Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 14 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भगवतीसरे काइयाणं' एवं यावद् वनस्पतिकायिकानां जीवानामल्पबहुत्वमवगन्तव्यम् यथा पृथिवीकायिकैकेन्द्रियजीवानामल्पबहुत्वमुक्तम् तथैवाकायिकतेजस्कायिकवायु: कायिकवनस्पतिकायिकैकेन्द्रियजीवानाम् अल्पबहुत्वमवगन्तव्यम् षट्कैः समजितवनस्पतिकायिकाः सर्वस्तोकाः, षट्कैश्च नो षट्केन च समर्जिता वनस्पतिकायिका पूर्वपेक्षया संख्यातगुणा अधिका भवन्ति । एवमेव अकायिकतेजस्कायिकवायुकायिकजीवानामपि अल्पबहुत्वमवगन्तव्यम् । 'बेइंदियाणं जाव वेमा णियाणं जहा नेरइयाण' द्वीन्द्रियाणां यावद्वैमानिकानाम् यथा नैरयिकाणाम् द्वीन्द्रियजीवादारभ्य वैमानिकपर्यन्तानां पद्कादिसमर्जितानाम् अल्पबहुत्वं स्सइकाइयाणं' इसी प्रकार से यावत् वनस्पतिकायिक जीवों का अल्प बहुत्व जानना चाहिये अर्थात् जिस प्रकार से पृथिवीकायिक एकेन्द्रिय जीवों का अल्प बहत्व कहा गया है उसी प्रकार से अप्रकायिक, तेज. स्कायिक वायुकायिक एवं वनस्पतिकायिक एकेन्द्रियजीवों का भी अल्प बहुत्व जानना चाहिये इनमें अनेक षट्कों से समर्जित-अनेक ६ की संख्या में उत्पन्न हुए वनस्पतिकायिक जीव सर्व से कम हैं और जो अनेक षट्कों से एवं एक नो षट्क से समर्जित-एक से लेकर पांव की संख्या में उत्पन्न हुए-वनस्पतिमायिक जीव हैं, वे पूर्व की अपेक्षा संख्यात गुणे अधिक होते हैं इसी प्रकार का अल्पब हुत्व अकाधिक, तेजस्कायिक एवं वायुकायिक जीवों का भी जानना चाहिये 'बेइंदिया णं जाव वेमाणियाणं जहा नेरहया' तथा-दीन्द्रिय से लेकर वैमानिक तक के जो षट्क समर्जित जीव हैं उनका अल्प बहुत्व नारक जीव के અને બહુપણુ સમજવું. અર્થાત જે પ્રમાણે પૃથ્વીકાયિક એકેન્દ્રિય જીવોનું અલ્પ બહુપણું કહ્યું છે, એજ રીતે અપ્રકાયિક, તેજસકાયિક, વાયુકાયિક અને વનસ્પતિકાયિક એક ઈન્દ્રિયવાળા જીનું પણ અલપ બહુપણુ સમજી લેવું તેમાં અનેક પકેથી સમજીત-અનેક ષકની સંખ્યામાં ઉત્પન્ન થયેલા વનસ્પતિકાયિક છો સર્વથી કમ-અપ છે. અને જે અનેક પકેથી અને એક ને ષકથી સમજીત-એકથી લઈને પાંચ સુધીની સંખ્યામાં ઉત્પન્ન થયેલ વનસ્પતિકાયિક જીવે છે, તે એ પહેલાંની અપેક્ષાથી સંખ્યાતગણ અધિક હોય છે. આ જ પ્રમાણેનું અલપ બહુપણુ અપકાયિક, તેજસ્કાયિક, અને वायुयि वातुं ५Y सभा'. 'बेइंदियाणं जाव वेमाणियाणं जहा नेरइयाणं' તથા બે ઇંદ્ધિથી લઈને વૈમાનિક સુધીના ષક સમજીત જે જીવે છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
