Book Title: Prakashni Kedi
Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Punit Prakashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005898/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDALI keDI yusch hArAja *priyA munizrI cakTaprabhasAgaranuM AVAVAD u0-1, hiMsaka EUR31.2 Wash. DIOT Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI occhavalAla goradhanadAsa zAha (TAIlsavALA) savAcana granthamALA : pranyAMka 4 (pratidare" * banAvavaSAda mUla: eka rUpiyo ( 2. vIsa paisA ) | lekhakaH munizrI candraprasAgarajI zitrabhAnuM ? Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI occhavalAla geridhanadAsa zAha (TAIlsavALA) dvAcana granthamALA pranyAMka: 4 AvRtti pahelI cothI "punita puNyatithi julAI 1966 prakAzaka punita prakAzana maMdira hatI? caMdulAla zakarAlAla prajApati, bhAnumatinivAsa, maNinagara, amadAvAda-8 punita prinTarI vatI' caMdulAla zakarAlAla prajApati bhAnumatinivAsa, maNinagara, amadAvAda-8 prata 5,000 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya bhukRpAthI ane saMta "punitanI AziSathI, prakAzana pravRttine vyavasthita dhoraNe hAtha dharavAnuM ame nakakI karyuM che. sastI kiMmate, upayogI sAhitya janatAne pIrasavAne amAre. punita saMkalpa che. sAhityanI suruci ne samaja dharAvatA, khADiyA, cAra rastA, amadAvAdanA TAITasanA vepArI, jANItAM nAgarika me occhavalAla geradhanadAsa zAha taraphathI temanA nAmanI granthamALA zarU karavAnI zarate, amane rUA. 500-100 nI 2kama maLI che. pitAnI sadbhAvanAne vega ApavA mATe, AvuM stutya pagaluM bharavA badala teo saunA abhinaMdananA adhikArI che. temanI A bhAvanA pramANe, A graMthamALAnA Azraye, preraka prasaMge, jIvanacaritra, survacane, nibaMdha, saMsaThA2kathAo, sAMskRtika sAhitya, tIrthasthaLane paricaya, lokasAhitya, bhaktigIta-saeNtro, mAnasazAstrIya sAhitya tathA sAmAjika sAhitya aMgenAM prakAzano eka-pachI-eka yathAvakAze pragaTa thatAM raheze. sadAcArI samAjanirmANamAM sahAyabhUta thanAruM ane cAritryacaNa taramAM sAthIdAra banatuM harakoI sAhitya A.nimitte prasiddha thatu raheze. dara varSe, Azare 160 pAnAMnuM eka navuM pustaka pragaTa thaze. anivArya saMjogAvazAt tema nahi ane te bIje varSa be pustaka pragaTa thaze. A graMthaMmALAnA upakrame atyAra sudhImAM "dakSiNanAM tI, harinA lADIlA" ane "ItihAsanAM ajavALAM' traNa pustako pragaTa thayAM che. Aje cothA prakAzana tarIke prakAzanI keDI" janatA janArdanane caraNe sAdara dharIe chIe. saMsthA pratyenA mamatvathI prerAIne munazrI candraprabhasAgarajI 'citrabhAnuM e A pustakanI badhI AvRttio prakaTa karavAnI je anumati punita prakAzana maMdirane ApI che, ene mATe emanA AbhArI chIe. 1-7-66 caMdulAla zakarAlAla prajApati - amadAvAda mAnArha saMpAdaka-vyavasthApaka Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzanI . DI a _ry + @ kA krama 1 ra 3 4 5 7 . 10 11 12 13 14 15 16 17 18 zISa ka mananI keLavaNI abhaya keLave jIvananAM ra pagathiyAM paMcAmRta prasa'ga-triveNI * AvatI kAlanA nAgarikAne AjanA yuvAnAne gaMbhIratA keLavA dAna sAcuM AbhUSaNa * prasaMga-mAdhurI prazna-tripuTI svabhAvanI namratA kSudratAnA parityAga jIvanamAMgalya jIvanavRkSanuM mULa : dhama khaMdhana ane mukti strInI zakti pRSTha pa 24 34 42 para 59 73 81 89 95 104 110 117 124 130 139 150 155 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcana: eka keLA ane tanane jherI vicAro ane vAsanAthI bharI de evuM viSaya ane vikArane utteje evuM sAhitya Aje cAre bAja vadhatu jAya che. tamArAM saMtAnone jherI vicArothI bharI, emanI jiMdagI dhULa karavA e tatpara banyu che. evA samaye zuM vAMcavuM ane kema vAMcavuM te vicAravu ghaTe. vAcana e paNa eka kaLA che. lakheluM sArI rIte vAMcI javA mAtrathI e kaLA hastagata thaI gaI che ema mAnavu barAbara nathI. kAraNa ke nirakSaratA jema hAnikAraka che tema vivekahIna ati vAcana paNabuddhi para bAjava ka bane che. jema badhA ja khArAka zarIrane puSTiprada nathI tema badhuM ja vAcana kaMi jIvanane samRddha nathI banAvatuM. eTalA mATe Avazyaka ane anAvazyaka vAcananA viveka karavA paDe che. Avazyaka vAcana pharI pharI vAMcavuM, jethI susaMskAro sudRDha thAya. vya vAcanathI dUra rahevu, jethI buddhi para Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAnikAraka boja na vadhe. jema zuM vAMcavuM emAM viveka joIe, tema kema vAMcavuM tenI paddhati joIe. taravAmAM prayatna karatAM paddhati vadhAre mahendra bhogave che, tema vAcanamAM paNa gati karatAM paddhati vadhAre bhAga bhajave che. utAvaLe utAvaLe so pAnAM vAMcI javA karatAM paddhatisara, dhIre dhIre barAbara samajIne pacAsa pAnAM vAMcatAM vadhAre UMDANano sparza thAya che. dhodhamAra varasAda ghaNIvAra pRthvInI uparanI sapATI parathI vahI jAya che, jyAre jharamara jharamara varasato varasAda dharatIne aMdarathI Ardra ane pacI karato jAya che. tema. citanapUrvakanuM vAcana paNa hRdayabhomane bhInI ane narama banAve che. AvI hRdayabhUmimAM ja AcAranAM vRkSo Uge che, jenA para mukitanAM phaLaphUla lacI paDe che. tamArI hRdayadharatIne navapallavita karavA saMrakAra, saMyama ane saundaryanI suvAsa lai, A prakAzanI keDI tamAre bAraNe Ave che. vAcana ane AcaraNanA saujanyathI Ano satkAra karazo evI AzA. tamArI pAse e rAkhe che. enI AzA pUrI karazone? citrabhAnu udaWN, zAntinAtha derAsara, barAbajAra, pharTa, - muMbaI-1 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ W mananI keLavaNI baddho hi ko yo viSayAnurAgI; ko vA virakta. ? viSaye viraktaH / ko vAsti ghoro narakaH ? svadehaH tRSNAkSaye svargapadaM kimasti ? Tii eka subhaSitanI aMdara cAra vAto che. A cAra vAta ziSya pUche che ane guru eno uttara Ape che. mANasanA mananI aMdara kevAM kevAM vicAro ane tophAno cAlI rahyAM che te mANasa koi divasa bahAra lAvato nathI ane koine kaheto nathI. paNa e kahetA nathI eno artha e nathI, ke enA manamAM vicAro ane tophAno cAlatAM nathI. eka nAnakaDuM bALaka hoya che to enA nAnakaDA magajamAM paNa asaMkhya vicAro cAlatA hoya che, ane tene lIdhe e asaMkhya prazno paNa pUchatuM hoya che. e ApaNane paNa aneka vicAro satAve che. paNa ApaNe ApaNA vicArene DhAMkI ke dAbI rAkhIe chIe ane ema mAnIe chIe ke, rakhe e vicAro koi jANI jaya. loko jANI jaze to kaheze ke, ATaluMya e nathI samajato? ATalIya enAmAM akakala nathI ? ane eTalA mATe ApaNA hRdayanI aMdara AvatA vicArone, ApaNA hRdayanI aMdara cAlI rahelAM tophAnone, ApaNA mananI aMdara cAlI rahelA rAgadraSanA yuddhane ApaNe jema bane tema chupAvavA, DhAMkavA ke ratADavA prayatna karIe chIe. jyAre jIvananA draSTA che agara to jIvananA arthano je jijJAsu che e ema jANe che ke, aMdaranuM aMdara dAbI rAkhIzuM to e dAbeluM kayAM sudhI rahevAnuM che? Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMte te e dAbelI vastu javALAmukhI bane che. ane e jayAre phATe che tyAre AsapAsanA vAtAvaraNane khedAnamedAna karI nAkhe che. ema, ApaNI hRdayaguphAmAM dAbI rAkhelI vastuo paNa eka divasa bahAra Ave che tyAre evI rIte bahAra Ave che ke, mANasane hato nahato karI nAkhe che. mANasanuM patana paNa A rIte ja thAya che. koine nahi kahevA mATe saMtADI rAkhelI vastuo eka divasa bahAra Ave che-javALAmukhInI jema phATI nIkaLe che, ane emAMthI mANasanuM patana sarjAya che.' tyAre DAhyA ane jIvanakalAnA marmajJa mANaso te je je vicAro Ave che te vicAro AvatAMnI sAthe enuM eparezana AvakAre che. epenDIsAITIsa thayuM ne je divase ApaNane tenI jANa thai ke tarata ja e AMtaraDuM kapAle ja chUTako. kapAya te ja mANasa zAnitathI rahI zake. ' ema tamArA mananI aMdara ekAdo paNa azubha, amaMgaLa, ayogya ane apavitra vicAra pesI jAya to ene mATeno mArga eka ja che : tAbaDatoba enuM oNparezana karavuM. jo tame oNparezana nahi karo to, herAnagati bIjA koIne nahi, paNa e vicArane saMtADI rAkhanArA evA tamane ja che. eTalA mATe ziSya Aje potAnA mananI aMdara cAlelA je vicAro che, potAnA mananI aMdara UgelA je tarka che, te gura samakSa vinamrabhAve rajU kare che ane kahe che ke huM dardI chuM, tame mArA DaoNkaTara cho. huM tamArI pAse nidAna arthe Avelo chuM. mArA para kRpA karI kaMI rasto batAvo." jarA vicAro : tananI davA levA mATe ApaNe keTalA namra banIne jaIe chIe? jyAre, mananI davA levA mATe kyAreya ApaNe eTalA namra banIe chIe kharA ? ApaNuM zarIra jarAka bagaDe che, je viSayano je niSNAta hoya tene zodhI, tarata tenI pAse doDI jaie chIe. e muMbaimAM hoya, kalakattAmAM hoya ke dUra-sudUra videzamAM hoya to paNa tyAM doDI javAno zakya prayatna karIe chIe ane tananI padhi zodhI kADhIe chIe. tamane mATe jo davAnI AvazyakatA hoya to pachI zuM manane mATe davAnI AvazyakatA ja nathI ema tame mAno cho ? zuM ApaNuM tane ja ekaluM mAMdu che ane mana mAMdu nathI? mananI mAMdagIne ApaNane kadI vicAra Avyo che? Akhare to tanane paNa jo Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bagADanAra hoya to te mana ja che ne? paNa ApaNe mULa zodhatA nathI ane bahAra jaie chIe. ApaNe mULamAM pANI reDatA nathI ane DALAM pAMdaDAM-phaLa upara pANI reDIe chIe. kalyAM sudhI e cAlavAnuM che ? mahApuruSe kahe che ke, jema vRkSanA mULamAM pANI reDavuM paDe che tema, mananA mULamAM paNa jJAvanuM vAri sIMcavuM paDe che. paNa mana kevuM che ene Aje ApaNane khyAla nathI. mana zuM cIja che eno ApaNI pAse ghaNI vAra vicAra paNa nathI. * tyAre, je loko ciMtaka che, je loko prAjJa puruSa che, je loko jIvana mATenI zodha karanArA mANaso che, e loko vicAra kare che ke tana to ThIka, paNa bhAi, pahelA mananA vaidyane zodho. mananuM auSadha ApanArA pura pAse javuM joie ane emanuM dIdheluM auSadha laine ApaNuM je mAMdaluM mana che tene svastha banAvavuM joie. paNa te maLe te enA je niSNAta hoya tenI pAsethIne? evA niSNAta pAsethI mananI auSadhi levAmAM Avaze to ruNa mana svastha thaze. pachI tame jozo ke jenuM mana svastha thayuM haze te prabhAtanAM puSpanI jema sadA prasanna ne khIlelo haze. ene du:khano lagIre sparza nahi thAya. - koika vAra svajanono viyoga thAya, koika vAra vastuono viyoga thAya, koika vAra apamAna paNa thAya, ne koika vAra nahi dhAreluM ane na banavA jevuM banI paNa jAya. paNa e badhAya saMjogenI aMdara e mANasa to prabhAtanAM puSpanI jema sukumAratA, prasannatA ane vikAsane ja manamAM dhAraNa karaze. kAraNa, enuM mana nIrogI che, taMdurasta che, svastha che. pachI te paiso hoya ke na hoya, sattA hoya ke na hoya, sAdhana hoya ke na hoya, svajano hoya ke na hoya, chatAM e viSAdathI hatAza to nahi ja bane. ane taMdurasta e potAnA svastha mananA baLe viSama saMyogo vacce paNa 'sama'mAM rahevAno. paNa mana jo svastha na hoya te, badhuM hovA chatAM paNa, mAthe hAtha TekavIne e mAnavI ciMtAmAM beTho raheze; kAraNa ke, enuM mana prasanna nathI. duniyAe tanane joyuM ane jJAnIoe manane joyuM. tethI mananA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara khUba dhyAna Apyu.... maharSi pata Mjalie traNa graMthA lakhyA che. vANIne vizuddha karavA mATe emaNe vyAkaraNa racyuM; zarIrane svastha ane taMdurasta rAkhavA mATe vaidakanA graMtha lakhyo; paNa emaNe joyu ke vANIne vizuddha karI, kAyAne zuddha karI, paNa sAthe sAthe mana jo rizuddha nahi.hoya te, vANI ane kAyA niLa hovA chatAM paNa, mANasa nirmaLa ane prasanna nahi rahe. e vicArathI emaNe chello yogazAstra racyuM. A yogazAstramAM temaNe prathama vAta mananA nirodhanI karI che. manane pharatu, rakhaDatuM, bhaTakatu kevI rIte aTakAvavuM, asvastha manane ThekANe kevI rIte lAvavuM, e prasanna kema bane e vAtA emaNe pahelI vicArI. eTale, emaNe vicAryuM ke tananA vaidya banavAmAtrathI, bhASAnA vaidya banavAmAtrathI ApaNuM ya naMthI. Akhara te jene zodhavAMnu che ane vizuddha karavAnuM che te te mana che. jenuM mana zuddha che, taMdurasta che, enuM zarIra mAMdaluM haze paNa e mAMdagInI asara enA mana upara nahi thAya. e vicAra karaze ke prakRtinA svabhAva che ane kadAca ghaDIbhara mATe zarIrane roga AvI jAya, paNa mana te salAmata che ne ? pachI vAMdhA nathI ! paNa tame jojo ke ghaNA mANasA zarIranA alamasta hoya che, sukha ane sAdhanathI sabhara paNa hoya che; chatAM emane ciMtA kerI khAtI hoya che. jevI rIte maDadA upara samaDIe ghUmarI letI hAya ema mANasanA magaja upara ciMtAe ghUmarIe letI hAya che. e mANasa game tyAM jAya, ekalo paDe, te paNa ciMtA ene keDo nathI melatI. enuM