Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 14 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 640

દ્
भगवतीex
भवादेशपर्यन्तं सर्वमपि वक्तव्यमिति । तत् किं प्रथमद्वितीयवक्तव्यतयोः सर्वचैव सायं ततश्च गमकद्वयप्रदर्शन निरर्थकम् प्रथमगमकेनैव द्वितीयगमकस्याऽपि चरितार्थत्वादित्याशङ्कय प्रथमद्वितीययोर्वैलक्षण्यदर्शनायाऽऽह - 'नवरं' इत्यादि, 'नवरं नागकुमारडिई संवेव जाणेज्जा' नगरम् - केवलं नागकुमारस्य स्थिति संवेध च जानीयात् स्थिति संवेधं च नागकुमारस्यैव वदेदितिभावः । तथाहि अत्र द्वितीयगम के जघन्या नागकुमारस्य स्थिति दश सहस्त्राणि, काय संवैधस्तु कालापेक्षया जघन्या सातिरेकपूर्वकोटि दशवर्षसहस्राधिका उत्कृष्टतस्तु पुनः पल्योपमत्रयं तैरेवाधिकमिति द्वितीयो गमः ।
की वक्तव्यता प्रथम गम के जैसी यहां कहने योग्य है, यहां इस प्रकार के कथन से ऐसी आशंका होती है कि यदि प्रथम गम में और द्वितीय गम में सर्वथा सादृश्य है तो फिर दो गमकों का कथन स्वतंत्र रूप से निरर्थक होता है क्यों कि प्रथम गमक से ही द्वितीय गमक चरितार्थ हो जाता है तो इस शङ्का की निवृत्ति के लिये ही सूत्रकारने ऐसा कहा है कि 'नवरं णाग कुमारडिति संवेधं च जाणेज्जा' कि प्रथम गम में स्थिति और संबंध को लेकर भिन्नता है अतः सर्वथा सब द्वारों में सादृश्य नहीं है, यहां द्वितीय गम में नागकुमार की स्थिति जघन्य से और उत्कृष्टसे दश हजार वर्ष की है, तथा काय संवैध काल की अपेक्षा जघन्य दश हजार वर्ष अधिक सातिरेक पूर्वकोटि रूप है और उत्कृष्ट से दश हजार वर्ष अधिक तीन पल्योपम का है। इस प्रकार से यह द्वितीय गम है।
કહ્યા પ્રમાણેનુ અહિં કહેવુ' જોઇએ. અહિયાં આ રીતના કથનથી એવી શકા થાય છે કે-જો પહેલા ગમમાં અને ખીજા ગમમાં એક્દમ સરખાપણું હાય તે પછી એ ગમાનું કથન સ્વતંત્ર પણે નિરથ ક થઈ જાય છે. કેમકે-પહેલા ગમના થનથી ખીને ગમ ચરિતાર્થ થઈ જાય છે.
या शंना निवारय भाटे सूत्रारे येवु छे – 'नवर' नागकुमारट्ठति संवेध च जाणेज्जा' पहेला गभमां मने थील गमभां स्थिति અને સર્વધના વિષયમાં જુદા પણુ' છે. જેથી તમામ દ્વારામાં સરખા પશુ નથી. અહિ ખીજા ગમમાં નાગકુમારની સ્થિતિ જઘન્ય દસ હજાર વર્ષની કહી છે. તથા કાયસ વેધ કાળની અપેક્ષાએ જઘન્યથી દસ હજાર વર્ષ અધિક અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક પૂર્વકેટિ રૂપ છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી દસ હજાર વ અધિક ત્રણ પલ્યાપમના કહ્યો છે.
આ રીતે આ ખીો ગમ સમજવા ૨
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