Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** * sArI rIte ka 2. cI anayoga &ArasUtra I zrI naMdIsatra pachI hasatrA : pratha8i : grI AvAmaoNddhAraka jhAMyamAnA kapaDavaMja (jI.kheDA)
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ oreramerameramanarane............... // zrI vardhamAnasvAmine namaH // 52ma 505 2chAdhipati 5. mA. zrI maarsUrIzvarajI bhagavaMtanI maMgaLapreraNAthI dhyAna e 4.. pu, AgAme ddhAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI bhagavaMtanA tAttvika vyAkhyAnAdi sAhitya pIrasatuM zrI AgaddhAraka graMthamALAnuM prANavAna prakAzana. kattha amhArisA pANI, dsamAdosadasiyA / hA ! aNAhA ! kahaM huMtA, jaI Na hu~to jiNAgamau // prakAzitaM jinAnAM -mataM sarvanayAzritama / cite pariNataM cedaM, yeSAM tebhyo namonamaH // gItArthAya jagajjantu-paramAnaMdadAyine / gurave bhagavarma-dezakAya namonama : // prApta-gujarAtI-marAThI-saMskRta-hiMdI-aMgrejI bhASAmAM * pU. zrI Agamo ddhAraka AcAryadevazrInI stuti siddhadadau bhANudaMge varasuyabhavaNA zailatAmAgabhAnA sthApyA jainAgamAcA niravadhi prasarAsAThI kele suyatnA / pakSaM panaM zritA ye hitatanumamatA AkharIkAlameMmI, se zrosAgarAnaMda munipati jinhe. MOST GAIN ACCLOMATION samyaka tatvopadepTAraM, zAstredamparyavodhakam / kAntaM dAntaM sadA zAntaM gacchezaM praNamAmyaham // Wan jinAjJA paramo dharmaH OM
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9911S2SS2S2O | zrI vardhamAnavAsine namaH | pUjyazrI AgamA-ziromaNi - vAdI-vijetA . AgamikatAtvika vyAkhyAtA Agamo ddhAraka - AcAryazrInAM tAvika vyAkhyAne GEETS Adina saMkalana rUpa RIGEIGGGESTHE FI AS2525252525 UBEGGElGRE zrI. H & Agama jyota & 4 HZS2S2O3S gamajJAna AtmasvarUpanam II. AgamajJAne bhayabhaya TaLe.' ': mUlya : pAMca rUpiyA F pistAlIza bhAkhIyA, Agama-jinamatamAMhI, manuSya janma pAmI karI, bhakti kare uchAhI.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : ramaNalAla jecaMdabhAI kAryavAhaka : zrI AgAme dvA2ka graMthamALA hoya dalAlavADA, mucha kapaDavaMja, pustaka-prAptisthAna : paharagevAdAsaesa. zAha mI, gu. jaina upAzraya dalAlavADe, 0 kapaDavaMja, (ji. kheDA) 20 kaDaba ja WEREDvi. ni. saM. ra506 9 vi. saM. 203 43 na mra...ni....da...... * Agamata prativarSa Aso suda pUrNi pAe (cAra aMka bhegA) pustaka rUpe pragaTa thAya che. ka vArSika lavAjamanI yejanA baMdha karI pU. sAdhu-sAdhvIjI mahArAjAo, jJAnabhaMDAro tathA tattvarUci-gRhasthone bheTa apAya che. e sthAyI-kezanI ejanA cAlu che, jemAM ochAmAM ochA rU. 101 levAya che. * chuTaka bheTa yojanAmAM pAMca rUpiyA ke tethI vadhu game te rakama svIkArAya che. - - - - mudraka : zrI zakti prinTarI Thakkara pipaTalAla gokaLadAsa ghIkAMTA roDa, amadAvAda-1, TA Tala prinTIMga : dIpaka prinTarI rAyapura ravAnA AkAra, amadAvAda,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeoe 75 varSanI vRddha vaye kaI paNa jAtanA TekA vinA rogagrasta dazAmAM paNa chellA 15 divasa ardhapadmAsane kAussagga mudrAe rahI pUrvakAlIna anazana samAdhi-maraNanI jhAMkhI karAvI 8% 0%B8% B $8 mAgama maMdIra WS #iN AgamasamrA Agamatirdhara bahuzruta sUripuraMdara gItArtha-sArvabhauma dayAnastha svargata pU. AcAryadevazrI AnaMdasAgara-sUrIzvarajI mahArAja
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vardhamAna svAmine namaH che e... mA...rI...vA.....ta $ zrI de gurukRpAe Agama-pAragAmI bahuzruta sUripuMgavA dhyAnastha svarga 1 pU. AgAmoddhAraka AcAryadevazrInA vizALa sAhitya samudrane pustakAkAre gAgaramAM bharavArUpe mahadbhagIratha kArya sva. pU. gacchAdhipati A. zrI. mANekasAgarasUrima. nI varada-AzIrvAdabharI prabaLa preraNA ane kRpAthI amArI zaki-gajA uparAMtanuM paNa karI zakavA samartha banyA chIe, e amArA parama saubhAgyanI vAta che. je badhAnA upara kaLaza caDAvavA rUpe hAthanA lakhela kAgaLamAM veravikhera aTAyeluM pU. AgamedArakazrInuM vyAkhyAna-sAhitya ane bIjuM paNa paracuraNa tAtvika-sAhitya AdinA abhUtapUrva khajAnA tulya "Agamata saimAsikanuM pustakAkAre prakAzana amAre mATe khUba ja gaurava levA jevuM che. A badhA pAchaLa amArI graMthamALAnA Adya preraka pU. AgAme ddhAraka AcArya devazrInA ladhutama bALa-ziSya karmagraMthAdi-sAhityanA aThaMga jJAnI pU. paM. zrI sUryodayasAgarajI ma. zrInI bahumukhI preraNue kAma karyuM che, ema amArI zaktio jotAM lAge che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI deva-gurunI asIma maMgala-kRpAe. pU. sva. gacchAdhipatizrInI maMgala-nizrAmAM nakkI thayela A prakAzananuM Aje 15muM vArSika-pustaka pragaTa thaI rahyuM che. AnA prakAzanamAM, pU. sva. gacchAdhipatizrInI asIma varada kRpAnA baLanI sAthe sAthe sAgara-samudAyanA pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavatenA upadeza, preraNA temaja tattarucivALA jena zrIsaMghe tathA guNAnurAgI-dharmapremI gRhasthAne maMgaLa sahakAra ane sAMpaDe che, te badala ame amArI jAtane dhanya-kRtArtha mAnIe chIe. prastuta prakAzanamAM parokSa ane aparokSa rIte sahAya ApanArA sahunI guNAnurAgabharI anumodanA karavA sAthe vizeSamAM jaNAvavAnuM ke A prakAzananA Arthika-kSetrane susamRddha banAvavA aMta bhaya zrama uThAvanAra pU.paM. sUryodaya sAgarajI ma. zrInA dharmapremanI bahumAna bharI anudanA. vaLI prastuta-prakAzananA saMpAdananI javAbadArI svIkArI savAMga suMdara banAvavA prayatnazIla. pa. pU. parama tapasvI zAsana jyotirdhara-sva. pU. upAdhyAya bhagavaMta zrI dharmasAgarajI ma. zrInA ziSyaratna pU. paM. zrI abhayasAgarajI ma. zrIne atyaMta bhAva bharI vaMdanAMjali. - A sivAya prakAzanane pagabhara banAvavA mATe upadezapreraNA ApanAra. pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMte tathA zrI jaina saMgha ane saMgrahastha AdinI zruta-bhaktinI hAdika sadbhAvanA bharI anumodanA.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ temAM khAsa karIne. pU. gacchAdhipati A. devazrI hemasAgara sUrIzvarajI ma., pU. A. devazrI devendrasAgara sUrIzvarajI ma, pU. 5. zrI kaMcana sAgarajI ma., pU. paM. zrI delatasAgarajI ma., pU. paM. zrI yazobhadra sAgarajI ma., pU. paM. zrA. saubhAgya sAgarajI ma., pU. muni zrI guNasAgarajI ma., pU. A. zrI caMdrasAgara sUrIzvarajI jJAna maMdira ujajenanA kArya vAhaka zrI. kuMdana malajI Adi aneka puNyavAna gRhastha Adi catuvidha zrI saMghanA dharma premabharyA sahAganI kRtajJabhAve sAdara neMdha laIe chIe. vadhumAM A prakAzana aMge vyavasthAtaMtramAM niHsvArthabhAve sevA ApanAra zrI haragevanadAsabhAI (pradhAnAdhyApakazrI abhayadevasUri jJAnamaMdira-kapaDavaMja) tathA bAbulAla kezavalAla zAha cANasmAvALA (11, nagarazeTha mArkeTa, ratanapoLa amadAvAda) temaja saMpa dana-prakAzana aMgenI jhINavaTa. bharI khaMtapUrvaka tapAsa ane prapharIDiMga AdinI mUka sevA ApanAra zrI ratilAla cI. dezI (adhyApaka zrI hemacaMdrAcArya jina pAThazALA-amadAvAda) muphameTara vigere saMbaMdhI hArdika sevA ApanAra AziSakumAra mANekalAla zAha (sAtabhAInI havelI jhaverIvADa-amadAvAda), kumArapAla jayaMtilAla zAha (gaganavihAra phaleTa, e/ra9, cothe mALe, zAhapura, amadAvAda) tathA presa-kepI vigerenI khetabharI sevA ApanAra zrI azvinakumAra esa. dave (pAlItANA) tathA presa kepI AdinI sevA ApanAra bhejaka bhegIlAla cImanalAla (pATaNa) tathA papaTalAla gekaLadAsa Thakkara(zrI zakti prinTarInA mAlika) tathA TAITala pejanuM suMdara svaccha kAma karI ApanAra dIpaka prInTarInA kAryavAhake Adi saghaLA sahayogI mahAnu bhAnI kRtajJatApUrvaka smaraNAMjali.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ chelle A prakAzanamAM chavasthatAnA kAraNe je kaMI kSatie rahI gaI hoya te badala kSamAyAcanA sAthe pustaka-prakAzanane sadu paga karI puNyavAna-vivekI AtmAo jIvanane tattvadaSTi-saMpanna banAve eja maMgala kAmanA, vIra ni. saM. 2pa06 vi. saM. 2036 bhA. su. 13 dalAlavADA kapaDavaMja (ji. kheDA) nivedaka- ramaNalAla jecaMda zAha | mukhya kAryavAhaka zrI ArAmoddhAraka jaina thamALA khAsa dhyAnamAM rAkhavA jevuM !!! ! AgamanA ArIsAmAM pratibiMba traNekanA saghaLA padArthone naya sApeka rIte samajavAnI dRSTi vinA yathArtha rIte oLakhI zakAya nahIM. tethI jJAnagurUnA caraNomAM vinayapUrvaka besI jijJAsubhAve nizrA keLavavI jarUrI che.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Multilulilite || zrI varSamAnasvAmine namaH || .....he.....vA.....jo......gu Agamika jJAna ane tattvajJAnanA ci Mtana vinA buddhine ratha AtmazuddhinA paMthe cAlI zakate nathI. vamAnakALe bhautikavAdI-dizA tarapha vaLAMkavALu khA phaMTATopa bharyu rana khUba pUra-jhaDapathI phelAI rahyuM che, pariNAme jaina zrIsaMghamAM bahudhA tattvajJAna ke Amika gahana padArthAnI Ata danAvaraNIya karma-nidrAnA udayanuM sAdhana banI rahela che. vaLI duHkhanI vAta e banI rahe che ke jaina zrIsaMdhane agragaNya deravaNI ApanAra zramaNa saMsthAmAM paNa TucakAe, vinAda ane dila mahelAvanArA chIcharA zabda-lAlityanA pramAdabharyAM maneArajana ke janarajananI dizA tarapha bhautikavAdI valaNa mATe bhAge thaI rahyuM che. dravyAnuyoga, ka graMtha ke prakaraNanA padArthonI yathArtha chaNAvaTa ke AjanA vyAkhyAnAmAM meTe bhAge sAMbhaLavA nathI maLatI. AvA kaparA yugamAM je maDApurUSe atyaMta nAnI vaye ucca koTinA pavitra 'skArA ane pUtra janmanI ArAdhanA khaLe caDhatI javAnImAM kaMsArane lAta mArI gurU-caraNeAnI chatrachAyA
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtra nava mahinA pUratI meLavavA chatAM agAdha khaMtabhaya prayatna purUSArtha baLe samasta-Agamane hastalikhita ane jIrNa-zIrNa avasthAmAM paNa parizramathI vAMcI-vicArI Agamedaya samiti, devacaMda lAlacaMda phaMDa Adi dvArA maryAdita saMkhyAmAM prakAzita karAvI jAhera Agama-vAcanAo ApI AgAmika abhyAsane zramaNa-saMsthAmAM pracalita karAvyuM te pUjaya AgamodrAraka AcAryadevazrIe Agamika-zailie tAtvika chaNAvaTa bharI paddhatie ekaeka padArthanuM sUma ciMtanavALA vyAkhyAnanI jhaDI varasAvI. AvA vyAkhyAne, chUTaka lekhe, praznottare AdinA sumadhura saMkalanarUpa "Agama ceta" vaimAsikanuM prakAzana pUjyapAda karUNAsiMdhu sva. gacchAdhipati A. zrI mANekasAgara sUrIzvarajI bhagavaMtanA maMgaLa varada AzIrvAdathI ane mArA parama-tAraka jIvane pakArI zAsana-tirdhara pU. sva. dharma sAgarajI ma. nI apAra nisTrIma karUNAbaLe saM. 2022 thI thavA pAmyuM che. tenuM A paMdaramuM vArSika prakAzana deva-gurUkRpAe sakala zrIsaMgha samakSa tAtvika AgamapremI mahAnubhAvonA hAthamAM mUkatAM ati AnaMda anubhavAya che ke AvuM sUkSma-prajJAthI samajAya tevuM tAtvika-bAbatenA saMgraharUpa saMpAdana deva-gurU kRpAe saphaLa5Ne thavA pAmyuM che. ke A saMpAdanamAM vaDIlenI kRpA, sagIone pavitra sahakAra ane vividha maLI AvatA cya sahakArI nimitta kAraNee ja mahatvano bhAga bhajavyo che. ' arthAt-pU. Agamajyatirdhara AgoddhAraka zrI tathA pU. sva. gacchAdhipatizrIne varada kRpAbha AzIrvAda, te mukhya che ja! e nizaMka bInA che.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ A uparAM mArA jIvanane atha thI kRti sudhI ghaDavAmAM ajabane phaLa ApanAra mArA tArakavarya, pU. paramArAdhya paramopakArI sva. gurudevazrI zAsana-jyotirdhara upAdhyAya - bhagavaMtanI karUNune vidi cha smaraNaya phALe che ke jenA pratApe yatkiMcit paNa sate mukha jIvana-zaktionI saphaLatAnI kakSAe jAtane laI jaI zakaye chuM. A upa ta prastuta saMpAdananI saphaLatAmAM nIcenA mahAnubhAvanA bhAva- rUNAbhaya dharma-sahayoganI naidha namrAtinamra bhAve kRtajJatA pUrvaka lauM chuM. parama pUjya zAsana prabhAvaka. pU. A. zrI hemasAgara sUrIzvarajI - jeoe nircAja-dharma saneha ane aMtaranI lAgaNI sAthe pU. AgAme dArakazrInI. zrI tatvArthasUtranI vAcanAnI AkhI presa, sAdara mane ApI, te uparAMta bIjI paNa ghaNI mahatvanI sUcanAo dvArA yogya sahakAra Apyo che. pU. A gaddhAraka-AcAryadevazrInA upasaMpadA prApta ziSya ratna-viTa karya--pa. pU. paM. zrI kaMcanasAgarajI ma. pU. Agama ddhAraka-AcAryadevazrInA ziSyaratna karma graMthAdi rica ra-catura sahRdayI-5. pU 5. zrI sUryodaya sAgarajI. re , parama pUjya guNagarika dharmasnehIM muniratna zrI guNasAgarajI ma. - A upAMta A saMpAdanamAM AjJA thatAMnI sAthe nAnI meTI dareka jAtanI kAmagIrI karI vinItabhAva darzAvanAra dharma,
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 10 nehI muni nirUpama zrI sAgarajI ma. munizrI nayazekhara sAgarajI ma, bAla munizrI puNyazekhara sAgarajI ma. Adi aneka mahAnu bhAvenA sahAganA phaLarUpe A saMpAdana vyavasthita thaIzakaryuM che. chelle nivedana e che ke-athAgya jAgRti rAkhI. pU. AgamoddhAraka-AcAryadevazrInA Azaya-virUddha kaMI na thAya tenI takedArI rAkhavA chatAM chadmasthatAnA kAraNe jinAjJA ke zAsananI paraMparA virUddha kaMI thavA pAmyuM hoya te te badala caturvidha zrI saMgha samakSa hArdika mithyAdukRta devA sAthe puNyavAna tatvarucivALA mahAnubhAve A prakAzanane jJAnI-gItA guru bhagavaMtanI nizrAe vAMcI-vicArI aMtaraMga-tattvadaSTinI saphaLa keLavaNI karI saMpAdakanA anubhavanI jema pite paNa jina zAsananI vizvAsapUrvaka saphaLa ArAdhanAne lAbha meLavavA bhAgyazALI bane e maMgala abhilASA !!! vIra ni. saM. 2506 vi. saM. 2036 bhA. su 11 zani maNIyAtI pADo pATaNa. (u. gu.) saMpAdaka zAsana jyotidhara pU. upAdhyAzrI dharmasAgarajI ma. caraNapAsaka abhayasAgara
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ .....ta zrI A................ varSa-15 pustaka 1-2-3-4 .................da..... amArI vAta...................3 kahevA jeguM............7 anukramaNikA...............11 pustaka-1 luM pRSTha 1 thI 52 0 vineya (ziSya)nI vyAkhyA. pRSTha 1 thI 4 0 zrI tIrthaMkara paramAtmA jagatanA uddhAra mATe badhI pravRtti kare che. 4 thI 8 0 tIrthayAtrA-saMghayAtrA, 9 thI para 0 sarvatra pUjyatA zAthI ? 12 0 bhaktithI dharAyelAM sAdhanothI tyAgIne bhogI na gaNAya 14 0 digaMbarenI eka vicitra mane dazA. 17 0 strIo pUjA karI zake to mukuTAdithI vItarAgatAne bAdha che ? 18 zAstrapAThAnuM rahasya. Idi pUjA zA mATe kare che ? 0 IndranA kalpanuM rahasya 0 devenI karaNI paNa anumodanIya gaNAya. 0 dayAnA nAme luM pakone pikAra. - avirationI ekAda managamatI cIjanuM anukaraNa na karAya 0 dIkSA mahotsava thAya to mukuTAdine ze vAMdho ? 0 zrI AcArAMgasUtranA pAThane artha. 0 zrI jabUdIpaprApti e sUtranA pAThanuM rahasya. 0 nirvANa kalyANakanA mahotsavanuM rahasya. 0 dhUpanI jarUriyAta ane dhUpa kevo hoya ? 0 akSatenI pUjA ane tenuM sArthakapaNuM zAmAM ? 8 aSTa maMgalika te zuM ? temAM Adya koNa? tenI mahattA zI ! 32
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 aSTa maMgalikane krama 0 nahIM kuriyama ne saMbaMdha kone saMbhave? 0 samyakatva pratye draupadIno ananyarAga ane dADhayA 0 Arati maMgaLadIpaka zuM sazAstra nathI ? 0 bahu nirjarA ane alpa pApa zAmAM ? - 42 43 thI para che pRSTha 1 thI 36 0 ahiMsA-dayAnuM rahasya. 0 zrI tavathAdhigama sUtranuM hRdayagrAhI vivecana. 0 AtmAnA utkarSa kyAre sadhAya ? pR. 1 thI 8 9 thI 35 pustaka3. pRSTha 1 thI 24 0 dAnadharmanI mahattA 0 zarIra paranA mohanI bhayaMkaratA. ' 0 duHkhane sahana karatAM zIkho. dIvAdAMDInA ajavALA pR. 9 thI 24 0 AgamonI atyaMta hitakAritA. 0 saMsAramAM paribhramaNa zAthI? 0 sAdhu koNa? wamepoosiscono pustaka-4 pRSTha 1 thI 18 0 manuSyabhava uttama kema ? 1 thI 5 - haiyAne jhaMkAra 0 jaina gItA... 0 dhanya jainatva. 0 janya zatruMjaya. * 6 gurucaraNamAMthI maLeluM che 0 zrI arihaMta paramAtmAnA aMge keTalAka pra ttara. che tAviyaka praznottarANi graMthane gurjara anuvA
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke AgAlathoti | ITTER rani.saM. 2 vi. saM. 2506 huM vinaya (fzaSyaH) ? 8 ra036 varSa 1pa che vineya (ziSya)nI vyAkhyA 8. jJAna sAtha . huM pustaka jaina janatAmAM sAmAnya rIte sAmAyika pratikramaNa vigere kriyAo karavAmAM Ave che, tyAre je yAvatkathika evI akSAdikanI sthApanA nathI hotI eTale, sthApanAca ye tyAM nathI hotA te pustaka Adika sthApana karavAmAM Ave che ane te pustakAdikanI. Itarika (thaDA kAlanI) sthApanA karatAM paMca-parameSThi-namaskArarUpa zrI namaskAra-mahAmaMtra ane ciMdri-saMvaro sUtra belavAmAM Ave che, eTale mukhyatAe tyAM AcAryanI sthApanA gaNavAmAM Ave che, eTale guru-guNa-SatrizikA nAmanA graMthamAM vistArathI vyAkhyA sAthe jaNAvela che. ane zrI haribhadrasUrijI mahArAje zrI saMbodha-prakaraNamAM mUlagAthArUpe jaNAvavAmAM AvelA guNe ke je chatrIza-chatrIzInA AdhAre bArase cha- thAya che. - chatrIsa chatrIsIemAMthI A vaMci-saMvaro vALI chatrIsI eTalI badhI sAdhAraNa che ke je chatrIsI pALavAnI pharaja AcArya bhagavaMtanI gaNAya, teja chatrIsI upAdhyAya mahArAja ane sAdhu mahAtmAene paNa pharajIyAtapaNe pALavAnI che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata eTale AcArya upAdhyAya ane sAdhu e traNe padarUpI gurutattvane oLakhavA mATe vaMdriya sUtra asAdhAraNa-upagavALuM che, paraMtu sAmAnya sAdhu ke jene ziSya tarIke gaNavAmAM Ave che, tene oLakhavA mATenuM vizeSa lakSaNa ahorAtranI kriyAmAM joDAyelA keI sUtrathI mAluma paDe tema nathI. jo ke zAstrakAro AcArya ane upAdhyAya sivAyanA eTale pAMca padastha sivAyanA sAdhu-vargane vineya tarIke oLakhAve che ane tethI ja zrI uttarAdhyayana sUtranI zarUAtamAM ja vinItanuM eTale vinayavALA ziSyanuM lakSaNa jaNAvavAmAM AvyuM che. zrI uttarAdhyayanamAM jaNAvelA lakSaNanuM nIce pramANe navanIta tarI Ave che. 1. je guru mahArAjanI (AcArya, upAdhyAya, pravartaka, gaNAvacchedaka, gaNadhara, sthavira ke je kaI samudAyane nAyaka heya temanI) AjJA eTale hukamane bajAvavAvALo hoya. 2. upara jaNAvelA guru mahArAjanA nirdezane amalamAM mUkvAvALe pitAne aMge je kaMI karavAnuM vidhAna sAkSAt ane vartamAnakALamAM guru mahArAjajI jaNAve ane te kArya bajAvavAmAM Ave te AjJAkArI ema gaNAya ane bhaviSyane mATe ke bIjA keI zAsananA kAryane mATe upara jaNAvelA guru mahArAja je hukama kare ane te bajAvavAmAM Ave te nidezakArI gaNAya. keTalIka jage para AjJA ane nirdezanuM judApaNuM nathI rakhAtuM, Ane tyAM guru mahArAje karela AjJAne je nirdeza tene karanAre hoya, te vinIta kahevAya, ema jaNAvavAmAM Ave che. 3. upara jaNAvelA guruonI najIkamAM eTale daSTimAM besanAre heya (paraMtu gurumahArAjanA hukamane bajAva paDaze evA bhayathI guru mahArAjanI daSTithI dUra besanAre na hoya)
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 14 4. jagatamAM keTalAMka kAryo evAM hoya che ke jemAM guru mahArAjane AjJA ke nirdeza karavAnuM ziSyane aMge na bane te paNa ziSyanI vinayane aMge pharaja che ke deza-kALa, avasthA vagere gurumahArAjanI je hoya te tapAsIne gurumahArAjanA hakama ke nideza sivAya paNa te dezAdikane anusAra kArya karavAnI jarUra paDe. A rIte je dezAdikane anusAre gurumahArAjane aMge vagara AjJA-nirdeze yogya pravRtti kare te vinayavALe kahevAya. AvI rItanI AjJA ane nirdeza vagara paNa pravRtti karavAnuM te ziSyathI bane ke je gurumahArAjanI sUmaceSTAthI paNa te te deza, kALa ane avasthAne lAyakanAM kAryo karavAnuM samajI zake ane te bajAvI zake, eTale gurumahArAjanI igita kiyAne samajanAre vinayavALe gaNAya. 5. upara jaNAvyA pramANe sUphama-kriyAthI jema kartavyane jANe, tevI ja rIte netramULa-mastaka-hasta vigere dvArA thatA AkArothI paNa deza-kSetra, kALa ane avasthAne lAyaka gurumahArAjane aMge karavA lAyakanAM kRtye jANe ane bajAve te vinayavALe kahevAya. javarAdithI jyAre vyApeluM zarIra hoya, cakSunI vedanA hoya, mastakane duHkha hoya, jaTharane vyAdhi hoya, paganI vyathA hoya e vigere avasthAmAM jarUra zarIranA te te avayanA AkArane pharaka paDe che, ane tethI gurumahArAja tene aMge kartavyatA batAve nahi, ane sahana karavAmAM nirbhara che ema dhArI sahana kare te paNa ziSyane te jarUrI mAlama paDe ane te mAlama paDavAthI pitAnuM kartavya avazya bajAve ane te bajAve te vinayavALe kahevAya, paraMtu keTalIka vakhata bhagavAna Arya rakSitarijIne pitAnA pitAne mArge lAvavAnI vakhate jema mAtra sUkSama-kriyArUpI
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata Izita ja thayuM hatuM, tevI rIte iMgita kiyA paNa gurumahArAjanI je thAya te samajIne te pramANe vartavAvALe ziSya vinIta kahevAya. A upara jaNAvelA zrI uttarAdhyayana sUtranA kathanathI vineya (ziSya)nAM lakSaNe samajI zakAya tema che, chatAM te lakSaNe vistArathI hovAthI nIce jaNAvelAM vinayanAM lakSaNe paNa dhyAnamAM rAkhavAM. 1 potAne AtmA (mana vacana ane kAyA) gurUne arpaNa karelAM heya. 2. gurunA upadezane anusAre cAlanAre hoya. A be vastu jenAmAM hoya tene paNa vinaya eTale ziSyanuM lakSaNa prApta thayuM che ema kahI zakAya. 8 zrI tIrthaMkara paramAtmA jagatanA uddhAra mATe che badhI pravRtti kare che. che ne jaina janatA e vAta te sArI rIte samaje che ke samyagdarzana, samyajJAna ane samyaphacAritranI ArAdhanAthI samagra karmane kSaya. karavA dvArA sva-svarUpamAM avasthAnarUpI mokSa meLavI zakAya che, ane te samyagdarzana vigerenA AlaMbana sivAya kaI paNa jIva koI paNa kALe samaya karmane kSaya karI zakatuM nathI, ane svasvarUpAvasthAnarUpI mokSane meLavI zakatuM nathI. ATalI vAta cokakasa chatAM paNa jainadarzanamAM zrImahAnizIthasUtramAM jaNAvela papurUSImAM je uttama purUSanA be varga (eka je uttama puruSa ane bIjA uttamottama puruSa e nAmanA) rAkhelA che, te banne mahApurUSo upara jaNAvela samyagdarzanAdika mekSa mArgane ArAdhavAvALA gaNyA che. teo mAtra samyagadarzanane pAmIne mithyAdarzanazalyarUpI mithyAdarzana nAmanA aDhAramA pApasthAnakane.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutaka 1luM je trividha trividha choDanAra hoya te bAkInAM hiMsA, vigere sattare pApasthAnakomAMthI keIpaNa pApasthAnakanI nivRtti karavAvALA kadAca na hoya, eTaluM ja nahiM, paraMtu tevA saMjoge pravRtti karavAvALA paNa hoya che, chatAM tene jainazAstrakAroe mekSamArgane ArAdhaka gaNela che. temaja jeo mAtra pitAnA yoga dvArA karAtI hiMsAthI nivRtti ke je mAtra nirapekSa, niraparAdhI evA trasa jIvene jANI jeIne na mAravA vigere rU5 kare che, eTale ema kahIe te cAle ke teone paNa AraMbhanI apekSAe chae kAyanI hiMsA satata lAgelI rahe che, A rIte mRSAvAda vigere pApasthAnakethI paNa ghaNI ja alapa-pariNAmavALI nivRtti rahe che, tevA dezaviratine dhAraNa karanArA zrAvakane paNa mokSamArganA ArAdhaka tarIke mAnavAmAM AvelA che. A bAbatano vizeSa khulAso jevAnI IcchAvALAe zrIopapAtika sUtramAM jaNAvelA upapAtanA adhikArane javAnI jarUra che. upara jaNAvelA avirati ane dezaviratipaNAne dhAraNa karavAvALAne paNa je mokSamArganA ArAdhaka gaNavAmAM AvyA che tene spaSTa muddo e che ke te avirati ane dezavirativALe koI kathaMcit hiMsAdivALe chatAM paNa sAdhya tarIke je tenI daSTi kaI paNa jaga para niyaMtrita thaI hoya te te mAtra mekSane mATe che. tethI bhAgyakAra maharSi uttamapurUSonuM lakSaNa jaNAvatAM mekSAcaiva tu ghaTatte ema kahI uttama-purUSone pachI te aviratisamyagdaSTi hoya ke dezavirati-samakitI hoya ke pramattasaMyatAdi hoya, paraMtu te sarve uttama-purUSonI kaTimAM gaNAya, ema spaSTapaNe kahe che. ane tenuM kAraNa e ke teonuM sAdhya mekSa ja hoya.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata mokSa sivAyanI je je pravRtti te aviratisamyagdaSTi AdikanI je kaMI thAya te mAtra aMtaHkaraNanI prIti vagaranI hoya, AthI jainazAstrakAre tevA samyagadaSTi vigerene niddhadharva eTale nirapekSapaNe pravRtti thavAne saMbhava nathI ema jaNAvI pApane alAja baMdha thAya ema nizcita kare che ane tethI pU. A. zrI haribhadrasUrijI mahArAjA bIjA darzanamAM kahelA kAyapAtI zabdane te samyagaSTi Adine lAgu kare che, arthAta samyagdaSTi vigere pApanA kAryomAM aMtaHkaraNanI prItithI paDavAvALo hoya nahi. paraMtu mAtra. aMta:karaNanI prIti vagara kAyAthI pravartAvAvALe che. AvI rIte uttama purUSane samyagdarzanAdikarUpa mekSamArganI. sAdhanAnuM dhyeya jyAre mekSa-prApti karavI ema hoya che, tyAre uttamottama purUSa tarIke gaNAyelA chaThThA varganuM te sAdhanAnuM dhyeya. kaMIka juduM ja hoya che. jo ke samyagdarzana dhAraNa karavAvALA sarva jI jagatanA jI tarapha bhAvathI paNa anukaMpAvALA heIne muratAM naSi arthAt "AkhuM jagata paNa rAga-dveSane kSaya karI mekSane meLavo' ema IcchavAvALA hoya che, paraMtu chaThThA vargamAM gaNAyelA uttamottama purUSo te judI jAtanA dhyeyavALA hoya che, te uttamattama purUSo je vakhate varabodhine pAme che, te vakhate eka vicAramAM teo Ave che ke trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanA zAsana sarakhuM saMsAra-samudrathI taravAnuM anupama sAdhana chatAM A jIve zA mATe saMsAra-samudrathI tarI jatA nathI ? AvI paropakAra-daSTipUrvakanI anukaMpA vicArIne teo e vicAra kare che ke A jainazAsananI ArAdhanA karavA dvArA huM A jagatane. uddhAra karanAre thAuM !!!
