________________
કેયકિતઓ લડાવે છે. મનુષ્યો આ રમતને જોઈ શકતા હોતા નથી. છતાં અહિંયા તેમના પુષ્પો દ્વારા પ્રકાશિત થયેલ. તેમની વાણીને વિચાર તથા પૃથક્કરણ કરવા ઈરાદો છે. પુ અવીસમા તરીકે પ્રસિદ્ધ થયેલ “મેક્ષમાર્ગ પ્રકાશ” નામના તેમના પુસ્તકમાં તેમણે આગળ પાછળ એવા વિચારો પ્રકટ કર્યા છે કે જેને લોકો સરળતાથી સમજી શકે તેમ નથી. છતાં તેમને ત્યાં કહેવાને જે આશય છે તે અમે અહિં રજુ કરીએ છીએ. “કઈ જ્ઞાનીઓ હજારે સ્ત્રીને ભોગવતા દેખાય પરંતુ જડ છું અને એ પ્રત્યેને રાગ એ બન્નેને ખરેખર તેઓ ભગવતા નથી. પણ પોતાના અસ્પર્શી જ્ઞાનભાવને જ ભગવતા હોય છે. જે રાગ છે તેને દોષ તરીકે જાણું : લે છે. આ ખાલી ભાવના નથી પણ પોતે ભાવમાં અંશે પરિણમીને પૂર્ણની ભાવના કરે છે. અજ્ઞાની છવ સ્પર્શને અને તે પ્રત્યેના રાગને ભેગવવાનું માને છે. જેને એક પણ સ્પ ને ભોગવવાની ભાવના છે તેને ત્રણેય કાળના સ્પર્શને ભોગવવાની ભાવના છે, કેમકે તેની. દૃષ્ટિજ અસ્પશી આત્માને ભૂaોને સ્પર્શ ઉપર ગઈ છે.. . . . * * હવે આપણે આ સ્થળે વિચાર કરીએ કે આ વાક્ય શું સરળ ભાવે લખાયા છે કે માયા પ્રપંચથી લખાયા છે? : :
ખરેખરી રીતે તપાસતાં, વીતરાગ ધર્મને અનુસરનાર આવા ઉગારે નજ કાઢે ઉપરના વાક્ય વાંચતાં જ એ સુસ્પષ્ટ થાય છે કે એ વાકયે ઉચ્ચરનાર કોઈ મહાક્રાંત વ્યક્તિ છે અને ઉપર્યુકત મેહકિતઓ કાઢવાની કળામાં પ્રવીણું છે, કારણકે જે પુરુષે સ્પર્શ અને તજજન્ય સુખને અનુભવતા નથી તે પુરુષે હજારે સ્ત્રીના સંયોગને ભોગવતા હેય એ માની જ કેમ શકાય? જો સ્પર્શ ઉપર ચિજ ન હોય તે પછી ના સહવાસ સુખની એને અભિલાષા. હેયજ ક્યાંથી જે પુરુષ સ્ત્રી સંગ સંખને ભેગવવા તલસી - “મેક્ષમાર્ગ પ્રકાશ, પુષ્પ ૨૮ મું, પૃ. ૭૧ 3, 3
