUta varNana kavie rajU kayu cha / tyAra pachInAM padyomAM pUjyazrInA nizrAvati zramaNavRndane potAnI sAthe rahelA munivRndanI vandanA jaNAvI patrAlekhananI saMvat sAthe svanAmollekhapUrvaka padyapatranuM kavie samApana kayu cha / muDIyA
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 179 180 anusandhAna-65 lipimA lakhAyela gadyapatranI zaruAta sUrinA 36 guNonI varNanAthI karI paM. siddhavijayajInA saphaLa cAturmAsa aMgenI vigato zrIsaGke rajU karI che / pharI AvatA varSe paNa Amaneja cAturmAsa ahIM rAkhazo evI vinanti karI patrasamApana kare che / patrAnte sUrijInA zrIsaGkamAM padhAratA thatA utsAhanI vigato noMdhI khAmaNA lakhavApUrvaka lekhaka patra pUrNa kare cha / prastuta kRtinI racanA dIpavijayajInA ziSya kavi siddhavijayajIe karI che. // 0 // zrIjinAya namaH // zrImatpaJcaparameSThine namaH // zrIpaJcatIrthapataye namaH // zrIyakSAdhipataye namaH // vaMde zrIAdinAthaM sakalasukhakaraM devadevendravandyaM, rAjA zrInAbhidheyaM jagatajayakaraM tasya vaMzeSu jAtam / mAtarmarudevi(vI)nAmnI sakalazubhakarI kandarAkukSisiMha, tasmin caraNe luThanti zivavadhu(dhU) vadhu(dhU)TI siddha me saMdarda(dA)tu // 1 // // zrIzAntinAthastutiH // zrIzAntIzvaraM jinavaraM praNamAmi bhaktyA, vizvezvarasya kulasambhavazubhrasaktyA (?) / tannAmadheya sukhasampadakArako me, garbhasthitaiva prakaroti ca rogahAni(ni) // 2 // // atha zrInemistutiH // nemirnemavaraM vibhU(bhurjayakaraM zrIcandravaMzodbhavaM, zrIyAdavakUlabhUSaNaM zucivaraM sAmudravijayAnujam / rAjIrAjImatIvibodhanaparaM kAmadrumonmUlayan, vande nemijinaM dviviMzamavaraM kAruNyapuNyApaNam // 3 // // zrIpArzvanAthasya stutiH // pArvezaM pArzvanAthaM kamaThazaThahaThaM kandakuddAlabhUtaM, vAmAmAtaprasUtaM kalamaSalaharaM azvasenAvataMzam(sam) / tIrthe sammetazikhare(zaile) zivapadavilasan nAmavikhyAtakIrti(ti), etat pAvaM namAmi dharaNipadayutaM nAganAgendravandham // 4 // // zrIvardhamAnastutiH // vIraM vIrajinezvaraM dyutimahAn divyA vibhUtyAnvitaM, meruzcAlanacAlanaikapravaraM siddhArthasUno mahI / etattIrthapati surendramahitaM zrIgautamArAdhitaM, dhIratvAdiguNAnvitaM jayatu me zrIvardhamAno jinaH // 5 // // zrImANibhadrastutiH // bahUn pUjyobhyoM jagati jayakartA zucinRNAM, gadAM cakraM puSpaM vimalaphaladAM aMkuzadharam / mahAnmANikyendro vijayata hahaityutkaTavaraM, vaisa(sabai) zrIpUjyebhya vitaratu manovAJchitasukham // 6 // etatpaJcajinAdhIzAna-praNamya parameSThitaH / jakSAdhIzaM ca sAnandai-likhyate lekhapaddhatim // 7 // // atha lekhapaddhati // premeM praNamu bhAratI, gaNapati guNagaMbhIra, sadagurucaraNa suhakalaM, tIrathapati jina vIra. 1 sahu dezAM siraseharo, dharmadhurAdhara dhIra, gurjara jagamAM paragaDo, niramala gaMgA nIra. 2 vaDa kavi opama varNavai, mana dhari matinI doDa, piNa suraguru na kahI sakai, dhara gujjaranI joDa. 3 chappaya : guNanidhi hai gujarAta, deza sArAM sira dIpata, kAbala balakha khaMdhAra, jora tiNahI ko jIpata, bahu budhi ridha-sidhavAna, vasai tihAM nara hI vicakSaNa, dayAdharama ura dhAra, jina guru pUjata nita jana, upagAra karata nara nAri ati, sakala kAma sukha anusarai, gujarAta desa ati vesa iNa', kaho hoDa kuNa tasu kara. 1
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 // Aja bhaleM dina UmAho e dezI // sahu desAM sira soheM ho mana mohai nara nArI taNA, gujjara dhara subha vesa, roga soga nahIM vyApe ho saMtApeM kope pApaneM, Ape sukha ati vesa. 1 sahu ...... nita prati sahu nara nArI ho, subhakArI sArI sohatI, mohatI iMda nariMda ujvala anupama veseM ho, sukhaleseM nayanAM coratI moratI mAna maheMda. 2 sahu..... divya rUpa dhareM dehI ho, jaga tehI iMdrANI nahI, pUjeM jina triNa kAla, ghaTa kAyaka pratipAleM ho, rakhavAleM pravacanamAtaneM, vandana anUpama rAjeM ho, sukha sAjai sArada caMdajyuM, vacana amRta rasAla, tiNa hI ja uttama deseM ho, nahIM kleseM rese suMdaruM, vIsalanayara visAla. 4 sahu..... opama ehanI kahavA ho, navi lahavA guru nija buddhithI, mujhathI kima kahavAya, to piNa buddhi vistArai ho, kiMcit varNa, satya zIla subha cAla. 3 sahu...... tihAM rAjiMda sukhasAje ho, 181 sadgurupada citta lAya 5 sahu..... anaDa abhaMga agaMjI ho, nahi raMjI aridala dekhaneM, gaDha maDha pola pracaMDa, bahuraMgA khAi-baMdhaka, kaMgura bhuraja chai caMgA ho, ThaMDA ati brahmaMDa 6 sahu...... virAjeM nIta guNeM karI, SaTdarzanapratipAla, khAna mahA sulatAna ho, subhavAna dAnaguNeM karI, mAnamaheMda ripusAla. 7 sahu...... 182 anusandhAna- 65 nita prati svadharma pAlatA ho, suddha mAlA iSTanA nAmanI, japamAlA jaga sAra, raTata sadA tana manathI ho, valI vacaneM stavanA iSTanI, siSTa sadA hitakAra. 8 sahu...... anamI jagameM rAje ho, divAje sAjeM tejathI, mAnuM ravi parabhAta, udayo guNagaNa kiraNe ho, nahiM varaNe rAto rosathI, posaka parama sujAta. 9 sahu...... tasa maMtrI manamojeM ho, nahi khojeM pApasaMtApane, icchAcaMda subha cAla, cora caraDane daMDe ho, nahi khaMDe ANa nariMdanI, hAkama dInadayAla. 10 sahu...... paMDitapada kari rAje ho, vali gAjeM rAjeMda kAmameM, bhAu phaNesa vikhyAta, seTha padeM subha gAjeM ho, virAjeM manachA maganajI, devI amolakha jAta. 11 sahu..... hemajI jeThA lakhamI ho, nahi viSamI saradhA tehane, kesava cimana gulAba, meMtA padameM rAjeM ho, vali uttama sAratha rAmajI, ehaneM dharmano jAMba. 12 sahu...... avara valI gururAgI ho, subha jAgI saradhA tehane, adhikA likhamIvaMta, vali tihAM pavana chatIse ho, mana hIseM sadaguru nAmasuM, vasata sadA sukha saMta. 13 sahu...... vali jinaghara tihAM caMgA ho, manaraMgA pAsa ciMtAmaNi, cyAra bhUma cosAla, zAMtIsara mana bhAyA ho, sukhadAyA sevaka saMtaneM, dhanya te pUje triNa kAla. 14 sahu......
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 183 184 anusandhAna-65 nagara sadA rakhavAle ho, pratipAle aMbA kAlikA, bhImanAtha mahAdeva, jAlesara daravAjeM ho, virAje adhikI khaMtasuM, sAreM saba jana seva. 15 sahu..... hIrAvAva sucaMgI ho, nahi bhaMgI gaMgataraMgathI, pAlIbaMdha talAva, vAga manohara sohe ho, mana moheM rAgI lokaneM, dekhata adhiko cAva. 16 sahu..... dharmasAlA suvisAlA ho, tihAM jAlA karmanA kApavA vaDatapagachanI sAra, jAlI gokha jarokhA ho, jahAM "jokhAM karatA munivarA, dharmadhyAna uradhAra. 17 sahu..... teha nagaranA vAsI ho, visavAsI ika gurucaraNanA, vInati kareM bahuvAra, pUja padhAreM vegeM ho, nahi chegeM saMghanI vInatI, sAthe muniparivAra. 18 sahu..... saMgha vadhAvai harakhai ho, dhana varaSai pAvasa meghajyuM, guhalIgIta rasAla, bhaktivaseM guru Age ho, vaDa bhAge Agama sAMbhaleM, siddha sahAi visAla. 19 sahu.... // chaMda - chappaya // vIsalanayara sudhAma, sahara sArAM sirasehara, dharma dayA uradhAra, pApadala dUre parihara, saMgha sahu triNa vAra, sAcai mana jina sevai, bhAvai dvAdaza bhAva, dAna supAtre devai, vijaideveMdrasUri vaMdai vividha, bhAva sakti mati anusarai, vIsala anUpa gurjara dharai, kavi opama kahAM taka kara. 1 dUhA : saharA ghaNA uNa desameM, eka ekathI sAra, piNa sahU jagamAM paragaDo, vIsalanayara udAra. 1 // mhArA pagalyAne pAyala lAjyo - e dezI // guNanidhi gujjara mohyA ho sadaguru mhArA, chayalachabIlA ho zrAvaka dekhane, thArI sUrati ati suMdara sukhadAi ho sadaguru mhArA, nayaNa umAyA ho darasaNa pekhavA.1 jima caMda cakorI mehA ho sada..., cAtraka maname ho nita prati ciMtavai, jima caMpakataruvana lIno ho sada..., bhamara te bhIno ho nita prati ciMtavai. 2 vali dinakarateja umAyA ho sada..., kamalanI vikaseM ho sahasakiraNa thakI, tima tumha guNa mana lINo ho sada..., tana vali cIno' ho gurucaraNAM thakI. 3 gurjaraloka ThagArA ho sada..., mohanagArA ho mohyA guru bhalai, syuM syuM bolI boleM ho sada..., kapaTa na khole ho aMtara eTale. 4 pIlara varaNa dehA ho sada...., mAnavadehA ho suMdara bhAmanI, kRsatanu kesaraveseM hoM sada..., aMbaradeseM ho mArnu "dAmanI. 5 gurunI bhakti ghaNerI ho sada...., karai anerI ho nava navI bhAMtasuM, dumaka ciMtAmaNa pAmI ho sada...., tima pari parikheM nirakheM khAMtasuM. 6 mAta sarUpA urajAyA ho sada...., sujasa savAyA ho amIkulacaMdamAM, dinakara tulya pratApI ho sada...., copaDAgotre ho jima ghana caMdramA. 7 gaccha caurAsIno rAjA ho sada..., caDhata divAjA ho takhata tapA taNe, jodhANe nayara padhAro ho sada..., araja avadhAro ho saMgha sahu ima bhaNai. 8 darasaNa dyo vaDabhAgI ho sada...., tana-mana-rAgI ho ika gurucaraNathI, pravara paMDitapadadhArI ho sada...., dIpa jayakArI ho siddha kahai saraNathI. 9 dUhA : sArada sAra dayA karI, dIjai vacana vilAsa, guNa gAuM sadaguru taNA, aSTottarazata khAsa. 1 // caMdAprabhu mukhacaMda sakhI moe dekhana de - e dezI // pUja caraNa sukhadAya sakhI moyeM vaMdana de, ahanizi namu citta lAya sakhI moyeM vaMdana de, iMda nareMda mana bhAya sakhI moyeM vaMdana de, tana mana vacana umAya sakhI moyeM vaMdana de,
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 185 186 anusandhAna-65 paramAnaMdapada thAya sakhI moyeM vaMdana de, bhAratIkaMTha virAjatA sakhI vaMdana de, kali gautama avatAra, sakhI...... abodha jIva pratibodhavA sakhI...., tapa tejeM dinakAra sakhI.... 1 pUja.... eka asaMjama TAlatA sakhI...., duvidha dharmadAtAra sakhI...., tIna tattva vAcaka varu sakhI...., cyAra kaSAyakuThAra sakhI.....2 pUja.... paMca mahAvrata pAlatA sakhI...., jIvarakSaka SaTakAya sakhI...., bhaya sAte hI paraharyA sakhI...., AThe mada hI haThAya sakhI.... 3 pUja.... vADa nave brahmacaryanI sakhI...., pAlaka visavAvIsa sakhI...., Adara karine AdaryA sakhI...., daza yatIdharma jagIza sakhI.... 4 pUja.... vAcaka aMga igyAranA sakhI...., paDimA muninI bAra sakhI...., dhAraka vAraka mohanA sakhI...., pAraka suddha AcAra sakhI.... 5 pUja.... jItyA terai kAThiyA sakhI...., cauda vidyA bahu jAMNa sakhI...., sohamagaNadharapaTadharA sakhI...., panarai siddha vakhAMNa sakhI.... 6 pUja.... sola kalA zazi niramalA sakhI...., pUnima pareM jasa lIdha sakhI...., satarai bheda saMyama varA sakhI...., ekaMta tana mana kIdha sakhI.....7 pUja.... sIla aMga jina upadisyA sakhI...., dhAraka sahasa aDhAra sakhI... kAusaganA vali jANiye sakhI...., ugaNIsa doSa nivAra sakhI.....8 pUja..... vIsathAnikatapa AkarA sakhI...., upadezaka gururAya sakhI....., ikavIsa sabalA siddhAMtame sakhI...., jANa tajyA munibhAya sakhI.....9 pUja.... durdhara-parisaha jIpIyA sakhI...., mana-suddhe bAvIsa sakhI...., suyagaDAMganA vIrajI sakhI...., kahyA ajjhayaNa tevIsa sakhI.... 10 pUja.... ANA jina covIsanI sakhI...., pAlaka Apa jagIsa sakhI...., bhAvanA paNavIsa bhAvatA sakhI...., kappAjjhayaNa chavIsa sakhI.... 11 pUja..... niramala guNa munirAjanA sakhI...., jANaka sattAvIsa sakhI...., naMdIsUtrameM matijJAnanA sakhI...., bheda kahyA aDavIsa sakhI.... 12 pUja.... pApazruta siddhAMtameM sakhI...., kahyA jinavara guNatrIsa sakhI...., mohanIkarmaneM vAratA sakhI...., pUrA thAnaka tIsa sakhI.... 13 pUja.... siddhanAM guNa teM jANiyA sakhI...., zAstra thakI igatIsa sakhI...., joganA saMga piNa dhArIyA sakhI...., vali lakSaNa batrIsa sakhI.... 14 pUja.... AzAtana sadagurutaNI sakhI...., TAlI Apa tetIsa sakhI....., atisaya jinanA jANatA sakhI...., upadezaka cotIsa sakhI.... 15 pUja..... vANI guNathI gAjatA sakhI...., trigaDai jina peMtIsa sakhI....., chattIsa uttarAdhyayananA sakhI....., vAcaka Apa jagIsa sakhI..... 16 pUja..... gaNadhara padanA guNa ghaNA sakhI....., piNa saMkhyA chattIsa sakhI...., paMDita dIpavijaya taNo sakhI...., siddha nameM nisa dIsa sakhI..... 16 pUja....* [anuddata padyo-] [....avasara pAmI sAra. 3 pR. 200 pachI-] manaAnaMde mahAmunI, vaMdai pAsa kalyANa, AdIsara avalokatAM, mana upano subha dhyAna. 4 tIna sikhara bhUmI valI, tIna tihAM jinarAya, vAMdI baiThA munivarA, mana AnaMda na mAya. 5 valI kaMsArApolamai, deharA dIpai doya, jeThA lakhamIcaMdano, valI dalajI khusyAlano hoya. 6 khajurI mohalA vicai, upAsaro cosAla, tihAM virAje gaNadharA, dezana dye suvizAla. 7 vedavADImAMhi valI, vAyAMnI dhramasAla, Age valI tripolIyo, calai tihAM subha cAla.8 saMvegI munivara taNo, upAsaro ika sAra, molavADAmeM deharo, karmacaMdano dhAra. 9 ityAdika mahAdhAmaneM, ..... A patramA have pachI AvatA dUhA, zloka, DhALo va. pAlanapura virAjamAna vijayadevendrasUri para rUpendrasAgarajIo nAgorathI lakhelA patramA (kra, 19) yathAvat uddhRta thayAM che. tethI o padyo atre na letAM phakta anuddhata padyo ja atre chApyAM che. samagra patranA varNanakramano khyAla Ave te hetuthI patranI sampAdakIya bhUmikA yathAvat rAkhI che. vAstavamAM A patra mULabhUta hovAthI ane rUpendrasAgarajIno patra AnA panalekhanarUpa hovAthI A patramA badhAM padyo chApI bIjA patramA atideza karato joito hato, paNa amArI pAse lakhANa alaga krame Avyu hovAthI tema karavU zakya nathI banyu. - shii0|
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 187 188 anusandhAna-65 [polAM sAta pracaMDa chai.... pR. 201 pachI-] rANIsara jaga dIpato, jIpato lahara taraMga sugurujI, gulAbasAgara jalathI bharyo, rahata sadA jala caMga sugurujI. 7 marudhara..... tihAM rAjA jaga rAjato, gAjato teja anaMta sugurujI, mAMna mahIpati marudharai, buddhibaleM vilasaMta sugurujI.8 marudhara..... sUravIra sAhasadharu, khAga tyAga nikalaMka sugurujI, jodhAMsire jasa jayakarUM, sabalA mAMne saMka sugurujI. 9 marudhara..... vacana na khaMDe ApaNo, dharmathI adhika maMDANa sugurujI, tana dhana mamatA parihareM, siddha vace supramANa sugurujI. 10 marudhara...... // chaMda - tribhaMgI marusthalasya // sahudesAsAraM, ........ [vaMduM citta lAya ke'. pR. 205 pachI-] rUpavijaya mahimAni(nI)lo, ratna munivara ho ratnanI khAna keM, hIravijaya ati harakhasuM, nita seve ho dAnavijaya jAMNa ke. 3 zrIvijaya.... sudarasanavijaya citta ujaleM, vivekasAgara ho ati vinayapradhAna ke, gumAnavijaya guNa AgalA, raMgasAgara ho raheM caraNa pramANa ke. 4 zrIvijaya.. ityAdika munivaraghaNA, seveM sadaguru ho nita citta lagAya ke, mana tana vacanathI sAcave, gurusevA ho sava sukhanI dAyakeM.5 zrIvijaya..... ihAMthI vaMdeM bhAvasuM, nagajayamuni ho nita navale raMga ke, Isaravijaya ANaMdathI, sidhajayamuni ho manaraMga abhaMga ke. 6 zrIvijaya..... riSabhavijaya raMgeM nameM, navalamuni ho tuma vaMdeM bhAya ke, mAnavijaya manaraMgathI, saMbhUmuni ho subha vadana umAya ke. 7 zrIvijaya..... gautama jayapada cAhato, munibhAveM ho motI mana AMNa ke, durago jIto jayakaru, bhagavAno ho gaMga agara pramANa ke. 8 zrIvijaya..... ihAthI mohana vaMdanA, mAnIjai ho guru vAra hajAra ke, sahu munivarathI vaMdanA, kahajyo ahanizi ho nita karuNAbhaMDAra ke. 9 zrIvijaya..... rAmasirI ati raMgasu, vaMdai subha manai ho pUrai anurAga ke, kanakasirI karai vaMdanA, amRtasirI ho adhikai vaDabhAga ke. 10 zrIvijaya..... dhanya te zrAvaka zrAvikA, gurucaraNeM ho raheM citta lagAya ke, tehaneM dharmalAbha mAharo, vali saMghanI ho vaMdanA munirAya ke. 10(11) zrIvijaya..... tihAMnA saMgha prateM vali, sahu saMghano ho kahajyo paraNAma ke, saMgha prateM saMbhAraNyo, devadarasane ho karuNAnA dhAma ke. 11(12) zrIvijaya..... saMvata rasanavasiddhavidhu (1896), poSamAse ho zuci pAMcamI dAkha ke, guruvAreM guruguNa bhalA, gAyA bhAve ho tana-mananI sAkha ke. 12(13) zrIvijaya..... tapagachamA ati dIpatA, guru giruvA ho guNanA bhaMDAra ke, gulAlavijaya gaharA guNI, ziSya dIpaka ho jaya siddha mana dhArakeM 13(14) zrIvijaya.... // zrI jinAya namaH // svistI zrIvisalanagara sUbha suthAMne puja paramapuja saraba aupamAvirAjamAna, aneka opamAlAyaka000 chatIsa chatIsI ekasau ATha sUrIzvaraguNai karI virAjamAna, jaMgamajUgapradhAna, sakalabhaTTAraka siromaNi puraMdarabhaTTArakajI zrIzrI108 zrIzrIzrIzrIzrIzrI vijayadeveMdrasUrIzvarajI caraNAn caraNakamalAyata jodhapurathI sadA agyAkArI caraNasaivi samasata saMgha likhataM vaMdaNA 108 vAra dina prate trikAla avadhArasi aThArA samaMcAra zrIzrIjIrA teja pratApa sunijara kara bhalA chai| zrIzrIjI sAhabA rAM dharamadhyAMna khAMna pAMna rA sadA saravadA Arogya cAhIjai / zrIzrIjI sAhabA rAM darasaNa rI abhilASA atyaMta hai sU saMgha Upara kIrapA karanai darasaNa dIrAvasau tiko dina saphala husI / aThe cAMmAsA Upara saMghare nAMve sUvaraNa varaNA AlaMkRta patra sadA Avai hai / sU asa Ayau nahI sU kirapA karanai dIrAvasI / saMghanU bhulau na caahiije| saMgha to sadA susevaka chai| tathA uNa cAmAsI saMgha upara kIrapA karanai paM. zrIsidhavijejInU melIyA su ghaNA jogya chai ne zrIjinarAjarau dharamadhyAMna poso paDikamaNau vakhAMNavANI jinapujAdika rI badhotara uchava AchI taraisU huvA chai| ne phaira uchava dharama rI vadhotara sadA huvai chai, ne vAkhyAMNa zrInaMdijI me zrutajJAMna rau, upadesAme samakItasUtra ro IdhakAra vacIjai che su mAlama raihasI / nai Avatau cAMmAso aThe rakhAyAsuM saMghanai upadesa dharamadhyAMna paDhAvaNa rI badhotara AchItaraisU huvai cha, su kIrapA karane cAMmAsau beThA-beTha rakhAvasI / saMghe vInatI aThe khetreme dharamadhyAMna rau kAlAnusArai lAbha dekhane likhI hai| sU jarura manAvasI / bIju tau zrIzrIjI sAhaba kIrapA karane melo su pramANa chai| pINa avarake tau jarUra beThAbeTha rakhAvasI /
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 ghaNau kAMI vinavAM Apa tau sarava jAMNa chau| zrIsUdharmAsvAma rI gAdI virAjIyA chau su jarUra kIrapA kara saMghane lAbha dekhInai INAMnuM rakhAvasi / saMgha upara kIrapA sUdRSTI rakhAva jiNathi visaiSa rakhAvasI / zrIdharamadhyAMne devajAtrAe saMghanai yAda karAvasI valamAMna sUkhalekha kIrapA karane diiraavsii| saMgha lAyaka sevA baMdagI phuurmaavsi| saraba sAdhUnai vaMdaNA kesI / saMvat 1896 rA posa suda 14 sukara vAra khIvajA rAjagarA suga caMda harakhacaMda rahI... vanaNa (NA) vaMcAvasI.. ? dUhA : saMgha sakala milaneM sadA, [A cAra dUhAo pR. 207] | dezI - guhaMlInI // savAI guru ehanI cAla // praNamI zrutadevI mAya, gAuM zrItapagacharAya, jasa nAmeM navanidhi thAya, sUrIzvara vInatI avadhAro, hita nita kari (rI) cittamAM vicAro jodhANeM jarUra padhAro, AvI vIrajiNaMda juhAro. 2 sUrIzvara ...... 189 tumha darasana pyAre lAge, saMgha vInaveM adhika rAgeM, comAsa karo vaDabhAge. 3 sUrIzvara..... gurusUrati mohanagArI, sahuneM dekhata lAgeM pyArI, eha gurunI jAuM balihArI. 4 sUrI.... saMghano Agraha mAnIjeM, vANI amRtarasa poSIjeM, guru caraNa kRpArasa dIje. 5 sUrIzvara... guru AyAM lAbha ja thAsyeM, vrata niyama tapAdika AsyeM, paTakUla ghare patharAsyeM. 6 sUrIzvara....... posA paDikamaNA sAra, sAhamInI bhagati apAra, varasyeM siddhapada jayakAra. 7 sUrI..... icchAmi khamAsamaNo vaMdiuM jAvaNijjAe nisihIAe matthaeNa vNdaami| icchAkAreNa saMdisaha bhagavan abbhuTiohaM abbhiMtara divasIyaM rAiyaM pakkhiyaM caumAsiya saMvacchariyaM pAMce paDikamaNeM khAmeuM icchaM | sIrI sIrImala manarUpa juharamalarI vadaNa 108 vara vadaNa vacAvasI / vanaNa 108 vacAvasI kIrApa (rapA) rAkhAvasI / 190 (19) anusandhAna- 65 pAlanapura birAjamAna vijayadevendrasUrijIne nAgorI kAgajIno patra saMskRtamizrita gurjara padyamAM AdinAtha prabhunI stuti dvArA kavi patrAlekhananI zaruAta kare che. tyAra pachI anukrame zAntinAtha, nemanAtha, pArzvanAtha, vIraprabhu temaja mANibhadrajInI stutirUpa maGgala karI kavie gurjaradezanaM varNana zaru kayuM che / jyAM zatruJjaya ane giranAra jevAM pAvana tIrtho che te dezanAM keTalA vakhANa karI zakAya tema kahI kavie pAlanapura nagaranI varNanA karatA pallavIyA pArzvanAtha jinAlayamAM thatA mahotsavanuM, tyAMnA zrAvaka-zrAvikA gaNanaM, vyApArIvarganuM nara-nArI vRndanuM sAmAnya varNana AlekhyaM che| tyAra pachInA dUhA tathA dezImAM sUrijInA 36 guNonI varNanA karI kavi vijayadevendrasUrijInA gAma, mAtA, pitA, vaMzAdinA nAmollekhapUrvaka stuti dvArA sUrijIne nAgora padhAravA vinanti kare che / savaiyA tathA kavittanA padyomAM pharI sUriguNastavanA varNavI pachInA padyomAM gurudarzananA abhilASane kavi varNave che| patranI madhyamAM 21 zloka vaDe karAyalI sUriguNavarNanAne A patranI vizeSatA kahI zakAya / pAlanapuramAM pUjya zrI zA kAraNathI padhAryA te kAraNone jaNAvI karuNAthI e gurujIne marudharamAM padhAravuM joie ema rajUAta kare che / 'Aja hajArI" dezImAM nAgora zaheranI rAjyavyavasthA, sthApatyo, jainetaramandiro, jinAlayo, upAzrayonI adbhuta varNanA rajU karI che| tyAra pachInAM padyo paNa uparanA ja varNananA pUraka hoi rAjAdhirAjanA guNonuM temaja rAjyariddhinuM varNana tribhaGgI chandamAM tathA troTaka chandamAM kavi Alekhe che / rAjyanA anya vahIvaTadAronuM varNana 'aja jima...' e cAlamAM karI nAgoranA parisaranI anya tIrthabhUmiono kavie sundara citAra rajU karyo che sUrijI sAthe virAjamAna munivRndane potAnI temaja sahavatti munivRndanI vandanAnuM Alekhana 'ajita jiNaMda' e dezImAM rajU karI gadyapatranI zaruAta sUriguNavarNanathI ja kare che| paM. rUpendrasAgarajInI cAturmAsika ArAdhanAno ullekha tyAra pachInA gadyapatrAlekhamAM jovA maLe che| pharInA cAturmAsa mATe paMnyAsajIne ja rAkhavA evI vinanti karI AgaLanA dUhAomAM 44 1
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 191 192 anusandhAna-65 sUrijI pratye milananI AturatAne rajU kare cha / patrAnte nAgoranA zrIsanA cAturmAsanI vinanti avadhAravA vinavI saGghamAM pUjya zrInA padhAratA thanArA utsAhanu varNana karI khAmaNA khAmI patra pUrNa kare cha / prastuta patranI racanA paNDita mAnasAgaranA ziSya kavi rUpendrasAgare karI cha / zabdArtha 1. larai = dabAve (?) 16. ajjha = Arya 2. manamera = manasmara-kAmadeva 17. jajhaM = yuddhamA 3. kahAMsata = kahevAvaM 18. daphai = nAza kare 4. DhUMka = anya zikharo 19. dhoMsa = avAja 5. 6 = dhUvano tAro 20. uta = jANe 6. supare = sArI rIte 21. taDidAha = vijaLI (?) 7. dinathATa = ghaNA divaso sudhI 22. ita = ahIM (?) 8. pUrataMtra = (tapanA parama) taMtrathI pUrA 23. sela = eka prakArano bhAlo 9. nUrajaMtra = rUpathI (jAhera) ane 24. khAMpa = AbhalA yaMtramA (nipuNa) 25. arakIyo = aTakIyo - aTkyo 10. kUrahaMtra = krUra (kaSAyane) haNanAra 26. gara = ghare 11. anaDa = anamra 27. nIrATa = naurAMta 12. kuMgara = kAMgarA, zikhara 28. avaraka = A vakhate 13. bhurajA = killAnI upara topa 29. upraM = upara goThavavA mATe taiyAra karelI jagyA 30. drasITI = dRSTi 14. samasa = matsasahitanuM (?) 31. Ayada = yAda 15. jhaDAM = ? zrIjinAya namaH / zrImANabhadravIrAya namaH // atha citralekha praarbhaate|| // prathama Adijina stutikAvya // svastizrIAdidevaM caraNayugalaM praNamaMti nityaM narAH, vRSabha hi lajchana kAya kaJcana samaM adbhUtakAnti jinA / roga hi soga ucATa ApadadalaM gamayantI tatpara sadA, bhavya hI jIva jU tAraNaM tu zaraNaM devAdhidevaM namaH. 1 // zAMtistuti savaIyo 23so / zAMta hI nAtha sadA sukhadAyaka lAyaka kevalajJAna saMpUro, occhava deva jU seva kare nita tAla mRdaMga hI tUro, jAhi bhajyA sukha hota he jIvakU jAvata dukhAru dAlidra dUro, hathaNApurarAja kIye dhramakAja pachai grahyo saMyama mAraga sUro. 2 // nemistuti savaiIyo 23so / nema hI devakI seva karuM nita cittame dhAra vaDI caturAI, rAjala nArakU tyAga karai dhramadhyAMna dharai larai karma kaSAI, syAma zarIra banyo jinako tinako lacchana zaMkha zivAdevI mAI, bAlapane brahmavrata dharyo jyUM karyo manamera kuM mInaha kAMI. 3 // athAgre pArzvanAthastuti kAvya - chappaya // praNamuM deva jina pAsa, Asa pUrai prabhu ahonizi, kamaThadalana kirapAla, vale laMchana jinadharama-visa, saihasaphaNA-zirachatra, zatra bhAjai tiha samarata, nIlavaraNa jagazaraNa, sadA dukha harata kahAMsata, jhigamiga jyoti tinakI jagata, devaRddhi siddhi niddha dIyeM, pUjIyAM pApa kaTata haiM, prabala pArzvanAthapada praNamIyeM 4 // mahAvIrastuti // chaMda - aDi[ya]lla // vardhamAna citta Ana vibudhavara, nija pada abhaideta tokU nara, iMda hI caMda nariMda namata nita, vaMda hI carana harana dukha satavata. 1
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 194 anusandhAna-65 prabala laghu pada meru jUM caMpita, kara dhara dhareM udadhi hi kaMpita, jana udhAra pAra kara jinavara, hitakara bhajyAM dukha bhava bhavahara. 2 atha dUhA : paMca jinesara praNamaneM, AMNI citta ullAsa, mANabhadramahimA kahUM, jAgata marda hai jAsa. 1 // maNibhadrastuti dUhA // dUhA : gurjarAta dezai dIpatA, mAMNabhadra mahArAja, magaravADamai pragaTIyA, sArata sahunA kAja. 2 tapagachamaMDana suratarusamo, gaNanAyaka varadAya, mANikasAhiba dIjIye, darasAu paratikha Aya. 3 rayaNaciMtAmaNi tUM sahI, kAmakuMbha sukhakAra, sAhiba mANaka mAharai, ana dhana taNo dAtAra. 4 tAharA to guNa chai bahu, suraguruthI na kahAya, vIra sAhiba tuma ho vaDA, gurune karo supasAya. 5 lichamIlIlA dIjIyai, mahira karI jakSarAya, sevaka jAMNIne Apajyo, dina-dina raMga savAya. 6 // athAgre gujjaradezavarNanamAha // sakala guNe kari sohato, sakala deza ziradAra, gujjaradeza suhAmaNo, tihAM seajo meM giranAra. 1 karmabhUmimAM ehavo, tIratha avara na koya, darasaNathI pAtika hare, namatAM nava nidhi hoya. 2 iNa gira kAMkara kAMkare, sIdhA sAdhu apAra, prathama jiNaMda padhArIyA, pUrva ninAMNu vAra. 3 nemi vinA tevIsa jina, samosaryA girarAja, tIrtha eha jaga sAsvato, ima bolyA jinarAja. 4 moTA moTA jihAM valI, sahira ghaNA sohaMta, iMdrapurI jima sohatA, varNa cyAra vilasaMta. 5 jainadharma jihAM jAgato, moTo mUratavaMta, Aja iNeM paMcama Arai, dinakara jema dIpaMta. 6 varte jihAM jinaAganA, zrAvaka jihAM parama dayAla, jinapUjA bahu bhagatisuM, jIvadayApratipAla. 7 ima aneka te dezanA, ketA karuM vakhAMNa, gachapati comAseM rahyA, tiNa te dhanya zubha ThANa. 8 // atha dezanagaravarNanamAha // // DhAla // vAlAjI paMcamI maMgalavAra ke prabhAte hIDavo re lo - e dezI // gurujI bharatakSetra-majhAra ke dezaziromaNI re lo, gurujI sahasa batrIsai deza ke, varNavaM te bhaNI re lo. 1 gurujI mukhya deza maMDANa keM, sira gujjara kahayo re lo, gurujI jihAM saMkhezvarA pAsa jiNaMda ke, teNeM sAkhe lahyo re lo. 2 gurujI mahimaMDala maMDANa ke, svarganeM thobhato re lo, gurujI hArI iMdrapurI dUre jAya keM, lahI guNeM sobhato re lo. 3 gurujI tiNa dezeM abhirAMma ke, nayara ghaNuM dIpato re lo, gurujI pAlaNapura siradAra ke, svargane jIpato re lo. 4 gurujI rAja nibAba dhirAja ke, motI maihato adhikArIyo re lo, gurujI tihAM rahyA dilamAya ke, tiNa nayareM kaheM re lo. 5 gurujI bAga vADI ArAma ke, sajala jale bharyA re lo, gurujI pahADa atahi paracaMDa ke, sohaiM DhUMke karyA re lo. 6 gurujI mahAjana ati ucharaMga ke, tIratha bheTatA re lo, gurujI seveM pAsajiNaMda keM, pApa savI meTatA re lo. 7 gurujI vaMde gurujInA pAya ke, ati ucchava karI re lo, gurujI guNa gAveM gurujInA ke, bahu premeM karI re lo. 8 gurujI bhAvanA bhAveM jAya keM, jinamaMdira kare re lo, gurujI pUjA sattara prakAra keM, te zivavadhU vare re lo. 9 gurujI tihAMnA saMghano moTo bhAga keM, guruvANI suNe re lo, gurujI keI vahe upadhAMna keM, keI siddhAMta bhaNe re lo. 10 gurujI dhana dhana jasa avatAra keM, janama lekheM kare re lo, gurujI svastika pUre Aya keM, muktAphala dhare re lo. 11
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 196 anusandhAna-65 gurujI lUMchaNA letI apAra ke, guru nayaNAM pheratI re lo, gurujI tRpati na pAMme teha ke, nayaNAM heratI re lo. 12 gurujI pAlanapurano saMgha keM, guru vaMde bhAvasU re lo, gurujI guru vAMdyAno eha prabhAva keM, tAre jema nAvasUM re lo. 13 gurujI karo dhruni pareM rAja ke, ucchavaraMgeM dharI re lo, gurujI mAMnasAgarano zIsa, guNa gAvai preme karI re lo. 14 // puna: nagaravarNana dezI // tiNa deze atI dIpato reM, sakala nagara siNagAra sobhAgI sAMbhalo, dIThAM harakhita huvai rai, pAlaNapura suvicAra sobhAgI sAMbhalo. 1 alikApura hoya avatayoM re, mAnavaloka majhAra sobhAgI sAMbhalo, anupama sobhA jehanI re, kahata na Ave pAra sobhAgI sAMbhalo. 2 pallavIyA pAsa sohAmaNA re, paracA pUrata saMgha sobhAgI sAMbhalo, nita nita occhava abhinavA re, kare bhavika manaraMga sobhAgI sAMbhalo. 3 sattara bheda pUjA race re, bhAva bhagati bharapUra sobhAgI sAMbhalo, nATika bahuvidha nAcatAM re, karma karai cakacUra sobhAgI sAMbhalo. 4 samakita(tI) zrAvaka zrAvikA re, jinadharme ikatAra sobhAgI sAMbhalo, sAtakSetre dhana vAvare re, kare saphala avatAra sobhAgI sAMbhalo. 5 vase jihAM vyApArIyA re, dhanapati dhanada samAna sobhAgI sAMbhalo, dAMna mAMna karI AgalA re, dina dina caDhate vAMna sobhAgI sAMbhalo. 6 devakumara sama dIpatA re, mAMnavanA tihAM thATa sobhAgI sAMbhalo, apachararUpeM sohatI re, nArI nirupama ghATa sobhAgI sAMbhalo. 7 pahari pItAMbara padamaNI reM, soleM sajhI siNagAra sobhAgI sAMbhalo, cAleM gajagati cAturI re, sArA he saMsAra sobhAgI sAMbhalo. 8 Avata jaba bAjAramai re, dekhata khyAla khusyAla sobhAgI sAMbhalo, vyApArI vyApArasuM re, leta amAmA(pA?) mAla sobhAgI sAMbhalo. 9 // atha gururAjavarNanamAha // dUhA : udayavaMta dinakara samo, karaNa kumatimati dUra, pratapo zrItapagachapatI, jAM lagaI bhU zazI sUra. 1 ika ANA arihaMtanI, ArAdhe manazuddha, dvividha dharama je upadisai, dhare triNa tattva vizuddha. 2 cyAra kaSAyaneM jIyatA, vali dharatA vrata paMca, pIhara je ghaTa kAyanA, sAte bhaya nAvai saMca. 3 AThe mada alagA karI, nava vADai dhareM brahma, ArAdhai guru ika manai, dazavidha sAdhuno dharma. 4 anUpama aMga igyAranA, aratha anekanA jAMNa, bAra upAMga taNA bahU, vidhi vidhi karai vakhAMNa. 5 kAThA tera je kAThIyA, nAThA jehathI dUra, catura caturadaza bhedanA, vidyAyai bharapUra. 6 bhAkheM panare siddhanA, sola kalAye saMpUnna, zazIhara parai suhAmaNuM, vadana sadA suprasanna, 7 // atha dezI - iDara AMbA AMbalI re - e dezI // so gurujI mujha sAMbhareM re, dina mAMhaiM so vAra, mana vihasai tana ullaseM re, gurunAMma suNI sukhakAra. 1 bhavikajana! vaMdo gachapatirAya [AMkaNI] saMyama satarai bhedasU re, ArAdhai ekAMta, aSTAdaza alagI karai re, pApathAnikanI paMti. 2 bhavika..... ugaNIsa dosa kAusagganA re, te vArai nisadIsa, dustapa tapavidhisU valI re, seveM thAnaka vIsa. 3 bhavika..... guNa ikavIsa taNA dhaNI re, zrAvaka sevai pAya, bAvIsa parIsaha jIpatA re, atidRDha mana vaca kAya. 4 bhavika..... sU(su)pare sugaDAMga sUtranA re, jAMNeM adhyayana ovIsa, covIsaI jinarAjanI re, ANa vahai nisadIsa. 5 bhavika..... bhAvai pacavIsa bhAvanA re, jAMNeM dasAkalpa chavIsa, sattAvIsa sAdhu guNeM bharyA re, labdhi dhare aThAvIsa. 6 bhavika... ugaNatrIsa nivAratA re, pApazruta parasaMga, trIsa thAnika mahAmohanI reM, tAsa kareM guru bhaMga. 7 bhavika......