jIvana evuM banI jAya ke ApaNane te| dayA Ave. AvuM jIvana banI javAnuM kAraNa e che ke, enAmAM je mananuM caitanya hatu, mananI je tAjagI hatI, mana je prasanna rahevu joitu hatu te na rahevAne kAraNe enA jIvananI aMdara eka prakAranI je saMvAditA, saMgItamayatA ane laya hovA joie e nathI rahyAM. -tenA abhAvane lIdhe e mANasa asvastha banIne ane ciMtAethI ladAyelo thaIne phare che. AkhI gADIne kheMcanAra anjina che; paNa e enjinamAM mukhya baLa hoya che varALanuM. A varALa evI pAtaLI hoya che ke havAmAM te te UDI jAya che. paraMtu e varALane jo yogya pramANamAM saMgharI rAkhavAmAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvelI hoya to e varALamAM eTalI badhI zakita paDelI che ke te hajAro TananA bhArane paNa sahelAithI kheMcI jAya che. TrenanI aMdara je sthAna varALanuM che te sthAna jIvananI aMdara mananuM che. varALanI jema durupayoga na thAya, varALane nakAmI javA na devAya, tema ApaNA manane jyAM-tyAM bhaTakavA na devAya. e jyAre bhaTakavA jAya tyAre tame tene pUcho ke tuM kyAM gayuM hatuM ? mananI sAthe ApaNe kadI A vAta karI che kharI? mitro sAthe vAta karI, dosto ane jagudAjagudA mANaso sAthe vAta karI; paNa koI divasa ApaNe mana sAthe besIne vAta mAMDI hoya evuM kadI banyuM hoya evuM sAMbhare che kharuM ? enuM kAraNa e che ke, "mana" nAmanA tatvanI zakita ane mahattvano ApaNe kadI vicAra karyo nathI. ane tethI ja ApaNe tanane sAcavIe chIe, bhASAne sAcavIe chIe, jagatanI anya saghaLI cIjone sAcavIe chIe; paNa "mana" nAmanA tavane mATe kazI kALajI nathI rAkhatA. - savAranA pahoramAM UThatAMnI sAthe ja dAMta sApha karIe chIe, zarIra svaccha karIe chIe, AMkho sApha karIe chIe, ne zarIra para sAbu lagADIlagADIne khUba cokhkhuM karIe chIe, badhAMyane zuddha banAvIe chIe. pachI duniyAnuM jJAna meLavavA mATe chApAM vAMcIe chIe. pachI vaLI khorAka dvArA zarIranuM pioSaNa paNa karIe chIe. A badhuMya Avazyaka temaja anivArya che ane karIe chIe. ' paNa kaho, A AMkha, kAna, moTuM, nAka, zarIra e badhAMyanI pAchaLa kAma koNa kare che? tamArA mananI sAthe AMkhanA taMtranuM joDANa nahi hoya to AMkha jotI haze paNa na joyA jevuM thaze. tame rastA parathI jatA ho tyAre tamArI bAja parathI kai pasAra thAya, tamArI AMkho enI sAme hoya, enI AMkha tamArI sAme hoya, tamAruM mana kayAMka bIje hoya, e pasAra thaI jAya, pachI bIjI vAra maLe tyAre kahe: "bhalA mANasa, paDakhe thaIne gayA, sAme joyuM paNa hatuM, chatAM bolyA paNa nahi?" tame kaheze ke, "mAruM dhyAna tamArA tarapha nahotuM.' ema kema ? tamArI AMkho to enA upara mAMDelI hatI ne? paNa te vakhate mana ne AMkhanuM taMtra joDAyuM nahi. eTale AMkhe joyuM kharuM, paNa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joyelo saMdezo mana pAse pahoMcyo nahi. ane manano pratyuttara na maLe tyAM sudhI kaMi kAma thAya nahi. ghaNI vAra tamAruM mana kyAMya taraMgI duniyAnI saphare UpaDayuM hoya, tame beThelA ho, vAta cAlatI hoya, ane koI pUche ke, "sAMbhaLyuM?' to tame kahezo ke, "bhAi, mAruM mana jarA ThekANe nahotuM, mana kaMIka bIje gayuM hatuM; eTale sAMbhaLyuM nahi. zuM kahyuM hatuM, jarA pharIthI kahone?' ApaNe bIjI vAra pUchIe chIe: "kema, kAna to Ama ne Ama khullA che. enA upara AvaraNa (kavara) nathI kareluM. chatAM paNa kAnanA je saMdezA manane pahoMcavA joIe e pahoMcyA nathI eTale tamArA kAna nakAmA.' ane nAka khulluM hoya, paNa tamAruM mana bIje ThekANe hoya te, game teTalAM phUla suMghADavAmAM Ave, game tevAM attara suMghADavAmAM Ave to paNa te tamAre mATe AphlAdaka nahi nIvaDe. * e ja rIte tame AsvAda karatA ho, korTanI sunAvaNI cAlatI hoya, tamAro mahattvano kesa hoya, ane Tebala upara suMdaramAM suMdara bhajana pIrasyAM hoya; pATalA upara aneka prakAranI vAnagIo AvI hoya, tame khAdhe ja jAva, khAdhe ja jAva. paNa tamAruM mana jo pelA mahatvanA kesamAM ramatuM hoya, citta korTamAM pharatuM hoya tyAre tame badhuM ya khAI jAva. paNa te vakhate tamane pUche ke zAkamAM jarA mIThuM vadhAre hatuM, te tame kahezo, 'mane kaMI khabara nathI..!' bIjo koI vakhata hoya te tame tarata vADako kADhIne mUkI do ke A zAka khAvAlAyaka nathI. paNa jyAre tamAruM mana bIje ThekANe vyasta hoya, rokAeluM hoya te samayamAM tamArA khorAkamAM game te vastu AvI hoya--tame lADu khAI jAva, dUdhapAka khAI jAva, zikhaMDa khAI jAva-e vakhate tame zuM khAva cho tenuM kaMI mahattva nathI. tamAre to khAvuM che ane khAine ekadama korTamAM bhAgavuM che. kAraNa ke, mananuM joDANa rasanendriya sAthe nathI. ane tethI e vakhate tame je rasa khAdhA hoya te rasano sparza manane thato nathI. eTale, pAMce pAMca indriyonuM jo mukhya kendra hoya to te mana che. ApaNe pAMce indriyone svaccha rAkhIe chIe, paNa je kAryavAhaka kendra che emAM to jALAM bAjhayAM che. e meluM thaI gayuM che. e gaMdu banI gayuM che. enA upara kATa caDhI gayo che. enI upara tela nAkhIne enuM "oIlIMga" Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa nathI karatA. pariNAma e Ave che ke, ApaNI pAMcepAMca indriyoe barAbara vyavasthita rIte je kAma karavuM joIe te kAma te karatI nathI. kAraNa ke, jenuM 'senTara" (kendra) bagaDI gayuM enuM badhuMya bagaDI gayuM! mana to mukhya sTezana che. tyAMthI ja badhI gADIo chUTe che. tyAMthI ja pravAho ane AMtara-pravAho vahe che. tyAre je mukhya senTara (moTuM mathaka) che e barAbara na hoya, ene "oilIMga paNa na maLatuM hoya to pariNAma zuM Ave? jJAnIo ApaNane e ja vAta pUche che. AMkhane dhovA mATe kAcanI khAlIo lai AvIe chIe, kAnane sApha karavA mATe saLIo lai AvIe chIe, dAMtane sApha karavA mATe braza ne Tutha pesTa lai AvIe chIe ne zarIrane svaccha karavA mATe sArAmAM sArA sAbu laI AvIe chIe, paNa manane svaccha karavA mATe ApaNe zuM lAvIe chIe? manane vizuddha karavA mATe ApaNI pAse zuM sAdhana che? ApaNI pAse evuM eka ja sAdhana che-jJAnInAM vacanAmRta. paNa ApaNe e kyAM sAMbhaLIe chIe ? ApaNane to jJAnI paNa evo joie ke ApaNA artha-kAmamAM sahAyaka hoya, ApaNA manane vizuddha banAve, ApaNA manane prakAzamAM lai jAya, ApaNA kAnamAM rahelI badIone kheMcI kADhe ane kahe ke AnuM to oparezana karyA vinA cAle ja nahi. * tame kaho ke, "nahi bhAI, AnA para kApakUpa nahi thAya. A to mArA manane kaTako che." e kaheze ke bhale e tamArA dilano TukaDo hoya, paNa e saDI gayo che; eTale enuM oparezana anivArya che. epenDIsAITIsanuM AMtaraDuM e tamAruM ja eka aMga hoya che, paNa te aMga saDI jAya to oparezana anivArya bane che. ' ema, ApaNA manamAM je je saDAno bhAga hoya, je bahArathI Avelo hoya-pachI bhale te vyasanathI Avelo hoya, saMsargathI Avela hoya, ane ApameLe bagaDI gayelo heya-tene kApIne pheMkI devo joIe. eTalA mATe mahApuruSoe kahyuM ke manane, mukhya mathakane vizuddha rAkha- . javA mATe ApaNe eka saMgatanI jarUra che-enuM nAma che satsaMga. - A satsaMga eTale zuM? Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta tulasIdAsajIe kahyuM che ke, "eka ghaDI, AdhI ghaDI." covIsa kalAka tuM khAvAmAM, pIvAmAM, rasamAM, raMgamAM, rAgamAM vitAve che, paNa tuM eka ghaDI to satsaMga ke saMtasaMga nimitte kADha. pele kahe che ke, "sAheba, phurasadano TAIma kyAM che? A vyApAra, dhaMdhA, miTiMgo, mulAkAto, badhe javAnuM hoya che. ane emAM amane samaya-bamaya nathI. pachI pelA mahApuruSane karuNA AvI. ene thayuM ke A jIva che bahu upAdhivALo. eTale eNe kahyuM ke, "AdhI ghaDI.' keTalI badhI sagavaDa! eka ghaDI tArAthI na thAya, paNa aDadhI ghaDI to thAya ne? to pelo kahe, "nA mahArAja ! ATaluMya nahi bane. ene to badhe kansezana (rAhata) joIe. emAM paNa dharmanI bAbatamAM te vadhArAmAM vadhAre. tyAre eNe kahyuM ke, "AdhI meM puni Adha." aDadhInIya aDadhI..bola bhAi, have to phAvaze ne? tulasIdAsa jevA mahAkavi kahe che ke, saMta mANasanI pAse jAva; saMtapuruSone saMparka sAdho. to pariNAma e Avaze ke, "kaTe koTi aparAdha. duniyAmAM tamane aparAdha vadhAranArA maLavAnA che; paNa sAdhu puruSa ja eka evA che ke je tamane aparAdhemAMthI mukita apAvaze. tame jyAM jazo tyAM hA dharavAmAM Avaze, kaoNphI dharavAmAM Avaze, bIDI ke sigareTa apAze ane vadhAre 'sudharela' haze to pelI "khAlIo" dharaze. paraMtu, AtmAnI vAta ke jJAnano bodha dharanAro tamArI pAse che keI? ane tamArA je ADatiyAo, vepArIo, grAhake che e to tamane vadhAremAM vadhAre nIce pADavA mATe khuzAmata karIne vAha-vAha karanArA che. sAcuM ane rokaDuM vacana tamane koNa saMbhaLAvaze ? uparanAmAMthI koinI tAkAta nathI ke tamane kahe ke, "zeTha, tame badhI bAbatamAM sArA che, paNa tame A bAbatamAM te ThIka nathI.' kAraNa ke, ema kahevA jAya to eno roTalo tUTI jAya. eTale ene to thavAnuM ke zeTha bhale paDe kUvAmAM, ApaNe zuM kAma che? ApaNe to ApaNA arthathI, dhanathI ane lAbhathI. kAma che. eka sAdhupuruSa ja evA che, je tamArA mananI aMdara je roga lAgyA hoya, vikRtio vaLagI hoya, koi kharAbI AvelI hoya, te mATe ema kahe ke AnuM te oparezana karAvyA vinA cAle ema nathI. ane jo tenuM Aparezana nahi karo to A roga dhIme dhIme vadhato javAno. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTalA mATe ApaNe je auSadhi karavAnI che, davA karavAnI che te mananI karavAnI che. Aje tana mATenAM davAkhAnA keTalAM badhAM thAya che? e davAkhAnAmAM rUpiyA paNa keTalA badhA apAya che? kaI pacAsa hajAra, to koI lAkha-be lAkha Ape che. paNa mananA roganivAraNa mATe zuM ? Aje kharekhara to mananAM davAkhAnAM khelavAnI jarUra che. tananA rogIo karatAM mananA rogIo vadhAre che. gheraghera ne TheraThera Aje mananA roga lAgu paDyA che. - have to DokaTaro paNa samajatA thai gayA che. e paNa e ja kahe che ke mananA rogomAMthI ja ghaNAkharA tananA rogo UbhA thAya che. tAva ane mAthuM e peTanI kabajiyAtathI thAya. bAkInA ghaNAkharA rogo mAnasika AghAtamAMthI utpanna thatA hoya che. eTale, mananI davA mATe Aje to dhyAna ApavAnI jarUra che. A mATe ziSya cAra vAta pUche che : vaiddho hi : ? - ziSya have hRdaya khelyuM che. mananI aMdara beThelA roga dUra karyA vinA cAlo ema nathI evuM lAgyuM, eTale guru pAse AvIne hRdaya khelI nAkhyuM. kyA roganI davA ApavA jevI che te to hadaya khelavAmAM Ave to ja khabara paDe. ApaNe te guru pAse jaie to khUba sArA thaine jaie! ApaNAmAM mada (abhimAna) hoya topaNa kahIe ke mArA jevo namra kaI nathI. lobhiyA hoIe topaNa be-pAMca ThekANe ApelA rUpiyA gaNAvyA karIe. ApaNAmAM krodha paDelo hoya, lAlacoLa thaI jato hoya toya kSamAne dekhAva karIe chIe. kharI vAta e che ke, tame keTaluM bheguM karyuM che e koI nahi pUche; tame keTaluM dAna dIdhuM che te ja vicArAze. eTale ApaNe saMtemanaroganA vaidyo-pAse jaIe chIe tyAre teo paNa roga jANI na jAya tenI pUrepUrI sAvacetI rAkhIe chIe. DokaTaro pAse jaIe chIe tyAre tanane roga chupAvatA nathI, tyAM te vigatavAra varNana karIne davA mAgIe chIe; jyAre saMto pAse jaIne ApaNe roga chupAvIe chIe. - eTale pariNAma e AvyuM che ke, AjanI ApaNI bhASA ApaNA rogone, ApaNI badIone DhAMkavAnuM eka sAdhana banI gai che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale manane niSkapaTabhAve kholavuM paDaze. e vinA Sadha nahi sAMpaDe evI samajaNathI ziSya pUche che ke, daddha hi ? duniyAmAM baMdhAelA koNa? tAjetaramAM ja huM pravacana mATe sAbaramatI jelamAM gayo hato. tyAM kedIone kahyuM hatuM ke, tame dIvAla pAchaLanA kedIo cho, jyAre ame rAmAjanAne amArI vRttionA ema bevaDA kedIo chIe. kAraNa ke, vRttiAoe amane kedamAM pUryA che. enI bahAra nIkaLI zakatA nathI. ane samAjanA sakaMjAmAMthI sAro ne sAco mANasa hoya topaNa, tika hiMmatanA abhAve, sAruM kAma karatAM "duniyA zuM kaheze" e vAtathI Darato hoya che. eTale, duniyA para ApaNe jIvIe chIe ane duniyAnI khAtara na karavAnuM karIe chIe. pariNAma e Ave che ke, pelA kedIonI mukita moDAmAM moDI vIsa varSe to thAya che ja; jyAre ApaNI mukita te jIvanabharamAM kadI thatI nathI. samagra jIvana sudhI vRttionAM ane sAthe sAthe samAjanAM AvAM prakAranAM ayogya baMdhanonA ja gulAma thaIne ane jakaDAine ApaNe paDyA rahIe chIe. eTale ziSya vaDhuM hi : ? e pahelo prazna pUchayo. tyAre gurudeve uttara Apyo: " viSayAnurA'--je viSayomAM rAgI che, temAM baMdhAelo che te. tamane bAMdhI koNe rAkhyA che?