________________
[ ૧૨ ]
ખસી જવાથી આત્માના શુદ્ધજ્ઞાન સ્વભાવને આવિર્ભાવ થાય છે. તેવી શુદશામાં બિરાજતા આત્મા પ્રભુ છે. તે પ્રભુપદ કેવળજ્ઞાનીને પ્રત્યક્ષ છે; છદ્મસ્થને પરોક્ષ રીતે ઇઢિયા અને મનદ્વારા તેનું જ્ઞાન થાય છે જૈનદર્શનમાં બતાવેલ જ્ઞાનનુ સ્વરૂપ આ લેખમાં બતાવેલ છે.
( ૯ ) ‘ભાગમીમાંસા ’ આ નવમા લેખમાં—જૈનદર્શનમાં વ્યવહારનયની અપેક્ષાએ આત્માને કર્તા, ભેક્તા માનવામાં આવે છે, નિશ્ચયનયની અપેક્ષાએ આત્માને અકર્તી, અભાક્તા માનવામાં આવે છે તે બતાવવા ભાગનું સ્વરૂપ શાસ્ત્રીય રીતે બતાવવામાં આવ્યુ છે.
( ૧૦ ) ‘પ્રભુદર્શન ’ આ દશમા લેખમાં—પ્રભુના સાચા દનનુ સ્વરૂપ અને ફળ બતાવેલ છે. ખરી શ્રદ્ધા અને જ્ઞાન વિના ફક્ત વૈલિક સુખ મેળવવાની ઇચ્છાથી કરવામાં આવતું દન પૂજન ફ્ક્ત મૂર્તિનુ દન છે, પણ વીતરાગ દશા પ્રાપ્ત કરવાના ઉદ્દેશથી કરેલ દર્શોન પૂજન ખરૂ પ્રભુદર્શોન છે.
6
(૧૧) · આત્મા દેહવ્યાપી શામાટે ? ’ આ લેખમાં આમા દેહપ્રમાણુ જૈનદર્શનમાં શા માટે માનવામાં આવે છે, સર્વવ્યાપી કેમ માનવામાં આવતા નથી તેનુ દીલ સાથે સમ ન કરવામાં આવેલ છે.
( ૧૨ ) ‘ સત્કાર્ય વાદ ’ ( આ લેખમાં સકાય વાદનુ સ્વરૂપ ખાતવેલ છે. સતકાર્યવાદ અને અસત્ કાર્યવાદની ચર્ચા દનકારા વચ્ચે જૂના વખતથી ચાલી આવે છે. સાંખ્યદર્શીન સતકા વાદી છે, ન્યાયદર્શીન અસતકાર્ય વાદી છે. સાયન્સની પરિમાષામાં સત્કાર્ય વાદ એટલે ઉત્ક્રાંતિવાદ ( Theory of Evolution ) અને અસતકા વાદ એટલે ઉત્પત્તિવાદ ( Theory of Creation). સતકાર્ય વાદ કહે છે કે કાય ( Effect ) કારણમાં ( Cause) રહેલું છે, નવુ' ઉત્પન્ન થતુ નથી, ફક્ત
