Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 14 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 589

shraद्रका टीका श०२४ उ.२ सू०१ असुरकुमारदेवस्योत्पादादिकम्
५७५
प्रश्नस्य जघन्येन एको वा द्वौवा त्रयो वा जायन्ते उत्कृष्टतः संख्याता उत्पद्यन्ते इत्युत्तरम् इत आरभ्य मात्रा देशपर्यन्तं सर्वमपि संहननावगाहना संस्थानले पार्ट टज्ञानाज्ञानयोगोपयोगसंज्ञ। कषाये न्द्रियसमुद्घात वेदना वेदादिकं प्रथमगमवदेव अत्रापि बोद्धव्यम् | पूर्वगमापेक्षया यद्यदंशे वैलक्षण्यं तद्दर्शयितुमाह- 'नवरं' इत्यादि, 'नवरं ओगाहणा जहन्नेणं धणुह हुतं उकोसेणं सातिरेगं धणुसहर सं 'नवरम् अवगाहना जघन्येन धनुः पृथक्त्वम् उत्कृष्टतः सातिरेकं धनुःसहस्रम् शरीरावगाहनांशे बैलक्षण्यम्-प्रथमगमे शरीरावगाहना जघन्येन धनुः पृथक्त्वरूपा उत्कृष्टत षड्गव्यूतरूपेति, उत्कृष्टतः सातिरेकयनुःसहस्रमिति यत् कथनं तत् सप्तमकुलगौतम ? जघन्य से वे एक अथवा दो अथवा तीन उत्पन्न होते हैं और उत्कृष्ट से संख्यात उत्पन्न होते हैं, ऐसा यह सब संहनन, अवगाहना, संस्थान, बेश्या, दृष्टि ज्ञानाज्ञान, योग, उपयोग, संज्ञा कषाय इन्द्रिय, समुद्घात, वेदना, वेद आदि विषयक कथन प्रथम गम के जैसे ही यहां पर भी जानना चाहिये, इस कथन में प्रथम गम की अपेक्षा जिस अंश को लेकर भिन्नता है उसे सूत्रकार 'नवरं ओगाहणा जहन्नेर्ण धणु' उक्को सेणं सातिरेगं घणुसहस्से' इस सूत्रपाठ द्वारा प्रकट करते है - यहां अवगाहना जघन्य से धनुषपृथक्त्वरूप है और उत्कृष्ट से कुछ अधिक एक हजार धनुषरूप है, प्रथम गम में शरीरावगाहना जघन्य से धनुषपृथक्त्वरूप और छहगव्यूनरूप प्रकट की गयी है, परन्तु यहां जवन्य से धनुष पृथक्त्वरूप और उत्कृष्ट से कुछ अधिक एक हजार धनुषरूप वह प्रकट की गयी है, सो ऐसा गह कथन सप्तम कुल
થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! જ ઘન્યથી તેએ એક અથવા બે અથવા ત્રણ ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉત્કૃષ્ટથી સખ્યાત ઉત્પન્ન થાય છે. એજ પ્રમાણે સહુનન, અવગાહના; સસ્થાન, લેશ્યા, દષ્ટિ; જ્ઞાન अज्ञान, योग, उपयोग, संज्ञा; उषाय, इन्द्रिय, समुद्घात, वेहना, वेड, વિગેરે તમામ વિષય સબ'ધી કથન પહેલા ગમમાં ગૃહ્યા પ્રમાણે જ અહિયાં પણુ સમજવુ'. આ કથનમાં પહેલા ગમ કરતાં જે અંશમાં જુદાપણું છે તે सूत्र 'नवर' ओगहणा जहण्णेणं धनुपहत्तं' उक्कोसेणं सातिरेगं धणुस्सहस्सं ' આ સૂત્રપાઠ દ્વારા પ્રગટ કરે છે.-અહિયાં અવગાહના જધન્યથી ધનુઃ પૃથ ત્વની છે અને ઉત્કૃષ્ટથી કંઇક વધારે એક હજાર ધનુષ રૂપ છે, પહેલા ગમમાં શરીરની અવગાહના જઘન્યથી ધનુષ પૃથØ રૂપ અને ૬ છ ગબૂત (બાર ગાઉ) રૂપ પ્રગટ કરેલ છે. પરંતુ અહિયાં જઘન્યથી ધનુષ પૃથક્ત્વ રૂપ અને ઉત્કૃષ્ટથી કંઇક વધારે એક હજાર ધનુષ રૂપ પ્રગટ કરેલ છે. આ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