________________
સંબંધમાં બહાર પાડેલી પુસ્તિકામાં જોયું છે “મહાવીરને બે માતા અને બે પિતા તે એક વાત અને મહાવીરને બાળપણમાં ઈદ્રો મેરુ ઉપર જન્માભિષેક કરવા લઈ ગયા ત્યાં આખા મેરુ પર્વતને ડોલાવ્યા તે બીજી વાત અને દેવવંદ સમવસરણમાં આવે છે એ ત્રીજી વાત હૃદયને સ્પર્શ કરતી નથી. ગમે તેમ છે ૫શું આ ત્રણ હકીકતો વધારે પડતી લાગે છે.” અહિ પંડિતજીના આ અનુમાન ઉપર એ વિચાર કરવાનું કામ થાય છે કે તેમણે કરેલ વાગ્યે તેમનું પિતાનું જ સજન છે કે જેનામોનું સ્થાન છે? પંડિતજી પોતાની બુદિતુલામાં તોળીને ગામ કહેતા હોય તે તો આપણે કાંઈ કહેવાનું રહેતું જ નથી. અન્યથા બે હકીકત માટે તે ખુદ જિબાગમમાં જ રદીયે આપવામાં આવ્યું છે. હવે જો એ જિનાગને જ આપણે અવિશ્વસનીય ગણશું તે બધાજ જિનાગમો અવિશ્વસનીય માનવા પડશે કારણકે અમુક જિનગમો વિશ્વસનીય અને અમુક અવિશ્વસનીય એવો ભેદ કોઈ પણ હિસાબે પાડી શકાય નહિ. માને તે બધાને માને; ન માને તો એકેયને ન માને. આ ન્યા છે. હવે જે જિનાગમને સમૂળમાજ ઉડાવી દેવા હેય તે તે સવાલ જ રહેલું નથી. જેને જેમ ફાવે તેમ લખી શકે છે. પરંતુ પુરાવા તરીકે અમુક ગ્રંથને આધારભૂત તે ગણવા જ પડશે અને જે જિનામને-બધાજ જિનાગમન-આધારે ભૂત ગણશું તો પંડિતજીની ઉપર્યુક્ત ઉક્તિઓ હજુ પુનર્વિચારણને પાત્ર છે.
- એક વ્યક્તિ માટે એક માતા અને બે પિતા હોવા એ ઘટના નિંદાને વિષય બની જાય છે. પરંતુ આ ઘટના એ રૂપે નથી બની. મહાવીરના જીવે અભિમાન કર્યું હતું સૂત્રભાષિત છે. એ કર્મને મહાવીરે ભોગવવું જ રહ્યું. એટલા માટે પ્રાણુત દેવલોકથી આવી મહાવીરના જીવે ભદત બ્રાહણને ત્યાં દેવાનંદા બ્રાહ્મણીની કુખે સ્થાન લીધું. શાકેન્દ્રને આ વાતની જાણું થતાં બરાબર ત્રાસીમી . રાત્રિએ હરિશૈગમેષી પાસે એ ગર્ભનું આહરણ કરાવ્યું અને ત્રિશાલાના ઉદરમાં