--viSaye. viSayane choDo to tame mukata cho. sagavaDoe mANasane bAMdhI rAkhyo che. mANasa mAne che ke huM sagavaDane tAbe karI beTho chuM, mArI pAse vadhAre sAdhano che. paNa e bhUlI jAya che ke sAdhanoe ene parAdhIna banAvyo che. e chUTavA dhAre to chUTI zake ema paNa nathI. ene to dareka sagavaDo joIe. e hoya to ja enAthI jai zakAya che. * pariNAma e Ave che ke savAre cha vAge UThIne javuM hoya to BedTea (pathArI-pINuM) ene rokI rAkhe che. pathArImAM cA pIdhA pachI ja pathArI bahAra nIkaLI zakAya, AvI jene Adata hoya te savAramAM beDa-TI' vagara jAtrAe javA, pravAsamAM javA ke anya kAma prasaMge javA vahelI savAre taiyAra thavA mAge to kevI rIte jaI zake ? beDa-TI' vagara enA TAMTiyAmAM tAkAta nahi Ave. ' kaho, A baMdhana kharuM ke nahi ? Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAya mANasA peAtAnI gADI (meTara) vagara bahAra jai zakatA nathI, janatAnI (myunisipAlITInI) gADImAM besavAnI temane sUga hoya che. meAbhA (status) ene bhADAnI basamAM besatAM roke che, ane tethI potAnI bagaDI hAya agara bahAra gai hoya to agatyanA kAme bahAra javAnuM paNa mAMDI vALe che, enI gADIe ene evA parAdhIna banAvI dIdhA hoya che ke e agatyanAM Avazyaka kAma cUkI jAya che. gADIne e sagavaDa mAnatA hovA chatAM gADIne kAraNe ja e agavaDa anubhave che. bhADAnI gADImAM besatAM saMkocAya che ane page cAlavAnI tA enAmAM zakita ja kayAM che? A rIte vicArIe te, enI pAsenAM sAdhanAe ja ene bAMdhI rAkhyA che. enA vinA e calAvI zakatA nathI. eTale, viSayA eka prakAranA nathI. duniyAnI je je vastu mATe tamane ema thAya ke AnA vinA to mAre cAle nahi, A te mAre joie ja, tyAre mAnI levuM ke e rIte mAnIne tame majabUta baMdhanamAM paDo che. pahelAM mANasa Teva pADe che ane pachI Teva mANasane pADe che upara caDI bese che. A baMdhana nAjajIka, pAtaLAM ane suMdara dekhAya che. kahe che ke, 'vajrabaMdha paNa jasa baLe tUTe, snehataMtuthI te nava chUTe.' je mANasa sAMkaLAnAM baMdhana toDI zake che, te viSayonA kAcA sUtaranA tAMtaNA jevAM mulAyama baMdhanAne cheDI zakatA nathI. zarIrane bAMdhanArAM baMdhanA cheADI zakAze, paraMtu manane bAMdhanArAM AvAM pAtaLAM baMdhanone tADavAM bahu muzkela che. A baMdhanamAMthI nIkaLavu' e ja mAnavajIvananA parama hetu che. tame ema mAnatA haze| ke A kAma ekalA sAdhuonuM ja che. paNa nA, saMsAramAM paNa jyAM beThelA hA tyAMthI saue e zarUAta karavAnI che. ochAmAM ochAM sAdhanothI, ochAmAM ochI vastuothI kema na cAle, enA vinA huM kema na rahI zakuM--e vicAratA thAva ane e vicAranA tame svAmI baneA. vastu tamane bAMdhanArI na bane eTaluM sAcavajo. ene kaheA ke huM tane upayoga mATe rAkhuM chuM, bAMdhavA mATe nahi. AvuM svAmitva Ave tyAre samajajo ke mana have kaMika tAjanu thayu' che, mana have TakA vinA cAlI zake che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokaruM nAnakaDuM hoya tyAre ene bAbAgADI joIe. bAbAgADI vinA e paDI jAya. moTuM ne taMdurasta thAya tyAre ja e bAbAgADI vinA cAlI zake. mana paNa taMdurasta bane tyAre ja TekA vinA calAvI zake che ke joine e che eno artha e ke, mana hajI mAMdaluM che, rogiSTa che, azakata che. sAdhuone bhagavAna mahAvIre pahelI vAta e ja karI ke, "jojo, tame sAdhanonA gulAma na banI beso. jagata to sAdhana Apaze. tame tyAgane mArge nIkaLelA cho to bhega tamArA mArgamAM AvIne ThalavAze. paNa e bhogane jo upabhoga karavA gayA to rAmajI lejo ke, tamArA jevA gulAma duniyAmAM bIjA koI nahi hoya. kAraNa ke, pelA to potAnI vastunA gulAma haze, jyAre tame pArakI vastunA gulAma hazo. pelAne mATe te vastu svAdhIna haze, jyAre tamAre to pArakA pAsethI meLavavAnI haze. eTale pachI tamAre e sAdhanavALAenI khuzAmata karavI paDaze. emane rAjI rAkhavAjIhA karavAnI pravRtti karavI paDaze. AvI hAlate tyAre ja UbhI thaze, jyAre tame sAdhanonA gulAma banI gayA hazo. tame jo sAdhanonA gulAma banI gayA to pachI tame jagatanA paNa gulAma ja cho. eTale bhagavAna mahAvIre kahyuM ke, vastuo maLe chatAM tame choDajo. ane eTalA mATe ja sAdhuo AkarAmAM AkarA niyamo svecchApUrvaka svIkAre che. svecchApUrvaka svIkArelA niyamo kharekhara AnaMda Ape che. upara hovAno te anubhava karAve che. ziyALAnI savAre ThaMDA pANIthI nahAnArAnI majhA koi judI ja hoya che. ema, sAdhana vinA jIvavuM, sAdhanone ochAM karIne jIvavuM emAM paNa eka prakAranI anekhI majhA che. tame sAdhano sAthe vAta paNa karI zako ke, tame ghaNAne gulAma banAvyA haze, paNa amane nahi banAvI zako. A rItanI vicArazakita mana jyAre svastha ane taMdurasta haze tyAre ja utpanna thaze. pUrvanA puNyanA lIdhe Aje ApaNane badhuM maLI gayuM che. maLyuM che e badhuM bhogavavA mATe nahi, eno tyAga karavA mATe taiyAra rahejo. bhogavavA karatAM choDavAmAM vadhAre zakita che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLelAne choDavAnI mahattA ja mahApuruSoe gAI che. meLavI levuM ane bhogavI levuM emAM to kAMI mahattA nathI. gayA bhavanA puNyane lIdhe ja A badhuM tamane maLyuM che. e maLelI vastu ekalA bhogavaTAmAM ja pUrI karI nAkhIe to pUrI thAya, paNa pachI AgaLa zuM ? ahIM tamane eka upayogIdRSTAMta ApuM. eka rAjA ghoDA para beTho. te vakhate be bahenapaNIo lAkaDAM vINavA jaI rahI che. * A bemAM eka viduSI che, bIjI ochI bhaNelI che. beya baheno jaMgalamAM lAkaDAM-chANAM vINavA jai rahI che. pelA rAjAne thayuM : ghoDA upara mane phAvatuM nathI. eTale eNe ghoDAne Ubho rAkhyo ane hukama karyo. eTale tarata ja nokara AgaLa Avyo ane hAthI rajU karyo : 'sAheba, Apa hAthI upara birAjo.' pachI pele rAjA hAthI para beTho. thoDI vAra pachI eNe kahyuM : 'hAthI upara paNa mane phAvatuM nathI." eTale enA mATe pAlakhI AvI. rAjA pAlakhImAM beTho ane AgaLa cAlyo. AgaLa cAlatAM paDAva Avyo. taMbu bAMdhelA hatA. gAlIcA bichAvelA hatA. rAjAsAheba pAlakhImAMthI UtaryA ane sIdhA gAlIcAmAM jaIne lAMbA thaI gayA. pagacaMpI karanArA AvyA ane paga dAbavA lAgyA. mAlIsa karanArA mAlIsa karavA lAgyA. - lAkaDAM ane chANAM vINanArI pelI je chokarI hatI te jotI jotI cAlI jAya che. emane vicAra Avyo ke A badhuM zuM ? pahelA ghoDA upara beThA, pachI hAthI upara beThA, vaLI pAchA pAlakhImAM beThA. pachI ahIM AvIne sUi gayA. ene vaLI thAka kyAMthI lAgyo ke A pagacaMpI cAle che? . eTale eka prazna uThAvyo : ghaDe che hAthI caDhe, hAthI se sukhapAla, - kabakA thAkA he sakhI, paDA