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM AvI paropakAra-draSTinA dhyeyathI karAtI sAdhanAne lIdhe tIrthakaragetra te mahApurUSe bAMdhe che, ane te tIrthaMkaranAmazetranA udayane lIdhe tIrthaMkaranA bhAvamAM paNa svayaMsaMbuddhapaNuM rUpI varAdhi prApta thAya che, tyAre te uttamottama mahApurUSe pavitratama evA jainazAsananA AlaMbana vagara janma, jarA, maraNathI pIDAvApaNuM dekhI, tenuM nisArapaNuM dekhI, tenuM azaraNapaNuM dekhI, te jaganA uddhArane mATe sarva--sAvadhane tyAga karavA rUpa pratrajita thAya che. A vAta jyAre dhyAnamAM Avaze tyAre bhAgyakAra maharSi umAsvAti vAcakajIe bhagavAna mahAvIra mahArAjanA dIkSAnA adhikAramAM kahelA kapane tAtparyAthI samajI zakAze. 1 trilekanAtha tIrthaMkara bhagavAnanI dIkSA azaraNa evA jagatanA uddhArane mATe. 2 trilekanAtha tIrthaMkaranuM sAmAyika kArya jagatanA uddhArane mATe. - 3 trilekanAtha tIrthakaranuM artha thakI vratanuM Aje paNa te paNa jagatanA uddhArane mATe. 4 zrI tIrthaMkara paramAtmAnI sarvasAvaghatyAgarUpI zramaNutA te paNa jagatanA uddhArane mATe. 5 zrI tIrthaMkara prabhunuM sudhA, tRSA vigere pariSahanuM sahana karavuM te paNa jaganA uddhArane mATe. 6 zrI tIrthaMkara prabhu devatA, tiryaMca ane manuSya vigerenA upadrave sahana kare che te paNa jagatanA uddhArane mATe. 7 zrI tIrthaMkara prabhunI cAritranI ArAdhanA te paNa jagatanA uddhArane mATe.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 AgamajyAta 8 zrI tIrthaMkara prabhunA mAhArdika cAre ghAtikamanA kSaya paNa jaMganA uddhArane mATe, 9 leAkAlekaprakAzaka evA kevalajJAnanI prApti je trileAkanAtha tItha kara bhagavAnane thAya te paNa jaganA uddhArane mATe. 10 leAkAleAkaprakAzaka evA kevalajJAnane prApta karyAM pachI paNa dvAdazAMgI pravacana tIrthanI dezanA zrI tIrthaMkara prabhujI je kare te paNa jaganA udghArane mATe. upara jaNAvelI vastu khArIkadaSTithI jonArA manuSya saheje samajI zakaze ke trileAkanAtha tIrthaMkara bhagavAna te samyagdanAdinI ArAdhanA dvArA potAnA AtmAne ka`mukta kare che, chatAM tenuM dhyeya pAtAnA AtmAne ka mukta karavA karatAM jaganA jIvAnA uddhArarUpI hoya che. A kAraNathI zAstrakArA sthAne sthAne tI karanAmaka nA svabhAvathIja tItha karAnI dezanA pravarte che, ema jaNAvI sUnA prakAzanasvabhAvane dAkhalA tarIke jaNAve che, eTale trileAkanAtha tIrthaMkara bhagavAneAnI sAdhanA vastutAe jaganA uddhAranA dhyeyathI che e mAnavAmAM IpaNa jAtanA sakoca thavAnuM kAraNa nathI, ane A tathA bhavyanI vyAkhyA samajAze tyAre pU. A. zrI jinezvarasUrijI mahArAjAe arihaMta siddha Adi vIza sthAnakAnI ArAdhanAne je zrI aSTakacchanI vRttinI aMdara parApakAranI lInatAne aMge jaNAvI che, te saheje samajI zakAze. '
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM ka ' ! meha, mithyAtva ane ajJAnanA khArApATa samudrathI - tAranArA tIrthonI yAtrA mATe upayogI jarUrI vigatane nirdezatI zrI tIrtha yAtrA-sa gha yAtrA (mArmika mahAnibaMdha) = saMghayAtrA 2 . 5
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamAta. K zrI vardhamAnasvAmine namaH mumukSu ArAdhaka tattvaruci-puNyAtmAo mATe atyaMta-upayogI tAtvika-jana Agemika-padArthonA talasparzI jJAtA, vivecaka vyAkhyAtA. Agama vAcanAdAtA AgamasamrA, dhyAnastha-svargata pU. AgamedvAraka AcAryadevazrI zAsanapagI aneka pravRttiomAM gUMthAyelA chatAM zAsanAnurAgI bALajanA hitArthe pitAnI dekharekha taLe pragaTa thatA "siddhacaka"mAM aneka prakAranA dhArmika-anuSThAnanA rahasyane samajAvanArA nAnAmoTA nibaMdha, TUMkA lekhe, mArmika praznottarI vagere Amika-rahasya bharapUra vyAkhyAnanI sAthe ApatA hatA. temAM zrI siddhacakranA chaThThA varSanA mAsAthI "tIrthayAtrA ane saMghayAtrA" zIrSakathI moTI lekhamALA cAlu karela. . jemAM tIrthonI mahattA kema? ArAdhaka jIve tene lAbha zI rIte laI zake ? tIrthayAtrAnuM zAstrIya-svarUpa zuM? te aMge saMghayAtrAnI mAhitIpUrNa mahattA vagere aneka tAvika vyAvahArika padAthe aneka Agama-zAstronA pATha sAthe chaNAvaTapUrvaka rajU thayela. - te lekhamALA jijJAsu adhikArI mahAnubhAvanI samakSa saLaMga rajU karavAnA IrAdAthI "Agama ta"nA navamA varSathI zarU karI che. tene sAtame hapta A varSanA prathama pustakathI zarU thAya. che. jijJAsu vAcake A lekhamALAne gya jJAnI gItArtha gurU bhagavatanAM nizra e vAMcI, pizArI, tIrthayAtrA ane saMghayAtrAmAM gADarIvA pravAhathI keTalIka AvI gayelI vikRtione varjavA upaye gazIla bane!
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM Agamika-rahasya-vyAkhyAtA, sUkSmatatvakaprarUpaka AgamavAcanAdAtA, dhyAnastha-svargata zrI AgaddhAraka AcAryadevazrIe tIrthayAtrAnA zAstrIya-rahasyanA jijJAsu tatvaci-puNyAtmAonA Atma-hitArthe lakhela zrI tIrthayAtrA-saMghayAtrA (mahAnibaMdha) jemAM tIrthonI charI pALatA saMgha dvArA karAtI-karAvAtI yAtrAnA viziSTa tattvanI mArmika chaNAvaTa che. tapAgacchanA ajoDa, ananya zAsana prabhAvaka, AcAryadevazrI gItArtha mUrdhanya, zAstrarahasyapAragAmI, zAsana-vipakSavAdI vijetA, karUNa-vAridhi, dhyAnastha-svargata pU. AgAmoddhAraka AcArya devazrIe jAmanagaranA (saM. 1993) comAsA daramyAna svanAmadhanya cheThavarya popaTalAla dhArazIbhAIe kADhavA dhArela zrI siddhAcalAdi mahAtIrthonI saMgha-yAtrA prasaMge bhAvikane yAtrAnA tAtvika-svarUpanI mAhitI vadhu prApta thAya te zubha AzayathI saMghapati ane tIrtha yAtrikanA kartavyanA nidezathI bharapUra A tAtvika mahAnibaMdha "siddhacaka pAkSika (saM. 1993 varSa 6 aM. 4 thI)mAM zarU karela je ghaNA lAMbA gALA. sudhI lekhamALA cAlu rahela. atyaMta upayogI A mahAnibaMdha "Agamota"nA, navamA varSanA pra - pustakathI prakAzita thaI rahyo che. gata varSanA prathama pustaka (pA. 64)thI have AgaLa cAle che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 Agamajyota sarvatra pUjyatA zAthI? kharI rIte te bhagavAna jinezvara mahArAjanuM pUjyapaNuM tIrthaMkara-nAmakarmanA prabhAvathI (avyAhatapaNe) janmathI te siddhipadane prApta thAya tyAM sudhI che, ane tethI siddhapada pAmelA evA bhagavAna jinezvaranA zarIrane aMge IdraAdika devatAo nirvANa kalyANakane mahotsava kare che. digaMbarenI mAnyatA evI vicitra che ke je mAnyatAne AdhAre nirvANa-kalyANakane mahotsava vAstavika na karatAM kApanika Thare che. keTalAka temAM ema mAne che ke jevI rIte devatAonAM vaikiya zarIre dIvAnA olavAI javAnI mAphaka uDI jAya che, tevI rIte bhagavAna jinezvara mahArAjanAM zarIra -bhagavAna jinezvara mahArAjanuM nirvANa thatAM uDI jAya che. je ke bhagavAna jinezvara mahArAjanuM zarIra mAtApitAnA rUdhira ane vIryathI baneluM che, ane audArika pudgalathI ja prathama poSAyeluM che, ema te te digaMbarone paNa mAnavuM paDe che, chatAM saMyamanA sAdhanarUpa upakaraNane na mAnavAnI ghelachAthI teonA mate sAdhuone pAtra rAkhavAnuM heya nahi ane kevalajJAna pAmelA tIrthakaro gocarI mATe phare nahi evI te digaMbaronI paNa mAnyatA hovAthI tIrthakara kevalIone ane amAnya rIte temane lIdhe sarva kevalIone AhAra rahita navA paDyA. ane AhArarahitapaNe dezanakroDapUrva sudhI jIvana rahevuM te audArika zarIravALAne mATe asaMbhavita ane azakya lAgavAthI eka juThANuM jema hajAra juThANAne lAve tevI rI diga paranA kadAgraha kevalImahArAjAone paramaudArika zarIra he ya che evA kadAgrahane janma Ape ane te kadAgrahavALI mAnyatAne pratApe jinezvara
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM mahArAjAonA kevalajJAna vakhate bhagavAnanA zarIrane kapUra ane dIvAnI mAphaka uDI javAnuM mAnavuM paDayuM. chatAM paNa te digaMbarene nirvANa-kalyANaka mAnavAnuM hovAthI teoe evuM mAnyuM ke bhagavAna jinezvaranuM AkhuM zarIra nivaNa vakhate uDI jAya che. paraMtu temanA nakha, keza ane dAMta uDatA nathI, eTale te nakha, keza ane dAMtane laIne Idro bhagavAna jinezvara mahArAjanuM navuM zarIra banAve che ane temAM te nakha, dAMta ane kezane goThave che ane pachI tene nirvANa kalyANaka saMbaMdhI mahe-- tsava kare che. AvI digaMbaranI mAnyatA kevI kadAgrahanA phalarUpa che? ane nirvANa-kalyANakane mahatsava nirvANa pamADanAra zarIra dvArA nahi, para tu idronI karelI kAyAthI mAnava paDe che. A bAbatanI vizeSa hakIkata "janasatyaprakAza"nA "digambara mate pati" nAmanA lekhathI jANavI. jeo tIrthakara mahArAjane tIrthakara--nAmakarmanA udayane lIdhe deva tarIke ke pUjya tarIke gaNatA hoya teone aMge nirvANa kalyANaka te zuM? paraMtu nirvANa kalyANakane mahesava prasaMga paNa aniSTa thAya. kemake bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjyatA ane temanuM devatva vanakalyANakathI zarU thAya che. je ke azakAdika ATha prAtihArya rUpa ahaMtapaNAnA niyamitabhAvane aMge tathA jagatane tAravArUpa sAdhyasiddhine aMge saMgI kevalIpaNAmAM jinanAma kamane udaya che, emAM be mata che nahiM, paraMtu azakAdika pratihAryo na hoya ane jina nAmanA phalarUpe pravRtti na hoya te vakhate bhagavAna jinezvaranuM devapaNuM ke tIrtha. karapaNuM na mAnavuM ke pUjyatA na mAnavI e keIpaNa zAne anusaranArA zAsanapremIthI banI zake tema nathI.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 Agamata bhaktithI dharAyelAM sAdhanathI tyAgIne bhegI na gaNAya. bhagavAna jinezvara mahArAjanA kevalIpaNAmAM ane sAmAnya bIjA kevalajJAnIonA kevalajJAnapaNamAM kaIpaNa jAtane pharaka nathI, chatAM jo madiMtALa e padamAM kevala tIrthakara bhagavAne ja je namaskAra karavAmAM Ave che te kharekhara temanI azekAdika ATha pratihArya rUpI pUjAnI mahattAnA kAraNe ja che. have jeo "bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimAne kevala vItarAgapaNane lIdhe pUjavA cAhatA hoya teoe arihaMta mahArAjane agrapade te zuM? paNa pUjyapade paNa lAvavA joIe nahi. kAraNa ke sAmAnya kevalI mahArAjAo jyAre chatra, cAmara, bhAmaMDala, siMhAsana vigere rAjyAdika cihnonA ADaMbara vagaranA hovAthI te unmArga-gAminI apekSAe pUrepUrA tyAgI che, tyAre bhagavAna jinezvara mahArAja te vItarAga kevalI avasthAmAM chatAM paNa azakAdika prAtihAryonA ane chatrAdika rAjya cihnonA bhegI hovAne lIdhe te unmArgagAmIone keIpaNa rIte pUjya mAnavA lAyaka ke pUjyanA sthAne sthApavA lAyaka nathI. kadAca kahevAmAM Ave ke rAjA-mahArAjAone potAnA chatrA dika cihnomAM mamatva bhAva che ane tethI te rAjA-mahArAjAo tyAgI na gaNatAM bhegI gaNI zakAya, paraMtu bhagavAna jinezvara mahArAja te at nAmakarmanA udayanA prabhAve devatAoe racelA chatra-cAmarAdikane dhAraNa karanArA che, paNa temAM aMza mAtra paNa mamatva bhAvavALA teo nathI, eTaluM ja nahi paraMtu te karavA na karavAnA vicAramAM paNa teo parevAyelA nathI. mATe bhagavAna arihaMta mahArAjanuM chatra-cAmarAdika rAjyacihno chatAM paNa tyAgIpaNuM avyAhatapaNe che. jagatamAM sAmAnya rIte sAdhu mahAtmAone aneka rAjAmahArAjAo vaMdanAdika kare che. chatAM teone je te vaMdanathI ke I
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM paNa prakAre mahattA meLavavAnuM mana na hoya te te mahAtmAo abhimAnI gaNatA nathI. tevI ja rIte sarvathA vItarAga thayelA kevalI-jinezvara mahArAjanI bhaktithI devatAo chatra-cAmara Adika ghare temAM bhagavAna jinezvara mahArAjanuM eka aMze paNa bhegIpaNuM gaNI zakAya nahiM. jyAre A vAta digaMbarone ane pracchanna digaMbara evA keTalAka vetAMbara nAmadhArIone paNa kabula che, te pachI bhagavAna jinezvara mahArAjanI mUtine bhakta evA rAjA-mahArAjA ke saddhimAna zrAvake chatra, cAmara, mukuTa, kuMDaLa vagere bhaktine mATe dhAraNa karAve temAM bhagavAna jinezvaranuM vItarAgapaNuM UDI jAya che ane bhegIpaNuM thaI jAya che, evI kalpanA kema thAya che? e kalapanA te kevaLa kumArganI vAsanAne sUcavanAra che. keTalAka bheLA-sekonuM evuM mAnavuM che ke bhagavAna jinezvara mahArAjane je chatra, cAmara, vigere rAjyacinho dhAraNa karAvavAmAM Ave che te zarIranI sAthe lAgelAM hatAM nathI, ane tethI bhagavAna jinezvara-mahArAjanuM vItarAgapaNuM ciMtavavAmAM koIpaNa jAtanI dhyAna karanArane bAdhA AvatI nathI, paraMtu mukuTa, kuMDala vigere AbhUSaNe ane cInAMzuka vigere vastro bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimAne aMga upara lagADavAmAM Ave che, te AbhUSaNadi bhagavAnanI vItarAga-avasthAnuM dhyAna karanArane vidArUpa thAya. upara jaNAvelI mAnyatA dhAraNa karanArA bhadrika leke eTaluM samajI zakatA nathI ke zuM rAjA-mahArAjAone je chatra ane cAmara rAjyacinha tarIke hoya che te zuM te rAjAmahAsajAone zarIre vaLagelAM hoya che. ane rAjAmahArAjAone je chatra, cAmara, vigere zarIre nahiM vaLagelAM chatAM te chatra, cAmara vigerethI rAjAmahArAjAo vItarAgapaNathI rahita gaNAya te pachI
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata vaLagelA ja padArthothI vItarAgapaNuM jAya che. ane pAse rahelA parthothI vItarAgapaNuM jatuM nathI. evI mAnyatA karavI te kevaLa bhadritAnI parama sImA ja gaNAya. vaLI suvarNa ane maNimaya siMhAsana upara bhagavAnane birAjamAna karAya che, tyAre te bhagavAnanI pratimAo suvarNa ane maNimaya siMhAsane lAgelI nathI hitI ema keNa kahI zake? ane jema rAjAmahArAjAo suvarNa ane maNimaya siMhAsanemAM beThelA hoya tyAre teo rAjyaRddhithI zobhatA. gaNAya, ane tethI teo vItarAga nathI ema manAya che te pachI suvarNa ane maNimaya siMhAsana upara beThelA bhagavAnane paNa vItarAga tarIke mAnavAnuM te bheLA lokone anukUla thaze nahiM. vaLI A hakIkatamAM vizeSe e vicAravAnuM che ke janmAbhiSekanI vakhate je dUdha ane pANI vigerethI abhiSeka karavAmAM Ave che te dUdha ane pANInuM snAna vItarAgatAne te zuM paraMtu sAmAnya sAdhupaNAne paNa bAdha karanAruM hovAthI te kema karAyA che? vaLI te snAnanuM dUdha ane pANI aMge lAgeluM hoya te vakhate zuM te bheLA leke bhagavAnanuM vitarAgapaNuM nathI ema. mAnavA ke kahevA taiyAra thaze kharA? dhyAnamAM rAkhavA jevuM che ke chatrAdikathI vItarAga-rahitapANAnI dazA te mAtra rAjA-mahArAjA ke zreSThI Adikane ja heya, paraMtu snAnane aMge a-vItarAgatA te pAmara leke ane yAvata jagatanA sarva manuSyane lAgu thayelI hoya che. eTale abhiSeka karatI vakhate dUdha ane pANI zarIrane lAgelAM hoya chatAM paNa je bhagavAna jinezvara mahArAjanuM vItarAgapaNuM hevAthI te dUdha ane. pANIne prakSAla bhaktajIne karele gaNuM bhagavAna jinezvara mahArAjanI vItarAgatAne bAdhakartA banatuM nathI te pachI muzkeTa, kuMDala vigere AbhUSaNe ane cInAMzuka Adi vastro paNa
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 17 bhagavAnanA aMge lAgelAM hoya che, temAM bhagavAna jinezvara mahArAjane zuM ? pite te jema snAnane udyama karyo nathI, tema te mukuTAdi dhAraNa karavAne paNa udyama karyo nathI, paraMtu bhaktoe bhaktithI karAyelA abhiSekanI mAphaka bhaktithI te mukuTa-kuMDalAdi AbhUSaNe ane cInAMzuka Adi vastro bhaktoe dhAraNa karAvelAM che. phakta lekonI mahekAvaTa je manamAM AvI hoya te ja dUdha-pa:NInA abhiSeka vigere chatAM vItarAgapaNuM jaNAya che, ema mAnavuM thAya. ane mukuTa-kuMDalAdine lIdhe vItarAgapaNuM cAlyuM jAya che, ema mAnavuM thAya. digambarenI eka vicitra manedazAH zAstrane anusaratI daSTi rAkhanAro te zuM paraMtu sAmAnya rIte madhyastha daSTi rAkhanAra manuSya hoya te te paNa spaSTapaNe samajI zake ke bhagavAna jinezvaramahArAjanI avasthA te vItarAgapaNunI che ane A dUdha-pANI vagerene abhiSeka ane AbhUSaNavastronuM AropaNa e mAtra bhakitazIlae bhaktine mATe yathA- yegyapaNe Acarita kareluM che. digabaree vicAravuM joIe ke, tame vetAmbarabhAsa evA kharatara ga7vALAnI mAphaka "strIoe jina-pUjA karavI nahi" evuM mAnanArA nathI e cokkasa che, ane jyAre digaMbarenA mate strIone paNa jinezvaramahArAjanI pUjAne adhikAra che ane strIo paNa bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimAnuM prakSAlana ane aMgaluhaNa Adi kare che, te te vakhate zuM digaMbaranI mAnyatAnI apekSAe strIne zarIrasparza vItarAga-avasthAne bAdha karanAre gaNAte nahi hoya? zuM digaMbare ema mAnavA taiyAra che ke amArA bhagavAna vItarAga sarvajJa thayA hatA, chatAM teone strIonA saMghane bAdha na hatuM, ane strIo vItarAga sarvajJa evA jinezvara bhagavAnane snAna karAvatI hatI.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18. Agamata kahevuM joIze ke evI mAnyatA dharAvanAra digambaramAM bhUkhamAM mUrkha paNa koI nikaLaze nahi. - jyAre digambarone bhagavAna jinezvara mahArAjane aMge lAgelA zarIranA raMgathI judA raMgane mATe vibhinna raMgavALAM evA cakSue pitAnI mAnyatAmAM naDe che, mukuTa-kuMDaLa Adi AbhUSaNo ane cInAMzuka Adi vastro naDe che, tyAre teone pitAnI vAta rAga sarvajJa tarIke mAnelI bhagavAnanI pratimAne dUdha-pANI vagerene abhiSeka tathA strIonuM aDavuM ane strIoe karAveluM snAna tema ja karAtAM aMgaluhaNA Adi kema naDatAM nathI ? strIe pUjA karI zake te mukuTAdithI vItarAgatAne bAdhaze? kharekhara! jainazAsanane anusaranArAo ane zAsananA dhuraM dhare upara digambaranA mUla-puruSane je TreSarUpI dAvAnala pragaTa hatuM, temAM sAdhunA upakaraNe te baLI gayAM ja, paNa te zreSa- dAvAnale A bhagavAnanI pUjAmAM mukuTa-kuMDalAdi AbhUSaNe ane cInAMzuka Adi vastro je vaparAtAM hatAM, te paNa bhasmIbhUta karyA. paraMtu digambara-saMpradAyamAM utpanna thayelI strIonuM kAMIka sadbhAgya haze ke te bicArI mekSa, kevalajJAna ane cAritrane mATe sahastramahala digambarathI nAlAyaka TharAvAI, chatAM paNa bhagavAna jinezvara mahArAjanA vItarAga ane sarvajJapaNane bAdhaka chatAM prakSAlana ane aMgaluhaNAM AdinA kAryamAM nAlAyaka gaNAvAI nahi ane vetAmbarabhAsa-kharataranI strIonI mAphaka bhagavAn jinezvaranI pUjAthI be-nasIba rahevAne vakhata teNaone AvyuM nahi. bhagavAna jinezvara mahArAjanI vItarAga-sarvajJatA thayA pachI temanI nirvANa-avasthAnI vakhate bhagavAna jinezvara mahArAjanA zarIrane aMge thayela vividha pUjA-satkAra mATe zrI jabUdvIpa prajJami sUtramAM nirvANane. adhikAra che, temAM snAna, vilepana karAvavA sAthe haMsalakSaNa paTazATaka je paherAvavAmAM Ave che, te zuM vItarAga-dazAne darzAvanAruM gaNI zakAze kharuM?
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ purataka 19 vaLI zrI AcArAMga sUtramAM bhagavAna jinezvarenI dIkSA vakhate thayele alaMkAra vagerene ADaMbara jaNAvAyela che, te paNa zuM yogya gaNAze ! vAcakagaNa te baMne sUtrenA pAThanuM paryAcina jJAnI-gurUnI nizrAe karavAthI bhagavAna jinezvara mahArAjanA nirvANa vakhate karAte ADaMbara sahetuka ane upayogI lAgaze. vadhumAM A zAstrapAThane vyavasthita rIte vicAranAra sujJa manuSya saheje samajI zakaze kezAstra pAThenuM rahasya : bhagavAna jinezvara mahArAjane mukhyatAe tIrthakarapaNe ane vItarAga sarvajJapaNe mAnanAra evA idra mahArAjA bhagavAnanI dIkSA vakhate kevA aneka prakAranA rana, maNi, kanakanI racanAe karIne AzcaryakAraka devachaMde vizka che, temaja aneka prakAranA maNi, kanaka ane ratnanI racanAthI AzcaryakAraka siMhAsanane vimuvI bhagavAna tIrthaMkara mahArAjane vaMdana-namaskAra karavA pUrvaka grahaNa karIne tyAM besADe che, besADIne sahastrapAka ane zatapAka tethI atyaMgana kare che, gaMdhakASAyI tathA zarIrane sApha kare che. zuddhodake huvarAve che, ane jenuM mUla eka lAkha rUpiyA che ane je atyanta zItapaNe vartavAvALuM hoya che, evA gazIrSa caMdanathI vilepana kare che, ane lagAra nAkanA vAyarAthI paNa uDe, ane zreSTha nagara pATaNanI kArIgarIthI banAvAyele, ane sArA sArA kArIgaroe jenI prazaMsA karelI che, tathA je ghoDAnI lALa jevuM kamaLa che ane uttama kArIgaree senAnuM kAma jenA cheDA upara karyuM che. evuM haMsalakSaNa paddayugala bhagavAnane paherAve che, ane hAra, ahAra, vastra, nepathya, ekAvalI, prAlaMbasUtra, paTakula, mukuTa, ratnamAlA vagere paherAve che ane gUMthelA, vIMTelA, paravelA ane jathe karelA phUlanI mALAthI kalpavRkSanI mAphaka alaMkRta kare che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20. Agamajyota A badhuM dekhanAre sujJa manuSya bhagavAn tIrthaMkaranI dIkSA avasthAne aMge pUjA mAnanAre hoya te pUjAmAM keTale ADaMbara kare? ane tevI rIte karAtI pUjA keIpaNa prakAre te pUjAnA karanArane bhAvanAnI nirmaLatA kayA sivAya rahe nahi, ane bhagavAna jinezvara mahArAjane evA prakAre aneka vidhithI pUjana karatAM eka paNa aMze vItarAga-kevalIpaNamAM bAdha Ave nahi ema spaSTa thAya che. ITAdi pUjA zA mATe kare che? vAcakagaNe yAda rAkhavAnI jarUra che ke iMdra-mahArAjAo bhagavAna jinezvara mahArAjAonI je pUjA dvArA ArAdhanA kare che, te ArAdhanA pitAnA AtmAnA kalyANane mATe kare che. bhagavAna jinezvara mahArAjanI ArAdhanA karavAmAM I. mahArAjane keIpaNa prakAre paudgalika-padArthone lAbha meLavavAne nathI, keIpaNa prakAre viSayonA sukhanI prApti meLavavA temAM saMbaMdha nathI, eTale spaSTa mAluma paDaze ke teo potAnA AtmAnA kalyANane mATe bhagavAna jinezvara mahArAjanI ArAdhanA kare che, eTaluM ja nahi paraMtu teo bhagavAna jinezvara-mahArAjanI ArAdhanA bhakti-pUjA thAya tene hitakArI, sukhakArI, zAMti karanAra, mokSane ApanAra ane saMskAra dvArA bhavabhavane viSe prApta thanAra tarIke uttama mAne che, ane e vAta te cekakasa che ke IMdra mahArAjA samyagdaSTi che ane teonI mAnyatA yathAsthita. heya. tethI teoe dharmane dharma mAnya che, paraMtu aMze paNa adharmane dharma teoe svIkAryo nathI. eTale dareka samyagdaSTie bhagavAna jinezvara mahArAjanI vidhavidha pUjAmAM dharmane udaya mAne te ja Avazyaka che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM IMdranA kapanuM rahasya : vaLI eka ja vakhatanA eka ja iMdra AvI rIte pitAnA AtmAnA kalyANane mATe bhagavAna tIrthakara mahArAjanI ArAdhanA kare che ema nathI, paraMtu atIta, anAgata ane vartamAnakAlanA sarva iMdrio bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanI pUjA ane prabhAvanA dvArA atIta, anAgata ane vartamAnakAlamAM ArAdhanA karatA hatA, kare che ane karaze. tathA e kAraNathI iMdra mahArAjA jAhera kare che ke AvI rIte janmAbhiSekAdi mahotsava karavA te atIta, anAgata ane vartamAnakAlanA sarva Idrone avazya-kalpa che. eTale jema sarvakALanA sAdhuene mahAvate dhAraNa karavAne kalpa che ane te ka5 phakta AtmAnI muktine mATe che, tevI rIte sakalakAlanA IMdrone paNa mukti mATe kalpa che ke teoe bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjA-prabhAvanA dvArA ArAdhanA karavI. devenI karaNuM paNa anumodanIya gaNAya ? A sthAne keTalAka pratimA ane pUjAnA lepake pUjAne aMge zaMkA kare che ke devatAo avirati-dazAmAM che, ane tethI tenI karaNI anudavA lAyaka gaNAya? tema ja anukaraNa karavA lAyaka paNa gaNAya kharI? AvuM belanArAo eTaluM nathI vicArI zakatA ke bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjAnA adhikAramAM pUjAne mATe vizeSa zakti ane samRddhi dharAvanArAenI mukhyatA levAmAM Ave che. A kAraNathI dharmamAM haMmezAM jeonuM mana hoya che tevAonI pUjyatAnA sthAne zrI zayyabhavasUrijIe "vA vi taM maMmaMti " e pada spaSTapaNe jaNAvyuM che, vaLI zruta dharmanA mahimAne aMge paNa "murabAri hi#- " jaNAvatAM devatAnA samudAyane prathama sthAna ApavAmAM AvyuM che. jinezvara
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta mahArAjanA zAsananI mahattA jaNAvatAM paNa "pherveLA suthArissa mUgama riva" ema kahIne sadbhUtabhAvathI devatAonI pUjyatA jaina-matane aMge jaNAvavAmAM AvI che. - zrI naMdIsUtra ane zrI atugadvAra vigeremAM paNa dvArA nA prarUpaNa karanAra tarIke bhagavAna jinezvaranuM varNana karatAM paNa devatAothI pUjyapaNuM jaNAvI tIrthakarane mahimA jaNAvavAmAM Ave che. pUjAnA lepakee bhagavAna jinezvara mahArAjanI je pratimA pUjAyelI che, tene te anukaraNIya nathI gaNuM, ane sArI paNa gaNI nathI, paraMtu bhagavAna jinezvara mahArAjanI dIkSAne aMge je kaMI ADaMbara kare che, te badhe anukaraNya gaNane te dakSane ADaMbara te mahA AraMbhamaya chatAM paNa haMmezA amalamAM rAkhI mUke che. dayAnA nAme luMpakane pokAra : A vastune jANanAra manuSya samajI zakaze ke pratimA ane pUjAnA lepake evA luMpakone dayA dayA ema karIne karAte pikAra e kevala bhagavAna jinezvaranI pratimA ane pUjAne uThAvavAne bakavAsa mAtra che. kema ke je ema na hota ane kharekhara dayAnA mArga upara ja dhoraNa rAkhIne temane dayA-dayAne pokAra hatI te pachI iMdra mahArAja ke kRSNa mahArAja sarakhA avirati=samyagdaSTie karelA dIkSA-mahotsavanuM anukaraNa karIne dIkSAnA mahesa thavA detA nahIM. sAmAnya manuSya paNa A uparathI samajI zakaze ke te dayAnA devALIyAoe pitAnI pUjyatA, mAnyatA ke mahattAnI AgaLa dayAne dariyApAra nAMkhI dIdhI che ane bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjA ane pratimAnA viSayamAM dayAnA nAme dvAre daI dIdhelAM che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 19 3 yAda rAkhavuM ke iMdra mahArAje bhagavAna jinezvara mahArAjanI karelI dIkSAnA aMgenI prabhAvanAnA anukaraNI zrI zya mahArAja vigere e dIkSAnA mahetsa karI lAbha meLavyA che, eTale devatA avirati hovAthI tenI karaNInuM anukaraNa thatha nahiM ema kahevAnuM che te laMpakaeN mATe sthAna nathI. avirationI ekAda managamatI cIjanuM anukaraNa na karAya ? vizeSe vicAravA jevuM te e che ke bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimAnI pUjA devatAoe ADaMbarathI karI che, chatAM tene uThAvavA mATe devatAnuM aviratapaNuM ke me-dhamI paNuM AgaLa karavAmAM Ave che. te pachI bhagavAna jinezvara mahArAjane dIkSA mahotsava ne -dhama ke avirati tarIke gaNAtA IMdra mahArAje karyo che ane je kRSNa mahArAje dIkSA mahotsava karyo che, te kRSNa mahArAja paNa avirati hatA, ane devatAne niSphara vacana na kahevAnI apekSAe ja mAtra devatAne adhamI nahi kahetAM nedhamI kahevA paDe, paraMtu zrIkRSNa mahArAja te manuSya hovAne lIdhe temane aMge sarvaviratirUpa dharmane ja dharma gaNIne adhamI kahevAmAM niSpharavacana gaNAya nahiM, te pachI te adhamInI karelI dIkSAmAM mahotsavanI prabhAvanAnuM anukaraNa pratimAnA zatruo kaI rIte karI zake ? luM ke potAnA sUtramAMthI bAra-vratane dhAraNa karanArA keIpaNa zrAvake kRSNa mahArAjanI mAphaka dIkSita thanAranA jokhamane vaherIne dIkSA mahotsava kareluM hoya ema batAvI zake tema nathI, te pachI potAne phAvata e dIkSA mahotsava te aviratioe karele chatAM paNa anukaraNamAM levo ane bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimAnI pUjAnuM anukaraNa na kavuM, e ghelInA ghelA jevuM ja zaraNAya.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 24 AgamajAta dukhI jIvene bacAvanAra agara maratA jIvanuM rakSaNa karanAra ke karAvanAra zrAvaka aDhAre pApane bAMdhe che, evuM mAnanAra dayAnA duzmane ane bhISaNa karmavALA bhIkhAmajInA bhaDakAthI saLagelAe gRhasthanI sarva kriyAone adharma mAnavA taiyAra thAya, che chatAM paNa pitAnA mAnelA guruonA niSedhanA abhAvane lIdhe dIkSAnA mahotsave te ghaNA ADaMbara ane ThAThamAThathI kare che, te teonI AMkha paNa upara jaNAvelI vastuo vicAratAM jarUra ughaDI jaze. dIkSA-mahatsava thAya te mukuTAdine zuM vAMdha! : upara jaNAvelI hakIkatane aMge keTalAka bhadrika ke bhagavAna jinezvara-mahArAjanI uttamatAne aMge ane tIrtha pravartananA upakArane aMge upara jaNAvelI pUjyatA ane mAnyatA che, e vastune na vicAratAM bhagavAna jinezvara-mahArAjanI avasthAno ja mAtra vicAra karI ema bolavA taiyAra thAya che ke janma ke dikSA mahotsavanI vakhate bhagavAna jinezvara mahArAjAo sarvavirativALA ke vItarAga-kevalIpaNAmAM vartavAvALA nathI, mATe te vakhatanI apekSAe je pUjA, sAkAra, sanmAna karavAmAM AvelAM che, temAM kaIpaNa jAtano bAdha nathI AvuM kahenArAoe vicAravuM joIe ke je bhaviSyakALamAM vItarAgapaNuM ane sarvajJapaNuM meLavaze tathA jagatanA uddhArane mATe tIrthanI sthApanA karaze e uttamattama guNe ane upakArane aMge je pUjA-satkArAdi karavAmAM Ave temAM je lAbha heya te pachI jeo uttamattama guNene prApta karI jagatanA uddhArane mATe zAsanane sthApI gayA tevA bhagavAna jinezvara mahArAjAnAM pUjA-sakArAdimAM lAbha heya temAM Azcarya ja zuM ? pratimAnA zatruo ane dayAnA duzmane te vaLI aviratinA karelA dareka kAryane adharma mAne che, chatAM zrIkRSNa