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 ekatrIsa guNa siddhanA re, parakAsai paravINa, batrIsai vara lakSaNe re, lakSata aMga adIna. 8 bhavika....... tetrIsa AsAtanA re, TAleM suguru sadaiva, cautrIsa atisaya jina taNA re, parUpatA nitameva. 9 bhavika....... petrIsa guNa jina vAMNinA re, zrIguru tehanA jANa, chatrIsa guNa sUrInA re, teNa sadA sobhamAMna. 10 bhavika ...... asIcyAra gaNAM zire re, the cho moTA rAya, mAMnasAgara paMDita taNo re, rUpeMdra vaMde pAya. 11 bhavika....... // atha gurudezanagaravarNana // dUhA : dhana setrovA nagara tihAM, dharA nAMma dharAya, dhana jAti osavaMza meM avatarIyA munirAya. 1 dhana guru jihAM janamIyA, dhanya tumhArI jAti, dhana copaDA amIcaMda meM, dhana sarUpade mAta. 2 paTadhArI jineMdrasUrineM, bhalo sobhAyo pATa, guru pratapo ravi pareM, rAja karo dinathATa 3 nAgorano saMgha vInave, vega padhAro rAja, amhaneM tumhe pAvana karo, sAro dharmanA kAja. 4 nAgorano saMgha milI karI, bhAkheM vacana vizeSa, avadhAro amha vInatI, sUMdara likhIyeM lekha. 5 // atha savaiyA // 197 iMdriya pAMcako poSa nivAraka, dhAraka satya saMtoSa ArAdhai, navavidhi vADa manohara dAkhata, dasavidha dharma munipada sAdhai, bArasa bhAvanA nitya saMbhArata, tapa-japa khapa kari saMyama vAdhai, sUri chatrIsa guNeM kari rAjata, vIrajiNaMda pada mAraga lAdhai. 1 // kavitta // udayeM dineMdra bhrama, jAhara jineMdra jota, vimala sureMdra dhyAna, jinako nihAryo hai, sabahI sureMdra mila, cosaTha karata seva, nIke nareMdra Ana, dharama ura dhAryo hai, anusandhAna- 65 sakala bhaTTAraka maNeMdrasira jagataguru SaT guNa guNeMdra yuM, muneMdrapada tAryo hai, rAjata jineMdrasUra, takhata deveMdrasUra, nUrapUra tapa sAdha, rameMdra poSa doSa vAryo hai. 2 dUhA: pUrataMtra tapasA parama, sUramaMtra siratAja, nUrajaMtra jAhara nipuNa, kUrahaMtra" munirAja 3 pUja taNA guNa varNavaM, mujha mukha jIhA eka, brahmA cyAra mukhe karI, kara na sakeM guNalekha. 4 gayaNAMgaNa kAgala karUM 0 // 5 198 amha hiyaDo dADima kulI 0 // 6 hiyaDai te kima vIsarai, je sajjana suvicAra, china chiname nita saMbhare, jima koyala sahakAra 7 kihAM koyala kihAM aMbavana 0 // 8 maTha mAMhai tApasa vasai 0 // 9 goha pahilI nIpaje 0 // 10 darasaNa dIjai sAhibA, kari karuNA hitakAra, Aja iNeM dusama arai, tuMhi ja saMghaAdhAra. 11 // atha guNavarNanam // svasti zrIphalavarddhipArzvamanizaM vande sadAnandadaM, te yasya smaraNena pApabhavabhIkaSTaM satAM zAmyati / vizvavyApimahAndhakArapaTalaM sUryo yathA nazyati, sadvRndArakavRndavanditapadaM mohArinAze'gadam // 1 // martyakSetragato'pi lokatritayaM vidyotate dIptibhi:, jJAnAdarzatalena hastakaNavat pazyanti sarvAGginaH / megho varNita vAri vAridhi tathA dizyanti sajjantavaH, taM pArzva praNipatya nirmaladhiyA kurve gurorvarNanam ||2|| pravare pAlaNapaure, kuberarddhisamanvite / akhaNDanItisaMyukte dharmakarmAnvite punaH // 3 // etAdRze zubhe sthAne, nivaza (sa) nte (nti ) mahAdhiyaH / guNaughavacchiromaNyaH sakalabhaTTArakeSu ca // 4 // ,
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 199 200 anusandhAna-65 jAikulabalasaMpanne, rUve vinayadasaNe / nANacAritra(tta)saMpanne, oyastejavaccaMsI ya // 5 // yasasvI khanti muttizca, maddavAjjavasaMyute / parIsahovasaggAzca, khame viSayavAsanA // 6 // sarvavidyAvinodazca, vijJazreNiziromaNiH / vAdIguruDagovinda, vAdIgharaTTamudgaraH // 7 // vAdI samudraAgastya, vAdIghUkaaharmaNiH / vidyAnavadyavihita-sarvabhUpAlaraJjanaH // 8 // vAdImastakazUlaM ca, vAdIcUrNe mahodadhi / vAdImarditamAnaM ca, siMhazArdUlavAdiSu // 9 // vAdIjvaraharo vaidyaH, vAdIhariNakesarI / vAdIvezyAbhujaGgazca, zabdalaharItaraGgabhuk // 10 // SaTadarzanapazau gopaH, bhANDAgArasarasvatI / dvisaptatikalAbhartA, sarvazAstrArthadhArakaH // 11 // mahAkavivinitazca, zIkSikRtabRhaspati / jitAnekavRndavAdI, zuddhamArgapravartakaH // 12 // nyAyamArgadharo vettA, mithyAmatanikandaka / krayAkaThorakartA ca, jJAtA svaparasAmaya // 13|| medhAcaturdazaudhImAn, dvisaptatikalAdharaH / utthApakazca kumate-zzuddhapanthaprarUpakaH // 14 // zAbdatarkakAvyakoSa:-chandA'laGkAradharmavit / dravyAstikastu paryAyai-rastinAstivizAradaH // 15 // utsargApavAdasya, nizcayairvyavahArayuk / zrIjainazAsanarataH, udyotakaziromaNiH // 16 // zrIvIrazAsanerarka, bhavyAmbhoruhabodhakadabodhabodhakacaiva, vAdIghUkavimardakaH // 17|| dhanyAste rAyarANAzca, dhanyA ibhyanarAdhipAH / zrAvaka-zrAvikA dhanyA, gurorvandatyahanizam // 18 // zRNvanti tatparAH bhUtvAH, amRtadhvanidezanAm / dharmakRtyaparAzcaiva, vratapacakkhANadhArakAH // 19 // sAraNA vAraNAzcaiva, coyaNA paDicoyaNA / paJcAcAraratA nityaM, paJcaprasthAnasmArakAH // 20 // dhanyA gaNadharA: pUjyAH, sarvajIvopakArakAH / ki bahunA gautamazcaiva, zrIsohammaparamparAH // 21 // // ityAdi sarvotkRSTaguNopetA mahAmunayaH karuNAkaTAkSarmamaivAvagantavyam / dUhA : pRthavI padeM pAvana karI, AvyA gurjara deza, bhAgyadazA jAgI bhalai, sadaguru kIyo praveza. 1 bhAvaTha bhAgI mUlathI, pAlaNapuranI rAja, zrIvijayadeveMdrasUrIzvarA, jagajIvana hitakAja. 2 dharma suNe dhana vAvare, dhanya tihAM nara nAra, jima tima Atamahita karai, avasara pAMmI sAra. 3 mana AnaMde mahAmunI, vaMdai pAsajiNaMda, pApatimara dUrai hare, dIpe teje diNaMda. 4 valI miMdara jinavarataNA, vaMdai adhika umaMga, dharmadhyAMna dhramasAlamaiM, karai bhavika manaraMga. 5 upAsaro soha~ sarasa, UMco ati manuhAra, tihAM virAje gaNadharA, desana cai bahusAra. 6 avara gacchataNA valI, upAsarA sohaMta, tihAM baiThA munivara bhaNe, Agama adhikai khaMta. 7 ityAdika mahA dhAmane, dekha dekha gururAya, AnaMda adhikai gahagahai, mana tana vacana UmAya. 8 piNa karuNAM AMNI maneM, yo darasaNa ika vAra, paudhAro Adara ghaNa, marudhara deza majhAra. 9 // atha marudharadezanagaravarNanam // dUhA : sahu desAM siraseharo, moTo marudhara deza, dhaNa kaNa jala adhikA tihAM, vAMNI rUpa visesa. 1
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 201 202 anusandhAna-65 buddhi-vRddhi bahulI tihAM, sAca vAca subha nIti, rUpa raMga rati kAMti ati, dharma karma zubha rIti. 2 // Aja hajArI Dholo prAhuNo - e dezI // bAga bagIcA atighaNA, adhika tihAM vanarAya sagaru mAMharA ho, anaDa" nadI sAyara ghaNA, kamaNA nahI chai kAya suguru mAMharA ho. 1 marudhara desa padhArIyai [e AMkaNI] vinayI loka bahu guNI, upagArI ura dhAra suguru mAharA ho, dAna diyaNa dAtA bhalA, tapa saMyamanA kAra suguru mAMharA ho. 2 marudhara... marudhara nayara che navanavA, sehara nAgora tihAM sAra suguru mAMharA ho, nava koTAM siraseharo, lIlAlahira apAra suguru mAMharA ho. 3 marudhara..... rAThoDAMno basaNauM, anamI aTala abhaMga suguru mAMharA ho, gaDha nAgoreM ati bhalo, dekhata navalo caMga suguru mAMharA ho. 4 marudhara..... UMco adhika manoharu, merusuM maMDai vAda suguru mAMharA ho, polA sAta pracaMDa chai, siraI pola suprasAda suguru mAMharA ho. 5 marudhara..... pUravadizimeM paragaDI, sUryapola sukhakAra suguru mAMharA ho, kuMgara'2 bhurajAM suMdaru, samasa" sarovara dhAra suguru mAMharA ho. 6 marudhara.... gIdANIsara ati dIpato, jIpato laharataraMga suguru mAMharA ho, tihAM bhairava jaga rAjato, chAjato teja sucaMga suguru mAMharA ho. 7 marudhara..... bakhatasAgara jalathI bharyo, niramala jala rahai nitta suguru mAMharA ho, nara nArI bahulA milI, keli karai ikacitta suguru mAMharA ho.8 marudhara..... vali saravara traNya jANIya, lAla sAgaraneM pratApa suguru mAMharA ho, moraco viSama jhaDAM toM, arIneM upaje saMtApa suguru mAMharA ho. 9 marudhara.... tArakIna pIra jAgato, bAhira seharane pAsa suguru mAharA ho, mehalAyata karI sohato, paracA pUrata khAsa suguru mAMharA ho. 10 marudhara..... muralIdhara mana mohato, sehara vicai sohaMta suguru mAMharA ho, zivamAragamahimA ghaNI, seva kareM bahu saMta suguru mAMharA ho. 11 marudhara..... yogIsara bahu yugatisuM, sAcavai gaDha mana zuddha suguru mAMharA ho, AMNa vahai mahArAyanI, tehane na lesa kubuddha suguru mAMharA ho. 12 marudhara..... hiva maMdira jinavara taNA, sAta achai sukhakAra suguru mAMharA ho, AdIsara avilokatA, na rahai pApapasAra suguru mAharA ho. 13 marudhara..... hIrAvADIyeM sobhatA, vardhamAna jinacaMda suguru mAharA ho, ghoDAvatanI polameM, comukha zAMtijiNaMda suguru mAMharA ho. 14 marudhara..... pAsa sumati vali vAMdatA, dukha jAya savi dUra suguru mAMharA ho, doya maMdira digaMbara taNA, pratarphe adhikai nUra suguru mAMharA ho. 15 marudhara.... pUjA satara prakAranI, viracai harakha apAra suguru mAMharA ho, nara nArI mili bhAva, maNua janama karai sAra suguru mAharA ho. 16 marudhara..... sAMDAsAhanI polamAM, UpAsaro causAla suguru mAMharA ho, tihAM munivara dIye desanA, suNe bhavika ujamAla sagaru mAharA ho. 17 marudhara.... ityAdika tapagacha taNA, sthAnika jANoM paMca suguru mAMharA ho, zrAvaka zrAvikA yugatisuM, kareM dharamano saMca suguru mAharA ho. 18 marudhara..... dUhA : pAsacaMda taNA valI, sthAnika kahIye doya, kharataranA traNa jAMNIya, lauMkAnA cau hoya. 1 tihAM munivara beThA thakA, udyama karai apAra, yotiSa vaidya siddhAMtanA, jANaNahAra udAra. 2 posAlAM paMca sobhatI, paDhe tihAM bahu bAla, rAjapaMtha sohai tihAM, calai jihAM subha cAla. 3 nyAya nIti pAlai sadA, hAkama ati hitakAra, koTavAla cita ujalaiM, karai nagara rakhavAla. 4 // DhAla-tehija // tihAM rAjA jaga rAjato, gAjato teja anaMta suguru mAMharA ho, takhata-mahipati marudharai, bhAgyabaleM vilasaMta suguru mAharA ho. 19 marudhara..... sUravIra sAhasadharu, khAga tyAga nikalaMka suguru mAMharA ho, jodhAMsirai jasa jayakaru, sabalA mAMne saMka suguru mAharA ho. 20 marudhara..... vacana na khaMDai ApaNauM, dharmathI adhika maMDANa suguru mAMharA ho, mAMnasAgara gururAyano, rUpeMdra vaMde supramANa suguru mAharA ho. 21 marudhara....
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 204 anusandhAna-65 // athAgre chaMda - tribhaMgI marusthalasya // sahudesAsAraM, marudharadhAraM, jagavistAraM, jayakAraM, anadhanna apAraM, buddhivicAraM, rUpaanUpama, suradhAraM, dayA-dAnadAtAraM, guNajJAtAraM, pApanivAraM, paradAraM, sahaguru dhyAtAraM, tanamanamAraM, mohamahIpatimadahAraM. 1 nahI krodhapracAraM, mAnahatAraM, mativistAraM, manadhAraM, vAca saca sAraM, mamatAmAraM, sama-dama-maddava zubhakAraM, upagAra apAraM, suddha saMbhAraM, niMdA vikathA nahi kAraM, tapajapapadadhAraM, prItipracAraM, jagasukhakAra, janasAraM iNa desa hi ajjhaMpa, sobhAsajhaM, nAgoraha pattana, sahu majjhaM, rajai jahAM rajjai, takhata mahajja, teja tapai mArnu surajjaM, kaMpai arijajhaM, kAraha lajjaM, dezAMtara tanadahajjaM, bhUpAMbilabhaNaM, jagajasasajjaM, sabahiyaraNaM, sukhasajjaM. 3 // athAgre troTakachaMda narendrasya // pRthavIyapatI tapateja tapai, kiyabaMdhana vairI daridra daphai", mAMnesa takhattasu opa diyAM, mahipati sukiti subhAva liyAM. 1 nRpatakhata ihAM guruvaMdanakuM, manaujjala pApa-nikaMdanakuM, dizi dhauma nagAraki dhauMsa diye, ghanarAja taNI pari opa liya. 2 gajarAjaghaTA uta" ghanna taNI, taDidAha uteM itara sela' aNI, vara dhuMsa nisANa sughoSa vagai, gaDaDATa uteM ghanasANa gajeM. 3 bagapaMti suseta patAka vahai, ita loka sucAtraka citta cahai, saraNAi vagai surakokila hai, asavAra samIra anopama hai. 4 nara mora jhiMgora vadai mukhateM, pratapo naranAtha sadA sukhateM, iNa bhAMti anUpa sukAMti liyA, varathe kara dAMna avAja kiyA. 5 dUhA : jaga nahI mahipatI ehavo, takhata taNe aNuhAra, dharmanI taneM pAlavA, pragaTyo rAma ja sAra. 1 jasu jasa pasaryo udadhi laga, kahAM taka karuM vakhAMna, tIna prahara nRpatakhatakI, sIma ulaMghata bhAna. 2 saMghavI sagalAmeM sirai, mahaNotAM manadhAra, bhaMDArI bhalapaNa lahai, mahatAM mahi ikatAra, 3 cyAra khAMpa" ati cUMyasU, sabhA takhata siNagAra, ulaTai dala ariyA taNA, levai turata utAra. 4 // aja jima koika poSai aMgaNa - ehanI cAla // marudhara desa anUpa virAje, tihAM nayara nAgora rAje re, takhatamahipati tihAM sukhasAjai, tejeM arIdala bhAjai re. 1 sadaguru vInataDI avadhAro, nAgora nayara padhAro re, saMgha taNI vInatI citta dhAro, sahunA kAja sudhAro re. 2 sadaguru..... eha nariMdanA kAja sudhAraNa, cAMpAvata jaga jANo re, kuMpAvata karaDA mana AMNe, meDatiyA mahirANa re, 3 sadaguru..... udAvata anamI adhikerA, jodhA jANa ghaNerA re, jaitAvata jasamAMhi vaDerA, karaNota kAja vaserA. 4 sadaguru.... karmasota nRpakAja sadhIrA, cAMdAvata vaDa vIrA re, ityAdika sAmaMta vajIrA, khAga tyAga guNadhIrA re. 5 sadaguru..... rAThoDAMno rAja vadIto, nAgore gaDha jaga jIto re, takhatasiMha vaDa vakhata pratIto, gurucaraNe supavIto re. 6 sadaguru..... tiNa kAraNa vInatI ura dhAro, pUjA padhAro vegeM re, sahasa muni gahagATa saMghAteM, dina dina caDhate raMgeM re. 7 sadaguru..... tana mana vacana rahyo tuma caraNeM, caMda cakorAM jima varaNe re, bhamara lINo jima ketakI paraNe, vali morA ghanasaraNe re. 8 sadaguru..... marudharatIratha ati hI dIpaMtA, vADIpAsa mahaMtA re, phalavadhi Abu varakANa sohaMtA, rANapureM riSabha dIsaMtA re. 9 sadaguru..... ityAdika tIratha chai moTA, vaMdai tihAM nahI toTA re, naraka nigoda taNA dukha khoTA, sahajeM vilAya paMpoTA re, 10 sadaguru..... masi kAlI tuma guNa che ujjala, kima kari likhIya lekha re, karuNA kari darasaNasukha dIjai, rUpeMdra vadai suviseSa re, 11 sadaguru.....
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 205 206 anusandhAna-65 dUhA : zrIraSTottarayuta gaNI, gaNadhara sahunA moDa, zrIvijayadeveMdrasUriMdajI, kona karai tuma hoDa. 1 // ajita jiNaMdasuM prItaDI - e dezI // marudhara desa padhArIyai, nAgore ho jagajanahitakAra ke, karuNA kIjai sAhibA, zrIsaMghanI ho vInatI citta dhAra ke. 1 zrIvijayadeveMdrasUrIzvarA, dhanya munivara ho seveM nita tuma pAya ke, caraNakamalane sevatAM, tehaneM ihAMthI ho vaMdu citta lAya ke. 2 zrIvijaya..... rUpavijaya mahimAnilo, ratna munivara ho ratnathI khANa ke, hIravijaya ati harakhasu, nita seveM ho kAMtivijaya jANa ke. 3 zrIvijaya..... kesaravijaya citta UjaleM, vivekasAgara ho ati vinayapradhAna ke, dAnavijaya guNaAgalA, raMgasAgara ho rahe caraNa pramANa ke. 4 zrIvijaya..... ityAdika munivara ghaNA, seveM sadaguru ho nita citta lagAya ke, tana-mana-vacanathI sAcave, gurusevA ho saba sukhanI dAya ke. 5 zrIvijaya..... ihAthI vaMdai bhAvasuM, rUpeMdrasAgara ho nita navale raMga ke, khemasAgara AnaMdathI, kesarasAgara ho manaraMga abhaMga ke. 6 zrIvijaya..... muni gotama raMgeM nameM, lAlasAgara ho tuma vaMdai pAya ke, riSabhamuni manaraMgathI, vaMdai bhAva ho subha vadana UmAya ke. 7 zrIvijaya..... umedamala umaMgathI, raMgeM praNameM ho ratanoM mana dhAra ke, pUnimacaMda kara joDineM, vali vaMdai ho citta harakha apAra ke. 8 zrIvijaya..... ihAMthI mohana vaMdanA, mAMnIjai ho guru vAra hajAra keM, sahu munIvarathI vaMdanA, kahajyo ahanizi ho nita karuNA bhaMDAra ke. 9 dhanya te zrAvaka zrAvikA, gurucaraNeM ho rahai citta lagAya keM, tehaneM dharmalAbha mAharo, vali saMghanI ho vaMdanA munirAya ke. 10 zrIvijaya..... tihAMnA saMgha prate valI, sahu saMghano ho kahajyo paraNAma ke, saMgha prate saMbhAlajyau, devadarasaneM ho karuNAnA dhAma ke. 11 zrIvijaya..... ugaNIsasata(1907) saMvatsareM, mRgazira mAse ho vadi terasa dAkha ke, ravivAreM guruguNa bhalA, gAyA bhAva ho tana-mananI sAkha ke. 12 zrIvijaya.... tapagachamAM ati dIpatA, guru giruvA ho guNanA bhaMDAra ke, kRpAsAgara gaharA guNI, mAnasevaka ho rUpeMdra mana dhAra ke. 13 zrIvijaya..... // iti zrIvijJaptipatraM saMpUrNam // // zrI jInAya namaH // svisti zrIpAlaNapura subha sUthAne puja, paramapuja, sarava opamA birAjamAna, anekaopamAlAyaka000 ityAdika chatIsa chatIse, ekaso ATha sUrIzvara guNe karI birAjamAna jaMgamajUgapradhAna sakala bhaTTAraka siromaNI puraMdarabhaTTArakaNI zrIzrI 108 vijayadeveMdrasUrIzvarajI caraNAnu caraNakavalAyanai nAgorathI sadA agyAkArI caraNasaivI samasata saMghaM likhata badaNA 108 vAra dina prate trikAla avdhaarsii| aThArA samAcAra zrIzrIjI rA teja pratApa sunijara kara bhalo chai| zrIzrIjI sAhabA rA darasaNa rI AbhIlASAM atyaMta hai su saMgha Upara kIrapA karanai darasaNa dIrAvaso tiko dIna saphala hasI / aThai comAsI saMgha Upara kIrapA karane paM. rUpeMdrasAgarajInu melAso ghaNA jogya chai nai zrIjinarAja ro dharamadhyAna posa paDikamaNo vakhaNa vANI jinapUjAdika rI badhotara uvacha AchItarasu havA hai| pUre uchava dharama rI bodhottara sadA huvai chai / hamaika pusataka pINa gaMNAM varasasU arakIyo tho so iNA rA Upadesasu sighavI mayAcaMdajI rai gara lIdho chai nai Uchava pusataka rA nIrATa gaNo huvA chai / nai vakhaNe zrInaMdIjI sutara vacIjeM chai so mAlama haisI / nai Avato comAso zrIsigha Upara kIrapA karanai iNAnu hI jai rakhAvasI / paM. rUpeMdrasAgarajI ro comAso aTha rakhAyAsu sidhanai Upadesa dharamadhAMna paDhAvaNa rI badhotara AchItarasU hUsI so kIrapA karanai comAso baMThAbeTha rakhAvasI / saghe vInatI aThai khataramai dharamadhAna rI kAlAnusAra lAbha dekhai lIkhI chai sU jarUra manAvasI / bIjUto zrIzrIjIshAba kIrapA karane melo so pramANa chai pINa avaraka' to jarUra baMThAbeTha rakhAvasI / ghaNo kAi vInavai Apa to sarava jANa chai| zrIsudharamAsvAmarI gAMdI vIrAjo ch| so jarUra kIrapA saghane lAbha dekhIne iNAnu hI ja rakhAvasI / sIgha "upra kIrapA sudrasITI0 rakhAve jINathI vIsaSa rakhAvasI / zrIdharamadhAMna devajAtarAe saMghanai Ayada karAvasI / valamAna sulekha kIrapA karanai dIrAvasI / saMgha lAyaka sevA baMdagI phuramAvasI / sarava sAdhunai vanaNA kahasI copaDA gIradhArImalakI
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 207 208 anusandhAna-65 (20) amadAvAda birAjamAna devedasUrijIne jodhapurathI zrIsaGghano vinantipatra banaNA 108 vAra vacAvasI / shrii| 1907 posa vada 5 bhomavAra / dUhA : saMgha sakala miline sadA, vInatI karai chaI eha, nAgoreM padhArajyo, manaDuM tuma caraNeha. 1 the giruA guNavaMta cho, vIra sohama paTTadhAra, mahAmunivara karaneM mayA, dyo darasaNa ika vAra. 2 jima mana pasareM mAharo, tima jo kara pasaraMta, caraNa grahI saraNeM rahuM, amRtadhvani vilasaMta. 3 padapaMkajarajabhramarasama, nita sevaka subha cAla, AgyAkArI adhika mana, raMjana atahi rasAla. 4 // dezI - naNadalakI // pUja padhAro ama desaDai, nayara nAgora majhAra sadaguru, saMgha sakalanI vInatI, mAnajyo niradhAra sadaguru. 1 pUja padhAro..... saMgha Upara sunijara karI, AvI karo comAsa sadaguru, dharmalAbha thAsyai ghaNauM, sahunI pohacasyai Asa sadaguru. 2 pUja padhAro.... tuma darasaNaneM UmaNyA, bhavijana japa rahyA jApa sadaguru, jiNa dina tuma darasaNa hosyai, miTasyai mohasaMtApa sadaguru. 3 pUja padhAro.... premeM prathama jiNaMdane, jUhAro jagabhANa sadaguru, tapagacchakerA rAjIyA, nirupama nayanA jANa sadaguru. 4 pUja padhAro..., niyama tapAdika ati ghaNA, hosyai harakha apAra sadaguru, paTakUlAdika bahu parai, patharAsyai ghare sAra sadaguru. 5 pUja padhAro.... zrIvijayajineMdranA pATavI, zrIya deveMdrasUrIrAya sadaguru, guru pratapo ravi sasi parai, rUpeMdra raMga savAya sadaguru. 6 pUjA padhAro.... sau prathama saMskRtabhASAnAM 2 padyomA zrIpArzvanAtha prabhune, tyAra bAda pAMca padyo dvArA kramathI pAMceya jinezvarone, tyArabAda dUhAbaddha varNanAmAM mANibhadrayakSa, sarasvatIdevI, gurubhagavanta, padmAvatI temaja cakrezvarIne vandana karavArUpa maGgalAcaraNa karI prathama DhALamAM kavi gurjara dezanuM prAkRtika saundarya adbhuta rIte rajU kare cha / jo ke te karatAMya amadAvAda zaheranI varNanA karanAra mattagayaMda ane tribhaGgI chaMdanAM pado caDIyAtAM che| zaheranI darIyAzA pIra, haThIbhAI- deharuM, bhadrakALI maMdira, mANekacoka, seTha maganano bAga, aSTApadanuM jinAlaya, AvI ghaNI hakIkata aitihAsika dRSTie, to bIjI nagarakoTa, prajAjana vigerenuM varNana kAvyAtmaka dRSTie mahattva- che / sUrijInA 36 guNonI stavanAnAM padyo A kAvyanI vizeSatA cha / anya vijJaptipatranA guNavarNanAnAM padyo karatAM A padyo ghaNAM sundara temaja vizeSa bodha ApanArAM che / tyAra pachI 'motIDA' dezImAM sUrijInA Abhyantara guNonuM varNana karI kavi marudhara dezanuM varNana kare cha / patra jodhANAthI lakhAyo hoi patra lekhanakramAnusAra kavie tyAra pachI jodhANAnA rAjA, rAjariddhI, lokavyavasthAnu, jaina-jainetara mandironuM, lokopayogI sarovara, vAva-bAga-bagIcArnu temaja zrAvakasamudAyatuM bArIkAIthI Alekhana 'gajhala'mAM rajU kayu che / ahIM paNa kavi jodhapurano citAra AlekhavAmAM saphaLa thayA cha / tyAra pachInI DhALomAM zrIsaGghanA zrAvakonuM guNavarNana, sUridarzananI temanI cAha, temaja sUrijI padhAratA saGghanA utsAhanI vAto kavie varNavI cha / sUrijInA sahavarti munivRndane vandanA nivedita karI saMvat nirdezapUrvaka svanAmollekha jaNAvI padyapatra kavi pUrNa kare che / gadyapatranI zaruAtamAM muDIyAlipImAM sUrijInA 18 guNo temaja anya Antarika guNavaibhavane jaNAvI zrIsaGghanI sUridarzanotkaNThA tathA cAtumAsArthe padhAravAnI vinanti rajU kare che. patrAnte pharI sUrijInA padhAratA thanArA sukRtyonI padyAtmaka rajUAta karI sUrijInA vadhAmaNA karavApUrvaka khAmaNA satkRtyonI yAcanA kare cha /
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 209 210 anusandhAna-65 motIDAnI e dezI, vAlima vahilA - e dezI, vezAkha vadi - e dezI temaja vAlAjInI - e dezI A 4 dezInA kRtikAra tarIke pramodavijayanuM nAma cha / bAkI prApta sthAnomAM kavi tarIke ratnavijayano ullekha cha / A parathI patrano mahattama aMza ratnavijayano hoi patraracanA temanI hoya tema vicArI zakAya / chatA A aMge vidvAno prakAza pADe e AzA / zabdArtha 1. DAre = dUra kare 25. jattaM = jAtanA 2. kacchapI = vINA 26. thAgaM = aMta 3. ukattha = ukti 27. vekhaM = jANavU (?) 4. hulAsa = ulhAsa 28. harANaM = harAvaq 5. ovaraNa = ovAraNA 29. bhAlaM = nihALavaM 6. vaja = ? 30. jAMbala = jAMbU 7. paMthAna = pratiSThAna 31. pabhaNaM = bolavU 8. viDha = ? 32. maruva = maravo 9. vaTAu = ? 33. khulelaM = khulelu 10. pakI = pAkelI 34. nalapuMja = vAMsanI jhADI (?) 11. kacanAra = eka vRkSa 35. raMgarasaM = suMdara 12. caka = cakalI 36. naroDa = naroDA (gAmarnu nAma) 13. jhaTTa = turaMta 37. paTTabadha = (zatrujayano) paTTa baMdhAya che 14. gavyuti = gAuM 38. bhAvavadhaM = bhAva vadhAranAra 15. vAje = vAdya vaDe 39. bhIra = bhIDa 16. nakavesara = nAkanuM ghareNuM, cuMka 40. athaggaM = athAga 17. kucaphala = stana 41. alaM = puratu 18. baMbhane = brahmAne 42. nena macaM = AMkha baMdha karavI 19. gAla = gALa, apazabda 43. kuMjaDa = kaMjUsa mANasa 20. thova = stoka, alpa 44. syAga = zAka 21. pasattha = prazasta 45. Dhiga = Dhagalo (?) 22. amada = amadAvAda 46. thAnaM = tAko 23. kaTakaha = sainya 47. geNAkAra = ghareNA banAvanAra (?) 24. neja = vAvaTo 48. umaMda = AnaMdathI (?) 49. vilota = vilupta tharbu 79. manarAk = minArA 50. TAre = nAza kare 80. araki = sUrya (?) 51. bhAsa = bhrAMti (?) 81. chibA = raMgArA 52. bharaM = bhrama 82. ghAnajA = vANaMda 53. bhistamaga = vizvAsu (?) 83. bharAvA = bharavADa (?) 54. jaba = jyAre 84. vaNigara = vaNakara 55. sena = syena (bAja) pakSInu 85. soragara = suthAra (?) AvavAnuM sthAna ? 86. khArola = ? 56. TANaM = tANa 87. kherAdi = ? 57. vahegAra = vahAvanAra 88. cuDIgara = maNiyAra 58. vane = banyA 89. SaTIka = kasAya 59. sukhamAla = suMvALo 90. Davagara = cAmaDAnA Dhola vigere 60. kharkharo = kharabacaDo banAvanAra 61. cAva = icchA 91. sIsagara = kAcanA vAsaNa vigere 62. sutabhUti = zravaNa (?) banAvanAra 63. paDiacha = paDadA ke bhItanA aMtare 92. kalAla = dArU vecanAra 64. sumi = samiti 93. pavedyAk = ? 65. maniSAkara = buddhinA bhaMDAra 94. chayala = catura jana 66. laghavA = tuccha (DhUMkI) 95. kiraNA = ? 67. vapranaMda = laghu koTa (?) 96. sUrUMja = ? 68. thobha = sthiti 97. guladAvada = ? 69. thAga = uMDANa 98. boho = bahu 70. suMDAlA = gaNapati 99. paMkhinakA = paMkhiono 71. gagaNa = gagana 100. rAikA = rAjAno 72. vihAla = behAla 101. abarekhA = ? 73. samAda = samAdhi 102. sahara = zikhara 74. sAya = sahAya 103. chANa = zodha 75. paMkata = pati 104. musaddI = rAjakArabhArI puruSa 76. herAka = AzcaryakArI (?) 105. pecANa = oLakhANa 77. ena = anna 106. saMmAra = sudhAravaM 78. bhalabhAk = sArA bhAgyavALo (?) 107. ali = ?
