________________
૭૧
પ્રકી કે ઉપર ગણાવ્યા છે તેના નામે ઓ પ્રમાણે છે – (૧) ચતુઃશરણ, (૨) આતુર પ્રત્યાખ્યાન, (૩) ભક્તપરિજ્ઞા, (૪) સંસ્તારક, (૫) તંદુ વૈચારિક, (૬)ચંદ્રધ્ય, (૭) દેવેંદ્રસ્તવ, (૮) ગણિવિદ્યા, (૯) મહાપ્રત્યાખ્યાન, અને (૧૦) વીરસ્તા. ચાર છેદ સૂત્રો જે ઉપર ગણાવ્યા છે તેમાં શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજકો જિતકપ અને મહાનિશીથ નામના બે છેદ સૂત્રોને ઉમેરે કરે છે. એવી પરંપરા છે કે પંચક૯પ હતું તે લુપ્ત થઈ ગયું તેથી તેનું સ્થાન જિતકલ્પ લીધું. એને કત જિનભદ્રાણિ છે જે કે તે જિતકલ્પ અંગપ્રવિષ્ટ નથી. મહાનિશીથને હરિભદ્રાદિ કેટલાક આચાર્યોએ તૈયાર કર્યું હતું. શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક ચાર મૂળ તરીકે દશવૈકાલિક, ઉતરાધ્યયન, આવશ્યક અને પિંડનિયુક્તિ ને ગણે છે અને નંદિસૂત્રને તથા અનુયોગદ્વારને ચૂલિકાસૂત્ર તરીકે ગણે છે,
આગના કર્તા કેણુ ? . અગિયાર અંગે ગણુધરકન છે એ બાબત હવે નિઃસંદેહ પણે
સ્વીકારવામાં આવે છે. પરંતુ એ બધામાં પ્રથમ અંગ સૂત્ર એટલે કે : આચારાંગ સ્ત્રના પ્રથમ શ્રુતસ્કંધની રચના સર્વ પ્રથમ થઈ હોય એમ લાગે છે. સામાન્ય રીતે તે બધાજ અંગસૂત્રો ધરમુખનિઃસૃત છે છતાં આગળ પાછળ થયા હોય એમ ભાષામેદની દૃષ્ટિએ લાગે છે. પ્રશ્ન વ્યાકરણના સંબંધમાં નંદિસવમાં જે વર્ણન મળે છે તે અનુસાર એ અંગસૂત્ર નથી એટલે એ ક્યારે બદલાયું હશે એને કોઈ ખુલાસે. વિદ્રને મળી શકતો નથી. અંગબાહ્ય સૂત્રો પૈકીનું પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર એકલા ક્ષામાચાર્યો અથવા કાલકાચા જે નિગોદના ખાસ વ્યાખ્યાતા હતા અને જેનું વર્ણન આગળ ઉપર આવી ગયું છે તેમણે બનાવ્યું હતું. બીજા ઉપાંગ સૂત્રોના કર્તા કોણ કોણ હતા તે કહી શકાય તેમ નથી જંબુડીપ પ્રાપ્તિ, ચંદ્રપ્રજ્ઞાપ્ત, અને સૂર્ય પ્રજ્ઞપ્તિ-એ ત્રણેય પ્રાપ્તિઓ શ્વેતાંબરો અને દિગંબરે એમ બનેમાં છે પરંતુ તેમને વિનાશ થયો હોય એમ તેઓ બને માને છે. ચંદ્ર પ્રજ્ઞપ્તિ અને સૂર્ય પ્રાપ્તિઅને તપાસવાથી માલુમ પડે છે કે