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM 25 mahArAje IMdranuM anukaraNa karIne karelA jinezvara ke gaNadhara sivAyanA paNa dIkSA-mahotsavathI tIrthaMkara--nAmatra bAMdhyuM tema mAne che, te pachI zuM te dayAnA duzmane ane pratimAnA zatruo tIrthakara--nAmatra bAMdhavAnuM kAraNa adharma che ema mAne che kharA? teone kabUla karavuM paDaze ke karmanI eka aThThAvana prakRtiomAM tIrthaMkara-nAmakarmanI prakRti hetue, svarUpe ane phaLa karIne zuddha hoya che, kema ke arihaMtAdikanI ArAdhanA rUpa hetuthI baMdhAvavAvALI che, eTale "aviratinI sarvakaraNI adharmarUpa che ke dezaviratirUpa sarvakaraNa adharmarUpa che ema kahevAvALAnI upara jainazAsananI chAyA paNa paDI hoya ema lAgatuM nathI. zAstrakAre paNa sthAne-sthAne aNagAra-dharmanI mAphaka agAra-dharma paNa spaSTapaNe jaNAve che. zrIAcArAMga sUtratA pAThane artha : prAsaMgika ATaluM jaNAvIne cAlu adhikAramAM eTaluM jaNAvavAnuM ke bhagavAna jinezvara mahArAjanA devapaNuM ane vItarAgapaNane uddezIne iMdra mahArAjAoe dIkSA-kalyANakane paNa mahotsava karyo hato ane temAM zrI AcArAMga sUtranA pATha pramANe vastra-AbhUSaNa vigerethI kevala AtmakalyANane mATe satkAra karyo hato, ane te pratimAnA lepake koI paNa sUtramAM "jinezvara bhagavAnanI pratimAnA pUjanamAM ke zrI jinezvara bhagavAnanA caityamAM pravRtti karatAM pApa baMdhAya che agara temAM baMdhAyelA pApathI amuka jIvane herAna thavuM paDayuM che. " evuM dekhADI zakayA nathI, dekhADI zaktA paNa nathI ane dekhADI zake ema paNa nathI.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aga mamata uparanA zrIAcArAMga sUtravALA pAThane dekhIne bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanA vastra-AbhUSaNa Adi satkArothI pUjana mAnavAnI jyAre zAstrapramANa mAnanArAothI nA pADI zakAtI. nathI, tyAre teo dIkSA vakhate paNa tIrthaMkarapaNAne aMge karAtI pUjAnI sthitine dhyAnamAM na letAM e lavAre karavAne taiyAra thAya che. bhagavAnanI te vakhatanI avasthA te sarAgapaNanI, gRhastha paNanI ane chaghasthapaNAnI che, paraMtu kevalI paNAmAM AvyA pachI bhagavAna tIrthaMkara-mahArAjanuM pUjana AbhUSaNa ane vastrAdikathI thaI zake nahi. kema ke vItarAga-sarvajJapaNAmAM teo sarvathA tyAgI che. AvuM mAnanArA digambaroe te strIo bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjA kare ane aDe evuM mAnavAmAM bhUla karelI ja gaNAya, kAraNa ke sAmAnya sAdhupaNumAM paNa strIne saMgho na hoya te pachI kevalIpaNAmAM te strIne saMgraha ke tenuM aDavuM vigere te hoya ja zAnuM? AzcaryanI vAta che ke bhagavAna jinezvaranI mUrtine kapaDuM ke AbhUSaNa aDe te sarvajJApaNuM ane vitarAgapaNuM cAlyuM jAya, paraMtu bAyaDIonA theke zeka bhagavAna jinezvaranI mUrtine aDe. snAna karAve te paNa te digambaranI vItarAga-avasthAmAM A sthaLe vadhe AvatuM nathI. bhagavAna jinezvara mahArAjanuM sarvajJavItarAgapaNuM thayA pachI paNa nirvANa mahotsavanI vakhate temanA khuda zarIrane aMge kevI rIte vasAdithI satkAra karavAmAM Ave che? te jANavA mATe zrI jabUDhIpaprajJapti sUtrano nirvANa saMbaMdhI adhikArano pATha khUba ja upagI che. zrI jabUdvIpa prajJapti e sUtranA pAThanuM rahasya : zrI jamUdvIpaprajJaptimAM jaNAvela bhagavAna jinezvara mahArAjanA nirvANa-kalyANakanA adhikAramAM Idra mahArAje bhagavAna
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka jinezvara mahArAjanI abhiSeka, caMdana ane alaMkArathI karelI pUjAne dhyAnamAM lenAre manuSya je zraddhAvALo haze ane zAstrane mAnanAre haze te svapna paNa ema nahi mAnI zake ke kahI zake ke "vItarAga-sarvajJanI pUjA abhiSeka, vilepana vastra, alaMkArAdithI thaI zake nahi." pUjAnA drohIo taraphathI kadAca ema kahevAmAM Ave che nirvANa-mahotsavanI vakhate ke vItarAga-paramAtmAnuM zarIra che. ane gaNadhara mahArAjA vigerenI hAjarImAM te badhe satkAra vigere thAya che, paraMtu e savarDa IMdra mahArAje karela che. kaI zrAvake karela nathI, te dIkSA mahotsava paNa iMdra ke zrIkRSNa kare che, dIkSA mahotsavane koI zrAvaka ke zrAvikAe satkAra karyo nathI. vaLI A kahenAre samajavuM joIe ke pUjA karavAne lAyakanI utkRSTa sAmagrI je je kSetrAMtanA caMdane, kSetramaMtaranAM puSpa ane kSetramAMtaronI auSadhio vigere je utkRSTarUpe hoya ane je utkRSTa-sAmagrInI bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanI pUjAmAM upagitA gaNAya che, te sAmagrI bhegI karavAnI zakti manuSyamAM hotI nathI, paraMtu te devAmAM ja hoya che. mATe tevI sAmagrIthI tIrthakaranI pUjyatA jaNAvavAmAM devatAne adhikAra hoI zake e svAbhAvika che, ane A kAraNathI sarva sthAne jinezvarane mahimA jaNAvatAM no hevAvi devo vigere kahI devapUjya paNuM jaNAve che, ane ethI zrAvaka-zrAvikArUpa *nuSyae te pU>>vA lAyakapaNuM svabhAvataH AvI jAya che. zAstrakAre bhagavAna jinezvarane uttamattama puruSa tarIke sthitimAM varNavatAM sapaSTa zabdomAM kahe che ke, sAmAnya RSi ane manuSya devatA ane mUrtinI pUjA kare ane tevA sAmAnya manuSyathI pUjAyelA evA ane moTA RSiothI paNa jeo pUjAne pAme che, tevA tIrthaMkare uttamattama che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata A vAtane dhyAnamAM lenAre manuSya devatA ane iMdroe karelI pUjA dekhIne bhagavAna tIrthaMkara mahArAjanuM manuSyothI a-pUjyapaNuM che. ema kadApi nahi dhArI zake, paraMtu zrAvakazrAvikArUpa manuSyothI te bhagavAna jinezvara mahArAjAe atyaMta pUjyatama che ema ja dhArI zake. zuM revaMnA, kevaLa vigere pATha dekhIne ane jo hevAvi vigere pATho dekhIne mUrkha manuSya paNa evI kalpanA kare khare ke-"bhagavAna jinezvara mahArAjane dharma, bhagavAna jinezvara mahArAjanuM zAsana ane bhagavAna jinezvara mahArAja bhAtra devatAone ja pUjya che, paraMtu te traNa mahApadArtho zrAvaka-zrAvikAone pUjya nathI." arthAt mUrkhatama manuSya paNa devatAthI pUjyapaNuM dekhIne manuSyathI a-pUjyapaNuM che ema kahevAne zaktimAna thAya nahi nirvANa kalyANakanA mahatsavanuM rahasya? vaLI keTalAka taraphathI ema kahevAmAM Ave ke nirvANa kalyANakanI vakhate iMdra mahArAje abhiSekathI karelI pUjA acetana evA vItarAga prabhunI che. te evA thananA samAdhAnamAM samajavAnuM ke e vItarAga prabhunuM zarIra jyAre zAsakAnA jaNAvavA mujaba ane samyagadaSTienA dhAravA mujaba dravyavItarAga ane dravyasarvajJa rUpa che. ane temanA abhiSekAdikathI pUjA thaI zake che ane tevI abhiSeka dikathI bhagavAna jinezvara mahArAjanA khuda zarIranI gaNadhara di bhagavAnenI hAjarImAM pUjA karavAmAM Ave che. ane te pUjAthI jyAre bhagavAna jinazvara mahArAjanuM bhegIpaNuM thaI jatuM nathI, te pachI bhagavAna jinezvara mahArAjanA sthApanA nikSepArUpa bhagavAnanI pratimAne abhiSeka karavAthI, AbhUSaNa ke vastro caDhAvavAthI bhagavAnanuM bhegI paNuM thAya che ema bolanAra manuSya je dArU pInAra hoya te ja bhI zake? paraMtu sujJa ane samyagdaSTi manuSyane evuM bolavuM svapna paNa zobhI zake nahi. vastra ane AbhUSaNanI pUjAne aMge lekenI
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 pustaka 1luM zaMkA nivAravA mATe eTaluM prakaraNa jaNAvI have zrAddhahinakRtyakAre kahelA pUjAnA adhikAramAM AgaLa zI rIte pUjA vidhi. jaNAve che te joIe. dhUpanI jarUriyAta ane dhUpa kevuM hoya? AcArya mahArAjazrI devendrasUrijI cInAMzukAdi vastro dvArA pUjA karavAnuM jaNAvyA pachI gaMdha eTale sugandhI-cUe karIne pUjA karavAnuM jaNAvatAM pharamAve che ke, atyaMta zreSTha hovA joIe. A jage para dhyAna rAkhavAnuM che ke keTalAka bhadrika zrAvake bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjAmAM dhUpadahananI AvazyaktA che, eTaluM te samaje che, paraMtu bhagavAna jinezvara-mahArAjanI. AgaLa dhUpanuM dahana karavuM zAne mATe che? ene vicAra karatA nathI. ane tethI je agarabattIo sAmAnya rIte sugandhavALI na heya eTaluM ja nahi, paraMtu je agarabattI saLagAvavAmAM AvyA hovA chatAM sugandhane veza dharAvatI na hoya, temaja jene dhUmADo sugandhipaNAnA aMzathI paNa rahita tevI agarabattIo saLagAvavAmAM pravRtti kare che, paraMtu dhyAna rAkhavuM joIe ke A dhUpadahana sugandhipUjAne mATe che ane tethI te agarabattImAM ane tenA dhUmADAmAM jarUra sugandhi hovI joIe. vaLI keTalAka bhAvika leke ajJAnatAne lIdhe dhrupadahana jANe bhagavAnanI aMgapUjA heya nahi, tevI rIte saLagatI agarabattIo bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimAnA mukha AgaLa sudhI laI jAya che ane tene pariNAme keTalIka vakhata agarabattIne magare agara taNu bhagavAnanI pratimA upara paNa paDe che, agara.. te gaLatI agarabattI bhagavAnanA mukhane agara zarIrane lAgI jAya che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamota AvI ajJAnatA bhaktibhAva dharAvanArAoe sarvathA dUra karavA jevI che. dhyAna rAkhavuM ke gandhapUjAno je adhikAra zAstromAM cAlyA che, tene aMge dahana karavAmAM AvatA dhUpa turUka sihaka Adi uttama gadhavALA dravyathI hoya, yAvat zAstrakAra eTalA sudhI kahe che ke dhUpa eTalI badhI gandhavALA hoya ke jANe gandhanI ja vATa heya nahi tevA lAge. arthAt AvA sugandhavALA dhUponuM je dahana thatuM hoya te gandhamAtra bhagavAnanI AgaLa ja nahi. ekalA gabhArAmAM nahi, paraMtu AkhA maMdiranI aMdara je dhUpanA dahanathI thayelI sugandha hoya te vyApta hevI joIe. keTaleka sthAne te dhUpanA dahananI zAstrakAre eTalI badhI tIvratA jaNAve che ke zrI jinezvara bhagavAnanA maMdiramAM karAtA dhUpadahananA dhUmADAnI zikhAne aMge mayUrane vAdaLano vahema paDe ane tethI kekArava karavA lAgI jAya. AvI rIte UMcA ane sArA sugaMdhI dhUpathI bhagavAna jinezvara mahArAjanuM pUjana karavuM joIe, ane tene mATe pU. A. zrI devendrasUrijI "pravara evuM vizeSaNa spaSTapaNe Ape che. eTale zreSTha evA suMgadhane dahanathI hRdayane AnaMda devAvALA ane traNa bhuvanathI pUjAyelA evA bhagavAna jinezvara mahArAjanuM -bhaktithI bhale e zrAvaka pUjana kare. akSAnI pUjA ane tenuM sArthakapaNuM zAmAM? dhUpanA pUjana pachI akSata-pUjAne jaNAvatAM zAsakAre kahe che ke zaMkha ane kuMdanA kula jevA zuddha nirmaLa evA akSatathI aSTamaMgalanuM Alekhana karavuM joIe. te aSTamaMgalanA AlekhanamAM levAtA akSate akhaMDita ane asphaTita hovA joIe. keTalAka -bhadrika leke bhagavAna jinezvara mahArAjanI AgaLa sAthIyA mATe
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke aSTamaMgalika mATe laI javAtA akSatene aMge hada bahAranI - seve che. teone e vastu te khyAlamAM ja nathI hotI ke bhagavAna jinezvara mahArAjane je dravya caDhAvavAmAM Ave te uttamottama hevuM joIe. kaI paNa prakAre jinedhara-bhagavAnanI pUjAmAM anuttamatA ke adhamatA na hovI joIe, chatAM je kaMI paNa manuSya sAdhananI khAmIne lIdhe nahi, paraMtu mAtra ajJanAtAne lIdhe potAne upabhegane mATe akhaMDa cokhA rAkhI daherAsara mATe khaMDita cekhA eTale jene kaNakI kahevAmAM Ave che te upayogamAM levAnuM kare, te keTaluM badhu halakuM che ? ane AtmAne keTaluM badhuM nukazAna karanAruM che, te sAmAnya rIte zAstronA vAkayane vicAranAra zrAvaka samajI zake tema che. dhyAna rAkhavuM ke sAmagrInI khAmIne lIdhe pUjAnA sAdhanomAM thatI nyUnatA saMtavya bane che, eTaluM ja nahi, paNa pUjAthI thatA phaLane nyUna karanAra ke bAdhA karanAra paNa nathI, paraMtu kaMjUsAIne lIdhe thatI pUjAnA sAdhanonI nyUnatA te kevaLa bhagavAna jinezvara mahArAjanA anAdaramAM ja jAya che. kaMjUsAIthI thate anAdara AtmAne malina karanAre jevI rIte potAnA upabhegane mATe uttama sAdhane rAkhavA ane tevAM uttama sAdhanonI pUjAmAM sAmagrI na meLavavI te ochuM nukazAnakAraka nathI. paraMtu tenA karatAM sAdhana-sAmagrI paNa jeonI pAse che, vaLI jeo bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjyatAne agra pada ApanArA paNa che, chatAM mAtra cekhA ane kaNakImAM zarIranA piSaNamAM phera nahi chatAM mAtra ajJAnatAne lIdhe khAvA mATe akhaMDa cekhAo rAkhI daherAsaramAM svasvika ke aSTamaMgalika mATe kaNakI eTale khaMDita rekhAo dharAve teonI ajJAnatAnuM keTaluM kaTaka pariNAma che? tene vicAra te bhadrika ajJAnIoe kare che Avazyaka nathI.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 Agamota jo ke svastika, naMdAvarta ke aSTamaMgalika mATe amuka jAtanA ja cekhA joIe e niyama nathI, paraMtu pitAne je pramANe sAdhana maLeluM hoya te pramANe pUjAmAM uttama dravyone upayoga karatAM taMdulAdikathI paNa svastika ane aSTamaMgalika AlekhI zakAya che. aSTamaMgalika te zuM? temAM Adya keNu? tenI mahattA zI? - sAmAnya rIte aSTamaMgala nAmathI jaina prajAne moTe bhAga te paricita che ja, paraMtu aSTamaMgalamAMnA pratyeka maMgalane jANavA mATe ghaNe e che varga taiyAra thayeluM hoya che. A jANavAmAM AvatA aSTamaMgale jagatanI sAmAnya-sthitinI apekSAe svayaM AkArathI maMgala tarIke gaNAyelA che. hajAra varSa pahelAMnA zilAlekhamAM paNa lekhanI AdimAM je svastika dekhavAmAM Ave che, te paNa e ja vastu puravAra kare che ke svastikanuM Alekhana AkAra tarIke haMmezA maMgala tarIke gaNavAmAM AvyuM che. vartamAnakALamAM joke amuka prajAe svastikane potAnuM rASTracinha banAveluM che, paraMtu Arya-saMsakRtine dhAraNa karanArAoe svastikane upayoga rASTracinha tarIke nahi, paraMtu svaye maMgalika che, ema gaNIne karatA hatA. ane A kAraNathI hajAro varSanA zilAlekhamAM je je zilAlekhe dhArmika-viSayanA hoya che temAM ja mukhyatve svastikanuM cinha hoya che, paraMtu duniyAdArI saMbaMdhI je je zilAlekhe che, agara rAjA-mahArAjA zreSThI-zAhukAranI kItine mATe karavAmAM AvelA zilAlekhene viSe svastikane sthAna maLeluM nathI, eTale spaSTapaNe samajI zakAya che ke svastika e koI paNa deza, rAjya ke prajAnuM cinha nathI, paraMtu kevaLa tenA svAbhAvika maMgalikapaNane lIdhe dharmasthAnamAM ane dharmakAryamAM kotaravAmAM ke AlekhavAmAM AvelA che.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM jo ke AcArya zrI devendrasUrijI mahArAja aSTamaMgalanA nAme gaNAvatAM darpaNane prathama aSTamaMgala tarIke gaNAve che. paraMtu mULa sUtramAM ghaNe sthAne aSTamaMgalane gaNAvatAM prathama svastika nAmanA aSTamaMgalane sthAna ApavAmAM AvyuM che. A aSTamaMgalanuM AkAra-mAtrathI eTaluM badhuM uttamapaNuM jagatamAM vyApta hatuM ke jene lIdhe rAjA-mahArAjAo jyAre jyAre bhagavAna jinezvara mahArAja vagerene vaMdana karavA jatA. tyAre tyAre te aSTamaMgalanA judA judA Alekhane dhAraNa karanArAM pATIyAM agara tevI rIte ketarIne banAvelA Alekhene laIne aneka puruSe te vaMdananA varaghoDAnI AgaLa AgaLa cAlatA hatA. vaimAnika devatAomAM utpanna thayele sUryAbhadeva ke jenI pUjAnI bhalAmaNa sUtramAM sthAna sthAna upara pUjAnA viSayamAM karAya che te sUryAbhadevatAe paNa pitAnA vimAnamAM rahelA siddhAyatananI aMdara rahelI bhagavAna jinezvara mahArAjanI mUrtinI pUjA karatAM aSTamaMgalanuM Alekhana karyuM che. tiSThalekanI aMdara paNa vijayadevatAe karelI bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjAmAM paNa aSTamaMgalanuM Alekhana thatuM, ema zrI jIvAbhigama satramAM spaSTapaNe jaNAvavAmAM AvyuM che. . . A badhI hakIkata uparathI A vAta spaSTa thaze ke jagatanA svabhAvane lIdhe svastika AdinuM Alekhana maMgalarUpa gaNavAmAM AvyuM che ane A kAraNathI AcArya mahArAja zrI jinabhadragaNi kSamAzramaNujI zrI vizeSAvazyakabhASyanI
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata adara sthApanA-maMgala tarIke svastika Adi aSTamaMgalanI sthApanAne jaNAve che. eTale hAre varSathI aSTamaMgalanI sthApanA maMgalarUpa gaNAyelI che, e mAnavAmAM koI paNa jAtanI zaMkAne sthAna nathI. A sthAne eka vAta jarUra vicAravA jevI che ke A aSTamaMgalane AkAra mAtra pUjAnA sAdhanarUpa che ane tethI sthAne sthAne tenuM Alekhana karavAnuM jaNAvavAmAM AveluM che, paraMtu maMgalanI adhikatA gaNIne tenI upara puSpa vikheravAmAM Ave te teTalA mAtrathI aSTamaMgalanuM sAdhanapaNuM maTI sAdhyapaNuM thaI jatuM nathI. aSTamaMgalanA AlekhanamAM cokhA ane taMdula vigere sAdhanane upayoga karavAnuM upara jaNAvavAmAM AvyuM che tethI aSTamaMgalane abhiSekadinA viSayamAM na laI zakAya te svAbhAvika che, paraMtu te cekhA AdinA aSTamaMgala upara phUle vikherI te rUpa pUjA karavAmAM Ave, temAM kaMI Azcarya nathI ? aSTamaMgalikane kema ? je aSTamaMgalanuM Alekhana upara jaNAvavAmAM AvyuM che te aSTamaMgalene kema zrI devendrasUrijI mahArAja A pramANe jaNAve che. 1 darpaNa 2 bhadrAsana 3 vardhamAna 4 zrIvalsa 5 matsyayuga 6 zreSThakalaza 7 svastika 8 naMdAvarta upara pramANe jaNAvelA Aka maMgalamAM paNa padArtha tarIke maMgaLa gaNavAmAM AvyuM nathI, paraMtu daNanA AkArane aSTamaMgahanA padArtha tarIke gaNavAmAM AvyuM che, ane A darpaNanA AkAranI peThe bIjA AgaLa kahevAmAM Avaze tevA
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 pustaka 1luM , masyayugala Adi maMgale paNa padArtha tarIke maMgalarUpa nathI, paraMtu tenA AkAre ja maMgalarUpa che. sAmAnya samajaNane dharAvanAra manuSya paNa samajI zake che ke DAbA ke jamaNuM aMguThe rahelA javanA AMkAre je manuSyanI bhAgyavattAne sUcavanAra che, paraMtu aMguThe ceDI dIdhelA ja bhAgyavattAne sUcavanAra nathI. eTale jema sAmudrikanI apekSAe aMguThAmAM rahelA javanA AkAre maMgala tarIke gaNAya che, vaLI matsyanuM cihna bhAgyazALIonA hAtha upara hoya che tevuM sAmudrika zAstramAM nizcita chatAM hAthamAM mAchalAM rAkhavAthI te uttamatA AvI jatI nathI e spaSTa che. eTale sAmudrikazAstranI apekSAe jema java ane matsyanI padArtha dvArA uttamatA nathI, paraMtu AkAra dvArA uttamatA che, tevI rIte atre pUjana Adi adhikAramAM paNa darpaNAdikanI svayaM uttamatA nathI, paraMtu AkAra dvArA uttamatA che ane tethI sUtrakAroe aSTamaMgalanuM Alekhana pUjAvidhimAM jaNAvyuM che ane zrI devendrasUrijIe paNa aSTamaMgalanuM Alekhana jaNAveluM che. kema ke, dhyAna rAkhavuM ke sUtrakAra mahArAja ke zrI devendrasUrijI e aSTamaMgalane dharAvavAnuM ke caDhAvavAnuM jaNAveluM nathI. A uparathI paNa spaSTa thAya che ke aSTamaMgalanuM Alekhana ja mAtra maMgalarUpa che ane e aSTa-maMgalamAMnA keI paNa darpaNa ke masyayugala jevA mUlapadArthanI sAthe keIpaNa jAtane maMgalapaNane saMbaMdha nathI. . . . . . vAcake eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke A divasane aSTAkSikA mahotsava hoya che, ane ATha divasanI aThThaI hoya che, chatAM te dareka divasane aThThAI mahesava tarIke ane aThThAI tarIke oLakhavAmAM Ave che, evI rIte A svastikArika ke
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata daNAdika tarIke AlekhanA AThe AkArane aSTamaMgala tarIke gaNavAmAM Ave che, chatAM tenA aneka AkArane paNa aSTamaMgala tarIke gaNavAmAM Ave che. tethI sUtromAM ane graMthamAM aSTamaMgalanA calAvavAmAM tathA AlekhavAmAM maHIT0 ema kahI gASTamaM ni ema jaNavavAmAM Ave che. eTale te AThenA samudAyamAM jema aSTamaMgala saMjJA che, tevI ja rIte tenA svastikAdi ekekamAM paNa aSTamaMgala tarIkenI saMjJA samajavAnI che, athavA te ATha aSTamaMgala oLakhavAnuM paNa hoya te navAI jevuM nathI. keTalAkanuM kahevuM ema paNa thAya che ke nathI te eka maMgalanI aSTa saMjJA, nathI te ATha vakhata aSTamaMgala AlekhavAnuM kiMtu dareka maMgalanI aSTAkTa saMjJA che. sujJa manuSya te te maMgalenI AkRti dekhaze ane te yathAsthita citrAmaNamAM keTalAka graMthamAM dekhADelI AkRti pramANenuM citra haze te darekamAM ATha ATha khUNA agara ATha ATha eka jAtanA geLa vigere AkAra joI zakaze ane tethI ekekanI paNa aSTAkTa saMjJA hoya te navAI jevuM nathI. aSTamaMgalanuM Alekhana karyA pachI pAMce raMganA phUlethI tene pUjopacAra kare ane te aSTa-maMgaLane paDakhe kesarathI mizra evA caMdanathI thApA de, evI rIte aSTa-maMgaLanuM Alekhana karyA pachI jinezvara bhagavAnanuM pUjana karavAmAM kuzaLa zrAvaka cIDA nAmanuM suMgadhI dravya, sillaka nAmanuM suMgadhI dravya e vigere sugaMdhI dravyothI banela ane agara tathA kapUrathI mizrita. thayelA evA dhUpanuM bhagavAna jinezvara-mahArAjanI AgaLa dahana kare. (pahelAM AvelA dhUpa saMbaMdhI vidhi gabhArAnI aMdara aMdara hatI ane A dhUpanI vidhi gabhArAnI bahAra caityavaMdana karatAM aSTamaMgaLa AlekhatI vakhatanI hevAthI spaSTapaNe judI che.)
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM AcArya mahArAja zrI devendrasUrijIe je A bhagavAna jinezvaranI pUjA vidhi dekhADyo che te vidhine sUtra-siddhapaNe jaNAvavA mATe teo rAjaprazrIya upAMganA pAThanI bhalAmaNa Ape che. (keTalAka saMghanA vyavahArathI dUra thayelA ane svaccheda kalpanAo karI sUtra pAThane te zuM ? paNa sUtronA nAme suddhAMne paNa palaTAvavAnI parAkASThAe pahoMcelA taraphathI kahevAmAM Ave che ke je sUtromAM sUryAbhadevatA ane tenI pUjAne adhikAra che, te sUtra pradeza rAjAnA praznone aMge AcAryo e rAjapraznIya athavA rAjapraznakRta vigere saMskRta nAmethI je karela che ane prAkRtamAM rAyapaNuI jaja zabdathI kahevAmAM Ave che, te yathAsthita nathI. paraMtu enuM vAstavika nAma rAyapaNuI e ja hoya tenA kAraNamAM teo jaNAve che ke pradeza rAjAnA pitAnuM nAma prasenajIta hatuM ane tethI A sUtranuM nAma rAyapaNuI ema hovuM joIe. paraMtu teo eka paNa pATha sAkSIne e ApI zakatA nathI ke je dvArA A rAyapAseNuI sUtramAM rAjA prasenajItane adhikAra ke nAma mAtra paNa hoya, eTaluM ja nahi paraMtu vAcanA bhedane nAme teo bacavA mAgatA hoya te keIpaNa seMkaDe ane hajAro varSonI lakhelI upalabdha thatI pratamAMthI eka paNa pratane pATha prasenajItanA ullekhavALe dekhADI zakatA nathI. zrI bhagavatIjI vigere sUtramAM rAyapAseIja evA cakkhA pADe che ane zrI malayagirijI vigere vyAkhyAkAroe rAjaprazrIya ke rAjapraznakRta e be nAmane spaSTapaNe ullekha karyo che, chatAM mUlasUtra ane TIkAnA graMthane
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 Agamata svachaMdI-kalpanAthI aprAmANika TharAvavA ke avicArita-lakhANa vALA karAvavA e ajJAnIe sivAya bIjAne te zebhe nahiM. vyAkaraNane samajanAra dareka sUjha manuSya samajI zake che ke kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdra mahArAje kahelA prAkRta sUtranA niyama karatAM ArSanA prAge judI rItanA paNa hoya che, ane tene mATe zrI hemacaMdra mahArAjane "mA" e sUtra juduM ja karavuM paDyuM che ane mArA vigere zabdo prAkRta vyAkaraNanA niyamothI siddha nahIM thavAvALA chatAM e zabdane marina zabdathI siddha thayela mAnIne e prayogane sAthe gaNavAmAM AvyuM che. te pachI praznanuM pasaNa evuM rUpa spaSTapaNe prAkRtamAM bane che ane pachI temAM Ijaja taddhitapratyayane aMge pasINamAMnA Ine ekAra karI paseNu Ijaja tarIke prayoga karavAmAM Ave te samajAya tevuM chatAM ajJAnavaza uthalAvavAnI dRSTi hovAthI teone akSamya ke apraga lAge temAM Azcarya nathI. jo ke keTalAkanI have daSTi khulI hoya ema jaNAya che, kemake ema na heta te bhagavatIjInuM bhASAMtara vigere pitAnA lakhANamAM rAjaprazrIya ane rAjapraznakRta evA saMskRta zabdo ane rAyapAseNuI jaja e prAkRta zabda kema rahevA deta agara lakhata? te ajJAnI rAyapAseNunInI prastAvanAmAM lakhAyelI hakIkatamAM carcAnA ane zAstrathI virUddha bAbate sthAne sthAne hovAthI te carcavAnuM A sthAna nathI, ema gaNane tema ja zAsanane sAro prema dharAvanArA tenA te prastAvanA saMbaMdhI lakhANa upara egya pratikAra karaze ema dhArI A viSaya ATalethI ja samApta karavAmAM Ave che. AcArya zrI devendrasUrijI pote jaNAvelI pUjAvidhi "sUvathI uttIrNa ke sUtrathI virUddha nathI" ema
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM jaNAvavA mATe spaSTa zabdomAM kahe che ke-"A pramANenA pUjAvidhi zrI rAyapaNI sUtramAM paNa kahevAmAM Avela che." zrI rAyapAseNI sUtramAM bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjA je sUryAbhadevatAe karI hatI te jaNAvela che, paraMtu tevI devatAI raddhi nahi pAmelA manuSya paNa bhagavAna jinezvara mahArAjanI vistArathI pUjA karavA mATe udyamavALA hoya che, chatAM teone devatAonI mAphaka devatAI maMdiranI zobhA karavAvALI vastuonuM prakSAlana vigere karavAnuM hatuM nathI, tene mATe rAyapAsethI judA rUpe zrI jJAtAdharmakathAmAM kahele pATha dhyAnamAM levA jevuM che. vAcakagaNe zrI jJAtAsUtranA pAThathI be vAtone nizcaya karavAne che. eka to je sUryAbhadevatA samyagdarzanane dhAraNa karavAvALo hate ane jenA samyagdarzana mATe bhagavAna mahAvIra mahArAje khAtarI ApI che, tevA sUryadevatAe karelI bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjAne atideza ahIM karavAmAM AvyA che ane tene aMge na sUrilA ema kahevAmAM AvyuM che. na hUme ne saMbaMdha kene. saMbhave ? A sthaLe spaSTa rItie AhvAna karIne kahI zakAya tema che ke pratimAnA lepake ane utthApake batrIsa sUtro ke pIstAlIsa AgamemAMnA mithyASTi devatAnI pUjA karavAnI vakhate sUryAbha devatAnI bhalAmaNa karI hoya to jAhera kare. jyAM jyAM mithyAdaSTi devatAnI pUjAne adhikAra sUtromAM ke AgAmAM Ave che, tyAM tyAM sarva sthAne kAM to te pUjAnI vidhinuM varNana hoya che ane kAM te nava0 zabda kahIne bhalAmaNa karelI hoya che, paraMtu
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 Agamota koIpaNa jage para mithyAdaSTi devatA ke manuSya karelI bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjA sivAyanI pUjAmAM nA rime ema lakhAyeluM ja nathI. eTale spaSTapaNe vAcakavRMde mAnavuM paDaze ke bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjA karatI vakhate dvipadI samyakatvavALI ja che, ane tethI ja naMda kurime ema kahI sUtrakAra mahArAje nizcita samyagdaSTi evA sUryAbhanI bhalAmaNa karI che. | niyANuM karavAnA prabhAve samyagdarzana na maLatuM hoya e je niyama mAnavAmAM Ave te vAsudeva vigerene samyakatvavALA mAnavAnI muzkelI paDe ane vAsudeva paNuM maLavathI te karelA niyANAnuM vikta rahetuM nathI, ema mAnavA tarapha dorAI javAya te brahmadattane cakravartIpaNuM maLyA pachI paNa samyakatva pAmavAmAM niyANuthI bAMdhelAM karmo ADe AvavAvALAM heta nahIM. A hakIkata dhyAnamAM rAkhanAre manuSya-"niyANuthI samakita rekAya ja che." ema mAnavAne kadApi taiyAra thaI zake nahiM. vaLI zrIdazAzrutaskaMdhamAM jaNAvelA niyAmAnAM badhAM niyANa samyakatvane ghAta karanArAM hoI te niyANa karanArAne bIje bhave samyaktva prApta na thAya evA nizcayana jaNAvanArA nathI, e vAta te sUtranA vAcakethI ajANa nathI. vaLI drapadI ke je nAradaSine parama brahmacaryavALA che ema mAnavAvALI ane jANavAvALI chatAM asaMyata ane avirata hevA mAtrathI abhyasthAna ane satkArAdine gya na gaNyA ane tethI abhyasthAnAdi na karyA. yAdavakulamAM ane vizeSe kRSNa mahArAjanA rAjadarabAramAM nahiM, paraMtu khuda pAMDanA kulamAM paNa
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 19 41 atyaMta mAnapAtra thaI paDelA evA nAradaSinuM asaMtapazudine lIdhe amyutthAnAdi na kare te keTalI badhI daDha samyaphatvavALI hovI joIe? samyaktva pratye draupadIne ananya rAga ane dAya vAcakavRMdane yAda haze ke-gaNAbhiyoga ane balAbhiyogapadathI anyatIya devatAo ane gurUone paNa balanA abhi ganI vakhate mAnavAnI chUTa rahe che, chatAM je draupadIe kula ane rAjyamAM sArI rIte manAyelA ane sthAne sthAne kajIyAnAM bI repavAvALA nAradajIne mAtra asaMtapaNAne lIdhe abhyasthAnAdi sAkAra karyo nathI tevI te draupadIne je samyapha vALI na mAnavI te kevala pratima-lapakapaNunI ane nibuddhipaNAnI parAkASThA kahevAya bIjI vAta A pAThanI dhyAnamAM levA jevI che ke sUryAbhadevatAnI pUjAnI sAmAnya rIte ahIM bhalAmaNa karavAmAM AvyA chatAM jinezvara mahArAjanA darzanamAM praNAma karavAnI vidhi zarU thayA pachInI vidhi mATe ja bhalAmaNa karavAmAM AvI che eTaluM nahIM, paraMtu nahIM rAme niSamAgo sarU taheva mALiyaLyuM ema kahI pitAne abhiSeka vigeremAM thate vidhi ane raMga maMDapamAM karAyelI kriyA vigere sarvane choDI daI mAtra sUryAbhadeve karelI bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjAnI vidhinI ja bhAva maNa karavAmAM AvI che. AvI rIte zrI devendrasUrijI mahArAja rAyapAseNuI ane jJAtAdharmakathAnI aMdara kahela pUjA vidhinI sAkSI ApI pUjAnA bAkInA vidhAnane jaNAvavA kahe che ke ArAtrika sudhIne badhe vidhi kare, ane Adi zabdathI