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 211 212 anusandhAna-65 108. syAve = sohAve 109. pusakarAvata = puSkarAvarta 110. gavali = gahu~lI 111. vine = vinaya 112. kukarAdRSTi = 113. lIgAra = jarApaNa zrImadiSTadevAya namaH // atha zrIlekhaprasasti likhyate // // zrImadAdinAtha-zAMtinAtha-neminAtha-pArzvanAtha-mahAvIrebhyo namaH // // atheSTatvAt prathamaM pArzvastutiH // svasti padyA sadA yasya, padapadmAvazizrayat / yadupAsakavizvAsaM, zrayatyadyApi sammadAt // 1 // prApya devazrayobjaM yat, kIrttirdivyati divyati / lekhAlekhAryalekhAcaH, sa jayatyAdibodhidaH // 2 // // atha paJcezastutiH // hataM karmazatrUn jitaM kAmadeva, surendraiH kRtaM tvotsavaM paJcamukhyam / dhRtaM yogamAraneke sudharma, namAmo vayaM taM ca nAbherapatyam // 1 // udAraprabhAvizvamArtaNDatadvat, kRtAtyantadurduSTadoSAyamAnam / / svayaM zuddhabuddhi sudhanyaM ca loke, jina: zAntinAtho dadAtu prasaukhyam // 2 // vizuddhaprabhAjJAnabhRddevapUjyaH, stuta: kinnaraiye(yoM)gika(kaiH) sarvamAnyaH / jita: kAmarAjo dadhAnaH suyogaM, sa nemijinaH pAtu mAM bhUvihArI // 3 // surairacitaM kIrtitaM cA''ptapAvaM, mano'bhISTadaM karmasarvavinaSTam / sukhaM lekhapatraM likhAmo gaNezaM, namaskRtya pUrva jinA(nijA)nandahetum // 4 // sumerukSitIndrezatulyaM sudhIraM, sadoda taMvA (?) jinezaM gabhIram / sulAbhA(?) bhavAmbhodhitulyaM ca tIraM, namAmo vayaM sAdhunAthaM tu vIram // 5 // // iti paJcatIrthInamaskAra bhujaGgachandena kRtaM atha gacchAdhiSTidevebhyo namaskAraH / / dUhA : tirtha paMca praNami dhure, saMskRta vacanavilAsa, zabda dhAtu kA gama nahI, sUribhakti vAcAla. 1 tapagachasAnidhi tatparA, deviMdane paratakSa, vara dIdho tiNe harSasuM, maNibhadra vaDa yakSa, 2 saMkaTa cUre saMghanA, pUre mananI koDa, tanmaya dhyAne anubhave, 'DAre ciMtA toDa. 3 SoDasa nAme sobhatI, kacchapI pustakahattha, haMsa caDhI aMbara care, so dyo jhaTati 'ukattha. 4 jJAnadIpa pragaTe hRde, cittabharma miTa jAta, jo ravI tamabhaMjana kare, saguru namo sAkSAta. 5 padyAvatI cakrezvarI, namuM saMghasukhadAya, lekha likhu gachapati bhaNI, ukatI dyo mujha mAya. 6 vizvamayi jasu vyApiyo, jasa udyota "hulAsa, gacchapatiyAM sira sohatA, mugaTe maNi-prakAsa. 7 svasti zrIsukha hetu che, avyaye maMgala jANa, gujjaradhara hive varNavU, zravaNa karo ikatAMna. 8 // atha zrImati tatreti paribhASA(Sa)yA Azritya // atha gujjaradezavarNanamAha // DhAla - DorI thArI Ave ho rasiyA kaDatale athavA praNamia pAsa jiNesara premasaM - e desI // saraba deza sira mugaTamaNI, gujjara deza samRddha manohara, nayara pure karI sobhA jehanI, kahatAM navi hoya buddha manohara. 1 manaraMge ovaraNevajasu kIjIye [e AMkaNI] grAma grAmAMtara pura paMthAnanu, "viDha vaTAu re jAta manohara, pAdapazreNI idRg nAmanI, vilokita pAMme re saMta manohara. 2 aMbavRkSa amRta sama opamA, jAMbu kAju re reNu manohara, kharajurA uMbara mahuDA bhalA, TIbaru nIMbu re jANa manohara. 3 badrIphala AMbalI aru karamadA, koTha vaDI 1"pakI re pIlu manohara, vRkSAdika SaTaRtu phala taNA, tihAM ghAlyA paMkhi re mAlu manohara. 4 madhumAlatI macakuMda koraMTa aru, kaMcanAra phuli re raMga manohara, tINa vAse bhamara bhamarI malI, tihAM rahyA guMjI re caMga manohara. 5 paga paga paMthe ho vApI saravaru, nIreM bharIyA re thaTTa manohara, racaka baka bataka paMkhI tihAM ghaNA, kei Ave uDI re jhaTTa manohara. 6
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 213 214 anusandhAna-65 vahe saritA bahu nIrapravAhathI, Dagale Dagale re jANa manohara, tasa taTe zabda diI sArasa bhalA, asatye satya pramANa manohara. 7 iNa varNava karI vana tIhAM zobhatA, "gavyuti gavyuti re gAma manohara tIhAM nara-nArI vRMda vRMde milI, gAtA prabhunA re nAma manohara. 8 tAla kaMsAla mRdaMga "vAje karI, ghumara dII re nAra manohara, kaTI mekhala raNake valI ghugharI, jhaNake neura re sAra manohara. 9 "nakavesara bhAlatIlaka sira rAkhaDI, kaMThe muktika re mAla manohara, aMga caMga "kucaphala dekhI karI, raMbhA diI "ba(ba)bhane re gAla manohara. 10 valI sIlaguNe karI sobhe nara nArI, vahe kulavaTanI re rIta manohara, deva guru dharma sadA hRdaye dhare, chaMDe vyasana re sAta manohara. 11 dhara nAriyA ketA vyavahAriyA, karatA gamana re bAhya manohara, kIriyANAdika vastu vikriyatA, dharatA kamalA re ma(sa?)dha manohara. 12 // dUho / soraTho // varaNava jANa apAra, gujjara deza taNA sahI, eka jIbha eka mukha, kahatAM pAra na pAmIiM. 1 // chaMda mattagayaMda // sapta'bha' gaNopalakSita // ahamadAvAda ache ati suMdara, sohata laMka samAna hI jAno, puMsa vaDe bhala nAra kahAvata, dekha laje gai raMbha vimAno. 2 rAgarase bhara cAtura mohata, kAja kareM apaneM subha dhyAno, sUri vase caumAsa sudhAkara, eha pakhe paramoda vakhAno. 3 // atha gujjaramadhye rAjanagara, tasya varNanamAha gurjaravarNanaM kRtvA // dUho: ima varaNava gujarAtano, kIno mana ulAsa, rAjanagara hi[va] varNavU, dyo sarasati prakAza. 1 // atha mattagayaMda chaMda pUrveva // amuka nagare iti paribhASA // deza Azra(zritya / / rASTra vaDe bahu dekha narAM piNa, gajjara dezaha me jaba pekhyo, cAvala khAMNa taNAM bahu opata, bolata vAta hasye jaba dekhyo, dhArata aMga su[va]rNa anopama, aMbara 20thova pasattha hi vekho, loka vase paramodarase bhara, bhAmahi 22amada sahara anokho. 1 // idaM gauravatvaM nagarasya // atha nagarArAmavarNanaM // chaMdajAti - tribhNgii| dvAtriMzat svaropalakSitasarasarti mAtaM, jagata suhAtaM, manamAM dhyAtaM, sukhakara, yo vacanavilAsaM, manaulAsaM. ahimada tAsaM. kirttikaraM. bahu nagarapasattaM, ache susattaM, ghATanimattaM, brahmaracaM, iha ghaTTa sughaTTa, bhUtapagaTTa, gujjarapaTTa, mAnasacaM. 1 gujjara..... taTanI taTapAsaM, kAMpa ju khAsaM, rAjaprakAsaM, agareja, jahAM kaTakaha pUraM, jodha sanUra, vAjata nUraM, dhvajaneNaM, mayagala madamattaM, azvasu nattaM, kAbala jattaM, sahasagama, bahu golAnAlaM, vayarisAlaM, ema nIhAlaM, aggeramaM. 2 ema nIhAlaM..... darIyAsA pIraM, nirakhaha dhIraM, jIrNa maMdIraM, saba dekhaM, seTha maganA bAgaM, pAdapa lAgaM, tAkA thAgaM, kuNa vekhaM", haThIsiMghaha kIdhaM, bhuvanapasiddhaM, nirakhata lidhaM, prabhudAraM, dhvajasahita maMDANaM, uccepamANaM, meruharANaM, jagasAraM. 3 meru harANaM..... tihAM bAga visAlaM, sohe rasAlaM, pratyakha bhAlaM, nAma kahaM, kadalI aru aMbaM, jaMbu kadaMba, tADa vilaMba, dekha rahaM, nAraMgI dAkhaM, dADama cAkhaM, badrivi AkhaM, niMbu mIThaM, sItAphala sevaM, jAMbala mevaM, lakSAM evaM, hama diThaM. 4 lakSAM evaM..... mAlati phuni damaNaM, caMpaka "pabhaNaM, bhamara ju bhramaNaM, ati guMja, gula mogara velaM, "maruva caMpelaM, gulAba khulelaM, "nala-puMjaM, kokila suka moraM, karata he soraM, kUpakI koraM, vaha caDasaM, bagalA bahu caMgaM, sohe umaMgaM, naradila-saMgaM, raMgarasaM. 5 naradila.... kavI kari vicAraM, "naroDa dhAraM, pAsa jekAraM, prAsAdaM, meru sama jANaM, ache maDANaM, strI-nara ANaM, pUya-pAdaM, phuni kArtika mAsaM, pakSa ujAsaM, punima divasaM, "paTTabadhaM, tiha darza nimattaM, mela bharataM, snAtra karataM, bhAvavadhaM. 6 mAtra.. ava taTanI nIraM, vahate dhIraM, jahAM nara bhIraM, snAnakara, jala bahuta athaggaM, nikalata maggaM, nAvakI saggaM, pAraparaM,
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 215 216 anusandhAna-65 paNaghaTa paNahArI, nagarakI sArI, ghaTa siradhArI, nIrabharaM, bhadara daravaNaM, dekhana kajjaM, kavijana sajja, pAvadharaM. 7 kavijana..... nirakho iha koTaM, lage na coTaM, nahI kachu khoTaM, laMka bhalaM, ati jabara bhurajjaM, upari sajjaM, duSTake kaNaM, nAla "alaM, kaMguSTeki rekhaM, giNata na lekhaM, juja ravi pekhaM, tAsa paraM, daravajjakapaTuM, lohalapaTTe, beThe subhaTTa, maddadharaM. 8 beThe..... TaMTa TaNakAraM, covisa vAraM, zabda hi sAraM, ghaDIyAlaM, bhadrakAlI nAma, devIdhAma, samari tAmaM, sukhamAlaM, tasa pAkhe jJAnaM, taskaraThANaM, Age jANaM, azvanavaM, tripoli pesaMtaM, cahuTa calaMtaM, nala dekhataM, nena "macaM. 9 nala.... maNihAra vizeSaM, vorA dekhaM, mocI lekhaM, kuMbhakaraM, mAlI taMbolaM, boDe olaM, "kuMjaDaTolaM, "syAgadharaM, beThe bahu lokaM, mANakacokaM, kaMcana thokaM, "DhigadharaM, bajjAja puMmAnaM, vece thAnaM, sarApi khAnaM, parakhakaraM. 10 sarApi..... bheSaja bahu dhAraM, gAMdhI sAraM, geNAkAra, sonAraM, kaMdoi kaMda, vece "UmaMdaM, kuMdA phudaM, paTukAraM, dhramazAla anekaM, vIra vivekaM, rUpake TekaM, matikAjaM, aSTApada nAma, devala tAmaM, bahuvidha kAmaM, jinarAjaM. 11 bahu..... harakuMvara visAlaM, racyo jinAlaM, mana ujamAlaM, vimAnaM, gachapati sUriMdaM, vijaya deviMdaM, kiye pratiSThita, subhadhyAnaM, riSabha prAsAda, anupama AdaM, sumati sukhAdaM, bhaya naraM, bhala jhigamiga jotaM, jhADa pradyotaM, tamasa vilotaM, bhAnu haraM, 12 tama..... javveri maholaM, madhya amolaM, gharakI olaM, tasa madhyaM, prabhu vIra jINaMda, karmanikaMda, devala sohe, AnaMdaM, sira dhvaja lahakaMtaM, kahe ju taMtaM, vIra namo jinavara khAsaM, Tare garbhAvAsaM, karma jyu nAsaM, sevata TAre, yamaphAsaM. 13 sevata.... nara thaI pavittaM, bhaNe snAtraM, nevada mAtra, pUjakara, jinabhuvana bahulaM, vacana e thUlaM, kahatAM bhulaM, 5 bhAsa 52bharaM, zrAvikA upAdha, vacate zAstraM, anya sukhAstraM, bahu jANaM, maThavAsi maTuM, kaMThe kaTuM, devala diTuM, nArANaM. 14 devala..... zivabrahma vakhANaM, raghu pekhANaM, devala ThANaM, jyotijagaM, bahu yavana majItaM, kara tahAM prItaM, khudAsu nItyaM, bhistamagaM, ima pavana chattIsaM, vizvAvIsaM, sva-sva IzaM, jape sabaM, nAgorI sarAyaM, ihAM savArya, caumAsa TharAyaM, pUjya jabaM. 15 caumAsa.... pratolI vIsAlaM, madhya rasAlaM, coka suhAlaM, vRkSa lagaM, vaTa nIba-prakAsaM, sItala jAsaM, chAyA tAsaM, sena garma, vali bagalA jANaM, khAsa khajANaM, tiSTaha ThANaM, dalAlaM, prabhugeha anuppaM, pAsaha kuppaM, atahi sarUpaM, rama bAlaM. 16 atahi.... vaTavRkSaha sAmaM, upAzraha tAma, che dhramadhAma, pUjyakahaM, zrIvijayadeviMda, muNigaNa iMda, nAma lahiMdaM, pApadahaM, vyAkhyANa vakhANaM, tarka pramANaM, jIvahi nANaM, vAkyarasaM, kei munivara vRMdaM, raha AnaMda, paThe suchaMda, kAvya jasaM. 17 paThe..... seTha maganasI bhallaM, vADI lallaM, jIvA dallaM, ThAkurasiM, phuni mANakacaMda, umA umaMdaM, pAnAcaMda, gokalasiM, ima zrAddha anaMtaM, bhAva dharaMtaM, vinaya karataM, hullAsaM, saMgha vInatI kiddhaM, sUri prasiddha, bahu jasa liddhaM, caumAsaM. 18 bahu..... zrAvI kare gAnaM, rUpa-nidhAnaM, guhali(lI) TANaM", tAMdUlaM, ima bahu viseSaM, kahata na lekhaM, kavipada pekhaM, mana bhUlaM, saMvatsara caMdaM, gobhvAnaMdaM, phAlguna chaMda, vadi mAsaM, terasa ravI amaM, pramoda prapanna, dhare suratnaM, tuma AsaM. 19 dhare.... // iti rAjanagara varNana // atha dUhA - gacchapati guNamaNi dIpatA, traNya tatva ke jANa, bhavijanakuM paDibohavA, kare suyukti vakhAMNa. 1 vacanadhvani madhureM vade, SaTabhASA jaladhAra, vidyuta dezanA camakatI, bhavika karma vahegAra. 2
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 217 218 anusandhAna-65 ATha karmaseM jhuMjhate, sUravIra sUrIza, moharaNa ku haThAyakeM, Apa bane dhramaIsa. 3 dhyAna kI lahareM rama rahe, cavada sahasa munImAMha, jyuM gaMdhADhya navamAlikuM, bhramara choDate nAha. 4 ese mahA sUrikuM, praName sahu nara nAra, guNa SaTtrIsasuM opamA, varNava karuM vicAra. 5 // atha sakalaguNanidhAna iti paribhAtenAtra sUriguNa adhikatvaM yadA anya guNaprabaMdhana vAcyamAne sati aMta na tata: sUtroktaguNAn bruve phalaM mama / / atha sUrINAM SaTtriMzatiguNAnAM sijhAya // // DhAla- DholA mAru ghaDI eka kara ho jhukAya ho // athavA siMhalanRpa kahe caMdane rAjiMda morA jovo vicArI puMTha ho - e dezI // vara SaTtIsa guNe karI sAhiba morA, jugaparadhAna kahAya ho, bhavika hRdaya paDibohavA sAhiba morA, bhAskara jima sUrirAya ho. 1 rasano bhino mAro, jJAnano lINo mAro sUrijI sAhiba morA bhavabhayabhaMjana teha ho [AMkaNI] paMceMdrI-viSaya jIpatA sAhiba morA, tevIsa taNo samudAya ho, paDhama karaNanA pharasa te sAhiba morA, aTha kahuM te gAya ho. 2 rasano.... guru lahu "sukhamAla "kharkharo sAhiba morA, uSNa snigdha sitala lukha ho, mana vaca kAyAI karI sAhiba morA, pAle prathama guNa mukha ho. 3 rasano.. bIje guNa rasaiMdrIne sAhiba morA, rodhe pAMce bheda ho, tIkho kaTu kasAyalo sAhiba morA, khaTa mITho nIkheda ho. 4 rasano.... ghrANeMdri tIje guNe sAhiba morA, dvibhede anubhAva ho, sugaMdha dugaMdha sama gINo sAhiba morA, navi rAkho iNasuM 'cAva ho. 5 rasano.... turya guNe cakSuiMdrIne sAhiba morA, paMca bhede tume jItI ho, nIla pIta syAma raktatA sAhiba morA, sveta varaNa e bhAta ho. 6 rasano..... sutabhUti guNa pAMcamo sAhiba morA, bheda traNya karI jAMNa ho, subha asubha mizra vAkya e sAhiba morA, tume tyAgyA hita AMNa ho. 7 rasano.... navavidha brahma gupati sadA sAhiba morA, pAlo tume nisadIsa ho, akiMcana sthAne nita raho sAhiba morA, vADa prathama SaTa isa [ho]. 8 rasano.... vikathA navi strInI karo sAhiba morA, vADa bIjI guNa sAta ho, strIbesaNe beso nahI sAhiba morA, guNa AMThamo e bhAta ho. 9 rasano..... snigdha drage na vilokatA sAhiba morA, strI taNA aMga upAMga ho, navamo guNa e jANIiM sAhiba morA, dazame guNa daMpatisaMga ho. 10 rasano..... paDiacha aMtare je huve sAhiba morA, navi rahe tattha sUrIza ho, igyArame guNa pUrvalI sAhiba morA, navi dharo viSayanI vAsa ho. 11 rasano.... dvAdazame guNa navI laho sAhiba morA, vigayAdika AhAra ho, atimAtrA varajI karI sAhiba morA, trayodazamo gaNa sAra ho. 12 rasano..... sAMsArI-bhuSaNa tajI sAhiba morA, baMbhAbhuSaNadhArI ho, mana vaca kAyA ekatA sAhiba morA, cavadamo guNa jayakArI ho. 13 rasano..... paNadazame guNa krodha te sAhiba morA, cyAra cokaDII tyAga ho, mAna tajyA turya cokathI sAhiba morA, SoDasa guNe gatarAga ho. 14 rasano..... caubaMdha mAyA veli je sAhiba morA, sattarame guNa unamula ho, guNa aDhArame lobhanI sAhiba morA, pAMkhaDI cyAraM ghola ho. 15 rasano.... ekonavisatime guNe sAhiba morA, cha kAyameM dayA manna ho, trikaraNa karI navI haNo sAhiba morA, prathama vrata dharyo tanna ho. 16 rasano. vrata dujo guNa vIsamo sAhiba morA, navi bole mRSA vAka ho, dAna adatta navI graho sAhiba morA, guNa ikavisamo doSa ho. 17 rasano.... dvAvisame guNe sarvathA sAhiba morA, maithunano ko tyAga ho, para-ramaNI mana navi dharo sAhiba morA, Apa kasI vajjalAMga ho. 18 rasano..... jIviMzatime gaNe sAhiba morA, parigrahano parihAra ho.. mUrchA navi dharo citta ho sAhiba morA, jaga jasa bhayo apAra ho. 19 rasano.... bhaNo bhaNAvo jJAnane sAhiba morA, likhi thApe bhaMDAra ho, guNa covIsamo dAkhIyo sAhiba morA, gyAnarasa dAtAra ho.20 rasano..... paDiboho mithyAdRSTikuM sAhiba morA, samakItamUla batAya ho, saMkA kaMkha te navI rahyo sAhiba morA, paNavIsamo guNa thAya ho. 21 rasano....
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 bhavaaMbUthI tAre je sAhiba morA, teha cAritra amula ho, te sUriaMge sobhato sAhiba morA, guNa SaTavIsamo atUla ho. 22 rasano..... tapAcAra bheda bArasu sAhiba morA, SaT bAhya rasa madhya ho, 219 sagavIsamo guNa e graho sAhiba morA, dhyAna-dvaya tuma laddha ho. 23 rasana...... rasa aSTAvIsame guNa vasyo sAhiba morA, mahAvIryano puMja ho, anuSThAne bala phoratA sAhiba morA, sUri mahA dharmadhvaja ho. 24 rasano...... samadRSTi bhUmI dIi sAhiba morA, bhASA niravadya prakAsa ho, doSa rahita asana lIi sAhiba morA, abhigraha dhare suvilAsa ho. 25 rasano...... guNatIsame guNa sUrijI sAhiba morA, iryAsumatI dhAra ho, dhanuSa eka dRSTi diI sAhiba morA, sadagatinA adhikArI ho. 26 rasano..... agni gagana (30) guNe tajyo sAhiba morA, sAvadya vayaNa nivAra ho, guNa ikatIsame eSaNA sAhiba morA, betAlIsa doSa vicAra ho. 27 rasano...... AdAnanikhevaNasumi sAhiba morA, batIsame paDhileNa ho, pAriThAvaNiyAmi sAhiba morA, guNa tettIsa praveNa ho. 28 rasano...... guNa cautIsa itthathI sAhiba morA, AtamarAmatA gopa ho, guNa paNatIsame guNa vAkyane sAhiba morA, gopyo vibhede kopa ho. 29 rasano...... ceSTA niyukti rUpatA sAhiba morA, yathAsUtranI ceSTa ho, ima ghaTatIsa guNe karI sAhiba morA, karatA dharame puSTa ho. 30 rasano...... // iti SaTtriMzatiguNasvAdhyAya / nanu audAryAdiguNAn tyaktvA caturviMzatiguNAn muktvA anyaguNA varNitA iti cArvAkavacaM, tasyottaraM avyApti-ativyAptiatireka-asaMbhavadUrikaraNArthaM SaTtriMzatiguNA anyatra na labhyate / athetyAdi ranekopamA iti vicintya / sUtrokta guNa SaTtrIsasuM, varNavyA zrIgaNarAya, punarapi guNa bahulA ache kahatAM pAra na thAya. 1 chatre sobhita mahipati, vaMde jasa nita pAya, guNastuti kuNa jAkI kahe, apani buddha upAya. 2 piNa me bhaktivase karI, guNa stavyA sUrirAja, bAlyakalpanAnI pare, dekhAyo sarasAja. 3 220 tvadguNastavanAthI lahe, maNuA pApa viNAsa, jima tapana udayathI bhaje, mahAtimira nirnAsa. 4 manISokara prAkrama mahA, dayA taNA bhaMDAra, jJAna udeze tatparA, iNa kaliyugame sAra. 5 dezI // // DhAla // motIDAnI tume jinasAsana sUrya samAna, tuma sobhA navi rahi chAna, - atha chaMda anusandhAna- 65 sAhibA sUrizvararAjA, mohanA siratAjA, tuma dezanA amIya samANi, suNi tariyA kei bhavi prANI sAhibA ......1 dvAdaza aMga taNI naya jANo, mUla TIkA niryukti vakhANo sAhibA .... mohanA..., ca nikhepe pratimA thApo, mithyAdRSTinA paDala te kApo sAhibA .... mohanA....2 khaMtyAdika daza guNa tuma dhAryA, rAga-dveSa be corane mAryA sAhibA .... mohanA...... sattara prakAre saMyamadhArI, muktImAraganA adhikArI sAhibA .... mohanA....3 mUrakha siSyane zruta-mati Apo, sAradhAra karI mAraga thApo sAhibA .... mohanA...... yAtrA karo niraMtara jinanI, pArana ho navi lahe tujha guNanI sAhibA .... mohanA.....4 aMbunidhi bhujabala karI taravA ko pumAna kare mati laghuvA sAhibA .....mohanA...... kilolamAM jalacara chalI jAve, bota citare tujha guNa kima gAve sAhibA ... mohanA...5 tujha kAyA dIpe kaMcanavAna, aMkhaDa aMbujapaMkhaDi mAMna sAhibA ..... ...mohanA...... oSTa rakta zazI ardha sama bhAla, kara caraNe rekhA visAla sAhibA .... mohanA.....6 iNa vidhi kari stuti deviMda sUriMdA, stoka paNe kari mana ANaMdA, dIna dIna savAI hota kalyANa, vijayapramoda dhare tuma AMNa sAhibA ....mohanA ....7 // iti ityAdiguNavarNanaM // DhAla || atha atrato likhate iti paribhASA // dUhA : aSTopari sata sahasrazrI, sohe tuma sanmAna, ita zrIsaMghasubhaTake, likhe patra kamalAna. 1 chappaya // kavitta // tapagachanAyaka padayu[ga]la, likhe lekha ucchava kara, madhukara cAhata jema, phUla mAlatI vAsa-cara, tima nara-nArI vRMda, deza marudharanA rAgI,
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 221 222 anusandhAna-65 cAhata zrIgururAja, darazaNa atiheM raDha lAgI, ati moda dhari caraNAraviMda, vaMdana cAhata gachapati, bhala thATa jAsu hiyaDe adhika, occhava karavA subhamati. 1 atha marudharadezavarNana : dUhA : sakala rASTra sira so[bha]to, mugaTe maNI samAna, marudhara isaDo jAMNIi, uttama narakI khANa. 1 rUpeM karI jiNe jItIyo, anaMga taNo ya rUpa, kalA bahuttarathI bharyA, ihavA purasa anUpa. 2 madarbhita kei macchari, kite dharmi dhanavaMta, guNi gyAnI paMDita bhalA, sUravIra arihaMta. 3 godhuma-khANa aru kuMpajala, vapra-naMda uttaMga, phAguNa mAse ihAM sahI, vAje adhikA caMga. 4 / kavitta // deza marustala ati udAra, jahAM nara uttama khAMNI, ati vizAla opata vizeSa, jAsa mukha madhuri vANI, nAri raMbhA jema ratihapati-rUpa-vakhAMNI, bhala thATa khAna pAna suthIra jA sudhAra ............... ......, moda dharatA sukhakarA, dIpata dazA dizo vijayakara, deza bhalo cha marudharA. // atha chaMda - paddhaDI || jaMgaNAMta // sahu dezamAhiM atahi dipaMta, marudharA dekha harakhata saMta, ulAsa dharata cau varaNa aMga, nahI kadA jAsu manaraMga bhaMga, sahu deza-siromaNi adhika sobha, jahAM rahe siddha dhara dhyAna thobha,8 rujarahita niramalo jasa prakAsa, jahAM nahI vittaciMtA udAsa, janapada loka sukhIyA vasaMta, dukha-nAma na jANe tahAM rahaMta, jahA~ bahula vRkSa ati saghana vAga, vADI udAra lahatA na thAga, parvata pAhADa atahi phavaMta teha, ati uMcA tArAgaNa aDeha. 1 dUhA: ima varNana maru dezanA, che ati yukta udAra, rAja kareM ihAM rAjavI, rASTravaMsa manuhAra. 1 ima kRta pUrava pAi, iha bhava rAjyapadabhoga, takhatasiMgha ihAM rAjavI, karata rAjya taji soga. 2 // iti marudharavarNanaM / / atha rAjJavarNanaM // malyakA chaMda / / rAThoDa kI rAkhI Teka, takhate samAna eka, loka savva mAne ANa, zatrU rAkhe tasa kANa, nyAye jANe rAmacaMda, dukhInako kATe phaMda, zobhAko pAra na pAya, ratna kaheM jIvo rAya. 1 // atha jodhanayaravarNanamAha // dUhA : suMDAlA to samaratAM, upaje ukati apAra, gajala kahu jodhANa kI, suNajyo sarva saMsAra. 1 nagara deza keI nipaTa, jagamAM ketA joya, jodhANo dekhyo jare, hoDa na iNa rI hoya. 2 gajala kahu tINa rI guNI, apanI matta anusAra, diTho jisaDo dAkhasyuM, paratikha guNaha apAra. 3 kavitta : jagajAlima jodhAMNa, sahara sArAi sihara, takhatasiMgha mahArAja, rAja jihAM kare rAjezvara, varaNa aDhAra vasaMta, sukhI iMdaloka samAnaha, annadhanna dharAM apAra, kade dukhavAta na mukha kaha, gaja-azvathATa vAjI bahu gunI, nagara dekha sukha upajata nitta, kIsta gajala karIke kaI, naravara citta de sunahu nItta. 1 // atha jodhanagaravarNanagajala // jodha hI nayara he esAk, mAnu iMdrapura jesAk, kahiye sikala tinakI ketIk, apani buddha he jetIka, kahatA gunaha nAvata pAra, kaheM apanI mattake anusAra, nRpati takhatasiMgha jihAM rAja, karate sadA dharma hi kAja,
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 teja puMja dinakara tapaMta, jinakI zlokA jagata japaMta, deta AsIsa nita sahu nara nAra, ciraMjIvo koDa anuvadata jayakAra, iNavidha sahu deta heM AsIsa, vANI vadata vIzvAvIsa, jA ke kumara he sukamAla, jinakA sujasa he apAra, gaDha jihAM anaDa atahi uMcAk, paragaTa gagaNa laga pohacAkU, opamA kahA deta buddhIvAn, vizvame laMkagaDha hI jAna, kaMgurekI banI he ola, nabhame tArAgaNa samatola, bhurajAM caMDa vaDI bhArIk, sabahI aDaga he tyAMrIk, nava nava hAta tiNa para nAla, zatru dekha mAnata sAla, tiNakA nAma kIlatoDa, vIjali kaTaka dusmana moDa, cokIlA bAna he kekAna, lAkhAM koDa heM tahAM jAna, jaMbu rekhalA juMjAla, vayari dekha hota vihAla, paragaTa cyAra prauDhi pola, rAva tahAM karate rola, mahila aTala manamAnyAk, jagame iMdraloka jAnyAk, moti khApara ora bahu mela, nAjara tahAM karate Tela, bahu tahAM jAlI gokha, jihAM nara beTha karate jokha, cokI he baDI siNagAra, Age sabhAmaMDapa sAra, dapatara baDA hai bhArI, jahAM likhate ika tarIka, surajapola sire mAna, Age aMtapura hI jAna, ghaDIyAla karata haiM TaMkora, nobata ghurata he ghanaghora, khajAnA khUba heM bharIyAk dekhata kAja saba sariyAk, AtamarAmakI samAda, sAmA jalaMdharakA prasAda, cAmuMDA vaDI he mahakAya, devI becarA he sAya, TAMkA khuba bharIyA thATa, upara vaDakA gahagATa, baDI sughaTA lohApola, beTha subhaTa atahi Tola, Age pola amaratIk, lakhaNApola he aDatIk, jharaNA jharata he apAra, saMbhunAthakA darabAra, dhuvapolasuM calIyAk, paTTA khuba hI badhIyAk, bherunAthakA heM thAna, jAkI nAma cokelAva, 223 224 anusandhAna- 65 siddha hi pola phera gopAla, Age vaDI heM bahu sAla, phatepola he anupa, varaNyA gaDhakA sarUpa, valI karUM sahara kA vakhAna, guNijana sunana de de kAMna, bahuta haiM covaDA bAjAra, paMkata hATa pAva na pAra, jhuka rahI havelI jhAjhIka, mAheM manukhya raheM mAjhIk koraNI khuba heM esIk, ilame dekha nahI esIk, jigamiga raheM jAlI jota, ravI pratIbiMba hota udyota, jiname padama saravara jAMna, vali rANisara hi vakhAna, strIyoM vahata he joDAk, paNaghaTa lAgate kojak, gaharA sAgara phaba hI gulAba, sAgara phate amRta Aba, gaMgelAva phulelAva, cittame dekhane kA cAva, tApivAva jetA kUpa, rUDA nagarakA heM rUpa, cAvi sire cAMda hi vAva, jisa para vaDakA phelAva, saravara mAna udadhi samAna, paragaTa nIra gaMgA pAna, gaMga hI syAmakA deharA, mAnu saharakA seharAk, kuMjavihArIkA parasAda, valI AsamAnaseM kare vAda, vaDa mahArAjakI suna vatta, miMdara kare prabhu anuratta, bheTe mahAvIra deharAk, paragaTa pAsakA he rAka, sukha karate zAMtinAtha, dhyAna dharUM sumatinAtha, rIkhabhadeva deharA bhArI, pAva pujate nArIka, pAsa hivAnakA paragaTa, thape deharA ju thaTa, talahaTI mahila mAnyAk, jagame iMdaloka jAnyAk, koTavAli cabutarA ke sAk, jovo devaloka jesAk, vanyo tihAM adhunA kUpa, jala bharyo he anUpa, sAyara enakA koThAra, bharIyA bahu dravyabhaMDAra, tapagacha opAsarA kSetrapAla, vAMhAMkI karata he rakhavAla, vRddha laghu keI " bhalabhAk jyojyo upAsarA jetAk paragaTatAM bahu posAla, bahu bahu tahAM paDhate bAla, astala bhagatakA etAka, dAna hi saMtakuM detAk,
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 225 226 anusandhAna-65 moTI vaDa vaDI majIda, paDhate yavana tahAM kara prIta, moTA aDiga "manArAk, saba hI dekhake sArAk, takiyA phakIruM kA phAba, uhAM kahe araki kA jAba, AsaNa maTha jahAM aneka, yogI saMyogI he kek, chiba varNa pavana chattIsa, vadI hu nAma visvAvIsa, khetri vipra vaNika hI khAsa, vasate Apa Apa AvAsa, kAyastha kI te devIdAza, vasate suddha ghara kI vAsa, soni jATa chibA suddha, vali gehariddha bahubuddha, ghAnajA luhAra khAti buddha, apane kAmame bharapUra, kaMsArA bharAvA kuMbhAra, vaNigara soragara aNapAra, "khArola ghAMcI mocI khaMta, vaDa vaDa nagarame vasaMta, "kherAdi "cuDIgara "ghaTIka, ThAcA nagaramAhe ThIka, bhaDabhuMjA mAlI cAraNa bhATa, khAse dravya gharame khATa, lakhArA sakalA ghara lAkhAM, bhala bhala rahe te bhAkhAM, "Dabagara "sIsagara darasAva, telI taMbolI bahu cAva, bhAkha hI "kalAla hI kA bheda, khATe dravya na kare kheda, valI tihAM anya bahu vasatIk, ihAM to kahII etIk, vaNiyA sehara-koTakA vaNAva, dekhe hoya te na lage DAva, atahi vistAra he ju uttaMga, bhala parabata karata tu bhaMga, pAhADa anaDa pavedyak, bhujabala haNumatakuM bheTyAk, jvAlAmukhI devI jota, ahonisa rahata he udyota, sahira bAhirakI sobhAk, aba kahuM suNo nara dila-pAka, sItala nIra sAgara sUra, sAgara vakhata bahu jalapUra, vAlahi samadarakA varaNAva, paMDita tihAM dekha ghara pAva, jalavica mahilAyata moTIka, lAge dravya lakha koTIka, vAgAM siremAhi cchela, jIsame vaDe adbhUta mela, kriData takhatasiMgha mahArAja, karate sahala atahi sAja, vaNiyAM tihAM adabhuta bAga, chogA "chayalake citta lAga, tiName aMba dADama dAkha, sarva vrakSa vistare haiM sAkha, jAMbu nIbu "kiraNA kela, sItAphala badriphala mela, "suruMja kAkaDI he hajAra, ghaTa Rtuphala he tiNa majhAra, "guladAvada he gulAba, aMgape dharata vadhe Aba, mogarA maruA caMpela sAra, jahAM bhamara [madhura] guMjAra, pIpala vaDa hI "boho paracaMDa, jahAM paMkhinakA beThe jhaMDa, melA maMData he moTAk, dravya na calata he khoTAk, ika he 10 rAikA ArAma, dekhata sarata sabahi kAma, sekhAvata saravara sAra, Apa rahe bhara apAra, saravara bahujIkA sudha, dekhyA nIra jAke dudha, akhaya talAva akherAja, saMghavI karAyo siratAja, kAyalANA mahala he bhArIk, saravara takhata he vArIka, bhaTTAraka dIpakA talAva, nIce vAgakA phelAva, miMdara kIyA thAsI tAma, lAgA tihAM atahi dAma, bahu sughaTTa sivakA thAna, adha banyA ajA eDa mukAna, melA bharata he bhArIk, abarekhA vAgakI tyArik. nADA baDA sukhadAyaka, rAje sadA gaNanAyaka, kAgA cAgakIratta, sahu nara kahe suNajyo satta, usame cIja he cItacAha, lAyaka nara leta he ju lAha, tahAM ika devIkA ThAMma, AsapurI jIsa nAma, bhagati tahAM karata bhaMDArIka, devI bahuta heM pyArIk, mahAmidarakI chaba dekha, sura nara rahe nenA pekha, miMdara udehIkuM jANa, jIsame jalaMdara kA thAna, sAgaralAla hI bharIyAk, daraSata saba he harIyAk, maMDovara sahara02 atahi moTAk, kAyama gaDha nava koTAk, chAje pavana chattIseka, darasaNa ghaTa tihAM disek, vaDa vaDa vAgakA vistAra, phele phula phala apAra, pArasanAthakA parasAda, jhalara nagArukA nAda, chatrivanI mAnasijI rIk, darasaNa bharata loka bhIrIka, miMdara tahAM doya moTAk, pAMca cyAra he choTAk,
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 227 228 anusandhAna-65 kahIye deva tetIsa koDa, chAvA lAdhate ika choDa, devala bahuta hi dekhyAk, paragaTa koTa gaDha pekhyAk, bheruM jahAM he bhArIk, pUjata pAva nara nArIk, ora bahuAi ThANa, kahA karuM tinakI chANa, varaNuM "musaddI kA huM bhAva, saca hi sunata lAge cAva, yavana karata he divANa, cagasi siMghavIkuM jANa, kAyama dekha kIlAdAra, jAkA sujasa he apAra, vyAsa hi prohitakuM mAna, hAkama koTavAla hI jAMNa, zrAvaka vaDe he sujANa, sadA dharmamA pecoNa, siMghavI iMdramala he nAma, sadA budha hi ke ThAma, kusalarAja phoja hI rAja, jiNake bhupakA bahu kAja, samaratharAja hI vaDabhAga, nRpabhaktasuM anurAga, umedarAja uderAja, karate rAjahIkA kAja, premarAja sIvarAja hI nAma, jAke sadA dhramasuM kAma, gIradhArImala budhake dhAma, jisake sadA prabhusuM kAma, kuvaracaMda bhaMDArIk, jAme buddha he bhArIka, jasarAja rAjakAja sa[va] dekha, jIvahI rAjakA dhrama lekha, siremala samarathamala, jinakA sujasa he aTala, gevaracaMda he guNavaMta, jAkI sAya he bhagavaMta, mAlamacaMda hI sujAna, jinakuM dharamakI pecAna, bhAgahIcaMda kA jasa jahAra, savIracaMda he guNadhAra, devIcaMda gu[ga]NezacaMda, bahuta budha hI ke kaMda, luNAvatabhaM cAMdahImala he naranAtha, jAke dharama hI kI gAtha, anahIrAja siremala, jAme buddha he aTala, dIpAvata ratanacaMda karaNIyadAna, jItamala he budhavAna, manAvata dInAnAtha he vacharAja, haMsarAja hI ANaMdatAja, mutA mukanacaMda vaDabhAga, jA para bhupakA anurAga, dharama hI dhyAnameM citta dhAra, karate saMtakI bahu sAra, mutA budhamala kocara, sevA karata he bahu nara, paratApamala muNoyata, jInakI nyAvame hi ratta, vijecaMda vIjekAra, bhUpa rAkhate he sAra, seTha kesarIcaMda sujAna, jinakA nagarame bahu mAna, zrIzrImAla gulAlacaMda, navalasAha he sukhakaMda, khIvasarA sAMDa golIyA sarApa, japate deva arihaMtajApa, maNIyAra lalavANI mukha, DAra egamana alagA dukha, saba hI nagarakA vaNAva, guNiyana kayA gurusupasAya, mo budha alpa re anusAra, sukavI bhula-cuka saMmAra, dekhyo nAhi mAhi ja dosa, rakhe koi karo rIsa rosa, saMvata ugaNIsahasola 1916 jANa, sudi phAguNa mAsa hi jANa, paMcamI suklapakSa hi pekha, ratna kahe ali lagna dekha. kalaza : gajala kahI te guNI sahI rijheM sadAI, zrAvaNa zravaNAM suNe bhali vidha tiNe mana bhAI, yogI yaMgama jatI satI rativaMta suNata satta, suNI yodhANa vakhANa vade mukha sAcI matta, avara nara rIjheM avasa sarasa vAkya suNane sadA, dhana rala sAcI kahi, kuDI mata jANo kadA. 1 // iti yodhanagaravarNanaM // atha itazca likhita bhASA // dUhA : zramaNopAsika tapagachanA, zrAvi ghaNu suvicA[ra], dharama niyama nita sAMcave, jodhahi nagara majhAra. 1 prabhupUjA nita sAMcave, traNya TaMka vali teha, paravAdika AvyA thakAM, nivANubheda kareha. 2 gurubhakti vidhisuM kare, bhAta-pAna paDilAva, bheSaja vastra pAtrAdike, mana dhara adhiko bhAva, 3 gyAnaM dharama guNa dAnanA, grAhi vrata dhAraMta, jJAtAdharmakathA suNe, jinasAsana ujamaMta. 4
