Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 14 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ सोद्देशकद्वारसंग्रहणम् समुद्घात:१४ वेदना१५ वेदः१६ आयुष्कम् १७ अध्यवसानानि१८ अपि क्रमशः वक्तव्यानि । 'अणुबंधो' अनुबन्धः, विवक्षितपर्यायेणाव्यवच्छिन्नेन अवस्थानम्,१९ 'कायसंवेहो' कायसंवेधः, विवक्षितकायान्तरे सदृशकाये वा गत्वा पुनरपि यथासंभवं तत्रैवागमनं कायसंवेध इति२० ।
अथाधिकृतशतकस्य उद्देशपरिमाणपरिज्ञानाय इयं गाथा 'जीवपदे' इत्यादि, जीवपदे जीवपदे प्रतिजीवमित्यर्थः, जीवानां दण्डके उद्देशः; एते उपपातादयो विषया: जीवपदमाश्रित्य प्रत्येकजीवपदे वक्तव्याः । एकैकजीवदण्डके एतानि उपपातादीनि विशतिराणि वक्तव्यानि अनेन क्रमेण चतुर्विशतिशतके चतुर्विंशतिरुद्देशकाः भवन्तीति गाथार्थः । दृष्टि, ज्ञान, अज्ञान, योग, उपयोग संज्ञा, कषाय, इन्द्रिय, समुद्घात, वेदना, वेद, आयुष्क और अध्यवसाय इन द्वारों को लेकर के भी कथन जानना चाहिये, विवक्षितपर्याय का निरन्तर बना रहना यह अनुबंध है, विवक्षित कायान्तर में अथवा उसके समान काय में जाकरके पुनः उसीकाय में आना यह कायसंवेध है। 'जीवपदे जीवपदे' ऐसी जो यह गाथा कही गई है वह अधिकृत इस शतक के उद्देशों के परिमाण को बताने के लिये कही गई है, इस प्रकार ये उपपात आदिक बार जीवों को
आश्रित करके प्रत्येक जीवपद में कहे जावेगे, अर्थात् एक-एक जीव दण्डक में ये उपपात आदिक बीस द्वार वक्तव्य होंगे, इस चतुर्विंशति शतक में जीवों को लेकर चौबीस उद्देशक होंगे।
कृष्ट, ज्ञान, भज्ञान या, योग, संज्ञा, पाय, धन्द्रिय, समुद्धात વેદના, વેદ, આયુષ્ક અને અધ્યવસાન આ દ્વારોના સંબંધમાં પણ કથન સમજવું. વિવક્ષિત પર્યાયનું નિરંતર બન્યા રહેવું તે અનુબંધ છે. વિવક્ષિત કાયાન્તરમાં–બીજા શરીરમાં અથવા તેના સમાન કાય–શરીરમાં જઈને ફરીથી तर शरीरमा मातेने ४य सविध उपाभा मा छ, 'जीवपद जीवपदे' मा प्रमाणे ना २ ॥ ॥ ४ामा भावी छ, त ॥ शतनहे. શાઓના પરિમાણને બતાવવા માટે કહી છે. આ રીતે આ ઉપાત વિગેરે દ્વારે વીસ દંડકોને આશ્રય લઈને દરેક પદમાં કહેવામાં આવશે. અર્થાત એક એક જીવદંડકમાં ઉપરાત વિગેરે આ વીસ દ્વારા કહેવાશે. આ ક્રમથી આ ૨૪ વીસમાં શતકમાં ચૌવીય દંડકેને લઈને ૨૪ વીસ ઉશાએનું કથન કરવામાં આવશે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૪