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama maMgaladIvA vigerenuM kArya karavuM ema AcArya mahArAja spaSTa zabdomAM jaNAve che. Arati maMgaladIpaka zuM sa-zAstra nathI? uparanI vidhimAM Arati ane maMgala dI karavAnuM jaNAvavAthI jene AjakAlanA keTalAka ajJAnI bhadrikaleke athavA te pracchanna-luMpake vanaspatinA chanI virAdhanAne nAme bhagavAnanI puSpapUjA vigeremAM bhrama utpanna karI viM utpanna karanArA thAya che, tevI rIte AcArya zrIdevedrasUrijI mahArAjanA vakhate paNa dravyastavamAM puSpAdikanI AvazyaktAne nahi samajanAranI mAphaka Arati ane maMgaladIvAnI vidhine nahi samajanAra agara nahi mAnanAra keTalAka ajJAnI bhadrika leke hatA, agara jenA matanuM atyAre prAbalya nathI te Arati ane maMgaladIvAne uDAvanAra mata hatA ane te taraphathI pUratA jozamAM bhrama pedA karavAmAM AvatuM hatuM, tene aMge AcArya mahArAja AratimaMgaladIvAne aMge zaMkA jaNAvI samAdhAna kare che. zaMkAkAra kahe che ke-ArAtrika-pUjAnuM karavuM kaI paNa rIte ucita nathI. kemake te AratimAM pratyakSapaNe trasa ane sthAvara jene vadha thatuM hovAthI doSa lAge che. AvI zaMkAnA samAdhAnamAM zrI devendrasUrijI mahArAja pharamAve che ke abhiSeka, puSpa, dhUpa, dIpa, cAmara e sarva dravyastavamAM je ke trasa ane sthAvara jInI pratyakSa virAdhanA. che, chatAM jema sAdhu-mahAtmA saMyamanA sAdhanane mATe pratyakSa trasa ane sthAvara jIvonI virAdhanA chatAM ane cha kAyanI hiMsAne tyAga chatAM nadImAM utare che, paraMtu te nadImAM utaravAmAM mahAtmAone yatanAthI pravartavuM eja kharuM AlaMbana rahe che,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 pustaka 1luM - tevI rIte abhiSekaAdi dravya-pUjAmAM paNa dravya-pUjAnA upayogamAM AvatA padArtha sivAya bIjA janI yatana karavAnuM zrAvakane Avazyaka che, ane tethI prakSAlana karavA pahelAM mera pIMchIthI pramArjana karavAmAM Ave che. kITakAdike sahita kula ke. phale dharAvavAne niSedha karavAmAM Ave che. "tethI jayaNApUrvaka dravya stavamAM pravartavAvALAne kaI paNa prakAre pApane baMdha thatuM nathI. paraMtu mukhyatAe nirjarA ja thAya che. ane kathaMcita puNyabaMdha paNa thAya che." A sthAne keTalAka zAstrathI viruddha padArthane mAnanArA tathA bolanArA tripAde hoya che, teo ema bele che ke - dravya-pUjAmAM te pUjA karanArane a5 te pApane baMdha hoya che. AvuM kahenAre kaI paNa prakAre zAstrane vicAra karyo nathI, kAraNa ke pU0 0 zrI haribhadrasUrijI Avazyaka vRttimAM ahaMaiyastavanI TIkA karatAM spaSTapaNe jaNAve che ke - dravyastavanI aMdara asaMyama thatAM baMdhAyeluM karma ane bIjuM paNa kama te pUjAnA pariNAmathI nAza pAme che." juo te pATha- "eva davvatthaya e jaivi asaMjamo tahAvi tao ceva sA pariNAmasudI havai jAe asaMjamovajjiyaM aNNaM ca Niravasesakhabeitti" bahu nirjarA ane a5 pApa zAmAM? A pATha jenAre manuSya je zraddhAvALo haze te koI divasa paNa evuM nahi mAne agara bele ke "bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjAmAM apa paNa pApane baMdha thAya che. te alA ane baMne kahenArA eTaluM paNa vicArI
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 AgamajyAta zakatA nathI ke bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjAmAM alpa paNa jo pApanA madha hAya tA pachI trividha trividha pApanA vyApArathI viramelA sAdhu mahAtmAethI bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjAnA upadeza kema dai zakAya ? zu sAdhu mahAtmAene alpa paNa pApanA kAryanA upadeza devAnI chUTa hAI zake kharI ? jo kadAca zAsrane kArANe rAkhIne te vAta kabula karavAmAM Ave te pachI sAdhu-mahArAjAone AdhAkamI AhAra-pANI devu joie. tevI prarUpaNA paNa karavAmAM vAMdhe! levAya nahIM. kAraNa ke sAdhu-mahAtmAone betAlIsa dveSAe rahita evA AhAra-pANI vaherAvavAmAM ekAMta nirA che, paraMtu AdhAkama AdiSavALu AhAra pANI jo sAdhu-mahAtmAekane vaherAvavAmAM Ave nA temAM zasrArA pharamAve che ke hu nirA che kharI paNa alpa pApa madha paNa che eTale bhagavAna jinezvaranI pUjAmAM alpa pApa manyA chatAM jo te karavAnA upadeza devAmAM sAdhu-mar3AtmAene acaNu na Aya te AdhAkamI Adi AhA pANI devAnA upadeza ApavAmAM paNa aDacaNa levI joI nahi. raMtu sujJa-manuSye spaSTapaNe samajI zake tema che ke zuM ? para Mtu te zAstrAra-mahuArAjAe " zAstra-virUddha elana rAkhe raNa e natha heta ke zrAvake e sAdhu mahAtmAone AdhAkamI Adi doSavALA AhAra ApavA. ,, A badhI hakIkata vicAratA sujJa-manuSyane sheje mAlama paDaze ke bhagavAna jindhara mahArAjanI pUjAne upadeza zastra kArI Ape che, tema zastranu rahasya nahi' samajanArA tathA zAstrana paramAthI virUddha prarUSaNAe karanArAe paNa jinezvara mahArAjanI pratimAnI pUjAnA upadeza Ape che.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1luM 45 eTale je pUjA karavAmAM alpa paNa pApane baMdha bhavAMtare bhegavavAne thatuM hoya te azuddha AhArane devAnA upadezanI mAphaka zAstrakAra - mahArAjathI ke te zAstravirUddha belanArAothI te pUjAne upadeza ApI zakAya nahiM. vAcakavRMda saheje samajI zakaze ke sAdhu mahAtmAone azuddha AhAra-pA devAne upadeza nahiM ApavAmAM zAstrakAramahArAjAo ane te navInamatIone paNa ema lAge che ke te alpa pApa ane bahu nirjarAvALA kAryane upadeza devAthI pitAnI trividha-trividha viratine bAdha Ave, je pUjAnI. aMdara paNa alpa pApa ane bahu nijA hoya te te pUjAne upadeza ApatAM paNa alpa pApa ane bahu nirjarAnI anumodanA thatAM te a5-pApanI anumaMdanAne lIdhe pitAnI trividhatrividha viratine bAdha kema nahi Ave ? A vastu bArIka dRSTithI vicAravAmAM Avaze te spaSTa mAlama paDaze ke bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjAmAM bhavAMtare vedavuM paDe tevuM agara kAlAMtaramAM Take tevuM alpa paNa pApa che ema mAnI zakAya nahiM. te navIna-paMthIoe dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke beMtAlIsa daze zuddha evAM AhAra-pANI je mahAtmAone ApavAmAM Ave che te ekAMta nirjarI karAvanAra che, chatAM te azanAdikanI utpatti nirAraMbhapaNAthI te nathI. zuM sAdhune AzrayIne AhAra-pANI niSpAdana karavAmAM Ave, temAM ja gRhasthane AraMbha lAge che ane tethI alpa pApa baMdhAya che tathA pitAne nimitte utpanna karavAmAM AvatA azinAdimAM AraMbha thAya che, chatAM temAM kaMI paNa pApa baMdhAtuM
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata nathI? ema mAnavA koI taiyAra che? kahevuM joIe ke 2hAya te sAdhu-nimite azanAdi taiyAra karavAmAM Ave agara pitAne mATe ke pitAnA kuTuMbAdikane mATe anAdi taiyAra karavAmAM Ave paNa te baMnemAM agni Adi chae kAyAne AraMbha te sarakhe ja che, chatAM sAdhune nimitte anAdi banAvIne dAna denArAne bhavAMtaramAM vedavuM paDe tevuM ala5 pApa zAstrakAroe jaNAvyuM ane potAne ke pitAnA kuTuMbane mATe AraMbha karIne paNa nipajAvelA azanAdikanuM sAdhu-mahAtmAne dAna devAthI alpa pApa jaNAvavAmAM AvyuM che te dAnAdikane mATe sAdhune uddezIne azanAdi taiyAra karavAmAM Ave che, temAM thatA AraMbhAdikane aMge nathI, paraMtu saMyamanI zuddhatA ane malinatAne khyAla je azuddha dAna denAre rAkhe nahIM, tethI ja tene aha5 pApa bAMdhavAno vakhata Avyo? - A hakIkata vicArIzuM tyAre zAstrakAroe jaNAvelA Atura ane lubdhakanA dAMtane AhAra-pANInA dAnanA viSayamAM goThaveluM gya gaNI zakIzuM, eTaluM ja nahi, paraMtu TIkAkAra mahArAja zrI abhayadevasUrie e sUtranuM vivecana karatAM guNavAna pAtrane azuddha devAne prasaMga Ave te paNa te kathaMcita ISTa gaNele che, tathA tejanA adaMparyanA kathanamAM dAtAranA AtmAnI pariNAmadazAne prAmANika gaNIne uriNAmiyaM mA evI zAstra-sAkSInI sAthe upasaMhAramAM je jaNAvyuM che te gya gaNAze. vaLI zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjA jevA niraticAra cAritra ane zuddha svarUpane dhAraNa karanArA tathA yathAkhyAtacAritrathI alaMkRta tathA vArASabhanArAca saMghayaNanA mAlika hovAne lIdhe AtmA ane zarIranA sAmarthyamAM kiMcitmAtra paNa saMti Ave tevuM tuM, chatAM te zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjanA lehakhaMDa nAmanA roganA upacAra mATe revatI - w
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 19 47 zrAvikAe khuda bhagavAnane uddezIne ja pAka taiyAra karyAM hatA. chatAM tethI ravatI zrAvikAne alpa paNa bhavAMtaramAM veDhavA lAyaka pApanA thayeA hatA ke thAya ema zAstranA vacaneAthI jaNAtuM nathI. eTaluM ja nahi, paraMtu je zuddhatama pariNatine aMge tIrthaMkara gAtra adhAya che, tevuM tItha kara geAtra te revatI zrAvikAe tA mAMdheluM che. A vastu vicAratAM spaSTa kahevu. joIze ke aneSaNIya ke aprAsuka evuM dAna devAmAM je alpa pApa che, te sacamanI zuddatAnI nirapekSatAne lIdhe che. eTalA ja mATe bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjAnA upadeza dareka zAstrakAro Ape che ane azuddha dAna devAnA upadeza vyavahArathI pazu sayamanI nirapekSatAvALA hAvAthI apAtA nathI. te mATe vyavahArathI paNu azuddha ane aprAsuka dAnamAM bhavAMtare veThavA lAyaka evA alpa pApanA baMdha mAnIe, tepaNu bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjAmAM tevA alpa paNu pApanA adha samyagdaSTi sujJa manuSya kadApi mAnI zake nahi. ' A sthAne kadAca ema kahevAmAM Ave ke pU A zrI haribhadrasUrijIe aSTaka nAmanA prakaraNanI aMdara dravya-pUjAne jaNAvatAM spaSTapaNe jaNAvyu. sIne trA svaOLa arthAt bhagavAna jinezvara-mahArAjanI aSTapuSpIrUpI dravya-pUjA svarUpa-hiMsAe karIne mizrita thayelI che, ema mUlamAM jaNAvAyeluM che ane TIkAkAra mahArAja zrI jinezvarasUrijI tathA te TIkAne zodhanAra pU. A. zrI abhayadevasUrijI mahArAja te puSpa pUjA vigere dravyastavanA vakhatamAM svarUpathI hiMsA jyAre kabUla paNa kare che, te pachI jinezvara-bhagavAnanI pUjAmAM alpa pApa kema nahi mAnavuM ? * AvuM kahenAra dIrghadRSTi rAkhIne vicAravu joI e ke sava - sAvadhane tyAga karIne sAdhupaNuM lenArA sAdhu-mahAtmAe paNa
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 Agamata jyAre vihAranA prasaMge nadI utare che, tyAre teone paNa apakAyAdine aMge svarUpahiMsA rahelI che ke kema ! ane svarUpa-hiMsAthI nadI utaranAra sAdhune bhavAMtaramAM vedavuM paDe evuM alpa pApa te nadI utaranAra sAdhu-mahAtmAne baMdhAya che, ema manAya kharuM? sujJa manuSya saheje samajI zakaze ke sAdhumahAtmA mahAvratadhArI thaIne nadI utare, tyAre nadI utaravAne aMge teone svarUpahiMsA chatAM bhavAMtare vedavuM paDe tevuM a5. pApa baMdhAya che ema mAnI zakAya nahiM. vaLI je tevI rIte svarUpa-hiMsAne aMge bhavAMtare vedavuM paDe tevuM a5 pApa mAnavAmAM Ave te hRda, nadI ane samudra jevA jalAzamAM siddhipada meLavavAnuM je zAstrakAra pharamAve che te mAnI zakAya nahiM, ane je te utaravAthI alapa paNa pApa bhavAMtare vedavA lAyaka baMdhAtuM hoya to bhagavAna jinezvara mahArAja teone nadI utaravAnI AjJA Ape nahiM. tathA khuda bhagavAna jinezvara mahArAja je nadI utaryA te utarata nahiM. mATe niHzaMkapaNe mAnavuM ja joIe ke "svarUpa hiMsAthI alpa paNa bhavAMtare vedavA lAyaka pApa baMdhAya che," ema kahevAya nahiM. vaLI pU. A. zrI haribhasUrijI tathA zrI Avazyaka cUrNikAra mahArAjA zrI AvazyakanI vRtti ane zUrNimAM paSTa zabdothI jaNAve che ke jinezvara mahArAjanI puSpAdi-dravyapUjAmAM thayelA asaMjamathI je karma utpanna thAya te badhuM karma ane bIjuM paNa karma pUjAnA adhyavasAya eTale pariNAmathI ja nAza pAme che." A vastu vicAranAre manuSya spaSTapaNe samajI zakaze ke pUjAmAM thayelI virAdhanA ke je svarUpa hiMsArUpa che, tenAthI bhavAMtare vedavuM paDe tevuM pApakarma aMze paNa baMdhAtuM nathI.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka pustaka 19 A sthAne zAstranA rahasyane nahiM samajanArA keTalAka mahAnubhAvo zrI paMcAzakasUtra ane zrI sthAnAMgajInI TIkAne AdhAra laIne bhagavAna jinezvara mahArAjanI pUjAmAM savarUpahiMsAne lIdhe paNa bhavAMtaramAM vecavA lAyaka alapa pApa paNa baMdhAya che, ema mAnavA ane prarUpavA taiyAra thAya che paraMtu teoe dhyAna rAkhavuM joIe ke zrI sthAnAgajI, zrI bhagavatIjI ane zrI paMcAzaka vigerenI TIkAomAM te a5 pApane bAMdhanAra pApanuM varNana karatAM jinezvara mahArAjanA guNamAM pakSapAtI heya ema jaNAvyuM che. arthAt guNAnurAgIpaNuM je nijerAnuM Avazyaka aMga che tyAM te levAmAM AvyuM nathI, tema ja tyAM jala ke puSpa vigerenI thatI hiMsA nahiM letAM pUjAmAM upayogI nahiM evI pRthvIkAyAdinI hiMsA lIdhI che. eTale kahevuM joIe ke yathAsthita jenapaNane ke jainadharmane nahiM samajanAra e bhadrika zrAvaka mAtra potAnA jenapaNAne AgaLa karIne pUjAmAM upayegI nahIM evI pRthvI Adi kAryonI yatanA ane viveka-rahitapaNAne aMge thatI hiMsAnI apekSAe tema ja juDA dastAvejo, juThI sAkSIe Adi anartho mRSAvAda saMbaMdhInA karIne yAvat cerI karIne, luMTa karIne ke dhADa pADIne paNa meLaveluM dhana che pUjAnA upayogamAM levAmAM Ave to tevAone paNa bhavAMtare vedavA lAyaka mAtra ala ja pApa baMdhAya, paNa nirjarA dhaNa thAya, agara zubha ja apAyuSya bAMdhe ema ephakhuM che. - A vAta dhyAnamAM laIzuM tyAre pU. A. zrI haribhadrasUrijIe bhagavAna jinezvara mahArAjanI pratimA karAvavAmAM derAsara karAvavAmAM ane pratiSThA karAvavAmAM dravyanI zuddhinI vAtane svAzayavRddhine nAme moTuM sthAna kema ApyuM che? te samajAze.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata uparanI badhI hakIkata vicAranAre manuSya saMgavAna jinezvara mahArAjanI puSpAdi dravyapUjAmAM svarUpathI je ke vizadhanA thAya che ema mAnaze chatAM sAdhuone nadI utaratAM thatI virAdhanAnI mAphaka mAtra svarUpathI ja hiMsA che ema mAnIne bhagavAnanI puSpAdi pUjAmAM aMze paNa parabhave vedavuM paDe evA pApane baMdha to mAnaze, nahi, ane jeo tevuM a5 pApa baMdhAya che ema kahenArA hoya teone potAnA vacanathI mahAvratane khaMDana karanArA mAnavA sAthe sUtrathI virUddha bolanArA ane mAnanArA mAnIne teonA saMsargane vividha trividha sarAvI deze. 2 cAlu adhikAramAM uparanI hakIkata dhyAnamAM lenArA manuSyane yatanA pUrvaka thatI dravyapUjA zAstramAM jaNAvelA kUvAnA daSTAMtathI zrAvakane hita karanArI che e spaSTa mAlama paDaze. A mATe zrI devendrasUrijI mahArAja Arati ane maMgaladIvAne jatu-virAdhanA Adi doSAnA nAme ayukta mAnanArAo pratye kahe che ke puSpapUjAdikarUpI badhI dravyastavamAM yatanApUrvaka pravartAvAvALA zrAvakane kuvAnA daSTAMtathI pravartAvAnuM hoya che. arthAt kuve khedatAM zarIra ane lugaDAM melA thAya che. ane kheDavAnA zramathI tarasa vigere paNa lAge che, chatAM te delA kuvAmAMthI nIkaLelA pANIne upayoga karavAthI zarIra ane lugaDAM mUlathI melAM hoya te paNa cakakhAM thAya che, ane khodavAthI lAgelI tRSA paNa tenA pANIthI ja zAMta thAya che. sAmAnya rIte keTalAka zAstrakAre jyAre AvI rIte kuve davAnA udAharaNane joDe che, tyAre keTalAka mahAnubhAve to nadI Adi pANInA vahananA parizrama karatAM kuvAnA parizramamAM viziSTatA mAnIne e ku davAnA udAharaNane evI rIte joDavA taiyAra thAya che ke jema ke khetIne pANI kahADatAM te kheDanAranI tRSA ane mala vigere jema dUra thAya che, tevI
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 19 ja rIte bI paNa manuSyanI tRSA ane mala te kuvAnA jalathI dUra thAya te svAbhAvika che, ane te ka davAne aMge raheluM lekadaSTie je sva ane parane upakArIpaNuM che, tenuM joDavAnuM A daSTAMtathI le che, ane jaNAve che ke jema ku davAthI pitAnA upadravano nAza thavA sAthe pitAne ane parane upakAra thAya che. tevI rIte A dravyastavathI te dravyastavane karanArA AtmAne tathA te dravyastavane dekhanArA mahAnubhAvenA AtmAone paNa nirmala karanArA thAya che. jo ke keTalIka jagapara zAstrakAra dravyastavanA karanAra je AtmAo hoya teone aMge virAdhanAnA parihAramAM A kuvAnuM daSTAMta joDe che, paraMtu te te sthaLe dravyastava karanAra AtmAne lAgelI virAdhanAnA javAbane prasaMga hovAthI te kuvAnA daSTAMtane mAtra dravyastava karanAranA AtmAnI sAthe virAdhananA parihAramAM joDavuM paDe temAM Azcarya nathI ? - AcArya zrI devendrasUrijI paNa e dravyastavane aMge devAtA kuvAnA daSTAMtane sAkSAt nahIM paNa athapattithI paropakArane aMge joDe che ane tethI jaNAve che ke yatanApUrvaka karAto te dravyastava zrAvakane ghaNI ja pavitratAnuM eTale puNyabaMdhanuM ane nijAnuM kAraNa che ane tethI ja dravyastavamAM Arati maMgaladI Adi karavAM te egya ja che. upara jaNAvelI pavitratAnA hetu tarIke AcArya mahArAja be vastu jaNAve che ane te e ke eka to te dravyastava karanArA zrAvakanA AtmAne atyaMta harSa thAya. e eka hetunI sAthe bIjo hetu e paNa spaSTapaNe jaNAve che ke zAsananI unnati vigerene karanAra te dravyastava thAya, ane tethI te dravyastavanA karanArane ghaNI pavitratAnuM sthAna gaNe che. [mATe te dravyastava zrAvakone kara yogya che.]
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ para Agamajyota. - ghaNI pavitratAnA kAraNa tarIke Arati maMgaLadIvAnI cogyatA jaNAvyA pachI bIjA hetu tarIke jaNAve che ke atyaMta prasiddha evA pUrvadhara vigere mahApuruSoe aviruddhapaNe A " maMgaladIpa Adi dravyastavanuM AcaraNa kareluM che mATe te che. A sthAne AcArya bhagavaMta AcaraNanI aMdara je be vizeSaNe Ape che te kharekhara vicAravA jevAM che. teo eka vizeSaNa te bahukhyAta ema kahIne Ape che ane bIjuM vizeSaNa aviruddha ema kahIne Ape che. arthAt AcaravA lAyaka e AcaraNAno viSaya te ja gaNAya ke je bahu prasiddha puruSa taraphathI AcarAyeluM hoya, tathA pravarte heya, ane je viSayanI zAsananA dhuraMdharee virodha karela na hoya. (kramaza:) ' mokSa e mahelAta tarIke che, ane dharma e te e mahelAtamAM javA mATenA vAhana tarIke che. eTalA ja mATe tamAre samajavAnuM che ke, zrImAna tIrthaMkara devone meDhe, gurUdevone maDhe, zAstro dvArA dharmanI je vAta thAya che, te bIjA kazA mATe nahi, paraMtu eka mahA mahelAtamAM pahoMcavA mATe che. jyAM tame mahelAtamAM pahoMcI gayA ke te pachI tamone enI jarUra rahevA pAmatI nathI. tIrthakara bhagavAnane ApaNe namaskAra karIe, tenuM kAraNa paNa e ja che ke, teozrI ApaNane mokSa mArga batAve che. che. je tene mokSa mArganA zodhaka, prarUpaka ane pracAraka na heta to ApaNe temane namata kharA ? * teo tIrthakaranA pUrva samayamAM rAjakumAro hatA, athavA samRddhizALI hatA te mATe kadI namasakAra na karata. temane namaskAra karavAnuM kAraNa e che, ke temaNe ApaNane dharma ane mekSa batAvyuM che. jema tIrthaMkara bhagavAne ApaNane dharma ane mekSa batAve che te ja pramANe guruo paNa eja vastu batAvavAvALA che. guruo janatAne mokSamArge praveza karavAmAM madada karavAvALA hoya che, tethI [ ja ApaNe zrImAna jaina gurudevane paNa ArAdhavAnA che.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaNoti : ka vIra ni. saM. 2006 che 2036 varSa che che ahiMsA-dayAnuM rahasya pustaka 3 prANAtipAta virati kema? jainajanatAmAM e vAta te spaSTapaNe jANItI che ke anAdikALathI pravattI rahelA jainadharmamAM sAdhuonI pharaja tarIke prANuMtipAta viramaNa Adi pAMca mahAvrata ane rAtribhejananI virati sAthe laIe te cha vrate gaNavAmAM Ave che. jo ke anyadarzanakAre ane matavALAe hiMsA AtithI nivRttinA A paMcakane yamazabdathI, zikSAzabdathI ke evA ja sArA zabdathI navAjIne hiMsAdikathI sarvathA nivRttine sAdhudharmane mATe ISTa tarIke gaNe che, paraMtu trikAlAbAdhita akhaMDa prabhAva zALI jainazAsanamAM e pAMcene mahAvrata tarIke oLakhAvavA sAthe pahelA mahAvratanI viziSTatA gaNavAmAM AvI che. jainazAsane prANAtipAtavirati e nAmanuM paheluM vrata mAneluM che. bIjA darzanakAroe jyAre hiMsAnI nivRttirUpe ke ahiMsArUpe paheluM vrata mAneluM che, te pachI jainadarzanamAM prANa
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata tipAta viramaNane pahelA mahAvrata tarIke mAnavAmAM viziSTatA kaI che? te samajavuM joIe. jainadarzanane jANanAra varga sArI peThe samajI zake che ke sarvasAvadane tyAga karanAra sAdhuvarga sarva jInA prANAtipAtanI virati karI zake, paraMtu gRhasthapaNAmAM rahele khetIAdikanA AraMbhathI ane pazunA pAlanaAdithI ke kuTuMbanI saMbhALathI guMcavAyele heIne sarva jInA prANanA atipAtathI bacI zake nahi. arthAt te dharmaparAyaNa gRhasthavarga trasajanA prANonA atipAtathI bacavAnuM vrata laI zake. eTale sarva--jenA praNenA atipAtathI bacavuM ane trasajInA prANanA atipAtathI bacavuM e be vibhAga prANatipAtazabda rAkhavAthI banI zake che. sAdhu-mahAtmAnI te pratijJAne mahAvrata kahevAmAM Ave che. ane gRhasthanI pUrve jaNAvelI pratijJAne ANuvrata tarIke kahevAmAM Ave che. je ke pRthvIkAya-akAya, teukAya, vAukAya ane vanaspatikAyane jevA sparzendriya-kAyabaLa-zvAsevAsa ane AyuSya evA cAra prANe hoya che, tevA cAra prANe beidriya-teiMdriyacaharidriya ane pacaMdriya tarIke gaNAtA che ke je cha-sAtaATha ane dasa prANone dhAraNa karanArA che, teone paNa te (sparzendriya Adi cAra prANe te ekendriyAdinI mAphaka) cAra . prANa hoya che, eTale kahevuM joIe ke ekendriyane maLelA zarIrAdika je cAra praNenI virati vake na karI te cAra prANenA nAzanI virati bedriyAkinI apezane avazya kare ane karavI joIe. eTale prANanA nAzathI virati karavA rUpa vrata rAkhavAthI sarvavirati ane dezavirati athavA maheTI virati, nhAnI virati jevA vibhAgo thaI zake.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju prANunA nAzanuM pApa kevuM ? A jago para e vAta paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke jainazAstrakAre sparzendriyAdi prANenA nAzane lIdhe thavAvALA pAponI tIvratA ke maMdatA kevala prANAnA nAza upara nathI rAkhatA, paraMtu te prANane dhAraNa karanArA prANInI mahattA ane alapatA upara tenA prANanA nAzanI mahattA ane alapatA rAkhe che. A vastu samajanAra manuSya spaSTapaNe samajI zakaze ke zAstrakAroe paMcendriyanA vadhamAM ane mAMsa ke je trasajInA zarIrarUpa che, tenA bhakSaNamAM narake javA jeTaluM pApa kema batAvyuM che? zAstrakAroe ja jago para narakanA kAraNene dekhADatAM paMcendriyajIvanI hiMsA ane mAMsAhArane jaNAvyAM che ke je koI kALe paNa anaMtajIva te zuM ? asaMkhyAta jIvate zuM? paraMtu saMkhyAta chae banAvelA zarIra rUpa paNa hotA nathI, chatAM tenA phala tarIke narakamAM bhogavavA lAyaka ghera pApa bAMdhavAnuM jaNAvyuM che, paraMtu asaMkhyAtajIe banAvelA zarIrethI dazyapaNuM pAmanArA, saMkhyAtajIe banAvelA zarIrathI dazyapaNuM pAmanArA ane yAvat anaMtajIe banAvelA zarIrathI dazyapaNuM pAmanArAM evA asaMkhyAta jIvavALA saMkhyAta jIvavALA ane anaMta jIvavALA ekendriya jIne paccakakhANa karavA taiyAra thAya ane mAMsAhAra cAlu rAkhe te sAdhu munio te manuSyane kahevA pramANe paccakakhANa ApI deze ke anAdikanI chuTI rAkhe tepaNa mAMsanA ja paccakakhANa ApavA mATe taiyAra karaze ? zAstrakAroe paNa tenI vyAkhyA karatAM trasajanA vadhanI nivRttineja prathama sthAna AveluM che. keI paNa zAstrakAre evI vAtane sthAna ApyuM nathI ke rasa-jInA vadhanI nivRtti
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata sivAya sthAvara-jInA varSanI nivRttithI dezavirati ke virati thAya. vaLI manuSya mAMsanuM kula-rivAjathI bhakSaNa karatA hoya teo mAMsanI nivRtti kare arthAt anna-vanaspati AdinA bhakSaNa karanArA thAya tyAre paNa tene zAstrakAro bhAgyazALI gaNe che ane dharmiSTho paNa tene bhAgyazALI gaNe che. evo koI paNa jaina manuSya nahi hoya ke je manuSya mAMsabhakSaNanI nivRtti karanAra banIne anAja khAnAre banyuM hoya to tevA manuSyane uttama gaNyA sivAya rahI zake. A badhI hakIkta vicAranAra manuSya spaSTapaNe samajI zakaze ke trasa-jIne nAza bacAvavA mATe ke rakSaNa karavA mATe sthAvara jIvenI virAdhanA paNa thAya che te adharmanuM kAraNa che ke durgatinuM kAraNa che ema kahI zakAya nahi. svAbhAvika-rItie jyAre jIvana-nirvAhamAM sthAvaronA bhege paNa trasane karavAmAM Avate bacAva durgatine nivAravAvALe ane sadgatine ApanAre thAya te pachI jemAM bhakSaNa Adi kaI paNa prakArane svArtha nathI tevA rasanA bacAva mATe prayatna karatAM thatI sthAvaranI virAdhanAne sadgatinuM kAraNa na kahetAM durgatinuM kAraNuM kahenAro manuSya jainanAmane te zuM? paraMtu AryanAmane paNa dhAraNa karI zake nahi? parantu jainazAstra te zuM? paNa anya koI paNa darzanakAranA zAstroe vanaspatiAhArI karatAM mAMsAhArIne uttama mAnyA nathI, ane hoya paNa nahi. eTale vanaspati-AhArI karatAM mAMsAhArIne alpa jIva-virAdhanAne nAme tAtparyathI uttama mAnanAra vyakti AryabhUmi upara paNa rahevAne lAyaka nathI. bahu virAdhanA varjavA a5nI kartavyatA khuda sAdhuAcAranI apekSAe paNa vicArIe te prANAtipAtanI sarvathA viratirUpa dayAnA pAlanane mATe grAmanugrAma vihAra karavAnuM thAya che ane te zAstrakAroe paNa 3vapasaMjJAni mAtra nahi kahetAM vanitA vidarAma ema kahIne
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju spaSTapaNe kaheluM che, arthAt prANAtipAtanI viratine aMgIkAra karIne mAsakAdikamaryAdAe vihAra kare te ja mahAvratanA aMgIkAranI pratijJAnuM tattva che. e uparathI spaSTa thaze ke adhika virAdhanA vajevA mATe a5-virAdhanAnI kartavyatA mahAvratadhArIne paNa gya gaNAI che ane te zAstrakAroe karavA lAyaka paNa pharamAvI che. e vAta te ekakhI che ke rAmAnugrAma vihAra karanArane IriyAvahiyAsUtramAM jaNAvyA mujaba ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhInA ivenA abhivAtAdi daza prakAroe virAdhanA thavAno saMbhava che, chatAM te sarvajInI abhighAtAdi virAdhanAnA saMbhavavALo e paNa vihAra zAstrakAroe sAdhupaNAnA AcAranA bacAva mATe pharajIyAta gaNele che. A vAta na vicArIe te mahAvratane aMgIkAra karavA sAthe AhAra-vihArAdi choDIne anazana karavuM joIe ane zAstrakAroe paNa A apekSAe tatkALa anazana karanArane mahAvrata levAnI AjJA ApavI joIe. vaLI eka gAmathI bIje gAma vihAra karatAM vacamAM je nadInALAM Ave tene paNa utarIne ke nAva vigere dvArA utarIne paNa A apekSAe javAnI AjJA je zAsakAroe ApI che, te paNa agya gaNAya, paraMtu vihAra nahi karavAne lIdhe ekasthAne rahetAM thatI SakAyanI virAdhanAnA prasaMgane TALavA mATe jyAre zAstrakAroe nadI Adi utarIne paNa vihAra karavAnI sAdhu-mahAtmAone AjJA pharamAvI, eTaluM nahi, paNa vihAra kare e ja AcAra che ane maryAdA pramANe vihAra na kare e anAcAra che, ema jaNAvyuM che e uparathI spaSTapaNe jaNAya che ke sAdhu-mahAtmAone paNa ghaNu jIvenI ghaNI virAdhanA vajevA . mATe alpajInI alpavirAdhanA karavAne prasaMga Ave te paNa te pariharavA lAyaka nathI, paNa bAdaravA lAyaka che. arthAta
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata vihAranI virAdhanAne nAme-te nadI-nALAM utaravAne nAme hiMsAne hAu AgaLa karIne mahAvratadhArIone sthira thavuM eTale ekaja gAmamAM rahevAvALA thavuM te nathI te zAstrakAroe pharamAvyuM ane nathI te kalyANakAraka tarIke gaNavAmAM AvyuM. zuM A kutakavAdIe e munionA vihAra rUpa gamanAgamanane ekandriyAdi jInI virAdhanAnI saMbhAvanAe rahitapaNe thAya ema mAne che? athavA zuM nadI nALAmAM utaratA sAdhuonA zarIre pANIdikanA jInI virAdhanA nathI thatI ema mAne che? ane jo te kutarkavAdIe vihAramAM ane nadI nALAM utaravAmAM ekandriyAdi jInI virAdhanAne prasaMga ane nizcaya mAne che te pachI te virAdhanA karavAne taiyAra kema thAya che ane temAM zAstrajJA kema mAne che? kadAca kahevAmAM Ave ke je vihAra karavAmAM na Ave te nityavAsa thavAthI aneka prakAranI virAdhanAo thAya ane saMjamane bAdhA pahoMce mATe te saMyamanI bAdhA karavAvALI virAdhanAne vajavA mATe vihAranI saMbhavita virAdhanA ane nadInALAnI nizcita virAdhanA karavAnuM sAdhuone paNa pharajIyAta thAya che, te pachI spaSTapaNe teoe kabula karavuM joIe ke adhikavirAdhanAne javA mATe apavirAdhanAne prasaMga agara alapavirAdhanAnI kartavyatA sAdhuone paNa che, ane bhagavAna jinezvara dee paNa tene AcAra tarIke gaNavelI che. A vAta vicAranAre manuSya spaSTapaNe samajI zakaze ke ajJAnI- ne bharamAvavA mATe mArgathI patita thayelA leke je ema bele che ke "hiMsAnA prasaMgamAM ane hiMsAnA kartavyamAM bhagavAna jinezvaramahArAjanI AjJA hoya nahi agara sAdhuone AcAra rahe nahi." e kevala te mArgazvane bakavAda che
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju kharI rIte te bhagavAna jinezvaramahArAjane mArga svAdavAdarUpa che, paraMtu ekAntarUpa nathI, ane tethI adhikacchanI virAdhanA ane adhika saMyama-virAdhanA varjavA mATe alpajInI virAdhanA ane alpa saMyamanI virAdhanAne aparihArya tarIke jaNAve che. eTaluM ja nahi, paraMtu tenA prasaMgane AcAra tarIke jaNAve che, ane temAM Azcarya nathI. zuM kutarkavAdIo ema kahI zake tema che ke bhagavAna jinezvara mahArAjAoe sAdhuone mAsakampAdimaryAdAo vihAra karavAnI AjJA karI nathI athavA nadI-nALAM Adi utaravAnuM jaNAvyuM nathI. zAstromAM aneka sthAne sAdhumahAtmAone vihAra karavAnI AjJA spaSTa zabdomAM pharamAvI che ane nadInALAM vigere utaravAnI AjJA tathAvidhi paNa jaNAvelI ja che. eTale zAstrane anusAranArAone te ema mAnyA sivAya chuTake nathI ke bahu virAdhanA varjavA mATe a5virAdhanAnA saMbhavavALe ke alpa virAdhanAne nizcayavALe mArga paNa Acare te bhagavAn jinezvaramahArAjAnI AjJArUpa che, eTaluM ja nahi, paraMtu te saMyamanA athaene avazya kartAvyarUpa che. jIvanA bacAva sArU kiyA bIjI bAju chadmasthanI koIpaNa kriyA adhikaraNa ane praDhaSa vagaranI hoya ema banatuM nathI ane zAstrakAroe mAnyuM paNa nathI. eTale chaghastha e karAtI dharma dezanA, paDilehaNa, paDikkamaNuM, gurUvaMdana vigere dharmakriyAo paNa sAMparAyika karma-baMdhananI kriyArUpa che. te zuM kaIpaNa jainadhamI manuSya te kriyAnuM sAMparAvikapaNuM eTale saMsAramAM rakhaDAvanAra kamenA baMdha karAvanArI kriyA AdipaNane lIdhe te paDilehaNa-pratikramaNAdi kriyAo akartavya che, ema mAnavA agara akartavya mAnIne tene parihAra karavA taiyAra thaze kharo? kadAca kahevAmAM Ave ke adhika virAdhanAthI bacavArUpa