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 229 230 anusandhAna-65 ihavA zrIsaMgha harSa, ahane triNi TaMka, zrIgaccharAja deviMdrane, vaMde sahasra aThAMka 1008. 5 ihAM dharma niyamAdika have, zrIjinadeva prasAda, zrIsUrimahimA karI, dina dina vadhate vAda. 6 zrIgaNanAyakane bahu, pramudAnaMda apAra, sakala saMgha vAMche adhika, jima cAtaka jaladhAra. 7 sakala saMghopari, pUrava prIta dharaMta, tehathI adhikI dina dina, rAkhajyo mativaMta. 8 dharmarAga dharajyo sadA, cho bahu zrutanA jANa, tuma samA nahI mahImaMDale, avara na hetu vAkhAMNa. 9 dharmanAyaka tume acho, sukha-saMpatidAtAra, jinasAsananame dIpatA, iNa kalIyugame sAra. 10 guNavaMta sUrirAjakuM, marusthalanA nara nAra, vaMdananI icchA kare, mana dhara bhAva apAra. 11 AsApUraNa manujAM taNI, ANI dayA visesa, niramala karavA jana bhaNI, marudhara karo praveza. 12 jodhapuravAsI saMgha savI, lIkhe vInati sAra, kRpA karI zrIsUrijI, vinati e citta dhAra. 13 // atha apraMca iti vAkyAt // DhAla | vAlima vahilA ho Avajyo - e dezI // zrIpAlarAsamadhye // marudhara deza padhArajyo, sArajyo ama manakAja re, vaMchanA divasa bahunI ache, vaMdavA tuma mahArAja re. 1 svAmi(mI) zrIsUrisara vInatI, cItta dharI mAnajyo svAmI re, jodhahI nagara pAvana karo, iNa kAraNa likhuM tAma re. 2 svAmI..... tuma dezanA suNavA taNI, bhavIka mana adhika acchAha re, tiNa kAraNa svAmI mayA karI, paudhAro sUri yAMha re. 3 svAmI.... netra cAhe sUri nirakhavA, mana cAhe milavA heja re, rasanA stuti karavA bhaje, jima bhAve nidrAlu seja re. 4 svAmI..... sikhaMDInI cAhata meghane, kalikAsuM pari vrata prema re, (?) mIna bhaje phuni salilakuM, ihAM cAhe che bhavi tuma ema re. 5 svAmI.... avara mahitala vicaratA, yatra manujabhAva vIsesa re, piNa kiMcita ama mana taNA, bhAva nirakho sUreza re. 6 svAmI..... asana pAna valI bahu vIdha, bhagati sagati anusAra re, rAga dharI mana ucItasuM, sevasyAM caraNa manuhAra re. 7 svAmI..... zrAvaka ihAM guNavaMta cha, jasu ghare riddhi visAla re, dAMna bahuvidha te diye, supAtra taNe ujamAla re. 8 svAmI..... zrAvikA zubha guNe rAjatI, sAjatI dharamanA kAja re, madhura vacane karI jalapatI, mAnu kamalA siratAja re. 9 svAmI..... deva darasaNa nIta sAjatI, gurubhagati adhike bhAve re, dharamakaraNInI AkarI, pativratA suddha te 10 syAve re. 10 svAmI..... bAre vratadhAri zrAvikA, vali navatatvanI jAMNa re, khetravicAra saMghayaNanA, artha rahasya samamAna re. 11 svAmI..... tasu hiye vAMchA tuma taNI, phuni vANi suNavA cAva re, vAMchanA pUrNa karavA bhaNI, svAmi tatakhiNa ihAM Ava re. 12 svAmI.. ekedriyAdika AsarI, sUtrokte mithyAtva re, karamagraMthokta sAsvAdani, nizcesuM ihAM dhyAtva re. 13 svAmI.... parva mahocchava ati thATasyuM, cetraparavADi visesa re, dharmavadhi bahupara thasye, ihAM AvyA sUrisa re. 14 svAmI... dhanya te divasa ame jANasyAM, vAMdasyAM sUri mahArAya re, ima nara nAri tarasye sahu, guru Agamavalli dhyAya re. 15 svAmI..... kAyabhUaMkasazI (1916) abdame, phAguNa paMcamI sudha re, vibudha kalyANa paTa Adaru, pramoda vAMche tuma sudha re, 16 svAmI..... // zrIsUrivara vInatI // iti apraM ca DhAla // zrIrastu // // atha tatra sAdhumaMDalI prati vaMdaNA // dUhA : pUjya caranAMbuje je rahe, ali iva paMDitadvaMda, aSTAdaza sAkhA pravara, vijayAdika sukhakaMda. 1
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 231 232 anusandhAna-65 rala pare munigaNa viSe, ratnavijaya jayakAra, sUtra niyukti phakikA, jANe karmaprakAra. 2 iNahi nAmasuMjANIiM, jAke jJAna apAra, zrIsaMgha vaMde ubhayakuM, lejyo teha sakAra. 3 daptaradhara amRtavijaya, vANI amRta jAsa, buddhe adhikA jANII, motivijaya prakAsa. 4 asanavibhAga kare sahI, dAnavijaya dhramadhAra, lakSmIvijaya lakhaNa adhika, hetavijaya sukhakAra, 5 bhagavAnavijaya jayakaru, ityAdika muni jeha, tiNakuM zrIsaMghasubhaTako, vaMdana bhAva kareha. 6 // iti samastagItArthAnAM vaMdaNA // copar3a : sakala guNe karI rAje teha, meru opama jehane deha, malla zabda agrima jaba thAya, paratikha tehanu nAma kahAya. 1 kare saMgha tehane paraNAma, have dikSAyeM vaMdana svAma, ratna kare nita tAkuM yAda, ahanodakeM have zabda vidAya. 2 // chaMda - motIdAma // rahe comAsa lahI tuma ANa, kalANavije tasu satka vakhANa, pramodavije paTadhAra kahAya, karA nIta vaMdana sUriya pAya. 3 // chaMda - paddhaDI // zivadhana hi matta, puna he hamIra, vijaya joDI, karIye sadhIra, saMjJA pratakSa, e cyAra thAya, kahe ratna, name tumha pAya. 1 zloka : AgrahAt sarvasaGghasya, vyalekhIt patramadbhutam / zrImaddevendrasUrINAM, pAdapadyeSu Dhaukanam. 2 bAlyabuddhyA ca ratnena, zuddhAzuddhaM ca yadvacaH / tasya kSamatu he svAmin!, mamaiva carmacakSuSA. 3 rasacandrAGkabhUmAne-'bde (1916) tapasye'rjune dale / paJcamyAM karmavATyAM hi, ravI lekho lipIkRta[:]. 4 // iti // // zrI pArzvanAthajI // svastI zrIomadAvAda subha suthAne, sarabaopamAvirAjamAne, anekaopamAlAyaka 000 itAdIka sUrI chatIsa guNe karI virAjamAna bhaTArakajI zrIpuraMdarabhaTTArakajIzrIzrI zrIzrI 1008 zrIzrIvIjayadevIMdasUrIzvarajI...... kara caNakumalAyasu jodhapurathI likhata samasata siMgha likhAvatu vaMdaNA 1008 vAra avdhaarsiijii| aThA rA samAcAra zrIjI rA teja pratApasukara bhalA he| zrIjI sAyabA rA dIna-dIsa ghaDI-ghaDI pala-pala rA Arogya caahije| Apa rA sarIra rA khAna-pAna rA jatana karAvasIjI / jatana to zrIadISTAyakajI mhArAja karasI paraMtu zrIsiMghane to likhIyo cAhijejI / apaca zrIsiMghane Apane vAMdavA rI ghaNI abhilASA che. suje dina darasaNAveraNI vedI jase aMtarAyapaTalase tINa dIna ApakA darasaNa.... sI / maname to abhilASA bohata vAga rahI hai / jINa dIna caraNAravIda Apa rA bhaiTasu so dIna koDa dIvAkara ude havo jANasI / ApakA gaNagrAMma karatA pAra have nhI sAyara athAga thAko thAga dinakaM samarathA kinahI Apato sAyara samAna guNAM sukarane saMpUraNa bharyA chau / Apake sobhAguNa dIsodIsa vyApI rahI che| tejakI pAsanAse bhavI jIva magana AnaMda pAma rahe haiM / Apato vaDA upagArI soma mUratI, dhIrajavaMta, meru sama acala, caMdra sama sitala, gaMgAjala sama niramala, paya samAMna ujala, phiTIka ratna sama krAMta, aMdhakArabhaMjana, aSTakaramarigaMjana, kumatIdalabhajana, kijA-anuSThAna-dhyAna-gyAMnamudrA-AsanaraMjana bhavikajIvakuM upagAra karaNa abhayapada denakuM dajAla ho / agyAMnI avivekI jIvaku unamata subhAvI jIvakuM mAhI vaDe gopa..... / saMsAra mAhe bhavIka jIva moha, aMdhakAra, krodha, machara, udavegase karake buDa rahai hai tInakuM udharaNekuM Alabana AdhAra jIhAja samAna ho / kumatI kuTala visana sAtarUpa mAhAraja tAkuM dura karaneku vAyu samAna ho / ora kete jIva saMsArame karama pUMDhake rahe hai tinaku navapallava karaneku pusakarAvata megha samAna ho / dayA praNAMmasu sarava saMsArI bhavI jIvakuM hIta upadesa dezanA imRta vANI tripU kara rahe ho / cavade hajAra munIzvaramAhe vIrAjake bhuyamaMDala pRthavIpe vIhAra karate pAvana pavitra karatA thakA diza nagaramAMhe bhavI jIvake kAraNe samakita hetu udyota kara rahA ho / dharamamahi rAjezvara surIrAja vIcara rahA ho / ityAdika
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 234 anusandhAna-65 navembara - 2014 ApakI sobhA guNakiratI karanekuM suraguru vRsapata pAra pAneka samaratha hoya nahI so manusa loka kIratI karaNeku samaratha hoya hii| ora zrIsaMgapara zrIjI mahArAja kriyA dharama prItI rakhIyojI... dIna dIna adhIka adhIka tAva rakhAvasI / zrIsaMgato Apano ghaDI eka bhule nhI / ApakuM vAMdaNa rI ghaNI ichA varate chai / so to jogAMnajoga kAraNe ApakA darasaNa husI / Apa gujarAtra desamAhe bhAva bhagatIsu lobhAya rahA cho / koika dina marudharAmAMhe jarUra pdhaarsii| ora aThe comAsI gurAjI paramodavijayajIsuni mIlAyA so o bohata guNavAna hai| AchA paMData sutrAMnA jANa chai / bhena bhinakara saravakAMnai samajhAya rahA hai| su jAgAsu isA hI ja paMData sUtra sidhaMtarA jAMNa comAse milAvasI / saMga jogya kAma baMdagI likhAvasI samat 1916 rA mitI cetra sudi 4 somavAra // atha samasta saMgha vInatI // DhAla // vaizAkha vadi paMcamI dine - e dezI // paMcamIrI sijhAyame lakSmIsUri karela madhye // saMgha sakala kare vInatI suNa sUrIjI re, avadhAro mahArAja sahu siratAja suNa gyAnIjI re. 1 ucchava karavA subhamatI suNa sUrIjI re, saMgha taNe mana raMga, ati umaMga suNa gyAnIjI re. 2 sobhAgI jagamAM tume suNa...... mahimAnidhi gaccharAja, bahu guNabhAja suNa..... 3 bhavika hRdaya pratibodhavA suNa....., cUDAmaNi sama sAra, sukhadAtAra suNa..... 4 e pura tuma caraNA thayAM suNa....., suddha hosye vizesa, Talasye klesa suNa.... 5 dharama nIyama adhikA husye suNa..... dAnanI maMgala mAla, jhAkajhamAla suNa.... 6 nA(snA)bAdika pUjAvidhi suNa..... posa upadhAna visesa, kriyA udeza suNa..... 7 deIne zrIsaMghanI suNa...... puro mana abhilAsa, e aradAsa suNa..... 8 prAjJa kalyANano ima bhaNe suNa..... pramoda kahe subha deza, yo Adeza suNa..... 9 // iti vInatI avadhArya || zrIH // atha zrIjIcaraNArabiMda vadhAvo // // DhAla // vAlAjInI vATaDI ame jotA re - e dezI // zrIdeviMdasUri vadhAvo re, motyAM thAla bharI bharI lyAvo re, eto jagabaMdhava jaganovo, bhavijana bhAvasaM sari vaMdo re. 1 [e AMkaNI] kuMkama caMdana gavali pUro re, kaMcana caM(ta)dula svasti sanuro re, gAvo maMgala vAjiba turo, bhavi..... 2 suhAgaNa vAraNA karatI re, dAna yAcakaku detI re, sUrI Agala ghumara letI, bhavi..... 3 ati harSa pamADo gurune re, TAlI AsAtanA karo vinne re, ehani ANa dharo tuma tanne, bhavi..... 4 ima pramoda taNI suNI vANI re, sUrizevA karo bhavi prANI re, jima pAmo zivapaTarANI, bhavi..... 5 // iti vadhAvA DhAla // atha rahasya // dUhA : nara nAri jodhANanA, kare rAjanI cAha, kAmakAja savi choDane, kukarAdRSTi lagAha. 1 pUjya nAma hRdaye thakI, bhulA nahI lIgAra, ghaNI vidhasuM karA vInatI, svAmI vega padhAra. 2 zrIAcAryaguNa bolatAM, rasanAne nahI dosa, ugati jugati dekhI karI, ma karo koI rosa. 3 sUriguNa catta lAvatAM, jihvA thAI zuddha, ratna bhaNe ati zighrasuM, khamajyo zuddha azuddha. 4 // iti rahasyaM // saM. 1916 varSe phA0 sudi 5
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 235 anusandhAna-65 (21) sANanda birAjamAna vijayamahendasUrijIne sINorathI himmatavijayajIno patra kadAca sANandanA saGghane rIsa caDhe to temane ya sINora mokalazo ema jaNAvI kavi svanAmollekhapUrvaka patrAnte khAmaNA ApavA dvArA patra pUrNa kare cha / patnI racanA paM. nyAyavijayajInA ziSya himmatavijayajIe karI ch| zabdakoza prastuta patra sANanda birAjamAna vijayamahendrasUrijIne uddezIne sINoranA saGgha dvArA mokalAyo che / patrano AgaLano bhAga khaNDita hoi maMgalAcaraNa, sANandanagaranA varNanano, guruguNavarNanano aMza patramA maLato nathI / patnI zaruAta 'gajhala'mAM sINora zaheranI varNanAthI karAi cha / phArasI mizrita gurjarabhASAmA anukrame vahIvaTadArornu, vyApArIornu, lokavyavasthAnu, sthAnollekha sAthe jinamandironaM, tathA upAzrayona varNana padyabaddha AlekhAyuM che / tyAra pachInI DhALamAM sINorakSetramA cAturmAsArthe padhArela paM0 nyAyavijayajInA comAsAmAM thayela sUtravAcanAdi vigatono temaja munizrInA guNono sakSepamA ahevAla apAyo ch| gadyapatranI zaruAta gRhasthonA nAmollekha sAthenI vandanA ullekhita karavA dvArA karAi cha / tyAna pachInI vigatomAM pharI cAturmAsika ArAdhanAnaM varNana jovA maLe cha / pUjyazrIne vandana karavA mATenI utkaNThAnuM varNana karI pUjyazrInI nizrAmA rahelA munivRndane vandanA nivedana karyA bAda sINora saGghanA anya zrAvakonI vandanA jaNAvavA pUrvaka kavi gadyapatrAlekhana pUrNa kare che / 'kAMnA tu to...' e dezImAM sINoranagaranu, tyAnA rAjA bhAu(?) temaja anya padAdhikArIonU, jainetaramandiro vigerenuM sundara varNana kare ch| haranAtha cikitsakanI noMdhane A patnI vizeSatA kahI zakAya / tyAra pachInI dezImAM sUrijInA guNonI varNanA karI zrIsaGkamA temanA padhAratA thanArAM anuSThAnonI vigata jaNAvI cAturmAsArthe padhAravA vinanti kare cha / pharI sUriguNastavanA pachInI DhALamAM AlekhI sUridarzana-vandanano ulhAsa kavie padyabaddha rajU ko che| sANandanA kapaTI rAjA, mIThA bolA mantrI temaja anya pratiSThita zrAvakoe gurujIne bhoLavI tyAM rAkhI lIdhA che evA bhAvo rajU karI sUrijInA sahavarti munione kaTAkSapUrvaka te nagarano tyAga karavA ane sINora padhAravA vinanti kare cha / ahIM padhAratA kAvI, jambUsara vigere tIrthonI yAtrAo thaze, saGgamAM ghaNAM anuSThAno thaze e vAta bhArapUrvaka Alekhe che / sANandanA avarNavAdathI jo 1. bADava = brAhmaNa 23. gillAMka =? 2. bahotara = ghaNI 24. kanaphaTe = kAnamAM moTuM kuMDaLa 3. khevaTa = sukAnI paheranAra vairAgI 4. gillAka = zastra mukavAno 25. zekha = musalamAnonI eka jAta oraDo(?) 26. kabilA = parivAra 5. kamaThAna = sarasAmAna 27. jede = ? 6. baMkAka = bahAdura 28. aDaalamasta = mastAna(?) 7. pyAjIk = phokkA paDavU (DuMgaLInA 29. dede = ApI de raMga jevA) 30. tAlAk = tALu 8. adala = barAbara 31. tAlamakhAMna = nRtyazALA 9. nAyava = rAjakAjano madadagAra 32. ThADhIka = moTI(?) adhikArI 33. khalaka = sarvajAtanA 10. koroDI = ? 34. haThavADeka = dukAna 11. pAyagAM = sainiko 35. ThAr3heMka = moTA 12. jAlama = nirdaya 36. nIka = pravAha 13. hannoja = ? 37. baranIka = bharelI(?) 14. kAMhana = bUma 38. kicolIka = kacokA 15. torAka = ropha 39. paDadeka = aMgarakhAno paDado 16. mukhatAka = mukhya padArthoM 40. khuDadeka = paracUraNa, moTA sikkAnI 17. naIyatAM = nIyata kiMmatanA nAnA sikkA 18. bhiDateka = laDe 41. gajjIka = gaMjI (jathyo) 19. bahotereka = ghaNA 42. herIka = vigata 20.Thora = jagyA 43. bana = banIne 21. olAola = lagolaga 44. rata = tallIna 22. mujaba = dharma (majahaba parathI) 45. chIka = cakita
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 237 238 anusandhAna-65 46. phaliyAk = phaLiyu 47. mijalasa = sabhA 48. bhUra = ghaNo 49. seharAka = mugaTa samAna 50.AnAk = Avaq 51. svAtuka = svAtI nakSatra 52. hujII = thAjo 53. jIvok = jIvo 54. mose = mArAthI 55. cAMcara = ? 56. gahera = ? 57. heti(tI) ? = ? 58. kramathI = oLaMgatI 59. agadaMkAra = rogarahita (?) 60. nIka = pravAha 61. osaMkIyA = saMkoca pAmyA 62. valaNa = pratyuttara 63. tharamA = eka jAtaveM vastra 64. pAmariyA = bArIka raMgaberaMgI(?) vastra 65. oDAve = vahorAve 66. paDIrUvA = ? 67. sukhavela = eka jAtanA cokhA [pA]ni bharata he panihAra............ mAMnuM saphari(rI) sama phiratIk, bADavaloka vahAM AveMka, taTanI dekha sukha pAvek. 4 saMdhyAsnAnakuM karateMk, tanakuM vibhUti dharateMka, phirati nAva bahotereMka, beThe loka bahu gherIk. 5 khevaTaloka kheDe Apa, pele pAra* pocAya, dekho nadike taTaparaka, racanA bohata he dilabharak.6 uMcA bahota he killAk, unameM pUrAnA gillAk', bhAri bahota he kamaThAna', cAMdanI pohacati asamAna. 7 jInakA kyA karUM anumAna, nAve iMdraghaDha upamAna, mahIpatarAva he baMkAk, nisadina bAjatA DaMkAk. 8 khUbi bahota he tAjIk, jIna para loka saba rAjIk, esA marda he gAjika, ripudala saba kie pyAjIk. 9 jInakI adala he inasApha, kAjI dekhate haiM kitAba, nAyava koroDI kotavAla, milata phojadAra bhujAla. 10 beThaka bahota he khAsik, milate vahAM mahevAsIka, phIrati "pAyagAM copAsa, jAlama toDate mahevAsa. 11 lAkho mAla vahAM Avek, 'hannoja chApatAM thAvek, kulanara karata "kAMhna neka, dAni dAna le vegeMk. 12 miThArAMma desAIk, sabameM Ana manavAIk, hukamI karata he jorAk, rakhate amalakA "torAk. 13 sIvalAlakA bahu mAMna, mAnata loka jinakI Ana, vaDe vaDe loka vyavahArik, khubi bolate bhArik. 14 vasate loka vaDa-vakhatAk, lAveM mAla vahAM "mukhatAk, pahene nIta naI posAk, jInaki naIyatAM he pAk. 15 brAhmaNalokaki basatik, lachI nagarameM lasatika, jJAni gyAMnaseM rAtek, amalI amalaseM mAtek. 16 keteka vedaku paDhatek, vAdi(dI) vAda so bhiDatek, bhASA race keI "ThAThIka, keteka chaMdake pAThIk. 17 jotiSa jotaSI joteka, keteka nImitIe hoteka, sIva aru kRSNake dehareka, ganapatathAna "bahoterek. 18 bAjata ghaMTa jhAlaranAda, guhire gujate he sAda, zrAvakaloka he kulazuddha, jInakI bahota he bala-buddha. 19 desAvAla [he] baNIyAta, vasati banIkakI saba nAta, hiMduloka vasate ora, vasati bahota he saba Thora". 20 apane dharmakA AcAra, pAle bahota karake pyAra, chIpe bhAvasAraki pola, maMdira bahota olI ola. 21 vaNate sADiyA navaraMga, vidhI vidhI bhAtakI he caMga, hiMduloka bahoterek, saba vyApAraseM nareMk. 22 / saIda sekha aru paThANa, vaDI vaDI jAta musalamAna, vahoreloka he vikhyAta, jInakI doya he jamAta. 23 paDhateM kAjI aura mulAk, apaneM murjabaki gillAMka, rahete kanaphaTe ora "zekha, jogInAtha nava nava bhekha. 24
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 239 240 anusandhAna-65 jinake kabilA nahi khesa, veseM phirata he daravesa. ra jede kei aDaala masta, apaneM hAlaseM madamasta. 25 naTue karata keI cAlAk, "dede hAthaso(se?) tAlAk', karati kaMcanI keI gAna, mAnuM hota tAlamakhAMna. 26 vasati bahota he gADhIka, mAMgeM sUrapurI ThADhIka,22 ese cyAra he cohaTAk, paMkti bahota he haTTAk. 27 milati vasta saba bAjAra, karati "khalaka saba vyApAra, gAMdhI karata "haThavADeMka, sodA leta he ThAr3heMka 28 kerI kela akhara "nIka, ache svAdaseM "baranIka, lekara pAna kicolIka", phIrate kei taMbolIk. 29 duji bahota banarAIka, phaladala phula so chAIka, jhule rasabhare sahakAra, jesai surataru avatAra. 30 vADi bAga vana ArAma, suMdara bane he subha ThAMma, mAlI phirata he le phula, bhogI leta he de mula. 31 sodA karata kei "paDaderka, kete becate "khuDadek, kapaDakhAdiyAM gajjIka", nava nava bhAMtase sajjIk. 32 eha vidha cokaki herI', 'bana "rata jAta he mana chIka, zrAvakalokakA "phaliyAka, mijalasa lokaseM malIyAk. 33 unameM Adijinavara deva, jAki karata suranara seva, dina dina teja diye "bhUra, mAnu navina udayo sUra. 34 upara sUmatijina rAjek, jAki seva sUra sAjek, chIpevADameM deharAk, dIpe sabaname "seharAk. 35 unameM vAsapujya rAdhyajyeMka, sArata bhavyajanako kAjek, nIce zAMtijina svAmik, praNameM bhavika sira nAmik. 36 dehareM sAmi[heM] posAla, unameM nyAnavijaya mayAla, sAdhu sAdhate nija paMtha, paDhate tattvakeM bahu graMtha. 37 zrIjinadesanA bAnIka, pIve karNapuTa pAnIk, zrAvaka zrAvikA vidhijAMna, nIsa-dIna karata he dhramadhyAMna. 38 ese loka sahu dharamIku, mithyAmata nahI bharamIku, eseM jAnakeM AnAk', siNora sahera sUbha sthAnAk. 39 gaNapati zrImaheMdrasUra, vInati jAMnie hajUra, jese garjate ghana ghora, pramudita hota he jyuM mora. 40 jese caMdakuM cAtukakeM, chIpA cAhati svAtukakeM, jese virahaNI bharatAra, ase cAhate gaNadhAra. 42 araji kIjIe eka ThUla, hamaseM hUMjII anukula, nyAnavijayajUko sIsa, hiMmata deta he AsIsa. 43 dIpata jainako dIvok, yaha guru koDajUga jIvok, raMgabhara kijIi comAsa, puraNa hoi saMghaki Asa. 44 iti zrIsINoravarNanaM gajalasaMpurNam // puraNa kidha gajjalla avalla aDhAraseM tresa(1863) citta ullAseM, thAvaravAra caitramAsa tIthI paDave dina pakSa ujAseM, udayo bhaleM thATa deveMdrasUripATaha maheMdrasUri jima bhAnu AkAse, jIteM nyAMna samAna e varNana sevaka hiMmatavijaya ima bhAse. 1 dUhA : tuma AjJAthI AviyA, nyAyavijayajI comAsa, sAMti svabhAvika bahu guNI, dharatA sadA ullAsa. 1 // DhAla | mArA ghaNu savAi DholA - e dezI // zrI sINora kSetra joie ehavA, mokalyA AdezI tehavA ho pu(pU)jyajI tuma....., upAdhi nahi lavaleza, viraja(ji)nano sohAve vesa ho pUjya..... 1 buddhi bahu guNanA dariyA, vAkhyAne ama dila ThariA ho pUjya....., vAkhyAMnapadhyata nita thAe, bahu bhAsAM maMgala gavAya ho pUjya..... 2 upadesaprAsAdano graMtha, sAMbhalatAM hoI sIvapaMtha ho pUjya....., tuma AjJAnA ame saMgI, bIjA ame jANuM kulaMgI ho pUjya..... 3 AdesI ama mana bhAvyA, tiNeM ja(ji)namata ghaNuM sohAvyA re(ho) pUjya..... gItAratha jehavA joIi, sINorakSetramA tehavA sohie ho pUjya..... 4 sarva sAdhuneM vaMdanA kahevI, sAheba paNa avasare laheMvI re(ho) pUjya..... dIpavijayanI araja suNejyo, avasareM smRti karegyo re(ho) pUjya.....5
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 241 242 anusandhAna-65 // iti zrI // zrIyam || zrIrastu // zA0 bhANAdA somacaMdanA, zA0 varadhamAMna gAMgAdAsanA000 itAdIka paramukha sAvakanI vaMdaNA vacAjI ghaNu sukha sA nAtha upAravAkA padhArajI, karapA rAkha che tethI vasa[sa] kara [2] khajo / evaM e prakAre samasta saMgha bAlagopAla trIkAlavaMdanA dIna prateM avdhaarvijii| jata: zrIpujyajIneM prasAde sUkhasyAtA chejI sNghneN| zrIpujyajInA sUkhasyAtAnA patra zrIsaMgha upara prasAda karavAjI / bI0 zrIjIsAhebeM kRpA karine AdezI paM0 nyAyavijayajI mokalyA teNeM saMgha ghaNuM prasanna cha jI, lAyaka chejI / zrIsINorakSetrajogya gitArtha chejI / ima ghaNI jinasAsana tathA dharmakaraNInI unnati thaI chejI / ta0 vAkhANe upadesaprAsAda svAdhyAe AcArAMgasUtra vaMcAe ch| pajusaNaparva nIravighnapaNe gayAM chejii| aThAI - 2, pAsakhamaNa-1, pAMca2, aThama-chaThAdIke karI visesa prakAre tapasyA thaI che jI / pAraNAM 2 jamAM che| zrIpujyajInA nAmathI ghaNuM ruuddhuNche| e zrIsarve pujyajInA prAsAdathI ghaNo cotho Aro pravarte che| zrIjIsAheba saMgha upara kRpA karIne sINoranA deva vAMdavA padhAravU / zrIsaMghaneM zrIjIneM vAMdyAnI ghaNI utkaMThA che te mA. zrIpujyajI kRpA karIne senApuranA saMghane vaMdAvavojI / zrIpujyajI senApuranA saMgha upara heta rAkho cho tethI vIseSa rAkhajojI / aparaMga tatra paM0 pramodavijayajI ga0, paM0 abhayavijaya, paM0 khAMtivijaya ga0, paM0 gautamavijaya, paM0 nayavijaya ga0, paM0 dharmavijaya ga0, paM0 nItyavijaya ga0, paM0 lAbhavijaya ga0, paM0 bhaktivijaya ga0, R0 motivijaya ga0 ityAdika zrIjI pArzvavarti saparivAraneM vaMdaNA vInavavIjI / bI0 atrathI sevaka paM0 nyAMnavijaya ga0, paM0 hImattavijaya, mu0 rAmavijaya, mu0 hemavijaya, laghUsISya lAlAcaMda, caturacaMda pramukha ThANu 7nI vaMdaNA avadhArajojI / atrethI se0 bhAMNA somacaMda, do0 gaMgAdAsa kalu000 pramukha samasta saMghanI vaMdanA avadhAravIjI / atra zrAvikA jotibAI, zrA0 rAjakorabAI,000 pramukha zrAvaka-zrAvikAnI vaMdanA dIna prateM 108 vAra avadhArajojI / saMgha upara kRpAdRSTi rAkhavIjI / zrIsINoranA saMghanI vInati avadhArineM comAsUM velUM pdhaarjojii| ghaNuM sU(zaM) lakhIiMjI / e vInati thoDe lakhe ghaNu karI mAMnajojI / kAgada thoDo heta ghaNo mose || doya nAri ati sAMmalI0 // paM0 dharmAjI bhrAtrIsnehine rAmanI vaMda0 dI0 100 // 0 // kAMnA tu to kAMmaNagAro re atiseM AlIgAro re - e dezI / / sahera sINora biMdara bhArI re, jehanI sobhA , sAri re, hu jAuM tasa balIhAri re, jihAM nIvase bahu vyApArI re. 1 keI gokha chajAvaTa meDhI re, keI dIpe sodAgara peDhI re, valI trIka "cAMcaranA sera re, kiyA sUtrabaMdhai gahera re. 2 vasatA bahu nAgara loka re, valI vipanA thoke thoka re, teha mAheM vadhujana nIrakhI re, dakSa moda lahe citta parakhI re. 3 te dAni mAni gyAnI re, dhanavA(va)tA ne abhimAni re, vyApAra ghaNu dIpAveM [reM], rahe cha sAhukArane dAveM re. 4 tihAM bhAu che mAhArAja re, jehanA jana adhika divAjA re, praja saMtatInI pareM pAle re, sahune samadRSTi nIhAle re. 5 bhIma-kAMtaguNe karI sohe re, sahu purajananUM mana mohe re, SaTa darzanano anurAgI re, dAna zIla mahA vaDabhAgI re. 6 Iti bhItI nIvAreM puranI re, sevA sAre sahu sUranI re, e sama nahI rAjA koI re, vidhi thApeM sahu guNa joI re. 7 valI gulAbarAya desAI re, majamudAra hiMmatabhAI re, paTela te miThAdAsa re, jIvaNabhAI sUvilAsa re. 8 e Ade ghaNA adhikAri re, purajananA , upagAri re, sUbha mArageM dhanane vAveM re, sobhA jasa kirata pAve re. 9 jinamAraganA be deMharAM re, prabhu vaMde uThI saverA re, kare dharmakarmanA kRtya re, na kare koI kRtya akRtya re. 10 puraparisare vAva he "ti(tI) re, jalakallole gahe gahetI re, mAMheM nava-nava jAtanI machI re, jehanI sUrata , achI re. 11 tasa pharasabaMdha che ghATa re, ghaDiA bahu jatane salATa re, panihAriyono bahu thATa re, padathI "kramathI teha vATa re. 12
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 243 244 anusandhAna-65 saMdhyAvaMdana tihAM karatA re, dvIja karaNIneM anUMsaratA re, keI bhogI bhamara chogAlA re, sobhA nIrakhe laTakAlA re. 13 bhaMDAresara mahAdeva re, roheNesara bIjA deva re, anusIA mAta bhavAMnI re, te to sahunA manamAM mAMnI re. 14 gaNapati hanumaMta kahAve re, mahAlakhamI mAta sohAve re, ehavi derAsaraola re, valI dIpati sUdara pola re. 15 keI vedIA veda ucAre re, bhaNe vaiyAkaraNI savAre re, keI chaMda bhaNe manamojI re, keI jotiSasAstranA khojI re. 16 haranAtha cikitsIka sAra re, kare lokaneM agadaMkAra re, ima nivase varana aDhAra re, sahu sAcave nIja AcAra re. 17 ima senApura ati rAje re, tihAM Avo munineM samAje re, aho zrImaheMdra gaNadhAri re, tumeM moTA mahimAdhAri re. 18 ima nyAnavijayano sIsa re, nItu nItu deve AsIsa re, dIpata jInasAsana dIvo re, guru koDa varasa lageM jIvo re, 19 ||siinnorngrvrnnnN bhAsa sampurNam // zrIyam // dUho : zrIsINora kSetrano saMgha ima, kare ghaNI aradAsa, paudhAro jo gacchapati, catura tumo comAsa. 1 // 0 // zrIgurubhyo namaH // caMdalIyAnI dezI // caMdA tu vahelero ANe, mAro rUThaDo nAha manAyeM, mArA pujyajIne vAhine lAje re, 1 caMdA...... gachapati malavAno ghaNo , umAhoM, ama hRdayamA adhIka uchAho, pUjya malIne lesUM lAho re. 2 caMdA..... pujyanI vATaDI jAu chu nIhAlI, jIma cAtuka meha saMbhAlI, jeNe jJAnani nIka te vAlI re. 3 caMdA..... pujya jJAna darzana cAritra kari bhariyo, jANa cha kSIrasamadrano dariyo. jeNe krodha mAyA tyAga kariyo re. 4 caMdA..... guruiM mamatA sarvanI vArI, samatAsUdari citta dhArI, jeNeM kumatine dura nivArI re, 5 caMdA..... paMca mahAvratanA , dhArI, paMca sUmati sadA che pyAri, guptI traNe dIlaDu ThAri re. 6 caMdA..... pujya moha mAyAthi osaMkIyA, guru amRtarasathI bhariyA, guru dikSAsUkhane varIyA re. 7 caMdA..... ehavA gaNAdhIpati kahII, eto nAva taNIpareM lahIiM, ehanI AMNA sadA citta dharIiM re. 8 caMdA..... cyAra AMgalanI cITha dejeM, muja saMdeso cittamA dharajeM, gurune ekaMte jaIne sUNAje re. 9 caMdA..... caMdA tu gaccharAjane keheMje, ama manaDAno samAcAra graheNe, pAcho vahelo te "valaNa kareje re, 10 caMdA..... sUrimukha dekhI AtamA Tharase, keI mAla upadhAMna vahasya, vahIne svAmivachala karasya re, 11 caMdA..... tuma mukhanI re vANI sAMbhalasya, keI dharamanA kAraNa karasyeM, __keI bAra vrata uccarasthe re. 12 caMdA..... keI saMghavipada te lahesyeM, keI vardhamAMnatapa karasyeM, keI aDhAriyA vahesya re, 13 caMdA..... keI jAtrA navANuM karasyeM, keI comAsItapa Adarasya, ima bahu tapa pujya AveM thAseM re. 14 caMdA..... keI caudapu(pU)ravatapa karasyeM, keI jJAnadarzanatapa Adarase, ima bahu tapa pujya Ave thAse re. 15 guru saMghanI AsyA puro, ama mananI ciMtA curo, __ lekha vAMcineM padhAro re. 16 caMdA..... pujya sAthe ghaNo che sneho, jIma moraneM jaladhara meho, tI(ji)ma sItA rAmano sneho re, 17 caMdA..... bhAladesamA syUM rahyA mohi, ihAM padhAro gachapati sohi, lAho lIje ajJAnI paDibohI re. 18 caMdA..... AchA tharamA pAmariyA oDAve", managamatA AhAra vorAve, sahu icchAI thaI Ave re. 19 caMdA.....
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 245 246 anusandhAna-65 pujA bhakti nava aMge sAcavasya, Atma gamatAM je joI te te mIlasyeM, pujya dekhIne cittaDu Tharasye re. 20 caMdA...... sera ekamA revU na kalpe, aima sahu AcAra te jalpe, guru kema rahyA saMkalpe re. 21 caMdA..... RSIjI gAmo gAma vIcaratA, svagachanI marajAde rahetA, varasa ekathI bIju na grahetA re. 22 caMdA..... ehavaM jAMNIne sINora padhAro, saMgha vinati manamA dhAro, bhAladesathI vahelA padhAro re. 23 caMdA..... ima ghaNu saM lakhII svAmi, thoDI vInati karuM siranAmI, tame mAhare cho aMtarajAmi re. 24 caMdA..... zrIvijayamaheMdrasUrisa, vinati dharajo mana Isa, guru pratapo koDa varisa re. 25 caMdA..... ima nyAyavijaya anusAro, vinati hImata[nI] cItta dhAro, pujya sINorasahera padhAro re. 26 caMdA..... zrIsarasvatyai namaH // gayo jogI nATho vanamAMhe - e dezI / / praNamu prathama jinesaru, sUdha mane sUkhakAra, pujya guNeM kari sobhatA, AgamaneM anusAra. 1 DhAla sarasati mAta mayA karI re, dejye vacanavilAsa re, tujha sUMpasAI mAharA re, mananI puraje Asa re. 2 sUrijana sINora sahera padhAro re. [AMkaNI] guru chatrisa guNe karI bharIyA, paDIrUvA[di] cauda dhArI re, khaMti pramukha dazadharmanA re, bAra Ade guNa chatrisa re. 2 sUrijana..... bArase chanu guNeM sohaMtA, sohamasUri mahaMtA re, AyariyA dIThe te dIThA, svarUpa samAdhi lahaMtA re. 3 sUrijana..... paMca mahAvrata sUdha pAlatA, navavADa sUdha vahaMtA re, traNa guptII dilaDuM vAri, krodha mAMna mana haratA re. 4 sUrijana..... jeha moha mAyAthI re DariyA, jJAnAmRta rasa bhariyA re, jehane kumati dura nivAri, dIkSAsU(su)khane variyA re. 5 sUrijana..... naya nIkSepA anusAri(rI), upadeza dye sUrIpadadhAri re, zrotAjanane upadeza deIne, AtamanA sAre kAja re, 6 sUrijana...... ehavA gaNapati tehane kahII, pravahaNanI pare lahiiM re, Apa tarine paraneM tAro, bhavajala pAra utA[ro] re, 7 sUrijana..... sINorano saMgha vATa tumAri, joI che sadA dIna rAta re, paNa tumeM cittamAM kA nathI dharatA, syA mATe gaNadhAra re. 8 sUrijana..... zrAvaka tumane vAMdavA re, dhare che harSa apAra re, pINa sAheba to citta nathI dharatA, evaDo syo aparAdha re. 9 sUrijana.... sANaMda sANaMda syU karo re, sANaMda che kulagAma re, thoDA jinamata rAgIyA re, tihAM na revaM comAsa re. 10 sUrijana..... ThAkora tihAMno kapaTi ghaNo re, kanakasaMgha rAjana re, tasa pAse alUbhAI che re, te pINa mITho pradhAna re, 11 sUrijana..... zrAvaka tihAMnA khala ghaNA re, rakhe pujyajI tihAM rahetA re, metA kalyANa lakhamIcaMda ne re, tIma caMdrabhANa cha metA re. 12 sUrijana.... tilakA metA metA nAgajI re, metA pujA pAnAcaMda re, metA ANaMdane nemajI re, lAlacaMda jIvarAja re. 13 sUrijana..... metA nAnacaMda mahA bholIyo re, sakalacaMda bahu kapaTi re, metA amIcaMdajI re, lAdhA rAghavajI seTha re. 14 sUrijana.... nAthA jeThAneM vIrajI re, anopacaMdajI jeTha re, ityAdikane joIne re, teNe tumane ghaNu bharamAvyA re. 15 sUrijana..... pramodavijayajI abhayavIjayajI, tumane paNa syAbAsa re, kaDhI pANI jevI pAtalI re, tehamAM syo bhalIvAra [2], 16 sUrijana..... gautamavijaya dharmavijaya paNa, rAtA cokhA joI mohyA re, sukhavelanA joiI re, Avajo pujyajIneM sAthe re. 17 sUrijana..... vInati saMghanI mAMno to nahI paNa, tIratha bheTavA kAja re, paudhArajo mahi pAvana karavA, ihAM tiratha bahu sAra re. 18 sUrijana..... prathama tirthaMkara AdesvarajI, bAramA zrIjinadeva re, kAvi sAsU-bahunAM deharA, RSabhane dharma mayAla re. 19 sUrijana.....