dabAve pAMva ? eka chokarI bIjIne pUche che, ene kyAre thAka lAgyo ke A sUtAM sUtAM paga dabAvarAvI rahyo che ? ene A besavAno thAka te nathI lAgyone? zramano abhAva paNa ghaNI vAra zrama utpanna kare che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pilI chokarIe uttara Apyo : bhU huA, bhUkhA rahA, ugra kiyA vihAra, tabakA thAkA he sakhI, paDA dabAve pAMva, 'gayA janmamAM A mANasa jamIna para sUI rahyo haze. tapa paNa karyuM haze. pagapALo pravAsa paNa eNe karyo haze. e vakhatano je thAka lAgyo haze te Aje paga dabAvarAvIne utArI rahyo che." eTale, Aje ApaNane je maLyuM che te ApaNI buddhine lIdhe nahi, ApaNI AvaDatane lIdhe nahi, ApaNI hoMziyArIne lIdhe nahi, paNa ApaNA puNyane lIdhe maLyuM che. ApaNA karatAM DIgrIvALA ghaNA hoMziyAra hoya che. Dabala grejyueTa ghaNA buddhivALA hoya che. e pAchA tamArI pAse skolarazIpa mATe Ave che ne kahe che ke, "huM pharsTa kalAsa pharsTa Avyo chuM ane mAre IglenDa javuM che, to skolarazIpa mATe kaMIka goThavaNa karI Ape.' - buddhithI jo maLI zakatuM hoya to e loko vadhAre buddhivALA hoya che, AvaDatathI maLatuM hoya to emanAmAM AvaData paNa ghaNI hoya che, paNa evuM kaMi nathI hotuM, e to bhAgyane lIdhe hoya che. A bhAgya kyAM dorI jAya che enI kaMi khabara che tamane ? . eka ja divase, eka ja muhurte, eka ja kSaNe eka chokaro lAkho rUpiyAnI milakatavALAne tyAM janme che. te ja divase, te ja muhUrta ane te ja kSaNe bIjo chokaro lAkha rUpiyAnA devAvALA kaMgAlane tyAM janme che. moTA thayA pachI lAkha rUpiyAnA devAvALAno chokaro AkhI jiMdagI vaitaruM kUTIne lAkha rUpiyAnuM devuM patAve che ne uparathI vadhAre dravya meLavI samAjamAM sthAna ane mAna meLave che. jyAre bIjI bAja janmatA veMta ja sonAnA camacA sAthe majA karanAro chokaro moTo thayA pachI lAkhonI milkata veDaphI daine devAdAra thAya che ane samAjamAM haDadhUta thAya che. eka ja muhurta, eka ja dANa hovA chatAM paNa, pelo janmotrI jovAvALo zuM jaze? eka ja sekanDamAM keTakeTalA janma thAya che tenI ApaNane khabara che ? paLa-kSaNa samAna hovA chatAM mArga jAdA sarjAya che enuM kAraNa zuM ? eka ja kSaNe janmelAomAMthI eka divase divase saMpattimAM- sAdhanamAM tejasvI banato jAya ane bIjo divasedivase badhI rIte kSINa Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banatA jAya enu` kAraNa zuM ? Anu... kAraNa puNya che. puNyanA upabhAga karIne ApaNe puNyanA kSaya nathI karavAnA, paNa puNyanI vRddhi karavAnI che. ane e yAda rAkhavAnuM che ke je bhAgya maLelu hoya tene bhUMsI nAkhavu e sahelI vAta che; paNa bhAgyanuM nirmANa karavuM e muzkela vAta che. jayapuranA eka zeTha kAgaLa evA akSare lakhe ke vAMcI zakAya nahi. e zeTha jyAre jAte eka vAra AvyA tyAre jemane kAgaLA maLelA te munIma kAgaLa kADhIne ghaDIkamAM kAgaLanA akSaro sAme jajue ane ghaDIkamAM zeTha sAme jajue. ane vicAre ke A dhanapatinA AvA akSara ? eTale zeTha potAnA kapALa para hAtha mUkI kahe, 'mArA akSaro sAme zuM jue che, amArA bhAgya sAme jue.' mane e zeThanI vAta eTalA mATe yAda AvI ke, te vAta ema kahI jAya che ke, mANasa bhAgya laIne AvelA che ane e bhAgyanuM have vadhAre nirmANa karavAnu che. bhAgyanirmANa vaDe mANasa AdhyAtmika dRSTie paNa mahAna bane, jIvananI dRSTie paNa mahAna bane, AtmAnI dRSTie paNa mahAna bane ane vyavahAranI dRSTie paNa mahAna bane evuM ApaNe karavAnu che. manane jo keLavI levAya, mananI jo khilavaNI thAya te ja jIvana sAcI dizAmAM jIvI zakAya. A mananI keLavaNI Aje te anivArya che. tamAruM mana jeTaluM keLavAyeluM haze teTalA pramANamAM tame tamArA bhAgyanuM nirmANa karI zakaze... mana jo keLavAyeluM nahi hoya to bhAgyanA vinAza thaI jaze. pelA phaLiyugane jayAre rAjAe pUchyuM ke have tuM karyAM vasIza ? tyAre kaLiyuge kahyuM hatu ke have huM lakSmI haze tyAM vasIza. AgaLa pUchyuM ke, tAro AkAra zuM haze ? tuM kayA rUpamAM AvIza ?" tyAre kahe ke huM jugAranA rUpamAM AvIza, katalakhAnAnA rUpamAM AvIza, dArUnA pyAlAnA rUpamAM AvIza ane vyabhicAranA rUpamAM AvIza. A cAra rUpe mane tyAM jAje.' A vArtAlApane vicAra karavA jaie to ApaNane lAge ke jyAre sa'patni Ave che tyAre bhAgya hoya, puNya hoya, guruenI kRpA hoya ane Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ene sAce mArge doranAra hoya to ja uparanA cAramAMthI mAnavI bacI jAya che; nahi to, e cAreya dUSaNo AvIne UbhAM ja rahe che. emanAthI bacavA mATe Aje sabaLa ane samartha prayatnanI jarUra che. sAmAnya prayatnathI bacI javAnuM zakya nathI ja. : eTalA mATe ja darekedareka kSaNe ane pratyeka miniTe A vAtanuM hamarIMga" (punarAvartana) thavAnI jarUra che. A vAta vAraMvAra magaja upara athaDAze te ja bacI zakAze. A mATe mananI keLavaNInI jarUra che. . A mananI keLavaNInuM pariNAma zuM ? bojo prazna pUchAyo : va vimu: mukata koNa ? ' javAba maLyo : viSaye virajI viSayothI virakata te ja mukata. tamAre tyAM kerI AvI hoya, enAthI moDhAmAM pANI chUTatuM hoya, tame kaho ke Aje nathI khAvI. tamArA nokarane ApI do ane kaho ke tuM khAi jA....badhAya jotA ja rahe ane tame kaho ke ene jotAM mArA moDhAmAM pANI chUTayuM che, paNa e viSayAsakita che, mAre emAM lapaTAvuM nathI, eTale nathI khAvI-tuM khAI jA. basa, AnuM ja nAma virakita. A tame manane keLavyuM kahevAya. vastuomAMthI virakata bane, ene choDIne tame ekalA jaIne besazo ne jozo to tamAruM mana AnaMda anubhavatuM haze. tamane ema thaze ke choDavAnI mArAmAM Aje ATalI zakita to AvI ! jema jema mANasa choDato jAya che tema tema eka prakArano AhvAda maLe che. eTalA mATe ghaNI vakhata sAdhuone kiMmatI vastuo ApavAmAM Ave che tyAre sAcA sAdhuo enI sAme paNa jotA nathI ane kahe che ke, "bhAI ! uThAvo, A badhuM te baMdhana che." , pelo kahe che ke, "kema ? emAM zuM vAMdho ?' to sAcA sAdhu kahe che ke, "ame evuM badhuM ja laIzuM te ame marI javAnA chIe. tame haTAvo ahIMthI A vastune !' eTale, mukata banavA mATeno mArga viSaye virakata thavAnuM che. viSaya paratvenI virakita ja jIvane baMdhanamAMthI choDAvanArI che. have trIjo prazna pUchAya che : A vAta pAra na I : ? ghara naraka kayuM ? Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAba maLe che : vahu : pitAno deha ja ghera narka che. duniyA kahe che ke narka bahu kharAba che. e narka kyAM che? raurava narkanI vAto ghaNI saMbhaLAya che e vize eNe pUchayuM. tyAre gurue kahyuM ke paheluM narka ahIM che ane bIjAM narka pRthvI nIce che. A paheluM narka eTale potAne deha. dehamAM jyAre rAgadveSa vagere kIDAo khadabadatA hoya tyAre deha narka che; badhAya samayamAM deha e naka nathI. kharI rIte deha varganA vimAna jevo che. je samaye ApaNA cittamAM rAgadveSanI bhaThThI saLagatI hoya, krodhanA aMgArA dhagadhagatA hoya, mAnanA moTA moTA parvato UbhA thayA hoya, mAyAnI jhADIne lIdhe aMdhArAnI aTavAmaNa UbhI thaI hoya ane lobhanI khINamAM jeTaluM Ave eTaluM badhuM samAi jatuM hoya tyAre deha narka banI jAya che.. lobhane khADo pUro thAya ema lAge che? kyAre pUro thaze A lAbha khADo? kyAre ochA thaze mAnanA parvato? kyAre kapAI jaze A mAyAnI jhADIo ? ane kayAre bUjhAi jaze A krodhanA aMgArA? - ApaNo A lobhano khADo eTalo badho moTo che, eTalo badho moTo che ke samagra vizvanuM dhana emAM jo ThalavAI jAya to paNa e saMtoSa pAme ema nathI, eTalA mATe ja ApaNe vicAravAnuM che ke jyAre A kodha, mAna, kAma, lobha, rAga, dveSa, ApaNA zatruo che te jyAre aMtaramAM khadabadatA hoya, e jyAre dehamAM ramatA hoya ane emAM raMgAine koine bhUMDo cItarIe, kokane mAravAno vicAra karIe, kokane mATe harIphAio karIe ane ko'kanuM kATaluM kADhavuM e vicAra karIe tyAre ApaNuM magaja kevuM thAya che?. AMbehuba narka jevuM, nahi ? ghaNA loko phoTo levaDAve che. Ama jarA khAssA bese che. pelo kahe che ema hasatuM meDha rAkhe che ane phoTo paDAve che. e vakhate tame magajanA phoTA to levaDAvo ! paNa kharo phoTo to e vakhatano levA jevo che ke jyAre tamArI AMkha lAla hoya, hoTha dhU jatA hoya, aMdarano pelo zanuM bahAra Avelo hoya. e vakhatano ApaNo vikarALa rAkSasa jevA dekhAvane phoTo levarAvI laTakAvavo Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe, jethI pharIthI ApaNe e dizAmAM jatAM pahelAM vicArIe. rAvaNane loko rAkSasa kahe che. rAkSasa eTale moTA moTA dAMtavALe nahi, paraMtu aniyaMtrita vRttivALo. jenI vRttio potAnA kAbUmAM nathI e rAkSasa che. aniyaMtrita vRtti eTale rAkSasavRtti ane niyaMtrita vRtti eTale daivI vRtti. eTaluM yAda rAkhajo : rAvaNa marI gayo nathI, e to ApaNA manamAM beTho che. kauravo paNa samApta nathI thayA, hajI jIvaMta che. A vAtano vicAra karIzuM to samajAze ke, narka A dehamAM ja che. tamArA manamAM jyAre koinuM azubha karavAnI icchA jAge, koinuM amaMgaLa karavAnI kAmano jAge, koi bhayAnaka tRSNA jAge, ahitakArI kalpanAo cittamAM jAgI paDe tyAre A deha je svargamAM javAnuM vimAna che te narka banI jAya che. have ziSya e prazna karyo : ? svarga kyAM che? tyAre ene gurudeve cothI vAta kahI ke, vRkSo vaparuM ! tRSNAne jo kSaya thai jAya te svarga dUra nathI. vRSNAne kSaya e zuM svarga nathI? vRNAno nAza thaI jAya to ahIM beThAM ja svarga che. kyAMya javAnI jarUra nathI. ahIM ja AnaMda mAnyA karo. tamAre koIne bhaya nathI. koIne mATe aphasosa nathI, koIne mATe azubha ane amaMgaLa vicAra nathI. ATaluM hoya to tame svargamAM beThA cho. svargamAM bIjAM che zuM? ATaluM tame karI zako to ahIM sukha ane zAMti beya maLaze. pelA svargamAM to deva laDIlaDIne marI jAya che. koi vadhu tapa kare to indrane ekadama doDavuM paDe che ane urvazI-menakA vagere apsarAone mekalIne tapasvInA tapabhaMgane ane patanano prayatna karavo paDe che. eTale te loko te herAnaherAna thaI gayelA hoya che, temanI upara te dayA lAvavA jevuM che. ApaNe evuM svarga meLavavAnuM nathI. ahIM to sadguru ema kahe che ke, tame A bhavanI aMdara ja svargano anubhava karI zake, masta rahI zako, paNa kyAre? vRNAno vinAza thaI jAya tyAre. dhIre dhIre tRSNAnI dorI jo tUTI jAya, to mukata banI javAya. jenI tRSNAnI dorI tUTI jAya te sadA prasanna banI jAya. AMkha baMdha kare ane Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUvAnI icchA thAya te tarata UMgha Ave. UThavAnI icchA hoya te samayasara UThI zake. manamAM vicAra kare ke mAre bhagavAnanuM darzana karavuM che te tene mATe bhagavAna paNa dUra nathI. jene tRSNA nathI enA cittamAM prabhu sivAya bIjuM hoya paNa zuM? ane, jenA hRdayamAM tRSNA paDelI hoya tenA hRdayamAM prabhu Ave kyAMthI ? ahIM to e najIka beThela che. eTale e najIka beThelAne ApaNe jo bahAra lAvavA mAgatA hoie to vRSNAno kSaya karavo joIe. vacamAM mAtra eka paDado che. ene haTAvo to pachI tame jozo ke prabhu tamArI pAse che. ja hi sa S Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhaya keLave ! ( jagRhI nagarImAM bhagavAna mahAvIra padhAryA hatAM. hajAro naranArIo vaMdana karavA mATe taiyAra thaIne UbhAM hatAM. Ajano lokapravAha rajAne divase jema sinemA-nATakamAM jAya che, tema e jamAnAmAM mAnapravAha sAdhusaMtone sAMbhaLavA jato. basa, mAnava ahIM ja palaTAyo che. pahelAnA jamAnAmAM yuvAno paNa dharma sAMbhaLavA ne dharmanAM darzana karavA jatA hatA. jyAre Aje to vRddho paNa nATaka-sinemAmAM jAya che, ane moha temaja raMgarAgamAM rAce che. e vakhate, bhagavAna mahAvIra padhAratA tyAre to badhAnAM haiyAMmAM ullAsa UchaLato. temane haiyAdharapata maLatI ke cAlo, have meMhanuM sAmrAjya ghaTaze ne dharmanuM sAmrAjya vadhaze. saunI sAthe, magadhanA samrATa biMbisAra, jemanuM bIjuM nAma zreNika che, te paNa umaLakAbhera satkAravA taiyAra thayA. biMbisAranI paTarANI ane gaNataMtranA adhyakSa ceTaka rAjAnI putrI celaNA paNa taiyAra thaI. AvIne rathamAM beThAM. rathano sArathI lagAma hAthamAM le che eTalAmAM te eka bhayAnaka garjanA saMbhaLAI. sAMbhaLatAM ja sArathInA hAthanI lagAma chUTI gai. vIjaLInA jevA tejasvI ghoDA DhIlADhapha thai gayA. sarvatra bhaya vyApI gayo. pachI to badhAya eka pachI eka rathamAMthI UtaravA lAgyAM : Aje bhagavAnanA darzana karavA nahi javAya. kAraNa, ApaNane aMtarAyakarma naDe che. sAcI vAta to e che, ke ApaNuM nirbaLa mana ja ApaNA mArgamAM aMtarAya nAkhatuM hoya che. ApaNA pramAdane lIdhe ApaNe satkarma na karIe te paNa ApaNe manane evI rIte manAvIe chIe ke Aje ApaNA nasIbamAM satkarma Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhAyuM nahi dharmanA