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamana saMyamane mATe ane pUrvakALanA karelA karmanA kSayarUpa nijerAne mATe te sAMparAyikapaNAvALI vandana-pratikramaNadikanI paNa kriyA zAstradaSTie kartavya che, ema mAnavA sAthe zAstrAnusArIone kartavya che, te eTalethI spaSTa thayuM ke adhika virAdhanA varjavA mATe ananya upAyarUpa svalpa-virAdhanAvALI kriyA paNa karavAmAM Ave te te paNa karanAre adhama nahi, paNa dharmiSTa gaNAya. je ema na mAnIe te dharmadezanA-vandana-pratikramaNa vigere kriyAo karanArA sAdhuo vadhAre sAMparAyika-kriyAmAM saMDevAya ane tethI AvuM mAnanArAo adhama te zuM? paNa adhamIonI Toce pahoMcelA gaNAya. eTaluM ja nahi, paraMtu vihAra ane vandana vigere kriyAo adhika virAdhanAne vajevArUpa ane saMyamane pAlanarUpa je dharma tene mATe thatI hovAthI te virAdhanA dharmane mATe jIvahiMsAvALI gaNAya ane jinezvaramahArAjanA Agamane tAvika rItie nahi samajanArA manuSya te tevI rItanA te vihAra ane vandanAdikane karavAvALA dharmiSTa jIvone dharmiSTa te na mAne, paraMtu dakSiNadizAmAM nArakI thavA lAyaka e ja che ema mAne, parantu zAstrakAranI AjJA ane jinazAsanane mArga samajanArA loke te te vihAra-maryAdA ane paDilehaNa Adi sAmAcArIne AcaranArAone AsanamokSagAmI ane dharmiSTa mAne.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zciItatvArthAdhigama-sUtranI ) ke hadayaMgama vAMcanA . haS vivecanakAra che - kapUra-AgamohAraka zrI AcAryadeva . Agamaide paryabAdhaka zrI devasUra-tapAgaca7-sAmAcArI saMrakSaka pravaravAdivijetA zrI zelANAnarezapratibodhaka pU AgametAraka AcAryadevazrI vi. saM. 1998 ne pAlItANuM pannAlAla bAbunI dharmazALAnA comAsAmAM taruci puNyAtmA jijJAsuonA lobha the zrI tattvArthasUtra jevA gahana gaMbhIra sUtra upara vAcanA bare pharamAvatA. jenI nedha te vakhate pU. A. zrI vijaya dharma sUrIzvarajI ma. zrIe TUMkamAM karela, tenA uparathI ane pite karelI ghanA AdhAre sahudayatAnidhi pU A. zrI hemasAgarasUrIzvara zrIe vyavasthita sudhArA-vadhArA karI vyavasthita presa-kepIrUpe vAcanAnuM saLaMga lakhANa taiyAra karela. paramasaujanyanidhi pU. AcAryazrI hemasAgara sUrIzvarajImazrIe zrI Agamata" mAM prakAzanAthe paramakarUNA karI saM 29 nA vaizAkha mahine pAlItANAmAM malI. *. jene ke bhASAkIya ghaNA saMzodhane perA pADavA Adi sudhArAthI vyavasthita "Agama ceta" mAM varSa 9 pustaka rathI ApavAnI zarUAta karela. cha haptA AvI cukyA che. cothA haptathI pAMcamA adhyAya vAcanA zarU thaI che. tenA navamA sUtra sudhI vivecana AvI gayuM che, have tethI AgaLanI vAcanAne bhAga zarU thAya che.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 Agamota puNyavAna vivekI AtmAo jJAnI gurUnA caraNamAM besI khUba ja gaMbhIratAthI vAMce-vicAre ane tatvanI samajutI meLave evI zubhakAmana che. saM.] zrI tattvArtha sUvanI vAcanA sUtram- sa khyeyAsa khyeyAzca pudgalAnAm ||s-10|| . sUvAtha- pudgalenA saMkhyAtA asaMkhyAtA ane ra thI anaMta pradeza che.. TArtha- purAvuM ane gaLavuM te pariNAmathI putra evI je saMjJA jeone prApta thayelI che, tevA tema ja parama zuthI prAraMbhIne acitta-mahAtkaMdha sudhInA citra-vicitra rUpAdi pariNAmavALA je pudgale tenA yathAsaMbhava saMkhyAtathI prAraMbhIne asaMkhyAta ane anata pradeza che, arthAt saMkhyAtapradezI pudgala-sakanA saMkhyAta pradeza, asaMkhyAta pradeza pudgala-kaMdhanA asaMkhyAta pradeza ane anaMta-pradezI muddagalaskaMdhanA anaMta pradeza che. sUtramAM nahi grahaNa karela anaMta pradezanA prathamanA sUtramAMthI lAvavA mATe ra zabdane prayoga che. te ja artha jaNAvavA mATe bhASyakAra kahe chebhaassym-sNkhyeyaa asaMkhyeyA bhanantAzca pudgalAnAM bhavanti, anaMtA iti vartante / bhASyArtha- sa peya, asaMkhyaya ane anaMta saMkhyA pramANa pudgalenA pradeza che. sUtramAM anaMta nathI, mATe marAyAnantAra e sUtramAMthI A sUtramAM kahela = zabda vaDe anaMtAnI anuvRtti lavAya che. TIkAthe tAtparya e che ke vidhAna karavA gya padonI anuvRtti thAya che, paraMtu te emane ema paNa thAya che, athavA te koI tevA prakAranA padanA prayatnathI paNa thAya che te ahIM
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju kevI rIte anaMta padanI anuvRtti thayela che, te kahe che ke 1 nA prayatna vaDe thayela che. zaMkA - pudgala zabda vaDe aNunuM (paramANunuM) paNa grahaNa thAya che, pudagalane artha purAvuM ane gaLavuM e prathama ja tamee karela che. evA paramANurUpa pugalanA A anaMta sUtra vaDe jaNAvyA pramANe saMkhyAta, asaMkhyAta athavA anaMta pradezomAMthI kaI paNa eka prakAranI saMkhyAvALA pudgale hovA joIe. je traNamAMthI ekapaNa saMkhyAvALA pradeze paramANu-pudgalanA na hoya te te paramANune pudgala paNa kahI zakAya nahi. ane je saMkhyAtAdi keI paNa saMkhyAvALA pradeza che, ema kaho te ghaTAdi dravyanI mAphaka paramANu na kahI zakAya. kahe ke paramANu eka-pradezI che te upara jaNAvela saMkhyAmAMthI keIpaNa saMkhyAvALA pradeze jemAM hoya tene ja pudgala kahevAya. e lakSaNathI je pudgalamAM te saMkhyAmAMthI koIpaNa saMkhyAvALA pradeza nathI e vastu ja AkAza kusumanI mAphaka asat che. uttara pradeze be prakAranA che. dravyarUpa ane paryAyarUpa. yadyapi dravyarUpa pradeze paramANuomAM nathI, te paNa paryAyarUpa pradeze paramANuomAM che. paryAyasvabhAvI pradeza rUpAdi che. ane te paryAyasvabhAva pradezanA grahaNathI paramANu sahadezI che. 10 have je pramANe dravyapradeza vaDe ghaTa sapradezI che. te pramANe paramANu paNa dravyapradezothI sapradezI che, ema kahenArAenI uktimAM asiddha doSa Ave che te jaNAvavA mATe sUtram nAno cheva-II paramANune (dravya) pradeza nathI.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata - mAdhyama-maLaH praveza na mavanti | paramANune dravya pradeza hetA nathI. TIkAtha- skaMdhane banAvavAmAM jema pradeze pariNAmI kAraNanA bhAvane bhajave che, te pramANe paramANune puravAvALA pariNAmI kAraNanA bhAvane bhajavAvALA dravyarUpa pradeza hetA nathI, jeo saMpradezapaNA vaDe paramANupaNAne abhAva sAdhe che. teonA mata pramANe te je aMtya pradeza te paramANu nathI. ema kahevuM te pratIti-virodha che. kAraNa ke aMtya pradeza kahe che ane te te paramANu kahe nathI e kema bane? paramANu na kahe heya te tene aMtya pradeza paNa na kahI zakAya. vaLI paramANumAM je sapradezapaNuM kahevuM che te avyApaka ane asiddha be doSavALuM che, eTale jema vanaspatimAM caitanyaguNanI siddhi mATe jAvaMtI rIsAmaNI nAmanI vanaspatine aMgulI vigeremAM sparzathI thatI lajajA hoya (rUpa hetu) bIjI vanaspationA caitanya-guNanI siddhi mATe avyApaka temaja asiddha che. te pramANe paramANumAM sapradezIpaNuM e paNa avyApaka ane asiddha doSayukta che. kAraNa ke dravya kSetra kALa ane bhAva e cAra prakAranA paramANurUpa pakSamAM dareka ThekANe sapradezIpaNuM che nahi. phakta (paryAyanI apekSAe) dravya paramANumAM ja sapradezapaNuM che. vaLI je ema mAne che ke je dravyamAM madhya tathA vibhAga na hoya e AkAza-puruSanI mAphaka asat che (vastu ja nathI) ane je madhya tathA vibhAga yukta che. te te madhya tathA vibhAga yukta ghaTa dravyanI mAphaka ANu nathI. : tevAonA mantavya mujaba temaNe mAnela vijJAnakSaNamAM anekAnta deva Ave che. eTale ke je vijJAna-kSaNane tamAre
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 pustaka raju sUkSma niravayava mAne che. temAM madhya ane vibhAga che ke nahi. je nathI te tamArA kahevA pramANe te vijJAnakSaNa nAmanI vastu nathI. je madhya ane vibhAga che, te sAvayava hovAthI kSaNa nahi kahevAya. mATe tamArI mAnyatAthI ja tamAre zire virodha doSa AvatuM hovAthI te kalpanA karavI ayukta che. paramANune sAta AkAza pradezanI athavA daza dizAnI sparzanA che. ema mAnI temAM vibhAganI kalpanA karanArAonI mAnyatA paNa uparanA javAbathI dUra thAya che. pAchaLanA eTale madhya ane vibhAga hoya temAM ghaTanI mAphaka aNutva nathI, te pragamAM hetvasiddhapaNuM dUra karavA mATe bhASyakAra mahArAjA jaNAve che. " bhASyan-anAdiramadhyo'pradezo hi paramANuH // bhASArtha-paramANu anAdi (Adi vinAne) amadhya (madhya vinAno) ane apradezI (pradeza vinAne) che. . TIkArya-Adi, madhya, anya pradeza vaDe nyUna (rahita) hoya te paramANu kahevAya. zakA-bhASyamAM Adi madhya zabda che. paNa ananya zabda nathI te te kayAMthI lAvyA ? te kahe che ke pradezanA grahaNathI anyanuM grahaNa thAya che. kAraNa ke vibhAga karatAM karatAM chelle je niravayava vibhAga te pradeza kahevAya. athavA Adi ane madhyanA grahaNathI upalakSaNathI ja anyanuM grahaNa thAya che, kAraNa ke Adi ane madhya hoya tyAM anya hoya ja che. * *
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. Agamata A pakSamAM a-pradezane artha dravya ane kSetra rUpa viziSTa pradezane vyivaccheda thavAmAM samajAve arthAt paramANu kALathI temaja bhAvathI sapradeza che. paraMtu dravya ane kSetrathI apradezI che. eTale Adi madhya ane anya pradeza vaDe apradezI che ane rUpAdi paryAye vaDe sapradezI che. zaMkA-je dravyamAM Adi madhya ane anya vibhAga na hoya te satva (vastutva) zI rIte saMbhavI zake? te tene samAdhAnamAM jaNAve che je vastunI sattAmAM Adi madhya ane anya vibhAge pradeze. kAraNa nathI. kAraNa ke Adi madhya ane aMtya vibhAga vinA paNa tame vijJAnakSaNane vicAra kare ja che. zaka-jyAre paramANu e dravya che te paTAdi dravyanI mAphaka athavA dvipradezI anaMta pradezI skanI mAphaka AkAzamAM te paramANune praveza tha na joIe ane je praveza svIkArIe te amuka avayava (vibhAga) ne AkAzamAM praveza prathama thaye. ane amuka vibhAgamAM pachI thaye. ema kahevAthI pradezanuM sAvayavapaNuM siddha thaze? ema je kahetA ho te uttaramAM jaNAve che. - je pUrvoktarItie paramANumAM avibhAgapaNuM siddha hovAthI AkAzamAM paramANunI anupraveza saMbadhI mAnyatA paNa dUra thAya che, kAraNa ke jeTaluM paramANunuM kSetra che teTaluM ja AkAza pradezanuM parimANu che je baMnenA kSetranuM viSama athavA AdimadhyAnta-vibhAgavALuM parimANa hoya te anukrame ja thAya e barAbara che, paraMtu paramANu avibhAga hevAthI anupraveze paramANunuM rahevApaNuM kahevuM te agya che.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju A pramANe kahevAthI AkAzanA sarvavyApIpaNAmAM vyAghAta AvatuM nathI. kAraNa bauddhonI mAnyatA pramANe prasiddha eve je vijJAna kSaNa che, te jema Adi-madhyAnta vibhAga vinAne hovA chatAM sarva vastunI sAthe saMbaMdhavALe che, te pramANe paramANune paNa AkAzane saMbaMdha heI (AkAza sarvamUrta dravyasaMgI hAI) AkAza sarvagata che, e niHsaMzaya che. mATe pradeza pote ja pradezarUpa che, paraMtu te pradezane bIjA dravyapradeza nathI. e pramANe yathArtha gurU-vacananuM ArAdhana karatuM nathI tevA bauddha vigere anyavAhI vaDe kahevAtAM je kuvarane che te sarvanuM dravyAstika tema ja paryAyAstika ubhayanayanA sadubhAva vaDe syAdvAdamatanA AlaMbanapUrvaka Agama ane yuktithI nirAkaraNa karavuM egya che. have upara jaNAvelA dhamastikAya adhamastikAya pudgala ane jIvAstikAya e dravya AkAza-dravyanI mAphaka AtmapratiSTha . (e pite ja pitAnA AdhAre rahelI che ke pANI vigere dranI mAphaka anya dravyanA AdhAre rahela che. uttara- nizcayanayanA abhiprAyathI dareka vastu AkAza mAphaka svapratiSTha che. eTale pudgala pudgalamAM, jIva chavAmAM svapratiSTha che, paraMtu vyavahAranayanA abhiprAyathI dharma adharma pudgala ane jInuM svarUpa jaNAve che. sUra- romaroDavA. kAkAzamAM avagAha che. madhya- mahInAmavAdo vAro mavati | avagAdA dhamati dravyone avagAha kAkAzamAM che. TIkAtha- anupravezavALA evA je pudgalAdi dravya che te dravyone avagAha dhamadharma dravyathI vyApya evA AkAzA
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamota stikAmAM che, eTale dharmAstikAya, adharmAstikAya vagere drano avagAha AkAza-dravyamAM che. dhamadhamathI vyApta AkAza dravya kahevAnuM kAraNa e che ke te vaDe kAkAzanuM bhAna thAya che. eTale dhamadi-dravyane avagAha lekAkAzamAM che, je pramANe eka vastu anya sthAnethI anya sthAne muktAM te sthAnavatI AkAza dravya avagAhya-dravyane avagAha Ape che. eTale ke te avasare te dravyane ane te AkAzane saMga the. e pramANe dharmAdi dravyane AkAza dravyanI sAthe kyAre saMga thaye? ema je prazna thAya te tene samAdhAnamAM jaNAve che ke dharmAdharmAdi dravyono AkAza dravyamAM avagAha anAdikAlIna che. paraspara ekameka paNAnI pariNati vaDe te prakAre te dravya rahelA che. dharmAdi-dravyathI vyApta AkAza dravyAstikAya anya AkAzamAM jIvAdi- drane avagAha nathI. kAraNa ke anya eTale ke akAzamAM dharmAdika dravya nathI, ane gati-sahAyaka tema ja sthitisahAyaka dhamadharmAdi dravya sivAya jIva pudgalene alakAkAzamAM asaMbhava che. ' - je ema pUchatA ho ke alakAkAzamAM dharmAadhama kema nathI? te kahe che ke te ja dharmA-dharma dravyane svabhAva che.. ane jyAM svabhAva Ave temAM praznane avakAza rahetuM nathI . mATe dharmA dharmAdikane lekAkAzamAM avagAha che, e barAbara che. 1rA - kAkAzamAM dhamadharmAdi dravyane avakAza che, e kahyuM te te barAbara che, paraMtu te avagAha sarva-pradezanI vyAtivALA dUdha-pANI athavA viSa-rUdhIra sarakhe che ke sarovaramAM purUSa ubhe rahe tenA sare che? e jarUra kahevuM joIe te vastu jaNAve che.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka nuM sUtram-dharmAdharmayo: kasne / 5-13 // dhamadharma-dhyAne samagra rAkraza cAvazAha che. bhASyam-dharmAdharmayoH kRtsne lokAkAze'vagAho bhavati iti / / bhASArtha-mastikAyaastiSayane saMpUrNa lekA-- kAzamAM avagAha che. TIkAtha-samagra kAkAzamAM dhamadharma dravyanI aNata. siddhi chatAM eTale anAdi-saMyoga siddha chatAM caMdra-maMDaLamAM rahenAra caMdrikAnI mAphaka avagAha che. eTale ke je pramANe, caMdrikA aya che ane caMdra-maMDaLa AdhAra che. vaLI caMdra-maMDaLa aNuka vakhate caMdrikAnuM AdhAra banyuM. te paNa jema kahI zakAtuM nathI, te pramANe dharmA, adharmA e Adheya che, ane lekakAza e AdhAra che. tema ja te Adheya. AdhArane aMdha paNa asiddha anAdi-saMga-siha che paraMtu te kAkArAthI kamarakAra adharma dravya nathI. zaMkAdhamadhama dravya pite ja alakAkAzamAM jatuM nathI.. ke dhamadharmane javAnI zakti chatAM alakAkAzanA kANuthI dhamadha draSi alakAkAromAM jaI zakatuM nathI? e zaMkAnuM samAdhAna draSTAMtapUrvaka Ape che. caitanya guNa jema jeTaluM zarIranuM pramANa hoya temAM ja rahe che, tethI khUna ke adhika dezamAM je rahetA nathI, ane temAM caitanya-guru " anya sthAne javAnI zaktine abhAva athavA to zakti cha anyadravyone pratighAtarUpa hetu jema mAnavAmAM AvatuM nathI, te pramANe dharmAdhama dravyanuM paNa kAkAza mAtramAM ja rahevuM cokkasa samajAya che. ethI ja kSIra-nIranI mAphaka a nya avagAhanI pariNatirUpe dhamadhame dravyanuM lekAkAzamAM rahevApaNuM
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata che, paraMtu sarovaramAM rahela purUSanI mAphaka avagAha samajavAne nathI ? kAraNa ke sUtramAMja saMpUrNavAcI 97 zabdanuM grahaNa che. 4-13. * have pudgalene kAkAzamAM avagAha kevI rIte? te jaNAve che. sUtrama-eka pradezAdiSu bhAjyaH pudgalAnAm / 4-14 // pudgalene avagAha lekAkAzanA eka pradezamAM be pradezamAM thAvat saMpUrNa kAkAzamAM che. TIkAtha- pa rivu e samAnAdhikaraNa (karmadhAraya) . garbhita bahuvrIhi samAsa che. sau prarAkSa-guherA, kalerA sarvei temAya, tevu - vuiM eTale ke para- mANuthI laI te anaMtANu sudhInA kAne avagAha eka AkAza pradeza be AkAza pradezAyAvatu asaMkhya AkAza-pradeza che. . bhASyama-apradeza-saMkhyeyA-saMkhyeyAnaMtapradezAnAM pudgalAnAmekAdiSvAkAza pradezeSu bhAjyo'vagAhaH / bhAjyo vibhAjyo vikalpya ityanAntaraM, tadyathA. para. mANorekasminneva pradeze, dvaNukasyaikasmin , dvayozrayaNukasyaikasmin , dvayostriMSu ca evaM caturaNukAdInAM saMkhyeyAsaMkhyeyapradezasyaikAdiSu sakhyeyeSu asakhyeyeSu ca anaMtapradezasya ca // 1 // bhASyAtha-paramANu, saMkhya-pradezI, asaMkhya-pradezI tathA anaMta-pradezI pudgalene avagAha eka AkAza-pradezamAM hoya athavA be AkAza-pradezamAM traNa AkAza pradezamAM khyAtAasaMkhyAtA AkAza-pradezamAM paNa yathAsaMbhava vikalpa hoya. bhajanA, vibhASA ane vikalpa e sarve paryAyavAcaka zabda che. have kevI rIte avagAha hoya? te spaSTa jaNAve che. paramANune eka AkAza-pradezamAM avagAha hoya. dvipradezI skaMdhane eka AkAza-pradezamAM athavA be AkAza pradezamAM-1Nuka (tripradezI kaMdhane) eka, be-athavA traNa AkAza pradezamAM hoya e pramANe e pramANe catuH pradezI skaMdha mATe cAra AkAza pradeza paryaMta
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju samajavuM. saMkhyapradeza skaMdha temaja asaMkhya-pradezI kaMdhane avagAha eka AkAzapradezamAM thAvat saMkhyAta-pradezIne saMkhyAta AkAzapradezamAM ane asaMkhyAta-pradezI kaMdhane asaMkhyAta AkAza-pradezamAM jANa. e pramANe anaMtapradezI skaMdhane avagAha paNa eka AkAzapradezamAM bemAM traNamAM yAvat saMkhyAta athavA asaMkhya AkAza pradezamAM samaja, paraMtu anaMta AkAza pradezamAM nahi kAraNa ke, lekAkAza asaMkhya-pradeza pramANa che. TIkA. svayaM pradeza hovA chatAM jene bIje dravya pradeza nathI eTale ke kALa pradeza bhAva pradeza bhale he! e je paramANu te apradeza kahevAya che. saMghAtavizeSathI saMkhyA paramANuthI banele hoya te saMkhyAta pradezI pudgalakaMdha kahevAya. e pramANe asaMkhya pradezonA saMghAtathI bane te asaMkhya-pradezI ane anaMta paramANune banela te anaMta-pradezI kahevAya. ahIM eka paramANu ane bIjA paramANune saMga hoya tene amAre dvipradezI skaMdha kahevo nathI. e pramANe saMkhya pradezI asaM-pradezI temaja anaMtapradezI kaMdhamAM eka eka cAvat atA pradezane saMga gaNavAne nathI, kAraNa ke saMga je gaNIe te cauda rAjalekavarI sarva pugalaskaMdha temaja paramANue te anaMtara-paraMpara sa ga rahela hoI skaMdhanI avyavasthA thaI jaze. mATe saMganA badale saMghAta gaNavAne che. sUtrakAra mahArAjAe paNa e kAraNathI pAta-vAkhyAM e pramANe AgaLanA sUtramAM pratipAdana kareluM che. | TWriNAma-zeSa rUti AbhASya-sAteka vaDe sUtranA rASi e padane spaSTa jaNAve che. eka che Adi jemAM evA AkAza pradezamAM avagAha te paramANu kayaNuka yAvat anaMta pradezI pugamAM vikalpa che. dhAtu aneka hovAthI bhajanAne artha vikalpa thAya
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata che, te paryAyavAcI zabda ApIne samajAvela che. mA vimo viSa vigere paramANunA prAraMbhathI vizeSa atizaya vaDe kahevuM te vibhASA. eTale ke jyAM je vizeSaNa hoya tene aMge vizeSa gya bhedonI kalpanA karI levI. jyAM bheda hoya tyAM vikalpa heI zake che, jema kayaNukane avagAha eka AkAza-pradezamAM athavA te be AkAza-pradezamAM vagere bhASya sukhethI samajI zakAya tevuM che, paramANu te bheda vinAne hevAthI eka AkAza-pradezanI ja avagAhanAvALA che ane tethI paramANunI avagAhanAmAM vikalpa nathI. zaMkA-atyaMta sUkSma evA AkAza-pradezamAM saMkhyAta pradezI vat asaMkhya temaja anaMtapradezI kaMdhe zI rIte avagAhI zake ! kAraM ke paramANu ane AkAza-pradezanuM baneluM pramANa sarakhuM che. sastuM pramANa hovAthI eka AkAza-pradeza para eka paramANu rahe te barAbara che, paraMtu kayaNuka yAvat saMkhya asaMkhya ane anaMta-dezI audhane avagAha kema saMbhave ! mATe kahe ke paramANu karatAM AkAza-pradezanuM pramANa moTuM che! tema ja kahevA mAMgatA ho kaho ke asaMkhyA anaMta pradezI audhe eka AkAza-pradezamAM avagAhI zake nahi. vAdI pitAnI A zaMkA majabuta karavA mATe daSTAMta pUrvaka dalIla kare che ke eka ghaDAmAM cAra samudranA pANIne samAveza thaI zake nahi, kAraNa ke pANI ghaNuM che ane ghaDAnuM pramANa nAnuM che. e pramANe eka AkAza-pradezamAM saMkhya-pradezI vigere skaMdhe avagAhI zake nahi. uttara- saMghAtarUpa pracaya vizeSathI hAthIdAMtane TUkaDe apAvagAhamAM rahe che ane teTalA ja tela pramANa bhIDI ghaNA avagAhane rokIne rahela jovAya che. hAthIdAMtanA TUkaDAo
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustara raju sUkSma avaya karIe te paNa ghaNA che. kAMI bhADAnA avayathI ochA nathI te paNa alpa AkAzamAM rahe che, mATe te kaI sUkSma pariNAma vizeSa pudgalemAM utpanna thAya che ke jethI anaMta paramANuo paNa skaMdhapaNe pariNamyA chatAM eka AkAza pradeza upara rahI zake che. bIjuM daSTAMta ApI te vastu samajAve che. atizaya ghana e je leDhAne geLe jemAM lagIrapaNu aMtara dazyamAna thatuM nathI, tevA goLAmAM dhamaNanA pavanathI prerAyelA evA aMgninA avayave cAre bAjuthI dAkhala thAya che, je agnithI vyApta evA leDhAnA gaLAmAM lagIra paNa chidro nathI. tene bujhAvavA mATe jyAre tenA para pANI naMkhAya che, tyAre chidra naDuiM chatAM nivyaghAtapaNe pANIne temAM praveza thAya che mATe AbALa gopALa prasiddha evuM AkAzanuM durbharapaNuM (game teTaluM nAkhe te paNa je kaI vakhate bharAya nahIM) jANane eka AkAzapradezamAM asaMkhya ke saMkhya pradezI vagere sakanA avagAha saMbadhI lagIra paNa muMjhAze nahi. punaH A vAtane daSTAMtathI vizeSa siddha kare che. retIthI saMpUrNa bharelA pyAlAmAM teTaluM ja pyAlA pramANu pANIne samAveza thatuM jAya che. kadAca kahe ke retIthI pyAle bhale hate. chatAM pilANa hatuM jethI pANIno samAveza thaye. te bIjuM daSTAMta Ape che. eka dIpakanI prajAnA samUhathI prakAzita thayela oraDAmAM hajAre dIvAnI prajAnA samUhAkAre pariNAma pAmelA pudgalene praveza pratyakSa pramANasiddha che. te pramANe eka AkAza-pradezamAM ghana (saMghAta) pariNAma vizeSanA svIkArathI eTale ke saMghAta-pariNAmathI anaMta-paramANunA banelA anaMta skaMdhe rahI zake che, temAM jarA paNa zaMkAnuM sthAna nathI.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama jota e pramANe pudgalenuM avagAha-kSetra kahIne jIvenuM avagAha-kSetra keTaluM che te jaNAve che - sUtram- asaMkhyeya-bhAgAdiSu jIvAnAm // 5-15 / / eka asaMkhyaya bhAga be asaMkhya bhAga traNa aMsakhya bhAga yAvat kAkAzamAM chavane avagAha che. TIkArtha mAM mArivuM evAmAM samAnAdhikaraNa (karmadhAraya) garbhita bahuvrIhi samAsa che. roDavaH e sUtramAMthI Toro e saptamyaH padanI anuvRtti levAya che ane arthavarAti vimamvipariNAma e nyAyathI sapTemyantane badale SaSThI vibhakti karI lekAkAzane eka asaMkhya be asaMkhya vagere bhAgamAM jene avagAha che. e pramANe arthanI pejanA karavI. - have sa mAvuiM e padane vigraha kare che. madhyeyashvaasau bhAgaH asakhyeyabhAgaH, sa AdiryeSAM te asakhyeya bhAgAdayaH / sAmAnyataH evo niyama che ke pracavavArthaghavAno vaDutrIki bahuvrIhi samAsamAM anya-padArthanI pradhAnatA hoya che, eTale ke jitrA jevo vacana triA zeSaH e samAsamAM citragu zabdathI jema gepanA arthanuM bhAna thAya che, te pramANe ahIM anya padArtha ka le? evI zaMkA je thatI hoya te kahe che ke anya padArtha tarIke te ja asaMkhyAtA bhAga levAnA che. temAM kaI vakhate eka kAkAza pradezanA asaMkhyAtA bhAgamAM, kaI vakhate be asaMkhyAtA bhAgamAM, kaI vakhate traNe asaMkhyAtA bhAgamAM (yAvata kevalI samuddaghAtanI apekSAe sarva lekAkAzamAM) jIvene avagAha che. ahIM zaMkA thAya che ke asaMkhyAta bhAga e zabdathI lekanA eka AkAza-pradezanuM paNa grahaNa thaze. kAraNa ke samagra kAkAzanA asaMkhya pradeza hovAthI eka
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2juM AkAza-pradeza paNa asaMkhya bhAga jeTaluM ja che, te tenA samAdhAna tarIke samajavuM joIe ke eka AkAza-pradezane lekanA asaMkhyAtamA bhAga jeTale svIkArI eka AkAza pradezamAM paNa jIvanI avagAhanA gaNavI hatI te -ravezavuiM mA putranAM e pUrva sUtrathI A sUtra juduM karavAnI jarUra na hatI. purAno e padanA sthAne nava-putrAnAM karIne paNa je zaMkAkArane ISTa artha che te arthanI prApti thAta, paraMtu pRthapha sUtra racyuM che ethI ja e siddha thAya che ke pratye mA e padathI eka AkAza-pradeza rU5 asaMkhyAtame bhAga na letAM -La TIkAkAra mahAzaya jaNAvaze te pramANe aMgulane asaMkhyAtame ja bhAga levAne che. bhASyam - lokAkAza - pradezAnAmasakhyeya - bhAgAdiSu jIvAnAmavagAho mati, meM sarvaviti Isll bhASyArtha- kAkAza-pradezanA asaMkhyAta bhAga vageremAM chone avagAha hoya che te yAvat sarvaleka sudhI. prazna-nIvasya eka vacana na ApatAM sUtraka nIvAno bahuvacana kema ApyuM ? uttara- caudarAja lekavatI jIvanI jaghanya, madhyama kivA utkRSTa evI koI paNa eka avagAhanA nahi maLe ke jyAM eka avagAhanAmAM eka ja jIva hoya. sarvatra eka avagAhanAmAM sUkSma-nimedanI apekSAe anaMta jIve che, ane te jaNAvavA mATe ekavacana grahaNa na karatAM jenAM bahuvacana grahaNa karyuM. TIkAtha- A bhASya vaDe kAkAza e adhikAra padanI (AgaLanA sUtramAM) anuvRtti jaNAvAya che, tema ja vibhaktivipariNAma kahevAya che. lekAkAzanA pradeza asaMkhyAtA che, te
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ aNasA asaMkha-prANa kAco aMgulatA asaMmatamAM bhAjapa pramANa asaMjJAvA lAge ghaDe bahiNI vibhAga karavAne che. eTale ke rokAkAsamAM gulAsAM sema-bhAga-pramANu AyANa vibhAganI buddhithI kadAtA karavI, temAM jaghanyathI tevA neka rAjamAtamAM eka jIjJanI avagAhanA che. ki jIva tevA e zikSAne allAhe che. ke traNa vibhAgane jagADe che, koIka cAra vibhAgane avacAhe che, yAvat kevalI rAmulAnI sApekSAse koIka jIva sarva kAkAzane vyApIne Dela che. kevalI samughAtanA prasaMga sivAya koI paNa jIva saMpUrNa kAkAzamAM vyApIne rahetA nathI. e pramANe lekanI, tA. vahe jIne avagAha ko. paraMtu alakAkAzanA eka paNa AkAkSa-pazunI avagADatA jIvone hetI nathI. 15 bhASyam- atrAha ko heturasaMkhyeya-bhAgAdiSu jIvAnAmavagAho bhavatIti ? ahiM ziSya zaMkA kare che ke-dareka jInI saMkhyA niyata rahevA chatAM koI jIvane eka asaMkhyAta bhAga pramANa avagAha kahyo. keI jIvane be asaMkhyAta bhAga pramANu, keIne traNa kiIne cAra asaMkhyAta bhAga, yAvat kevalI samuddaghAtanI apekSAe sarva lephAphAza pramANa kahyo, temAM zuM hetu che? tene uttara AgaLanA sUtrathI Ape che. TIkA-AtmAnA asaMkhya pradeza parimANa saMbaMdhI mitapaNuM chatAM kAmaNa-zarIra paDe prApta thayela audArikAdi zarIranA saMbaMdhathI javanuM a9pAdhika ukAkAzanA pradezamAM rahevA huM je kahe che, temAM zuM kAraNa che? kAraNa ke cauda rAja lezvattI koI paNa jIvanA Atma-pradezanI saMkhyAmAM vaiSamya
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ panka rajI nathI. eTale sArAma bANa vALAnone avagAha eka sara jerAmAM Ave che, te tulya Atma-memonI saMkhyAvAna jIvanA aAgAhamAM paNa sAdhya kevuM Iie, chatAM tulyapane kema vIkAra kartA nathI ? e pramANe AkSepa te samAdhAna ApavA mATe sUnna phAve che - sUvam-pradezasa hAra-visargAbhyAM pradIpavat // pa. 16 // sUvAtha-pradezane saMhAra-(saMkoca) ane pradezane visarca (vikAsa)e banne kAraNathI dIpakanI mAphaka jIvane adhika avagAha hoya che. TIkAtha-pradeza kone kahevAya! te prathama jaNAvela che. eka AtmAnA pradeze lekAkAzanA pradeza-tulya asaMkhyAta che. te Atma-pradezane saMkeca temaja vikAsa e bane kAraNathI pakanI mAphaka enI avagAhatAnuM viSacca che. dIpakanuM daSTAMta samajAve che. je pramANe dIpakanA tejasvI avaya-riNe avakAza pramANe vistArane pAmanArA che. arthAt svalpa avakAza (nAne oraDe) hoya te teTalAmAM prakAza Ape che, ane meTe avakAza hoya te (meTo oraDo) slAmAM prakAzane vistAre che. te pramANe Atmapradeze utkRSTa -keTinA saMkecane pAmyA hoya te kAkAzanA eka (aMgulanA asaMkhya bhAga pramANa) asaMkhya bhAgamAM avagAhIne rahe che, e ja teja eka jIvana Atma pradezo sarvotkRSTahadanA vikAsane prApta thayelA hoya te caudarAja lekane vyApIne rahe che, ane madhyama saMkogra vikAsa hoya te madhyama avagAhanAmAM rahe che. A vastu bhASyakAra mahArAjA spaSTa darzAvaze. - zarIranA koI avayavamAM gaDagumaDa jagere thayuM tethI tenuM oparezana karAvyA bAda je jagyAethI bagaDele bhAga
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata kADhI nAkhavAmAM Ave che, te jagyA punaH lehI-mAMsathI pAMca paMdara divase bharAI jatI jovAya che. temAM AjanI vaijJAnika zodha prANavAyunuM kAraNa mAne che. eTale ke bhale te bagaDele bhAga te sthAnethI kADhI nAkhe paraMtu te sthAne prANavAyu rahele hevAthI te jagyA punaH lehImAMsa vaDe bharAI jAya che, kAraNa ke te prANavAyu na mAnIe te kApelA bhAge mAMsa bharAya che, te pramANe zarIranA bIjA bhAga upara TekarAnI mAphaka lehI-mAMsa paNa vadhavuM joIe. e pramANe anya bhAgamAM vadhatuM jovAmAM AvatuM nathI, ethI siddha thAya che ke prANavAyu oparezana karela sthAne che ane bIjA zarIra uparanA bhAgamAM nathI. jaina daSTi prANavAyune kAmaNu zarIra mAne che. bhASyam-jIvasya hi pradezAnAM sahAra-visargAviSTau pradIpasyeva / bhASyArtha-dIpakanA kiraNonI mAphaka jIvanA pradezane saMhAra-visarga ISTa che. -vastranI piDita (ghaDI vALelI) avasthA ane vitata (paheLI) avasthAnI mAphaka athavA dIpakanA pradezanA saMkoca-vikAsanI mAphaka athavA te cAmaDAnA (havAthI bharelA ane havA vinAnA) daDAnI mAphaka jIvana pradezane saMkoca-- vikAsa samaja. eTale ekanuM eka vastra ghaDI vALeluM hoya te ochI jagyA reke che ane emane ema chUTuM hoya te vadhAre avagAha reke che, athavA dIpakane prakAza nAnA oraDAmAM hoya te nAnA oraDAmAM ajavALuM Ape che ane moTe oraDo hoya te maTA oraDAmAM vistArane pAme che, athavA te cAmaDAne daDo havAthI bharela hoya te ghaNuM AkAza-pradezane avagAhe che. ane havA vinAne dabAvela hoya te ochA avagAhane reke che.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 pustaka rajuM - te pramANe jIva-pradeze paNa kAmaNa-zarIra vaDe prApta thayela audArikAdi zarIra nAnuM hoya te nAnA zarIramAM ane meTuM zarIra hoya te moTA zarIramAM avagAhIne rahe che. ahIM zaMkA thAya ke saMkeca-vikAsavALA dravya paTAdi. dranI mAphaka anitya thAya che. te tenA uttaramAM kahe che ke e pramANe ekAMte anityapaNuM. kahevuM e ayogya che, kAraNa ke anekAMtavAdIo paTa-pradIpa vigerenI ekAMte anityatA svIkAratA nathI, anekAMtavAdI ene dareka vastu dravyamAM-paryAya banne na iSTa hevAthI pratyeka padArtho nitya ane anitya vikalapayukta ja che. e pramANe jinenI pratijJA che. A pramANe uttara sAMbhaLIne vAdI punaH kahe che ke uparanA kathanathI te AtmA paNa anitya thaze te tenA uttaramAM kahe che ke AtmAnuM payayanayanI apekSAe anityapaNuM thAya e te amane ISTa ja che. AvuM kathana karavAthI jeonI nIce jaNAvAtI. mAnyatAo che te mAnyatAone paNa nirAza thaze, te mAnyatAo jaNAve che : varSAtapAbhyAM kiM byomnazcacarmaNyasti tayoH phalam capimazvet sAMDatittyaH khatulyazce dazasyala: // 1 // varasAda ane tApa vaDe AkAzane zuM lAbha athavA zuM nukazAna arthAt kaMI lAbha athavA nukazAna che nahi, paraMtu te varasAda athavA tApanuM phaLa AkAzamAM rahela cAmaDAne che, eTale varasAda paDavAthI cAmaDuM kamaLa thAya che ane pahoLuM paNa thAya che. ane taDake paDavAthI cAmaDuM sUkAI jAya che ane saMkecAya che. mATe AtmA cAmaDAnA sarakhe saMkoca-vikAsavALe te cAmaDuM anitya hoI AtmA paNa anitya che ane AkAzanA