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 padmaprabhujI jaMbusara vaMdo, Amoda ajIta jINaMda re, gaMdhAre gIruo jIna gANe, sIdhArathakulacaMda re. 20 sUrijana ...... dharmanI karaNI tuma padhAre, vadhasyeM vrata pa[cca ] khAMNa re, 247 mAla upadhAnAdika keI vahesyeM, sAMbhalI tuma mukhavAMNa re. 21 sUrijana...... cAtukanI pareM vATa tumAri, sINorasahera vaMdAvo re, sANaMdameM syUM mohI rahyA cho, dharmalAbha na kahAvo re. 22 sUrijana ....... ThagAro desa cheM sANaMda kero, miThI kahe mukha vAta re, sAMbhalI saMghane rIsa caDhe to, melajyo pujya sINora re. 23 sUrijana ...... ThAmoThA saMgha tumArA, amane kema saMbhAro re, paNa gIruA gaMbhira thaIneM, manamAM kema na vIcAro re. 24 sUrijana...... sINora kSetranA saMghaneM upara kRpA kari eka mana re, dIla dharajo jInayAtrAsamaI, sarIranA karajo jatanna re. 25 sUrijana...... tume upagAri AdezI pekhyA, nyAMnavijaya paMnyAsa re, tapasyA- lehaNI prabhAvathI re, gahagaTTa huo comAsa re. 26 sUrijana ....... guyanavijaya prasAda maheMdragupa hImatavijayakaheM tu ciraMjIvo, saMghanI mAMma vasAya (yA) re. 27 sUrijana...... // iti bhAsaM sampUrNam // icchAkAreNa saMdisaha bhagavan pAMce khAmaNe karI [khAmu......]000 iti lekhamaGgala samAptaH sampUrNaH // ||sNvt 1863nA varSe caitra sUda 5 ravau dine / zreyam // sevaka mu0 rAmavijayanI trIkAla vaMdaNA avadhAravi mApha // zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zrI zubhaM bhavatuH // li0 adhika nUnya (nyUna) 248 anusandhAna- 65 (22) rAjanagarastha - zrIdAnaratnasUrine uddezIne sUratathI kanakaratnajIno patra rAjanagara sthita dAnaratnasUrijIne uddezIne sUratathI kanakaratnajIe prastuta patra pAThavyo che. dezavarNana, siddhAkSaravarNana ane pachI zAntijinavarNana ema kula 10 zlokonuM maGgalAcaraNa karyA bAda kavie patranI zaruAta karI che. sUrajapuranI samRddhi varNavatA vakAranA ullekhano temaja puNyathI prApta thatAM pAMca ratnonI varNanAnAM padyo sundara che. tyAra pachInAM padyomAM kavi sUrijInA 36 guNonuM varNana kare che. patramAM gadyavibhAganI zaruAta karatA dAnaratnasUrijI temaja temanA parivArane vandanA - sukhazAtAdipRcchA karI pharI sUrijInA guNonuM varNana kare che. patra lekhaka cAturmAsa sUrajapuramA birAjamAna hoi tyAM kaI kaI ArAdhanAo thaI teno vistRta citAra patramAM Alekhe che. sAthe sAthe cAturmAsamAM varSAthI zuM tArAjI sarjAI, tenA nirAkaraNanA prayatnamAM thayelI niSphaLatAnI paNa khAsa noMdha TapakAve che. paM. hemaratnajInA ziSyanI yogyatAnI vigata ApI lokonI vAto pUjyazrIne rajU karI patralekhake gurubhagavanta mATeno potAno samarpaNabhAva pragaTa karyo che. vaLI pUjyazrInA prabhAvanI vAta, sUrajapurathI padhAryA te aMgenI Takora karI tyAMnA zrAvakone nAmollekha sAthe dharmalAbha pAThave che. patrAnte potAnI sAthe rahelA munio taraphathI vandanA karI mIyA, kheDAdi kSetramAM thayela ArAdhanAnuM varNana kare che. vizeSamAM agAsInA samArakAma mATe dravyanI mAMgaNI temaja zAntinAthanI deharInAM 12 pagathIyAnI noMdha mahattvapUrNa che. samagra patra atyaMta azuddha che. sudhAravo zakya na hovAthI atre yathAvat chApyo che. * zrI caturviMzatiyugazcarANAM praNamya / AryakAvyAni sthitiH / svastizrImatdharmaphalAdbhuvijaye jambUdvIpe rAjato, dAhiNye bharate vazasIpItA tAsa taddehi sthIto / [A]tma: sthAne kanaphalaSmanavabhiH TaNkA ca sekAdine, sA lacchIvarabhUmipaTale tasyAya tubhyaM namaH // 1 // // iti dezavarNanam //
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 249 anusandhAna-65 bho prAta bhravi jana zucikRyA hastaM ca yugmaM karet, tanmadhye saha reSareva pragaTitA sIddhAkSaraM varNayet / mAGgalyaM sa ca koTimeva manujAM sIddhAkSaraM sAkSaraM, etallaNa satyameva vibudhA samyaktva bhidaM kRyA // 2 // // iti siddhAkSaravarNanam // atha zAntijinaM praNamyadhanyo jAta jagatpatyacIramAdevIsutobhyAstuvaM (?), vizvasenanarAdhIpo kulajaye merugire bhAnave / / janmAd [yasya ca] rogazokaDamarA saptA'pi bhedA bhayA, statkAlavinAzitA sukhakarA saukhyaMGkarA nArakAH // 3 // jIyAt jajjanmakAlavibhavo daSTAdize bhAskaro, medinyAmiva mAnanAya pramuditA svAM nAtha jAto zraye / janmAkRtyakSaNe ca samaye SaTpaJcadigNArikA, je je pUrva vibheda sA sakalavidhau snAnakRyAmAcaret // 4 // sa: tasmAccatuSaSTirendra cendra sakalo vRndArako veSTItA, yannAmnA pAlaka sArayahAnorAracitau harSayet / / sakrendro'pi sa uThako bhuvi kRyA pazcehi rUpAnvito, yugmaM pANItale jagatpati so hatvA ya mero gire // 5 // sthAto snAnavivekasA kRpadharo manye'pa saukhyocchavo, yatsaukhyaM jina janmavibhavostAvanna saukhyaM kadA / zAntipuSTikakAryakaraNe zAntAyAcItothavA, stasmAtkArayata prati khalu viracitA sa vizvasenayA / / 6 / / nRtakye naTanATike sauchavakRpA sapteti khetre tathA, saGkhyAye dhana koTi koTita paramidaM la_yu saGkhyA budhaiH / zrIzrIzAntijino yugezvarastvayA strIrAjyabhogIvarA, jinacakrIpatimaNDalo janapade sarve'pi AjJAmayI // 7 // aSTAviMzati satasahasra zasimukhI lakSopari nAryayA:, sallakSaNaveditA paTukriyA vIrAGganA sevitA / zrIzrIzAntijino yugezvaramapi sUtro'pi saGkhyA budhai, vizatpaJcasalakSata: ? nipuNegAyakoTiparo ||8|| sanmukhyo sauktA zrIyadharA vajrAyudho manyate, SaTkhaNDe svaya rAjapAlavibhavo tasmAya zAnti nama: / aSTau duSTa sakarmanilayA zIghrAd vazImAdade, paJcannAMNa virAjito jinapati sakrAdisaivaikRtAH // 9 // yaH zrImAn bhuktA varSalakSaparimitA sarve janAlambanA, sarvebhyo sukhadA jayAyuvijayate zAnti jano rAjate / adyApi kalikAlasaukhyasamaye sUryapUre zrIsthItAH, zreyaHpuJja SaTzatIjino tasmAya tubhyaM namaH // 10 // doharA : vaDhIhAradezako varaNa, kavatAM na pA, pAra, jathAkhi laghu jJAnaseM, varNavatA sukhasAra. 11 dezamadhya dIpi sabala, sUrajapUra susthAna, anubhava jovA yogya che, devapuri upamAni. 12 pUrvakAvya : vApI varNa vihAra vapra vanitA vAgmI vanaM vATikA, vaidyaM vrAhmaNa vAri vAdi vibudhA vezyA vaNig vAhanA / vidyA vIra viveka vItta vinayA vAcaMyayamA vallikA, vastra vAriNa vezara varai sUryaMpUre rAjato. 13 dUharA : ityAdika varNa vakArano, vAsi vasyo vizeSa, devabhUmi dUkhabhaMjaNA, dIi nRpa dAna azeSa. 14 paMca ratna pUNye malyAM, prathama zAMtiprAzAda, pitRprazana ura jAMnIi, jhINANaMda ullAda. 15 zabarasako ISTa ja kahyo, lavaNAgara jihAM sAra, cotho rAjisa jAnii, makuyANA mahIdhAra. 16 pUnyeM paMcamA zrIguru, dAMna bhaTTArakadeva, dezAdhipa bhavi rAjavI, ahiniza kRta chi saiva. 17 sakalavRMdaziromaNI, udayAcala jima sUra, agaNIta guNamaNI zazIpitA, pala pala caDhata sanUra. 18 pUjyArAdhya pari praNamIi, araca Ani upamAni, sakalaguNagarISTa sahI, vidyaneza zrIvAn, 19
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 sakalagachanAyaka namuM SaDtrIMza guNasarUpa, paMceMdriI gaja jItavA, sIha likhyo anUpa. 20 zIla sAMkala je joDatA, moDi pUnyanAM mUla, navavidha abhramavAMdarA, teha karyA anukUla. 21 'bhramavrata baMdhana bAMdhini, pUnyavAga pratipAla, vyAghra catu je viSa bharyA krodhAdika mahAkAla. 22 vAsudeva pari vazi karyA, dharma jIva pAlaMta, prANAtipAta pIDA tajI, dayA triyA vilasaMta. 23 mithyAvAdavilopI ni, adattA vrata vizeSa, bhramavratako svAmI kahyo, to parigraha kahA leSa. 24 paMcAcAravizuddhatA, rAkhaNa sohama nUra, jJAnAcAra ati ujjalo, sarasati prema paDUra. 25 darzana samakIta sAra te, dAyaka sAra vakhANi, Apa pramANi orati, karatA koTi kalyANa. 26 trIjo to dravya bhAvathI, dharo cAritrAcAra, tapAcAra vizeSatA, lakhatAM na lahuM pAra. 27 vIryAcAra vakhANI, sohamapATi sadaiva, na paDatA prANIni pradezI kuM kezIva. 28 IryAdika paMci yathA, sumatidhAraka dhIra, tihuM gupti rAkhIni vaDa, agha uthApaka vIra. 29 chatrIsa guNa vidhitaNAM nAyaka gachazirachatra, kalA bahuttari prAjJapati, cauda vidyA vasI tatra 30 zazI sAgara ura ravi, kaMcanagiri opamAna, e cyAri salaMchanI nikalaMkI sUri dAMna. 31 251 ityAdi guNe virAjamAna, sarvAvasarasAvadhAna, anekAnekopamAvirAjito'rhataH zrImattapAgAdhirAjacakracUDAmaNI bhaTTAraka zrIpuraMdaraprabho zrI 108 zrIdAMnaratnasUrIzvarobhiH vijayate ciraMjIyo / namaH sakala paMDitaziromaNI, saptaviMzati guNopita, pradhAnapUjya zrI paM. zrIjinavijayajI guNIvarAn paMDita, pUnyapavitra, prakAMDa paM0 zrIkalyANa 1. brahmacarya vrata / 2. naraka / 252 anusandhAna- 65 ratnazreyaH, paMDita pUnyapavitra prakAMDa paM0 zrIamaravijayazreyaH, guNIvarAn zrIlakSmIvijaya mu0 zrI malukaratna zI0 kezavajI chAtrapAtrayogya laghuzISyAdi saparikaraiH zrImiti rAjadraMgAt susnehAllikhItaM AjJAkArI paM0 zrIhastiratnajI, kanakaratnena subaddhInvitena vaMdanA satASTagame dine ghaDI prati avadhAvIjI / yato'tra iSTapratApAt sukha- zreya chii| tatratA khemA-kuzalItA sukhapatra AvyA te vAMcI mAthi caDhAvyAM / zrIsAhibajI uttama cho, amAri AtamanA AdhAra cho| je divasi sukhapatra AveM chi te dIThi abhyaMtara bAvanAcaMdanasaMyogi zItalatA upaji tehathI azeSa sukha upani chinI / aparaM zrIsAhibajI aSTaka chi te avadhArapuMjI / cAli / zlokaH // sassUriH dAnavamAnavavandito, bhajati nu kila ya sa vi nRpA / kumudinI kajavannamudiraho so0 hamareva guNAnvitasambhavaH // 1 // sa[ka] vAGmayagarjanagarjito, sajanasaGgI kekAravarAjito / aghapakhAlanapAva mRto, prasaratyAGkurapuNyabhUdAnavaH ||2|| yogasamAgama - utkaTadhArako, samadama..... khemAgarodhato / dravyaguNezaprayAyapralambito, triguNanaM trijagatsuridAMnavaH ||3|| sakaladarzanajJAnaziromaNI, pragaTito sakalA sakalAnvItA / samprati pujja parAkramabhAskaro, gaNapate pati santa bhavatprabho: ||4|| koTikalAsiddhisavadano chabe, harati pApa pUrAkRtajantUNAm / bhAva sadA sUri dAMnava sevyate, labhati sAra sadA phala tajjanAm ||5|| saGga samAgamasaukhyasamudbhavo karatale vasati ca dadhIsutAH / pArasa kiMnaro drasakuMpIkA, sa labhati bhUvi dAMnava sevAM // 6 // siddhipradAyaka zreyaGgarakSako jAsa rato maNIbhadra mahAbalI / akhayamAla guNomaNI ropItA, cIraM jIyAt kila kalpataru itau ||7|| guNasamadhi azeSa kalau dhRtAH mama matiranusalya bhavo chakam / rayaNareDa yasyadyazazobhito kanakapAtrasthIto bahumUlyatAm ||8|| iti zrIsakalabhaTTArakazrIdAMnaratnasUrezvarASTakaM sampUrNa likhItam / yato'tra khabara - samAcAra - samaya mAphaka varti chi| bIjUM paryUSaNA parva nirvighna paNi thayAM chi| ApaNi gachi mAsakhamaNa 1 zrA0 sAkarabAiI kayU~ che| solabhuktA zrA0 pUjIiM kayU~ chi| aThAI 1 zrAvaka goDI karI hatI / iNI riti chabhukta tapa, pAMca bhukta tapa, chaTha, aThama tapa thayA htaa| saMvatsari kharaca sA0 velA
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 goDIneM ghare lAbha lIdhA chi| zrIpAkhI to melAvAnI sthiti karI chi| aThamIya te zrAvaka zrAvikA sA0 jIvA ghIyAneM lAbha thayA chi| zrIsaMvacharIdAna rUpIyA 5 nuM bhaMDAri ratanasaMghajI dIdhuM chi| iNI piriM traNya mAsI tapa eka sAdhuI karI nIrjayoM chi| sahiramadhye 32 mAsakhamaNa, solabhakta 58 thayAM chi| aThAI to sata upari saMkhyA ch| bIjUM sA0 joItAnI vaMdanA jAMNajyojI / kahayuM chai je cakSu leI gayA hatA te prabhUni bisati thai chi teha lakhajyojI / bIjU atra varSA Aja lagi ghaNuM sUkhakAri vasi cha / zrAvaNa sudi AThama dine to upAzraya madhye kuMbhiTha bUDI hatI ehavUM pANI cyAre khUNe bharANuM hatuM te pRchyojii| bIjUM agAsI ghaNu kSINa thai chito upari pajUsaNamadhye ghaNuM ghaNuM kartuM piNa koImAM dravya kharacyAno tAgAta nathI / te to baMdha vAta biThI nahI valI paNi kahIi chi| bIjUM ghara 2 bhADutanA paNi paDI gayA chi| tenI paNi vali nathI / AgI jaNAsyi / bIjUM tume zISyArthi likhyUM hatuM te vacha paM0 kapUraratnani paNi lakhyUM chi mAtara ityAdika bhaNI atra paNi joIi chi paNi subhakSi karI koI lAbhatu nathI. sA0 joItA sA0 sUracaMdani kahayUM to kahi je Aja to sarva uThI paradeza gayA te to na jaDi | tathA Damara samaI lAbha paNi kapUraratnajI tathA samakhya zrAvaka-zrAvikA kheDAnA tathA 'tranAhIta -snehI kahije / paM0 hemaratnajI pAsi che te yogya chi| te koI vidhAna kari mAgI levo ghaTi cha / ghaNuM nipuNa chi| tamAri yogya cha / jima tima uttarabheda karIni levo yogya cha / pachi to zrIjIni gami ti karyo / sahu snehI kahije pachi moTo taI mAyA valagi koI khari duralabhi paNi nApi yathA kahi chi tima likhyUM chi ima karavUM yogya chi| paranI vAta kahivI te ayogyatA paNi pUrve paM0 hemaratnajIni mukhAvali kahyuM hatuM valI samaya mAphakani valI samayAnusAri joti AvI malisyi jima pachi te rita zrIjI karasyo te pramAMNa chi / bIjUM kheDA madhye janamukhi tamAro paM0 zAMtiratnAjIne pagale mahimA prazaryo chi| rogI sokI kai AvI nami chi tehani vyAdhi upazAMti thAi chi e samAcAra vizeSa chi| bIjUM tumyo avasara sAMbhalI turata suryapurathI atra viSama samaya madhye AvyA paNi paM. nayaratnajIno kAgala paNi cIThI koI lakhI nathI / pUrvi paMnyAsa chatAM paNi patra likhyo nathI / eha anUtAnabaMdhIo krodha vizeSa ehavuM gachamAM ghaNuM virUTha dIsi chi / zrIjIto nAyaka che, yogya cho, upadeza devA samartha cho hRdaI vicArI jeMma gami tima karajyojI / patra likhi tathA na lakhi gayA te Avi nahI paNi vivahAri ghaNuM ja bhuDuM dIsi / valI sarva hakIgati zrIjIni to mAlima chi te pRchyo| bIjUM dina paripAlIniM zrIjIne pAsi AvyAnuM dala chi| tathA paM0 zAMtiratnajIni 1 varSa pahilAM setuMjInI 253 254 anusandhAna- 65 paNi yAtrA jarUra karavI chi pachi bhAvini hAtha chi| cIMtavyA vici chala paDi, jina kari so hoi / bIjUM zrIsAhibajInI mahiranijara chi tehathI adhikI cAhiijI / kRpA karI valamAnapatra vizeSi paMDita hIna karI lakhavojI zrIpUjyajI pAsi je koI anya gurU - laghU tehani amAri vaMdanA kahivI / tatranA ThAkura zrIdalAjI, ThA. zrIrAyabhANajI, ThA. zrIjeThIjI, ThA. zrIsumAMNasaMghajI, ThA. zrIpaMDitasaMghajI, ThA. gumAnasaMghajI, ThA. zrIrUpAjI, ThA. zrInArasaMghajI, ThA. zrIdAnAjI, ThA. zrImeghAjI, zrIsaMghajI ku. zrIyazAjI bhA. daNagAjI, ku. zrIbhAvAjI sAtha samaktani pratyeka pratyeka mArA zrI sahidaI madani (2) davA AsIsa kahiyojI bAI hIrabAI, bAI valamabAI, ANaMdabAI, nAna moTa, sarvarUpabAI sarvani jai koI upAzraya Avi saMbhAri dharmalAbha kahiyojI....... I 1 zrAvaka SaM0 kalyANa samasta zrAvaka nAna moTa zrAvikA RkhamaNI zrAvikA samasta nAna- moTani pratyeka pratyeki dharmalAbha kahiyojI / vI jIvA saparivAra sajAMNI saparikara paMDyA suMdara sA. vizrAma samakhya je koI ApaNane saMbhAri tehani dharmalAbha kahivo / amAri vatI zrIsajAjIni ghaNuM ghaNuM karI dharmAsIsa kahiyo / ihAM sarikhU kAMma-kAja lakhAvajyo / varasa prati 1 vAra paNi amani saMbhArajyo / jarUra evaM vAcajyojI atranI devayAtrA samakhyani saMbhAri saMbhAri karor3a chijI / bI. zrIjIni paM. suMdaravijayajIiM vaMdanA lakhAvI chi| paM. lAlavijayeM vaMdanA lakhAvI ch| paM. kapUraratnanI vaMdanA vAMcayojI / atranA zrAvaka zrAvikAnI vaMdanA vAMcayojI / paM. tilakaratnanI vaMdanA vAcayojI tatra bhakti bhAva ghaNuM zreya chi| mISeM paNi mAsakhayaNa 3 thayA chi kheDA madhye dazabhattu zrA. jeThIiM kartuM chi tathA sAmadAsanI beTIi 8 karyA htaa| kesara Adi parvanI yatanAI uchava sAro thayo chi| bIjUM Aja suddhI ganIsa gholakA madhye chi / zrIbhaMDArIjI bArasiM sAMbhalI poli caDyA chene sANaMdathI gAu pAMca parA paDyA chi| bIjUM hajUramadhye navA subAnI makara chi| pUrvI subo ihAM Avasyi paNi vAta nathI baNI / dakhyaNamAM dAmA kathAni bhaDAiyo chi paNi IhA ratanasaMghanI najara chi je sarva desa gamiThATha bAMdhasyi rAnIpasyuM aDI rahyA chi e samAcAra chi| bI. harSalo to sarvathA bagaDyo tiNi karI kADhI melyo chi te pRchyojI / tatrA dezanA samAcAra sarva likhayojI / u0 jasaratnanI, paM0 sumatiratnajIni vaMdanA kahAvayojI / tapIyA mANIkyaratnani sukhasAtA taiDAvavA ghaDi to kAgala likhI teDAvayojI / atranA zrAvaka sA0 hIrA samasta zrA0 bacUyA sAtha samastanI vaMdanA avadhAravIjI saMkarayAnI vaMdanA jAMNayojI / bI. tatra kAMI rU. 22nI joDa jADi karIni moklaavo| atra aMgAsI
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 255 256 anusandhAna-65 thAi / bIjU zrI zAMtinAthani dehari cho badha pagathAriyA 12 kayA~ chi / bIjUM iNI dizi varSA niipjii| rAjAsukha, prajAsukhasamAcAra sarva lakhayojI / paM. jinavijaya paMnyAsanI vaMdanA jarUra kahivarAvajyojI / bI. gokalIyo paNi havi pajUsarNa pachI umeTe tathA mIyA bhaNI bhAlyo chi te pRchyojI / ehani mAhAdevani dehari vRta kari chi, sukha chi / zrIzAMtinAthaprabhu zrIvAsupUjyani amArivatI juhArajyojI / kesavajI mulajIni bolvjyo| atrathI sA. kamAnI vaMdanA vaaNcyojii| sA0 jeThA hemA jagAsAno vaMdanA vaaNcyojii| sA. rAmacaMdrasAnI vaMdanA vaaNcyojii| yataH sA jhaviranI jeThIbAII kAlako chi| ASADha zudi madhye te pRchayojI / zrImiti valamAnapatra likhajyojI / la0 kanakaratnanI vaMdanA vAMcayojI saMvat 1792 varSe bhAdravA vadi ra ravau dine ciThI utAvalI lakhI chi| (23) zrIdAnaratnasUrijIne mIyAgAmathI udayaratnajIno patra prastuta patra mIyAgAmathI udayaratnajIo dAnaratnasUrijIne uddezIne pAThavyo che, kavi udayaralajI UrmipradhAna kavi che. kAvyarnu pratyeka padya kavinI uttama kavitvazaktirnu udAharaNa che. patranI zaruAtamAM sUrijInA 36 guNonI varNanA karyA bAda kavie pUjyazrInA puNyaprabhAvanI noMdha sundara zabdomAM varNavI che. tyAravAdanA savaiyA chandamAM racAyela padyo temaja citrakAvyamaya padyo paNa guruguNastavanArUpa ja che. pUjyazrIne mIyAgAma cAturmAsamAM thayelI ArAdhanAnuM varNana karI anya ziSyaparivArAdinA cAturmAsanI mahattvapUrNa noMdha Apela che. patrAnte mIyAgAma saGghanA zrAvakonI vandanA kahevApUrvaka tyAM pUjyazrI sAthe birAjamAna anya zramaNavRndane vandanAnuvandanA kahI pUjyazrIne maLavAnI utkaNThAnI varNanA karatA patra pUrNa karela che. zabdArtha 1. chArikai = choDIne 2. kaTAcha = kaTAkSa 3. umagI = pragaTa thaI che (?) 4. sugota = sugotra 5. chinu = kSaNa 6. cAu = utsAha (?) ..[sa]dA, ya[ti](?)......... ..........., suMdara vadana sucaMda. [1] praNamu para[ma]......, .. padapaMkaja praNati....., ..... ...., praNamI padaaraviMda, ........, patra likhu AnaMda. 3 tatra paramaguru puNyanidhi, paramapUjya ArAdhya, paramavaMdya uttama parama-arcanIya zrIsAdhya. 4 sAgara sakala subhAgyako, nAgaranatapadapadya, Agara uttama nItiko, ratanAgara gunasA. 5
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 257 258 anusandhAna-65 zrutagyAna-parakAsasai, jo sahasakara sUra, akhila jagatamaiM jhalahalai, mahimA jasu mahimUra. 6 dina dina dinakara tejaso, jAko ba? pratApa, kumataaMdhero meTikai, karai udota apApa. 7 jAke mukha [pari] sAradA, kIno sadA nivAsa, karatali kamalA vimalamati, ridayasiroruha khAsa. 8 pratirUpAdika cauda guMna, dazavidha sAdhusudharma, bhAvana dvAdaza bheda e, guMna chatrIsa subha zarma. 9 ini vidhi guna anuMcAnaka, chattIsI chattIsa, baseM jyuM mAnasa haMsa jyauM, jyoM ghaTamaiM sujagIsa. 10 gyAnAdika anagArake, paMca AcAra ArAma, siMcanakauM jyAko bacana, amRtadhana uddAma. 11 jyAkI bacanasudhAlahari, sItala sukhada atyaMta, bhavadavatApa nivArikai, karata zAMta jagajaMta. 12 jyAke tanukauM chArikai, doSa gae saba dUri, guNaguNa tArthaM gahagahe, bhae ekaThe bhUri. 13 darasana jyAko dekhateM, miTai sabai dukha daMda, jyAke kRpAkaTAcha nai, udaya huvai jyu amaMda. 14 pAuMdhAe~ jihAM paramaguru, tahAM tahAM maMgalamAla, nAma sunata jyAko jagati, bipada hota bisarAla. 15 kRpAdRSTi jAsauM kareM, paramaguru pala eka, tAko dukha dArida hareM, lIlA lahaiM aneka. 16 surataru suramaNi suragavI, Ae tAke gehi, mukha dekhyo jini pUjyako, naiMna nisAM dhari neha. 17 tapAgacha pAthodhikI, velAvRddhiko heta, pUraNa pUnimacaMdaso, dolati dUnI deta. 18 // atha savaiyA-teIsA // rUpa anUpa namaiM niti bhUpa nirupama bhAgyadazA umagI' haiN| desa bidesi bisesi gharoghari jyAkI sukIrati khyAti jagI haiN| dArida dUri sumUrati dekhata Apada sevakakI ubhagI haiN| dAMnaguru gurutA bhuamaMDala maMDioN aMbari jAi lagI haiM. 19 // atha savaiyA - ikatIsA // sakala bidyAko sAgara guNamaNiratanAgara virAgara jyauM virAgarasapUri bharyoM haiN| dUri kareM durita paMka nisaMka sakala kalaMka maM0 raM0 bhavika jayazrI varyo haiN| jagatako upagArI joga yugatidhArI brahmavidyAdhikArI avikArI anusaryo haiN| gachapati zrIdAMnaratnasUri paramapratApapUri niti niti caDhata nUri ubharyo haiM. 20 jagako AnaMdakaMda mukhacaMda sohaiM jAkauM dekhata dukha dada saba dari bhAjata haiN| sudhAteM sarasa jAko bAMnIrasa nirupama guhira gabhIra nIrabharyo megha gAjatu haiN| kaMcanasukomala kAya kAMti bhAMti subhagatA dekhi makaradhvaja Apu lAjata haiN| aiso gururAja Aja bhavika samAja ke atAga bhAgi zrIdAMnaratnasUrI rAjatu haiM. 21 girivaramaiM meru giri saritA maiM suranadI sara maiM mAnasasara zreSTha jyauM hota haiN| sAgaramaiM ati mahaMta sayaMbhUramana ramanImaiM raMbha tejamaiM adI ta udota haiM / grahaganamaiM caMda caMdana sugaMdhamaiM banamaiM naMdana mani maiM ciMtAmani sujyoti haiN| tesaiM sUrimaiM siromani rAjai chAjeM chatra jyauM tapAgachiIdAnaratnasUrI sugota haiM / 22 labdhiko abdhi abhinava iMdra bhUti avatAra sAra dhIratAsauM maMdaragiri bhAyo haiN| zratazIlalIlasauM ju aina vajrasvAmI cAmIkarasoM vizuddha buddhi gunagAna savAyo haiN| gaMganIra niramala nirAlaMba aMbara jyauM vaMchita dAtAra jagi suratarU suhAyo haiN| zrIdAnaratnasUri bhUriguna bharyo zrIbhAvaratnasUrIvaMsa avataMsa kahAyo haiM / 23
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 259 260 anusandhAna-65 atha svastikabandha doharo ma ta gau rugu tA dayA cha ta pA ga zRMgAra AVA cAra ma zo bhi dAnagu po' ti ma dha ra vi ji pa sa ta ditara sArthavaM ra nAtha kAMti zatanu naprakA Aasy En guru gautama mahAlabdhivara, ratipati sama manohAra / cira pratato poti sudhara, ravi jima satata saMsAri // 24 // svastikabandhaH / atha kamalabandhazlokaH la vaMdo guNa bhaMDA use patta udA PRE dhA gaNa ke ro zaM gA rajo ra hita zuddha A cA narala sarIza bha nAma |himA te hano jagi uhA zrI guru ma grA Na gu> /yako dhi thA dhibIja abhi abhiza kA priMkaropa, nae kA ni sukhdhaam-mhodaam-gunngraammdhisstthitH| dAno nAma manogehe, zrIguru mama tiSThatu // 25|| || aSTadalakamalam // zrItapAgachazRMgArahAra, dAtA dayAla suvicAra sAra, naranAthasArthavaMdita udAra, ratnaprakAzatanukAMtidhAra; namII te nitya bhavakarNadhAra, sUraja samAna udyotakAra, rIjhavi bhavyajana je apAra, rAmazobhi dAnaguru paTTadhAra. 26 aSTAracakraM pAdAdyAkSarairgurunAmagarbhitam ||shrii:||
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 261 262 anusandhAna-65 zrIguru vaMdo guNabhaMDAra, ratnatrayasaMpatta udAra, zrItapagaNa kero zRMgAra, rajorahita zuddhaAcAra; dAnaratnasUrI zubha nAma, mahimA tehano jagi uddAma, dAyaka bodhibIja abhirAma, mana ekAgri karo praNAma. 27 sarAvasaMpUTabandhaH / catuSpadI chndH| aisaiM hI sarvopamA-yogya paramaguMnadhAma, tapagana gagana udyota ravi, sugRhIta niti nAma. 28 sakalabhaTTAraka-sIsamani, paramapunita supUjya, sobhita sapta zrIkArasauM, zrInivAsa zrIpUjya. 29 dAnaratnasUrivara jayo, jagi pratapo cirakAla, someM sakala suziSyasauM, mahimasamudra dayAla. 30 atha saMskRtaM gadyam - evamaneka-cheka-suvivekIjana-viracita-vividhagadya-padyAdi-racanAcitrapavitrastutistuteSu teSu saparikareSu vijJaptipatraM mamAtra prazrayarasavazato mIyAgrAmAt dvAdazAvartavandanapUrvakamilAtalamilanmauli: u0 udayaratnaH, paM. haMsarala-jinaratnavivekarala-zaGkarAdiyuto, vidheyamatha nivedyate / doharA : atra kuzala saMpada vadhaiM, zrIgurukRpAprasAdi, tahAM kuzalatA cAhIyeM, chinu chinu mana AhlAdi. 31 anyacca : patra tumAro bAMcikaiM, tanu ulasyo saba ora, jyauM ghanagarajArava sunata, manahu uMmagmeM mora. 32 aura ihAM comAsamaiM, bidhi bidhi dharmadhyAMna, dAna zIla tapa bhAvanA, zrIjineza guNagAna. 33 nAnA sukRta samUha niti, sakala saMgha subha bhAu, ArAdhati ahanisi supari, dina dina caDatai cAuM'. 34 suprabhAti zrIbhagavatI-sUtra karata sajjhAya, zrAvaka guNasaMgraha sudhA, sunata bakhAMna subhAu. 35 yaha vidhi bahu ocharaMgasauM, karata sukRtagaNa sarva, sakalaparvasira mugaTamani, Ae pajUsaNaparva. 36 abhayadAna saba jaMtUkauM, bAjyo paDaha amAri, taba mahA maMgala nagaramaiM, macyo suharSa apAri. 37 nara nArI ati nehasauM, saje sakala siNagAra, thoka thoka bhavi loka savi, Avai deuladvAri. 38 snAtrapUjA AMgI raceM, dhUpa dIpa naiveda, hoDAhoDI saba kareM, jinapUjA bahubheda. 39 sohAsani sinagAra saji, kari visAla dhari thAla, guru AgeM kari gUMhalI, gAva~ maMgalamAla. 40 bidhi bidhi vANitra vAjateM, gaMdharva karateM gAMna, paramapramoda baDhAvate, uchava ati asamAna. 41 posaha paDikamaNA pramukha, dhyAvata hI subha dhyAna, sadaguru-sAdhamikabhagati, pAtradAna sanamAna. 42 zrIkalpazruta vAcanA, naveyu sukhasamAdhi, saMghasamakSa subha pari bhaI, zrIgurudevaprasAdi. 43 tapa japa vrata pacakhANa bahu, saMghapUjA gurubhakti, pUjA caityaprapATikA, prabhAvanAdikayukti. 44 iha bidhi nAnA bhAMtike, sukRtasamUha sameta, parva ArAdhyo premasauM, ahanisi Adari heta. 45 aparaM tuhamArI kRpAdRSTithI samaya mAphaka atra parvRSaNAparva sArAM thayAM chai| pAraNAM 4 sakuTaMbi vRddha sAjani, pAraNAM 4 sakuTaMbi laghu sAjani tathA prabhAvanA 5 modaka lahiNI 3 / 4 thaI chi| tapa mAsakhamaNa 3, pAsakhamaNa 2, aThAhI 2, paMcopavAsa 5, chaTha-aThamAdi ghaNA thayA haiN| aparaM paM. uttamarala ThANu 2 pAdarIe chi| tatra paNi pAraNA 4 thayAM chi| paM. gaMgarala ThANu 2 pAdazAhapuri / tatra mAsakhamaNa 1 pAsakhamaNa 1 paMcopavAsa 3 pAraNAM 4 ityAdi sArUM chi| aparaM paM. tilakarala ThANuM 2 umeTi chi| kuzala chi| pAsakhamaNa 2 thayAM sAMbhalyAM / vaNikano rAga sAro chi| sahU. zAtAsukha chi| aparaM atratya saMghamukhya do0 zrIhaMsarAja, do0 zrItrikama, do0 zrIrUpa,
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 263 264 anusandhAna-65 (24) meDatAthI zrIsaGghano zrIdevaguptasUrijIne patra prastuta vijJaptipatra prAyaH 'kavalA'gacchanI paramparAmAM lakhAyela sacitra vijJaptipatra cha, saM.1907mAM meDatA zrIsaGghanA dhanarUpamala vagere zrAvakoe zrIdevaguptasUrijIne uddezIne A patra lakhyo che. patramA lakhANa ochu che. AgaLanA aDadhA patramA gurubhagavantanAM vizeSaNo mArugurjara bhASAmA rajU karAyA che. tyArabAdanA lakhANamAM gurubhagavantanAM nAmo, temaja gacchanA zrAvakonAM nAmo vizeSa ullekhanIya che. sAthe pUjya gurubhagavantane uddezIne lakhAyelA gurjara padyo bhASAkIya dRSTie rasALa che. chelle patranA antyabhAgamA pUjyazrIne namratApUrvaka pratyuttara pAThavavA vinantI karI che. patra pUrNa thatAM nIce zrAvakonI sahI che. vo0 amarasI, vo0 trIkama, vo. jeThA, vo. prAga, vo. bhagA, vo0 narasiMgha, vo0 mUlajI pramukha zrI0 vAhAlabAI, zrI agarabAI, sA0 rAdhA pramukha tathA viMzatimadhye vo0 zrIdevacaMda, seTha zrIvIrA, sA0 zrIrUpA, sA0 zrIsakala, sA0 zrIlakhaDA, sA0 zrIkamala, zrI DAhA gAMdhI rahIyA, sA0 zrIkalyANajI bhAtIyA, sA0 bhImajI vacharAja pramukha samasta saMgha nAhanA-moTAnI vaMdanA avadhArajyojI / amhArI vaMdanA dinaprati avdhaarvii| aparaM paM0 zrIjinavijaya, paM0 kalyANaratna, paM0 amaravijayAdi. ahmArI tathA parivAranI yathAyogya natyanunati jaannvii| aparaM zrIjIneM vAMdavAno abhilASa ghaNo rahi chi| vAMdyAM dina ghaNAM thayA paNa havi to yoga milavo bhAvI hasye tivArai vaMdAsyi / doharA : jyauM ghanabubuMda bapIyarA, jyauM kokilA basaMta, tyauM tuma dekhana uMmahe, hama locana tarasaMta. 1 naiMna hamAre alajaye, dekhana tuma dedAra, grISama paMthI pyAsa vasi, jyauM cAha~ jaladhAra. 2 hama mana nisadini tuma carani, dharata sadA abhilASa, zrIjI sAcA mAnIyo, caMdA sUraja sAkhi.3 zravaNa sadA tuma guna suneM, hiradAmaiM tuma baiMna, jIhA guna sumirana kareM, dekhana talaphai naiMna. 4 bha-yake bhItara niti rahaiM, dha-pa bici jAko vAsa, sAMI sAcA jAnIyo, soI tumAre pAsi.5 [mana] aparaM - jehavo kRpAsneha rAkho cho tehathI vizeSa raakhvojii| patrasamAcAra valatA vizada karI likhavAjI / tatra hAjara majalazi. dharmalAbha kahijyo / lekha utAvalo likhyo chi| sA0 vasto mukhavacana kahi te sahI karI maaNnjyojii| saMvat sattarabAMnavai (1792), ujjala bhAdrava mAsa, dazamI dina~ vAsara zanI, likhyo lekha ullAsi. 1 zrImaMgalamAlikAH // // 0 // svasti zrIpArzvajinaM praNamya / zrI tatra grAma-nagara-subha sathAne sarabaopamAvirAjamAna, anekaopamAlAyaka, sarabaguNanidhAna, satkiyAsAvadhAna, pAMce sumate sumatAM, tineM gupate gupatA, chakAyarA pIhara, sAta bhaya jIpaka, ATha karmanA TAlaka, nava vADa brahmacaryanA pAlaka, dazavidha jatidharmanA dhAraka, igyArai aMganA jANanahAra, bArai upAMganA prarUpaNahAra, terai kAThiyAnA jItaNahAra, caudeM vidyAnidhAna, pannarai bheda siddhanA jAMNanahAra, solai kaSAyanA jItaNahAra, satarai bhedai saMjamanA jANanahAra, aDhAra sahasra sIlAMgarathanA dhAraka, ugaNIsa dosanA TAlaka, vIsa asamAdhinA TAlaka, ikavIsa zrAvakanA guNa jANa, bAvIsa parisahanA jItaNavAlA, tevIsa viSayarAsi jIpaka, covIsa bhagavAnarI AjJArA ArAdhaka, paMcavIsa bhAvanArA jAMNanavAlA, krodha-mAna-mAyA-lobha-mada-maccharaahaMkAra iNArA jItaNahAra, chatIsa uttarAdhyayananA vakhAMNanA karaNahAra, naMdIsUtradazavIkAlika-anuyogadvAra-sUgaDAMga-ThANAMga-jIvAbhigama IyAM sUtrArAM prarUpaNahAra, navatattvanA jANaNahAra, jIvadayApratipAlika, SaTkAyarakSaka, duvidha dharmaprarUpaka, zrIAcAryapratiguNasaMyukta, zrIAcAryasUryAvitejasvIguNasaMyukta, yugapradhAnAgamaguNasaMyukta, madhuravAkyaguNasaMyukta, zrIAcAryajI zrIupadezaguNasaMyukta, zrIAcAryajI aparazrAvIguNasaMyukta, zrIAcAryajI somyaprakRtiguNasaMyukta, zrIAcAryajI
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-65 navembara - 2014 265 saMgrahasIlagaNasaMyukta, zrIAcAryajI abhigrahagaNasaMyukta, zrIAcAryajI avikatthakaguNasaMyukta, zrIAcAryajI acapalaguNasaMyukta, zrIAcAryajI prasaMtaridayaguNasaMyukta, zrIAcAryajI kSamAguNasaMyukta, zrIAcAryajI ArjavaguNasaMpanna, zrIAcAryajI mArdavaguNasaMpanna, zrIAcAryajI sarvasaMgamukti-guNasaMpanna, zrIAcAryajI dvAdazavidha tapoguNasaMpanna, zrIAcAryajI saptadazavidha saMyamaguNasaMpanna, zrIAcAryajI satyaguNasaMpanna, zrIAcAryajI saucyaguNasaMpanna, zrIAcAryajI anityabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI asaraNabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI saMsArasvarUpabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI ekatvabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI anyatvabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI azucibhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI AzravabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI saMvarabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI dharmasAdhana-arihaMta-durlabhabhAvanAbhAvakAya, zrIAcAryajI kukhIsaMbala mithyAtvarUpIyo timirarA dUrakaraNavAlA ityAdika chatIsaguNeM karI rAjamAMna, sobhita sakalabhaTTArakaziromaNi, zrIkakudAcAryasaMtAniya, caturasitIgacchAdhirAja, yaMgama-yugapradhAnaM, bhaTTArakottamabhaTTAraka, zrIzrIzrIzrI 108 zrIzrIzrIdevaguptasUrIzvarajI, paMDitazrI 21 zrIupAdhyAyajI zrIANaMdasuMdarajI, paMDita zrInemasuMdarajI, paM. vinayasuMdarajI caraNAn zrImeDataisulikhAvatuM zrIkavalaigacharA samasta zrIsiMdha, vaida, muMhatA, tAteDa, coraDIyA, samadaDIyA, luNAvatAMsu Adidete(?) samastAMrI vandanA 108 vAra avadhAraNojI / meDatemeM kavalagacharA zrAvaka-zrAvikaNyArI vinatI hai aThe vegA padhArasI nai kRpA-mahiravAnagI karanai comAsarA bhAva rakhAvasI / ghaNe mAMnasuM karanai Apa guradeva.............. ghINAnai tAro cho / zrIvItarAgadharma bhAkho cho / azubha ................ rAvo cho / zrIjinadharmanA dipaka cho / zloka : svapara [samaya jANeM] dharmavANI vakhAMNe, parama guru kahyAMthI tattva nisaMkamAMNe, bhavika-kaja-vikAseM bhAnunA teja bhAse, Iha ja guru bhajo je suddha mArga prakAsai janama dai pitA mAta jagai, to kirAvara Aya, copada tai dvipada kIyo, tAtai Apa savAya abato moya anAthakuM, tArijai tatkAla, mai dInana tai dIna huM, tuma ho dInadayAla guru pArasa ziSya loha sama, svarNa hota tiNa saMga, dai prabodha niza-divasa to, karai kITa tai bhuMga 4 pRthvI sahu kAgada karUM, lekhaNa karUM saba vanarAya, sarva samudranI syAhI karUM, to guruguNa likhyA na jAya 5 aThArA samAcAra zrIjinezvaradevajIrI kRpA karanai bhalA chai / Apa gurudevAMrA sadA Arogya cAhIjaijI / aparaM ca samAcAra eka vAcajyo / Aparo kAgada iNAM dinAM mAMhai Ayo nahi so divAvasI / Apa devajAtrAyai karatAM meDatairA zrIsiMghanai citAraso / hameM piNa devajAtrAmai citArAM chAM / kAmakAja havai su likhaavsii| valatA patra dirAvasI / ghaNo kAMI likhA / thoDai likhIyai ghaNo jAMNajyo / Apa moTA gurudeva cho / saMvat 1907 rA zAke 1772 varSe prathama vaizAkha sudi 2 dvitIyAM tithau ravIvAre zrIzubhaM bhavatuH / zrIrastuH // va(ve)damutA dhanarUpamalarI vaMdaNAM zrI 108 avadhArasI gaNamAnasu krn| va(ve)damutA............................. vadaNA zrI 108 avadhArasI zrI gaNamAnasu kara / [A pachI hastAkSaro che.]
