________________
સમયસાર” કારને પકડે છે ત્યારે એમને મતે “સમયસાર” પ્રામાણિક પુસ્તક જ થયું ને? આગમે પસંદ ન પડવા કારણ કે સખત પરહેજ પાળવાને હુકમ કરનાર વૈદ્ય જેવા એ છે જયારે “સમયસાર ” ગળ્યું મધ જેવું લાગ્યું કારણ કે બધું ખાવાની છૂટ આપનાર વૈદ્ય જેવું એ છે. “સમયસાર ” ને વનિ બસ એકજ છે. આત્માની ઓળખાણ કરે; સમ્યગ્દષ્ટિ બને; પછી તમને કોઈ વાંધો જ નથી;પુણ્ય આચરે કે પાપ; તમારું આત્મસ્વાથ્ય બગડશે જ નહિ; કારણ કે મારી આપેલી જડીબુટ્ટી તમારી પાસે છે; પછી શું વાંધે ?? હવે કુંદકુંદાચાર્ય કહે છે કે વ્યવહાર નથી એમ કહેવું તે ઈષ્ટ નથી. વ્યવહાર નયથી અભવ્ય પણ સમિતિ, ગુપ્તિ વગેરે રાખે છે પરંતુ તેથી શું? वदसमिदिगुत्तीओ सीलतवं जिणवरेहिं पण्णत्तं । कुव्वंतो वि अभव्वो अणाणी मिच्छदिट्ठी दु॥
(૨૨) અર્થ –ત્રત, સમિતિ, ગુપ્ત, શીલ અને તપ વગેરે જિનવરેએ કહ્યા છે. તેને અભવ્ય આચરે છે ને અમલમાં મુકે છે તો પણ તેને કાંઈ અર્થ નથી. કારણ કે તેઓ પૂર્ણ અજ્ઞાની છે અને મિથ્યા દૃષ્ટિ છે. વળી શ્રદ્ધાશૂન્ય છે. તેમને એકાદશ અંગનું જ્ઞાન હોય છે પણ વ્યર્થ છે. કેવી રીતે?
मोक्खं असद्दहतो अभविय सत्तो दु जो अधीएज्ज। पाठो ण करेदि गुणं असद्दहंतस्स गाणं तु ॥
(૨૭૪) અર્થ-અશહાલ જીવ મોક્ષને નહિ શ્રદ્ધતા થકે કદિક અભ્યાસ. કરે (અને અગિયાર અને ભણી જાય) તે તેથી શુ? અશ્રદ્ધાને એ (અંગને ) પાઠ કે એ જ્ઞાન કોઈજ ગુણ કરતા નથી,
વિવરણ – હકીકત એમ છે કે મોક્ષ થવામાં કે કર્મક્ષય કરવામાં અભવ્ય છવાની પ્રવૃત્તિ અર્થ સૂચક છે જ નહિ. અર્થાત્ તેઓ ગમે તેટલી ઉત્કૃષ્ટ પ્રવૃત્તિ કરતા હોય તે પણ વ્યર્થ છે આને અર્થ અવગત થઈ શકતો નથી. અભવ્ય દીક્ષા લે અને અગિયાર