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamakA sarakhe AtmAne zAhe jaNa te aplAyane jema saMkoca-vikAsa rUpa kAMI phaLa keutuM nathI te pramANe AtmAmAM paNa kAMI phaLa dekhAvuM joIe. A pramANe kathana karanArAonuM maMtavya paNa pUrvanA kathanathI asiddha thAya che, kAraNa ke AkAza ekAMte nitya nathI, tema temAM avagAhIne rahela cAmaDuM ekAMte anitya nathI, kAraNa ke jAgavata sarve dravya utpAda-vyaya ane dhrauvya e traNe avasthA & cuta DAya che te prathama kahyuM che ane AgaLa paNa kahevAze. cho AtmAne ekase nitya athavA ekAMte anitya mAnIe te Abhane karmanA phaLane saMbaMdha rahetA nathI ane AtmA karmanA phaLane anubhava kare che ane pratiprANa prasiddha vicitratAthI pratyakSa che, mATe dravya-paryAyanI apekSAe AtmAnuM nitya nityapaNuM che. have dIpakane saMkeca vikAsa kevI rIte thAya che. te jaNAvavA mATe bhAgyakAra maharSi pharamAve che ke - bhASyam- tadyathA taila-varti-amiupAdAnapravRddhaH pradIpo mahatImapi kUTAgArazAlAM prakAzayati, aNvImami, mANikAkRto. mANikAM, droNAvRto droNaM, ADhakAvRttazcADakaM, prasthAmRtaH prasthaM, pANvAvRtaH pANimiti // bhASyArtha- tela, ghATa, agni e upAdAne kAraNethI vRddhi pAmele dIpaka maTI paNa zikharanA AkArayukta zALAne prakAze che. nAnIne paNa prakAze che, moTI koThIthI DhaMkAye hoya te moTI koThIne, droNa -pramANa bhAjanathI DhaMkAye heya te tene, Adraka-pramANu bhAjanathI DhaMkAyeluM hoya te tene prastha-pramANa pAtrathI DhaMkAyeluM hoya te tene ane enA pramANa bhAjanathI kaMkAyeluM hoya che tene prakAze che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ pusAMka kyu - TIkA dezamAna kiraNanA samUhA, ke A (mAvizeSa) praratha rUpa che AthAranA sethaLe tema che. nirAvaraNa evuM je AkAza te AkAzamAM vyApta thayele andhakAra vaDe jenuM pramANa niyata thayela che, evA dIpaka saMbadhI. prakAzanA avaya-kiraNonA sakeca vikAsathI e, tethI vizeSa e che, tethI paNa vazeSa che, athavA taddha bane te dIpaka jaNAya che, ane te ja dIpaka jaDI vigere sarSa apAra saMbaMdhI AvaraNa dUra thayA bAda prathama je haze temAM ja mULa prakAzavALA ghaNA AkAzamAM prIza Ape che. sala, vATa agni e dIpakanI kAraNanI sAmagrI che. zikharaskRta akAravALI zAkhA keThI vagere kahevAthI dIpakanA prakAzanI judI judI. avasthAe jaNAya che. A pramANe karavAthI tAtparya e AvyuM ke kUTAgArazAlAmAM hoya ke kehIMmAM hoya, paraMtu te dareka sthAne pitAnA prakAza kiraNa rUpa je avayave che temAM nyUnAdhika na karatAM chatAM paNa dIpaka adhikaraNanA saMbaMdhane aMge alpa vA adhika dezamAM prakAza Ape che. . bhASyam- evameva pradezAnAM saMhAra-visamyiAM jIyo-manansamA paJcavidhaM zarIraskandhaM dharmAdharmAkoza punala-jIpadeza-samudAyaM vyApnoti avagAhate ityarthaH bhASyAtha- e pramANe ja AtmA pradezane saMkecavikAsa vaDe jIva meTA athavA nAnA yathAsaMbhava paMca prakAranA zarIraska dhone eTale dhamastikAyAdikanA pradeza-samudAyane vyApIne rahe che, avagAhe che. ' TIkA-dIpakanuM dRSTAMta ApIne dASTratika pejanA kare che. je artha spaSTa kare che. paMca prakAranA zarIraskaMdha eTale
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata jyAM jyAM pAMca zarIra-komAMthI koI paNa skave che, tyAM dharmaadharma-AkAza pudgala ane jIvanA pradeza rahelA hovAthI zarIra kaMdhanI avagAhane sAthe dharma-AkAza-pudgala ane jIvana pradeza samudAyanI avagAhanA paNa jIvane aMge AvI jAya che. pratyeka AkAza-pradezamAM e pramANe siddha che, jIvanA pradezanI bhajanA che, kAraNa ke jyAM eka jIvanI avagAhanA che ane AkAza pradezane vaI te paNa jIvanI avagAhanA che. mATe e pramANe jIva dhamastikAyAdi samUhane vyApIne rahe che. bhASyam-dharmAdharmAkAza-jIvAnAM parasyareNa pudgale Suca vRttina virudhyate, amtatvAt bhASyArtha-zaMkA-dharmAdhamakAzAstikAya ane jIvAstikAyanuM judA judA dravya chatAM eka ja sthAnamAM temaja pudgalamAM rahevApaNuM zI rIte thaI zake? uttara-e dharmAdi cAre dravya amUrta--arUpI hovAthI paraspara sAthe rahevAmAM temaja pudgalamAM praveza karIne rahevAmAM -lagIra paNa virodha nathI. TIkAI-dharmAdi dravyanuM amUrta paNuM hovAthI paraspara praveza karIne rahevAmAM bAdhakapaNuM nathI. temaja pudgalamAM praveza karIne rahevAmAM bAdhakapaNuM nathI. e pramANe paraspara praveza hevAthI jIva-pudgalenI gati-sthitinI ane avagAhanI siddhi thAya che. temaja AtmA ane karmane kSIra-nIranI mAphaka vyApaka saMbaMdha thAya che, kAraNa ke jyAM jIva ane pudgala che, tyAM dharmAstikAyAdi na mAnIe te te sthAne amuka vakhata sudhI avasthita rahevAmAM je adhamastikAyane sahAyaka gaNAve che, te kema banaze? jIva ane pudgalene paNa paraspara praveza na mAnIe te jIva jyAM avagAhIne rahe che, tyAM ja avagAhIne rahelA kAmaNavargaNA pudgalene grahaNa karavAnuM siddhAMtamAM yukti saMgata pratipAdana che te kema ghaTI zake?
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju . 31 mATe dhamadi-dravyane tema ja jIva-pudgalane paraspara praveza hoya temAM jarA paNa bAdhakapaNuM nathI. A vivecanathI e siddha thayuM ke java-pradezanA saMkoca athavA vikAsa vaDe nAnA kiMvA meTA zarIrane grahaNa kare che. bhApyam- atrAha-sati pradezasahAra-visarga sa bhave kasgAt sakhyeya bhAgAdiSu jIvAnAmavagAho bhavati, naika pradezAdigviti, atrocyate bhASyArtha---ahIM zaMkA thAya che ke-Atma-pradezane saMhAra ane visarga thAya che, te pachI asaMkhya bhAga vageremAM jIvane avagAha zA mATe kaho che. eka AkAza-pradezamAM jIvana sarva Atmapradezane avagAha kema nathI? TIkAtha-pradezane saMkeca karavAnI AtmAnI jyAre zakti chete pachI saMpUrNa kAraNa-sAmagrIthI yukta e jIva sarva Atmapradezane saMkecIne anaMta-pradezI yugalaskaMdhanI mAphaka eka AkAzapradezamAM avagAhIne kema rahetuM nathI? kAraNa ke te asaMkhya bhAga pramANa jaghanya avagAhanAthI nyUna avagAhanA thavAmAM kaI pratibaMdhakane abhAva che. te pachI asaMkha-kAgapramANa vagere AkAzamAM avagAha kahe che ane eka AkAza-pradezamAM kema nathI kahetA? mATe uparanuM kathana yukti vagaranuM che. e pramANe zaMkAnA samAdhAnamAM have bhAgyakAra jaNAve che, je ame yukti vinAnA padArthanuM pratipAdana karatA nathI, paraMtu yuktithI ja pratipAdana karIe chIe, kaI yukti che? te jaNAve che. bhASyam-saMyogatatvAt saMsArINAm carama-zarIra-tribhAga-hInAvagAhittvAt 2 AinAnita udA. - bhASyArtha-saMsArionuM saMgIpaNuM hovAthI temaja agI evA siddhonuM carama-zarIranuM trIjA bhAge rahevuM
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaLa levAthI Atma-pradezane saMkoca svabhAva hovA chatAM paNa eka pradezAdimAM avagAha nathI. TIkartha-ge dArikAdi saMrIrarUpe prasiddha che, eTale ke bhASyamAM je saMau pada grahaNa kareluM che, temAM nathI alI erikAdi zarIrenuM grahaNa karavuM che. je ke zorathI dArikAdi pratyeka-zarIranuM sAmAnya grahaNa thaI zake che, te paNa A prastuta viSayamAM kAmaNa-zarIranuM grahaNa karavAnuM che, kAraNa ke audArikAdi kula zarIrane avagAha paNa kAmaNa zarIranA avagAhane anusarI rahele heI kAmaNa zarIra audArikAdi sarva zarIramAM vyApta che, e pramANe kAmaNa zarIrarUpa gavALA che sagI kahevAya, eTale prastuta prakaraName asagI eTale kArmaNa-zarIrI jIva samaja. | sarva saMsArI-vene maNi zarIra avazya hoya che, temAM anAnasa pudgalarakAdhezanA samudAyarUpa sarva saMsArI emAM rahelA komaNi zarIranA saMbaMdhathI sArI - jIvanuM jaghanyathI aMgulanA saMkhyatama bhAgamAM rahelA asaMkhyAkAzamAM avagAhIne ravApaNuM che, paranuM batapradezamAM purUrbalavanI mAphaka ewdeza vageremAM avagAhIne rahevAnuM nakkI ke TIkAkAra mahArAjAe kAmaNa-zarIra anaMtAnaMta pradezI anaMtapudgalenA skaMdharUpe heI ivenuM asaMkhya AkAza pradezamAM avagAhIne rahevApaNuM mAnyuM che, paraMtu e vastu avazya vicAra karavA lAyaka che. ke kArmaNavargaNa 5 anaMta pradezI pudgalaska dha sUphamapariNAme pariNamelA hoI eka AkAzapradezanI avagAhanAmAM rahe che. te pachI te ja kArmaNapudgalene aMge jInuM asaMkhya AkAzapradezamAM rahevA saMbaMdhI vyAkhyAna karavuM e kema egya hoI zake ?
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne pustaka rajI TikAkAra mahArAjAnI vidvattA avarNanIya che. e mahAzaye kayA AzayathI kAmaNa-zarIranA AdhAre asaMkhya pradezAvagAhIpaNuM varNavyuM haze, te teo athavA kevaLIbhagavaMte jANe paraMtu vicAra karatAM kArmANa zarIranA anaMta pradezI pudgalaskonA AdhAre jIvanuM asaMkhya-pradeza=avagAhitya siddha karavuM, te karatAM dArika kiMvA vaikriya-zarIranA sthalapudgala-ska nA AdhAre asaMkhya-pradeza-avagAhitya sAbita karavuM, e vizeSa buddhigamya thaI zake tema che. ' - kAraNa ke kAmaNa-vaNAnA pudgalenI apekSA audArika ane vaikriya-vargaNanA pudgale razUla che. je ke kAzmaNa-vargaNAnI avagAhanA aMgulAsaMkhe bhAga pramANa che. ane dArika-kiya vargaNanA pudgala paNa aMgula asaMkhyuMyabhAga pramANa che, paraMtu kAzmaNanI avagAhanA karatAM audArika-vikiya vigerenI avagAhanA pazcAnupUvanA kamathI vizeSa meTI che. e pramANe vaNAnI aMgulaasaMkhyayabhAga pramANa avagAhanAnAM AdhAre kAzmaNa-zarIranI apekSAe jaghanyathI paNa jIvane avagAha aMgula-asaMkhya bhAga pramANa heI temAM virodha nathI. TIkAkAra maharSine Azaya paNa e pramANe hoya te yukti saMgata che. zaMkA-saMsArI- sagI hevAthI aMgulAsaMkhyaya bhAga pramANe jaghanyathI bhale he ! paraMtu agI temaja siddhanA jInI avagAhanA eka AkAza-pradeza vigeremAM saMkecathI kema na hoya ! uttara-arI guNasthAne vartatuM carama-zarIranI bhAga-nyUna zarIrane avagAhe che. ane siddha paNa te pramANe che. ethI e jaNavAya che je zarIramAM trIjo bhAga palANa che.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 Agamata - ane sakaraNa-vIryanA prayatnathI niradha-kALamAM te zuSirabhAga purAI jatuM hovAthI agI temaja siddhonI avagAhanA carama-zarIranI apekSAe vibhAgahIna avagAhanA che. e kAraNathI nirAvaraNa anaMta-vIryavALA bhagavatane paNa carama-zarIranI apekSAe tri.-bhAganI avagAhanAthI nyUna avagAhanA Atma-pradezane saMkoca svabhAva chatAM thatI nathI, te pachI bIjA saMsArI mATe zuM kahevuM ! e pramANe svabhAva che. jyAM svabhAva vastu thaI eTale praznane avakAza rahetuM nathI. kadAca ema kahe ke saMsArIjIva sagI heI athavA sakarmaka heI ukata avagAhanAthI nyUna avagAhanA na thAo ! paraMtu karma-rahita evA siddhanA jIvene vizeSa saMkoca kema thatuM nathI? ema je kahetA ho tene kahIe chIeH siddhanA jIvene paNa saMkeca saMbaMdhI prayatna ja nathI ane prayatnanA abhAvamAM sakaraNavIryane abhAva e ja mukhya kAraNa che, arthAt sakaraNa-vIryanA abhAvathI prayatna nathI ane prayatnanA abhAvathI siddhanA jIvane paNa carama-zarIra-tribhAgahIna avagAhanAthI vizeSa saMkecanA abhAve eka pradeza vageremAM rahevApaNuM nathI, e pramANe pratipAdana karavuM, te niravagha athavA barAbara che. saMkSisa tAtparya-A pramANe che. Atma-pradezane samUha vikAsa ane saMkecavALe hAI kamaLanA dAMDalAnA taMtunI mAphaka nahi tUTavApaNue vikAsa pAme che. arthAta kamaLa-nALane bhAMgatAM temAMthI reyAe lAMbI nikaLe ane vacamAMthI tUTatA nathI. te pramANe Atma-pradeze vikAsa pAmatA chatAM paNa vacamAMthI tUTatA agara chUTA paDatA nathI, paraMtu ?
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 pustaka rajuM Atma-pradezanI zreNIo baMdhAya che, vikAsa chatAM paNa vaccethI nahi tuTavAmAM kAraNa Atma-pradezanuM amUrta paNuM Atma-pradezane vikAsa svabhAva ane AkAza-pradezanuM eka pariNAma che. jIva zarIranI apekSAe moTo thavAthI vikAse che e te nakkI che. eka ja kamaLa-nALanA taMtu-samUhanI mAphaka eTale jyAre e taMtusamUha vacamAMthI tUTI jAya che, tyAre je bAju vadhAre bhAga hoya che te bAju tAMtaNa maLI jAya che, te mAphaka zarIra-vyApI jIvana koI avayavane thAya che, tyAre nAnA avayane cheDIne arthAt nAnA avayavamAMthI nikaLIne bIjA moTA zarIra saMbaMdhI TUkaDAmAM Atma-pradeze AvI jAya che. . ahIM savAla thAya ke-avayavane cheda thatAM nAnA vibhAgamAMthI meTA vibhAgamAM Atma pradezane dAkhala thavAnuM jyAre ja che te mastakane cheda thayA chatAM mastaka rUpa nAnA vibhAgane choDIne zarIra rUpa moTA vibhAgamAM kema Atma-pradeze AvatA nathI! Ane khulAse e che ke jIva-pradeza jyAM vizeSa ekaThA thaIne rahe che tene sthAna kahevAya che. e pramANe mastaka e ghaNuMja mahatvanuM marmasthAna hAI vizeSa Atma-pradezonI saMkhyAvALuM che. bIjA sthAnanI apekSAe marma sthAnamAM vedanA paNa ghaNI thAya che ane AyuSyane ghAta adhyavasAna-nimitta-vedanA vagere sAta kAraNethI thAya che, e prasiddha che. mATe saMkeca kiMvA vikAsa thAya te paNa nAza thatuM nathI. ane syAdvAdI-anekAMtavAdIone kaI paNa vastune svatatvanI apekSAe dravyanayanI apekSAe nAza ISTa ja nathI, Atma pradezane saMkeca vikAsa thavA chatAM Atma-pradezanI saMkhyAmAM hAni ke vRddhi jarA paNa thatI nathI.. kSetrathI bhale saMkeca prasaMge hAni vikAsa-prasaMge vRddhi thAe, mATe Atma-pradezane saMkeca-vikAsa svabhAva jarUra svIkAre.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata AtmAne utkarSa kayAre sadhAya? zAstrakAra mahAtmAoe spaSTa zabdomAM pharamAvyuM che ke "durva ma " arthAt saMyamamAM bAdhA na thAya ane asaMyamanuM poSaNa na thAya tevI rIte zarIrane devAtI bAdhA agara zarIra dvArA sahana kasatI bAdhA mahAphaLane devAvALI eTale mekSanA sAdhanabhUta nirjarA-dharmane karavAvALI ane vadhAravAvALI che. vaLI zAstrakAra pariSaha ane upasargonI pIDAne Dagale pagale sahana karavA mATe mekSArthIone pharamAna kare che. te pachI duHkhathI DaravuM e mokSArthIone mATe eka aze paNa pAlave nahi, cha khaMDanA mAlika cakravartI cho ane rAjA-mahArAjAo paNa jyAre sAdhupaNAnI dizAmAM dAkhala thAya che, tyAre teone anucita anAdikanA ane pariSaha-upasarganAM duHkha veThavAne prasaMga Ave che ane tevA dukhe veThavAthI teo pitAnA AtmAne utkarSa sAdhI zake che. sukha upara prIti ane sukha upara dveSa kaI apekSAe ? jo ke saMsAranA sarva jIvonAM lakSaNa tarIke sukha upara prIti ane dukha upara dveSa e be vastuo zAstrakAre sthAne sthAne jaNAve che, paraMtu te sukha upara rAga ane duHkha uparane drava sAMsArika sAhajika ane sarvadAnI pravRttine uddezIne kahe vAmAM Avela che. eTale pUrvabhavamAM bAMdhelA gADhatara-karmono kSayane mATe udyamavana banelA mahAnubhAne mATe duHkhane dveSa ane sukhane rAga haMmezAM vyApaka hoya eTale astitvamAM hoya ema samajavAnuM nathI. A hakIkata AtmAnA anupama sukhane gauNa karIne AlekhAyelI che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ ER pAgala jayota ' . . tara vIra ni.saM. * 2506 dAna-dharmanI 2036 mahattA pustaka 15 yaH sad bAhyamanityaM ca, kSetreSu na vaped dhanam / kathaM varAkazcAritraM, duzcaraM sa samAcaret ! // 1 // zabdArtha-je manuSya umadvArA meLavI zakAya, udyama dvArA vadhArI zakAya, na hoya te navesarathI paNa Ave evuM dhana zrI sarvajJa bhagavAna ane teonA zAsanarUpa sAtakSetramAM kharacavAmAM dvArA vAvaze nahi to te bicAre rAMka cAritra zI rIte Acaraze ane. pALaze? kalikAla sarvajJa bhagavAna hemacaMdrAcArya ma. yegazAstramAM pharamAve che ke-je manuSya AtmAthI dUra rahenAra eTaluM ja nahi paNa AtmAnI sAthe vaLagelA zarIrathI paNa dUra rahenAra evA dhanane. AtmAnA udaya ane mokSanI yukti mATe nahi vApare te varAka cAritrane kema Acaraze ane AdarathI pALaze? je manuSya dhananI AvI sthiti samaje che ke te dhana A. janmamAM aneka vakhata AvI maLe che ane aneka vakhata jAya paNa che, arthAta lakSAdhipati haMmezAM lakSAdhipatipaNe rahetA nathI, tema daridro 3-1
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata paNa hamezAM daridrapaNe rahetA nathI. lAkha lakSAdhipatie aMtarAyanA ye kaMgAla thaI jAya che ane lAkhe daridro aMtarAyanA hipazamane lIdhe lakSAdhipati ane keTayAdhipati thAya che. vaLI lAkhe manuSya evA che ke jeo pahelAM lakSAdhipati hatA ane have keTayAdhipati thayA che. koI evA paNa manuSya che ke jeo pahelAM kopati hatA ane hamaNuM lakSAdhipati che, evI rIte lakSAdhipati leke keTapati ane hajArapati bane che ane hajArapatio lakSAdhipati ane keTIpatio bane che. AvI saMsAramAM dhananI vicitratA dekhIne te dhananI anityatA tarapha eka aMze paNa zaMkA na thAya tema chatAM evA anitya siddha thayelA dhanane paNa jeo zAzvata-sukhamaya ane nitya avyA . bAdha evA mekSanA sAdhanabhUta pAtramAM na kharace te rAMkaDe cAritra zI rIte grahaNa karaze ane pAlaze? bIjI bAju vicArIe to je uttama-purUSa ke jeo samyakravAdine pAmelA che ane jeonA AtmAmAM mokSanI IcchA asthimajajAe vyApI rahI che ane kevala mekSane uddeza che ane mokSa zivAya jeone svane paNa anya IcchA thatI nathI, ane je bhAgyazALIo mATe zAstrakArenuM pharamAna che ke mo mojUnu ija patye arthAt mekSa sivAya koIpaNa cIjanI e samyaktvAdivALAne IcchA heya nahi. vaLI je mahApuruSane mATe cakravatI ane devendrAdinI sthitio paNa virapaNuM cokakhecakkhuM dekhADI rahI che, te uttama-purUSathI utaratA naMbaranA jeo vimadhyama purUSa ke madhyama purUSe che, jene anubaMdha vinAnuM uttamattama purUSa jevuM karma karavAnuM thatuM nathI, tema kevala kuzalAnubaMdhavALuM je uttamapurUSanuM karma te paNa karavAmAM AvatuM nathI, paNa jeo mokSanA paramadhyeyane pahoMcyA nathI temaja "zrI nigrantha-pravacana
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3juM choDIne AkhuM jagatu ane AkhA jagatanI sarva vastubhayaMkara anartharUpa che' evI dhAraNuvALA thayA nathI, kuTuM bakabIlA ane dhanamAlanA sukhanI IcchA A bhavane mATe kare che ane bIje bhave jyAM jAya tyAM paNa vizeSa karIne dhanakuTuMba-kabIle Rddhi-samRddhinI IcchA rAkhe che. tevA vimadhyama ane madhyama prakAranA jIvone teonI tulanA daSTine aMge jaNAvAya ke jyAre tame AvatA bhavamAM sukhanI ane triddhi-samRddhinI IcchA rAkhe che, te dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke rasAla jamIna heya puSparAvarNa sarakhe vaSada hoya paNuM vAvyA vinA kheDutane paNa bIjI phasalamAM kAMI maLatuM nathI, to pachI te tamAma madhyama ane vimadhyama jI vAvyA vinA kayAMthI meLavaze?. A vAvavAnI vAta je zrI hemacaMdrasUrimahArAje jaNAvI che te khyAla rAkhavA jevI che. ekalA cAritranI duSkaratA mATe dhyeya rAkhIne je A bleka kahyo hota to kalekanA pUrvArdhamAM paNa tyAgane sthAna Apata ane jaNAvata ke kSetre, na candra dhanaM arthAt sadAdi avaguNavALuM paNa dhana che jyAre bhavAMtaranA tevI jAtanA uccatama jAtanA maLatA padArtho mATe paNa kSetromAM vAparavA dvArA chelle nahiM te sarva tyAgarUpa cAritra zI rIte karaze ? paNa ema na jaNAvatAM je dhanane kSetromAM vAvavAnuM jaNAve che, te uttama ane uttamottama purUSa sivAyanA madhyama ane vimadhyama-purUSane paNa dAnamAM pravartAvatA jaNAve che. A uparathI ema jaNAve che ke A dAnathI maLatA devalokanI addhiAdi tapAse. juo ke devatAnA bhavamAM je je devatAne je je vimAna ke devakanI mAlIkI maLelI che, te keI divasa temanA devapaNAnA bhava sudhI javAnI nathI. arthAt devalekamAM IMdrapaNuM sAmA nikapaNuM ke lekapAla AdipaNuM janmathI maLe che ane maraNanI dazA sudhI tene te iMdrapaNuM Adi rahe che. arthAt IMdrAdikanA bhAvamAM
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota IdriAdikapaNuM AvavA-javAvALuM nathI ane tethI te satpaNa nathI, anitya paNa nathI. te tevI rIte deva-devedrAdinI Rddhine ApavAmAM samartha evuM dhana na vApare to te madhyama ke vimadhyama manuSya cAritrane kayAMthI AdarI ane AcarI zakaze? pU. A. zrI hemacaMdrasUrijI dAnane saheluM manAve che, ane te dAnanI apekSAe cAritrane duSkara jaNAve che ane jaNAve ke te kSetramAM dhanane nahiM vAparanArA duSkara evA cAritrane kyAMthI karI zakaze? dhyAna rAkhavuM ke dAna e dravyastava che ane cAritra e bhAvastava che, vaLI dAna e ekAMkI aMga che, tyAre cAritra e zIla tapa ane bhAva e traNa aMgavALuM che. A uparathI eTaluM samajavAnuM che ke dAnane mATe jeo pariNAmane ullAsa na karI zake teo duSkara evA cAritrane AdarI. ane pALI zake nahiM. hiMsA karanArA, juThuM bolanArA, cerIo karanArA, raMDIbAjI karanArA jIvo cAritrane pAmanArA ane pALanArA thayA ema zAstromAM sthAne sthAne che, paraMtu koIpaNa zAstramAM koIpaNa sthAne dhana-dhAnyAdinA ke kuMTuMba-kabIlAnA mamatvane cheDayA sivAyanA sAdhu thayA ane sAdhupaNuM pADyuM evA dAkhalA nathI. mATe cAritranI bhUmikA tarIke sAta kSetre dhana vAparavA rUpa dAnanI AvazyakatA svIkAravI joIe. jJAnI te ke je 8 huM samajaNapUrvaka pApa choDe che
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3jI 8 zarIra paranA mehanI bhayaMkaratA che. kharekhara, A zarIra kedakhAnuM che, jela saLagI jAya te kedIne saLagavuM ja paDe, sukha-duHkha, zAne lIdhe? duniyAdArInI Apatti zAne lIdhe? bhaTakatI jAtapaNuM kevaLa A pAMjarAnA lIdhe ja. eTalA mATe zrI muni suMdarasUrijIe jaNAvyuM ke dehe vimuhya kuruSe kimaghaM na vetsi dehastha eva bhajase bhavaduHkhajAlaM / lohAzrito hi sahate ghanaghAtamagni barbAdhA na te'sya ca nabhovadanAzrayatve // artha-zarIra para moha karIne pApa zA mATe kare che? kharekhara! tuM zarIranA Azare che, eTale ja tAre badhA dukhe bhegavavA paDe che. jema ke loDhAmAM pravezela agni ghaNanA ghA khAya che, paNa AkAzanI jema je nirAbAi rahe te agnine ke tane kaMI pIDA ja na thAya. eTale ke dehamAM muMjhAIne dhana-dhAnya-agni AdinA AraMbhasamAraMbhanuM pApa kema jANatuM nathI ? A zarIrathI tuM TevAI gayA che. zarIra e ja huM, huM e ja zarIra. AtmAne te hisAbamAMthI bahAra kADhI nAkhyo che. zarIra regI-nigI te huM regI -niraMgI, zarIra UMcuM; te huM UMce eTalI dazA karIne te zarIramAM muMjhAIne duniyAnAM badhAM pApa kare che, te badhAM pApanuM kAraNa zarIra ! paraMtu khyAla rAkhe ke sarakAra gunegArane sajA kare che, te sAdhana dvArA ja sajA kare che, karmarAjA sajA, yAtanA bhegavADe che, te paNa zarIra dvArA! sAgaropame sudhI narakamAM duHkha bhegave che te zarIra dvArA ja ! keTadhvajane ghera dhAvaNe chekaro hoya, tene ghera devALuM AvyuM hoya te chokarAne kaMI che? chokarAne zAkha-AbarUne
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta khyAla nathI, khAvA-pIvAne ja khyAla che, tema ApaNane mokSa, khAvA-pIvA kAma na lAge te khyAla che. A chokarAnA vicAro te akkalanI khAmIthI ke vastutAe che! dUdha vakhate dUdha pIvA maLI gayuM, te chokarAne basa che. AbarUnI kiMmata chekarAne na hoya. duniyAdArImAM enA viSayamAM mAcelA-rAcelA AtmAnA svarUpane-mokSane samaje nahIM, tethI mokSamAM khAvA-pIvAdinuM sukha nathI, ema kahyA kare. e ja bALaka samajaNamAM Ave tyAre, "te vakhate kyAM mArI AbarU hatI?' ema kahe, akakala AvyA pachI AbarUnI kiMmata samaje. tevI rIte ahIM paNa manuSya vicAra kare; tyAre khAvuM pIvuM, evuM vagere AtmAne ke zarIrane? zarIra pAMca bhUtanuM pUtaLuM, tene upagI vastu na maLe eTale mekSamAM khAvAnuM nahIM, vagere vicAre thAya. mekSanI tulanA pAMca-bhUtanA pUtaLA sAthe karI. nAnuM baccuM pitAe konuM devALuM kADhayuM chatAM tene magaja upara asara karI nathI. tevA = te A AmAne paNa A zarIranI kedamAM-pAMjarAmAM eTalI badhA daDhatA thaI gaI che ke-pAMjarAne lIdhe AtmAnI zI dazA kaI che je khyAla vI. A zarIrarUpI pAMjarAmAM nAkhIne karmarAjA sajA be varAve che. jemAM sarakArane hada, bahAranA gunAmAM nA IlAja vahevuM paDe che. eka khUna karyuM to phAMsI. ne 10 gunA vadhanA karyA te paNa eka ja phAMsI. nava gunAnuM zuM? sarakAra daza vakhata phAMsI detI nathI. pahelAM chIMDIvALe kAyado hato. ghaNuM TAIma pahelAM phAMsInI sajAmAM gunegArane kAMsIe laTakAve. eTaluM ja mAtra hatuM. keI sArA zrImaMtano chokare khUnanA kesamAM saMDovAI gayo. korTamAM kesa cAlyo. berIsTara Ubhe rAkhe.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka nuM berIsTara kaMI bele nahIM. te kahe ke mAre kaMI nathI kahevuM. kesa sAbita thaye. kosa paNa na karyo, cArja karI AropI TharAvyuM pele zrImaMta samaje che ke-mAre berIsTara bacAva karaze, berIsTare nA pADI ke mAre kaMI nathI kahevuM. have koI upAya na rahyo, chokarAno bApa berIsaTarane kahe, che ke A zuM? sajA thaI sajA amalamAM mUkavAne divasa AvyuM chekarAne mAMcaDe caDAvyo ke tarata berIsTare mAMcaDo toDI nAkhe; vAMce, kAyadAmAM ema lakhyuM che ke-"gunegArane phAMsIne lAkaDe laTakAvo." basa laTakAvI dIdhA. lakhelI sajAno amala thaI gaye mArI nAMkhavo" ema nathI lakhyuM. sarakArI hoddedAro vIle mukhe. pAchA gayA. pachI sudhAro karyo ke-mare tyAM sudhI laTakAva. Ama pahelAM bArI hatI. te vakhate dasa vakhata paNa sajA karI zakata. have to bArI vagarano cekhe kAyado che. jIva jyAM sudhI na jAya tyAM sudhI phAMsIne lAkaDe laTakAva. temAM paNa keIe dasanAM khUna karyA, temAM eka gunAnI sajA thaI, navanuM zuM? tyAM sarakAranI sajA cAlI zakatI nathI. koI dezapremI hiMdune phAMsI thaI tyAM teNe kahyuM ke-A jama ke AvatA janma. mATe? huM aneka janma mAnanAra hiMdu chuM. ama ahIM gunAnI sajA thaI, paraMtu Avate janma paNa tamAre mATe che. AgaLa ahIMyAnI sarakAranI sattA nathI. paraMtu karmarAjAnI cAre gatimAM rakhaDAvavAnI sattA che. ahIM A pAMjarAmAM rAkhe, te ja sajA bajAvI zake. tyAM zarIranI pAMjarAmAM rAkhe te ja sajA bajAvI zake. "he va manase' bhale' zarIrarUpI kamanI kedamAM rahe che, mATe bhAva bhaje che.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata A Agane keIpaNa mAratuM nathI. leDhAmAM pese eTale ghaNu khamavA paDe. agni ghaNanA mAra zAthI sahana kare che? leDhAmAM peThe tethI. AthI kahe che ke-"namovat anAyatve' - AkAzanI jema anAzrayapaNAmAM-mokSamAM majhA che. AkAzane ghaNu vAge che ? te keImAM pesatuM nathI. mATe te zarIranA baMdhanathI nirALo hoya to janma-jarA-maraNAdi duHkha sahana karavAnuM hoya nahIM. zrI AgaddhAraka dezanA saMgraha bhAga-1 dezanA 24 pA. 228 du:khane sahana karatAM zIkha ! , "manuSya sukhazIlatAvALA na thatAM duHkhanI sahiSNutAvALA thavuM joIe. je manuSya sukhazIlatAthI jIvana gujAravAvALA hoya che te manuSyone tAtkAlika saMge ApaNe ApatAM kaI dazA thAya che? te sujJa manuSyanA dhyAna bahAra nathI ! sujJa manuSya jANe che ke dezanA netAo dezanA uddhArane aMge kArAgRhamAM javuM paDe e prathama nakkI karIne te kArAgRhanI dazAne lAyaka nItio paNa svAdhIna dazAmAM vase che ane kArAgRhanI rItee TevAyelA manuSyo aneka vakhate kArAgAramAM gayA chatAM dezanI unnatinA dhyeyane cheDatAM nathI." paryuSaNa parvanuM uttama dhyeya-pA. para
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3ju Ge ELIEAkInAM ajavAgha|| [pU. AgaddharAka bahuzrata dhyAnastha svargata AcAryadevazrInA tAtvika lakhANe-vyAkhyAnonA saMgraharUpa prakaTa thatA "Agama ta"nA trIjA pustakamAM rAbetA mujaba pU. Agama dvArakazrInA Aganika-padArthonI chaNAvaTavALA vyAkhyAna-nibaMdha-svataMtra lekhanuM saMkalanAtmaka prakAzana thAya che. te mujaba pU. AcAryadevazrI haMsasAgara sUrIzvarajI ma. saMgrahamAMthI prApta thayela vyAkhyAne vyavasthita karI prakAzita karyA che. saM.] AgamanI atyaMta RhitakAritAzva [ A vyAkhyAna pUjyapAda AgaddhAraka AcAryadevazrIe saM. 2003 vai. su. 11 nemubhAI zeThanI vADImAM surata jaina tAmrapatra AgamamaMdira saMsthAnI sthApanA prasaMge caturvidha saMgha samakSa Apela, teno utAre pU. A. zrI haMsasAgarasUrIzvarajI ma. nA - saMgrahamAMthI maLela, te vyavasthita karI raju thAya che.]
