________________
ભિક્ષા લેવા જતી વખતે વચમે કૂતર મળે કે માખીઓ બણબણે તે પાછા જતા રહેતા. અન્યના હુકમનું પાલન કરવામાં કે આદેશને તાબે થવામાં તેઓ સ્વમાનહાનિ સમજતા. પિતાને માટે બનાવેલ ' આહાર તેઓ વાપરતા નહિ. લેકે જમવા બેઠા હોય તે તેમાંથી - તથા દુષ્કાળને માટે સંઘરેલા અનાજનું ભોજન કરવામાં આવ્યું હોય તે તેમાંથી તેઓ ભિક્ષા લેતા નહિ. માછલી, માંસ, કે માદક પદાર્થ લેતા નહિ. આ ઉપરાંત “ઔપપાતિક સૂત્ર”માં કહેવામાં આવ્યું છે કે તેઓ સીધા હારબંધ ઘરમાંથી ભિક્ષા લેતા નહિ. બબે કે ત્રણ, ત્રણ કે સાત, સાતે ઘર છોડી તેઓ ભિક્ષા લેતા. ભિક્ષામાં કેટલાક કમલદડજ લેતા હતા. ચારે, ચાર ઉપવાસ કરતા. ઘોર તપસ્યાના કરનાર હતી. ધૃત, તૈલાદિ વિકૃતિકારક, સ્નિગ્ધ પદાર્થો તેઓ ન લેતા અને આવા ઉપરનો તેમને કાબૂ પ્રશંસનીય હતો. આજીવિક ગૃહસ્થ અમાસુક ભજનના ખાનારા હતા, પરંતુ ઉદુંબર, વડ, બોર, સતર અને પીંપળાના ફળનું ભક્ષણ કરતા.૧ લસણ, ડુંગળી જેવી તામસિક વસ્તુઓની સમીપમાં ‘જેતા નહિ. ત્રસપ્રાણીની હિંસા જેમાં થતી હોય તે વ્યાપાર તે ગૃહસ્થ કરતા નહિ. ભગવાન મહાવીર તે એમનું દિષ્ટાંત પિતાના શ્રમણોપાસકને આપી કહેતા કે તેઓ અર્થાત આજીવિક ગૃહસ્થ આવા હુન્નર-ઉદ્યોગને કરતા નથી તો પછી તમે તો પંદર કર્માદાનવાળા વ્યાપારો કેમ જ કરી શકે ?
ભગવાનના અંતેવાસી તરીકે ગોશાલક છ વરસ રહ્યો અને પછી ભગવાનથી છૂટા પડી ગયે. ભગવાન સાથેના પોતાના વિહાર દરમ્યાન આ ગોશાલક એકદા બાલ તપસ્વી વૈશ્યાયન સાથે ઝઘડી પડ્યો હતો. વૈશ્યાયન સખત ગરમીમાં તપ કરી રહ્યો હતો અને એના માથામાંથી જ પડી રહી હતી. એ તપસ્વી એ જૂઓને પાછી પોતાના શરીર ઉપર-માથા ઉપર મૂકી રહ્યો હતો. એ જોઈ ગાશાલક કે જે મૂળે જ ૧. “ભગવતી સૂત્ર, આઠમું શતક.
