Book Title: Veer Vachanamrut
Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022916/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ANIpurAvA saMpAdaka:- zrI dhI2jalAla Toka2zI zA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudA vIravAco'mRtaM sArabhUtaM, prabhUtaM sudhairyeNa yatsaMgRhItam / nitAntaM sukAntaM prasAro'sya bhUyAt, janAnAM mano'smin ciraM raMramItu // zrI vIravacananu" sArabhUta amRta ke jene AnaMdapUrvaka sudhaiyathI (sujJa evA dhIrajalAla vaDe) sArI rIte sadharavAmAM AvyuM che, ane je ghaNuM ja suMdara che, tene A jagatamAM prasAra thAo ane te leAkeAnA manamAM lAMkhA samaya sudhI ramI rahe. -aa. bhaDanamizra mImAMsAcAya pIeca. DI. mahAma`trI a. bhA. saMskRta sAhityasamelana, dillI. 2 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ITI + 1 + + , tA:UNAll, : :::::::: saMpAdaka sAkalyavAridhi zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAha Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C . C . C . For prakAzaka : dhIrajalAla TokarazI zAha _saMcAlaka jaina sAhitya-prakAzana-maMdira ladhAbhAI guNapata bIlDIMga cIMcabaMdara, muMbaI 9 AvRtti pahelI vi. saM. 2019, sane 1962 mUlya rUpiyA che sarva hakka surakSita mudraka : maNilAla nganalAla zAha navaprabhAta prInTIMga presa ghIkAMTA : amadAvAda 1226488893333XICON Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA - khatrIza prakAzana aMge ki cit bhagavAna mahAvIranA jIvananI AMtahAsika rUparekhA satkAra zraddhAMjali zuddhipatraka dhArA pahelI khI trIjI thA prAMsamI chaThThI sAtamI AmI navamI dazamI agiyAramI AramI teramI caudamI viSayAnukrama prAraMbhika paMdaramI seALamI vacanAmRta viSaya vizvata tra siddha jIvAnuM svarUpa saMsArI jIvAnuM svarUpa kavAda kunA prakAre duCbha sayAga Atmajaya meAkSamA sAdhanAkrama dharmAcaraNa ahiMsA satya asteya brahmacaya aparigraha sAdhudhama vacanA 9 14 pUcha 18 20 20 14 18 17 10 42 23 9 45 20 57 5 37 45 81 109 130-2 pRSThoMka 3 16 24 45 pa te G ra 98 107 115 128 138 142 157 164 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 202 54 216 233 240 - 250 2para 297 27ra 276 14 kAmabhAga 31 28 287 31 299 sattaramI sAdhune AcAra aDhAramI aSTapravacanamAtA ogaNIsamI sAdhudharmabhikSAcarI vIsamI bhikSanI oLakhANa ekavIsamI saMyamanI ArAdhanA bAvIzamI tapazcaryA trevIsamI vinaya (gurusevA) vIsamI kuziSya pacIzamI duHzIla chavIsamI sattAvIzamI prasAda aThThAvIsamI viSaya ogaNatrIzamI kapAya trIzamI bALa ane paMDita ekatrIzamI brAhmaNa kone kahevAya? batrIzamI vIrya ane vIratA tetrIzamI samyava trIzamI thaDAvazyaka pAMtrIzamI bhAvanA chatrIzamI sADatrIsamI mRtyu ADatrIsamI ; parabhava ogaNacAlIsamI narakanI vedanA cAlIzamI zikSApada saMketasUci 19 15 15 19 9 6 320 326 331 237 341 348 lezyA 35 55 21 37 368 376 387 392 29 402 kula 1008 kula 540 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIra Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA pahelI khila vizvanA tAraNahAra Arya saMskRtinA mahAna jyotirdhara jJAtavaMrzAvabhUSaNa siddhArthasuta,trizalAnaMdana caramatIrthapati vizvavaMdya zrI vIra paramAtmAne mArI kauTi koTi vaMphnA ho. sevaka mANekalAla cunIlAla zAha muMbaI. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA bIjI jemanI vANuM pavitra hatI, susaMskArI hatI, udAtta ane artha-gAMbhIryathI yukta hatI, tathA sAMbhaLavAmAM sahune priya lAge tevI hatI, . zrIvIra paramAtmAne | mArI keTi koTi vaMdanA he. sevaka amRtalAla kALIdAsa dozI, ta, IralA brIja, vilepArale, muMbaI pa7 Ran Xi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********** vaMdanA trIjI jemanI kAyA pramANApeta hatI, aneka zubha lakSaNeAthI yukta hatI ane adbhuta kAMti tathA asAdhAraNa zaktine dhAraNa karanArI hatI, te zrIvIra paramAtmAne mArI kreDiTa ke ivadanA hA. sevaka hIrAlAla chaganalAla zAha, ziva, muI 22 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadanA ceAthI je vinayAdi guNAthI vibhUSita hatA, mAtApitA tathA gurujanAnA cAgya Adara karanArA hatA, tathA saumya prakRtithI sahunA hRdayane jItanArA hatA, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa kreDiTa vaDhanA hai|. 5 sevaka ramaNalAla dalasukhabhAi zropha, rIkAInarI khIlDIMga, dhanajI sTrITa, mubaI 2 **************** Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA pAMcamI jemanI gasAdhanA utkaTa hatI, saMyama tathA tapathI vibhUSita hatI, ane amadamAdi guNone zIdhra prakaTAvanArI hatI, zrIvara paramAtmAne mArI keTi koTi vaMdanA he. sevaka khUmacaMda ratanacaMda zAha, (me. ratanacaMda jorAjInI kaMpanIvALA) 219, kIkala sTrITa, muMbaI 2 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - vaMdanA chaDI jemaNe mAtra trIsa varSanI bhara yuvAvasthAmAM saMsAranA sarva saMbaMdha cheDI mahAbhiniSkramaNa karyuM ane mumukSuone mokSaprAptinI maMgala dizA batAvI, zrIvara paramAtmAne mArI * keTa keTi vaMdanA he. sevaka cImanalAla kezavalAla kaDIA, rIlIka roDa, zekhane pADe, amadAvAda kAkA kAkA kAkI kAkI kAkA kANA kANA vaNakara, Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 010 aES CECOEE c. TryTru vaMdana sAtamI vividha pariSahe ane upasargone samabhAve sahI lenAra, apakArIne paNa sadA upakAra ciMtavanAra, kSamA-mUrti zrI vIra paramAtmAne mArI koTi koTi vaMdanA he. mULacaMda bulAkhIdAsanI peDhI, hA. kezavalAla bulAkhIdAsa devakaraNa menzana, prinsesa sTrITa, muMbaI 2 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA AThamI jemaNe caMDakauzika jevA bhayaMkara daSTiviSa sarpane pratibadha karyo, jemaNe saMgama jevA duSTa devanI dayA ciMtavI, jemaNe tADana-tarjana karanAra pratye paNa samabhAva dAkhavyuM, zrIvIra paramAtmAne mArI keTi koTi vaMdanA he. sevaka caMdulAla vardhamAna zAha, TopIvAlA menzana, saradAra vallabhabhAI paTela reDa, muMbaI 4 dANI phAkI kAkI kAkI kAkA-kAkaNakaNakaNakaNaka Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA navamI jemaNe Atmazuddhi mATe ugra tapazcaryA AraMbhI, upavAsane khUba mahattva ApyuM ane lUkhA-sUkA alpa AhArathI dehane nabhAgye, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keDiTa vaDhanA hA. 5 sevaka jayaMtIlAla ratanacaMda zAha, maskatI mahAla, luhAra cAla, mubaI 2 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************** *************** vaMdanA dasamI jemaNe krodhane kADhavo, mAnane mAryuM, mAyAne dakhAvI, leAlane haThAvyeA tathA mAharAyane sa pUrNa saDhAra karI kaivalyalakSmIne prApta karI, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keDiTa vaMdanA hai. Wan sevaka ramaNalAla nagInadAsa parIkha, jayaMta mahAla, carcageTa, muMbaI 1 *************** Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ********************** vaMdanA agiyAramI jemaNe dharmanI jAta jvalaMta rAkhavA mATe sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikAdi caturvidha saMghanI sthApanA karI ane tenuM vyavasthita umadA baMdhAraNa ApyuM, zrIvara paramAtmAne, mArI keTi keTi vaMdanA he. sevaka mohanalAla tArAcaMda, sI kesala, copATI, muMbaI 7 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *********** vadanA khAramI jemaNe dAna, zIla, tapa ane bhAvarUpI caturvidha dhamanA prakAza karI, sasArasAgaramAM sabaDI rahelAM prANIone taravA mATenu umadA pravaheNa ApyuM, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keDiTa vadanA hA. Wan sevaka gAviMdajI jevata khAnA 15, brAhmaNavADA reDa, girivihAra; mATuMgA, muMbaI 19 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA teramI jemaNe pramAdane pariharavAne dRDha anurodha karyAM, sadA jAgarUka rahevAnI joradAra hAkala karI ane kama sAthe kaThina yuddha khelI levAmAM jIvananI sAkatA samajAvI, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa kepTivakranA hA. 5 sevaka khuzAlabhAI kheMgAra, sUraja nivAsa, carADa. vilepArale, muMbaI pacha Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA caudamI jagatanA nAnA-moTA sthala-sUkSama sarva jIvone abhayadAna ApavAnI utkaTa cheSaNa karanAra, sahunI sAthe mitratAbharyo vartAva rAkhavAnI dezanA denAra, jagatanA ananya baMdhu zrIvIra paramAtmAne mArI koTi koTi vaMdanA he. papaTalAla bhIkhAcaMda jhaverI, nArAyaNa dAbelakara roDa, kamalAniketana, vAlakezvara, muMbaI 6 kAkaDAzA thAkAraka hakArI kAkI kAkI Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema(eDD DDDEO, vaMdanA paMdaramI jemaNe anekAntavAda ke syAdvAdarUpI sUryane prakAza karIne jIvana tathA jagatanA prazno samajavAnI eka navI ja tatvariApI, te zrIvara paramAtmAne amArI koTi koTi vaMdanA he. ka dhI nezanala riphAyanarI, 87, tAradeva, muMbaI 7 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Le Ya Le Le Le Yu Zi Yu Yu Yu Fei Fei Zhuan Ye Kai Yuan vaMdanA soLamI #999999 Se gegege jemaNe vividha vAdo, matA ke abhiprAye nA samanvaya karavA nayenuM svarUpa prakAzyu ane udAracitta thavAnI gheASaNA karI, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keDiTa vadanA hA. Wan sevaka mahipatarAya jAdavajI, cInAI bilDIMga, masjIda baMdara oNGa mubaI 3 Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Mi Ma Mi Mi Mi Mi Mi Mi *Zheng * *******;*Zhang Zhang Mu Mu Zhang Zhang Mu Mu Zheng Quan Ye Lu Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ******** vaMdanA sattaramI jemaNe jagatanA nAnA meTAsa jIvAne Atmatulya mAnI temanI sAthe mitratAbharyuM vartAva rAkha vAnI udyeSaNA karI, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keTiva'nA hA 5 sevaka devacaMda chaganalAla zAha, nipANI ( Daisura ) Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA aDhAramI jemaNe maitrIbhAvanAnuM mahattva samajAvyuM, pramodabhAvanAne paricaya Apyo, kAruNyabhAvanAnI kamanIyatA prakAzI ane mAdhyacyabhAvanAne mahima vistAryo, zrIvara paramAtmAne mArI koTi koTi vaMdanA ho, - sevaka phattecaMda jhaverabhAi, maskatI mahAla, luhAracAlu muMbaI ra Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA ogaNIsamI ahiMsAdhamanA parama upadezaka, satya dharmonA mahAna samartha ka, parama vItarAga, parama jJAnI, parama dhyAnI, zrIvIra paramAtmAne mArI kriTa keDiTa dinA hai.. T sevaka nANajIbhAI dharamazI zApariyA, canIza, muI 4. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA vIsamI jemaNe jaDa-cetananI judAI batAvI, AtmAnuM ananya svarUpa prakAryuM ane tenI prApti mATe parama puruSArthanuM AlaMbana levAne ekadhAre upadeza Apyo, te zrIvIra paramAtmAne amArI keTi koTi vaMdanA hi. ka zrI. DI. bI. kusumagara, pa03, kAlabAdevI, muMbaI ra. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Opproxnxxxx 2oC.@G@CC..20 vaMdanA ekavIsamI papapapaSTD IAS, jhaxxx jemaNe popakAra, kRtajJatA, adainya Adi guNonA paripAka vaDe puruttamapada siddha karyuM tathA zUratA-vIratAdi guNo vaDe puruSasiMhanI upamA prApta karI, eYE zrIvara paramAtmAne mArI keTi koTi vaMdanA he. sevaka bipInacaMdra kAMtilAla jarI. jhaverI bajara, muMbaI re pornoxxxxxxx xxzzjU Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fan Za Zhang Zhang Zhang Hai Tao Guang Guang Guang Mi Nuo Nuo Yu Za Guang Guang Guang Guang Guang Xiong * vaMdanA bAvIsamI ******* jemaNe satyanI satata upAsanA karI, satyane sadA Adara karyo ane satya ane sAdhu tAne eka mAnI, tenA rakSaNa mATe game teTalA bhAre bhega ApavAnI udghASaNA karI, te . zrIvIra paramAtmAne mArI kATa kiTa dinA hA. sevaka cImanalAla peAlAla zAha, DAyamaMDa bIlDIMga, luhAracAla, muMbaI ra ekatA : sepha kapha ane la ii Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadanA tevIsamI jema AdhyAtmika vikAsa mATe brahmacaya ne anivAryuM mAnyuM, tene dhutra, nitya, zAzvata dhanI pratiSThA ApI ane tenA pAlana mATe marI phITavAnA Adeza Apya te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa kArTa vanA he.. ka sevaka kezavalAla manasukhalAla zAhe, svAmInArAyaN DIMga, pAMcame, naLA, trone bhAravADA, bhulezvara, muMbaI 2 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadanA cAvIsamI jemanAM amRtatulya madhura vacanee lAkhA hRdayamAM zraddhAnuM siMcana karyuM, jJAnanI rAzanI prakaTAvI ane sayama tathA sadAcAra mATe adamya puruSA kheDavAnA utsAha prakaTALye, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keDiTa vadanA hai. 5 sevaka motIlAla vIracaMda zAha, mAlegAma (mahArASTra ) sarakAra hatI eka TakA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA pacIsamI jemaNe jIvananI jarUrIAte ghaTADI sAdAI ane saMteSathI rahevAnuM zIkhavyuM, parigrahanI maryAdA bAMdhavAne anurodha karyo ane tyAgadharmamAM sukhanI parAkASTho batAvI zrIvara paramAtmAne mArI keTi koTi vaMdanA he. F sevaka mULacaMda vADIlAla zAha, marjhabAna reDa, aMdherI, muMbaI 58 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA vIsamI jemaNe ajJAna ane mAharUpI adhakAramAM AthaDatAM jagatane samyagdarzana, samyajJAna ane sabhyacAritrarUpI ratnatrayIne adbhuta prakAza ApyA, te zrIvIra paramAtmAne mAro keDiTa keDiTa vanA hai. Wan sevikA gulAbabahena haribhAI, 9, chIpIcAla, muI ra Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanA sattAvIsamI jemaNe bAhya bhAvamAMthI aMtarabhAvamAM ane aMtarabhAvamAMthI paramAtmabhAvamAM AvavAne prazasta mArga batAvyuM ane lakSAvadhi manuSyane ajarAmara rithatie pahoMcADyA zrIvara paramAtmAne mArI keTi koTi vaMdanA he. sevaka kAMtilAla khemacaMda zAha, mahAvIra bIlDIMga, vAlakezvara muMbaI 6 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *************************** vaMdanA aThThAvIsamI jemanAM caraNeAnI sevA karavAmAM bhAratanA aneka bhUmipatio ane dhanapatie gaurava mAnyuM, aneka pitA ane vidvAnAe nija jIvananI sAthe katA lekhI, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa keDiTa vanA hA. 5 sevaka manasukhalAla tArAcaMda mahetA. zAradAsadana, riAja mahetA rADa subaI 1 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 09930 *99**** vaMdanA ogaNatrIsamI jemanAM pAvana pagale itie adRzya thaI, bhItio bhAgI gaI, vyAdhi vinAza pAmyA ane saMkaTA zAMta thaI gayA, te zrIvIra paramAtmAne mArI kreDiTa koTi vaMdanA hai. 5 sevaka kAMtilAla ena. zAha, cIMcabaMdara, su"baI ha Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ She ge Zhu Zhu Zhu Zhu Zhu : vadanA trIsamI jemanuM nAma mahAmatranI garaja sAre che, jemanu smaraNa maMgalamAlAne vistAra kare che, jemanuM bhAvadarzana sarva duHkhAnA nAza kare che, te zrIvIra paramAtmAne mArI keDiTa kreDiTa dinA hA. 5 sevaka kezavalAla dalapatabhAi jhaverI, 245, muMbAdevI rADa, muMbaI 2 **Can Sui Sui Sui Sui ***Di **Zheng **Zheng * Cai ***** Xie Xie Yang Yang Yang Yang Ka Pei Pai Luan Luan Luan Luan Luan Luan Luan Luan Wei Luan Luan Ye Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'e vaMdanA ekatrIsamI duHkhadalita mAnavajAtine ananya zaraNa ApanAra, jagadurakSaka, jagabaMdhu, dayA siMdhu, patitapAvana zrIvara paramAtmAne - mArI keTi koTi vaMdanA he. sevaka manubhAI hemacaMda zAha, bhAnuzALI nagara, ghATakopara, muMbaI 77 * .. ' . * * * * * * * * f Tr, SC, S Y 3 , 5 : **,* * * * 1 . A - - - - - - GST che ? - . - . Sr - Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ye Zhong Shi Zhong Shi Hun Jiang Te Te Te Te Te Te Te Te Zhong Shi Shi Shi Zhong vaMdanA batrIsamI Heidial, Helgia; eleg M&1; mahAjJAnI, mahAsatva, mahAvIra namonamaH % Le Qi Qi Ji Lu Qi Dai Rong Qi Qi Qi Qi Zheng Zi Qi Xiao Le Qi Liang Qi Ying Shi Liang Ran Ji Xue Jie Ju Jie Cha Ran Ran Qi sevaka prANajIvana haragovanadAsa gAMdhI, sumana vIlA, bIjI hasanAbAda galI, zAMtAkrujha, muMbaI 54 Le Qi Qi Jie Ran Ran Ran Jin Dai Kuan Su Ran Ran Xi Ran Ran Zi Jin Dai Su Xi Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama sojanya, samujjavala saddabhAvanA tathA apratima udAratAnI mUrti samA zeTha zrI mANekalAla cunIlAla zAhane A graMtha sAdara samaNuM karI kRtArtha thAuM chuM. vinamra dhIrajalAla TokarazI zAha Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImatI kusumabahena mANekalAla zAhu jee dhArmika tathA sAmAjika kSetre vinamrabhAve suMdara sevAe samapI rahyA che tathA jemaNe A graMtha pratye bhAre sahRdayatA dAkhavI che. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzana aMge kiMcit " sAmAnya rIta evI che ke sa sayeAgAnA vicAra karavA, khalA-balanI tulanA karavI ane temAM eka kArya karavA jevu lAge te ja tene hAtha dharavuM, paraMtu A prakAzana saMbaMdhI jUdI ja ghaTanA banI che. sa. 2017nA Ame mAsamAM eka divasa ekAeka sphuraNA thaI ke " zrI mahAvIra prabhunAM vacanAne saMgrahe prakaTa kara. A vakhate mArI te aMge kaMija taiyArI na hatI, eTaluM ja nahi paNa hAlamAM kAI navuM prakAzana karavuM nahi, eveAniya karIne huM beThA hatA. ane hAtha para rahelAM be-traNa kAma patAvavAmAM mazagula hatA. aMtaHsphuraNA kema thAya che? kayAre thAya che? tenI pAchaLa kAI daivI sa`keta hoya che ke kema? e cavAnu A sthAna nathI, paNa eTaluM jaNAvavu joIe ke jyAre paNa eka kAryanI aMtaHkaraNamAM joradAra sphuraNA thAya che, tyAre te kA` avazya karavA jevu hAya che ane temAM yaza ane lAbha atenI prApti thAya che. bhUtakAlamAM mArAM keTalAMka prakAzane A rIte thayAM hatAM ane te yazasvI nIvAM hatAM. vaLI jIvananI ati viSama pAmAM aMtaHsphuraNAe ja kAma ApyuM hatuM, eTale aMtaHsphuraNAne avagaNavI nahi, evA saMskAra mArA manamAM dRDha thayA hatA. A sayAgAmAM joradAra ataHsphuraNAne huM avagaNI kema zakuM? traNa navakAra gaNIne kalama hAthamAM lIdhI ane prakAzana saMbadhI yeAjanA ghaDI kADhI. A yeAjanA e prakAranI hatI ke ' pustakanuM nAma zrI vIra-vacanAmRta rAkhavuM, temAM 500 vacanAnA samaDha ApavA, pustakane krAuna 8 pejI kadamAM kalAmaya rIte 12 phAma mAM chApI koMgaNa mAsamAM prakaTa karavuM ane tenuM lavAjama rUpiyA pAMca rAkhavu. 3 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitro ane zubhecchakoe A yojanAne satkAra karyo, eTale grAhake neMdhavAnuM zaru karyuM, paNa yojanA ghaDavAmAM kaMIka khAmI rahI gaI che, evA TakorA mana para lAgyA ja karatA hatA, eTale te aMge punaH vicAraNA karI. temAM 500 ne badale 1008 vacanono saMgraha Apavo, kada 12 phermane badale 30 phemanuM rAkhavuM, prakAzano samaya thoDe laMbAvo ane lavAjamamAM kaMI paNa vadhAro kare nahi, ema nakakI thayuM. have manane samAdhAna sAMpaDyuM, aMtaramAM saMtoSa thaze ane grAhake nedhavAnuM kAma jhaDapabhera AgaLa cAlyuM. tyAra pachI vaMdanAne vicAra spharyo. tene samAjanA AgevAne taraphathI sAro sahakAra maLyo, eTale utsAhamAM vRddhi thaI ane A prakAzana avazya yazasvI nIvaDaze, e vizvAsa pedA thayo. - have mukhya kArya pustaka aMge sAmagrI ekatra karavAnuM rahyuM ane te saM. 2018 nA kArataka mAgazaramAM ja zaru karI devuM hatuM, paNa hAtha paranAM kAma pUrAM karatAM samaya adhika lAge, zrI vizvazAnti jaina ArAdhanA satranI ujavaNImAM paNa keTalAka samaya laI lIdho ane zrI geDI pArzvanAtha-sAI-zatAbdI-smAragraMthanuM kArya anivArya rIte hAtha dharatAM temAM paNa ThIka ThIka samaya vyatIta thayA. Akhare saM. 2018 nA jeTha mAsathI A kAryamAM otaprota banyo ane e sthiti Aso mAsanI Akhara sudhI cAlu rahI. bhagavAna mahAvIranAM vacana pratye zraddhA-prema-vizvAsanI lAgaNI mArA jIvanamAM zI rIte prakaTI? tenuM ahIM DuM vivaraNa kare to asthAne nahi lekhAya. zvetAmbara mUrtipUjaka jaina kuTuMbamAM janma thavAne lIdhe bhagavAna mahAvIranuM nAma te tadana nAnapaNamAM ja sAMbhaLeluM ane covIsa tIrthakaronAM nAma yAda karatAM hRdayamAM jaDAI gayeluM. pachI mArI dharma parAyaNa mAtAe mahAvIra-jIvananA keTalAka prasaMge kahelA, tenAthI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 huM ati prabhAvita thayela; paraMtu te vakhate mArI umara zI? mArI samajaNa zI? cauda-paMdara varSanI umare, mArA mULa vatana saurASTranA dANuMvADA gAmamAM mane jamaNuM page sApa karaDe ane paganI pAnInA uparanA bhAgamAM charIthI eka meTo kApa mUkavAmAM Avyo. A kApa kAI DekaTara, vaidya ke hakIme nahi, paNa eka aNaghaDa mANase mAtra mAro jAna bacAvavAnA IrAdAthI mUle, eTale tenI vedanA kevI hoya, e kalpI zakAya ema che. mArA mukhamAMthI dardabharI cIso nIkaLavA lAgI, paNa te ja vakhate zraddhAmati mAtAe Adeza Apyo ke "tArI cIso baMdha kara. mAtra bhagavAna mahAvIranuM nAma ja raTayA kara, tane jarura sAruM thaI jaze." ane meM e Adezane zirodhArya karI mahAvIra...mahAvIra' nAma raTavA mAMDayuM. koI vAra vedanA vadhAre thatI te e nAma khUba meTethI bolAI javAtuM, paNa e vakhate mukhamAM bIjo koI zabda pravezavA dIdho na hato, e mane barAbara yAda che. bhagavAnanA nAmanA A pavitra raTaNane lIdhe kahe ke AyuSya rekhA baLavAna hovAne lIdhe kahe, paNa huM e jIvaleNa AphatamAMthI bo ane pAchA amadAvAda jaI vidyAbhyAsa karavA lAgyo. ahIM eTaluM spaSTa karuM te ucita gaNAze ke kuTuMbanI sthiti ghaNuM sAdhAraNa hovAthI huM bAra varSanI uMmare vizeSa vidyAbhyAsa karavA mATe amadAvAda zeTha cImanalAla nagInadAsa chAtrAlayamAM dAkhala thayo hato, ane tyAM sAta varSa rahI gujarAta vidyApIThane vinIta thayo hato. A vakhate grISma rajAo cAlatI hatI, eTale huM mArI mAtA tathA be bahenane maLavA mATe mULa vatanamAM Avyo hato. amadAvAdamAM vidyAbhyAsa daramiyAna eka vAra paryuSaNa parvamAM gumukhethI bhagavAna mahAvIranuM caritra pUrepUruM sAMbhaLyuM ane mArA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manamAM temanI eka maMgalamaya mUti aMkita thai gai. te divasathI huM temanuM smaraNu-vaMdana-pUjana adhika karavA lAgyA. pachI graMthAnuM vAMcana vadhyuM, temAM bhagavAna mahAvIranA caritra saMbadhI paNa keTalAka graMtho vAMcavAmAM AvyA. e vakhate e vAta mArA lakSamAM AvI ke jo bhagavAna mahAvIrane barAbara oLakhavA hAya to temaNe upadezelA siddhAMtAthI pUrA paricita thavuM joI e ane temaNe Atmazuddhi mATe je upAyeA kAme lagADyA hatA, tenuM paNa kaIka avalaMbana levuM joie. jemaNe kadI upavAsa ke Ayakhila karyo nathI, te bhagavAnanI tapazcaryAne zI rIte samajI zake ? jemaNe kadI kAryoMtsaganuM avalaMbana lIdhuM nathI, te bhagavAnanI dhyAnadazAne zI rIte nyAya ApI zake ? eTale meM jaina zAstra-siddhAMtAnuM manana- parizIlana karavA mAMDayuM ane amuka divase upavAsa karI bhagavAnanuM dhyAna dharavA mAMDayuM. e vakhate cittavRttionI vihavaLatA dhaNI hatI, eTale dhyAna te zuM jAme? paNa e bAbatamAM gheADI gheADI ekAgratA cavA lAgI ane bhagavAna mahAvIranA vyaktitva pratye mAre| anurAga badhAyA. pariNAme temanA aMge kaMIka lakhavAnI vRtti udbhavI ane meM bALabhogya zailimAM ' prabhu mahAvIra' nAmanuM eka nAnakaDDa caritra lakhI nAkhyuM. e dhaNA leAkAne pasaMda paDyuM ane muMbainA zrI jaina zvetAmbara ejyukezana kheDe tene dhArmika abhyAsakramamAM paNa dAkhala karyuM. pariNAme tenI Aja sudhImAM ATha ke nava ArRttie thavA pAmI che. eka paryuSaNamAM A caritranA pracAra karavAnI bhAvanA thatAM meM tenI 40000 cAlIza hajAra nakalAnA pracAra karyo hatA. pachI evA vicAra AvyeA ke bhagavAna mahAvIranI eka sarvopayogI jIvanarekhA taiyAra karavI ane tenA pracAra karavA, eTale vizvavaMdya prabhu mahAvIra' lakhAyuM ane tenI eka ja varSamAM 100000 eka lAkha nakalA lekeAnA hAthamAM mUkI. tAjetaramAM tenI 4 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjI AvRttimAM 11000 agiyAra hajAra nakale bahAra pADavAmAM AvI hatI, teno upADa mAtra eka ja divasamAM thaI gayo hate. A uparAMta bhagavAnanA janmakalyANakanA divase besavAnuM tathA prasaMgopAtta mAsika vageremAM lakhavAnuM cAlu hatuM, eTale te aMge ciMtanamanana vadhatuM ja rahyuM. evAmAM jyoti kAryAlaya lImITeDa nAmanI je prakAzana-saMsthA meM UbhI karI hatI, te baMdha thavAne prasaMga Avyo ane huM bhAre muzkelImAM mUkAI gaye. jo A vakhate bhagavAna mahAvIranAM vacana mArA smRtipaTa para AvyA na hatA te mAruM zuM thAta ? e huM kahI zakatA nathI. A vacanonuM manana-parizIlana karatAM ja mAruM mana gherA viSAdamAMthI mukta thayuM. pachI temanuM dhyAna dharatAM navo mArga sUjhayo ane meM sAta varSa sudhI eka AyurvedIya cikitsaka tarIke khAsa karIne mAnasika rogonA cikitsaka tarIke kAma karyuM. tyArabAda saMge anukULa thatAM pAcho sAhityalekhana-prakAzana kSetramAM AvI gaye. ahIM eTalI spaSTatA Avazyaka che ke nAnapaNamAM vaidyaputranI mitratA thavAthI Ayurveda pratye zraddhA baMdhANI hatI ane tenI sAthe vagaDAmAM jaIne huM judI judI vanaspatione oLakhatA hatA. temAM keTalIka vanaspatinA camatkArika guNe mArA jANavAmAM AvyA hatA ane tene prayoga karatAM saphaLatA maLI hatI. amadAvAdamAM vidyAbhyAsa karatAM AyurvedanuM vAMcana vadhyuM hatuM ane tyAra pachI e viSayanA keTalAka jANakAronA sahavAsamAM AvatA meM AyurvedIya cikitsaka tarIke kAma karavAnI hAma bhIDI hatI. Aje huM mahArASTra rAjyanA rajIsTarDa meDIkala prekaTIsnaranI yAdI para chuM ane vyavasAya tarIke nahi, paNa prasaMge pAtta sAdhu-munirAja ke koI nehIsaMbaMdhInI khAsa prasaMgomAM cikitsA karIne AnaMda pAmuM chuM. gata Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 aSADa mAsamAM ayeAdhyA-saskRtakAryAlaye mArI A viSayamAM nipuNuta joine bhiSaratnanI padavI arpaNu karI che. chellAM daza-bAra varSamAM bhagavAna mahAvIra aMge dhaNuM vAMcavA- vicAravAnA tathA lakhavAnA prasaMge| AvyA che ane Aje paNa temanI upAsanA ekadhArI cAlu che. A saMyogAmAM mArA aMtaramAM temanA vacane pratye zradghA-prema vizvAsanI atUTa lAgaNI heAya, emAM Azraya zuM? bhagavAna mahAvIranAM vacane kharekhara amRtatulya che, kAraNa ke te viSaya ane kaSAyarUpI viSanu zIghra zamana kare che ane tenuM pAna karanArane alaukika AnaMda Ape che. vaLI temAM jIvanasudhAraNAnI sAmagrI hAMsI ThAMsIne bharelI che, eTale jyAre paNa samaya maLe tyAre A vacanAne svAdhyAya avazya karavA Te che. A pustakamAM jinAgamAmAMthI cUMTI kADhelAM bhagavAna mahAvIranAM 1008 vacanAne saMgraha 40 dhArAmAM vyavasthita karIne, a tathA jarUrI vivecana sAthe, mULa sthAnanA spaSTa nirdezapUrvaka rajU karavAmAM AvyA che ane temAM dhaNA upayAgI viSaye te sthAna ApavAmAM AvyuM che. anya zabdomAM kahuM te jaina dharmanA AcAravicAranI tamAma maulika sAmagrI A pustakamAM rajU karavAmAM AvI che, eTale vidyArthIo, vaktAeka, vicArakA tathA lekhakAne te eka yA khIjA rIte ghaNI upayogI pUravAra thaze ema mAnu chuM. A pustakamAM bhagavAna mahAvIranI bhAvanAmaya chaMkhI rajU karavAmAM AvI che. uparAMta aNuA abhyAsa tathA maMthanane pariNAme taiyAra thayelI bhagavAnanA jIvananI aitihAsika rUparekhA paNa ApavAmAM AvI che. vizeSamAM bhagavAna mahAvIra, temanAM vacanA tathA A graMtha satkAra karatAM lakhANA tathA kAvyo satkAra vibhAgamAM ApyAM che, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 temaja jaina mahApuruSoe, bhAratanA agragaNya puruSoe tathA videzI vidvAnoe bhagavAna mahAvIrane je bhAvabharI zraddhAMjali samarpita karI che, tene ghaNuM prayane saMgraha karIne tathA keTalIka navI zraddhAMja lio meLavIne zraddhAMjali vibhAgamAM rajU karavAmAM AvI che, tethI bhagavAna mahAvIra viSe jagatanA vicArakavarganI kevI dRSTi che, kevI samajaNa che, te jANI zakAze. pa. pU. AcArya zrImad vijayalakSmaNasUrIzvarajI mahArAja, 5. pU. AcArya zrImad vijayadhamasUrIzvarajI mahArAja, 5. pU. paMnyAsa zrI dhuraMdharavijayajI gaNivarya, 5. pU. paMnyAsa zrI bhAnuvijayajI gaNivarya tathA munivarya zrI kuMdakuMdavijayajI Adie A prayAsanA prAraMbhamAM ja pitAnA maMgala AzIrvAda tathA sahakAra ApIne mane upakRta karyo che. muMbaInA jaina AgevAnoe vaMdanAmAM saharSa bhAga laIne mArA A prayAsane saMgIna Teko Apyo che, temane paNa kema bhUlI zakuM? vaLI, bhAratanA keTalAka nAmAMkita vidvAnoe mArI mAgaNIne mAna ApI zrI vIra vacanAmRtane satkAra karatAM je kAvyo-saMdezAo mokalI ApyA che, temane paNa huM RNI chuM. jemaNe A pustakanI agAuthI nakale neMdhAvI che, temane paNa mAre mAnabhera yAda karavA ja rahyA. temanA e sahakAre mane pustakanA vecANa saMbaMdhI ThIka ThIka nizciMta karI dIdho che. jaina samAjanA suprasiddha dAnavIra zeTha mANekalAla cunIlAla mArA dareka prakAzana pratye mamatA bharI lAgaNuM prakaTa karatA AvyA che ane A prakAzanamAM paNa temaNe evI ja mamatA bharI lAgaNuM prakaTa karI sAro sahakAra Ape che, te mATe temane khAsa AbhAra mAnuM chuM. zrI nAgakumAra makAtIe A prakAzana aMge ghaNuM mamatA prakaTa karI hatI ane keTalAMka upayogI sUcane paNa karyA hatAM, paraMtu teo Aja sadehe vidyamAna nathI. temanA AtmAne huM cira zAMti IcchuM chuM. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI deva tripAThI, zrI phattehacaMda jhaverabhAI zrI prANajIvana che. gAMdhI, zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetA, zrI tAjamala betharA, zrI metIlAla vIracaMda vagere mitroe A pustakamAM aMgata rasa laIne mane aneka rIte sahAya karI che, tathA zrI vijayadevasUrasaMdha, zeTha zrI amRtalAla kAlidAsa dezI tathA zrI ramaNIkacaMda metIcaMda jhaverI pitAnA vizALa graMthabhaMDArane mane chUTathI upayoga karavA dIdhuM che te mATe huM temane khAsa AbhAra mAnuM chuM. AzA che ke A graMthanuM nitya-niyamita vAMcana pAThakenI zreyasAdhanAne vadhu tejasvI banAvaze. vi. saM. 2018 vijayAdazamI sevaka 1 dhIrajalAla okarazI zAha thI , muMbaI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIranA jIvananI aitihAsika rUparekhA * * 1-janma ane janmasthAna bhagavAna mahAvIrane janma vikramakha pUrve 543mAM ane IsvIsana pUrve 59 mAM pUrva bhAratamAM, videha janapathamAM, kaMDagrAmamAM, caitra sudi 13nI madhyarAtrie thaye hate. pUrvabhArata eTale bihAra-baMgALa taraphane pradeza. videha janapatha eTale uttara bihArane amuka bhAga. e vakhate tenI sImA uttaramAM nagAdhirAja himAlayanI taLeTI sudhI, dakSiNamAM gaMgA nadInA kinArA sudhI, pazcimamAM kezala, kusinArA ane pAvAnAM rAjyo sudhI ane pUrvamAM caMpAraNyanA pradeza sudhI vistarelI hatI. A pradeza vane pavane, hariyALAM khetare ane nAnAM moTAM jalAzayothI 4 bhagavAna mahAvIranuM nirvANa vikramAda pUrve 400mA varSe thayuM hatuM. temanuM AyuSya ura varSathI adhika hatuM, eTale vikramAbda pUrve 470172+1=543 varSe temane janma thayo hato. vikramAbdamAM ane IsvIsanamAM 56 varSane phera che, eTale temane janma IsvIsana pUrve 509mAM thayo hato. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyaMta raLiyAmaNuM hatuM ane prAcInakAlamAM thaI gayelA aneka tattvajJa mahApuruSone lIdhe "tattvonI bhUmi tarIke khyAti pAmela hatA. bhagavAna mahAvIra videha janapathamAM janmyA hatA, enuM pramANa kalpasUtramAM temaja AcArAMga sUtranA bhAvanAdhyayanamAM AvatAM vile videje ane videhakuMje e vizeSaNa parathI maLe che. TIkAkAree A zabdone artha judI judI rIte karyo che, paNa tene vAstavika artha videhavAsI, videhanA uttama puruSa ane videhanA sukumAra puruSa e thAya che. digambaragraMtha dazabhakti, harivaMza. purANa vageremAM te videha janapathane spaSTa nirdeza che. kuMDagrAma gaMDakI nadInA pUrva kinAre AveluM hatuM. te dhanadhAnyathI samRddha hatuM, hA havelIthI suzobhita hatuM ane bAgabagIcAne lIdhe anerI zebhA dhAraNa karatuM hatuM. tenI vastIne adhikAMza bhAga brAhmaNe ane kSatrine hate. brAhmaNe temanA vibhAgamAM rahetA hatA, kSatriya temanA vibhAgamAM rahetA hatA. A baMne vibhAge anukrame brAhmaNakuMDa tathA kSatriyakuMDa nAme oLakhAtA hatA. bhagavAna mahAvIrane janma A kSatriyakuMDanA uttara bhAgamAM thayuM hatuM, ema AcArAMgasUtramAM jaNAveluM che. A vakhate videha janapathamAM vajajIonuM gaNasattAka rAjya cAlatuM hatuM ane tenI rAjadhAnInuM zahera vaizAlI hatuM. tene vaibhava tathA vistAra ghaNe hate. kavionI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASAmAM kahIe te te licchavi kSatriyenuM amarApurI hatuM. te kuMDagrAmathI ceDA mAIlanA aMtare gaMDakI nadInA pUrve kinAre ja AveluM hatuM. gaMDakI nadInA pazcima kinAre kurmAra grAma, kalAga saMniveza, vANijyagrAma vagere thoDA thoDA mAIlanA aMtare AvelAM hatAM. te badhAne reniMde vyavahAra vaizAlI tathA kuMDagrAma sAthe ghaNe hate. paTaNAthI sattAvIza mAIla dUra majhapharapura jillAmAM AveluM basADha e ja prAcIna vaizAlInuM sthAna che, e tarapha sahuthI prathama lakSa DaoN. kaniMgahAmanuM gayuM. pachI anya ItihAsakAroe temane puSTi ApI ane have te bhAratanA purAtattvakhAtAe tyAM khedakAma karAvatAM evAM pramANe maLI AvyAM che ke jene ApaNe eka siddha hakIkata ja mAnavI paDe. 2-mAtA-pitAdi bhagavAna mahAvIrane janma eka saMskArI dharmapriya rAjakuTuMbamAM thayuM hatuM. temanA pitAnuM nAma siddhArtha hatuM ane mAtAnuM nAma trizalA hatuM. - siddhArtha jJAtavaMzIya kSatriya hatA, kAzyapa gotranA hatA ane zUravIratA, udAratA Adi guNone lIdhe khUba kapriya thayelA hatA. leke temane zreyAMsa ke yazasvI paNa Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahetA hatA. teo pitAnA gaNu upara pUrNa svAmitva jogavanAra rAjA hatA. ahIM eTalI spaSTatA jarUrI che ke vajacha gaNusattAkamAM nAnA moTA aneka rAjAe joDAelA hatA. bauddha graMtha jAtakaCkathA mujaba tenI saMkhyA 7707 nI hatI, paraMtu ATalI moTI saMkhyA sAthe maLIne dezane kArabhAra calAvI zake nahi, eTale temAMthI keTalAkane A kAma mATe khAsa cUMTI kADhavAmAM AvyA hatA. teo amuka amuka vakhate vaizAlImAM saMghAgAra nAmanA rAjabhuvanamAM ekaThA thatA, rAjakIya ane sAmAjika bAbate aMge carcA-vicAraNA karatA ane chevaTe keTalAka nirNa karatA. A nirNaya anusAra ja videhanuM zAstrana cAlatuM hatuM. vaLI thayelA nirNanA amala upara dekharekha rAkhavA mATe tathA bIjA agatyanA kAmakAja mATe A rAjAomAMthI ATha ke nava jaNanI eka kArebArI nImI haze ane temAM zuddha Arya vaMzI gaNAtA kulene pratinidhitva ApavAmAM AvyuM haze, ema lAge che. prajJApanA ane sthAnAMgasUtramAM ugra, bhegarAjanya, IkviAku, jJAti, ane kaurava e cha vaMzanI gaNanA zuddha AryavaMzamAM karI che. paraMtu ItihAsakAroe, khAsa karIne mithabaMdhuoe tenAM nAme A prakAre gaNAvyAM cheH (1) videha, (2) licchavi, (3) jJAtrika, (4) vajajI, (5) ugra, (6) bhega, (7) ekvAku ane (8) kaurava. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 eTale jJAtRvaza zuddha AyavazI hatA, emAM kaI sadaMDa nathI. keTalAke tene IkSvAku vaMzanI ja eka zAkhA atAvI che, te paNa ghaNuM saMbhavita che. x nirayAvalikAsUtramAM jaNAvyA mujama vajIenA A gaNusattAkanA adhinAyaka ceTakarAja hatA, je vAsiSTha gotranA licchavi kSatriya hatA. A parAkramI kulAbhimAnI rAjAe peAtAnI vidyAkalApriya ane dharmaniSTha bhaginInA vivAha rAjA siddhA sAthe karyA hatA, eTale mAnavAne kAraNa maLe che ke siddhA rAjA jionA saMghamAM sAtavazIya kSatriyAnA pratinidhi tarIke sahuthI U'cI samitimAM birAjatA haze ane tethI videhanA kSatriyasamAjamAM temanI pratiSThA ghaNI jAmelI haze. jo teo videhanA 7707 rAjA paikInA ja eka hAta tA ceTakarAja temane peAtAnI bhaginI kadI paNu Apata nahi. AgaLa para siddhArtha rAjAnA putra navinane te peAtAnI putrI paraNAve che, e parathI paNa siddhArtha rAjAnA mAna- marato ghaNuMA haze, e nizcita che. x zrI umAsvAti mahArAje tattvArtha sUtranI kArikAmAM banne sAtevAjI siddhArthanarendra chIpaH ema jaNAvyu che. AvazyakacUrNimAM 'gAtA gAma ne isamannAmiksa saziSnA te jatavA-evA khulAsA maLe che ane zrI jinaprabhasUrie kalpasUtranI sandehaviSaudhi-vRttimAM spaSTa karyuM` che ke ' tatra jJAtAH zrIRSamajvalanavaMzanA vA vA eva ' ' jJAtA ikSvAkuvaMza vizeSAH / "" Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 bhagavAna mahAvIrane naMdivana nAme eka moTA bhAI hatA ane sudanA nAme eka mATI bahena hatI. tee temanA mAtApitAnA trIjA ane chevaTanA satAna hatA. 3-nAmakaraNa 6 bhagavAna mahAvIranuM mULa nAma vamAna hatuM. tee mAtAnA garbhamAM AvyA, tyArathI siddhArtha rAjAnA aizvamAM tathA sneha-satkArAdimAM kramaza : vRddhi thaI hatI, tethI mAtApitAe temanu' AvuM guNaniSpanna nAma pADayuM hatuM. temaNe AgaLa jatAM, ceAgasAdhanA vakhate parISahArdi jitavAmAM ghaNI ja vIratA khatAvI hatI, tethI bhAratanI janatAe temane mahAvIra' tarIke sakhAdhyA hatA ane pachI e nAma ja leAjihvAe caDI rUDha banI gayuM hatuM. teo jJAtava'zamAM janmyA hatA, tethI jJAtaputra arthAt nAyaputta ke nAttaputta paNa kahevAyA hatA ane kAzyapa vaMzanA hatA, eTale kAzyapa tarIke paNa oLakhAyA hatA. vaLI vaizAlinA vizeSa saparkamAM AvelA hAvAthI kAIka temane vaizAlika paNa kahetA hatA ane zramaNukulamAM zreSTha hAvAne lIdhe keTalAka temane zramaNa bhagavAna mahAvIra tarIke paNa saMbadhitA hatA. 4-mAla tathA kumArajIvana bhagavAna mahAvIranuM khAla tathA kumArajIvana vaibhavabha rAjamahelamAM vyatIta thayuM hatuM. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa kalpasUtramAM temane mRtyu, vastuvanne, pattei, AchI, mahtva ane vilIpa e cha vizeSaNA lagADavAmAM AvyAM che, te parathI temanA svabhAva vagere para keTalAka prakAza paDe che. teo dakSa hatA, aTale sa` kalAmAM kuzala hatA. teo dakSapratijJa hatA, eTale lIdhelI pratijJAnA nirvAha karanArA hatA. pratirUpa hatA, eTale Adaza rUpava'ta hatA. AlIna hatA, eTale dhUma vat Atmagupta hatA. bhadraka hatA, eTale sulakSaNA hatA.x ane vinIta hatA, eTale mAtA, pitA, vaDIleA vagerenA vinaya karanArA hatA. anya graMthA parathI ema samajAya che ke teo nAnapaNathI ja ghaNA nirbhaya hatA ane sarpa, vIMchI, vAgha, varU, temaja bhUta, preta, vyaMtara, yakSa, pizAca AdithI jarA paNa bhaya pAmatA na hatA. vaLI temanuM zarIra ghaNuM sudRDha hatuM. zrI haribhadrasUrie lalitavistarA caityavaMdanavRttimAM jaNAvyuM che ke 'tIrthaMkaranA AtmAe anAdikAlathI A x TIkAkArAe AlInaneA a saguNA vaDe AliMgAelA ane bhaddakane atha sarala svabhAvI karyo che, paNa tenA karatAM A arthI vadhAre saMgata che. itihAsamahAdadhi AcArya zrI vijayendra suri tathA kalpasUtranuM baMgALI bhASAMtara karanAra vasa MtakumAra caTTopAdhyAya ema. e. e A atha svIkArelA che. jIe itItha kara, maNIra bhAga 1 le, pR 9. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' para saMsAramAM paropakAra karavAnA vyasanavALA, svArtha gauNa karanArA, sarvatra ucita kriyAne AcaranArA, dInatA vinAnA, saphala kAryane ja AraMbha karanArA, apArijana upara paNa atyaMta krodhane dhAraNa karanArA, kRtajJatA guNanA svAmI, duSTa vRttiothI nahi haNAyelA cittavALA, deva ane gurunuM bahumAna karanArA ane gaMbhIra Azayane dhAraNa karanArA hoya che, temaja temanuM sahaja tathAbhavyatva sAmagrIne yoge paripakava thatuM jAya che, tema tema temanI uttamatA bahAra AvatI jAya che. e rIte bhagavAna mahAvIramAM A badhA guNe utkRSTabhAve khIlyA hatA, ema mAnIe te TuM nathI. bhagavAna mahAvIre trIza varSanI uMmare eka brAhmaNanI mAgaNa parathI pitAnuM adhuM vastra dAnamAM ApI dIdhuM, e parathI ema lAge che ke teo nAnapaNathI ja ghaNA dayALu, dAnI tathA paropakArI haze ane tene lagatI aneka nedhapAtra ghaTanAo temanA jIvanamAM banavA pAmI haze, paNa tene vyavasthita saMgraha nahi thavAnAM kAraNe ApaNe te jANI zakatA nathI. pa-zilpazALA - bauddha graMtha epammasaMyuttanI aThThakathA parathI jaNAya che ke e vakhate videhamAM kSatriyakumArane tAlIma ApavA mATe khAsa zilpazALAo hatI. temAM kSatriyakumArane vividha prakAranI kalAo zIkhavavAmAM AvatI, (akSarajJAna Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa? ane vyavahAropayogI gaNitane temAM samAveza thate) yuddhavidyAnA siddhAMta tathA prAgenuM jJAna ApavAmAM AvatuM ane dhanurvidyAnI ucca keTinI tAlIma ApavAmAM AvatI. pariNAme kSatriyakumAre yuddhamAM ati kuzala thatA ane akSaNavedhI tathA vAladhI banatA, eTale ke kSaNamAtramAM kaI vastune vedha karI zakatA ane vALa jevI ati bArIka vastunuM nizAna laI zaktA. kSatriyonI adhika vastInA kAraNe kuMDagrAmamAM-kSatriyakuMDamAM AvI zilpazALA haze ja ane te tyAMnA kSatriyakumArane upara jaNAvyA mujabanI saghaLI tAlIma ApatI haze, paraMtu teNe bhagavAna mahAvIrane kaMI tAlIma ApI haze ke kema? ane ApI hoya te keTalI tAlIma ApI haze? e kahevuM muzkela che; kAraNake laghu avasthAmAM paNa temane jJAnarAzi ghaNe pradIpta hatA ane teo yuddhavidyA tathA dhanurvidyA jevI hiMsaka vidyAne cAhatA na hatA. teo te "je mukti Ape te ja sAcI vidyA" athavA "brahma jJAna-AtmajJAna te ja sAcuM jJAna e siddhAMtamAM mAnanArA hatA ane tethI evI vidyA-evuM jJAna meLavavAnI vizeSa rucivALA hatA. 6-lagnajIvana bhagavAna mahAvIra yauvana vayamAM AvyA, tyAre temanA aMtaramAM vairAgyanI velaDI pAMgarI rahI hatI ane tethI temanI IcchA vivAhita thavAnI na hatI, paNa mAtAnA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 Agrahane vaza thaI temaNe samaravIra nAmanA eka mahA sAmatanI putrI yazadAnuM pANigrahaNa karyuM. kAlakrame temane eka putrIratna prApta thayuM, ane tenuM nAma priyadarzanA pADavAmAM AvyuM. A putrI maTI thatAM tenAM lagna teja nagaramAM jamAli nAmanA kSatriyakumAra sAthe karavAmAM AvyAM ke je bhagavAnanI bahena sudarzanAne putra hate. A vakhate keTalAMka kSatriyakule mAmAnI putrIne gamya gaNI tenI sAthe lagna karatAM. jJAtala temAMnuM eka hatuM. bhagavAnanA vaDIla baMdhu zrI naMdivardhane paNa pitAnA mAmA ceTakanI putrI jayeSThA sAthe lagna karyuM hatuM. priyadarzanAne janma ApyA, pachI thoDA ja vakhate zrI yazadAdevI svargavAsI thayA hoya ema lAge che, kAraNa ke AgaLa temanA saMbaMdhI kaI ullekha AvatuM nathI. 7-saMsAra tyAga bhagavAna mahAvIrane bhegamArga cheDI gamArga aMgIkAra karavAnI ane te aMge saMsAra cheDavAnI IcchA te ghaNA vakhatathI hatI, paNa AvuM pagaluM bharatAM mAtApitAnA vAtsalyapUrNa kamala hRdayane bhAre ceTa paheMcaze, ema mAnI teo cUpa beThA hatA. yogya samayanI pratIkSA karavI, e sapuruSanuM lakSaNa che. * temanI A cirapipAsita IcchA amalamAM mUkavAne Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 prasaMga aThThAvIsa varSanI uMmare prApta thayuM ke jyAre temanA mAtApitA baMne svarge sIdhAvI gayA. paraMtu te aMge svajananI anumati mAgatAM vAtAvaraNa hRdayadrAvaka banI gayuM. naMdivarlDana gaLagaLA thaIne kahevA lAgyA ke mAtApitAne dAruNa viyoga te hajI tAjo ja che, tyAM tame amane choDI javAnI vAta kema kare che ? tamAre viyAga amArAthI jarA paNa sahana thaI zakaze nahi. ochAmAM ochA be varSa te amArI sAthe rahe. pachI tamane ucita lAge tema karaje." bhagavAnanuM hRdaya A vakhate vairAgyathI bharapUra havA chatAM temaNe vaDIlanuM mAna rAkhyuM ane be varSa thelI javAne nirNaya karyo, paNa pitAnuM jIvana te te ja divasathI eka tyAgIne anurUpa banAvI dIdhuM. bAra mAsa pachI temaNe pitAne saghaLe parigraha e che karavA mAMDyo ane sagAMvahAlAM vagerene je vastuo ApavA jevI hatI te te ApI dIdhI. ema karatAM je vadhyuM te garIba-garabAne tathA jarUrIAtavALAne svahaste vahecI dIdhuM. kalpasUtramAM "rALaM rAei parimArUttA, vALa tArA mApha' e zabda vaDe A vastu sUcita karavAmAM AvI che. - trIza varSanI uMmare temaNe saMsAra choDyo ane gamArga grahaNa karyo. e hatuM kArataka vada 10ne divasa, mAravADI miti pramANe mAgasara vadi 10ne divasa. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 8-gasAdhanA gamArga vinA Atmazuddhi nathI, AtmAne sAkSAkAra nathI, mukti ke nirvANa nathI, ema jANe bhagavAna mahAvIre tene svIkAra karyo hate. bhega ane ezvaryane tyAga karyA vinA egadIkSA laI zakAtI nathI, eTale temaNe sarva prakAranI bhegalAlasA choDI dIdhI hatI ane sarva aizvaryAne tyAga karI eka nircathanI arthAt zramaNanI vRtti svIkArI hatI. jyAM sudhI pApakArI pravRttio para pUrNa pratibaMdha na mUkAya tyAM sudhI AtmA pavitra-zuddha-svaccha thatuM nathI, eTale temaNe gAdIkSAne svIkAra karatI vakhate sarva pApakArI pravRttione (sAvadyogone) mana-vacana-kAyAthI tyAga karyo hate. ganI sAdhanA yamapUrvaka ja saphaLa nIvaDe che, eTale temaNe gasAdhanAnA prAraMbhamAM ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha e pAMca yama (mahAvrata) dhAraNa karyA hatAM ane tenuM apramattabhAve pAlana karatA hatA. yamanI sAthe keTalAka niyamanI paNa AvazyaktA che, eTale temaNe rAtribhejanatyAga vagere keTalAka niyama grahaNa karyA hatA ane AvazyaktA mujaba temAM umere karyo hate. dAkhalA tarIke eka tApasanA AzramamAM kaIka ko anubhava thatAM temaNe nIcenA pAMca niyama dhAraNa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyA hatAH (1) aprIti thAya tevA sthAnamAM rahevuM nahi. (2) bane teTaluM dhyAnamAM rahevuM. (3) bane teTaluM mauna. rAkhavuM. () bhejana hAthathI ja karavuM ane (5) gRhasthane vinaya kara nahi, arthAta tenI khuzAmata karavI nahi. bhagavAna dakSapratijJa hatA, eTale temaNe A niyama barAbara pAnyA hatA. ga te abhyAsathI ja siddha thAya che, ema jANI, teo gAbhyAsamAM dattacitta rahetA hatA ane tenI prakriyAo eka pachI eka siddha karatA hatA. bhagavAna ema mAnatA hatA ke Asana siddhi vinA kAyavegamAM sthiratA thavI muzkela che. vaLI zIta, tApa, pavana, dhummasa tathA aneka prakAranA jaMtuo vaDe thatAM upadravamAM bedarahita, banavA mATe paNa tenI ghaNI upagitA che, tethI temaNe sahuthI paheluM lakSa Asanasiddhi para ApyuM hatuM ane keTalAMka Asane siddha karI lIdhAM hatAM. te aMge AcArAMgasUtramAM lakhyuM che ke "bhagavAna cAMcalyarahitapaNe aneka prakAranA Asanae sthita thaI dhyAna dharatA ane samAdhidakSa tathA AkAMkSA vinAnA thaIne Urdhva, adhe ane. tiryagU lekane vicAra karatA." zrI uttarAdhyayana sUtranA trIsamA adhyayanamAM kahyuM che ke--tthaannaa vIsarANAIyA, jIvassa u suhAvahA / / 3mA nA ghanniti, jAuM samAphiyaM raNA , Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 vIrAsanAdi Asane jIvathI sukhe karI zakAya evAM che. te jyAre ugra rIte dhAraNa karavAmAM Ave tyAre kAyakaleza nAmanuM tapa gaNAya che. " - A parathI ema lAge che ke bhagavAna virAsana, padmAsana, utkaTikAsana, gehikAsana vagere saraLa Asanene vadhAre pasaMdagI ApatA haze ane temAM lAMbA samaya sudhI sthita thatA haze. bhagavAna ghaNu vAra kAryotsargIsane paNa rahetA hatA ane te vakhate baMne paga sIdhA UbhA rAkhI, AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTaluM ane pAchaLanA bhAgamAM tethI kaMIka ochuM aMtara rAkhatA hatA. vaLI pitAnA baMne hAthane IkSudaMDanI jema sIdhA laTakatA rAkhatA hatA. ' nigraMtha munie bhagavAnanA pagale cAlI judA judA Asane siddha karatA hatA, tenuM pramANa bauddha graMthamAMthI paNa maLe che. bhagavAne zvAsadhana rUpa prANAyamanI kriyAne vizeSa mahatva ApyuM na hatuM. teo ema mAnatA hatA ke prANavAyunA nigrahathI kadaInA pAmeluM mana jaldI svastha thatuM nathI. AvazyakaniyuktimAM "3NA nimarU-vhavAsanezvAsocchavAsane baLAtkAre niSedha kare nahi" vagere vacane Ave che, tenAthI A vastu spaSTa thAya che. paraMtu teo bhAvaprANAyamane te jarUra mahatva ApatA hatA. ahirAtmabhAvane recaka, aMtarAtmabhAvane pUraka ane sthira Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTa tAne kuMbhaka e traNa bAbate mukhya hatI. zrI haribhadrasUrie gadaSTisamuccayanI ceAthI daSTimAM A bhAvaprANAcamanuM varNana kareluM che. pAMce IndriyonA viSayamAMthI manane kheMcI levuM ane pitAnI IcchA hoya tyAM sthApana karavuM, tene pratyAhAranI kiyA kahevAmAM Ave che. sAmAnya manuSya mATe A kiyA ghaNI agharI che, kAraNa ke tenuM mana, baLakhAmAM mAkhI ceTI jAya tema, IndriyenA viSayemAM cATeluM rahe che ane temAMthI keme karyuM alaga paDatuM nathI. paraMtu bhagavAnanuM mana saMvRta hatuM ane temane pudgalane saMga jarAe gamate na hatuM, eTale A kriyA jhaDapathI siddha thaI hatI. AcArAMgasUtramAM kahyuM che ke "kaSAya vinAnA, lAlaca vinAnA, zabda ane rUpamAM mUcha vinAnA tathA sAdhaka dazAmAM prarAkama karatA te bhagavAna jarA paNa pramAda na karatA. te pitAnI meLe saMsAranuM svarUpa samajIne AtmazuddhimAM sAvadhAna rahetA.' bhagavAne ATale gAbhyAsa karyA pachI dhAraNAne siddha karavA prayatna karyo hato ane te mATe bhadrA, mahAbhadrA ane sarva bhadrA nAmanI pratimAo aMgIkAra karI hatI. bhadrApratimAne vidhi e che ke be divasane nakeraDo upavAsa aMgIkAra karIne prAtaHkAlamAM pUrvAbhimukha thaIne kaI eka padArtha upara ja daSTi sthira rAkhavI. pachI rAta paDaye dakSiNa dizA tarapha mukha rAkhIne e ja pramANe bIjA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ fo kaI padArtha upara daSTi sthira rAkhavI. bIjA divase savAra thatAM pazcima dizAmAM mukha rAkhIne ane sAMje uttara dizAmAM mukha rAkhIne eja pramANe kaI paNa vastu para daSTi sthira rAkhavI. tAtparya ke AmAM lAgeTa bAra kalAka sudhI eka padArtha para dhAraNa karavAnI hoya che ane e prAga aDatAlIsa kalAka sudhI cAlu rAkhavAne heAya che. ApaNe eka vastu para vadhAremAM vadhAre keTalA vakhata sudhI daSTi sthira rAkhI zakIe chIe, tene vicAra kare te A vastunuM mahatva samajAze. bhagavAne A praga lagabhaga daza varSanA gAbhyAsa pachI zrAvastI nagarInI bAjumAM Avela sAnuyaSThika nAmanA gAmamAM karyo hato ane temAM saphalatA meLavI hatI. mahAbhadra pratimAmAM eka dizAmAM vIza kalAka rahevAnuM hoya che ane teTale vakhata kaI paNa eka padArtha para dRSTi sthira karavAnI hoya che. chananu kalAkanA nakeraDA upavAsapUrvaka A pratimA pUrI thAya che. bhagavAna temAM paNa pAra utaryA hatA. | sarvatebhadrapratimAne vidhi te ghaNe ja kaThina che. temAM cAra dizA, cAra vivizA, Urva dizA ane adhadizA ema kula daza dizAmAM eka eka aherAtra sudhI daSTine sthira karIne rahevAnuM hoya che ane dase divasa nakoraDA upavAsa karavAnA hoya che. bhagavAna temAM paNa vijayI thayA hatA. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna pitAnA manane navaruM rAkhatA nahi. kAM tene anuprekSA eTale tattvaciMtanamAM joDatA ane kAM tene dharmadhyAnamAM lagADatA. dhAraNa siddha thavAthI temanA dharmadhyAnamAM ghaNI sthiratA ane ujajavalatA AvI hatI. pachI te teo AtmAnA zuddhopagarUpa zukala dhyAna dharavAne sArI rIte zaktimAna thayA hatA. zukala dhyAnanI prathama bhUmikAe zratajJAnanA AlaMbanapUrvaka kaI paNa eka dravyagata paryAnA bhedane vividhatApUrvaka vicAra karavAnuM hoya che. te bhUmikA bhagavAne Traka samayamAM pasAra karI hatI. zukala dhyAnanI bIjI bhUmikAe zratajJAnanAM AlaMbaMnapUrvaka dravyanA eka ja paryAyanuM abheda ciMtana karavAnuM heya che ane ahIM ja mananI saghaLI vRttione laya thatAM kevalajJAnanI utpatti thAya che. tenAthI AtmA bhUta, bhaviSya tathA vartamAnakAlIna sarva vastuonA sarva paryAye jANI-joI zake che, arthAt sarvAnI kaTimAM birAje che. bhagavAna mahAvIra bhika gAmanI bahAra juvAlikA nadInA uttara kinArA upara Avela keI devAlayanI samIpe, sthAmAka nAmanA gRhasthanA khetaramAM, zAla vRkSanI nIce, utkaTikAsane besIne, chaThThanI (be lAgalagATa upavAsanI) tapazcaryA pUrvaka dhyAnAvasthita thayA hatA, tyAre teo zukala dhyAnanI A bIjI bhUmikAe pahoMcyA ane temane kevala Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAna prApta thayuM. e hato vaizAkha sudi 10 ne divasa, e hate cothA paherane samaya. cittanuM calavicalapaNuM sarvathA maTI jAya, eTale samAhita dazA prApta thAya che ane te alaukika AnaMdane anubhava karAve che. A rIte bhagavAna mahAvIrane have saccidAnaMda ke AnaMdaghana dazA prApta thaI hatI ane te jIvananA cheDA sudhI TakI hatI. eTaluM yAda rahe ke bhagavAna eka mahAna rAgI hatA ane temaNe AgaLa jatAM pitAnA ziSyane paNa rAjaganI ja dIkSA ApI hatI. -gasAdhanAnI keTalIka vizeSatA sAmAnya rIte cagadIkSA kaI guru Ape che ane sAdhake temanA mArgadarzana pramANe ja AgaLa vadhavAnuM hoya che, paNa bhagavAna mahAvIre dIkSA svayaM lIdhI hatI ane teo pitAnA anubhavanA AdhAre ja AgaLa vadhI kevalajJAnanI prApti sudhI pahoMcyA hatA. jana zAstrakAroe temane svayaMsaMbuddha kahyA che, tenuM kAraNa A ja che. bhagavAne gasAdhanA karavA mATe kaI Azrama ke parNakaTine potAnA karyA na hatAM. teo e sArI rIte jANatA hatA ke-AvA Azrame ane AvI parNakuTie Akhare meha-mamatAnuM kAraNa bane che ane sAdhakane sAdhanAzraSTa kare che. sAdhujana te ramatA ja bhalA ! Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAne gasAdhanA zarU karI tyAre eka vastra aMga upara hatuM, paNa te ja divase sema nAmanA brAhmaNe "kaMIka Apa" evI mAgaNI karavAthI e vastrane adhe TukaDe ApI dIdhuM hatuM. bAkI raheluM adhuM vastra lagabhaga bAra mahinA pachI nadInA kinAre eka kAMTALA vRkSamAM bharAI gayuM hatuM. e vastra pAchuM levAnI vRtti temane jAgI na hatI. tyAra pachI teo alaka dazAmAM eTale vastrarahita avasthAmAM ja rahyA hatA. ahIM noMdhapAtra vastu e che ke temaNe nAnI sarakhI laMgATI paNa pitAnI pAse rAkhI na hatI. lageTI hoya te tene sAcavavI paDe, chevI paDe ane badalavI paNa paDe, eTale bhagavAne e upAdhimAMthI dUra rahevAmAM ja zreya mAnyuM hatuM. bhagavAne kamaMDaLa, tuMbaDI ke kaI kASThapAtra paNa pitAnI pAse rAkhyuM na hatuM. anya zabdomAM kahIe te teo karapAtrI banyA hatA ane potAnA hAthamAM ja AhArapANI grahaNa karI tene upaga karI letA hatA. " bhagavAne kaI dhUNI dhakhAvI na hatI, pAse cIpiye ke evuM koI sAdhana rAkhyuM na hatuM ke zarIre bhabhUti lagAvI na hatI. teo ahiMsAnA parama upAsaka tarIke pRthvIne badatA nahi, sacitta jaLane sparza karatA nahi, agni prakaTAvatA nahi, vIMjhaNuM vagerene upayoga karI pavana khAtA nahi, temaja lIlI vanaspatine ke dhAnya-bIja vagerene sparza Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 karatA nahi. teo sadA khullA zarIre rahetA ane zIta-tApa tathA duza-mazakanA parISahA samabhAve sahI letA. te vakhate sAmAnya mAnyatA evI hatI ke mRgacama, vyAghracarma ke kamala vagere para Asana mAMDavAmAM Ave ane te mATe koI viziSTa sthAna pasaMda karavAmAM Ave te ja Asanasiddha thAya, paNa bhagavAne mRgacarmAdi kAI vastune upayAga karyAM na hatA, temaja teo dezanA vividha bhAgeAmAM vicaratA rahyA hatA. te vakhate yAgIe zarIrazuddhi mATe netI, dheAtI, aratI vagere sAdhanonA upayoga karatA, paNa bhagavAne te mATe mAtra tapazcaryA karavAnuM' ja rAkhyuM hatuM. tapazcaryAmAM teo upavAsane ghaNuM mahattva ApatA hatA ane mane teTalA nakAraDA upavAsa karatA hatA. jANIne Azcaya thaze ke temaNe e vAra tA cha cha mAsanA upavAsa paNa karyA hatA. ( bIjA cha mAsanA upavAsa pAMca divasa ochA hatA.) paMdara divasa ane eka mAsanA upavAsa tA temane mATe sAdhAraNa khAkhata thaI paDI hatI. pAraNAnA divase te bhUkha karatAM thoDuM ochuM jamatA hatA ane AhAra paNa ane teTalA rasahIna eTale lUkhA-sUkA ja letA hatA. rAMdhelA bhAta, khIcaDI, sAthavA, aDadanA AkaLA vagere temane mukhya AhAra hatA. apramatta bhAve rahevuM e temanA mukhya siddhAMta hatA, eTale tee pramAda na AvI jAya tenI khUba sAvacetI Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnatA hatA ke bhagavAna keI , kadAcita ni rAkhatA hatA. nidrAne paNa teo yogasAdhanAmAM bAdhaka mAnatA hatA, eTale tenuM sevana karatA nahi. AcArAMgasUtramAM kahyuM che ke "bhagavAna kaI kaI vAra ADA paDakhe thatA, paNa te nidrAnI IcchAthI nahi. kadAcita nidrA AvatI te tene pramAda vadhAranArI samajI, uThIne dUra karI detA. keI vAra bhagavAna muhUrta sudhI rAtre caMkramaNa paNa karatA." nidrAne dUra rAkhavA mATe temane A khAsa prAga hate. bhagavAne sarva bhayane jitI lIdhA hatA ane marayunA bhayane paNa jitI lIdhuM hatuM. vaLI temaNe aMtaranA kAmadhAdi sarva zatruone jitI lIdhA hatA, eTale temanI gaNanA "jina" tarIke thaI hatI. utkRSTa gasAdhanA, ugra tapazcaryA, vizuddha jIvana ane jyAM jAya tyAM AnaMda-maMgalanA pravartanane lIdhe teo sahunA pUjApAtra banyA hatA ane "ahaMta' tarIke oLakhAyA hatA. yogasAdhanA karatAM bhagavAnane aneka jAtanI siddhio prApta thaI hatI, paNa tene upayoga temaNe pitAnA svArtha mATe ke lokone prabhAvita karavA mATe karyo na hate. zrI jinabhadragaNikSamAzramaNe dhyAnazatakakanA prAraMbhamAM bhagavAna mahAvIrane rogIzvara tarIke vaMdanA karI che, te ema batAve che ke bhagavAna mahAvIra parama gavizArada hatA ane ganI sarva kiyAone sArI rIte jANanArA hatA. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10-khamIranI kharI seTI bhagavAna mahAvIre sADA bAra varSa karatAM kaMIka adhika samayamAM yogasAdhanA pUrI karI hatI. A samaya daramiyAna temane aneka prakAranI kaThinAIo bhegavavI paDI hatI. anya zabdomAM kahIe te A samaye temanA khamIranI kharI kasoTI karanAra nIvaDyo hato. paraMtu teo pitAnA dhyeyathI jarA paNa calita thayA na hatA. teo jagatanA sarva prANIone pitAnA mitra samajatA hatA ane tethI kadApi keInuM bUruM ciMtavatA nahi. eka vAra eka bhayaMkara daSTiviSa sarSe temanA jamaNA page daMza dIdhe, te temaNe "he caMDakauzika bujajha! bujha!" e zabdo kahIne tenA kalyANanI kAmanA karI ane tene uddhAra karyo. eka vAra kaI keTavALe temane pararAjyanA jAsusa mAnI temanA mukhethI satya hakIkta kaDhAvavA temane deraDAthI muzkeTATa bAMdhyA ane kUvAmAM utArI DUbakIo khavaDAvavAnI taiyArI karI, chatAM temaNe e keTavALane kAMI pratikAra karyo nahi, eTaluM ja nahi paNa manathI tenuM bUruM ciMtavyuM nahi. temaNe abhUtapUrva daivI upasargomAM paNa vairyanuM avalaMbana karyuM ane "zivamatu sarvAgata samasta vizvanuM kalyANa thAo, e bhAvanAnuM ja daDhatAthI raTaNa karyuM. bhagavAnanI sahuthI vadhAre satAmaNa rADhanA jaMgalI pradezamAM thaI.* e pradezanA vajabhUmi ane zuddhabhUmi evA * A pradeza videhanI pUrva sImA para Avela hato. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 e vibhAgeA hatA. temAM vajAbhUminA leAkeA ghaNA krUra ane nirdaya hatA. teo emane mArapITa karatA, kUtarA karaDAvatA ane hAMkI kADhatA. keI vAra te te bhagavAnanA zarIra para hathiyArathI prahAra paNa karatA ane temanA mAthe dhULane varasAda varasAvatA. vaLI kAI vAra temane UMcethI nIce paTakatA ane Asana parathI gabaDAvI pADatA. A pradezamAM keTalAka bhAga te evA hatA ke jyAM eka paNa gAmaDu na hatuM ke manuSyanI vastI na hatI. paratu bhagavAne A pradezamAM rahIne paNa peAtAnI cegasAdhanA AgaLa vadhArI hatI ane eka sAdhaka dhAre te keTalI hade peAtAnI sahanazakti keLavI zake che, te eka apUrva udAharaNa pUruM pADyuM hatuM. 11-sAdhanAkAlanI vihArabhUmi bhagavAna cAmAsAnA cAra mahinA eka sthAne sthira rahetA hatA ane bAkInA ATha mAsa judA judA sthaLe vicaratA hatA. temaNe sAdhanAkALa daramiyAna videha, khaMga, magadha ane kAzI-kAzala janapathAmAM ja vihAra karyAM hatA, te sAdhanAkALanAM nIcenAM cAturmAsAthI jANI zakAzeH paheluM cAturmAsa--mArAka saMniveza pAse tApaseAnA AzramamAM tathA asthika grAmamAM. bIjI' cAturmAsa--rAjagRha nagaranI bahAra nAla'dA pADAmAM eka taMtuvAyanI zALAmAM(vastra varNavAnAM kArakhAnAmAM). Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjuM cAturmAsa-aMga dezanI rAjadhAnI caMpAnagarImAM. cethuM cAturmAsa-pRSacaMpA nagarImAM. (A AkhuM cAturmAsa bhagavAne upavAsa karIne yogasAdhanAmAM vItAvyuM hatuM. tyAra pachI rADhanA pradezamAM gayA hatA.) pAMcamuM cAturmAsa-bhalipuramAM. chaThuM cAturmAsa-bhadrikApurImAM. sAtamuM cAturmAsa-AlabhikA nagarImAM. AThamuM cAturmAsa-rAjagRhamAM. navamuM cAturmAsa-rADhanA jaMgalI pradezamAM dazamuM cAturmAsa-zrAvastI nagarImAM. agiyAramuM cAturmAsa vaizAlImAM. bAramuM cAturmAsa-caMpAnagarImAM 1ra-gezAlaka bhagavAna mahAvIre sAdhanAkAla daramiyAna keIne dharmopadeza Ape na hatuM ke koI ziSya karyuM na hatuM, Ama chatAM eka evI ghaTanA banavA pAmI hatI ke jene ulekha ahIM kare ja joIe. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna mahAvIranuM bIjuM cAturmAsa rAjagRha nagaranI bahAra nAlaMdA pADAmAM eka taMtuvAyanI zALAmAM hatuM. e vakhate gozAlakanAmane maMkhajAtIya eka bhikSu paNa tyAM ja cAturmAsArtha sthira rahyo hato. teNe bhagavAnane eka eka mAsanA nakeraDA upavAsa karatA joyA, temanI gakriyAo nihALI tathA teo dUrastha padArthonuM darzana karavAnI tathA lekanA manabhAva jANavAnI siddhithI yukta che, e paNa jANyuM. AthI te khUba prabhAvita thaye ane potAne AvI kaI siddhi maLe te kAma thaI jAya ema mAnIne temane paricaya vadhAravA lAgyuM. paraMtu e divasomAM bhagavAna moTA bhAge mauna dhAraNa karatA hatA, aTale vAtacItane prasaMga bahu ocho Avate, Ama chatAM ge zAlake daurya gumAvyuM nahi. je kaMI maLaze te AmanI pAsethI ja maLaze, ema mAnIne te emanI sAthe sAthe pharavA lAgyo ane jANe temane ziSya hoya evI rIte vartavA lAgyuM. bhagavAne paNa tene vinaya ane tenI gasiddhi mATenI dhagaza joIne kRpAdaSTi rAkhI. A rIte sAta varSa vyatIta thayA pachI eka vakhata te bhagavAnanI sAthe kUrmagrAme AvyuM. tyAM teNe vaizikAyana nAmanA eka tApasane mAthAparanI jaTAmAMthI nIce paDatI jUone punaH jaTAmAM mUkatI joIne enI mazkarI karI. AthI vaizikAyanane pitto uchaLe ane teNe gozAlakane zikSA karavA mATe telezyA choDI. tejalezyA eTale Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ go padArtha ke padArtha samUhane bALI nAkhe evI Atmasa'cAlita eka prakAranI ugra pauddagalika zakti. A joI bhagavAnane dayA AvI, eTale temaNe zItalezyA cheADI tenuM nivAraNa karyuM. geAzAlake prabhunA caraNamAM paDI temanA punaH punaH AbhAra mAnyA. A vakhate geAzAlake joyu` ke bhagavAna pAtAnA para prasanna che, eTale teNe haLave rahIne vAta cheDI: * prabhA ! sAta sAta varSoMthI tamArI sevA karuM chuM, paNa mane hajI sudhI kaMI maLyuM nahi.' bhagavAne pUchyuM: ' tAre zuM joIe che?' gozAlake kahyu': 'tejolezyAnA vidhi. jo Apa mane A vidhi khatAvaze, te jIvanabhara AbhAra nahi bhUluM.' Aja vakhate bhagavAne paropakAranI bhAvanAthI tene tejolezyAnA vidhi batAvyA. tyAra pachI tarata ja gozAlaka chUTA paDI gayA ane teNe zrAvastI nagarImAM jaI, yathAvidhi tapazcaryA karI telezyAnI prApti karI. vizeSamAM pArzvanAthanI para'parAnA keTalAka sAdhue pAsethI nimittAdi vidyAnu' jJAna meLavyuM ane AjIvika sa`pradAyane pravartaka banyA. AgaLa jatAM teNe dharma pracAranI hariphAImAM A teolezyAnA upayAga khuda bhagavAna mahAvIra upara ja karyAM. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 je ke bhagavAna para tenI dhArI asara thaI nahi, eTale ke teo baLIne bhasma thayA nahi, paNa temane cheDI zArIrika pIDA te jarUra thaI. keTalAka vakhata sudhI lehInA dasta cAlu rahyA. A vakhate vacce paDanAra bhagavAnanA be sAdhue-nAme sarvAnubhUti ane sunakSatra-baLIne bhasma thaI gayA. tyAra pachI sAtamA divase zAlaka pazcAttApa karate bhUMDA hAle maraNa pAme. A ghaTanA bhagavAna mahAvIrane kevalajJAna thayA pachI caudamA varSe zrAvastI nagarImAM banI hatI. kaI kaI vAra paropakAra karavA jatAM, kevuM vicitra pariNAma Ave che, tene A nedhapAtra dAkhalo che. 13-lokeddhAra ghaNA yogIo kevalya prApta thayA pachI nijAnaMdamAM ja masta rahe che ane duniyAne lagatI kaI pravRttimAM paDatA nathI, paraMtu bhagavAna mahAvIre kaivalyaprApti thayA pachI leke ddhAranuM kArya hAtha dharyuM ane e ja emanA jIvananI asAdhAraNa mahattA hatI. temaNe lekone nyAya-nItiparAyaNa banAvavA mATe, sadAcAramAM sthira karavA mATe, temaja dharmapriya ane tattvaniSTha banAvavA mATe pravacane zarU karyA. A pravacanene Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 asAdhAraNa saphaLatA maLI, tenAM traNa kAraNeA amane nIce pramANe samajAyAM cheH (1) te vakhatanA dharmAMpadezako moTA bhAge saskRtabhASAnA Azraya letA. tethI amuka varga ja tenA lAbha laI zakatA. paraMtu bhagavAne potAnAM pravacanA leAkabhASAmAM zarU karyAM. lAkabhASA eTale amAgadhI bhASA. te vakhate magadha ane tenI AsapAsanA pradezamAM A bhASA kheAlAtI hatI ane temAM anya prAMtIya bhASAnA ghaNA zabdo hAvAthI bhAratanA badhA leAkeA tene sArI rIte samajI zakatA hatA. Aje bhAratamAM je sthAna hiMdI bhASAnuM che, teja sthAna e vakhate amAgadhI bhASAnuM hatuM. (2) te vakhatanA dharmopadezakoe brAhmaNa, kSatriya, ane vaizya e traNa va ne ja dharmopadeza sAMbhaLavAnA adhikArI mAnyA hatA. zUdrone dhama saMbhaLAvavA nahi, e emanA dRDha niya hatA; eTaluM ja nahi, paNa kadI koI zUdra jo ADAkAne dharmopadeza sAMbhaLI jAya te tene sakhata zikSA karavI ane tenA kAnamAM sIsuM reDI devuM ke lAkha bharI devI evI ceAjanA temaNe ghaDI rAkhI hatI. A ceAjanAno kavacit cit amala paNa thatA hatA. paraMtu bhagavAna mahAvIre potAnI dharmasabhA ke vyAkhyAnapariSanAM dvAra deza, vaNu, jAti ke liMganA bheda vinA sahune mATe khullAM mUkI dIdhAM, eTale samasta prajAe tenA khUba lAbha lIdhe. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 (3) te vakhatanA dharmopadezake tattvajJAnanAM nAme aneka aTapaTI vAte rajU karatA, paraMtu bhagavAna mahAvIre jIvananA parama satye taddana sAdI ane sarala bhASAmAM rajU karI dIdhAM ane teNe lekamAnasa para bahu UMDI asara karI. dharma e jIvananI jarUrIAta che, e vastu bhagavAna mahAvIre aneka dAkhalA dalIle pUrvaka sArI rIte samajAvI ane tenI parIkSA karavAne saTa vidhi paNa batAvyuM. temaNe kahyuM ke "jyAM ahiMsA hoya, prANI mAtra pratye dayA ke premanI bhAvanA hoya, tyAM ja dharma jANa; hiMsAmAM. dharma saMbhave nahi." temaNe kahyuM ke "jyAM saMyama heya, sadAcAra hoya, zIlanI sugaMdha hoya tyAM ja dharma jANa, asaMyama, durAcAra ke kuzIlamAM dharma saMbhave nahi." ane temaNe e paNa kahyuM ke "jyAM jJAnapUrvakanuM tapa hoya, IcchAonuM damana hoya, tRSNane tyAga hoya, tyAM ja dharma jANa; galAlasAmAM, vividha IcchAonI. pUrtimAM ke tRSNAnA tAMDavamAM dharma saMbhave nahi." temanA A upadezane paDaghe jambara paDyo. hiMsaka yajJayAgo ochA thaI gayA ane pazubali paNa moTA bhAge baMdha paDayo. vaLI jIvananA sAmAnya vyavahAramAM paNa ane hiMsAne amala thavA lAgyo ane pazu-pakSIo pratye Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAnI bhAvanA vikAsa pAmI. vaLI svecchAcAra-durAcAra khUba ghaTI gayuM ane leke bane teTaluM saMyamI jIvana gALavA prayatnazIla banyA. vizeSamAM leke tapazcaryAnuM sAcuM svarUpa samajyA ane tenuM bane teTaluM ArAdhana karavA lAgyA. bhagavAna mahAvIre bIjuM paNa eka mahatvanuM kArya karyuM. e vakhate leke skarSa mATe potAnA puruSArtha para bharose rAkhavAne badale devadevIo ke yakSa-vyaMtaronI kapA para AdhAra rAkhatA thaI gayA hatA ane temane prasanna karavA mATe aneka jAtanA upAyo karatA hatA. paraMtu bhaga vAna mahAvIre kahyuM ke "kA so vAmaNA tamAre AtmA che, te ja paramAtmA che. temAM jJAna ane kriyAnI anaMta apAra zakti bharelI che. tame ene prakaTa karatAM zIkhe te anya keInI sahAya levAnI jarUra raheze nahi." uparAMta temaNe puruSArthanI paMcasUtrI ApI ke jene utthAna-karma-bala-vIrya-parAkramane siddhAMta kahevAmAM Ave che. tenuM rahasya e che ke sahuthI prathama manuSya ALasa maraDIne-pramAda khaMkherIne UbhA thavuM joIe; pachI kAme lAgavuM joIe; pachI e kAmamAM pitAnuM saghaLuM baLa reDavuM joIe; e kArya pUruM karavAno dilamAM khUba umaMga rAkha joIe; ane kAryasiddhinI ADe je vidane, kaSTo ke muzkelIo Ave tene hiMmatathI sAmano karI AgaLa vadhavuM joIe. A rIte puruSArtha karanArane siddhisaphalatA avazya maLe che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa bhagavAna mahAvIra bhAre puruSArthI hatA ane temaNe bhAratanI prajAne A rIte puruSArthI khanavAnI hAkala karI hatI. 14-sa ghasthApanA leAkA potAnA adhikAra mujaba ja dharmanuM AcaraNa krarI zake che, e vastu khyAlamAM rAkhI bhagavAne dharmorAdhakAnA e vaga pADayA ane puruSa tathA strI baMne vargane temAM sthAna ApyuM. jee tyAgI thaI nirvANusAdhaka ceAganI sArI rIte sAdhanA karI zake evA hatA, temane zramaNa-zramaNI vargamAM dAkhala karyAM. zramaNanA vAstavika artha che samatvanI prApti mATe zrama karanAra sAdhu, tapasvI ke ceAgI. jeA tyAgI thaI zake evA na hatA, paNa gRhavAsamAM rahIne nItiniyama tathA sadAcAranuM pAlana karavApUrvaka dhArmika anuSThAne tathA amuka hade saMyamacAganI sAdhanA karI zake evA hatA, temane samAveza zramaNeApAsaka tathA zramaNeApAsikAmAM karyAM. zramaNeApAsakane vAstavika artha che zramaNeAnI upAsanA-ArAdhanA ke sevAbhakti karI temanI pAsethI adhyAtmajJAna meLavanAra sumukSu gRhastha. bhagavAne A cAre varganA eka saMgha sthApcA. te sa'sArasAgara taravA mATe uttama pravaNa ( vahANa ) jevA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 he "tIrthanI saMjJA pAmyuM ane tenA sthApaka tarIke bhagavAna mahAvIra tIrthakara kahevAyA. ahIM eTalI spaSTatA karavI joIe ke temanI agAu A bhArata dezamAM zrISabhAdi bIjA trevIza tIrthakare thaI gaelA hovAthI temanI gaNanA vIsamA tIrthaMkara tarIke thaI bhagavAnanI apUrva-adUbhuta dharmadezanA vaDe A saMgha dina gunI-rAta cagunI unnati pAmavA lAge. nedhapAtra bInA te e banI ke kevaLajJAna thayA pachI lAbhanuM kAraNa jANIne bhagavAna mahAvIre eka ja rAtamAM aDatAlIza kezane vihAra karyo. ane teo apApApurI nagarIe AvyA. tyAM mahAsena vanamAM dharma sabhA thaI ane temanuM atyaMta prabhAvazALI pravacana sAMbhaLIne leke mugdha banyA. temaNe nagaramAM vAta vahetI mUkI ke "ahI eka sarvajJa Avela che. eTale te gAmamAM eka mahAna yajJa nimitte ekatra thayelA brAhmaNa paMDite caMkyA ane temAMnA agiyAra mahAvidvAne (1) IndrabhUti, (2) agnibhUti, (3) vAyubhUti, (4) vyakta, (5) sudharmA, (6) maMDika, (7) mauryaputra, (8) aMkapita, (9) acalabhrAtA, (10) metArya ane (11) prabhAsa eka pachI eka bhagavAnanI dharmasabhAmAM temanI parIkSA karavAne AvyA, paNa bhagavAne temanA manamAM rahelI zAstrArtha viSenI zaMkAo barAbara batAvI dIdhI ane tenA sAcA artho paNa karI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batAvyA. AthI te brAhmaNa paMDiteo tyAM ne tyAM ja tyAgamArga aMgIkAra karyo ane temanI sAthenA 4400 brAhANa chAe paNa pitAnA gurunuM anukaraNa karyuM. A rIte eka ja sabhAmAM 4411 brAhmaNe pratibaMdha pAmI temanA dharmasaMghamAM dAkhala thayA. bhagavAne indrabhUti Adine temanA ziSyagaNanA AcArya arthAta gaNadhara banAvyA ane pitAnA paTTaziSya tarIke sthApyA. A paTTaziSyae bhagavAnanAM pravacanane bhAva dhArI laIne tenA AdhAre zAstro banAvyAM, eTale bhagavAna mahAvIranAM vacanAmRtane saMgraha karavAne khare yaza temanA phALe jAya che. bhagavAna mahAvIre sthApelA dharmArAdhaka saMghanuM citra ghaNuM ujajavala hatuM. tenA zramaNavargamAM biMbisAra(zreNika)putra meghakumAra, naMdiSeNa, rAjA udAyana, rAjA prasannacaMdra vagere kSatriye hatA; dhanA-zAlibhadra vagere dhanakubera vi hatA, temaja kheDUto, kArIgare vagere paNa ghaNu hatA. zramaNavargamAM caMdanabALA, bhagavAnanI putrI priyadarzanA, mRgAvatI Adi kSatriyaputrIo hatI, devAnaMdA Adi brAhmaNa putrI hatI ane bIjI keTalIka vaizyaputrIo tathA zUdraputrIo paNa hatI. e vakhate zrI pArzvanAthane cAturyAma dharma pALanArA zramaNa-zramaNIe vidyamAna hatA, te badhA dhIme dhIme bhagavAna mahAvIre sthApelA A dharmArAdhaka saMghamAM bhaLI gayA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 zamaNavargamAM keTalAka kevaLajJAna sudhI pahoMcyA hatA, te keTalAka mananA bhAve jANavA sudhI, dUrastha vastunuM darzana karavA sudhI, temaja zarIrane nAnuM-moTuM karavAnI zakti sudhI pahoMcyA hatA. A parathI bhagavAne sthApelA zramaNavargamAM gasAdhanA keTalI vizada ane vipula haze, tene khyAla AvI zake che. mArgamAM keTalAka samartha vATIe paNa hatA, je dhamasabaMdhI vAda karI lokene tenuM sAcuM svarUpa samajAvatA hatA. zramaNopAsaka vargamAM magadharAja zreNika, temane putra ajAtazatru keNika, dazArNa dezane rAjA dazArNabhadra, apA pApurIne rAjA hastipAla tathA jJAta, kicha ane mallagaNanA lagabhaga badhA rAjAe kSatriya hatA. AnaMda, kAmadeva, cUlaNipitA, suradeva, culazataka, kuMketika, sAlaputra, mahAzataka, naMdinIpriya, sAlihIpitA vagere aneka dhAkRbera vai hatA. A rIte brAhmaNe ane zudra paNa ghaNu hatA. zramaNe pAsikAne varga ghaNe mATe hatA. temAM yaMtI, sulasA vagere viduSI sannArIono samAveza thata hatA. 15-nirvANaprApti bhagavAna mahAvIre trIza varSa sudhI bhAratanA judA judA bhAgomAM paribhramaNa karIne prabhAvazALI pravacane dvArA - khUba jAgRti ANI ane vividha prakAranI dhArmika pravRttio Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane lokono uddhAra karyo, tene bhAratanI prajA kadI paNa kema bhUlI zake ? tIrthakara jIvananuM vasamuM cAturmAsa bhagavAne apApApurImAM hastipAla rAjAnI lekhanazALAmAM karyuM. tyAM mallagaNanA 9 rAjAe licchavIgaNanA 9 rAjAe tathA bIjA saMkhyAbaMdha upAsakane aDatAlIza kalAka sudhI satata dezanA ApI A vadi amAse nirvANa pAmyA. A mahAna jagadIpaka bUjhAI jatAM tenI beTa pUrI pADavA mATe te rAtre bhavya dIpamALAo racavAmAM AvI. tyArathI dIpAvalI -dIvALInuM parva zarU thayuM. jyAM prabhune agnidAha devAmAM AvyuM, tyAMnI pavitra bhagamane leke khuba AdarathI levA lAgyA. pachI te tyAMnI mATIne paNa eTalI ja pavitra mAnI grahaNa karavA lAgyA. ema karatAM tyAM mATe khADe paDyo ane kAlAMtare sarovara banyuM. Aje e sarovaranI madhyamAM eka veta suMdara maMdira UbhuM che ane prativarSa lAkho manuSya tenI bhAvapUrNa yAtrA kare che. 16-upasaMhAra bhagavAnanI vANImAM vizvamaitrI tathA anukaMpAnuM amRta le chala bharyuM hatuM tathA temAM guNAnurAga ane madhyasthatAne anAhata nAda barAbara guMjate hate. bhaga Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * vAnanI vANImAM satyane vimala prakAza anerI AbhAthI jhaLakatuM hatuM ane pitAnA dIrgha anubhavane nIDa yathAWpaNe utaryo hate. eTale ja temanI vANI ziva-suMdara banI hatI ane lAkhe-kaDo manuSyamAM dhArmika navacetanA reDavAmAM saphaLa nIvaDI hatI. priya pAThako! tame e vANInuM- e vacanAmRtanuM parama zraddhAthI pAna kare, e ja amArI abhyarthanA che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaI-dAdara khAte yojAyela bhavya samArohamAM A graMthanA saMpAdaka zrI dhIrajalAla zAhane 'sAhityavAridhino suvarNacaMdraka arpaNa karyA pachI zrI gaNapatizaMkara dezAI janatAne saMbodhI rahyA che. zrI dhIrajalAla zAha bAjumAM ubhA che. ( sane 19 57 ). Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | . A graMthanA saMpAdaka zrI dhIrajalAla zAha bhAratanA rASTrapati Do. esa. rAdhAkRSNana tathA mahArASTra rAjyanA bhUtapUrva rAjyapAla zrI zrI prakAzane jaina sAhitya aMge mAhitI ApI rahyA che. (sane 1960). Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zakAya. jemAM bhAratavarSanA agragaNya puruSa taraphathI AvelA khAsa saMdezAo tathA . prAkRta, saMskRta, hiMdI, urdu, gujarAtI, marAThI, vagere vividha bhASAmaya kAvyo ApavAmAM AvyA che. *: :: :: Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 1--bhAratanA rASTrapati DaoN. esa. rAdhAkRSNan taraphathI maLelA sadaro. RASP TRAP VAN. NEW 58.01-4 NEH HER, **4 September 10, 1962. To a much greater extent than any other country the infliction of pain or the deprivation of Life has been viewed with repugnance in India since the earliest times. Compassion is a normal human attribute and as the need for killing to appease hunger lessened among mankind, the act of killing or the infliction of suffering on living beings itself became painful to contemplate. Compassion or ahimsa scon therefore appealed as a high principle to our earliest. thinkers and Mahavira emphasised it in his teachings. Today we hold the principle of ahimsa high in independent India and try to follow its implications as far as practicable in our relations with men as well as countries. I am glad to know that the Jain Sahitya Prakashan Mandir is publishing a collection of teachings of Mahavira who is among our greatest sages. I wish all success to this endeavour. nadats' rASTrapati bhavana navI dilhI 4 sapTembara 12 1962 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 koIne duHkha devuM ke koI prANInI hiMsA karavI, tene jagatanA anya koI paNa dezo karatAM bhAratavarSa prAcIna kALathI ghaNA vadhAre pramANamAM khedanI najare nihALyuM che. mAnavajAtimAM sAmAnya rIte dayAnI bhAvanA hoya che ane te sudhAnI tRpti mATe bIjA prANIone mAravAnI vRtti ghaTADI nAkhe che. koI prANIne mAravAnuM ke koI jIvaMta prANInI satAmaNuM karavAno vicAra pote ja du:khane utpanna karanAra che; tethI dayA ke ahiMsAnI bhAvanA ApaNe mahApuruSone eka ucca keTinA siddhAMta tarIke gamI gaI hatI ane mahAvIre potAnA upadezamAM tenA para bhAra mUkyo hato. Aje svataMtra bhAratamAM ApaNe ahiMsAnA siddhAMtane ghaNe UMce mAnIe chIe ane tene manuSyo tathA dezo paratvenA saMbaMdhamAM bane teTalA vyavahArU rIte anusaravAno prayatna karI rahyA chIe. mane AnaMda thAya che ke jena sAhitya--prakAzana maMdira mahAvIranA upadezano saMgraha prasiddha karI rahyuM che. A prayAsane huM sarva prakAre raLatA chuM chuM. 2- bhAratanA uparASTrapati DaoN. jhAkirahusena taraphathI maLela saMdeze. [a grejI parathI ] vAIrA siDenTa inDiyA nyu dillI, sapTembara 6, 1962 hAlA zrI zAha, tamArA cAlu mAsanI ethI tArIkhane patra mATe AbhArI chuM. tamArA "vIravAnAmRta" prakAzanane saphaLatA icchuM chuM. tamArA pratye bhalI lAgaNI dharAvanAra jhAkIrahusena : Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3-bhAratanA nivRtta rASTrapati DaoN. rAjendraprasAda taraphathI [ aMgrejI parathI ] sadAkata Azrama paTaNA sapTembara 26, 1962 mahAna jaina tIrthakara bhagavAna mahAvIra mAnavajAtinA eka sarvazreSTha guru hatA. aNuzastronA bhaya nIce jIvatA AjanA jagatane ahiMsA ane vizvapremanA saMdezAnI khAsa jarUra che. tIrthakara mahAvIranA upadezonA saMgraha rUpe prakaTa thatuM "zrI vIra vacanAmRta" A jarUrIAtane pUrI pADavAnI dizAmAM eka pagaluM che. 4-gujarAtanA rAjyapAlazrI mahedInavAjha jaMga taraphathI. [aMgrejI parathI ] rAjabhavana, amadAvAda tA. 18-9-62 bhagavAna mahAvIra svAmIne upadeza e che ke je badhA yuganA badhA lekene mAnya thaI zake ane temane prema ane ahiMsAne saMdeza evo che ke jene sarva zikSita leke jAti ke dharmanA bheda vinA svIkAra karI zake. tethI e jANIne AnaMda thAya che ke jaina sAhityaprakAzana-maMdira "zrI vIra-vacanAmRta'nuM prakAzana karI rahyuM che. Aje mAtra ApaNA dezane ja nahi, paNa samasta jagatane prabhu mahAvIranA upadezanuM sAcuM rahasya samajavAnI agAunA keI paNa vakhata karatAM jANI vadhAre jarUra che, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 5-orisAnA rAjyapAla zrI vAya. ena. sukhathakara [ aMgrejI parathI ] taraphathI. rAjabhavana bhuvanezvara 8mI sapTembara, 1962 mane jANIne AnaMda thAya che ke bhagavAna mahAvIranA upadezane saMgraha karatA * zrI vIra-vacanAmRta' nAmanA graMtha jaina sAhitya-prakAzanamaMdiranA upakrame prakAzita thaI rahyo che. A prakAzanane huM sarva rIte saphaLatA icchuM bru. 6--dhI inDiyana nezanala kaoNMgresanA mAjI pramukha zrI ucharaMgarAya Dhebara taraphathI. [ aMgrejI parathI ] vhAlA zrI zAha, 3, phirojazAha rADa, navI didhI 19mI sapTembara, 1962 tamArA cAlu sAlanA tA. 17 mInA patra mane maLyeA che. prabhu mahAvIra mArA mATe haMmezA spaSTa vicAra ane tene samarpita thaI kriyAmAM mUkanAra eka Adarza vyakti rahyA che. temaNe satyanAM darzana karyAM ane pariNAmanI darakAra karyAM vinA tene nyAyapuraHsara anusaravAnA prayatna karyAM, emAM mane zaMkA nathI. A rIte prabhu mahAvIre parama satya ane kriyAnI zeAdha mATe uttama udAharaNa pUruM- pADayu che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 7 - dhI InDiyana nezanala koMgresanA vartamAna mahAmaMtrI zrI ke. ke. zAha taraphathI. [ aMgrejI parathI ] 99 kavInsa phADa, muMbaI 1 ra6mI sapTembara, 1962 hAlA dhIrajalAlabhAI mane jANIne ghaNo AnaMda thAya che ke bhAratanA eka mahAna saMta prabhu mahAvIranA upara saMpara " zrI vIra-anAmRta jaina sAhitya prakAzana maMdira taraphathI prakaTa thaI rahyuM che. anAdi kAlathI Astika ane nAstikoe chevaTe e anubhava karyo che ke jagatane TakAvavuM hoya ane A vizvane rahevA lAyaka banAvavuM hoya to ahiMsA ane vizvamanA saMdezane pracAra karavo joIze. cheDe apavAda bAda karatAM dareka yuganA dareka dharma tathA dareka tattvajJAne ahiMsA ane vizva premanI rAti svIkAra karyo che, paNa temAMne bahu thoDA te upAgitA ane asahakAratA puravAra karI zakyA che. prabhu mahAvIra potAnA AcaraNa vaDe hiMsA ane vizvapremanI zakti tathA sthiratA darzAvIne sAmAnya manamAM paNa ahiMsA ane vizvaprema pratye ane zraddhA utpanna karavAmAM saphaLatA meLavI hatI. jemaNe ahiMsA ane vidhamane zraddhA tathA samarpaNa sAthe potAnA jIvanamAM sthAna ApyuM, te che temAM lo adbhuta ane pracaMDa tAkAtano sAkSAtkAra karI zakA. vAna mahAvIra samasta mAnavajAtinI kRtajJatAbha prazaMsA pAmI rahyA che, kAraNa ke jemaNe jIvanane vizvavyApI daSTie jovAno prayatna karyo, temAM teo agresara rahyA che. kRpA karIne, tame jaina sAhitya-prakAzana-maMdirane Avo prazaMsanIya prayatna karavA mATe mArA ghaNA ghaNe abhinaMdana pahoMcADazo. , Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 8--padmabhUSaNa sUryanArAyaNa vyAsa taraphathI. zrImAna yaha nanakara prasannatA huI ki Apa vIra-vacanAmRtakA prakAzana kara rahe hai. merI zubha kAmanA bhAratIbhana ujjaina ( mAlA ) tA. 19-9 62 vItarAgace deva dayayA samalaGkRtam } mahA-dhIre mahAvIra, vande jinavaraM varam // 9- su'ai rahevAsITanA vAisa-canselara zrI vI. Ara. mAnA kara taraphathI. huM ma e parathI ] zrI dhIrajalAla TI. goha mane ANIne AnaMda thAya che ke tame prabhu saha prakaTa karI rahyA che. temaNe ahiMsA saMdeza ApyA che, tene ApaNe vizALa satkArava! jo e. . A dhaNA mahattvanA nA bo 10~~zrI viSNu prabhAkara taraphathI. huM ame baM zrImAna muMbaI 18 mI sapTembara, 1962 mahAvI nA upadezane ane vizvapremanA je nAM samajavA ane rAkhuM chuM ke prastuta graMtha e dizAmAM 818, kuMDevAlAna, ajamerI geTa, dillI-6 tamArA tA. 17-962 ne patra maLyA. mane ghaNA AnaMda Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 thAya che ke tamo bhAratanA mahAna saMta prabhu mahAvIranA upadezano saMgraha prakaTa karI rahyA che. ahiMsAnA saMdezane artha zo che? te Aje koI paNa samajI zake ema che. temaNe mAnavajAtine vAstavika sukha mATe mArga darzAvyo che. vaLI temaNe pitAnI jAtamAM ja zraddhA rAkhavAnuM ane pote ja pitAnA mArgadarzaka banavAnuM jaNAvyuM che. Aje ApaNe temanA upadezanuM sAcuM rahasya samajIe ane tene niSThApUrvaka anusarIe e ja zubha kAmanA. 11-rAjasthAnanA zikSAmaMtrI zrI haribhAu upAdhyAya tathI. jayapura, rAjasthAna 24, sitambara, 1962 priya dhIrajalAlabhAI, dinAMka 17 sitambara, 1962 ke Apake patra se yaha jAnakara prasannatA huI ki 'vIra vacanAmRta' nAma se bhagavAna mahAvIra ke upadeza kA eka saMgraha prakAzita kiyA jA rahA hai / ___ bhagavAna mahAvIra kA mahAvIra nAma 'yathArtha thA / unake jIvana meM ahiMsA kI sAdhanA jitanI tIvra pAI jAtI hai aura usake lie unhoMne jo jo kaSTa-trAsa sahe haiM, vaha unakI sahanazIlatA aura titikSA itihAsameM apUrva hai| jo bAharI zatruoM se laDha kara vijaya pAtA hai vaha vIra kahalAtA hai parantu jo Antarika zatruoM-apane vikAroM aura bAhya paristhitioM ke AghAtoM ko zAnti ke sAtha sahatA hai , vaha vIra hI nahI, mahAvIra hai, usameM koi sandeha nahI / unakI adbhuta tapasyA ke sAmane haThAt sira jhuka jAtA hai| Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12-suprasiddha lekhaka ane vicAraka zrI yazapAla jaina dillI taraphathI. mujhe yaha jAnakara bar3A harSa huA ki ahiMsA tathA prema ke saMdeza ko vyApaka rUpa se prasArita karane ke lie bhagavAna mahAvIra ke bahumUlya upadezoM kA eka saMgraha prakAzita ho rahA hai / maiM isa dUradarzitApUrNa tathA upayogI kAya kA abhinaMdana karatA hUM aura usakI yojanA ke liye saMyojakoM ko badhAI detA huuN| ____ bhagavAna mahAvIra ke siddhAntoM kI kalyANakAritA svayaMsiddha hai / Aja saMsAra bar3I viSama paristhiti se gujara rahA hai / vaha sukha cAhatA hai, para kAma dukha ke karatA hai / vaha zAnti cAhatA hai, para bIja azAnti ke botA hai / ANavika astroM kA nirmANa karake Aja usane cAroM aura zIta yuddha kI sthiti utpanna kara dI hai / hiMsA kI kAlI ghaTAeM hara samaya AkAza meM maMDarAtI rahatI haiM / samUcI mAnavajAti Aja trasta hai / zAnti aura baMdhutva kI bAta hotI hai, para logoM kA AcaraNa unake viparIta hotA hai| aise samaya meM bhagavAna mahAvIra ke siddhAntoM ke prasAra kI AvazyakatA ke viSayameM do mata nahIM ho sakate / vastutaH unakI zikSAeM kevala jaina samAja ke lie hI kalyANakArI nahIM haiM, api tu sArI mAnava-jAti ke lie hitakArI haiM / yadi saMsAra ko vAstavika sukha aura sthAyI zAMti cAhie to bhagavAna mahAvIra ne usakA mArga batA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ diyA hai | ahiMsA kI amogha zakti ko lekara calo, hiMsA svataH hI parAbhUta ho jAyagI; 'jIo aura jIne do' ke mUlamaMtra ko jIvana meM apanAo, yuddha samApta ho jAyeMge; syAdvAda ke rAjamArga para calo, vigraha dekhane ko bhI nahIM mileMge; aparigraha para AcaraNa karo, bhautikatA - janya kleza dUra jAyeMge; prema karo, mAnava jAti eka sUtra meM deva jAyagI / 80 DhAI hajAra varSa kahA thA, vaha Aja bhI samaya thA / ye saba rAste bhagavAna mahAvIra ke batAye hue haiM / ina para calakara Aja kI bhaTakatI duniyA ko nizcaya hI nayA prakAra, naI preraNA aura nayA hosalA milegA | pahale bhagavAna mahAvIra ne jo kucha utanA hI tAjA hai, jitanA usa - tarasthI. maiM AzA karatA hUM ki 'bIra vacanAmRta' ke paThana aura manana se sabhI vargoM ke pAThaka anuprANita hoMge aura isa jIvana-nirmANakArI kRti kA sabhI kSetroM meM rUsAgata hogA / 13-gujarAtanA patnapradhAna DaoN. jIvarAja mahetA sacivAlaya 6-15 tA. 3-10-12 bhagavAna mahAvIranA suvacaneAnA eka saMgraha " vIMr-vacanAmRta ' prakaTa thAya che, te tRNI AnaMda thayo. bhAratanI saMskRtinA ghaDavaiyA prAcIna mahAnubhAvAmAM bhagavAna mahAvIranuM nAma haMmezAM prathama paMktimAM che. emaNe prakheAdhelA prema, Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 91 ahiMsA, saMyama ane sevAne sadupadeza Aje paNa bhAratane ajavALI bhagavAna mahAvIranA vacanAmRto ApaNA rAhunA jIvanamAM navo umaMga ane utsAha che. emAM koI zaMkA nathI. A prakAzanane huM saphalatA IcchuM chuM. 14-mahArASTra nA gata rAjyapAla bI pI. subbArAyana taraphathI. [ A i para che ! 12 rAjyapAlanI chAvaNI rekhara ke, 1962 mane jANIne AnaMda thAya che ke muMbaInuM jaina sAhityaprakAzane maMdira hiMsA ane vizvanI nAva che e hetuthI prabhu mAjI nA upaderA: ' , " ra vAta' nAmathI prakaTa karI rahyuM che. huM A prakArone dareka prakAre saphaLatA IcchuM chuM. kAvya vibhAga prokata racAtA - pa. pU. paMnyAsa zrI yukarAMvayajI mahArAja muritrANaM kiM mai kamale jamsa calaNe, siyAvAo gIo sabalaNayago jeza vimalo / samesiM atyANaM paramasamarUvaM jamagugaM, NamaMsAmo vIraM samaNahadhamma tamarihaM // jemanAM caraNakamalamAM devendrone samUha namana kare che, jemaNe nirmala ane sakala ne rAmalya sAdhanAra syAdvAda gAyo che, jemane sakala padArthonuM uttama samAna svarUpa anusare che, te daza prakAranA zramaNadharmathI yukta zrI vIra paramAtmAne ame namana karIe chIe. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 saMskRta [?] rayayitA - narendra kA zarmA, nyAya-vyAraNa-sAhityAyArya . TI. saMskRta mahAvidyAlaya, muMbaI, lokopakAraparamArthazatAvadhAnI mAnI nirantaraparizramaNairidAnIm / kAle kalAvapi nirastumanAjanAnAmenAMsi vIravacanAmRtamAnayat kim ? // 1 // zrImAn sudhIrajapadaM bhavikAn samastAnAnetumeSa kimu yatnamimaM vyatAnIt / yasmAttuvIravacanAmRtametadAptuM tyakSyanti nUnamamRtaM bhavikAH prasiddham // 2 // jainAgamAmbunidhimanthanajAtametat saMstutya vIravacanAmRtamIkSitA'pi / modaM vahannatitarAmahamasmicettanmantA bhavI padamavApsyati kiM na jAne || 3 | bhavetpurataM loke hitamapi manohAri niyate sahasraM vIrAyapraNihitavacAMsi zratamidam / avazyaM bhavyAtmA prasRmaramanA stauti kimapi prakRSTaM kintvetat samajani sameSAM stutipadam ||4|| prabhuprasAdena vizuddhabuddhiH sudhIra yAtu kRtArthabhAvam / nirmAya cAnyAnyapi pustakAni narendra candrazriyamAtanotu // 5 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokapakAraka ane paramArtha bharelA se avadhAnane karanAra, pramANamAM rasa dhAraNa karanAra lekhake kaliyugamAM paNa lokonA pApa dUra karavAnI IcchAthI satata parizramapUrvaka ahIM (atyAre) zuM vIra-vacanAmRtane prApta karAvyuM? 1 zrImAna dhImAn A lekhake samasta bhavyAtmAone zAzvatapada prApta karAvavA mATe A yatna vistAryo che, tethI A vIra-vacanAmRta meLavavA mATe bhavya AtmAo prasiddha evA amRtane kharekhara tyAga karaze ema huM mAnuM chuM). 2 jUnAgamarUpI samudranuM maMthana karavAthI utpanna thayela prazaMsanIya A vIra-vacanAmRtane jovA mAtrathI paNa mane khUba ja AnaMda thAya che, te pachI AnuM manana karanAra bhavyAtmA kevo AnaMda anubhavaze ? te huM jANatA nathI. 3 lakAmAM hitakAraka pustaka avazya lekanA mananuM haraNa karanArUM thAya che. te vIra paramAtmAnA zreSTha hajAra vacanothI yukta A pustakanuM te kahevuM ja zuM? vizALa manavALo bhavya AtmA avazya koI paNa sArI vastunI stuti kare che, paraMtu A pustaka te sarvenI stutine pAtra thayuM che. 4 paramAtmAnI kRpAthI vizuddha buddhi evA vidvAna kRtArthapaNAne pAmo ane bIjA aneka pustakanI racanA karIne rAjarAjezvaranI (narendracaMdranI) lakSmIne vistAro. 5 [ ].. racayitA-paMDita ruddhadeva tripAThI, sAhitya-sAMkhyayogAcAryaema.e. saMpAdaka--mAlavamayUra saMskRta mAsika-maMdasaura (ma.pra.) AtaMtrANakarI sudhAbdhilaharI kAruNyapUrNezvarI, saMsArArNava-saGkaTe prapatatAM tArAya caikA tarI / Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvasvAntacarI supuNyanagarI sattattvacintAdarI, lokAnAmabhayAya bhAtu bhuvane zrIvIravANIjharI // 1 // duHkhIonuM rakSaNa karanArI, amRtanA samudranI laharIsvarUpa, karuNathI bharelI, koI paNa kAmamAM ahita na karanArI, saMsArarUpI samudranA saMkaTamAM paDelA mAnavone pAra utAravA mATe eka mAtra naukA jevI, badhA jIvonA aMtaramAM vicaranArI, puNenI khANa ane tatva ciMtana mATe ekAnta kaMdarA samI, zrI vIra prabhunI vANune jhare jagatanA abhaya mATe vizvamAM vyApta thAo. haratu janatA-tApaM sadyo dadAtu supauruSaM, kiratu karuNApUraM kriyAsvapi kauzalam / manuja-jananasyAcaM lakSyaM prati praNudaciraM, jayatu bhuvane vIrasyeyaM sadA vacanAmRtam // 2 // A bhagavAna mahAvIranuM vacanAmRta janatAnA tApanuM haraNa kare, puruSArtha--catuSTayAne Ape, karuNAne prasAra kare ane sAMsArika kriyAomAM kuzaLatA Apo tathA mAnavajIvananAM Adya lakSma-mekSaprApti mATe satata lAgaNI preratuM A saMsAramAM sadA vijayI thAo. [3] racayitA - rAjaguru. gosvAmI paM. dhanagiri zAstrI, sAhityAlaMkAra kAvya-purANa-tIrtha bRhanmAcArya-sItAmI pratnAni ratnAni bahUni santi, prAyaH kSitau kA'sti kathA'tra teSAm / kastatra cintAmaNirityamodhaM, yo darzayet so'sti sadaiva dhanyaH // 1 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 atulazAntikaraM sakalArtihaM, parapadAptividhau sunidezakam / jagati vIramukhAmbudhiniHsRtaM, pibata re manujAH vacanAmRtam / / 2 / / prAcIna ratne te prAyaH A pRthvIne viSe ghaNAM che, paNa tenI vAta ahIM zI karavI ? temAM amedha evuM ciMtAmaNiratna kayAM che ? tenuM darzana karAve te paNa sadaiva dhanya che. he manuSyA ! tame A jagatamAM zrI vIra prabhunA mukharUpI samudramAMthI nIkaLelA vacanAmRtane pIe ke je atula zAMtine karanAruM che, sa` poDAone haranAruM che ane meAkSanI prAptinA vidhi sArI rIte zIkhavanAra che. hindI racayitA :-zrImAna agaracaMda nAhaTA-bIkAnera [1] siddhArathakula-kamala- divAkara, trizalAkukSi- mAnasa-haMsa | carama jinezvara mahAvIra hai, maGgalamaya tribhuvana avataMsa | yadyapi una meM anupama guNagaNa, haiM ananta nahIM koI pAra / pA sakatA hai kintu bhakviza, karatA hUM maiM vahI vicAra || [2] AtmA meM tanmayatA jina kI, thI atIva unnata avicala | parabhAvoM kI tyAgabhAvanA, thI vaisI hI ugra vimala / Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 pUrA / vizvaprema bhI otaprota thA, jina ke jIvana meM advitIya ho sahanazIla ghana, dUSaNagaNa jina ne cUrA // [3] aho aho samatA thI kaisI ? sahe kaSTa maraNAnta aneka / agara aura koI hotA to, nizcaya kho detA suviveka / para jina ko thA jJAna garbhase, dehAdika aru Ama kA / vicalita ve kaise hoveM jo, pada dharate paramAtama kA ? // [ 4 ] yajJo meM pazuhiMsA hotI thI mAnoM una meM nahIM prANa | kiyA nivAraNa batA vIrane, jIva sabhI haiM eka samAna / mAnA thA basa kriyA kANDa meM, logoM ne sarvasva tabhI / kahA vIra ne jJAna vinA kI, kriyA aphala hai sadA sabhI // [4] jAti para hI pUrNa rUpa se ucca-nIcatA taba logoM meM, strIjAti kI dazA deza meM, prakaTa kiyA taba mahAvIra ne, ucca-nIcatama strI- jAti Adarza bane jyoM, vaise prabhu ne kie prabandha || nirbhara thI / badatara thI / guNa-saMbandha | [&] vastu svabhAve dharma sulakSaNa, ataH sAdhya sabako nija bhAva / sAdhana bahuvidha haiM mata jhagar3o, pA karake yaha uttama dAva | karmavikAra nijAtama guNa se, vIra prabhu kA bhavya bodha yaha, pUrNa rUpa se pragaTAtA hai kara do dUra / adbhuta nUra // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] hai ananta dharmAtmaka saccA, vastu mAtra kA zuddha svarUpa / anekAnta se usako dekho, taba nizcaya hogA anurUpa / yaha siddhAnta udAra vIra kA, syAdvAda kahalAtA hai / sarva darzanoM meM sarvopari, vijaya parama pada pAtA hai / [8] mAnavajIvana hI jinakA hai, upakArI upadeza vizeSa / smaraNa stava sukhadAyaka jinakA, haiyA se meM karuM hameza / agara pUrNa vikasita sadguNa-puSpoM kI vizada vijaya varamAla / vIra prabhu ko sAdara savinaya, karUM samarpaNa maiM samakAla / [2] racayitA: Azukavi munizrI nathamalajI mahAvIra ke prati [1] jyotipuJja ! tuma amala cakSu ho cakAcauMdha meM andhakAra meM svayaM ramya ho tanmayatA se cinmayatA se tuma adamya ho zraddhAmaya jyotiHkiraNoM se svayaM gamya ho sahaja namya ho Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta svayaM vacomaya tuma pratipala ho Atmajagata meM sadAcAra meM jyotipuJja ! tuma amalacakSu ho, cakAcauMdha meM andhakAra meM // [ 2 ] jyotipuJja ! tuma amalacakSu ho cakAcauMdha meM ankAra meM svayaM mukti tuma mutidUta ho satya-ahiMsA - tapaH mUla ho moharazmi - abhibhUta vizva meM jJAnalIna caraNa- prasUta ho sphUrtimAna ho saMskAroM meM, mUrtimAna ho anAkAra meM / jyotipuJja ! tuma acala cakSu ho, cakAcauMdha meM andhakAra meM // UrdU viSeza 'rAma' bha. me. vRnavAsI zyayitA :- gozAI rUhe ' insA~ ko phira tAjagI dI tUne, jisme hevA~ 2 ko phira jindagI dI tUne / e mahAvIra tujha para tamadduna 3 nisAra, 4 phira jahA~ ko naI rozanI dI tUne // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 '' dara se rUhAniyata 5 terI phikre - jamIla, 6 tujha se rozana hue haiM cirAge hayAta 7 / kisa taraha ho khirAje akIdata adA, terI marahUne minnata9 ye kula kAyanAta || 1-AtmA. 2-pazu. 3-saMskRti. 4-nyAchAvara. 5-AtmavAda. 6-Adarza vicAradhArA. 7-jIvana. 8-zraddhAMjali. 9-AbhArI. 10sArA saMsAra. bhAvA - te manuSyAnA AtmAne tAjagI ApI, teM jagatanA pazuone nAnA meTA vene jIvana Apyu. he mahAvIra ! tArA upara A saMskRti nyauchAvara che; kAraNa ke te AkhI duniyAne eka navI ja rAzanI ApI che. tArA AtmavAda Adarza vicAradhArAthI bharelA che. jIvananI cirAga paNa tArAthI ja prakAzavaMta thayelI che; tane huM zraddhAMjali zI rIte ApuM ? A AkhI duniyA ja tArA upakAra nIce dabAyelI che. marAThI racayitA : zrI AlacaMdra hirAcaMdra cAMdavaDakara 'bAlendu ' mAlegAMva ( jI. nAzika ) zrI mahAvIra - vacanAmRta ( cAla - phuleM velIMcIM bhUpaNe jaNuM yuvatIMcIM ) vIravacanAMce | vAhatI jhare amRtAce // dhR0 // taraMganayatatvAMce guNakara | camakati maNikaNikAMce suMdara / vividha kalAkRtice jaNuM maMdira / jJAnavArIMce || vAhatI0 // 1 // Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 umaTati tyAMtuni madhu maMjula svr| AkarSati bhavimAnasamaMdira jJAnavimala rava janmati gaMbhira / vIravANIce ||vaahtii0||2|| nRtya kariti harSe ati suMdara / tAla-svara-layabaddha manohara / bhavikamayUramana praphulla satvara / jJAnagaMgece ||vaahtii0||3|| karitI nimajjana vAritaraMgoM / pratipadi hotI zuddha nijaaNgiiN| saMtamanIce bhAva surNgii| vIravacanAMce ||vaahtii0||4|| azIca rAho vRtti mamAMgIM / kadhi na sarotI bhAvataraMgI / tava vacanAmRtiM rata gaurAMgI / bodha tRptIce ||vaahtii0||5|| naya-nikSepa-taraMgita taTinI / tRpta hoti jalabodha prAzunI / pulakitAMga hotI maniM jANunI / prabuddhaci sAce vaahtii0||6|| saMzayabudbuda mani je uThatI / jJAnaguNe te sahajaci phuTatI / Atmabodha AtmyAsa pAhatI / vIra vANIce vaahtii0||7|| svayaM taruni jagatAsa tArito / janma-jarA-maraNAsi vAritI / sulabha kuzala dharmAsi bodhilI / zuddha dharmAce ||vaahtii0||8|| vIra prabhunAM vacano rUpI amRtanAM jharaNAo vahI rahyAM che ! e jharaNAomAM nayanA tatvonA taraMgo je guNane karanArA che, te uchaLI rahyAM che. e jANe ratnanA suMdara kakaDAo heya evA jaNAya che, ane e badhA maLI eka kalAkRtipUrNa jJAnarUpI pANInuM maMdira baneluM che. e pANInA pravAhamAMthI ghaNA mIThA ane maMjula dhvani nIkaLI rahyA che, ane e bhavyajIvonA manarUpI maMdiranuM AkarSaNa kare che. vaLI temAM vIravANInA gaMbhIra avAja janme che. tethI bhavya rUpI mayUra praphullacitta thaI harSathI nAce che. ane temAM AnaMdathI tAla, svara ane laya meLavI de che. evA jJAnagaMgArUpI vIravANunAM jharaNAo vahe che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 e bhavya mAnavarUpI meAralAo pANInA taraMgAmAM DUbakI mAre che. ane ema karI dareka kSaNe peAtAnA aMgathI zuddha thAya che. evI rIte saMta puruSonA manamAM suMdara raMgI vIravacaneAnI bhAvanA janme che. evI ja vRtti mArA manamAM paNa rahe. ane e bhAvanAtaraMga kadI paNa pUrA na thAo. tArA vacanarupI amRtamAM, mArI svaccha bhAvanA rahI, AtmatRptinA khAdha mane maLatA raho. vIra vANI, jemAM naya ane nikSeAnA taraMgA uchaLe che, enI nadI che. tenuM jala prAzana karI medha meLavI leAkeA samAdhAna pAme che. ane ema pavitra thai mananA AnaMdane lIdhe zarIranA ruMvADA sukha anubhave che. manamAM je saMzayanA parapoTA jAge che, te parapoTA jJAnanA guNayI sheje phUTI jAya che ane AtmA pAtAnA AtmAne oLakhI lye che. evA vIravANInA amRtanAM jharaNAo vahe che. e amRtanAM jharaNAe peAte tarI khIjAone paNa tAre che ane janma-jarA-mRtyunu paNa nivAraNa kare che. temaja sulabha ane kuzala evA dharmAMmAM batAve che. evA vIravANInA zuddha dhama batAvanArAM amRtanAM jharaNAe vahe che. gujarAtI [2] racayitA : pU. paMnyAsa zrI kIrtivijayajI gaNivara [ rAga--AzAvarI athavA dhanAzrI ] vIra jiSNu d bhagavAna, janmyA vIra jiSNuMda bhagavAna, kSatriyakuMDamAM kSatriyakulamAM, bhUpa siddhArtha jANu; trizalA devI kukhe janmyA, tribhuvana tilaka samAna...ja. caitra suda terasa dina zAkhe, sAta grahe Uge jANu, uttarAphAlgunI caMdramA yeAge, traNa bhuvanapradhAna...ja. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 nAraka paNa kSaNa sukha anubhavatA, sadhaLe zAMti vAya. ajaba jyAti trijage prasarI, saune harakha na mAya...ja. anupama rUpa anupama zakti, anupama puNyanidhAna; suravara naravara iMdra iMdrANI, gAye jina guNagAna...ja. suragiri para prabhu padharAvI, dro karAve snAna, aMgUThe prabhu meru kaMpALye, anaMta zaktimAna ...ja. jagatabharamAM joDI nahI khIjI, saMyukta je traNa jJAna; lakSaNa eka hajAra ne ATha, karatala pagatala mAna...ja. ahiMsA-dhanA dhvaja pharakAve, ApyuM apUrava jJAna; vizvavatsala prabhu karuNAnidhi, kayu" jagata-kalyANu...ja. AtmakamalamAM labdhi anatI, ajJAnatimira bhANu; pArAvAra abhyaMtara lakSaNa, phelI kIrti jahAna...ja. [2] racayitA : zrI rAmaprasAda che. bakSI ema. e. zAMtAkrujha, mubhAI mahAvIra tribhuvanaziramAra jaya brAhmaNavrata kSatrakizAra, mahAvIra tribhuvanaziramAra. hiMsA dAruNa yajJadhUmathI nabhatala malina akala dhanaAAra, raNa jhIkAtI kAtila asinI vIja jhabUke cAre kAra, bhedabhAva te vAdavivAde tANe taMta tumAkhI tera, 'huM sAcA, tuM khoTA 'rake, jhadhaDe macave zArakAra; chAyA aMdhArAM cahu ora, byAma vIMjhatA vAvaTALa. evI bhArata bhAme prakaTathA vardhamAna siddhAya kizAra, mehatimira, tIvra tapasvI, sUryasamANA jhAkamajhoLa. enekAntanA amIvarSaNe vivAdaviSanuM zamAvyuM zvera, tapa saMyama puruSArtha prakAze vahemarUpa vasAvA cera; 4 4 7 . Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 zamI AMdhI ne UgyuM hareDa, vizva banyuM AnaMdavibhera. jIvasRSTinI ananta kalanA dAkhavatI vaijJAnika dera. ane ahiMsA-dayAdharmanI dhajA pharakatI gaganajhAra; hajArane haNanAro zara? nA, kAyara e svArthakaThora, AtmavijetA mahAvIranI vimala vIratA jhaLakI era. jaya brAhmaNavara kSatrakizora, mahAvIra tribhuvanazipamera. tA. 2-10-1962 baMgALI [1]. racayitA : zrI dakSiNaraMjana mitra majumadAra [[ baMgALImAM zizu-sAhitya-samrATanI khyAti pAmelA A kavivare AjathI 60 varSa pahelAM sudhA"nAmanA mAsikamAM A kAvya prakaTa kareluM hatuM. teo Aje haiyAta nathI, paNa temanA uttarAdhikArIonI anumatithI A kAvya ahIM prakaTa thAya che.] mahAvIra svAmI jJAna-ciccAM mokSa / jJAnaprabhAdIpta tava citta abhirAma rAjaputra, bhAratera yuga-andhakAre jvAlile atUla zikhA / tyAje saba kAma jIvanera jaya-vArtA dile dvAre dvAre / satyasAdhanAra tRpti, karmabandhanei Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 cira viluptira patha svIya mAjhe Ani' pratijane vitariyA parama molera prANadyuti zreyolAme jAgALe, sandhAni ! / / sAdhakera hRdi-mana name tava nAme, mahAsiddha, janmajit, Adarza gabhIra, tIrthasRSTA, dharmamaya, ahiMsa saMgrAme mahAvIra, Ananda-pratIka dharitrIra / he rAjaputra ! tamAruM abhirAma citta jJAnaprabhAvathI ujajavaLa hatuM. bhAratanA aMdhakArayugamAM tame (e jJAnanA) AkathI dezamAM jJAnanI dIpazikhA prajavalita karI hatI. pitAnI samasta kAmanAono parityAga karI tame gharagharamAM jIvananI vArtA pahoMcADI hatI. he sandhAni ! satyasAdhanAnI tRpti ane karmabaMdhananA layane pitAnA jIvanamAM prakAzita karI pratyeka manuSyane mekSanI cetanA vitaraNa karI tame sarvane zreyaprAptine mATe jAgrata karyA hatA. | he mahAsiddha ! he janmajit he gaMbhIra Adarza! he tIrtha sRSTA ! he dharmamaya ahiMsA saMgrAmamAM mahAvIra ! ( AkhyAdhArI) he pRthvInA AnaMda-pratIta ! tamArA nAmathI sAdhakonAM hRdaya namI paDe che. [2] racayitA : zrI gaNeza lAlavAnI [zrI lAlavAnI rAjasthAnI hovA chatAM baMgALI bhASA para ghaNuM prabhutva dharAve che ane temanA lekhe, kAvyo vagere prasiddha baMgALI sAmAyikamAM chapAya che. temaNe khAsa A pustaka mATe nimna kAvyanI racanA karI che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 bhagavAna mahAvIra e kathA jAnite sunizcaya jJAtaputra, anitya e saMsArera kichU satya naya sei jaya zreSTha jaya je kare che ApanAra laya je kare che adhikAra AtmAra kaThina dUrga kSaya nei, kSati nei tAra vandha keno, seI vizvajayI | tAi e. mRnmayI pRthivIra Asakta banghana chinna kari cale gele, chinna-bAdhA nihArikA jyotira matana amita jIvana / - tArapara nirantara se durga karate adhikAra tU le nile skandhe jei sukaThina saMyamera bhAra ye kRccha sAdhana divasera nizIthera Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 e vizvera kare chilo hRdaya haraNa | Atmajit jayI tUmi e martya bhUmi dhanya tAi pUrAya tAi tava padarajaH vakSe kariyA dhAraNa he maharaNa / Aja tAi tava nAme vizvera sAdhaka citta nata haya sazraddhA praNAme // he jJAtaputra! tame e vAtane nizcita rUpathI jANatA hatA ke anitya saMsAramAM kaMI paNa satya ( sAra) nathI, jethI tamArI jAtane emAM laya karI dIdhA ane teNe sarvazreSTha vijaya prApta karyAM che. jemaNe AtmArUpI kina kA adhikAra karI lIdhA che, tene kSaya, hAni ke khadhana heAtAM nathI, te vizvavijayI haiAya che. he amita jIvana ! tethI tame A tRNamayI pRthvInA Asaktiadhanane teADI nIhArikAjyeAtinI mAphaka cAlyA gayA. pachI tame te AtmArUpI kaThina durgAne adhikAra karavAne mATe ( kabajo meLavavA mATe ) niraMtara je saMyamane bhAra uDAvyA ane dinarAta je kaThina sAdhanAmAM peAtAne lIna karI dIdhA, teNe A vizvanuM hRdaya jItI lIdhuM. hai Atmajit! tame jayI che. he tamaHharaNu ! tamArI padadhUlikAne vakSaHsthala ( chAtI ) para dhAraNa karIne A manuSyabhUmi Aja pavitra che ane potAne dhanya mAne che. Aja tamArA nAmathI vizvanA sAdhakAnuM citta zraddhApUrvaka praNAmamAM name che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9069 aMgrejI 921d-7. gr. 2418. atract (seis) Adoration. Disperser of darkness, Gladde ner of hearts, Bringer of hope, Illumination of the world, Truth personified Like the sun in splendour, Bright Mahavira, We Bow to Thee. Holding fast to the great ideal Thou hast destroyed the dreadful magnet of desire. and by the quenchless fire of concentration, Hast consumed utterly The accumulated defilement; Faith personified, Ever self-centered, Great Mahavira We Bow to Thee. Lord, Thou tas understood a!!, Withstood all, Endured all, Conquered all, And freed Thyself by thine own exertion, Worthy of adoration, Will personified, Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 Lord Mahavira ! We Bow to Thee. aMdhakArane dUra karanAra haiyAone pramudita karanAra AzAne lAvanAra vizvanA mahAprakAza mUrtimaMta satya jANe jhaLahaLato sUrya evA tejasvI he mahAvIra! ame tane namIe chIe. mahAna Adarzane daDhatAthI vaLagI rahenAra vAsanAonA bhayAnaka AkarSaNane nAza karanAra ane dhyAnanA prabaLa agni vaDe pUrva saMcita karmane saze kSaya karanAra zraddhAmUti sadA saMyamI mahAmahAvIra ! ame tane namIe chIe. prabho! tame badhuM jANyuM che, badhAnI sAme TakyA che, badhuM sahana karyuM che, badhuM jityA che, ane svayaM puruSArthathI ja mukta thayA che; tame pUjya che, saMkalpamUrti prabhu mahAvIra ! ame tamane namIe chIe. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chiiewli [ 1 ] pUrvakAlIna jaina mahApuruSa taraphathI 1 thI 15 [2] vartamAnakAlIna jaina mahApuruSa taraphathI 16 thI 22 [ 3] bhAratanA agragaNya mahApuruSa taraphathI 23 thI 51 [4] videzI vidvAne taraphathI para thI 28 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1-pUrvakAlIna jaina mahApuruSo taraphathI 1-paMcama gaNadhara AryasudharmA svAmI: "bhagavAna anuttara (zreSTha) dhama kahetA hatA ane anuttara dhyAna dharatA hatA. (gA. 16) e parama maharSi anuttara jJAna, zIla ane darzanathI anaMta siddhine prApta thayA. (gA. 17) jema vRkSomAM zAlmali ane vanamAM naMdanavana zreSTha che, tema dIprA mahAvIra jJAna ane zilamAM zreSTha hatA. (gA. 14 ) jema udadhimAM svayaMbhU zreSTha che, nAgomAM dharaNendra uttama che ane rasamAM IkSarasa jayavaMta che, tema mahAmuni (bhagavAna mahAvIra) tapa - upadhAnamAM jayavaMta hatA. (gA. 20) jema hAthIomAM airAvaNa, vanacaramAM siMha, jalamAM gaMgAjala ane pakSIomAM veNudeva garUDa pradhAna che, tema nAyapura nirvANavAdIomAM pradhAna hatA. (gA. 21) "jema yoddhAomAM vAsudeva zreSTha che, puSpamAM araviMda zreSTha che, kSatriyomAM daMtavakra zreSTha che, tema vardhamAna RSiomAM zreSTha hatA. (gA. 22) jema dAnomAM abhayadAna zreSTha che, satyamAM niravagha vacana zreSTha che ane tapamAM brahmacarya zreSTha che, tema nAyapura zramaNamAM zreSTha hatA. (gA. 23) "teo pRthvI jevA kSamAzIla hatA, rAta divasa karmIne kheravatA hatA, gRddhibhAvathI rahita hatA, jarA paNa saMcaya karatA nahi ane ghaNuM ApyA hatA. emaNe mahAghora saMsArasamudra pAra karyo. e vIra anaMtajJAnacakSuvAlA hatA ane abhayadAnI paNa hatA. ( gA. 25) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 . A at maharSi krodha, mAna, mAyA ane lAbha e cAra adhyAtmadoSAnuM nitya vamana karatA hatA. teo kadI pApa karatA nahi, khIjAnI pAse karAvatA nahi ane karatA ne anumAHna ApatA nahi. ( gA. 26 ) ' A mahAna ati dvArA kahevAyelA atha ane padane sAMbhaLIne tathA emAM zraddhA rAkhIne ghaNA manuSyA AyuSya(nI zrRMkhalA) rahita siddha thaze athavA deva thaze. ' (gA. 29 ) " * sUtrakRtAMga sUtra, zru. 1, a. 6. ra-vAcakokhara zrI umAsvAti mahArAja : meAharahita, pUjyatama, parama RSi bhagavAna mahAvIrane mana- vacana-kAyAnI zuddhipUrvaka namaskAra karuM chuM. - tattvArthAdhigamasUtrakArikA. -- 3-zrI jinabhadragaNikSamAzramaNa : jemaNe zukala dhyAnarUpI agnithI duSTa karmAMrUpI IdhanAne dugdha karI nAkhyAM, te yeAgIzvara vIrane praNAma karuM chuM. . dhyAnazataka, maMgalAcaraNa. - 4-zrI siddhasena divAkara : amArA parizrama jIvAnA hitane mATe che, A rIte mAyAvRttithI jagatane samajAvanArA, asatya mAnA nAyaka, sAdhujananA dveSI, yuktivikala khelanArA ane niraparAdhI tathA sukhanA pipAsu prANIone viSe niya evA ekAntavAdIethI lAMbA kALa sudhI ame vidbhavaLa thayA hatA; have huM vIra ! ApanA zaraNamAM AdaravALA evA ame suvyavasthita ( svastha ) thayA chIe. -- trIjI dvAtri'zikA-lA. 2 - Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 -AcAryazrI vIrasena: jemanA kevalajJAna rUpI ujavala darpaNamAM leka ane aleka pratibibita thAya che ane je vikasita kamalanA garbha jevA pIta vaNa che, te vIra bhagavAna jyavaMta che. - dhavalA - maMgalAcaraNa. -zrI devavAcakagaNiH jagata ane jIvananA vijJApaka, jagatanA guru, jagatanA jIne AnaMda ApanAra, jagannAtha, jagabaMdhu, jagata pitAmaha, apUrva AtmatejathI yukta, sarva zrutanA prabhavasthAna, lekone dharmanI zikSA ApanAra, carama tIrthaMkara mahAtmA mahAvIra jaya pAme che. - nandasUtra. -zrI haribhadrasUri saMsArarUpI dAvAnalane dAha olavavAmAM vIra samAna, saMmeharUpI dhULane uDADavA mATe pavana samAna, bhAyArUpI pRthvInA paDane teDavA mATe tIkSaNa haLa samAna ane dheyamAM meru parvata samAna zrI vIra prabhune huM namaskAra karuM chuM. - zrI mahAvIrastuti 8-AcArya zrI malayagiri kevalajJAnavaDe sarvatra abAdhita prakAza karanAra, sadA udayavaMta, sthira ane tAparahita evA vizvanA zreSTha bhAnu zrI vardhamAna jina jaya pAme che. - nendivRtti. -zrI hemacaMdrasUri paramAnandarUpI sarevaramAM rAjahaMsa svarUpa ane alaukika zobhAthI yukta zrI mahAvIra paramAtmAne mAre namaskAra he. - triSaSTizalAkApurUSacaritra Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 dubaira rAgAdi zatruonA samUhanuM nivAraNa karanAra, jagatanA jIvAtuM rakSaNa karanAra, arhat ane yAgIzvara evA zrI vIra prabhune huM namaskAra karuM chuM. yegazAstra 10-zrI abhayadevasUri zramaNa bhagavAna mahAvIra jaya pAmeA ke jee uttama hatA, lAkanA nAtha hatA, svayaM kheAdha pAmelA lAkanuM svarUpa sArI rIte jANI cUkelA hatA. ww - sarva jinAmAM hatA ane samasta zrI mahAvIrasteAtra 11-zrI dharma dhASara meru parvata samAna dhIra, ati gaMbhIra, mahA vIratAthI yukta, jinAmAM zreSTha ane sarva anI siddhi karanAra zrI siddhArtha rAjAnA putra jaya pAmeA. zrI vIrajinastavana. 12-zrI dhruvendrasUri : jemaNe anaMta kAlathI ekatra thayelA kavipAkarUpI kAdavane sUryanI mAphaka uttama dhyAnanA pratApathI eka sAmaTA zASavI nAkhyA, te zrI vardhamAna deva tamane AnaMdane mATe thAo. - kama graMthavRtti. 13-upAdhyAya zrI yazAvijayajI: jemanA vAkayarUpI rasane cAkhIne devene amRtapAnamAM paNa lajjA thAya che, jemanI vANI jagatane hitakArI che, je munionA svAmI che, te zrI vamAna prabhune huM namaskAra karuM cheM. - vairAgyakapalatA. he vamAna jinavara ! tamArA guNNA vizALa che, tenuM vana Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 sAMbhaLatAM mArA karNamAM jANe amRta reDAtuM heya evo AnaMda thAya che ane mAre deha pavitra thAya che. he prabho ! tame ja mArI gati che, tame ja mArI mati che, tame ja mAre Azraya che ane tame ja mAruM AlaMbana che. tame mane khUba pyArA che ane mArA jIvananA AdhAra che. - stavana. 14-mahAtmA AnaMdaghanajIH virapaNuM te AtamANe, jANyuM tumacI vANe re; kAmavIrya vize jima bhogI, tima thayo AtamabhogI re, vIrajIne caraNe lAguM, vIrapaNuM te mAguM re; mithyA moha timira bhajya bhAguM, jItanagArUM vANuM re. 15-zrImadda devacaMdrajI H parama brahma, zuddha AnandarasathI yukta, siddhArtha rAjAnA naMdana ane lekane AnaMda ApanAra zrI vIra prabhune namaskAra karuM chuM. - nayacakrasAra. , 2 - vartamAnakAlIna jaina mahApuruSo taraphathI 16-zrI vijayapremasUrijI mahArAja: vizvIddhAraka, vizvavatsala, vItarAga, sarvasa, tIrthapati zrI mahAvIra svAmIe pUrva jIvanamAM ghera tapasyA, saMyama, mRta ane svAdhyAya sAthe arihaMtAdi vIsa sthAnakanI viziSTa sAdhanA karI tIrthakarapadanuM prakRSTa puNya upArjana karyuM ane chellA bhavamAM utkRSTa vairAgya tathA prazAtatAdi aneka guNavibhUSita gRhavAsa sevI trIza varSanI bhara yuvAnImAM cAritra grahaNa karI prakhara saMyama, parISaha-upasarga sahana, ugra tapazcaryA tathA tattvaramaNatAnI bhavya sAdhanA karI vItarAga sarvasa Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 tIrthaMkara banyA tathA dharmazAsananI sthApanA karIne aneka bhavyAtmAonA tAraNahAra banyA. temanAM caraNe mAruM zira vAraMvAra jhuke che. 17-zrI vijayalakSmaNasUrijI mahArAja : bhagavAna mahAvIranuM jJAna alaukika ane pUrNa hatuM. bhagavAna mahAvIranuM jIvanadoSarahita ane taddana zuddha hatuM. bhagavAna mahAvIratuM cAritra ahiMsAnA utkRSTa Adarzane vareluM hatuM. temAMthI AjanI prajAne ghaNuM ghaNuM zIkhavAnuM maLe tema che. Aje jagatamAM cAre bAju vera-jhera ane svAmaya kuTilatAne je pracaMDa agni bhabhUkI rahyo che, te zrI vIra paramAtmAnA vacanarUpI amRtaneA chaMTakAva thavAthI ja zAMti dhAraNa karaze. jagatanA sarva jIvA sAthe maitrI rAkhavAne uccatama Adarza rajU karanAra tathA guNAnurAganI parama himAyata karanAra e jagadguru jagadya paramAtmAne mArI keATa kaeNTi vaMdanA ho. 18-zro viSayaazrutasUrijI mahArAja : yajJaAdinA vyAje hiMsAvAda yAre dharmakSetramAM praveza karIne bhUmine kSAramayI ne raliptA karI rahyo hateA, tyAre ahi sAvAdanA amRtarasanuM siMcana karIte dharmAMrAma-dhama bagIcAne navapallavita karanAra he mahAmAhaNa ! mahAmeAha jyAre ekAntavAdanuM samAhana janmAvIne dhasAmrAjyane zata khaMDamAM vibhakata karI rahyo hatA, tyAre anekAntavAdanA dRDha sUtrathI tene sabaddha ane suzliSTa karI ekachatra - akhaMDita AjJA pravartAvanArA hai sana ! - parigrahanA grahathI paripIDita prajAne aparigrahanA-muktinA AhlAdane anubhava karAvI aparigrahInI mahattAnuM sthApana karanArA hai mahAvIr ! - vizvane vaza karavuM heya, vizva para sattA jamAvavI hoya - Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 ane vizvamAM yatheccha viharaNa karavuM hoya te zarIrane saundaryapUrNa daDha ane puSTa rAkhavuM joIe ema samajanArAonI samaja mithyA che, evuM chaDe ceka upadezI AtmA saundaryapUrNa, daDha ane puSTa karavo jarUrI che, te mATe tapathI - mahAtapathI sarva vikArane zoSavI nAMkhavA Avazyaka che, evuM svayaM AcarI, vizvane pUrNa pratIti karAvanArA he zramaNa ! - vaira - virodhanA bhISaNa vaddhithI prajaLatAM vizvane kSamAnuM savIya sevana karAvI zAMta karanArA he vardhamAna! - Apane amAruM antaHkaraNa - kaTAkaTi zraddhAsumananuM abhivarSaNa kare che. 19-zrI vijayadharmasUrijI mahArAja : * je vIra-vacanAmRta kSaNe kSaNe bhAvamaraNane AdhIna banelA saMsArI AtmAone ajara amara banAvanAra che. je vIra-vacanAmRta bhayaMkara dravya-bhAva rogonA nivAraNa mATe saMjIvanI auSadhi che. je vIra-vacanAmRta cirakALanA saMcita thayelA pApapuMjane bhasmIbhUta karavAmAM pracaMDa agni samAna che. je vIra-vacanAmRta adhamAdhama AtmAne paNa uttamottama banAvanAra che. * je vIra-vacanAmRta pAmara AtmAne paNa paramAtmadazAnI prabhutA prApta karAvanAra che. je vIra-vacanAmRta ASADhI amAvAsyAnI meghalI aMdhakAramaya rAtrimAM dIpakanI jema AtmAnA ajJAna aMdhakAramAM divya jyota pragaTAvanAra che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 117 je vIra-vacanAmRta viSaya-kaSAyanA dAvAnalathI saMtapta banelA saMsArI che mATe puSparAvarta megha samAna che. je vIra-vacanAmRta bhavasAgaramAM DUbatA AtmAone mATe pravahaNa samAna che. ane * je vIra-vacanAmRta kalpavRkSa, kAmadhenu, kAmakuMbha temaja ciMtA maNiratnathI paNa adhika bAhya-atyaMtara sukhazAMti arpaNa karanAra che; e vIra-vacanAmRtane mArI vAraMvAra vaMdanA ho !!! 20-zrI caMdraprabhasAgarajI mahArAja (citrabhAnuM) aMdhakAramAM mUMjhAyeluM jagata prakAzanI prArthanA kare ane AkAzamAM sUrya Ave tema jANe hiMsA ane avyavasthAmAM mUMjhAyelA vizva prArthanA karI ane bhAratanI dharatI para prabhu mahAvIra padhAryA. IzuM pahelA 599 vaSe bhagavAna mahAvIra A dharatI para AvyA. emanA Agamana pahelAM rAjAo bhoga ane kalahamAM DUkhyA hatA, brAhmaNo jAtivAdanA ghamaMDa ane pazubalinA yajJamAM paDyA hatA, vaio zeSaNa ane vilAsamAM magna hatA, zraddho daDAnI jema gulAmInI prathAmAM Amatema athaDAtA hatA, cAre tarapha avyavasthAnAM aMdhArAM hatAM. tyAre bhagavAna mahAvIre AvI vyavasthAne prakAza pAtharyo. bhagavAna mahAvIranI e anekamukhI vicAradhArAmAM AcAramAM ahiMsA ane vicAramAM anekAnta A be vicAra to eTama banA bhayathI dhrujatA AjanA A yuga mATe eka rakSaka baLarUpa che. anekAntanI vicArasaraNIthI mAnava mAnava vacce UbhI thayelI pUrva grahonI, bAhya matonI ane vicArasaMkucitatAnI divAla tUTaze ane mAnava mAnavanI najIka Avaze, mAnava mAnavane sahRdayatAnA A dRSTibinduthI samajaze te yuddhabhaya paNa dUra thaze. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 ahiMsAnI vicAradhArAthI Aje je prANIonI hiMsAnuM tAMDava khelAya che ane lehIne vyApAra thAya che, te aTakaze. ahiMsAthI premanI bhAvanA vadhaze ane mAnava mUka prANIne mitra banavA prayatna karaze. paNa A vicAradhArAne pracAra e dUra dUranA sImADA sudhI karaze koNa? pitAnA nAnakaDA vartulanI mahattAmAM mahAlanAra? pitAnI pUjAomAM ja magna thaI vizvanI A kaTokaTIbharI paristhiti sAme upekSA karanAra ? nA, evAthI kaMI ja nahi bane. jenA lohInA aNu aNumAM prabhu mahAvIranA A vicAro ramatA hoya, duniyAnuM darda ane hiMsA joI jenI UMdha ja UDI gaI hoya, prANIone A sAmUhika saMhAra joI mAtra vAto ke bhASaNothI nahi, paNa kaMIka sakriya karavA je samarpita thaI javA taiyAra hoya, tevo AtmA ja A vara-vacanAmRtanA chAMTaNAMthI saLagatA vizvane zAnti ane zAtA ApI zakaze. 2- AcAryazrI tulasIjI bhagavAn mahAvIra nirvANavAdiyoM meM zreSTha the / unakA nirvANa hai - AtmA kA pUrNodaya / bhagavAna mahAvIra ananta-cakSu the| unhoMne satya ko ananta dRSTiyoM se dekhA / ananta satya ke lie ekAnta dRSTi paryApta nahIM hotI / bhagavAn ne kahA-ananta ko ananta se dekho, phira vahI dikhegA jo jaise hai| bhagavAn mahAvIra syAdvAdI the| unhoMne kahAananta vicAra haiM aura unakI abhivyakti ke lie apAra Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 zabda-rAzi / usake sAtha ' syAt' jor3a do, zabda-prayoga samyak ho jAegA / vicAra yathArtha ho jAegA / 'syAt ' ko nikAla do, zabdaprayoga virodhAbhAsa se ulajha jAegA aura artha lupta ho jaaegaa| bhagavAn mahAvIra mukti-mArga ke draSTA the| unhoMne kahA-mukti kA mArga samyag-darzana hai / darzana samyak hogA to jJAna samyag hogA / samyak-jJAna eka dina AcArakA rUpa le legaa| bhagavAn mahAvIra AtmavAdI the| unhoMne kahA-jo tIrthika kahate haiM-hamAre upasthAna meM Ao tumhArI mukti ho jAegI anyathA nahIM hogI, ve satya se dUra haiM / mukti kisI saMsthAna kA sadasya banane mAtra se nahIM, kintu kaSAyatyAga se hotI hai / vaha kisI bhI veSa meM ho sakatI hai, yadi AtmA kayAya-mukta ho aura vaha kisI bhI veSa meM nahIM hotI, yadi AtmA kaSAya-yukta ho / bhagavAn ke sAmane cAroM ora AtmA hI AtmA kA sAmrAjya thA / AtmA se bhinna unakA koI sampradAya nahIM thA / ve hI mahAvIra mere ArAdhya haiM / kyoMki ve (1) AtmodayI haiN| (2) anantacakSu haiM / syAdvAdI haiM / (4) mukti ke upadeSTA hai| (5) Atma-sampradAya ke unnAyaka haiN| (3) Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 22-5. zrI suzAsabhA27 mahArA04 hamAre isa vizva ko bhaya se vimukta karane ke lie jitanA sAhasika evaM unmukta cintana bhagavAna mahAvIra ne diyA hai, utanA anyatra milanA durlabha hai / udvegoM se parAjita mAnava jAti ko, pratiSThA evaM lAlasA se prerita buddhi ke galata netRtva ko, bAhya Asakti evaM anya prANiyoM ko hAni pahuMcAne kI durbhAvanA ko, jisa Atma-vizvAsa ke sahAre zraddheya mahAvIra ne hameM udbodhana diyA hai, vaha yuga yuga taka hamAre isa jagata ke lie sukha-samRddhi kA prazastatama mArga hai / hama isakA mUlyAMkana kara sakeM yA nahIM, yaha eka alaga bAta hai, kintu yaha nizcita hai ki rAma kI kartavyabhAvanA, kRSNa kI lokanIti aura buddha kI karuNA meM bhagavAna mahAvIra ke tyAga ko jabataka pratiSThita nahIM kara diyA jAegA taba taka AryasaMskRti pratiSThita na ho sakegI aura na hI vizvasaMskRti prANavAna bana sakegI / 3-bhAratavarSanA agragaNya purU taraphathI 23-zrI 2vIndranAtha // 12: zrI mahAvIre DIMDImanAdathI ekSane evo saMdeze hiMdamAM vistAryo ke dharma e mAtra sAmAjika rUcI nahi, paNa vAstavika satya che. mokSa e sAMpradAyika kriyAkAMDa pALavAthI maLatuM nathI, paNa satya dharmanA svarUpane Azraya levAthI prApta thAya che ane dharmamAM manuSya-manuSya vacceno bheda sthAyI rahI zakatA nathI. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 kahetAM Azcarya upaje che ke A zikSaNe samAjamAM jaDa ghAlIne beThelAM vicArarUpI vinone tvarAthI bhedI nAkhyAM ane AkhA dezane vazIbhUta karyo. 24-mahAtmA gAMdhI: bhagavAna mahAvIra ahiMsAnA avatAra hatA, temanI pavitratAe saMsArane jitI lIdhe. je mahAvIra svAmInuM nAma Aje koI paNa siddhAntane mATe pUjAtuM hoya to te ahiMsA che. ahiMsAtatvane je koIe adhikamAM adhika vikAsa karyo hoya te te mahAvIrasvAmIe. 25-kamAnya bALagaMgAdhara TiLaka: covIsa tIrthakaromAM mahAvIra aMtima tIrthakara hatA. temaNe jaina dharmane punaH prakAzamAM ANya, ahiMsAdhama vyApaka banyo. AjakAla yajJomAM pazuhiMsA thatI nathI, brAhmaNa ane hiMdu dharmamAM mAMsabhakSaNa ane madirApAna baMdha thaI gayAM che, te A jaina dharmane prabhAva che. 26-Do. rAjendraprasAda : huM pitAne dhanya mAnuM chuM ke mane mahAvIra svAmInA pradezamAM rahevAnuM maLyuM che. ahiMsA jainonI vizeSa saMpatti che, janatAnA anya koI dharmamAM ahiMsAsiddhAntanuM pratipAdana ATalI saralatAthI thayuM nathI. zrI mahAvIrajInA upadeza anusAra cAlavAthI AjanA saMgharSamaya azAMta saMsAramAM zAMti prApta thaI zakaze. 2-paMDita javAharalAla naherU : bhagavAna mahAvIre dvArA praNIta sevA ane tyAganI bhAvanAne pracAra karavAmAM saraLatA maLavAnI AzA che. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28-lAlA lajapatarAya : 111 bhagavAna mahAvIra samasta prANIonuM kalyANu karanAra mahA puruSa hatA. ra9-rAjiSa puruSAttamadAsa TaMDana : bhagavAna mahAvIra eka mahAna tapasvI hatA, jemaNe sadA satya ane ahiMsAnA pracAra karyAM. 30-kAkA kAlelakara : huM bhagavAna mahAvIrane parama Astika mAnuM chuM. zrI bhagavAna mahAvIre kevala mAnavajAtine mATe ja nahi, paNa samasta prANIonA vikAsa mATe ahiMsAnA pracAra karyAM. emanAM hRdayamAM prANImAtranA kalyANanI bhAvanA sadaiva jvalaMta hatI. ethI ja te vizvakalyANanA prazasta mAga aMgIkAra karI zakayA. huM dRDhatAnI sAthe kahuM chuM ke emanA ahiMsA-siddhAntathI vizvakalyANa tathA zAMtinI sthApanA thaI zake ema che. 31-AcAya narendradeva : bhagavAna mahAvIre janma-maraNanI paraMparA para vijaya prApta karyo hatA, emanI zikSA mAnavanA kalyANa mATe hatI. jo emanI zikSA sakINuM heta to jainadhama arabastAna Adi deze| sudhI paheAMcata nahi. 32-dharmAnaMda kausabI : bhagavAna mahAvIre pUrA khAra varSanA tapa ane tyAga pachI ahiMsAnA sa Mdeza ApyA. dareka gharamAM yajJa thatA hatA. jo temaNe ahiMsAnA saMdeza na ApyA hAta te Aja hiMdustAnamAM ahiMsAnu nAma paNa levAta nahi. 33-AcAya zrI vinAkhA bhAve: mukhya ane mahAvIra bhAratIya AkAzanA e ujvaLa nakSatreA che; Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 guru-zukanA jevAM tejasvI ane maMgala-darzane samAM che. buddhano prakAza duniyAmAM vyApaka rIte phelAI gaye; mahAvIrane prakAza bhAratanA hadayanA UMDANamAM utarI gayo. buddha madhyama mArga zIkhavya, mahAvIre madhyastha daSTi dIdhI. baMne dayALu ane ahiMsAdharyA hatA. buddha badhapradhAna hatA, mahAvIra vAyavAna tapasvI hatA. buddha ne mahAvIra baMne karmavIra hatA. lekhanavRtti emanAmAM hatI nahi. teo nirgastha hatA, koI zAstraracanA emaNe nathI karI, paNa teo je bolatA hatA, emAMthI ja zAstro racAtAM hatAM. emanuM bolavuM sahaja thatuM hatuM. emanI vANIne saMgraha paNa pachInA lekene ekatra karavo paDyo. 34-gaNeza vAsudeva mAvalaMkaraH bhagavAna mahAvIra eka mahAna AtmA hatA, je kevala janone mATe ja nahi, paNa samasta saMsArane mATe pUjya hatA. Aja kAlanA bhayAnaka samayamAM bhagavAna mahAvIranI zikSA ghaNI jarUrI che. ApaNuM kartavya che ke emanI yAda tAjI karavA mATe emaNe batAvelA mArga para cAlIe. 35-kanaiyAlAla mANekalAla munazI : AzA che ke bhagavAna mahAvIrane upadeza bhAratane sudaDha karaze. 26-sara akabara haidarI : mahAvIrane sasaMdeza amArA hRdayamAM vizvabaMdhutvane zaMkhanAda bajAve che. 37-jayarAmadAsa dolatarAmaH je siddhAntone bhagavAna mahAvIre upadeza Ape, tenI AjanA mAnavasamAja mATe parama AvazyakatA che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 38-lAlabahAdura zAstrI : je bhagavAna mahAvIranI suMdara ane prabhAvazALI zikSAonuM pAlana karavAmAM Ave te rUzvata, beImAnI, atyAcAra vagere jarUra naSTa thAya. 39-. tArAcaMdaH mahAvIra svAmI trIza varSanI bhara yuvAnImAM gharabAra cheDI sAdhu banI gayA. temaNe AtmadhyAnathI Indriyone vaza karIne ghera tapazcaryA karI betAlIza varSanI AyumAM rAgadveSanAM baMdhanamAMthI mukta thaI mAta IlAhI' (kevalajJAna) prApta karyuM ane karmarUpI zatruone jitane ahaMta tathA jinendranI uttama padavI prApta karI. 40-lAlA dunIcaMda bhagavAna mahAvIra sahuthI mahAna pUjya puruSomAMnA che ke jemaNe ahiMsAno jabaradasta prayAsa karyo. mAro to e vizvAsa che ke ahiMsA vinA sAcA sukhanI prApti asaMbhavita che. 41- mahAtmA bhagavAna dIna: bharayuvAnImAM bharyuM ghara tathA bharapUra bhaMDArane choDIne cAlyA janAra yathAnAma tathA guNa vardhamAnanA viSayamAM je kaMI lakhavAmAM AvyuM che, te barAbara che, paNa vAstavamAM emanA aMtaranI jalatI javAlA mATe AthI vadhAre lakhAyuM hoya te paNa ochuM che. 42-vedatItha AcArya naradevaH bhagavAna mahAvIranI ahiMsA durbaLa ahiMsA na hatI, paraMtu saMsAranA prabaLamAM prabaLa puruSanI ahiMsA hatI. 43-mahAtmA Ananda sarasvatI : mane bhagavAna mahAvIranA jIvanamAM traNa vastuo bahu suMdara lAge che, tyAga, tapa ane ahiMsA. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 44-mahAtmA nArAyaNa svAmI bhagavAna mahAvIre duniyAne sAcuM sukha ane zAMti denArI ahiMsAdharmanI zikSA ApI che. 45-paMDita mAdhavAcAraH jena toe padArthanA sUkSma tatvane je vicAra karyo che, te jaIne AjakAla philasupha meTA AzcaryamAM paDI jAya che ane kahe che ke mahAvIra svAmI Adhunika vijJAnanA sahuthI pahelA janmadAtA che. 46-sAdhu TI. ela. vasavANIH mahAvIranA viSayamAM meM je kaMI jANyuM, tene mArA para ghaNe prabhAva paDayo che. emanuM jIvana advitIya udAratA ane saundaryathI paripUrNa hatuM. 47-zrI vijayarAghavAcArya zrI mahAvIra prAcIna bhAratanuM ghaDatara karanArA puruSomAMnA eka hatA. 48-Do. kAlidAsa nAgaH mahAvIra navA dharmanA saMsthApaka nahi, paNa prAcIna dharmanA sudhAraka hatA. teo gautama buddha pahelAM thayA hatA ane temanA samakAlIna hatA. jaina sAhityamAM gautama buddhane nahi, paNa IndrabhUti gautamane mahAvIranA ziSya tarIke oLakhAvavAmAM AvyA che. bauddha lekhakee nigraMtha nArapurane buddhanA pratispardhI tarIke gaNAvyA che. kharI vAta e che ke e baMnenA dRSTikeNamAM ghaNo taphAvata hatA, eTale ja bauddha dharma duniyAnA judA judA bhAgomAM phelAyo, paNa jaina dharma te bhAratane rASTrIya dharma ja rahyA. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 49-sI. esa. meghakumAraH bhagavAna zrI mahAvIranuM sAdhuo saMbaMdhI baMdhAraNa gheDa pheraphAra sAthe brAhmaNadharma ane bauddhadharme svIkAryuM hatuM ane eno vistAra bAkIyA ane DesIA (Bakeria and decia) paryata pahoMcyo hato. 50-vatIndramohana caTTopAdhyAyaH mokSanI kAmanA paNa kAmanA ja che, baMdhanasvarUpa. e kAmanAthI mukta hatA mATe ja vardhamAna mahAvIra. teo hatA sarva prakAre baMdhana mukta nirca tha...A jaina darzanane jemaNe pracAra karyo hato te vardhamAnanuM pavitratama caritra manuSyanA vismaya temaja zraddhAne AkarSita karyA vinA rahI zakatuM nathI. [ jaina gItAnA mukhabaMdhamAMthI ] pa1-akSayakumAra jaina : (saMpAdaka : navabhArata-TAImsa, dillI) jyAM bhagavAna mahAvIranA upadezathI mekSamArganuM pratipAdana thayuM tyAM Ama janatAne mATe paNa dizAnirdeza thayo. temAMnA ekane paNa jo amala karavAmAM Ave te mAnavamAtranuM kalyANa thaI zake ema che. jIvo ane jIvavA de" arthAta jIvavAne je adhikAra ApaNane maLyo che, te bIjAne paNa maLe che, ema samajIne kAma karavAmAM Ave to koIne kAIthI kaSTa thAya nahi. Aje je A siddhAntanuM dareka deza pAlana kare te yuddhanI je AzaMkA che, te samApta thaI jAya ane zAMtiyuganI sthApanAmAM kaMI kaThinAI na Ave. bIje siddhAMta che-"parigraha-parimANane.' tene artha che pitAnI pAse AvazyakatAthI adhika vastune saMgraha na kare. je Aje dareka mAnava A bhAvanAne svIkAra kare te badhI samasyAo ukelAtI najare Avaze ane samAna vitaraNa paNa svayameva thaI jaze. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4-videzI vidvAna taraphathI para-Do. harmana yAkobI Mabavir must have been a great man in his way and an eminent leader among his contemporaries. mahAvIra eka anokhA mahApurU devA ja joIe. teo emanI rIte temanA samakAlImAM agresara hatA. 53-De. harbaleH Like his great rival Buddha he must have been an eininently impressive personality. mahAvIranuM vyakitatva temanA mahAna harIpha buddhanI jema ghaNuM ja prabhAvazALI hatuM. 54-DaoN. AkeDa Dabalyu pArakara Whatever name we give to our creed, whether we believe in souls of animals or not, the noble words of Mahavir are highest expression of human ethics. The Law of Ahimsa, the Law of Non-violence, as it is called in the western world, is the strongest fundament of which a moral world can be built for the blessing of all mankind. ' ApaNe ApaNuM siddhAntane game te nAma ApIe, ApaNe pazuomAM AtmA che ema mAnIe ke na mAnIe, paNa mahAvIranA umadA zabdo mAnavajAtinI uccatama nItimattAne vyakta kare che. ahiMsAne siddhAnta ke jene ApaNuM pAzcimAtya jagatamAM "na Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 vAyelansa ne siddhAta kahevAmAM Ave che, tenA para samasta mAnavajAtinA AzIrvAda maLe tevA mahAna naitika jagatane majabUta pAyo nAkhI zakAya ema che. papa De. methya meka-keya He has left the method of soul-realisation to all the world. mahAvIra samasta vizvane mATe AtmasAkSAtkAranI prakriyA mUktA gayA che. 56-Do. AlabarTI piccI The teachings of Mahavir sound like the triumphant song of victorious soul. mahAvIrane upadeza eka vijayI AtmAnA masta gAna jevo lAge che. pa7-De. phaDI belInI philIpI All Mahavira's life bears the marks of virya; vigour against the opponent leaders, against the self-indulgent and false ascetics of his own Order, against Himself in order to set up severity of penance. And his virya at last succeeded in instituting a durable system of religion, based on Truth and Ahimsa, which baffles time. Rightly then was He styled Vira and Jina; the Hero, the triumphant One. mahAvIranA samasta jIvana para vIryanI chApa aMkita thayelI che. temaNe A vIrya arthAta sAmartha pratispadhI dharmapracArake sAme, Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 pitAnA saMpradAyanA bhegapriya zithila sAdhuo sAme tathA pitAnI jAta sAme paNa vAparyuM hatuM ke jethI tapazcaryAne lagatuM kaDaka niyamana barAbara jaLavAI rahe. ane temanuM A sAmartha chevaTe kAlathI abAdhita evA satya ane ahiMsA para racAyela dharmanI saMgIna paddhatine dAkhala karavAmAM saphaLa thayuM, tethI temane vIra ane jina arthAta mahAparAkramI ane vijayI puruSa kahevAmAM AvyA, te yathArtha che. 58-Do. phelIkasa vAthI The most striking feature in the genius of Mahavir from the psychological point of view is the tremendous will power which characterizes every act of his career during the most significant century in the history of human thought. Deliberately without a single moment of hesitation or doubt, Mahavir proceeds to demonst: rate in his oun example how the human mind can be disciplined and controlled in such way that the highest intellectual and spiritual level can be attained in a single life-time. mahAvIranA mAnasika vaibhavamAM mAnasazAstranI dRSTie sahuthI vadhAre dhyAna kheMce evI vastu e temanuM daDha saMkalpa baLa che ke je mAnavavicAranI mahAna aitihAsika sadImAM temanA jIvananI dareka ghaTanAne eka nirALuM rUpa ApI de che. jarAye saMkoca vinA, eka kSaNane paNa vilaMba karyA vinA mahAvIra AgaLa vadhe che ane pitAnA dAkhalAthI ja ema batAvI Ape che ke (manuSya dhAre to) eka ja bhavamAM bauddhika ane AdhyAtmika uccatama bhUmikAne sparze eTalI hade manane vyavasthita ane niyaMtrita karI zakAya che. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhipatraka [ prathama azuddha pAThone zuddha karyA pachI A pustaka upayogamAM levA vinaMti che.] prAraMbhika pAnuM azuddha zuddha vikhIe azvaryAno aizvaryane azvaryane aizvaryAne vIsarANAIyA vIrAsaNAIyA 51 viNIe pada vivizA vidizA zrutajJAnanAM butajJAnanAM dhyAnazatakanA jAsusa kaMpA anekAntanA 102 102 26 zratajJAnanA zratajJAnanAM dhyAnazatakanA jususa kapALe enekAntanA zrI vIra-vacanAmRta ekeke karmaNavargaNAo zakAto dharmanA prakAro dasaNe rakkhivaya vo appaNAmeva che mathALuM ekeka kArmaNa vargaNAo zakato karmanA prakAra dasaNe rakkhiyaco apANameka : 77 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAnu 81 la 94 102 103 111 113 122 129 142 143 143 147 158 161 11 165 {7} 176 178 185 188 129 195 196 loTI mathALuM 15 10 1 3 18 11 7 4 G 9 2 17 1 16 19 19 7 3 8 pa 20 9 131 azud vizvataMtra savyavahArika bhittaNa bAhika pADavajjai tato ma [gAthAneA krama] 11 payAyae niyama- pANa mANatsa duttaramathi gata bhUsaNA maha dukkhavimAyagA saMpUrNa damadameva deza cU. a0 1 gA0 44-4, rahe tA aNaM pA odagasabhAraMbhe goara pammavisa cU a0 1, cU a 1, zuddha Atmajaya savyAvahArika bhittUNa abokilasaM paDivajjai tatto ya 10 piyAyae lITInA prAraMbhamAM umeravuM ' athavA ' niyama - NANa mANavarasa duttaramatthi gata bhUsaNa ma dukkhavimoyagA saMpUrNa damadameva za. cU. 1 42-43 rahetA pUaNaM gA sIo samAraMbhe goara ggapavidvasa cU 1, cU. 1, Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 pAnuM azuddha susamAdiyA visivanti susamAhiyA visIanti 199 204 208 2 33 pADhaM sulabhakSya rAjate nA saMjame e ta na nAmikaMkhe subhakSya rAjato na saMjame a 235 235 239 nAbhikaMkhe 242 paha 243 245 tenu 264 269 282 310 321 lAbhAtti egi'ttha asuMvaDA karmane dAna nu chAbhIti ege'ttha asaMvuDA karmane zarUAtamAM umeravuM "jJAna" nisagguvaesaruI bohI avazya 337 334 nisagguvaelaI bohi avazaya 341 353 yA 359 310 aNaMtoguNo sAhissio saDhI aNaMtaguNo sAhassio saDDhI pajjhA 384 385 15 pacjhA Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vIra-vacanAmRta Page #142 -------------------------------------------------------------------------- Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAra pahelI vizvataMtra jIvA ceva ajIvA ya, esa loe viyAhie / ajIvAdesamAgAse, aloe se viyAhie // 1 // [ uttaa0 36, gA. 2] jemAM je paNa hoya ane ajI paNa hoya, tene leka kahe che; ane jemAM ajIvane eka bhAga eTale mAtra AkAza hoya, tene alaka kahe che. vivecana-jene ApaNe vizva, jagatu ke duniyA kahIe chIe, tenA be vibhAge cheeka loka, bIjo aleka, temAM leka, jIva ane ajI eTale cetana ane jaDa padArthothI vyApta che, jyAre alakamAM ajIva evA AkAza sivAya bIjuM kaMI nathI. anya zabdomAM kahIe te sarvatra AkAza vyApeluM che, tenA eka bhAgamAM leka rahe che. bAkI je bhAga rahyo, te aleka eTale niravadhi AkAza ( Infinite space) che. tyAM AkAza sivAya bIjo koI paNa padArtha nathI. prasiddha gaNitajJa che. AlabarTa AInasTIne A siddhAMtanuM samarthana karyuM che. te potAnA eka nibaMdhamAM jaNAve che ke leka parimita che, aleka aparimita. leka parimita hovAnA kAraNe dravya athavA zakti lokanI bahAra jaI zaktI nathI. lakanI bahAra e zaktino abhAva che ke je gatimAM sahAyaka thAya che.? Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta A vastunI noMdha ahIM eTalA mATe karavAmAM AvI che ke vijJAna jema jema AgaLa vadhatuM jAya che, tema tema sarvajJa ane sarvadaza evA bhagavAna mahAvIre kahelA siddhAMtanuM samarthana karatuM jAya che, e vAta pAThakenA khyAlamAM Ave. dhammo ahammo AgAsaM, kAlo puggl-jNtvo| esa logotti pannatto, jiNehiM varadaMsihiM // 2 // [utta, a 28, gA0 7] - dharma, adharma, AkAza, kAla, pudgala ane jIva e cha dravyanA samUhane sarvadarzI jinabhagavaMtoe leka kahe che. vi. leka che ane ajIthI arthAt cetana ane jaDa padArthothI vyApta che, e vastu upara kahevAmAM AvI, paNa temAM maulika dravya keTalAM che? tene khulAse A gAthAmAM karavAmAM AvyA che. emAM jaNAvyuM che ke lokamAM maulika ke mULabhUta dravya che cheH pAMca jaDa ane eka cetana. temAM jaDanI saMkhyA meTI hovAthI tenI gaNanA prathama karI che. pAMca jaDa dravyanAM nAma A pramANe jANavAM - 1 dharmadharmAstikAya. 2 adharma-adharmAstikAya. 3 AkAza-AkAzAstikAya. 4 kAla 1 pudgala-pudgalAstikAya. cetana dravyane jIva-jIvAstikAya kahevAmAM Ave che. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvataMtra] dharma ane adharma zabda sAmAnya rIte puNya-pApanA arthamAM vaparAya che, paNa ahIM te temane dravyanAM nAmavizeSa ja samajavAnAM che. cha dravyamAM pAMcane astikAya kahevAmAM Ave che, tenuM kAraNa e che ke e dravyamAM pradezane samUha hoya che. kAlamAM pradezane samUha hotuM nathI, eTale tene astikAya gaNavAmAM Avato nathI. anya zabdomAM kahIe te chamAMnAM pAMca dravyo evAM che ke jenA vistAra (Magnitude)ne kaMIka khyAla Ave che, eTale tene astikAyanI saMjJA ApavAmAM AvI che, paraMtu kAla dravya evuM che ke jenuM astitva samajI zakAya che, paNa tenA vistArane (laMbAI-pahoLAIne) keI khyAla AvI zakato nathI, eTale tene astikAyanI saMjJA lAgu paDatI nathI. A cha dravya dhruva che, nitya che, zAzvata che, eTale ke te keInAM utpanna karelAM nathI ke tene AtyaMtika nAza thatuM nathI. alabatta, tenA paryAmAM-tenI avasthAmAM parivartana thayA kare che ane tethI ja A leka sanAtana hevA chatAM parivartanazIla jaNAya che. - jyAre paurANika mAnyatAonA thara bAjhI gayA hatA ane vizvavyavasthA mATe Izvara nAmanA eka agamya tattvane AgaLa dharavAmAM AvatuM hatuM, tyAre AvI spaSTa vaiijJAnika vicAradhArA sarvajJa sivAya bIjuM keNa rajU karI zake ? dhammo ahammo AgAsaM, davvaM ikkikkamAhiyaM / aNaMvANi ya davANi, kAlo puggala-jaMtavo // 3 // [utta, a. 28, gA. 8 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta dharma, adharma ane AkAza, e traNane eka eka dravya kahelAM che. kAla, pudgala ane jIva e traNane anaMta dravya kahelAM che. vi. samasta lekamAM dharmadravya akhaMDapaNe vyApIne raheluM che, eTale te eka che. tenA ApaNe buddhithI vibhAga kalpI zakIe, paNa vAstavamAM tenA keIvibhAga nathI. adharma ane AkAza dravyanuM paNa ema ja che; paratuM kAla, pudgala ane jIva e traNe dravyo anaMta che, eTale ke tene nirdeza saMkhyAthI thaI zake ema nathI. ahIM eTalI spaSTatA Avazyaka che ke jagatanA badhA vidvAno jene nirdeza saMkhyAdhIna thaI zake tene asaMkhyAta kahIne choDI de che, paraMtu jaina mahaSioe tenA paNa be vibhAga karelA che. temAM prathama vibhAgane asaMkhyAta ane bIjA vibhAgane anaMta kahevAmAM Ave che. asaMkhyAta karatAM anaMtanuM pramANa ghaNuM maTe che. asaMkhyAta kyAre kahevAya? tene khulAso pAMcamI gAthAnA vivecanamAM joI zakAze. gailakkhaNo u dhammo, ahammo ThANalakkhaNo / bhAyaNaM savvadavvANaM, nahaM ogAhalakkhaNaM // 4 // [ uttara a0 28, gA. 9] dharmadravya gatilakSaNavALuM che, adharmadravya sthitilakSaNavALuM che; AkAzadravya avakAzalakSaNavALuM che ane te sarva dravyane rahevAnuM sthAna che. vinA dareka dravyane oLakhavA mATe tenAM lakSaNe jANavAnI Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvataMtra ] jarUra che, tethI ahIM tenA lakSaNNAnA khAsa nirdeza karavAmAM AvyA che. dhama dravya gatilakSaNavALuM che, ene atha e che ke te peAtAnA svabhAvathI gati karI rahelA cetana tathA jaDa padArthone gati karavAmAM sahAyabhUta thAya che. ahIM svAbhAvika ja prazna thaze ke jo eka dravya peAtAnA svabhAvathI ja gati karatuM hoya te tene anya dravyanI sahAyanI zI jarUra ? tenuM samAdhAna e che ke jema mAchalAmAM taravAnI zakti rahelI che, paNa te jaLa vinA tarI zakatuM nathI, tema cetana ane jaDa padArthomAM gati karavAnI zakti che, paNa te dharmAstikAya dravyanI sahAya vinA gati karI zakatA nathI. Adhunika vaijJAnikoe paNa e vAtane svIkAra karyo che ke padArtho AkAzamAM-- avakAzamAM je gati kare che, te thira nAmanA eka adRzya padAnA AdhAre ja kare che. A tharanA svarUpa viSe te ekamata nathI, paNa vizeSa zeAdhananAM pariNAme te dharmAstikAyanA siddhAMtanI ghaNA najIka AvI rahyA che. adharma dravya sthitilakSaNavALuM che, eneA a e che ke te peAtAnA svabhAvathI sthira thayelA cetana ane jaDa padArthAne sthira thavAmAM sahAyabhUta thAya che. sthira thavAnI zaktivALA manuSyane sthira thavAmAM zayyA tathA Asana vagere sahAyabhUta thatAM nathI zuM ? ahIM paNa te pramANe ja samajavuM. dharma ane adhadravya lAkamAM vyApelAM che, paNa lAka mahAra vyApelAM nathI, eTale kAI paNa cetana-jaDa padArthanI gati sthiti lAkamAM ja saMbhave che, paNa leAka ahAra sabhavatI nathI. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta AkAzadrazya avakAzalakSaNavALu che, enA atha e che ke te dareka padArthane peAtAnI aMdara rahevAnI jagA Ape che ane tethI ja vizvanA carAcara sarva padArtho AkAzamAM rahelA che. AkAzanA jeTalA bhAgamAM lAka vyApelA che, tene leAkAkAza kahevAmAM Ave che ane bAkInA jAgane alAkAkAza kahevAmAM Ave che. TrakamAM dhama eTale gatisahAyaka dravya (Medium of motion), adhama eTale sthitisahAyaka dravya (Medium of rest) ane AkAza eTale avakAza (Space). vattaNAlakkhaNo kAlo, jIvo uvaogalakkhaNo / nANeNaM daMsaNeNa ca, suheNa duheNa ya // 5 // [utta. a. 28, gA. 10] kAla vata'nAlakSaNavALA che ane jIva upayAga-- lakSaNavALA che. jIvane jJAna, darzana, sukha ane duHkha vaDe jANI zakAya che. vi. kAla (Time) vanAlakSaNavALA che, ene atha e che ke koI paNa vastu ke padArthInI va nA jANavI hAya, teA te kAlathI jANI zakAya che. A vastu che, ' A vastu hatI, A vastu haze, ' vagere zabdaprayAgA kAlane lIdhe ja sabhave che. 4 " ' ahIM e paNa jANavAnI jarUra che ke koI paNa kriyA ke parivartana thavAmAM kAla e mukhya kAraNa che. kAlanI sahAya na hAya te koI paNa kriyA ke parivartana thaI zakatuM nathI. kAI sAdhu-mahAtmAnAM darzana karavA javu' hAya te Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvataMtra ] kAla arthAt samaya joIe, kaI uttama graMthanuM vAMcana karavuM hoya te paNa samaya joIe. te ja rIte garbhamAMthI bALaka thavA mATe, bALakamAMthI yuvAna thavA mATe ane yuvAnamAMthI vRddha thavA mATe paNa samaya joIe. kAla e arUpI-adazya dravya che, eTale tene pakaDI zakAtuM nathI, paNa saMketanA AdhAre tenuM mApa nIkaLI zake che. jaina zAstromAM e mApa A pramANe batAvavAmAM AvyuM cheH kAlane nirvibhAjya bhAga = samaya asaMkhyAta samaya = AvalikA saMkhyAta AvalikA = zvAsa be zvAsa = prANu sAta prANa = staka sAta staka = lava sittottara lava = muhUrta trIza muhUrta = ahorAtra (24 kalAka) paMdara ahorAtra = pakSa be pakSa = mAsa = Rtu traNa Rtu = ayana be ayana = saMvatsara (varSa)+ se varSa = zatAbdI daza zatAbdI = sahastrAbdI + eka varSamAM Rtuo cha hoya che : hemaMta, zizira, vasaMta, grISma, varSA ane zara, ayana be hoya che. uttarAyaNa ane dakSiNAyana. be mAsa Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta AThase cAlIza sahastrAbdI = pUrvAga corAzI lAkha pUrvAga = eka pUrva [ A rIte eka pUrvamAM 70560000000000 varSa thAya che.] corAzI lAkha pUrvane bhegA karIe te eka truTI tArA thAya ane tevA corAzI lAkha buTatAMgane bhegA karIe te eka truTIta thAya. A rIte AvelA mApane corAzI lAkhathI guNatAM jaIe te anukrame aTaTAMga, aTaTa, avavAMga, avava, hUhUkAMga, hUhUka, utpalAMga, utpala, pabrAMga, padma, nalitAMga, nalita, arthanipuraga, arthanipura, ayutAMga, ayuta, nayutAMga, nayuta, prasutAMga, prayuta, cUlikAMga, cUlikA, zIrSa prahelikAMga ane zIrSaprahelikA nAmanAM mApa bane che. zIrSa prahelikAnAM varSonI saMkhyA 194 aMka sudhI pahoMce che. AthI aneka gaNuM vadhAre saMkhyAne asaMkhyAta kahevAmAM Ave che. tenI AgaLa paNa zAstrakAroe mApa batAvyAM che, paNa temAM saMkhyA kAmanI nahi hevAthI upamAnone AdhAra lIdho che. A rIte eka jana lAMbA, eka jana pahoLA ane eka jana UMDA khADAne jhINA vALanA TUkaDAthI bharavAmAM Ave ane tenA parathI cakravartInI senA cAlI jAya te paNa dabAya nahi, eTalA ThAMsIne bharavAmAM Ave, pachI temAMthI se so varSe vALane ekeke TUkaDe kADhatAM jeTalAM varSe te khADe khAlI thAya, teTalA varSone palyopama Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvata Mtra ] kahevAya. AvA daza kATAkATI (100000000 X 100000000) pakScApama varSa bhegA thAya tene sAgare pama kahevAya. AvA vIsa kaTAkATI sAgare pamanuM eka kAlacakra ane. ane evA asakhyAta kAlacakranuM eka pudgalaparAvata mane. jIva upayAga lakSaNavALA che, enA artha e che ke te koI paNa vastune sAmAnya ke vizeSapaNe jANavA mATe cetanA-vyApAra karI zake che. vastune sAmAnyapaNe jANavI e dana kahevAya che ane vizeSapaNe jANavI e jJAna 11 kahevAya che. jIvane zI rIte jANavA ? enA uttaramAM ahIM ema kahevAmAM AvyuM che ke jyAM jJAna hAya, dana hAya, temaja sukha-duHkhane anubhava hoya, tyAM jIva che ema jANavu. ApaNAmAM jJAna-darzana ane sukha-duHkhanA anubhava che, mATe ApaNAmAM jIva che. gAya, bheMsa Adi pazugmAmAM, kAgaDA, kabUtara Adi pakSIe mAM, tathA jaMtue ane kIDAmAM paNa kaMIka jANavAnI zita tathA sukha-duHkhanuM savedana che, mATe temAM pazu jIva che; ane lIlI vanaspatimAM paNa kaMika jANavAnI zakti tathA sukha-duHkhanuM savedana che, eTale temAM paNu jIva che. A rIte jyAM jyAM jJAna, darzana ke sukha-duHkhane anubhava jovAmAM Ave, tyAM tyAM jIva che, ema jANavu. tethI viparIta jemAM jANavAnI zakti nathI ke sukha-duHkhanuM saMvedana nathI, tyAM jIva nathI ema jANavu. dAkhalA tarIke leADhAnA, kAcanA ke pattharanA TukaDA, temAM jANavAnI zita nathI ke sukha-duHkhanuM keAI sa`vedana nathI, mATe te ajIva che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vIra-vacanAmRta nANaM ca dasaNaM ceva, carittaM ca tavo tahA / vIriyaM uvaogo ya, eyaM jIvassa lakkhaNaM // 6 // [ utta, a 28, gA0 11] jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya zakti ke sAmarthya) ane upaga, A badhAM jIvanAM lakSaNe che. vijyAM sAmAnya ke vizeSa kaI prakAranuM jJAna jevAmAM Ave, saMyama ke tapanI ArAdhanA jovAmAM Ave, viryanuM kuraNa jovAmAM Ave ke upayoga jovAmAM Ave tyAM jIva che, ema samajavuM; kAraNa ke jIva vinA anya koI paNa dravyamAM A vastuo hatI nathI. saI'dhayAra ujjoo, pahA chAyAtavei vA / va-ra--sA, pujA tu Rjaar | 7 | [ uttaa. 