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata AgamaM AyarateNaM, attaNo hiyakaMkhiNA / jilo titvaM suaM saMgo, sabbe he bahumatiyA // zAstrakAra mahArAjA pharamAve che ke-saMsAramAM je mata papa-puNya ane ekSane mAnanArA che, te tamAma mato traNa tamAM tI samAna mAnyatA dharAve che, te kayA traNa ? deva, gurU ane dharma koIpaNa Astika matavALA deva, gurU ke dharma e traNa tavane mAnavAmAM AnAkAnI karatA nathI, ene aMge nakAratA nathI. thata "te traNane na mAnavA" te koIpaNa Astikano avAja nathI. vastusthiti je Ama che to pachI bheda kayAM paDe che? to. samaje ke svarUpamAM! deva mAnavA" te vAtamAM dareka Astika-darzane ekamata che. gurU mATe paNa temaja ane dharma mATe paNa temaja, pitAne adhamI kahevaDAvavA kaI taiyAra nathI, paraMtu te dareka potAne je deva, gurU ane dharmane mAnavAvALA tarIke oLakhAve che, te mAtra nAmathI ja, svarUpathI nahi, kAraNa ke kaI paramezvaranuM kevuM svarUpa mAne che? ane kaI kevuM ? pa. pU. zrI haribhadrasUrijI mahArAja kahe che ke- dutvAn pADavatAra' arthAt ghaNAM hoya tyAM parIkSAne prasaMga che. devadattane je eka ja chokare hoya te moTA-nAnAne vibhAga kayAMthI heya? emaja deva paNa je eka ja heta te parIkSAne avakAza. na heta, paNa mata bahu tethI deva bahu che, ane tethI deva bAbata parIkSAne avakAza che. A parIkSA kevI rIte karavI? jainetare bhautika saMbaMdha parIkSAnA aMge dhana-strI-mAla vagere deva Ape che, tethI deva mAne che. jene AtmAne avicala pada pamADavAnuM sAdhana jeee. amalamAM mukayuM ane batAvyuM, tene ane tethI deva mAne che.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3juM gRhiliMga ke anyaliMge paNa siddha thanArA hoya che, chatAM tIrthaMkara mahArAja gharamAM kema bhAvanA bhAvIne siddha thatA nathI? - bhUtakALa, vartamAnakALe ke bhaviSyakALe tIrthakare grahI ke anya lige siddha thatA nathI. kAraNa ke--je mAge temaNe dekhADave che. te mAgane pitAne amala kare che. je teo gRhilige rahe te sAdhumArganuM daSTAMta bIjAne pUruM pADI zake nahi. pU. A. zrI haribhadrasUrijI ma. jaNAve che ke-upasarga tyAgAdi karIne paNa je karmane ja kSaya karavAnuM che, te jenA AtmAmAM ghaNI zakti che evA tIrthakare, gRhavAse rahIne paNa. karmone mAtra bhAvanAthI kSaya karI de chatAM, teo cAritra kema le. che? tyAre samaje ke-tIrthakare pitAne mATe dIkSA letA nathI, tyAga karatA nathI. jagatane mATe dIkSA le che, tyAga kare che. huM jagatane A mArge doruM. e pUrvanI utkaTa bhAvanAnA baLe emane cAritra levuM ja paDe. AthI ja dareka tIrthakarane pAMca kalyANaka nakakI! je tIrthakare gRhI ke anya-liMge kevaLajJAna pAme te dIkSA kalyANaka kayAM rahyuM ?' tyAre kaho ke jagatane kevalajJAna prAptinA paMthe pravartAvavAne. mATe bhagavaMtane cAritra levuM paDe. vaLI tIrthapatione vratanA vibhAga tarIke upasthApanA Adi heya nahi. tyAre tIrthakarone vratene mATe kema? zAsananI pravRtti. mATe upasthApanAnuM jinazAsanamAM niyamitapaNuM hovAthI tIrthakare sAmAyika ucare che tenI sAthe ja vrate hoya che, mATe ja zAstrakAra gratAne vidhivat " kahe che. jagatane zamasukha ApavAne mATe pravRtti che. tethI ja tIrthakare tyAga kare che. A rIte dharmamAM paNa che. anya-darzanIone bhautika
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata sAdhanene sudhAranAre dharma mAnavAne, ane jenene AbhIyasAdhanane sudhAranAre dharma mAnavAne. koI paNa matavALAne paramezvara vartamAnamAM pratyakSa nathI. krizciyanee Isune dekhyA nathI. bauddhoe buddhane dekhyA nathI. muslimoe mahamadane dekhyA nathI. tyAre samaje ke teo potAnA zAstrane AdhAre ja pittapotAnA devane mAne che. AthI nakkI thayuM ke devane oLakhavAnI jaDa je koI hoya te te zAstro. mahAvIra sarvajJa thayA. Indroe pUjyA vi. ApaNe dekhyuM? nahi. tyAre e badhuM zene AdhAre mAnIe chIe? zAstrane AdhAre tevI ja rIte AvuM ane Ama AcAra pALe te guru kahyA. te vAta mAnyA sivAya kaI gurumAM te gurutAnuM svarUpa dekhuM? tevI ja rIte ame dharma karyo, ema kahyuM paNa dekhe nahi. tyAre kahe ke darekane mAnavA kaI paNa AdhAra hoya te te zAstra ja che. mATe ja zAstrakAra ahIM kahe che ke "rAmiM gAyate". paNa dhyAna rAkhajo ke prajA karatAM jAsUsa ghaNI ja vaphAdArI dekhADe, kAraNa prajAne pakaDAI javAne bhaya nathI. jyAre jAsusane pakaDAI javAne bhaya che. mohanI AdhInatAmAM gheMcAyele manuSya, jyAM paugalika IcchAvALo hoya tyAM eTale badhe "te te nahiM maLe te? e bhaya dharAve che." e eTale badhA paugalika padArtho meLavavA taiyAra rahe. paNa ethI AtmAne mATe zuM? mATe kahyuM ke atto diyavidhA manuSya AtmAnI hitanI buddhivALe he joIe. je sAdhune AtmAnA hitanI IcchAe Agamane Adara kare che, tene te daherUM pAse hoya chatAM je varasAda varasate hoya te ciMtave ke bhagavAnanI AjJA nathI. AthI dere na
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3ju 13. jAya tyAre kahe, darzana karavA joIe, tene badale te darzana karavA te nathI gaye. chatAM te ArAdhaka khare ne? zAthI? zAstranA AdhAre vate che, tethI. AgamanuM AlaMbana AgaLa karIne tIrthakara ke gurunI kAraNavazAt sevA na kare te paNa te deva ane gune mAnanAre che. paNa kyAre? Agamane AgaLa karIne Agama nA kahe tyAre na Acare. Agama nA na kahetuM hoya tyAM te deva, guru ane dharmane Acare ja. deva, guru dharmamAM bahumAnanI manamAM zreSThatA na hoya te te kAmanuM nathI. Agamano Adara karavAvALA ja kharekhara te tattvatrayIne sevavAvALo gaNAya. A vAta dhyAnamAM leze tyAre samajAze ke "huM ahiM #hRdutA" e vastu yathArtha che. A AtmAne doranAra kezu? Agama ane ethI ja kahyuM ke "duto no nibaLA mo" je jinAgama na hota te amAruM zuM thAta? AthI spaSTa che ke deva ane gurUnI oLakhANa ApanAra Agama ja che. dharmane paNa te ja oLakhAve che. AvI AgamanI mahattA samajaze tyAre khyAlamAM Avaze ke tIrthaMkara mahArAjAoe sthApelA gaNadhara bhagavaMtae karela dvAdazAMgInI racanA vakhate devatAoe vAsakSepa karyo, te paNa AgamanI mahattA ne aMge ja. te vakhate sAmAnya-kevalIo paNa gaNadhara bhagavaMtanI pAchaLa bese. kema? AzAtanA nahi? nahi ja. kAraNa ke kevalajJAna karatAM Agama utkRSTa che. kevalImAM rahela kevalajJAnanA AdhAre kaI svarUpa ApaNuthI jANa zakAtuM nathI. kevalI paNa bele tyAre ApaNe deva, gurU ane dharmanuM svarUpa jANI zakIye? kevalI na bole te te tatvatrayInuM svarUpa chadmastha zI rIte jANI zake? kevalI pate jANe te vAta judI! paraMtu zAsanavatI jIvene to te
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata kevalI paNa bese tyAre ja tattvatrayonuM svarUpa jaNAya ne? kevalI -nA kevalajJAnathI chadmasthAne tavatrayInuM svarUpa jaNAya ? nahi ja. A vAta khyAlamAM lezuM tyAre samajAze ke zAstrakAra badhA jJAnemAM zrutajJAnanI mahattA kema jaNAve che? zAsananI apekSAe kevalajJAna karatAM upakAranI daSTie zrutajJAnanI mahattA che. jema jaMgalamAM hIrA karatAM leTA-pANInI mahattA che, kAraNa ke tyAM jIvanane TakAvanAra hIre nathI paNa pANI che. kevalajJAna hIrA jevuM chatAM zAsanane TakAvavA to zrutajJAna ja pANInA leTAnuM kAma kare che. ethI ja sAmAnya kevalIo gaNadhara-bhagavaMtonI pAchaLa bese che. zrutajJAnanI AvI mahattA che. oojI saMsAramAM huM paribhramaNa zAthI! $ sAdhusevA sadA bhaktyA, maitrI sattveSu bhAvataH / AbhIra-pra-mokSazva, dharma-hetu-prasAdhanam | zAsakAra mahArAjA AcArya mahArAja zrImAna haribhadrasUrIzvarajI mahArAjA, bhavya-jInA upakArane mATe dharmopadeza detA thakA AgaLa sUcavI gayA ke A saMsAramAM A jIva anAdikALathI rakhaDyA kare che. rakhaDatAM rakhaDatAM ja manuSya bhava prApta the ghaNuM ja muzkela che. have zaMkA thAya ke-amane pitAne "tame anAdi rakhaDatAM * jaNAve che te amAre jaNAvavuM paDe ke-amane jyAM A bhava ke A janmane paNa khyAla nathI tyAM anAdinI vAtane khyAla kema mAnIe? ame mAtAnA udaramAM aMdhArI-koTaDImAM Udhe mAthe la mahinA rahyA tene paNa khyAla nathI.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 pustara 3ju vaLI jamyA pachI mAtAnuM dUdha pIdhuM hatuM, pAraNAmAM poDhayA hatA, dhULamAM ALoTayA hatA, pAchaLa hAtha rakhAvIne cAlatA hatA, A badhuM kharuM, paNa te darekane amane khyAla nathI e rIte. jyAre amane A janma ke A bhavane khyAla nathI te pachI gayA bhavane ane gayA janmane khyAla kayAMthI hoya? jyAre teno khyAla na hoya, te amArI AgaLa bhAgavata jevuM kema na gaNAya ? bheMsa eka akSara sAMbhaLe nahi, samaje nahi ane tenI AgaLa AkhuM bhAgavata vAMcavuM te zuM kAmanuM ? amane A bhava ke A janmane khyAla nathI tema gayA bhava ne gayA janmane khyAla nathI AnuM samAdhAna samaje. keTalIka vastu evI hoya che ke vizeSane khyAla na Ave, paNa sAmAnyane khyAla Ave. tamArA hAthamAM ghaune dANe hAya, have te kayAMthI AvyuM? kayA bhaMDAramAM hatuM ? te kone Ape? kyA khetaramAM vavAye? kayA kheDUte vA ? keNe lo? kyA gADAmAM Avyo? te vagere ApaNe jANatA nathI paNa bIja vAvAyuM hatuM, aMkure thayuM hatuM, cheDA UgyA hatA ane temAMthI ja A dANe Ave e nakkI che. aMkure ke choDa na thaye hota te A dANe na heta. evI rIte bhavAntarane paNa sAmAnyapaNe samajI zakIe. keTalAka padArthanuM vizeSa svarUpa na jANIe. chatAM sAmAnyathI nizcita karI zakIe. tema ApaNe gaye bhava ne gaye janma ke A bhava ane A janmane vizeSa na jANIe, paNa tene sAmAnyapaNe nizcaya karI zakIe. "janma ane karma" A benA paraspara saMbaMdhane nizcaya A mujaba karI zakAya. dareka jIvane pitAne janma te pratyakSa che ne? te pachI te janma kayAre ba ? karma hatAM tyAre. karma kayAre banyAM? te pahelAM janma
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata hatuM tyAre. jema bIjathI aMkurA, aMkurethI bIja, pAcho bIjathI aMkure, aMkurathI bIja; tema janmathI karma, karmathI janma tema samajavuM. have paheluM bIja mAnIe to te kayAMthI AvyuM? pahelAM aMkure mAnIe te te kayAMthI Avyo? Ama prazna thAya. tyAM pahelAM ekaluM bIja ke pahelAM aMkure na mAnI zakAya. mATe bIja ane aMkurAnI paraMparA anAdinI mAnavI paDe. anya darzanakAre, Izvarane sRSTinA sarjanahAra tarIke mAne che. jainetaroe sRSTinA sarjana karanArA ane jainee svataMtratAnuM sarjana karanArA hoya te paramezvara mAnyA che. jainetare Izvarane sRSTinA sarjanahAra tarIke mAne che, chatAM temanA zaMkarAcArya saMsArane anAdine mAne che. e Azcarya che. bIja-aMkura nyAye karIne A saMsAra anAdine che. Izvarane sarjanahAra tarIke mAnIe te jIvane janma vagara-kameM thaI gayo tema mAnavuM paDe ? athavA karma vagara janma thaI gaye ema mAnavuM paDe. janma vagara ekaluM karma ke kama vagara ekale janma manAtuM nathI. janma te karmane ane karma te janmane AdhIna hoya che. A pramANe jyAM te banne vastu kArya-kAraNa rUpa che, tyAM tenI paraMparA anAdinI hoya che. te svataMtra ane paraspara kArya-kAraNa tarIke kevI rIte? te samaje aMkure, te kArya ke kAraNa bane rUpe che. pahelAMnA bIjanuM. kArya, ane navA bIjanuM kAraNa che. bIja paNa pahelAMnA aMkurAnuM kArya ane navA aMkurAnuM kAraNa che. A rIte paraspara kArya kAraNa rUpa che. je vastu pite svataMtra kArya-kAraNa rUpa ane paraspara kArya--kAraNe saMbaMdha hoya tene anAdinI mAnavI paDe. tema ahIM
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - AgaLa janma ane kama te bane paraspara kArya-kAraNarUpa che. A janma te pahelAMnA karmanuM kArya ane navA kamanuM kAraNa che. tema kama se gayA janmanuM kArya ane navA janmanuM kAraNa che. tethI janma ane karma te baMne avataMtra kArya-kAraNuM ane parapara kArya-kAraNa rUpa che. mATe te anAhitA che... ? ApaNe janmavALA chIe te anubhava-siddha vAta che. janma sAdhI batAvavuM paDatuM nathI. janma siddha che. te pachI tenuM kAraNa kama mAnavuM paDeAma levAthI karmanuM kAraNa janma mAnava paDe, mATe ja tenI paraMparA anAhinI mAnavI paDe. tethI rakhaDapaTTI anAhinI che ema sAbita thAya che. ahIM ema prazna thAya ke A sAbitI muzkelIthI thAya che.' te pachI tenI bhAMjagaDamAM paDavAnuM zuM mama? duniyAmAM kahevata che ke-gaI gujarI bhUlI jAva, te ja zarata ame anAdithI bhaTatA hoIe tenI tamAre matalaba zI? kUvAmAM manuSya paDaye hoya tene bahAra kADhe ke te kayAM che? kayAMthI Ave che? zA mATe nIkaLe ? kayAM jate hate? kevI rIte paDaye te vicAre che? te kahevuM paDe ke te vicAravAne avakAza nahi. paNa tene kema kADhaze tene te vicAra karavAne. paMDitemAM je kahevata che keja na " tene vicAra kare! gaI vastunA aphasosa ke zeka na kare, paNa te vakhate samajunuM kAma karyuM? gaI vastune kheda na karavo paNa tenA javAnAM kAraNe jANIne te te kAra thI dUra rahevuM te kharUMjane? bhUla thaI hoya tene zoka na kare paNa tevI bala bIjI vakhata na Ave. tema te vicAra kare ja joIe ne? vAraMvAra bhUla karavI, bhUlathI khasavuM nahi, te te viSayanuM kAma gaNAya. kaheze ke kema? kaI eka partha tarapha kIDIne
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta jatI hoya, tenA upara eMTIne te marI jAya. tyAre bIjI kIDIo ema na vicAre ke A sthAne ATalI te sarI gaI mATe ApaNe na javuM paNa te te sIdhI jaIne tenA upara ja paDe che. jyAre saMjJI paMcendriya mATe. ema che ke bhUlane bhega bIje baMnate hoya che te joIne saMjJI paMcendriya samajI jAya. mAM TapaTapa paDatI jAya ne maratI jAya te AgaLa gayelI marI gaI haze! kema huM jAuM. tene vicAra tene nahi, * * pahelA kALamAM kutarAne mAravA mATe jherI baraphI naMkhAtI hatI. te be dahADA mane temAM be cAra kutarA maratA dekhIne bIjA kutarA tyAM na Ave. jyAM AgaLa kutarAne mAra paDatuM hoya tyAM te ghara AgaLa te na jAya. paNa reTa maLatuM hoya, te puMchaDI halAvate Ave che. bhUtakALanI bhUlane bhega bhUlI ja te jAnavarathI paNa na bane, te manuSyathI kema bane? - AthI te nakkI thayuM ke anAdi kALathI bhaTakyA te samajIe. nahi te tenA bhegathI bacI zakIe nahiM. * * dhyAna rAkhavuM ke jyAM sudhI manuSyane daInI bhayaMkaratA lAgI nathI tyAM sudhI tene vaidya, davA ane paricaryAnI kiMmata nathI." vaidya devA ane carInI kiMmata kene? tedanI bhayaMkaratA lAgI hoya tene jema nAnA chokarAne saMgrahaNI thaI hoya, vidyane bAlA, dhave kahyuM ke saMgrahaNI thaI che. pachI vaidya cAle gaye kare bahAra ramavA nikaLyA tyAM pADezIe pUchyuM ke beTA vedya AvI gaye? tyAre chekare kahe ke have zuM kahI gaye? : te kahe ke saMgrahaNI thaI che. A herAne manamAM kayAMya ciMtA : rUpa vicAra ke vikAra che? te nA kema?tene daInI bhayaMkaratA zI? tema ahIM AgaLa chava dharma zA mATe kare ? dharma e AtmAnA bhavarUpI rogane kADhavAnI davA che. jene bhavananuM bhayaMkarapaNuM na , bhAse, tene dharmarUpI davAnI kiMmata na lAge ane tenA denArAnI
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - - - - - - Staka kimata hoya ja kayAMthI? dharmarUpI davA, devarUpI vaidya ane pati cayApI gurunI kene kiMmata nathI? bhavarUpI reganI bhayaMkaratA nathI lAgI tene! " - - - - bhavarUpI roganI bhayaMkaratA bhAsI hoya tene devarUpI, vaidha gururUpI paricaya ane jamaNI davAnI kimata hoya che.. , , beca ke? tenA khulAsAmAM zArakAre jaNAvyuM ke jene bhavanI bhayaMkaratA bhAsI hoya ane tenA lIdhe jyAM janma maraNa na hoya e mokSa meLavavAne jeNe IcchA che tenuM nAma : have mULa vAtamAM Ave ke A AtmA bhavarUpI roganI paricaya karanAra gurunI kiMmata kare! bhavaroganI bhayaMkaratA mAnavA upara ja deva-gurU ane dharmane mAnavAnI kiMmatane AdhAra rahele che anAdithI A jIva, janma-maraNa janma-maraNa karyuM ja jaya che. koI kALa e nAte ke jemAM AtmA janmavALe ke kamara vALa nahe. janma-karmanI paraMparAmAM anAdi kALathI aTavAye jAya che. e rakhaDapaTTIne aTakAvavAnI tamArAmAM lAyakAta che. mATe A upadeza devAya che. ka ' have vicAra kare ke badhA ivenuM mULa sthAna kayuM? ApaNe utkrAMtimAM vadhyA chIe, paNa ApaNe utkrAMtivAdavALA naze. eno artha zuM? te pahelAM ApaNe kaI sthitimAM hatA? A jIvanI tAkAtanI zarUAta dekhIe te keTalI? nigodamAM! " , nigedamAM anaMtA jIja ekaTha maLe tene tyAM pAchA eka: jAtane prayatna kare te vaLI sAthe ja prayatna kare ema, teo. badhA sAthe maLIne ane eka sArA prayatna karIne zarIra banAvavA sAthe te keTaTuM banAvI zake te AgaLanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM ne vaLI na dekhAya tevuM, vAtavAtamAM haze e zamA rahelA dhyAna rAkhavuM ke-tuM kahyuM? te mAMgyA tuMthyAne anaMta bhAgomAM
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - -- - - Agamamita tuM vecA, levA, davA kevI rIte? te chetare zAka levA jAya tyAre japI lasaNanI kaLI mAgI le lasaNa anaMtakAya che. tuM A lasaNanI kaLInA keTalAmA bhAge? te anaMtamA bhAge. AmAM A jIva hame jema zuM joIne kahe che? zakarAe caDALa upara caDe che. te upara Ave tyAra mUcha upara hAtha nathI detA. kema? te te vicAra ke huM mUcha upara hAtha daI, teTalAmAM nIce cAle ja, ApaNe te mAMgyA tuccAnA anaMtamA bhAge levAyA devAyA chIe. chatAM tenA upara "ame ema kema karI? * mULa mudA upara AvIe dareka jIva pahelAM kaI zakitavALI sthitimAM hatA te banatA bhegA thAya. eka sAthe prayatna kare eka sAthe paNa eka ja jAtane prayatna kare tyAre AgaLanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM ane na dekhI zakAya tevuM zarIra kare. AvI sthitimAMthI utkrAMti thAya tyAra bAda nigadamAM Ave, paNa te pharaka keTale? anatA sAthe maLe. sAthe prayatna kare ane eka jAtane prayatna kare te paNa zarIra to AgaLanA asakhyAtamAM bhAga jeTaluM ja banAve. pharaka eTale ke prathamanuM zarIra dekhAtuM mahatuM jyAre A zarIra mAdAra hevAthI dekhAya che. e sthitimAMthI paNa je pAche na paDatAM AgaLa ja vadhe te AtmA kAMtivAdI gaNAya, paraMtu pAchA paNa paDavAnuM thAya che. pAchA paDanArA jIva che jema ke cauda-pUvI thayela paNa kavAyapramAda vaza nigodamAM UtarI jAya tevI rIte upazama che e aTeka AtmA paNa tevA pramAda vaza nigadamAM UtarI jAya te Aya ane pramAda paNu kAMge nahi. A suhapatti kevI phakata che? te cha mAtrathI nigadamAM cAlaze jaya, kAraNa ke dharmanuM je sAdhana hatuM tene adhikaraNa banAvyuM, mAlIkInI cIja banAvI.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3ju muhapatti phakkaDa che, eTale ja saMkalpa yAra nigehamAM utArI de. to pachI tethI AkarA bIjA badhA saMkalpa zuM na kare? - ame manuSya banyA chIe, eTale UMcA ja caDhIzuM, paNa pahe nahi e rese janene besI rahevuM pAlave nahi, agiyAra guNaThANe gayelA cau pUvI, AhAra ladhivALA, cAra jJAnavALA te paNa nigadamAM gayA, to ApaNe kayA hisAbamAM? avakAMti nahi thAya te ApaNe mAnavAnuM nahi. ApaNe Aja sudhImAM catAM utkrAMtinI ane paDatAM agAMtinI sthiti meLavI che. have AvIe mULa vAta upara! bAra--nigAhamAM eka jIva svataMtra prayatna karIne zarIra badhe te paNa na dekhAya tevuM, te sUkSma pRvIkAya tyAMthI AgaLa vadhe, tyAra sUkSama apakAya. tyAre pachI bAhara apakAya, tyAra pachI salama teukAya, tyAra pachI khAtara teukAya, tyAMthI AgaLa vadhe tyAre sUkSama vAukAya, tyAra pachI bAra vAukAya, A badhAM sthAne jIva anakame anukrame caDe. caurAzI lAkha chavAyenimAM pahelAM sAta lAkha pRthvIkAya gaNAvyA, pachI sAta lAkha apakAya Adi gaNAvyA, te teonI cetanA zakti eka ekathI vadhAre che. mATe anukrame cetanA zakti vadhatI hovAthI A upara pramANe nirdeza kare che. - A badhA kaI zakitamAM anukrame vadhyA? to ekalA zarIranI zakitamAM. teomAM jIvavAnI zakti nathI tenAthI AgaLa vadhyA tyAre beIdriyamAM AvI tyAM sparza ane rasa-e bene jANavAnI zakti. je tyAMthI uthalyA to upara jaNAvyA pramANe pAchuM bhaTakavAnuM ema bhaTakatAM bhaTakatAM AgaLa vadhIe tyAre teIndriyapaNAmAM AvIe eTale ke sparza, rasa ne prANanI tAkAta maLe, temAMthI ghaNuM athaDAtAM kuTAtAM sUkSama mizeda, bAdara nigAha, sulama pRthvI, vAra pRthvI, sUkSama apa, khAtara apa, sukSama te bAhara tela, sUkSama vAyu
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmIta dvAra vAyu pratyeka vanaspati vigeremAM athaDAtAM beIndriya tyAMthI athaDAtAM kuTAtAM bhAgya baLavAna thAya tyAre pAMce IndriyanI tAkAta maLe eTale ke sparza, rasa, bANa, rU5 ane zabda jANavAnI tAkAta maLe. A pAMca zakti maLyA chatAM e tyAMthI uthalya to mANuM upara jaNAvyA pramANe athaDAvAnuM * tyAMthI bhAgyane vege AgaLa zakti vadhI eTale ke (jema dariyAnI bharatImAM baruM nAMkhIne pachI te kharUnI kaI sthiti thAya che te vicAre tema A jIvananI sthiti che. tema karatAM bhAgyane udaya thAya tyAre vicAranI tAkAta maLI. vicAra karavAnI tAkAta malyA chatAM tene upaga kayAM thaye? to ke zarIranA rakSaNamAM ! sukhanA sAdhanamAM ! saMtAnananA rakSaNamAM ! * kutarA, kutarI, gAya, cheDA vagere vicAranI zaktivALA che ne? te zuM vicAra kare? zarIranA sukhanA sApana mATe ke saMtAna ane sthAnanA rakSaNa mATe vicAra kare? tamAre tyAM gAya, bheMsa vigere jagyA. te vicAravALA ane paMcendriya che. tene upayoga kayAM jaMgalamAM jaI caDI AvavuM, dUdha ApavuM, saMtAna karavAM ane AyuSya pUruM thAya tyAre cAlatA thavuM: te tamArA gharanuM jAnavara. . " * ApaNe janmyA, paisA pitA kyAM, kuTuMbane piSNu, saMtAne thayA ane maya, tyAre cAlatA thayA. jAya be prakAre kAM to AMkha ughADe tyAre, kAM to AMkha mIMcAya tyAre, ApaNe UMghamAM heIe, sapanuM AvyuM, temAM huM cha khaMDane mAlika anya, cauda ratane mAlyAM nava vidhAna maLyAM ane puSkaLa dhana maLyuM. huM cakavatI sajA thaye, A kayAM sudhI? to AMkha na ughaDI hoya tyAM sudhI, paNa AMkha ughaDI tyAre temAMnuM kAMI nahi. - ApaNI AMkha mIMcAya nahi, tyAM sudhI kaMcana, kAminI
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAka 3juM kuTumba, dhana-mAla-milakata vagere gANAya. paNa jyAM AMkha mIMcAI tyAM temanuM ApaNuM kAMI nahiM. huM pUrvabhavamAM mahArANI vikaToriyA hatI. ema kahIne te A bhave kahe ke A mAruM rAjya che mATe mane ApI de. to keI ApavA taiyAra thAya che? to nA, AMkha mIcI eTale e badhuM ja gayuM - 1 , , , , ' ahIM ApaNe kuTummanA, jAnavara zarIranA sukhanA, sAdhananA, sthAnanA ane saMtAnanA ja vicAramAM ramIe. mATe tame tyAM sudhI A cAranA vicAramAM rahe, tyAM sudhI vadhyA na gaNAo; paNa AtmAnA rakSaNamAM vadhe, tyAre manuSyapaNAne aMge samajaNamAM AvyA gaNAe, ethI vadhyA gaNAve. - have ATalI sthitie AvelA ApaNane sparza, rasa, ghANa, rUpa ane sAMbhaLavuM prApta thavA sAthe vicArane paNa avakAza maLe che. mATe anAdinI Aphata janma ane karmanI che. tene huM have kema ja rAkhuM e vicAra karavAne. " tethI jenee paramezvara kene mAnyA? janma-maraNanI Apatti TALanArA te jene Izvarane kaI rIte mAne che? te svataMtratAnA sarjanahAra tarIke mAne che. jainetare A izvarane mAnatA nathI, teo te sRSTinA sarjana, hAra Izvarane mAne che. mATe ja teo jyAre karmathI malina paramezvarane mAne che, tyAre jene nirmaLa paramezvara mAne che.' jainetare Izvarane niraMjana nirAkAra mAne che ane pAche avatAra mAne che. avatAramAMthI izvara thavuM nirmaLatA ke linatA? . mATe jainetare malinatAne paramezvara mAne che, tyAre jene nirmaLatAne paramezvara mAne che. jaina ane jainetare avatAra ane Izvara mAne che, temAM pharaka
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamana karA netarAM ubharamAMthI avatAra mAne che ane jene avatAra mAM Izvarane mAne che. rUSabhadeva bhagavAnanA bhAve jaNAvyA. tyAra pachI temAMthI rUSabhadeva, IzvarapaNAne pAmyA, avatAramAMthI Izvara, mAne te izvara avataMtratAne sarjanahAra banI zake pAnuM IzvaramAMthI avatAra mAne te malinatAne sarjanahAra gaNAya. mahinAmAMthI nirmaLatAnuM sarjana keNa kare te svataMtratAne sajanatA heya te. tene jene paramezvara mAne che. joti svarUpa banAvanAra paramezvara hovAthI sAdhaka keI hoya to te tenA para mezvara mokSamArganI sAdhyatA keTalI? kayAM karI? kayAre karI? kevI karI! tevI brahmA, viSNu, mahAdeva vageree kayAM karI te kahe te temAM sAdhaka dazA ja nathI ema spaSTa jaNAze. sAdhaka dazA vagara siddha mAne ke vicAranI tAkAta nahi hoya te mATe jene paramezvara ThevAne mAne che? have. vicAravAnI jarUra e rahI ke svataMtratA, AbAdI, AjhAdI, vagere kaI cIja che? kema maLe? tenAM kayAM kayAM sAdhane che. te vagere jaNAvaze te age vartamAna " sAdhu koNa ? 0 jinamatanI pratiSThA kare te sAdhu 0 kevaLa meNanI sAdhanA kare te sAdhu * atinI AjJAnuM pAlana kare te sAdhu * sarva zubha yogone sAdhe te sAdhu. . * sarva pApathI bace-bayAre te sAdhu , ". * sAmAyika caritrarUpI guNavALA heya te sAdhu svArtha sAthe parArtha sAdhe te sAdhu * samatAne dhAraNa kare te sAdhu
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aga jayota vi. saM. vIra ni. sa. 2507 | varSa @ *--- 4 mANusse svanu uttame bhave che. manuSya bhava uttama kema ? 207 pustaka 15 jaina janatA ane jenetara varga paNa spaSTa rIte jANe ane mAne che ke corAzI lAkha chavAyonimAM rakhaDatAM manuSyabhavanI. prApti thavI muzkela che. je ke devanimAM sukha-sAhyabI ane samRddhi apAra che; ane manuSya-janma karatAM devatanI sukha-sAhyabI lAkhe-guNI che ema loko mAne che. chatAM cerAzI lAkha chavAyenimAM manuSya-bhavanI durlabhatA che, ema jaina ane jainetara zAstrakAre spaSTapaNe pharamAve che. zrI uttarAdhyayana sUtramAM "dude vahu mAnu mave-' ema. jaNAvI bhagavAna mahAvIra mahArAjA bhagavAna gautamasvAmI sarakhA gaNadhara mahArAjane upadeza Ape che. sUtrakAra mahArAjA sAmAnya rIte sarva-saMghane paNa vattAri viTrLa, DhAI natu, junatta..ema kahI manuSyapaNAnI durlabhatA spaSTapaNe jaNAve che.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata - ra - - - ke avazyaka niyukti vigeremAM paNa posTa-r-ItyAdi gAthA dvArA sUcita daza-daSTAMte uparathI manuSyapaNAnI durlabhatA bita thAya che. eTale "manuSyabhava durlabha che." emAM kaI paNa AstikathI matabheda UbhuM karI zakAya tema nathI. paraMtu AvI rIte corAzI lAkha jIvA-nimAM rakhaDatAM maLe manuSyapaNuM durlabha chatAM paNa je maLyuM che, tene ghaNA. bhAge durUpayoga thAya che. A kAraNathI zrItattvArthasUtramAM bhASyakAra mahArAjA manuSya-bhavane duHkha eTale saMsAranA kAraNabhUta eTale vadhAranAra jaNAvIne tathA namUni maunuve ema jaNAvI A manuSyabhava karma ane kalezanI paraMparAvALe thAya che, te te manuSya janma saMsAranI vRddhi karAvanAra yAvat anaMtabhava bhaTakAvanAre thAya che. eTale zatrunA jayane karAvanAra evuM hathiyAra jema aNasamaju manuSyanA hAthamAM AvyuM hoya te te hathiyAra aNasamaju evA grahaNa karanAra manuSyane ke te grahaNa karanAranA saMbaMdhIone mAranAruM thAya che. tevI rIte A manuSya bhava paNa je karma-kalezanA abhAvane karavA ke tenI kamI karanAra hoya ane saMsAranuM alpapaNuM karanAra ke saMsArane abhAva karanAre hoya te A manuSya bhavane meLavIne lAbha pAmyA kahI zakAya. arthAt mAnava-jAtanI ke mAnavadehanI je mukhyatA zAstrakAroe kahelI che, agara te jagatamAM gavAyelI che, te dekhAtA manuSyapaNAnI apekSAe mAnavadehanI-mAnavajAtanI mahattAne mATe nathI, paraMtu dharmapradhAna jIvana dvArA saphaLa karAtA mAnavajIvananI apekSAe che. eTale ke A mAnavadeha e che ke jene prApta karavAvALA
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka kayu manuSya saMsAranuM alpapaNuM ke saMsAranuM sarvathA abhAvapaNuM karI mAnavadehanI saphaLatA meLavI zake che. ' arthAt je leke mAnavadehane pAmyA chatAM te mAnavajAtine pAmyA chatAM ke samyagdarzana samyajJAna ke samyagyAritranI ArAdhanA dvArA eTale dharmAnuSThAnanI pravRtti dvArA mAnavajAta ke mAnavadehane saphala karI zakatA nathI. tenA hAthamAM AveluM manuSyapaNuM, mAnavajAti ke mAnavadeha kevala karma ane kalezanI paraMparAne vadhArI saMsAranI vRddhi karanAro thAya che. A apekSAe zAstrakAro keTaleka sthAne jaNAve che ke evA karma-kalezanI paraMparAne vadhArI saMsArane vadhAranAra manuSya eTale mAnava dehavALA karatAM ghoDA, gAya vigere jAnavara ghaNuM uttama gaNuM zakAya. yAda rAkhavuM ke mAnavajAti pAmela jIva mAnavajAtinA anubhavamAM dareka kSaNe puNyanA DhagalAnA DhagalA bhegavIne khAlI karI nAkhe che, ane te puNyanA DhagalA khAlI karavAnI sAthe dareka kSaNe palyopamanA palyopame sudhI bhegavavA paDe tevAM pApa pedA kare che. jyAre keTalAka jAnavare dareka kSaNe pitAnI jIMdagImAM pUrva bhavanAM karelA pAponA DhagalAne DhagalA khAlI kare che ane keTalAka pavitra manavALA agara kharAba mana vagaranA jAnavare kSaNekSaNe kaI palyopama sudhI kAma lAge tevA puNyanA DhagalAo upArjana eTale mAnavajAtimAM Avele manuSya je durgati tarapha prayANa karavAne taiyAra thayela hoya te tenA karatAM sadagati tarapha
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata prayANa karavAvALuM janAvara jarUra uttamatAnuM pAtra ane prazaMsAnuM sthAna che. jema ke vyavahAramAM nIti zAstrakAro sAhityAdikathI rahita evA mAnavadehavALAne jAnavaranI sAthe tele che. tevI rIte dharma zAstrakAre dharma--rahita evA mAnavadhArIne tiryaMcathI paNa adhamadazAmAM gaNe che. uparanI hakIkta dhyAnamAM levAvALe manuSya mAnavanItine ke mAnavadehane uttama mAnavAvALe thAya temAM Azcarya nathI ? paraMtu te mAnavajAtinI ke mAnavadehanI uttamatA mAnavadeha ke mAnavajAti tarIke nathI, e spaSTapaNe samajI zakAya tema che. jainazAstranuM yatkiMcit paNa jene jJAna hoya ane jeo ramAvalabha ke priyAvallabha jevA jaDa-dAse na hoya. teo eTaluM te saheje samajI zake tema che ke A mAnavadeha ke A mAnava jAti A jIvane pahelavahelI maLelI che ema nathI, paraMtu A mAnavajAti ke A mAnavadeha anaMtI vakhata maLe che, paraMtu te anaMtI vakhate maLele mAnavadeha artha--abhilASAne uTaja ane kAmAbhilASAne nilaya thaI javAne lIdhe te kevaLa pApAlaya ja thayeluM hatuM, paraMtu A mAnavadehane je devAlayanA sevaka banAvIe tathA dhamanuSThAnanA sthAnabhUta banAvIe te ja A A mAnavadeha saphalatAne pAmele kahI zakIe. "he mAnava ! tuM uparanI hakIkata barobara samajaje ! ane guMDAgIrInA gahana vanamAM jhaMpalAyelA ramAvalabhe ane rAmAvallabhanI mAnavadehane bhegAlaya gaNavA jevI apavitra ane tucchamAM tuccha vANane kAnamAM paNa pisavA daIza nahi! paraMtu anatA pudgala parAvate maLelA A mAnavadehane deva gurU ane dharmanI pavitra sevAthI alaMkRta karIne jarUra saphaLa banAvaje !!!
