________________
૧૪૮ નથી અને આત્માની ક્રિયા જ્યાં છે ત્યાં જડ ક્રિયા નથી આમથિી તે એજ એક અનુમાન નીકળી શકે કે શરીર મેક્ષ જતું નથી અને મેક્ષ માટે તેને કાંઈ લેવા દેવા નથી. હવે જે મેક્ષ જાય છે તે આત્મા છે તે શરીર કપડાં પહેરે કે ન પહેરે તેમાં આત્માને શું હરકત છે? જે આત્માને એ બાબતમાં વાંધો હોય તે પછી જડની ક્રિયા આત્માના કાર્યમાં સુખરૂપ કે દુઃખરૂપ થાય છે એ વાત સ્પષ્ટ થાય છે.
હકીકત એમ છે કે વસ્ત્રને ધારણ કરવાથી આત્માને ક ગુણ કે ચારિત્રય ખોવાઈ જાય છે ? ઉત્તરમાં જણાય છે કે કેઈપણ ચારિત્ર્ય જતું નથી. તે પછી સ્ત્રી ચારિત્રય લઈ શકે છે અને વસ્ત્ર પણ રાખી શકે છે. “ષટું ખંડાગમ” ના કર્તાઓ સ્ત્રી ચારિત્ર લે છે એવું જ્યારે કહે છે તે પછી સ્ત્રી જન વસ્ત્ર પણ પહેરી શકે એમ એજ પુસ્તકથી સ્પષ્ટ થાય છે. અર્વાચીન દિગંબરો જે મમત્વ આ બાબતમાં રાખે છે તે પોતાના માર્ગને નુક્સાનકારક છે. પિતાનાજ પગ ઉપર કુહાડો મારવા બરાબર છે.
મનુષ્ય મુખેથી જ્ઞાનની અને જ્ઞાનના માર્ગ તરફ જવાની વાતે કરે છે પરંતુ અહમદમિકા છોડવા તૈયાર નથી. શ્વેતાંબર અને દિગંબરથી માંડી આજ સુધી જે વિચાર કરશું તો માલુમ પડશે કે આ બધા ફાંટાઓ, ફિરકાઓ, વાડાઓ વગેરે રાગ-દ્વેષની પરિણતિને આભારી છે. મૌલિક વસ્તુમાં કોઈ પ્રકારને ભેદ નથી. આચાર, વિચારમાં અને મુતજ્ઞાનમાં બધા ફાંટાઓ દૃષ્ટિગોચર થાય છે. અજ્ઞાનથી કે ઝનૂનથી કે અવિચારથી આ બધા ફેરફાર થયા છે. આરંભ, પરિગ્રહને ત્યાગ અને સદાચાર, દશવિધ યતિ ધર્મનું પાલન વગેરે વગેરે મૌલિક બાબતોમાં કોઈ સ્થળે ફેર નથી. છતાં આટલા બધા ફોટા અને ભેદ જણાય છે તે તેમના બચાવનું કે યુક્તિપૂર્વક નિકળી જવાનું કારણ છે. ફાંટા પાડનારાના હૃદયમાંજ અહમહમિકા અને સ્વચ્છંદ ન હોત તો આ બધા ફિરકાઓનું અસ્તિત્વ આજે હેત જ નહિ. વીતરાગની આજ્ઞાના ઓઠા નીચે પોતાની અભિલાષા પ્રમાણે વર્તવું