28, gA0 12] zabda, adhikAra, udyota, prabhA, chAyA ane Atapa e pagalika vastuo che. varNa, rasa, gaMdha ane sparza e pudgalanuM lakSaNa che. - vi. zabda eTale davani ke avAja (Sound). aMdhakAra eTale timira ke aMdhAruM. udyota eTale ratnAdine prakAza ke caLakATa. prabhA eTale caMdra vagerene zIta prakAza. chAyA eTale paDachAye ane Atapa eTale sUryane taDako vagere uSNa prakAza. A badhI padgalika vastuo che. keTalAka zabda arthAt kavanine AkAzane guNa mAnatA hatA, paNa Adhunika zedhaLAe pUravAra karI ApyuM che Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvataMtra ] 13 ke zabda e AkAzane nahi, paNa pudgalane guNa che ane tethI ja tene yuktithI pakaDI zakAya che. grAmephenanI rekaDe, reDiye vagere tenAM pratyakSa udAharaNe che. pudgalanuM mukhya lakSaNa varNa, rasa, gaMdha ane sparza che. temAM varNa pAMca prakAra che : (1) kRSNa-kALa, (2) nIla-vAdaLI, (3) pIta-pILe, (4) rakta-te, ane (5) zveta-dhoLe. rasa pAMca prakArane cheH (1) tita-kaDa, (2) kaTu-tIkhe, (3) madhura-mIThe, (4) amla-khATo ane (5) kaSAya tu. gadha be prakAra che: (1) sugadha ane (2) dugadha. parza ATha prakArane cheH (1) nigdha-cIkaNa, (2) rUkSalukhe, (3) zIta-ThaDe, (6) uSNu-garama, (5) mRdu-suMvALa, (6) karkaza-kaThera, (7) guru-bhAre ane (8) laghu-haLa. guNANamAsao davvaM, egavvasiyA guNA / lakkhaNaM pajjavANaM tu, ubhao assiA bhave // 8 // [ utta- a. 28, gA. 8] dravya guNene Azraya Ape che ane guNe eka dravyane Azrita hoya che. paraMtu paryAyanuM lakSaNa e che ke te dravya ane guNa ubhayane Azrita hoya che. vidravya guNene Azraya Ape che, eTale dareka dravyane pitAnA viziSTa guNa hoya che. A guNe dravyane Azrita hoya che, eTale te dravyanI sAthe ja rahenArA hoya che, tenAthI alaga paDatA nathI. dAkhalA tarIke citanya e. jIva dravyane guNa che, te te tenI sAthe ja jovAmAM Ave Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta 14 che, paNa tenAthI alaga jovAmAM AvatA nathI. paryAya eTale avasthAvizeSa. te dravya ane guNu aMnenA AdhAre ja DAya che; para`tu ekalA dravyathI ke ekalA guNathI hAtI nathI. dAkhalA tarIke ghaTA e pudaMgalanA paryAya che, teA temAM pudgala dravya paNa che ane tenA spa, rasa, vaNu, gaMdha vagere guNeA paNa che. Ane sArAMza e che ke vizvanI vyavasthA karanAra je cha dracaiAnI gaNanA upara karavAmAM AvI che, te ce dravyeA guNa ane paryAyI yukta hAya che. te kadI paNa guNarahita ke paryAyarahita hota! nathI. zrI umAsvAti vAcake tattvArthAdhigamasUtranA pAMcamA adhyAyamAM zuLavocavacam // 38 // e sUtrathI A vastu spaSTa karI che. ahIM samajavAnu eTalu* che ke guNa e saddabhAva che, eTale sadA sAthe rahenAra che ane paryAya e kramabhAvI che, eTale eka paryAyanA nAza thayA pachI navA svarUpe utpanna thanAra che. bhagavAna mahAvIre dravyanuM lakSaNu sat mAnyuM che ane tene utpAda, vyaya ane dhrauvyavALu jaNAvyuM che, tenuM rahasya paNa A ja che. kAI paNa dravyamAM navA paryAyanI utpatti tyAre ja thAya che ke jyAre tenA junA paryAyanA vyaya thAya--nAza thAya. A baMne kriyAe sAthe ja thAya che, eTale ke jInA paryAya nAza pAmatA jAya che ane navA paryAya utpanna thatA jAya che. manuSya khALakamAMthI yuvAna ane che, tyAre bALakapaNuM maTavAnI kriyA ane yuvAnapaNuM AvavAnI kriyA bhinna bhinna samaye thatI nathI, paNa sAthe ja thAya che. A rIte jInA paryAyanA nAza ane navA paryAyanI utpatti Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvataMtra ] 15 thavA chatAM mULa dravya tA dhrauvyavALuM eTale kAyama ja rahe che. anya zabdomAM kahIe teA paryAyanA A rUpAMtara samaye paNa tenA guNA kAyama ja rahe che ane tethI e dravyanu sAtatya ApaNA anubhavamAM Ave che. egattaM ca puhuttaM ca saMjogA ya vibhAgA ya, saMkhA saMThANameva saMThANameva ya / pajjavANaM tu lakkhaNaM // 9 // [ utta. a. 28 gA0 13] ekatva, pRthaktva, saMkhyA, sasthAna, sacaiAga ane vibhAga e paryAyanu lakSaNa che. vi. ApaNane vastunA ekatvanA, pRthakne, saMkhyAnA, saMsthAna eTale AkArane, sa'cega eTale koInI sAthe joDAyAnA ke vibhAga eTale tenA judA judA bhAgeAnA khyAla paryAyane lIdhe ja Ave che. dAkhalA tarIke bhinna bhinna paramANuone banelo hovA chatAM A eka ghaDA che, evA khyAla tenA ghaTatva-paryAya parathI ja Ave che. A ghaDA khIjAthI judA che, evA khyAla paNa tenA paryAya parathI ja Ave che. A eka che, e che ke tethI adhika che, evA khyAla paNa tenA paryAya parathI ja Ave che; ane A geALa che, lAMkhA che ke amuka AkAranA che, evA khyAla paNa tenA paryAya parathI ja Ave che. vaLI te pATiyAthI joDAyele che ke bhUmithI salagna che, evA khyAla paNa tenA paryAya parathI ja Ave che ane A ghaDAnA kAMThA che, A ghaDAnu peTa che, evA vibhAgonA khyAla paNa tenA paryAya parathI ja Ave che. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA bIjI siddha jIvanuM svarUpa che * * * * * saMsAratthA ya siddhA ya, duvihA jIvA viyAhiyA / siddhA NegavihA vuttA, taM me kittayao suNa // 1 // [ utta, a. 36, gA. 48 ] jIve be prakAranA kahelA che. saMsArI ane siddha siddho aneka prakAranA kahelA che. tenuM varNana mArI pAsethI sAMbhaLe. vi. A lekamAM jIve anaMta che, te mukhyatve be prakAramAM vaheMcAyelA che. saMsArI ane siddha, je che karmavazAt saMsAramAM paribhramaNa karI rahyA che, eTale ke naraka, tiryaMca, manuSya ane deva e cAra gatimAM vAraMvAra utpanna thaI janma-jarA-maraNAdinAM duHkhe bhegavI rahyA che, te saMsArI; ane je che karmanA baMdhanamAMthI mukta thavAne kAraNe saMsArasAgarane pAra karI gayA che, te siddha. temAMthI siddha thayelA jIvonuM varNana ahIM prastuta che. siddhanA che aneka prakAranA che, te A pramANe itthIpurisasiddhA ya, taheva ya napuMsagA / saliMge annaliMge. ya, gihiliMge taheba ya // 2 // [ uttaa36, gA0 49 ] strIliMgasiddha, puruSaliMgasiddha, napuMsakaliMgasiddha, svaliMgasiddha, anyaliMgasiddha, gRhaliMgasiddha Adi. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha jIvonuM svarUpa ] 17 vika siddha thayA pachI te badhA ja samAna avasthAne prApta thAya che, paNa siddha thatI vakhate badhA nI avasthA eka sarakhI hotI nathI. A avasthAbheda samajAvavA mATe ja ahIM siddhanA prakAranuM varNana karavAmAM AvyuM che. cAra gatimAM saMsaraNa karI rahelA che mAtra manuSya gatimAMthI ja siddha thaI zake che, eTale ahIM varNavelA tamAma prakAro manuSya saMbaMdhI ja samajavAnA che. liMganI daSTie manuSyanA traNa bhede paDe che. strI, puruSa ane napuMsaka. A traNe liMge manuSya siddha thaI zake che. caMdanabALA vagere strIliMge siddha thayA, IlAcIkumAra vagere puruSasiMge siddha thayA ane gAMgeya vagere napuMsakaliMge siddha thayA. Ane paramArtha e che ke siddhAvasthA prApta karavAmAM liMga kaI rIte bAdhaka nathI. je koI karmane kSaya kare, te siddhAvasthA prApta karI zake che. manuSya svalige eTale zramaNanA vezamAM ja siddha thAya e paNa keI niyama nathI. anya sAdhuonA vezamAM paNa te siddha thaI zake che. zrI gautamAdi mahAmunio svaliMge siddha thayA ane valkalacIrI vagere mahAnubhA tApasanA vezamAM paNa siddha thayA. vaLI cilAtIputra Adi keTalAka mahAnubhA gRhiliMga eTale gRhasthanA vezamAM paNa siddha thayA che. tAtparya ke siddha thavAmAM veza paNa mahattvanI vastu nathI, mAtra karmakSaya ja mahattvanI vastu che. ahIM cha prakArane spaSTa nirdeza karyo che ane Adi Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta padathI bIjAnI saMbhavitatA darzAvI che, eTale spaSTa karavAnI jarUra rahe che ke jaina siddhAMtamAM kula paMdara prakAranA siddha manAyelA che. e rIte nava prakAranA siddhonuM varNana bAkI rahyuM, te ahIM prajJApanA sUtranA prathama padanA AdhAre ApavAmAM Ave che? (7) tIrthasiddha-tIrthanI vidyamAnatAmAM siddha thayelA. ahIM tIrthathI zrI jinezvara bhagavaMtoe sthApela sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikArUpa caturvidha saMgha samajavAne che. (8) atIrthasiddha-tIrthanI sthApanA thayA pahelAM ke tIrthanA vyavaccheda-kAlamAM jAtismaraNAdi jJAnathI siddha thayelA. (9) tIrthaMkarasiddha -zrI RSabhadeva vagerenI jema tIrthakara thaIne siddha thayelA. (10) atIrthakara siddha-zrI bharata cakravartI vagerenI jema sAmAnya kevaLI thaIne siddha thayelA. (11) svayaMbuddha siddha-zrI AdrakumAra vagerenI jema jAte ja bedha pAmIne siddha thayelA. (12) pratyebuddhasiddha-zrI karakaC vagerenI jema koI nimittathI bodha pAmIne siddha thayelA. (13) buddhAdhitasiddha-AcAryAdi guruthI bodha pAmIne siddha thayelA. (1) ekasiddha eka samaye eka siddha thayelA. (15) anekasiddha-eka samaye aneka siddha thayelA. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha jIvonuM svarUpa ] A chellA be bheda parathI evuM sUcana maLe che ke manuSya kaI paNa kALa-keI paNa samaye siddha thaI zake che. te mATe amuka ja samaya joIe evuM nathI. je evuM hoya te ja samaye samaye siddha zI rIte thaI zake? kahiM paDihayA siddhA 1 kahiM siddhA paidviyA / kahiM boMdiM caittANaM ? kattha gaMtUNa sijjhaI 1 // 3 // [ uttaa0 36, gA. 55 ] siddha thanAra ja kyAM jaIne aTake che? kayAM sthira thAya che? kyAM zarIrane tyAga kare che? ane kyAM jaIne siddha thAya che ? vi. je jIve cAra ghAtI karmone nAza karyo hoya, te aMta samaye bAkInA cAra aghAtI karmone avazya nAza kare che ane e rIte sakala karmathI mukta thaIne deha choDe che. e vakhate te pitAnI svAbhAvika Urdhva gatine prApta thAya che ane koDe mAIlanI jhaDape UMce ne UMce cAlya jAya che. A rIte gati karI rahele jIva kyAM jaIne aTake? e prazna che. vaLI e rIte aTakyA pachI te kyAM sthira thAya? e paNa jANavAnI jarUra che. te sAthe siddha thanAro jIva chelluM zarIra kyAM cheDe? ane kyAM jaIne siddha thAya? te paNa spaSTa thavAnI AvazyakatA che. tenA uttaro nIcenI gAthAmAM A pramANe ApavAmAM AvyA cheH aloe paDihayA siddhA, loyagge ya paiTThiyA / ihaM bodiM caittANaM, tattha gaMtUNa sijjhaI // 4 // [ utta, a0 36, gA0 56 1. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 [ zrI vIra-vacanAmRta siddhanA che alekanI sImA para aTake che ane lekanA agra bhAga para sthira thAya che. teo ahIM eTale manuSyalekamAM zarIra choDe che ane lekAgra para jaIne siddha thAya che. viUrdhvagati karI rahelA jIva jyAM sudhI dharmastikAya dravya vyApeluM hoya, tyAM sudhI ja gati kare che, eTale alakanI sImA para aTake che. tyAMthI AgaLa gati karI zakatA nathI, kAraNa ke tyAM tene gatimAM sahAya karanAruM dravya vidyamAna nathI. je jIva dharmAstikAya dravyanI sahAya vagara paNa gati karI zakatA hoya. te A tenI Urva gati cAlu ja rahe ane kadApi tene aMta Ave nahi, kAraNa ke AkAza anaMta che. Urdhvagati karI rahele jIva je sthaLe aTake che, te lekane agra bhAga che. tyAM pahoMcyA pachI te kaI paNa prakAranI gati karatuM nathI, arthAt sthira thAya che ane anaMta kAla sudhI e ja avasthAmAM rahe che. siddha thanAre jIva sAmAnya rIte manuSyalekanI maryAdAmAM ja pitAnuM zarIra cheDe che ane te jyAre lekAgra para pahoMce tyAre ja siddha thaye gaNAya che. siddha thayelA che paramAtmadazAne pAmelA heya che, eTale temanI gaNanA paramAtmA tarIke thAya che ane tethIja temane arihaMta bhagavaMtanI jema vaMdanIya tathA pUjanIya mAnavAmAM Ave che. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha jIvonuM svarUpa ] bArasahiM joyaNehiM, savvaThThassuvariM bhave / IsIpabbhAranAmA u, puDhavI chattasaMThiyA // 5 // paNayAlasayasahassA, joyaNANaM tu AyayA / tAvaiyaM ceva vitthinnA, tiguNo sAhiya parirao // 6 // aTThajoyaNabAhallA, sA majjhami viyAhiyA / parihAyaMtI carimaMte, macchiyapattAu taNuyarI / / 7 / / ajjuNasuvannagamaI, sA puDhavI nimmalA sahAveNa / uttANayachattaya-saMThiyA ya bhaNiyA jiNavarehiM // 8 // saMkhakakuMda-saMkAsA, paMDurA nimmalA subhA / / sIyAe joyaNe tatto, logaMto u viyAhio / 9 // [ utta, a 36, gA. 57 thI 61 ] sarvArthasiddha vimAnathI bAra ejana upara chatranA AkAravALI ISaprAzmAra nAmanI pRthvI che. te pIstAlIza lAkha jana lAMbI, eTalI ja pahelI ane traNa gaNAthI vadhAre paridhivALI che. tAtparya ke te vartulAkAre che. te pRthvI madhyamAM ATha jana jADI che, tyAMthI ochI thatI thatI cheDA para mAkhInI pAMkha jevI pAtaLI che. te ISataprAglAra pRthavI svabhAvathI ja ta, nirmala ane arjuna nAmanA zveta suvarNa jevI che. tene AkAra ulaTA karelA chatra je che, ema zrI jinezvara bhagavaMtoe kahyuM che. A pRthvI zaMkha, aMka ratna ane macakuMdanA pupa samAna zveta, nirmala ane sohAmaNI che. tenA para lekane aMta kahe che. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 ' [ zrI vIra-vacanAmRta ja vi. ApaNe manuSya lokamAM vasIe chIe, ahIMthI ghaNuM upara jaIe te prathama tiSacaka eTale sUrya, caMdra, graha, nakSatra, tArA vagere Ave tenI upara bAra devaloka Ave; tenA upara nava priveyaka nAmanA vimAne Ave; ane tenA upara pAMca anuttara vimAna Ave, temAMnuM eka vimAna sarvArthasiddha che. ahIMthI eTale manuSyakathI sarvArthasiddha vimAnanI UMcAI kroDa mAIlanI che; tenA upara bAra jana jaIe te ISat prAbhAra nAmanI pRthvI ave. A pRthvInuM mApa teTaluM ja che ke jeTaluM manuSyanuM che. bIjuM varNana spaSTa che. joyaNassa u jo tattha, koso ubarimo bhave / tassa kosassa chanmAe, siddhANogAhaNA bhave // 10 // [ utta, a 36, gA. 62 ] tyAM uparanA eka ejanamAM eka kezanA chaThThA bhAgamAM siddhonI avagAhanA che, arthAt siddhanA che tyAM rahelA che. vi. A sthAnane siddhazilA kahe che. kavi nIvadhaLA, -saMsaLa-saLavA ! aulaM suhaM saMpattA, uvamA jassa natthi u // 11 // [ uttaa0 36, gA0 66 ] te siddhanA cha-siddha bhagavate arUpI che, ghana che (temanA jIva-pradeza vacce kaI pilANa nathI), jJAna ane darzananA upagavALA che, tathA aparimita sukhane prApta thayelA che ke jene mATe keI upamA nathI. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha jIvonuM svarUpa ] atthi ega dhuvaM ThANaM, logaggammi durAruhaM / - naOi majU, vANiLo veca tA . 02 / [ utta, a. 23, gA0 81 ] lekanA agrabhAga upara eka nizcala sthAna che, jyAM jarA, mRtyu, rega ane duHkha nathI, paraMtu tyAM pahoMcavuM ghaNuM kaThina che. nivvANaM ti abAhaM ti, siddhi logaggameva ya ! khemaM sivamaNAbAhaM, jaM caraMti mahesiNo // 13 // [ uttara a0 23, gA0 83 ] e sthAnanuM nAma nirvANa, abAdha, siddhi, kAca, kSema, ziva ane anAbAdha che. tene maharSio prApta kare che. vi0 abAdha eTale pIDA vagaranuM. anAbAdha eTale tenA svAbhAvika sukhamAM aMtarAya vinAnuM. taM ThANaM sAsayaM vAsa, logaggaMmi durAruhaM / jaM saMpattA na soyanti, bhavohantakarA muNI // 14 // [ utta, a0 23, gA0 84 ] he muni ! te sthAna zAzvata nivAsarUpa che, lekanA agrabhAga para AveluM che, paNa tyAM pahoMcavuM ghaNuM kaThina che. jemaNe e sthAna prApta karyuM che, tenA ne aMta Ave che ane tene koI paNa prakAranuM duHkha rahetuM nathI. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HALA dhArA trIjI saMsArI jInuM svarUpa saMsAratthA u je jIvA, duvihA te viyAhiyA / tasA ya thAvarA ceva, thAvarA tivihA tahiM // 1 // [ utta7 a. 36, gA. 68 ] je jIve saMsArI che, te be prakAranA kahelA che? trasa ane sthAvara. temAM sthAvara traNa prakAranA che. visiddhanA jIvonuM varNana pUruM thayuM. have saMsArI jenuM varNana zarU thAya che. saMsArI ja mukhyatve be prakAranA cheH (1) trasa eTale cara-halanacalana karI rahelA ane (2) sthAvara eTale acara-sthira rahelA. puDhavI AujIvA ya, taheva ya vaNassaI / iccete thAvarA tivihA, tesiM bhee suNeha me // 2 // [ uttaao 36, gA69 ] sthAvara jIve pRthvIkAyika, apakAyika ane vanaspatikAyika ema traNa prakAranA che. tenA bhede mArI pAsethI sAMbhaLe. | vipRthvI-mATI eja jenI kAyA che, te pRthvIkAyika jIva; a-pANa eja jenI kAyA che, te apakAyika jIva; ane vanaspati eja jenI kAyA che te vanaspatikAyika jIva. A traNe prakAranA jIvane sthAvaramAM samAveza thAya che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 saMsArI jInuM svarUpa ] . duvihA puDhavI jIvA u, suhumA bAyarA tahA / pajjattamapajjattA, evamee duhA puNo // 3 // [ uttaa0 36, gA. 70 ] pRthvIkAyika jIva be prakAranA che? sUkSama ane bAdara. vaLI te darekane paryApta ane aparyApta evA be prakAre che. viTa ahIM sUma zabdathI evA sUkama jIvane nirdeza ke je kaMI paNa saMjogomAM daSTigocara thatA nathI, eTaluM ja nahi paNa tenA para zastrAdi kaI praganI asara paNa thatI nathI. AvA sUkSma pRthvIkAyika jIve samasta lokamAM vyApelo che. bAdara eTale skUla, daSTigocara thAya evA. paraMtu bAdara pRthvIkAyika e jIvanuM zarIra ApaNuM daSTine viSaya banI zakatuM nathI. ApaNe pRthvIkAyanuM je zarIra joIe chIe, te asaMkhya jIvonA asaMkhya zarIrane eka piMDa hoya che, paraMtu samudita avasthAmAM te joI zakAya che, mATe tene bAdara kahevAmAM Ave che. jIva vigrahagati dvArA navA janmasthAne pahoMcyA pachI jIvana dhAraNa karavA mATe jarUrI pugalo ekatra karavA mAMDe che, tene AhAranI kriyA kahevAmAM Ave che. temAMthI te zarIra, indriya, zvAsevAsa, bhASA ane mananI racanA kare che. zAstrIya paribhASAmAM A cha vastuone paryApti kahevAmAM Ave che. paraMtu badhA jIve chae paryAminA adhikArI nathI. egidiya ja AhAra, zarIra, Indriya Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~ ~~~ [ zrI vIra-vacanAmRta ane zvAse ravAsa e cAra paryAptinA adhikArI che. beIdiyathI asaMjJI paMciMdiya sudhInA jIve pAMcamI bhASA paryAptinA paNa adhikArI che ane saMsI pacidiya jIve chaye paryAtinA adhikArI che. ahIM eTalI spaSTatA Avazyaka che ke IndriyanA dhoraNe saMsArI jInA vibhAga pADIe te pAMca vibhAga paDe cheH (1) egidiya, (2) beidiya, (3) teIdiya, () cauridiya ane (5) paMciMdiya. temAM egidiya jIvane eka sparzanendriya hoya che. sparzanendriya eTale sparza pArakhanArI indriyatenuM mukhya sAdhana cAmaDI che. beIdiya jIvane sparzanendriya uparAMta rasanendriya paNa hoya che. rasanendriya eTale rasa-svAda pArakhanArI indriya. tenuM mukhya sAdhana jIbha che. teidiya jIvane A be Indriye uparAMta trIjI dhrANendriya paNa hoya che. dhrANendriya eTale vAsa pArakhanArI Indriya, tenuM mukhya sAdhana nAsikA che. cauriMdiya jIvane A traNa Indriyo uparAMta cothI cakSurindriya paNa hoya che. cakSurindriya eTale vastuone jenArI Indriya. tenuM mukhya sAdhana cakSu-AMkha che. ane paciMdiya jIvane A cAra Indriyo uparAMta pAMcamI zrotendriya paNa hoya che. zrotendriya eTale sAMbhaLanArI Indriya. tenuM mukhya sAdhana zrota eTale kAna che. AmAMthI egidiya che cAra paryAptinA adhikArI che, eTale teo pahelI cAra paryApti pUrI kare tyAre paryApta Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI chAnuM svarUpa ] 27 kahevAya che ane temaNe e paryApti pUrI karI na hoya ke pUrI karyA vinA ja mRtyu pAme te aparyApta kahevAya che. pRthvIkAyika ja egidiya che, eTale teNe cAra paryApti pUrI karavAnI hoya che. ahIM eTaluM yAda rAkhavuM ghaTe ke keI paNa jIva AhAra, zarIra ane Indriya e traNa paryApti pUrI karyA vinA maraNa pAmate nathI. A vargIkaraNa anusAra pRthvIkAyika jIvanA mukhya cAra bheda bane cheH (1) sUkSma paryApta pRthvIkAyika jIva. (2) sUma a paryApta pRthvIkAyika jIva. (3) bAdara paryApta pRthvIkAyika jIva. (4) bAdara aparyApta pRthvIkAyika jIva. bAyarA je u pajjattA, duvihA te viyAhiyA / saNhA kharA ya bodhavyA, saNhA sattavihA tahiM // 4 // uttara a0 36, gA0 71 ] paryApta bAdara pRthvIkAyika jIvanA be bhede kahelA cheH zlaNa arthAt kamaLa ane khara arthAta kaThera. temAM zlaNa pRthvI sAta prakAranI che. kaNhA nIlA ya ruhirA ya, hAlidA sukilA tahA / paMDupaNagamaTTiyA, kharA chattIsaIvihA // 5 // uttaa36, gA. 7ra ] kALI, nIlI (vAdaLI ke lIlI), lAla, pILI, zveta, Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta pAMDu (phIkkI, DI pILAza paDatI) ane panaka (atyaMta -sUma rajerUpa). khara pRthvI chatrIza prakAranI che. puDhavI ya sakkarA vAluyA ya uvale silA ya loNUse / jaya tara-nava-sIsaT-M-suva ca vacare 2 | do hariyAle hiMgulae, magosilA sAsagaMjaNa-pavAle / abbhapaDalabbhavAlu ya bAyarakAye maNivihANA // 7 // gomijjae ya ruyage aMke phalihe ya lohiyakkhe ya / maragaya - masAragalle bhUyamoyaga - iMdanIle ya // 8 // caMtA--hRta-puruNa toSiA ja vadhA caMdappabha - verulie jalakaMte sUrakaMte ya // 9 // a36, gAya 73 thI 76 ] (1) zuddha pRthvI. (2) kAMkarA. (3) vAlukA-retI. (4) upala-nAnA paththare. (5) zilA-paththaranI meTI caTAna. (6) lavaNa-samudranA jalamAMthI taiyAra thatuM mIThuM. (7) khArI mATI-khAre. (8) letuM-khANamAM hoya che tyAre. rAsAyaNika prakriyA pachI te TukaDA ke patarAnuM rUpa dhAraNa kare che, tyAre ajIva bane che. (9) jasata(10) tAMbu Ta Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jIvonuM svarUpa ] (11) sIsuM(12) rUpuM- (13) senuM- (14) vajI-hIre. khANamAM hoya che tyAre. (15) haritAla(16) hiMgaLa(17) maNasila- (18) sAsaka-eka prakAranI dhAtu (19) aMjana-sUrame. (20) pravAla-paravALAM. (21) abhraka-abarakha. khANamAM hoya che tyAre. (22) abhravAlukA-abhrakanA mizraNavALI retI. A bAvIza prakAramAM cauda prakAranAM rane meLavatAM kula chatrI prakAra thAya che. cauda. ratnanAM nAma A pramANe jANavA (23) gamedaka. (24) rucaka. (25) aMkarana. (26) sphaTika ane lehitAkSa. (27) marakata ane masAragala. (28) bhujamocaka. (29) IndranIla. (30) caMdana-garika ane haMsagarbha. (31) pulaka. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta (32) saugandhika. (33) candraprabha. (34) vaiDUrya. (35) jalakAnta. (36) sUryakAnta. ratnaparIkSA Adi graMthamAM A ratnanuM vizeSa varNana ApeluM che. A badhAM rane jamInamAM hoya che, tyAre jIvanazaktithI yukta hovAnAM kAraNe pRthvIkAya jIvamAM gaNAya che. bahAra nIkaLyA pachI temAM jIvanazakti hatI nathI, eTale te ajIva gaNAya che. eesiM vaNNao ceva, gaMdhao rasaphAsao / saMThANadesao . vA vi, vihANAI sahassaso // 10 // [ utta- a. 36, gA0 83 ] A jInA varNa, gaMdha, rasa, sparza ane saMsthAnathI hajAre bheda thAya che. duvihA Au jIvA u, suhumA bAyarA tahA / pajjattamapajjattA, evamee duhA puNo // 11 // bAyarA je u pajjattA, paMcahA te pakittiA / suddhodae . a jasse, harataNU mahiAhime // 12 // [ uttaa. 36, gA0 84-85 ] akAyika jIvanA be prakAre cheH sUkSama ane bAdara. tenA vaLI paryApta ane aparyApta evA be bheda che. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jIvAnuM svarUpa ] je mAdara paryApta apUkAya jIvA che, te pAMca prakAranA DelA che : (1) zuddhoham - bhedhanu 4, (2) sosa-ANa, (3) tRNu uparanA samiMdu, (4) dhummasa bhane (4) marai. viTa apsAyika sUkSma jIvA pRthvIkAyika sUkSma jIve jeTalA ja sUkSma che ane te sakala leAkamAM vyApelA che. duvihA vaNassaI jIjA, suhumA bAyarA tahA / pajjattamapajjattA, evame duhA puNo // 13 // bAyarA je u pajjattA, duvihA te viAhiA / sAhAraNasarIrA ya, pattegA ya taheva ya // 14 // gahA te pakittiyA / patteasarIrA u, rukkhA gucchA ya gummA ya, layA vallI taNA tahA / / 15 / / calaya [layA] pavvayA kuhaNA, jalaruhA osahI tahA / hariyakAyA ya bodhavvA, patteyA iti AhiyA / 16 / / sAhAraNasarIrA u, NegahA te pakittiyA / AlUe mUlae ceva siMgavere taheva ya // 17 // [utta. a. 36 gA. 92 thI 96 ] 31 vanaspatikAyika jIva sUkSma ane mAdara ema e prakAranA che ane te darekanA vaLI paryApta ane aparyApta evA be bheda che. je khAdara paryApta che, te e prakAranA kahelA che H sAdhAraNu-zarIrI bhane pratye:-zarIrI. pratyeka-zarIrI aneka prakAranA kahelA che. jema ke Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta vRkSa, guccha, gulma, latA, vallI, tRNa, valaya, parvaja, kUhaNa, jalaruha, auSadhi, haritakAya, Adi. sAdhAraNa-zarIrI aneka prakAranA kahelA che. jema ke Alu, mULA, zRMgabera Adi. vi. vanaspatikAyika sUkSama che paNa pRthvIkAyika sUkSama cha jeTalA ja sUkSama che ane te samasta lekamAM vyApelA che. aneka vacce eka sAdhAraNu-samAna zarIra hoya, te sAdhAraNa-zarIrI kahevAya ane eka jIvane eka zarIra heya, te pratyeka-zarIrI kahevAya. ahIM eTaluM yAda rAkhavuM ke phala, phUla, chAla, lAkaDuM, mULa, pAMdaDAM ane bIja e darekanuM svataMtra zarIra gaNAya che. sAdhAraNa-zarIrIne sAdhAraNa vanaspati ane pratyeka- zarIrIne pratyeka vanaspati kahevAmAM Ave che. A baMne vanaspatione zI rIte pArakhavI? tene uttara jIvavicAraprakaraNanI nimna gAthAmAM A prakAre apAyeluM che? guDhasirasaMdhipavvaM, samabhaMga mahIrugaM ca chinnaruhaM / sAhAraNaM sarIraM, tavivariaM ca patteyaM // 12 // jenAM kaNasalAM, nase ane gAMDA vagere gupta heya, jenAM bhAMgavAthI sarakhA bhAga thAya tathA tAMtaNa heya nahi, tema ja jene chedIne vAvIe te pharI uge tene sAdhAraNa vanaspati jANavI ane tethI viparIta lakSaNavALI hoya tene pratyeka vanaspati jANavI. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jIvAnuM svarUpa ] pratyeka vanaspatinA aneka prakAra che. jevA ke-- (1) vRkSa--AMkhe, lImaDA Adi. (ra) guccha--vaitAkaDI Adi. (3) zulma--navamAlikA Adi (4) latA--ca'pakalatA Adi. (5) valI--velA. kaheALA, turiyA Adi. (6) tRNu--ghAsa. (7) valaya--valayAkRtivALI viziSTa vanaspati. (8) vaja--zeraDI AdivavALI vanaspati. (9) kuhaNa-bhUmiphADA. (10) jalaruha--jalamAM uganArA, kamala Adi. (11) auSadhi--dhAnya varga, DAMgara, ghauM Adi. (12) harita--bhAjIpAle. 3. sAdhAraNa vanaspati paNa aneka prakAranI che. ahI AlU, mULA ane zrRMgabheranAM nAma ApyAM che, te khadhAM eka jAtanA kA che. AlU eTale AlakaMda, mULA prasiddha che. zrRMgabera eTale AduM. tAtparyaM ke tamAma prakAranA kaDhAnI gaNanA sAdhAraNa vanaspatimAM karavAnI che. A uparAMta tamAma vanaspatinA phaNagA, kupaLA, kUNAM phaLe tathA jenA kaNasalAM tathA nase| gupta hAya tenI gaNanA paNa sAdhAraNa vanaspatimAM karavAnI che. sAdhAraNa vanaspatine anaMtakAya paNa kahevAmAM Ave che, kAraNa ke tenA eka sUkSma TukaDAmAM paNa anata jIvA hoya che. ra Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta te vAU a bodhavvA, urAlA ya tasA tahA / iccee tasA tivihA tersi bhee suNeha me // 18 // [utta a. 36, gA. 107] trasa jIveA traNa prakAranA che: tejasUkAyika, vAyukAyika ane pradhAnatrasakAya, tenA bhedo mArI pAsethI sAMbhaLe. vi. tejaskAyika ane vAyukAyika jIve egikriya che, paNa te halanacalanavALA heAvAthI temanI gaNanA trasamAM karavAmAM AvI che. je jIvA bhayagrasta thaIne halanacalana kare che, te pradhAnatrasa kahevAya che. A traNenA bheda have pachI kahevAze. 34 duvihA teujIvA u, suhumA bAyarA evame duhA dhA / pajjattama pajjattA, punaH || 61 || bAyarA je u pajjattA, NegahA te viyAhiyA / iMgAle mummure agaNI, acci jAlA taheva ya // 20 // [utta. a. 36, gA. 108-9 ] tejaskAyika jIve e prakAranA cheH sUkSma ane mAdara. tenA vaLI paryApta ane aparyApta evA be bheda che. je mAdara paryApta tejasUkAyika jIvA che, te aneka prakAranA kahelA che. jema ke-a'gArA, cinagArI, agni, zikhA, javAlA vagere. vi- ahI vagere padathI ulkA, vidyuta tathA agnimaya bIjA padArthoM paNa samajavA. sUkSma tejaskAyika jIva pRthvIkAyika sUkSma jevA ja sUkSma che ane te sakala leAkamAM Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 saMsArI jIvonuM svarUpa ] vyApelA che. duvihA vAujIvA u, suhumA bAyarA tahA / pajjattamapajjattA, evamee duhA puNo // 21 // bAyarA je u pajjattA, paMcahA te pakittiyA / ukkaliyA-maMDaliyA ghaNa-guMjA-suddhavAyA ya // 22 // [ uttaa0 36, gA0 117-8 ] vAyukAyika cha be prakAranA cheH sUkSma ane bAdara, tenA vaLI paryApta ane aparyApta evA be bhede che. je bAdara-paryApta-vAyukAyika jIve che, te pAMca prakAranA kahelA che. jema ke-(1) utkalika vAyu, (2) maMDalika vAyu, (3) ghana vAyu, (4) guMjA vAyu ane (5) zuddha vAyu. viTa sUkSma vAyukAyika che pRthvIkAyika sUkSama cha jevA ja sUkSama che ane te sakala lekamAM vyApelA che. je bhI thelIne pharI vAya te utkalika vAyu. je cakkara cakkara pharate Ave arthAt vAvAjheDArUpa hoya te maMDalika vAyu. je vAyu ghaTTa hoya te ghanavAyu. A vAyu lekane TakAvanAra ghanedadhine AdhAra rUpa hoya che. je vAyu guMjArava karate vahe te guMjA vAyu ane je vAyunI maMda maMda laharie Ave te zuddha vAyu. orAlA tasA je u, cauhA, te pakittiA / beiMdiyA teiMdiyA, cauro paMciMdiyA ceva // 23 // | | utta. a36, gA. 126] pradhAnatrasajIva cAra prakAranA kahelA che: (1) Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 [ zrI vIra-vacanAmRta beidiya, (2) teidiya, (3) cauriMdiya ane (5) pacidiya beiMdiA u je jIvA, duvihA te pakittiA / pajjattamapajjattA, tesiM bhee suNeha me // 24 // kimiNo sumaMgalA ceva, alasA mAivAhayA / vAsImuhA ya sippIA, saMkhA saMkhaNagA tahA // 25 // palloyANullayA ceva, taheva ya varADagA / jalUgA jAlagA ceva, caMdaNA ya taheva ya // 26 // iha beiMdiyA ee, NegahA evamAyao / loegadese te savve, na savvattha viyAhiyA / / 27 / / [ uttaa36, gA127 thI 130 ]. bediya ja be prakAranA kahelA cheH paryApta ane aparyApta. tenA bhedo mArI pAsethI sAMbhaLo. kRmi (azucimaya padArthomAM utpanna thatA), sumaMgala, aLasiyA, mAtRvAhaka (cUDela), vAsImukha, chIpa, zaMkha, zaMkhalA, palaka, anupallaka, keDI, jale, jAlaka, caMdanaka (sthApanAcAryamAM mUkAya che te) Adi. A beIdiya che aneka prakAranA che. te sarvene lekanA eka bhAgamAM kahelA che, nahi ke sarvatra. vi. jemane sAmAnya rIte jaMtuo ane kIDA (worms and insects) kahevAmAM Ave che, tene samAveza beidiya, teIdiya ane cauridiya mAM thAya che. teiMdiyA u je jIvA, duvihA te pakittiyA / pajattamapajjattA, tesiM bhee suNeha me // 28 // Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jIvonuM svarUpa ] kuMthu-pivIliyA daMsA, ukkaluddehiyA tahA / taNahAra-kaTThahArA ya, mAlUgA pattahArakA // 29 // kapAsaddhimijA ya, tidugA tasamiMjagA / sadAvarI ya gummI ya, bodhavvA iMdagAiyA // 30 // iMdagovamAiyA, NegahA evamAyao / loegadese te savve, na savvattha viyAhiyA // 31 // [utta0 250 38, 0 136 thA 138 ] tediya ja be prakAranA kahelA che. paryApta ane aparyApta. tenA bhede mArI pAsethI sAMbhaLe. thavA, 11, isa, 9.41, udheDa, tRNA9:24, (ghAsamA yanA21), 10316124 (813mA thanA21), mAsu, pAhA24 (5imA thanA21), yAsi (pAsa poremA thanA23), asthita (goTI-moTA vageremA thn|2|), ti, puSa, bhi , zatAvarI, guTabhI, chandrAyi mAhi. dripa (gokaLagAya) vagere teI diya ja aneka prakAranA che, te lekanA eka bhAgamAM kahelA che, nahi ke sarvatra. cauridiyA na je jIvA, duvihA te pakittiyA / pajjattamapajjattA, tesiM bhee suNeha me // 32 // aMdhiyA puttiyA ceva, macchiyA masagA tahA / bhamare kIDa-payaMge ya, TiMkuNe kuMkaNe tahA // 33 // kukuDe siMgirIDI ya, naMdAvatte ya vichie / Dole ya bhiMgirIDI ya, virilI acchivehae // 34 // acchile mAhae acchi-roDae vicittacittae / Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 [ zrIvIra-vacanAmRta uhijaliyA jalakArI ya, taMnIyA taMbagAiyA / / 35 / / ii cauriMdiyA ee, NegahA evamAyao / logassa egadesaMmi, te savve parikittiyA || 36 || [ utta. a 36, gA. 145 thI 144 ] carikriya jIve e prakAranA kahelA cheH paryApta ane aparyApta. tenA bhede mArI pAsethI sAMbhaLe. adhaka, pautika, mAkhI, mazaka, bhramara, kITa, pataMga, bagAI, kukaNa, kaTa, sigarITI, nandAvartta, vichI, khaDamAkaDI, bhUgarITaka, akSivedhaka, akSila, mAgaSa, akSiADaka, vicitra, citrapatraka, upadheijalakA, jalakArI, tajJika, tAmraka, vagerene caurikriya jIvA kahelA che. te sarve leAkanA eka bhAgamAM rahelA che ( nahi ke satra ). paMcidiyA u je jIvA, caDavvihA te viyAhiyA / neraiyA tirikkhAya, maNuyA devA ya AhiyA // 37 // [ utta. a0 36, gA0 155] je jIvA pacikriya che, te cAra prakAranA kahelA cheH nAraka, tiya 'ca, manuSya ane deva. neraiyA sattavihA, puDhavIsU sattasU bhave / caLAma--sAmA, vAturAmA mAAi // 28 // paMkAbhA ya dhUmAbhA, tamA tamatamAM taddA | ii neraiyA ee, CL, sattA parivittiyA II 32 [ utta. a. 36, gA0 15-157] nAraka jIvA sAta prakAranA che; kAraNa ke narakane Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jInuM svarUpa ] lagatI pRthvIo sAta prakAranI che. te A pramANeH (1) ratnaprabhA, (2) zarkarAmabhA, (3) vAlukAprabhA, (4) paMkaprabhA, (5) dhUmaprabhA, (6) tamaprabhA ane (7) tamatamAmabhA. vi. pahelI karatAM bIjI narakamAM ane bIjI karatAM trIjI narakamAM ema uttarottara vadhAre aMdhakAra hoya che. sAtamI naraka tamatamAM nAmanI che, eTale temAM ghora aMdhAruM hoya che. paciMdiya tirikkhA u, duvihA te viyAhiyA / samucchima-tirikkhA u, gabbhavatiyA tahA // 40 // [ uttaa36, gAtra 170 ] paciMdriya tiryacajI be prakAranA kahelA cheH saMmUchima ane garbhatpanna-gabheja. vi. saMmRchima ja mana:paryAptinA abhAve mUDha dazAmAM hoya che. te amuka padArthomAM utpanna thAya che. gabheMtpanna garbhamAM utpanna thAya che. duvihA vi te bhave tivihA, jalayarA thalayarA tahA / nahayarA ya bodhavvA, tesiM bhee suNeha me // 41 // [ uttaa36, gA. 171 ] A baMne prakAranA tiryaMca IvenA traNa bheda cheH (1) jalacara, (2) sthalara ane (3) nabhacara arthAta khecara. tenA bhede mArI pAsethI sAMbhaLe. macchA ya kacchabhA ya, gAhA ya magarA tahA / suMsumArA ya bodhavvA, paMcahA jalayarAhiyA // 42 // [ utta, a0 36, gA. 172 ] Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta jalacara jIvA pAMca prakAranA kahelA che : (1) maccha, ( mAchalAnI jAti ), kacchapa ( kAcabAnI jAti), grAha, ( jhuMDa jAti ), maghara ane saMsumAra (vhela vagerenI jAti ). cauppayA ya parisappA, duvihA thalayarA bhave / cauppayA caDhavvihA, te me kittayao suNa // 43 // [ utta. a0 36, gA. 179 ] sthalacara jIve e prakAranA cheH catuSpada ane risa. temAM catuSpada cAra prakAranA che, tenA bhedo mArI pAsethI sAMbhaLe. r. egakhurA dukhurA ceva, gaMDIpaya saNappayA / mA oLA, yAmImAo || 44 || [ utta. a. 36, gA0 180 ] (1) eka kharIvALA, te azva vagere. (2) e kharI vALA, te gAya vagere. (3) gaMDIpada, te hAthI vagere ane (4) sanakhapada, te siMha vagere. mu-kAztiA ca, parisappA duviA maLe / gohAI ahimAI, ikekA vaividdA mave // 46 // [ utta. a. 3, gA0 181 ] parisa e prakAranA che : (1) bhujaparisapa, te vA, kAcIDA vagere. ane (2) uraparisarpa, te sApa, ajagara vagere. te dareka paNa aneka prakAranA che. camme u lomapakkhIyA, taiyA samuggapakkhiyA / viyaya pakkhIya bodhavvA, pakkhiNo ya cauvvihA // 46 // [ utta. a. 36, gA. 188 ] Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jIvanuM svarUpa ] khecara arthAta pakSIo cAra prakAranA cheH (1) carmapakSI-cAmaDAnI pAMkhavALA, te cAmAcIDiyA vagere. (2) rAmapakSI-rUMvATIvALI pAMkhavALA, te rAjahaMsa vagere. (3) samudugapakSI-bIDelI pAMkhavALA, te mAnuSettara parvatanI mahAra hoya che. ane (4) vitata pakSI-badhe vakhata khullI pAMkha rAkhanArA. maNuyA duviha bheyA u, te me kittayao suNa / samucchimA ya maNuyA, gabbhavatiyA tahA // 47 // a0 36, gA. 195 ] manuSyanA be bheda che. te mArI pAsethI sAMbhaLoH saMmUchima ane garbhapanna. vira manuSyanA deza, raMga, jAti anusAra aneka bhede paDe che. devA cavvihA vuttA, te me kittayao suNa / molki- vALamaMtara- no - vaimALiyA tA . 48 | utta, a0 36, gA. 204 ] de cAra prakAranA kahelA che tenA bhede mArI pAsethI sAMbhaLeH (1) bhuvanapati, (2) vANavyaMtara, (3) tiSa ane (4) vaimAnika, dasahA u bhavaNavAsI, aTTahA vaNacAriNo / paMcavihA joisiyA, duvihA vemANiyA tahA // 49 // [ uttaa. 36, gA. 205 ] bhavanavAsInA daza prakAra che, vANavyaMtara arthAt - Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 " [ zrI vIre-vacanAmRta vanacArI denA ATha prakAra che, jotiSI devAnA pAMca prakAra che ane vaimAnika denA be prakAra che. asurA nAga-suvvaNNA, vijjU aggI ya AhiyA / tIvo-phitA-cA, jaya mavazavAsino | ba0 [ utta. a36, gA0 206 ] bhavanapatinA daza prakAro A pramANe jANavA (1) asurakumAra, (2) nAgakumAra, (3) suvarNakumAra, (4) vidyuta kumAra, (5) agnikumAra, (6) dvIpakumAra, (7) udadhikumAra, (8) dizAkumAra, (9) vAyukumAra ane (10) stanitakumAra. pisAya-bhUyA jakkhA ya, rakkhasA kiMnarA ya kiMpurisA / mahoragA ya gaMdhavvA, aTThavihA vANamaMtarA // 51 / / [ uttaa0 36, gA. 207 ] vANavyaMtara devanA ATha prakAro A pramANe jANavA : (1) pizAca, (2) bhUta, (3) yakSa, (4) rAkSasa, (5) kinnara, (6) kipuruSa, (7) mahAraga ane (8) gaMdharva caMdA sUrA ya nakkhattA, gahA tArAgaNA tahA / disavicAriNo ceva, paMcahA joisAlayA // 52 / / [ utta, a0 36, gA. 28 ] tiSI deve pAMca prakAranA cheH (1) caMdra, (2) sUrya, (3) nakSatra, (4) graha ane (5) tArA. A badhA manuSyalakamAM cara che eTale gatimAna che ane manuSyalekanI bahAra sthira che, eTale kadI gati karatA nathI. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI jIvAnu svarUpa ] vemANiyA u je devA, duvihA te viyAhiyA / kappovagA ya bodhavdhA, kappAIyA tava ya / / 53 / / [ utta0 250 31, 20 208 ] vaimAnika deve e prakAranA cheH (1) kalpAnna ane (2) udayAtIta. kappovagA ya bArasahA, sohammIsANagA tahA / baMbhalogA ya laMtagA // 54 // saNakumAra - mAhiMdA, ANayA pANayA tahA mahAsukkA sahassArA, AraNA accuyA ceva, ii kappogA surA // 55 // [ 03, 0 210 - / ] kapeAtpanna vaimAnika deve mAra prakAranA cheH (1) saudharbha, (2) IzAna, ( 3 ) sanat kubhAra, (4) mAhendra, (4) brahma, (6) sAMta, (7) mahAzuru, (8) sahasAra, (6) mAnata, (10) ANuta, (11) sAraNa bhane (12) abhyuta kappAiyA u je devA, u je devA, duvihA te viyAhiyA / gevijjA'NuttarA ceva, gevijjA vihAhiyA // 56 // [ 0 250 31, 0 212 ] kalpAtIta deva e prakAranA kahelA cheH (1) traiveyaka ane anuttara. viSTa greveyaka devA nava prakAranA che. jayaMtA paMcahANuttarA vijayA vaijayaMtA ya, savasiddhagA ceva, [ 0 250 31, 43. aparAjiyA | surA / / 57 / / 0 215 - 6 ] Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta anuttara vimAnanA pAMca prakAre A pramANe jANavA: (1) vijaya, (2) vaijayaMta, (3) jayaMta, (4) aparAjita ane (5) sarvArthasiddha. vi. saMsArI jInuM A svarUpa jANavAthI jIvasaSTi keTalI vyApaka che ane tenA kevA vibhAge che, tene bodha thAya che. ahiMsAnA pAlana mATe paNa tenuM jJAna jarUrI che. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA cAthI karmavAda no indiyaggejjha amuttabhAvA, amuttabhAvA vi ya hoi nico / anjhatthaheuM niyayassa baMdho, saMsAraheu ca vayaMti badhaM // 1 // [ utta, a 14, gA19 ] AtmA amUrta che, tethI IndriyagrAhya nathI. amUrta hAvAnAM kAraNe ja AtmA nitya che. mithyAtva Adi kAra thI AtmAne karmabaMdhana che ane karmabaMdhana ja saMsAranuM kAraNa kahevAya che. viDa jemAM varNa, rasa, gaMdha ane sparza hoya te ja vastu mUrta hoI zake che, paraMtu AtmAmAM varNa, gaMdha, rasa ke sparza nathI, eTale te amUrta che ane tethI te Indriye vaDe grAhya nathI. vaLI amUrta vastu nitya hoya che, jemake AkAza; A rIte AtmA nitya che. AvA amUrta ane nitya AtmAne karmabaMdhana thavAnuM kAraNa mithyAtva, avirati, kaSAya Adi doSa che. bAMdhelAM karmonuM phaLa bhegavavA mATe AtmAne saMsAramAM paribhramaNa karavuM paDe che, eTale karmabaMdhana e ja saMsAravRddhinuM kAraNa che. AtmA prathama kamarahita hatA ane pachI tene karmanuM baMdhana thayuM, ema nathI. je zuddha AtmAne kamane baMdha. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta mAnIe te siddhanA jIne paNa karmabaMdhanane prasaMga Ave, je ucita nathI. eTale AtmA prathamathI ja karmayukta hate. ane karmabaMdhananAM kAraNe vidyamAna hovAthI te karma bAMdhate. rahyo ane tenuM phaLa bhegavate rahyo, ema mAnavuM ucita che. senuM jyAre khANamAM hoya che, tyAre mATIthI maLeluM hoya che. tAtparya ke temAM sonuM ane mATI ema baMnenuM mizraNa hoya che. pachI tene para rAsAyaNika prakriyA thatAM mATI chUTI paDe che ane zuddha sonuM juduM tarI Ave che, tema AtmAnuM paNa samajavuM. saMyama, tapa, vagere kiyAthI AtmAne lAgelAM karmo kharI paDe che ane tenuM zuddha svarUpa prakaTa thAya che. - savvajIvA Na kammaM tu, saMgahe chaddisAgayaM / savvesu vi paesesu, savvaM savveNa bajhaga // 2 // [ uttaa0 33, gA. 18 ] sarva jI pitAnI AsapAsa chaye dizAomAM rahelA karma pudgalene grahaNa kare che ane AtmAnA sarva pradezanI sAthe sarva karmone sarva prakArathI baMdha paDe che. viTa karmarUpe pariNamavA gya pudgalanI eka prakAranI vargaNAne kAzmaNavarga ke karma pudgala kahevAmAM Ave che. pudgalanI vargaNAe aneka prakAranI hoya che. temAM audArika, vaikiya, AhAraka, taijasa, bhASA, zvAsocchavAsa, mana ane kAzmaNa e nAmevALI seLa vargaNAo vizeSa prakAre samajavA gya che. te A pramANe - . (1) dArika zarIra mATe agrahaNagya mahAvargaNA. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 karmavAda ] (2) audArika zarIra mATe grahaNa yogya mahAvaNa. (3) dArika-vaikriya zarIra mATe agrahaNa yogya mahA vagaNa. (4) vaikiya zarIra mATe grahaNa egya mahAvargaNA. (5) vikriya-AhAraka zarIra mATe agrahaNa gya mahA vargoNu. (6) AhAraka zarIra mATe grahaNa yogya mahAvargaNA. (7) AhAraka-tejasa zarIra mATe agrahaNa yogya mahA vargaNA. (8) taijasa zarIra mATe grahaNa cagya mahAvarguNa. (9) taijasa zarIra ane bhASA mATe agrahaNa yogya mahAvargaNA. (10) bhASA mATe grahaNa yogya mahAvargaNA. (11) bhASA ane zvAsecchavAsa mATe agrahaNa gya mahAvaNa. (12) zvAsocchavAsa mATe grahaNa 5 mahAvargaNA. (13) zvAsozvAsa ane mane mATe agrahaNa gya mahA varmANa. (14) mana mATe grahaNa yogya mahAvargaNA. (15) mana ane karma mATe agrahaNa mahAvargaNu. (16) karma mATe grahaNa gya mahAvarga. A seLamI mahAvargaNAne ja kAmaNa varganuM kahevAmAM Ave che.. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 [ zrI vIra-vacanAmRta A kArmaNa vargaNae pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, urva ane adhe e che dizAmAM sarvatra bharelI hoya che. temAMthI ja AtmA e vargaNuone grahaNa karI le che ane tene AtmAnA sarva pradeze sAthe sarva prakAre eTale prakRtithI, sthitithI, rasathI ane pradezathI ema cAra prakAre baMdha paDe che. ahIM eTaluM yAda rAkhavuM ke AtmapradezanA kendramAM je ATha rucakapradeza hoya che, te sadA khullA hoya che. tene karmane baMdha thatuM nathI. jamiNaM jagaI puDho jagA, kammehiM luppanti pANiNo / sayameva kaDehiM gAhaI, tasa mukvejJaSS [ . . 1, a0 2, u. 1, gA. 4] A jagatamAM jeTalA paNa prANuo che, te pita pitAnAM saMcita karmothI ja saMsAra-paribhramaNa kare che ane svakRta karmaanusAra ja judI judI nio pAme che. phala bhagavyA vinA upArjita karmothI prANIone chUTakAre thatuM nathI. vijIvane utpanna thavAnAM sthAnane ni kahe che. tenI saMkhyA 84 lAkhanI mAnavAmAM AvI che, te A pramANe - pRthvIkAyanI ni 7 lAkha apakAyanI 7 lAkha Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamavAda ] tejaskAyanI ni 7 lAkha vAyukAyanI , 7 lAkha pratyeka vanaspatikAyanI , 10 lAkha sAdhAraNa , , lAkha beidiya jIvonI 2 lAkha teIdiya jIvonI 2 lAkha cauridiya nI ,, 2 lAkha devatAnI 4 lAkha nArakInI 4 lAkha tiryaMca paMciMdiyanI ,, 4 lAkha manuSyanI , 14 lAkha 84 lAkha A enie mukhyatve nava prakAranI cheH (1) sacitta, (2) acitta, (3) sacittAcitta, (4) zIta, (5) uSNa, (6) zItaLu, (7) saMvRta, (8) vivRta ane (9) saMvRta -vivRta. temAM jIva pradezavALI ni te sacitta, jIva pradezothI rahita yuni te acitta ane te baMnenA mizraNavALI te sacittAcitta. jene sparza kaMDa heya te zIta, jeno sparza garama hoya te uSNu ane jene sparza keTalAka bhAgamAM ThaMDe ane keTalAka bhAgamAM garama hoya te rIteNuMje DhaMkAyelI hoya te saMvRta, ughADI hoya te vivRta ane je keTalAka aMze DhaMkAyelI ane keTalAka aMze khullI hoya te saMvRta-vivRta. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 | zrI vIra-vacanAmRta anya saMpradAye paNa 84 lAkha peninI mAnyatA dharAve che, paNa tenI gaNanA judI rIte kare che. assi ca loe adu vA paratthA, sayaggaso vA taha annahA vA / saMsAramAvanna paraM paraM te, baMdhaMti vedaMti ya dunniyANi // 4 // ( [ sa. bu. 1, a0 7, gA. 4] karelAM karmo A janmamAM athavA pachInA janmamAM, je prakAre e karmo karavAmAM AvyAM hoya te prakAre ke bIjA prakAre paNa pitAnuM phala Ape che. saMsAramAM paribhramaNa karI rahele jIva mAnasika, vAcika ane kAyika duSkatanAM kAraNe navAM navAM karmone bAMdhe che tathA tenAM phaLa bhogave che. savve sayakammakappiyA, aviyatteNa duheNa pANiNo / hiNDanti bhayAulA saDhA, jAijarAmaraNehi'bhihuyA // 5 // [ se. bu. 1, a0 2, u. 3, gA. 18 ] sarva prANIo pitApitAnA karmAnusAra judI judI ceniomAM vyavasthita che. karmonI adhInatAne lIdhe ekendriyAdinI avasthAmAM te avyakta duHkhathI duHkhita hoya che ane azubha karmone kAraNe janma, jarA ane maraNathI sadA pIDA pAmatA tathA bhayAkula rahetA cAra gati rUpa saMsAramAM bhaTake che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmavAda ] 51 - ~-~-~ kAmehi ya saMthavehi giddhA, kammasahA kAleNa jantavo / tAle jaha bandhaNaccue, evaM Ayukkhayammi tuTTatI // 6 // [ sa. yu 1. a. 2, u0 1 gAtra 6 ] karmonuM phala bhegavI rahelA prANIo aneka prakAranI bhogecchAmAM vRddha banI jAya che (ane mRtyune vicAra karatA nathI), paNa AyuSyane kSaya thatAM baMdhanathI mukta thayelA tADaphaLanI jema teo tUTI paDe che, arthAt maraNane zaraNa thAya che. teNe jahA sandhimuhe gahIe, sakammuNA kiccai pAvakArI / evaM payA peca ihaM ca loe, ___kaDANa kammANa na mokkhu asthi // 7 // [ uttara a0 4, gA. 3] jema cera khAtaranI sanmukha pakaDAI gaye ane teNe pitAnAM karmanuM phaLa bhegavyuM, tema pApa karanAra AtmA A lekamAM ke paralekamAM tenuM phaLa bhegave che. karelAM karmomAMthI chUTAtuM nathI. ' vira eka mATe mahela hatuM. tenA para caDavAnuM ghaNuM muzkela hatuM, chatAM eka cera tenA para caDI gaye, tyAM khAtara pADayuM ane temAMthI dhana laIne bahAra Avyo. bIjA divase savAre ke tyAM ekatra thayA ane kahevA lAgyA ke "aho ! A kaI ajaba cora lAge che. te A mahela para zI rIte caDyo haze ? ane AvaDAM nAnAM Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta -a khAtaramAMthI zI rIte gayeA AnyA haze ?' A rIte leAkAne peAtAnI prazaMsA karatAM sAMbhaLI te cAra khuza thaI gayA ane tyAM UbhA rahIne e khAtarane vAravAra pramudita nayane jovA lAgyA tathA tenI prazaMsA karavA lAgyA. AthI rakSakAe jANyu ke A ja cAra che, eTale tene pakaDI lIdhe ane rAjAnI AgaLa rajU karatAM tene zailInI zikSA thaI. A rIte cArane peAtAnAM karelAM kanuM phaLa maLyuM, tema prANIone peAtAnAM karelAM karmonuM ja phaLa maLe che. karelAM karmomAMthI emane ema chUTAtuM nathI. tAtpa ke tenuM phaLa avazya bhAgavavu paDe che ane tyAre ja temAMthI chUTakAra thAya che. para tamhA eesiM kammANaM, aNubhAgA viyANiyA / eesiM saMvare caiva khavaNe ya jae buho // 8 // [ utta. a0 33, gA0 25] tethI A karmonI kula devAnI zaktine vicAra karI buddhimAna puruSa navAM karmonA saMcayane rokavAmAM tathA purANAM karmanA kSaya karavAmAM sadA yatnavAna rahe. jahA mahAtalAgassa, sanniruddhe jalAgame / ussiMcaNAe tavaNAe, kameNa sosaNA bhave // 9 // evaM tu saMjrayassavi, bhavakoDisaMciyaM kammaM, pAvakammanirAsave / tavasA nijjarijjai // 10 // [ utta. a0 13, gA. 5-} ] jema keAI vizALa taLAvamAM pANI AvavAnA mArga ne pANIne ulecI adha karavAmAM Ave, ane temAM rahelA Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 karmavAda ] nAkhavAmAM Ave ke sUryanA tApathI krame krame sUkavI nAkhavAmAM Ave, tema saMyamI puruSa saMvaradvArA navIna pApakarmone roke che ane nirjarA-tapazcaryA dvArA koDe bhavamAM saMcita karelAM karmone nAza kare che. vikahevAnuM tAtparya e che ke karmone nAza karavA mATe saMvara eTale saMyamasAdhanA ke yogasAdhanA ane nirjarA eTale aMtarbAhya vividha prakAranI tapazcaryA e be mukhya sAdhano che. rAgo ya doso vi ya kammabIyaM, kammaM ca mohappabhavaM vayaMti / kammaM ca jAImaraNassa mUlaM, . Turva 2 gAma vati che / [ uttara a. 32, gA. 7 ] rAga ane dveSa e baMne karmonA bIja che. karma mehathI utpanna thAya che, ema jJAnIonuM kahevuM che. karma janma-maraNanuM mULa che ane e janma-maraNane ja duHkha kahevAmAM Ave che. sukkamale jahA rukkhe, siMcamANe Na rohati / evaM kammA Na rohaMti, mohaNije khayaM gae // 12 // [ dazAzruta a0 5, gA. 14] jema mULa sUkAI gayA pachI tene para game teTaluM pANI sIMcavAmAM Ave te paNa te lIluMchama thatuM nathI, tema mehanIya karmane kSaya thaI jatAM pharI karmo utpanna thatAM nathI. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 [ zrI vIra-vacanAmRta jahA daDDhANaM bIyANaM, Na jAyati puNa aMkurA / kammabIesu daDDhesu, na jAyaMti bhavaMkurA // 13 // [ dazAzruta a0 5, gA. 15 ] jema dagdha (zekAI gayelAM) bIjamAMthI punaH aMkura prakaTa thatA nathI, tema karmarUpI bIje dagdha thayA pachIbaLI gayA pachI bhavarUpI aMkure prakaTa thatA nathI. jaha jIvA bajhaMti muJcati jaha ya parikilissaMti jaha dukkhANa aMtaM kareMti keI apaDibaddhA // 14 // [ aupa0 sa. 34 ] jema ja karma thI baMdhAya che, tema karmathI mukta paNa thAya che ane jemakarmanA saMcayathI mahAna kaSTa pAme che, tema keTalAka karmathI rahita thatAM sarva duHkhene aMta kare che. ____ adRduhaTTiyacittA jaha jIvA dukkhasAgaramuveMti jaha veramgamuvagayA kammasamuggaM vihADeMti // 15 // [ pa su. 34] jema Arta-zaidra dhyAnathI vikalpa cittavALA ja dukhasAgarane prApta thAya che, tema vairAgya pAmelA che kama samUhane naSTa karI nAkhe che. jaha rAgeNa kaDANa kammANa pAvago phala vivAgo jaha ya parihINakammA siddhA siddhAlayamuveti // 16 // [ aupa0 sa. 34] jema rAga dveSa) dvArA upArjita karmonuM phaLa bUruM hoya che, tema sarva karmono kSayathI jIva siddha thaIne siddha Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmavAda ] 55 lekamAM pahoMce che. jaha miulevAlittaM garuyaM tubaM aho vayai evaM / AsavakayakammagurU, jIvA vaccaMti aharagaI // 17 // taM ceva tavimukkaM, jalovariM ThAi jAyalahubhAvaM / jaha taha kammavimukkA, loyaggapaiTThiyA hoti // 18 // [ jJAtAsUtra, a0 6 ] jevI rIte tuMbaDAne mATI copaDavAthI te bhAre thaI jAya che, ane DUbavA lAge che, tema hiMsA, asatya, corI, vyabhicAra, tathA mUcha-meha ItyAdi Azrava rUpa karmo karavAthI A AtmA upara karmane lepa lAgI jAya che ane te bhAre thaI ardhagati pAmate jAya che. je tuMbaDA uparanA mATInA lepane kADhI nAkhavAmAM Ave te te haLavuM thaIne punaH pANI upara Ave che ane tyAM rahI zake che, tema A AtmA jyAre karmabaMdhanathI saMpUrNa rIte mukta thAya che, tyAre urvagati pAmIne lekanA agra bhAge paDoMce che ane tyAM sthira thAya che. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- dhArA pAMcamI karmanA prakAro aThTha kammAI vocchAmi, ANupuci jahakamaM / jehiM baddho ayaM jIvo, saMsAre pariyattae // 1 // nANasAvaraNijjaM, daMsaNAvaraNaM tahA / veyaNijjaM tahA mohaM, AukAmaM taheva ya // 2 // nAmakammaM ca goyaM ca, aMtarAya taheva ya / evameyAI kammAI, aTTe va u samAsao // 3 // huM ATha karmonuM svarUpa yathAkrama kahuM chuM ke jenAthI baddha thayele A jIva saMsAramAM vividha paryAyane anubhava karate paribhramaNa kare che. (1) jJAnAvaraNIya, (2) darzanAvaraNIya, (3) vedanIya, (4) mehanIya, (5) Ayu, (6) nAma, (7) gotra ane (8) aMtarAya, e pramANe saMkSepamAM ATha karmo kahelAM che. vi. AtmA mithyAtva, avirati Adi dene kAraNe kAzmaNa vaNAone pitAne tarapha kheMce che ane karmaNavargaNae Atmapradeza sAthe maLI jAya che, tyArathI tene "karma " saMjJA prApta thAya che. karmanuM mukhya kArya AtmAnI zaktio para AvaraNa lAvavAnuM che, eTale tene AtmAnuM virodhI tattva mAnavAmAM Ave che. karma kula ATha prakAranA che, jJAnAvaraNIya Adi. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA prakAre temAM je karma vaDe AtmAnA jJAnaguNa para AvaraNa Ave tene jJAnAvaraNIya karma kahevAya che. A karma AMkhanA pATA jevuM che. AMkhamAM jovAnI zakti hovA chatAM pATAne lIdhe te barAbara joI zakatI nathI, tema AtmA anaMta jJAnavALo hevA chatAM jJAnavaraNIya karmane lIdhe barAbara jANI zakatuM nathI, je karmavaDe AtmAnI darzanazaktinuM AvaraNa thAya tene darzanAvaraNIya karma kahevAya A kArya rAjAnA pratihArI jevuM che. pratihArI jema rAjAnuM darzana karavAmAM aTakAyata kare che, tema darzanAvaraNIya karma AtmAne vastusvarUpanuM darzana karatAM aTakAve che. je karmane lIdhe AtmAne sAtA ane asAtAne anubhava thAya tene vedanIyakarma kahevAya. A karma madhathI kharaDAyelI taravAranI dhAra jevuM che. madhathI kharaDAyelI taravAranI dhAra cATatAM jema sAtA upaje che ane jIbha kapAI jatAM jema asAtA upaje che, tema AtmA mULa svarUpe AnaMdaghana hovA chatAM vedanIya karmane lIdhe te kRtrima sukha-duHkhane anubhava kare che. je karmane lIdhe AtmAnA samyak zraddhAna ane samyak cAritrarUpa guNone dha thAya, tene mehanIya karma kahevAya che. A kama madirApAna jevuM che. madirApAna karavAthI jema manuSyamAM mAnasika vikAra pido thAya che, tema mohanIya karmane lIdhe AtmAnI nirmaLa zraddhAne viparyAsa thAya che ane zuddha cAritramAM vikRti pidA thAya che. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta je kamane lIdhe AtmAne eka zarIramAM amuka samaya sudhI rahevu paDe tene Ayukama kahevAya che. jevu che. heDamAM pUrAyelA manuSya jema tenI thayA vinA temAMthI chUTI zakAtA nathI, tema lIdhe AtmA amuka samaya pUrA karyA vinA dhAraNa karelA dehamAMthI chUTI zakatA nathI. A karma heDa mudata pUrI Ayu karmane 58 je karmane lIdhe AtmA bhUtapaNAne pAme ane zubhaazubha zarIrane dhAraNa kare tene nAmakarma kahevAya. A karma citArA jevuM che. citArA jema judI judI jAtanAM citrAnuM nirmANa kare che, tema nAmakarma AtmAne dhAraNa karavAnAM sArAM narasAM judAM judAM rUpa, raMga, avayaveA, yaza, apayaza, saubhAgya, durbhAgya vagerenuM nirmANa kare che. je karmane lIdhe AtmAne UMcA-nIcApaNu" prApta thAya, tene gAtra karma kahevAya. A karyuM kuMbhAra jevuM che. kuMbhAra jema mATInA pI'DAmAMthI nAnAM ane meTAM vAsaNA utAre che, tema A karmone lIdhe jIvane UMcA kulamAM ke nIcA kulamAM janma dhAraNa karavA paDe che. je kamane lIdhe AtmAnI labdhi-(zakti)mAM aMtarAya thAya, tene aMtarAya ka` kahevAya. A kama rAjAnA bhaMDArI jevu' che. rAjAnI AjJA thaI hAya, chatAM bha'DArInA ApyA vinA jema bhaDAramAM rahelA mAla maLateA nathI, tema aMtarAya kama ne lIdhe AtmAnI dAna, lAbha, bhAga, upabhega ane vIryarUpa labdhinA pUrNapaNe vikAsa thatA nathI. jagatanA adhA jIvA mULabhUtasvarUpe samAna haivA Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 karmanA prakAro ] chatAM temanI avasthAmAM je vicitratA dekhAya che, tenuM kAraNa karmane A prakAre che. nANAvaraNaM paMcavihaM, suyaM AbhiNibohiyaM / ohinANaM ca taiyaM, maNanANaM ca kevalaM // 4 // jJAnAvaraNIya karma pAMca prakAranuM cheH (1) zrutajJAnAvaraNIya, (2) matijJAnAvaraNIya, (3) avadhijJAnAvaraNIya, (4) mana:paryAyajJAnAvaraNIya ane (5) kevalajJAnAvaraNIya. vi. jJAnanA pAMca prakAre cheH (1) Abhinibedhika athavA matijJAna, (2) zrutajJAna, (3) avadhijJAna, (4) manaH paryavajJAna ane (5) kevalajJAna. A pAMce jJAnane AvaranArAM karmo judAM judAM hoya che, eTale jJAnAvaraNIya karmane pAMca prakAro mAnelA che. ahIM zrata jJAnAvaraNIya karma paheluM ane matijJAnAvaraNIya karma bIjuM kahyuM che, paNa jJAnanA krama pramANe matijJAnAvaraNIya paheluM ane zrutajJAnAvaraNIya bIjuM samajavuM. niddA taheva payalA, nidAniddA ya payalapayalA ya / tatto a thANagiddhI u, paMcamA hoi nAyavvA // 5 // cakkhumacakhU ohissa, dasaNe kevale a AvaraNe / evaM tu navavigappaM; nAyavvaM dasaNAvaraNaM // 6 // nidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalapracalA ane tyAnagRddhi (thIyuddha) ema nidrAnA pAMca prakAra che. te uparAMta cakSudarzanAvaraNIya, acakSudarzanAvaraNIya, avadhidarzanAvaraNaya ane kevaLa darzanAvaraNIya ema darzana Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta varaNIya karmanA bIjA cAra prakAre che, eTale darzanAvaraNIya karma kula nava prakAranuM che. vinidrA darzanazaktino avarodha karanArI hAI tenI gaNanA darzanAvaraNIya karmamAM thAya che. temAM (1) sukhapUrvaka eTale avAja mAtrathI uThADI zakAya evI nidrA te nidrA. (2) duHkhapUrvaka eTale khUba DhaDhaLavA vagerathI uThADI zakAya evI nidrA te nidrAnidrA. (3-4) beThAM beThAM ke UbhAM UbhAM Ave paNa sukhapUrvaka jagADI zakAya evI nidrA te pracalA ane duHkhapUrvaka jagADI zakAya te pracalA-pracalA. (5) jemAM divase ciMtaveluM kArya karI nAkhavAmAM Ave ane jAge tyAre khabara na hoya evI gADha nidrA te tyAnagaddhi ke thINuddha nidrA. A nidrAmAM manuSyanuM baLa asAdhAraNa vadhI jAya che. vijJAne paNa AvI nidrAnI neMdha lIdhI che ane tene lagatA aneka dAkhalAone saMgraha karyo che. (6) je cakSurindriya dvArA thatA sAmAnya bodhane ke te cakSudarzanAvaraNIya, (7) je cakSu sivAyanI bAkInI cAra Idri tathA pAMcamA mana dvArA thatA sAmAnya bedhane reke te acakSudarzanAvaraNIya. (8) je AtmAne thatA rUpI dravyanA sAmAnya bedhane roke te avadhidarzanakaraNIya ane (9) je kevaladaza dvArA thanArA vastumAtranA sAmAnya bedharUpa kevaladarzanane reke te kevaladarzanAvaraNIya. veyaNiyaM pi duvihaM, sAyamasAyaM ca AhiyaM / sAyassa u bahU bheyA, emeva AsAyassa vi // 7 // Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanA prakAro ] vedanIya karma be prakAranuM kahevuM che. (1) sAtA. vedanIya ane (2) asAtavedanIya. te baMnenA avAMtara bhede ghaNuM che. vi. jenA lIdhe zArIrika tathA mAnasika sukhazAMtine anubhava thAya te sAtavedanIya ane duHkha tathA azAMtine anubhava thAya te asAtavedanIya. mohaNijaM pi duvihaM, daMsaNe caraNe tahA / dasaNe tivihaM vuttaM, caraNe duvihaM bhave // 8 // mehanIya karma paNa be prakAranuM che. (1) darzanamohanIya ane (2) cAritramehanIya. temAM darzanamohanIya karma traNa prakAranuM ane cAritramehanIya karma be prakAranuM kaheluM che. sammattaM ceva micchattaM, sammAmicchattameva ya / eyAo tiNNi payaDIo, mohaNijassa daMsaNe // 9 // (1) samyakatvamehanIya, (2) mithyAtvamohanIya. ane (3) mizramehanIya. A rIte darzanamehanIya karmanI traNa, uttaraprakRtio che. vi. AtmA pitAnA adhyavasAyathI mithyAtvanA pudgale zuddha kare ane temAMthI mithyAtva cAlyuM jAya, tene samyakatvamohanIya kahevAya. A karmano udaya thatAM jIvane samyakatvanI prApti te thAya che, paraMtu te jyAM sudhI mejuda hoya che, tyAM sudhI mokSanI samIpe laI janAra kSAyika guNane aTakAve che. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta jenA lIdhe AtmA mithyAtvamAM rAce te mithyAtvamAhanIya kahevAya. mithyAtvanA uddayathI jIva satyane asatya ane asatyane satya mAne che ane tethI te satyane sAkSAtkAra karI zakatA nathI. A sayeAgeAmAM te trIjI AdhyAtmika pragati zI karI zake ? kara jene lIdhe keTaluka mithyAtva cAlyu' jAya ane keTaluMka bAkI rahe, tene mizrameAhanIya kahevAya. A karmanA udaya vakhate jIva satya ane asatya anene sarakhA samaje che, eTale satyane mATe AgrahI banI zakatA nathI. A sthiti paNa AdhyAtmika pragati mATe eTalI ja khAdhaka che. caritamohaNaM kammaM duvihaM taM vihiyaM / kasAyamoha NijjaM tu, nokasAyaM tava ya // 10 // taheva cAritrameAhanIya karma e prakAranu kahevu cheH (1) kaSAyameAhanIya ane nAkaSAyameAhanIya. kammaM tu kasAyajaM / jnma 2 nosAyanuM // sola savihabheeNaM, sattavid navidvA, // kaSAyameAhanIya karma seALa prakAranu che ane nAkaSAya mAhanIya karma sAta ke nava prakAranu che. vi. je jIvanA zuddha svarUpane kaluSita kare te kaSAya kahevAya che; athavA je ghaNA prakAranAM sukha ane duHkhanA phUlane ceAgya evA karmakSetranuM kazu kare che-kheDe che, te kaSAya kahevAya che; athavA jenAthI Sa eTale sa'sArane, Aya eTale lAbha thAya, arthAt saMsAranI vRddhi thAya te kaSAya kahevAya che. A kaSAyanA mukhya cAra prakAra che: (1) Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kramanA prakAza ] } & krodha, (2) mAna (abhimAna), (3) mAyA (kapaTa) ane (4) (tRSNA). lAbha te darekanA taratamatA anusAra (1) anatAnubaMdhI, (2) pratyAkhyAnI (3) apratyAkhyAnI tathA (4) saMjavalana evA cAra cAra prakAreA che. Ama kaSAyanA kula sALa prakAza bane che. anaMtAnubaMdhI kaSAya ati tIvra hoya che; pratyAkhyAnI kaSAya tIvra hAya che. apratyAkhyAnI kaSAya mada hAya che; ane saMjavalana kaSAya ati maMda hAya che. A kaSAyanI taratamatA samajAvavA mATe jaina zAstromAM nIce pramANe dRSTAMtA ApavAmAM AvyA cheH krodha ana'tAnu.dhI--gatamAM paDelI phATa jevA. pa tamAM kATa paDI hAya teA te sadhAtI nathI, tema A krodha utpanna thayA hAya tA jIvanabhara zAMta thatA nathI. apratyAkhyAnI-pRthvImAM paDelI phATa jevA. pRthvImAM phATa paDI hAya tA varasAda Ave tyAre pUrAI jAya che, tema A krodha utpanna thayA hAya tA ghaNA vakhate zAMta thAya che. pratyAkhyAnI retImAM DhArelI rekhA jevA. retImAM rekhA DhorI hAya te patrananeA sapATA AvatAM laya pAme che. tema A krAdha utpanna thayA hAya te thADA vakhatamAM zAMta thAya che. saMjavalana--pANImAM dorelI rekhA jevo. pANImAM rekhA DhorI hoya te tarata laya pAme che, tema A krodha utpanna thayA hAya tA tarata zAMta thaI jAya che. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 [ zrI vIra-vacanAmRta mAna anaMtAnubaMdhI--paththaranA thAMbhalA jevo, je kAI rIte name ja nahi, apratyAkhyAnI--hADakAM jevo, je mahAkaSTa name. pratyAkhyAnI--kASTha jevA, je upAya karavAthI tame, sa'javalana--netaranI seATI jevo, je sahelAIthI namI jAya. mAyA anaMtAnubaMdhI--vAMsanA kaThaNa mULa jevI, je kAI rIte peAtAnI vakratA cheDe nahi, apratyAkhyAnI--gheTAnAM zIgaDAM jevI, je ghaNA prayatne peAtAnI vakratA cheADe. pratyAkhyAnI khaLadanA mUtranI dhArA jevI, je pavana AvatAM dura thAya. lela ana'tAnubaMdhI--kiramajanA ra'ga jevA ke je eka vakhata caDayo hAya tA dUra na thAya. apratyAkhyAnI--gADAnI maLI jevA ke je kapaDe lAgye hAya te ghaNA prayatne dUra thAya. pratyAkhyAnI--kAdava jevA ke je kapaDe lAgyA hAya te gheADA prayatna dUra thAya. saMjavalana--haLadaranA raMga jeve ke je sUryanA taDakA lAgatAM ja dUra thAya. nAkaSAyanA sAta prakArA A pramANe samajavA : (1) hAsya, (2) rati, (3) ati, (4) bhaya, (5) zeka, (6) Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA prakAre ] jugupsA ane (7) veda (jAtIya saMjJA--Sexual instinct). je vedanA strIveda, puruSaveda ane napuMsakaveda ema traNa prakAre gaNIe te hAsyAdi che ane traNa veda maLI nava prakAre thAya che. nerayatirikkhAlaM, maNussAuM taheva ya / devAaM cautthaM tu, AukammaM caunihaM // 12 // Ayukama cAra prakAranuM che: (1) narakAyu, (1) (2) tiryaMcAyu, (3) manuSpAyu ane (4) devAyu. vika jIvane jenAthI narakanimAM rahevuM paDe te narakAsu, tiryaMca nimAM rahevuM paDe te tiryaMcAyu, manuSya nimAM rahevuM paDe te manuSyAyu ane devAnimAM rahevuM paDe te devAyu. nAmakammaM tu duvihaM, suhaM asuhaM ca AhiyaM / suhassa tu bahu bheyA, emeva asuhassa vi // 13 // nAmakarma be prakAranuM kahevuM che: (1) zubha ane (2) azubha. zubhanAmakarmanA bahu bheda che, tema azubha nAmakarmanA paNa bahu bhede che. viTa jenA yogathI jIvane manuSya ane devanuM zarIra, suMdara aMge pAMga, sAruM rUpa, vacananI madhuratA, kapriyatA, yazasvitA, vagere prApta thAya, te zubha nAmakarma kahevAya. ane naraka tathA tiryaMcanuM zarIra, beDoLa aMgopAMga, kurUpatA, vacananI kaThoratA, apriyatA, apayaza vagere prApta Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta thAya te azubhanAmakarma kahevAya. zubha nAmakarmanA anaMta bheda che, paraMtu madhyama apekSAe 37 bhedo manAya che ane azubha nAmakarmanA paNa anaMta bhedo che, paraMtu madhyama apekSAe 34 bhedo manAya che. tene vistAra karmathI jANa. goyakammaM tu duvihaM, uccaM nIaM ca Ahi / ucca avihaM hoi, evaM nIaM vi AhiaM / / 14 / / gotrakarma be prakAranuM kahevuM cheH (1) ucca ane (2) nIca. vaLI te darekanA ATha ATha prakAre kahelA che. vi. uccagotra karmanA ATha prakAro A pramANe samajavA : (1) uccajAtimAM utpanna thavuM, (2) ucca kulamAM utpanna thavuM, (3) baLavAna thavuM, (4) sauMdaryavAna thavuM, (5) tapasvI thavuM, (6) pratyeka vyavahAramAM artha prApti thavI, (7) vidvAna thavuM ane (8) saMpattivAna thavuM. nIca getranA ATha prakAre AthI viruddha samajavA. dANe lAbhe ya bhoge ya, uvabhoge vIrie tahA / paMcavihamaMtarAyaM, samAseNa viAhiyaM // 15 // [ uttaa0 33, gA) 1 thI 15 ] aMtarAyakarma saMkSepamAM pAMca prakAranuM kahevuM cheH (1) dAnAMtarAya, (2) lAbhAMtarAya, (3) bhegAMtarAya, (4) upabhegAMtarIya ane (5) vayatarAya. - viTa ApavAnI vastu vidyamAna hovA chatAM ane kAna ApavAthI thatAM lAbhene khyAla hovA chatAM, jene Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumanA prakAza ] 67 lIdhe dAna ApI na zakAya te dAnAMtarAyakama`, prayatna karavA chatAM jene lIdhe vastunA lAbha na thAya te lAlAMtarAya kama, khAna-pAnAdine lagatI saghaLI sAmagrIo hAvA chatAM, jene lIdhe te khAI-pI na zakAya, agara kadAca khAI-pI zakAya teA hajama na karI zakAya te bhAgAMtarAya ka, je eka ja vakhata kAmamAM Ave te bhegya padArtha kahevAya che; jemake bhAjana, pANI vagere. je vAravAra upayAgamAM laI zakAya te upaleAgya kahevAya che; jemake vastra, AbhUSaNa vagere. jene lIdhe upabhAga mATenI sAmagrIe joI e tevA ane teTalA pramANamAM svAdhIna heAvA chatAM tenA upayAga na thaI zake, te upabhAgAMtarAya ka. tathA jenA udaya hovAthI pAte yuvAna ane maLavAna heAvA chatAM paNa kAI kArya siddha karI zake nahi te vIryaMtarAya ka. udahIsarisanAmANaM, tIsaI koDikoDIo / ukkosiyA ThiI hoi, aMtomuhuttaM jahaNiyA // 16 // AvaraNijANa duhaM pi, veyaNijje tava ya / aMtarA ya kammaMmi, ThiI esA viAhiA / / 17 / / [ utta. a. 33, gA. 19-20 ] jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya, vedanIya ane aMtarAya e cAra karmonI jadhanyasthiti aMtarmuhUta ane utkRSTa sthiti trIza kADAkeADI sAgarApamanI hAya che. vi. Atmapradeze| sAthe karmanA adha thAya che, tyAre tenI sthiti eTale TakavAnA samaya paNa nakkI thAya Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 [ zrI vIra-vacanAmRta che. eTale e kama eTalA vakhata AtmA sAthe rahe che. tenuM jaghanya eTale AchAmAM ochu ane utkRSTa eTale vadhAremAM vadhAre keTalu* pramANu hAya che, te ahIM darzAvavAmAM Avyu' che. nava samayathI mAMDIne e ghaDImAM eka AchA samaya sudhInA kAla aMtamuM hata' kahevAya che. udahi sarisanAmANaM, sattariM koDikoDIo / ', mohaNissa ukkosA, antomuhuttaM jahaNiyA // 18 // tittIsa sAgarovama, ukkoseNa viyAhiyA / ThiI u Aukammassa, antomuhurtta jahaNiyA // 19 // udahIsa risanAmANaM, vasaI koDikoDIo | nAmagottANa ukkosA, aTTamuhuttA jahaNiyA // 20 // [ utta. a. 33, gA0 21-22-23 ] mAhanIyakanI utkRSTa sthiti sittera kADAkAMDI sAgaropamanI ane jaghanya sthiti aMtarmuhUta'nI hAya che. AyuSyakarmInI utkRSTa sthiti tetrIsa sAgaropamanI ane jaghanyasthiti tam hatanI hAya che. nAmakama ane gAtrakama nI utkRSTasthiti vIsa koDAkoDI sAgarApamanI ane jaghanya sthiti ATha muhUrtInI hAya che. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke, ' ' . ' s Arr E - - - dhArA chaThThI durlabha saMyoga * kAna khAtA phADA kada: .. . i nara cattAri paramaMgANi, dullahANIha jaMtuNo / mANusattaM suI saddhA, saMjamammi ya vIriyaM // 1 // A saMsAramAM prANIone manuSyajanma, dharmazravaNa, zraddhA ane saMyamanI pravRtti, e cAra uttama aMgenI prApti thavI ghaNI durlabha che. samAvaNNANa saMsAre, NANAgottAsu jAisu / kammA NANAvihA kaTTa, puDho vissaMbhiyA payA // 2 // A vizva prANIothI bhareluM che. A prANIo nAnA prakAranA karmo karIne alaga alaga jAti ane gotramAM utpanna thAya che. egayA devaloesu, naraesu'vi egayA / ghaNAcA vAve, bAvahiM jIrU 2 rU . A jIva potAnA karma anusAra keI vAra devakamAM, kaI vAra narakamAM te kaI vAra asurakAmAM (bhuvanapati ityAdimAM) utpanna thAya che. cA ravattino ho, to vaMTAvukSo ! tao kIDa-payaMgo ya, tao kuMthU-pivIliyA // 4 // jIva kaI vAra kSatriya, keI vAra caMDALa, keI vAra bukkasa (varNasaMkara jAtine), koI vAra kIDe, koI vAra pataMgiyuM, keI vAra kathe te kaI vAra kIDI thAya che. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 [ zrI vIra-vacanAmRta evamAvaTTajoNIsuM, pANiNo kammakivvisA / Na Nivvijanti saMsAre, savaThe va khattiyA // 5 // jema sarva prakAranI siddhi hovA chatAM paNa kSatrinI rAjyatRSNa zAMta thatI nathI, tema azubha karmavALA jIva aneka yoniomAM paribhramaNa karavA chatAM virakta thatA nathI. kammasaMgehi sammUDhA, dukkhiyA bahuveyaNA / amANusAsu joNIsu, viNihammanti pANiNo // 6 // karmanA saMbaMdhathI mUDha thayelA prANIo ghaNI vedanA pAmIne tathA duHkhI thaIne manuSya sivAyanI niomAM vAraMvAra janmane haNAyA kare che. kammANaM tu pahANAe, ANupuvvI kayAi u / jIvA sohimaNuppattA, AyayaMti maNussayaM // 7 // anukrame arthAt eka enimAMthI bIjI enimAM bhaTakatAM akAmanirjarAne lIdhe karmone bhAra haLavo thavAthI jI zuddhine prApta thAya che ane keIka vAra manuSya bhavamAM Ave che. viajJAna ke mUDha dazAmAM duHkho sahana karatAM karmanI je nirjarA thAya che, te akAmanirjarA kahevAya che. manuSya bhavanI durlabhatA samajAvavA mATe zrI bhadrabAhusvAmIe zrI uttarAdhyayanasUtranI niryuktimAM nIcenAM daza daSTAMta ApelAM che: cullaga pAsaga dhanne, jUe rayaNe a sumiNa cakke ya / camma juge paramANU, dasa diTuMtA maNualaMbhe // Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dula bha sayAga ] 1. cUlAnuM dRSTAMta-cakravatI rAjA cha khaMDa dharatInA dhaNI hAya che. tenA rAjyamAM keTalA cUlA hoya ? prathama cakravartInA phUle jamavAnuM hoya ane pachI dareka cUle jamavAnu' hoya te cakravartInA phUle pharI jamavAnu' kayAre maLe ? 01 2. pAsAnuM dRSTAMta-keAI ramatamAM phaLavALA pAsAnA upayAga karIne eka mANasanu khadhuM dhana paDAvI lIdhuM hoya ane pharIne mANasane pAsAnI ramata ramIne te dhana pAchu' meLavavu* hoya te kacAre maLe ? 3. dhAnyanuM dRSTAMta-lAkhA maNa dhAnyanA DhagalAmAM gheADA sarasavanA dANA bheLavyA hAya ane te pAchA meLavavA mathIe tA kayAre maLI rahe? 4. jugAranuM dRSTAMta-eka rAjamahelane 1008 sthatA hoya ane te dareka sthaMbhane 108 hAMsa hAya ane te dareka hAMsane jugAramAM jitavAthI ja rAjya maLe tema hAya tA e rAjya kacAre maLe? 5. ratnanuM dRSTAMta-sAgaramAM saphara karatAM peAtAnI pAse rahelAM ratna agAdha jaLamAM DUbI gayAM hoya tA zASa karatAM e ratnA pAchAM kayAre maLe ? 6. svapnanuM dRSTAMta-rAjyanI prApti karAve evuM zubha stragna AvyuM hAya ane tethI rAjyanI prApti thaI hAya, evuM svama lAvavAnA khIje manuSya prayatna kare, tA evu' svasa kayAre Ave ? Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 [ zrI vIra-vacanAmRta 7. cakanuM dRSTAMta-caka eTale rAdhAvedha. sthaMbhanA mathALe yaMtraprayogathI eka pUtaLI cakara cakara pharatI hoya, tenuM nAma rAdhA. sthaMbhanI nIce telanI kaDAI ukaLatI hAya, thaMbhanA madhyabhAgamAM trAjavuM hoya ane te trAjavAmAM UbhA rahIne nIce kaDAImAM paDatAM rAdhAnAM pratibiMbanA AdhAre bANa mArIne tenI DAbI AMkha vIMdhavI hoya te kyAre vIMdhAya? 8. carmanuM dRSTAMta-ahIM carma zabdathI cAmaDA jevI jADI thaI gayelI sevALa samajavI. keI pUnamanI rAte tenA thara pavanane jhapATe AvatAM te AghIpAchI thaI gaI heya ane e rIte paDelAM bAMkezamAMthI koI kAcabAe caMdranuM darzana karyuM hoya, tevuM ja caMdradarzana e kAcabAne pitAnA sagAMvahAlAMone karAvavuM hoya te kyAre karAvI zake? pavananA jhapATAthI eja jagAe bakeruM paDavuM ane te vakhate pUnamane jaga he, e badhuM keTaluM durlabha che? 9 yuganuM dRSTAMta-yuga eTale dhasarI. te baLadanA khabhA para barAbara besADavA mATe samela eTale lAkaDAnA nAnakaDA deDakAne upayoga karavAmAM Ave che. have dhUMsarI mahAsAgaranA eka cheDethI nAkhI hoya ane bIjA cheDethI sAmela nAkhI hoya te e sarImAM sAmela pese kharI? ane pese te kyAre pese 10. paramANunuM dRSTAMta-eka sthaMbhanuM atyaMta bArIka cUrNa karIne eka bhUMgaLImAM bharyuM hoya ane kaI Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ~ ~ -~~- ~~ -~ ~-~ durlabha saMyoga ] 73 parvatanI Toca upara UbhA rahIne tene kUka vaDe havAmAM uDADavAmAM AvyuM hoya to e cUrNanA badhA paramANu pharI kyAre ekatra thAya? je A badhA praznone javAba "ghaNuM kALe ane ghaNAM kaSTa" heAya te manuSyabhava paNa ghaNA kALe ane kaSTa prApta thAya che, eTale ke te ati durlabha che. mANussaM viggahaM larbu, suI dhamatra dullahA / jaM socA paDivajanti, tavaM khantimahiMsayaM // 8 // kadAca manuSyane bhava maLI gaye te paNa dharmazAstranAM vacane sAMbhaLavA ghaNA durlabha che ke je sAMbhaLIne cho tapa, kSamA tathA ahiMsAne aMgIkAra kare. Ahaca savaNaM larbu, saddhA paramadulahA / socA NeyAuyaM maggaM, bahave paribhassai // 9 // kadAcita dharmazAstranAM vacana sAMbhaLI le te paNa tenA para zraddhA thavI ghaNI durlabha che. nyAyamArgane sAMbhaLavA chatAM ghaNuM manuSya (tene anusaratA nathI ane durAcArI ke svacchaMdI jIvana gALI) bhraSTa thAya che. suI ca laddhaM saddhaM ca, vIriyaM puNa dullahaM / bahave royamANA vi, No ya Na paDivajai // 10 // kadAcit dharmazAstronAM vacane sAMbhaLyAM ane zraddhA paNa beThI, paraMtu saMyamamArgamAM virya pheravavuM arthAt pravRtti karavI ghaNuM durlabha che. ghaNu manuSya zraddhAsaMpanna hovA chatAM saMyamamArganI pravRtti karatA nathI. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 [ zrI vIra-vacanAmRta mANusattammi AyAo, dhammaM soca sarahe / tavassI vIriyaM larbu, saMvuDe nidbhuNe rayaM // 11 // je jIva manuSyabhava pAmIne dharmazAstranAM vacane sAMbhaLe che, tenA para zraddhA kare che ane saMyamamArgamAM pravRtti kare che, te tapasvI ane saMvRta (saMvaravALo) thaIne pitAnA (baddha tathA baddhamAna) karmone khaMkherI nAkhe che. tAtparya ke mukti pAme che. sohI ujjubhUyassa, dhammo suddhassa ciduI / vyA para gADu, ghasarova pAvara | 22 / saraLatAvALA AtmAnI zuddhi thAya che ane evA zuddha AtmAmAM ja dharma TakI zake che. vRtathI siMcAyela agninI mAphaka te dedIpyamAna thaIne parama nirvANa (mukti) pAme che. vigiMca kammuNo heu, jasaM saMciNu khaMtie / pADhavaM sarIraM hicA, uDDhe pakkamaI disaM // 13 // kanA hetune arthAta mithyAtva, avirati vagerene dUra kare. kSamA, saralatA, mRdutA, nirlobhatA vagere meLavIne yazane saMcaya kare. Ama karanAre manuSya pArthiva zarIra cheDIne udarvadizA tarapha prayANa kare che, arthAt svarga ke mekSamAM jAya che. visAlisehiM sIlehiM, jakkhA uttara uttarA / mahAsukA va dipaMtA, mannatA apuNoccayaM // 14 // utkRSTa AcAronuM pAlana karavAthI jIva uttarottara vimAnavAsI deva thAya che. tyAM te atizaya suzobhita ane Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dubha sayeAga ] 75 dedIpyamAna zarIra dhAraNa kare che tathA svargIya sukhAmAM eTaleA lIna thaI jAya che ke mAre ahIMthI vyavavAnuM nathI ema mAnI le che. kAmarUvaviuvviNo / punnA vAlasA // z II appiyA devakAmANa, saddha petu vikRtti, deva sa adhI kAmasukhAne prApta thayelA ane IcchAnusAra rUpa banAvavAnI zaktivALA A deve sekaDA pUva varSo sudhI vimAnAmAM rahe che. vi- eka pU=70560000000000 sIttera hajAra pAMcasAne sATha akhaja va. tattha ThiccA jahAThANaM, jakkhA Aukkhae cuyA / uveMti mANusaM joNiM, se dasaMge'bhijAyai // 16 // tyAM pAta-peAtAnA sthAnamAM rahelA devA AyuSyanA kSaya thatAM cyavIne manuSyayeAnine prApta kare che ane tyAM ene daza aMgeAnI prApti thAya che. vittaM vatthu hiraNNaM ca, pasavo dAsaporusaM / cattAri kAmakhaMdhANi, tattha se uvavajjai // 17 // | te svagamAMthI cyavelA devA jyAM kSetra ( khullI jamIna-mAgamagIcA vagere), vAstu( makAna, mahela vagere), hiraNya (sAnuM, rUpuM, jhaverAta, rekaDa vagere) ane pazu tathA dAsa-dAsIe rUpI cAra kAmaskA eTale sukha-bhAganI sAmagrI hAya che, tyAM janma dhAraNa kare che. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta mittavaM nAivaM hoi, uccAgotteya vaNNavaM / appA ke mahApanne, abhinAya jaso bale // 18 // [upara cAra kAma-skadharUpI eka agane nirdeza karavAmAM AvyA che. have khojA nava aMgenuM A gAthAmAM varNana kare che. ] (2) tene aneka sanmitrA hoya che, (3) tene ghaNA kuTu`bIjanA dvAya che, (4) te UMcA gAtramAM janma pAme che, (5) sau vAna hoya che, (6) alpa vyAdhivALA hAya che, (7) buddhizALI hAya che, (8) vinIta hAya che, (9) yazasvI hoya che ane (10) balavAna paNa hAya che. ( A rIte tene daza aganI prApti thAya che. ) bhoccA mANussae bhoe, appaDirUve ahAuyaM / putri vizuddhasaddhattame, kevalaM bohi bujhiyA // / 195 AyuSya anusAra manuSyanA uttama bhegA segavIne pUrva bhavamAM karelA zuddha dhama nAM AcaraNane lIdhe te samyaktvanI prApti kare che. cauraMgaM dullabhaM maccA, saMjamaM paDivajjiyA / tavasA dhuyakammaMse, siddhe bhavati sAsae // 20 // [utta. a. 3, gA. 1-20] A cAra agAne durlabha mAnIne manuSye sayamamAga ne svIkAravA joIe. tapaDhArA karmone khakherI nAkhanArA manuSya zAzvata siddha thAya che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAre sAtamI Atmajaya sarIramAhu nAva tti, jIvo vuccai nAvio / saMsAro aNNavo vutto, jaM taranti mahesiNo // 1 // [ utta, a 23, gA. 73] zarIrane "nAva" kahela che, AtmAne "nAvika kahela che ane A saMsArane "samudra" kahe che, jene. maharSie tarI jAya che. apA khalu sayayaM rakkhivayavyo, arakkhio jAipahaM uvei, surakkhio savvaduhANa muccai // 2 // [ daza. cUlikA 2, gA. 16 ] sarva Idrine barAbara samAdhiyukta karIne AtmAne pApapravRttiothI niraMtara bacAvyA ja kare joIe, kAraNa ke e rIte nahi bacAvAmAM Avele AtmA saMsAramAM rakhaDyA kare che, jyAre surakSita AmA tamAma dukhethI mukta thAya che. jassevamappA u havejja nicchio, - caijja dehaM na hu dhammasAsaNaM / taM tArisaM no pailanti indiyA, vaMtivAya sula uira rU [ daza. cUlikA 1, gA. 17 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta pavananA joradAra sapATA meru parvatane DagAvI zakatA ' nathI, tema - dehane bhale cheADI dauM paNa dharmAMnA zAsanane tA na ja cheADu', ' evA dRDha nizcayavALA AtmAne indriyA kadI paNa DagAvI zakatI nathI. 78 appA caiva dameyavvo, appA hu khalu duddama / appA danto suhI hoi, assi loe parattha ya // 4 // [ utta. a. 1, gA. 15 ] AtmAne ja kramavA joIe. AtmA kharekhara durda mya che. AtmAnuM damana karanAre A leAka ane paraleAkamAM sukhI thAya che. vi- ahIM AtmAthI peAtAnI jAta samajavI. saMjameNa taveNa ya / bandhaNehi bahehi ya // 5 // varaM me appA danto, mA'haM parehiM damanto, [ utta. a. 1, gA. 16 ] khIjA koI mArA AtmAne adhanAmAM nAkhIne ane mAra mArIne krame, e karatAM te huM pote ja mArA AtmAne sayama ane tapa vaDe damuM, e zreSTha che. appA naI veyaraNI, appA me kUDasAmalI / appA kAmaduhA gheNU, appA me nandaNa vaNaM // 6 // [ utta. a. 20, gA. 36 ] mArA AtmA ja vaitaraNI nadI che ane mArA AtmA ja phUTa zAlmalI vRkSa che; mArA AtmA ja kAmadhenu che ane sArA AtmA ja nanavana che. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atmajaya ] appA kattA vikattA ya, dukkhANa ya suhANa ya / alpA mitamamitte 6, tuTriya mudgalo | 7 | [ utta. a. 20, gA0 37 ] AtmA pote ja duHkheA tathA sukhAnA utpanna ane nAza karanArA che. sanmArge cAlanArA-sadAcArI AtmA mitrarUpa che, ane kumArge cAlanArA-durAcArI AtmA zatrupa che. jo sahassaM sahassANaM, saMgAme dujjae jie / egaM jiNejja appANaM, esa se paramo jao // 8 // [ utta. a. 9, gA0 34] je puruSa duya saMgrAmamAM daza lAkha zatruone jite, te karatAM eka peAtAnA AtmAne jite e zreSTha vijaya che. appANameva jujjhAhi kiM te jujjheNa bajjhao ? / appaNAmeva appANaM, nA muddeE / r // [ utta. a. 9, gA 35] ve huM puruSa ! tu AtmAnI sAthe ja yuddha kara. bahAranA zatruo sAthe zA mATe laDe che? AtmAvaDe ja AtmAne jitavAthI sAcu* sukha maLe che. paMcindiyANi kohaM, mANaM mAyaM taheva lohaM ca / dujjayaM caiva appANaM, savvamappe jie jiyaM || 60 || [ utta. arka, gA. 36 ] mAna, mAyA ane lAlanI pAMca IndriyA, krodha, Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta annannnnnn vRttio, temaja AtmAne jita e ghaNuM kaThina kAma che. jeNe AtmAne ji teNe sarva jiyuM. na taM arI kaMThachittA karei, = re re LiyA duraHI se nAhiI maccumuhaM tu patte, pacchANutAveNa dayAvihUNo // 11 // utta, a 20, gA. 48 ] durAcAramAM pravRtta thayela AtmA pitAnuM jeTaluM aniSTa kare che, teTaluM aniSTa gaLuM kApanAra zatru paNa karatA nathI. A dayAvihIna manuSya mRtyunA mukhamAM jatAM pitAne durAcAra jANaze ane pachI pazcAtApa karaze. jo pavvaittANa mahabbayAI, ___ sammaM ca no phAsayaI pamAyA / aniggahappA ya rasesu giddhe, mUko ujha vanya che ke 22 II [ u0 a0 20, gA. 39 je sAdhaka pravajyA lIdhA pachI pramAdavazAt, svIkArelAM mahAvatene sArI rIte pALatuM nathI, temaja rasamAM lAlacu thaIne pitAnA AtmAne nigraha karate nathI, tenAM baMdhane mULathI chedatAM nathI. se jANaM ajANaM yA, kaTu AhammiyaM payaM / saMvare khippamappANaM, bIyaM taM na samAyare // 13 // .. [ 60 a0 8, gA2 31 ) Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8ra ~--~~- ~-~-~~-~~ ~-~- ~ vizvataMtra ] vivekI puruSa jANatA athavA ajANatA keI adharma kRtya karI bese te potAnA AtmAne tarata ja enAthI dUra karI le ane pharI bIjI vAra evuM na kare. purisA ! attANameva abhinigijjha evaM dukkhA pmokkhsi|| 14 // [ A a0 3, u0 3, sU0 119 ] he puruSa! tuM pitAnA AtmAne ja vaza kara. ema karavAthI tuM sarva dubemAMthI mukta thaIza. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA AThamI meAkSamA Des nANaM ca daMsaNaM ceva, caritaM ca tavo tahA / eyamaggamaNupapattA, jIvA gacchaMti soggaiM // 1 // [ utta. a. 28, gA. 3 ] jJAna, darzana, cAritra ane tapa [ e meAkSamArga che. ]. A mAgane prApta thayelA jIvA sugatimAM jAya che, viSTa sa mumukSue meAkSaprAptinI abhilASA rAkhe che; paraMtu meAkSanI e avasthAe paheAMcavAnA sAcAbhareAsApAtra mAga kayA ? e jANunI jarUra che. tethI ja ahIM spaSTa karavAmAM AvyuM che ke jJAna, darzana, cAritra ane tapanI yathArtha ArAdhanA e mekSaprAptinA sAcA mArga che. e mAne anusaranArA jIvA avazya sugatimAM arthAt meAkSamAM jAya che. nANeNa jANai bhAve, caritreNa nigiNhAi, daMsaNeNa ya sahe / taveNa parisujjhAI // 2 // parimud // // [ utta. a. 28, gA0 35 ] jJAnathI padArthAne jANI zakAya che, danathI tenA para zraddhA thAya che, cAritrathI kA Asrava rAkAya che ane tapathI AtmAnI sa'pUrNa zuddhi thAya che. tattha paMcavihaM nANaM, ohinANaM tu taiyaM, suyaM AbhiNibohiyaM / maNanANaM ca kevalaM // 3 // [ utta. a. 28, gA. 4 ] Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSamArga ] temAM jJAna pAMca prakAranuM cheH (1) Abhinidhika, (2) zrata, (3) avadhi, (4) mana:paryava ane (5) kevala. vitemAM eTale mekSanA caturvidha sAdhane mAM. jJAna prathama che, eTale tenuM varNana prathama karyuM che. jenA vaDe vastu jaNAya, eALakhAya ke samajAya te jJAna kahevAya. tenA pAMca prakAre che, AbhinibaMdhika Adi. pAMca Indriye tathA chaThThA mana vaDe vastune je arvAbhimukha nizcita baMdha thAya te Abhinidhika jJAna kahevAya. tene matijJAna paNa kahevAmAM Ave che. ApaNe sparza karIne, cAkhIne, sUMghIne, joIne tathA sAMbhaLIne je jJAna meLavIe chIe, te A prathama prakAranuM matijJAna che. A jJAna cAra pagathiye thAya che. temAMnuM paheluM pagathiyuM avagraha che, bIjuM pagathiyuM hita che, trIjuM pagathiyuM apAya che ane cothuM pagathiyuM dhAraNA che. eka vastune sparza thatAM "kaIka" e je avyakta baMdha thAya te avagraha. "A zuM haze? evI vicAraNA te IhA. "A vastu amuka ja che," e nirNaya te apAya. ane "mane A vastune sparza thaye" evuM je maraNa te dhAraNA. lAkaDAne sparza thatAM ja "mane lAkaDuM aDyuM' ema lAge che, paNa eTalI vAramAM A cAre kiyAe ati jhaDapathI banI jAya che. ajANI vastune sparza thatAM A kiyAe dhImethI thAya che, eTale tene khyAla Ave che; ciraparicita vastumAM upaganI jhaDapa Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 [ zrI vIra-vacanAmRta ghaNI hAya che, eTale tenA khyAla AvatA nathI. zrutajJAnanA sAdo artha che sAMbhaLIne meLavelu' jJAna, ApaNe vyAkhyAna sAMbhaLIne ke pustaka vAMcIne je jJAna meLavIe chIe, te A khIjA prakAranuM zrutajJAna che. tamAma sa'sArI jIvAne A e jJAna vyakta ke avyakta avazya hAya che. AtmAne rUpI drabyAnu amuka kALa ane amuka kSetra pUratuM je jJAna thAya te avadhijJAna, anyanA mananA paryAyAnu -bhAvAnu. je jJAna thAya te manaHpaya ke manaHpava jJAna, ane kAI paNa vastunA sa` paryAcAnu je sava kAlIna jJAna thAya te kevalajJAna. avadhijJAna nArakI ane devanA jIvAne sahaja hAya che, eTale ke teo janme tyArathI ja avadhijJAnathI yukta hAya che ane tiryaMca tathA manuSyane A jJAna viziSTa labdhithI prApta thAya che. mana:paryava ane kevaLajJAna mAtra manuSyane ja prApta thAya che ane te mATe viziSTa avasthAnI apekSA rahe che. aviSe, manaHpava ane kevala A traNe jJAneA indriya ane mananI madada vinA AtmAne sIdhA thAya che, eTale tenI gaNanA pratyakSa jJAnamAM karavAmAM Ave che. A apekSAe AbhiniASika tathA zrutajJAna parAkSa che. vyavahAranI gaNatarI AthI ulaTI che. te indriya ane mananA nimittathI thatAM jJAnane pratyakSa kahe che ane Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meAkSamA ] AtmAne thatA sIdhA jJAnane parAkSa kahe che. zAstrakArAe sa'vyavahArika pratyakSa ane sabyavahArika parAkSa tarIke tenI noMdha lIdhI che. eyaM paMcavihaM nANaM, pajjavANaM ya savvesiM, davvANa ya guNANa ya / nANaM nANIhi dekhiyaM // 4 // [ utta. a. 28, gA0 5] sarva dravye, sarvAM guNeA ane sava* pAMcAnuM svarUpa jANavA mATe jJAnIee A pAMca prakAranuM jJAna khatAvyuM che. viSTa A kathananuM tAtparya e che ke koI paNa jJeya vastu A pAMca jJAnanI maryAdA bahAra nathI. pAMca jJAnanuM svarUpa tathA tenI prakriyA nadisUtra tathA vizeSAvazyakabhASyamAM vistArathI jaNAvI che. te aMge vartamAna bhASAmAM jANavA IcchanAre amAruM lakheluM ' jJAneApAsanA '( dha meAdha graMthamALAnuM pustaka AThamu) jovu. jIvA'jIvA baMdho ya, puNaM pAvA'savo tahA / -saMvaro nijjarA mokkho, saMte e tahiyA nava // 5 // [utta. a. 28, gA0 14] 5 (1) jIva, (2) ajIva, (3) khaMdha, (4) puNya, (pa) pApa, (6) Azrava, (7) savara, (8) nirjarA ane (9) meAkSa A nava tattvA che. vi. A jagatamAM je kaI jANavA cAgya che, tena jJeya tattva kahevAmAM Ave che; je kaI cheADavA cAgya che, Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 | [ zrI vara-vacanAmRta tene heya tatva kahevAmAM Ave che, ane je kaMI AdaravA gya che, tene upAdeya tatva kahevAmAM Ave che. A traNa tatvonA vistAra rUpe nava tattanI yejanA che. seya tatvanA be bhAga che. jIva ane ajavA. A baMne tarone paricaya AgaLa AvI gayo che. heya tavanA traNa vibhAgo che: Asrava, baMdha ane pApa. jenAthI karmo Atmapradeza bhaNI kheMcAya te Asrava, jenAthI karmo Atmapradeza sAthe otapreta thAya te baMdha ane jenAthI AtmAne azubha phaLa bhegavavuM paDe te pApa. upAdeya tatvanA cAra vibhAge cheH saMvara, nirjara, mekSa ane puNya. Amravane aTakAvanArI kiyA te saMvara, AtmapradezanI sAthe otapreta thayelA karmonuM alpa ke bahuvaze kharI javuM te nirjarA, sakala karmone kSaya the te mokSa, ane zubhaphaLa ApanAruM karma te puNya. temAM puNya kacit upAdeya che, kAraNake tenAthI sat sAdhanenI prApti thAya che, paNa mekSamAM javA mATe tene kSaya kare paDe che. navatatva-prakaraNa tathA saTIka karmagraMthomAM A navata saMbaMdhI upayogI mAhitI ApelI che. ane amee jaina dharma-darzana" nAmanA bRhad graMthamAM A viSaya para vaijJAnika tulanA sAthe ghaNuM vivecana kareluM che. tahiyANaM tu bhAvANaM, sabbhAve uvaeseNaM / bhAveNa sahatassa, sammattaM taM viyAhiyaM // 6 // [ uttaa28, gA. 15 ] Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSamArga ] svabhAvathI ke upadezathI A tanA yathArtha svarUpanI bhAvapUrvaka zraddhA karavI, ene samyagadarzana kaheluM che. visamyagadarzana eTale tenA yathArtha svarUpanI bhAvapUrvaka zraddhA. te svabhAvathI eTale nasagika rIte ane upadezathI eTale gurujananA vyAkhyAnAdi zravaNa karavAthI ema be prakAre thAya che. zrI umAsvAti vAcake tatvArthIdhigamasUtranA prathama adhyAyamAM "tAzraddhA sabhyaT ' ane "nnidhirAmad vA " A be sUtravaDe tenI spaSTatA karI che. paramatthasaMthavo vA, sudiThThaparamatthasevaNA vA vi / vAvanakudasaNavajjaNA ya sammattasaddahaNA // 7 // [ uttaa0 28, gA. 28 ]. paramArtha saMstava, paramArthAtRsevana, vyApanna darzanIne tyAga ane kudarzanIne tyAga, e samya darzanane lagatA zraddhAnAM cAra aMge che. vi8 paramArthasaMstava eTale tattvanI vicAraNA, ta aMge ciMtana-parizIlana. paramArthajJAtRsevana eTale tatvane jANanAra gItArtha guruonA caraNanI sevA. vyApanna darzanIne tyAga eTale ke eka vAra samyakatvathI yukta hoya, paNa koI kAraNe temAMthI bhraSTa thayela hoya tenAthI dUra rahevuM. kudarzanIne tyAga eTale mithyA darzananI mAnyatA Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrIvIra-vacanAmRta dharAvanArathI dUra rahevuM. A cAra agAmAM pahelAM e aMgA zraddhAne puSTa karanArAM che ane pachInAM be aMgA zraddhAnuM sarakSaNa karanArAM che. rA nAdaMsaNissa nANaM, nANeNa vinA na huMti caraNaguNA / aguNissa natthi mokho, natthi amokkhassa nivvANaM // 8 // [ utta. a0 28, gA0 30 ] ', nANaM ca daMsaNaM ceva ' samyagdarzana vinA samyajJAna hAtuM nathI; sabhyajJAna vinA samyak cAritranA guNNA hAtA nathI; samyak cAritranA guNA vinA sa karmImAMthI chUTakArA thatA nathI; ane sa karmAmAMthI chUTakAro thayA vinA nirvANanI prApti thatI nathI. vi- jJAnathI padArthone jANI zakAya che ane danathI tenA para zraddhA thAya che, eTale e krama kahelA che. pararaMtu meAkSamA bhaNInuM sAcu prayANu tA jIvane samyagdarzananI-samyaktvanI prApti thayA pachI ja thAya che; e vastu ahIM spaSTa karavAmAM AvI che. jene samyagdarzana prApta thayuM hoya tene ja samyajJAna thAya. Ano artha ema samajavAnA ke samyakRtvanI prApti pahelAM jIvane je kaI jJAna che, te vAstavamAM ajJAna che; kAraNa ke meAkSanI prAptimAM te upakAraka thaI zakatuM nathI. samyaktvanI prApti thayA pachI e ja jJAna samyag khanI jAya che. jene samyajJAna thayu hoya tene ja samyakcAritranI prApti thAya che. AnA artha ema samajavAnA ke manuSya Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meAkSamAga ] game tevu' UMcu* cAritra pALatA DhAya paNa sabhyajJAnathI rahita hAya tA tenuM e cAritra samyak nathI ane tethI tenA dvArA meAkSanI prApti thaI zakatI nathI. re ahIM tapane| samAveza samyakUcAritramAM ja karelA che, eTale tenI bhinna gaNanA karI nathI. samyagdarzana, samyajJAna ane samyakUcAritra A traNa sAdhanAne ratnatrayI kahevAmAM Ave che. zrI umAsvAti vAcake tattvArthAdhigamasUtranA prAraMbhamAM mekSamArganAM sAdhanA tarIke A ratnatrayInA ja ullekha karyo che. A traNa sAdhanAnA sakSepa jJAna ane kriyA e e sAdhanAmAM karAya che; tyAM darzananA samAveza jJAnamAM karavAmAM Ave che, ane cAritranA sthAne kriyA zabda khelAya che. ' nALajiriyATTui movo 'e vacana tenAM pramANurUpa che. tAtparya ke ahI mokSamArgInA caturvidha sAdhananuM varNana karavAmAM AvyuM che, paNa e sAdhanA cAra ja hAya, tethI echAM ke vadhu na hoya evA ekAnta Agraha nathI. apekSAbhedathI A sAdhanAnI sakhyA ochI vattI thaI zake che. sAmAiya ttha paDhamaM, cheovaTThAvaNaM bhave bIyaM / parihAravisuddhIyaM, sumaM taha saMparAyaM ca // 9 // akasAyamahakkhAyaM, chaumatthassa jiNassa vA / eyaM cayarittakaraM cAritaM hoi AhiyaM // 10 // [utta. a. 28, gA0 32-33] Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [ zrI vIra-vacanAmRta wwwwwwwwwwwwww^ paheluM sAmAyika nAmanuM cAritra che, bIjuM chedepasthApana nAmanuM cAritra che, trIjuM parihAravizuddhi nAmanuM cAritra che ane cothuM sUkSmasaM5rAya nAmanuM cAritra che. kaSAyathI rahita cAritra yathAkhyAta kahevAya che. te chaTvastha ane kevaLIne heya che. A pAMce cAritra karmone nAza karanAra che, ema bhagavAne kaheluM che. vika AtmAne zuddhadazAmAM sthira karavAno prayatna e cAritra che. tene saMvara, saMyama, tyAga ke pratyAkhyAna paNa kahevAmAM Ave che. pariNAmazuddhinA taratamabhAvanI apekSAe cAritranA pAMca prakAre pADavAmAM AvyA che. chA eTale paDade. hajI jenA jJAna para paDado che, te chavAstha. kevalajJAna thayA pahelAM badhA AtmAo A avasthAmAM rahelA manAya che. mana, vacana ane kAyAthI pApakarma karavuM nahi, karAvavuM nahi tathA karatAne anumati ApavI nahi, evA saMkalpa pUrvaka je cAritra grahaNa karavAmAM Ave che, tene sAmAyika cAritra kahe che. A cAritra vratadhArI gRhasthane alpAze ane sAdhuone sarvAMze hoya che. navA ziSyane dazavaikAlika sUtranuM SaDUjIvanikA nAmanuM cothuM adhyayana bhaNAvyA pachI je vaDI dIkSA ApavAmAM Ave che, tene chedo pasthApanIya cAritra kahe che. athavA eka tIrthakaranA sAdhu bIjA tIrthaMkaranA zAsanamAM praveza kare, tene navuM cAritra levuM paDe che, tene paNa chedapasthApanIya Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSamAga ] cAritra kahe che. zrI pArzvanAtha bhagavAnanA cAturyaMma vratavALA sAdhuee pAMca mahAvratavALA zrI mahAvIra svAmIne mAga svIkAryAM, tyAre navesarathI cAritra grahaNa karyuM; te A prakAranuM hatuM. sAmAyikacAritra karatAM A cAritramAM keTalAka niyame vadhAre pALavAnA hAya che. 91 viziSTa prakAranI tapazcaryAthI AtmAnI vizuddhi karavI e parihAraviddhi nAmanuM trIju cAritra che. krodha, mAna, mAyA ane leAbha e cAra kaSAyaiAne sa'purAya kahevAmAM Ave che. te sUkSma thaI jAya, eTale upazama pAme athavA kSaya pAme, tyAre sUkSmasa parAya cAritranI prApti thaI gaNAya che. A cAritramAM sUkSma lAbhane aza mAkI rahe che. jyAre sUkSma lAbha paNa cAlyA jAya ane e rIte sapUrNa kaSAyarahita avasthA prApta thAya, tyAre yathAkhyAta cAritranI prApti thaI gaNAya che. A cAritrane vItarAga cAritrapaNa kahe che, kAraNa ke e vakhate AtmA rAga ane dveSa baMnethI para thaI sa'pUrNa mAdhyasthabhAvane prApta thAya che. chadmastha AtmA uttarAttara vizuddhine prApta karatA A avasthAe pahoMce che ane kevalajJAna pAmyA pachI paNa A cAritramAM sthira hAya che. A badhAM cAritrA uttarAttara zuddha che ane kamanA kSaya karavAmAM upakAraka che. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 [ zrI vIra-vacanAmRta tavo ya duviho vutto, bAhiranbhantaro tahA / bAhiro chavviho vutto, eyamanbhantaro tavo // 11 // - [ uttaa28, gA. 34] tapa be prakAranuM kahevuM che. bAhya ane atyaMtara. bAhya tapa cha prakAranuM kahevuM che ane atyaMtara tapa paNa eTalA ja prakAranuM kahevuM che. - vi. je zarIranI sAte dhAtune tathA manane tapAve te tapa kahevAya che. karmanI nirja karavA mATe te uttama sAdhana che. A tapa be prakAranuM che. bAhA ane atyaMtara. temAM bAhya tapa zarIranI zuddhimAM vizeSa upakAraka che ane atyaMtara tapa mAnasika zuddhimAM vizeSa upakAraka che. A bane tapanA cha-cha prakAre che. aNasaNamUNoyariyA, bhikkhAyariyA ya rasapariccAo / kAyakileso saMlINayA, ya banjho tavo hoI // 12 // [ utta, a0 30, gA0 8] bAhya tapanA cha prakAre A pramANe jANavA; (1) anazana, (2) UnodarikA, (3) bhikSAcarI, (4) rasaparityAga, (5) kAyakaleza ane (6) saMlInatA. vi janane amuka vakhata mATe ke badhA vakhata mATe tyAga karavo te anazana, egAsaNa, AyaMbila, ' upavAsa e badhA A tapanA prakAre che. bhUkhathI DuM ochuM jamavuM te UdarikA. zuddha bhikSA para nirvAha kare te bhikSAcarI. dUdha, dahIM, ghI, tela, goLa ane Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSamAma ]. pakavAnna e cha rasamAMthI eka ke vadhAre rasane tyAga kare te rasaparityAga. amuka Asana grahaNa karI tenA para lAMbA vakhata sudhI sthira thavuM te kAyakaleza, athavA kezakuMcana, pAdacaryA Adi kaSTa sahana karavA te kAyakaleza. ane aMgopAMga saMkecIne rahevuM, temaja ekAMtamAM vasavuM te saMlInatA. pAyacchittaM viNao, veyAvaccaM taheva sajjhAo / jhANaM ussaggo viya, anbhintaro tavo hoI // 13 // [ uttaa. 30, gA. 30] AMtarika tapanA cha prakAre A pramANe jANavAH (1) prAyazcita, (2) vinaya; (3) vaiyAvRtya (4) svAdhyAya, (5) dhyAna ane (6) vyutsarga. viDa je kAma karavA gya nathI, evuM kAma thaI jatAM enI vizuddhi mATe yAcita anuSThAna karavuM, te prAyazcita. deva, guru, dharma tathA mokSanAM sAdhane pratye ucca AdarabhAva rAkha, te vinaya. deva, guru, dharmanI sevA karavI te vaiyAvRtya. AtmannitikAraka zAstronuM adhyayana. karavuM, te svAdhyAya. manane azubha vRttimAMthI haThAvavuM ane zubha vRttimAM ekAgra karavuM, te dhyAna ane lekasamUhane tyAga karI ekAkI bhAve vicaravuM tathA kAyAnuM mamatva cheDI AtmabhAve rahevuM, te vyutsarga. taporatnamahodadhi graMthamAM vividha prakAranAM tapenuM varNana kareluM che ane amee tapavicAra, tapanAM teja, Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 [ zrI vIra-vacanAmRta (dharma dha gre. mA pu. 12) ane tapanI mahattA (jaina zikSAvalI pahelI zreNI pu. 8) tathA Aya'bila-rahasya (jaina zikSAvalI, khIjI zreNI pu. 9) nAmanAM pustakAmAM tapa aMge vividha dRSTie vivecana karela che. taveNa ya / pakkamaMti madresino | 4 || khavittA puvvakammAI, saMjameNa savvadukkha pIThThA, [utta. a0 28, gA. 36] je mahiSa A che, te sayama ane tapathI pUrva karmanA kSaya karIne samasta duHkhAthI rahita evA meAkSa pratye zIghra gamana kare che. virA, saddhaM nagaraM tavasaMvaramaggalaM / khantiM niuNapAgAraM tiguttaM duppadhaMsagaM // / 15 / / dhaNuM paramaM kiccA, jIvaM ca IriyaM sayA / dhiraM ca keyaNaM kiccA, sacceNa parimanthae || 16 || tavanArAyajutteNa, bhittaNaM kammakaMcuyaM / muNI vigayasaMgAmo bhavAo parimuccae || 17 // [ utta. a. .9, gA 20-21-22 ] zraddhArUpI nagara, kSamArUpa killo ane tapa-sayamarUpa AElA anAvI triguptirUpa zasrodvArA karma zatruothI peAtAnI rakSA karavI joIe. punaH parAkramarUpI dhanuSanI IyyasamitirUpa dorI anAvIne dhairya rUpI ketanathI satya dvArA ene bAMdhavI joI e. e dhanuSya para taparUpI khANu caDAvIne kama rUpa Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSamArga ] kavacanuM bhedana karavuM joIe. A prakAre saMgrAmane haMmeza mATe aMta lAvIne muni bhavabhramaNathI mukata thaI jAya che. viTa A varNananuM tAtparya e che ke mokSamArganA pathike nIcenA guNa keLavavA joIe - (1) zraddhA-AtmazraddhA, deva-guru-dharmanI zraddhA, navata paranI zraddhA. (2) kSamA-kodha para vijaya. ahIM mAna, mAyA ane labha paranA vijayane nirdeza karyo nathI, paNa te samajI levAnA che. e rIte ArjavatA, saralatA ane nirlobhatA paNa keLavavI joIe. (3) tapa-nAnA prakAranAM tape. (4) saMyama-pAMca Indriya para kAbU (5) trigupti-gupti eTale prazasta nigraha. tenA traNa prakAre cheH (1) managupti, (2) vacanagupti ane (3) kAyagupti. saMyamamArgamAM AgaLa vadhavA mATe A traNe gupti ghaNuM agatyanuM sAdhana che. (9) parAkama-vidanenI paravA karyA vinA dhyeya tarapha dhasavAne bhAre puruSArtha. (7) IryAsamiti-samiti eTale samyak pravRtti. tenA pAMca prakAre cheH (1) IryAsamiti, (2) bhASAsamiti, (3) eSaNAsamiti, (4) AdAnanikSepa-samiti ane (5) pAriSThApanika Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta samiti, A pAMce samitionu pAlana sacamasAdhanAmAM ghaNuM upakAraka che. traNa gupti ane pAMca samitine aSTapravacana-mAtA kahevAmAM Ave che. tenuM varNana A graMthanI aDhAramI dhArAmAM karelu che. (8) dhaiya*-cittasvAsthya, je sAdhakanuM citta svastha nathI, te mAkSamArganI sAdhanAmAM AgaLa vadhI zakatA nathI. game tevAM kaSTa paDe teA paNa tene veThI levAnI taiyArI rAkhavI joIe. (9) satya-satyanI upAsanA, satyanA Agraha. (10) tapa-ahIM tapa zabdathI IcchA nirodharUpa tapa samajavuM. (11) ka rUpa kavacanuM bheina-sakala kanA nAza. tassesa maggo guru - viddhasevA, vivajjaNA bAlajaNassa dUrA / sajjhAyaegaMtanisevaNA ya, suttatthasaMcintayAdhiI ya // 18 // [utta. a. 32, gA. 3] guru ane vRddha satAnI sevA, ajJAnI jIvAnA sa ganuM phthI vana, svAdhyAya, sUtrAnuM sArI rIte ciMtana tathA dhaiya e ekAMtika sukharUkha mAkSane prApta karavAnA mArga che. vi. meAkSamAga nA pathikamAM khIjA paNa je guNe hAvA ghaTe che, te ahIM darzAvelA che: Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSamArga ] (1) gurunI sevA-jJAna Ape te guru. temane vinaya karavAthI, temanI sevA karavAthI zAstronuM rahasya samajAya che ane mokSanI sAdhanAmAM jhaDapathI AgaLa vadhI zakAya che. (2) vRddhasaMtanI sevA-e paNa guru sevA jeTalI ja upakAraka che. (3) ajJAnIonA saMganuM varjana-je bAlabhAvamAM ramI rahelA che, temane ajJAnI samajavAtemane saMga karavAthI mokSa sAdhanAne UtsAha ThaDe paDI jAya che, athavA te temAMthI bhraSTa thavAne prasaMga paNa Ave che, mATe temanA saMgane tyAga kare. saMga kare te paramArthane jANanArA jJAnIone ja kara, jethI kalyANanI prApti thAya. (4) svAdhyAya -Aptaprata zAstrone abhyAsa. (5) sUtrArthanuM sArI rIte ciMtana-sUtra ane artha baMne para sArI rIte ciMtana karavAthI manane vikSepa TaLe che ane mekSasAdhanAne utsAha vRddhi pAme che. (6) dhairya_cittanI svasthatA. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA navamI sAdhanAkrama soccA jANai kallANaM, soccA jANai pAvagaM / ubhayaM pi jANai soccA, jaM cheyaM taM samAyare // 1 // [daza a. 4, gA. 11 ] sAdhaka sadgurune upadeza zravaNa karavAthI kalyANanA svahitanA mArga jANI zake che, ane sadgurune upadeza zravaNa karavAthI pApanA arthAt akalyANane ahitanA mAga paNa jANI zake che. A rIte jayAre te hita ane ahita anainA mArga jANe, tyAre je hitakara hAya tenu AcaraNa kare. jo jIve vi na jANei, ajIve vi na jANai / jIvAjIve ayAto kahaM so nAhIi saMjamaM // 2 // [daza. a. 4, gA. 12 ] ' = je jIvane paNa jANatA nathI, te jANatA nathI. A rIte jItra ane ajIva jANanArA saMyamane zI rIte jANI zake? ajIvane paNa nene nahi vi. sAdhake sahuthI prathama jIvanuM-AtmatattvanuM jJAna meLavI levu' joIe, arthAt tenAM lakSaNa vagerethI paricita thavu joIe. jeNe A prakAranuM jJAna meLabyu nathI, tene ajIvanuM jJAna paNa thatuM nathI, kAraNa ke te e vaccenA bheda tenAthI samajI zakAtA nathI. A rIte je Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAkrama ] 99 ~ ~~~ ~~ ~ ~~ jIva ane ajIva baMnenA svarUpathI ajANa che, te saMyamanuM svarUpa paNa jANI zakatA nathI, kAraNa ke saMyamapAlanane jIvadayA sAthe gADha saMbaMdha che. jo jIve vi viyANei, ajIve vi viyANai / jIvA'jIve viyANaMto, so hu nAhIi saMjamaM // 3 // [ daza0 a0 4, gA. 13 ] je jIvane sArI rIte jANe che, te ajIvane paNa sArI rIte jANe che. A rIte jIva ane ajIva baMnene sArI rIte jANanAre saMyamane jANe che. jayA jIvamajIve ya, do vi ee viyANai / tayA gaI bahuvihaM, savvajIvANa jANai // 4 // [ daza0 a 4, gA. 14] jyAre sAdhaka jIva ane ajIva baMnene sArI rIte jANe che, tyAre te sarva jIvenI bahuvidha gatine jANe che. vi. ahIM gati zabdathI eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM javAnI kriyA samajavAnI che. A gati eka prakAranI nathI, paNa bahu prakAranI che, eTale ke naraka, tiryaMca, manuSya ane deva ema cAra prakAranI che; saMsArI jIvane A cAra gatimAMthI eka gatimAM avazya utpanna thavuM paDe che, kAraNa ke teNe e prakAranuM karma bAMdheluM hoya che ane tenuM phaLa bhegavyA sivAya tene chUTake thatuM nathI. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ zrI vIra-vacanAmRta jayA gaI bahuvihaM, savvajivANa jANai / tayA puNNaM ca pAvaM ca, baMdhaM mokkhaM ca jANai // 5 // [ daza a. 4, gA. 15 ] jayAre sAdhaka sarva nI bahu prakAranI gatine jANe che, tyAre puNya, pApa, baMdha ane mokSane jANe che. vieka jIvane sadgatimAM ane bIjAne durgatimAM jate joIne puNya-pApane siddhAMta samajAya che, eTale ke je jIve puNya karyuM hoya tenI sadgati thAya che ane pApa karyuM hoya tenI durgati thAya che, e vAta tenA khyAlamAM Ave che. pachI vizeSa vicAra karatAM puNya ane pApa eka prakArane kamabaMdha che, e vAta tene samajAya che ane jyAM karmabaMdha che, tyAM temAMthI chUTakAro thavAnI kiyA paNa avazya hovI joIe, evuM anumAna thatAM mekSano nirNaya thAya che. jayA puNNaM ca pAvaM ca, baMdhaM mokkhaM ca jANai / tayA nividae bhoe, je divve je ya mANuse // 6 // [ daza0 a0 4, gA. 16 ] jyAre sAdhaka puNya, pApa, baMdha ane mokSanuM svarUpa barAbara jANe che, tyAre tene svargIya tathA mAnaSika bhoge tarapha vairAgya thAya che, arthAta A banne jAtanA bhege asAra che, e vastu tene khyAlamAM Ave che ane tethI tenA paranI Asakti uDI jAya che. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~ ~ ~~ ~ ~ sAdhanAkrama ] 101 jayA nividae bhoe, je divve je ya mANuse / / tayA cayai saMjogaM, sanbhintarabAhiraM // 7 // [ daza0 a 4, gA. 17 ] jyAre sAdhakane svargIya tathA mAnaSika bhege tarapha vairAgya thAya che, tyAre te atyaMtara ane bAhya saMga cheDI de che. vi. ahIM atyaMtara saMgathI kaSA ane bAhyasaMgathI dhana, dhAnyAdino parigraha temaja kuTuMbIjanono saMbaMdha samaja. tAtparya ke sAdhakane jyAre svargIya ke mAnaSika keI bheganI IcchA rahetI nathI, tyAre kaSAya karavAnuM kAraNa rahetuM nathI ane dhanadhAnyAdi tathA kuTuMbIjano paranuM mamatva ApoApa ghaTI jAya che. jayA cayaha saMjogaM, sabbhintara-vAhiraM / tayA muNDe bhavittANaM, pavvayai aNagAriyaM // 8 // [ daza0 a. 4, gA0 18 ] jyAre sAdhaka atyaMtara ane bAhya saMga cheDI de che, tyAre mAthuM muMDAvIne aNagAra dharmamAM pravajita thAya che. vi. aNagAradharma eTale zramaNadharma ke sAdhudharma. prajita thavuM eTale dIkSita thavuM. nigraMtha saMpradAyamAM sAdhudharmanI dIkSA letI vakhate mAthe muMDana karAvavAnuM pharajiyAta hoya che. bauddha zramaNe paNa dIkSA grahaNa karatI vakhate mastakanuM muMDana karAve che. mastaka muMDAvyuM eTale zarIra Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 [ zrI vIra-vacanAmRta saMbaMdhI sarva zobhAne, mamatvane tyAga karyo, ema samajavAnuM che. jayA muNDe bhavittANaM, pavvayai aNagAriyaM / tathA saMvaramuvi, dharma ane laghuttara che ? || [ daza0 A0 4, gA. 19 ] jyAre sAdhaka mAthuM muMDAvIne aNagAradharmamAM pravajita thAya che, tyAre utkRSTa saMyamarUpa dharmane sArI rIte AcarI zake che. jayA saMvaramukkiTTha, dhammaM phAse aNuttaraM / tayA dhuNai kammarayaM, abAhikalusaM kaDaM // 10 // [ daza0 a0 4, gA. 20 ] jyAre sAdhaka utkRSTa saMyamarUpa dharmane sArI rIte Acare che, tyAre mithyAtvajanita kaluSita bhAvathI utpanna thayelI karmarajane khaMkherI nAkhe che. jayA dhuNai kammarayaM, abohikalusaM kaDaM / tayA savvattagaM nANaM, dasaNaM cAbhigacchai // 11 // [ daza0 a 4, gA. 21 ]. jyAre sAdhaka mithyAtvajanita kaluSita bhAvathI utpanna thayelI kamarajane khaMkherI nAkhe che, tyAre sarvavyApI jJAna (kevaLajJAna) ane sarvavyApI darzana (kevaladarzana)ne meLavI zake che. jayA savvattagaM nANaM, dasaNaM cAbhigacchai / tayA logamaloga ca, jiNo jANai kevalI // 12 // [ daza0 ane 4, gA. 22 ] Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAkrama | 10 nya jyAre sAdhaka sarvavyApI jJAna ane sarvavyApI darzanane meLave che, tyAre te leka ane alakane jANe che ane jina tathA kevalI bane che. jayA logamalogaM ca, jiNo jANai kevalI / tayA joge nilaMbhittA, selesiM pADavajjai // 13 // [ dazaH a. 4, gA. 23 ] jayAre sAdhaka leka ane alakane jANanAra jina tathA kevalI bane che, tyAre aMtasamaye mana, vacana ane kAyAnI tamAma pravRttione rokI zelezI avasthAne prApta thAya che, arthAt parvata jevI sthira-akapa dazA prApta kare che. jayA joge nilaMbhittA, selesiM paDivajjai / tayA kammaM khavittANaM, siddhiM gacchai nIrao // 14 // daza0 a0 4, gA. 24 ] jyAre sAdhaka mana, vacana, kAyAnI tamAma pravRttione rekI zailezI avasthAne prApta thAya che, tyAre tamAma karmone khapAvI, zuddha thaI siddhine pAme che. jayA kamma khavittANaM, siddhiM gacchai niiro| tayA logamatthayattho, siddho havai sAsao // 15 // [ daza0 a4, gA. 25 ] jyAre te tamAma karmone khapAvI zuddha thaI siddhine pAme che, tyAre lokanA mastaka para rahenAre zAzvata siddha bane che. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta suhasAyagassa samaNassa, sAyA ulagassa nigAmasa | issa / uccholaNApahoyassa, dulahA sugaI tArisagassa / / 16 / / [ za. a. 4, gA0 26 ] 104 je zramaNa khAhya sukhano abhilASI che, ane sukha kema maLe ? e vicArathI nira'tara vyAkula rahe che, sUtrAnI veLA eLagIne ghaNA vakhata sudhI sUtA paDaco rahe che, je zarIrasaudarya vadhAravAne mATe peAtAnA hAthapaga Adi sadA dhotA-sApha karatA rahe che, te nAmadhArI zramaNane meAkSa maLavA ghaNA durlabha che. tavaguNapANassa, ujjumai khantisaMjamarayassa / parIsahe jiNantassa, sulahA sugaI tArisagassa / / 17 / / [ za. a. 4, gA. 27 ] je zramaNa tapeguNamAM pradhAna che arthAt ghaNuM tapa kare che, je prakRtithI sarala che, kSamA ane saMyamamAM anurakta che, ane je parISahAne jite che, tene meAkSanI prApti sulabha che. vi- cAritranuM pAlana karatAM je kaI kaSTa, muzIbata ke muzkelI AvI paDe tene samatAthI sahana karI levI tene parISahajaya kahevAmAM Ave che. tenA khAvIza prakAra nIce mujaba che : (1) kSudhAparISaha--bhUkhathI utpanna thatI vedanA sahana karavI. (2) tRSAparISaha--tRSAthI utpanna thatI vedanA sahena karavI. (3) zItaparISaha-- 'DIthI thatI vedanA sahana karavI. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 sAdhanAma ] () uSNaparISaha-tApathI thatI vedanA sahana karavI. (5) dasa-mazakaparISaha -DAMsa ane maccharanA karaDavAthI utpanna thatI vedanA sahana karavI. (6) alakaparISaha-vastra rahita ke phATelAM vastravALI sthitithI kheda na pAmave. (7) aratiparISaha -cAritra pALatAM manamAM glAni thavA na devI. (8) parISaha-strIonAM hAvabhAvAdi prasaMgathI manane calAyamAna thavA devuM nahi. (9) caryAparISaha-kaI gAma upara mamatva na rAkhatAM rASTrabharamAM vicaratA rahevuM ane e rIte vihAra karatAM-paribhramaNa karatAM je kaSTo Ave te sahana karI levAM. (10) niSadyAparISaha-strI, pazu ane napuMsaka rahita sthAnamAM rahI ekAMtavAsa seva. (11) zamyA parISaha-sUvAnI jagA ke sUvAnI pATa vagere | game tevI maLe tethI kheda na pAmave. (12) AkAzaparISaha-keI manuSya Akroza kare, tiraskAra kare, apamAna kare tene zAMtithI sahI levuM. (13) vadhaparISaha -keImArajhUDa kare te paNa zAMti rAkhavI. (14) yAcanAparISaha-sAdhune dareka vastu yAcIne ja meLavavAnI hoya che, tethI manamAM kaMTALe lAva nahi. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 [ zrI vIra-vacanAmRta (15) alAbhaparISaha--bhikSA mAgavA chatAM kaI vastu na maLe teA tenA satApa karavA nahi. (16) rAgaparISaha--game tevA rAga ke vyAdhi utpanna thAya paNa hAyavAya ke khUmakharADA na pADatAM tenI badhI vedanA zAMtithI sahana karI levI. (17) tRNuspaza parISaha--besatAM, uThatAM tathA sUtAM darbhAdi tRNNAnA je kaThora spardhA thAya te zAMtithI sahana karI leve, (18) malaparISaha--parasevA tathA vihAra vagerenAM kAraNe zarIra para mela caDI javA chatAM snAnanI IcchA karavI nahi. (19) satkAraparISaha----kAI game tevA satkAra kare tethI abhimAna na karatAM manane kAbUmAM rAkhavu ane A satkAra mArA nahi paNa cAritranA thAya che, tema samajavuM, (20) prajJAparISaha--buddhi ke jJAnanA maDha karavA nahi. (21) ajJAnaparISaha--ghaNA parizrama karavA chatAM sUtra-- siddhAMtane joIe tevA epa na thAya teA tethI nirAza thavuM nahi. (22) samyaktvaparISaha--koI paNa sthitimAM samyaktvane DagamagavA na detAM tenuM saMrakSaNa karavuM. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA dazamI dharmAcaraNa jarAmaraNa vegeNaM, vujjhamANANa pANiNaM / . dhammo dIvo paiTThA ya, gaI saraNamuttamaM // 1 / / [ utta, a0 23, gA0 68 ] jarA ane maraNanA vegathI ghasaDAtA jIvone mATe dharma beTa rUpa che, TakI rahevAnA sthAna rUpa che, AdhAra rUpa che ane uttama zaraNa rUpa che. vi. jyAM janma heya tyAM jarA ane maraNa avazya hoya che. A jarA ane maraNane vega e pracaMDa che ke te khALI zakAtuM nathI, arthAt tenA joradAra pravAhamAM sahune ghasaDAvuM paDe che ane vividha prakAranAM duHkhane anubhava kare paDe che. AvA prasaMge dharma madade Ave che, tenA AdhAre jIva TakI zake che, ane temanuM uttama prakAre rakSaNa thAya che. anya zabdomAM kahIe to jeNe dharmanuM AcaraNa karyuM nathI, tene vRddhAvasthAmAM bahu duHkhI thavuM paDe che ane tenuM maraNa bagaDe che. marihisi rAyaM jayA tayA vA, maNorame kAmaguNe vihAya / ekko hu dhammo naradeva tANaM, na vijjaI annamihei kiMci // 2 // uttaLa a 14, gA. 40 ] Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 [ zrI vIra-vacanAmRta A manohara dekhAtA kAmone cheDIne tuM game tyAre maravAne ja che. he naradeva! e vakhate tane mAtra dharma ja zaraNa rUpa thavAne che. te sivAya A jagatamAM evI kaI vastu vidyamAna nathI ke je tane upayogamAM Ave. vi. ahIM rAjAne saMbodhana kareluM che, paNa vastu darekane eka sarakhI lAgu paDe che. jarA jAva na pIDei, vAhI jAva na vaDDhaI / jAvidiyA na hAyaMti, tAva dhammaM samAcare // 3 // [ daza0 a0 8, gA0 36 ] jyAM sudhI jarA paDe nahi, jyAM sudhI vyAdhi vadhe nahi ane jyAM sudhI Indriye balIna thAya nahi, tyAM sudhImAM dharmanuM AcaraNa sArI rIte karI levuM. vikeTalAka manu ema samaje che ke jyAre moTA thaIzuM-gharaDA thaIzuM, tyAre dharmanuM AcaraNa karIzuM. hAla te majazekha karI levA de. paNa e samajaNa beTI che. deha kSaNabhaMgura che, te kayAre paDI jaze e kahI zakAtuM nathI. chatAM ema mAnI laIe ke AyuSya meTuM che ane manuSya gharaDo thavAno che, te zuM e vakhate te dharmanuM AcaraNa karI zakaze khare? e vakhate zArIrika zaktio kSINa thaI gaI hoya che, nAnA moTA aneka prakAranA vyAdhio lAgu paDelA hoya che ane Indri dhAryuM kAma ApatI nathI. A sagomAM dharmanuM AcaraNa zI rIte thavAnuM? mATe sujJa manuSya dharmanuM AcaraNa Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmAcaraNa ] 109 prAraMbhathI ja sArI rIte karI levuM. vaLI e hakIkta paNa dhyAnamAM rAkhavA jevI che ke jeNe bAlyavaya ke yuvAnImAM dharma Acaryo nathI, tene vRddhAvasthAmAM dharma gamatuM nathI, eTale dharmanuM AcaraNa te manuSya samajaNuM thAya tyArathI ja zarU karI devuM joIe. jA jA vaccai rayaNI, na sA paDiniyattai / ahammaM kuNamANassa, aphalA janti rAio / / 4 / / jA jA vaccai rayaNI, na sA paDiniyattai / dhammaM ca kuNamANassa, saphalA janti rAio // 5 // [ uttaa14, gA. 24-25 ] je je rAtri jAya che, te pAchI AvatI nathI.. adharma karanAranI rAtrio niSphaLa jAya che. je je rAtri jAya che, te pAchI AvatI nathI. dharma karanAranI rAtrio saphaLa thAya che. vije je rAtri jAya che, te pAchI AvatI nathI, tema je je divase jAya che, te paNa pAchA AvatuM nathI. tAtparya ke je samaya cAlyA gaye, te kAyamane mATe hAthathI gaye, te pharI pAchA AvavAne nahi, A sagamAM buddhimAna manuSyanuM e kartavya che ke temaNe samayane banI zake teTale sadupayoga karI le. je manuSya adharma Acare che, tenA samayane durupayoga thaye samajavo, kAraNa ke tethI navuM karmabaMdhana thAya che ane pariNAme aneka prakAranAM duHkhe bhegavavA paDe che. je manuSya dharma Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 [ zrI vIra-vacanAmRta Acare che, tenA samayane sadupayoga tha samajavo, kAraNa ke tethI navAM karmo baMdhAtAM nathI ane je sattAmAM hoya che, tene paNa nAza thAya che. pariNAme tenI bhavaparaMparAne aMta Ave che ane te sarva duHkhothI mukta thAya che. dhammo maMgalamukTUi, ahiMsA saMjamo tavo / devA vi taM namaMsanti, jassa dhamme sayA maNo / / 6 / / [ daza0 a0 1, gA0 1 ! dharma utkRSTa maMgala che. te ahiMsA, saMyama ane tapa rUpa che. jenA manamAM sadA dharma che, tene devo paNa vade-pUje che. viva A jagatamAM leke aharniza maMgalanI kAmanA ryA kare che, paNa temane khabara nathI ke sahuthI utkRSTa maMgala te dharma ja che, kAraNa ke tenAthI durite dUra nAse che ane Icchita phaLanI prApti thAya che. paraMtu ahIM dharma zabdathI ahiMsA, saMyama ane tapanI tripuTI samajavAnI che. jyAM kaI paNa prakAranI hiMsA hoya tyAM dharma nathI. jyAM kaI paNa prakArane svachaMda ke durAcAra hoya tyAM paNa dharma nathI. ane jyAM eka yA bIjA prakAre legavilAsanI puSTi hoya tyAM paNa dharma nathI. je ahiMsA, saMyama ane tApamaya dharmanuM niraMtara pAlana kare che, te mAtra mAnavasamAjane ja nahi, paNa devone ya vaMdanIyapUjanIya bane che. sArAMza ke dharmanA pAlanathI manuSya Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 1 dhamacaraNa ] sarvazreSTha sthitine prApta karI zake che. ahiMsa saccaM ca ateNagaM ca, tatto ma bambhaM apariggahaM ca / paDivajjiyA paMca mahavvayANi, carija dhammaM jiNadesiyaM vidU // 7 // uttaa21, gA. 12 ] buddhimAna manuSya ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha e pAMca mahAvratane svIkAra karIne zrI jina bhagavAne upadezelA dharmanuM AcaraNa karavuM. vije A pAMca mahAvratano svIkAra karI zake nahi, tene mATe pAMca aNuvra, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrate ema bAra prakAranA vatanI yojanA che. kadAca e paNa na banI zake te AmAMthI jeTaluM zakya heya teTaluM AcaravAnuM che ane divase divase temAM vadhAre pragati kema thAya? e lakSya rAkhavAnuM che. bahiyA uDDhamAdAya, nAvakaMkkhe kayAi vi / puvvakammakkhayaTThAe, imaM dehaM samuddhare // 8 // [ utta. a 6, gA. 14 ] saMsArathI bahAra ane sarvathI uMce-upara siddhazilA nAmanuM je sthAna che, tyAM pahoMcavAno uddeza rAkhIne vartavuM. kadApi viSayabheganI AkAMkSA karavI nahi. pUrve je karmono saMcaya karyo che, teno kSaya karavA mATe ja A kAyAne dhAraNa karavI. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta vi. mAkSamAM pahAMcavAnI taka mAtra mAnavabhavamAM ja rahelI che ane mAnavabhava anaMta bhavabhramaNa karyAM pachI mahAkaSTa prApta thAya che. A vastuno khyAla rAkhIne sujJa manuSye meAkSaprAptine ja peAtAnu dhyeya khanAvavu joIe. A mAnavadeha bhAgavilAsa mATe nathI, pazu pUrvIsa`cita karmono kSaya karavA mATe che, e vAta pharI qIne manamAM ThasAvavAnI jarUra che. jo A vAta manamAM kharAkhara se tA ja bhAgA pratyenI Asakti dUra thAya ane dharmAcaraNa karavAno utsAha vadhe. dhamme hara bambhe saMtititthe, 112 aNAvile attapasannalese / jahi siNAo vimalo visuddho, susItibhUo pajahAbhi dosaM // 9 // [utta. a0 12, gA. 46 ] mithyAtvaADhi DhASAthI rahita ane Atmaprasanna lezyAthI yukta evo dharma e jalAzaya che ane brahmacarya e zAMtitIrtha che. temAM snAna karIne huM vimala, vizuddha ane suzItala thAuM chu, temaja karmono nAza karu chuM. vi. keTalAka manudhye mAtra nhAvu~dhAvu ane bahArathI zuddha rahevu. teneja dhama mAne che, paNa vAstavika dharma aMtaranI zuddhi sAthe sabaMdha dharAve che. A ataranI zuddhi tyAre ja prApta thAya che ke jyAre mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya vagere doSo dUra karavAmAM Ave che ane AtmAnA pariNAmane vizuddha rAkhavAmAM Ave che. Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamacaraNa ] 113 AtmAnA pariNAmenI taratamatA samajAvavA mATe bhagavAna mahAvIre cha lephsAnuM svarUpa prakAyuM che. temAM kRSNa, nIla ane kApata e traNa lezyAe AtmAnA azuddhatama-azuddhatara ane azuddha pariNAmanuM sUcana karanArI che ane pIta, padma tathA zukala e traNa sthAe AtmAnA zuddha-zuddhatara-zuddhatama pariNAmanuM sUcana karanArI che, eTale dharmArAdhake hameza A zuddha lezyAmAM ja rahevuM joIe. dharmArAdhanamAM brahmacaryanuM mahattva paNa ghaNuM che. je brahmacarya pALe che, tenuM mana viSayavikArathI dUra rahe che ane tethI ananya zAMti pAme che. TUMkamAM je A prakArane kettara-ucca dharma Acare che, tene sarva mala dUra thAya che, tenI sarva azuddhio dUra thAya che ane tenA aMtarane sarva tApa TaLI anupama zAMtinI prApti thAya che. AvA AtmAnAM sarva karmo zIghratAthI nAza pAme, e svAbhAvika che. paDaMti narae ghore, je narA pAvakAriNo / divvaM ca gaI gacchaMti, carittA dhammamAriyaM // 11 // [ utta, a 18, gA. 25 ] je manuSya pApa karanArAo che, te ghara narakamAM paDe che ane AryadharmanuM AcaraNa karanArA che, te divya gatimAM jAya che. vikarmane kAyade abAdhita che. temAM koInI Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 [ zrI vIra-vacanAmRta lAgavaga ke siphArasa cAlatI nathI. je khoTAM kAma kare che, adharma Acare che, pApapravRttimAM macyA rahe che, temane mRtyu bAda bhayaMkara narakasthAnamAM utpanna thavuM paDe che ane tyAM akathya duHkha sahana karavA paDe che. te ja rIte je sArAM kAma kare che, Aryadharma Acare che, eTale ke dayA-dAna para pakArAdi pravRttimAM samasyA rahe che, temane mRtyu bAda svargIya sukha ke siddhigati maLe che. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ #p4 9028 ? che dhArA agiyAramI ahiMsA nAva ivivaLa ? [ A mu. 1, a0 2, u0 4 koI paNa prANInI hiMsA na kare. savve pANA piyAuyA suhasAyA dukkhapaDikUlA appiyavahA piyajIvaNo jIviukAmA savvesiM kavi piN | 2 | [ A gru. 1, a0 2, u0 3 ] (kAraNa ke, sarva prANuone pitAnuM AyuSya priya che, sukha anukUla che, duHkha pratikUla che; vadha sarvane apriya che, jIvavuM sarvane priya che. sarva jI jIvavAnI kAmanAvALA che, sarvane pitAnuM jIvana priya lAge che. esa maggo AriehiM paveie, ahetva kusale novaliMpijjAsi // 3 // { A0 bu0 1, a0 2, u0 2 ] A ahiMsAne mArga Arya mahApuruSe dvArA kahevAyele che, tethI kuzala puruSa pitAne hiMsAthI lepe nahi. paNayA vIrA mahAvIhiM // 4 // [ A mu. 1, A0 1, u0 3 ] kurAla puruSa parISaha sahana karavAmAM vIra hoya che ane ahiMsAnA mahApaMtha para cAlanArA hoya che. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 | [ zrI vIra-vacanAmRta mahuvA vizALa ka [ A0 zra1. a. 1, u0 3 ] jenI hiMsA karavI, e adattAdAna arthAt cerI che. taM se ahiyAe, taM se abohie // 6 // [ A0 zru1, a0 1, u0 1 ]. te pRthvIkAyika (Adi) jenI hiMsA, karanArane mATe ahitakara thAya che ane abodhi (ajJAna-mithyAtva) nuM kAraNa bane che. AyAtule payAsu // 7 // [ mR0 1, a. 11, gA0 3 ] prANIo pratye Atmatulya bhAva rAkhe. savvAhiM aNujuttIhiM, matimaM paDilehiyA / savve akkantadukkhAya, ao savve na hiMsayA // 8 // ( [ sU0 mu. 1, a. 11, gA. 9 ] buddhimAna puruSe sarva prakAranI yuktiothI vicAra karIne tathA badhA prANIone duHkha gamatuM nathI, e hakIkatane dhyAnamAM laIne kaI paNa prANunI hiMsA karavI nahi. eyaM khu nANiNo sAraM, jaM na hiMsai kiMcaNa / ahiMsA samayaM ceva, eyAvantaM viyANiyA // 9 // [ sU0 zru1, a0 11, gA. 10 ] jJAnIonAM vacanane sAra e che ke "kaMI paNa prANIne haNavuM nahi." ahiMsAne ja zAstromAM kahele zAzvata dharma samaja. Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ] saMbujjhamANe u nare maimaM, pAvAu appANa nivaTTaejjA / hiMsayasUyAI duhAI mattA, verAnubandhINi maha bhayANi // 10 // [ sU. zru 1, a. 10, gA0 21 ] duHkhA hi'sAthI janmelAM che, verane bAMdhanArAM-- vadhAranArAM che ane mahAlaya'kara che, ema jANIne samajaNuvALA matimAna manuSya peAtAnI jAtane hiMsAthI aTakAve. sayaM tivAya pANe, aduvA'nnehiM ghAyae / hAntaM vA'NujANAi, veraM vaDDhai appaNo // 11 // [ . zru. 1, a. 1, 30 1, gA0 3 ] parigrahamAM Asakta anelA manuSya pAte prANIne haNe che, athavA khIjA pAse haNAve che, athavA haNanArane peAtAnuM anumAdana Ape che, ane ema karIne peAtAnu vera vadhAre che. vi. jema hi'sAnu` kSetra vadhe che, tema vairanA vistAra thAya che, kAraNa ke je je prANIone haNavAmAM Ave che, te badhA peAtAnuM vera levA icche che; eTale peAtAnuM hita IcchanAra AtmAe koI paNa prANIne svaya' haNuvu' nahi, khIjA pAse haNAvavu' nahi ke kAI haNutA hAya teA tenuM anumeAdana karavuM nahi. aNelisassa kheyanne, na vijyenga meLav [ . zru. 1, a0 117 2 || 15, gA0 13 ] Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 [ zrI vIra-vacanAmRta * saMyamamAM nipuNa puruSa koInI sAthe vaira-virodha 42 naha. sayA sacceNa saMpanne, mitiM bhUehiM kappae // 13 // [ sU0 zru0 1, 250 15, 0 3 ] jeno aMtarAtmA sadA satya bhAvathI otapreta che, teNe sarva bhUte pratye matrI rAkhavI ghaTe. savvaM jagaM tU samayANupehI, ___ piyamappiyaM kassai no karejjA // 14 // [sU0 zru0 1, 250 10, 0 7 ] mumukSu sarva jagat arthAt sarva ne samabhAvathI jue. te kaIne priya ane koIne apriya na kare. Dahare ya pANe buDDhe ya pANe, / te Attao pAsai savvaloe // 15 // [sU. zru0 1, 250 12, // 0 18 ] mumukSu nAnA ane moTA sarva prANIone AtmasamAna dekhe. puDhavIjIvA puDho sattA, AujIvA tahA'gaNI / vAujIvA puDho sattA, taNarukkhA sabIyagA // 16 // ahAvarA tasA pANA, evaM chakkAya AhiyA / eyAvae jIvakAe, nAvare koi vijaI // 17 // savvAhi aNDajutIhiM, maImaM paDilehiyA / savve akkantadukkhA ya, ao savve na hiMsayA // 18 // [ sU0 zru0 1, 10 11, 0 7-8-8 ] Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ] 119 pRthvI, jala, agni, vAyu ane khIjasahita tRNu, vRkSa Adi vanaspatikAya-e sarva jIveA ati sUkSma che. (uparathI eka AkAravALA dekhAvA chatAM sarvenu pRthak pRthak astitva che. ) ukata pAMca sthAvarakAya uparAMta khIjA trasa prANIo paNa che. e cha jIvanikAya kahevAya che. sa'sAramAM jeTalA paNa jIve che, te sarvenA samAveza A SaDUnikAyamAM thaI jAya che. enA sivAya khIjI kAI jIva-nikAya nathI. buddhimAna puruSa ukta SaDUjIvanikAyanuM sarva prakAre samyajJAna prApta kare ane 'sarve jIveA duHkhathI gabharAya che' ema jANIne tene duHkha de nahi, je kei tasA pANA, ciTThanti adu thAvarA / pariyAe asthi se ajjU, jeNa te tasathAvarA // 19 // [ 0 0 1, a. 1, 30 4, gA. 8 ] jagatamAM keTalAka trasa jIveA che ane keTalAka sthAvara jIvA che. eka paryAyamAM hAvu ke khIjA paryAyamAM hAvuM e kA~nI vicitratA che. arthAt sarva jIvA pAMta peAtAnA krama anusAra trasa ke sthAvara thAya che. urAlaM jagao jogaM, vivajjAsaM palinti ya / savve akkaMtadukkhA ya, ao savve ahiMsiyA / / 20 / / [ mU. zru. 1, a. 1, 30 4, gA0 9 ] Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta te eka ja jIva je eka janmamAM trasa thAya che, IjA janmamAM sthAvara thaI zake che. trasa hai| ke sthAvara, sa' jIvAne duHkha apriya hAya che, ema samajIne mumukSu sarva jIvA prati ahiMsaka ane. 120 uDUDhaM ahe ya tiriyaM, je as tasathAvarA / savvattha viras vijjA, santi nivvANamAhiyaM // 21 // [ sU. zru. 1, a. 11, gA. 11 ] UrdhvalAka, adheAlAka ane tiya gUlAka, e traNe leAkamAM jeTalA trasa ane sthAvara jIvA che, tenA prANanA atipAta (nAza) karatAM viramavu... joIe. vairanI zAMtine ja nirvANu kaheluM che. vi. UlAka eTale uparanA bhAga arthAt stra; adhelAka eTale nIcenA bhAga arthAt pAtAla; ane tiya gUleAka eTale e benI vaccenA bhAga, arthAt manuSya lAka. jyAre koI paNa prANI pratye hRdayanA eka azamAM paNa vaira-vRtti na rahe, tyAre nirvANanI prApti thaI samajavI. tAtparya ke ahiMsAnI pUrNatA e ja nirvANu che. pabhU dose nirAkiccA, na virujhojja keNa vi / maNasA vayasA caiva, kAyasA cetra antaso / / 22 / / [ sU. zru. 1, a0 11, gA. 12 ] Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ] 121 Indriyone jitanA samartha puruSa kaI paNa prANInI sAthe yAjajIva mana, vacana, kAyAthI vaira-virodha kare nahi. virae gAmadhammahiM, je kei jagaI jagA / tesiM avuttamAyAe, thAma kuvvaM parivvae // 23 // [ sU0 mR. 1, a0 11, gA0 33 ] zabdAdi viSayathI udAsIna thayele puruSa, A jagatamAM jeTalA paNa trasa ane sthAvara jIve che, temane Atmatulya joI temane bacAva karavAmAM zaktino upayoga kare ane e rIte saMyamanuM pAlana kare. je ya buddhA atikkaMtA, ne yuddhA kapAyA ! saMti tesiM paiTThANa, mUyA kayA kahuM 24 | [ su bhR0 1, a. 11, gA0 36 ] ' jema jInuM AdhArasthAna pRthvI che, tema thaI gayelA ane thanAra tIrthakaranuM AdhArasthAna zAMti arthAt ahiMsA che. tAtparya ke tIrthakarane ATaluM UMcuM pada ahiMsAnA utkRSTa pAlanathI ja maLe che. puDhavI ya AU agaNI ya vAU, taNa rukkha bIyA ya tasA ya pANA / je aNDayA je ya jarA pANA, saMmeyA ne rasAmiA | 20 | eyAiM kAyAiM paveiyAI, eesu jANe paDileha sAyaM / Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 eeNa kAraNa ya AyadaNDe, [ zrI vIra-vacanAmRta eesa yA vippariyA suvinti // 26 // [ sU. zru. 1, a. 7, gA0 1-2 ] (1) pRthvI, (2) jala, (3) teja, (4) vAyu, (5) tRNa, vRkSa, khIja Adi vanaspati tathA (6) aMDaja, jarAyuja, svedaja, rasajaA sarva trasa prANIone jJAnIoe jIvasamUha kahyo che. e badhAmAM sukhanI icchA che, te jANA ane samajo. je A jIvakAyAnA nAza karIne pApanA saMcaya kare che, te vAravAra A prANIemAM janma dhAraNa kare che. ajjhatthaM savvao savvaM, dissa pANe piyAyae / na phaLe pALiLo vALe, macaverAgo vara | 27 || [ utta. a 6, gA. 7 ] badhAM sukha-duHkhAnuM mULa ApaNA aMtaramAM che, ema jANIne tathA prANImAtrane peAtAnA prANa vahAlA che, ema samajIne bhaya ane vairathI nivRtta thavApUrNAMka koI paNa prANInI Rsi'sA karavI nahi. samayA savvabhUesu, sattamittesu vA jage / pANAivAyaviraI, jAvajjIvA jhukyuM // 28 // [ utta. a. 19, gA0 25] sa'sAranA zatru ke mitra sarva prANIo para samabhAva rAkhavA, e ahiMsA che. jIvanaparyaM ta kaI paNa prANInI mana-vacana--kAyAthI hi'sA na karavI, e kharekhara duSkara vrata che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ] abhao patthivA tubbhaM, abhayadAyA bhavAhi ya / aNicce jIvalogammi, kiM hiMsAe pasajjasi // 29 // [ utta. a. 18. gA0 11 ] huM pArthiva ! tane abhaya che. tuM paNa abhayadAtA A nAzavaMta saMsAramAM jIveAnI hiMsAmAM kema Asakta thai rahyo che? mana. 123: jaganissiehiM bhUehiM tasanAmehiM thAvarehiM ca / no tesimArabhe daMDa, maNasA vayasA kAyasA caiva // 30 // [ utta. a. 8, gA0 10] sa'sAramAM trasa ane sthAvara jeTalA paNa jIvA che, temanA prati mana, vacana ane kAyAthI daDaprayAga karavA nahi, vi- koI paNa prANI ApaNane pIDA Ape, ApaNI satAmaNI kare ke ApaNA mAgamAM vighnabhUta thAya chatAM tene daDavAnA tenI hiMsA karavAnA vicAra manathI karavA nahi, vacanathI paNa karavA nahi ane kAyAthI paNu karave nahi. jyAre pIDA ApanAra Adi pratye paNa Avu vatana rAkhavuM ceAgya che, te jeNe ApaNuM kadI bagADayuM nathI ke ApaNane kaI rIte harakata pahoMcADI nathI, tene tA daDa devAya ja kema ? tAtpaya ke mumukSue mana, vacana. ane kAyAthI ahiMsAnuM pAlana karavu. ceAgya che. samaNA mu ege vayamANA, pANavaha miyA ayANantA / Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ~-~~- wwww [ zrI vIra-vacanAmRta ~~~mA nartha chatti, vAchA vicAhuM viThThIrdi che rU? [ utta, a0 8, gA. 7 ] ame zramaNa chIe," ema kahenArA ane prANIvadhumAM pApa nahi jANanArA mRga samAna maMda buddhivALA keTalAka ajJAnI che pitAnI pApadaSTithI narakamAM jAya che. na hu pANavaha aNujANe, muccejja kayAi savvadukkhANaM / evAriehimakkhAyaM, jehiM imo sAhudhammo pannatto // 32 // uttaa. 8, gA. 8 ] je prANI vadhatu anumodana kare che, te kadApi sarva duHkhothI mukta thaI zakatuM nathI. tIrthakaroe A ja sAdhu dharma kahe che. tAtparya ke sAdhu svayaM hiMsA kare nahi, bIjA pAse karAve paNa nahi ane kaI hiMsA karatuM hoya te tenI anamedanA paNa kare nahi. je e anumodanA kare te mekSaprAptinuM enuM dhyeya viphaLa thAya. tatthimaM paDhamaM ThANaM, mahAvIreNa desiyaM / ahiMsA niuNA divA, savvabhUesu saMjamo // 33 / / [ daza0 a 6, gA. 9 ] bhagavAna mahAvIre tamAma dharmasthAnamAM paheluM sthAna ahiMsAne ApeluM che. sarva prANIo sAthe saMyamapUrvaka vartavuM, emAM temaNe uttama prakAranI ahiMsA joyelI che. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ] 125 jAvanti loe pANA, tasA aduva thAvarA / te jANamajANaM vA, na haNe no vi ghAyae // 34 // [ dazaH a. 6, gA. 10 ] A lekamAM jeTalA paNa trasa ane sthAvara prANuo che, temane jANatAM ke ajANatAM haNavA nahi, tema bIjA. pAse haNAvavA paNa nahi. savve jIvA vi icchaMti, jIviuM na marinji / tamhA pANivahaM ghoraM, niggaMthA vajjayaMti NaM // 35 // [ daza. a, 6, gA. 10 ] sarva jI jIvavA Icche che, keI jIva maravA. IcchatuM nathI, tethI nigraMtha munie bhayaMkara evA prANIvadhano tyAga kare che. vi. nigraMtha munie eTale jaina zramaNe. bhayaMkara eTale pariNAme bhayaMkara. prANavadha eTale jIvahiMsA, hiMsA, ghAtanA ke mAraNuM. tesiM acchaNajoeNa, niccaM hoyavvayaM siyA / maNasA kAyavakkeNa, evaM havai saMjae // 36 // [ daza. a0 8, gA0 3 ] A ja prati sadA ahiMsaka vRttithI rahevuM joIe. je kaI mana-vacana-kAyAthI ahiMsaka rahe che, te ja Adarza saMyamI che. ajayaM caramANo u, pANabhUyAiM hiMsai / bandhai pAvayaM kamma, taM se hoi kaDuyaM phalaM / / 37 // [ daza0 a4, gA. 1 ] Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta ayatnAe cAlanArA puruSa trasa-sthAvara jIvAnI hiMsA kare che, jethI ka`badhana thAya che ane tenuM phaLa kaDavu hAya che. 126 ajaya ciTTamANo u, pANabhUyAI hiMsai / vanvar pAca maM, te te hoy duca & // 28 // [ za. a. 4, gA. ra ] ayatnAe UbhA rahenArA puruSa trasa-sthAvara jIvAnI hiMsA kare che, jethI kama'kha'dhana thAya che ane tenuM phaLa kaDavu hAya che. ajayaM AsamANo u, pANabhUyAI hiMsai / anna pAca janma, te ne hor tua s | 31 || [ za. a. 4, gA0 3 ] ayatnAe besanArA puruSa trasa--sthAvara jIvAnI prahasA kare che, jethI ka`badhana thAya che ane tenuM phaLa Rtu hoya che, ajayaM sayamANo u, pANabhUyAI hiMsai / bandhai pAvayaM kammaM taM se hoi kaDuyaM phalaM // 40 // [ za. a. 4, gA. 4 ] ayatnAe sUnArA puruSa sa-sthAvara jIvAnI hiMsA kare che; jethI kadhana thAya che ane tenu phaLa kaDavu hAya che. ajayaM bhujamANo u, pANabhUyAI hiMsai / -bandhai pAvayaM kammaM taM se hoi kaDuyaM phalaM // 41 // [ * 0 4, gA. 5 ] Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA ] 127 ayatnAe bhAjana karanArA puruSa trasa-sthAvara jIveAnI hiMsA kare che, jethI kama`badhana thAya che ane tenu phaLa kaDavu hAya che. ajayaM bhAsamANo u, pANabhUyAI hiMsai / vanyajJa pAcaM janma, taM te doD duca huM // 42 || [ daza a. 4, gA. 6 ] ayatnAe khelanArA puruSa trasa-sthAvara jIvAnI hiMsA kare che, jethI kama`baMdhana thAya che ane tenu phaLa kaDavu hAya che. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA khAramI satya saccuM mathavuM / / 1 / / [ praznavyAkaraNa sUtra, satyadvAra ] satya e bhagavAna che. purisA saccameva samabhijANAhi, saccassa ANAe uvaTTio meddAvI mAruM taddar // 2 // [ A bru. 1, a0 3, u. 3 sUtra. 11 ] hai puruSa ! tuM satyane ja sArI rIte jANI le. satyanI AjJAmAM rahele buddhimAna puruSa maraNane tarI jAya che. musAvAo ya logammi, savvasAhUhiM girihio / avissAso ya bhUyANaM, tamhA mosaM vivajjae // 3 // [ za. a0 6, gA. 12 ] A lekamAM sarva sAdhu puruSA vaDe asatya vacana vADAyeluM che; kAraNa ke te leAkeAnA manamAM avizvAsa pedA karanAru che; tethI mRSAvAda arthAt asatya vacananA tyAga karavA. appaNaTThA paraTThA vA, kohA vA jai vA bhayA / hiMsagaM na musaM bUyA, no vi annaM vayAvae // 4 // [ za. a. 6, gA. 11 ] potAnA svArthane mATe ke bIjAnA lAbhane mATe, Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya ] 129 kodhathI ke bhayathI, keInI hiMsA thAya evuM asatya vacana svayaM belivuM nahi, temaja bIjA pAse bolAvavuM paNa nahi. Na lavijja puTTho sAvajjaM, na niraTu na mammayaM / appaNaTThA paradA vA, ubhayassantareNa vA // 5 // [ utta. a0 1, gA0 25 ] je kaI pUche te pitAne mATe ke bIjAne mATe, baMnene mATe svaprayeAjana ke niprajana sAvadya (pApakArI) vacana belivuM nahi, nirarthaka vacana bolavuM nahi, temaja marmabhedI vacana paNa belivuM nahi. Ahacca caMDAliyaM kaTu, na niNhavijja kayAi vi / kaDaM kaDetti bhAsejjA, akaDaM No kahetti ya // 6 / [ uttaa1, gA. 11 ] je krodhAdi vaza mukhamAMthI asatya vacana nIkaLI jAya, te tene chUpAvavuM nahi. je asatya vacana bolAI gayuM hoya te tema kahevuM ane na ja bolAyuM hoya te tema kahevuM. A pramANe satya kahevuM. pauNhaM khalu bhAsANaM, parisaMkhAya paNNavaM / doNhaM tu viNayaM sikkhe, do na bhAsejja savvaso // 7 // [ daza0 a0 7, gA. 1 ] prajJAvAna sAdhaka cAra prakAranI bhASAonA svarUpane barAbara jANIne temAMthI be prakAranI bhASA dvArA vinaya (AcAra) zIkhe; ane be bhASA sarvathA na bele. viDa bhASAnA cAra prakAra cheH (1) satya, (2) Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta -~-- ----- ---------~ ~ W4 asatya, (3) satyAsatya arthAt mizra ane (4 asatyAmRSA arthAt vyAvahArika. AmAMthI pahelI ane chellI e be bhASA sAdhaka vinayapUrvaka bele, ane asatya tathA mizra bhASAone sarvathA tyAga kare. jA ya saccA avattavvA, saccAmosA ya jA musA / jA ya buddhehiM'NAiNNA, na taM bhAsijja pannavaM // 8 // [ daza0 a 7, gA. 2 ] je bhASA satya hovA chatAM bolavA jevI na hoya, je bhASA satya ane asatyanA mizraNavALI hoya, je bhASA asatya hoya ane je bhASAne tIrthakaroe niSedha karyo hoya te prajJAvAna sAdhaka bole nahi, viDa uparanI gAthAmAM satya ane vyAvahArika bhASA belavAnuM kahyuM che, temAM paNa keTaluMka samajavA jevuM che, tenuM spaSTIkaraNa A gAthAmAM karavAmAM AvyuM che. bhASA satya heya paNa bolavA jevI na hoya, arthAta bolavAthI hiMsA ke anyanuM nukazAna thAya tema hoya te tevI bhASA elavI nahi. dAkhalA tarIke bajAramAM jatAM koI kasAIe pUchayuM ke "tame mArI gAya joI che?" te gAyane jatAM AI heya te paNa uttaradAtA ema kahe ke "hA meM jaI che, te A bAju gaI che." te pariNAme hiMsA thavA saMbhava che, eTale evI bhASA belavI nahi. asaccamosa : saccaM ca, aNavajamakakkasaM / samupehamasaMdida, giraM bhAsijja panavaM // 9 // [ daza a0.7, gAtra ] Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 satya ] prajJAvAna sAdhake vyAvahArika bhASA tathA satyabhASA paNa pAparahita, kazatAthI rahita (kAmaLa ), saMdeharahita tathA sva-paranA upakAra karanArI hoya tevI melavI. vitahaM vi tahAmuttiM, jaM giraM bhAsae naro / tamhA so puTTho pAveNaM, kiM puNa jo musaM vae ? // [ za. a. 7, gA. 5] 10 // je manuSya dekhItuM satya paNa vAstavika asatya evuM vacana bhUlathI khele che, te pApathI kharaDAya che, tA taddana asatya vadanAranuM teA kahevuM ja zuM? tAtparya ke te ghaNAM pApathI kharaDAya che. taheva pharusA bhAsA, gurubhUovadhAiNI / saccA visA na vattavvA, jao pAvassa Agamo // 11 // [ za. a. 7, gA0 11 ] te ja prakAre satyabhASA jo bahu prANIonA ghAtakaranArI ke kaThAra hoya te kheAlavI nahi, kAraNa ke tethI pApanuM Agamana thAya che. ', tava kANaM kANe tti, paMDagaM paMDage tti vA / vAhiyaM vA vi rogi tti, teNaM dhore tti no vae / / [ za. a. 7, gA. 12 ] 12 / / te ja prakAre kANAne kANA, hIjaDAne hIjaDA, rAgIne rAgI ane cArane cera kahevA nahi, kAraNa ke te sAMbhaLavAmAM ati kaThera lAge che. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 [ zrI vIra-vacanAmRta eeNa'nneNa aTUTeNaM, paro jeNuvahammai / AyArabhAvadosannU, na taM bhAsejja pannavaM // 13 // [ daza0 a0 7, gA. 13 ] prajJAvAna sAdhaka AcAra ane bhAvanA guNa-done samajI, uparyukta tema ja bIjAnA hRdayane AghAta pahoMcADanArI bhASA bole nahi. taheva sAvajja'NumoyaNI girA, ohAriNI jA ya parovaghAyaNI / se koha loha bhaya hAsa mANavo, ne hRAsamALo vi niraM vannA 24 | [ daza0 a0 7, gA0 54 ] te ja rIte prajJAvAna sAdhaka kodha, lobha, bhaya, hAsya ke majAkamAM pApakArI, nizcayakArI ane bIjAnA manane duHkhavanArI bhASA bolavAnuM choDI de. muhuttadukkhA u havaMti kaMTayA, aomayA te vi tao suuddharA / vAya duruttANi duruddharANi, verANubaMdhINi mahabbhayANi // 15 // [ daza0 a0 9, 10 3, gAtra 6 ] lokhaMDI kAMTe bheMkANe hoya te be ghaDI ja duHkha thAya che ane te sahelAIthI kADhI zakAya che, paraMtu kaThera vANIrUpI koTe bheMkA hoya te tene sahelAIthI kADhI zakAtuM nathI; vaLI te veranuM anubaMdha karanAra tathA Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya ] mahAbhayane utpanna karanArA thAya che. diTTha miyaM asaMdiddhaM, paDipuNNaM viyaM jiyaM / ayaMpi ramaNuvviggaM, bhAsaM nisira attavaM // 16 // [ za. a. 8, gA. 49 ] AtmArthI sAdhake satya, parimita, asaMdigdha, paripUrNa, spaSTa, anubhUta, vAcAlatArahita ane kAI ne paNa udbega na pamADanArI vANI khelavI joI e. bhAsAi dose ya guNe ya jANiyA, tI se yaduTThe parivajjae sayA / cha saMjae sAmaNie sayA jAe, vaejja buddhe hiyamANulomiyaM // 17 // [ daza a. 7, gA. 56 ] bhASAnA deSA tathA guNA jANIne tenA doSe sadAne mATe cheADI devA. chakAyanA jIvAnA yathArtha saMyama pALanAra, sadA yatnAthIvanAra jJAnI sAdhaka parahitakArI tathA madhura bhASA ele. savakkasuddhiM samupehiyA muNI, giraM ca duTuM parivajjae sayA / 133 miyaM aduTTha aNuvIi bhAsae, sayANa majjhe lahaI saMsaNaM / / 18 / / [ za. a. 7, gA. 55 ] muni vacanazuddhine vicAra kare ane duSTa bhASAne sadAne mATe parityAga kare. te adRSTa bhASA paNuM mApasara Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 [ zrI vIra-vacanAmRta ane vicArIne bele. AvuM bolanAre saMtapuruSonI prazaMsA prApta kare che. appatti jeNa siyA, Asu kuppijja vA paro / savvaso taM na bhAsijjA, bhAsaM ahiagAmiNiM // 19 // [ daza0 a0 8, gA0 48 ] jenAthI avizvAsa utpanna thAya, athavA bIjAne jaldI koi Ave evI ahitakara bhASA vivekI puruSa sarvathA na bole. devANaM maNuyANaM ca, tiriyANaM ca buggahe / amugANaM jao hou, mA vA hou tti no vae / 20 // [ daza0 a 7, gA. 50 ] devatAo, manuSya tathA tiryomAM jyAre paraspara yuddha thAya, tyAre amukane jaya thAo ane amukane parAjaya thAo, evuM bolavuM nahi. vikAraNa spaSTa che A prakAranuM vacana uccAravAthI eka prasanna thAya che ane bIje nAkhuza thAya che. AvI paristhiti UbhI karavI e prajJAvAna sAdhaka mATe ISTa nathI. apucchio na bhAsejjA, bhAsamANassa aNtraa| piDhimaMsaM na khAejjA, mAyAmosaM vivajjae // 21 // [ daza0 a0 8, gADa 47 ] saMyamI sAdhaka pUchaLyA vinA uttara Ape nahi, bIjAo vAtacIta karatA hoya temAM vacce belI uThe nahi, pITha pAchaLa keInI niMdA kare nahi tathA bolavAmAM kapaTayukta asatya vANIne prayoga Adare nahi. Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya ] jaNavaya sammayaThavaNA, nAme rUve paDucca sacce ya / vavahArabhAva joge, 15 dasame ovammasacce ya // 22 // [ prajJApanA sUtra-bhASApada ] satya vacanayoga daza prakAranA che, te A pramANe H (1) janapada--satya, (2) sammata-satya, (3) sthApanA satya, (4) nAma-satya, (5) rUpa-satya, (6) pratIta-satya, (7) vyavahAra-satya, (8) bhAva--satya, (9) yoga-satya ane (10) upamA-satya. vi. dazavaikAlikaniyu`ktimAM A daza prakAranA-satya vacanaceAganI samajUtI nIce pramANe ApI che (1) janapada-satya--je dezamAM jevI bhASA melAtI hoya te pramANe khelavuM, te janapada-satya. jemake ' bila ' zabdathI gujarAtI bhASAmAM dara ke zuDhDhA samajAya che, jyAre aMgrejI bhASAmAM te ja zabdathI bharatiyuM, karelI sevAnI kiMmatanA AMkaDA ke kAyadAnA kharaDA samajAya che. (2) sammata-satya--prathamanA vidvAnAe je zabdane je amAM mAnya karelA che, te zabdane te atha mAM mAnya rAkhavA, te ' sammata-satya. jemake kamala ane deDakA ane ( kAdava )mAM janme che, chatAM paMkaja zabda kamala mATe vaparAya che; nahi ke deDakA mATe (3) sthApanA satya--kAI paNa vastunI sthApanA karI tene e nAmathI oLakhavI, te * sthApanA--satya '. " Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13} [ zrI vIra-vacanAmRta jemake amuka AkRtivALA akSarane ja ' kahevA, ekaDAnI pAchaLa be zUnya umerIe tene 'se| ' ane traNa zUnya umerIe tene ' hajAra 'kahevA vagere. zetara'janAM maheArAMne 'hAthI ', 'U'Ta', ' gheADA 'Adi paNa te ja rIte kahevAya che. ( (4) nAma-satya--guNavihIna haiAvA chatAM kAI paNa vyakti ke vastuvizeSanu amuka nAma rAkhavuM, te " nAma satya. * jema ke eka chekarA garIbanA ramAM janmyA DhAvA chatAM tenuM nAma rAkheluM hAya ' lakSmIcadra '. (5) rUpa--satya--kAI khAsa rUpa dhAraNa karanArane te nAmethI ja khelAvavA. jema ke sAdhunA veSa paherelA joIne tene ' sAdhu ' kahevA. (6) pratIta satya ( apekSA--satya)--eka vastunI apekSAe khIjIne mATI, halakI, bhAre Adi kahevI, te * pratIta-satya. 'jemake anAmikA AMgaLI mATI che. A kathana kaniSThAnI apekSAe satya che, paraMtu madhyamAM AMgaLI karatAM te nAnI che. " vyavahAra-satya ( leAka-satya )--je vAta yuhAramAM khelAya, te vyavahAra-satya. jemake gADI jAmanagara pahoMce che, paNa kahevAya che tyAre jAmanagara AvI gamuM, rastA ke mArga sthira che, te kAMI cAlI zakatA nathI; chatAM kahevAya che ema ke A mArga AbU jAya che. te ja rIte DuMgara uparanuM zvAsa saLage che, chatAM kahevAya che ke DuMgara saLagI UThaco che. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya ] 137 () bhAva-satya-je vastumAM je bhAva pradhAnapaNe dekhAtuM hoya, tene lakSyamAM laIne te vastunuM pratipAdana karavuM, te "bhAva-satya. jemake keTalAka padArthomAM pAMce raMge ochA-vattA pramANamAM hovA chatAM te te raMganI pradhAnatAne laIne kALe, lAla, pILe vagere kahevAya che. daSTAMta tarIke pipaTamAM aneka raMge hovA chatAM, tene lIle kahevAya che, te "bhAva-satya" che. (9) ga-satya-ga arthAt saMbaMdhathI kaI vyakti ke vastune te nAmathI oLakhavI, te "yoga-satya." jema ke adhyApakane adhyApanakAla sivAya paNa adhyApaka kahevAmAM Ave che. (10) upamA-satya-koI eka jAtanI samAnatA hoya, tenA parathI te vastunI bIjAnI sAthe tulanA karavI ane tene te nAmathI oLakhavI, te "upamA-satya." jemake "caraNa-kamala", "mukha-caMdra", "vANI-sudhA " vagere. kohe mANe mAyA, lobhe peja taheva dose ya / hAse bhae akkhAiya, uvaghAe nissiyA dasamA // 23 // [ pratApanA sUtra-bhASApada ] krodha, mAna, mAyA, lema, rAga, dveSa, hAsya tathA bhayabhIta thaI bolavAmAM AvatI bhASA, kalpita vyAkhyA tathA dazamI upaghAta (hiMsA)ne Azraye je bhASA vAparavAmAM AvI hoya te, asatya bhASA che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA teramI asteya paMcavize paNNatto, jiNehi iha aNhao aNAdIo / hiMsAmosamadattaM abbaMbhapariggahaM ceva 11 ? IK [ prazna. dvAra 1, gA. 2] jinezvara bhagavatAe pravacanane viSe Asravane anAdi tathA pAMca prakAranA kahelA che. te pAMca prakAra A pramANe jANavA : (1) hiMsA, (2) mRSAvAda, (3) adatta, (4) abrahma ane (5) parigraha. vi. jenAthI AtmapradezA bhaNI kAmaNu vagaNuAnu AkarSaNa thAya tene Asrava kahevAmAM Ave che. te pravAhathI anAdi che. Asrava thavAmAM mukhya kAraNeA hiMsAdi pAMca prakAranAM pApe che. temAM hi'sAne rAkavA mATe prANAtipAtaviramaNavrata arthAt ahiMsAvrata che, mRSAvAdane rAkavA mATe mRSAvAdaviramaNavrata arthAt satyavrata che ane adattAdAnane rokavA mATe adattAdAnaviramaNavrata arthAt asteya vrata che. te ja rIte abrahmane rAkavA mATe mathunaviramaNavrata ane parigrahane rAkavA mATe parigrahaviramaNavrata che. taiyaM ca adattAdANaM haradaha maraNabhayakalusatAsaNaparasaMtima' meggajomamUha...AjittiLuM aE.......sAduraniga piyajaNamittajaNabhedavippItikArakaM rAgadosaMbahulaM // 2 // [ prazna. dvAra 3, sUtra 9 ] Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asteya ] trIjuM adattAdAna, bIjAnA hRdayane dAha paheMcADanAruM; maraNabhaya, pApa, trAsa tathA paradhananI vRddhino hetu ane lemanuM mULa che. te apayazane karanAruM che, anAryakarma che, sAdhu puruSoe vakhoDeluM che, priyajana ane mitrajanemAM bheda paDAvanAruM che, aprItine utpanna karanAruM che, tathA. ghaNuM rAgadveSane janma ApanAruM che. vipraznavyAkaraNa sUtranA trIjA dvAramAM tenAM trIza nAme gaNAvyAM che, temAMnA keTalAMka A pramANe jANavA : (1) cerI, (2) adatta, (3) paralAbha, (4) asaMyama, (5) paradhanavRddhi, (6) laulya, (7) takaratva, (8) apahAra, (9) pApakarmakaraNa, (10) kUTatula-kUTamAna, (11) paradravyAkAMkSA, (12) tRSNa vagere. cittamaMtamacittaM vA, appaM vA jai vA baDhuM / daMtasohaNamittaM pi, uggahaMsi ajAiyA // 3 // taM appaNA na giNhaMti, no vi giNhAvae paraM / bhanna vA giNhamANaM pi, nANujANaMti saMjayA // 4 // daza. a0 6, gA. 14-15 ]. vastu sajIva hoya ke niva, theDI hoya ke vadhAre, te eTale sudhI ke dAMta khetaravAnI saLI jevI tuccha vastu paNa, tenA mAlikane pUchaLyA vinA saMyamI puruSo pote letA nathI. bIjA pAse levaDAvatA nathI ane je kaMI letuM hoya che, tene saMmati paNa ApatA nathI. tivvaM tase pANiNo thAvare ya, je hiMsati AyasuhaM paDucca / Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 [ zrI vIra-vacanAmRta je lUsae hoi adattahArI, ___Na sikkhaI seyaviyassa kiMci // 5 // [ sUtra. bu. 1, apa, u0 1, gA4] je manuSya potAnA sukhane mATe trasa tathA sthAvara prANIonI hiMsA kare che tathA je bIjAnI vastuo ane dIdhI laI le che, arthAt corI le che, te AdaraNIya tenuM kaMI paNa pAlana karI zaktA nathI. uDDhe ahe ya tiriyaM disAsu ___tasA ya je thAvara je ya pANA / hatthehi pAehi ya saMjamittA, adinnamannasu ya no gahejjA // 6 // [ sUtra. . 1, a0 10, gA. 2 ] AtmArthI puruSe UMcI, nIcI ane tIrachI dizA ke jyAM trasa ane sthAvara prANIo rahelAM che, temane hAtha, paga halAvIne ke bIjA aMge dvArA pIDA na pahoMcADatAM saMyamathI rahevuM ane bIjAe na ApelI vastu grahaNa karavI nahi, arthAt adattAdAna karavuM nahi. dantasohaNamAissa, adattassa vivajaNaM / aNavajesaNijassa, giNhaNA avi dukkaraM // 7 // [ utta. a. 19, gA. 28] dAMta khetaravAnuM taraNuM paNa tene mAlIke ApyA vina levuM nahi. nirava ane eSaya vastuo grahaNa karavI ghaNI duSkara che. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asteya ] 141. vi. niravadya eTale pAparahita. eSaNIya vastuo eTale sAdhudharmanA niyama pramANe kalpe tevI vastuo. rUve atitte ya pariggahe ya, ___ sattovasatto na uvei tuDhei / atuDhidoseNa duhI parassa, lobhAvile AyayaI adattaM // 8 // [ utta, a0 32, gAtra 29 ] mane jJarUpa grahaNa karanAre jIva atRpta ja rahe che. tenI Asakti vadhatI ja jAya che. vaLI te bIjAnI suMdara vastune lebhI banI adatta grahaNa karate ja jAya che.. tahAbhibhUyassa adattahAriNo, tittarasa risare ! mAyAmusaM vaDDhai lobhadosA, tatthA'vi dukkhA na vimuccaI se // 9 // , a0 32, gA0 30 ] rUpanA saMgrahamAM asaMtuSTa thayele tRSNAne vaza thaI adattanuM haraNa kare che, ane e rIte meLavelI vastunA rakSaNa mATe lebhaSathI kapaTakiyA sAthe asatya bole che; Ama chatAM te duHkhathI mukta thatuM nathI, arthAta duHkhane bhAgI thAya che. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA caudamI brahmacarya sonuttama ja jamaf ? | [ prazna. saMvaradvAra 4, sUtra-1 ] A vrata lekottama che. vaMmara vattamaMtava-niyama-pa-raMga-tti-samRtaviSayamUDha | 2 | [ prazna. saMvara dvAra 4, sUtra-1 ] brahmacarya e uttama tapa, niyama, jJAna, darzana, Aritra, samyakatva ane vinayanuM mULa che. eka pi baMbhacere jaMmiya ArAhiyaM pi, ArAhiyaM vayamiNaM savvaM tamhA niueNa baMbhaceraM cariyavvaM // 3 // [ prazna. saMvara dhAra 4, sUtra-1 ] jeNe A eka ja brahmacaryavratanI ArAdhanA karI, teNe badhAM uttama vatanI ArAdhanA karI samajavI, tethI nipuNa sAdhake brahmacaryanuM pAlana karavuM. nanesu vA uttama baMbhaceraM / [ sa. bu. 1, a 6, gA) ra3 ] Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 jAhmacarya ] tapamAM brahnacarya zreSTha che. virai abaMbhacerassa, kAmabhogarasanuNA / umgaM mahavvayaM baMdhe, dhAreyatvaM sudukkara // 5 // [ uttara a. 19, gA. 29 ] kAmabhegane rasa jANanArAo mATe mithunane choDavAnuM ane ugra brahmacaryavratane dhAraNa karavAnuM kArya ghaNuM kaThina che. mokkhAbhikaMkhissa vi mANassa, saMsArabhIrussa Thiyassa dhamme / neyArisaM duttaramatthiM loe, dithi vAkamaLotrALo 6 [ utta, a0 32, gA. 17 ] mokSAbhilASI, saMsArathI DaranArA ane dharmamAM sthira rahenAra puruSane A saMsAramAM bALa jIvenA mananuM haraNa karanArI strIonA tyAga karavA jeTaluM kaThina kAma anya koI nathI. ee ya saMge samaikamittA, suhuttarA ceva bhavaMti sesA / mahA mahAsAgaramuttaritA, naI bhave avi gaMgAsamANA // 7 // [ utta, A0 32, gA. 18 ] jema mahAsAgarane tarI janArA mATe gaMgA nadI Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 [ zrI vIra-vacanAmRta tarI javI sugama che, tema strIsasanA tyAga karanAra cheDavI sahelI che. mATe bIjI vastu No rakkhasIsu gijjhijjA, gaMDavacchAsu jAo purisaM palobhittA, cittAsu / khelaMti jahA vA dAsehiM // 8 // [ utta. a. 8, gA 18 ] rAkSasI jema sa rakta cUsI laI jIvitavyane harI le che, tema puSTa stanavALI ane ca'caLa cittane dhAraNa karanArI strIe sAdhakanA jJAnadarzanAdi sanuM apaharaNa karIne tenI sAdhanAnA nAza kare che. vaLI te prathama puruSAne leAbhAve che ane pachI temanI pAse AjJAMkita sevake jevu' kAma karAve che, temAM vRddhi zI rAkhavI ? abaMbhacariyaM ghoraM, pamAyaM durahiTThiyaM / nA''yaranti muNI loe, bheyAyayaNavajjiNo // 9 // no [ za. a. 6, gA. 15 ] sayamanA bhaMga karanArAM sthAnAthI dUra rahenArA sAdhupuruSo sAdhAraNa janasamUhane mATe atyaMta duHsAdhya pramAdanA kAraNa rUpa ane mahA bhayaMkara evA abrahmacaya nuM kadI paNa sevana karatA nathI. mUlameya mahammassa, mahAdosasamussa / taddA medusaMtamAM, nimAyA vayanti maiM // 60 || [ za. a. 6, gA. 16 ] Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacaya ] abrahmacarya adhama nuM mULa che, temaja mahAna doSonu sthAna che, tethI nigrathA tenA tyAga kare che. 145 ithio je na sevanti AimokkhA hu te jaNA // 11 // [ sU. bru. 1, a0 15, gA. 9 ] je puruSA strIonu sevana karatA nathI, te meAkSamAga mAM agresara thAya che. vi- e ja rIte je strIo puruSanuM sevana karatI nathI, te paNa meAkSamAmAM agresara thAya che. brahmacayavrata puruSa tathA strI baMnene mATe samAna hitakara che. je vinnavaNA hijo siyA, satiNNehi samaM viyAhiyA / tamhA uDUDhaM ti pAsahA, adakkhu kAmAI rogavaM // 12 // [ krU chu. 1, a. 2, 30 3, gA0 2 ] kAmane rogarUpa samajI je strIothI parAbhava pAmatA nathI, te puruSa mukta puruSanA jevA ja che. strItyAga pachI ja meAkSanAM dana sulabha che. jehiM nArINaM saMjogA, pUyaNA piTThao kayA / savvameyaM nirAkiccA, te ThiyA susamAhie // 13 // [ sU. bru. 1, a. 3, 30 4, gA. 17 ] je puruSoe strIsaMsaga ane kAmazRMgArane choDI dvIdhA che, te samasta vighnAne jitI uttama samAdhimAM nivAsa kare che. 10 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 ra-vacanAmRta devadANavagandhavvA, jakkharakkhasakinnarA / baMbhayAriM namaMsanti, dukaraM je karenti taM // 14 // daza0 a 16, gA. 16 ] duSkara vratanI sAdhanA karanAra brahmacArIne deva, dAnava, gaMdharva, yakSa, rAkSasa ane kinnarAdi deva namaskAra kare che. esa dhamme ghuve nicce, sAsae jiNadesie / siddhA sijjhanti cANeNa, sinjhassanti tahA'vare // 15 // [ daza0 a 16, gA. 17 ] A brahmacarya dharma dhruva che, nitya che, zAzvata che, ane jinadezita che, eTale ke jine vaDe upadezAvela che. A dharmanA pAlanathI ghaNA manuSya siddha thayA, thAya che ane bhaviSyamAM paNa thaze. vAucva jAlamaccei, piyA logaMsi ithio // 16 // [ . yu. 1, a0 15, gA0 8 ]. jema vAyu agninI javAlAne pAra karI jAya che, tema mahAparAkramI puruSo A lekamAM priya strIonA mohanuM ullaMghana karI jAya che. nIvAre va na lIejA, chinnasoe aNAvile / aNAile sayA dante, saMdhi patte aNelisaM // 17 // [ sU. mu. 1, a. 15, gA. 12 ] viSaya ane Indriyane jitI je chinna strota (saMsAranA pravAhane kApanArA) thaI gayA che tathA je rAga-dveSa rahita che, te strIprasaMgamAM na phase, kAraNa ke strIprasaMga bhUMDane Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya ] 147 phasAvanAra cekhAnA dANA jevo che. je puruSa viSayabhegamAM anAkula ane sadA Indriyone vazamAM rAkhanAro che, te anupama bhAvasaMdhi (karma kSaya karavAnI mAnasika dazA)ne prApta thAya che. Alao thIjaNAiNNo, thIkahA ya maNoramA / saMthavo ceva nArINaM, tesi iMdiyadarisaNaM // 18 // kUiaM ruiaM gIaM, hAsabhuttAsiANi ya / paNIaM bhattapANaM ca, aimAyaM pANabhoaNaM // 19 // gattabhUsAma8 ca, kAmabhogA ya dujjayA / narassattagavesissa, visaM tAlauDaM jahA // 20 // [ utta, a 16, gA. 11-12-13 ] (1) strIothI vyApta thayeluM sthAna, (2) strIonI morama kathA, (3) strIono paricaya, (4) strIonAM aMge pAMganuM nirIkSaNa, (5) strIonA mIThA zabda, rudana, gIta, hAMsI AdinuM zravaNa, (6) pUrve bhagavelA bhegonuM samaraNa, (7) bhAre-cIkaNuM padArthonuM sevana, (8) pramANathI adhika AhAra pANI, (9) ISTa zarIrazebhA, ane (10) durjaya evA kAmaganuM sevana, A daza vastuo AtmArthI puruSane mATe tAlapuTa viSa jevI che. jaM vivittamaNAinnaM, rahiyaM thIjaNeNa ya / baMbhacerassa rakkhaThThA, AlayaM tu nisevae / / 21 // [ utta8 a 16, gA. 1 ] mumukSu brahmacaryanI rakSAne mATe evA sthAnamAM vAsa na thayeluM sthAna, kathA, (3) Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 kare ke jemAM ekAMta hAya, je bahu ane je strIAdithI rahita haiAya. vivatta sejjA saNajatiyANaM, [ zrI vIra-vacanAmR vistareluM na hAya omAsaNANaM damiiMdiyANaM / na rAgasatta dharisei cittaM, parAio vAhirivosahehiM // 22 // [ utta. a. 32, gA. 12 ] jema uttama auSadhiothI dUra thayeleA vyAdhi krI utpanna thatu nathI, tema vivikata zayyA ane Asananu sevana karanAra alpAhArI tathA jitendriya mahApuruSonA cittane rAgarUpI-viSayarUpI zatru satAvI zakatA nathI maNapalhAyajaNaNi, kAmarAgavivaDhaNi / yamaneo mivavuM, thIduM tu vivajJa | 22 | [ utta. a. 16, gA. 2 ] brahmacarya parAyaNu sAdhaka manamAM AhlAda upajAvanArI tathA kAmarAganI vRddhi karanArI strIkathAnA tyAga kare. samaM ca saMthavaM thIhiM, saMkahaM ca abhikkhaNaM / gamanelo mivuM, niSvaso vitttav // 24 // [utta. a. 16, gA. 3] brahmacaryamAM prIti rAkhanArA sAdhaka strIonA paricayane ane sAthe besIne vArtAlApa karavAnA prasa`ga sadAne sATe cheDI de. kuvanti sanvaM tAhi, pabbhaThThA samAhijogehiM / Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pracaya ] 148 tamhA u vajjae itthI, vijhira navAM | 26 che. [sa. bu. 1, a0 4, u. 1, gA. 16-11] - je strIo sAthe paricaya rAkhe che, te samAdhi ciMgathI bhaSTa thaI jAya che, tethI strIone viSalipta kaMTakanI samAna jANI brahmacArI ane paricaya-saMsarga cheDI de. no tAsu cakkhu saMdhejjA, no vi ya sAhasaM samabhijANe / no sahiyaM pi viharejjA, evamappA surakkhio hoi / / 26 / / [mULa mu. 1, a. 4, u0 1, gADha pa] brahmacArI strIo para daSTi na tAke, temanI sAthe kukarma karavAnuM sAhasa na kare, temanI sAthe vihAra athavA ekAMtavAsa na kare. A pramANe strIprasaMgathI bacanAra brahmacArI pitAnA AtmAne surakSita rAkhI zake che. jatukuMbhe jahA uvajoI saMvAse vidU visIejjA // 27 // ( [ sa0 mu. 1, a0 4, u0 1, gA. ra6 ] jema agninI pAse rahevAthI lAkhane ghaDe gaLI jAya che, tema vidvAna puruSa paNa strInA sahavAsathI viSAdane prApta thAya che, arthAt tenuM mana saMkSubdha banI jAya che. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 [ zrI vIra-vacanAmRta hatthapAyapaDichinnaM, kannanAsavigappiaM / avi vAsasayaM nAriM, baMbhayArI vivajae // 28 // [ uttara a0 8, gA. 56 ] jenA hAtha-paga kapAI gayA hoya, nAka-kAna beDeLa banI gayA hoya, tathA je te varSanI uMmare pahoMcelI hAya, evI vRddha tathA kurUpAne saMsarga paNa brahmacArIe cheDI de ghaTe che. ahase'NutappaI pacchA, mo carsa va vasamisiM / evaM vivegamAyAya, saMvAso na vi kappae davie // 29 // [ sU0 bu. 1, a0 4, u0 1, gA0 10] viSamizrita kSIranuM bhejana karanAra manuSyanI jema strIone sahavAsa karanAra brahmacArIne pAchaLathI vizeSa pastAvuM paDe che. A kAraNe prathamathI ja viveka rAkhIne mumukSu strIonI sAthe sahavAsa na kare. jahA birAlAvasahassa mUle, na mUsagANaM vasahI pasatthA / emeva itthInilayassa majjhe, 7 vArisa ravamo nivAro e rU0 | [ uttara a. 32, gA. 13 ] jema bilADInA nivAsasthAna pAse rahevuM UMdarane mATe yogya nathI, tema strIonA nivAsasthAna pAse rahevuM brahmacArIo mATe yogya nathI. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahmacarya ]. jahA kukkuDapoassa, nicca kulalao bhayaM / evaM khu baMbhayArissa, itthIviggahao bhayaM // 31 // [ daza0 a0 8, gA. 54] jema kUkaDInAM baccAMne hamezA bilADI pitAne prANa harI leze evo bhaya rahyA kare che, tema brahmacArIne strIonA saMsargamAM AvatAM pitAnA brahmacaryane bhaMga thavAne bhaya rahyA kare che. aMgapaccaMgaThANaM, cArullaviyapehiyaM / baMbhacerarao thINaM, cakkhugijhaM vivajjae // 32 // [ utta- a. 16, gA0 4] brahmacaryamAM prIti rAkhanAro sAdhaka strIonAM aMga, pratyaMga, saMsthAna ane madhura bhASaNanA Dhagane vikArI daSTie jovAnuM cheDI de. na rUvalAvaNNavilAsahAsaM, na jaMpiyaM iMgiya-pehiyaM vA / itthINa cittaMsi nivesaittA, daTuM vavasse samaNe tavassI // 33 // [ uttaa0 32, gA. 14] tapasvI zramaNa strIonAM rUpa, lAvaNya, vilAsa, hAsya, priya bhASaNa, nehaceSTA ke kaTAkSa pUrvakanAM avalokanane pitAnA manamAM sthAna Ape nahi ke te adhyavasAya lAve nahi. Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta cittabhittiM na nijjhAe, nAriM vA sualaMkiyaM / mannara piva vakULa, riddhisimA // 34 || [daza. a. 8, gA. 55 ] para sAdhaka zrRMgArapUrNa citrAthI sajjita dIvAlanuM tathA sArI rIte alaMkRta thayelI nArInuM ekITaze nirIkSaNa na kare. kadAca tenA para STi paDI jAya tA sUryanI tarapha gayelI najaranI mAphaka tene tarata ja haThAvI le. adaMsaNaM ceva apatthaNaM ca, aciMtaNaM ceva akittaNaM ca / itthIjaNassA''riyajjhANajuggaM, hiyaM sayA baMbhavae rayANaM / / 35 / / [utta. a0 32, gA0 15] brahmacarya vratamAM lIna ane dharmadhyAnane cAgya sAdhu strIone rAgASTie jue nahi, tenI abhilASA kare nahi, tenuM manathI ciMtana kare nahi, temaja vacanathI enAM vakhANu kare nahi, e tenAM hitamAM che. jai taM kAhisI bhAvaM, jA jA icchasi nArio / vAyAviddho vva haDo, aTThiappA bhavissasi // 36 // [ utta. a0 22, gA0 45] he sAdhaka! je je strIe tArI najare paDe tenA leganI abhilASA karyAM karIza, teA havAthI hAlatA haDavRkSanI Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hacaya ] 153 peThe asthira banI jaIza ane tethI cittasamAdhine be besIza. kUiyaM ruiyaM goyaM, hasiyaM thaNiya-kandiyaM / baMbhacerarao thINaM, soyagejhaM vivajjae // 37 // [ uttaa0 16, gA0 5] brahmacaryapremI sAdhaka strIonA mIThA zabda, prema-rudana, gIta, hAsya, cIsa, vilApa Adi zrotagrAhya viSayane tyAga karI de, arthAt tene kAne ja na dhare. hAsaM kiDDhe raI dappaM, sahasA vittAsiyANi y| mAro thIi, nAjunnei vacA vi 38 [ utta. a0 16, gA. 6 ] brahmacaryapremI sAdhake pUrvAvasthAmAM strIonI sAthe hAsya, dhRtAdikIDA, zarIra sparzane AnaMda, strInuM mAnamardana karavA mATe dhAraNa karelo garva tathA gammata mATe karavAmAM AvelI ociMtI pajavaNI vagere je kaMI anubhavyAM , tene manathI kadI paNa vicAra kare nahi. mA peha purA-paNAmae, ___ abhikaMkhe uvahiM dhuNittae / ja dUmaNa tehi no nayA, te jJAti sAhimAddivyaM che rU8 | [ sU0 mu. 1, a0 2, u0 2, gA. 27] pUrve bhagavelA viSayabheganuM smaraNa na kara na enI kAmanA kara. badhI upAdhione-dupravRttione dUra kara. manane Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 [ zrI vIra-vacanAmRta duSTa banAvanAra viSayonI sAme je mastaka namAvate nathI, te jinakathita samAdhine jANe che. jahA davaggI pariMdhaNe vaNe, samAruo novasamaM uvei / evindiyaggI vi pagAmabhoiNo, na baMbhayArissa hiyAya kassaI // 40 // a0 32, gA0 11] jema ghaNAM idhanavALA vanamAM lAgele tathA vAyu dvArA prerita thayele dAvAgni zAMta thatuM nathI, tema sarasa AhAra karanAra brahmacArIne IndriyarUpI agni zAMta thatuM nathI. vibhUsA itthisaMsaggo, paNIyaM rasabhoyaNaM / narassa'ttagavesissa, visaM tAlauDaM jahA // 41 // [ daza0 a0 8, gA0 57] AtmaveSI puruSane mATe dehavibhUSA, strIsaMsarga ane rasavALuM svAdiSTa bhajana tAlapuTa viSa jevuM che. paNIyaM bhattapANaM tu, khippaM mayavivaDDhaNaM / baMbhacerarao bhikkhU , nicaso parivajjae // 42 // [ uttaa16, gA. 7]. brahmacaryapremI sAdhaka zIdhra mada vadhAranArA snigdha bhajanane sadAne mATe tyAga kare. vi. snigdha eTale rasavALuM, ghI, dUdha, dahIM, tela, goLa, mIThAI e badhA snigdha padArtho gaNAya che. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahmacarya | 155. dhammaladdhaM miyaM kAle, jattatthaM paNihANavaM / nAimattaM tu bhuMjijjA, baMbhacerarao sayA // 43 // [ utta, a0 16, gA0 8] brahmacarya premI sAdhaka bhikSAveLAe zuddha eSaNuM dvArA meLavele AhAra svastha citte saMyamayAtrAne mATe parimita mAtrAmAM grahaNa kare. tethI vadhAre grahaNa kare nahi. vibhUsaM parivajejjA, sarIraparimaMDaNaM / baMbhacerarao bhikkhU, siMgArattha na dhArae // 44 // [ uttaa16, gA. 9 ] brahmacaryapremI sAdhaka vibhUSaNane tyAga kare, zarIrazebhA vadhAre nahi, tathA zRMgAra sajavAnI kaI paNa kiyA kare nahi. sadde rUve ya gandhe ya, rase phAse taheva ya / paMcavihe kAmaguNe, nicaso parivajjae // 45 // utta, a. 16, gA. 10 ] brahmacarya premI sAdhaka zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparza e pAMca prakAranA kAmaguNone sadAne mATe tyAga kare. dujjae kAmabhoge ya, nicaso parivajjae / saMkAThANANi savvANi, vajjejjA paNihANavaM // 46 // [uttaa0 16, gA. 14 ] ekAgra mana rAkhanAra brahmacArI durjaya kAmabhegane sadAne mATe cheDI de ane sarva prakAranA zaMkAspada sthAnene. tyAga kare. Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 [ zrIvIra-vacanAmRta / visaesa maNunnesu, pemaM nAbhinivesa | aNicca tesi vinnAya, pariNAmaM puggalANa u // 47 // ', [daza a. 8, gA. pa9 ] zabda, rUpa, gadha, rasa ane svarUpa pudgalenA pariNAmAne anitya jANIne brahmacArI sAdhake maneAjJa viSayAmAM Asakta thavu nahi. poggalANaM pariNAmaM, tesiM naccA jahA tahA / viNIyataho vihare, sIIbhUeNa appaNA // 48 // [ddeza a. 8, gA. 60] zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparzarUpa pudgala pariNAmeAnuM cathArtha svarUpa jANIne brahmacArI sAdhaka potAnA AtmAne zAMtakare tathA tRSNArahita banIne jIvana gALe Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA padI aparigraha jaLa-dhanna-pesavaLepu, sAma paridhAno, di-vivajJaLa / nimnamatte mutyu" // ph // [ utta. a. 19, gA0 29 ] dhana, dhAnya, nAkara-cAkara AdinA parigraha deDavA, sava` DiDasaka pravRttine tyAga karavA ane nimatva bhAva keLavaveA, e ghaNu' duSkara che. tAtparya ke te mATe sAdhake viziSTa kATinA prayatna karavA paDe che. vittamaMtamacittaM vA, parigijjha kisAmavi / annaM vA aNujANAi, evaM dukkhA Na muccai // 2 // [sUtra. zru. 1, a. 1, 30 1, gA. 2] je sajIva ke nirjIva vastunA peAte saMgraha karIne bIjA pAse paNa evA sagraha karAve che ke anyane evA parigraha karavAnI saMmati Ape che, te duHkhathI mukta thatA nathI, arthAt saMsAramAM paribhramaNa karyAM kare che. parivvayante aNiyattakAme, aho ya rAo paritapyamANe / annapamatte dhaNamesamANe, pappoti maccu purise jaraM ca // 3 // [utta. a. 14, gA0 14] je puruSa kAmabhAgathI nivRtta thayA nathI, te rAtadina Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 [ zrI vIra-vacanAmRta saMtapta rahe che ane te mATe ahIM tahIM bhramaNa karyA kare che. vaLI te svajanene mATe duSita pravRttiothI dhana meLavavAnAM prayatnamAM ja jarA ane mRtyune zaraNe thAya che. AukkhayaM ceva abujhamANe, ___mamAise sAhasakAri maMde / aho ya rAo paritappamANe, __ aTTesu mUDhe ajarAmare vva // 4 // [ sU0 mu. 1, a. 10, gA. 18 ] AyuSya paLa paLa ghaTI rahyuM che, e jANyA vinA mUrkha manuSya "mAruM-mAruM' karIne sAhasa kare che. te jANe ajarAmara hoya e rIte arthaprApti mATe divasa ane rAtri prayatna kare che ane ArtadhyAnane vaza thaI ghaNe saMtApa pAme che. mAhaNA khattiyA vessA, caNDAlA adu boksA / esiyA vesiyA suhA, je ya AraMbhanissiyA // 5 // pariggahanividvANaM, veraM tesiM pavaDhaI / AraMbhasaMbhiyA kAmA, na te dukravavimoyagA // 6 // [ sU0 zru 1, a0 9, gA. 2-3 ] brAhmaNa, kSatriya, vaizya, cAMDAle, bese, aiSike, vaizika, zudro je kaI AraMbhamAM magna che ane parigrahamAM Asakta che, temanuM vera ghaNuM vRddhi pAme che. je ghaNe AraMbha karanArA ane kAmagamAM Asakta che, te duHkhathI mukta thatA nathI. Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 aparigraha ] vibAkasa eTale varNasaMkara-jAtimAM pedA thayela. aiSika eTale pAradhi vagere. vaizika eTale lebhI vRtivALe. je pAvakammehiM dhaNaM maNUsA, samAyayantI amaI gahAya / pahAya te pAsapayaTTie nare, / verANubaddhA NarayaM uvemti // 7 // [ uttaa4, gA. 2] je manuSya dhanane amRta mAnI aneka prakAranAM pApakarmo dvArA tenuM saMpAdana kare che, te karmonA daDha pAzathI aMdhAya che ane aneka ja sAthe verane anubaMdha karI chevaTe e badhuM dhana ahIM choDI narakamAM jAya che. thAvaraM jaMgamaM ceva, dhaNaM dhannaM uvakkharaM / paJcamANassa kammehiM, nAlaM dukkhAo moaNe // 8 // [ uttara a. 6, gAtra 6 ] cala-acala saMpatti, dhana, dhAnya, upakaraNa Adi duHkha bhegavI rahelA prANIone duHkhamAMthI mukta karavAmAM samartha nathI. khetaM vatthu hiraNaM ca, puttadAraM ca bandhavA / caittA NaM imaM dehaM, TntavramavA re || 8 || [ utta, a0 19, gA. 17] manuSe ema vicAravuM joIe ke kSetra (bhUmi), ghara Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 0 [ zrI vIra-vacanAmRta sonuM-cAMdI, putra, strI ane sagAM-vahAlAM tathA A deha cheDIne mAre eka divasa avazya javuM paDaze. nassi kule samuppanne, jehiM vA saMvase nre| mamAi luppaI bAle, anne annehi mucchie // 10 // [ sU0 mu. 1, a0 1, u0 1, gA. 4] . manuSya je kulamAM utpanna thAya che, athavA jenI sAthe nivAsa kare che, temAM bAlabhAvane kAraNe (sa-asatanA vivekanA abhAve) mamatvathI lepAya che (eTale A mArI mAtA, A mArI patnI, A mAro putra ema samaje che ke ane anya anya vastuomAM (dhanya-dhAnyAdimAM) paNa mUchita thAya che (mamatva dhAraNa kare che). vittaM soyariyA ceva, savvameyaM na tANai / saMkhAe jIviyaM ceva, kammuNA u tiuTTai // 11 // su chu. 1, a1, u0 1, gA. ] dhana, temaja baMdhuo, snehIe, saMbaMdhIo vagere AtmAne saMsAraparibhramaNamAMthI bacAvI zakatA nathI. sut sAdhaka jIvana svalpa che, ema jANune saMyamAnuSThAna vaDe karmathI mukta thAya che. kasiNaM pi jo imaM loyaM, vahipuoi ranna rusta teNA'vi se na saMtusse, pha6 kupUraNa rame chAyA | 2 | [utta, a0 8, gA. 16] Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aparigraha ] 11 je dhana-dhAnyathI sapUNuM A AkhA leAka kAI eka manuSyane ApI devAmAM Ave te paNa enAthI tene saMteASa thaze nahi, leAbhI AtmAnI tRSNA AvI rIte zAMta thavI ghaNI muzkela che. suvaNNarUpassa u pavvayA bhave, OM narassa luddhassa na tehi kiMci, siyAha kelAsasamA asaMkhayA / icchA hu AgAsasamA aNaMtiyA / / [ utta. a. 9, gA 13 // 48 ] kadAcit seAnA ane cAMdInA kailAsanI jema asakhya pa ta thaI jAya teA leAbhI manuSyanA mATe e kAMI paNa nathI kharekhara ! IcchA AkAzanI jema anaMta che, vitteNa tANaM na labhe pamatte, imammi loe aduvA paratthA / dIva paNaThThe va aNatamohe, neyAuyaM huma''meva / / 4 / / [ utta. a. 4, gA. 5 ] 3 pramAdrI puruSa A lAkamAM ke paraleAkamAM dhanathI peAtAnu rakSaNa karI zakatA nathI. anaMta mAhunA kAraNe jene jJAnadIpaka bujhAI gayA che, ( atyaMta jhAMkhA paDI gayA che ) evA AtmA nyAyamAne jovA chatAM na jAye! hAya e rIte varte che. 11 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 [ zrI vIra-vacanAmRta viyANiyA dukkhavivaDDhaNaM dhaNaM, mamattabandhaM ca mahabbhayAvahaM / suhAvahaM dhammadhuraM aNuttaraM, dhAna nivATMveduM marda che ? || [ uttaa19, gA98 ] he bhavyo ! dhanane duHkha vadhAranAruM, mamatva rUpI baMdhananuM kAraNa tathA mahAna bhayadAtA jANIne dharmadhurAne dhAraNa kare ke je sukhadAyaka ane mahAna nirvANa-guNone denArI che biDamunbheimaM loNaM, tillaM sappiM ca phANiya / ne te niiimati, nAgaputtavo che [ daza0 a 6, gA0 17 ] je puruSe bhagavAna mahAvIranAM vacanamAM anurakta che arthAt bhagavAna mahAvIre batAvelA saMyamamArge vicarI rahyA che, teo balavaNa, mIThuM, tela, ghI, geLa Adine saMgraha (eka rAtri mATe paNa) karatA nathI. lohasseya aNupphAso, manne annayarAmavi / * te sivA nadIzAme, jo zvA che . 27 .. [ daza0 a0 6, gA. 18 ] kemake e prakAre saMcaya kare, e eka yA bIjA prakAre lebha ja che; tethI je saMgraha karavAnI vRttivALA che, te sAdhu nathI, paNa (sAMsArika vRttiomAM rAcatA) gRhastha Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 163 aparigraha ] jaM pi vatthaM ca pAyaM vA, kaMbalaM pAyapuMchaNaM / taM pi saMjamalajjaTThA, dhArenti pariharanti ya // 18 // [ daza0 a 6, gA. 19 ] saMyamI puruSa je kaMI vastra, pAtra, kaMbala, pAdapUchana vagere rAkhe che, te saMyamanA nirvAha arthe rAkhe che (eTale te parigraha nathI). kaI vakhata teo saMyamanA rakSaNArthe ene tyAga paNa kare che. na so pariggaho vutto, nAyaputteNa tAiNA / mucchA pariggaho vutto, ii vuttaM mahesiNA // 19 // daza0 a0 6, gA. 20] prANI mAtranA saMrakSaka jJAtaputra zrI mahAvIre vastra Adi bAhya vastuone parigraha kahyo nathI, paNa tenA paranI mUcchAne-tenA paranA mamatvane parigraDa kahyo che, ema (temanA pagale cAlanArA) maharSioe kaheluM che. savvatthuvahiNA buddhA, saMrakkhaNapariggahe / avi appaNA vi dehammi, nA''yaranti mamAiyaM // 20 // [ daza a0 6, gA. 21] jJAnI puruSe vastra, pAtra vagere sarva prakAranI sAdhanasAmagrIne saMrakSaNa ke svIkAramAM mamatva rAkhatA nathI. (vizeSa zuM?) teo pitAnA dehamAM paNa mamatva rAkhatA nathI. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Saa - sAdhudharma-sAmAnya cUMcha dhArA soLamI thI dhArA soLamI sAdhudharma-sAmAnya paMcAsava pariNAyA, tiguttA chasu saMjayA / paMcaniggahaNA dhIrA, nigaMthA ujjudaMsiNo // 1 // [ daza0 0 3, gA. 11 ] niSathe munie (hiMsAdi pAMca AzradvAranA tyAgI, traNa guptiothI gupta, cha prakAranA enI dayA. pALanArA, pAMca Indriyeno nigraha karanArA, svastha cittavALA ane sarala svabhAvI hoya che. gAravesu kasAesu, daMDasallabhaesu ya / niatto hAsasogAo, aniyANo abaMdhaNo // 2 // [ utta, a. 19, gA. 92 ] sAdhu (rasagArava, RddhigArava ane sAtAgArava e. traNa prakAranA) gAravamAMthI, (kodhAdi cAra prakAranA ) kaSAyomAMthI, (mana-vacana-kAyAnI) dupravRttiomAMthI, tathA (mAyA, nidAna ane mithyAtva e traNa) zAmAMthI, bhaya, hAsya ane zekamAMthI nivRtta hoya che. te japatapanA phalarUpe sAMsArika sukhanI kAmanA karatuM nathI ane mAyAne baMdhanamAMthI mukta hoya che. appasatthehi dArehiM, savvao pihiAsavo / ajjhappajjhANajogehiM, pasatthadamasAsaNo // 3 // [ utta. a19, gA. 94 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudhama-sAmAnya ] 165 sAdhu, karma AvavAnA aprazasta dvArene sarva bAjuthI rokI anAsavI thAya che ane adhyAtma tathA dhyAnayogathI AtmAnuM prazasta damana temaja anuzAsana karanAro hoya che. atitiNe acavale, appabhAsI miyAsaNe / havijja uare daMte, thovaM laTuM na khisae // 4 // daza0 a 8, gA. 29 ] sAdhu gussAthI babaDATa na karanAra, capaLatArahita, mApasara bolanAra, parimita AhAra karanAra tathA peTanuM damana karanArA hoya che. teo cheDe AhAra maLatAM krodha kare nahi. jAe saddhAe nikkhaMto, pariyAyadvANamuttamaM / tameva aNupAlijjA, guNe Ayariyasammae // 5 // [ daza0 a0 8, gA0 61 ] (sAdhue) je zraddhApUrvaka gRhane tyAga karI uttama cAritrapadane prApta karyuM hoya, te zraddhApUrvaka ja mahApuruSoe batAvelA mArganuM anusaraNa karavuM joIe. devalogasamANo ya, pariyAo mahesiNaM / rayANaM arayANaM ca, mahAnarayasAriso // 6 // daza0 cU0 a0 1, gA0 10 ]. saMyamamAM anurakta maharSione cAritraparyAya devalakanA jevuM sukha ApanAra che. jeo saMyamamAM anurakta nathI, temane te ja cAritraparyAya mahAnaraka samAna kaSTadAyaka thAya che. Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1}} AyAvayAhI caya soamala, [ zrI vIra-vacanAmRta kAme kamAhI kamiyaM khu dukkhaM / chidAhi dosaM viNaejja rAgaM, evaM suhI hohisi saMparAe // 7 // [ za. a. 2, gA. 5 ] AtmAne tapAve, sukumAratAnA tyAga karo,kAmanAone dUra kare, eTale duHkha jarUra dUra thaze. dveSane chinna kare ane rAganA uccheda karo. ema karavAthI sa`sAramAM sukhI banaze. je na vaMde na se kuppe, vaMdio na samukase / evamannesamANassa, sAmaNNamaNuciThTha || 8 || [ za. a. 5, u. 2, gA. 30 ] jo kAI na vaDhe te krodha kare nahi; jo kAI vaDhe te abhimAna kare nahi; A rIte je vivekapUrNAMka sayamanu pAlana kare che, tenu' sAdhutva kAyama rahe che. na sayaM gihAI kuvvijjA, netra annehiM kAra / gihakamma samAraMbhe, bhUyANaM dissae vaho // 9 // [ utta. a0 35, gA0 8 ] sAdhu pote gRhAdi banAve nahi, khIjA pAse banAvarAve nahi ane kAI khanAvatuM hAya tenuM anumedana kare nahi. gRhakA nA samArabhamAM aneka prANIonA vadha pratyakSa dekhAya che. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudhama-sAmAnya ] tasANaM thAvarANaM ca, suhumANaM bAyarANa ya / gikamma samAraMbha, saMjao 167 vijJak_|| z. || [ utta. a. 35, gA0 9 ] gRhAdi banAvavAmAM trasa, sthAvara, sUkSama ane bAdara jIvAnA vadha thAya che, tethI saMyamI sAdhu gRhakAya samAra'bhanuM pirava na kare. tava bhattapANesu payaNapAvaNesu ya / pANabhUyada yaTThAe, na pae na paMcAva' || 11 || [ utta. a. 35 gA. 10 ] te ja rIte bhejana rAMdhavA--radhAvavAmAM jIvavadha pratyakSa dekhAya che, tethI prANIe ane bhUtAnI dayA mATe sAdhu svaya* rAMdhe nahi, temaja bIjA pAse radhAve paNa nahi. egayA acelae hoi, sacele yA vi egayA / ', eaM dhammahiyaM NaccA, pANI No paridevae / / 12 / / [ utta. a. 2, gA. 13 ] sAdhu kadI vastrarahita hAya che ane kadI vastra sahita. baMne avasthAene dhama mAM hitakArI jANI tene kheda na kare. kaNNasokkhehiM saddehiM, pemaM nAbhinivesa | dAruNaM kakkasaM phAsaM, kAraNa ahiyAsa // 13 // [daza. a. 8, gA. 26 ] sAdhaka kAnane priya lAganArA zabdo para Asakta na thAya tathA dAru ane karkaza spardhAne kAyAthI (samabhAva pUrNAMka) sahana kare. Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 [ zrI vIra-vayanAbhRta samaNaM saMjayaM daMtaM, haNejjA ko vi katthai / nottha jIvassa nAsotti, evaM pehijja saMjae // 14 // 0 250 2, gA0 27 ] [ IndriyAnu* damana karanArA sayamI sAdhune kAI duSTa vyakti kAI prakAre mAre tA te 8 jIvanA kadI nAza thatA nathI' evA vicAra kare. khuhaM pivAsaM dussejjaM, sIunhaM araI bhayaM / ahiyAse avvahio, dehadukkhaM mahAphalaM // 15 // [ 610 250 8, gA0 27 ] kSudhA, tRSA, huHzayyA, ThaMDI, garabhI, marati, laya, A badhAM kaSTone sAdhaka addIna bhAvathI sahana kare. samabhAvathI sahana karelAM daihika kaSTo mahAphane ApanArAM hAya che. sUraM maNNai appANaM, jAva jeyaM na parasaI / jujjhataM daDhadhammANaM, sisupAlo va mahArahaM // 16 // payAyA sUrA raNasIse, saMgAmammi ubaTTie / mAyA puttaM na jANAi, jeeNa parivicchae // 17 // evaM sehe vi appuchre, bhikkhAyariyA akovie / / sUraM mannai appANa, jAva lUhaM na sevae / / 18 / / [ sU. zru. 1, 250 3, 7. 1, 0 1-2-3 ] kAyara manuSya jyAM sudhI vijayI puruSane zvetA nathI, tyAM sudhI peAtAne zUra mAne che; paraMtu yuddha karatI Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 sAdhudhama-sAmAnya ] vakhate mahArathI zrIkRSNathI zizupAla kSobha pAme, tema kSobha pAme che. pitAne zuravIra mAnanAre puruSa saMgrAmanA agrabhAgamAM cAlyA jAya che, paNa jyAre yuddha zarU thAya che ane e gabharATa phelAya che ke mAtAne pitAnI gedamAMthI paDI jatAM bALakanI paNa zuddhi rahetI nathI, tyAre zatruonA prahArathI te alapa parAkramI puruSa dIna banI jAya che. jema kAyara puruSa zatruo vaDe ghAyala na thAya tyAM sudhI pitAne zUravIra mAne che, tema bhikSAcaryAmAM anipuNa tathA parISahAthI nahi sparzAyelA navadIkSita muni kaThera saMyamanuM pAlana nathI karyuM, tyAM sudhI pitAne vIra mAne che. jayA hemaMtamAsammi, sIyaM phusai savvagaM / tattha mandA visIyati, rajjahINA va khattiyA // 19 // [ sa. mR. 1, a03, u0 1, gA. 4 ] jema rAjayathI bhraSTa thayela kSatriya viSAdane anubhava kare che, tema alpa parAkramI puruSa hemaMta RtunA mahInAmAM sarva aMgene ThaMDI sparza karatAM viSAdano anubhava kare che. puDhe gimhAhitAveNaM, vimaNe supivAsie / tattha maMdA visIyaMti, macchA appodae jahA // 20 // ( [ sa. bu. 1, a0 3, u0 1, gA. 5 ] jema theDA jaLamAM mAchalI viSAdane anubhava kare Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 [ zrI vIra-vacanAmRta che, tema zrISma RtunA ati tApathI tRSApIDita thatAM alpa parAkramI puruSa viSAdane anubhava kare che. sayA dattesaNA dukkhA, jAyaNA duppaNoliyA / kammattA dubbhagA ceva, iccAhaMsu puDhojaNA // 21 // [ sU. bru. 1, a. 3, 30 1, gA. | ] sAdhujIvanamAM dhelI vastu ja levI, e duHkha sadA rahe che. yAcanAnA pariSaha duHsahya hoya che. sAdhAraNa manuSyA ema kahe che ke A bhikSu bhAgyahIna che ane potAnA karmanuM phaLa bhogavI rahyo che. ' 6 ee sadde acAyantA, gAmesu nagaresu vA / tattha mandA visIyanti, saMgAmammi va bhIruyA / / 22 / / [ su. bru. 1, a0 3, 901, gA07 ] gAme ane nagaromAM kahevAtA AvA AkrozapUrNa vacanA sahana karI zakanAra maMdagati jIva sagrAmamAM gayela bhIrU puruSanI jema viSAdane pAme che. appege khudhiyaM bhikkhu, suNI DaMsai lUsae / tattvo manvA vilIyaMti, teNapurA va pALiLo || 22 // [ su. bru. 1, a. 3, u. 1, gA. 8 ] bhikSAne mATe nIkaLelA Rti sAdhune jyAre kAI krUra prANI-kUtarA vagere bacaku bhare che, tyAre mamati puruSa agnithI sparzAyela prANInI jema viSAda pAme che. puThTho va daMsamasagehiM, taNaphAsamacAiyA / na me diTThe pare loe, jai paraM maraNaM siyA || 24 // [ mU. bru. 1, a. 3, 30 1, gA. 12] Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudhama-sAmAnya ] 101. DAMsa ane maccharathI karaDAyelA tathA tRNunI zamyAnA rUkSa sparzI sahana na karI zakanArA maMkramati puruSa ema paNa vicAravA lAge che ke ' me paraleAka tA pratyakSa joyA nathI, paraMtu A kaSTathI teA maraNu sAme ja dekhAI rahyuM che. ' saMtattA kesaloeNaM, bambhaceraparAiyA / tattha mandA visIyanti macchA viTThA va keyaNe / / 25 / / [ mu. bru. 1, a0 3, 60 1, gA0 13 ] kezalu canathI pIDAyelA ane brahmacarya pALavAmAM hArI gayelA madamati puruSa jALamAM phasAyelI mAchalInA jevA viSAda anubhave che. AyadaNDa samAyare, micchA saMThiyabhAvanA | harisappaosamAvannA, keI lUsanti nAriyA / / 26 / / [ su. bru. 1, a0 3, 30 1, gA0 14 ] keTalAka anAya puruSo mithyAtvanI bhAvanAmAM rAcatAM thakAM rAgadveSapUrvaka sAdhuone pIDA paheoMcADe che ane potAnA AtmAne daMDanA bhAgI banAve che. appege paliyantesiM, cAro coro tti suvvayaM / bandhanti bhikkhuyaM bAlA, kasAyavayaNehi ya // 27 // [s. 30 1, a. 3, 30 1, gA0 15] keTalAka ajJAnI leAkeA vihAra karI rahelA sutratI sAdhune A guptacara che A cAra che' ema kahIne doraDA AdithI bAMdhe che ane kaTu vacanathI pIDA upajAve che. H ' Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 [ zrI vIravacanAmRta tattha daMDeNa saMvIte, muThThiNA adu phaleNa vA / nAINaM saraI bAle, itthI vA kuddhagAmiNi // 28 // [sa. bu. 1, a. 3, u. 1, gA. 16 ] anArya dezamAM anArya puruSe sAdhune lAThI, mukkA ke lAkaDAnA pATiyA vagerethI mAre-jUDe che. te vakhate a5 parAkramI puruSa kodhathI ghara bahAra nIkaLI gayelI ane baMdhubAMdhavanuM smaraNa karatI strInI jema pitAne baMdhu-bAMdhavanuM maraNa kare che. na vi tA ahameva luppae, ____ luppantI logasi pANiNo / evaM sahiehi pAsae, anihe se puDhe hiyAsae / / 29 / / [mu. 1, a. 2, u. 1, gA. 13] kaSTa AvI paDatAM jJAnI puruSa khedarahita manathI e vicAra kare ke "huM ja A badhAM kaSTathI pIDita nathI, paraMtu duniyAmAM bIjA paNa pIDita che." ee bho kasiNA phAsA, pharusA durahiyAsayA / hatthI vA sarasaMvittA, kIvAvasa gayA gihaM // 30 // [ sa. zru. , a0 3, u0 1, gA. 17 ] he ziSya ! A badhA pariSahe kaSTadAyI ane saha che. AvA prasaMge kAyara puruSa bANenA prahArathI ghAyala thayelA hAthInI jema gabharAIne gRhavAsamAM cAlyA jAya che. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 sAdhudharma-sAmAnya ]] jahA saMgAmakAlammi, piTuo bhIru vehai / valayaM gahaNaM nUmaM, ko jANai parAjayaM // 31 // evaM u samaNA ege, abalaM naccANa appagaM / aNAgayaM bhayaM dissa, avakappaMtimaM suyaM // 32 / / [ mU, mu. 1, a0 3, u. 3, gA. 1 ane 3] jema yuddhanA samaye kAyara puruSa kone vijaya thaze? evI zaMkA karate pAchaLa tAke che ane kaI valaya (jyAM valayAkAre pANI raheluM hoya), jhADI Adi gahana pradeza ke chUpA bhAga para najara pheke che, tema keTalAka zramaNe pitAne saMyamanuM pAlana karavAmAM asamartha samajI anAgata bhayanI AzaMkAthI vyAkaraNa tathA tiSa vagerenuM zaraNa le che. je u saMgAmakAlammi, nAyA .sUrapuraMgamA / no te piThumuvehiti, kiM :paraM maraNaM siyA / / 33 / / [ . . 1, a0 3, u0 3, gA. 6 ]. paraMtu je puruSa laDavAmAM prasiddha ane zUramAM agragaNya hoya che, te pAchalI vAta para dhyAna ApatA nathI. teo samajatA hoya che ke maraNathI vadhAre bIjuM zuM AvavAnuM che ? je lakkhaNaM suviNaM paujamANe, nimittaradRsaMpade ! kuheDavijjAsavadArajIvI, na gacchai saraNaM tammi kAle // 34 // [ utta, a 20, gA 5 ] Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 [ zrI vIra-vacanAmRta je sAdhu lakSaNazAstra tathA svapnazAstrane prayoga kare che, ane nimitta-kutUhalamAM Asakta rahe che tathA Azcarya pedA karIne Azrava vadhAranArI vidyArthI jIvana calAve che, tene karmaphaLa bhegavavAnA samaye kaI zaraNabUta thatuM nathI. je siyA sannihiM kAme, gihI pavvaie na se // 35 // [ daza0 a 6, gA. 19 ] je sAdhu (ghI, goLa, khAMDa, sAkara Adine) saMgraha karavAnI IcchA rAkhe che, te kharekhara sAdhu nathI, paNa gRhastha che. govAlo bhaMDavAlo vA, jahA taddavvaNissaro / evaM aNissaro taM pi, sAmaNNassa bhavissasi / / 36 // [ uttaane 42, gA. 46 ] he ziSya! jema gevALa gAyone carAvavA mAtrathI teno mAlika thaI zaktA nathI. athavA bhaMDArI dhananI saMbhALa rAkhavA mAtrathI ja tene svAmI banI zakti nathI, tema tuM mAtra vezanI rakSA karavAthI sAdhutvane adhikArI thaI zakIza nahi. kaha na kujjA sAmaNNaM, jo kAme na nivArae / pae pae visIyaMto, saMkappassa vasaM gao // 37 / / diza0 a 2, gA. 1] je sAdhaka saMkalpa-vikalpane vaza thaI pagale pagale Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudha-sAmAnya ] 175 viSAyukata arthAta zithila thaI jAya che ane kAmarAganuM nivAraNa karate nathI, te zramaNatvanuM pAlana zI rIte karI zakavAne ? tAtparya ke nahi ja karI zakavAne. na pUyaNa ceva siloyakAmo, ___ piyamappiya kassai No karejjA / savve aNadve pariyajjayate, ANAule yA akasAi bhikkhU // 38 / / [ sa. bu. 1, a0 13, gA. 22 ] sAdhu pUjana ke kItinI kAmanA na rAkhe, koIne priya-apriya na kare. te sarva anarthakArI pravRttione tyAga kare ane bhayarahita tathA kaSAyahita bane. sukkajhANaM jhiyAejjA, aniyANe akiMcaNe / vosaTukAe viharejjA, jAva kAlassa pajjao // 39 // [ utta, a0 35, gA. 19 ] sAdhu zukala dhyAna dhyAne rahe, japa-tapanA phalarUpe sAMsArika sukhanI kAmanA na kare, akiMcanavRttithI rahe ane mRtyuparyata kAyAnA mamatvane tyAga karI vicarate rahe. je mAhaNe khattiyajAyae vA, tahumgaputte taha lecchaI vaa| je pavvaie paradattabhoI, gotte Na je thanmati mANabaddhe // 40 // [ sUtra. bu. 1 a. 13, gA. 10 ] jeNe pravajyA lIdhI ane je bIjAe ApelI bhikSAnuM bhajana karanAra the, te pUrvAvasthAmAM brAhmaNa jAtine heya, kSatriya jAtine hAya, ugra vaMzano hoya ke licchavI vaMzane Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv - [ zrI vIra-vacanAmRta hoya, paNa teNe e getranA abhimAnamAM baMdhAyeluM rahevuM nahi. AhAramicche miyamesaNijjeM, __ sahAyamicche niuNatyabuddhiM / nikeyamicchejja vivegajugaM, samAhikAme samaNe tavassI // 41 // uttaa. 32, gA. 4] . samAdhinA Icchuka tapasvI sAdhue parimita ane zuddha AhAra grahaNa karavuM joIe ane nipuNArtha buddhivALAne pitAne sAthI rAkhavuM joIe. vaLI teNe rahevA mATe strIAdinA saMsargathI rahita sthAnane pasaMda karavuM joIe. na vA labhejjA niuNaM sahAyaM, guNAhiyaM vA guNao samaM vA / eko vi pAvAI vivajjayanto, viharejja kAmesu asajjamANo / 44 // [ uttaa32, gA5 ] e guNamAM pitA karatAM adhika ke pitAnI samakakSAne nipuNa sAthI na maLe te, pApanuM vajana karate ane bhegamAM anAsakata rahe che, te eka ja vicare. je mamAiamaI jahAi, se jahAi mamAiaM / se hu diTThabhae muNI, jassa natthi mamAiaM // 45 // [ AcA. a0 2, u0 6, sUtra 99 ] je mamatvavALI buddhine tyAga karI zake che, te ja Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudha -sAmAnya ] 177 mamatAnA tyAga karI zake che. jenA cittamAM mamatva nathI, te ja sa'sAranAM bhayasthAnAne joI zake che. vatthagandhamalaMkAraM, ithio itthio sayaNANi ya / acchandA je na bhuMjanti, na se cAi tti vuccai // 44 // [ za. a. 2, gA. 2 ] je vastra, gaMdha, alaMkAra, strI, pala`ga vagerene paravazatAne kAraNe bhAgavI zakatA nathI, tene sAcA tyAgI arthAt sAdhu kahI zakAtA nathI. je ya kaMte pie bhoe, laddhe vipiThThikuvvaI / sAhINe cayai bhoe, se hu cAi tti vuccai // 45 // [ za. a02, gA. 3 ] je maneAhara ane iSTa kAmabheAgeA prApta thavA chatAM tenA tyAga kare che, tathA svAdhIna bhAgeAne paNa bhAgavate nathI, te ja sAcA tyAgI arthAt sAdhu kahevAya che. jIvakA asamArabhantA, mosaM adattaM ca asevamANA / parimga itthio mANamAyaM, eyaM parinnAya caranti dantA // 46 // [ utta. a12, gA0 41 ] IndriyAnu damana karanAra sAdhu puruSo cha kAyanA jIvAnA samArabha karatA nathI, mRSAvAda ane adattanuM sevana karatA nathI, temaja parigraha, strI, mAna ane mAyAnA tyAga karIne vicare che. 12 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 [ zrI vIra-vacanAmRta nihaM ca na bahu mannejjA, sappahAsaM vivajjae / miho kahAhiM na rame, sajjhAyammi rao sayA // 47 / / [ daza. a0 4, gA0 42 ]. sAdhupuruSa nidrAne vizeSa Adara na kare, hAMsI- majAkanuM vajana kare, keInI gupta vAtamAM rasa na le ane svAdhyAyamAM sadA magna rahe. aJcaNaM rayaNaM cetra, vandaNaM puaNaM tahA / iDThIsakkArasammANaM, maNasA'vi na patthae // 48 // [ utta, a0 35, gA0 18 ] sAdhupuruSa arcanA, racanA, vaMdana, pUjana, Rddhi, satkAra ane sanmAnanI manathI paNa IcchA na kare. care payAiM parisaMkamANo, jaM kiMci pAsaM iha maNNamANo / lAbhAntare jIviyaM bUhaittA, pacchA parinnAya malAvadhaMsI / / 49 // [ utta, a. 4, gA) 7 ] sAdhupuruSa A jagatamAM strI, putra, dhana, saMpatti vagere je kaMI sukhanI sAmagrI che te jALa samAna che ema mAne; tathA mArA cAritramAM rakhe doSa lAgI jAya? evI zaMkA dhAraNa karate DagalAM bhare; jyAM sudhI jJAnAdine lAbha thatuM hoya tyAM sudhI jIvananI vRddhi kare ane jyAre A zarIra saMyamasAdhanAmAM nirupayegI jaNAya, tyAre melanI peThe tene tyAga kare. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudharma-sAmAnya ]. - 179 nimmamo nirahaMkAro, nissaMgo cattagAravo / samo a savvabhUesu, tasesu thAvaresu ya // 50 // [ utta7 a. 19, gA0 89 ] sAdhupuruSa mamatva vinAne haya, ahaMkAra vinAne hAya, niHsaMgI hoya ane gAravane tyAga karI vasa ane sthAvara sarva prANIo pratye samadaSTi rAkhanAre hoya.. lAbhAlAbhe suhe dukkhe, jIvie maraNe tahA / . samo niMdApasaMsAsu, samo mANAvamANao / / 51 // ! uttaa0 10, gA90 ] lAbha ke alAbhamAM, sukhamAM ke duHkhamAM, jIvana ke maraNamAM, niMdA ke prazaMsAmAM, mAna ke apamAnamAM te samabhAve rahenAro hoya vesu sAhu, hasasTamaDuM ca | Niyatto hAsasogAo, aNiyANo abaMdhaNo // 52 // [ uttaa19, gA. 91 ]. te traNa prakAranA gAravathI, cAra prakAranA kaSAyathI, traNa prakAranA daMDathI, traNa prakAranA zalyathI, sAta prakAranA bhayasthAnethI, hAsyathI temaja zekathI nivRtta hAya. vaLI te niyANuM bAMdhanAre na hoya ke kaI prakAranAM baMdhanamAM phase na hoya. aNissio iha loe, paraloe aNissio / vAsIcaMdaNakappo a, asaNe aNasaNe tahA // 53 / / [ utta. a. 19, gA0 92 ] Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 [ zrI vIra-vacanAmRta te A lekanAM sukha bhogavavAnI IcchA rAkhanAre na hoya, ke parakamAM sukha bhegavavAnI IcchA rAkhanAra na hoya, keI pitAnA zarIrane vAMsalAthI cholI nAkhe ke caMdanane lepa lagADe athavA bhejana maLe ke aNasaNa karavuM paDe te paNa samabhAvane dhAraNa karanAre heya. hammANo na kuppajjA, kuccamANo na saMjale / sumeNa ahiyAsejA, na ya kolAhalaM kare // 54 // [ su. zru. 1, a0 9, gA. 31 ] kaI mAre te kodha na kare, kaI kaDavAM vacana kahe. te garama na thAya, badhA pariSaha samabhAvathI sahana kare ane koI prakArane kelAhala na kare. suvakkasuddhiM samupehiyA muNI, giraM ca duI parivajae sayA / miaM aduTuM aNuvIi bhAsae, sayANa majjhe lahaI pasaMsaNaM / / 55 / / [ daza. a0 7, gA" papa ] je muni suvAkyazuddhinI AlecanA karI duSTa bhASA sadAne mATe cheDI de che ane je vicAra karIne mita tathA adRSTa bhASA bole che, te puruSamAM prazaMsA. pAme che. nijUhiUNa AhAra, kAladhamme uvar3hie / jahiUNa mANusaM bodi, pabhU dukkhe vimuccaI // 56 // Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 sAdhudharmAM-sAmAnya ] vIyarAgo aNAsavo / nimmamo nirahaMkAro, saMpatto kevalaM nANaM, sAsayaM pariNivvue // 57 // [ utta. a. 35, gA0 20-2 ] sAmarthyavAna muni kAladharma (mRtyu) upastha thatAM AhAranA tyAga karI, A zarIrane kheDI, sava duHkhAthI mukta thAya che. vaLI te mamatvarahita, ahaM'kAra rahita, vItarAga ane anAsravI banI kevaLajJAna pAmI zAzvata sukhanA bhAtA ane che. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA sattaramI sAdhunA AcAra 1 // puDhaviM bhitti silaM lelaM, neva bhide na saMlihe / tiviheNa karaNajogeNaM, saMjae susamAhie // [ za. a. 8, gA 4 ] samAdhivata saMyamI puruSa-pRthvI, bhIMta, pASANu, zilA tathA IMTAne traNa karaNa ane traNa yAgathI tAru nahi, temaja tenA TukaDA kare niha. traNa vibhuM karavuM, karAvavuM ane karanArane anumedavuM e traNa karaNa kahevAya che. mana, vacana ane kAyA e cega kahevAya che. eTale sAdhu mana, vacana, kAyAthI A kriyA kare nahi, bIjA pAse karAve nahi, temaja kAI karatA hAya tA tenI anumedanA paNa kare nahi. suddhayDhava na nisIe, sasarakkhaMmi a AsaNe / pamajjitu nisIijjA, jAittA jassa uggahaM // 2 // [ daza. a0 8, gA. 5 ] tema sajIva pRthvI para ke dhULathI khanelA Asana para bese niha. jo besavAnI jarUra hAya aaa mAlIkanI AjJA laI acitta pRthvI para pramAnA karIne bese. sIodagaM na sevijjA, silAvu usiNodgaM tattaphAsuyaM, paDigAhijja himANi ya / saMjae // 3 // saMtraNa | rU|| [ za. a. 8, gA 6 ] Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 sAdhune AcAra ] saMyamI puruSa (nadI, kUvA, taLAva vagerenuM) ThaMDuM pANI pIe nahi, varasAdanuM pANI paNa pIe nahi, temaja baraphanuM pANI paNa pIe nahi. te agnithI khUba tapAveluM tathA dhAvaNanuM nirjIva pANI grahaNa kare (ane tene ja vApare ). udaullaM appaNo kAyaM, neva puMche na saMlihe / samuppeha tahAbhUyaM, no NaM saMghaTTae muNI // 4 // [ daza. a0 8, gA. 7 ] je pitAnuM zarIra kadAca sacitta jalathI bhInuM thaI jAya te muni ene vastrathI lU che nahi. tathA potAnA hAthathI masaLIne dUra kare nahi. zarIrane A prakAranuM thayeluM joI tene saparza paNa kare nahi. arthAt e zarIra sUkuM thAya tyAM sudhI emane ema rahevA de. vira malazaMkA dUra karavA mATe gAma bahAra jatAM kadAcit varasAda paDe ane zarIra bhInuM thAya te e samaye zuM karavuM? te A gAthAmAM jaNAveluM che. A kAraNa sivAya munine varasAdamAM vasatIthI bahAra javAne niSedha che. jAyateyaM na icchaMti, pAvagaM jalaittae / tikkhamannayaraM satthaM, savvao vi durAsayaM // 5 // [ daza. a. 6, gA. 3ra ] sAdhu agnine prakaTAvavAnI ke tene vadhAravAnI IcchA karatA nathI, kAraNa ke te (ghaNuM januM ahita karanAra Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 [ zrI vIra-vacanAmRta hovAthI) pApakArI che ane anya zAnI apekSAe ghaNo tIkSaNa che. te sarva bAjuthI sahana na thaI zake e che. tAtparya ke anya zastrone eka bAju dhAra hoya che, jyAre agni sarva bAjuthI dhAravALe che. bhUyANamesamAdhAo, havvavAho na saMsao / taM paIvapayAvaTThA, saMjayA kiMci nArabhe // 6 // [ daza. a. 6, gA. 35 ] agni prANI mAtrane ghAtaka che, emAM zaMkA nathI, tethI saMyamI puruSo prakAza ke tApa levA mATe kadI paNa tene AraMbha karatA nathI. iMgAlaM agaNiM acci, alAyaM vA sajoiyaM / na ujijjA na ghaTTijA, no NaM nivvAvae muNI // 7 // | | daza. a0 8, gA0 8] muni aMgArAne, agnine, jvAlAne ke ti sahita ardha baLelA kASThane vadhAre pradIpta kare nahi, tene sparza paNa kare nahi ke tene bujhAve paNa nahi. aNilassa samAraMbha, buddhA mannaMti tArisaM / sAvajjabahulaM ceyaM, neya tAIhi seviyaM // 8 // [ daza. a0 6, gA0 36 ] jJAnIe vAyukAyanA samAraMbhane paNa te ja (agninA samAraMbha sarakhe bahu pApakArI) mAne che, tethI chakAyane rakSaka sAdhu tenuM sevana kare nahi. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhunA AcAra ] tAliyaMTeNa patteNa, na te vIi umicchaMti, sAhAvihuaNeNa vA / vIyAveUNa vA paraM // 9 // [ za. a. 6, gA. 38 ] 185 tethI sAdhu tADapatranA pa`khAthI, (sAmAnya vIMjhaNAthI) ke vRkSanI zAkhAne halAvIne peAtAnA zarIrane pavana nAkhavAnI ceSTA karatA nathI, tema para paTTA para (garama dUdhane ThaMDu karavA vagere mATe) paNa pavana nAkhatA nathI. taNarukkhaM na chiMdijjA, phalaM mUlaM ca kassai / AmagaM vividaM bIyaM, maNasA trina patthara // 10 // [ daza. a. 8, gA. 10 ] saMyamI bhikSu tRNu, (ghAsa), vRkSa, phaLa, ke koI vRkSanuM mULa kApe nahi, tathA bhinna bhinna prakAranA sacitta bIjonA sevanane manathI paNa icche nahi. gaNesu na ciTTijjA, bIesu hariesu vA / udagammi tahA nicca, uttiMgapaNagesu vA // 11 // nizrca, uttiSanomu | | [ daza. a. 8, gA. 11 ] munivananikuMjamAM UbhA rahe nahi, ( kAraNa ke tyAM vaspatinA spa thAnA sabhava che. ) teja rIte jya khaMja paDyA hAya ke lIlI vanaspati ugelI DAya tyAM paNa UbhA rahe nahi. vaLI jyAM ana'takAya vanaspati, bilADInA Topa ke lIla-phUga ugelAM hAya, tyAM pazu UbhA rahe nahi. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 186 [ zrI vIra-vacanAmRta viusiMgane artha sAmAnya rIte kIDiyArUM thAya che, paNa ahIM TIkAkAroe tene artha sarpa chatrAdi vanaspati karela che. aThTha suhumAiM pehAe, jAI jANitta saMjae / dayAhigArI bhUesu, Asa ciThTha saehi vA // 12 // daza. a. 8, gA. 13 ] saMyamI muni (have pachI varNavelA) ATha prakAranA sUkSama ne jANavAthI sarva jIve pratidayAno adhikArI thAya che. te A sarva jIvane sArI rIte joIne bese, Ubhe rahe ke sUe. kayArAI aThTha suMhumAiM? jAiM pucchijja saMjae / iyAI tAI mehAvI, Aikkhijja viakkhnno| 13 // siNehaM pupphasuhumaM ca, pANuttiMgaM taheva ya / paNagaM bIyahariyaM ca, aMDasuhumaM ca aTThamaM / / 14 // [ daza. a0 8, gA0 14-15 ] te ATha sUkSama che kayA? ema jyAre sAdhu pUche, tyAre buddhimAna ane vicakSaNa AcArya tenuM A pramANe varNana kareH (1) sanehasUkSma eTale apakAyane sUkSma jI. (2) puSpasUma eTale pupimAM rahelA sUkSma jI. (3) prANIsUkSma eTale kuMthuM Adi sUkSama jaMtuo. (4) panakasUkSma eTale varasAdamAM lAkaDA vagere para bAjhatI paMcavaNuM lIla-phUga. (5) uniMgasUkSma eTale kIDiyAruM, udhaInA ghara vagere. (6) bIja sUkSma eTale Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhune AcAra ] 180 sUkSma prakAranAM khIjo. (7) ritasUkSma eTale tadna navA UgelA pRthvInA jevA ja raMgavALA aMkurA ane (8) aDasUkSma eTale mAkhI, kIDI vagerenA ati sUkSma IMDAM. evameyANi jANittA, savvabhAveNa saMjae / appamatto traNa nizrca, vicisamACi || * || [ za. a. 8, gA. 16 ] sa indriyAne zAMta rAkhanAra sAdhu A AThe prakAranA sUkSma jIvAne kharAkhara jANIne pramAda rahitapaNe varte ane traNa karaNa ane traNa ceAgathI sayata bane. tase pANe na hiMsijjA, vAyA aduva kammuNA / varao savvabhUesu, pAsejja vivihaM jagaM / / 16 / / [ za. a. 8, gA0 12 ] sarva prANIonI hiMsAthI uparata thayelA sAdhu A vizvamAM nAnA-moTA jIveAnA jIvanamAM kevI vicitratA- bhinnatA pravati rahelI che, ene vivekapUrvaka joIne koI paNa trasa prANInI mana, vacana kAyAthI hiMsA kare nahi. icceyaM chajjIvaNiyaM, sammadiThThI sayA jae / ', dulahaM hittu sAmaNNaM, kammuNA na virAhijjAsi / / 17 / / [ daza. a. 4, padmavibhAga, gA0 29 ] A rIte satata yatanAvALA samadRSTi muni dubha evuM zramaNapaNa' pAmIne A SaDUnikAyanA jIvAnI mana- vacana-kAyAthI virAdhanA kare nahi. Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 18 ~ [ zrI vIra-vacanAmRta - ~~ ~~~-~- ~ ~-~~~-~~-~ kaMsesu kaMsapAesu, kuMDamoesu vA puNo / bhuMjaMto asaNapANAI, AyArA paribhassai // 18 / / [ daza0 a0 6. pA0 50 ] je muni gRhasthanA kAMsA AdinI kaTorImAM, kAMsA AdinI thALImAM tathA mATInA kUMDAmAM, azana-pAna AdinuM bhojana kare che, te pitAnA AcArathI sarvathA bhraSTa thaI jAya che. sIodagasabhAraMbhe, mattadhoaNachaDaNe / jAI chanaMti bhUyAI, diTTho tattha asaMjamo // 19 // [ daza0 a0 6, gA. 51 ] gRhastha vAsaNane dhUe che, jemAM sacitta jaLane AraMbha thAya che, vaLI te vAsaNa dhovAnA pANIne ahIM- tahIM pheke che, tethI paNa ghaNA jIvonI hiMsA thAya che. A kAraNe gRhasthanA vAsaNamAM bhojana karavAmAM jJAnIoe asaMyama ja che. pacchAkammaM purekammaM, siyA tattha na kappai / eyamaTuM na bhuMjaMti, niggaMthA gihibhAyaNe // 20 // [ daza. a0 6, gAya para ]. gRhasthanA vAsaNamAM bhejana karavAthI pazcAtakarma ane purakama doSa lAgavAnI saMbhAvanA rahe che, tethI sAdhune te kalpatuM nathI. Ama vicArI nigraMtha munie gRhasthanA vAsaNamAM bhejana karatA nathI. vika vAsaNamAM khAI lIdhA pachI tene sacitta jaLathI Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhunA AcAra ] fle dhAvuM te pazcAtkama ane khAtAM pahelAM tene sacitta jaLathI dhAI sApha karavuM te puraka. AsaMdIpa liaMkesu, maMca mAsAlaesu vA 1 Asaittu sattu vaTM || 2 / / aNAyariyamajjANaM, nAsaMdIpaliaMkesu, na nisijjA na pIDhae / niggaMthA'paDilehAe, buddhattamadikuTM / / rr // [ daza. a. 6, gA0 53-54 ] khurazI, palaMga, khATalA ke ArAmakhurazI Adi para besavu ke sUvuM e Aya sAdhuene mATe anAcAra che; tethI sarvajJanI AjJAnA ArAdhaka nigraMtha sAdhu, khurazI, palaga vagere tathA rUnI gAdIvALA pATiyA para ese ke sUrya nahi, kAraNa ke enuM paDilehaNa kharAkhara thaI. zakatu nathI. gaMbhIravijayA e e, pANA duppaDilegA / AsaMdI paliaGko ya, eyamaThThe vivajjiyA / / 23 / / [ za. a. }, gA. 55 ] khurazI-palaMga AdimAM UMDA chidra hoya che, tethI prANIonI pratilekhanA thavI kaThina che, A kAraNe munio e te para besavAnu cheADI devuM. goara pamma viThThassa, nisijjA jassa imerisamaNAyAraM, Avajjai vivattI baMbhacerassa, pANANaM ca vahe vaho / vaNImagapaDigghAo, paDikoho kappai / boddigaM // 24 || : agAriNaM // 25 // Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 [zrI vIra-vacanAmRta aguttI baMbhacerassa, itthIo vAvi saMkaNaM / rIDhavaDhaLa DhALa, phUlo vajja 26 / [ daza a0 6, gA0 5657-58 ] gocarI nimitte gRhasthanA gharamAM praveza karyA pachI tyAM besavuM e sAdhune kalpatuM nathI, kAraNa ke tethI doSa lAgavAnI saMbhAvanA che ane mithyAtvanI prApti thAya che. gRhasthanA ghare besavAthI sAdhunA brahmacaryane nAza thavAnI tathA prANIone vadha thavAnI saMbhAvanA hovAthI saMyamane nAza thavAnI bhIti rahe che. vaLI kaI bhikhArI bhikSA mATe Ave che tene aMtarAya thavAnI paNa saMbhAvanA rahe che ane gRhasthane gusso Ave e paNa saMbhavita che. gRhasthanA ghare jaIne besavAthI brahmacaryanI guptionuM yathArtha pAlana thaI zakatuM nathI (kAraNa ke strIonA aMga pratyaMga jevAne prasaMga AvI jAya che ; vaLI gRhasthanI strInI sAthe ati paricaya thavAthI bIjAone muninA cAritramAM zaMkA karavAnI taka maLe che. ethI AvI kuzIlatAne vadhAranArA sthAnane muni dUrathI ja tyAga kare; tAtparya ke te gRhasthane tyAM jaIne besavAnuM sadaMtara cheDI de. vAhio vA arogI vA, siNANaM jo u patthae / vukkaMto hoi AyAro, jaDho havai saMyamo / / 27 / / saMtime suhumA pANA, ghasAsu bhilugAsu ya / je ya bhikkhU siNAyaMto, viyaDeNuppalAvae // 28 // Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhunA AcAra ] tamhA te na siNAyaMti, sIeNa usieNa vA / nAvagnIva caMddo, siLALamahinA || 2 || [ za. a. 6, gA. 60-61-62 ] rAgI hoya ke IcchA kare che, te sacamarahita bane che. 191 nIrALI, je sAdhu snAna karavAnI nakkI AcArathI bhraSTa thAya che ane kSArabhUmi ke evA ja prakAranI bIjI bhUmiemAM sUkSma prANIe vyAsa hAya che, tethI sAdhu prAzukagarama jaLathI snAna kare teA paNa temanI virAdhanA avazya thAya che. tethI zuddha sayamanuM pAlana karanArA sAdhu ThaMDA pANIthI athavA garama pANIthI kadI paNa snAna karatA nathI ane jIvanaparyaMta asnAna nAmanA ati kaThina vratanu pAlana kare che. ', siNANaM aduvA kakkaM loddhaM paumagANi ya / gAyamuntradaLaTrA", nAcatti cArU vi // 30 || [ za. a. }, gA. 63 ] sacamI puruSa ranAna karatA nathI, temaja (ca Mdana ) mulka, leAdhra, kezara Adi sugandhita padArthonA potAnA zarIre cALavA mATe kadI upayeAga karatA nathI. vibhUsA vattiyaM bhikkhU, kammaM baMdhai cikkaNaM / saMsAramAe kore, neLa 16 puttare || o || Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 [ zrI vira vacanAmRta ===vvvvvvv , vv vibhUsAvattiyaM ceyaM, buddhA mannaMti tArisaM / sAvajjabahulaM ceyaM, neyaM tAIhiM seviyaM // 32 // [ daza. ave che. gAya 65-66 ] vibhUSApriya sAdhune cIkaNA karma baMdhAya che, tethI e dutara ghara saMsAra sAgaramAM paDe che. jJAnI puruSa zarIranI vibhUSA cAhanArA manane cIkaNa karmabaMdhananuM kAraNa ane bahu pApanI utpattine hetu mAne che, tethI chakAyanA jIvonuM rakSaNa karanArA munie enuM sevana karatA nathI. suraM vA meragaM vAvi, annaM vA majjagaM rasaM / sasakkhaM na pibe bhikkhU , jasaM sArakkhamappaNo // 33 / / [ daza. a. 5, u. 2, gA. 36 ] pitAnA saMyamarUpI yazanuM rakSaNa karanAre bhikSa. AtmasAkSIe surA, madirA tathA mada utpatti karanAre bIje kaI paNa rasa pIe nahi. piyae egao teNo, na me koi viyANai / tassa passaha dosAiM, nirki ra suha che ! rU8 Ir [ daza. a. 5, u. 2, gA. 37 ] mane kaI paNa jotuM nathI," ema mAnIne bhaga vAnanI AjJAne lepa karanAre je cera sAdhu ekAMta mAnI Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhunA AcAra ] 193 chUpAIne dirA pIe che, tenA dASAne jue tathA tenA mAyAcAranuM varNana karuM chuM, te sAMbhaLeA. baDDhaI suMDiyA tarasa, mAyA mosaM ca bhikkhuNo / ayaso ya anivvANaM, sayayaM ca asAhuyA || 35 // [ za. a. 5 30 2, gA0 38 ] maMdirApAna karanAra sAdhumAM Asakti, mAyA, mRSAvAda, apayaza, atRpti Adi doSo vadhatA ja rahe che. tenI asAdhutA paNa satata vadhatI ja rahe che. Ayarie nArAhei, samaNe Avi tAriso / nityAvi nuM riti, neLa nALati tAai || 26 [ za. a. 5, 32, gA. 40 ] vicAramUDha madirA pInArA sAdhu na te| AcAya nI sevA karI zake che ane na tA sAdhuenI. jyAre gRhastha leke ema jANe che ke A sAdhu te madirApAna karanArA che, tyAre teo paNa enI nidA kare che. tavaM kuvvai mehAvI, paNIyaM vajjae rasaM / majjappamAyavirao, tavassI apAto | rUddha 1} [ za. a. 5, 02; gA0 42 ] medhAvI sAdhu snigdha rasAne cheDIne tapa kare che. te madyapAna ane pramAdathI virata thayele nirabhimAnI tapasvI hoya che. maNoharaM cittadharaM, sakavArDa paMDurulloyaM, cittadharaM, malladhUveNa vAsayaM / 13 maLalAvina vattvak || 38 || [ utta. a0 35, gA0 4 ] Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta je ghara manehura hAya, citrathI suzeAbhita haiya, puSpa mALA ane dhUpathI vAsita haiya, caMdravAthI suobhita hAya tathA kamADavALuM hoya tenI sAdhupuruSa manathI paNa IcchA na kare. 194 dukkarAI iMdiyANi u bhikkhurasa, tAribhmi uvassae / nivAreNaM, jAmanAvivaDhaLe || 31 // [ utta a 35, gA. 5 ] kemake AvA kAmarAganI vRddhi karanArA sthAnamAM vasatA viSayA tarapha jatI indriyAnuM nivAraNa karavu sAdhune mATe ghaNuM muzkela banI jAya che. susANe sunnagAre vA, rUkkhamUle vA egao / parikke parakaDe vA, vAsaM tatthAbhiroyae / / 40 / / [ utta. a. 35, gA 6 ] sAdhupuruSa smazAnamAM, zunya gharamAM, vRkSanI nIce athavA gRhasthe peAtAnA mATe banAvelu hoya evA pakRta ekAnta sthAnamAM ekale nivAsa karavAnuM pasada kare phAsuyammi aNAbAhe, itthIhiM aNabhidura | tattha saMkappae vAsaM, bhikkhU paramasaMjae // 41 // [ utta. a. 35, gA. 7 ] parama saMyamI sAdhu evA sthAnamAM rahevAnA saMkalpa kare ke je jIvAdinI utpatti vinAnu hAya, je sva-para AdhAethI rahita hoya, ane je strI-pa'Daka vagerenA upadravathI varacita hAya. ciraM dUijjamANassa, doso dANi kuo tava / pharjIva na nimatemni, nIvAre va sUcavuM // 4r // [ sU. zru. 1, a 30 2, gA. 19 ] Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhune AcAra ] 195 "he munivara ! ghaNuM kALathI saMyamapUrvaka vihAra karatA evA Apane AmAM doSa kema lAgI zake ?" e rIte bhega bhegavavAnuM AmaMtraNa ApIne leka sAdhune evI rIte phasAvI de che ke jema cAvalanA dANAthI sUarane. dhammAu bhaTuM sirio aveyaM, jannaggivijjhAamiva'ppateyaM / hIlaMti NaM duvihiaM kusIlA, dAduDhiyaM ghoravisaM va nAgaM // 43 / / [ daza0 cULa a0 1, gA0 12 ] yajJate alpa tejavALA thaI gayelA agninI athavA dADhe nIkaLI gayela ugra viSadhara nAganI hara koI hIlanA kare che, tema dharmathI bhraSTa ane AdhyAtmika saMpattithI patita evA durviSya muninI durAcArIo paNa hAlanA viTa apamAna karavuM, tiraskAra karava, niMdA karavI e hAlanA kahevAya che. iheva'dhammo ayaso akittI, dunnAmadhijaM ca pihujjaNaMmi / cuyassa dhammAu ahammaseviNo, __ saMbhinnavittassa ya diduo gaI / / 44 / / [ daza. cU0 a0 1, gA0 13 ] je dharmathI cuta thAya che ane adharmanuM sevana Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 [ zrI vIra-vacanAmRtyu kare che, tenuM A jagatamAM sAdhAraNa lekamAM paNa nAma bagaDe che te adhama kahevAya che, ane apayaza tathA akIrtinuM pAtra bane che. vrata bhaMga karanAranI paralokamAM adhama gati thAya che. bhuMjittu bhogAI pasajjhaceyasA tahAvihaM kaTTuM asaMjamaM bahuM / gaI ca gacche aNabhijjhayaM duhaM, vohI ca se no sui puLo puLo 46 ! [ daza cU0 a0 1, gA. 14 ] saMyamabhraSTa manuSya dattacittathI bhogo bhogavIne tathA aneka prakAranA asaMyamanuM sevana karIne duHkhada aniSTa gatimAM jAya che. vAraMvAra janmamaraNa karavA chatAM tene bedhi sulabha thatI nathI. AyAvayaMti gimhesu, hemaMtesu avAuDA / vAsAsa paDisalINA, saMjayA susamAdiyA / / 46 [ daza. a 3, gA. 12 ] susamAhita cittavALA saMyamI puruSe grISmakAlama sUryanI AtApanA le che, zItakAlamAM alpa vastrathI dehane DhAMke che tathA varSAkAlamAM indriyanuM gepana karIne rahe che. parIsahariUdaMtA, dhUamohA jiiMdiyA / savvadukkhappahINadA, pakkamati mahesiNo // 47 // [ daza0 a0 3, gA. 13 Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197 sAdhune AcAra ] nigraMtha munie pariSaharUpI zatruone jitanArA, meharahita tathA jitendriya hoya che. teo sarva duHkhane nAza karavA mATe adbhuta parAkrama kare che. dukkarAI karittANaM, dussahAI sahettu ya / keittha devaloesu, kei sijjhanti nIrayA / / 48 / / [ daza0 a0 3, gA. 14] duSkara karaNa karIne tathA dusaha kaSTa sahana karIne keTalAka munie devalokamAM jAya che, te keTalAka karma rahita thaIne siddhi gati pAme che. khavittA puvakamAI, saMjameNa taveNa ya / siddhimamgamaNuppattA, tAiNo parinivvuDe / / 49 // [ daza0 a0 3, gA. 1pa ] chakAyanA rakSaka muni saMyama ane tapadvArA pUrvasaMcita karmone kSaya karI siddhimAgane prApta karatAM te mukta bane che. je kei pavvaie, nidAsIle pagAmaso / bhocA pecA suhaM suvai, pAvasamaNitti vuccai // 50 / / [ utta, a0 17, gA0 3] je koI pravajyA lIdhA pachI khUba UMghaNazI ane che ane khAI-pAIne nirAMte sUe che, te pApazramaNa (pApamaya pravRtti karanAra sAdhu) kahevAya che. kahaM care ? kahaM ciTThe ? kahaM bhAse ? kahaM sae / kaha bhaMjanto bhAsanto ? pAvaM kammaM na bndhi| / 51 // [ daza0 a0 4, gA. 7] Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta ( ziSya kahe che ke he pUjya ! ) kema cAlavuM ? kema UbhA rahevu' ? kema esavu? kema sUvu' ? kema khAvuM ? ane kema evu'ke jethI pApakanA aMdha na thAya? jayaM care jayaM ciTThe, jayamAse jayaM sae / naya muMnto mAnnanto, pAvuM maM na vadharU // kara !! [ za. a. 4, gA. 8] 198 guru kahe che ke upayAgapUrvaka cAlavu', upayogapUrNAMka rahevu', upayegapUrvaka besavu, upayegapUrNAMka sUvu', upayeAga pUrNAMka khAvuM ane upacegapUrvaka khelavuM teA pApakama na madhAya. 1 savvabhUyaHpabhUyassa sammaM bhUyAI pAsao / pihiyAsavassa dantassa, pAvaM kammaM na bandhai // 53 // [ daza a. 4, gA. 9 ] je prANI mAtrane potAnA AtmA samAna mAne che, temanA para samabhAva rAkhe che tathA pApAsaveAne roke che, evA damitendriya sayamIne pApakamanA adha thatA nathI. apapiNDAsa pANAsi, appaM bhAsejja suvvae / insemininnuDe ntu, vIniSThI sacA na // 4 // [ mU. zru. 1, a. 8, gA0 25] suvratI puruSa alpa khAya, alpa pIe, alpa mele. te kSamAvAna hoya, leAbhAdithI nivRtta hAya, jitendriya hoya, anAsakata hoya tathA sadAcAramAM sadA yatnazIla DAya. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhune AcAra ] 199 tatthA mandA visivanti, vAhacchinnA va gaddabhA / piDao parisappanti, __ pisappI ya saMbhame / / 55 // [ su mR0 1, a0 3, u0 4, gA. 5 ] maMda parAkramI puruSa anukUla pariSahe AvI paDatAM bhAra ucakIne thAkI gayelA gadheDAnI jema viSAda pAme che ane saMbhramathI bhagna mativALA thaI pAchaLa rahI gayelA manuSyanI jema saMyamIonI zreNImAM pAchaLa rahI jAya che. taM ca bhikkhU parinnAya, savve saMgA mahAsavA / jIviyaM nAvakaMkhijjA, [ sU mu. 1, a. 3, u0 2, gA0 13 ]. zreSTha dharma sAMbhaLIne tathA sa sAranA sarve saMbaMdha karmone AvavAnA mahApradeza dvAra che ema jANIne, bhikSu (asaMyamI ke gRhasthI jIvananI IcchA na kare. vijahittu puvasaMjoya, na siNehaM kahiMci kuvvejjA / asiNeha siNehakarehi, dosapaosehiM muccae bhikkhU // 57 // . [ utta, a0 8, gA. 2 ] pUrva sAgone cheDI dIdhA pachI bhikSu pharI kaI Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 [ zrI vIra- vacanAmRta paNa vastumAM neha na kare. sneha karanArAonI vacce je ninehI-nirmohI thAya che, te deSa-pradezothI chUTI jAya che. atthaMgayaMmi Aicce, puratthA ya aNuggae / AhAramAiyaM savvaM, maNasA vi na patthae // 58 / / [ daza a. 8, gA. 28 ] saMyamI puruSa sUryAsta thayA pachI ane sUryodaya thayA pahelAM koI paNa prakAranA AhAranI IcchA manathI paNa na kare. santime suhamA pANA, tasA aduva thAvarA / jAi rAo apAsaMto, kahamesaNiyaM care ? // 59 // [ daza. a 6, gA. 23 ] dharatI para evA trasa ane sthAvara sUkSma jIve sadaiva vyApta rahe che, je rAtrinA aMdhakAramAM joI zakAtAM nathI, te evA samaye AhAranI zuddha gaSaNa zI rIte thaI zake ? udaullaM bIyasaMsattaM, pANAnivvaDiyA mahiM / diyA tAI vivajjejjA, rAo tattha kahaM care ? // 6 // [ daza. a0 6, gA0 24 ]. jamIna pANIthI bhInI haya, athavA tenA para bIja paDyAM hoya, athavA-kIDI-kaMthavA Adi ghaNA prakAranA sUphama jI rahelA hoya, te badhAnuM varjana karIne divasamAM te cAlI zaya, paNa rAtrie kaI dekhI zakAtuM nathI te zI rIte cAlI zakAya? Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhune AcAra ] savvAhAraM na bhuMjaMti, nimgaMthA 201 mothaLa ! k [ za. a. }, gA0 25 ] mATe nitha munie rAtrie sarva prakArane AhAra vAparatA nathI. caDavvihe vi AhAre, rAibhoyaNavajjaNaM / sannihI - saMcao ceva, vajjeyavvo sudukkaraM ||62|| { utta. a. 19, gA. 30 ] azana, pAna, khAdima ane svAdima e cAre prakAranA AhAranu rAtrie vajana karavu' ane kAla vItyA pachI kAI paNa vastu pAse na rAkhavI, temaja tenA saMgraha karave nahi, e kharekhara ghaNuM kaThina che, ( paNa sayamI puruSe te e DinAI ne kharadAsa karavI ja joIe). Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = = = = = - - - - * * dhArA aDhAramI aSTa-pravacanamAtA * - - - - - - - - - - che ane kAma aTU pavayaNamAyAo, samiI guttI taheva ya / paMceva ya samiIo, tao guttIo AhiyA // 1 // pravacana mAtAe ATha che. te samiti ane guptirUpa che. temAM samitio pAMca ane guNie traNa kahelI che. vi. sAdhu, muni ke gInA jIvanamAM aSTa pravacana mAtA ati agatyane bhAga bhajave che. A aSTa-pravacanamAtAne eka bhAga samiti ane bIjo bhAga gupti kahevAya che. samitine sAde artha che saMgata ke samyaka pravRtti ane guptine sAdo artha che prazarata nigraha. paraMtu UMDANathI joIe te samitimAM sAdhu, muni ke yegInI samasta jIvanacaryAne samAveza che ane guptimAM teNe karavA gya sAdhanene samAveza che iriyAbhAsesaNAdANe, uccAre samiI iya / maNaguttI vayaguttI, kAyaguttIya aTumA // 2 // pAMca samitio A cheH (1) IryAsamiti, (2) bhASAsamiti, (3) eSaNA samiti, (4) AdAna-nikSepasamiti ane (5) uccAra-prastravaNasamiti. traNa guptie A che: (1) mane guNi, (2) vacanagupti ane (3) kAyagupti. kAyagupti AmI che, eTale ke aSTa pravacanamAtAnI gaNanA ahIM pUrI thAya che. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa-pravacanamAtA ] eyAo aTU samiIo, samAseNa viyAhiyA / duvAlasa~ga jriNakkhAyaM, mAyaM jattha u pavayaNaM // 3 // A ATha samitie TUMkamAM kahI. pravacana eTale jina bhagavate kahelI dvAdazAMgI, te A ATha samitiomAM aMtarbhUta che, tethI ja tene aSTa-pravacanamAtA kahevAmAM Ave che. 203 vi'upara pAMca samiti ane traNa gupti kahI ane ahIM ATha samiti kema ?" evA prazna thavA saheja che. tenuM samAdhAna e che ke gupti paNa apekSAvizeSathI eka prakAranI samiti che, ema sUcavavA ahIM ATha simita kahI che. zrI jinezvara bhagavate je upadeza Apyo, tene gaNadhara bhagavaMtAe AcArAMgAdi bAra aMgeAmAM gulye, tene ja nigraMtha pravacana ke pravacana kahevAmAM Ave che. A pravacanamAM samyagdarzana, samyajJAna ane samyak cAritra e traNenuM varNana che, teA paNa temAM mekSaprAptinAM ana tara kAraNurUpa samyakUcAritranI pradhAnatA che ke jene bIjA zabdomAM nirvANuprApaka cegasAdhanA kahevAmAM Ave che. A ceAgasAdhanAne janma ApanAra, tenu rakSaNa karanAra ane tenuM pAlanapASaNa karanAra ATha samitie che, tethI ja tene ' aSTa pravacanamAtA ' evu` rahasyamaya nAma ApavAmAM AvyuM che. AlaMbaNeNa kAleNa, maggaNeNa jayajAi ya / kAraNa parisuddhaM, saMjae iriyaM rie // 4 // Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 [ zrI vIra-vacanAmRta IrSA samitine artha e che ke sAdhupuruSe AlaMbana, kAla, mArga ane yatanA A cAra kAraNanI zuddhipUrvaka cAlavuM. tattha AlaMbaNaM nANaM, dasaNaM caraNaM tahA / kAle ya divase vutte, magge suppahavajjie // 5 / / temAM AlaMbanathI jJAna, darzana ane cAritra samajavAM. kAlathI divasa samajo ane mArgathI utpathanuM varjana samajavuM. vi0 AlaMbananI zuddhipUrvaka cAlavuM, eTale jJAna-darzanacAritranA rakSaNa ke vRttino hetu hoya te ja sAdhupuruSe cAlavuM, anyathA nahi. kAlanI zuddhi pUrvaka cAlavuM, eTale divasanA bhAgamAM cAlavuM, paNa rAtrie cAlavuM nahi. mAnI zuddhipUrvaka cAlavuM, eTale sahunI avarajavaravALA mArge cAlavuM, paNa ADA mArge cAlavuM nahi. ADA mArge cAlatAM javAkula bhUmi para paga paDavAne ane tethI paNa ghaNI jIvavirAdhanA thavAne saMbhava che. davvao khettao ceva, kAlao bhAvao tahA / kAcabA ravi vRttA, tame citro su 6 yatanA dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI ema cAra prakAranI kahelI che. tenuM varNana karuM chuM, te sAMbhaLe. davvao cakkhusA pehe, jugamitaM ca khittao / kAlao jAva rIijjA, uvautte ya bhAvao // 7 // Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa-pravacanamAtA ] 285. dravyathI yatanA karavI eTale cakSuthI barAbara jevuM; kSetrathI yatanA karavI eTale AgaLanI eka dhesarI pramANa bhUminuM nirIkSaNa karatAM rahevuM; kAlathI yatanA karavI, eTale jyAM sudhI cAlavAnI kriyA cAlu rahe, tyAM sudhI yatanA karavI; ane bhAvathI yatanA karavI eTale te vakhate barAbara upayoga rAkha. iMdiyatthe vivajjittA, sajjhAyaM ceva paMcahA / tammuttI ta purakAre, uvautte riyaM rie // 8 // IndriyanA artho tathA pAMca prakAranA svAdhyAyane tyAga karIne iryAsamitimAM tanmaya thaIne upagapUrvaka cAlavuM. vi. Isamiti aMge bIjI sUcanA e che ke cAlatI vakhate indriyanA viSaya eTale zabda, rUpa, gaMdha, rasa ane sparza saMbaMdhI anukULa-pratikULa kaI vicAre karavA nahi. je mana evA vicAromAM caDI jAya te upayoga rahe nahi ane paga nIce keI jIva-jaMtu AvI jatAM tenI virAdhanA thAya. svAdhyAya eTale paThana-pAThanane lagatI pravRtti. jinazAsanamAM tenA vAcanA, pRcchanA, parAvartanA, anuprekSA ane dharmakathA evA pAMca prakAre varNavelA che. cAlatI vakhate A pAMca prakAranA svAdhyAyamAM paNa mana javA devuM nahi. manamAM pATha cAlatuM hoya ke tenA artha saMbaMdha kaI sAthe vArtAlApa thatuM hoya ke tenI punarAvRtti thatI : hoya te cAlavAmAM upayoga rahe nahi. eja rIte je. mana tenAM UMDAM ciMtanamAM utarI gayuM hoya te pite. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 206 [ zrI vIra-vacanAmRta kakyAM cAle che? ane kevI rIte cAle che? tene khyAla rahe nahi. vaLI e vakhate keIne dharmakathA kahevAnI cAlu hoya te paNa cAlavAmAM pUrate upaga rahe nahi. A kAraNe A baMne vastuone niSedha pharamAvela che. koho mANe ya mAyAe, lobhe ya uvauttayA / hAse bhae moharie, vikahAsu taheva ya // 9 // eyAiM adu ThANAI, parivajjitu saMjae / asAvajjaM miyaM kAle, bhAsaM bhAsijja pannavaM // 10 // bhASAsamitine artha e che ke prajJAvAna muni krodha, mAna, mAyA, lema, hAsya, bhaya, mukharatA (vAcALatA) ane vikathA, A ATha sthAnane tyAga karI gya samaye parimita ane niravadya vacana bole. gavesaNAe gahaNe ya, paribhogesaNAya jaa| AhArovahisejjAe, ee tinni visohae // 11 // eSaNasamiti traNa prakAranI che. gaSaNa, grahaNaSaNa, ane paribhegeSaNa. AhAra, upAdhi ane zayyA meLavatAM A traNenI zuddhi rAkhavI. uggamuppAyaNaM paDhame, bIe sohejja esaNaM / paribhoyammi caukkaM, visoheja jayaM jaI // 12 // yatanAvata sAdhu prathama eSaNamAM udgama-utpAdana diSanI zuddhi kare, bIjI eSaNAmAM zaktiAdi denI zuddhi kare ane trIjI paribheraiSaNAmAM AhAra, vastra, pAtra ane zamyA e cArenI zuddhi kare. Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa-pravacanamAtA ] 207 * Wvvvvvvvvvv-4-444444 -- wwww w .**V 4/vvv viTa gaveSaNa karatI vakhate seLa uddagamanA ane seLa utpAdananA ema kula 32 de TALavAnA che. grahaNa karatI vakhate zaMkitAdi 10 daze TALavAnA che. A rIte kula 42 deSa TALIne AhArAdinI eSaNA karavAnI che. piDaniyuktimAM A 42 denuM vistArathI varNana kareluM che. paribhega karatI vakhate AhAra, vastra, pAtra ane zayyA e cArenI nirdoSatA bAbata khAtarI karI levAnI che. TUMkamAM sAdhue pitAnI AjIvikA mATe AhAra-pANI, vastra, pAtra, auSadhi, zayyA Adi je kaMI meLavavAnI jarUra rahe che, te badhI zAstramAM batAvelA vidhipUrvaka meLavavAthI A samitinuM pAlana thayeluM gaNAya che. ohovahovaggahiyaM, bhaMDaM tu duvihaM muNI / giNhaMto nikkhivaMto vA, pauMjejja imaM vihi // 13 // pAtra vagere e padhi kahevAya che. ane rajoharaNadaMDa vagere aupagrahika upadhi kahevAya che. A baMne prakAranI upadhine letAM, temaja mUkatAM munie A (nIce jaNAvela) vidhinuM pAlana karavuM joIe ? cakkhusA paDilehittA, pamajjejja jayaM jaI / Aie nikkhivejjA vA, duhaovi samie sayA // 14 // ( uttara a0 24, gA. 1-14] yatanAvALe sAdhu AMkhathI joI ne baMne prakAranI upAdhinI pramArjanA kare tathA upadhine uThAvatAM ane mUkatAM A samitinuM sadA pAlana kare. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 [ zrI vIra-vacanAmRta saMthAraM phalagaM pADhaM, nisijjaM pAyakambalaM / appamajjiyamAruhai, pAvasamaNeti vaccaI // 15 // [ utta. a. 17, gA0 7 ] je sAdhu saMstAraka (sa'thAyui' ), laka, pITha, pAdapUMchana ane svAdhyAyabhUmi, A cAranu pramAna karyAM vagara bese che, te pApazramaNa kahevAya che. paDile hei pamatte, ava ujjhai pAyakambalaM / paDile haNAaNAutte, pAvasamaNi tti vuccaI // 16 // [ utta. a. 17, gA. 9 ] je pratilekhanAmAM pramAda kare che, pAtra-kamala vagerene ahIM tahIM rakhaDatA mUke che ane pratilekhanAmAM pUra upayAga rAkhatA nathI, te pa:pazramaNa kahevAya che. vi- pratilekhanA eTale sUkSma nirIkSaNa. dhuvaM ca paDilehijjA, jogasA pAyakaMbalaM / sijjAmuccArabhUmiM ca saMthAraM aduvA''saNaM // 17 // [ za. a. 8, gA. 17 ] sAdhake nitya yathAsamaya pAtra, kaMbala, zayyA sthAna, uccArabhUmi ( malavisarjananI bhUmi ), saMstAraka ane Asana AdinI sAvadhAnIpUrvaka pratilekhanA karavI. joI e. '' puDhavI AukkAe, teU vAU vaNassai tasANaM / paDilehaNApamatto, chaNhaM pi virAhio hoi / / 18 / / [ utta. a. 26, mA 30 ] Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa-pravacanamAtA ] pratilekhanAmAM pramAda karanArA pRthvIkAya, akAya, tejaskAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAya, e yenA virAdhaka thAya che. 209 puDhavI AukkAe, teU vAU vaNassai tasANaM / paDilehaNAAutto, chaNhaM saMrakkhao hor // 1 // [utta. a. 26, gA0 31] pratilekhanAmAM je pramAdI thateA nathI, te sAdhu pRthvIkAya, akAya, tejaskAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAya e cenA sarakSaka thAya che. uccAraM AMsavA, vaDha siMdhANajahiyaM / AhAraM ubahiM dehaM annaM vAvi tahAvihaM // 20 // // // [ utta. a. 24, gA0 15] mala, mUtra, gaLapheA, nAsikAnA mela, zarIranA mela, AhAra, upaSi, deha ( zava ) tathA evI khIjI vastuo vidhithI paraThavavI joI e. vi- uccAra-prasravaNa-samitine pAriSThapanikI samiti paNa kahe che. nakAmI vastuene sAvadhAnIpUrvaka paraThavavAthI A samitinuM pAlana thAya che. maLa, mUtra, gaLapheA, nAsikAnA mela, zarIranA mela paraThavavAnA prasaMga rAja Ave che. AhAra paraThavavAnA prasaMga kvacit Ave che. upaSine parajhavavAnA prasaga varSAkALa pahelAM Ave che. zavane paraThavavAnA prasaMge| amuka vakhate Ave che. A badhI vastue kacAM parAvavI joIe ? tenuM sUcana AgalI gAthAomAM karelu che. 14 Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 aNAvAyamasaMloe, aNAvAe ceva hoi AvAyamasaMloe, AvAe ceva aNAvAyama saMloe, same asire vAvi, [ zrI vIra-vacanAmRta parassaNuvaghAie saMloe / saMjopa || || 1 aAimi 2 // 2 // vicchinne dUramogADhe, nAsanne vilavajjie / uccArAINi tasa pANIya rahie, meOi || 23 || [ utta. a. 24, gA0 16-17-18 (1) jyAM keAI AvatuM na hoya ane dekhatu pazu na hAya, ( 2 ) jyAM keAI Avatu' na hoya, paNa dekhatuM hAya, (3) jayAM keAI Avatu. hAya paNa dekhatu' na heAya, ane (4) jayAM kAI AvatuM paNa hoya ane dekhatuM paNa hAya, AvA cAra prakAranAM sthAnAmAMthI jyAM koI Avatu na hoya ane dekhatuM paNa na hoya tathA jIveAnI ghAta thavAne sabhava na hAya, je sthAna sama hoya, DhaMkAyelu na hoya ane thoDA samayathI acitta thayelu' hAya, vaLI je sthAna vistRta Aya, nIce lAMbe sudhI acitta hAya, grAmAdinI samIpa na hAya, Udara vagerenA darathI raheta tathA prANI ane khIjathI rahita hAya, tyAM sAdhue malAdinA tyAga karavA. ' eyAo paMca samiIo, samAseNa viyAhiyA / etto ya tao guttIo, vocchAmi aNupuvvaso ||24|| [ utta. a0 24, gA0 19 Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa-pravacanamAtA ] 211 A pAMca samitione ahI sakSepathI kahI. have traNa guptiene anukrame kahu chuM. - saccA taheva mosA ya, sacamosA taheva ya / cautthI asajramosA ya, maNaguttI cauvhiA ||25|| [ utta. a. 24, gA0 20 ] manAgupti cAra prakAranI cheH (1) satyA, (2) asatyA, (3) mizrA ane (4) asatyAkrRSA. vi- A mana (1) satya viSayamAM, (2) asatya viSayamAM, (3) asatya ane a asatya viSayamAM, tema ja (4) satya paNa nahi ane asatya paNa nahi, ema cAra prakAranA viSayAmAM pravarte che. te darekanA nigraha karavA te te prakAranI manAgupti che. ca / saMraMbhasamAraMbhe, AraMbhammiya tadeva maNaM pavattamANaM tu, niattijja jayaM jaI ||26|| [ utta. a. 24, gA0 21 ] sacamI puruSa sara'bha, samArabha ane ArabhamAM pravRtta thatAM mananuM niya'traNa kare. vi. Arabhu eTale jIvirAdhanA. te mATene sa'kalpa te sa`rabha ane te age jarUrI pravRtti te samAra'bha, maNo sAhasio bhImo, dusso paridhAvaI ||27|| [ utta. a. 23, gA. 58 ] mana eka sAhasika, bhayakara ane duSTa ghoDA jevu che. te cAre tarapha doDe che. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 [ zrI vIra-vacanAmRta sAhare hatthapAe ya, maNaM paMcendiyANi ya / pAvakaM ca parINAma, bhAsAdosaM ca tArisaM // 28 // [ su chu. 1, a0 8, gA. 17 ] jJAnI puruSa hAtha-pagane saMkeca kare che, mana ane pAMca Indriyane kAbUmAM rAkhe che ane duSTa bhAvanAone aMtaramAM dAkhala thavA detuM nathI. te ja rIte te bhASAdeSanuM sevana paNa karatA nathI. samAe. pahAe parivyayato, riyA maLo nirarja vAi | "nA mahuM no vi aTuM itIre," icceva tAo viNaejja rAgaM // 29 // [ daza0 a0 2, gA. 4] samadaSTithI saMyamamAM vicaravA chatAM kadAcita (gavelA bhegenuM smaraNa thavAthI ke anabhuta bhego bhogavavAnI vAsanA jAgavAthI) saMyamI sAdhunuM mana saMyamamArgathI calita thavA lAge che, tyAre teNe ema vicAravuM joIe ke "viSayabheganI sAmagrI mArI nathI ane huM ene nathI." A rIte suvicAranA aMkuzathI tenA paranI pitAnI Asakti dUra kare. saccA taheva mosA ya, saccamosA taheva ya / cautthI asaccamosA ya, vayaguttI caubihA // 30 // [ utta, a 24, gA. 22 ] vacanaguti cAra prakAranI che : (1) satya bhASA Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa-pravacanamAtA ] 213 saMbaMdhI, (2) asatya bhASAsaMbaMdhI, (3) satya-asatya bhASAsaMbaMdhI ane (4) asatyAmRSAbhASA saMbaMdhI. saMraMbhasamAraMbhe, AraMbhe ya taheva ya / vayaM pavattANaM tu, niyattijja jayaM jaI // 31 // uttaa. 24, gA. 23 ] saMyamI puruSa saMraMbha, samAraMbha ane AraMbhamAM pravRtta thatAM vacananuM niyaMtraNa kare. ThANe nisIyaNe ceva, taheva ya tuyaTTaNe / ullaMghaNapallaMghaNe, indiyANa ya jujaNe // 32 // uttaa0 24, gA. 24 ] saMyamI puruSa UbhA rahevAmAM, besavAmAM, sUvAmAM, ullaMghana-pralaMghana karavAmAM tathA IndriyenA prayogamAM kAyAnuM niyaMtraNa kare. saraMbhasamAraMbhe, AraMbhe taheva ya / kAyaM pavattamANaM tu, niyattijja jayaM jaI // 33 / / [ uttaa. 24, gA. 25 ] saMyamI puruSa saMraMbha, samAraMbha ane AraMbhamAM pravRtta thatI kAyAnuM niyaMtraNa kare. maNaguttayAe NaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? maNaguttayAe NaM jIve egaggaM jaNayai, egaggacittaNaM jIve maNagutte saMjamArAhae bhavai / / 34 / / [ uttaa29, gA. 53J Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 * [ zrI vIra-vacanAmRta prazna-he bhagavana ! mane guptithI jIva zuM upArjana kare che? uttara--ha ziSya ! mane guptithI jIva ekAgratA upArjana kare che. ekAgra cittavALe mane gupta jIva saMyamane ArAdhaka thAya che. vayaguttayAe NaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? vayaguttayAe NaM nizcikArattaM jaNayai, nimvikAre NaM jIve vaigutte ajjhappajogasAhaNajutte yAvi bhavai // 35 // [ utta, a0 29, gA. 54 ] prazna-he bhagavanavacanaguptithI jIva zuM upArjana kare che ? uttara- ziSya ! vacanaguptithI jIva nivikAra bhAvane utpanna kare che. e nirvikAra bhAvathI vacanagupta jIva adhyAtmAganA sAdhanathI yukta thAya che. kAyaguttayoe NaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? kAyaguttayAe saMvaraM jaNayai, saMvareNaM kAyagutte puNo pAvAsabanirohaM karei // 36 // [ utta, a0 29, gA. 55 ] prazna-he bhagavana ! kAyaguptithI jIva zuM upArjana uttara--he ziSya! kAyaguptithI jIva saMvara utpanna kare che ane saMvarathI kAyagupta thayelo jIva pApAmravane nirodha kare che. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -1/ -- ------- -------------------- ----- aSTa-pravacanamAtA ] 21pa NyAo paMca samiIo, caraNassa ya pavattaNe / guttI niyattaNe vuttA, asubhatthesu savvaso // 37 // [ uttara a0 24, gA. ra6 ] A pAMca samitie cAritranI pravRtti mATe che ane traNa guptie sarva prakAranI azubha pravRttio rokavA mATe che. usA pavayaNamAyA, je sammaM Ayare muNI / me khippaM savvasaMsArA, vippamuccai paMDie. // 38 // [ utta, a0 24, gA27 ] je vidvAna muni A pravacanamAtAonuM samya AcaraNa kare che, te saMsAranA sarva paribhramaNamAMthI zIdhra mukta thaI jAya che. vi. gRhastha sAdhaka paNa A samitiguptinuM zakti mujaba pAlana karavAthI cAritrazuddhine lAbha meLavI Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA ogaNIsamI : sAdhudharma-bhikSAcarI esaNAsamio lajjU, gAme aNiyao care / appamatto pamattehi, piNDavAyaM gavesae // 1 // [ utta. a0 6, gA0 17 ] saMyamI sAdhu eSaNasamitinuM pAlana karate gAmamAM aniyata vRttithI apramAdI thaIne gRhanA gharamAMthI bhikSAnI gaveSaNa kare. samuANaM uchamesijjA, jahAsuttamaNidiaM / lAbhAlAbhammi saMtuTe, piMDavAyaM care muNI // 2 // [ uttaa 35, gA0 16 ] muni sUtrAnusAra ane aniMdita aneka kulemAMthI cheDe theDo AhAra grahaNa kare ane maLe ke nA maLe te paNa saMtuSTa rahIne bhikSAvRttinuM pAlana kare. bhikkhiavvaM na keavvaM, bhikkhuNA bhirakhavattiNA / kayavikkao mahAdoso, bhikhAvittI suhAvahA / / 3 / / [ uttao a0 35, gA15] bhikSAvRttivALA bhikSue bhikSA ja karavI joIe, paraMtu mUlya ApIne keIpaNa vastu levI na joIe, kemake kraya-vikayamAM mahAdeSa rahelo che, jyAre bhikSAvRtti sukha denArI che. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 sAdhudharma-bhikSAcarI ] kAleNa nikkhame bhikkhU , kAleNa ya paDikkame / akAlaM ca vivajjitA, kAle kAlaM samAyare // 4 // [ utta, a0 1, gA0 31] sAdhu bhikSA mATe niyata thayelA kAle bhikSA mATe jAya ane tyAMthI yogya kAle pAcho AvI jAya. te akALane choDIne kALe te kALane anurUpa kriyA kare. sarU ja marahU, kullA puraNaciM ! alAbhutti na soijjA, tavatti ahiyAsae // 5 // [ daza. a. 5, u0 2, gA. 6 ] bhikSu bhikSAne kAla thatAM bhikSA mATe jAya ane yAcita puruSArtha kare. je bhikSA na maLe te zeka na kare, paraMtu "sahaja tapa thaze" e vicAra karIne sudhA Adi parISahene sahana kare. saMpatte bhikkhakAlammi, asaMbhaMto amucchio| imeNa kamajogeNa, bhattapANaM gavesae // 6 // [ daza. a. 5, u. 1, gA. 1] bhikSAne kALa thatAM sAdhu udvegarahita ane AhArAdimAM mUrzita na thatAM AgaLa batAvavAmAM AvI che, evI vidhithI AhAra-pANInI gaveSaNa kare. se gAme vA nagare ghA, goyaraggao muNI / care maMdamaNuvviggo, avakkhitteNa ceyasA // 7 // [ daza. a. 5, u. 1, gA. 2 ) Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 - - - - - [ zrI vIra-vacanAmRta gAmamAM athavA nagaramAM gecarIne mATe gayela muni ugarahita banI, zAMtacitte ane maMdagatie cAle. purao jugamAyAe, pehamANo mahiM care / * vajaMto bIya hariyAI, pANe ya dagamaTTiyaM // 8 // . [ daza. a0 5. u0 1 gA0 3 ] muni potAnI sAme dhUMsarI pramANa (cAra hAtha jeTalI ) bhUmi dekhate cAle tathA bIja, lIlI vanaspati, sUkSma jIvajaMtu tathA kAdavane vaje; arthAt tenA para paga na paDe tenuM pUruM dhyAna Ape. .. na careja vAse vAsaMte, mahiyAe vA paDaMtie / mahAvAe va vAyaMte, tiricchasaMpAimesu vA // 9 // [ daze. aA 5, 60 1, gA8 ] varasAda varasI rahyuM hoya, dhummasa paDI rahyuM hoya, AMdhI cAlI rahI hoya ke pataMgiyA Adi aneka prakAranAM jIvaDAMo uDI rahyAM hoya, evA samaye sAdhu pitAnI vasatImAMthI bahAra na jAya. aNAyaNe caraMtassa, saMsaggIe abhikkhaNaM / hunja vayANaM pIlA, sAmaNammi ya saMsao // 10 // - [ daza. a0 5, u0 1, gA. 10 ] gecarane mATe vezyAonA mahollAmAM janAra sAdhune ene vAraMvAra saMsarga thAya che, jethI mahAvatene pIDA thAya che ane leka enA sAdhupaNAmAM saMdeha karavA lAge che. Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudhama -bhikSAcarI ] hA eyaM viyANittA, dosaM duggaivaDDhaNaM / cajjae vesa sAmaMtaM, muNI egaMtamassie // 11 // [ dara. a. pa, u. 1, gA. 11 ] ethI durgatine vadhAranArA uparyukta doSone jANIne ekAMta mekSanI kAmanAvALA muni vezyAonA mahAllAenuM vana kare. sANaM sUiaM gAviM, dittaM goNaM hayaM gayaM / dUrao parivajjae // 12 // | || sahi kalahaM juddhaM, [ za. a. pu, u. 1 gA0 12 ] 219 jyAM dhRtarA hoya, taratanI vIyAelI gAya hoya, masta !khaleA, hAthI ke gheADA hAya, athavA je jagAe khAlake grIDA karatA hAya, athavA jyAM kalaha thaI rahyo DAya ke yuddha macI rahyuM hoya, tyAM sAdhu puruSe javu' nahi. tene dUrathI ja tyAga karave. aNunnae nAvaNae, apaTTei aNAule / DhiyAra' nAmAAM, mattA muLI re / / 3 / [ daza. a. 5, u. 1, gA. 13 ] * gocarIe jaI rahelA sAdhu mArgamAM peAtAnI dRSTine ati UcI ke nIcI na rAkhe. abhimAna athavA dInatA cAra na kare. svAdiSTa bhAjana maLavAthI khuza na ke na maLavAthI vyAkuLa na thAya. peAtAnI IndriyA tathA mananA nigraha karI ane samatAla rAkhatA vicare. thAya Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta davadavarasa na gacchejjA, bhAsamANo ya goyare / hasaMto nAbhigacchejjA, kulaM uccAvayaM sayA // 14 // { daza. a. 5, u. 1, gA0 14 ] gecarI janAra sAdhu jaldI jaldI cAle nahi, hasatA husatA cAle nahi ke khelatA kheAlatA cAle naDei. UMcAnIcA kulAmAM iyoMsamitipUrvaka gAcarI kare, 220 paDikuThaM kulaM na pavise, mAmagaM parivajjae / acittaM kulaM na pavise, ciyattaM pavise kulaM / / 15 / / [ daza. a. 5, 3. 1, mA0 17 ] sAdhu zAstraniSiddha kulamAM gAcarI mATe na jAya, gRhanA svAmIe nA pADI dvIdhI hAya te gRhamAM na jAya, tathA prItirahita gRhamAM praveza na kare. te prItivALA gRhamAM ja praveza kare. samuyANaM care bhikkhU, kulamuccAvayaM sayA / ' nIyaM kulamaikamma, UsaDhaM nAbhidhAra / / 16 / / [ daza. a. 5, u 2, gA. 25 ] sAdhu hamezA sAmudAnika (dhanavAna ane nina e ane ) sthalAmAM gocarI kare. tenina kulanuM ghara jANIne tene oLaMgIne zrImatanA ghare na jAya. asaMsantaM paloijjA, nAi dUrAvaloyae / upphullaM na vinijjhAe, niaTTijja ayaMpiro // 17 // [ 6za. a0 5, u. 1, gA0 23 ] geAcarI mATe gayele sAdhu kAinA tarapha AsaktithI Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudha -bhikSAcarI ] rara1 na jue, dUra sudhI lAMkhI najara na nAMkhe, AMkheA phADI phADIne na jue. jo bhikSA na maLe teA khaDakhaDATa karyo vinA pAche peAtAnA sthAne Ave. jahA dumarasa pupphesu, bhamaro Aviyai rasaM / Naya puSkaM kilAmei, so ya pINei appayaM // 18 // eme e samaNA muttA, je loe saMti sAhuNo / vihaMgamA va puSphesu, dANabhattesaNe rayA // 19 // [daza a. 1, gA. 2-3 ] jema bhamarA vRkSAnAM phUlamAMthI rasa pIe che, e vakhate e puSpAne thADI paNa kSati paheAMcADatA nathI, ane tema chatAM te peAtAnuM pASaNa prApta kare che, tema pavitra sAdhu rAgabadhanAthI rahita thaIne vizvamAM vicare che ane te bhramaranI mAphaka A sasAramAM mAtra peAtAne upayAgI sAmagrI ( vajrapAtrAdi ) tathA zuddha nirdoSa bhikSA ane te paNa gRhasthanA dvArA apAyelI prApta karIne saMtuSTa rahe che. mahukArasamA buddhA, je bhavaMti aNirisayA / nALAviSTacA kRtA, tena yuetti sAduno | 20 || [ za. a. 1, gA. 5 ] bhramara samAna sucatura muni anAsakta tathA keAI paNa prakAranA bhAjanamAM saMtuSTa rahevAnA abhyAsI hAvAthI mitendriya hAya che, ane eja kAraNe tee sAdhu kahevAya che. Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 |zrI vIra-vacanAmRta adINo vittimesijjA, na visIijja paMDie / amucchio bhoyaNaMbhi, mAyaNNe esaNA rae // 21 / [ daza. a0 5, u. 2, gA. 26 nirdoSa bhikSA grahaNanI gaveSaNa karavAmAM rata ane AhAranI maryAdAne jANakAra paMDita sAdhu bhejanamAM anAsakti bhAva rAkhe ane dInabhAvathI rahita bhikSAvRtti kare. ema karatAM kadI bhikSA na maLe to paNa kheda pAme nahi. samaresu agAresu, saMdhIsu ya mahApahe / ego egithie saddhiM, Neva cir3he Na saMlave // 20 // [ uttaa1, gA. 26 ! . luhAranI keDa, zUnya ghara, be ghara vaccenI galI ane rAjamArgamAM eka sAdhu ekalI strInI sAthe Ubhe rahe nahi, tema vAtacIta kare nahi. nAidUramaNAsanne, nannesiM cakkhuphAsao / ego citujja bhattaTThA, laMghittA taM naikkame // 23 // [ uttaa1, gA0 33 ] je gRhasthanA ghare pahelethI yAcake ubhelA heya te tene oLaMgIne jAya nahi, tema ja evA sthAne Ubho rahe ke je ati dUra na hoya, je ati pAse na hoya, temaja je dAtA tathA yAcakenI najare paDatuM na hoya. . aibhUmiM na gacchejjA, goyaraggao muNI / kulassa bhUmi jANittA, miyaM bhUmi parakkame // 24 / / [ daza. aA 5, u. 1, gA0 24 ! . Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudharma-bhikSAcarI ] gocarIne mATe gayele sAdhu, je kulane je AcAra hoya tyAM sudhI parimita bhUmimAM gamana kare. niyata sImAnI bahAra gamana kare nahi. dagamaTTiyaAyANe, bIyANi hariyANi ya / parivajjato cidvijA, sabidiyasamAhie // 25 // [ daza, a0 5, u. 1, gA0 26 ] | sarva indriyone vazamAM rAkhanAre samAdhivata muni jyAM kAdava paDele hAya, bIja paDelA hoya ke lIlerI ugelI hoya, evA mArganuM varjana karIne Ubhe rahe. . pavisittu parAgAraM, * pANaTThA bhoyaNassa vA / . jayaM cir3he miyaM bhAse, na ya rUvesu maNaM kare // 26 // [ daza. a0 8, gA. 19] sAdhu, pANI ke bhejanane mATe gRharathanAM gharamAM praveza karIne yatanA pUrvaka UbhuM rahe, DuM bole ane strIone rUpa tarapha AkarSAI tene vicAra na kare. . che tatha che vikramaNa, mAre vALamai ! ' akappiyaM na geNhijjA, paDigAhijja kappiyaM / / 27 // [ daza. A pa, u. 1, gA27 ] tyAM maryAdita bhUmimAM UbhA rahelA sAdhune gRhastha AhAra-pANI Ape. te kahapanIya hoya te sAdhu ene grahaNa kare ane akalpanIya hoya te grahaNa na kare. A vi je vastu sAdhunA AcAra mujaba laI zakAya Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 [ zrI vIra-vacanAmRta evI hoya te kalpanIya ane na laI zakAya evI hAya te akalpanIya. nAiucce va nIe vA, nAsanne nApuruM paDyuM vijyuM, nAidUrao / kAphendra saMjJaH // 28 // [ utta. a. 1, gA0 34 ] dAtAthI ati UMce nahi, ati nIce nahi, ati dUra nahi ke ati nikaTa nahi evI rIte UbhA rahIne bhikSAthI sAdhu prAsuka (citta) ane mATe banAveluM) AhAra grahaNa kare. parakRta ( bIjAne -- duhaM tu bhuMjamANANaM ego tattha nimaMtae / dijjamANaM na icchijA, chaMda se paDilehae // 29 // [ za. a. 5, u. 1, gA0 37 ] gRhasthanA gharamAM e vyakti bhAjana karI rahI haiAya ane temAMthI eka vyakita nima'traNa kare te sAdhu tene levAnI IcchA na kare. khIjAnA abhiprAya paNa jIe. tAtparya ke baMnenI IcchA hAya tAja temanI pAsethI AhAra-pANI grahaNa kare. guvviNIe uvaNNatthaM, vividhaM pANabhoyaNaM / munamAAM vivakhinnA, muttalesa hinnur // 20 // [ daza. a. 5, 30 1, gA0 39 ] garbhavatI strIne mATe banAvelA vividha prakAranA mAhAra-pANI te jo khAI rahI haiAya teA zikSAthI sAdhu Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 sAdhudharma-bhikSAcarI ] tene grahaNa na kare. te khAI rahyA pachI kaMI vadhyuM hoya te tene grahaNa kare. siyA ya samaNadvAe, guThivaNI kAlamAsiNI / udviA vA nisIijjA, nisannA vA puNuTThae // 31 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akappiyaM / ditiyaM paDiyAikkhe, na me kappai tArisaM // 32 // [ daza. a* 5, u0 1, gA0 40-41 ] kadAca garbhavatI strI UbhI hoya ane sAdhune AhArapANI ApavA mATe nIcI bese ke pahelI beThI hoya ane pachI UbhI thAya te te AhAra-pANI sAdhune mATe akalpanIya bane che, tethI bhikSA ApanArI strIne sAdhu ema kahe ke "A rIte bhikSA grahaNa karavAnuM mane ka9patuM nathI ? thaNagaM pijjemANI, dAragaM vA kumAriyaM / taM nikkhivittu royaMtaM, Ahare pANabhoyaNaM // 33 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akappiyaM / ditiyaM paDiyAikkhe, na me kappai tArisaM // 34 // [ daza0 a0 5, u0 1, gA. 42-43 ] bALaka ke bAlikAne stanapAna karAvI rahelI strI je tene retAM choDIne AhAra-pANI vahorAve che te sAdhune mATe akalpanIya bane che. tethI e dAtA strIne sAdhu ema kahe ke "A prakArane AhAra mane kalpata nathI.' 15 Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 | [ zrI vIra-vacanAmRta asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM tahA / jaM jANijja suNijjA vA, dANaTThA pagaDaM imaM // 35 / / tArisaM bhattapANaM tu, saMjayANaM akappiyaM / ditiyaM paDiyAikkhe, na me kappai tArisaM // 36 // [ daza a0 5, u0 1, gA. 47-48 ] * je sAdhu ema jANe athavA sAMbhaLe ke A azana, pAna, khAdima ane svAdima vastu sAdhuone dAna ApavA mATe ja taiyAra karAvavAmAM AvI che, te tene mATe e AhAra-pANa akalpanIya bane che, tethI e dAtAne sAdhu ema kahe ke "A prakAranA AhAra-pANI ane kapatA nathI." viDa AhAranA cAra prakAre cheH (1) azana, (2) pAna, (3) khAdima ane (4) svAdima. temAM sudhAnuM zamana kare tevA padArtho jevA ke bhAta, kaThoLa, roTale, jeTalI, purI, vaDA, mAMDo, sAthe vagere azana kahevAya che; pII zakAya evA padArtho jevA ke osAmaNa, chAza, javanuM pANI, kerAnuM pANI vagere pAna kahevAya che; sulabhakSya padArtho jevA ke bhujelA dhAnya, pauMA, badAma, drAkSa, sUko mevo vagere khAdima kahevAya che, ane svAda levAne rogya padArtho jevA ke cUrNanI goLI, haraDe vagere svAdima kahevAya che. na ya bhoyaNammi giddho, care uMchaM ayaMpiro / aphAsuyaM na a~jijjA, kIyamuddesiyAhaDaM // 37 // [ daza0 a0 8, gA0 23] Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudha -bhikSAcarI ] 227 sAdhu bhAjanamAM Asakta banyA vagara garIba tathA dhanavAna badhA dAtArAne tyAM bhikSArthe jAya. tyAM aprApsuka eTale sacitta vastu, krIta eTale sAdhune mATe ja kharIdIne lAvelI vastu, auddezika eTale sAdhune uddezIne ja karAyelI vastu grahaNa na kare. kadAca bhUlathI grahaNa thaI gaI hoya te tene bhAgave nahi. bahu paraghare asthi, vivihaM khAimasAimaM / na tattha paMDio kuppe, icchA dijja paro na vA // 38 // [deza a. 5, 30 2, gA. 27] gRhasthanA gharamAM khAdya-svAdya aneka prakAranA padArtho hoya che, paraMtu te na Ape teA buddhimAna sAdhu tenA para krodha kare nahi. te ema vicAra kare ke devuM na devuM, enI marajInI vAta che.' 6 nidvANaM rasanijjUDhaM, bhaddagaM pAvagaM ti vA / puTTho vA vi apuTTho vA lAbhAlAbhaM na nihise ||39|| [ za. a. 8, gA0 22 ] keAInA pUchavAthI ke pUchyA vagara sAdhu ema na kahe ke amuka AhAra sarasa hateA, amuka AhAra nIrasa hateA; amuka AhAra ghaNA sArA hatA, amuka AhAra ghaNe. kharAkha hatA. te enA lAbhAlAbhanI carcA paNa na kare. viNaeNa pavisittA, sagAse guruNo muNI / iriyAvahiyamAyAya, Agao ya hime ||40nA [ za. a0 5, 30 1, gA. 88 ] Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 [ zrI vara-vacanAmRta gocarIthI pAchA pharyA pachI muni vinayapUrvaka potAnA sthAnamAM praveza kare ane gurunI pAse AvI, IryAvahIne pATha belI, kAyotsarga kare. AbhoittANa nIsesaM, aIyAraM jahakkama / gamaNAgamaNe ceva, bhattapANe va saMjae // 41 // ajjuppanno aNuviggo, avvavikkhatteNa ceyasA / Aloe gurusagAse, jaM jahA gahiyaM bhava // 42 // [ daza. a0 5, 60 1, gA. 89-90 ] e vakhate AvavA-javAmAM tathA AhArAdi grahaNa karavAmAM je je aticAra lAgyA hoya te sarvene sAdhu yathAkrama yAda kare ane te mATe hRdayathI dilagIra thAya. pachI saralacitta ane anudvigna e sAdhu AhArapANuM kevI rIte maLyA, tenuM avyAkSipta citte gurunI AgaLa nivedana kare. na sammamAloiaM hujA, puTviM pacchA va jaM kaDaM / puNo paDikkame tassa, vosaTTho ciMtae imaM // 43 // aho jiNehiM asAvajjA, vittI sAhUNa desiyA / moka khasAhaNaheussa, sAhudehassa dhAraNA // 44 // [ daza. a0 5, u. 1, gA. 91-92 ]. ' prathama athavA pachI karelA doSanI e vakhate kadAca barAbara AlecanA na thaI hoya te pharI enuM pratikamaNa kare ane tyAre kAryotsarga karIne ema citave ke "aho! Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudhamaeN -bhikSAcarI 229 jinezvara devAe meAkSaprAptinA sAdhanabhUta sAdhunA zarIrane dhAraNa karavA mATe kevI nirdoSa bhikSAvRtti khatAvI che ! ' NamukkAreNa pArittA, karittA jiNasaMthavaM / sAyaM patruvittA naM, vIsamegna vaLa munnI | jIl || [ za. a. 5, 60 1, gA. 93 ] pachI ' nameA arihaMtANuM ' nA uccArapUrNAMka kAyAtsaga pArIne tathA jinastuti karIne svAdhyAya karatA muni thoDA samaya mATe vizrAma kare. vIsamaMto ime ciMte, hiyamaThThe lAbhamassio / nar me anuduM nA, sArdU duggAmi tAoi || 46 || [ za. a0 5, 30 1, gA. 94 ] vizrAma lIdhA pachI nirArUpI lAbhanA icchuka e sAdhu peAtAnA kalyANa mATe evA vicAra kare ke * bIjA munivare| . mArA para anugraha karIne mArA A AhAramAMthI caiADA paNa grahaNa kare te huM saMsArasamudranA pAra pAmI jAuM, ' sAhavo to ciyatteNaM, nimaMtijjA jahakkamaM / jai tattha kei icchijjA, tehiM saddhiM tu bhuMjae // 47 // [ za. a. 5, 30 1, gA. 95 ] A rIte vicAra karIne muni sa` sAdhuone prItipUrNAMka yathAkrama nimaMtraNa kare, temAMthI jo koI sAdhu AhAra karavA icche te tenI sAthe AhAra kare. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta vi ahIM krama evA che ke prathama dIkSAvRddhane Ama traNa kare, pachI tenAthI utaratA kramavALAne Ama traNa kare, pachI tenAthI utaratA kramavALAne AmaMtraNa kare. e rIte sahune AmaMtraNa kare. 230 aha koi na icchijjA, tao bhuMjijja ekkao / bAjo mALe sAdU, naca baCiAvica // 48 da [daza. a. 5, 30 1, gA0 96 ] jo koI sAdhu AhAranA icchuka na heAya teA e sAdhupuruSa ekalA ja paheALA mukhavALA prakAzayukta pAtramAM, vastu nIce na paDe e rIte, yatanApUrNAMka AhAra kare. paDiggahaM saMlihittA NaM, levamAyAe saMjae / dudha vA sudha vA, savva mune na channu || 4o || [ daza a. 5, 60 2, gA. 6 ] gocarImAM durgaMdhavALA ke suga MdhavALA arthAt kharAkha ke sAro je AhAra AvyeA hAya, te badhA sAdhupuruSa AreAgI jAya, temAMnuM kaMI paNa chAMDe nahi pAtrane je AhAra cATelA hAya, te paNa chellA aMza sudhI AMgaLIthI cATI jAya. sukaDaM tti supakkitti, succhinne suhaDe maDe / suNiTTie sulaTThi nti, sAvajjaM vajjae muNI || 50 // [utta. a. 1, gA0 36 ] A sAru manAvyu che, A sAruM pakAvyu che, A Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhudharma-bhikSAcarI ] 231 sArI rIte samAyuM che, AnI kaDavAza sArI rIte dUra thayelI che, A sArA masAlAothI baneluM che, A ghaNuM suMdara che, vagere vacane sAvadya hevAthI muni tene prayoga kare nahi. tittagaM va kaDuaM va kasAyaM, aMbilaM va mahuraM lavaNaM vA / eyaladdhamannapauttaM, mahughaya va a~jijja saMjae // 51 // [ daza0 a 5, u0 1, gA. 97 ] gRhastha pitAnA mATe banAveluM ane zAstrokta vidhithI maLele AhAra kaDa, tIkhuM, tUro, khATo, mIThe ke khAre game te hoya to paNa sAdhu tene madhu ke ghI je maTha mAnIne A roge. visaMskRta-prAkRtamAM tiktano artha kaDavo ane kaTune artha tIkha thAya che. arasaM virasa vA vi, sUiyaM vA asUiyaM / ullaM vA jai vA sukaM, maMthukummAsabhoyaNaM / / 52 / / uppaNNaM nAihIlijjA, appa vA bahu phAsuyaM / muhAladdhaM muhAjIvI, a~jijjA dosavajjiya / 53 / / [ daza0 0 5, u0 1, gA0 98-99 ] zAstrokta vidhithI prApta thayele AhAra rasarahita heya ke virasa haya, vaghArela hoya ke vaghAryA vinAne hAya, AduM hoya ke sUke heya, sAtha heya ke aDadanA bAkaLA hoya, athavA sarasa AhAra cheDe hoya ane nIrasa AhAra vadhAre hoya, A rIte game te AhAra Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 [ zrI vIra-vacanAmRta heya, tenI sAdhu niMdA na kare. te nispRhabhAvathI kevala saMyamayAtrAnA nirvAha mATe dAtA dvArA ni:svArtha bhAve devAyelA prAsuka AhAranuM daze TALIne bhajana kare. alole na rase giddhe, jibbhAdaMte amucchie / na saTTApa munijA, vaLadrupa mahAmukhI ukA [ uttaa0 35, gA. 17 ] sAdhu jIhUvAne lupI na bane, rasamAM vRddha na bane, jIvAne vazamAM rAkhe ane mUccharahita bane te svAdane mATe bhejana na kare, mAtra saMyamanirvAhane mATe ja bhajana kare Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : : - - - - - - - - | dhArA vIsamI sadI bhikSunI oLakhANa SOM rIte ja 5 - nikkhammamANAi a buddhavayaNe, niccaM cittasamAhio havijjA / itthINa vasaM na Avigacche, vaMta no vibhAga ne na millU . 2 | jeNe jJAnIonAM vacana sAMbhaLIne gRhasthAzramane tyAga karyo hoya, je nitya pitAnA cittane samAhita- zAMta rAkhatuM hoya, je strIonI mohajALamAM phasate na hoya tathA vamana karelA bhege bhegavavAnI IcchA rAkhate nA hoya, tene ja sAce bhikSu jANa. vibhikSu, sAdhu, yati, saMyati, muni, aNagAra, RSi vagere kArthI zabdo che. puDhaviM na khaNe khaNavie, sIodagaM na pie piAvae / agaNisatyaM jahA sunisia, taM na je nAvA ne na fmavaghU . 2 | je pRthvIne svayaM de nahi, tema ja bIjA pAse dAve nahi; je sacitta pANI svayaM pIe nahi tathA bIjAne pIvarAve nahi; je tINa zastrarUpa agnine svayaM jalAve nahi, tema ja bIjA pAse jalAvarAve nahi, tene ja sAce bhikSu jANo. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 [ zrI vIra-vacanAmRta visAce bhikSu AmAMnI kaI kiyAnI anumodanA paNa kare nahi. anile na vIe na voyAvae, hariyANi na chiMde na chiMdAvae / bIANi sayA vivajjayato, - satti nArANa ne sa mijavU / rU che je paMkhA Adi sAdhanothI svayaM havA khAya nahi tathA bIjAne havA nAkhe nahi, je vanaspatine svayaM teo nahi tathA bIjA pAse teDAve nahi, je mArgamAM bIja paDyA hoya te ene bacAvIne cAle, je sacittanuM bhakSaNa na kare, tene ja sAco bhikSu jANo. vahaNaM tasathAvarANa hoi, puDhavI taNakaTunissiANaM / tamhA uddesia na bhuMje, no'vi pae na payAvae je sa bhikkhU // 4 // pRthvI, ghAsa, tRNa ane kASThanA AzrayamAM rahenAra sthAvara tathA trasajIvonI hiMsA thAya che, tethI je pitAne mATe tayAra karelI bhikSA le nahi, je svayaM seI banAve nahi tathA bIjA pAse banAvarAve nahi, tene ja sAco bhikSu jANa. roianAyaputtavayaNe, appasame maneja chappi kAe / paMca ya phAse mahavvayAI, paMcAsavasaMvare je sa bhikkhU / / 5 / / jene jJAtaputra-bhagavAna mahAvIranAM vacane rucatA hoya ane tethI je ye kAyanA jIvane AtmasamAja mAnato hoya, jeNe pAMca mahAvratane sparyA hoya ane Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 : bhikSunI oLakhANa ] jeNe pAMca AzravadvAne saMvara karyo hoya, tene ja sAce bhikSu jANa. cattAri vame sayA kasAe, dhuvajogI ya havijja buddhavayaNe / kALe niSNAcAra, ridino parivajhA ne sa mAravU / 6 || je krodhAdi cAra kaSAyone sadA cheDe, je jJAnIonAM vacanamAM aDaga niSThAvALo hoya, je pazuo tathA suvarNa raupya vagerethI rahita hoya, je gRhasthanA prapaMcavALA saMbaMdhane anusarato na hoya, tene ja sAco bhikSu jANa. sammadiDhi sayA amUDhe, ___ atthi hu nANe tave saMjame e / tavasA dhuNai purANapAvagaM, manavaca- kusaMdhu ne va micchu . 7. je samyagradarzI hoya, je sadA pitAnAM jJAna, tapa ane saMyamanA kartavya aMge moha vagarane hoya, tathA je tapa tapIne pitAnAM purANAM pApane khaMkherI nAkhate hoya ane mana, vacana tathA kAyAne saMyamamAM rAkhate hoya, tene ja sAco bhikSu jANa. taheva asaNaM pANagaM vA, viviE masarUmaM mittA | hohI aTTo sUe pare vA, ta na nihe na nihAvae je sa bhikkhU // 8 // Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 [ zrI vIra-vacanAmRta ---- - --------- - te ja pramANe je vividha prakAranA azana, pAna, khAdima tathA ravAdima padArthone kAla ke parama divasa mATe saMcaya karI rAkhatuM na hoya ane bIjA pAse saMcaya rakhAvate paNa na hoya, tene ja sAco bhikSu jANave. taheva asaNaM pANagaM vA, viviThThuM mitAmiM mittA | chaMdia sAhammiANa muMje, muccA sajjJAyarae je sa bhikkhU // 9 // te ja pramANe je vividha prakAranA azana, pAna, khAdima ane svAdima padArtho prApta karIne pitAnA sAdharmika -sAthIdAra sAdhuone nimaMtrI temanI sAthe bhajana karate hoya ane bhejana bAda svAdhyAyamAM magna banate hoya, ene ja sAco bhikSu jANave. na ya vuggahiyaM kahaM kahijjA, na ya kuppe nihuindie pasante / saMjame dhuvaM jogeNa jutte, urvasaMte videza ne na marahU 20 || je laDAI-jhagaDo thAya evI kathA-vArtA karate na - hoya, je keIna upara gusso karate na hoya, je pAMce iMdriyone saMyamamAM rAkhanAro hoya, jenAM mana, vacana ane zarIra nizcita saMyamamAM ja joDAelAM hoya, je upazAMta hoya, eTale ke keI nimittane lIdhe gabharAte na hoya ane je koIne anAdara karate na hoya, tene ja sAce bhikSu jANa. Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhikSunI oLakhANa ] jo sahai hu gAmakaMTae, gosa-padAra-takhabAbo ca| maca-meva-sad-savadAse, samasuha- dukkhasahe a je sa bhikkhU // / 11 // [ za. a. 10, gA. 1 thI 11 ] indriyasamUhane aNagamatA prasaMgA, koIe karelA. Akroza ( gussA ), kAi e karelA ( daMDAdinA) prahAra, koie kareluM apamAna, (vaitAla vageree karelA ) bhaya'kara zabdo ane aTTahAsyane zAMta bhAve sahana karI letA hoya, tathA sukha-duHkhamAM samavRtti rAkhatA hoya, tene ja sAcA bhikSu jANavA. asai vosacatadehe, akkuThe va hae lUsie vA / puDhavIsame muNI havijjA, 230 aniyANe akouhalle je sa bhikkhU ||12|| [daza. a. 10, gA. 13 ] je sadA dehabhAvanAthI rahita hoya, je Aveza thavA chatAM, mAra paDavA chatAM ke ghAyala thavA chatAM pRthvInI jema kSamAzIla hoya, je niyANu. khAMdhatA na hoya ke nAca- gAna AdimAM utsukatA dAkhavatA na hoya, tene ja sAcA bhikSu jANavA. abhibhUya kAyeNa parIsahAraM, samuddhare jAipahAu appayaM / Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 [ zrI vIra-vacanAmRta ~~ ~ ~~~ viddhatu jAI-maraNaM mahabbhayaM, tave rae sAmaNie je sa bhikkhU // 13 // daza0 a0 10, gA. 14 ] je zarIrathI (sudhAdiya pariSahone jite, je saMsArathI pitAnA AtmAne uddhAra kare, je janma ane maraNane mahAbhayanuM kAraNa jANIne tapamAM tathA zramaNadharmamAM magna rahe, tene ja sAce bhikSu jANa. hatthasaMjae pAyasaMjae, vAyasaMjae saMjaindie / anjhapparae susamAhiappA, suttatthaM va biyANai je sa bhikkhU // 14 // [ daza0 a0 10, gA. 1pa ] je hAthanA saMyamavALe heya, paganA saMyamavALo 'hAya, idrinA saMyamavALe haya, je adhyAtmabhAvamAM - tatpara hoya, jene AtmA susamAhita hoya ane je sUtranA arthane barAbara jANatuM hoya, tene ja sAcA bhikSu jANu. uvahimmi amucchie agiddhe, sAcache puSTanipurANa kayavikkayasannihio virae savvasaMgAvagae, ya je sa bhikkhU // 15 // [ daza0 0 10, gA. 16 ] je upadhi eTale saMyamanA upakaraNamAM amUcchita hoya, khAna-pAnamAM vRddhivALa na hoya, je ajANyA Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 239 bhikSanI oLakhANa ] kuTuMbamAM pharI nirdoSa bhikSA lete hoya, je saMyamane bagADanArA doSathI dUra bhAgate hoya, je vastune kaya, vikraya ke saMcaya karate na hoya, je virakta hoya ane je rAga-dveSavALA sarva saMbaMdhathI dUra hoya tene ja sAce bhikSu jANo. alola bhikkhU na rasesu giddha, uMcha care jIviya nAmikaMkhe / iDDhi ca sakAraNa-pUyaNa ca, cae ThiyappA aNihe je sa bhikkhU // 16 // [ daza a0 10, gA0 17] je acapaLa hoya, rasone lAlacu na hoya, uMchavRttithI pharate hoya, je jIvitavya aMge mehavALI tatparatA dAkhavate na hoya, je pitAnAM dhAmadhUma, satkAra ane pUjAne tyAga karanAre haya, jene AtmA sthira hoya ane AkAMkSA vagaranuM hoya, tene ja sAco bhikSu jANo. na paraM vaijjAsi ayaM kusIle, jha na taM varUNI | jANiya pattayaM puNNa-pAvaM, attANaM na samukkase je sa bhikkhU // 17 // daza0 a0 10, gA. 18 ] A kuzIla che" ema je bIjAne kahete na hoya, sAme mANasa jethI krodhe bharAya evAM vacana bela na Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 [ zrI vIra-vacanAmRta hoya, je pratyeka AtmA pote karelAM puNya ke pApanAM saMskAra pramANe ghaDAya che ema jANa hoya ane tethI ja je pitAnI jAtanI baDAI karate na hoya, tene ja sAce binAnI jAtane ema jANavA Bya ke pa na jAimatte na ya rUvamatte, na lAbhamatte na sueNa matte / mayANi savvANi vivajjaittA, - dhamaNa ne ra mivaravU . 28 w daza a. 10, gAdeg 19]. je jAtimada, rUpamada, lAbhamada, zratamada, temaja bIjA paNa mada vajIne dharmadhyAnamAM magna rahete hoya, tene ja sAce bhikSu jANo. paveyae ajjapayaM mahAmuNI, dha Timo vaca fu . . nikkhamma vajjejja kusIlaliMgaM, na yAvi hAsaMkuhae je sa bhikkhU // 19 // [ daza a0 10, gA0 20] je mahAmuni AryamArgane jANakAra hoya, je saMyama dharmamAM sthira rahetuM hoya ane bIjAne paNa saMyamadharmamAM sthira rAkhatA hoya, je saMsAra choDayA pachI durAcArIne veza dhAraNa karatA na hoya tathA keInI hAMsI-ThaThThAmazkarI uDAvate na hoya, tene ja sAco bhikSu jANa. Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 241 bhikSanI oLakhANa ] bahuM suNei kannehi, bahuM acchIhiM picchai / na ya dig suyaM savvaM, bhikkhU akkhAumarihai // 20 // [ daza a0 8, gA. 20 ] bhikSu kAnethI ghaNI vAta sAMbhaLe che ane AkhethI ghaNI vastu jue che, paraMtu dekhelI ke sAMbhaLelI sarva vAte teNe koIne kahevI ucita nathI. akosejjA pare bhikkhU , na tesiM paDisaMjale // 21 // uttaa2, gA24 ] kaI gALa de ke apamAna kare te bhikSu tenI sAme krodha kare nahi. cattaputtakalattassa, nivvAvArassa bhikkhuNo / piyaM na vijjaI kiMci, appiyaM pi na vijjaI // 22 // [ utta, a0 9, gA. 15 ] putra-kalatrane choDanAra tathA sAMsArika vyavahArathI para evA bhikSune kaI vastu priya hatI nathI ke apriya paNa hotI nathI. savvehiM bhUehiM dayANukaMpI, khaMtikkhame saMjayavaMbhayArI / sAvajjajogaM parivajjayaMto, carejja bhikkhU susamAhiindie // 23 // [ utta, a0 21, gA13 ] bhikSu sarva prANuo prati dayAnukaMpI hoya, kaThera vacanene kSamAthI sahana karanAre hoya, saMyamI hoya, Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --- --- --- ------ -~ -- 242 [ zrI vIra-vacanAmRta brahmacArI hoya, IndriyanI susamAdhivALa hoya. te sarva sAvaghaganuM varjana karate thake vicare. nArIsu novagijjhejjA, rUsthI vipUna baLaTIY / dhammaM ca pesalaM NaccA, tattha Thavijja bhikkhu apANaM // 24 // [ uttaa. 8, gA. 19 ] aNagAra strIone saMsarga cheDe ane temAM mUcchita na thAya. bhikSu dharmane suMdara jANe temAM pitAnA AtmAne sthApe, arthAt sthira kare. bahuM khu muNiNo bhaI, aNagArassa bhikkhuNo / savvao vippamukkassa, egantamaNupassao // 25 // [ utta, a. 9, gA. 16 ] sarva baMdhanothI mukta thaIne ekatvabhAvamAM rahenArA, gRharahita, bhikSAcarI karanAra munine nizcaya bahu sukha hoya che * revAtuM sukuM sAcuM, sayA cae niccahiyaTThiyappA / chiMdattu jAImaraNassa baMdhaNaM, uvei bhikkhU apuNAgamaM gaI / / 26 // [ daza0 a 10, gA. 21 ] je dehavAsane azuciya ane azAzvata samajIne AtmAnuM hita sAdhavAmAM nitya tatpara rahetuM hoya, te bhikSu janmamaraNanA pherA chedIne nirvANa pAme che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA ekavIsamI saMyamanI ArAdhanA egao viraI kujjA, egao ya pavattaNaM / asaMjame niyattiM ca, saMjame ya pavattaNaM // 1 // utta a31, gA. 1 ] sAdhaka eka vastunI virati kare ane eka vastunuM pravartana kare. te asaMyamanI nivRtti kare ane saMyamanuM pravartana kare. jo sahassaM sahassANaM, mAse mAse gavaM dae / tassa vi saMjamo seyo, adintassa vi kiMcaNa // 2 // [uttava a0 9, gA0 40 ] eka manuSya dareka mahine daza lAkha gAyanuM dAna de ane bIjo manuSya kaMI paNa dhana na detAM mAtra saMyamanI ArAdhanA kare, te pelA dAna karatAM tene A saMyama zreSTha che. tAtparya ke pitAnI pAse saMpatti heya te dAna devuM saheluM che, paNa pitAnI jAta para kAbU rAkha, pitAnA AtmAnuM anuzAsana karavuM e saheluM nathI. tamAhu loe paDibuddhajIvI, to nIcaTTe haMmanaviNavi | rU . [ da. yU. 2, gA. 15 ] A lekamAM tene ja pratibuddhajIvI-sadA jAgRta rahenAra kahevAmAM Ave che ke je saMyamI jIvana jIve che. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 [ zrI vIra-vacanAmRta gAratthehiM ya savvehiM, sAhavo saMjamuttarA // 4 // [ utta, a 5, gA0 20 ] sarva gRhastha karatAM sAdhuo saMyamamAM zreSTha hAya. che. tAtparya ke gRhastha game tevA vrataniyamo pALatA. hoya paNa saMyamanI bAbatamAM te sAdhunI sarakhAmaNI karI zakatA nathI. ' taheva hiMsaM aliyaM, cojjaM abambhasevaNaM / icchA kAmaM ca lobhaM ca, saMjao parivajjae // 5 // [ uttaa0 35, gA0 3 ] saMyamI puruSa hiMsA, jUTha, cerI, abrahmasevana bhegalipsA tathA lebhane tyAga kare. aNussuo urAlesu, jayamANo parivvae / cariyAe appamatto, puTTho tattha hiyAsae // 6 // [ sU. bu. 1, a. 9, gA. 30 ] udAro prati anAsakta rahete mumukSu yatnapUrvaka saMyamamAM ramaNa kare ane dharmacaryAmAM apramAdI bane, tathA kaSTa AvI paDatAM adIna bhAvathI tene sahana kare. aNusoyapaTThiyabahujaNammi, paDisoyameva appA, dAyavvo hou kAmeNaM // 7 // [ da. cU. 2, gA. 2 | Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyamanI ArAdhanA ] 245 ghaNuM manuSya anusrotagAmI (viSayanA pravAhamAM vahenArA) hoya che. paNa tenuM lakSya kinAre pahoMcavAnuM che, te pratistrotagAmI (viSayapravAhanI sAme janArAsaMyamAdi anuSThAna karanArA) hoya che. je saMsArasamudrane pAra karavA Icche che, teNe te pratistrotamAM (viSayaparAkra mukhatAmAM) ja AtmAne sthira kare joIe. aNusoyasuho loo, paDisoo Asavo suvihiANaM / aNusoa saMsAro, paDisoo tassa uttAro // 8 // [ da. cU. 2, gA. 3 ] sAmAnya leke viSayanA pravAhamAM vahenArA ane temAM sukha mAnanArA che, jyAre sAdhupuruSane uddeza te pratistrota ja hoya che. eTaluM barAbara samaje ke anusrota e saMsAra che ane pratistrota e temAMthI bahAra nIkaLavAne upAya che. susaMvuDA paMcahiM saMvarehi iha jIviyaM aNavakaMkhamANA / bosaTakAyA suicattadehA, mArca yar si [ uttaa 12, gA. 42 ] je pAMca saMvarothI susaMvRta che, je aihika jIvananI Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 -~- [ zrI vIra-vacanAmRta ~-~~ ~~~-~------ AkAMkSA karatA nathI, je kAyAnI mamatA choDI cUkelA che, je nirmaLa vrata pALanArA che, je dehanI ALapaMpALa choDanArA che, te ja mahAjayanA heturUpa zreSTha yajJa kare che. kAvoyA jA imA vittI, kesaloo a dAruNo / dukkhaM baMbhavvayaM ghoraM, dhAreuM ya mahappaNo // 10 // [ utta. a. 19, gALa 34 ] munijIvana kApatavRtti samAna che; kezaleca atyaMta dAruNa che; ane ugra brahmacarya vratanuM dhAraNa karavuM paNa kaThina che; paraMtu mahAtmAone A guNe dhAraNa karavA paDe che. viDa kApatavRtti eTale kabUtaranI jema je maLe tenA para jIvana nabhAvavuM. bAluyAkavale ceva, nissAe u saMjame / asidhArAgamaNaM ceva, dukkaraM caritraM tavo // 11 // [ utta. a. 19, gA0 38 ] saMyama retInA keLiyAnI jema nIrasa che tathA tapanuM AcaraNa taravAranI dhAra para cAlavA jevuM duSkara che. jahA aggisihA dittA, pAuM hoi sudukkaraM / tahA dukkaraM kareuM je, tAruNNe samaNattaNaM // 12 // [ uttaa19, gA. 40] jema prajvalita agnizikhAnuM pAna karavuM ati duSkara che, tema taruNAvasthAmAM zramaNatvanuM pAlana karavuM ati duSkara che. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 saMyamanI ArAdhanA ] jahA dukkhaM bhareuM je, hoi vAyassa kotthalo / tahIM suvaravuM revuM re, vIve maLattai zarU I [ a19, gA. 41 ] jema kapaDAMne thelAne vAyuthI bhara muzkela che, tema kAyara puruSane mATe zramaNatvanuM-saMyamanuM pAlana karavuM muzkela che. jahA bhuyAhiM tariuM, dukaraM rayaNAyaroM / tahA aNuvasanteNaM, dukaraM damasAgaro // 14 // [ utta, a 19, gA. 43 ] jema bhujAothI samudrane tarI ja duSkara che, tema anu pazAMta AtmA dvArA saMyamarUpI samudrane tarI ja duSkara che. iha loe nippivAsassa, nathi viMgi vi Tuva | 20 || [ utta, a 19, gA. 45 ] Ama chatAM eTaluM nakakI ke je A lekamAM tRSNA rahita che, tene mATe kazuM duSkara nathI. virayA bIrA samuTThiyA, __ kohakAyariyAipIsaNA / pANe Na haNaMti savvaso, pAvAgo viravADaminivuer | 26 / [ sU0 gru. 1, a0 2, u0 1, gA. 12] Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 anninnnnnnnnnnnn m [ zrI vIra-vacanAmRta je saMsArathI virakta che, je Atmazuddhi mATe tatpara thAya che, je krodha, lobha, Adi duSTa mAnasika vRttione dUra karanArA che, te sarvathA prANIone haNatA nathI. je pApathI nivRtta thayA che ane je zAMtine dhAraNa karanArA che, te ja sAcA vIra che. jayA ya cayai dhammaM, aNajjo bhogakAraNA / se tattha mucchie bAle, AyaiM nAvabujhaI // 17 // [ da. cU. 1, gA. 1 ] jyAre keI anArya puruSa kevaLa bheganI IcchAthI pitAnA cirasaMcita saMyamadharmane choDI de che, tyAre te bhegAsakta ajJAnI pitAnA bhaviSyane jarA paNa vicAra karatuM nathI. jayA ya pUimo hoi, pacchA hoi apUimo // 18 // da. cU. 1, gA. 4] manuSya jyAre saMyamI hoya che, tyAre pUjya bane che, paraMtu saMyamathI bhraSTa thAya che, tyAre apUjya bane che. jaM mayaM savvasAhUNaM, taM mayaM sallagattaNaM / / sAhaittANa taM tiNNA, devA vA abhavisuM te // 19 // ( [ sU0 gru. 1, a0 15, gA0 24 ] sarva sAdhuone mAnya je saMyama che, te pApane nAza karanAra che. A saMyamanI ArAdhanA karIne ghaNuM che saMsArasAgarathI pAra thayA che ane ghaNuM jIe devabhavane prApta karyo che. Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyamanI ArAdhanA ] tiviheNa vi pANa mA haNe, Ayahite aNiyANa saMkuDe / evaM siddhA anaMtaso, 249 saMpai je aNAgayAvare // 20 // [ sU. zru.1, a. 2, 03, gA 21 ] AtmakalyANa mATe kAI paNa jIvanI hiMsA karavI nahi, sayamapAlananA phaLarUpe kAI sAMsArika sukhanI IcchA rAkhavI nahi ane traNa guptinu* pAlana karavuM. AvI rIte anaMta AtmAo siddhi pAmyA, vatamAnakALe pAme che ane bhaviSyamAM paNa pAmaze. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA bAvIzamI tapazcaryA - - - - - - - - - - - - balaM thAmaM ca pehAe, saddhAmAroggamappaNo / khettaM kAlaM ca vinnAya, tahappANaM nimuMjae // 1 // [ daza0 a0 8, gA35 ] tamAruM bela ane daDhatA, zraddhA ane Arogya dekhIne tathA kSetra ane kAla jANIne te anusAra AtmAne tapazcaryAdimAM jeDe. iha ANAkaMkhI paMDie aNihe egamappANaM sapehAe dhuNe sarI | 2 | [ A mu1, a0 4, u0 3, gA. 4] sapurunI AjJAnuM pAlana karavAne Icchate paMDitapuruSa AtmAne ekale samajI amehabhAvathI zarIrane tapathI kSINa kare. sauNI jaha paMsuguNDiyA, vihuNiya dhaMsayaI siyaM rayaM / / evaM daviovahANavaM, janma varU taslimarLe che rU / [ sU mu. 1, 50 2, u0 1, gA. 15 ] jema zakunikA nAmanI pakSiNI pitAnA zarIramAM lAgelI rajane pAMkha phaphaDAvI dUra karI de che, tema jitendriya ahiMsaka tapasvI anazana Adi tapa karI pitAnA Amapradezone lAgelAM karmo khaMkherI nAkhe. Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256. - - - - - - - - - w w wwwwwwww aparigraha ] jaM kiMcuvakkama jANe, Aukhemassa appaNo / tasseva antarAkhippaM, sikkha sikkhejja paNDie // 4 // * [ su. bu1, a8, gA15 ] paMDita puruSa keI paNa rIte pitAnA AyuSyane kSayakALa jANe te enI pahelA zIdhra saMlekhanArUpa zikSAne grahaNa kare. khavettA puvvakammAiM, saMjameNa taveNa ya / sabbadukkhapahINaTThA, pakkamanti mahesiNo // 5 // [ uttaa. 28, gA. 36 ] maharSie saMyama ane tapa dvArA pUrvakane kSaya karI sarva duHkhothI rahita evuM je mekSipada che, tene mATe prayatna kare che. tavanArAyajutteNaM, bhittUNaM kammakaMcuyaM / muNI vigayasaMgAmo, bhavAo parimuccae // 6 // [ utta. a. 9, gA. 22 ] taparUpI bANathI saMyukta muni karmarUpI kavacane bhedIne karma sAthenA yuddhane aMta lAve che ane bhavaparaMparAthI mukta thAya che. evaM tavaM tu duvihaM, je sammaM Ayare muNo / so khippaM savvasaMsArA, vippamuccai paMDio // 7 // [ uttaa30, gA0 37 ] je paMDita muni bAhya ane atyaMtara evA be. prakAranAM tapanuM samyak AcaraNa kare che, te sarve saMsArathI. zIvra mukta thaI jAya che. Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zira ra ki. dhArA vIsamI vinaya (gurusevA) 38 mUlAo khaMdhappabhavo dumassa, khaMdhAu pacchA samuventi sAhA / sAha-ppasAhA viruhanti pattA, ta o si puSpaM ca phalaM raso a // 1 // evaM dhammassa viNao, mUlaM paramo se mokkho / jeNa kittiM suyaM sigdhaM, nisseyaM cAbhigacchai // 2 / / [ daza0 a 9, u0 2, gA. 1-2 ] vRkSanA mULamAMthI thaDa Uge che, thaDamAMthI pachI judI judI zAkhAo Uge che, e zAkhAomAMthI bIjI nAnI nAnI prazAkhAo (DALo) phUTe che, e prazAkhAo upara pAMdaDAM Uge che, pachI tene puSpa Ave che, phaLa lAge che ane tyAra bAda te phaLamAM rasa jAme che. e ja prakAre dharmarU5 vRkSanuM mULa vinaya che ane aMtima pariNAma mokSa che. vinayathI ja manuSya kIrti, zrutajJAna ane mahApuruSonI prazaMsA prApta kare che tathA mokSamAM jAya che. jahA sUI sasuttA, paDiA vi na viNassai / tahA jove sasutte, saMsAre na viNassaI // 3 // [ utta, a0 29, gA0 59 ] Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya (gurusevA) ] 254. jema dero parovelI seya paDI jAya te paNa guma thatI nathI, tema (vinaya vaDe) zrutajJAnanI prApti karanAra AtmA cAra gatirUpa saMsAramAM rakhaData nathI. sussUsamANo uvAsejjA, suppannaM sutavassiyaM // 4 // [ su. bu. 1, a0 9, gA. 33 ] mekSAthI puruSe prajJAvaMta ane tapasvI evA gurunI. zuzruSA pUrvaka upAsanA karavI. jahA hi aggI jalaNaM namase, nANAhuImaMtapayAbhisittaM / evAyariyaM uvaciTThaijjA, aNaMtanANovagao vi saMto // 5 // [ dazA a. 9, u. 1, gA 11 ] jema agnihotrI brAhmaNa bhinna bhinna prakAranA (ghI, madha ItyAdi) padArthonI Ahutio tathA vedamaMtre dvArA abhiSikta hamAgnine namaskAra kare che, tema ziSya anaMtajJAnI hoya te paNa teNe AcAryanI (gurunI) vinayapUrvaka sevAbhakti karavI. jassantie dhammapayAI sikkhe, tassantie veNaiyaM pauMje / sakArae sirasA paMjalIo, kAya-girA bho! maNasA ya niccaM // 6 // [ daza a0 9, 10 1, gA0 12 ] ziSyanuM e kartavya che ke je gurunI pAsethI teNe Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -254 [ zrI vIra-vacanAmRta . dha padonI zikSA meLavI hoya arthAt dhArmika jJAna prApta karyu hoya, temane manathI khUba Adara kare, vacanathI satkAra kare ane kAyAthI baMne hAtha joDIne mastake aDADavApUrvaka praNAma kare. A rIte sadA mana, vacana ane kAyAthI temanA vinaya kare. thaMbhA va kohA va mayappamAyA, gurusagAse viNayaM na sakhe / so ceva u tassa abhUibhAvo, phalaM va kIsa vahAya hoI ||7|| [ za. a. 9, 30 1, gA. 1 ] je ziSya abhimAnane lIdhe, krodhane lIdhe athavA mada ke pramAdane lIdhe gurunI pAse rahIne vinaya zIkhatA nathI, arthAt temanI sAthe vinayathI vatA nathI, tenuM e avinayI vana vAMsanA phaLanI jema vinAzanuM kAraNa ane che. vi. vAMsane phaLa Ave che, tyAre vAMsa cirAi jAya che, tema je ziSya gurunI sAthe avinayathI varte che, tenu sarva rIte adha:patana thAya che. viNayaM pi jo uvAeNa, coio kupapaI naro / divvaM so sirimijjanti, daNDeNa paDisehae // 8 // [ za. a. 9, 30 2, gA. 4 ] koI upakArI mahApuruSa suMdara zikSA ApIne vinayamArga para AvavAnI preraNA kare, tyAre je manuSya temanA Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhruvinaya gurusevA) ] 255 para krodha kare che ane temaNe ApelI zikSAnA anAdara kare che, te svayaM ghara tarapha AvI rahelI divya lakSmIne daMDa ugAmIne hAMkI kADhe che. je Ayariya uvajjhAyANaM, sussUsAvayaNaMkarA / tesiM sikkhA pavaDDhati, jalasittA iva pAyavA ||9|| [ za. a. 9, 30 2, gA. 12 ] je ziSya AcAya ane upAdhyAyanI sevA kare che ane temanAM vacana pramANe cAle che, arthAt temanI AjJAnuM pAlana kare che, tenI zikSA jalathI siMcAyelA vRkSanI peThe vRddhi pAme che. vizva zikSA e prakAranI che : (1) grahaNA ane (2) AsevanA. temAM zAstrajJAna saMpAdana karavu' e grahaNA zikSA che ane sAdhunA AcAra pramANe vartavAnI tAlIma levI e AsevanA zikSA che. jyAM zikSAne sAmAnya nirdeza karyAM hAya, tyAM A baMne prakAranI zikSA samajavI, ANAnidesakare, guruNa uvavAyakAra / iMgiyAgArasaMpanne, se viNIe ti vaccaI // 10 // [ utta. a. 1, gA. 2 ] je ziSya gurunI AjJAnuM pAlana karanArA hAya, gurunI nikaTa rahetA hAya (gurukuLavAsI hAya), ane gurunA IMgita tathA AkArathI maneAbhAvane jANI kAya Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta 256 karanArA hAya te vinIta kahevAya che. aha pannarasahi ThANehiM, suviNIe ti vaccaI / nIyAvattI acavale, amAI akuUhale // 11 // kubbaI / appaM ca ahikkhivaI, pabandhaM ca na mettijjamANo bhayaI, suyaM laddhuM na majjaI ||12|| na ya pAvaparikkhevIM, na ya mitte kuppaI / appiyasA'vi mittassa, rahe kallANa bhAsaI ||13|| kalahaDamaravajjie, buddhe abhijAie / hirimaM paDisaMlINe, suviNIe ti vaccaI // 14 // [ utta. a0 11, gA. 10 thI 13 ] suvinIta kahevAya che : capalatArahita hoya, paMdara sthAnamAM vatA sAdhu (1) te namravRttivALA hAya, (2) (3) zAtA vinAnA hoya, (4) kutUhalarahita hAya, (5) kAI nu apamAna karanArA na hoya, (6) jene krodha AvyA pachI vadhAre TakatA na hoya, (7) je mitratA nabhAvanArA hAya, (8) je vidyA meLavIne abhimAna karanArA. na hAya, (9) AcAryAdinI skhalanA thatAM tiraskAra karanArA nahAya, (10) mitrA prati kApa karanArA na hAya, (11) apriya mitranuM paNa pAchaLathI sAru. elanArA hoya, (12) TaTa-phasAda ke laDAI karanArA na hoya, (13) buddhimAna hAya, (14) khAnadAna hoya, ane (15) AMkhanI zarama rAkhanArA tathA sthiravRttinA hoya te suvinIta kahevAya che. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 vinaya (gurusevA) ] ANA'nidesakare, gurUNamaNuvavAyakArae / paDaNIe asaMvuddhe, aviNIe tti vucaI // 15 // [ uttaa0 1, gA0 3] je ziSya gurunI AjJAnuM pAlana karanAre na hoya, gurunI nikaTa rahetuM na hoya (gurukuLavAsI na hoya) gurunA mane bhAvathI pratikUla rIte vartate heya tathA tattvajJAnathI rahita hoya te avinIta kahevAya che. aha caudasahiM ThANehiM, vaimANe u sNje| aviNIe vuccaI so u, nivvANaM ca na gacchai // 16 // abhikkhaNaM kohI havai, pabandhaM ca pakuvvaI / mettijjamANo vamai, suyaM labhrUNa majjaI // 17 / / avi pAvaparikkhevI, avi mittesu kuppaI / suppiyassA'vi mittassa, rahe bhAsai pAvagaM // 18 // paiNNavAdI duhile, thaddhe luddhe annigghe| asaMvibhAgI aciyatte, aviNIe tti vuccaI // 19 // [ utta0 a 11, gA. 6, 7, 8, 9 ] ahIM varNavelAM cauda sthAnamAM vartate saMyamI avinIta kahevAya che. te nirvANa prApta karI zakato nathI. (1) je ziSya vAraMvAra krodha karate hoya, (2) jene krodha jaldI zAMta thatuM na hoya, (3) je maitrIbhAvane cheDanAre hoya, (4) vidyA meLavIne abhimAna karate heya, (5) koI prakAranI khalanA thatA AcAryAdine tiraskAra karanAro hoya, (6) mitro para paNa kepa karanAre hoya, (7) atyaMta priya 17 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 [ zrI vIra-vacanAmRta mitranuM paNa pachavADethI bhUMDuM. khelanArA hAya, (8) asaMbaddha pralApa karanArA hAya, (9) drohI hAya, (10) abhimAnI hAya, (11) rasAdimAM vRddha hAya, (12) indriyAne vaza rAkhanArA na hoya, (13) asa'vibhAgI hAya arthAt sAmikAne AmaMtraNa ApyA vinA peAte meLavelAM khAna pAna ekalA ja bhAgavanArA hAya ane (14) aprItikAraka hAya, te avinIta kahevAya che. vivattI aviNIyassa, saMpattI viNIyassa ya / jasseyaM duhao nAyaM, sikkhaM se abhigacchaI // 20 // [ za. a. 9, 30 2, gA0 21 ] avinItanA jJAnAdi guNu nAza pAme che ane vinItane jJAnAdi guNanI saprApti thAya che, jeNe A be vAtane kharAkhara jANI lIdhI che, te zikSAne pAmI zake che. aha paMcahi ThANehiM, jehiM sikkhA na labbhai / thambhA kohA pamAeNaM, rogeNA''lassaeNa ya // 21 // [ utta. a0 11, gA. 3] (1) abhimAnathI, (2) kroSathI, (3) pramAdathI, (4) rAgathI ane (5) AlasathI ema pAMca kAraNeAthI ziSya zikSA pAmI zakatA nathI. ahaM ahiM ThANehiM, sikkhAliI | ahassire sayA dante, na 2. mammamudde // 22 // nAsIle na visIle vi, na siyA ailolue / akohaNe saccarae, sikkhAsIli tti vuccaI // 23 // [ utta. a. 11, gA. 4, 5 ] Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya (gurusevA) ] 259 A ATha kArAthI sAdhu zikSAzIla kahevAya cheH (1) te vAravAra hasanArA na hoya, (2) nira'tara indriyAne kAbUmAM rAkhanArA hAya, (3) khIjAnA mAM bheDhAya evAM vacane uccAranAre na hAya, (4) zIlarahita na hAya, (5) zIla vAravAra badalanArA na hoya, (6) khAvApIvAmAM ke viSayeAmAM ati lAlupa na hAya, (7) zAMta vRttinA hAya ane (8) satyaparAyaNa hoya. AvA guNuvALAne zikSAzIla kahevAya che. maNogayaM vakkyaM, jANittAyariyassa ttaM parigijjha vAyAe, vitte acoie niccaM, | L vinIta ziSya AcAyanA maneAgata bhAve| jANIne athavA temanAM vacane sAMbhaLIne peAtAnAM vacanAthI tenA svIkAra kare ane kArya dvArA tenuM AcaraNa kare. piM havaI coie / jovaTTha sukayaM, kammuNA [ utta. a. 1, gA0 43] vAcakSu || 24 || kiccAI kuvvaI sayA / / 25 / / [ utta. a. 1, gA. 44 ] paNu sadA preraNA karI vizeSa zu * ? rIte kare che. vinA vinIta ziSya gurue preraNA karyA kAryoMmAM pravarte che; ane gurue sArI rIte hAya tA te kAya zIghra sa`pAdana kare che. gurunA upadeza anusAra te saghaLAM kAryo sArI Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 [ zrI vIra-vacanAmRta na bAhiraM paribhave, uttANaM na samukkase / suyalAbhe na majjejjA, jaccA tavasi buddhie // 26 // [ za. a. 8, gA0 30 ] vinIta ziSya kAI paNa vyaktinA tiraskAra na kare, tema AtmaprazasA paNa na kare. vaLI zAstrajJAna, jAti, tapa ke buddhinuM abhimAna paNa na kare. bhAsamANo na bhAsejjA, Neva vaMphejja mammayaM / mAtiTThANaM vivajjejjA, aNucintiya viyAgare // / 27 // [ sU. zru. 1, a0 9, gA0 25] te khelI rahelAnI vacce khele nahi, mama bhedI vAta kare nahi, mAyAbharelAM vacananA tyAga kare tathA je mele te samajI-vicArIne Ale. nissante siyA amuharI, buddhANaM antie sayA / aTThajuttANi sikkhijjA, niradvANi u vajjae / / 28 / / [ utta. a. 1, gA. 8 ] te sadA zAMta rahe, asaMbaddha mele nahi, sadA jJAnIjanAnI samIpamAM rahIne ayukta paramArtha sAdhaka vArtAne grahaNa kare ane nika vArtAne cheDI de. aNusAsio na kupijjA, khaMtiM sevejja paMDie / khaDDehiM saha saMsagiMga, hAsaM guru anuzAsana kare teA koDaM ca vajjae // 29 // [ utta. a. 1, gA. 9 ] krodha kare nahi, paNu kSamA Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya (gurusevA) ] 261 dhAraNa kare. vaLI durocArIonA saMganu', hAsyana', tema ja krIDAnu vajana kare. mAya caNDAliyaM kAsI, kAle ya bahuyaM mAya Alave / ahijjitA, tao jhAijja egao // 30 // [ utta. a. 1, gA0 10 ] te krodhAdine vaza thaI asatya mele nahi, adhika paNa bele nahi. yathAsamaya zAstronu adhyayana karIne ekAMtamAM tenA para ci'tana-manana karyAM kare. mA galiyamseva kasaM, vayaNamicche puNo puNo / kasaM vaDumALe, pAvanuM vijJa|| rU2 / / [ utta. a. 1, gA. 12 ] jema duSTa gheADA vAravAra cAbukanI apekSA rAkhe che, tema vinIta ziSya vAravAra anuzAsananI apekSA rAkhe nahi. jema vinIta gheADA cAbukane jotAM ja sumA para AvI jAya che, tema vinIta ziSya gurujanAnI dRSTi Adi dekhIne ja duSTa mAne cheDI de. nA puTTho vAgare kiMci, kohaM asaccaM kuvvijjA, puTTho vA nAliyaM vae / dhArejjA piyamappiyaM // 32 // [ utta. a. 1, gA. 14 ] vinIta ziSya pUchyA vinA kaI paNa mele nahi. pUchavAmAM Avyu` hAya tA asatya mele nahi. te krodhane Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 [ zrI vIra-vacanAmRta niSphala banAvI de ane priya-apriya vacanane samabhAvathI grahaNa kare. na pakkhao na purao, neva kiccANa piddho| na juMje UruNA UruM, sayaNe no paDissuNe // 33 / / uttara a0 1, gA. 18 ]. vinIta ziSya AcAryane khabhe aDADIne temanI haraLamAM na bese, temanI AgaLa paNa na bese, tema temane tarapha pITha rAkhIne paNa na bese. vaLI te eTale nikaTa paNa na bese ke temanA sAthaLane pitAne sAthaLa aDI jAya. je gurue kaI kAryane Adeza karyo hoya te te pathArImAM sUte sUte ke beThe beThe sAMbhaLe nahi. tAtparya ke Ubhe thaIne vinayapUrvaka sAMbhaLe. hatthaM pAyaM ca kAyaM ca, paNihAya jiiMdie / allINagutto nisIe, sagAse guruNo muNI // 34 // [ daza0 a0 8, gA. 45 ] jitendriya muni gurunI samakSa hAtha, paga ane zarIrane yathAvasthita rAkhI, tema ja pitAnI capaLa Indriene vaza rAkhIne (bahu dUra paNa nahi ane samIpa paNa nahi evI rIte) bese. nIyaM sijjaM gaI ThANaM, | nIyaM ca AsaNANi ya / nIyaM ca pAe vaMdhijjA, nIyaM kujANa aMjaliM // 35 // [ dazA a0 9, 10 2, gA. 17 ! Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya (gussevA) ] 263 vinIta ziSya pAtAnI zamyA, peAtAnuM sthAna, ane peAtAnuM Asana guruthI nIcuM rAkhe. nIcA jhukIne gurunA caraNane vaMdanA kare ane nIcA namIne ajali kare. AsaNe uvaciTTijjA, aNucce akkue thire / appuTTAdniTTA, nisInavvar // 26 | [ utta. a. 1, gA. 30 ] ziSya evA Asana para bese ke je guruthI UMcuM na hoya, avAja karatu na hAya ane sthira hAya. AvA Asana para beThA pachI te prayeAjana vinA uThe nahi, ane pratyeAjana haiAya te! paNa vAravAra uThe nahi. te petAnI bhramarA, hAtha ke paga vaDe cALA karyA vinA tyAM paNa zAMtithI bese. neva palhatthiyaM kujjA, pAe pasArae vAvi, na pakkhapiMDa va saMjae / ciTThe guruNantie // 37 // [ utta. a. 1, gA. 19 ] ziSye gurunI samakSa paga para paga caDAvIne besavu nahi, ghuMTaNa chAtIe lagAvIne paNa besavuM nahi, tema ja paga prasArIne paNa besavu nahi. Aya ehi vAhito, tusiNIo na kayAi vi / pasAyapehI niyAgaTThI, uvaciTTe guruM sayA // 38 // [ utta. a. 1, gA0 20 ] // AcArya dvArA khelAvAyelA ziSya kadI paNa maunanuM Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 ON [ zrI vIra-vacanAmRta avalaMbana kare nahi. gurukapA ane mokSane abhilASI ziSya sadA emanI samIpe vinayapUrvaka jAya. AlavaMte lavaMte vA, na nisIejja kayAi vi / caittA AsaNaM dhIro, jao jattaM paDissuNe // 39 // [ utta- a. 1, gA0 21 ] guru eka vAra belAve ke vAraMvAra bolAve paNa buddhimAna sAdhu kadIya pitAnA Asana para besI na rahe. te pitAnuM Asana cheDI yatanA pUrvaka gurunI pAse jAya ane temane zuM kahevAnuM che, te vinayapUrvaka sAMbhaLe. vAsaNAmo ja puchejA, AgammukkuDuo saMto, pucchejjA paMjalIuDo // 40 // [ uttaa1, gA. 22 ] je guru mahArAjane kaMI pUchavuM hoya te ziSya kadI paNa Asana ke zayyA para beThe beThe na pUche, paraMtu gurunI samIpa jaIne ukaC Asana karavApUrvaka hAtha joDIne pUche. jaM me buddhANusAsaMti, sIeNa pharuseNa vA / mama lAbhAtti pehAe, payao taM paDismuNe // 41 // [ utta. a. 1, gA. 27 ] gurujana mane kemaLa athavA kaThera zabdathI je zikSA de che, emAM mAre ja lAbha che," ema vicArI Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya (gussevA) ] ziSya tene sAvadhAnIpUrvaka grahaNa kare. aNusAsaNamovAyaM, dukaDassa ya coyaNaM / hiyaM taM maNNaI paNNo, vessa hoi asAhuNo // 42 // uttaa. 1, gA0 28 ] prajJAvaMta sAdhu ema mAne che ke guru mahArAja (madhura ke kaDavA zabdothI) mAruM je anuzAsana kare che, te AtmannitinA upAyarUpa che ane mArA duSkatane nAza karanAra che. paraMtu je asAdhu che, tene e anuzAsana dveSanuM kAraNa bane che. tAtparya ke guru mahArAje hitabuddhithI Apele Thapake sAMbhaLIne je reSa kare che athavA guru pratye anAdaravALo bane che, te vAstavika rIte sAdhu nathI. hiyaM vigayabhayA buddhA, pharusaM pi aNusAsaNaM / vesaM taM hoi mUDhANaM, khaMtisohikaraM payaM // 43 // [ uttaa1, gA. 29 ] nirbhaya ane tattvajJa zive gurujanenA kaThera anuzAsanane paNa hitakArI mAne che, jyAre mUDha-ajJAnI ziSyane mATe zAMti ane Atmazuddhikara te pada dveSanuM kAraNa bane che. . na kovae Ayariya, appANaM pi na kovae / buddhovadhAI na siyA, na siyA tottagavesai // 44 // [ uttaa. 1, gA40 ] vinIta ziSya AcArya para krodha kare nahi; tema pitAnA AtmA para paNa phodha lAve nahi; vaLI te Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 [ zrI vIra-vacanAmRta AcAryane upaghAta kare nahi, arthAta temane mAnabhaMga kare nahi, temaja temanAM chidro jue nahi. AyariyaM kuviyaM NaccA, pattieNa pasAyae / vijjhavejja paMjalIuDo, vaijja Na puNutti ya / / 45 / / [ uttaa 1, gA. 41 ] vinIta ziSya AcAryane kupita jANIne pratItikAraka vacanethI prasanna kare ane hAtha joDIne ema kahe ke "have pharIthI A aparAdha kadI nahi karuM." je ya caMDe mie thaddhe, duvbAI niyaDI saDhe / vujhai se aviNIyappA, kaTu soyagayaM jahA / / 46 // [ daza0 a9, u0 2, gA0 3 ] je AtmA kodhI, ajJAnI, ahaMkArI, sadA kaDavuM bolanAre, mAyAvI ane dhUrta hoya che, tene avinIta samajavo joIe. te pANInA pravAhamAM paDelA kASTanI jema A saMsArapravAhamAM taNAI jAya che. sa devagaMdhavvamaNussapUie, caittu dehaM malapaMkapuvvayaM / siddhe vA havai sAsae, deve vA apparae mahiDDhie / / 47 // [ uttara a. 1, gA. 48 ] deva, gAMdharva ane manuSyathI pUjita te vinIta. ziSya mala-mUtrathI bharelA A zarIrane cheDIne siddha ane zAzvata thAya che, athavA mahAna RddhizAlI deva thAya che. Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA vIsamI kuziSya vahaNe vahamANassa, kantAraM aivattaI / joe ya vaDamANassa, saMsAraM aivattaI // 1 / / jema gADImAM vinIta baLadone joDavAthI teo vanane saralatA pUrvaka pAra karI jAya che, tema suziSyane ga- saMyamIrUpI vAhanamAM joDanAro AcArya saMsArarUpI araNyane sukhapUrvaka pAra karI jAya che. khaluMke jo u joei, vihammANo kilissaI / asamAhiM ca veei, tottao se ya bhaJjaI // 2 // je puruSa vAhanamAM duSTa baLadane joDe che, te emane mAratA mAratA thAkI jAya che, asamAdhina (cittanI asvasthatAne) anubhava kare che ane tene cAbUka paNa tUTI jAya che. ega Dasai pucchammi, egaM vindhai'bhikkhaNaM / ego bhaMjai samilaM, ego uppahapaTTio // 3 // duSTa baLadomAMne keI bIjAnA pUMchaDe baTakuM bhare che, keI vAraMvAra bIjAne ziMgaDuM mAre che, koI samelane bhAMgI nAkhe che, te kaI ADAmArge cAlyA jAya che. viTa dhasarAmAM bharAvavAnA lAkaDAnA nAnA daMDukAne. sAmela kahe che. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 [ zrI vIra-vacanAmRta ego paDai pAseNaM, nivesai nivajaI / ukkuddai uphphiDaI, saDhe bAlagavI vae // 4 // kaI dhUrta baLada eka paDakhe nIce paDI jAya che, keI besI jAya che, kaI sUI jAya che, keI uchaLe che, kaI kUdake mAre che, te kaI taruNa gAyanI pAchaLa - bhAge che. mAI muddheNa paDai, kuddhe gacchai paDipahaM / mayalakkheNa ciTThAI, vegeNa ya palAyaI // 5 // kaI kapaTa karIne mAthuM jhukAvI paDI jAya che, keI kupita thaIne pAchaLa bhAgavA lAge che, keI maDadAnI mAphaka UbhuM rahe che, te kaI jerathI deDavA lAge che. chinnAle chiMdaI silli, duinte bhaJjaI jugaM / se vi ya sussuyAittA, ujjuhittA palAyaI // 6 // kaI duSTa baLada rAzane chedI nAkhe che, koI niraMkuza banI chesarI teDI nAkhe che, te koI sUsuM karate vAhana sAthe bhAge che. khalaMkA jArisA jojjA, dussIsA vi hu tArisA / joiyA dhammajANammi, bhajjanti dhiidubbalA // 7 // AvA duSTa baLadene gADe joDatAM je hAla thAya che, te ja hAla dharmarUpI vAhanane kuziSya joDavAthI thAya che. nirbaLa manavALA ziSya dharmarUpI vAhanane choDI bhAgI jAya che. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuziSya ] iDDhIgAra vie ege, egi'ttha rasagArave / sAyAgAra vie ege, ege sucirakohaNe // 8 // 269 kuziSyA paikI kAI RddhigAravamAM, kAI rasagAravamAM, tA keAI sAtAgAravamAM masta hAya che, ane kAI te lAMkhA samaya sudhI krodhane dhAraNa karanArA hAya che. vi. gRhasthA peAtAnI Rddhi-sa'pattinu abhimAna kare te RddhigArava kahevAya che. sAdhue peAtAnA bhaktamaMDaLa ke ziSyaparivAranu abhimAna kare te RddhigArava kahevAya che. gRhasthA peAtAne maLatAM suMdara bheAjananuM abhimAna kare te rasagArava kahevAya che, sAdhue potAne maLatI managamatI bhikSAnuM abhimAna kare tene rasagArava kahevAya che. gRhasthA peAtAnI sukhasagavaDanuM abhimAna kare tene sAtAgArava kahevAya che. sAdhue 'mArA jevI meAja koIne nathI evuM abhimAna kare tene sAtAgArava kahevAya che. " bhikkhAlasie ege, ege omANabhIrue / thaddhe ege aNusAsammi, heUhiM kAraNehi ya // 9 // keAI bhikSAcarImAM ALasa kare che, te kAI bhikSAcarImAM javA chatAM apamAnathI Dare che ane javA ceAgya gRhAmAM praveza karatA nathI. keTalAka abhimAnathI evA akkaDa thaI jAya che ke kAI ne namI zakatA nathI. kAraNeAthI huM A duSTa ziSyAnuM kevI karu? ema AcAryane sakheda vicAravu AvA hetu ane rIte anuzAsana paDe che. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -270 [ zrI vIra-vacanAmRta so vi aMtarabhAsillo, dAsameva pakuvvaI / AyariyANaM tu vayaNaM, paDikUlei'bhikkhaNaM / / 10 // - te kuziSya vacce belI UThe che, guru ke anya sAdhuo para doSAropaNa kare che ane AcAryanA vacanathI vAraMvAra viruddha vartana kare che. na sA mamaM viyANAI, na ya sA majjha dAhiI / niggayA hohiI manne, sAhU anno'ttha vaccau // 11 // (bhikSArthe javAnuM kahetA kuziSya kahe che) te zrAvikA mane oLakhatI nathI, te mane AhAra Apaze nahi, te ghare paNa haze nahi, ema mAnuM chuM, tame bIjA sAdhune maLe. pesiyA paliuMcaMti, te pariyati samaMtao / rAyaveDhei va mannaMtA, kariti bhiuDi muhe / / 12 // kuziSya je kAme mekalyA hoya te karatA nathI ane AvIne bhaLateja javAba Ape che, ahIM tahIM pharyA kare che (paNa guru pAse bolatA nathI), kadAca kAma kare te rAjAnI veTha jevuM mAnIne kare che ane kaMTALe lAvIne mukha para bhUkuTi caDAve che, arthAt moDhuM bagADe che. vAiyA saMgahiyA ceva, bhattapANe ya posiyA / jAyapakkhA jahA haMsA, pakkamati diso disi // 13 // aha sArahI va ciMtei, kharkehi samAgao / manjha duTThasosehi, appA me avasIyaI // 14 // AvA prasaMge dharmarathanA sArathirUpa AcArya Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 kuziSya ] vicAre che ke meM Amane zAstro bhaNAvyAM, mArI pAse rAkhyA, AhArapANIthI piSyA, paNa hasIne pAMkha AvatAM jema te judI judI dizAmAM uDI jAya che, tema A badhA pitApitAnI IcchA pramANe vartanArA thaI gayA che. mAre A duSTa ziSyothI zuM praye jana? nAhaka mAro AtmA kheda pAme che. jArisA mama sIsAo, tArisA galigaddahA / galigadahe caittA NaM, daDhaM pagiNhaI tavaM / 15 // [ uttara a. 27, gA. 2 thI 16 ] jevA ALasu-aDiyala gadheDA hoya che, tevA mArA ziSya che. A ALasu aDiyala gadheDA jevA ziSyone cheDI huM ugra tapanuM AcaraNa karuM. tAtparya ke mekSAbhilASI AcArye kuziSyane tyAga karI potAnuM kalyANa sAdhI levuM ucita che. ramae paMDie sAsaM, hayaM bhadaM va vAhae / bAlaM sammai sAsaMto, galiyassaM va vAhae // 16 // ! [ uttaH a1, gA. 37 ] bhadra gheDA para savArI karanAre cAbukasavAra je rIte AnaMda pAme che, te rIte paMDitenuM zAsana karanAra AcArya AnaMda pAme che. jema aDiyala ghoDAne cAbukasavAra kaSTa pAme che, tema mUrkha ziSyanuM anuzAsana karanAra guru kaSTa pAme che. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA pacIsamI duHzIla cIrAjiNaM NagiNiNaM, jaDI saMghADi-muMDiNaM / eyANi vi na tAyanti, dussIlaM pariyAgayaM // 1 // [ utta. a. 5, gA0 21 ] cIvara, mRgacarma, nagnatva, jaTA, sa`ghATikA (bauddha, sAdhue eDha che. tevu uttarIya vastra ) ane mAthAnu` mu'Dana, A kaI paNa duHzIlavALAne dutithI khacAvI zakatuM nathI. tAtparya ke bAhya liMga game tevu hAya pazuzIla uttama hAya tA ja te puruSa sadgatine pAmI zake che. jahA suNI pUikannI, nikkasijjaI savvaso | evaM dussIlapaDiNIe, muharI nikkasijjaI // 2 // [ utta. a. 1, gA. 4] jema saDelAM kAnavALI kUtarI sarva jagAethI hAMkI kaDhAya che, tema duHzIla ane jJAnIenAM vacanathI pratikUla cAlanArA vAcALa manuSya sa` jaNAethI hAMkI kaDhAya che. kaNakuNDagaM caittA NaM, viTThe bhuMjai sUyare / evaM sIlaM caittA NaM, dussIle ramaI mie // 3 // [ utta. a. 1, gA. 5] jema sUvara anAjanuM ku'Du' cheDIne viSTA khAya che,, tema mRgalA jevA mUrkha manuSya sadAcArane cheDIne durAcAramAM pravarte che. Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 duHzIla ] suNiyA bhAvaM sANassa, sUyarassa naramsa ya / viNae Thavijja appANaM, icchaMto hiyamappaNo // 4 // [ utta. a. 1, gA. } ] kRtarI ane sUvaranI sAthe avinayI manuSyanI samAnatAnuM udAharaNa sAMbhaLIne peAtAnu hita cAhanArI peAtAnA AtmAne vinayamAM sadAcAramAM sthApe javiNo migA jahA saMtA, paritANeNa vajjiyA / asaMkiyAI saMkaMti, saMkiAI asaMkiNo // 5 // pariyANiyANi saMkaMtA, pAsiyANi asaMkiNo / annAnamayasaMvinA, saMOiti hiMda || 6 || aha taM pavejja bajjhaM, ahe bajjhassa vA vae / mucceja payapAsAo, taM tu maMdeNa dehae // 7 // ahiappA hiyappannANe, visamaMteNuvAgae / sa baddhe payapAseNaM, tattha ghAyaM niyacchai // 8 // [mu. bru. 1, a. 1, u. 2, gA0 6 thI 9 ] rakSaNa vinAnA vanapazue zaMkA vinAnA sthAnamAM-- surakSita sthAnamAM zaMkA kare che ane zaMkAvALA sthAnamAMbhayagrasta sthAnamAM zaMkArahita rahe che, ane e rIte surakSita sthAnamAM zaMkA karatAM ane pAzavALA sthAnamAM zakArahita rahetAM te ajJAnI ane bhacatrasta jIvA pAzayukta sthAnamAM phasAI jAya che. jo e pazue khaMdhanavALAM sthAnAne kUdIne cAlyA jAya ke nIcethI nIkaLI jAya teA paganA baMdhanamAMthI mukta thaI zake che, paNa e mUkha 18 Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 [ zrI vIra-vacanAmRta pazuone e vAta dekhAtI nathI samajAtI nathI, te peAtAnA hitane nahi jANanArA pazu bhayaMkara pAzavALA pradezamAM pahAMcI pagapAzathI adhAya che ane tyAM ja dhAtane pAme che. vaMtu samaLA cho, mitriI bAriyA / ajinuM saMti, saMAiruM asaMjino || o || dhammapannavaNA jA sA, tu saMkaMti mUDhagA 1 gAmArUM na saMti, vicattA goviyA 560 / / savvapyagaM viukassaM savvaM NUmaM vihUNiyA / attiyaM ammasa, yamadamitte jI // zo 5 je eyaM nAbhijANaMti, micchadiTTI aNAriyA / migA vA pAsabaddhA te ghAyamesaMti NaMtaso // 12 // [ sU. bru. 1, a. 1, u 2, gA0 10 thI 13] AvI rIte keTalAka zramaNeA ke je mithyArdaSTi tathA anAya che, te za'kArahita sthAnamAM za kA kare che ane zakti sthAnamAM azakita rahe che. vaLI mUDha vivekazUnya ane zAstrajJAnathI rahita A lAke je sAcI dharma prarUpaNA che, temAM za`kA kare che ane Arabha-samArabhanAM kAmemAM za`kA karatA nathI. lAbha, mAna, mAyA ane krodhane cheDI manuSya karahita thaI zake che, paNa ajJAnI mUrkha manuSya e vAtane cheDI de che. je kha'dhana-muktinA upAyane jANatA nathI, te mithyA Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHzIla ] 201 dRSTi anAya A rIte pAzaddha ane pazuonI peThe anaMta vAra ghAtane prApta thAya che. dhammajiyaM ca vavahAraM, buddhehiM AyariyaM sayA / tamAyaraMto vatrahAraM, garahaM nAbhigacchai // 13 // [ utta. a. 1, gA0 42 ] je vyavahAra dhama thI utpanna thayele che ane jenuM jJAnI puruSae sadA AcaraNa karyu. che, e vyavahAranuM` AcaraNa karanAre puruSa kadI nidAne prApta thatA nathI. dukkhameva vijANiyA / amaNunnasamupAyaM, samupAyamajANaMtA, kahaM nAyaMti saMvaraM // 14 // [s. bru. 1, a. 1, 30 3, gA0 10] azubha anuSThAna karavAthI duHkhanI utpatti thAya che. je leAkeA duHkhanI utpattinuM kAraNa jANatA nathI, te du:khanA nAzanA upAya kevI rIte jANI zake ? Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA vIzamI kAmabhAga aNAgayamapassantA, pacuppannagavesagA / te pacchA paritappanti, khINe Aummi jovvaNe // 1 // [ sU. 30 1, a. 3, 60 4, gA0 14 ] asat kathI bhaviSyamAM thanArAM duHkhA tarapha na jotAM je kevaLa vamAna sukhAne zeAdhe che, arthAt kAmaleAgamAM magna ane che, te yauvana ane Ayu kSINa thatAM pazcAttApa kare che. je kei sarIre sattA, vaNNe rUve ya savvaso / maLasA Aya--vavA, satve te TuvasaMmavA // 2 // [ utta. a. }, gA0 12 ] je kAI manuSyeA zarIramAM Asakta che ane manathI, kAyAthI tathA vacanathI rUpa ane ragamAM pUrepUrA mahelA che, te sarve duHkhane utpanna karanArA che. je iha sAyANugA narA, ajjhovavannA kAmehiM mucchiyA / kivaNeNa samaM parAbhiyA, na vi jANaMti samAhimAhitaM // 3 // [s. zru. 1, a0-2, 60 3, gA0 4 ] je manuSya A jagatamAM pUrva janmanAM sukRtyAne lIdhe sukha-vaibhava pAmelA che, ane kAmabhegamAM Asakta thaI Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ^^^^- ---- -- kAmaga ] 277 vilAsI jIvana gujAre che, te kAyaranI mAphaka dharmAcaraNamAM zithilatA dAkhave che, ane jJAnI puruSae kahelA samAdhi mAgane jANatA nathI. bhogAmisadosavisanne, phinilecavuddhivolve ! bAle ya maMdie mUDhe, ___bajjhaI macchiyA va khelammi // 4 // [ utta8 a 8, gA0 5 ] bhegarUpI mAMsamAM vRddha, hita ane nizcayamAM viparyaya buddhivALe ajJAnI, maMda ane mUrkha jIva evI rIte karmapAzamAM baMdhAI jAya che ke jevI rIte mApI lIMTamAM. uvalevo hoi bhogesu, abhogI novali paI / / bhogI bhamai saMsAre, abhogI vippamuccaI // 5 // [ uttaa0 25, gA0 39 ] bhegamAM paDele manuSya karmathI lepAya che, abhegI karmathI lepAta nathI. bhegI saMsAramAM paribhramaNa kare che, abhegI saMsArathI mukta thAya che. . ullo sukkho ya do chUDhA, golayA maTTiyAmayA / do vi AvaDiyA kuDDe, jo ullo so'ttha laggaI // 6 // evaM lagganti dummehA, jo narA kAmalAlasA / virattA u na lagganti, jahA se sukkagolae // 7 // [ utta, a. 25, gA0 42-43 ] jema bhIne ane sUke evA be mATInA goLAone Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 [ zrI vIra-vacanAmRta pheMkatA temAMthI je bhIne hoya te divAlanI sAthe ceTI jAya che ane sUke coTa nathI, tema je manuSya kAmagamAM Asakta che ane duSTa buddhivALA che, temane saMsAranuM baMdhana vaLagI jAya che ane je kAmagathI virakta che, temane saMsAranuM baMdhana vaLagatuM nathI. giddhovamA u naccANaM, kAme saMsArabaDDhaNe / urago suvaNNapAse vva, saMkamANo taNuM care // 8 // [ utta, a 14, gA. 47 ] kAmaga saMsArane vadhAranAra che. gIdha pakSInuM daSTAMta jANIne vivekI puruSa, garuDanI pAse sarpanI jema, kAmagathI zakti rahete bAI bAIne cAle. je giddhe kAmabhogesu, ege kUDAya gacchaI / na me diThe pare loe, cakkhuTThiA imA raI // 9 // utta, a0 5, gA. 5 ] je koI jIva kAmagamAM Asakta che, te narkamAM jAya che. te ema vicAre che ke meM palaka je nathI ane ahIMnuM sukha te pratyakSa dekhAya che. hatthAgayA ime kAmA, kAliyA je aNAgayA / ko jANai pare loe, atthi vA natthi vA puNo // 10 // jaNeNa saddhiM hokkhAmi, ii bAle pagabhaI / kAmabhogANurAeNaM, kesaM saMpaDivajaI // 11 // uttara a. 5, gA. 6-7 ] A kAmage te hAthamAM AvelA che ane Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmaga ] 279 bhaviSyamAM maLanAruM sukha parokSa che. vaLI keNa jANe che ke paralakanuM astitva che ke nahi? je bIjAnA hAla thaze, te mArA hAla thaze." ema ajJAnI jIva bole che. paraMtu te kAmagAnurAgI kalezane pAme che. tao se daMDaM samArabhai, tasesu thAvaresu ya / aTThAe ya aNadvAe, bhUyagAmaM vi hiMsaI // 12 // a0 5, gA. 8 ] pachI te trasa ane sthAvara jI tarapha kuratAthI vartavA lAge che. kAMI prayojana saratuM hoya ke na saratuM hoya te paNa te bhegI prANIsamUhanI vividha prakAre hiMsA karyA ja kare che. hiMse bAle musAvAI, mAille pisuNe saDhe / bhuMjamANe suraM maMsaM, seyameyaM ti mannaI // 13 // [ uttara a. 5, gA. 9 ] vaLI te ajJAnI jIva hiMsA, asatya. kapaTa, cADI, dhUrtatA vagerenuM sevana karavA lAge che tathA dArU ane mAMsa vAparate paNa thaI jAya che, tema ja tene zreyaskara mAnavA lAge che. kAyasA vayasA matte, vitte giddhe ya ithisu / duhao malaM saMciNaI, sisunAgo vva maTTiyaM // 14 // [ uttara a. 5, gA. 10 ] dhana ane strIomAM Asakta banela bhegI puruSa Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 [ zrI vIra-vacanAmRta : --- --------~ - ~ kAyAthI mardonmatta bane che ane tenAM vacanAmAM paNa abhimAna Ave che. te aLasiyAnI jema bAhya ane atyaMtara baMne prakAre malane saMcaya kare che. vi. aLasiyAne birAka ja mATI che, eTale te peTanI aMdara mATI bhare che ane bahAra paNa mATIthI kharaDAya che, tema bhegI puruSa aMtarathI malina karmone saMcaya kare che ane bahArathI paNa apavitra bane che. tao pudo AyakeNaM, gilANo paritappaI / pabhIo paralogassa, kammANuppehI appaNo / / 15 // [ utta, a0 5, gA. 11 ] pachI ugra rogathI pIDAIne aneka prakAranuM duHkha bhogave che. ane paralekathI khUba DarIne pitAnAM duSkarmone pazcAttApa kare che. sallaM kAmA visaM kAmA, kAmA AsIvisovamA / kAme ya patthemANA, akAmA janti doggaI // 16 // [ utta7 a0 9, gADha 53 ] kAmaga zalyarUpa che, kAmaga viSayarUpa che, ane kAmaga bhayaMkara sApa jevA che. jeo kAmaganI IcchA karyA kare che, te ene prApta karyA vinA ja durgatimAM jAya che. khaNamettasokkhA bahukAladukkhA, pagAmadukkhA aNigAmasokkhA / Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mabhAga ] saMsAramokkhassa vipakkhabhUyA, khANI aNatthANa u kAmabhogA ||17|| [ utta. a0 14, gA. 13 ] kAmabheAge kSaNumAtra sukha ApanArA che ane ghaNA samaya sudhI duHkha denArA che. kAmabhAgeAnI sAmagrI meLavavAmAM ghaNu kaSTa uThAvavu paDe che, jyAre sukha te! nAma mAtranuM maLe che. vaLI sa'sAramAMthI chUTavA mATenA je upAcA che, tenA e pratipakSI che-pAkA vidhI che. ane ananI khANu che. jahA kiMpAgaphalANa, pariNAmo na suMdarI / evaM bhuttANa bhogANaM, pariNAmo na suMdaro // 18 // [ utta. a. 19, gA0 17 ] jema kaMpAka phaLe bhAgavavAnu` pariNAma suMdara AvatuM nathI, tema bhAgavelA bhegAnuM pariNAma suMdara Avatu' nathI, vikipAka phaLa dekhAvamAM suMdara ane svAdamAM madhura hAya che, paNa tenuM bhakSaNa karatAM ja jhera caDe che ane prANa nIkaLI jAya che. jahA ya kiMpAgaphalA maNoramA, te 21 raseNa vaNNeNa ya bhujjamANA / khuddae jIviya paccamANA, e uvamA kAmaguNA vivAge // 19 // [ utta. a0 32, 20 20 ] jema kipAka leA rasa ane vathI manAhara DAya Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 [ zrI vIra-vacanAmRta che, paNa tene bhagavyA ane tene vipAka thayo ke mudra evA jIvitavyane nAza thAya che. kAmaguNanA vipAkanuM paNa ema ja samajavuM. tAtparya ke kAmaga prathama kSaNe manohara lAge che, paNa bhagavyA pachI atyaMta duHkha denAra thAya che. savvaM vilaviyaM gIya, savvaM narse viDambiyaM / savve AbharaNA bhArA, savve kAmA duhAvahA / / 20 // [ utta, a0 13, gA0 16 ]. kAmavAsanAne piSanArA tathA vadhAranArA sarva gIte vilApatulya che, sarva nRtye viDaMbanA samAna che ane sarva AbhUSaNe bhArarUpa che. sarva prakAranI kAmavAsanA Akhare te duHkhane ja lAvanArI che. accei kAlo tUranti rAio, ___ na yAvi bhogA purisANa nicA / uvicca bhogA purisaM cayanti, dumaM jahA khINaphalaM va pakkhI / / 21 / / [ utta, a 13, gA. 31 ] kAla vahyo jAya che, rAtrie vItI jAya che ane puruSanA kAmaga paNa nitya nathI. jema pakSIo phaLa vinAnA vRkSane tajI de che, tema kAmage paNa kSINa zaktivALA puruSanI pAse AvIne tene tajI de che. purisorama pAvakammuNA, paliyantaM maNuyANa jIviyaM / sannA iha kAmamucchiyA, mohaM janti narA asuMvaDA // 22 / / [ sU. bu. 1, a0 2, u0 1, gA. 10 ] Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmabhoga ] 283 he manuSya ! tuM jIvanane jhaDapathI cAlyu janAruM mAnIne pApakarmathI viramI jA. je manuSye asayamI hAI kAma mUcchita banyA che, te meAha pAme che; arthAt hitAhitanA viveka karavA zaktimAna nathI. adhuvaM jIviyaM naccA, siddhimaggaM viyANiyA / viNiaTTejja bhogesu, AuM parimiamappaNo // 23 // [ za. a. 8, gA0 34 ] manuSyanuM AyuSya parimita-(ghaNuM nAnuM) che; ane prApta jIvana kSaNabha'gura che: vaLI siddhimA` ja nitya che, ema samajI bheAgeAthI nivRtta thavuM joIe. saMyuAra ! kavi na punar ? saMbohi khalu peca dulahA / no hUvaNamanti rAio, no sulabhaM puNarAvi jIviyaM // 24 // [ 0 3 1, 0 2, u. 1, gA 1 ] . he puruSa ! tame samajo. eTalu kema samajatA nathI ke palAkamAM sa'edhi eTale samyagraMdana, samyagrajJAna ane sabhyacAritranI prApti thavI ghaNI muzkela che ? je rAtrie cAlI jAya che, te pAchI AvatI nathI ane manuSyanuM jIvana paNa pharIne prApta thavu* sulabha nathI. tApa kaiM kAmabhoga cheADI A jIvanamAM ane teTalu AtmakalyANa sAdhI le. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 [ zrI vIra-vacanAmRta - ---- - -- iha jIviyameva pAsahA, to vA sarasa tu / ittaravAse ya bujhaha, ddhinA meNu surijIthI rava . | mu. mR0 1, a0 2, u0 3, gA. 8 ] A saMsAramAM tuM jIvanane ja dekha, te taruNAvasthAmAM athavA te se varSanA (alpa samayamAM ja) AyuSyamAM ja tUTI jAya che. ahIM keTale kSaNika nivAsa che, tene tuM samaja. Azcarya che ke AyuSyane bharoso na hovA chatAM manuSya kAmabhegamAM mUcchita rahe che! iha kAmANiyaTTassa, attaThe avarajjhaI / socA neyAuthaM maggaM, jaM bhujo paribhassaI // 26 / / uttaa0 7, gAM0 25 ] A saMsAramAM kAmagathI nivRtta na thanArA puruSanuM Atmaprayojana naSTa thaI jAya che. mekSamArgane sAMbhaLavA chatAM te pharI pharIne bhraSTa thaI jAya che. vAheNa jahA va vicchae, abale hoi gavaM pacoie / se antaso appathAmae, nAivahe abale visIyai // 27 // evaM kAmaseNa viU, ajja sue payaheja saMthavaM / kAmI kAme na kAmae, laddhe vA vi addha kaNhuI // 28 // [ sU0 bu. 1, a0 2, u0 3, gA. 1-6 ] - jema vAhake trAsa daIne hAMkele baLada thAkI jAya che ane mAra khAvA chatAM alpa baLane kAraNe AgaLa Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ w w --"- - * - ------ my my my my my m kAmabhoga ] 285 cAlI zakato nathI, tathA chevaTe rastAmAM kaSTa pAme che, tema kSINa mane baLavALe avivekI puruSa saddha prApta thavA chatAM kAmogarUpI kAdavathI bahAra nIkaLI zakta nathI. te ema ja vicAryA kare che ke "huM Aje athavA kAle kAmagone choDIza." sukhanI IcchA rAkhanAre puruSa kAmaganI kAmanA na kare ane prApta bhegene paNa aprApta kare, arthAta cheDI de. supariyA rUme mA, no sujahA adhIrapurisehiM / aha santi suvvayA sAhU, ne tatti taraMvAthI vA | 2S [ utta, a 8, gA0 6 ] A kAmagono tyAga kare ghaNuM kaThina che. nirbaLa puruSe ene sahelAIthI cheDI zakatA nathI. paraMtu je suvratane dhAraNa karanArA sAdhu puruSa che, te kAmavAsanAne na karI zakAya e dariye vahANavaTuM kheDIne vepAra karanAra puruSanI jema tarI jAya che. kAmANugiddhippabhavaM khu dukkhaM, savvassa logassa sadevagassa / jaM kAiyaM mANasiyaM ca kiMci, tassa'ntagaM gacchai vIyarAgo // 30 // [ utta, a0 32, gA. 19 ] devalokasahita akhila vizvamAM je kaMI zArIrika Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 281 [ zrI vara-vacanAmRta ane mAnasika duHkhe che, te badhA kAmaganI AsaktimAMthI pedA thayelAM che. mAtra vItarAga ja tene aMta pAmI zake che. aTTaduhaTTiyacittA, jaha jIvA dukkhasAgaramurviti / jaha veraggamuvagayA, kammasamuggaM vihADaMti // 31 / / [ aupa0 sutra 34 ] je jIvane saMsAra pratye vairAgya AvatuM nathI, te Arta-raudra dhyAna dharatAM dharatAM janma-janmAMtara sudhI duHkhanA dariyAmAM DUbakAM mAryA kare che. AthI ulaTuM je AtmA vairAgyane pAmelA che, te karmasamUhane jotajotAmAM naSTa karI nAkhe che. Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA sattAvIzamI pramAda pamAyaM kammamAhaMsu, appamAyaM tahA'varaM / tabhAvAdesao vAvi, bAlaM paMDiyameva vA // 1 // [ sUjha bu. 1, a0 8, gA3 ] tIrthakarAdi mahApuruSoe pramAdane kapAdAnanuM kAraNa kahyo che ane apramAdane karmakSayanuM kAraNa kahyo che. A karmopadAna ane karmakSayanI apekSAe ja manuSyane bAla ane paMDita kahevAmAM Ave che. tAtparya ke je pramAdavaza thaI karmopadAna kare che, te bAla che-ajJAnI che ane je apramatta banI kamane kSaya kare che, te paMDita che-jJAnI che. vi. dharmArAdhanamAM ALasa ane viSaya-kaSAyamAM pravRtti ene sAmAnya rIte pramAda kahevAmAM Ave che. A prakAranA pramAdanuM sevana karatAM karmanuM upAdAna thAya che, arthAta AtmAne karmanuM baMdhana thAya che ane tethI AtmA bhAre bane che. jyAre apramatta banatAM arthAt sadanuSThAnanuM sevana karatAM kamano kSaya thAya che ane AtmA haLa bane che. A kAraNathI sujJa puruSe pramAdane tyAga kare ghaTe che. imaM ca me atthi imaM ca natthi, imaM ca me kiccamimaM akiccaM / Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 ta~ evamevaM lAlappamANaM, : harA haraMtitti kahaM [ utta. a. A mAruM nathI; Ama karyuM" che, ' A meM nathI kayuM; ' A prakAre vyAkula khanelA puruSanu* AyuSya rAtri ane divasarUpI lUTArA lUMTA kare che, tyAM pramAda kema karAya ? ' A mAruM che, " 6 [ zrI vIra-vacanAmRta pramANa // 2 // 14, gA0 15] asaMkhayaM jIviyaM mA pamAyae, jarovaNIyassa hu natthi tANaM / evaM vijANAhi jaNe pamatte, je pAvakammehi dhaNaM maNussA, samAyayantI amaI , 6 kaM nu vihiMsA ajayA gahinti ? || 3 | [ utta. a. 4, gA. 1] jIvana tUTayA pachI sadhAtuM nathI ane jarAvasthA AvI pahoMcI ke tenAthI khacAva thaI zakatA nathI, ema jANIne pramAda na karI. jee pramatta che, sayama vinAnA che ane vividha rIte hiMsA karanArA che, te aMtasamaye kAne zaraNe javAnA ? pahAya te pAsapayaTTie nare, verANubaddhA hAya | narayaM vRtti || 4 || [ utta. a0 4, gA. 2] je manuSyeA kumati dhAraNa karIne pApa karmo vaDe Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramAda ] 289 dhanane bheguM kare che, te rAga-dveSanA pAzamAM baMdhAya che. AvA manuSya bheguM kareluM dhana ahIM cheDIne ja narakamAM jAya che, kAraNa ke temaNe e dhanaprApti daramiyAna aneka prANIo sAthe vairane anubaMdha kareluM hoya che. saMsAramAvanna parassa aTThA, sAhAraNaM jaM ca karei kammaM / kammarasa te tassa u veyakAle, na bandhavA bandhavayaM uventi // 5 // [ utta, a0 4, gA. 4] saMsArI jIva pitAnA kuTuMbakabIlA mATe kRSivANijaya Adi sAdhAraNa pravRttio karIne karma bAMdhe che. paraMtu te karmanuM phaLa bhegavavAno vakhata Ave che, tyAre baMdhuo baMdhutA dAkhavatA nathI, arthAt temAM bhAga paDAvatA nathI, eTale te phaLa tene ekalAne ja bhegavavuM paDe che. vittaNa tANaM na labhe pamatte, imammi loe aduvA paratthA / dIvappaNaThe va aNaMtamohe, | necarace sumameva | 6 | [ uttaa 4, gA0 5 ] pramAdI puruSa A lekamAM athavA palakamAM dhana vaDe pitAnuM rakSaNa karI zakato nathI. anaMta mehavALA e prANIno vivekarUpI dIpaka bujhAI jAya che, tethI nyAyamArgane joyA chatAM je-na-je karIne varte che. arthAta Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 te nyAyamAga mAM pravartatA nathI. sutte yAvI paDibuddhajIvI, na vIsase paMDie Apanne / ghorA muhuttA abalaM sarIraM, bhAraMDa paMkhI va care'ppamatto // 7 // [ utta. a. 4, gA. 6] [ zrI vIr-vacanAmRta mehanidrAmAM sUtelA leAkeAnI vacce rahevA chatAM jAgRtivALA buddhimAna paoNMDita pramAdano vizvAsa kare nahi, arthAt te pramAdI ane nahi. kAla bhayakara che ane zarIra niSphaLa che, ema jANIne te bhAraDa pakSInI jema apramatta anIne vicare. chanda niroheNa uvei mokkhaM, Ase jahA sikkhiyammadhArI / puvvAI' vAsAIM care'ppamatto, tamhA muNI khippamuvei mokkhaM // 8 // [ utta. a. 4, gA. 8 ] jema pleTAyele kavacadhArI gheADe! peAtAnA svacchaMda rAkayA pachI ja vijayI thAya che, tema manuSya paNa potAnA svacchaMda rAkaLyA pachI ja meAkSa pAmI zake che. apramatta sAdhake ghaNA lAMkhA samaya sudhI sacamane AcaravA ghaTe. Ama karavAthI te jaladI meAkSane pAme che. khippaM na sakkei vivegamejaM, tamhA samuTThAya pahAya kAme / Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramAda ] 291 samiJca loyaM samayA mahesI, AyANurakkhI va care'ppamatto // 9 // uttara a0 4, gA. 10 ] viveka zIgha meLavI zakAtuM nathI, tethI AtmAnurakSI sAdhaka kAmabhegane tyAga karI, samabhAvapUrvaka lekanuM svarUpa jANu apramatta thaIne vicare. dumapattae paMDurae, jahA nivaDai rAigaNANa accae / evaM maNuyANa jIviyaM, samayaM goyama ! mA pamAyae // 10 // [ uttaa. 10, gADha 1 ] jema rAtrie vItatAM vRkSanA pILAM thaI gayelAM pAMdaDAM kharI paDe che, tema manuSyanA jIvanane paNa game tyAre aMta AvI jAya che, ema samajI he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. kusagge jaha osabimdue, thovaM ciTThAi lambamANae / evaM maNuyANa jIviyaM, samaca cama! mA pamAya che ? | [ uttaLa a0 10, gA2 ] jema DAbhanI aNI para raheluM jhAkaLanuM biMdu paDavAnI taiyArImAM rahe che ane thoDI vAra ja Take che, tema manuSyanuM jIvana paNa paDavAnI taiyArImAM ja rahe che ane thoDI vAra ja Take che ema samajI he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 ii ittariyammi Aue, jIvie vihaNAhi rayaM pure kaDaM, sarca noma ! mA pamAyaN / / 2 / [ utta. a. 10, gA. 3 ] AyuSya thADu che. ane jIvitavya aneka vidhrothI bhareluM che, tethI pUrNAMkRta karmonI raja kha'kheravAmAM huM gautama ! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi, dula khalu mANuse bhave, gADhA ya vivAga kammuNo, [ zrI vIra-vacanAmRta cirakAleNa vi savvapANiNaM / evaM bhavasaMsAre saMsarai, bahupaccavAyae / samaya goyama ! mA pamAyaN // 2 // [ utta. a. 10, gA. 4 ] sa` prANIone manuSyajanma ghaNA kALe paNa maLavA durlabha che, kemake duSkarmanA vipAka atyata gADha hoya che, tethI huM gautama ! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi, vi kahevAnu tAtparya e che ke prANIo prathama karelAM karyuM bhagavI rahe ane puNyane kaMIka sacaya kare tyAre ja manuSyasatra prApta thAya che. jIvo pamAyabahulo, suhAsu kamme | hiM samaya noyama ! mA mAcavuM // 4 // [ utta. a. 10, gA0 15] Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramAda ] 293 A pramANe pramAdanI adhikatAvALe jIva pitAnAM zubhAzubha karmothI saMsAramAM paribhramaNa kare che, tethI huM gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. labhrUNa vi mANusattaNaM, AyariyataM puNarAvi dullahaM / bahave dasuyA milakkhuyA, samayaM goyama ! mA pamAyae // 15 // [ utta, a 10, gA0 16 ] manuSyajanma maLavA chatAM Aryatva maLavuM kaThina che, kAraNa ke manuSyamAM paNa ghaNA dasyu ane ple hoya che, arthAt anArya hoya che, mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. laddhRNa vi AyariyattaNaM, ahINapaMcindiyayA hu dullahA / vigalindiyayA hu dIsaI, samartha cama ! mA pamAya 26 che [ utta, a0 10, gA. 17 ] Aryava pAmavA chatAM pAMce IndriAnuM pUrNa levuM durlabha che, kAraNa ke ghaNA manuSya indriyanI khoDakhAMpaNavALA dekhAya che. mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. ahINapaMcendiyattaM pi se lahe, uttamadhammasuI hu dullahA / samaya Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 [ zrI vara-vacanAmRta kutithinisevae jaNe, samaye joya! mA pamApa || 7 || [ utta, a0 10, gA. 18 ] pAMca Indriye pUrNa rUpamAM maLavA chatAM uttama dharmanuM zravaNa kharekhara durlabha che, kAraNa ke ghaNu manuSya kutIrthIenI sevA karanArA hoya che mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. lakSNa vi uttamaM suI, sadahaNA puNarAvi dullahA / micchattanisevae jaNe, tamAM gocama! mA pamAyA 28 [ utta, a 10, gA. 19 ] uttama dharmanuM zravaNa maLavA chatAM enA para zraddhA thavI atyaMta kaThina che, kAraNa ke ghaNA manuSya uttama dharmane sAMbhaLavA chatAM mithyAtvanuM sevana karatA jaNAya che, mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. dhammaM pi hu saddahantayA, dullahayA kAeNa phAsayA / iha kAmaguNesu mucchiyA, samartha cama mA pamAcaNa / 11 . . [ uttaa0 10, gA20 ] dharma para zraddhA jAmavA chatAM tenuM kAyAthI AcaraNa Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramAda ] 295 karavuM ati durlabha che, kemake dharma zraddhAvAna leke paNa kAmagomAM mUcchita thayelA jaNAya che; mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. parijUrai te sarIrayaM, resA vaMdu hRtti te ! se soyabale ya hAyaI, samartha cama mA umANa | 20 | [ uttaa10, gA. 26 ] tAruM zarIra jIrNa thatuM jAya che, tArA keza dhoLA thaI rahyA che, ane tAruM sarva baLa paNa ghaTI rahyuM che; mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. araI gaNDaM visUiyA, AyaMkA vivihA phusanti te / vivaDai viddhaMsai te sarIrayaM, samartha cama mA pamANa | 2 | [ uttaa10, gA0 27 ] aruci, gumaDA, ajIrNa, jhADA vagere vividha raMgo tane sparzavA mAMDyA che ane tAruM zarIra nabaLuM paDI rahyuM che tathA vinAzanI aNI para AvI pahoMcyuM che, mATe he gautama! tuM samaya mAtrane pramAda karIza nahi. vocchinda siNehamappaNo, kumuyaM sAraiyaM va pANiyaM / Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 se savvasiNehavajjie, samayaM goyama ! mA pamAyaC || 22 || [ utta. a. 10, gA0 28 ] jema zarada RtunuM kamaLa pANIthI alipta rahe che, tema tuM peAtAnA snehabhAvane cheDhI nAkha ane sarva snehane vavAmAM ke gautama ! tuM samaya mAtranA pramAda karIza nahi. ciccANa dhaNaM ca bhAriyaM, [ zrI vIr-vacanAmRta pavvaio hi si aNagAriyaM / mAvantaM puNo vi Aie, samayaM goyama ! mA macaC || 22 || [ utta. a. 10, gA. 29 ] tuM dhana ane bhAryAne cheDIne aNugAradhama mAM pratrajita thayeleA che, tethI vamana karelA viSayAne pharIne pIvAnuM mana na rAkha, he gautama ! tu* samaya mAtranA pazu pramAda karIza nahi. avaujjhiya mittabandhavaM, viDalaM caiva dhaNohasaMcayaM / mAtaM viiyaM gavesae, samayaM goyama ! mA pamAN // 24 // [ utta. a. 10, gA. 30 ] mitrA, sagAMvahAlAM, temaja ghaNuM dhana cheDIne tuM ahIM Avela che, tethI punaH tenI icchA na kara; he gautama! tuM kSaNanA paNa pramAda karIza nahi. Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramAda ] 27 avasohiya kaMTagApahaM, oiNNo si pahaM mahAlayaM / gacchasi magaM visohiyA, samartha mocama! mA umA | 20 || [ utta, a0 10, gA. 32 ] kutIrtharUpa kaMTakamaya mArgane cheDIne tuM mokSanA vizALa mArgamAM AvyuM che, te vizuddha mArge javAmAM he gautama! tuM kSaNane paNa pramAda karIza nahi. abale jaha bhAravAhae, mA magge visame vagAhiyA / pacchA pacchANutAvae, samartha noma ! mA pramANa che 26 | uttaa. 10, gA0 33 ] jema nirbaLa bhAravAhaka viSama mArgamAM na cAle, kadAca cAle te pAchaLathI pastAya, tema saMyamane bhAra upADanAra viSama mArge na cAle. kadAca cAle te pAchaLathI pastAya; mATe he gautama! tuM kSaNane paNa pramAda karIza nahi. tiNNo hu si aNNavaM mahaM, kiM puNa cisi tIramAgao / abhitura pAraM gamittae, samaye nocama ! mA pamAya che 27 che. [ utta, a0 10, gA. 34 ] Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta tuM nakkI saMsArasamudrane tarI gayA che, te kinAre paheAMcIne kema beTho che? tuM sAme pAra paheAcavA mATe tvarA kara. temAM huM gautama ! tu kSaNanA paNa pramAda karIza nahi. 1298 aNAikAlappabhavassa eso, savvassa dukkhassa pamokkhamaggo / viyAhio jaM samuvicca sattA, kameNa accantasuhI bhavanti // 28 // [ utta. a0 32, gA0 111] anAdi kALathI utpanna thayelAM tamAma du:khAthI chUTavAnA A mArga kahelA che, jene kharAkhara AcarIne manuSya anukrame sukhI thAya che. Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : - hA mArA nAma - 5 - kAnarakha - 1 dhArA aThThAvIsamI viSaya - - kAkA mAmA - majA ja karata . : - - ruvassa cak gahaNaM vayaMti, cakkhussa rUvaM gahaNaM vayaMti / rAgassa heuM samaNunnamAhu, dosassa heu amaNunamAhu // 1 // [ utta, a0 32, gA. 23 ] rUpane grahaNa karanArI cakSurindriya kahevAya che. cakSurindriyane grAhya viSaya rUpa che. mane jJa (priya) rUpa rAganuM kAraNa bane che ane amanejha (apriya) rU5 zreSanuM kAraNa bane che. rUvesu jo giddhimuvei tivvaM, __ akAliyaM pAvai se viNAsaM / rAgAure se jaha vA payaMge, bAyose samuThTha mavuM . 2 | [ uttaa. 32, gA. 24] jema snigdha dIpazikhAnA darzanamAM gRddha thayeluM rAgAtura pataMgiyuM akALe maraNa pAme che, tema rUpamAM atyaMta Asakti rAkhanAra akALe vinAzane pAme che. je yAvi dosaM samuvei niccaM, / ___ taMsi kkhaNe se u uvei dukkhaM / Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 [ zrI vIra-vacanAmRta duiMtadoseNa saeNa jaMtU, ___ na kiMci evaM avarajjhaI se // 3 // [ utta, a0 32, gA. 25]. je jIva arucikara rUpa dekhIne sadaiva vaiSa kare che, te te ja kSaNe duHkhano anubhava kare che. te pitAnA durdata deSathI ja duHkhI thAya che. rUpa tene kaMI paNa duHkha ApatuM nathI. egaMtaratte ruiraMsi rUve, atAlise se kuNaI paosaM / dukkhassa saMpilamuvei bAle, na lippai teNa muNI virAgo / / 4 / / [ utta, a 32, gADha 26 ] je jIva manahara rUpamAM ekAMta rAga kare che ane arucikara rUpamAM ekAMta TheSa kare che, te ajJAnI duHkhasamUhane prApta kare che. virakta muni temAM lapAte nathI (eTale ke te duHkhasamUhane prApta karate nathI). rUvANugAsANugae ya jIve, carAcare hiMsai NegarUve / / cittehiM te pariyAvei bAle, vIru bAdR muka ii 5 | - [ utta, a0 32, gA0 27 ] rUpanI AzAne vaza paDele ajJAnI jIva pitAnA svArthane mATe rAgadha thaIne carAcara (trasa ane sthAvara) Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 301.. viSaya ] chanI aneka rUpe hiMsA kare che, temane aneka prakAre saMtApe che ane aneka prakAre pIDA upajAve che. rUvANuvAe Na pariggaheNa, kapALe raNajJio ! vae vioge ya kahaM suhaM se, | moje 2 nittame 6 utta, a. 32, gA28 ] rUpamAM mUcchita thayele jIva mane hara rUpavALA padArthonI prAptimAM, tema ja tenA rakSaNa ane vyayamAM tathA viyeganI ciMtAmAM lAgyuM rahe che te saMjogakAlamAM paNa atRpta ja rahe che. pachI tene sukha kyAMthI maLe? rUve atitte ya pariggahammi, __ sattovasatto na svei tuddhi / atudvidoseNa duhI parassa, lobhAvile AyayaI adataM / / 7 / / [ uttara a. 32, gA. 29 ] | priya rUpane grahaNa karavAmAM Asakata thayela chavA saMtuSTa thatuM nathI. asaMtuSTa rahela te duHkhI thAya che ane bIjAnI vastuo tarapha lalacAIne mAlIke ApyA vinA paNa grahaNa kare che, arthAt tenI corI karavAnA pApa sudhI pahoMcI jAya che. taNhAbhibhUassa adattahAriNo, rUve atittassa pariggahe ya / Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 [ zrI vIra-vacanAmRta -- - ---- - -- - -- mAyAmusaM vaDDhai lobhadosA, tatthAvi dukkhA na vimuccaI se // 8 // [ uttaa0 32, gA. 30 ] tRSNane vaza thayele, corI karanAre ane rUpanA parigrahamAM atRpta jIva lebha tathA mAyA ane mRSAvAdanI vRddhi kare che, paNa e rIte te (asaMtoSathI utpanna thayelA) duHkhamAMthI mukta thaI zakate nathI. mosassa pacchA ya puratthao ya, mojAzAhe ya duddI Dute evaM adattANi samAyayaMto, ___ rUve atitto duhio aNisso / / 9 // [ uttaa. 32, gAya 31 ]. te duraMta AtmA jUThuM bolyA pachI, jUThuM bolatAM pahelAM ane jUThuM bolatI vakhate paNa duHkhI thAya che. vaLI adatta grahaNa karavA chatAM te rUpamAM saMteSa na pAmavAne lIdhe sadaiva duHkhI rahe che. tene keAI sahAyaka thatuM nathI. rUvANurattassa narassa evaM, katto suhaM hoja kayAi kiMci ? / tatthovabhoge vi kilesa-dukkhaM, nivvattaI jassa kae Na dukkhaM / / 10 / / [ utta, a0 32, gA) 32 ] A pramANe rUpamAM Asakti dharAvanAra manuSyane kadI, Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 3 m n onnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn viSaya ] paNa DuM ya sukha kyAMthI maLe? vaLI tene meLavavAmAM duHkha che ane tene upabhega karavAmAM ghaNuM duHkha che. emeva rUvammi gao paosaM, verU du ruparaMparAno | paduTThacitto ya ciNAI kammaM, gaM che pujo hor vivAra | 22 | [ utta, a 32, gA. 33 ] A rIte amanojJa rUpamAM dveSa karanAra jIva paNa duHkhanI paraMparA pAme che ane duSTa cittathI karmanuM upArjana kare che. te kama bhegavatI vakhate duHkhadAyaka thAya che. rUpe viratto maNuo visogo, eeNa dukkhohaparaMpareNa / na lippae bhavamajhe vi santo, jaleNa vA pukkhariNIpalAsaM / / 12 / / [ utta, a0 32, gA0 34 ] rUpathI virakta thayele manuSya zekarahita thaI jAya che. jema jalamAM rahevA chatAM kamalapatra jaLathI levAtuM nathI, tema saMsAramAM rahevA chatAM te vikata puruSa dukhasamUhathI lepAta nathI. sadassa soyaM gahaNaM vayaMti / soyassa sadaM gahaNaM vayaMti / rAgassa heuM samaNunnamAhu, Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vira-vacanAmRta - ~- ~~ ~ ~ ~~~~ ~~~ ~ ~~ ~~~~ ~ ~~ ~ ~~ ~~ ~ ~ dosassa heuM amaNunnamAhu // 13 // [ uttaao 32, gA0 36 ] zabdane grahaNa karanArI zrotendriya kahevAya che. zrotendriyane grAhya viSaya zabda che. manez (priya) zabda rAganuM kAraNa bane che, amanejha (apriya) zabda dveSanuM kAraNa bane che. sahesu jo giddhimuvei tivvaM, akAliaM pAvai se viNAsaM / rAgAure hariNamie vva muddhe, sade tijo samu maravuM che 24 [ utta, ao 32, gA0 37]. jema suMdara zabdanuM zravaNa karavAmAM vRddha thayeluM rAgAtura haraNa akALe maraNa pAme che, tema zabdamAM atyaMta Asakti dharAvanAra akALe vinAzane pAme che. vi. tyAra pachI cakSurindriya mATe je kaMI kahyuM che, te zrotendriyadi badhI Indriyene eka sarakhuM lAgu paDe che. gaMdhassa ghANaM gahaNaM vayaMti / ghArita ane vayaMti rAgassa heuM samaNunnamAhu, dosassa he amaNunamAhu // 15 // utta. a0 32, gA0 49 ] gaMdhane grahaNa karanArI ghrANendriya kahevAya che. ghaNe- niyane grAhya viSaya gaMdha che. manejha gaMdha rAganuM kAraNa Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya ] ane che, amaneAjJa gaMdha dveSanuM kAraNa bane che. gaMdhesu jo giddhimuvei tivvaM, akAliaM pAvara se viNAsaM / rAgAure osahigaMdhagiddhe, sappe bilAo viva nikkhate / / 16 / / [ utta. a. 32, gA. 50 ] jema auSadhinI sugadha levAmAM gRddha thayelA rAgAtura sarpa daramAMthI bahAra nIkaLatAM ja mAryAM jAya che, tema gadhamAM atya'ta Asakti dharAvanAra akALe vinAza pAme che. rasassa jinbhaM gahaNaM vayaMti, jibbhAe rasaM gahaNaM vayaMti / rAgassa he samaNunnamAhu, dosassa heuM amaNunnamAhu // 17 // [ utta. a0 32, gA. 62 ] rasane grahaNa karanArI jijvendriya ( ke rasanendriya ) kahevAya che. jivaeNndriyanA viSaya rasa che. maneAjJa ( priya ) rasa rAganuM kAraNa bane che, amanAjJa (apriya ) rasa dveSanuM kAraNa mane che. rase jo giddhamuvei tivvaM, 20 305 akAliaM pAvai se viNAsaM / rAgAure baDi vibhinnakAe, macche jahAM Amisabhogagiddhe // 18 // [ urjA a. 32, gA. 63 ] Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 [ zrI vIra-vacanAmRta jema mAMsa khAvAne lAlacu ane matsya galanA kAMTAmAM phasAIne akALe maraNa pAme che, tema rasamAM atyaMta Asakti dharAvanAra akALe vinAza pAme che. phAsassa kAyaM gahaNaM vayaMti, ____ kAyassa phAsaM gahaNaM vayaMti / rAgassa heuM samaNunnamAhu, dosassa he amaNunnamAhu // 19 // [ uttaa32, gA. 75 ]. sparzane grahaNa karanArI Indriya kAyA (ke sparzanendriya) kahevAya che. kAyAne grAhya viSaya sparza che. mane (priya) sparza rAganuM kAraNa bane che ane amane jJa (apriya) sparza dveSanuM kAraNa bane che. phAsassa jo giddhimuvei tivvaM, za4i pAvarU che viyaM / rAgAure sIyajarAvasanne, ThamIra ma iva che . 20 || [ utta- a. 32, gA0 76 ] jema zItaLa sparzane lAlacu banele pADe rAgAtura thaIne jaMgalanA taLAvamAM paDe che ane magara vaDe akALe mAryo jAya che, tema sparzamAM atyaMta Asakti rAkhanAra akALe vinAza pAme che. bhAvassa maNaM gahaNaM vayaMti, maNassa bhAvaM gahaNaM vayaMti / Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 viSaya ] rAgassa heuM samaNunnamAhu, dosassa he amaNunnamAhu // 21 // [ utta- a. 32, gA0 88 ] mana bhAvane grahaNa kare che ane bhAva manane grAhyA che. maneza bhAva rAganuM kAraNa che ane amaneza bhAva dveSanuM kAraNa che. bhAva (vicAra) ne grahaNa karanAra mana kahevAya che. manane grAhya viSaya bhAva che. manez (priya) bhAva rAganuM kAraNa bane che ane amanejha (apriya) bhAva dveSanuM kAraNa bane che. bhAvesu jo giddhi muvei tivvaM, akAliyaM pAvai se viNAsaM / rAgAure kAmaguNesu giddhe, reNumAvajI je vA | 22 che [ uttaaA 32, gA. 89 ] jema rAgAtura ane kAmamAM vRddha hAthI, hAthiNIne joI mArgabhraSTa thAya che ane nAza pAme che, tema je manuSya bhAvamAM tIvra Asakti rAkhe che, te (unmArge derAI) akAle vinAza pAme che. evindiyatthA ya maNassa atthA, dukkhassa heU maNuyassa rAgiNo / te ceva thovaM pi kayAi dukkhaM, na vIyarAgassa karenti kiMci // 23 // [ uttava a0 32, gA. 100 ] Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 [ zrI vIra-vacanAmRta Indriya ane mananA viSaye rAgI puruSane mATe ja duHkhanuM kAraNa thAya che. A viSaye vItarAgane kyAre ya thoDuM paNa duHkha ApI zakatA nathI. na kAmabhogA samayaM uventi, na yAvi bhogA vigaiM uventi / je tappaosI ya pariggahI ya, to teNuM mo viruM karU che 24 / [ uttara a32, gA. 101 ] kAmaganI sAmagrI pite samatA ke vikAra pratye jatI nathI, paraMtu temane grahaNa karatI vakhate mananI je sthiti hoya che, te pramANe samatA ke vikAra prApta thAya che. je tene anAsakta bhAve bhegave tene samatA prApta thAya che ane AsaktipUrvaka grahaNa kare tathA na maLe te tenA tarapha haiSa kare ene meha vRddhi pAmatAM vikAra prApta thAya che. muhUM muhaM mohaguNe jayantaM, aNegarUvA samaNaM carantaM / phAsA phusantI asamaMjasaM ca, teri mijavU mANA | ra1 / uttaa0 4, gA11 ] maha svabhAvane jya karavAne mathI rahela tathA zramaNatvamAM vartatA bhikSune pratikUla sparzI aneka Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya ] 300 rUpe vAraMvAra sparze che, paNa teNe ene manathI zreSa kara nahi. mandA ya phAsA bahulohaNijjA, tapAsu makha na kunnA / rakkhijja kohaM viNaejja mANaM, mAyaM na sevejja pahejja lohaM / / 26 / / [ utta, a0 4, gA0 12 ] keTalIka vAra maMda jaNAtAM anukULa saparze bahu bhAvanArA hoya che, paraMtu te prakAranA sparzenuM mana karavuM nahi. sAdhake kodhathI pitAnA AtmAne rakSa, mAnane choDavuM, mAyAne sevavI nahi tathA lebhane tajI de. je saMkhayA tuccha parappavAI, te vijJApu parajJA | ee ahammetti duguMchamANo, nu nAva rame che 27 | [ uttaa4, gA. 13 ] je uparathI saMkArI dekhAvA chatAM vAstavamAM tuccha che, paranidA karanArA che, rAgadveSathI yukta che ane parapadArthonuM ciMtana karanArA che, teo adhamanA raste che, ema samajI sAdhake zarIrane nAza thatAM sudhI cAritranA guNa meLavavAnI IcchA rAkhavI. virajjamANassa ya iMdiyatthA, sadAiyA tAvaiyappagArA / Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 na tassa savve vi maNunnayaM vA, nivvatayaMtI amaNunnayaM vA // 28 // [ utta. a0 32, gA. 106 ] indriyeAnA zabdAdi nAnA prakAranA virakta thayela che, tene e sarva viSaye amaneAjJatAne bhAva pedA karI zakatA nathI. savIyarAgo kayasavvakicco, khavei nANAvaraNaM khaNaNaM / taddeva jaM daMsaNamAvarei, [ zrI vIra-vacanAmRta je vItarAga che, te sa rIte mAtramAM jJAnAvaraNIya ka`nA kSaya danane AvaranArAM ane aMtarAya kSaya kare che. jaM caMtarAyaM pakarei kammaM // 29 // [ utta. a0 32, gA. 108 ] savvaM tao jANai pAsae ya, aNAsave viSaceAthI je maneAjJatA ke jJANasamAhi jutte, kRtakRtya che. te kSaNa kare che. te ja rIte karanArA karmane paNa amohaNe hoi niraMtarAe / Aukkhae mokkhamuvei suddhe // 30 // [ utta. a0 32, gA0 109 ] te mAha, aMtarAya ane AsraveAthI rahita vItarAga, sajJa ane saCdarzI khanI jAya che. te zukaladhyAna tathA Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 viSaya ] susamAdhivata hAya che ane AyuSyane kSaya thatAM parama zuddha thaIne mAkSa prApta kare che. so tassa savvassa duhassa muko, jaM bAhaI sayayaM jaMtumeyaM / dIhAmayaM vippamukko satyo, to hoi accatahI kayattho ||31|| [utta. a. 32, gA0 110] pachI te muktAtmA samasta du:khAthI mukta thaI jAya che ke-je saMsArI jIvane sadA pIDe che. dIghra rAgathI mukta thayelA te kRtArtha AtmA atyaMta prazasta ane sukhI thAya che. Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha dhArA ogaNatrIsamI kaSAya kohaM ca mANaM ca taheva mAyaM, rome annAthosA eyANi vantA arahA mahesI, na kuvvaI pAva na kAraveI // 1 // [ su chu. 1, a0 6, gA. 26 ] kriodha, mAna, tema ja mAyA ane e lobha e adhyAtmadoSe che. tene tyAga karIne ja bhagavAna mahAvIra ahaMta tathA maharSi thayA. ema jANIne temane anusaranArA sAdhue svayaM kaSAyasevananuM pApa karatA nathI ane bIjA pAse karAvatA paNa nathI. vi. prajJApanA sUtranA teramA pade kaSAyanI vyAkhyA A pramANe karavAmAM AvI che su-Tu-na-saci, mavetta krAMti kTI kalusaMti jaM ca jIve, teNa kasAitti vuccaMti // ghaNA prakAranAM sukha ane duHkhanA phalane yegya evA karmakSetranuM je karSaNa kare che, (eNDe che) athavA jIvanA zuddha svarUpane je kaluSita kare che, te kaSAya kahevAya che. kohaM mANaM ca mAyaM ca, lobhaM ca pAvavaDDhaNaM / vame cattAri dose u, icchanto hiyamappaNo // 2 // [ daza a0 8, gA. 37 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuSAya | 313 Atmahitane icchanAra sAdhaka pApanI vRddhi karanAra krodha, mAna, mAyA ane lebha e cAra (AdhyAtmika) deSane tyAga kare. kohI pIiM paNAsei, mANo viNayanAsaNo / mAyA mittANi nAsei, lobho savvaviNAsaNo // 3 // [ daza0 a0 8, gA0 38 ] koi prItine nAza kare che, mAna vinayane nAza kare che, mAyA (kapaTa) mitrone nAza kare che ane lebha sarvane nAza kare che. koho ya mANo ya aNiggahIyA, mAyA ya lobho ya pavaDDhamANA / cattAri ee kasiNA kasAyA, siMcanti mUlAI puNabbhavassa // 4 // [ daza0 a0 8, gA0 40] krodha ane manane vazamAM na rAkhavAthI tathA mAyA ane lebhane vadhAravAthI A cAre kuTila kaSAye punarjanma rUpI vRkSanAM mULane pANI pAya che, arthAt tenI vRddhi ahe vayai koheNaM, mANeNaM ahamA gaI / mAyA gaIpaDigghAo, lohAo duhao bhayaM // 5 // [ utta, a0 9, gA. 54 ] krodhathI jIva narakamAM jAya che; mAnathI jIva nIca gatine prApta kare che, mAyAthI jIvanI zubha gatine nAza Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 [ zrI vIra-vacanAmRta thAya che; ane lAbhathI jIvane A leAka tema ja paraleAkamAM bhaya UbhA thAya che. je koheNa hoi jagaTThabhAsI, viosiyaM je u udIraejjA / aviosie dhAsati pAvakammI // 6 // [ su. bru. 1, a0 13, gA. 5 ] aMdhe va se daMDa pahaM gahAya, je krodhamAM AvIne jevuM hAya tevuM taDa ne phaDa karI ke che tathA ThaMDA paDI gayelA kalaha-kaMkAsane uttejita kare che, te anupazAMta dravALA pApakamI, TuMkA mArga grahaNa karIne cAlatA AMdhaLAnI jema pIDA pAme che. vi. koI aMdha puruSa jaldI javAnI dhUnamAM Tuka paNa viSama mArga grahaNa kare te rastAmAM kAMTA tathA zikArI pazuo vaDe pIDA pAme che, tema krodhAdi karanAra puruSA pApakArI kriyAnAM phaLarUpe vividha prakAranI pIDA pAme che. je paribhavaI paraM jaNaM, saMsAre parivattai mahaM / adu iMkhiNiyA u pAviyA, iti saMkhAya muNI Na majjaI // 7 // [s. zru. 1, a0 2, 30 2, gA. 2] je abhimAnanA AvezamAM AvI jaI bIjAnI Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~ ~ kaSAya ] 315:- avajJA kare che, te dIrdhakALa sudhI saMsAramAM paribhramaNa kare che. paranidA te spaSTa rIte pApakArI che. A pramANe jANuMne muni potAnA kuLa, zrata, tapa Adino mada kare nahi. vi. gRhasthane mATe paNa Aja hitazikSA che. na tassa jAI va kulaM va tANaM, ___NaNNastha vijjAcaraNaM suciNNaM / Nikkhamma se sevai'gArikamma, __Na se pArae hoi vimoyaNAe // 8 // [ sU0 mR. 1, a* 13, gA0 11 ] manuSyane jAti ke kula tArI zakatA nathI. mAtra jJAna ane sadAcAra ja tArI zake che. je dIkSA lIdhA pachI jAti ke kulanuM abhimAna kare che, te sAvadya karma kare che. te pitAnA sarva karmo khapAvIne saMsArano pAragAmI thaI zakatuM nathI. pUyaNaTThA jasokAmI, mANasammANakAmae / bahuM pasavai pAvaM, mAyasallaM ca kuvvaI // 9 // [ daza0 a0 5, u0 2, gA0 35 ]. je sAdhaka pUjA, kIrti ke mAna-sanmAna pAmavAnI IcchA kare che, te ati pApa kare che ane mAyArUpI. zalyane ekaThuM kare che. suvaNNa-ruppassa u pavvayA bhave, siyA hu kelAsasamA asaMkhayA / Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 316 [ zrI vIra-vacanAmRta narassa luddhassa na tehi kiMci, icchA hu AgAsasamA aNantiyA // 10 // [ uttara a0 9, gA0 48 ] suvarNa ane rUpAnA kailAsa jevaDA asaMkhya parvate heya te paNa lobhI puruSane ethI saMtoSa thatuM nathI. kharekhara ! IcchA AkAzanA jevI anaMta che. kasiNaM pi jo imaM loyaM, paDipuNNaM dalejja ikkarasa / teNA'vi se na saMtusse, - phu yupUraNa rUme gAyA che ?? , a. 8, gA. 16 ] je sarva varatuothI bharele A loka kaI eka manuSyane ApI devAmAM Ave te paNa tenAthI tene saMtoSa thatuM nathI. kharekhara ! A AtmA tRpta tha kaThina che. puDhavI sAlI javA ceva, hiraNaM pasubhissaha / paDipuNNaM nAlamegassa, guru vinA tavaM re | 22 | [ utta. a0 9, gA. 49 ] eka lebhI mANasane cekhA, java vagere dhAne tathA hiraNya ane pazuthI bharelI AkhI pRthvI ApI dIdhI hoya te paNa tene saMtoSa thatuM nathI. ema samajIne sAdhake tRSNatyAgarUpI tapane AcaravuM joIe. Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya ] 317" ka jahA lAho tahA loho, lAhA loho pavaDDhaI / domAsakayaM kajjaM, koDIe vi na niTTiyaM // 13 // [ utta. a0 8, gA. 17 ] jema jema lAbha thato jAya che, tema tema lebha vadhato jAya che. lAbhathI lobhanI vRddhi thAya che. be mAsA senAthI thanAruM kArya kroDe sonAmahorathI pUruM thayuM nahi. vikapila nAmano brAhmaNa rAjA pAse mAtra be mAsA sonuM mAgavA gaye hatuM. rAjAe kahyuM ke "tAre joIe te mAga." tyAre "zuM mAguM?" ema vicAra karatAM te eka sonAmahora, pAMca sonAmahora, pacAsa senAmahora, e krame krame vadhatA vadhate koDe senAmahora mAgavAnA vicAra sudhI pahoMcI gayA. tAtparya ke lebhane thobha nathI, tene kaI maryAdA nathI. kasAyapaccakkhANeNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? kasAyapaccakkhANeNaM vIyarAgabhAvaM jaNayai / vIyarAgabhAva-paDivannevi ya NaM jIve samasuhadukkhe mavaDuM | 4 | [ utta, a. 29, gA0 36 ]. prazna-he bhagavana! kaSAyano tyAga karavAthI jIva zuM upArjana kare ? uttara-he ziSya! kaSAyane tyAga karavAthI jIva vItarAga bhAvane utpanna kare che, vItarAgabhAvane prApta thayela Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -318 -~-~ [ zrI vIra-vacanAmRta -~--~ ~-~~~- ~~-~ te jIva sukha-duHkhamAM samAna bhAvavALe thAya che. kohavijaeNaM bhaMte ! jIve ki jaNayai ? kohavijaeNaM khanti jaNayai // 15 // uttava a0 29, gA. 67 ] prazna-he bhagavana ! krodhane jitavAthI jIva zuM 1 upArjana kare ? uttara-he ziSya! krodhane jitavAthI kSamAguNanuM upArjana kare. mANavijaeNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? mAvina parva jJa || 6 | [ uttaa 29, gA0 68 ] praznahe bhagavan! mAnane jitavAthI jIva zuM upArjana kare ? uttara-he ziSya ! mAnane jitavAthI jIva mArdava ke mRdutAnuM upArjana kare. mAyAvijaeNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? mAyAvijaeNaM ajjavaM jaNayaha // 17 // [ uttaa. 29, gA0 69 ] prazna-he bhagavan! mAyAne jitavAthI jIva zuM upArjana kare ? uttara-he ziSya! mAyAne jitavAthI chavA ArjavatA ke saralatA guNanuM upArjana kare. Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya ] 319 lobhavijaeNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? lobhavijaeNaM saMtosaM jaNayai / / 18 // [ utta. a. 29, gA0 70 ] prazna--he bhagavan ! leAbhane jitavAthI jIva zu upArjana kare? uttara--Du ziSya ! leAbhane jitavAthI jIva satASa guNa upArjana kare. uvasameNa haNe kohaM, mANaM mahavayA jiNe / mAyaM cAjjavabhAveNa, lobhaM saMtosao jiNe // 19 // [ za. a. 8, gA. 29 ] krodhane kSamAthI haNavA; mAnane mRdatAthI jitavuM; mAyAne saralatAnA guNa keLavIne vaza karavI tathA lAbhane satASathI parAjita karavA. tAtparya ke vividha guNA keLavavA mATe-saccAritranuM nirmANa karavA mATe kaSAyanA tyAga jarUrI che. Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA trIzamI khAla ane paMDita ee bAle yapakubbamANe, AvaTTaI kammasu pAvasu / 1 // [ sU. zru. 1, a0 10, gA. 5] bALa jIva A pRthvIkAya Adi jIvAnI sAthe durvyavahAra karatA pApakathI kharaDAya che. rAgadosa ssiyA bAlA, pAvaM kuvvaMti te bahuM // 2 // [ s. zru. 1, a. 8, gA* 8 ] AdhIna thaI ghaNuM" bALajIve rAga ane dveSane pApa kare che. vi. je AtmAe sat ane rahita che, ajJAnI che, temane mATe prayAga che. asanA vivekathI ahIM khAla zabdanA jAvanta'vinjA purisA, savve te dukkhasaMbhavA / luppanti bahuso mUDhA, saMsArammi aNantae || 3 || [utta. a. }, gA 1 je avidyApuruSA che, te sarvo duHkhane bhAgavanArA che. te mUDhA ana ta saMsAramAM ghaNI vAra paribhramaNa kare che. viTa avidyA eTale mithyAtma ke jJAnarahita avasthA. tenAthI yukta je puruSA te avidyApuruSA. tAtparya ke je puruSA mAha-mithyAtvanA kAraNe sAcu Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAla ane paMDita 3. 321 meLavI zakyA nathI, temane avidyApuruSo samajavAnA che. teo pApapravRttimAM racyA-pacyA rahevAthI bhAre karmabaMdhana kare che ane pariNAme bhayaMkara duHkhe bhegave che. AvA bhArekama AtmAone saMsAra vadhI javAthI te vividha eniomAM utpanna thaIne maryA ja kare che. temanI A janma-maraNanI zRMkhalAne cheDe bahu lAMbA kALa sudhI AvatuM nathI. samikkha paMDie tamhA, pAsa jAipahe bahU / appaNA saccamesejjA, metti bhUesu kappae / / 4 / / a6, gA. 2 ] tethI paMDita puruSe mohAlarUpa saMsAranuM svarUpa sArI rIte samajI laIne pitAnI jAte satyanuM dhana karavuM eTale ke pitAnA kartavyane nirNaya kare ane temAM sahuthI prathama kArya e karavuM ke sarva prANIo sAthe maitrIbharyo vartAva rAkhave. niccugviggo jahA teNo, attakammehiM dummaI / tAriso maraNaM'tevi nAsrAhei saMvaraM // 5 // [ daza a0 5, u0 2, gA. 39 ] jema cAra sadA bhayabhIta rahe che ane potAnAM kukarmo vaDe ja duHkha pAme che, tema ajJAnI manuSya paNa nitya bhayabhIta rahe che ane pitAnAM kukarmo vaDe ja duHkha pAme che. tenI A hAlatamAM chevaTa sudhI kaMI pheraphAra thatuM nathI. mRtyune oLo najIka dekhAya chatAM te saMyamanI ArAdhanA karatA nathI. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta vittaM pasavo ya nAio, taM bAle saraNaM ti mannaI | ete mama tesuvi ahaM, no tANaM saraNaM na vijjaI // 6 // [ mu. bru. 1, a0 2, 90 3, gA0 16 ] 322 khALa jIva ema mAne che ke dhana, pazue tathA nAtIlAI mAru... rakSaNa thaze, te mArAM che, huM tenA chu, paraMtu e rIte tenuM rakSaNa thatuM nathI ke tene zaraNa maLatuM nathI. bhaNaMtA akaritA ya, baMdhamokausoot | samAsAseMti zraE || 7 || vAyAviriyamitteNaM, na cittA tAyae bhAsA, kuo vijjANusAsaNaM ? | visannA pApakammehiM, bAlA paMDiyamANiNo // 8 // [ utta. a. }, gA. 10-11 ] adha ane meAkSane mAnanArA vAdIe sayamanI vAta karavA chatAM saMyamanu' AcaraNa karatA nathI. kevaLa vacanAthI ja AtmAne AzvAsana Ape che. aneka prakAranI bhASAonuM jJAna manuSyane zaraNabhUta thatu nathI. vidyA-maMtranI sAdhanA paNu kayAMthI zaraNabhUta thAya ? teA pAtAne bhale diggaja pati mAne, paNa te pApakama thI kharaDAyelA heAvAne lIdhe vAstavamAM ajJAnI che. mAse mAse tu jo bAlo, kusaggeNaM tu bhuMjae / na so suakkhAyadhammassa, kalaM agdhai solisaM // 9 // [ utta. a. 9, gA. 44 ] je khALajIva mahinA mahinA sudhI bheAjanane tyAga Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ala ane pati ] 323 karI mAtra dAbhanI ANI para rahe teTalA annathI pAraNuM kare che, te tIthakara-prarUpita dharmanI seALamI kaLAne paNa prApta thatA nathI. vi. A jagatamAM khALa jIve paNa anekavidha tapazcaryA kare che. temAM keTalIka tA ghaNI ja AkarI hAya che. mahinA-mahinAnA upavAsa karavA ane pAraNe nAma mAtranuM anna levuM, e kaMI jevI tevI tapazcaryAM nathI. Ama chatAM te ajJAnamUlaka hoIne AdhyAtmika dRSTie tenu vizeSa mUlya nathI. tIrthaMkara bhagavaMtAe je dharma batAvye che, te jJAnamUlaka che ane temAM ahiMsA, saMyama tathA tapane ceAgya sthAna apAyeluM che. AvA jJAnamUlaka dharmanI sAthe ajJAnamUlaka tapazcaryAnI sarakhAmaNI zI rIte thaI zake? eTale ja ahI kahyuM che ke te enI seALamI kaLAne paNa prApta thatA nathI. ' ( jahA kumme saaMgAI, sae dehe samAhare / evaM pAvAI mehAvI, anjhappeNa samAhare // 10 // [ sU. zru. 1, a. 8, gA. 16 ] jema (saMkaTa AvI paDatAM) kAme peAtAnAM agA peAtAnA dehamAM sakAcI de che, tema vivekI manuSye pApaparAyaNa indriyAne AdhyAtmika jIvana dvArA peAtAnI aMdara sakAcI devI ghaTe. viTa paDita, medhAvI, sujJa, buddhimAna e badhA ekArthI zabdo che. AdhyAtmika bhAvanA eTale dhama dhyAnAdi Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 [ zrI vIra-vacanAmRta pravRtti. mana, vacana ane kAyA temAM joDI devAthI indriyanuM jera narama paDI jAya che ane Akhare te kAbUmAM AvI jAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke je dharmadhyAnAdi pravRtti vadhArIne Indriyane jaya kare, te ja sAco paMDita che, te ja sAce buddhimAna che. Dahare ya pANe vuDDhe ya pANe, te sattA para sabyo . uvvehaI logamiNaM mahantaM, yuddhoDajo, trijJA che ?? || [ sU0 mR. 12, a0 11, gA. 18 ] jJAnI puruSa A virATa vizvanuM barAbara nirIkSaNa kare che ane temAM nAnA tathA moTA prANIone sarvatra vyApta thayelA jue che. A prANuone teo Atmatulya lekhe che, eTale ke pitAnA jevI ja sukha-duHkhanI vRttivALA mAne che ane tethI apramattonI sAthe vicare che. tAtparya ke teo A nAnA-moTA jIvonI hiMsA na thaI jAya te mATe pratrajita thaIne apramatta dazA dhAraNa kare che. na kammuNA kamma khaventi bAlA, avamukha va venti dhI ! mehAviNo lobha-bhayA vaIyA, saMtosiNo na pakarenti pAvaM // 12 // [ sU0 gru. 1, a0 12, gA. 15 ] ajJAnI cha pravRttio te ghaNI kare che, paNa te Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAla ane paMDita ] (325 karmotpAdaka hovAthI pUrvabaddha karmone kSaya karI zakatI nathI, jyAre dhIra puruSanI pravRtti akarmotpAdaka eTale saMyamavALI havAne lIdhe teo pitAnA pUrvabaddha karmo khapAvI zake che. je puruSe kharekhara buddhimAna che, te lebha ane bhaya e baMne vRttiothI dUra rahe che. ane e rIte saMteSa guNathI vibhUSita thatAM kaI jAtanI pApamaya pravRtti karatA nathI. tiuTTaI u mehAvI, jANaM logaMsi pAvagaM / tuTuMti pAvakammANi, navaM kammamakuvvao // 13 // [ su. bu. 1,50 15, gA. 6 ] pApakarmone jANanAro buddhimAna puruSa saMsAramAM rahevA chatAM pApane treDe che. je puruSa navAM ka bAMdhate nathI, tenAM sarva pApakarmo tUTI jAya che. jahA junnAI kaTThAI havyavAho pamatthati evaM attamAhite Lei 24 / [ A mR1, a0 4, u0 3, gA. 6 ] jema agni purANa sUkAM lAkaDAMne zIdhra saLagAvI de che, tema AtmaniSTha ane neharahita (moharahita) puruSanAM karmo zIvra baLI jAya che. tuliyANaM bAlabhAvaM, abAlaM ceva paMDie / caiUNa bAlabhAvaM, abAlaM sevaI muNI // 15 // [ uttaa7, gA. 30 ] paMDita muni bAlabhAva ane abAlabhAvanI tulanA kare. te bAlabhAvane cheDI de ane abAlabhAvanuM sevana kare. Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA ekatrIzamI brAhmaNa kone kahevo? jo na sajjai AgantuM, pavvayanto na soyaI / ramai ajjavayaNammi, taM vayaM bUma mAhaNaM // 1 // [ utta, a0 25, gA. 20] je manuSyabhavamAM AvIne svajanAdimAM Asakta thatuM nathI ane temanAthI dUra thavAmAM zauca karato nathI, tema ja AryavacanamAM ramaNa kare che, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. jAyarUvaM jahAmaDhe, niddhantamala-pAvagaM / sA--macA, taM caM gUma maf I 2 [ uttaa. 25, gA. 21 ] je agnimAM nAkhIne dhamelA sonA je zuddha che, rAga, dveSa ane bhayathI rahita che, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. tasapANe viyANittA, saMgaheNa ya thAvare / jo na hiMsai tiviheNaM, taM vayaM vUma mAhaNaM / / 3 // [utta, a0 25, gA. 22 ] je trasa ane sthAvara prANIone saMkSepa (ane vistAra) thI jANIne tenI mana-vacana-kAyAthI hiMsA karate nathI, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAhmaNa kAne kahevA ? ] kohA vA jai vA hAsA, lohA vA jai vA bhayA / musaM na vayaI jo u, taM vayaM bUma mAhaNaM // [ utta. a. 25, gA0 23 ] 4 // krodhathI, hAsyathI, leAbhathI ke bhayathI je jUThThuM meAlatA nathI, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. 327 cittamantamacittaM vA, appaM vA jai vA bahuM / na giNhAi adattaM je, taM vayaM bUma mAhaNaM // 5 // [ utta. a 25, gA. 24 ] je sacitta ke acitta, alpa ke hu mAlIke ApyA vinA grahaNa karatA nathI, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. vighna- mAjIsa-tevajI, nona seva meduLa maLatA-hAyavaLa, te vayaM dhUma mALa || 6 || [ utta. a. 25, gA0 25] je mana-vacana-kAyAthI deva, manuSya ane tiya ca ( pazu-pakSI ) sAthe maithuna sevatA nathI, tene ame brAhmaNu kahIe chIe. jahA pommaM jAyaM, novalipas vAriNA / evaM alittaM kAmehiM taM vayaM bUma mAhaNaM // 7 // [ utta. a. 25, gA. 26 ] jema kamaLa pANImAM utpanna thavA chatAM pANIthI lepAtuM nathI, tema je sa`sAranA vAsanAmaya vAtAvaraNamAM rahevA chatAM kAmabhAgeAthI lepAtA nathI, tene ame brAhmaNu Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 [ zrI vIra-vacanAmRta kahIe chIe. aloluyaM muhAjIviM, aNagAraM akiMcaNaM / asaMsattaM gihatthesu, taM vayaM bUma mAhaNaM // 8 // [ uttaa0 25, gA0 27 ] je lupatArahita, bhikSAjavI, aNagAra (gRha vinAne-gRhane svecchAe tyAga karanAra) ane akiMcana hoya tathA gRhastha sAthenA saMbaMdhamAM Asakti rAkhanAra na hoya, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. jahittA puvvasaMjogaM, nAisaMge ya bandhave / jo na sajjai bhogesu, taM vayaM bUma mAhaNaM // 9 // [ utta. a0 25, gA28 ] je jJAtijane tathA baMdhuvarganI sAthe pUrva saMbaMdha cheDyA pachI bhegamAM Asakta na thAya, tene ame brAhmaNa kahIe chIe. pasubaMdhA savva veyA ya, jaTuM ca pAvakammuNA / na taM tAyaMti dussIlaM, kammANi balavaMti hi // 10 // [ utta0 a 25, gA. 29 ]. sarva veda pazunAM baMdhananI AjJA kare che ane yajJa pApakarmane hetu che. eTale te vede ke te yajJa (ane yajJa karanArA AcArya vagere) durAcArIne tArI zakatA nathI; kAraNa ke karmo pitAnuM phaLa ApavAmAM ghaNuM baLavAna heya che. Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhrAhmaNu kAne kahevA ? ] na vi muMDieNa samaNo, na oMkAreNa baMbhaNo / na muNI raNNavAseNaM, kusacIreNa na tAvaso // [ utta. a0 25, gA0 30 ] 11 // 329 kevaLa mAthu. muMDAvavAthI keAI zramaNa thatuM nathI, kevaLa jhaMkAra khAlavAthI kAI brAhmaNa thatuM nathI, kevaLa araNyamAM rahevAthI kAI muni thatu nathI ane kevaLa valkala dhAraNa karavAthI keAI tApasa thatuM nathI. samayAe samaNo hoi, baMbhacereNa baMbhaNo / nANeNa u muNI hoi, taveNa hoi tAvaso // [ utta. a. 25, gA0 31 ] 12 // samatAnA guNa keLavavAthI zramaNa thavAya che, brahmaca nuM pAlana karavAthI brAhmaNu thavAya che, ciMtana-manana vaDe jJAnaprApti karavAthI muni thavAya che ane tapa karavAthI tApasa thavAya che. kammuNA baMbhaNo hoi, kammuNA hoi khattio / vaso kammuNA hoi, suddo havai kammuNA // 13 // [ utta. a. 25, gA032 ] manuSya brAhmaNanA kama` vaDe brAhmaNa ane che, kSatriyanA krama vaDe kSatriya ane che, vaizyanA karma vaDe vaizya ane che ane zUdranA ka`vaDe zUdra bane che. kSatriyatva Adi janmasiddha vastu vastu che. vi ahIM ka zabda dhA ke vyavasAya sUcave che. tAtparya ke brAhmaNatva, nathI, paNa kaOsiddha Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 www [ zrI vIra-vacanAmRta ee pAukare buddhe, jehiM hoi siNAyao / savvakammaviNimukkaM, taM vayaM bUma mAhaNaM // 14 // [ uttaa25, gA. 33 ] A dharmane sarva prakaTa karyo che ke je snAtaka thaIne (yathAkhyAta cAritra pALIne) sarvakarmAthI mukta thAya che, enuM pAlana karanArane ame brAhmaNa kahIe chIe. evaM guNasamAuttA, je bhavanti diuttamA / te samatthA samuddhattuM, paramappANameva ya // 15 // [ uttaa. 25, gA. 34 ] je AvA guNothI yukta hoya teo dvijottama che ane teo ja sva-parane uddhAra karavAmAM samartha thAya che. Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA trIzamI vIrya ane vIratA duhA veyaM sukkhAyaM, vIriyaM ti pavuccaI kiM nu vIrassa vIrataM, kahaM ceyaM pavuccaI // 1 // . zru. 1, a. 8, gA. 1 ] [ vIrya e prakAranu kahevu che. ( A vidhAna sAMbhaLI mumukSu prazna kare che ke he pUjnma!) vIra puruSanI vIratA zI che? ane kayA kAraNe te vIra kahevAya che? (te kRpA karIne jaNAve.) kammamege pavedenti, akammaM vA vi suvvayA / eehi dohi ThANehiM jahiM dIsanti macciyA // / 2 / / [ sU. zru 1, a08, gA. 2 ] (uttaramAM bhagavAna kahe che : ) huM sunnatI ! kAI kane vI kahe che ane kAI akane vIya kare che. che mRtyuleAkanA badhA prANI A be bhedomAM vibhakta che. vi- vIya e AtmAnA mULa guNa che, paNa tenuM sphuraNa je avasthAmAM thAya che, tenA parathI tenA be bheddo paDe cheH saka`vIya ane akavI . AtmA ka janya auyika bhAvamAM vatatA hAya tyAre je vI tu sphuraNa thAya te sakama ke khAlavIya` kahevAya che ane. Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 [ zrI vIra-vacanAmRta jyAre kSAceApazamika ke kSAyika bhAvamAM vatA hoya tyAre je vInuM sphuraNa thAya te akama ke paMDita vIya kahevAya che. manuSyamAM A bemAMthI eka vInu sphuraNa avazya hAya che. satthamege tu sikhaMtA, ativAyAya pANiNaM / ege maMte ahijjaMti pANabhUyaviheDiNo // 3 // [ mU. zru. 1, a0 8, gA. 4 ] keTalAka zastravidyA zIkhe che ane prANInI hiMsA kare che, teA keTalAka matrA vagere melIne yajJAdimAM prANIAnI viDakhanA kare che. (Ane mAlavIya' samajavuM. ) mANasA vayasA caiva kAyasA caiva antaso / , Arao parao vA vi, duhA vi ya asaMjayA // 4 // [s. 30 1, a. 8, gA. ] asayamI puruSa mana, vacana ane kAyAthI peAtAne mATe tathA pArakAne mATe zatrutA kare che ane karAve che. mAiNo kaTTu mAyA ya, kAmabhoge samArame / haMtA chittA paganbhitA, AyasAyANugAmiNo // 5 // [ mu. bru. 1, a. 8, gA. 5 ] mAtra potAnA sukhanA ja vicAra karanArA mAyAvI puruSo mAyA-kapaTa karIne kAmabhoganimitte prANIonI hiMsA kare che ane tenA haNanAra, chedanAra tathA DAma DhanArA vagere ane che. Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vI ane vIratA ] eyaM sakammavIriyaM bAlANaM tu paveiyaM / itto akammaviriyaM, paDiyANaM suNeha me // 3334 6 // [ su. bru. 1, a. 8, gA. 9 ] A rIte khAlavAnu` sakama vIya vadhu byu. ve paDitAnuM aka vIya varNavuM te sAMbhaLe. davie baMdhaNummukke, savvao chinnabaMdhaNe / paNolla pAvagaM kammaM, salaM kaMtai antaso // 7 // [ . zru. 1, a. 8, gA. 10 ] paDita puruSA rAgadveSathI rahita hAya che, kaSAyarUpI aMdhanathI nivRtta hAya che, satra zaH snehaba dhanane kApI nAkhe che tathA pApakamAM cheDIne peAtAnA AtmAne lAgelA zalyane mULathI ukhADI nAkhe che. neyAjyaM sukkhAyaM, uvAyAya samIhae bhujo bhujjo duhAvAsaM, asuhattaM tahA tahA // 8 // [ sU. bru. 1, a. 8, gA. 11] tIrthaMkaree kahelA samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mokSamArgane grahaNa karIne temAM sArI rIte puruSA fAravaveA. ( e paDatavIya che ane tenuM piraNAma sukhadAyI che, ) jyAre khAlavIya punaH punaH duHkhadAyI che. te jema jema pheAravAtuM jAya che, tema tema duHkha vadhatuM jAya che. ThANI vivihaThANANi, caissaMti Na saMsao / aNiyae ayaM vAse, NAyaehi suhIhi ya // 1 // evamAyAya mehAvI, appaNo giddhimuddhare / AriyaM uvasaMpajje, savvadhammamakoviyaM // 1 [ su. bru. 1, a. 8, gA0 12-13 ] Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334. [ zrI vIra-vacanAmRta emAM saMzaya nathI ke vividha sthAnomAM vasanArA manuSya kaIne kaI vakhate pitAnuM sthAna cheDaze. jJAti ane sahadenI sAtheno A vasavATa anitya che. A vicAra karIne paMDita puruSa AtmAnA mamatvabhAvano cheda karI nAkhe tathA sarva dharmothI aniMdya evA Aryadharmane grahaNa kare. aNu mANaM ca mAyaM ca, taM paDinnAya paMDie / AyataTuM suAdAya, evaM vIrassa vIriyaM / / 11 / / [ su. mu. 1, a0 8, gA0 18 ] paMDita puruSa bUruM phaLa jANIne mAna ke mAyAnuM - aNumAtra sevana na kare. te AtmArthane sArI rIte grahaNa kare, e ja vIra puruSanI vIratA che. aikkammati vAyAe, maNasA vi na patthae / sabao saMvuDe dante, AyANaM susamAhare // 12 // [ mU, mu. 1, a0 8, gAi 20] sAce vIra hiMsaka vANIno prayoga na kare, tema manathI paNa koI paNa prANInI hiMsA karavAnuM na vicAre. te sarvathA saMyamI bane, pitAnI indriyone jite tathA mokSamArganAM sAdhanone grahaNa kare. kaDaM ca kajjamANaM ca, AgamissaM ca pAvagaM / savvaM taM NANujANanti, AyaguttA jiiMdiyA // 13 // [ sU0 zru. 1, a0 8, gA. 21 ] je Atmagupta ane jitendriya puruSa che, te Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIya ane vIratA ] 335 kAInA dvArA karAyelA, karAtAM, ke bhaviSyamAM karAnAra pApanI anumAdanA na kare. paMDie vIriyaM ladhuM, nigghAyAya pavattagaM / dhuNe puvvakaDaM kammaM, NavaM vA'vi Na kuvvaI // 14 // [ sU. zru. 1, a. 15, gA. 22 ] pa`Dita puruSa karmAnuM vidAraNa karavAmAM samatha vIya ne prApta karIne navIna karma kare nahi tathA pUrvIkRta karmone khaMkherI nAkhe. je ya buddhA mahAbhAgA, vIrA asamattaMsiNo / asuddhaM tersi parakkataM, saphalaM hoi savvaso / / 15 / / [ mU. bru 1, A. 8, gA 22 ] samyak danathI rahita ane paramArthane nahi jANanArA evA vidyuta yazavALA vIra puruSonuM parAkrama azuddha che te sarva rIte sa`sAra vadhAravAmAM saphala thAya che. tApaya ke tenAthI saMsAra ghaNA vadhI jAya che. je ya buddhA mahAbhAgA, vIrA sammattadaMsiNo / muddha tepti parata, ba N- hor savvaso // 6 // [ sU. zru. 1, a. 8, gA0 23 ] samyak danavALA ane paramAne jANanArA evA vidyuta yazavALA vIra puruSanuM parAkrama zuddha che. te sa'sArane vadhAravAmAM sarva rIte niSphaLa jAya che. tAtparyaM ke tenAthI kAI rIte sa`sAra vadhateA nathI. kujae aparAjie jahA, akkhehiM kusalehi dIvayaM / Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vara-vacanAmRta 336 kaDameva gahAya no kaliM, no tI no veva TAvara | 20 | evaM logammi tAiNA, | guphA re dhakhe che ! taM giNha hiyati uttama, miva resavAya paNa . 28 [ su chu1, a0 2, u0 2, gA. 23-24 ] jugAra khelavAmAM nipuNa jugArI jugAra khelatI vakhate jema "kRta" nAmanA pAsAne ja grahaNa kare che, paNa "kali" "trettA" ke "dvApara " ne grahaNa karate nathI ane aparAjita rahe che, tema paMDita puruSa A lekamAM jagatrAtA sarvae je uttama ane anuttara dharma kahyo che, tene ja potAnA hitane mATe grahaNa kare. bAkInA badhA dharmone teo e rIte cheDI de ke je rIte kuzaLa jugArI kRta" sivAyanA anya pAsAone cheDI de che. jhANajogaM samAhaTu, ___ kAyaM viussejja savvaso / titikkhaM paramaM naccA, AmokkhAe parivvaejjAsi // 19 // [ sU0 mu. 1, a 8, gA. 26 ] paMDita puruSa dhyAnayogane grahaNa kare, dehabhAvanAnuM sarvathA visarjana kare, titikSAne uttama samaje ane zarIra paDatAM sudhI saMyamanuM pAlana karate rahe. Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA tetrIsamI samyaktva nissagguvaeruI, ANaruI suttabIaruimeva / amiAna--vityA, jiriyA--saMveva dhamma | | [ utta. a. 28, gA. 16 ] (1) kAIne svAbhAvika rIte ja tattvanI ruci thavAthI, (2) kAIne upadeza zravaNa karavAthI, (3) kAI ne bhagavAnanI A pramANe AjJA che ema jANavAthI, (4) koI ne sUtro sAMbhaLavAthI, (5) kAIne eka zabda sAMbhaLI teno vistAra karanArI buddhithI, (6) kAIne viziSTa jJAna thavAthI, (7) kAI ne vistArapUrvaka atha zravaNa karavAthI, (8) kAIne satakriyAo tarapha ruci thavAthI, (9) kAI ne saMkSepamAM rahasya jANavAthI tA (10) kAIne dhama pratye abhiruci thavAthI ema daza prakAre samyaktva thAya che. / vi samyaktvano sAmAnya paricaya A pUrvenI dhArAmAM AvI gayA che. te aMge vizeSa jANavA jevu' ahIM apAyu' che. nisyaMziya--niliya-nivRittiniSThA-amUtI ca| uvavUha - thirIkaraNe, vacchala - pabhAvaNe aThTha in [ utta. a. 28, gA 31 ] samyakRtvanAM ATha aMge A pramANe samajavA : (1) niHza'kti, (2) niHkAMkSita, (3) nirvicikitsA, (4) amUDhadRSTi, (5) upabRMhaNA, (6) sthirIkaraNa (7) vAtsalya ane ra Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 [ zrI vIra-vacanAmRta (8) prabhAvanA. vijinavacanamAM zaMkA na rAkhavI, e nizakti nAmanuM prathama aMga. jinamata vinA anya matanI AkAMkSA na karavI, e niHkAMkSita nAmanuM bIjuM aMga. dharmakaraNanA phaLamAM saMdeha na rAkhe, e nirvicikitsA nAmanuM trIjuM aMga. anya matavALAeAnA bhapakAthI aMjAI na javuM, e amUDhadaSTi nAmanuM cothuM aMga. samyaka vadhArIne uttejana ApavuM, e upavRMhaNa nAmanuM pAMcamuM aMga. kaI samyakatvamAMthI Dagate heya te tene sthira kare, e sthirIkaraNa nAmanuM chaThTha aMga. sAdharmika pratye vAtsalya dAkhavavuM eTale ke tenI dareka prakAre bhakti karavI, e sAdharmika-vAtsalya nAmanuM sAtamuM aMga ane jinazAsananI prabhAvane thAya arthAt lekemAM tene prabhAva vadhe, evAM kAma karavAM, e prabhAvanA nAmanuM AThamuM aMga. micchAdasaNarattA, saniyANA hu hiMsagA / / iya je maraMti jIvA, tesiM puNa dullahA bohi // 3 // [ uttaa36, gA. 258 ] je jIvo mithyAdarzanamAM anurakta che, sAMsArika phaLanI apekSApUrvaka dharmakaraNa karanArA che tathA hiMsaka che, te e ja bhAvanAomAM maratAM durlabhadhi thAya che, arthAta temane samyaggadarzanAdinI prApti jaldI thatI nathI. io viddhaMsamANassa, puNo saMbohi dullahA / dullahAo tahaccAo, je dhamma? viyAgare // 4 // [ sa0 mR0 1, a0 15, gA. 18 ] Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samayakatva ] 339 je jIva samyakatvamAMthI patita thaI mRtyu pAme che, tene pharIthI dharmAdhi prApta thavI bahu kaThina che. vaLI tene samyakatvaprAptine egya aMtaHkaraNanA pariNAme thavA ke dharmAcaraNanI vRtti thavI paNa muzkela che. kuppavayaNapAsaMDI, savve ummaggapadviA / sammagaM tu jiNakkhAyaM, esa magge hi uttame // 5 // uttara a0 23, gA. 63 ] kupravacanane mAnanAra sarva saMpradAye unmArgamAM rahelA che ane jinapravacanane mAnanArA samyagra mArgamAM rahelA che. jinezvarae kahela mArga ja uttama che. sammaiMsaNarattA, aniyANA sukkalesamogADhA / iya je maraMti jIvA, sulahA tesiM bhave bohI // 6 // [ uttaa0 36, gA. 258 ] je ja samyagadarzanamAM anurakta che, sAMsArika phaLanI apekSA vinA dharmakaraNa karanArA che tathA zukalalezyAthI yukta che, te e ja bhAvanAmAM marIne paralekamAM sulabhadhi thAya che. arthAt temane samyagadarzanAdinI prApti jaladI thAya che. jAtiM ca vudi ca ihajja pAsa, mUrdi kALe viheda sAthe ! tamhA'tivijjo paramaMti NaccA, sammattadaMsI Na kareti pAvaM // 7 // [ A0 a* 3, u0 2 ] Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 | zrI vIra-vacanAmRta - he puruSa! A saMsAramAM janma ane maraNarUpI je be mahAna dukhe che, tene tuM je ane saghaLA jene sukha priya lAge che, ane duHkha apriya lAge che, te bAbatanuM jJAna meLava. A pramANenuM jJAna thavAthI ja jJAnI puruSe samyaktvadhArI banI hiMsAdi pApa karatA nathI. jiNavayaNe aNurattA, jiNavayaNaM je kariti bhAveNaM / amalA asaMkiliTThA, te hoMti parittasaMsArI // 8 // [ utta, a0 36, gA0 260 | je jinavacanamAM zraddhAnvita che, je jinavacanamAM kahevAyelI kriyAo bhAvapUrvaka kare che, je mithyAtva Adi. malathI rahita che tathA je rAgadveSayukta tIvra bhAve dhAraNa karatA nathI, te maryAdita saMsAravALA bane che. arthAta temanuM bhavabhramaNa ghaNuM ghaTI jAya che. dhammasaddhAeNaM bhaMte ! jove kiM jaNayai ? dhammasaddhAeNaM sAyAsokkhesu rajjamANe vizvavuM || 8 | [ uttara a. 29, gA. 3 ] prazna-he bhagavana ! dharma zraddhAthI jIvazuM upArjana kare? uttara-he ziSya! dharmazraddhAthI zAtA-sukhamAM anurAgI thayela che tenAthI virakta thAya che. Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - dhArA cetrIzamI SaDAvazyaka ne taka ja na jana [anugadvArasUtramAM kahyuM che keaavssyN avassakaraNijjaM, dhuva-niggaho visohI a / ajjhayaNachakkavaggo, nAo ArAhaNA maggo // Avazyaka, avazyakaraNIya, dhruva, nigraha, vidhi, adhyayanaSaDravarga, nyAya, ArAdhanA ane mArga e paryAyazabdo che. AvazyakanA artha ane temAM jaNAvyuM che kesmnnennN sAvaeNa ya, avassa-kAyavvaM havai jamhA / aMto aho-nisassa ya, tamhA AvassayaM nAma / je divasa ane rAtrinA aMta bhAge zramaNa ane zrAvaka vaDe avazaya karavA yogya che, tethI te Avazyaka kahevAya che. A kriyAne vartamAnakALe pratikramaNa zabdathI oLakhanavAne pracAra che. je pratikramaNa divasanA aMta bhAge karAya te daivasika (devasiya) pratikramaNa ane rAtrinA aMta bhAge karAya te rAtrika (rAIa) pratikramaNa. A sivAya pakSanA Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 [ zrI vIra-vacanAmRta aMte, cAturmAsanA aMte ane saMvatsaranA aMte paNa khAsa pratikamaNanI kriyA karavAmAM Ave che, tene anukrame pAkSika pratikramaNa, cAturmAsika pratikramaNa ane sAMvatsarika pratikramaNa kahevAmAM Ave che. Avazyaka kriyA aMge vadhAre spaSTIkaraNa karatAM temAM jaNAvyuM che ke - 'Avassayassa eso piMDattho vaNNio samAseNaM / eto ekekaM puNa, ajjhayaNaM kittaissAmi / te kaha-() sAmArca, (2) vAsasthaLo, (3) vaM, (4) philama, () , (6) paravALuM Avazyakane A samudAyAthe TUMkamAM kahyo. have temAMnA eka eka adhyayananuM huM varNana karIza. te A rIteH (1) sAmAyika, (2) caturvizati-stava, (3) vaMdanaka, (4) pratikamaNa, (5) kAtsarga ane (6) pratyAkhyAna tAtparya ke Avazyaka kriyAo cha prakAranI che, te darekanA nAma A pramANe samajavAnAM che.] sAmAieNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? sAmAieNaM sAvajjajogaviraI jaNayai // 1 // [ uttaa29, gA. 8 ] prazna-he bhagavana!sAmAyikathI jIvazuM upArjana kare? uttara-ziSya! sAmAyikathI jIva sAvadyAganI nivRtti upArjana kare. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaDAvazyaka ] 343 visAvadyAga eTale pApakArI pravRtti. tenI nivRtti eTale temAMthI virAma pAmavApaNuM, tAtparya ke kaI paNa jIva sAmAyikanI kiyA aMgIkAra kare che, tyAre "huM mana-vacana-kAyAthI kaI pApa karIza nahi ke karAvIza nahi" evI pratijJA grahaNa kare che ane te anusAra sAmAyika daramiyAna koI paNa pApakArI pravRtti karatuM nathI. e vakhate dharmadhyAnAdi zubha pravRtti ja kare che. eka sAmAyikane kALa be ghaDI eTale aDatAlIsa mInITano gaNAya che. sAmAyika e be ghaDIne yoga che. te aMge vadhAre jANavA IcchanAre dharmabodha graMthamALAmAM amAruM lakheluM be ghaDI ga" nAmanuM pustaka avazya jevuM. cauvvIsatthaeNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? cauvvIsatthaeNaM dasaNavisohiM jaNayai // 2 // [ uttaa29, gA0 9] prazna-he bhagavan! caturvizati-stavathI jIva zuM upArjana kare? uttarahe ziSya ! caturvizati-stavathI jIva darzana vizuddhi upArjana kare. viTa darzanavizuddhi eTale samyaktvanI nirmaLatA. tAtparya ke covIza tIrthaMkaranA guNenuM adbhuta kIrtana karatAM samyakatvamAM rahelI azuddhi dUra thAya che ane deva-gurudharma pratyenI zraddhA khUba majabUta bane che. Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta stavana, stuti tathA tetre vagere dvArA zrI jinezvara devanI je bhakti karavAmAM Ave che, tene samAveza A bIjA prakAranA AvazyakamAM thAya che. vaMdaNaeNaM bhante ! jIve kiM jaNayai ? vaMdaNaeNaM nIyAgoyaM kammaM khavei uccAgoyaM kammaM nibaMdhai / sohaggaM ca NaM apaDihayaM ANAphalaM nivvattei / dAhiNabhAvaM ca NaM jaNayai // 3 // | uttaa0 29, gA. 10 ] prazna-he bhagavan! vaMdanakathI jIva zuM upArjana kare? uttara--he ziSya! vaMdanathI jIva nacatra karmane kSaya kare ane uccatra karma bAMdhe. vaLI te apratihata saubhAgya ane ucca adhikAra prApta kare, tema ja vizvavallabha bane. vi. gurune vidhithI vinayapUrvaka vaMdana karavuM te vaMdanaka nAmanuM trIjuM Avazyaka che. gurune vinaya karyA vinA ke temanA pratye atyaMta AdaramAnanI lAgaNI rAkhyA vinA AdhyAtmika prasAda prApta thatuM nathI. temane roja savAra-sAMja vidhipUrvaka vaMdana karavAthI upara jaNAvyA tevA lAbhe thAya che. paDikkamaNeNaM bhante! jIve kiM jaNayai ? paDikkamaNeNaM vayachirANi pihei / pihiya-vayachide puNa jIve niruddhAsave asabalacaritte aTThasu Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDAvazyaka ] 345 pavayaNamAyAsu uvautte apuhatte suppaNihie vidurU | 4 | [ uttara a0 29, gA. 11 ] prazna-he bhagavan! pratikramaNathI jIvazuM upArjana kare? uttara--he ziSya! pratikamaNuthI jIva vratanAM chidrone DhAMke, vratanAM chidrone DhAMkatAM te jIva Amravane rokanAre thAya, zuddha cAritravaMta ane aSTapravacanamAtAmAM upagavALe thAya tathA samAdhipUrvaka saMyamamArgamAM vicare. viajJAna, moha ke pramAdavazAt pitAnA mULa svabhAvathI dUra cAlyA gayelA jIvanuM pitAnA mULa svabhAva tarapha pAchuM pharavuM te pratikramaNa kahevAya che. A eka prakAranI AtmanirIkSaNa ke AtmazudhananI kriyA che. kAraNa ke temAM AtmAe karelI dareka pravRttinuM nirIkSaNa karIne thayelI bhUle zodhI kADhavAnI hoya che ane te mATe dilagIra thavAnuM hoya che. je bhUle mAtra dilagIrIthI sudhare tevI na hoya te mATe prAyazcita grahaNa karavuM paDe che. jema gharane dararoja zuddha-svaccha rAkhavAthI te rahevA lAyaka bane che, tema AtmAne dararoja zuddha-svaccha karavAthI vatanI ArAdhanA barAbara thAya che ane tethI cAritra uttama prakAranuM bane che. kAussaggeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai ? kA ussaggeNaM tIyapaDupannaM pAyacchittaM visohei / visuddhapAyacchitte ya jIve nivvuyahiyae Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34} ohariyabharuvva bhAravahe mudde muddena virU / k|| [ utta. a. 29, gA0 12 ] prazna--he bhagavan ! kAceAtsagathI jIva zuM upArjana kare? uttara--he ziSya ! kAcAsathI jIva atIta ane vartamAna kALanA aticArAnI zuddhi kare. prAyazcittathI zuddha thayelA jIva evA nivrutta hRdayavALA thaI jAya che ke jevA mAthethI bhAra utaratAM bhAravAhaka. A rIte nivRtta hRdayavALA thaI ne prazasta dhyAnane prApta karateA sukha pUrvIka vicare. vi. kAyAnA utsaga karavA arthAt dehabhAvanAne tyAga karI AtmanirIkSaNa ke AtmaciMtanamAM lAgI javu ene kAceAtsaga kahevAmAM Ave che. temAM eka Asane maunapUrvaka sthiratAthI rahevAnu hoya che. A kAcetsaganI kriyAthI kevA lAle thAya che, te ahIM jaNAvyuM che. A viSaya ghaNA UMDA ane samajavA jevA che. te jANavA IcchanAre amArI lakhela TIkAnA prathama bhAga jovA [ zrI vIra-vacanAmRta 6 zrI pratikamaNusUtra-prAdha temAM ' tasauttarI sUtra, * * anartha sUtra' ane riha'taceIyANusUtra' nA vivecanaprasa'ge A viSayanuM sapramANa vistRta vivecana karelu che. 24 pasatthajhANAva gae paccakkhANeNa bhante ! jIve kiM paccakkhANeNaM AsavadArAI niruMbhai | ( pacca nayar ? Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaDAvazyaka ] 347. -------vvvvvvvvvvvvv-4wwww wwwwwww kkhANeNaM icchAnirohaM jnnyi| icchAniroha gae ya NaM jIve savvadavvesu viNIyataNhe samUha viru) | 6 | , a 29, gA. 13 ] prazna-he bhagavan! pratyAkhyAnathI jIva zuM upArjana kare ? uttara--he ziSya! pratyAkhyAnathI jIva Asrava dvArone nirodha kare. pratyAkhyAnathI jIva IcchAnidhi kare. icchAnirodha karAyele jIva sarva dravya-padArthamAM tRSNArahita ane zAMta thaIne vicare. Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA pAMtrIzamI bhAvanA tahiM tahiM suyakkhAyaM, se ya sacce suAhie / sayA sacceNa sampanne, mettiM bhUehi kappae // 1 // [ sU0 zru. 1, a. 15, gA. 3 ] vItarAga mahApuruSoe je je bhAva kahyA che, te sarve vAstavamAM yathArtha che. jene aMtarAtmA sadA satya bhAvathI bharelo che, te sarve je prati mitrIbhAva rAkhe che. bhUehi na virujjhejA, esa dhamme vusImao / vusimaM jagaM parinnAya, assi jIviyabhAvaNA // 2 // ( [ sU0 zra1, a0 15, gA. 4 ] kaI paNa prANI sAthe vaira-virodha na kare e saMyamI puruSane dharma che. saMyamI puruSe jagatanA svarUpane sArI rIte samajIne jIvanane utkarSa karanArI saMbhAvanAe bhAvavI. bhAvaNAjogasuddhappA, jale NAvA va AhiyA / nAvA va tIrasampannA, savvadukkhA tiuTTai // 3 // [ sU0 kR0 1, a0 15, gA. pa ] bhAvanAgathI zuddha thayele AtmA jaLa upara naukA tare tema saMsAramAM tare che. jema anukULa pavanane ge naukA kinAre pahoMce che, tema e saMsAranA kinAre pahoMce che ane tyAM enAM sarva duHkhene aMta Ave che. Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanA ] 349se hu cakkhU maNussANaM, je kaMkhAe ya aMtae // 4 // ( [ sU0 chu. 1, a. 15, gA. 14 ] je manuSya (bhAvanAbaLe) bhegecchAne, vAsanAne aMta kare che, te anya manuSyone cakSurUpa thAya che, arthAta mArga darzAvanAro bane che. anteNa khuro vahaI, cakkaM anteNa loduI // antANi dhIrA sevanti, teNa antakarA iha // 5 // [ yu. 1, a0 15, gA. 14-15 ] astare pitAnA aMta bhAga para (dhAra para) cAle. che. gADAnuM paiDuM paNa pitAnA aMta bhAga para cAle che. tema mahApuruSa jIvananA aMtima satye para cAle che. ane tethI ja saMsArane aMta karanArA thAya che. jammaM dukkhaM jarA dukkhaM, rogANi maraNANi ya / aho dukkho hu saMsAro, jattha kIsanti jantavo // 6 // [ utta, a 19, gA. 15 ] janma e duHkha che, jarA paNa duHkha che, rogo ane maraNa paNa duHkha ja che. ahe ! A Akho saMsAra duHkhamaya che ke jemAM prANIo ghaNe kaleza pAme che. imaM sarIraM aNiccaM, asuI asuisaMbhava / / asAsayAvAsamiNaM, dukkhakesANa bhAyaNaM // 7 // - [ uttaa19, gA. 12 ] Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350. [ zrI vIra-vacanAmRta A zarIra anitya che, apavitra che, azucithI utpanna thayeluM che, temAM jIvane nivAsa azAzvata che. vaLI te duHkha ane kalezanuM bhAjana (pAtra) che. ganbhAi mijjati buyAbuyANA, narA pare paJcasihA kumArA / juvANagA majjhima-theragA ya, rari te mArA poLaT | 8 | [ su. zru. 1, a0 7, gA. 10 ] keTalAka ke garbhAvasthAmAM, keTalAka ja kAluM. gheluM bolavAnI avasthAmAM, te keTalAka jI paMcazilA kumAronI hAlatamAM marI jAya che. vaLI keTalAka yuvAna, AdheDa ane vRddha thaIne marI jAya che. A rIte AyuSyane kSaya thatAM manuSya harakeI avasthAmAM pitAne deha choDIne cyavI jAya che. dArANi ya suyA ceva, mittA ya taha bandhavA / jIvantamaNujIvanti, mayaM nANuvvayanti ya // 9 // utta- a. 18, gA. 14 ] strIo, putra, mitre ane baMdhuvarNa jIvatAnI sAthe naja saMbaMdha rAkhanArA che. marelAMnI pAchaLa keI AvatuM nathI. taM ekagaM tucchasarIragaM se, ciIgayaM dahiya u pAvageNaM / bhajjA ya puttA vi ya nAyao vA, dAyAramannaM aNusaMkamanti // 10 // [ utta, a0 13, gA. 25 ] Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ habhAvanA ] 351 wwwwwwwwwwwwww manuSyanA citAgata ekala tuccha zarIrane agnithI bALI nAkhavAmAM Ave che ane tenI strI, tenA putra tathA sagAMvahAlAM kaI bIjA dAtAranuM anusaraNa kare che. na tassa dukkhaM vibhayanti nAio, na mittavaggA na suyA na bandhavA / eko sayaM paccaNuhoi dukkhaM, kattArameva aNujAi kammaM // 11 / / [ uttara AI 13, gA23 ] tenAM duHkhamAM jJAtijane bhAga paDAvI zakatA nathI, tema mitre, putra ke bAMdha paNa bhAga paDAvI zakatA nathI, te pite ekale ja duHkha bhogave che, kemake karma kartAnuM ja anusaraNa kare che. nIharanti mayaM puttA, piyaraM paramadukkhiyA / piyaro vitahA putte, bandhU rAyaM tavaM care // 12 // [ uttara a0 18, gA. 15 ] jema atyaMta duHkhI eka putra mRta pitAne gharathI bahAra kADhI nAkhe che, tema mAtA-pitA paNa marelA putrane bahAra kADhI nAkhe che. sagAM-saMbaMdhIo mATe paNa A ja hakIkata che. A joIne he rAjana ! tuM tapa kara. abbhAgamiyammi vA duhe, ahavA ukkamie bhavantie / egassa gaI ya AgaI, vidumanta saraLa na mana ne zarU [ sU0 mu. 1, a. 2, u0 3, gA. 17] Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ~~~~ ~ ~ ~~ 35ra [ zrI vIra-vacanAmRta duHkha AvI paDatAM manuSyane ekalAne ja bhegavavuM paDe che. athavA AyuSya kSINa thatAM ekale ja gatiAgati kare che. vivekI puruSa sagAMvahAlAM vagerene zaraNarUpa samajatA nathI. ciccA dupayaM ca cauppayaM ca, - vetta hUiM dhana-dhanaM ja saLaM ! kammappabIo avaso payAi, pAM marva sundara pavAM vA 14 | utta, a0 13, gA. 24] dvipada (nekara, cAkara, dAsa, dAsI,) catuSpada (DhoraDhAMkhara ), kSetra, gRha, dhana, dhAnya vagere sarva vastuo cheDIne karmathI parAdhIna thayele A AtmA parabhava prati prayANa kare che ane tyAM karmAnusAra sArI ke mAThI gatine pAme che. mAyA piyA NhusA bhAyA, majhA purA 2 borasa | nAlaM te mama tANAya, suSatasya samyu 21 [ utta, a 6, gA. 3] vivekI puruSa ema vicAra kare ke "mAtA, pitA, putravadhU, bhAI, bhAryA tathA aurasa putra A koI paNa mArAM kukarmonuM duHkha bhagavatI vakhate rakSA karavAne samartha nathI." Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 -------- ~~-~ ~-~-- ------------------ bhAvanA ] ~ ~- savvaM jagaM jai tuhaM, savvaM vAvi dhaNaM bhave / savvaM pi te apajjattaM, neva tANAya taM tava // 16 // [ utta. a0 14, gA0 39 ] kadI AkhuM jagata ane temAM raheluM sarva dhana tAruM thaI jAya, te paNa tArA mATe aparyApta che. te tAruM rakSaNa karI zakaze nahi. ciccA vittaM ca putte ya, NAio ya pariggaha / ciccA Na NaMtaMga soyaM, niravekkho parivvae // 17 // [ sU0 muLa , a0 9, gA. 7 ] vivekI puruSa dhana, putra, jJAtijane, sarva prakArane parigraha ane AMtarika viSAda cheDI nirapekSa bane ane saMyamanuM anuSThAna kare. bandhappamokkho tujjhajjhattheva // 18 // [ A0 0 5, u0 2, gA. 150 ] he puruSa! baMdhanathI mukta thavuM e tArA ja hAthamAM che. egabhUo araNNe vA, jahA u caraI mige / evaM dhamma carissAmi, saMjameNa taveNa yA // 19 // [ utta, a. 19, gA0 78 ] (vairAgI AtmAne evI bhAvanA hovI ghaTe ke, jema mRga araNyamAM eka ja vicAre che, tema huM cAritra - rUpI vanamAM tapa ane saMyamarUpI dharmanuM pAlana karate Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 [ zrI vIra-vacanAmRta ane AtmAne ekAkI mAnate vicarIza. taM mA gaM tubbhe devANuppiyA, __mANussaesu kAmabhogesu / sajjaha rajjaha gijjhaha, mujjhaha ajjhovavajjaha / / 20 / / [ jJA0 a0 8 ] tethI he devAnupriya tame mAnuSika kAmamAM Asakta na bane, rAgI na bane, yuddha na bane, mUcchita na bane ane aprApta bhege prApta karavAnI lAlasA na kare. Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA chatrIzamI lezyA kivhA nIlA ya kAU ya, teu pamhA taheva ya / sukkalesA ya chaTTA ya, nAmAI tu jahakamaM / / 1 / / [ utta. a. 34, gA. 3 ] cha leyAonAM nAma anukrame A pramANe jANavAM: kRSNalezyA, nIlalezyA, kApAtalezyA, teolezyA, padmalezyA ane zukalalezyA. vi- zrI haribhadrasUrie AvasyakaTIkAmAM kahyuM che kekRssnnaadidrvysaacivyaatprinnaamo'ymaatmnH / sphaTikasyeva tatrA'yaM lezyAzabdaH pravartate // AtmAnuM saheja rUpa sphaTika samAna niLa che. paraMtu kRSNa Adi ra'gavALA pugalivazeSathI tenA je pariNAma thAya che, tene lesyA kahevAmAM Ave che. ' ( tAtparya ke eka prakAranA dravyasamUhane lIdhe AtmAnA je viziSTa pariNAma ke adhyavasAya thAya che, tene lesyA samajavAnI che. A lezyAAmAM taratama bhAva hAya che, eTale tenA kRSNAdi cha prakAro mAnavAmAM AvyA che. te age jaina zAstromAM ja bhUvRkSa ane cha puruSAnuM udAharaNa prasiddha che. te A pramANe ja vRkSa ane cha puruSA cha musAphA eka ja zrRvRkSa nIce AvyA. temAMnA Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 [ zrI vIra-vacanAmRta pahelAe kahyuM: "A ja bUDAne teDI pADIe te mana gamatAM phaLa khavAya." bIjAe kahyuM: "AkhAM jhADane teDI pADavAnI zI jarUra che? tenuM eka moTuM DALuM teDI pADIe te paNa ApaNuM kAma thaze." trIjAe kahyuM : are bhAIe ! meTuM DALuM teDI pADavAnI jarUra nathI. tenI eka nAnI DALI teDI pADaze te paNa cAlaze." cethAe kahyuM: "meTuM ke nAnuM DALuM teDavAnI zI jarUra che? ApaNe temAMthI phaLavALA gucchA ja teDI le ne?" pAMcamAe kahyuM: "mane te e paNa vyAjabI jaNAtuM. nathI. je ApaNe jAMbUDAM khAvAnuM ja kAma che, te temAMthI jAMbUDAM ja zA mATe vINuM na levAM?' chaThThAe kahyuM: bhAIe ! mAre mata tamArA badhAthI judA paDe che. bhUkha zamAvavI e ja ApaNuM prajana hoya te ahIM je tAjAM jAMbU kharI paDayAM che, tene zA mATe viNuM na levAM! tenAthI ApaNI bhUkha jarUra bhAMgaze." ahIM prathama puruSanA adhyavasAye ghaNA azubhatIvratama hovAthI tene kRSNalezyA samajavI, bIjA puruSanA adhyavasAye tIvratara hevAthI tene nIlalekyA samajavI, trIjA puruSanA adhyavasAye tIvra hovAthI tene kAtilezyA samajavI. kRSNa, nIla ane kApita A traNa vezyAenI gaNanA azuddha vezyAomAM thAya che, temAM pUrva pUrvanI vadhAre azuddha che. cothA puruSanA adhyavasAye maMda hovAthI tene pIta Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA ] lezyA(tejalezyA ) samajavI, pAMcamA puruSanA adhyavasAye madatara hAvAthI tene padmavezyA samajavI ane chaThThA puruSanA adhyavasAyA madbhutama haiAvAthI tene zukalalezyA samajavI. pIta, padma ane zukala lesyAonI gaNanA zuddha lezyAemAM thAya che ane te uttarAttara vadhAre zuddha che. 357 jImUyaniddhasaMkAsA, gavalariTThagasannibhA / khaMjajaNanayaNanibhA, kiNhalesA u vaNNao // 2 // nilAsogasaMkAsA, cAsapicchasamaprabhA / veruliniddhasaMkAsA, nIlalesA u vaNNao / / 3 / / ayasIpuSkasaMkAsA, koilacchadasannibhA / pArevayagIva nibhA, kAulesA u phaLo || 4 || hiMguladhA usakAsA, taruNAicasaMnibhA / sugatuMDapaIva nibhA, teulesA u vaNNao // 5 // hariyAlabheyasaMkAsA, haliddAbheyasamappabhA / saNAsaNakusumanibhA, pamhalesA uvaNNao // 6 // saMkhaMkakuMda saMkAsA, khIrapUrasamappabhA / rayayahArasaMkAsA, sukkalesA u vaNNao // 7 // [ utta. a. 34, gA. 4 thI 9 ] kRSNalezyAne varNa sajala megha, bhesanAM zIMgaDA, aAi, gADAnI maLI, kAjaLa ane AMkhanI kIkI jevA kALA hAya che. nIlalezyAnA vaNu nIlA azeAka vRkSa, cAsa pakSInI pAMkha ane snigdha nIlamaNi samAna nIlA (vAdaLI) hAya che. Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 [ zrI vI2-kyanAmRta kApatalezyAne varNa alasInA phUla, keyalanI pAMkha ane kabUtaranI Doka je kaWAI heya che. telazyAne varNa hiMgaLaka, taruNa sUrya, pipaTanI cAMca ane dIpazikhA samAna lAla hoya che. paDyUlezyAne varNa haratAla ane haLadaranA TukaDA je tathA zaNa ane asana (bIyA) ne phUla jevA pILo hoya che. zukalezyAno varNa zaMkha, ekaratna, macakuMdapuSpa, dUdhanI dhArA ane rUpAnA hAra je veta hoya che. jaha kaDuyatuMbagaraso, kaDuyarohiNiraso vA / itto vi aNaMtaguNo, raso u kiNhAi nAyavyo / / 8 / / jaha tigaDuyarasa ya raso, tikkho jaha hatthipippalIe vA / itto vi aNaMtaguNo, raso u nIlAi nAyabbo / / 9 // jaha taruNaaMbayaraso, tuvarakaviThussa vA vi jArisao / itto vi aNaMtaguNo, raso u kAUi nAyavvo // 10 // jaha pariNayaMbagaraso, pakakaviTThassa vA vi jArisao / Itto vi aNaMtaguNo, raso u teUi nAyavyo // 11 // varavAruNIi va raso, vivihANa va AsavANa jArisao / mahu-meragassa va raso, itto pamhAi paraeNaM // 12 // khajjUra-muddiyaraso, khIraraso khaMDa-sakkarasso vA / itto vi aNaMtaguNo, raso u sukkAi nAyavvo // 13 // [ utta0 bha0 34, 10 10 thA 15 ] kaDavI tuMbaDIne rasa, lImaDAne rasa tathA kaTu hine rasa je kahevuM hoya che, tenA karatAM kRSNa Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA ] 358 lezyAne rasa anaMtaguNe kaDa hoya che. trikaTu (suMTha, marI ane lIMDIpIpara)ne rasa athavA gajapIparane rasa je tIkho hoya che, tenA karatAM nIlezyAne rasa anaMtaguNe tIkha heya che. kAcI kerI, kAcA suMvaraphaLa ke kAcA koThAne rasa je mATe hoya che, tenA karatAM kAtilezyAne rasa anaMtaguNe khATe hoya che. pAkI kerI, pAkA koThAMne rasa, je khaTamIThe hoya che, tenA karatAM tejezyAne rasa anaMtaguNe khaTamIThe hoya che. zreSTha vAruNI, aneka prakAranA Asava, madhu ane meraka nAmanI madirAno rasa jevo mIThA (gA vadhAre, khAre che) hoya che, tenA karatAM padhalesthAne rasa anaMtaguNa mIThe hoya che. khajUra, drAkSa, kSIra (dUdhapAka) ane sAkarano rasa je madhura hoya che, tenA karatAM zukala vezyAne rasa anaMtaguNe madhura hoya che. jaha gomaDassa gaMdho, suNagamaDassa va jahA ahimaDassa / itto vi aNaMtaguNo, lesANaM appasatthANaM // 14 // jaha surahikusumagaMdho, gaMdhavAsANa pissamANANaM / itto vi aNaMtoguNo, pasatthalesANa tiNhaM pi // 15 // [ uttara a. 34, gA. 16-17 ] aprazasta lezyAone eTale kRSNalezyA, nalalezyA Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 [ zrI vIra-vacanAmRta ane kApAtalezyAnA gadha marelI gAya, marelA kUtarA ke marelA sApanI je durgaMdha Ave, tenA karatAM ana'taguNA arAkha Aya che. traNeya prazasta laizyAonA eTale teolezyA, padmavaizyA ane jIlalesyAnA gadha sugaMdhita puSpA, tathA pIlAI rahelAM sugadhI vasANAM karatAM anaMtaguNA sAre| hoya che. jaha karagayassa phAso, gojibbhAe ya sAgapattANaM / itto vi anaMtaguNo, lesANaM appasatthANaM // 16 // jaTTha bUrassa va phAso, navaNIyassa va sirIsakusumANaM / itto vi anaMtaguNo pasasthalesANa tinhaM pi // 17 // [ utta. a0 34, gA0 18-19 ] aprazasta lezyAonA sparza karavata, gAyanI jIbha ane sAganAM pAMdaDAM karatAM ana'taguNe kaza hoya che. ane traNeya prazasta lesyAonA sparza khUra nAmanI vanaspati, mAkhaNu ane zirISa puSpa karatAM anaMtagutolRA kemaLa hoya che. paMcAsavappavatto, tIhi agutte chasuM avirao ya / tivvAraMbhapariNao, khuddo sAhissio naro // 18 // niddhaMsa pariNAmo, nissaMso ajiiMdio / eyajogasamA utto, kiNhalesaM tu pariName [ utta. a. 34, gA0 21-22 ] ru je puruSa pAMca AsraveAmAM pravRtta, traNa guptithI aNupta, chaMkAya aMge avirata, tIvra AraMbhanI pariNativALA, Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lephsA ] kSudra, sAhasika, nirdaya piraNAmI, krUra ane ajitendriya hoya tene kRSNalezyAnA pariNAmavALA jANavA. 361 vi. lesyAonA va, rasa, gaMdha ane spa jAvyA pachI tenA pariNAmenuM varNana kare che. kRSNalezyAvALA jIva pAMca AsravamAM pravRtta hoya eTale hiMsA karatA hoya, jUhu khelatA hoya. cArI karatA hoya, maithuna sevatA hoya ane ghaNA parigraha ekaThA karavAnI pravRttimAM paDelA hAya. traNa guptiethI anupta hoya, eTale mana, vacana ke kAyA koInuM niyaMtraNa karanArA na hoya. vadhAre spaSTa kahIe. te te manathI aneka prakAranA duSTa vicAra karanArA hoya, kaDavAM-ma bhedaka vacana khelanArA hoya ane kAyAnuM manasvI pravartana karanArA hoya. chakAya aMge avirata hoya, eTale pRthvIkAyika Adi ye prakAranA jIvAnI hiMsA karanArA hAya, tIvra ArabhanI pariNativALA hAya, eTale jenAthI puSkaLa jIveAnI hiMsA thAya evI pravRtti karavAnI bhAvanA rAkhanArA hoya. kSudra hAya, eTale tenA hRdayamAM udAratA na hoya. sAhasika hAya, eTale game teve pApAcAra karatAM Dare nahi. niyapariNAmI hAya, eTale sAmAnuM game teTaluM kharAkha thatuM hAya te paNa tene dayA Ave nahi. krUra hAya, eTale vadhAre paDatI sakhtAI ne dhAraNa karanArA hAya. ajitendriya hAya, eTale indriyajanya sukhAmAM ja rAcanArA hoya. vadhAre spaSTa kahIe teA khAvuM-pIvu. ane meAja karavI e ja uddeza sAme rAkhIne jIvatA hAya. Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 [ zrI vIra-vacanAmRta w wwwww - ---- ------- vv// w www issA-amissa-atavo, avijjamAyA ahIriyA / giddhI paose ya saDhe, pamatte rasalolue // 20 // AraMbhAo avirao, khuddo sAhassio naro / eyajogasamAutto, nIlalesa tu pariName // 21 // [ uttaa 34, gA. 23-24] je puruSa irSAlu kadAgrahI, tArahita, avidyAvAna, mAyAvI, nirlajaja, viSayanI vRddhivALo, praSI, zaTha, pramatta, rasalupI, pitAnA sukhane ja zodhanAre, AraMbhathI avirata, kSudra ane sAhasika heya, tene nalalezyAnA pariNAmavALe jANa. vi. IrSAlu hoya, eTale bIjAnA sadguNe ke bIjAnI caDatIne joI zakatA na hoya. kadAgraho hoya, eTale pitAnI vAta khoTI jaNAya te paNa tene pakaDI rAkhanAro hoya. tArahita hoya, eTale nAnI-meTI kaI jAtanI tapazcaryA karanAro na hoya, paNuM khAI-pIne meja karanArI hoya. avidyAvAna hoya eTale mithyAtvamAM rAcanAro hoya ke kuzAstromAM rasa lenAra hoya. mAyAvI hoya, eTale bIjAne ThaganAro hoya nirlajaja hoya, eTale asadAcAranuM sevana karatAM lAja pAmanAro na hoya. viSayanI vRddhivALo hoya, eTale pAMce IndriyanA viSayamAM Asakti dharAvanAro heya. praSiI hoya, eTale atyaMta dveSane dhAraNa karanAro hoya; keI pitAthI AgaLa vadhI jato hoya te tene harakoI upAye utArI pADavAnI Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~---------------~-~~-~~~-~ ~- ~ lezyA ] mane dazA dharAvatuM hoya. zaTha hoya, eTale jU DuM belI bIjAne chetaranAro hoya. pramatta hoya, eTale kula, jAti, aizvarya, vidyA, adhikAra Adine mada rAkhanAro hoya. rasalupI hoya, eTale jIbhane lAlacu hoya. pitAnA sukhane ja zodhanAre eTale mahAsvArthI hoya, bIjAnuM zuM thaze? tene jarAye vicAra karanAre na hoya. AraMbhathI avirata eTale hiMsaka dhaMdhA karanAro hoya. zudra ane sAhasikane artha upara mujaba samajo. vaMke vaMkasamAyare, niyaDille aNujjue / paliuMcagaovahie, micchadiThThI aNArie // 22 / / umphAlagaduTuvAI ya, teNe yAvi ya maccharI / eyajogasamAutto, kAulesaM tu pariName // 23 // [ uttaa34, gA. 25-26 ] je puruSa vANI ane vartanamAM vaka, kapaTI, asarala, pitAnA dene chUpAvanAro, micya daSTi, anArya, karmabhedaka duSTa vacana bolanAra, cora ane matsarI hoya tene kAtilezyAnA pariNAmavALe jANavo. vira vANImAM vaka eTale vAMkuM belanAre, sIdhe uttara nahi ApanAro. vartanamAM vaka eTale vicitra rIte vartanAro, ADuM cAlanAre. anArya eTale dayA vinAne. matsarI eTale bIjAnI caDatI sahana na karanAre. nIyAvittI acavale, amAI akuUhale / viNIyaviNae daMte, jogavaM uvahANavaM // 24 // Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [zrI vIravacanAmRta piyadhamme daDhadhamme'vajjabhIrU hiesae / eyajogasamAutto, teolesaM tu pariName / / 25 / / [ utta, a 34, gA. 27-28 ] je puruSa namra, capaLatA rahita, nipaTI, kutUhalathI rahita, vinIta, vinayI, Indriyane kAbUmAM rAkhanAre, gavAna, upadhAnavAna, priyadharmI, daDhadharma, pApabhIru, ane hiteSI hoya tene telezyAnA pariNAmavALe jANa. vi. vinItavinayI eTale guru vagerenI ucita sevA karanAre. yegavAna eTale nirvANa sAdhaka yoganI sAdhanA karanAre athavA svAdhyAdi egamAM magna rahenAre. upadhAvAn eTale kRtaprAptinimitta tapazcaryA karanAro. priyadharmI eTale dharmamAM prema rAkhanAra. daDhavama eTale dharmamAM daDha rahenAro. pApabhIru eTale pApathI DaranAre. hitaiSI eTale sarvanuM hita IcchanAre. payaNukohamANe ya, mAyAlobhe ya payaNue / pasaMtacitte daMtappA, jogavaM uvahANavaM // 26 // tahA payaNuvAI ya, uvasaMte jiiMdie / eyajogasamAutto, pamhalesaM tu pariName // 27 // [ utta, ao 34, gA. 29-30] je puruSanA krodha, mAna, mAyA ane lebha ghaNuM pAtaLA paDI gayelA hoya, je prazAMta cittavALe hoya, AtmAnuM damana karanAra hoya, yegavAna hoya, upadhAnavAnuM hoya, the belanA haya, upazAMta haya, jitendriya Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lesyA ] 365 hoya, tene palezyAne pariNAmavALo jANa. vi. upazAMta hoya eTale zAMta svabhAvavALe heya. aTTaruddANi vajjitA, dhammasukkANi jhAyae / pasaMtacitte daMtappA, samie gutte ya guttisu // 28 // sarAgo vIyarAgo vA, uvasaMte jiiMdie / eyajogasamAutto, sukkalesaM tu pariName // 29 // [ uttaa0 34, gA. 31-32 ] je puruSa Atta ane raudra dhyAnane tyAga karI dharma ane zukaladhyAna dharate heya, prazAMta cittavALA hAya, Atmadamana karanAre haya, pAMca samiti ane traNa guptithI yukta hoya, upazAMta hoya, jitendriya hoya, tene sarAga ke vItarAga avasthAmAM zukala lezyAnA pariNAmavALo. jANa. vika ciMtanaya viSayamAM manane ekAgra karavuM tene dhyAna kahevAmAM Ave che. A dhyAna cAra prakAranuM cheH (1) ArtadhyAna, (2) raudradhyAna, (3) dharmadhyAna ane (4) zukaladhyAna. jemAM ati eTale duHkha ke pIDAnuM ciMtana mukhya heya te ArtadhyAna. jemAM hiMsA, krodha, vaira vagerenuM ciMtana mukhya heya te raudradhyAna. jemAM jine zvaradeve kahelA dharmanuM ciMtana mukhya heya te dharmadhyAna ane jemAM AtmAnA zuddha svarUpanI ramaNatA hoya te zukaladhyAna. AmAMnA prathama be dhyAne karmabaMdhananA kAraNarUpa hoI cheDavA gya che ane pachInAM be dhyAne karma- Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 366 [ zrI vIra-vayanAbhRta baMdhanane kApavAmAM kAraNabhUta hAI AdaravAyeAgya che. zukalalezyAvALA jIvane Atta ke raudradhyAna hAtu nathI, paNa dharma tathA zukala dhyAna ja hoya che. bIjI vastue spaSTa che. kiNhA nIlA kAU, tinni vi eyAo ahammalesAo / eyAhi tihi vi jIvo, duggaI uvavajjaI ||30|| [ utta0 a0 34, gA yaha ] kRSNalezyA, nIlalezyA ane kApAtalezyA e traNeya adhama vezyAe che. e traNeyathI jIva bhavAMtaramAM durgatine yA che. teU pahA sukkA, tinni vi eyAo dhammalesAo / eyAhi tihi vi jIvo, suggaI uvavajjaI ||31|| [ 0 250 34, gA0 57 ] teolezyA, padmalezyA ane zukalalesyA e traya dha lesyAo che. e traNeyathI jIva bhavAMtaramAM sati pAme che. sAhi savvAhiM, paDhame samayammi pariNayAhiM tu / nahu kassai uvavAo, parabhave asthi jIvassa ||32|| sAhi savvAhiM carame samayammi pariNayAhiM tu / nahu kassai uvavAo, parabhave asthi jIvassa ||33|| aMtomuttaMmi gae, aMtamuttaMmi sesara ceva / sAhi pariNayAhiM, jIvA gacchanti paraloyaM // 34 // [ 0 0 34, 0 58-58-10 ] Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA ] 17 * sarva lezyAe nI prathama samayanI pariNatimAM koI paNa jIvanI parabhavamAM utpatti thatI nathI. temaja sarva lezyAonI aMtima samayanI pariNatimAM paNa koI jIvanI parabhavamAM utpatti thatI nathI. lezyAonI pariNati pachI aMtamuhUrta vyatIta thatAM ane aMtamuhUrta zeSa rahetAM jIva palekamAM jAya che. vi0 "mati tevI gati" e kahevata janasamAjamAM pracalita che. tene tattvajJAnIo Teke Ape che. teo kahe che ke kaI paNa jIva AgAmI bhavamAM sArAM-khATAM je sthAne utpanna thavAnuM hoya tevI leNyA tene aMta samaye pariName che. A vezyA pariNamatI hoya tyAre tenA prathama ke keTalA samaye koI jIvanI parabhavamAM utpatti nathI, paNa tenI vaccenA kAlamAM eTale lesthAnuM pariNamana zarU thayA pachI aMtarmuhUrta bAda ane lesthAne pariNamanano aMta Ave te pahelAMnA eka aMtarmuhUrta pahelAM te paralekamAM utpanna thAya che. eTale jIva je lekzAmAM mare che, te ja lephsAmAM utpanna thAya che. tamhA eyAsi lesANaM, aNubhAgaM viyANIyA / appasatthAo vajjittA, pasatthao'hiTThie muNI // 35 // [ utta, a0 34, gA. 61 ] A pramANe lezyAonuM svarUpa tathA tene phala vistAra jANIne sAdhupuruSe aprazasta lezyAone vajI prazasta lezyAomAM rahevuM ghaTe. Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA sADatrIsamI mRtyu pjanA mANussaM ca aNicaM, vAhijarAmaraNaveyaNApauraM // 1 // [ aupa0 sutra 34 ] manuSyadeha kSaNabhaMgura che tathA vyAdhi, jarA maraNa. ane vedanAthI bharapUra che. DaharA buDDhA ya pAsaha, malyA vi jayaMti mApavA ! seNe jaha vaTTayaM hare, evamAu khayammi tuI // 2 // [4. zru. 1, a0 2, u. 1, gA0 2] juo-jagat tarapha daSTipAta kare. manuSya bALaka hoya ke vRddha heya paNa maraNa pAme che. keTalAka te garbhA vasthAmAM paNa maraNane zaraNa thAya che. jema bAja pakSI pArevA para tUTI paDe, tema prANunA AyuSyane kSaya thatAM mRtyu tenA para tUTI paDe che. jaheha sIho ya miyaM gahAya, madhU nAM ne tu yaMtavAche ! na tassa mAyA va piyA va bhAyA, nmi tai sAmavaMti che 3 w [ uttara a0 13, gA0 22 ] jema siMha mRgane pakaDIne jAya che, tema aMtakAle Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyu ] 369 mRtyu manuSyane laI jAya che. e vakhate mAtA, pitA, bhAI Adi kaI paNa tene sahAyabhUta thaI zaktA nathI. iha jIvie rAya asAsayammi, dhaNiyaM tu puNNAI akubamANo / se soyaI maccumuhovaNIe, dha bakA ni sTopa | ka | , a0 13, gADha 21 ] he rAjana ! A jIvana azAzvata che. je emAM puNya, sukRta ane dharma karatA nathI, te mRtyunA mukhamAM paDatI vakhate pazcAttApa kare che, tathA paralekamAM duHkhI thAya che. jassasthi maccuNA sakkhaM, jassa vatthi palAyaNaM / jo jANe na marissAmi, so hu kaMkhe sue siyA // 5 // [ utta, a0 14, gA0 37 ] je manuSyanI mRtyuthI maitrI hoya, je enA jhapATAmAMthI bhAgI nIkaLavAnuM sAmarthya dharAvatA hoya, je "huM nahi maruM' evuM nizcarya pUrvaka jANatA hoya, teja kAlanI IcchA karI zake. ajjhavasANanimitte, AhAre veyaNAparAghAte / zAre kALADU, sAvihaM zikSaNa gAuM || | [ sthAnA. sthA. 7 muM ] sAta kAraNene lIdhe jIvane akALe aMta Ave cheH (1) lAgaNIne AghAta pahoMcavAthI, (2) zadine 24 Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAta prahAra thavAthI, (3) vadhAre paDate AhAra karavAthI, (4) vedanA vadhI paDavAthI, (5) khADAkhAbeciyAmAM paDI javAthI, (6) keI sakhta vastu sAthe athaDAvAthI ane (7) zvAsozvAsanuM dhana thavAthI. satthaggahaNaM visabhakkhaNaM ca, jalaNaM jalapaveso ya / aNAyArabhaMDasevI, jammamaraNANi baMdhaMti // 7 // ( utta. a36, gA. 267 ] je zastra calAvIne, viSabhakSaNa karIne, agnithI baLIne, pANImAM DUbIne tathA AcArabhraSTatA AdithI mare che, temane A saMsAramAM ghaNuM paribhramaNa karavuM paDe che. jahA sAgaDio jANaM, samaM hiccA mahApahaM / visamaM maggamoiNo, akkhe bhaggambhi soyaI / / 8 / evaM dhammaM viukkamma, ahammaM paDivajjiyA / bAle maccumuhaM patte, akkhe bhagge va soyaI // 9 // uttaa5, gA. 13-14-15 ]. jANu-bUjhIne sIdhe-sapATa rAjamArga choDI vAMkAcUkA mArge gADuM hAMkanAre jema gADAmAM dharI tUTI jatAM zeka-saMtApa kare che, tema dharmamArgane cheDI adharmamArgane grahaNa karanAro jIva mRtyu sAme AvatAM "have mArA jIvananI dharI tUTI jaze evA vicArathI zekasaMtApa kare che. kahevAnuM tAtparya e che ke je manuSya jIvana daramiyAna dharmanuM sArI rIte AcaraNa karyuM hoya, tene maratI vakhate zeka-saMtApa karavAno vakhata AvatuM nathI. Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyu ] santime ya duve ThANA, akkhAyA maraNantiyA / bAmamanuM cetra, sAmamanuM taddA || 20 || [ utta. a. 5, gA. 2 ] jina maharSie vaDe maraNAMtanA e sthAna kahevAcelAM che: akAmamaraNa ane sakAmamaraNuM, vi. jemane jIvavAnI AkAMkSA hAya chatAM maravuM paDe te akAmamaraNu ane je mRtyune jIvanano sanAtana niyama jANI tene anudvigna citta ke samabhAve svIkAra kare te sakAmamaraNa. bAlANaM tu akAmaM tu, maraNaM asaI bhabe / paMDiyANaM sakAmaM tu, ukkoseNa sa bhave // 11 // [ utta. a. 5, gA. 3 ] 371 ajJAnIonuM akAmamaraNu vAravAra thAya che ane paDitAnuM sakAmamaraNu vadhAremAM vadhAre eka vAra thAya che. vi. ajJAnIe sat-asA vivekathI rahita hAvAne lIdhe viSayabhAgamAM DUbe che ane tethI temanuM sa'sAraparibhramaNa vadhI jAya che, eTale temane anicchAe paNa vAravAra maravuM paDe che. je pati eTale tattvavettA che ane uttama prakAranuM cAritra pALe che, te cAra brAtIkarmIno kSaya karI kevaLajJAnanI prApti sudhI pahoMce che. A rIte kevaLajJAnanI prApti karanAra aMta samaye mAkInA cAra karmanA kSaya karI avazya muktimAM jAya che, eTale tene peAtAnA jIvanamAM ekaja vAra maravAnA prasaMga Ave Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 [ zrI vIra-vacanAmRta che. tyArapachI janmanA abhAva hAvAthI pharI maravAne prasaMga AvatA nathI. tAtparya ke jene mRtyu bihAmaNu lAgatuM hoya ane pharI maravA icchatA na hAya, teE peAtAnA jIvanamAM jJAna ane kriyAnI parama upAsanA karavI joIe. maraNumAMthI khacavAnA e ja eka suvihita upAya che. tao se maraNantammi, bAle saMtarasaI bhayA / akAmamaraNaM maraI, dhutva kaliNA jie // 12 // [ utta. a. 5, gA. 16 ] ajJAnI jIva mRtyu samaye narakanA bhayathI kaMpe che ane eka ja dAvamAM hArI gayelA jugArInI jema akAmamaraNathI maraNa pAme che. na saMtasaMti maraNaMte, sIlavantA bahussuyA // 13 // [ utta. a. 5, gA0 29 ] zIlasa'panna bahuzruta puruSA maraNanA samaye saMtasa thatA nathI. na imaM savvesu bhikkhUsu, na imaM savvesu gArisu / nANAsIlA agAratthA, visamasIlA ya bhikkhuNo // 14 // [ utta. a. 5, gA0 19 ] A patimaraNa na te badhA bhikSuone prApta thAya che, na tA badhA gRhasthAne; kAraNa ke badhA bhikSue ke badhA gRhasthA samAna cAritravALA hAtA nathI. temanI cAritraviSayaka bhUmikA bhinna bhinna prakAranI hAya che. Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyu ] 373 -- ------------------------------ --------- tuliyA visesamAdAya, dayAdhammassa khantie / vippasIijja mehAvI, tahAbhUeNa appaNA // 15 // [ uttaa5, gA. 30 ] vivekI puruSa akAmamaraNa ane sakAmamaraNanI tulanA karI temAMthI vizeSane arthAt sakAmamaraNane pasaMda kare ane dayA dharmanuM AcaraNa karI kSamAdi guNe vaDe pitAnA AtmAne prasanna kare. mRtyu samaye paNa te pitAnA AtmAne te ja prasanna rAkhe. kaMdappamAbhiogaM ca, kvibisiyaM mohamAsuttaM ca / eyAu duggaIo, maraNammi virAhiyA hoMti // 16 // [ uttaa. 36, gA. 259 ] kaMdarpabhAvanA, AbhiyogyabhAvanA, kibISIbhAvanA, mehabhAvanA ane AsurIbhAvanA durgati rUpa che. te prANIne maraNa samaye virodhaka thAya che. kaMdappakukkuyAi taha, sIlasahAvahAsavigahAhiM / vimhAveto ya paraM, kaMdappaM bhAvaNaM kuNai // 17 // [ utta. a. 36, gA. 263] je kaMdarpa, kaundu, zIla, svabhAva, hAsya ane vikathAethI bIjA AtmAone vismaya utpanna kare che, te kaMdarpabhAvanAnuM AcaraNa kare che. vi. kaMdarpa eTale vyaMgathI belavuM. kauTucca eTale bIjAne hasAvavA mATe bhU, nayana tathA mukhanA cALA karavA. zIla eTale nirarthaka ceSTA. svabhAva eTale vismaya. Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 [ zrI vIra-vacanAmRta kArI ceSTA. hAsya eTale aTTahAsya. vikathA eTale strI, khAnapAna, karivAja tathA rAjyavaibhavane lagatI lijajatadAra vAte ke je sAMbhaLIne manuSyanuM mana calita thAya, vikArI thAya. maMtA jogaM kAuM, bhUIkammaM ca je pauMjaMti / sAca-ra-rUDhi-3, mitro mAtra gurU | 28 | [ utta36, gA. 264] je zAtA, rasa ane addhine mATe maMtraga tathA bhUtikarmane prayoga kare che, te Abhigya bhAvanAnuM AcaraNa kare che. vitra bhUtikarma eTale maMtrita karelI bhasmane prayoga. nANassa kevalINaM, dhammAyariyassa sNghsaahuunnN| mAI avaNNavAI, kivvisiyaM bhAvaNaM kuNai // 19 // [ utta0 a0 36, gA. 265 ] sarva prakAranAM jJAna, kevaLajJAnI, dharmAcArya, saMgha ane sAdhunI niMdA karanAre mAyAvI jIva kilibaSI bhAvanAnuM AcaraNa kare che. vimohagrasta banI saMsAravyavahAranA kAmamAM rapa rahenAra mohabhAvanAnuM AcaraNa kare che. aNubaddharosapasaro, taha ya nimittammi hoi pddisevii| eehiM kAraNehiM, AsurIyaM bhAvaNaM kuNai // 20 // [ uta- a. 36, gA. 266 ] niratara reSa karanAre (pazcAttApa tathA samAdithI Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyu ] 375 paNa zAMta na thanArI) ane nimittazAstranuM sevana karanArA AsurIbhAvanAnuM AcaraNa kare che. bAlamaraNANi bahuso, akAmamaraNANi ceva bahuyANi / marihaMti te varAyA, jiNavayaNaM je na jANaMti // 21 // 36, gA. 261 ] [ utta. a. je jIva jinavacanane jANatA nathI, te ghaNIvAra khAlamaraNa ane akAmamaraNane prApta thAya che. tAtpa ke jinavacanane sAMbhaLavAthI ane temAM zraddhAvata thaI tenuM AcaraNa karavAthI paDitamaraNa thAya che ane te ja dhanya mRtyu che. Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA ADatrIsamI parabhava ko chaPd V D 6 ( .. to . teNAvi jaM kayaM kammaM, suhaM vA jai vA duhaM / / kammuNA teNa saMjutto, gacchaI 3 paraM bhavaM // 1 // [ utta, a. 18, gA. 10 ] jIve sukha ke duHkha upajAvanAruM je karma karyuM hoya, tenAthI saMyukta thaIne te parabhavamAM jAya che. addhANaM jo mahaMtaM tu, appAheo pvjii| gacchanto so duhI hoi, chuhAtaNhAe pIDio // 2 // evaM dhammaM akAUNaM, jo gacchai paraM bhavaM / gacchanto so duhI hoi, vAhIrogehiM pIDio // 3 // addhANaM jo mahaMtaM tu, sapAheo pavajaI / gacchanto so suhI hoi, chuhAtahAvivajjio // 4 / / evaM dhammaM pi kAUNaM, jo gacchai paraM bhavaM / gacchanto so suho hoi, appakamme aveyaNe / / 5 // [ uttaH a. 19, gA. 19 thI 22 ] jema ke manuSya lAMbA pravAse nIkaLyuM hoya ane sAthe bhAtuM na le, te te cAlatAM cAlatAM bhUkha ane tarasathI pIDA pAmI duHkhI thAya che, tema je AtmA dharma karyA vinA parabhavamAM jAya che, te AgaLa jatAM vyAdhi ane rogathI pIDA pAmI duHkhI thAya che. jema ke manuSya lAMbA pravAse nIkaLyo hoya ane Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parabhava ] 377 ~~~~ 44 - ~- ~ ~ ~ ~ ~~~ ~ ~ bhAtuM laI le, te bhUkha-tarasathI pIDA na pAmatAM sukhI thAya che, tema je AtmA dharma karIne parabhavamAM jAya che, te AgaLa jatAM alpakarma ane avedanAthI sukhI thAya che. iha jIviyaM aniyamettA, panbhaTThA samAhijogehiM / te kAmabhogarasagiddhA, uvavajanti Asure kAye // 6 // [ utta, a0 8, gA. 14 ] je manuSya jIvanane aniyaMtrita rAkhI kAmaganA rasamAM gRddha banelA che ane samAdhi-gathI bhraSTa thayelA che, te asura kAyamAM (halakI devanimAM) utpanna thAya che. je kei bAlA iha jIviyadvI, pavAruM smArUM vanita ! te ghorarUve tamasindhayAre, vizvAmittAve ne nittA cho. [ satra mu. 1, a0 5, 60 1, gA. 3] je ajJAnI manuSya potAnA jIvana arthe kUra banIne pApakarmo kare che, te tIvra duHkhathI bharelA ghora aMdhakAravALA narakamAM paDe che. mA paccha asAdhutA bhave, saccehI aNusAsa appagaM / ahiyaM ca asAhu soyaI, te thai rava vaMduM | 8 | [ sU0 . 1, a0 2, u0 3, gA0 7 ] kadAcita parabhavamAM durgati na thAya e vicArathI Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 [ zrI vIra-vacanAmRta viSayasaMgane dUra karo ane tene aMkuzamAM rAkhe. asAdhu karmathI durgatimAM gayele jIva atyaMta zeka kare che, AkaMda kare che ane vilApa kare che. jahA''esaM samuhissa, koI posejja elayaM / oyarNa javasaM dejjA, posejjAvi sayaGgaNe // 9 // tao se puDhe parivUDhe, jAyamee mahodare / pINie viule dehe, AesaM parikaMkhae / / 10 / / jAva na ei Aese, tAva jIvai se duhI / aha pattammi Aese, sIsaM chettUNa bhujjaI // 11 // jahA se khalu orabbhe, AesAe samIhie / evaM bAle ahammiTe, IhaI narayA uyaM // 12 // [ utta, a che, gA. 1 thI 4] jema atithine mATe kaI kaI bakarAne pALe che, tene pitAnAM AMgaNAmAM rAkhe che ane bhAta-java vagere khavaDAvIne tenuM piSaNa kare che. A bakara khAI-pAIne puSTa, carabIvALe, meTA peTavALe ane skUla dehavALo thaI jAya che, tyAre pAlaka atithinI pratIkSA kare che. atithi nathI Avate tyAM sudhI bakare jIve che. atithi AvatAM te bakarAnuM gaLuM kApI tenAM mAMsanuM bhakSaNa karavAmAM Ave che. jema e bakara atithine mATe nizcita che, tema adharmiSTha-ajJAnI jIvanuM narakAyu nizcita che. Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parabhava ] hiMse bAle musAvAI, addhANami vilovae / annadattahare teNe, mAI kaM nu hare saDhe // 13 // itthIvisayagiddhe ya, mahArambhapariggahe / muMjamANe suraM maMsaM, parivUDhe paraMdame / / 14 / / ayakakArabhoI ya, tuMDile ciyalohie / Aue narae kaMkhe, jahA''esaM va elae // 15 // [ uttava a 7, gA. 5 thI 7 ] je ajJAnI hiMsaka che, jUThuM bolanAro che, mArgamAM lUMTa calAvanAro che, vinA dIdhelI vastunuM haraNa karanAre cera che, bIjAne ThaganAre che, ane kenI vastu uThAvI lauM? evA duSTa vicAravALe che, je strI ane viSayamAM gRddha che, mahAraMbhI ane mahAparigrahI che, dArU pInAre che, mAMsa khAnAra che, balavAna thaI bIjAnuM damana karanAra che, bakarAnuM khUba pakAvelA mAMsanuM bhakSaNa karanAre che, ane e rIte moTA peTavALe tathA rAtemA thayela che, te narakAyunI AkAMkSA kare che ke je rIte piSele bakare. atithinI. AsaNaM sayaNaM jANaM, vittaM kAme ya bhuMjiyA / dussAhaDaM dhaNaM hiccA, bahuM saMciNiyA rayaM // 16 // tao kammagurU jaMtU, paccuppannaparAyaNe / aya vva AgayAese, maraNaMtammi soyaI / / 17 // [ utta, a0 7, gA. 8-9 ] mAtra vartamAna kALane ja vicAra karanAre bhArekamI Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 [ zrI vIra-vacanAmRta manuSya ke jeNe vividha prakAranAM Asana, vividha prakAranI zaSyAo ane vividha prakAranAM vAhanAnA upayAga karelA che, temaja jeNe sapatti ane zabdAdi viSaye sArI rIte bhAgavelA che, e ghaNeA kadegrajanA sa`caya karIne tathA ghaNA kaTe meLaveluM dhana ahI' cheDIne maraNakALe eve zAkasa tApa kare che ke jevA atithi AvatAM bakarA kare che. tao AuparikkhINe, cuyAdehA vihiMsagA / AsurIyaM disaM bAlA, gacchanti avasA tamaM // 18 // [ utta. a. 7, gA. 10 ] pachI AyuSyane kSaya thatAM hiMsaka ajJAnI jIva zarIrane gheADIne kavazAt narakamAM jAya che. jahAkAgiNIe he uM, sahassaM hArae naro / apatthaM ambagaM bhoccA, rAyA rajjaM tu hArae ||29|| evaM mANussA kAmA, devakAmANa anti / sahassaguNiyA bhujjo, Au kAmA ya divviyA ||20|| aNega vAsAuyA, jA sA paNNavao ThiI / jAI jIyanti dummehA, UNe vAsasyAue // 21 // [ utta. a. 7, gA0 11 thI 13 ] jema koI manuSya eka kAkI ( rUpiyAnA e'zImA bhAganA sikko) meLavavA jatAM hajAro senAmahAra hArI jAya che ane jema kAI rAjA apathya kerI khAIne peAtAnuM rAjya gumAvI de che, tema mUkha manuSyA mAnuSI bhAgAne mATe uttama devatAI sukhA gumAvI de che. AvA manuSyAe Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parabhava ] ema samajavu' joI e ke devAnA kAmabhAgathI manuSyanA kAmabhAgeA ghaNA tuccha che ane devAnA kAmalegA tathA AyuSya manuSyanA kAmabheAgA tathA AyuSya karatAM hajAro gaNA vadhAre che. 381 prajJAvAna eTale jJAna-kriyA ArAdhaka AtmA mRtyu pachI devalAkamAM jAya che ane tyAM tenI sthiti aneka nayutax varSoM sudhI thAya che. tene dubuddhivALe! manuSya se varSoMthI paNa echA AyuSyavALA evA mAnavajIvananA kAmaleAga mATe hArI jAya che. jahA ya tinni vaNiyA, ego'ttha lahaI lAhaM, ego mUlaM vi hAritA, vavahAre uvamA esA, mUla ghettU Na niggamA / ego mUleNa Agao / / 22 / / Agao tattha vANio / evaM dhamme viyAha || 23 || [ utta. a. 7, gA0 14-15] traNa viNakA mULa pujI laI ne gharamAMthI nIkaLyA. temAMthI eke lAbha uDAvyeA, khIjAe mULagA karyAM ane trIjo mULa puMjIne paNa hArI gayeA, tema dharmanA viSayamAM paNa jANe!. mANusattaM bhave mUlaM, lAbho devaI bhave / mUlaccheeNa jIvANaM, naragatirikkhattaNaM dhuvaM // 24 // [ utta. a. 7, gA. 16 ] manuSyabhava e mUla dhana che, devagati e lAla che x nayutanuM mApa pahelI dhArAmAM batAveluM che. Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 [ zrI vIra-vacanAmRta ane naraka tathA tiryaMcanI gati e jInA mULadhanane -nAza che. duhao gaI bAlassa, AvaI vahamUliyA / devattaM mANusattaM ca, jaM jie lolayA sar3e // 25 / / tao jie saI hoI, duvihaM duggaI gae / dullahA tassa ummaggA, addhAe sucirAdavi / / 26 // [ utta, a 7, gA. 17-18 ] ajJAnI jIvanI vadha ane baMdhananI mULarUpa be prakAranI durgati thAya che, kAraNa ke te viSayane lupI banIne devatva tathA manuSyatva hArI jAya che. evaM jiyaM sapehAe, tuliyA bAlaM ca paMDiyaM / mUliyaM te pavesanti, mANusiM joNiminti je / / 27 / / [ uttaa. 7, gA. 19 ] A rIte hArelA joIne tathA bAla ane paMDitabhAvanI tulanA karIne buddhimAna puruSe samajavuM joIe ke je manuSyonimAM Ave che, te mULa dhana sAthe praveza kare che. vemAyAhiM sikkhAhiM, je jarA gihisuvvayA / / uti mANusaM joNiM, kammasaccA hu pANiNo // 28 // [ utta, a 7, gA0 20 ] je puruSe vividha prakAranI zikSA dvArA gRhasthajIvanamAM paNa suvatI che, te manuSyanine prApta thAya Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parabhava ] 383 che, kharekhara ! prANIonA karma ja sAcA che, arthAt temanuM phaLa maLyA vinA rahetuM nathI. vi. ahIM vividha prakAranI zikSAthI bhadraprakRti vagere guNe samajhavA. aupapAtika sUtramAM kahyuM che ke jIve cAra kAraNathI manuSyanuM AyuSya bAMdhe che: umAbhadraprakRtithI. pALiyA-vinayavALI prakRtithI. sAdhurosApa-dayA vRttithI ane americA-matsara rahita paNuM keLavavAthI-nirabhimAnapaNuM dhAraNa karavAthI. jesiM tu viulA sikkhA, mUliyaM te aicchiyA / sIlavaMtA savisesA, adINA jaMti devayaM // 29 // - a. 7, gA. 21 ] jemanI zikSA vipula che, je viziSTa prakAre zIlavaMta tathA adInavRttine dhAraNa karanArA che, te mULa mUDI vadhArIne devalokamAM jAya che. viahIM vipula zikSAthI zuddha samyaktva, zrAvakanA AcAra ane aNuvratAdinuM sUcana che. viziSTa zIlathI zrAvakanI pratimAonuM sUcana che. je zrAvake parvatithie piSadha karanArA che tathA kAryotsargAdi dharmadhyAnamAM magna thanArA che, temane paNa upasargapariSaha thavAnA prasaMga Ave che, tyAre jeo dIna banI jatA nathI, te adInavRttine dhAraNa karanArA gaNAya che. AvuM dharmaniSTha jIvana gALanArA devagatine prApta kare che. Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 [ zrI vIra-vacanAmRta agAri sAmAiaMgAI, saDUDhI kAraNa phAsae / posahaM duhao pakkhaM, egarAI na hAvae // 30 // evaM sikkhAsamAvaNNe, gihivAse vi suvvae / muccaI chavipavvAo, gacche jakkhasalogayaM // 31 // [ uttaa0 5, gA0 23-24 ] gRhastha paNa zraddhAvAna thaI sAmAyikanA aMgone kAyAthI sparze, baMne pakSamAM (traNa traNa) piSadha kare, ane temAM eka paNa rAtrinI hAni na kare. A pramANe zikSAsaMpanna thavAthI suvatI e gRhastha gRhavAsamAM rahevA chatAM audArika zarIra choDIne devalekamAM jAya che. vi. sAmAyikanAM be mukhya aMga cheH kRta ane cAritra. temAM kRtane kAyAthI sparzavuM eTale tene potAnA adhikAra mujaba nitya-niyamita svAdhyAya kare ane cAritrane kAyAthI sparzavuM eTale samyaktvapUrvaka zrAvakanAM vate dhAraNa karavAM. temAM pratimAse baMne pakSanI aSTamI, caturdazI tathA pUnama ane amAse eka kula cha piSadha avazya karavA. temAM eka paNa piSadha e na kare, AvI rItanuM cAritra pALavAthI te gRhastha mRtyu bAda devalekamAM utpanna thAya che. gAraM pi a Avase nare, aNuputvaM pANehiM saMjae / Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parabhava ] 85 samatA savvattha suvvate, revA che sAcuM che rU2 ( [ sU0 0 1, a* 2, u0 3, gA. 13] gRhastha paNa gharamAM vasavA chatAM pitAnI zakti mujaba prANIonI dayA pALe, sarvatra samatA dhAraNa kare, nitya ahaMtupravacana sAMbhaLe che te mRtyu bAda devalokamAM utpanna thAya che. kusaggamettA ime kAmA, sannirUddhammi Aue / kassa he purAkAu', jogakkhemaM na saMvide // 33 // uttaa7, gA. 24] manuSyanA sImita AyuSyamAM kAmaga te dAbhanI aNu para rahelAM jalabiMdu samAna che, arthAta ati alpakAlIna che. te pachI jIva karyo hetu sAme rAkhIne pitAnA gakSemane jANa nathI ? pacjhA vi te payAyA, khippaM gacchaMti amarabhavaNAI / jesi piyo tavo saMjamo, ya khaMtI ya bambhaceraM ca // 34 // [ daza0 a0 4, gA. 28 ] jemane tapa, saMyama, kSamA ane brahmacarya priya che, eve sAdhaka je pitAnI pAchalI avasthAmAM paNa saMyamamArga grahaNa kare che, te zIdhra amarabhavanamAM jAya che, arthAta devalekamAM utpanna thAya che. 25 Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta www w wvfvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvy aha je saMvuDe bhikkhU, doNhaM annayare siyA / savyadukkhapahINe vA, deve vAvi mahiDDhie / 35 / / [ utta, a0 5, gA. 25 ] je saMvRtAtmA bhikSu che, te bemAMthI eka gatine prApta thAya che. kAM te sarva duHkhathI rahita siddha thAya che athavA mahaddhika deva thAya che. iDUDhI juI jaso vaNNo, AuM suhamaNuttaraM / bhuJjo jattha maNussesu, tattha te uvavajaI // 36 // [ utta. a0 7, gA. 27 ] devakanuM AyuSya pUruM karyA pachI te AtmA mAnavakulamAM janma le che ke jyAM uttama Rddhi, dhRti, yaza, varNa, Ayu ane anuttara sukha hoya che. vi. A rIte mAnavabhava pAmatAM tenI vRtti dharmacaraNa tarapha DhaLe che, te cAritravata bane che ane mokSamAM jAya che. akuvvao NavaM patthi, kammaM nAma vijANai / vinAya se mahAvIre, jeNa jAI Na mijjai // 37 / / [ su chu. 1, a. 15, gA* ]. je Atmagupta thaIne kaMI karato nathI, te navAM karmo bAMdho nathI. te karmanI nirjarAnuM svarUpa jANe che ane jANIne te mahAvIra puruSa evuM vartana kare che, ke tene A saMsAramAM pharI janma levuM paDatuM nathI ke maravuM paDatuM nathI. Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LY dhAra ogaNacAlIzamI narakanI vedanA nerayaittAe kammaM pakarettA neraiesu uavajanti taM jahAmahArambhayAe mahApariggahayAe, paMciMdiyavaheNa kuNimAhAreNaM [ 50 sUtra 34 ] nArakagya karma karI jIve nArakamAM utpanna thAya che. te A pramANe-mahAAraMbha karavAthI, mahAparigraha dhAraNa karavAthI, paMcendriya ane vadha karavAthI ane mAMsabhakSaNa karavAthI. jArisA mANuse loe, tAyA dIsanti veyaNA / etto aNantaguNiyA, naraesu dukkhayaNA / / 2 / / [ utta- a. 19, gA0 74 ] manuSyalokamAM jevI vedanAo dekhAya che, tenA karatAM anaMtaguNa vedanAo narakamAM che. vimadhyalakanI nIce ratnaprabhA Adi sAta pRthvI ekanI nIce eka e pramANe AvelI che. te anukrame pahelI, bIjI, trIjI, cethI, pAMcamI, chaThThI ane sAtamI nArakI tarIke oLakhAya che. tyAM utpanna thatA jIve manuSyalekanI vedanAo karatAM anaMtaguNa vedanAo bhegave che. acchinimIliyamettaM, natthi suhaM dukkhameva paDibaddhaM / narae neraiyANaM, ahonisaM paccamANANaM // 3 // [ jIvAva prati 3, u0 3, gA0 8, sUtra 95 ] Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta rAtri divasa rIbAvAi rahelA nayika jIvAne narakamAM AMkha khaMdha karIne ughADIe eTaleA samaya paNa sukha nathI. tee duHkhathI ja pIDAtA hoya che. atisItaM ati unhaM, 388 atitahA atikkhuhA atibhayaM vA / nirae neraiyANaM, dukkhasayAI avisAma || 4 || [ jIvA. prati 3,0:3, gA0:10, sUtra 95 ] nairiyeka jIvAne narakamAM atyaMta ThaMDI, atyaMta garamI, atyaMta tRSA ane atyaMtakSudhA ema seMkaDA prakAranAM duHkhA eka pachI eka bhAgavavA paDe che. jahA ihaM imaM sIyaM, itto'NaMtaguNe tahiM // 5 // [ utta. a. 10, gA. 49 ] ahIM jevI zItaLatA che, tenA karatAM narakamAM anaMtagaNI zItaLatA che. nA rUThThuM bALI uddo, jJo'Latanune d // 6 // [ utta. a. 10, gA0 48 ] ahIM agninI je uSNutA che, tenA karatAM narakamAM ana'tagaNI uSNatA che. chiMdaMti bAlassa khureNa nakkaM, uThThe vi chiMdati duvaivi kaNe / jinbhaM viNikassa vihatthimittaM, tikkhAhi sUlAbhitAvayaMti // 7 // [ . zru. 1, a. 5, 6 1, gA. 22 ] Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narakanI vedanA | 389 (narakamAM yamadUta jevA paramAdhAmI hoya che.) te narakamAM utpanna thayelA chavanA nAka, kAna tathA hoThe ne charIvaDe kApI nAkhe che tathA temanA moMmAMthI jIbhane ekaveMta jeTalI bahAra kheMcI kADhI, temAM aNIdAra kAMTAo bheMkIne paritApa upajAve che. te tippamANA talasaMpuDaM vva pAraMDhiye tatya thati vA | galaMti te soNiapUyamaMsaM, pophA ravAparUddhicaT || 8 || ( [ sUTa zra1, a0 5, u0 1, gA0 23 ] te kApI nAkhelA nAka, kAna tathA hoThamAMthI rudhira vahyA kare che ane pavanane jhapATo AvatAM sUkA tADapatrane samUha jema khaDakhaDATa kare che, tema pIDA pAmI rahelA e ja rAtridivasa karuNa svare AkaMda karyA kare che. (paraMtu ATalethI ja vastusthitino aMta Avato nathI. paramAdhAmI leke) temanAM cheTAyelAM aMgane agnijavALAthI saLagAve che ane tyArabAda tenA para jalada kSAra chAMTavAmAM Ave che, jethI tenA aMgamAMthI zeNita ane mAMsa vadhune vadhu jharyA kare che. ruhire puNo vaccasamussiaMge, bhinnuttamaMge parivattayaMtA / payaMti NaM Neraie phurate, sajIvamaccheva ayokavalle // 9 // [ sU0 mR. 1, a. 5, u0 1, gA. 15 ] Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 [ zrI vIra-vacanAmRta pApI AtmAo narakonimAM utpanna thAya che, tyAre paramAdhAmIo temane ziraccheda karI, temanA zarIramAMthI lehI kADhI tene dhagadhagatI lekhaMDanI kaDhAImAM nAkhI khUba ukALe che, ane pachI te ukaLatA lehInI kaDhAImAM te jIne nAkhI khUba tapAve che. A vakhate te pApIAtmAo jema tapelA tavA upara mAchalI taraphaDe tema asahya duHkhathI rIbAtAM taraphaDiyAM mAre che. no ceva te tattha masIbhavaMti, Na mijatI tivvabhiveyaNAe / tamANubhAgaM aNuvedayaMtA, __ dukkhaMti dukkhI iha dukkaDeNaM // 10 // [ sU. bu. 1, a5, u0 1, gA. 16 ] nArakIya jIvone paramAdhAmI ukaLe che tathA bje che, chatAM te bhasmIbhUta thaI jatA nathI. vaLI je bhayaMkara chedana, tathA tADana-tarjana karavAmAM Ave che, tenAthI paNa teo maraNane zaraNa thatA nathI. paraMtu pote karelAM karmonA phaLa bhegavavA mATe te dukhiyArA je niyata samaya sudhI duHkha bhegavyA ja kare che. te NaM tattha Nicca bhItA NiccaM tasitA NiccaM chuhiyA NiccaM uvviggA NiccaM uppapuA NiccaM vahiyA NiccaM paramamasubhamaulamaNubaddhaM nirayabhavaM paccaNubhavamANA viharaMti // 11 // [ javA. prati 3, u. 2, sUtra 89 ] te nArakInA cha hamezAM bhayabhIta hoya che, hamezAM Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narakanI vedanA ] 391 trAsa pAmelA hoya che, hamezAM kSuSita hoya che, hamezAM bhUkhyA hoya che, hamezAM udvigna haiAya che, hamezAM kSeAbhavALA hAya che, hamezAM vadha pAmelA hAya che ane hamezAM ghaNA azubha tathA jenI sarakhAmaNI na thaI zake evA paramANuethI anubaddha hoya che. AvI rIte narakamAM utpanna thayelA chavA pIDA pAmatA peAtAnA divaseA nimana kare che. neraiyANaM bhaMte! kevaikAlaM ThiI pannattA 1 gomA ! jahanneNaM dasavAsasahassAI ukkoseNaM tettIsaM sovamArUM // 2 // [ jIvA. prati. 3, sUtra 222 ] prazna-he bhagavan ! nArakIonI keTalA kAlanI sthiti che? uttara--he gautama ! jaghanyathI daza hajAra varSoMnI ane utkRSTathI tetrIza sAgaropamanI. eyANi soccA NaragANi dhIre, na hiMsae kiMcaNa savvaloe / etadiTTI apariggadde u, bujjhija loyarasa vasaM na gacche || 13 | [ sU. zru. 1, a0 5, 30 2, gA0 24 ] narakanAM A duHkhanA cAra karIne dhIra puruSe sa leAkamAM koInI paNa hiMsA karavI nahi. teNe ekAMtadRSTi eTale nizcala samyaktva dhAraNa karavuM, aparigrahI anavuM ane laukika mAnyatAone vaza na thatAM tAttvika Adha prApta karavA. Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArA cAlIsamI zikSApade - - - - - - - - - - iha mANussae ThANe, dhammamArAhi narA // 1 // [ sU0 butha ske1, a. 15, gA. 15 ] dharmanI ArAdhanA karavA mATe ja A manuSyalekamAM manuSya utpanna thAya che. sarIramAhu nAvatti, jIve vuccai naavio| saMsAro aNNavo vutto, jaM taraMti mahesiNo // 2 // [ uttaa23, gA0 73 ] A zarIra naukArUpa che, jIva nAvikarUpa che ane saMsAra e samudra che ke jene maharSio tarI jAya che. kasehi appANaM / karef qLe che rU . [ A buka 1, a0 4, u0 3, gA. ] AtmAne kase. AtmAnuM damana kare. savvaM suciNNaM saphalaM narANaM // 4 // [ uttaa. 13, gA. 1* ] manuSyanA sarva sadAcAra saphaLa thAya che. saMsayaM khalu so kuNaI, jo magge kuNaI gharaM / .. jatyeva gantumicchejjA, tattha kugvija sAsayaM // 5 // [ utta. a0 9, gA. 24 ] Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 393 hazakSApade ] je mArgamAM ghara kare che, te nakkI saMzayagrasta kArya kare che. jyAM javuM hoya tyAMja zAzvata ghara karavuM joIe. verAvuM varSa verI, to vuiM (MI pAvovagA ya AraMbhA, dukkhaphAsA ya antaso // 6 / ( [ su mR. 1, a0 8, gA0 7 ] eka manuSya koInI sAthe vaira bAMdhyuM ke pachI te vairane vadhAryA kare che ane e vaira vadhavAthI te rAjI thAya che. paraMtu te jANato nathI ke tamAma dupravRttio pApamaya hoya che ane chevaTe te du:khane anubhava karAve che. kiriaM roae dhIro, akiriaM parivajjae / diTThIe diTThIsampanne, dhammaM cara suduccaraM // 7 // [ uttava a0 8, gA0 33 ] dhIra puruSa kriyAmAM-sadanuSThAnamAM ruci kare ane akriyA-asadanuSThAna cheDI de. he puruSa! tuM daSTinI apekSA ane samyagdaSTithI saMpanna thA ane kaThinAIthI pALI zakAya evA dharmanuM AcaraNa kara. kohaM mANaM nigiNhittA, mAyaM lobhaM ca savvao / iMdiyAiM vase kAuM, appANaM uvasaMhare // 8 // utta, a0 22, gA0 48 ] he mumukSuo ! tame krodha, mAna, mAyA ane lebhane sarva prakAre nigraha karI tathA Indriyone vaza karI AtmAne sthira karo. Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 [ zrI vIra-vacanAmRta jasaM kitti silogaM ca jA ya vaMdaNapUyaNA / savvaloyaMsi je kAmA, taM vijjaM parijANiyA // 9 // [ +-. zru. 1, a0 9, gA0 22] yaza, kIrti, praza'sA, Adara, vaMdana, pUjana tathA A leAkamAM je paNa kAmabhAgeA che, tene apakArI jANIne cheDI devA ghaTe. aTThAvayaM na sikkhijjA, vehAIyaM ca No vae // 10 // [ su. jI. sku. 1, a. 9, gA0 17 ] jugAra khelavAnuM na zIkho. je vAta dharmothI viruddha hAya te na ele. ihamege u maNNaMtti, appaccakkhAya pAvagaM / AyariaM vidittANaM, sabvadukkhA vimuccai // 11 // [ utta. a. }, gA. 9 ] keTalAka ema mAne che ke pApanu' pratyAkhyAna karyAM sivAya ( mAtra jJAnaprApti karavAthI mukti maLe che, paNa e vAta kharAkhara nathI. ) jANeluM AcaravAthI ja sa duHkhomAMthI mukta thavAya che. tApa ke mAtra jJAna ke mAtra kriyAthI nahi, paNa jJAna ane kriyA ubhayathI mukti maLe che. je rakkhasA vA jamaloiyA vA, je vA surA gaMdhavvA ya kAyA / AgAsagAmI ya puDhosiyA je, puNo puNo viHpariyA surveti // / 12 / / [ mU. bru. 1, a. 12, gA0 13 ] Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 zikSApade ] je rAkSasa che, je yamapuravAsI che, je devatA che, je gadha che, je AkAzagAmI ke pRthvInivAsI che, te badhA mithyAvAda kAraNeAne lIdhe ja vAraMvAra bhinna rUpAmAM janma dhAraNa kare che. iimege u bhAsanti, sAyaM sAeNa vijjaI / je tattha AriyaM maggaM, paramaM ca samAhiyaM / / 13 / / [ s. zru. 1, a. 3, 30 4, gA0 6 ] koI ema kahe che ke sukhathI ja che, paNa te satya nathI, temAM je A jJAna--dana-cAritranI ArAdhanArUpa mArga che, e ja parama samAdhine ApanAra che. sukhanI prApti thAya mAga che. eTale mA eyaM avamannantA, appeNaM lumpahA bahuM / eyassa u amokkhAe, ayohAri vva jUrai // 14 // [ mU. zru. 1, a0 3, 30 4, gA. 7 ] e parama mAnI avajJA karIne AtmAne khUba viSayabhAgathI kharaDA nahi. begamAga ameAkSanA che, arthAt saMsAramAM paribhramaNa karAvanArA che. jo tame ATalu nahi samaje te leAhanA badale seAnuM na lenArA vaNikanI. mAkRta pazcAttApa karaze. jahA ya aMDappabhavA balAgA, aMDaM balAgappabhavaM jahA ya / emeva mohAyayaNaM khu taNhA, mohaM ca taNhAyayaNaM vayanti // 15 // [ utta. a. 32, gA. } ] Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta jema khagalI iMDAmAMthI janme che ane iMDuM khagalImAMthI janme che, tema tRSNAnuM ghara-utpattisthAna meAha che ane mehanuM ghara-utpattisthAna tRSNA che. Tet mAyAhiM piyAhiM luppara, no sulahA sugaI ya pecao / / 16 / / [s. zru. 1, a. 2, 60 1, gA 3] je mAtA, pitA, ( patnI, putra Adi) mAM mAha pAme che, tene paraleAkamAM sadgati prApta vI sulabha nathI. paDiNIyaM ca buddhANaM, vAyA aduva kammuNA | Avo vA jai vA rahasse, Neva kujjA kayAi vi // 17 // [ utta. a. 1, gA. 17 ] bIjAnI sAme ke ekAMtamAM potAnA vacana ke kama'thI kadI paNu gurunI viruddha AcaraNu karavuM nahi. paDhamaM nANaM tao dayA, evaM ciTThai savvasaMjae / annAnI i AddI jiMtrA, nAhiya checa-pAvavAM ? / / [ za. a. 4, gA. 10 ] prathama jJAna ane pachI yA e sa`sayamI puruSAnI sthiti che. ajJAnI zuM kare? te zreya ane pApa kema karIne jANe ? tANi ThANANi gacchaMti, sikkhitA saMjamaM tavaM / bhikkhAe vA gihatthe vA, ne saMtiparinimbudA // 1 // [ utta. a. 5, gA0 28] Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikSApada ] gRhastha che ke bhikSu, jemaNe kaSAyone zAMta karyA che, te saMyama ane tapanuM pAlana karavAthI te sthAnemAM arthAt . devalokamAM jAya che. dullahA u muhAdAI, munIvI vi TukaddA | muhAdAI muhAjIvI, do vi gacchaMti soggaiM // 20 // [ daza0 a0 5, u0 1, gA. 10 ] A jagatamAM kaI paNa prakAranA badalAnI AzA rAkhyA vinA kevaLa niHsvArtha bhAve bhikSA ApanArA durlabha. che, tema kevaLa saMyamanirvAhane mATe ja bhikSA grahaNa karanArA paNa durlabha che. niHsvAtha dAtA ane niHsvArthI bhikSu baMne uttama gatine pAme che. jattheva pAse kai duppauttaM, vA vAyA kaTu mALa | tattheva dhIro paDisAharijjA, Ainnao khippami vakkhalINo / / 21 // [ daza0 cU0 2, gA. 14] jyAre paNa pote pitAne mana, vacana, kAyAthI kayAMI paNa pravRtta thate dekhe tyAre dhIra puruSa, ghoDAne lagAmathI kheMcavAmAM Ave che, e rIte, eja kSaNepitAnI jAtane e duSpavRttimAMthI haTAvI de. Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 [ zrI vIra-vacanAmRta sIhaM jahA khuDumigA carantA, dUre caranti parisaMkamANA / evaM tu mehAvi samikkha dhammaM, dureNa pAvaM parivajjaejjA // 22 // [ s, bru. 1, a. 10, gA. 20] araNyamAM pharI rahelA kSudra vanapazuo jema (peAtAne upadrava karanArA) si'hanI za'kAthI dUra ne dUra rahe che, tema buddhimAna puruSa dharmanA vicAra karIne ( peAtAne upadrava karanArA) pApeAthI dUra ne dUra rahe. savaNe NANe ya vinnANe, paccakkhANe ya saMjame / anave tave cetra, yovALe ajiriyA siTTI rA [ bhaga. za. 2, gA. 5 ] jJAnIonA sagamAM rahevAthI dharmazravaNanA lAbha maLe che. e dharma zravaNathI jJAnanI prApti thAya che, e jJAnamAM krame krame vRddhi thatAM viziSTa jJAna prApta thAya che. viziSTa jJAna prApta thatAM pApamaya pravRttiomAMthI nivRtta thavAnI bhAvanA jAge che ane tenuM pratyAkhyAna (paccakakhANu) thAya che. e pramANe pratyAkhyAna thatAM sayamI jIvananI zarUAta thAya che. sayamI jIvananA pratApe navIna karyAM badhAtAM aTake che, arthAt anAzravanI bhUmikA prApta thAya che. anAzravanI bhUmikA prApta thatAM jIva tapasvI bane che. ane tapasvI anatAM pUrvasaMcita karmonA kSaya karI zake che. A rIte pUrva sacita karmonA kSaya Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikSApA ] 399 thavAthI tathA nUtana karmInI utpatti aTakI paDavAthI kri capaNu'( zailezI avasthA) prApta thAya che, ane akriyapaNuM prApta thatAM nizcita siddhi maLe che. A pramANe jJAnI puruSonA saMgathI uttarAttara sAnI prApti thAya che. tethI mumukSuoe jJAnIonA sa`ga avazya karave. alaM bAlassa saMgeNaM // 19 // [ A zru. 1, a. 1, urdU ra ] ajJAnIenA saMga karaveA nahi. AloyaNa nirakhalAve, AvaIsu daDUDhadhammayA / aNissiovahANe ya, sikkhA niHpaDikammayA ||24|| aNNAyayA alobhe ya, titikkhA ajja suI / sammadiThThI samAhI ya, AyAre viNaovae ||25|| dhimaI ya saMvege, paNi subaha saMvare / attadosovasaMhAre, savvAvittayA riphA paccakkhANe viussagge, appamAde lavAlave / jjhANasaMvarajoge maLatidrA ca, udae saMgANaM ya pariNAyA, pAyacchittakaraNe vi ya / ArAhaNA ya maraNaMte, battIsaM jogasaMgahA ||28|| [ sama. sUtra. 32 ] (1) jANe ajANye kAI paNa prakAranA doSanuM sevana thaI jAya, te te potAnA sadguru-AcAya samakSa jAhera karavu joIe, ane AcAya tenA prAyazcita rUpe je kAMI zikSA kare, tenA zirasAvadya saharSa svIkAra karI levA Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zrI vIra-vacanAmRta joIe, (2) koInI AgaLa ApaNI meTAI kahI batAvavI nahi. (3) ApattinAM aneka vaTALIyA sAthe caDhI Ave te paNa svadharma mAMthI havu nahi. (4) aihika tathA para laukika bAhya sukhAnI abhilASA rAkhyA vagara upadhAna, tapa, vratAdi AcaravAM. (5) sUtrA grahaNurUpa bedha dhAraNakaravA. (6) kAmabhAgeA bhAgavavA mATe zarIranI ALa pa'pALa bhUlecUke paNa karavI nahi. (7) tapazcaryA, vrata vagere karIne peAtAnI vAhavAha kholAvavA khAtara te bIjAne kahevAM nahi. (8) icchita vastu prApta thatAM tene mATe vizeSa lAbha karavA nahi, agara temAM mugdha thavuM niha. (9) dazamazakAdi aneka prakAranA pariSaha utpanna thAya tene sahu sahana karavA. (10) pAtAnA vyavahAra dagATakA vinA sArI rIte calAvavA. (11) sAcA saMyamanuM AcaraNa karI zuddha rahevuM. (12) zraddhAmAM azraddhAne pesavA na devI. (13) svastha zAMta cittanA thaI peAtAnu jIvana vItAvavuM. (14) sadAcArI ane (15) vinayI banavuM. (16) dhaiya vALI mati rAkhavI. (17) saMsAranA viSaye| saMbadhI udAsInatA sevI meAkSanI icchAne hRdayamAM sthApana karavI. (18) mana, vacana ane kAyA dvArA thatA azubha vyApArAne rokI rAkhavA. (19) sadAcAranuM sevana karavAmAM racyA paccA rahevu'. (20) hiMsA, asatya, cArI, paricaya tathA mamatva mAraphate thatAM pApAne rokavAM. (21) AtmAnA doSone zeAdhI-zeAdhIne nAza karavA tathA (22) sarva prakAranI icchAethI alipta rahevu. 400 Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 401. zikSApado ] (23) tyAgadharmamAM sadaiva AgaLa vadhyA karavuM, (24) upAdhiothI rahita banavuM, (25) garvane tyAga kara, (26) eka kSaNa mAtra mATe paNa pramAda na kara, (27) hamezAM anuSThAna karatAM rahevuM, (28) siddhAntanA gaMbhIra Azaye tathA UMDA artho viSe hamaza vicAra kara, (29) mRtyu pitAne vikarALa paje ugAmI sAme, AvI UbhuM rahe te paNa karmone avarodha karanAra zubha. karmarUpI saMvarane ja vyavahAra kare. (30) svajane tathA nehIonA saMgathI nIpajatA nehanA pariNAmane samajI laI tene parityAga kara, (31) ajANatAM kasura thaI jAya te tenuM prAyazcita karavuM ane (32) jIvanane aMta samaya AvatAM viziSTa ArAdhanA karavI. A pramANe batrIsa zikSApade jJAnIoe kahelAM che. nANassa savvassa pagAsaNAe, annANamohassa vivajjaNAe / rAgassa dosassa ya saMkhaeNaM, ___ egantasokkhaM samuvei mokkhaM // 30 // [ utta. a0 32, gA. 2 ] jJAnane saMpUrNa prakAza thavAthI, ajJAna ane mehano sarvathA tyAga karavAthI, ane rAga tathA Sano sarvathA kSaya karavAthI A jIva ekAMta sukharUpa mekSane pAme che. Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMketasUci vacane (gAthAo)nI nIce mULasthAna darzAvatA je saMketa mUkyA che, te nIce pramANe samajavA a. adhyayana A AcArAMgasUtra u. uddeza utta, uttarAdhyayanasUtra aupa papAtisUtra gA. gAthA cUta cUlikA chavAi javAbhigamasUtra daza dazavaikAlikasUtra dazAmata. dazAzrutaskaMdhasUtra prati pratipatti prazna praznavyAkaraNasUtra bhagaTa bhagavatIsUtra zru zrutaskaMdha sU sUtrakRtAMgasUtra sthA sthAnAMgasUtra jJA jJAtAdharmakathAMgasUtra Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha-saMpAdakanuM vipula sAhityasarjana [ vi. saM. 1984 thI saM. 2018 nI Akhara sudhI ] 1 thI 103 bALa-graMthAvaLInA maNakAo 104 thI 190 vidyArthI-vAcanamALAnA maNakAo 191 keyaDAsaMgraha bhA 1 le (kumAra-graMthamALA) 192 , ' , bhA. 2 je 193 AlamanI ajAyabIo 194 kumAronI pravAsakathA 195 rAmajI TucakAo 196 zrI AdinAtha (jaina caritramALA) 197 zrI mallinAtha 198 zrI ariSTanemi 199 prabhu pArzvanAtha 200 zramaNa bhagavAna mahAvIra 201 bharatezvara 202 thakI sanatkumAra 203 magadharAja zreNika 204 satI sItA 205 draupadI 206. satI damayaMtI 207 satI caMdanabALA 208 anAthI muni 209 maharSi kapila 210 muni harikezanala 211 namirAja 212 dasa upAsake Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Yog 213 zeTha sudarzana (na caritramALA) 214 maMtrane mahimA 215 vItarAganI vANuM 216 kudarata ane kaLAdhAmamAM vIsa divasa ( ti kAryAlaya) 217 acalarAja Abu 218 pAvAgaDhano pravAsa 219 ajaMtAna yAtrI (khaMDakAvya) 220 jalamaMdira pAvApurI , 221 paMcataMtrasAra-duhAmAM ( aprasiddha) 222 smaraNakalA (patrAkAra) (sI. zAMtilAlanI ku. muMbaI) 223 vimAnI hamale ane temAMthI bacavAnA upAye (ti kAryAlaya) 224 IrAnAM guphAmaMdire 225 vimaLazAha (sayAjI bAla-sAhityamALA) 226 vastupALa-tejapALa 227 vIra viThThalabhAI (carottara ejyukezana sosAyaTI) 228 zrI vidharmasUri (zrI vijayadharmasUri graMthamALA) 229 zrI vijayAnaMdasUri (joti kAryAlaya) 230 mahArAjA sayAjIrAva gAyakavADa 231 zrImaMta rAjarSi sayAjIrAva gAyakavADa , 232 vizvavaMdya prabhu mahAvIra (eka lAkha nakala) ,, 233 pAdaliptasUri (aitihAsikadha) (jaina patra-bhAvanagara) 234 sikImanI vIrAMganA ( ti kAryAlaya) 235 nekIne rAha 236 ratisuMdarI (jaina dharmaprasAraka sabhA-bhAvanagara) 237 trASidattA Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 kalAvatI 239 satI subhadrA 240 rAjanagara sAdhu-samelana 241 jainonI zikSaNusamazyA 242 jaina tattvapravezaka graMthamALA bhA. 2 jo 405 (jaina dhama prasAraka sabhA-bhAvanagara) "" jyAti kAryAlaya ) 243 tapavicAra 244 traNa mahAna takA 245 saphaLatAnI sIDI 246 sAcu' ane khATu 247 Adaza deva 248 gurudana 249 dharmAmRta 250 zraddhA ane zakti 251 jJAnApAsanA 25ra cAritravicAra 253 detA zIkho 254 zIla ane saubhAgya 255 tapanAM teja 256 bhAvanASTi 257 pApanA pravAha 258 be ghaDI yAga 259 mananuM mAraNu 260 prArthanA ane pUjA 261 bhakSyAlaya 262 jIvana-vyavahAra 263 dinacaryAM "" (kapUra vi. graMthamALA) (jyeAti kAryAlaya ) ( dharma edha-gra'thamALA ) "" "" "" 99 99 99 "" 77 29 "" "" 22 ,, .: * H 99 Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 264 zrI namaskAra mahAma Mtra (saMpAdana) (zrI AtmAnaMda sabhA) 265 jine dra kAvyasa'graha bhA. 1 leA (zrI jaina dhArmika zikSaNa saMdha-mukha) 266 jinendra kAvyasa graha bhA. 2 je 267 dhArmika praznottarI bhA. 1 le 268 bhA. 2 jo 99 269 97 270 zrI pratikamaNusUtra propaTIkA bhA. 1 lA bhA. 2 jo bhA. 3 "" ane zrI kuppAkajI tInI apUrva saMdhayAtrA "" 201 272 bhA. 3 jo "" 273 zrI paMcapratikramaNa sUtra-prAdha TIkAnusArI zabdA, a saMkalanA tathA sUtraparicaya sAthe ( zrI vijayadAnasUri graMthamALA-surata ) "" 204 upadhAna-rahasya "" jo ( jaina sAhitya-vikAsa maMDaLa, vilepArale) 278 kavikulatilaka zatAvadhAnI munirAja zrI kIrtivijayajI (TUka jIvana 99 paricaya ) 27 dakSiNamAM divya prakAza 280 zrImad vijayalakSmaNasUrIzvarajI 281 jainadhama paricaya bhAga 1 le 275 upadhAna-svapa 276 upadhAna-ciMtana 277 jinazAsananI jayapatAkA bhAga 1 lA (zrIAya jakh ,, "" "" "" svAmI jaina jJAnamaMdira-DabhAi ) ( zrI A. ka labdhisUrIzvarajI jaina jJAnama'dira ) "" Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 407 282 jainadharma paricaya bhAga 2 je 283 jinazAsananI jayapatAkA (zrI Arya jaMbusvAmI jaina bhAga 2 je muktAbAI jJAnamaMdira -DabhAI). 284 jIvananuM dhyeya jaina zikSAvalI prathama zreNI (jaina sAhitya-prakAzana-maMdira) 285 paramapadanAM sAdhana 286 ISTadevanI upAsanA 287 sadguru sevA 288 Adarza gRhastha 289 Adarza sAdhu 290 niyame zA mATe? 291 tapanI mahattA 292 maMtrasAdhana 293 cagAbhyAsa 294 vizvazAMti 295 saphaLatAnAM sUtra 296 sAruM te mAruM jaina zikSAvalI bIjI zreNI 27 dAnanI dizA 298 nayavicAra 299 sAmAyikanI suMdaratA 300 mahAmaMtra namaskAra 301 keTalAka yaMtra 302 AyaMbila-rahasya 303 AtmatattvavicAra bhAga 1 le (saMpAdana-saMskaraNa) 304 yazajIvanavATikA 305 zAsanaprabhAvaka sUrideva Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 306 zrI bhuvana-vihAradaMpa Nu 307 zrI labdhijIvanaprakAza 308 bhAvanA bhavanAzinI 309 samyakatvasudhA 310 zaktinA strotra 311 ahiMsAnI oLakhANa 312 jIvanaghaDatara 313 prArthanAnuM rahasya 314 pratikramaNanuM rahasya 315 uvasaggahara stAtra 316 taMtronuM tAraNa 317 sAdhami kavAtsalya 318 jaina parvo 97 319 AtmatattvavicAra bhAga 2 jo (saMpAdana-saskaraNa) sevAsamAja kAryAlaya 320 zramaNAMka (saMpAdana) 321 jaina dhama-dana 322 guNazrI gauravagAthA 323 viduSI sAdhvIjI rajanazrIjI jIvanaprakAza 324 zrI sametazikhara--tI daeNzana jaina zikSAvalI trIjI zreNI 79 "" 17 17 " ,, : ,, "" [ chellA uddhAranA varNana sAthe 325 zrI sammetazikhara pAvApurI spezyala TreInanA daLadAra vizeSAMka 326 zrI gADI pArzvanAtha sA zatAbdI smArakagraMtha (saMpAdana) zrI vijayadevasUra sudha muMbaI 327 zrI vIra-vacanAmRta jaina sAhitya-prakAzana-madira Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhinotu dhairya vivinaktu vAcaM, cinotu satyaM prabhanaktu bhItim / cirasya lokasya nirasya tAntiM, dadAtu zAntiM bhuvi vIravANI / zrI vIraprabhunI vANI mAnavane taiya ApA, vANIne zuddha karA, satyanA saMgraha karAveA, sadA abhaya ApeA, tema ja vividha duHkhAne dUra karI zAzvata zAMtine ApeA. -mahAmahopAdhyAya paramezvarAnanda zAstrI, sa'skRta-AyAgama`DaLa-sadasya, jAlaMdhara (paMjAba), == Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navuM prakAzana amArA taraphathI dareka varSe eka suMdara pustakanuM prakAzana thAya che ane samAja tene saharSa vadhAvI le che. saM. 2019nI sAlamAM amoe o ji nApAsanA nAmano eka suMdara graMtha pragaTa karavAno nirNaya karyo che. temAM jinapAsanAnuM rahasya, tenA vividha prakAro, maMtrAsnA, pUjApacAro, mUrtividhAna, maMdiranirmANa, tema ja bIjA jANavA jevI aneka hakIkatono samAveza thaze. lagabhaga 500 pRSThanA A daLadAra graMthamAM jinapAsanAthI thatA aneka prakAranA lAbhenuM varNana jovA maLaze, uparAMta jarUrI manohara citronAM darzana paNa thaze. A pustaka pAkA pUThAmAM suMdara jekeTa sAthe taiyAra thatAM pustakAlayane zaNagAra banaze ane evI rocaka zailIthI lakhAze ke pharI pharIne vAMcavAnuM mana thaze. tenuM agAuthI sthAnika lavAjama rUA 5-00 raheze ane bahAra gAmanuM rajIsTarDa buka-pasTanA kharca sAthenuM lavAjama rUA. 6-25 raheze, to amAraoN mAnavaMtA grAhakoe pitAnAM lavAjama saM. 2019 nA caitra suda 15 pahelAM mekalI ApavAM. vizeSa mATe patravyavahAra karo - jaina sAhitya - prakAzana - maMdira ladhAbhAI guNapata bIlDIMga, cIMcabaMdara, muMbaI, 9.