________________
સમજે છે. સમજણ શકિત પણ સારી છે. પરંતુ પિતાની વિપરીત સમજણ, વિકૃત સ્વભાવ, અને વિરોધી વલણ તેમની આડે આવે છે. બીજા કોઈ કહે તેનાં કરતાં જુદી રીતે કહેવું અથવા કઈક મચડવું અને પછીજ કહેવું એવો એમના મનમાં ફેકે છે અથવા કહે કે એવું ભૂસુ એમના મગજમાં ભરાઈ ગયું છે. જિના ગમે પુકારી પુકારી કહે છે કે સદ્દગુરુના ઉપદેશ શ્રવણથી જ્ઞાન–સમજ મનુષ્ય પામે છે. સ્વયં બુદ્ધ છે તે આ જગતમાં ગણ્યા–ગાંઠયા જ હોય છે. શ્રવણથી સજનારા છાની સંખ્યા મારી છે. વર્તમાન કાળે, અતીત કાળે ઉપદેશથી જ ઘણા ધર્માભિમુખ થયા છે. ગુરુજ તેમાં નિમિત્ત ! કારણ છે. જે ન હોય તો તેઓ ધર્માભિમુખ થઈ શકયા જ ન હોત. સમાજમાં શાળાઓ કે શિક્ષકો ન હોત તો આટલા બધા ભણેલાઓ ક્યાંથી પાકત ? જે પ્રદેશમાં નિશાળો અને શિક્ષકે નથી તે પ્રદેશમાં લેકે કેટલા બધા અભણ છે તે જુઓ.
વળી તેઓ કહે છે કે શાસ્ત્રથી જ્ઞાન થતું નથી તો તેમનું તે વાક્ય કેટલું ખોટું છે ? એ વાક્યમાં ઘમંડ ભયો પડ્યો છે અને પૂર્વગ્રહયુકત છે. જે એમજ હોય તે તેઓ આ જે કહી રહ્યા છે તેમજ પ્રતિપાદિત કરી રહ્યા છે તે શેના આધારે? શાસ્ત્રને જ આધારે કે નહિ? શાસ્ત્રો, પુસ્તકો વાંચી, મનન કરી, પિતાને અપેક્ષિત અર્થ કાઢવા તે પછી શામાટે તનતોડ મહેનત કરે છે? વ્યક્તિને કે સમાજને વિકાસ ગ્રંથોના અભ્યાસને લીધે છે-નહિ કે એકલા પિતાના મનનને લીધે. પરંતુ જેને અન્યથા જ બોલવું છે તેને શું કહેવું? ઘડે કુંભારે બનાવ્યો છે એ તો સૌ કોઈ જોઈ દેખી શકે છેકુંભાર વિના (અર્થાત્ બનાવનાર વિના) ઘડાનું અસ્તિત્વ ન જ હેત. માટીને પિંડ પડયો છે; ચક્ર તથા બનાવવાના સાધને તયાર પડયા છે પરંતુ બુદ્ધિપૂર્વક તેને બનાવનાર એટલે કે કુંભાર ન હોત તે શું એ માટીપિંડ પિતાની મેળે ઘડે બનવાને હતો? જે ગામમાં એને બનાવનાર એટલે કે કુંભાર ન હતી તે ત્યાં શું