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ * prANIo ja lAgaze ke duniyAdArI ji. pustaka kahyuM A upare jeNurvelAM dhananuM tairava dive, gurU ane dharmanI rAdhanAmAM samajavAyuM che, paraMtu e mAnavajAti tarapha ke keIpaNuM prANI jAti taraMpha te anuMpAbhAva ke parama pavitra dhamane AcaravAvALA mAnavajAti dhArI sAdhamika tarapha bhaktibhAvanI nyUnatAne mATe kaMIpaNa eNe IzAre hoya ema samajavuM nahi. are mAnava duniyAdArIthI vicAra kare te tane jarUra ema ja lAgaze ke A mAnavadeha jaganA sarva jI prANIo ane pudgale taraphathI mAtra poSaNa meLavanAra sthitine che, paraMtu keInA paNa jIvanane madada karanAra nathI, jyAre pAzavIya jIvana je ke jAtimAM halakuM gaNAya che, chatAM te eTaluM badhuM uttama cheke-hAra jevA mAnavajIvanane jIvavAvALAne AdhArabhUta thAya che. spaSTa vAta tuM samajI zake tema che ke jAnavara vagara hAruM jIvana pravartAvuM e sarvathA azakya che, paraMtu hAruM jIvana na hoya te pazu-vargane pAzavIya jIvana jIvavAmAM te kaIpaNa jAtanI aDacaNa Ave tema nathI. mATe tuM koInA paNa jIvanamAM madadagAra thavA mATe mAnavajAtinI mahattA kaMIpaNa aMze gaNate hoya te te bhUlI jaje ! ane sarvadA deva-gurU ane dharmanI ArAdhanA dvArA eTale - karmanA anuSThAnanI pravRtti dvArA tArA dehane guMDAonA che ' mANe bhegAlaya nahi, paNa puNyAlaya tarIke banAvaje!!! "he mAnava ! yAda rAkhaje ke A upara jaNAveluM kathana ke. deza-kAlane apekSita thayeluM nathI, temaja keIpaNa kAle uparanA kathanamAM phera thaI zake tema nathI . mATe uparanuM kathana satya tarIke dhArajoeTaluM ja nahiM, parantu uparanA kathanane sanAtana satya tarIke dhAraje !!!"
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata inIIIIIMA hayAnI jhaMkAro [pU. Agama pAragAmI, sUkSmatatvaciMtaka, tArika vyAkhyAtA, AgamamarmajJa ziromaNi, pravara prAthamika, prauDha vyAkhyAtA, zAsanadhuraMdhara pUjyapAda Agane ddhAraka AcArya devazrIe Agamika vizALa. svAdhyAya, zAsana surakSA, sAmudAyika aneka kAryo karavA uparAMta samayanA sadupayeganI daSTie gujarAtI, hiMdI, saMskRta, prAkRtabhASAmAM anekavidha bAlagya gabhIra ane prauDha sAhityanI racanA karela temAMthI cUMTIne pUjyazrInI prauDha-vidvattAnA AchA paricaya mATe thelI vAnagI ahI raju karAya che. saM.] jaino'sau zramaNIgaNaM zivapathotsAhaM dharantaM sadA, pazyet svIyakuTumbalokakalanAvargAnmudA sAdaram / strItvAjjanmana Arato'parabalaM nizrAya yo jIvitastaM saMrakSaNamAn bhaktikaraNaiH puNyAcca dhaudyataH // 1 // jaino'sau dharmamUlaM vinayamadhigato dharmakAryodyateSu, sAdhvIvargeSu yasmAjjinaguNayatInAM yA guNAnAM prasaktiH / tAM sarvAM mUlarUpAM vizadatamaguNAmeSa vargo dadhAti, mAnaM dhatte guNAnAM ya iha naragaNo dhanya eSaiva jinaH // 2 //
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka jaino yo manute bhavAbdhimaTatAM sUkSmAnnigodAd bahinissaraNaM na hi duSkaraM parakRtaM lokAnubhAvo yataH / saMmIlyAzrita-bhavyayAghanicitiM duHkhitvabhAve dharan , nirmAyAlpamasuzritaM nayati tannedaM phalaM svodyamAt // 3 // jaino'sau varadharmakarmakaraNe'nanyopakArakSama, mattvA zrAddhavaraM tanoti niyataM tasya prabhAvaprathAm / saMghasyApi caturvidhasya nitarAmArAdhate sa prabhuH, kartA kArayitA prazaMsanaparastulyAstrayo'pyArhatAH // 4 // jaino'sau manute samastajinapai mokSaM vareNyaM padaM, gantuM ye'subhRto'rhatAM trijagatAM sandhArayanto matAH / teSAM yo bhaNitaH sukarmakaraNe vargaH zuciryoSitAM, taM nityaM zivadhAmasAdhanaparaM pUjAspadaM bhaktitaH // 5 // jainaH sa syAnmAtRvargeNa tulyAH, sarvAH zrAddhIrmAnayitva mahed yaH / mokSArhAyAH saptakSenyA vibhedAM, citte naiva sandadhItAcalekSaH // 6 // jainaH sa evArhatadharmadhArI, yato bhavAndhoravano'haMtAbhUt / nAstyanyadharmapravaNo jane'smin, punAtu devo bhavino jinorhan // 7 // jainaH sa evAtyaTanaM bhavAbdhau, na vAJchati prepsati siddhimArgam / janmAntakebhyo bhayabhRcchivepsuH, punAtu devo bhavino jino'rhan // 8 // jainaH sa eva manute munirAjapAdAn , sasArasAgarataTAlavane supotAn / dArairdhanaizca dhRtadharmayogAn , sevyAH sadAdarabhareNa susAdhuvaryAH // 9 // jainaH sa evAkhilatattvavettA, mArga munInAM dRDhabhaktibhAvaH / sadA dharaMsteSu gataH zaraNyaM, sevyAH sadAdarabhareNa sAdhuvaryAH // 10 // jainaH sa eva manute jagadekasAraM, hetusvarUpasuvizuddhamudArarUpam / sArvajyalAJchitajinaruditaM sudharma, dhanoM jinoditatayA bhavinAM zaraNyaH // 11 // jainaH sa eva manute jinarAjagItaM, prokta sabhAsu gaNabhRnniyamena dharmam / yAvatprabhAvamamalaM bhavibhidhaM to hi, dhamo jinoditata yA bhavinAM zaraNyaH // 12 // 5. mAgamA. AyAya zrI praNIta " jaina gItA" adhyAya 28 thI 33nA Adi-aMtanA laike.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata dhanya jainatva (kaDakhAnI dezI) vizva vyavahAraNAM meha pAmyA vinA, dhamanI dhIra thaI pheNa hAme che jagat jaMjALa che ALapaMpALa A, khALavA titya e ke bhAme che 1 koNa nija AtmanA tatvane svatvathI, prema rAkhI sadA nitya seve dhanya e sAdhune saMgha saMsAramAM, niramI zrI mahAvIradeve che 2 sevatA caraNa e sAdhunA premathI, zaraNa paNa e ja pratidivasa dhAre vyartha vANI vaDe mehamAyA viSe, rAcate zabda paNa nA ucAre che 3 nitya evuM mIThuM jIvana je gALatA, teja che jaina mahAvIra kerA ! anyathA hoya te piMjara asthinA, vyartha che temanA vizva pherA che to praNayanA paMkamAM aMka saMkhyA vinA, meha, mAyA taje nitya mATe dharmanA aMza davaMsa paNa TALavA, sujhatA sabhAmAM prANa sAThe che 5 dhanya che e jIvana e vira dhimAM, dhanya che mAtRbhUmi temanI A . dhaya jainatva e prANa prakaTAvatuM, vyartha uddagAra tyAM bhAkhavA zA? . 6 (
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka karyuM jaya zatruMjaya che je girivaranA puNyaguMjane karNapaTe athaDAyAM che, punitabhUmi e siddhagirinI puyatANa jyAM chANA che ! patita jIvana paNa je siMLamAM sadA kALa lAve che, amara zAntine sadA hadayamAM puNyakSetra je lAve che 1 " jyAM kaI bhavya cha A jaganA parama ekSapada pAmI gayA, siddha banIne asaMkhya AtmA amegha-sukhanA svAmI thayA je bhUmithI sukha-zAMti premanI nirmaLa saritA rele che, deha ane dila e baMnemAM mekSabhAva jyAM khele che . 2 dUra thakI dekhAtAM AtmA zAMta karI sukha je Ape. kuTila baMdhane A kAyAnAM palaka ekamAM je kApe ! seraTha kerI dharmabhUmine je girivara zaNagAre che, asaMkhya A avanitala kerA jIvana palakamAM tAre che ke 3 che vijaya varate e zatraya mama urane bhaya haranAre, ajaba zAntinI dhArA haiye reDatAM lAge pyAre jenA teja amegha sadA mama prANu ujALI sukha Ape, keTi koTi muja vaMdana tene amara pade je nitya sthApe jo
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata [Agama-sArvabhauma, gItArtha ziromaNi, AgamapAradA pUjyapAda Aga ddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvarazrInI bahumukhI-pratibhAnAM darzana karAvanAra tAvika nibaMdhe, lekha, vyAkhyAne, praznottara Adina saMkalanarUpe janma pAmelA A "Agama ta"mAM vividha viSayonuM saMkalana vibhAgavAra apAya che. te pramANe A cothA pustakamAM praznottara-vibhAgamAM mahatvanA praznonA khulAsA raju karavAmAM Ave che. jemAM teramA varSathI (be varSathI) pU. Agama dvArakazrInI sarvatomukhI vidvattAthI prabhAvita guNAnurAgI sva. zeThazrI amRtalAla kALIdAsa dezI zAhe pitAnA svAdhyAye AgavI zailIthI "zrI siddhacakanI phAIlamAMthI mahatvanA praznottaro judA tAravelA. jene trIjo hapate A vakhate vyavasthita karI raju. karAya che. A praznottaranA paramArthane jJAnI-gItArthagurUnA caraNamAM besI egya rahasya meLavavA namra vijJapti che.]
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka karyuM prazna--tIrthakara bhagavAna je prakAze che, te zuM svataMtrapaNe prakAze che? samAdhAna-zrI tIrthaMkara paramAtmA svataMtrapaNe ja prakAze che, kAraNa ke teo sarvajJa che. teo kaI zAstro upara AdhAra nathI rAkhatA. paraMtu kevaLajJAnanA kAraNe samasta kAlekanuM svarUpa jANanArA hovAthI jevuM jIve che tevuM ja le che. AcArya, upAdhyAya sAdhu Adi te tIrthaMkara-bhASita zAstranA AdhAre dharmatattvanuM pravartana karI zake che. te upakAra te phakta tIrthakarone ja che ke jemanI vANI dvArA Akhuye vizva sadha pAme che. prazna-guNa e te AtmIya viSaya che. eTale ke caitanya vaMta che, chatAM paNa jaDa evA azokavRkSa, cAmara, siMhAsana Adine arihaMta bhagavAnanA ATha guNamAM kema gaNyA? samAdhAna-prathama te tIrthaMkara mahArAjAo ja arihaMta padamAM birAje che, jyAre temanA ghAtakarmone kSaya thAya che, tyAre jema apAyAvagamAtizaya Adi cAra guNe pragaTa thAya che, tema azokavRkSAdi aSTaprAtihAryo paNa temanI sAthe niraMtara rahe che, tethI tene paNa guNa tarIke mAnya che. A prAtihAryo joIne keTalAya ja samyakatva pAmI jAya che, tethI tene guNa kahyA che. prazna : zrI tIrthakara bhagavaMte apakAyanA jInI dayA mATe tarasyA sAdhuonA prANanI lezabhara paNa darakAra nathI karatA. jyAre potAnI pUjA mATe cha kAya jInI hiMsA karavAnuM vidhAna kare tenuM rahasya zuM che.?
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamaLela samAdhAne zrI tIrthakara bhagavaMte e potAnI pUjA karAvavA mATe pUjAnuM vidhAna nathI ghaDayuM, paraMtu sarvaviratinI prApti mATe tenA umedavAre sarvaviratidhara ane sarvavirati dharmanA prarUpaka zrI arihaMta paramAtmAnI bhakti, pUjA, bahumAna satkAra, sanmAnAdi karavA mATe pUjAnuM vidhAna karyuM che, tema karavAthI samakitI-jIne A bhave ke bhavAMtare anukrame sarva virati jarUra prApta thAya che. te udezyathI ja zrI tIrthaMkara paramAtmAe jyAM sudhI sarva 'virati prApta nathI thaI, tyAM sudhI pUjAnuM vidhAna sarvaviratinI prAptinA upAyarUpa karyuM che. bIjA zabdomAM pUjAnuM daseya sarvaviratinI prApti mATenuM che. jyAre sAdhu bhagavaMte pitAnA dhyeya rU5 sarvavirati guNanA rakSaNa mATe apakAyanA chanI dayA mATe prANanI Ahuti Ape che, temAM paNa sarvaviratinI rakSAnuM ja dhyeya che. uparanI baMne bAbatemAM dhyeya eka hovAthI koIpaNa prakAre virodha nathI pitAnI yogyatA pramANe te te che te te rIte vate che. prazna - tIrthakara bhagavatenuM badhuM vartana anukaraNIya kharuM? samAdhana:- tIrthakara bhagavatee je vartana karmanA udayathI kareluM hoya te anukaraNIya nathI, paNa je karmanA kSapazama agara kSayathI vartana thayuM hoya te anukaraNIya che. vastra-dharma prarUpavA teoe vastra rAkhyuM hatuM, sapAtra dharma prarUpavA teoe prathama pAraNe pAtramAM AhAra karyo hate. bAra prakAranI tapazcaryA prarUpavA teo sAdhucayamAM tatpara rahyA.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 pustaka kayuM A badhuM temanA karmanA kSayathI thayeluM vartana hovAthI anukaraNIya che. vaLI mahatvanI vAta e paNa che ke-tIrthakara bhagavaMtenuM kalpazivAyanuM vartana anukaraNIya che. ! prazna : 3nnerU vA, vime vA, dhuve vA A tripadI sAmAnya kevaLI bele te gaNadhare cauda pUrva ane bAra aMga racI zake kharA ? samAdhAna-nA, sAmAnya kevaLIe kahelI tripadImAMthI gaNadharane tevA prakArane kSaye pazama na thAya tethI tenI racanA thaI zake nahiM. prazna-zrI tIrthakarane jIva avadhi tathA manaH paryAvajJAna vagarane heya khare ? samAdhAna-nA, zrI tIrthakara devane jIva dIkSA lIdhA pUrve niyamA avadhijJAnavALe hoya ane dIkSA pachI niyama. manaH paryava jJAnavALe heya. (8
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata pU. AgaddhAraka-AcAryadevazrInI gahana-pratibhA, zrutAnusArI-kSapazamanA 4 pratibiMba-svarUpa tAtvika praznotarANi graMthane gujarAtI anuvAda [pUjyapAda devasUratapAgacacha-sAmAcArI-saMhitA-saMrakSaka, AgamajJa-samrA, pravacanika-mUrdhanya, zailaNanareza pratibodhaka, gItArtha ziremaNi, Agama ddhAraka AcAryadevazrIe gItArthapaNAnA niSkarSa rUpa utkRSTa kSaye pazamanA baLe, Agamika aneka gUMcabharI bAbatenA khulAsArUpe "tAttvi-zaurANi" graMtha 7000 kaleka pramANe banAvela che. jene paMdara hapto gujarAtI anuvAda sAthe ahiM apAya che. atyaMta naya-apekSAothI bharapUra A praznottare khUba gaMbhIratAthI jJAnI gItArtha mahApuruSonI nizrAe samajavAvicAravA namra sUcanA svAnubhavathI karAya che. vivekI puNyavAne A rIte A praznottarane lAbha uThAve e abhyarthanA... .saM.] pra0 106-nanu zAsane jaine guNAH pUjyatAhetuH guNAzcArhadbhayodhikatarAH - siddhAnA, hiMmada (gana) namaznara ? kRta I u0-satya, siddhA ahaMdupadiSTamArgArAdhanAdeva mokSamArgasya dezakatvenAha' prAmANyenaiva siddhAnAM sasvarupANAM prAmANyAdAdau tannamaskAra iti /
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka kayu 15 pra. 106H jainazAsanamAM guNe pUjyatAnuM kAraNa che, te arihaMte karatA siddho guNamAM adhikatara che, te zrI namaskAra mahAmaMtramAM arihaMtane namaskAra prathama kema? u. 106: vAta sAcI ! paNa siddhoe siddhapaNuM arihaMta prabhue upadezela mekSamArganI ArAdhanAthI meLavyuM che. tethI siddhonA paNa upakArI tarIke arihaMta paramAtmAne prathama-namaskAra karela che. pra. 107-nanu yoganirodhenAyogitve'dhigate'nyatara-vedanIyodaya-sadbhAvAttadanubhavAya pudgalAnAmAdAna bhavenna vA ? u0-vedanIyasya pudgalakRtaSipAkatvAt , eSa eva ca vedAnubhavayorvizeSo yata iti sayogyantyasamaya eva caramapudgalaskandhAdAnamiti na tatra pudgalAdAna', paramayogyantasamaya yAvat pudgalasaMyogasya vidyamAnatvAnnAsa gati riti // pra. 107 : caudamAM guNaThANe yogane nirodha thayethI agI avasthA thayA pachI anyatara vedanIya (sAtA ke asAtA)ne udaya hoI tenA anubhava mATe pudgalenuM grahaNa kharuM ke nahi? genuM te sthirIkaraNa thaI gayuM che, te pudgalenuM grahaNa rogapravRtti vinA zI rIte saMbhave? u. 107 : vedanIya karma pudgala vipAkI che. tathA vedanA ane anubhavamAM A pharaka che. vedanAmAM bIjA bIjA pudgalenA sahakAranI apekSA rahe che, paNa anubhavamAM te pUrvagRhIta pudgale bhegavAya. tethI sagInA aMtima samaya sudhI pudgalanuM grahaNa coga-pravRttithI hoya, pachI agInA aMtya samaya sudhI mAtra lIdhelA pudgalene sAhajika-ga hoya. kemake pudgala saMga caudamAnA keTalA samaya sudhI che.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata pra0 108-nanu bhagavAn kevalI yadA lokanyAyakastadA tvaSTarucakapradezA lokarucaka sthAne bhavanti paramAdyasamaye te kutra bhavanti ? iti / u0-daNDasamaya eva tAn rucakasthAn karoti, tatrApi sambaddhA rucakA.. kAreNaiva ceti // pra. 128: kevalI bhagavAna jyAre samududhAta karI cethA vyApI bane, tyAre ATha rUcaka samaye pradeze lekanA madhya bhAgarUpa rUcaka sthAne hoya, paraMtu samudughAtanA prathama samaye te pradeza kayAM hoya? G. 108 : samuddhAtanA prathama sabhaye 4 42 te mate. te ATha praNe lekavA madhyarUpa rUcaka sthAne goThavAI jAya, te paNa ATha rUcaka pradezanA AkAra sAthe susaMbaMdhita jANavA, pra0 109-nanu kiyaccheSAyuSkaH kevalI samudghAtaM kuryAt ? kiyatkevaliparyAyazca, kiJca tatra kAraNamiti ? ___ u0-antarmuhUrtAvazeSAyuSkaH kevalI samudghAtaM kuryAt kAraNaM ca zreNiracanA tAvakAlA tasyA uddhatAnAM samudghAtena kSapaNAt tathA antarmuhUrtAdadhikaH SaNmAsyAzca nyUno yasya kevaliparyAyaH sa niyamAt samuddhanti, tadadhikAyuSkastu bhAjyaH, kAraNaM tu prAgupArjitavedanIyAdervedanakAlasyAlpatvamanubhIyate, prAgapi sarveSu badhyamAneSu mahAn vedanIyasya bhAgaH, kevalitve tu sarve'pi badhyamAnAstattayaiveti nyUnAyuSkakevalinaH samudghAtasyAvazyakateti jJAyate, yazca SaNmAsAdhikAyuSka' ityAdi, tatra SaNmAsyavamAyuSka iti cAru // UN, 104- : sAyu.5 mADI DAya tyAre pakSI samughAta kare ? kevalajJAnane keTale paryAya hoya te kevalI. samuddhAta re ? samuddaghAta karavAnuM prayojana zuM? uttara - aMtarmuhUrtanuM AyuSya bAkI rahe tyAre kevalI samuddaghAta kare.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka kayuM samuhUghAtanuM prajana e phrenkanA pAlenI tehI zreNinI . racanA hoya ke je sIdhI rIte aMtarmuhUrtamAM levI na zakAya tethI te khapAvavA mATe samudraghAta karavo paDe. jemane aMtarmuhUrtathI adhika ane chamAsI nyUna kevalI paryAya hoya te niyamA samRghAta kare, cha mahinAthI vadhAre AyuSyavALAne bhajanA jANavI. :samudraghAtanuM kAraNa pArjita vedanIyAdi karmanA samUhane sIdhI rIte bheLavavA mATe samaya a5 paDate heya.. Ame ya sAmAnyathI samaye samaye baMdhAtA kama mAMthI vedanIyane bhAga vadhu paDatuM hoya che. kevalajJAna thayA pachI te eka mAtra sAtA vedanIya ja baMdhAya che. tethI vedanIya karmane ja vadhu saMbhave che. te tethI cha mahinAthI jUna AyuSyavALA kevalIne samudraghAta jarUrI jaNAya che. je "THsadhAyu:"e gAthAthI samudraghAta karanAranI vAta jaNAvI che tyAM "mAramAyu:" e pATha upayogI jaNAya che. pra. 110-nana kevalI paramAtmA katibhirAtmapradezadaiNDAdikaM kurute, katipayazca bhAgaH yAvallokavyApti zarIrastha eva bhavatIti / ... , u0-daNDasamaya evAtmano'saMkhyeyA bhAgA nirgacchanti, zarIrasthazcaikA' saMkhyeyo bhAgaH tasmAdapi kapATAdisamayeSu pratisamayamasaMkhyeyA bhAgA nirgacchanti bhAgazcako'saMkhyeyastiSThati yAvallokavyAptisamaye yAvadAkAza - pradezamAna zarIre AtmapradezAstiSThanti, daNDAdikArakA api tattadakAkAzapradezamAnA eva, evaMca daNDAditayA sthApitAnAmAtmapradezAnAM tadavasthatva yAvatsamudghAtamitya. vasIyate, sthitAvape palyopamatrayasya pratisamayamasaMkhyeyAn bhAgAn anubhAgasya tvanantAn , pratinivartamAnastu sthiteH saMkhyeyAn anubhAgasya tu kaNDakamiti / 4-2
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamota prazna-110 kevalI bhagavAna keTalA Atma-pradezathI daMDAdika kare! keTale bhAga AkhA lekane vyApIne paNa zarIrastha hoya? uttaraH- daMDa samaye ja AtmAnA asaMkhya bhAge bahAra nIkaLe che, zarIrastha eka asaMkhyAta bhAga heya.. - tyAra pachI paNa kapATAdi samaye pratisamaye asaMkhyAtA bhAga bahAra nIkaLe ane eka asaMkhyAta bhAga zarIratha heya. ' yAvat lekavyApakadazAe paNa kAkAzapradeza jeTalA pradeza zarIramAM hoya che. daMDAdi samaye paNa te te avagAhanAnA pramANe asaMkhyAta pradeza hoya che. . A rIte AtmapradezonI avasthiti samudraghAta sudhI hoya che. samuddhAta vakhate sthiti paNa dara samaye traNa pAmanA asaMkhyAtamA bhAgane kSaya kare che. ane rasamAM anaMta pradezene kSaya kare. samudraghAtathI pAchA pharatI vakhate sthitimAM saMkhyAmAM bhAgane ane rasamAM kaMDakavarga pramANane kSaya kare, kao@ @ @ che hA...di..ka.kSa..mA..5...nA che 5. AgameddhAraka AcArya devazrInA vyAkhyAnAdi sAhityane yathAmati jhINavakapUrvaka vyavasthita karI saMpAdana karavAnA prayatna svarUpa A "Agamata"mAM kayAMya zAstra, Agame ane chata kalpanI maryAdA viruddha AlekhAyuM hoya te sakaLa zrI saMgha samasta hArdika mi. 27 mi. 8. . !
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ SF namra vijJapti A prakAzana caturvidha zrI saMdhanA hitArthe sAvika daSTinA lakSyathI karavAmAM AvyuM che, je puNyAtmAne saMjogavaza AnI upagitA na jaNAya te Agamika vastuthI bharapura A prakAzananI AzAtanAthI bacavA mATe yogya adhikArI sAdhu-sAdhavI ke vivekI gRhasthane athavA gya jinAlaya, upAzcaya, jJAnamaMdira ke pustakAlayane A prakAzana bheTa ApI surakSitapaNe jaLavAI rahe tevo prabaMdha karavo. keI saMjogomAM A pustaka kacarApaTTI ke raddI tarIke paDI rahI avahelanA na pAme tenuM puratuM sthAna dhyAna rAkhavA namra vijJapti che. 7i thI cercarneoonaci ke AnuM prakAzana dara varSanI Aso suda pUrNimAe thAya ke che che. caturvidha zrIsaMghanA hitArthe AnuM prakAzana pU. sAdhu, .. sAdhvIjI, jJAnabhaMDAro tathA tatvarUci gRhastha Adine vinA mUlya mokalAya che. dharmapremIone sthAI kezamAM 101 lakhAvI sthAyI grAhaka thavA bhalAmaNa che. acceso Arthika lAbha levAnuM saranAmuM zrI Agama, graMthamALA ramaNalAla jecaMdabhAi zAha kApaDa bajAra, Po. kapaDavaMja ji. kheDA] prAptisthAna : "Agamata kAryAlaya mAstara haragovanabhAi mIThAbhAi gulAbacaMda jaina upAzraya dalAlavADA, kapaDavaMja
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAgaranAM iaudii 0 dareka zubha cIjonuM mULa dharma che dharma haze to badhuM raheze ! 2 "jJAna sarva ArAdhaka" e vAkya nigamanayanA abhiprAyathI jANavuM. sonuM, cAMdI ke jhaverAtanI jeTalI kiMmata magajamAM che tenA keDame bhAge paNa dharmanI kiMmata samajAya to dharmanI pravRttimAM u9lAsa jAge. 0 keAInI TIkA karavAnA badale tenA kAmanI prazaMsA karo ! jethI teno u9lAsa vadhe ! 0 A paNa prati AdarabhAva sAmAne utpanna thAya tevuM vAtA varaNa keLavavuM jarUrI che ke jethI tenI chatI bhUlane karAtA nideza potAnI meLe oLakhI doSa mukta banavA prayatna karI zake ! 0 vacanano upayoga bIjAnA ullAsanI jAgRti keLavavA karo jarUrI che. 0 dareka mANasa potAnI prazaMsA ane mahattva Icche che paNa duHkhanI vAta e che ke A banne cIja bIjAne ApavA taiyAra nathI. to ApyA vinA zI rIte maLe ? e paNa khAsa vicAraNIya che. 0 bIjAnI TIkA karanAro mANasa aNasamajathI paNa dumanAvaTanI kharIdI kare che. AvaraNa * dIpaka prinTarI * amadAvAda-380001