________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रकृताङ्गने टीका--'ए' एवम् अनेनैव प्रकारेण 'मिक्खारिया अकोलिए' भिक्षाचर्याऽकोविदः, भिक्षाचर्याविधिमानभिज्ञः उपलक्षणात् सकल साध्वाचाररिज्ञानविकलः अभिनवपत्रजितत्वात् 'अपुढे' अस्पृष्टः परीषदर्यस्य संबन्धो न जातः एतादृशः 'सेहे वि' अभिनवपत्र जितः कोमलवुद्धिशिष्योऽपि 'अपाण' आत्मानं स्वात्मानं तावदेव 'मरं' शूरम् 'मण्णई' मन्यते-तावदेव स्वात्मानं उस्कृष्टसाधा. चारपालने सिंहनाद करोति । शूरत्वस्य मर्यादामाह-'जावेति' 'जाव' यावत्'लूई' रूक्षं संयमम् 'न सेवए' न सेव ते यथा संग्रामशीर्षे समुपस्थितः शिशुपालो जेतारं वासुदेवं न दृष्टवान् तावदेव सिंहनादं कृतवान् तथैव कोमलबुद्धिरभिनवपत्राजितः यावत् परीपहोपसर्गरूपकेशरशटामुच्छालयन्तं संयमकेसरिणं न पश्यति तावदेव स्वात्मानं संयमवीर इति मन्यते तत्माप्तौ स गुरुकर्माऽल्पसत्व चारित्रभंगमुपयाति ॥३॥
टीकार्थ-इसी प्रति जो नवीन दीक्षित साधु, जो भिक्षा की विधि के मर्म से अनभिज्ञ है और उपलक्षण से साधु के समस्त आचार से नवदीक्षित होने के कारण अपरिचित है और जो परिषहों एवं उपसर्गों से अस्पृष्ट है अर्थात् जिसे इनका सामना नहीं करना पड़ा है, ऐसा साधु भी अपने को तभी तक चारित्रशर समझता है तभी तक उत्कृष्ट साध्वाचार पालन करने का मनोरथ करता है, जब तक संयम का सेवन नहीं करता है । जैसे संग्राम के शीर्ष भाग में उपस्थित शिशुपाल ने तभी तक सिंहनाद किया जब तक विजेता वासुदेव पर उसकी दृष्टि नही पडी, उसी प्रकार कोमलबुद्धि नवदीक्षित साधु जब तक परीषह और उपसर्गरूप केसर को हिलाने वाले संयमरूपी सिंह को नहीं देखता है, तभी तक अपने को संयमवीर मानता है। परीषह
ટીકાર્ચ–એજ પ્રમાણે નવદીક્ષિત સાધુ કે જે શિક્ષાની વિધિના મર્મથી અનભિજ્ઞ છે, અને સાધુના સમસ્ત આચારોથી અપરિચિત છે, અને જેને પરીષહ અને ઉપસર્ગોને સામને ક પડ્યો નથી, એ સાધુ પિતાને ત્યાં સુધી જ ચારિત્રશૂર-ઉત્કૃષ્ટ સાધવાચારનું પાલન કરનાર માને છે કે જ્યાં સધી તેની સામે ભયંકર પરીષહ અને ઉપસર્ગો ઉપસ્થિત થતા નથી. જેવી રીતે સંગ્રામના અગ્રભાગમાં ઉપસ્થિત થયેલા શિશુપાલે ત્યાં સુધી જ સિંહનાદ કર્યો કે જ્યાં સુધી વિજેતા વાસુદેવ પર તેની નજર ન પડી, એ જ પ્રમાણે નવદીક્ષિત કમળ સાધુ જ્યાં સુધી પરીષહ અને ઉપસર્ગો રૂપ (કેશવાળી)ને કંપાવનાર સંયમ રૂપી સિંહને જેતે નથી, ત્યાં સુધી જ પિતાને ચારિત્રશુર
For Private And Personal Use Only