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 267 268 anusandhAna-65 khambhAta saGgha vatI khusyAlamuni o zrIakSayacadasUrijI para mokalela vinatI-bhAsa bhAsarUpe racAyela prastuta patra mAlavadezamA birAjamAna akSayacandrasUrijIne uddezIne khambhAtanA zrIsaGgha dvArA mokalAyo che. patranA racayitA khusyAla muni che. pArzvacandrasUrijInI paramparAnA vinayacandrajInA paTTadhara akSayacandrasUrijInI darzanotkaNThAnuM varNana kavi Alekhe che. sUrijInA pitA-mAtA-janmabhUmi vagere noMdho ApyA bAda 'sola varasa.....' 'khapa jo......' vigere padyomA virahavedanAno citAra Apyo che, pachInI DhALamAM avinayanI kSamAyAcanApUrvaka sUriguNastavanA karatAM gujarAta padhAravA kavi vinatI kare che. sUrijInA padhAratAM thatI ArAdhanAno patrAnte ullekha karI svanAmollekha karI kavi patra pUrNa kare che. // DhAla - biMdalInI // svasti zrIgurupaya namI, vInataDI manaraMgaI re, karIyai kara joDI karI, cita dharIne sukhasaMge re. 1 saguNa sanehA zrIpUjyajI, zrIpAsacaMda gacharAyA re, paMcAcArI hitakaru, bhavikajanama sukhadAyA re. 2 saguNa..... [AMkaNI] samara-rAya-vimala-jayA-vijai-vinacaMda paTodhArI re, zrIakhayacaMdasUrIsaru, dharama taNA dAtArI re. 3 saguNa..... nayaNAM tarasaiM darasaNe, zravaNe suNavA vANI re, rasanA tumha guNa gAyavA, saphala karo hita ANI re. 4 saguNa..... sohamasAmI samavaDe, opama jeuneM kahIyai re, bodharayaNa-upadesathI, sAdhu zrAvaka cita lahIyai re. 5 saguNa..... sAha sahasamala kulana), dinakara jima paratApI re, mAta saMpUrade manaharu, zubha kIrati jasa vyApI re. 6 saguNa..... zrIzrI khaMbhanayara taNo, saMgha sakala sukhadAtA re, trikaraNa vaMdaNa vidhi karI, trisamaya tuma guNa gAtA re. 7 saguNa..... janamabhUmi mohI rahyA, zrIguru mAlavadezeM re, sAhajihAMpura saharamAM, vali ujeNa viseseM re. 8 saguNa..... tihAthI ihAM AvavA bhaNI, vAta na manamAM dharatA re, munijana sAthai parivaryA, gAma nagara pura viharatA re. 9 saguNa..... sola varasa tehaneM thayA, varasAMtara kahI cAlyA re, valI vaMdAvaNa tumha bhaNI, kahyAM te vayaNa na pAlyA re. 10 saguNa..... zrImahAvIrajinezanA, vayaNa suNyAno viraho re, te dukha khiNa khiNa sAMbharai, TAlIjeM te paraho re. 11 saguNa..... khapa jo tumhaneM amha taNo, to haveM vahilA Ajyo re, saMgha taNI e vInatI, sAhibajI cita lAgyo re. 12 saguNa..... dUho : laghu bhArI asamaMjasA, avinayathI je vayaNa, te khamajyo zrIsaMghanA, zrIguru sAcA sayaNa, 13 // DhAla || rAjAjI milaiM - e dezI // zrIzrIzrIakhayeMdusUrIsa, padakaja siranAmaiM muniIsa, zrIguru sAMbhalo, mere dharama sanehI zrIguru sAMbhalo, dharamopadesI [zrI]guru sAMbhalo, sAdhu zrAvaka mana TAlo bhAbhalo [e AMkaNI] mAnasa-sara jima haMse lIna, zrIguru tima zrIsaMghe pIna. 1 zrIguru... suragaNamAMhi jima surarAja, zrIsaMghamAha sohai gururAja, zrIguru..... naravaragaNamAMhi cakrIsa, tima suguru sobhA nisadIsa. 2 zrIguru.. tArAgaNamA[hi] sasi sUra, saumya sabala tejeM bharapUra, zrIguru..... zrIguruvara chai tima upamAnI, guNa varaNavatA vAdhe vAna. 3 zrIguru..... catura vicArI citta majhAri, gujjaradesa bhaNI pAudhAra, zrIguru..... dharama taNo thAsya ihAM lAha, samakita desaviratino cAha. 4 zrIguru.....
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 269 270 adhika udaya thAsyai zrIsaMgha, tuma AvaithI raMga umaMga, zrIguru..... namIya namI ima vAra hajAra, zrAvaka zrAvikA savi niradhAra. 5 zrIguru..... vInatI vinaya karI sujagIsa, tumhaneM bhAkheM chai nisadIsa, zrIguru..... guNarayaNAyara mahimA mahaMta, sukhakArI sajjanamA saMta. 6 zrIguru..... paraupagArI paramakRpAla, aMgIkRta-kRtanA pratipAla, zrIguru..... cira pratapo e zrIgururAya, ziSya khusyAlamuninA siratAja. 7 zrIguru..... // iti vinatIbhAsa samAptaH // bAI mIThI tatputrI satputrI bAI nAthI paThanArthaM // anusandhAna-65 (26) ajameranA zrIsaGghano vikramapura lakSmIcandasUrijIne patra ____ nAgorI lukAgacchIya harSacandrasUriziSya lakSmIcandrasUrijIne uddezIne ajameranA zrIsaGke vikramapura prastuta patra pAThavyo che. zaruAtanA prathama padyamAM AdijinanI stuti, bIjA padyamA lekhanI sAmAnya vigata temaja trIjA padyamAM muniguNavarNanA karI kRtinuM maGgalAcaraNa kayuM che. tyAra pachI patramA anukrame kavitta, savaiyo, dUho, 2 kuNDaliyA, tathA kavitta dvArA lakSmIcandrasUrijInA guNavaibhavanuM varNana karAyuM che. 'nagara ghaNA' padyathI ajameranI mahattA temaja pachInAM 2 padyothI sUridarzanotkaNThAnuM Alekhana kavie rajU kayuM che, patramA anya vijJaptipatronI jema munizrInA sAmAnya guNonI noMdha pachI AlekhAyelA sAdhusamudAyanAM nAmo mahattvapUrNa che. te sivAya gurubhagavanta pratye zrIsaGghanA AdaranI tathA parvAdhirAjaparvanI kSamApanA aMgenI vigata paNa vAMcavA yogya che. patrAnte patralekhana saMvat temaja muDIyA lipImAM zrIsaGghanA keTalAka zrAvakonI sahI che. kRtinI racanA koNe karI che te khyAla nathI Avato. paraMtu AmAMnAM keTalAMka padyo anya vijJaptipatramA thoDA ghaNA phera sAthe jovA maLUyAM che. bIjuM savaiyAnI racanA kadAca jagarAMma sukhA nAmanA zrAvakanI hoya to emaNe ja patra lakhavAmAM madada karI hoya ema paNa mAnI zakAya, patra sacitra che. zabdArtha 1. durasa = durasta(?), vyAjabI 2. gAhIDa = ? 3. idhakai = adhike 4. gahara = gambhIra 5. guhira = gambhIra 6. Thora = sthAna 7. sarAhai = prazaMse 8. lulita = laLI laLI 9. IDha(8) = Rddhi 10. varIsavara = varSoM sudhI svastizrIsamurIkRtodyatisutA dI... muMdA ya[:] stutaH, sauvarNAJcitagadyapadyaracanaiH stotraiH pragIto yakaH /
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 271 272 anusandhAna-65 gAGgeyAbhamazeSika eva zikharI vyAdhAma sAdhAraNaM, zrIzetruJjayabhUdhare tamadhikaM vande jinaM cA''dimam // 1 // yenAkAri nijaujasA''digahanaM syAda vASikaM vai tapaH, sAndrA bhilla(?) nidA(dA)nakarmanicayAcchinne'nizaM tatparam / taM natvA jinanAthameva zirasA bhaktyA trizuddhayA yathA, zrImatpArvaNi eSa eva mayakA lekho'dhunA likhyate // 2 // zrImat vikramapuravare sarve'pi utkRSTa zreSThopamA birAjamAnAnAm / jitendriyA brahmavrato(te) suraktAH, krodhAdimuktA yamapaJcayuktAH / AcArazuddhA sumatiprazastA-striguptiguptA gaNino bhavanti // 3 // kavitta : paMDita pravINa saba AgamakuM sAdha liye, karata bakhAMNa bANa gautama samAna jU, bhavijana bheTai pAya tAko dukha dUra kara, dIpata dIdAra eso jaiso tejabhAna jU, lUkaigacha nAgorI sobhata subha thATa liyAM harSacaMda haMdai pATa mAMnai rAjAna jU, paMca bratta pAlai nija Atma-kAja sArai lakSmIcaMda gaNarAja guNako nidhAna jU. 1 saviyo: lakSmIcaMda muniMda tapai ravi, dekha dIdAra taiM AnaMda thAvai, bheTata pAya bhavijana bhAvasuM, dukRtaM hI saba dUra hI jAvai, sUtrasiddhAMtasamudrajyuM gAjata, gyAMnamahAtama zuddha batAvai, surataru so jasa chAya rahyo, jagarAMma sukho manavaMchita pAvai, 1 dUho : dIpai teja ravi jima durasa', jaisai gyAMnakai sUra, lakSmIcaMdrajI pUji]jI, nAyaka caDhatai nUra. 1 kuMDaliyA : bidyA-vayara kubera jyUM, ila goyamaavatAra, lAyakaguNa lIlAlahara, kaliyugamai karatAra. 1 kaliyugamai karatAra dhIra, saMyama-vratadhArI, gAhIDa gAta gayaMda, iMdrajyUM 'idhakai dAvai, sAdhra mahiyaDai sAca, sakala zrama[Na]guNa hitakArI, paMDita suguNa budhapAtra, jasa kavijana guNa gAvai, vaDa tyAga bhAga sobhAga vaDa, dharaNI taraNI zazi dhIra jyUM, pratapo lakSmIcaMdrajI pATa, vidyA-vayara kubera jyUM. 2 gachapati gachapatisiratilaka, calai caraNa sudha rAhaM, mithyAmala dUre harai, paratikha-gaMgapravAha. 1 paratikha gaMgapravAha, gahara' vAMNI ghana gAjai, gajita mahimA guhira, bheTatAM dAlidra bhAje, guNamaNi-rayaNabhaMDAra, jJAna-darazaNa-cAritranidhi, amala aTala aNabhaMga, akhila vaMchitadAyaka ridhi, karuNAnidhAna karuNAkaraNa, ati pratApa udiyo araka, kavi kahata ema goyama suguNa, [gacha] pati gachapatisiratilaka. 2 kavitta : 'Thora Thora thira thAna, sakala jaga jAsu sarAhai, mahimAvaMta mahaMta, caraNa-parasiddhasu cAhai, chatrapatiyAM cho richapAla, 'lulita kari pAvAM lAgai, kIrata suNI kahaMta, rAjavI baMdai rAgai, tapatejaheja vidyAatula, IDha na ko Ave avara, zrIharSacaMdrapATe ridhu, lakSmIcaMda varIsavara. 1 nagara ghaNAMI dezamai, ika IkathI sAra, piNa ajamera pekhatAM, ora na Avai dAya. 1 pUjyArAdhyattamottamA, zrIjInA sukhakAra, samAcAra zrIsaMghane, dIje hita dhara pyAra. 2 kihAM koyala kihAM aMbavana, kihAM dadura kihAM meha, bIsaryA navi bIsarAM, pUjajI taNAM saneha. 3 ityAdi aneka sakala zreSThopamA birAjamAna pUjya, paramapUjyottamottama, kalikAlagautamAvatAra, sarasvatIkaMThAbharaNa, vAdavijayalakSmIsaraNa, abodhajIvapratibodhaka, dayAdharma dIpAvaka, hiMsyAdharma utthApaka, pAMce sumate sumatA, trihuM gupate guptA, cha kAyanA pIhara, yAvat SaTtriMsadguNe karI birAjamAna, pUjya zrI... zrIlakSmIcaMdajiccaraNAn, maharSi rAMmadhanajI, maharSi umedamalajI, maharSi
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 273 zrIparamAnaMdajI, maharSi zrIjuhAramalajI ma. zrIhukamacaMdajI, ma. zrIzivadAsajI, ma. zrIsiradAramalajI ma. zrIbhAgacaMdajI, ma. zrIlAlacaMdajI, ma. zrIlUNakaraNajI, ma. zrI rAyabhAMNajI, ma. zrI sumeramalajI ma. zrIhiMdUmalajI ma. zrIsaMtoSacaMdajI, ma. dharamacaMdajI, ma. zrITIkamacaMdajI, ma. zrIsujAMNamallajI, ma. zrIAIdAnajI, pramukha samasta sAdhumaMDalIn atra ajamerathI likhataM sadA sevaka, AgyAkArI, hukamI, pAyarajasamAMna, R. chorU saMbhUrAmakI dvAdazAvarta vaMdanAM dina pratai 108 vAra trikAla avadhArasIjI ghaNai ghaNai mAna / atra ApArI kRpA setI sukhasAtA / tatra Apanai sadaiva AnaMda caahiijai| Apa moTA cho, gurudeva cho, tIrtha samAna cho| Apa savAya kAi vArttA nahI hai| chorU Upara kRpA sudRSTa pUrvaM rakhAvatA chI tiNa pramANa hI ja rakhAvasIjI tathA parjUsaNAM parva AparA prasAdathI nirvighnapaNe thayA chai| saMvatsarI pratikramaNAvasare devasI, rAI, pakSI, [comAsI], saMvatsarI saMbaMdhI khimatakhAmaNAM mana-prANAM zuddha SamAyA chai te jAMNasI / tathA ajameranA bRhannAgorI lUMkegacchanA samasta zrIsaMgha bAla - gopAla laghu vRddha zrAvaka zrAvakiNiyAM baMdaNA bInavI chai ghaNa ghaNai maaNn| samasta zrIsaMghanai ApakA darasaNI ghaNI utkaMThA lAga rahI hai su kRpA karakai darasaNa dirAvasI / saM0 1887 ma0 su0 15 // zrI zrI 108 zrIjI sAhaba surANA jIvaNamalaha, jIrImala, rAjamala pramukha samasatarI vaMdanA 108 vAra vaMcAvasI / kIrapA kara darasaNa derAvasI / 274 (27) amadAvAda virAjamAna zrIkalyANasAgarasUrijIne cauraMgAbAda zrIlato patra anusandhAna- 65 prastuta patra nauraMgAbAdathI zrIsa amadAvAdastha kalyANasAgarasUrijIne uddezIne lakhyo che. antya bhAgamAM patra kaIka apUrNa che. zaruAtamAM saMskRta 2 kAvyamA Adijina tathA zAntijinane namaskAra karI sau prathama gurjara padyomAM anyatraNa tIrthaGkaro temaja gautamAdi gurubhagavantonI stuti karI che. prathama DhALathI nauraMgAbAdanaM, tyAra bAda amadAvAdanuM ane tyAMnA zrAvakonuM ane gurunA 36 guNonuM varNana kavie kartuM che. trIjI DhALamAM pharI guruguNavarNanA che. tyAra pachInAM padya mAM sUrijInI padharAmaNInI rAha jotA zrAvakavarganA nAmollekha sAthe guruparivArane vandanA karavApUrvaka cAturmAsanI vinantI kare che. tyAra pachI mahArASTrI (marAThI) bhASAmAM pArzvanAtha prabhunI stavanA karI patrAnte patralekhana aMgenI noMdha ApI patramA lekhanamAM thayela bhUla-cUka mATe 'micchAmi dukkaDaM' yAce che [ahIM have 2 zloko pachI patra khaNDita che.] // 60 // zrIgurubhyo namaH // kAvya : svasti zrIAdinAthaM sakalasukhakaraM saukhyadaM prANabhAjAM sauvarNAbhaM jinezaM paramajayakaraM yaH stuto dAnavendraiH / taM natvA devadevaM paramapadagataM sarvakAryekasiddhaM, udyatkalyANamAlA kalimalaharaNaM zrIguruM saMstave (vI) mi // 1 // svastizrI (vi) yaM vo vidadhAtu zambhu-raSTAnanaH SoDazanetrayuktaH / zrI azvasenAnvayacitrabhAnuH padAravindaM praNato'smi bhaktyA // 2 // atha dezIbaddha - zrIsacitralekha: likhyate / dUhA : svasti zrImad vRSabhajina, prema praNamI pAya, lekha lakhuM zrIguru prataI, kIjaI mujha supasAya. 1 svastizrI zrIzAMtijina, praNamuM bihuM kara joDi, lekhu lakhuM zrIsUrinaI, pUro mujha mana koDi. 2
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 275 276 anusandhAna-65 svastizrI bAvIsamAM, praNa, nemijiNaMda, samudravijayarAya kulatilo, mAtazivAdevInaMda. 3 svastizrI premaI karI, praNamIjaI zrIpAsa, dAsa Asa pUro sadA, jima lahIiM ullAsa. 4 svastizrI caDhatI kalA, nAma thakI vardhamAna, siddhi buddhi dina dina vadhaI, nitu Adara nitu mAMna. 5 zrIgautama Adi karI, praNamI sahu gaNadhAra, labdhinidhAna nAmai karI, jaya lahII saMsAra. 6 zrIsudharmagaNadhara prataI, vAMdI trikaraNa zuddhi, guruguNa gAtAM kavi prati, dIjaI bahulI buddhi. 7 taMbU dharmasusArthano, kaMbU dakhyANAvatta, aMbU pari niramala karaI, jaMbUsvAmi pavitta. 8 zrIprabhavapramukha paTadhara ghaNAM, te praNamuM sahu sUri, sijjaMbhava yazobhadra mukha, yAvat lakSmIsAgarasUri. 9 vIra taNA savi paTodharu, praNa, thaI layalIna, nAmamaMtra mukha rAkhatAM, hovaI tana-mana pIna. 10 e saraveM praNamana karI, samarI sarasatideva, mujha mani nitu e Teva ,, tiNe samarUM nitameva. 11 guNagiruA je ahma guru, te guru praNamuM Aja, pattharaneM pallava kareM, te guru garIbanivAja. 12 samaryA mujha sAnidhi kareM, premapAtra gurugAtra, bhavajala taraNatAraNa bhaNI, sapharI yAMnaha pAtra. 13 e sahukonaI citta karI, sira dharI ehanI AMNa, vartamAnaguru gachadhaNI, kIjaI tAsa vakhAMNa. 14 sakaladezakalyANakara, sakalanagarakalyANa, kalyANasAgaraguru gachadhaNI, nAMmaI sadA kalyANa. 15 // DhAla // catura sanehI mohanA - e dezI // jaMbUdvIpanA bharathamAM, dakSiNadeza che vAru re, avara deza jotAM thakAM, eha deza dIdAru re. 1 jaMbUdvIpanA..... eha dezanuM besaNuM, nagara noraMgAbAda re, nityocchavamaya nagara e, dIThe mani AhlAda re. 2 jaMbUdvIpanA..... gar3ha mar3ha maMdira vipaNanI, sobhA bahulI dIpaI re, corAsI cahuTaI karI, svargapurInaI jIpaI re. 3 jaMbUdvIpanA..... jainabhuvana ati dIpatAM, jaina deva tihAM baiThA re, trikaraNa zuddhi sevatAM, mujha mani lAgaI mIThA re. 4 jaMbUdvIpanA..... pUjA trividha prakAranI, nitya karaI bhavi prAMNI re, bhavajalataraNatAraNa bhaNI, prabhu sevaI ulaTa AMNI re. 5 jaMbUdvIpanA..... iMma ghaNI dharmaunnati karaI, jainadharmanA AsI re, varNa aDhAra vasaI sukhI, eha nagaranA vAsI re. 6 jaMbUdvIpanA..... sakaladeza ziromaNI, sakalanagara siNagAra re, nagara nauraMgAbAdathI, saMgha likhitaM sukhakAra re. 7 jaMbUdvIpanA..... dUhA : likhitaM nauraMgAbAdathI, yogya amadAvAda, zrIpUjyajI vicareM jihAM, tihAM kuzala-khema AbAda. 1 // DhAla || bi munivara viharaNa pAMgaryAjI - e dezI chii| gaurjaradezaI nagarasiromaNI jI, rAjaI virAjaI rAjahadraMga re, teha nagaranI sobhA sI kahuM jI, kahatAM niravahAM upajaI raMga re. 1 gaurjaradeza.... sajjanaloka vaseM jehamAM ghaNA jI, pohacADaI nija manaDAnI moja re, dIna dukhIA dIsaI ko nahI jI, dAMnaI nija vAMnai dIpaI haroja re. 2 sudhA vratadhArI guNakArI sadA jI, nitu nitu pUjaI zrIjinadeva re, bhAvabhagatinI adhikI adhikatA jI, sahagurumukha jovaI nitameva re. 3 dhanya te nagara sahara pura paTTaNa bhalA jI, dhana dhanya pAvana puDhavI teha re, jeha nagarIiM sahaguru vicaratA jI, varasatA nija vAMNI amRtameha re. 4
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 dhanya te zrAvakane valI zrAvikA jI, nitu nitu sahagurumukha vakhANa re, sAMbhalatAM saddahatAM sAceM mani jI, navakArasiMhI porasihI pramukha pacakhAMNa re. 5 karasyeM te varasyeM sujaya susaMpadA jI, ApadA navi pAmahaM bhavaha majhAri re, patra likhuM huM teha nagara bhaNI jI, sahaguru zrIsaMghaneM mani adhIra re. 6 kuzala- khema valI sukhanI saMpadA jI, tuma nAmaI karI sahaguru varati atra re, tihAnAM kuzala- khema - sukhanI vAtanAM jI, patra prekhuM huM sahagurujI cheM yatra re. 7 dUhA : pUjyArAdhya dhyeyatama, paramapUjya arcanIka, kumatAMdhakAranabhomaNI, gachanavapallava-nIka. 1 sakalasUrisiromaNI, vibudhajanamukuTamANikya, sarasvatIkaMThAbharaNa sama, uttama ratnamANikya. 2 sakalakalApUraNazazivadana virAjaI jAsa gurumukha agaNita guNa bharyo, gurumukha lIlavilAsa. 3 ekazata- eka jasa aupamA, varNavIiM guru tuma, samaratha zrIguru samaratAM AsyAM pahoMcaI ama. 4 // DhAla // dezI jhuMbakhaDAnI che / ekavidha jinaAjJAkarA, dvividha dharma batalAya, sugaNa guru mAharA, tIna tatva ArAdhakA gatidukha dUra palAya. sugaNa..... 1 paMcamagatinA sAdhaka, SaTkAyarakSaka eha, sugaNa....... sAta mahAbhaya vAratA, aSTamadacUraka jeha. sugaNa...... 2 navavArDa brahmavrata dharaI, dazavidha dharma aNagAra, sugaNa...... igyAra aMga vakhANatAM jAMNaI upAMga guru bAra. sugaNa..... 3 teraha kAThIA jIpatA, caudavidyAguNajAMNa, sugaNa....... 277 pannara bheda jANe siddhanAM sola kaSAya-ajAMNa. sugaNa..... 4 satarabheda pUjAvidhi, sIlAMga sahasa aDhAra, sugaNa ...... ogaNIsa doSa je kAusagganA, vIsathAnakatapa AdhAra sugaNa.....5 ekavIsa guNa zrAvaka taNA, bAvIsa parIsaha jIti, sugaNa...... vIsa adhyayana sUgaDAMganA, jAMNatA guru suvinItti sugaNa..... 6 278 anusandhAna- 65 covIsa tIrthakara taNI, ANA dhAraka eha, sugaNa... paMcavIsa bhAvanA bhAvita, chavvIsa dazA-kalpa ArAdhaka jeha. sugaNa... 7 sattAvIsa guNa sAdhanA, jAMNaI guru gacharAja, sugaNa ...... aThAvIsa labdhibharyA, ogaNatrIsa pApazruta nivAro rAji. sugaNa..... 8. trIsa doSa mahAmohanA, siddhaguNa kahyA ekatrIsa, sugaNa...... batrIsa lakSaNeM alaMkaryA, zrIguru vizvAvIsa. sugaNa...... 9 tetrIsa mahA AzAtanA varjita zrIguruaMga, sugaNa...... cotrIsa atizayasahita je tIrthaMkarasyuM raMga. sugaNa..... 10 pAMtrIsa vAMNI guNa bharyA, jinajInI AjJApAla, sugaNa ...... chatrIsa sUriguNeM karI, sakalajaMtupratipAla, sugaNa..... 11 ityAdika Adi karI, ekazata upamA eka, sugaNa...... virAjamAna mujha guru acheM, abhinava jAsa viveka, sugaNa..... 12 iMma prathama tIrthaMkara RSabhajI, carama tIrthaMkara vIra, sugaNa...... koDAkoDi sAgarataNuM, aMtara jAMNe dhIra. sugaNa..... 13 eka mukhe eka jIbhathI, guNa varNya kima jAya, sugaNa....... zubha upamA je je achaI, te te guru aMgaI thAya. sugaNa..... 14 dUhA : zrIpUjyajI jAtisaMpUrNa cho, kula bala saMpanna rUpa, vinaya nAMNa daMsaNadharA, cArita tapanA bhUpa. 1 ojasvI tejasvI cho, varcasvI jasavaMta, jita krodha mAMna mAyA madA, samaratha sAhasavaMta. 2 parisahaphoja jItI jiNeM, krodhAdika dahavaTTa, kalyANasAgaraguru gachadhaNI, nAMmaI sadA gahagaTTa. 3 // DhAla 3 // iNi pura kaMbala koI na lesI e dezI // zrIguruguNa kaho ketA kahII, kahatAM kahatAM pAra na lahII, tapamAM pradhAMna vidyAmAM pradhAMna, caraNakamala (karaNa) mAM guru sAvadhAna. 1 zrIgurujI jJAtasarvapurANa, vAdIvijayalakSmInA zaraNa, vAdIgaNazArdulikasIha, sakala paMDitamAM zrIguru lIha. 2 vAdIkadalItaruDaM kRpAMNa, nirjitasakala-anekabhUbhAMNa, vAdIgodhUmadalanadharaTTa, nirjita gurujII vAdImaraTTa. 3
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 279 280 anusandhAna-65 vAdIvadanataru kero bhaMjana, sakalabhUpatino zrIguru raMjana, vAdIkASTabhaMjanakudAla, saraNAgatajaMtupratipAla, 4 vAdIrAvaNanigraharAMma, vAdIviSazaMkara abhirAMma, vAdInabhatArAmAM caMdra, vAdIparvatazikSAiMdra. 5 kumatimati jaDanA cho pADaka, pAkhaMDamatanA cho nirdhATaka, kalikAle goyamaavatAra, zuddhapaMtha dekhADaNahAra. 6 bhavika jananeM AnaMdadAtA, zrIguru bhavasaMkaTanA trAtA, bhavikane ratnatrayadAyaka, zrIguru guruANAArAdhaka. 7 mithyAmatinA khaMDaNahAra, jainI sakalakriyA koThAra, cha lAkha chatrIsa sahasa sUtrapAragAmI, bhavabhavabhramaNAnA pArayAMmI. 8 vyAkarNa raghuvaMzakAvya kumAra, naiSadha tarka pANinIya alaMkAra, kAvya chaMda jyotiSanaI nyAya, abhyAsI cho zrIgururAya. 9 svasamaya parasamaya taNAM abhyAsI, nizcaya vyavahArai suvilAsI, SaDbhaMgInA zrIguru jAMNa, saptabhaMgImAM gurujI pramANa. 10 sakala jagajaMtu hitadhArI, bhavikajana mana AnaMdakArI, Izvara mADaMbika kauTaMbika, sevA sAraI bhavijana bhAvika, 11 dhanya teha zrAvaka ne zrAvikA, pUjyadezanA sAMbhaleM bhAvikA, posaha paDikamaNAM nitu karasya, amRtamaya vAMNI sAMbhalasyeM. 12 zrIpUjya samastajIvahitakArI, paramaguru valI paraupagArI, bhavikajana mana AnaMdaAgara, sakalajIvanA karuNAsAgara. 13 paramasanehI jaMgamatIrtha, sahagurujI cho paramagItArtha, paMDitajana lalATacUDAmaNi, tapatejaI kAyama jima dinamaNi. 14 kiM bahunA guNa ketA kahII, kahatAM kahatAM pAra na lahIiM, vAcA satya yudhiSThiranI pari, cAturyavijJAneM karI vidura. 15 kAvyam : asitagirisama(ma) syAt // // 1 // dUhA : gayaNaMgaNa kAgala kruuN0|| 2 haiDA te kima viisre0|| 3 gAhA : cittaM tuha paastthN0|| // 4 // zloka : yathA smaranti(ti) gA(gauH) vtsN0|| // 5 // kAvyam : nityaM brahma yathA smaranti munyo0|| // 6 // dUhA : vIsAyA~ navi vIsareM, samayA~ citta na mAya, te zrIpUjya kima vIsareM, je viNa ghaDI na jAya // 7 // kihAM caMdA kihAM kumudvn0|| ||8|| zloka : kekI smaret yathA megh0|| // 9|| dhanyo'yaM gaurjaro dezo, dhanyAste gau(gu)jarodbhavAH / ye nityaM pUjyapAdAbja-bhRGgavallInamAnasAH // 10 // sUrayo bhUrayaH snti0|| // 11 // tvannAmanAgamantro'yaM, yadi syAt karNagocaraH / krodhAdiviSasaDkIrNa, ki syAdetajjagattrayam // 12 // ityAdika patriMzad, guNa virAjamAna gurunAMma, tapagacharUpa ja medinI, kalpavRkSa upamAMna. 13 gachAdhAra gachameDhi sama, devamAMhiM jima iMdra, parvamAMhi pardUSaNA, jima tArAmAM caMdra. 14 tima sakalagachasiromaNI, sAgaragachaprasIddha, lakSmIsAgarasUripaTadhaNI, nAma thakI navanidhi, 15 paraupagArI paramaguru, zrIzrI ekazata eka, kalyANasAgarasUricaraNakaja, praNamIjai suviveka, 16 // atha atratyazrIsaMghanAma // DhAla // dezI - vichiAnI che / hAM re lAlA likhitaM noraMgAbAdathI, caraNasevaka dAsAnudAsa re lAlA, tuma pAyakamala nitu praNamatAM, zrIsaMghanI pohacaI Asa re lAlA likhitaM...1 hAM re lAlA sA0 khImacaMda mAnasiMgha taNo, guru praNameM bihuM karajoDI re lAlA, premu sA0 tasa putra valI, hIrAcaMda tArAcaMda joDI re lAlA likhitaM....2 hari sAha saubhAgyacaMda jeThAtaNo, gurune vAMdaI vinayathI tema re lAlA, nitu zAstra suNaI subha cittathI, khImacaMda baMdhava tasa prema re lAlA likhitaM....3 hAM re lAlA vijayasiMgha vimaladAsano, kAMI dharamanA kAryamAMhi dhorI re lAlA, gurunai vAMdaI adhika vivekathI, putra malUka mANikyacaMda joDI re lAlA...4
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 hAM re lAlA dhAmI vIracaMda jAMNI, gurunaI vAMdaI vinayathI sAra re lAlA, lakhamIcaMda jIvaNadAsano, zrIsaMghano karaya kArabhAra re lAlA likhitaM..... 5 hAM re lAlA sAha amIcaMda nemIdAsano, sadA dIsaI raMgaraMgIlo re lAlA, dosI jesiMgajI sAmIdAsa te, pAlai nitu dharmano cIlo re lAlA likhitaM....6 hAM re lAlA sAha nAhanA valI jAMNIiM, vAsI che zeSapurAno re lAlA amAIdAsa bhUlA tima valI, vAsI jeha cheM sojhitarAno re lAlA likhitaM....7 zloka : sA0 zrInihAlacandrAvA: (vA), jayantu vyavahArI rAT / trikAlapraNatistasya, ra ( a ) vadhAryA gurUttama ! // 1 // sA0 zrIkhuzAlacandrasya, devacandrasya cA''tmajaH / bhAvabhaktibharAnnUnaM praNaumi gurusattamam // 2 // sA0 zrImANikacandrasya tanUjo mallUnAmataH / trikaraNazuddhabhAve [na] vande'haM bhAvapUrvakam // 3 // sAhazrIgoDIdAso'pi kRtAJjalipuTaH sphuTa: / dharmakAryadhurINo'sau guruM vandati sAdaram ||4|| 281 pUrva DhAla : hAM re lAlA nImAjJAtimAM jAMNIiM sA0 amarasI ne rAyacaMda re lAlA, zAMtidAsa valI iMdrajI, guruneM praNAma sA0 amIcaMda re lAlA likhitaM...8 hAM re lAlA ityAdika sakala zrIsaMghanI, trikAla praNati avadhAro re lAlA, zrIsaMgha jue tuma vATaDI, paramapUjyajI ihAM padhAro re lAlA likhitaM....9 hAM re lAlA jinayAtrA ihAM rUaDI, zrIRSabhadeva dayAla re lAlA, zAMtikaraNa zrIzAMtijI, nemi pAsamUrati vizAla re lAlA likhitaM..... 10 hAM re lAlA yAtrA kAraNa uddisI, pAuMdhAro guru gacharAja re lAlA, saMghamanoratha jima phalaI, tima malai manaicchita kAja re lAlA likhitaM ..... hAM re lAlA zrIjII mAMnIi vInatI, zrIsaMghamanoratha phalIyA re lAlA, bekara joDI kavi kahaI, guru bhAgyataNA bahu balIyA re lAlA likhitaM... 12 // dUhA // soraThI // 11 zrIsaMgha vInatI eha, mAno tumo guru gachadhaNI, kara joDIne neha, vaMdaI chaI sahu ko guNI. 1 282 anusandhAna- 65 yadyapi tihAMnAM kSetra, sAcavavA tumaneM hasyaI, tathApi punyapavitra, dIThAthI sahuko hasyaI. 2 // DhAla | dezI biMdalInI chaI // aparaM samAcAra eka, tumo prIchajyo guru suviveka ho zrIguru jayavaMtA, jayavaMtA guru jJAnI, kAMI dAMnI dhyAMnI mAMnI ho zrIguru jayavaMtA. 1 guru AdezathI AvyA, kAMI zrIsaMghaneM mani bhAvyA ho zrIguru jayavaMtA, gItAratha guNavaMtA, kAMI khaMtA daMtA matimaMtA ho zrIguru ..... 2 gItAratha guNa tehavA, zrIpUjya cho zrIguru jehavA ho zrIguru ...... gItAratha guNabhArI, jAuM zrIgurunI balihArI ho zrIguru ..... 3 upAdhyAya zrIsujayasaubhAgya, vaMdIje pUraNabhAgya ho zrIguru..... jayasAgara gaNi saMgaI, AvyA cheM mani raMgai ho zrIguru .... 4 laghuziSya raNachoDa sAthaI, guruneM praNAma jor3I be hAthai ho zrIguru ..... tathA hastisAgara munisAgara tehu tatrathI praNami guNaAgara ho zrIguru.... 5. pUjya AdezathI atra, AvyA zrIgurujI pavitra ho zrIguru...... dharmakAryanA lAhA, saMgheM kIdhA adhika uchAhA ho zrIguru..... 6 vivarInaI kahuM teha, guru jAMNavI arajI eha ho zrIguru....... - prathama AsADhanI pAkhI, saMghabhakti sA0 khImacaMda gRhe dAkhI ho zrIguru... 7 vadi AsADhI parva, sA0 nihAlacaMda gRhe sarva ho zrIguru ...... zrAvaNa zudi pAkhInA pAraNAM, malUkacaMda mANika gRhe jamaNAM ho zrIguru.... 8.. have parva pajUsaNa bhagati vivarI kahuM huM te yugati ho zrIguru ..... prathama aThAI Adi, nImA iMdrajI gRhe susvAda ho zrIguru..... 9 vIrajanama saMghasevA, vIracaMda dhAmI gRhe mIThAI mevA ho zrIguru ..... trIju telAdharaparva, khImacaMdagRhe bhagati sarva ho zrIguru..... 10 zrIparvanI saMghabhagati, sA0 nihAlacaMda - khusAlacaMda gRhe yugati ho zrIguru..... gurusAtima pAraNA divasa, goDIdAsa barhAnapurIgRhe saMgha sahu jImasyeM ho zrIguru.... 11 pUjA prabhAvanA sArI, ghaNA tapa japa kare nara nArI ho zrIguru ..... mAsa pAsa dazama aThAI, chaTha aThama kare bahu bhAI ho zrIguru .... 12
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 283 284 anusandhAna-65 ghaNAM upadhAMna vaheM nara nArI, zrIjinazAsananI balihArI ho zrIguru.... iti zrIparvaadhikAra, gurunAmaI nitu jayakAra ho zrIguru.... 13 haveM bhAdrapada zudi pAkhIpAraNAM, saubhAgyacaMda gRhe saMghanohataraNAM ho zrIguru.... vadi pAkhI eha mAsa, sA0 nihAlacaMda gRhe ullAsa ho zrIguru.... 14 Aso zudinI pAkhI, vijayasiMgha gRhe saMghasAkhI ho zrIguru.... haveM dIpotsava pAkhInA sAmI, punarapi karai vIracaMda dhAmI ho zrIguru.... 15 haveM kArtika zudi comAsI, saMghabhagati kareM nihAlacaMda vilAsI ho zrIguru.... ityAdika saMghasevA, ghaNAM pakavAna mIThAMi mevA ho zrIguru..... 16 iti dharmakArya varNavanA, haveM kahasyuM prastuta ekamanA zrIguru..... tatra zrIpUjyaparivAra, tehaneM vaMdanA kaho niradhAra ho zrIguru..... 17 dUhA : paMDitamAMhiM siromaNI, pUjyajI taNA pradhAna, ravisAgara paMDitapravara, kahavo saMgha praNAMma. 1 kSIrasAgara gaNivara sakhara, kuzalasAgara iti nAma, jItasAgara jIvasAgara, vimala vaNArasI tAMma. 2 vizeSasAgara tima valI, rUpasAgara pratyakSa, ityAdika parivArane, vaMdanA kaho samakSa. 3 DhAla // dakSiNa dohelo ho rAji, avara sohelo ho rAji, dakSiNa dohelo re hejA pANI lAgaNo - e dezI // suguru sudhAro ho rAji, araja avadhAro ho rAji, pUjyajI padhAro re dakSaNadezamAM. 1 zrIsaMgha vInaveM ho rAji, guruguNa saMthaveM ho rAji, kahIiM re niravahIiM arajI ama taNI. 2 dharmanI karaNI ho rAji, thAsyaI bimaNI ho rAji, pUjyajI pAuMdhAro manoratha savi phaleM. 3 karNapurAmAM ho rAji, pAsa tevIsamA ho rAji, sevaI re prabhu devaI manaichita saveM. 4 nitu nitu aMgIA ho rAji, navanavI banIyAM ho rAji, sohaI re mana mohaI bhavijana bhAvathI. 5 saMgha sahu AveM ho rAji, AnaMda pAve ho rAji, vadhAveM prabhujIne mugatAphaleM. 6 manu bhava lAdhA ho rAji, phala e sAdho ho rAji, vAdho re guNaThANe TAMNe ehaveM. 7 pArzva dayAla ho rAji, mUrati vizAla ho rAji, praNamuM re kara joDI goDIpAsaneM. 8 prabhujI mIThA ho rAji, Aja meM dIThA ho rAji, nIThAM re bhavabhavanAM pAtika AjathI. 9 athAtratya saMghakRta mahArASTradezyabhASAyAM pArzvaprabhugItam, tadyathA // rAga - sAriMga / / mAjhA jIu pAsUsI lAgalA, lAgalA lAgalA lAgalA, mAjhA jI..... dAsAMcI AsU pAsU pUrItA, tyAMce pAyAM mI lAgalA. 1 mAjhA jI..... svAmIcI AtA sunajari jhAlI, bhAgya amIcA jAgalA, mAjhA jI..... amacI goSTi bareM AtA jhAlI, dusamana dUri palAyalA. 2 mAjhA jI.... vAmApauryA jaya jaga mauryA, caMdana jyu jina sIyalA, mAjhA jI..... tumace pAyA pada praNamItA, sujayasaubhAgya niramala kalA. 3 mAjhA jI..... || rAga - dhanyAsI // saMbhAryA meM zrIguru guruguNa gAyavA re, Apada aTavI saMkaTa nikaTa na AvahI re, bhaya thAI cakacUra, maMgalamAlA lachi visAlA pAMmIiM re, dina dina caDhataI nUra. 1 saMbhAryA meM.... Rddhi siddhi samRddhi bahu pAmIiM re, manaichita sukhabhoga, kIratikamalA vimalA tehanI vistari re, Ayati magatino yoga, 2 saMbhAryA meM.... lekha lakhyo meM zrIguru tuma bhaNI re, vAMcajyo mananaI koDi, zrIsaMghavInatI dilamAM dhAravI re, kahII bihu karajoDi. 3 saMbhAryA meM.... valato uttara pAcho pAThavI re, saMghanaI karavo AnaMda, kiM bahunA valI ghaj ghaNuM syuM lakhuM re, gurumukha zivasukhakaMda. 4 saMbhAryA meM.... saMvata sattaraseM neU (1790) jAMNIiM re, posa vadi pAkhI pramANa, be kara joDI zrIsaMgha vInavaI re, gurumukha dIThaI kalyANa, 5 saMbhAryA meM....
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 285 286 anusandhAna-65 (28) suratanA zrIsaMghano rAjapura - zrIlakSmIsAgarasUrijIne uddezIne vijJaptipatra kAi adhika nyUnatA likhatAM meM likhyu re, zrIsaMghasAkhi jeha, kAMno mAtara adhiko jo thayo re, micchA dukkaDa teha. 6 saMbhAryA meM.... iMdra caMdra ravi prata jihAM lageM re, dUne tAre teja, sahaguru pratapo tihAM lagi gachadhaNI re, kahII AMNI heja. 7 saMbhAryA meM.... kAvyam : saGgho'yaM guNaratnarohaNagiriH saGghassa ..., saGgho'yaM prabalapratApataraNiH saGgho mahAmaGgalam / saGgho'bhIpsitadAnakalpaviTapI saGgho gurubhyo guruH, saGghaH sarvajinAdhirAjamahitaH saGghazciraM nandatAt // 1 // elA yatra dayA kSamA ca lavalI satyaM laviGga paraM, kAruNyaM kramukIphalAni viditathUrNa satattvodayaH / karpUraM munidAna maguNaM zIlaM supatroccayaH, gRhNIdhvaM guNakRjjanairnigaditaM tAmbUlametajjaya // prastuta patra rAjapuramA birAjamAna lakSmIsAgarasUrijIne uddezIne suratanA zrIsaGgha dvArA mokalAyo cha / patranI zaruAtanAM 53 padyo saMskRta bhASAmAM che. pachIno bAkIno thoDo bhAga gurjarabhASAmAM. zaruAtanA saMskRtanAM 28 padyomA anukrame AdIzvara, sambhava, sumati, zAnti, pArzva tathA vIra ema cha jinone namaskAra karavApUrvaka temanAM lAMchana aMgenI keTalIka kalpanAo AlekhAI ch| bAkInAM padyomA yathAkrama jinAlaya, upAzraya, sAdhu, zrAvaka-zrAvikA, saGgha, rAjyaprAsAda, nadI, nagaranA toraNa, nAgarika loka, nagarasamRddhi vigere varNano rajU karAyAM che / tyAra pachInA patrAMzamAM jANe gurjarapatrAlekhana zaru karavA maMgalAcaraNarUpe saMskRta 3 padyo apAyA ch| pachI pAMca jinezvarone vaMdana karI rAjapuranI varNanA, tyAra pachI sUriguNavarNanAnuM gadya Alekhela jovA maLe cha / sUridarzanotkaNThAnA anya vijJaptipatra jevAM ja padyo pachI maLato sUrijInA mAtA, pitA, jJAtI, gacchAdhipapadadAtA vigere aitihAsika mAhitIono ullekha vizeSa mahattvapUrNa che| zrIsaGghanI surata padhAravA aMgenI vinanti AlekhatA patramA ullekhita nAmo suratanA itihAsanI kaDIrUpa kahI zakAya / zrIsaGghamAM thayela cAturmAsika ArAdhanAnA varNananI, vyAkhyAna-pAraNA-prabhAvanAdinI jhINAmAM jhINI noMdha zrIsale patramA AlekhI che je sUrijI pratyeno saGghano AdarabhAva sUcave cha / 'rAjasAgarasUrijInI sAtimanA pAraNA' A paGkti te vakhatanA koI sUrijInA prabhAva aMgeno ullekha kahI zakAya / patrAnte pharI pUjyazrIne vadhAravA vinanti karI surata birAjamAna munivRndanA guNonI anumodanA pUrvaka pUjyazrInA sahavarti munivRndane vandanA jaNAve cha /
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 287 288 anusandhAna-65 svastizrI: zrayati sma yaM jinapatiM trailokyalokAdhipaM, kRSNaM kRSNatanudyutiM jalanidhau sa(za)yyekasaMsthAyinam / gopastri(strI)Su rati purANapuruSaM satyaM yazaH zreyase, bhUyAn nAbhinarezavaMzagaganapradyotanAbhaH prabhuH // 1 // satsaurabheyaH sutarAM siSeve, yamaGkadambhAt kamanIyamUrtim / kimIzvaraM raudramavekSa(kSya) dakSo, bhItyA prapede'bhayadaM zaraNyam // 2 // ayaM trilokIzarayaM(Na) girIza(:), sthAnu(Nu)svarUpo'yamatIyarUpa(:) ? tyaktvA vimRzyeti vRSa(:) kimIzaM, niSevate'yaM kila lakSmalakSmAt // 3 // nirantaraM yaccaraNAravinda:(nda)-sevAvidhAnAt pazurapyanaDvAn / jAtaH svajAtiSvakhileSu mukhyo, dhurINatAM prApa ca vizvavizve // 4 // nirAparA ........................ ptaM, narasya yAnatvamitIva vaktum / turaGgamo yaccaraNAravindaM lakSmacchalA ......... ti sma bhaktyA / / 5 / / vadanti me duSTajinaH svasAmyaM, kathaM prabuddhayA(ddhA ?) iti[tIva] vaktum / zizrAya yatpAdayugAmbujanmaH(nma), lakSmacchalAd bhaktivazena tAyaH // 6 // samagrakalyANamukhe prabhAte, kathaM na mAM varNavayanti(?) vijJAH ? / itIva vaktuM turagaM siSeve, yadaMhilakSmacchalataH pramodAt // 7|| yugatraye saukhyavidhApanatvAt, zrIzantayaH satatI(?) zAntinAtham / sAnvarthanAmA namima(:) svabuddhyA, jAnAmyahaM nirmitadevasevam // 8 // siMhAdayo ghnanti(?) kathaM madIya-jAtyA(?) svayA(jA)tIyamagAnitIva / vaktuM yadiyAMhiyuga(ga) prapede, mRgaH padAGkacchalata: purANaH // 9 // kuraGgasaJjAM prathamaprasiddhAM, svakAmapAkartumiva prapede / zrIvizvasenAvaninAthaya(ja)sya, yasya prabho(:) pAdayugaM mRgo'yam // 10 // aupamyato ve nayane madIye, kathaM hI(ha)te (?) bhIrunitambinIbhiH / itIva vaktuM kimu yatpadAbja, vAtAyuraGkasya miSAt siSeve // 11 / / yasyAhI(hi)sevAtizayA(:) kuraGgAbhidhAM pratItAM prathamAM vihAya / sAraGgatAprApta ------, vAtAyuricchannijajAtI(ti)kIti[m] // 12 // devAdhidevaM --- nikAma, zrIpArzvanAthaM phalavarddhinAtham / gAyanti ramyo guruNA ---, ----bhavyata(na) za(:) sadaiva // 13 // pura(re) purA zrIphalavarddhinAmni, zrIpArzvanAthaM] pragaTIcakAra / yathA hi zaddhezvarapArzvanAtha(thaM)?, [zaGgre]zvaraH pArzvajinAtha(dhi) rAja:(jam) // 14 // deze'khile'smin marumaNDale'smin, jAgarti ja(ya)syo'nupamaH pratApaH / kAle kalau jaGgamakAmakumbhaH, bhavyo(vye)cchitArthapravidhAnadakSaH // 15 // yadRSTipi(pI) pUSarasAtisaGgA-nAgo'pi nAgAdhipatI(ti)tvamApaH(pa) / spaze(zeM)'pi lapsa(?)rasAnubhAvAt(), lohottamatvaM pi yathA''zu loha(:) // 16 / / dvijihvatA(hvA) vacanIyatA me, sahasrajihvasya kathaM kathAyAm / iti(tI)va vijJaptI(pti)kRte kRtajJo-'yameSa zeSo'GkamiSAt siSeve // 17|| karpUra-kAlAgu(ga)ru-yakSakardama-zrIkhaNDa-kAzmi(zmI)rajagandhadhUlIbhI(bhiH) / sadAdvitAgasya tu yasya sevayA, bhogIndratAM prApa phaNi(NI) yathAsthitAm // 18 // gAmbhIrya-dhairyAdiguNena dhIza!, vinijitaiH saptamahAsamudraiH / / sphuratprabhAH kiM maNayaH phaNAnAM, miSeNa sevA vidhineva DhaukitA // 19|| jinena je(ye)na prabhuNA svamUni, dhRtA phaNA bhaktajanasya dAtum / sphuTa [sphaTAnAM] kapaTena lokaH(ka), sAmrAjyalakSmI: kimu saptasaGkhyA // 20 // yatru ----- vacaH sudhAbhiH, bhRtasya mAdhuryaguNaM grahItum / pAtAlakuNDAni ki---ni, nava sphuratskAraphaTAmiSeNa // 21 // saMvi(vI)kSya yasya stri(tri)jagatprasiddhaM, jinasya dakSo'GkamiSeNa nAgaH / zuzrUyate--prayoga(ja)yugmaM, nAgAdhipatya(tyaM) kimavAptumeva // 22 / / smaransadA pUrvabhavopakAraM, nAgAbhidho lakSmamiSeNa yasya / niSevate pAdayugaM kRtajJo, chatrAyamANa(:) svaphaNAvalIbhiH // 23 / / chAyApadArthaH kila bhAvarUpaH, prarUpito jainamate hi yuktaH / yacchAya(yA)cchAditamAnuSANAM, na duSya (duHkha)daurgatyarujaH spRzanti // 24 // kaivalyalakSmIkarapIDanAya, yavAGkaraH(ra) zreNiriyaM vidhAtrA / phaNAmI(mi)SeNeva samullasanti(ntI), saMsthApitA mUni ja(ji)nasya zasyA // 25 / / zrIazvasenanaranAyakavaMzacUDA-ratnopamaM sakalakAmitapArijAtam / zrI----mabhivandyasurendravandhaM, gAmbhIryadhairyavaravIryaguNena--- // 26 / / zrImanmahAvIra iti pratItaM, nAmA'pi sAnvarthamavaimiya- / padmA(dA)mbuje lAJchanasaMsthito yat, yavA(paJcAnano)nano no bhavatIha bhItyai // 27 //
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 289 290 anusandhAna-65 --kSarANAM zravaNaM vinA vane, mayA hatA prANigaNA a(hy)neke|| zi[ zrAya] tatpAtakavAraNAya, siMho yadi(da) hI kila lAJchanacchalAt // 28 // padyAkaraM yannagaraM nirikSaH (rIkSya), prAsAdapatipravirAjamAnam / padmAkare(ra) prodgatapuNDarIka:(ka)-paGktiA :) kimeSetI(ti) vadanti vijJAH // 32 // vicakSaNAnAM yatra jinezvarANAM, gRhANi dRSTe(STve)ti vitarkayanti / nRNAM pratIrAptikRte bhavAbdhau, kri(krI)tAni nUnaM vahanAni dhAtryA // 33 // yatyAlaye yatra pure nirikSa(rIkSya), stambhAn svacitte kavayo vicAram / kurvanti kiM nirvRtimA....., nizreNi..... vihitA vidhAtrA // 34 // // iti ti(tI)rthaDurastU(stutiH // susAdhavo yatra tapaskriyA[bhi]-dha[]nA(nA)nagAraM smRtimAnayanti / labdhAca buddhavaravajrasUri, --hAnagAraM gurubhaktiyuktA(:) // 35 // zrutA catuHSaSTimitA jinoktA-vindrA pure yatra sahasrasaH(za:) kim ? / zraddhAlulokAn pravilokya dakSA, vilokA tarka)yantIti hadi svabuddhAH(ddhA) // 36 // rAjimati(tI)-candanabAlikA vA, brAhmI-kalAvatyati(pi) jAnakI kim? | sAdhvIvaccA(cA)ritrapavitragAtraM, sami(mI)kSya yatrA ---pravi(vI)NAH // 37|| dAnAdipuNyArthakRte surAGganA(:), divaM viratyA rahitaM vihAya ca / kimastikAyAM(NAM) miSataH samAgatA(:), yasminpure dharmanibaddhacittA(:) // 38 / / yatrAGganAnAM miSataH suparva-gRhAt sumeyuH surayoSitaH kim? / / trikAlavinmandiradhoraNi(NI)nAM, namaskriyArtha sumanuSyaloke // 39 // ekAtapatraM kila yatra rAjyaM, vidhi(dhI)yamAne pragaTapratApe / zrIjainadharme prazamapradhAna(ne), [na moha] cauro labhate pravezam // 40 // zreyAMsasAmyaM dadate'tidAnAt, [sacchIla]sAmyaM ca sudarzanena / dRDhavratatvena ca kAmadeva-sAmyaM janA yatra pure [vahanti] // 41 // zUnyatvasajjJo gaganasya doSo, nirAkRto yannagare pratIte / / tI (2) bhUmIzadhanezvarANAM, nabhaH spRzadbhI(dbhi)va(va)ramandiraudhaiH // 42 // payodhiputri(trI) ca virajijAtA, janmaprabhUtAM riputAM vihAya / parasparaM yatra pure sadaiva, vidveSabhAve vazatastu citram // 43 // pratolikA durgavare niri(rI)kSa(kSya), karoti medhAvigaNo vicAra(ram) / dvArANi yatrA''gamanasya lakSmyA, digbhyazcaturthyaH kimu pattanedre(ndre) // 44 // samudrakAnAvyapadezata: kiM, ji(ja)naughapAvitra(trya)kRte samAgAt / / gaGgeva yasminnagare satoyA, vizuddhatattvatritayI loke // 45 // buddhyA gurUn zrI -----, nirAmayAn vi(vI)kSya janAn nI(ni)rAzAH / sIdanti vidyAgamatattvadakSA, yasminpure vaidyagaNA nitAntam // 46 // bhU--- yoSitguNabhUSaNeSu, gRhe gRhe yatra suvarNarAziH / / vitarkayantIti vilokya dakSAH, purI surAne(:) kimupatti... ? // 47 // jinArcanA-sadgurusevanAdi, yatrA'stikiyaM kila ka----- | dazA tadIya spRhae(2)va manye(?), svargasthitAH svargagaNA vinidrAH // 48 // karagrahaH zuddhavivAhalagne, galagraha(:) kUpataTasthakumbhe / haThagrahaH svIkRtadharmakRtye, nA'nyatra yatrodayipuNyaloke // 49 // danAni dharma kila niSkalaGgha, samAcara(n) yatra ya(ja)no nitAntam / nityaM caturthArakavaNikAM ki, prakAzayatyanpatharAgatAnAm (?) // 50 // -tA sahasrAMsukare vivAhe, karagraho lakSmavibhAvariseM (?) / zyAmadyutiH (ti)dhvA(dhvAntacaye jaDatvaM, vRkSe pure yatra ca nA'sti loke // 51 // tasmin gurUNAM caraNAmbujanmaH(nma)-yugmenapUti(tI)kRtabhUmi(mi)deze / zrIgurjarAhvasphuTanAnmiramye, ramAnviti duSTajana:(na)praveze // 52 // spu(phuran manohAravihArasAran(rAt), viziSTavaMziyajanairudArAn(t) / gurjaradezaikazirovataMsA(sAt), zrImedinIrAjapurAvataM[sAt] // 53 // svastizrIbhU(bhuvanaM manojJavacanaM trailokyalokAvanaM, vidyAvallIvanaM praSTabhU(bhuvanaM saubhAgyabhUbhAvanam / klipte lolavanaM zivAdhvajavanaM zreyovanIjIvanaM, pApAbdheH pavanaM bhRzA nidhuvanaM pAvaM stuve pAvanam // svastizrI(kSe?)makaraM saroruhakara gAmbhIryaratnAkara, zA(zyA)mAzA(zyA) makaraM jagaddinakara kIyAgNi(ji) toSAkaram / dhvastArAtikaraM cidAstu(sta)makaraM zrIpadyapadmAkara, sU(bu?)ddhAGgiprakaTaM samAbdhimakaraM pArzva(zvaM) bhaje zaGkaram //
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 291 292 anusandhAna-65 zrImatpArzvajinasya mUnI(ni) phaNajyotirgaNo rAjate, mandAradrumapallava: surasitaH zRGge stivaGge stitiH / sandhyArAga-varithi(?)-kuGkamavibhA-sindhUrapUropamA, tetArkasiNarazmirAzivizadaskAraikavidyutprabhaH // 3 // zrImataM zrImataM zrIAdijinaM praNamya, zrIzAMtijinaM praNamya, zrInemijinaM praNamya, zrIpArzvajinaM praNamya, zrImahAvIrajinaM praNamya / zrIsakaladezanagara siromaNi, nara-samudra-vApi-kupa-taDAgAdi-vADi-vanakhaMDa-ArAmasuzobhite, upAzrayasAdharmikajinasthAnake, nityocchavasaMyuta nyAyapraviNanarapatinagarauttama zrIpUjyacaraNakamalaparAganyAsareNupavitrite zrImat rAjapure subhasthAne pUjyArAdhyeyatamotama paramapUjyArcanIAni, para[ma] pUjya, cAritra[pAtra] cUDAmaNi, kumatAMdhakAranabhomaNi, vidvajjanamukuTAmaNi, sarasvatikaMThAbharaNa, sakalakalAsaMpUrNa000 yatidharmanA vAharU, zuddha paMthanA dekhADaNahAra, kumatinA utthApaka, nyAyamArganA pravartAvaNahAra, bhavika jIvanaI ratnatrayanA dAyaka, zrIguruAjJAArAdhaka, mithyAmatanikaMdaka, sakalakriyAkoThAra, chalAkha chatrIsasahasra sUtranA pAragAmI, sva-samaya parasamayanAM jAMNa, aneka sAstra pramANa nyAya kAvya naiSadha padamAMna(?) kumArasaMbhava-pramukhanA jANa, tarka ziroruha dvAdaza ciMtAmaNi pramukha, sArasvatAdi vyAkaraNanA jAMNa, sAhitya nATika chaMdAlaMkAra purANa aneka sva-samaya para-samayazAstrane virSi nipuNa cho / SaT darzananA jJAyaka, zrImajjinasAsanodyotakAraka, utsargApavAda nizcaya vyavahAra kAraNanA jAMNa, aneka deza purani viSaI vihAranA karaNahAra cho / dhannAnaM je rAjA rANA yuvarAjA izvara mAMDavI koDaMbIka zrezri(SThi) senApati ibhya vyavahAriyA jyeha zrIpUjyajInA caraNakamala vAMdyA anaI vAMdasye te dhiny| te zrAvaka dhanya te zrAvikA dhanya [je] zrIpUjyajInI nIta amRtamaya dezanA zAMbhale, posaha paDIkkamaNA kareM, vrata paccakkhAMNa kare, dezavirati uccare, paryapAsti kareM / zrIpUjyajI samasta jivanA hItakAraka, bhavijini(jana) manaAlhAdakAraka, karuNAsAgara, mahimAmerusamAMna, dharmabhAradhuraMdhara samudrani pareM gaMbhIra, kSamAbhaMDAra, tapatejadivAkara, caMdramAnI pare saumyavadanAkAra merUnI pare acala, vAyunI pare apramatta, vRSabhanI pare dhorI, kuMjaranI pare sauMDIra, sIMhanI pare durdhara, jima karmane le karI rahIta, tapa-teja-pUjya tapasI, jIya kohe jIya mANe, vidvajjanasabhAzRMgAra, paramAnaMdadAyaka, paramabAMdhava, paramavaDabhISTa, paramasahodara, paramasnehi, para-upagArI, jaMgamatIrtha, paMDitaji(ja)nalalATa-cUDAmaNI, gaNagacchAdhipatI, gacchanAyaka, AsevanAzikhyA grahaNAzikhyA deNahAra, jJAnavijJAnaAgara, caturacAturyavijJAnavidura, vAcAsatyapaNi yUdhiSThira, mAhAtyAgI, sAhasIka, aneka tapa chaThe aThamAdi karaNahAra che| paMca mahAvrata nirvAha dhorI, mahAdidi(dedI)pyamAMna, tejapuMja, tapasI, dharmabhAra dhuraMdhara, vAcA avicala, kiM bahUnA / dUhA : gayaNaMgaNa kAgala karUM // amha haiDUM dADhima kUlI // haiDA te kima vIsare, jehasu ghaNo vicAra, ghaDi ghaDi nita sAMbhare, jima koila sahakAra. 4 yathA smaranti gauH vatsaM0 // nityaM brahma yathA smaranti munayo0 // visAryA na vi vIsare0 // kekA smarati meho0 // giruA saheje guNa kareM, kaMtha tu kAraNa jAMNa, zrIlakSmIsAgarasUrI vaMdatA, dinadina vAdhe vAMna. 9 kalIkAlagautamAvatAra, SaTtriMzat gurUguNavirAjamAna, tapagacchamAMhiM dinakarasamAna, jima devamAMhi iMdra, tArAmAMhi caMdra, girimAMhi meru, vAjinamA bherI, sUtramAhiM zrIkalpasUtra, maMtrAhi zrInavakAra, sukhamAMhi saMtoSa, parvamAMhi zrIpajjUsaNAparva, hastImAMhiM airAvaNa, ratnamAMhi ciMtAmaNi tima gacchamAhiM zrItapAgaccha teha mAMhi sUrIguNe karI zobhita che. paThAvitA aneka chAtra, anAthanA nAtha, dhanna te gAmAgara nagara kheDa kubbaDa maMDaba paTTaNa doNamuha ArAma sannivesa saMbAha ji zrIpUjyajI sArIkhA ratna havA / dhanna te osavAla jJAtIya sA0 hemarAja kuladIpaka, dhanna te mAtA rAjAbAi kukheM zrIpUjyajI sarIkhA ratna havA / dhanna zrIvRddhisAgarasUrI jeNe gacchanAyaka padavI ApI / sakala zAstrapAragAmI dhanya te rAjapura nagara jihAM pUjyajI caumAsuM rahyA / dhanna te zrAvaka dhanna te zrAvikA je pujyajInI amRtazravaNI vANI sAMbhaleM / tathA zrIpUjyajInA guNa aNaMta me mukhe eka jIbhe kima varNavAya / jo sarasvatI prasanna thAya to paNi vA
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 293 294 anusandhAna-65 na jAe / nyAyazaMgrahajANa, rAgadveSanivAraka, satrumitrasamacittadhAraka, paraupagArI ziromaNi, bhavya jIvaneM samyaktvanA dAtAra, paramapUjya, paramabAMdhava zrItapAgacchAdhIrAja sakalabhaTTArakasabhAbhAmanibhAlasthalatilakAyamAna bhaTTAraka zrI 108 zrIzrIlakSmIsAgarasUrIzvarasaparIvArAn caraNAn caraNakamalAn sadA Adesa AjJAkArI caraNasevaka pAyarajareNu[sa]mAMna, AjJAkArI zrIsurati baMdirathi(thI) likhitaM vo0 dharmadAsa nemIdAsa, sA0 lakhamIcaMda amIcaMda, sA0 vardhamAna abherAja, sA0 nAhanA mANikajI, pa0 mAnasiMgha kezava, pa0 jhavera lAlajI, sA0 gaNeza vIrajI, so0 lakhamIcaMda ravajI, sA0 kapUracaMda hIrajI, pa0 vijayakaraNa talasI, sA0 tilakasI pratApasI lakhamayI jodhA, sA0 jayasiMgha mAnasiMgha, sA0 jIvaNa maMgala, sA0 kuMara kAMhanajI sA0 jhavera panajI, sA0 somakaraNa vijayakaraNa, pa0 kesava velajI, sA0 gholA hemacaMda, sA0 hemacaMda rAyasiMgha, sA0 hemacaMda mohana, sA0 sabhAcaMda kacarA, sA0 lakhamIcaMda devarAja, sA0 galAla rUpA, sA0 hIrA kezavajI, sA0 caMdrabhANa vijayakaraNa, sA0 mohana mAlajI, sA0 bhANajI lavajI, sA0 tArAcaMda premacaMda, sA0 mAnasiMgha bhImajI, sA0 trikama gAmA, sA0 amaracaMda rUpA, sA0 sUrA suMdara, sA0 velajI rUpajI, sA0 nAhanA rUpajI, sA0 nAhanA sAMti, sA0 nAhanA jayakaraNa, sA0 vIra ratanA, sA0 rUpA iMdra, sA0 mANikacaMda lavajI, sA0 sobhAgI mohana, sA0 maMgala pAsavIra, sA0 somacaMda dIpacaMda, sA0 hemacaMda mAMkA, sA0 hemA siMghajI, sA0 gopAlajI vIrajI, sA0 vIra caMdamala, sA0 dharmasI tejasI, sA0 kalyANacaMda velajI, sA0 mANakacaMda dIpacaMda sUrA, sA0 dharmadAsa masota, sA0 lakhamasI sUMdara, sA0 jIvaNa rUpajI, sA0 bhavAni rAmajI, sA0 nathU pAsavIra, sA0 amIcaMda siMghajI, sA0 mANikacaMda gaNesa, sA0 kesavajI rahiyA, sA0 nAhanA sAmalA, sA0 hemA gAMgajI, sA0 kIkA ghAnA, sA0 suMda visarAMma, sA0 veNidAsa lavajI, sA0 galAla kaDUyA, sA0 makana mANikajI, sA0 vimalaratana, sA0 jIvana dharmadAsa, sA0 jIvaNa jasu, sA0 mulajI mAMgajI, sA0 vIThala rahiyA, sA0 maMgala kalyANa, sA0 prasotama kIkA, sA0 dharmadAsa ravajI, sA0 bhImajI rAyacaMda, sA0 kesava sUrajI, sA0 abhayacaMda hIracaMda, sA0 gAMgajI nAhanA, sA0 kalyANajI kaDUA, sA0 hemacaMda somakaraNa, sA0 gAMgajI sivagaNa, sA0 megharAja jayarAja, sA0 galAla saMtoSI, sA0 trIkama sevarAja, sA0 kaDUyA lakhamIdAza, sA0 mahidAsa nAgajI, sA0 gokala meghajI, sA0 tArAcaMda premajI, sA0 gaNajI nAthA, sA0 bhIkhA ratanajI, sA0 mAdhava maMgala, bhAvasAra lAlA, bhA0 viThala, pa0 narasiMghajIpramukha saMgha samastanI trikAla vaMdanA avadhArajyojI / zrIpUjyajInA nAmasmaraNathI sukhazAtA che / zrIpUjyajInA zarIra nirAbAdhapaNAnA dharmadhyAMna samAcAra likhi siMghanai harSa karavAjI / tathA zrIpUjyajInA puNyaprabhAvathI pajjUsaNaparva mahA ADaMbarapUrvaka nivighnapaNe thayo che| zrItapa chaTha aThama daza duvAlasa aThAra pramukha bahU tapa thayo che| tathA sajjhAI AcArAMga sUtra vaMcAe cha / vakhANe uttarAdhyayanasUtra vaMcAI chaI / tathA asADha co[mA] sAnAM pAraNA sA0 kapUracaMda hIrAcaMde karAvyA che / tathA AsADha vadi 14 nA posAtInAM pAraNA sonI lakhamIcaMda ravajII karAvyA chaI / tathA zrAvaNa suda 14nA posAtInAM pAraNAM sA0 jesaMgha mAnasiMghe karAvyAM che| tathA aThAIdharanAM pAraNAM sA0 talakasI pratApasII karAvyA chaI / tathA kalpadharanAM pAraNAM sA0 gaNeza vIrajIyeM karAvyAM chaI / tathA zrImahAvIranuM pAla' paTaNI sA0 sabhAcaMda kacarA sADaMbara paNe lIdhuM chaI / lahuDA kalpadharanAM pAraNAM devarAja dharmadAza gRhe karAvyA ch| saMvatsarInAM pAraNAM parIkha mAnasiMgha kezava gRhe karAvyAM chaI / tathA aThamIyA tapanAM pAraNAM sA0 manora mohana, saM0 dAneM gRhe karAvyA chii| zrIrAjasAgarasUrIzvaranI sAtimanAM pAraNAM sA0 rUpA sA0 gokaleM karAvyA cha / tathA AsADha comAsAthI mAMDI bhAdravA zudi 3 sudhi nitye prabhAvanA thaI ch| tathA saMvatsarI dine prabhAvanA 8 thai chii| sAtima dine prabhAvanA 2 thai ch| tathA bIjAi dharmadhyAMna pravarte chaI / tathA atranA siMghaneM zrIpUjyajInA mukha darzana karyAnI, zrIpUjyajInA caraNa bheTavAnI ghaNI ja utkaMThA chejI / paNi koika atulI bhAgyano udaya thAseM ti vAre zrIpUjyajInA caraNakamala bheTyAnI icchA pUrI thAseM / tathA zrIpUjyajIi atranA saMgha upara kRpA karI eka vAra vaMdAvavA padhArajI / jima saMghanA mananA manoratha sakala thaai| atra paM0 zrIlalitavijayajI, paM0 kastUravijayajI gaNi, muni dharmavijayajI, muni DUMgaravijayajI pramukha ThANuM 4 atra zrIpUjyanI AjJAM e padhAryA saMghane ghaNI ja sAtA upanI / panyAsajI ghaNuM ja paMDita che; ghaNuMja verAgI chaI, ghaNuMja saMvegI che, zrIpUjyajInA ziSya joIi tehavA che| nitye zrIpUjyajInuM nAma(mo)ccaraNa kare che| tathA mahopAdhyAya zrI5 zrIpramodasAgara gaNi, paM0 ravisAgara gaNi, gaNi kIrtisAgara, gaNi kSIrasAgara,
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 295 296 anusandhAna-65 gaNi kuzalasAgara, muni jitasAgarajI, muni jayasAgara, guNaRddhi pramukha saparI(ri)vAraneM atranA siMghanI vaMdanA avdhaarviijii| atrathI punyAsajInI vaMdanA avadhArayojI / atraneM comAse valI ehavA ja gItArthane Adesa aapyojii| tatranA devajAtrA avasarai [tra]nA saMgane sNbhaaryo| atranA deva juhAravA padhArakuMjI / tatra saMghane juhAra kahiyo / saMvat 1779 kArtika sudi 10 gurau / (29) dhanapurathI paM. rAmavijayajIno pesakapura vijayarAjendasUrijIne patra prastuta patra pesakapuranagaramAM virAjamAna vijayarAjendrasarijIne uddezIne kuberadhanahetapura (bIkAnera?)thI paM. rAmavijayajIe lakhyo che / patranI zaruAta 'svastizrIbhavanaM' zloka dvArA karAI cha / tyAra pachI gadya-padyabaddha racanA dvArA preSakapura mahAnagaranuM varNana kavie kayu cha / joke kAvyanI dRSTie kRtimAM rasALatA ochI che chatAM varNanamAM maLatI vastra-paheravezanI bhinna-bhinna jAtinI noMdho, prabhunA dedIpyamAna dedAranI vigato, strInA zaNagAra aMgenI sAmagrI va. anya patro karatA ahIM vizeSa AlekhAI cha / gadyapatranI zaruAta sUrijInA 36 guNanI varNanA dvArA karAI cha / tyAra pachI anya sAmAnyaguNavarNanA karyA bAda sUrijInI sAthe virAjamAna paM. mANikavijayajIne vaMdanA, bhAvacAritrIyA khUbacaMda tathA kRSNacaMdane sukhazAtA temaja tyAMnA tathA zivapuranA zrIsaGghanA zrAvakone nAmollekhapUrvaka dharmalAbha jaNAvavA kavi jaNAve che / tyArabAdanI padyavinatImA sUriguNanI UMdhA krame (36, 27, 25, 24, 9...) stuti karAI cha / sUrijInA guru harSaratnasUrijI (tapAgacchIya)nA nAmanA sAmAnya ullekha sivAya patramA anya koI ullekha prApta thato nathI / patrAnte sUrijInA padhAratAM thatA uhAsa varNana karI potAne tyAMnI (dhanapuranI) zrAvikAnI vandanA nivedita karAI che. patralakhANa azuddha che. yathAzakya zuddhIkaraNano prayAsa karyo che. zabdArtha 1. vastAk = vasatI 6. lerIyAM = strIonuM gaLArnu eka 2. masaru = eka prakAraceM kApaDa ghareNuM 3. hemaru = eka prakAranu kApaDa (?) 7. pAga = pAghaDI 4. cola = cokI 8. bAlada = baLada 5. caTakAlIk = caLakatI 9. joDeka = joDavU 10. karaDIka = ?
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 297 298 anusandhAna-65 11. baraDIk = moTI ? 15. zelIyA = kasabI vaNATarnu vastra 12. tanakIka = ? = zelu [tenA cheDe rahelI ghugharI] 13. kuraba = ? 16. kAjara = kAjaLa 14. vIMchUA = strIonuM pagarnu ghareNuM 17. dAMta = hAMthIdAtanA AbhUSaNamA 18. aju = ? // 6 // zrIparamAtmAya namaH // svastizrIbhavanaM manojabhavanaM trailokyalokAvanaM, vidyAvallivanaM prahaSTabhuvanaM saubhAgyabhUbhAvanam / klRpte(?)!lavanaM zivAdhvajavanaM zreyovanijIvanaM, pApAbdheH pavanaM bhRzA nidhuvanaM pArzva stuve pAvanam // 1 // svastizrIjinaM praNamya sakaladezazrIzIromaNI, vApI-kupa-taDAga-gaDha-maDhamiMdara-pola-prakAra-vAga-vADI-vanakhaMDa-ArAmasuzobhita, prauDhA zrIjinaprAsAdasakharadhvajAkalasamanohara bAvanajinAlA jinaprAsAda [suzobhite] // zrIjinAyadharmeka(?) // svastizrIpesUkapura mAhA subha suthAne zrIjinadharmAyatana] susobhita[te] upAzraya-sAdharmI(mi)ka-zrIpoSagha[dha]sAlA susobhita[te], prauDhA AvAsa para maMDita tatra giraparvata virAjyamAn ibhya zreSThI sArthavAha vastI jihAM duhA : sarasata mAta supasAyake se), praNamI sadaguru pAya, guNa gAve(b) giruA taNAM, lakhuM lekha citta lAya. 1 // cAla - gajala || puravarNanam // sarasata mAtakI kIjIe sevAk, lIjIe nAma nisa-dina gurudevAka, pesakapura hi poDhAka, dunIyAMna mAMhi jyAkA jasa doDhAkU. 2 gaira-TaMka sikhara [he] gi(ge)harAk, je(ji)hAM vAlesarI deharAk, varNa aDhAra jihAM vastAk, rAha calata apane kula-rastAk. 3 poravADavaMsa [tihAM] dIpek, jasa jagaIM bhAmasA jIpek, vepAra karata vepArIka, apane vastu anusArIk. 4 / masaru' mukhamala mastAk, hemarU' atalasakA takhatAka, cunaDI cola' caTakAlIk', lerIyAM pAga' laTakAlIk. 5 'bAlada poTha hI o(jo)Dek, bhala bhala lyAvate bhADek, khajUra khArika koparAk, ma(mi) zrI sAkara ToparAk. 6 Achai ghratakI kuMDIk, Avata mukha sibIDIka, AchI amalakI "karaDIka, bahota lyAvata(te) "baraDIk. 7 duhA: pesakapurake cokameM, duMdAlA ghaNa sAha, vi(ve)pArI vivahArI vaDama, vaDabarUda vaDavAha. 8 pesakapurake cokamA, sono ghaDe sonAra, ghaDIyA ghATa nokhA ghaDe, hada kaMcanamaya hAra. 9 chogAlA nara chayala, bhogI vaDA nara bhala, pesakapurake cokamAM, ghumata kIyAM amala. 10 pesakapurake cokamAM, malata loka hI masta, jinavara kuMthu juhAravA, hali(lI) mali(lI) Avata mukha hasta. 11 cAla dIpe jainakA deharAka, svarga laga jyAkA chehurAka(zikharAk), upama prabhU(bhu) mukhakI [nI]k, kahata nAvata(te) tanakIka. 12 prabhU(bhu) suratakI balihArIk, uAraNA leta haiM nara nArIk, bhAmaMDala prabhU(bhu)ko bhalakek, su(sU)raja jyuM teja[se] calakek. 13 zirachana mU(mu)gaTa [hI] sohek, bAjUbaMdha berakhA mohek, kuMDalakI chaba nyArIka, jyAke ghUgharIyAM ghamakArIk. 14 jhagamaga jota hI jhalakeka, dIpaka akhaMDa hI balatek, aMgIyAM khu(kha)ba [hI] aracek, sarasa puSpa(pha) hI sa(ca)racek. 15 Agi apAsarA tapagachakAku, jyAM sUra(ri)padakamalakalasakAkA bheTyAka), tihAM rahi(hAta dharmake dhyAMnIka, giruA guni(Ni)ji(ja)na gyAMnIka. 16
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 kuMDalIyo : pU (puNyavaMta sAhave pesU (su) e, ruDe citta vaDa rIta, dAtA vaDa dAMni (ne) sarI, parama dharama paratIta. 1 parama dharama paratIta, kRta sukRta Apa kara dekhe, samAika posaha suddha, gurudeva bhrama gaveSe, karIyAvara vaDa kuraba uraba jagaDu bhAMma esA, vadhasyu suMNe vAkhAMNa tapa bhAva dAni tisA, poravADa vaMsa dIpe prathI jena rIta adyApI (pi) jUe, rUhAi dhura rAje sadA pU (pu) nyavaMta sAha pesue. 17 pesukapurake cokamAM milata loka hI thoka, cAMdraNI cokA suMdarI, gAtAM nirakhe gokha. 18 coka pesukapurakAk, isi jAne iMdrapurakA cAla : gajala : duhA : cAla : 299 Agi vastI [he] etIk, kahuM [jIhe] ketI ketIk. 19 Agi verAvAvakA rastAk, ma (mI) lata suMdarI jihAM mastAk, maTalI sira para mAMDIk, ajaba uDhaNI sADIk. 20 jhaM(jhAM)jhara pagamAM jhamakek, Thamaka Thamaka vIMchUA Thamakek ghugharI zailIyA ghamakek, suMdarI dAmanIsI camakek. 21 calakata daMtakI cUDIk, rAkhaDI baMdhana rUDIk, kIjarakI rekha [he] kArI, sonekI rekha daMtamAM bhArIk. 22 koTa paTa ghuMghaTa kIyAk, laTakata natha naka uTha lIyAk, hastI dyumata yu hularAk, satI sAta sAtakA jhularAk. 23 uDhaNI kasuMbala sArIk, pATalI uparAM pArIk, esI suMdara matavArIk, mastAMna vAvakI panihArIk. 24 aju jImaNe kAMnika, khu(kha)ba uMDe [he] khAMne (nI) k, silA jesi darIyAk, bhurajA cihna dizi bharIyAk. 25 pesakapurakA (ke) tAlakI, sobhA kahI na jAya, tesI mAMnasara tAlakI, sobhA lahI chinamAya 26 Agi vizrAMma ThAMma vArIk, jAi jUI [phUla] kI jhArIk, maruA mAlatI mahakek, kokila aMba hI ka(ku)hakek. 27 300 anusandhAna-65 dADima gula aMbIrIk, jAMbU phaNasa jaMbIrIk, karaNI araNI ketakIk, caMbelI caMpA sevaMtIk. 28 du (dU) hA pesakapurakI upamA, sobhA kahI na jAya, esi iMdralokakI upamA, sobhA lahI china mAya. 29 pesuA pAvana kheta he, tIrathameM jaima gaMga, ADhA varAja iMdrajyaM, dina dina caDhate raMga. 30 svasti zrI kuMthujinaM prnnmy| zrImati tatra zrIpesukapura mAhA subha suthAne pUjya [jyA] rAdhe (dhya) tamottama, paramapUjya aracanIAMn, paramaguru, pU (pu) nyapavitra, cAritrapAtra cUDAmaNI (Ni), sakalabhaTTArakapuraMdara, kumatAdhi(tAMdha) kAranabhomaNI (Ni), viduraji (ja)namugaTAmi (ma)NI (Ni), sarasvatIkaMThAbharaNa, sakalakalAsaMpUrNa caudavidyAguNajAMNa ityAdiguNagaNAlaMkRta, virAjyamAMna000 ityAdika guNeM karI zrIjI pUjyajI sobhita, sarasvatIkaMThAbharaNa, sUrI (ri) zrI sI (zi) romaNI (Ni) dhana te gAma, dhana te nagara jihAM pUjyajI vihAra kareM, vicare, mAsakalpa kareM, comAsu kareM, dhanya jehAM zrAvaka zrAvikA zrIpUjyajIne vAMde, posaha paDikamaNu kare, vrata khaNa deza (vi) ratI sarvavartI ucre| zrIpUjyajInI vAMNI saaNbhle| zrItapagachanA nAyaka dhanya te zrAvaka zrAvikA je amogha amRtamaya vAMNI sAMbhale / zrIdevAdhidevanI satarabhedI pUjA kare, aSThaprakArI pUjA kre| zrIpUjyajI guNe karI ve (vi) rAjyamAMna, sAdhumaMDalI suzobhita, rAgadveSane (ni)vArakA yataH pRthavI paTa kAgala karUM, lekhaNa karUM vanarAya, saghalA sAyara masI karUM, to tuma guNa lakhyo na jAya. 1 dRSTo'dya zrutakevalI gu(ga) NabhRtAmAdyo gurugatamaH, tIrthasyAdhipatirmahAgaNapatI (ti) svAmI sudharmA tathA / zrIjambUprabhavAdayo munivarA anye'pi ye jajJire, te sarve tvayi gacchanAyaka ! vibho ! dRSTe ca dRSTA mayA // kalikAlagautamAvatAra, labdhanA bhaMDAra, zrIpUjyajI pUjyArAdhe (dhye) tamottama paramapUjya, sakalabhaTTArakacakracakravartIsabhAbhAMma(mi) nI bhAlasthalatilakAyamAMna bhaTTAraka zrI000 1008 zrI zrIvijayarAjiMdrasUri (rI) zvarajI ciraMjIvI caraNakamalAn
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 302 anusandhAna-65 koDAn jugAn zrIgoyama zrIsudharmajyuM teja pratApa labdhi dina-dina savAI vdhojii| sa...... parivArAn ciraMjIyAt / atra zrIkuberadhanahetapurAMsyu AgyAkArI sevaga, pAyarajareNu hukamI AdezakArI paM. rAmavijaya la(li)-kha(khI)taM vaMdaNA 1008 vAra dina prati avadhAravIjI / zrIjI sAhibajInA pratApasyu kuzala-khema cha / zrIjI sAhibajInA sevagane kRpA karI kAgada tathA vaMdAvavAnI vInatI avadhAravIjI / zrIjI sAhiba moTA cho, gachanA chatra, gachanA mugaTa, gachanA tilaka, gachanA diNIyara, gachanA dhAMma, zrIjIsAhibajI mAhare to Apa zrIguru goyama zrIsudharmA, zrIjaMbUsvAmI samAna chojI / zrIjI sAhibajI rA carNAvRMda ro Asaro che / mAhare to zrIsUrya samAMna chojI / zrIgachanA nAika chojii| gachanA dIpaka chojI / tatra paM. mANa(Ni)kavijayajI vaMdaNA vaMcAvavIjI / bhAvacAritrIyA sa(siSya khubacaMda, kRSNacaMda pramukha sukha-sAtA vNcaavviijii| zrIjI sAhibajI zrIdevajAbAI saMbhAraNyojI / tatra zrAvaka koThArI vadhamAMna padamasI, sujAMna rAjasI, sA. kezara, sA. hIrAcaMda, sA. manajI, sA. harSacaMda, sA. nAthA, sA. jIsA, amarasiMgha, gAMdhI padamasI, sA. dhanarUpa, sA. bhIkhA, sA.harajI, ko. premA, gAM.meghajI gAM. raNachoDa, sA. khImasI, sA. mAMnajI, sA. rUpasI, sA, jeThAnI, sA. rAmajI, samasta bAla-gopAlane dharmalAbha vNcaavsiijii| tatra zrIsevapurI saMgha sAhajI dhanajI, sA. heThAjI, sA. ka(ki)sanadAsa sadAjI, sA. viNI rAMmajI, saM. gulAlacaMdajI, sA. haThAjI, sA. ka(kisanadAsajI, sA, jagajI, sA. jogIdAsani samasta gri[ha]stani sU(su)khasyAtA dharmalAbha vaMcAvasIjI / atranA samasta saMgha zrAvaka zrAvikAnI vaMdaNA 1008 vNcaavsiijii| [have pachIno muDiyA lipImAM lakhAyela patra vaMcAto nathI.] citta dharI sAhiba avadhArIe, comAse padhArIe, sahaguru comAse padhArIe. 1 pi(pe)tIsa vANI paravaDI, bhASita zrIbhagavaMta manohara....., desana svAmI tuma mukhai, suNavA sahu mana khaMta citta dharI..... 2 chattIsa guNi sUrI(ri) zobhatA, guNa sattAvIse mahaMta manohara....., bhAvi(va)ka paMcavIsa bhAvanA, citta ghare covIsa arihaMta citta dharI..... 3 chatra dazavidha zramaNanA, nava vADanA dhIrya dhIra manohara....., arI svAmI aSTa madanA, bhaya sAta vaDa bhIra citta dharI..... 4 cha kAya rakSaka sahiguru, paMca mAhAvrata niravAya manohara....., TAlika cyAra kaSAyanA, tIna tattva gururAya citta dharI..... 5 dIpaka doyavidha dharmanA, eka zrIjinaAMNapratipAlaka manohara...., ama pura comAse padhArIe, adhika dharI a(u)jamAla citta dharI..... 6 tapAgachanAyaka guNani(nI)lo, zrIvijayarAjasUriMda manohara..... pU(pu)nyavaMtA sahiguru pUjyajI, avicala tapagacha(che) jyuM diNaMda citta dharI....7 saMgha sakala ima vinavi (vInati) mAMnI manuhAra manohara..... lekha lakhayo huMsi(sI) karI, pUjya comAse padhAro avicala..... 8 du(dU)hA : saMvata aDhAra ekasaThe (1861), mAsa asADha majhAra, citara lakhAyo cuMpasyuM, mahiyala dhanapura majhAra. 1 zrIharSaratnasUrIsalaM, tasa pATa takhata rAje, vijayarAjya(jeM)dasUrIzvarU, sahiguru sUrIzvara gAje. 2 // atha vInatI sajjhAya // sahu male sakhI iMma vi(vI)nave lalanAM, lAla ho sAMbhalo mAharI vANa sahaguru vAruM re lalanAM, sahigurumukha suNavA dezanA lalanAM, lAla ho giruA guNamaNikhAMNa saha.... 1 kanakanI ApU(pu) koTaDI lalanAM, lAla ho lakhAvo tuma lekha saha....., moranI ApU(pu) mudraDI lalanAM, lAla ho lai jAvaNa tuma lekha saha.....2 atra samasta zrAvikAnI vaMdaNA vaMcAvasIjI / sadaguru pAya praNamI karI, huM to gAUM gachapatirAya, manohara vInatI avadhArIe, dhanapurI saMgha ima vInave, gachapati giruA gurUrAya,
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 303 304 anusandhAna-65 bhavyajIva pratibodhavA lalanAM, lAla ho e che sahaguru rIta saha....., suNavA sahI gurudezanAM lalanAM, lAla ho e che sAdharmika rIta saha..... 3 vega(ge) Ave vAMmaNi(NI) lalanAM, lAla ho ANaMda hove apAra saha...., harakhano ApU(pu) hAralo lalanAM, lAla ho mU(muktAphala manuhAra saha.... 4 sahigaru AvaMtA mi(me) suNyAM lalanAM, lAla ho Aja haA a(u)jamAla saha.... cAlo sahi(he)lyAM sahU malI lalanAM, lAla ho lIje motI sovana phUlA(la)thAla (30) mAlavaNathI aNahillapura paM. ratnavijayajIne patra mAlavaNathI aNahillapura(pATaNa)mAM birAjamAna paM. ratnavijayajI gaNIne uddezIne saM. 1849mAM prastutapatra lakhAyo che. kartA ajJAta che. chatAM patranI zailI uparathI paM. ratnavijayajI gaNi patralekhakanA gurubhAI ke paramamitra haze, evaM anumAna thAya che. kRti nAnI che, emAMya vaLI 'gorakha kulameM vAsanA, nayaNA ADA DuMgarA' jevAM anya kavinI racanAnAM padyo ahIM uddharAyAM hoi mULa kRtinA bhAramA ghaTADo kare che. kRti ekaMdare saraLa che, parantu kavine 'dANA-pANI ko jora hai' A padathI zuM abhipreta che te amane samajAtuM nathI. 1 coka maMgalI(li)ka sAthIyo lalanAM, lAla ho vadhAve bahU nara-nAra saha...., saMgha saha Ima vInave lalanA, lAla ho e che sayala saMgha manuhAra saha..... 6 jesaiM cAtuka caMda cakoraseM lalanAM, lAla ho lAgo pUraNa neha saha...., tiso zrAvake sahiguru lalanAM, lAla ho jAMNe mayurA manamAM meha saha..... 7 vInataDI avadhArIe lalanAM, lAla ho vijayarAjiMdrasUrIzvara rAya saha...., pUjya comAse padhArIe lalanAM, lAla ho guNavaMtA gururAya saha..... 8 // iti sajjhAya // samasta zrAvikAnI vaMdaNA vaMcAvasIjI / bA. zrA. ajavAde, zrA. rAjakude, zrA. gAMgalIde, zrA. dIpAde, zrA. premakuara, zrA. jAMmAde, zrA. rupakumAra, zrA, jIvAde, zrA. binakuara, zrA, lakhamAde, zrA. harAde, zrA. carmadRSTi, zrA. ajabAde, [zrA.] amarakuara, zrA. rAjalade, zrA. jIphAde, zrA. kalyANade, zrA. harakhAde, zrA. vajAde, [zrA.]pa(pA)nakuara, zrA. lakhamAde, zrA. aNadAde, zrA. dilakuara, zrA. jatanAde, zrA. galAde, zrA. amarAde, zrA. kalyANade, zrA. zadAde, zrA. sajAMNade, zrA, sUjAde, zrA. devakuara, zrA. jIvAde, zrA. gAMgalade, zrA. lAdhAde, zrA. joyatAde, zrA. stAde, zrA. galAde, zrA. premakuara, gAma mAMDavArAvAlA sA. bhImA bhAryA zrA. rAmAde, zrA. jalAde, zrA. padamAde, zrA. dhanAde, zrA. vakhatAde samasta zrAvikAnI vaM. 108 avadhAravIjI / zrIjI sAhibajI comAse pdhaariijyojii| 1859 asADha vada 11. // 10 // svastizrI aNaha(hi)llapure, mahA zubha sthAna pavitta, parama pUjya parameSTa tuM, namo [uttama zucaritta. parama hitadAyaka sadA, lAyaka nAyaka khAsa, hItakara pritipAtra tuM, saba guNa-kalAnivAsa, manamohana AnaMda tuM, manavallabha vizrAma, mujha manamaMdira tuM vasyo, tuM mujha AtamarAMma, sakalasayaNaziromaNI, sakala guMNalaMkRtagAta, kumatAMdhakAranabhaumaNI, akhilopamA rahI khyAta. gaurakhakulameM vAsanA, aNaghaDa rahyo sujAta, saMbhuSyAlA pekhatAM, pragaTe sAte dhAta. cIraMjIvI raho tuM sadA, jaba laga merUgIrIMda, sasI-ravI-dhrutArI lageM, lIlA kariyo munaMda. tAtazrI zubha yogya je, mAlavaNameM manohAra, paraupagArI guMNanIlo, caMdraprabhu sukhakAra. jAsa pratApa guMNaAgalo, suMdara adbhuta vAna, tAsa kRpAthI hUM lakhU, premapatra sukhakhAna.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 305 06 anusandhAna-65 dANA-pAMNIko jora haiM, mukhaseM kayo na jAya, daivagatI ke bhAvasuM, joreM mIlesuM Aya. 20 patra tumArA tIna je, Aya pahocyA hama pAsa, pUnaH patra lakhI bhejajyo, bahUloM prema nIvAsa. grahe (ha)veMde(da)sI(si) ddhIcaMdra thI, bhAdrava sukaleAsa, tere(raseM) maMgalavAsa(ra)meM, karajyo lIlavilAsa, 22 zreyostuH ||shriiH // // pUjyAH // sakalasajanottamaziroratnAyamAna / polII upaashre| ArAdhya paM0 ratnavijayagaNi / patra 1 zrIpaTTa(tta)n(na) nayare ThAvo (?) pohace // darIsaNa kIje devarnu, yAda karIje mIta, vInaya karIne vaMdatA, je-jekArI nIta. Ada akSarathI jANajyo, e hamaco sukha-caina, iSTakRpAthI nitu raheM, AnaMdita jiu naina. tuma sukhapatra Avye thakeM, upano mana alhAda, pUnaH patra devA bhaNI, lakhajyo karIne yAda. lakhavA kAraNa eha che, prIchajyo suguNaM nidhAna, samAcAra adhIke sadA, kehajyo vadhate vAMna. nityAnaMda hos ghaNo, phatte sadA jayasiha, vaMdanA kahIo premasuM, sataaThe nisadIha. iSTadevasmaraNa sadA, pUjA-bhakti vizeSa, dIpa-dhUpa-phala-phUlanI, sAvadhAMnI haMmesa.. catura sanehI guMNabhayoM, rAma nAma sukhavAsa, Ade kahio premasuM, kusala-khema ullAsa. nayaNA ADA DuMgarA, mana AIM nahI koya, sajana taNo melAvaDo, punya vinA navi hoya. sajana yUM mata jAMnIyo, vichure prIta ghaTAya, bImaNo vAdhe sajano, ocho hoya palAya. kAgada ko likhavo kiso, kAgada lokAcAra, je(te) dIna saphalo jAnasuM, mIlasuM bAMhi pasAra. 18 suguMNa sanehI mItta cho, guMNasAyara guMNajAMNa, prAMNa sadA tumameM raheM, kete karuM vakhAMNa. aparaM lakhyA kAraNa e che je bhAijIthI aMtarabhAva thayo che.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 (31) trikuTanagaramA birAjamAna gaNinayanasukhajIne patra pArzvanAtha prabhune patranI AdimAM namaskAra karI gaNivarya nayanasukhajIne prastuta patra trikuTTanagaramAM lakhAyo che| patra apUrNa hovAthI te kyAMthI lakhAyo che te jANI zakAtuM nthii| patranI bhASA hindI che| racanAnI dRSTie patra khUba rasALa che / kavinI pravAhita zailI patramAM spaSTa jaNAya Ave che| trikuTTanagaranI varNanA pachI tyAMnI prajAnA svabhAvane kavie sundara rIte Alekhyo che / nagaranuM varNana tyAra pachInA 3 copAi chandamAM rajU karI gaNapatinA guNavaibhavane kavie caupAi ane soraTha chandamAM prarUpyo che| sUrya ane candra karatAMya gaNivara guNathI caDhiyAtA che tevI kalpanAne 17 thI 32 nAM padyomAM varNavI anya paNa upamA ghaTAvatA haze, paNa tyAM ja 37mA padyathI ja patra khaNDita thayo che / 307 patranI racanA koNe karI che te aMge kAvyamAM kazI ja noMdha maLatI nathI. paNa kartA gaNivarya zrInA ziSya hoya evaM vadhu sambhAvita che. * zrIjina- vidyamAnanayaNasukhagurubhyo namaH // zrIsetuMjAya namaH // dohA : svasti zrI zrIpAsajiNa, paya praNamau sukhakaMda, likhau patra ganirAjakauM, jima pAmauM AnaMda. 1 isa hI jaMbUdIpamai, bharatakheta suprasiddha, nagara trikuTTa tiha sahI, vasai loka susamRddha. 2 caupAI : taha puri vasai savai suragyAtA, lahi viveka vai subhamatirAtA, taji kusaMga subhasaMgati karahI, pApapaMtha chinu paga na dharahI. 3 sunahi sadA subha veda purAnA, yA te paramArtha parajAnA, para upakAra karanakaDaM sUrA, buddhinidhAnau bahugunapUrA. 4 deza dezane maggana Avahi, jo citavai soI phala pAvai, jiha pIchai bhae jagahatthadAnI, avasa vadIsai parama vinAnI. 5 308 dohA : jihi puri jaise jana vasai, dAna mAMnasu vikhyAta, dharmarUpa bhagavaMtako, bhajana karaI dina rAti 6 anusandhAna- 65 caupAI : hiva purakI chavi pikhiyata esI, ja (dha) nakuberakI alakA taisI, jAkara bhavana atahi ujIyAre, gacakalita lalita caThavAre. 7 jiha mahi vasahi rasahi vara kAmani, ghanaghana mokauM dhahi janu dAminI, bharata saMgIta nRtya vidhe bhAre, pikhiyata suMdara kahU akhAre. 8 jAkai nikaTi gaMgakI vahanI nadI sataluddha koTi aghadahanI, nara nArI taha majjana karahI, kelikalApa tApa saba harahI. 9 soraTho aiso nagara anUpa, jAkI upama na kara kui, : vasai jahAM janabhUpa, kahalau tasu chabi varNIiye. 10 caupAI : eaiso nagara jAni sukharAsA, taha kInA gaNipati caDamAsA, AsA saba jIvanakI pUrana, nAma lei agha hui hai cUrana 11 karmapaMdha jini sakala vidAre, jina te jIva lahata dukha bhAre, jJAnavaMtaU mahaMta munIsara, kAmadahanakoM dUjo janu Isara. 12 viSayavikAra TAri sukha pAyo, jAko nAma jagati bahu gAyo, mohasaini jini sakala nivArI, dukhabhaMjana raMjana upagArI. 13 soraTho : citu lAyo subha dhyAni, jJAnavaMta sumahaMta, ati mokau dIjai dAna, kRpA ApanI devajI. 14 caupAI : kRpAnidhAna nAma hai tero, jAka rahai saba jaga yaha cero, dayAdharma bahu pratipAlai, jinavarako mArga sadA nihAlai 15 labdhivaMtataru hai baDabhAgI, ganadhara gotama sama vairAgI, bAlavaisa jini saMyama lIno, yAte manu jinamaga-raMgabhIno. 16 dohA : dharmadhyAni manu lAyakai agha kIne saba maMda, tAte upamA deta hai, kovida kavi jisa caMda. 17 caupAI : dokhAkara uha nAma bhaNIjai, ora kalaMkI sadA gaNIjai, mitrapati jaDa udai dharei, aru kuvalaivanakauM dukha deI. 18
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 309 anusandhAna-65 --- 24 khIrasamudranaMdana uha kahIyai, yAte virahanako tanu dahIyai, hAlAhalako baMdhava soI, tAte marata viyogI joI. 19 dini pikhiyata pAta palAsA, rayani amAvasi rahata na mAsA, rAhu grasata nitu prati chavi vAkI, tAte upamA na lahai hu yAkI. 20 dohA : ite avaguna jAs tani, so kahiyata kavicaMda, tAkI upamA kiuM na lahai, ihu munivara kavi maMda. 21 caupAI : ihu munivara sava doSa nivArai, ni:kalaMka agha aMka utAre, nija mitranakauM hai sukhadAtA, dei kuvalaivanako sukhasAtA. 22 brahmavaMsa uttima jagi bhaNIyai, yAMkI utapati tAmai gaNIyai viSai viSama viSa nAza karei, yAte nija sevaka sukha deI. 23 jAkI joti rayani dini sUcI, yAte hai padavI isa UcI, kumati rAhu nahi Avai nerai . --- dohA : jihi sarIri e guna rahai, tiha saraka ukati caMda, __tAte upamA bhAnukI, kahata jAsu kaviMda. 25 caupAI : sUrya dAgha tApakau karatA, aru kumadinike sava sukhakoM hartA, kazyapapitA jAsa kara kahIyai, jAka upaMga sArathI sahIyai. 26 sUryajoti ghaTai sava tanakI, java hI Ai phirai chavi ghanakI, rayani Ai java jagamai pragaTai, tava ravijoti na kahUyai maTakai. 27 jagamai sItamAsa java Avai, tava vaha teja rahana nahi pAvai, jagata pragAsa karanakau sUrA, tau paNi upama lahai nahi sUrA. 28 dohA : sUraja upamA na pAvaI, ite avaguNa jANi, kahu kavijana kiThaM dIjIyai, ihu munivara guNakhANi. 29 caupAI : pahu bhava-tapati-harana hai svAmI, tRSNAdAghaharana sivakAmI, kumadanikhimA-udayako kArana, kalyANamallavaMsa uddhAraNa. 30 dharmasArathI jAkara jANau, karata vihAra sadA mani bhANau, vAdImegha jima mili garajai, tau paNi yAkI joti na laijai. 31 rayani divasi prabhu ekahi sarIkhA, jJAnaprakAsa sadA yaha parikhA, kumatisItatejeM nara kAMpaI, tinako acala amarapada thApai. 32 soraTho : eso hai munisUra sUra, jAsaM sama sari nahI, tAkI upamA kUra, kaviyaNa deta muniMdako. 33 caupaI : ika ciMtAmaNia kai kuberA, kai kalpadruma kai ghanagherA, kAmadhena paya ratanAgara, ina hUMtai tai Agara hai vairAga. 34 rAmadAsa-kali kalasa virAjai. jAkI upama ura nahi chAjai. mAMthai hAtha dIyo haMsarAjasvAmi, navanidha lahIyai jAkai nAmi. 35 mukha dekhate AnaMda lahIyai, tAte zrInayanasukhajI kahiyai, citAmaNi mukha je upagArI, yAkI sarAni dekhu nihArI. 36 dohA : mana kI tRSNA saba harai, dukha dAridra hui cUra, kahalau tAkoM vaNIyai, haiva..... [ahIMthI skrolamAno 1 TukaDo ghaTe che / pachI pAchaLanI bAjuno lekha-] ....rIva08 kaulA 708 khimo vra08 dharmakA udyota bahuta bhayA tava prasA[dA]t / prabhujI hamhArI trikAla vaMdanA, khimAvaNA pakhI, aSTamI rAidivasAkI, caumAsIkI, chamacharIkI vAcaNI 10000000008 ghaDI 2 pala 2, bhujo 2 hamhi tumhAre caraNakamaloMkai prasAdi bahuta sukhI hai shii| bhagavaMta tumhArI cirajIva karo koTiparyaMta tumhi hamhAre chatrapati hahu / tumha hamhAre jinadeva sama tulli hahu / hamhakoM AzA inha caraNakamaloMkA hI hai| sahI atrakI samigrahAkI vaMdanA vAcaNI, bAla gopAlAkI vaMdanA vAcaNI / tatra samigrahA yogya dharmadhyAna kahaNA nAma leI leI sahI mitI bhAdro zudi 10 24 patrI zrIzrIzrIzrIpUjyaAcAryayogyadevaNI sahI
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 311 anusandhAna-65 (32) sA. zrIpuNyazrIjIne pAlItANAthI zrAvikAno patra prastuta vijJaptipatra sA0 zrIpuNyazrIne uddezIne pAlItANAthI zrAvikAe sAMvatsarika khAmaNArUpe lakhyo che. prApta thatA anya patromAM sAdhvIjI para lakhAela A prathama patra che. sAdhvIjI para patra lakhAyo hoi sAdhupadanA 27 guNa anusAra 27 guNonI varNanA karI kavie gurUpadezanI noMdha karatA navatattvanI vicAraNA pachInAM padyomA karI che. patrAnte pharI guruguNavarNananA bhAvo guMthI sA. puNyazrI temaja temanA parivArane vandanApUrvaka khAmaNAM lakhI patra pUrNa karela che. zabdArtha 1. so = sau - sahu 5. thAna = sthAna 2. parisA = parisaha 6. dhunI = dhvani 3. toya = tamane 7. rucAve = gamADe 4. taja samAna = svamAna - garva tyajI? jitA cAra kaSA[yane], ... cha kAyanI [a]bhaya dIyA, sAta.................. 6 mada jItyA AMTheM adhama, brahmagupta nava dhAra, dasavidha dharma jatItaNoM, tehanA pAlanahAra, 7 igyAre pratimA kaho, bAre vratavistAra, vighna kAThiyA teramA, te piNa bhAkho sAra. 8 caudaha guNaThANA taNA, bhAva kaho aNapAra, siddhabheda panare kaho, AgamaneM anusAra. 9 sola kalA sasi(sI)liMganA, jAno aratha vicAra, ................10 ..................... suhAya, zrIciMtAmaNa pAsako, ceta namuM citta lAya. 1 Adijinesara Adideva, carana namuM jina vIra, cavadase bAvana bhalA, praNamuM pA(tA)sa vajIra. 2 svasti zrIsobhita sadA, sakala desa-sIradAra, zubha suthAna sarva upamA, varNana sahita vicAra. 3 nagara atahi ratna, jatana karata kUTavAla, sukheja rAja kare tihAM, siradArasiMha bhUpAla. 4 cetanavaMta so' jIva he, jAMne eka prakAra, duvidha dharma upadezatA, tina tatva kahI sAra. 5 ugaNavIsa kAusagganA, dosaNa TAlaNahAra. 11 jIva chakAya taNI dayA, pAlo vIsavAvIsa, jANo cho zrAvaka taNAM, uttama guNa ekavIsa. 12 bAvIsa parisA jItavA, tajI rAga aru rIsa, iMdrI pAMca taNAM visaya, vasa kIdhA tevIsa. 13 ANA jIna covIsanI, sira dhAro nisadIsa, bhAvo paMcavIsa bhAvanA, toya' namAUM sIsa. 14 chavIsa bheda vi[va] hAranA, jehanA jANaNahAra, guNa sattAvIsa sAdhutaNA, teha dharo niradhAra. 15 sakalaguNagariSTAn, budhajanavariSTAna, cArucAritrapAtra, niramalagAtra, sarasvatIkaMThAbharaNa, paMDitamaMDalIzRMgArahAra, audArya-dhI(dhairya-mAdhA(dhu)ryAdi guNAlaMkRta, sarvAavasarasAvadhAna, bahubuddhinighAMna, cAritrapAtracUDAmaNI, kumatAMdhakAranabhomaNI, sAMta-dAMta-mahAMta-audArya-dhairya-mAdhuryAdiguNAlaMkRtA, kalIkAlagautamAvatAra, parama-vivekI, khImAvaMta, dayAvaMta, sIlavaMta, saMtoSavaMta, iMdrIdamavaMta, jIyakope, jIyamANe, jIyamAye, [jIyalobhe]
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara 2014 pArasa prabhu namI premasuM, dharama tAsa mana dhAra, vinya (jJa) sugurukuM vInati, Avasyaka tu ( u ) ra dhAra. 1 svastizrI subha thAna jai, jihAM vasai anagAra, vase dhanya je loka, suNe siddhAMtavicAra. 2 taja samAna viseSa lahI, e jina AgamasAra, kula aru saMgata keDa hui, nirapakha laya naya cyAra. 3 zrAvaka jana sata dharmako, udyama kare apAra, tattvabheda lahe navanako duha pakha zadaya vicAra. 4 sva para vyavasAyAtamika, samyaka jJAna pramAMNa, ika dhye (dve) ca SaT aSTa sata, navatatabhede suhejAMNa. 5 nija guNA bhulo parahi-guNa rAca rayo hukAla, tA sAdhanakI cAha tiha, pAve guru parabhAva. 6 cetanatA pratipakSa puna, joDI anAdi svabhAva, punya pApa subha yasubhaphala, dohu karatalakhAda. 7 Azrava kArana tAhiko, jAMna karai jo roka, nija sAdhana kArana grahai, saMvaratattvaviloka. 8 puraba katahu rI karana, tattva nirajarA kana, sata aTha baMdhai te samyak, baMdha karyo paravIna. 9 pUraNa nirajaraNe karI, tatvamokSa kahai teha, puNya pApa phala baMdhe, kaitA te sapta kaheva. 10 e nava tattva guru pAse grahI, aru sAdhai ikatAna, bhedagyAna sAdhana bhalau, sAdhau te sivathAMna 11 e saba guna guruyogatai, pAvai punyapavitra, tA te bhavijana nita kare, gurusevA ika citta. 12 savAvIsa guNa zobhatA, kahAM sovaraNa kare [ya], haMsa nAga mukha sahesathI, karata na Ave cheya. 13 313 314 sobhe guNasaMhAsane, samatArasabhaMDAra, para paraNIta parIharaNakuM, dhare ramaNa citta dhAi (ra). 14 madhura dhunI dai desanA, karavA para upagAra, saMjama niravAna samaya, lahI niradosa AhAra 15 pAle paMcAcAra punya, TAle cyAra kasAya, satya pakSa jhAle sahI, vAre viSaya vicAra. 16 saMjama dusaNa ekavidha, doya rAga kahu dUra, tIna tatva grahI kehasyo, co kasAya jala pUra. 17 pAle mahAvrata paMcaku, SaTa kAyA richapAla, tajI sata bhaya aTha mada haraNa, pRhala guptI nava jAla. 18 jatIdharma [da] savIdha dharyo, aMga igyAra pravINa, dvAdazavidha tapa sAdha karI, tera kAThIyA pINa. 19 guNaThANA caudai taNau, aratha save mana lAya panarave sudha sira dhAta, upasama sola kaSAya. 20 saMjama satare bhede grahI, sIlaMga sahasraaThAra, dhorI cho tiNa ratha taNA, dharma calAvaNahAra. 21 ugaNIsa zyAtAaMgamAMnA, dharmakathA kahanAra, vIsa guNa asamAdhinA, te saba TAlaNahAra. 22 zrAvaka ikavIsa guNa, hive (de) rucAvai' teha, bAvIsaha parisaha karaNa, tevIsa viSaya tajeha. 23 anusandhAna- 65 re tIrathapatI covIsakI, ANA pAlaNahAra, bhAve paMcavIsa bhAvanA, samara samaraNa vicAra. 24 bheda chavIse kalapanA, jANe saba vyApAra, Atamatatva sagavIsa guNa, aratha karai vicAra, 25 ityAdika guNa karI atIhI sobhIta nIjaguNasAja je zrI zrI zrI zrI zrI 1008 zrI zrI zrI pUnama zrIjI mahArAja, zrIratana zrIjI, zrIkanakazrIjI, zrIphathe zrIjI,
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 315 316 anusandhAna-65 (33) zrIhalAsazrIjI, zrIharakazrIjI, ThANA 17 suvirAjamAna chai| jogya pAlItANAsu likhata hemacaMdArA dAdIjI nathamalajIrA bhujIkA khamata-khAmaNA pratIkamaNo chamachaDI kara mAsa tera, pakSa chAvIsa, dI(di)na 390 jo koI mAsa tera, pakSa chAvIsa tIna devasI pratIkrama karake corAsI lAkha jIvAjuNane khamAyA hai| Apane khamAyA hai| aura somarAja gulechArI vaMdaNA tthA khamatakhAmaNA ghaNe ghaNe mAnasu karake vaMcAnAjI / vAlocarapurI-zrIsaGghano bhagavatIjI-sUtrAMcananI anumodanA karavA mATeno patra prastuta patra saM.1979mAM vAlocara (bAlucara, baMgAla)purInA zrIsaGghamAM cAturmAsa daramyAna ratanavijayajI dvArA vyAkhyAnamAM bhagavatIjI sUtra vaMcAyAnI jANa mATeno che. zrAvaka pratApasiMhajInI putravadhUnI bhagavatIjI sUtranuM zravaNa karavAnI icchAthI gurubhagavanta pAse sAMbhaLavA (vyAkhyAnamAM vAMcavA) te AgamasUtra kevA bahumAnabhAva sAthe laI javAyuM teno sundara citAra prastuta patramA jovA maLe che. vaLI garjArava karatA megha jevI (gambhIra) vANI dvArA gurubhagavantanA mukhe jyAre sUtra vaMcAyuM tyAre zaM thayuM ? te kalpanAnI eka kaDI paNa adbhuta che. 'rajata hemanA' padya dvArA AgamasUtranI dravyapUjA aMge karelI noMdha zrutabhaktinuM sundara udAharaNa che. // OM natvA : svastizrI guNayuta sadA, jagapati jinavaradeva, caraNakamalayuga tehanA, praNamI taja ahameva, patrI zuciavadAtakI, vAMcata milata Amoda, vidhipUrvaka Age hive, likhasuM adhika vinoda.2 pAvanadizi pUravadharA, dezasakalaziratAja, baMgadeza ralIyAmaNo, jihA vicareM jinarAja. 3 tA vica saharaziromaNI, zrImakasUdAvAda, tehamA vAlocarapurI, uttama adhika AbAda. 4 jinadharmI dRDhasamakitI, zrAvakakulaziradAra, sukhI niraMtara jihAM vasai, vinaya-vivekI sAra, 5 DUMgarasiMha pratApayuta, lachamIpati sukhakAra, dhanapati aru chatrasiMhakI, vAraMvAra juhAra, 6
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 317 318 anusandhAna-65 vAMNI pragaTI gurumukheM, jima jaladhara gAjaMta, bhavikamora suNi ulasate, pApatimira bhAjaMta. rajata-hemanA devakusuma, muktAphala bahumola, nita prati caDhata he sUtra para, jaiseM jaladhikallola. vivAhapannattI sUtranI iNavidha vacata he atra, tuma zrIsaMgha iha vAMcineM, anumodajyo the tatra. 21 // iti patram // tatra zrI....... nagare, sabahI zrIsaMghajoga, vAMcajyo Adara karI, sAdharmI sahu loga. apraM ca ika samaMcAra he, parama punIta zrIkAra, vAMcata hI anumodanA, karajyo sAhUkAra. paraupagArI paramagurU, paratakha paramadayAla, paramezarakI bhagatimeM, ahanizi rahata khusyAla. nahI tavakkA koikA, nahI kisImeM rAga, nahI koIseM dveSa he, nahI kiNahIseM lAga. jaise guNagaNadhara muni, ratanavijaya mahArAja, vicarata bhUmaMDala virSe, Aye ihAM virAja. tava zrIsaMgha sarava milI, kIdha mahocchava sAra, ati ADaMbara harSaseM, lyAye nagara majhAra. dhanapatidatta bhavana virSe, vartamAna coumAsa, munivara ThAyoM harSaseM, jAne sakala jahAMna. pratApasiMhajIkI vadhU, parama suzIlA jeha, ANyo manameM bhAva ati, romAMcita kari deha. suNuM zAstra meM bhagavatI, jima hoya pAvana gAtra, bhavikajIva nisatAravA, muni Aye guNapAtra. zubhadina zubhamahurata-ghaDI, gajapara chatra dharaMta, dhavala-maMgala gAve sadhava, ujjala camara DhalaMta. gAjA-vAjA vAjate, khalakalokakI sAkha, dasUM dizA pragaTI chaTA, janamukha jaya-jaya bhAkha. iNavidhi vidhipUrvaka karI, paMcamAMgajI sUtra, lyAye munivara pAsameM, dharmavaMtake putra. saMvat nAradamedanI-grahagotrA' jayakAra, zrAvaNa vadi tRtIyA zazI, sarU bhayo adhikAra. 19
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ navembara - 2014 319 anusandhAna-65 (35) kaMkotarIsvarUpa vijJaptipatra - 2 (34) kaMkotarIsvarUpa vijJaptipatra - 1 zrI / prastuta patra patra rUpe nahIM paraMtu AmantraNa rUpe lakhAyela kaMkupatrI che| tAraMgAgaDhathI zrAvakoe pAlItANA pR0 munirAja kIttivijayajIne uddezIne pAThavI ch| patrInI zaruAtano thoDo aMza anya vijJaptipatronI jema vizeSaNo dvArA muniguNa-nirUpaNamA rokAyo che| tyAra pachInA lekhamAM tAraMgAnA zrAvakonI sAthe anya je je mahAjanoe pUjyazrIne pratiSThA prasaGge padhAravA vinatI karI che temanAM nAmo ane pratiSThA dina, vAranI vigata lakhAyela che, aitihAsika dRSTie tAraMgA aMgenI A noMdha ghaNI mahattvanI cha / jo ke nandIzvarajI dvIpanA comukha para kyA ane konI pratiSThA karAI ? tenI ahIM kazI mAhitI nthii| chatA saMvat 1880 nA mAgasara mahine patrI lakhAI che te parathI te ja varSanA mahA mahine pratiSThA karavAnI haze eTalaM to cokkasa kahI zakAya. A patrane paNa ApaNe kaMkupatrI ja kahIzuM / amadAvAdathI zeTha vakhatacaMda khuzAlacaMde sA0 zrImANekazrIjI gaNinIne uddezIne pATaNanagare A patrI mokalI che / patrInI zaruAtanA lekhamAM saMgha yAtrA-prayANa aMgenA muhUrta aMgenI jANa karI zeTha sAdhvIjI bhagavantane saGghamAM padhAravA jaNAve che / tyAra pachI 'saMghaD kAraNAru hu banase' A pakti dvArA potAnA kADhelA saGghamAM sAdhvIjI bhagavanta padhAre ja ema jaNAvavA dvArA sAdhvIjI mATeno potAno Adara bhAva vyakta karyo che / bIjuM te vakhate tIrthayAtrA mATe levAtA muMDakA verAthI thatA jAtrAnA antarAyane dUra karavA pote 1 varSanI dusturI bharI loko parano vero mApha varAvyo che, A vAta jaNAvavA dvArA zeTha muMDakA sambandhI praznanuM jANe sAdhvIjI bhagavantane nirAkaraNa jaNAvatA hoya ema lAge che / vaLI siddhAcalajI para pote karAvelA derAsaranI pratiSThA vakhate paNa sAdhvIjI hAjara rahe tevI bhAvanA temaNe patrAnte jaNAvI cha / ekaMdare patrAlekhana parathI sAdhvIjI bhagavanta zeThanA parivAranA atyanta upakArI haze ke koI svajana haze evaM anumAna thAya che| svasta zrIpAlItaNA zrIAdIjIna praNamaH / zrIpArazvajIna praNamaH / zrIpAlItANA mahA zubha zathAMne pujArAdhe sarva UpamA lAyaka, oka vIdha aMzajImanA TAlaNahAra, doa vIdha [dharama]nA parUpaNahAra, treNa tatavanA jAMNa, cAra kaSAanA jIpaka, paMca mahAvaratanA pAlaNahAra, paMca sumateM sumatA, treNa gupateM gupatA, sAdhunA satAvIza guNe karI zobhIta zrIjInazAsana Udota karaNahAra, ratanavaInA upadezaka, oma aneka guNe karI lAaka munIjI zrIzrIzrI5kIratIvIjejI tathA zAdhuzamasta parIvAra caraNaM(NAM)na caraNakamalAMNa zrItAraMgAjI ghaDathakI sA0 dosta vasIdhara vAMchA tathA dosI rUpacaMda vasIdhara tathA devo AtamarAMmalAnI tathA metA jeThA muMnA tathA zrIvaDanagaranuM mahAjIna tathA zrIghaDavADA- mahAjIna tathA gAMma sIporanu mAhAjInanI vaMdaNA vAra 108 karI avadhArajojI / jata zrInaMdIzvaradhIpanA comakha paranI paratIsaTAnu muharata mahA zuda 5, vAra sukara naradhAruM che / te upara zrIsaMgha zamasta sarvane teDIne vahalA padhArajojI / tamo Ave zrIjInazAsananI zobhA ghaNI vadhase / savat 1880 mAgasara vada 11 la0 zevaka AganAkArI, pAarajIreNuzaMmAna jecaMdanI vaMdaNA vAra 108 avadhArajojI // zabdakoza 1. aMtare = atre 2. sadhAvAnu = nikaLavArnu 3. kAranArU = kADhanAra 4. muMDaku = mAthA dITha levAto kara 5. dusturI = eka prakAranI karanI rakama (dastura eTale kAnuna - tenA kAma badala apAtI majUrI?) 6. venevyu = vinavyu 7. khAMmukhAM = khAsa karIne 8. pratisaTA = pratiSThA
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-65 zraddhAMjali navembara - 2014 321 sva[sa]ta zrIpATaNA mahAzubha sathAMne sareve sabhopamAlAoka zrI 7 garaNIjI mAMNakasarIjI carAMNA zrIaMmadAvAdathI lA0 seTha0 vakhatacaMda khasalacaMdanA praNAMma vAMcajo / jata lakhavA kAraNa se che je aMmAre zrIzrIzrIzrIzrIzrIzrI sIdhAcalajIno saMga leIne jatarA javAna maharata posa vada 9, varA(vAra) raveUnuM nIradhArU ch| ne mAhA zuda 2 somavArane dIvase 'aMtarethI saMghanu kuca karIne 'sadhAvAnu, te upara taMmAre vahelu pAdhAravu / saMghanu 'kAraNArU hu bnse| bI[ju] saMvata 1883nA kArataga suda 2thI savata 1884nA kArataga zuda 2 sudhInuM 'mUDaku zrIpAlItAMNA tthA zrIbhAvanagara tthA zrIghoghA tthA talajanI je lAgata 'dusturI hase te sareve aMmo ApIne varasA 1 sudhInu mApha karAva cha / mATe tamone 'venevyu chu je jata karavA "khAMmukhAM padhAravu / valI zrIsIdhAcalajInA upara aMmo navu daherU karAvu che te deharAnI 'pratisaTAnu mahurata phAgaNa zuda 4 garaUnu che te upara paNa taMmAre jarUra padhAravu / tamo Ave rUDu dIse / lIkha0 1883nA magasara vada 1 lA0 motIbhaInI vaMdaNA vacajo / jatara karava vahala padharaNI / hamAre khyAtanAma vidvAn zrIvinayasAgara mahodaya gata 30 navambara (2014)ko jayapura sthita apane nivAsasthAna meM divaMgata hue / unakI Ayu 86 sAlakI thii| unhoMne bhAratIya sAhitya, vizeSataH jaina sAhityakI khUba sevA kI / kaI granthoMkA sampAdana, lipyantaraNa, prakAzana unhoMne kiyA / unake dvArA likhita zodhapatra evaM sampAdita kRtiyAM vividha sAmayikoMmeM prakAzita hotI rahI hai| 'anusandhAna' ke sAtha kaI varSoM se ve jur3e the| unake aneka sampAdita lekha isameM nirantara prakaTa hote rahe haiN| unakI vidAya se jaina vidyAjagatko eka apUraNIya kSati huI hai| ve mahopAdhyAya ke padase alaGkRta the / unakI AtmAko zAnti mile !