rAimara upayoga kADhavA mATe thaI rahI che. ApaNe ghaNI vAra ema kahIe chIe ke, Aje mAre aMtarAya naDa, loTa nAkhyAnamAM na AvI zakaze. paNa koI divasa tame ema kahyuM kharuM ke aMtarAvane lIdhe huM Aje dukAne na jaI zakyo? e vakhate tamane aMtarAya nahi naDavAne; kAraNa ke sArA sArA e zabdo ApaNI nabaLAIne DhAMkavA ane poSavA mATe ApaNe vAparIe chIe. paraMtu jyAre AtmAmAM jAgRti Avaze tyAre ane tamAre dharma karavo haze tyAre duniyAnuM eka paNa tattva evuM nathI ke je ADe Ave. | muMbaI jevA zaheramAM mAnavI peTane mATe keTalIya doDAdoDa kare che. paraMtu dharma karavA mATe ane vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe lokone sthaLo dUra paDe che. paraMtu jyAre ApaNane eno raMga lAgaze tyAre ApaNane mAila paNa najIka lAgavAnA. jenuM mana joradAra che ene dUra kAMI nathI. mana jenuM nabaLuM che ene najIka kAMI nathI. eTalA mATe ja kahyuM che ke je dUra che e manathI karIne najIka che. eTale, mANasanuM mana nakkI thai jAya pachI e gAunA gAu ane paMthonA paMtha kApe paNa tyAM pahoMcyA vinA rahe nahi. te bilakula thAke nahi. - eka vakhata eka mANasa kahe ke, bhagavAnanA darzana karavA nIkaLanArane duniyAmAM rokanAra koNa che ? paNa badhAe kahyuM ke dharmanI pAchaLa bahu ghela na thA. bhagavAna mahAvIra kyAM nAsI javAnA che? pelo kahe che : "bIjo avAja sAMbhaLavA mArI pAse kAna nathI. mArA kAnamAM ejyAre phakta mahAvIrano ja avAja AvI rahyo che.' . jenA manamAM eka ja avAja guMjato hoya enA kAnane bIjo avAja gamato nathI. paraMtu ApaNe to sattara avAjo sAMbhaLIe, paNa ekeyamAM ThekANuM na hoya. enA kAnamAM eka ja avAja hato. AMkhamAM eka ja chabI hatI. ane manamAM paNa eka ja mUrti hatI. e darzana karavA nIkaLyo tyAre gAmanA daravAjA baMdha thavAnI aNI para hatA. koike ene kahyuM ke, bahAra to bhaya che. paNa e sAMbhaLyA vinA ja jotajotAmAM e bahAra nIkaLI gayo. ene jhAlavA mATe bahAra javAnI to koinI hiMmata nahotI. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI rIte ApaNA manamAM bhaya che. AthI ja mANasa ghaje che. ane daravAjA baMdha hoya to paNa Dara lAge che. pachI nagararakSake AvIne pUchayuM ke, "badhA salAmata che?" . ' zreNike javAba Apyo ke, "nA, pelo vaNika bahAra nIkaLI gayo che. ene ghaNuM samajAvyo. paraMtu e to kahe ke mArA kAnamAM bhagavAnane avAja saMbhaLAya che. bIjA mATe mane kurasada nathI, bhagavAnanI chabI sivAya bIjI koi chabI jevAne avakAza nathI, ane manamAM bhagavAnane ja bhAva ramI rahyo che." tyAre ene pUchayuM ke, "A avAja zeno che? A bhaya zene che? ane gAma kema ATaluM badhuM dhra jI rahyuM che ?' - tyAre kahyuM ke, "sAheba, eka rUpALI, khUba suMdara chokarI, chAbaDImAM tAjAM khIlelA phUlane laIne AvatI hatI emALanI chokarI tamane yAda Ave che ?' "hA, yAda Ave che. e mALaNa suMdara tAjAM puSpo laIne AvatI hatI. pAchaLa eka mALIne chokaro paNa Avato hato. e bane nAnapaNathI sAthe ja rahetAM hatAM, tethI emanA bApe eka ja rAga hovAthI temanAM lagna karI ApyAM. Ama teo banne haMmezAM sAthe hoya. dUdha lAvavAnuM hoya, phUlo cUMTavA javAnuM hoya te paNa sAthe. mALA guMthavAnI hoya to paNa sAthe. emanuM eka ja kAma hatuM ke rAjadarabAramAM jaIne je loko bhagavAnanA bhakata hoya temane suMdara mALAo banAvI ApavI. e loko evAM bhakata hatAM ke potAnA dharma uparAMta badhAya dharmone mAnatA hatAM. eTale bhagavAnane caDAvavAnAM phUla karamAyelAM na hoya, kaLIvALAM ke vAsI na hoya enI khAsa kALajI rAkhatAM. AthI tAjAM puSpo bhagavAnane caDhAvavA mATe ApatAM. potAnA bhagavAna yakSane mATe paNa suMdara mALA banAvatAM. banne jaIne e mALA yakSane caDhAvatAM. page lAgatAM ne pachI bahAra AvI, mALI mRdaMga bajAve ane mAlaNa nRtya kare. Ama suMdara vAtAvaraNa jAmatuM. loko kahetA ke, bhakita te basa AnuM nAma. ApaNe bhagavAna pAse jaIe ane ApaNI jAtane bhUlIe nahi Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta, bhagavAna pAse gayA e na gayA barAbara che. bhagavAna pAse jAo tyAre tame tamArI jAtane bhUlI jAo ke, koNa chuM. e AtmavismRti eTale ja bhagavAnanI bhakita. ApaNI jAta je yAda AvatI hoya to huM ane tuM be jajudA chIe. ane tyAM kazI ja majA nathI. yAda rAkhajo ke, sAkara dUdhamAM ogaLyA sivAya kadI mIThAza nahi ApI zake. jo gAMgaDe paDyo haze to gAMgaDo ane dUdha jagudAM raheze. evI rIte bhagavAnamAM tame ogaLo nahi, eka bane nahi tyAM sudhI ekatAnI majA tame mANo kevI rIte ? - bhakita eTale bIjAM kAMi nahi, paNa tyAM tame badhAya bhAva bhUlI jAo ane huM bhagavAnane eka tAdAmya banI gayo' ane 'bhagavAna ane huM jANe jajudA ja nathI' evo bhAva keLavavo joIe. eTalA mATe ja eka kavie kahyuM che ke, he mahApUjya, tArI sAthe aikaya sAdhavAmAM A AbhUSaNo aMtarAyarUpa thAya che. mAre A AbhUSaNa nathI joitAM. kAraNa tyAM mane khyAla Ave che ke huM moTo chuM. mArAmAM kaMI mahattA che, mATe mAruM kaMIka rathAna che. mArAmAM ekatA nathI. bhagavAna AgaLa jAo tyAre badhuM bhUlI javAnuM. jemAM sAkara dUdhamAM ogaLe che ema jyAre mANasa bhagavAnamAM eka thAya che tyAre enI mIThAza ane madhuratA mANe che. Ama mALI ane mALaNa evI bhakita kare che ke jANe puSpa ane parAganI joDI. emanI prIta ane emanAM 9 loko jyAre jAe tyAre kahe ke kharekhara, A benAM jIvananI aMdara suMdara nRtya ane bhAva che. gAmanA durjane emane jovA jAya ne hRdayamAM sAro bhAva jAgavAne badale dubhava jAge ke, AvuM suMdara nRtya, suMdara rUpa, AvI suMdara kaLA, ane AvI suMdara mALA guMthe e A mAmUlI mALI joDe zobhe? A mALI pAse to baMgala, paisA ke kAMI paNa vaibhava na maLe. - je zrImaMtone paisA sivAya bIjuM kAMI sUjhe nahi ane dIkarAnuM zuM thAya che e jAe nahi, evA zrImaMtonA dIkarA vicAra kare che ke A mALaNa ApaNe koi paNa hisAbe hAthe karavI joIe. Ane mATenAM kAvataruM racAvA lAgyAM. pariNAma e AvyuM ke eka divasa e banne nRtya karavA mATe eka sthAne gayAM tyAre A loko paNa pAchaLa pAchaLa gayA. ane pele mALI mRdaMga vagADato hato tyAM ene pAchaLathI pakaDIne thAMbhalA sAthe bAMdhI dIdho. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane enA dekhatAM mALaNanI sAthe ceDAM karavA lAgyA. A badhuM joi mALIno to jIva baLI gayo. AMkho lAlacoLa thaI gaI. paNa baMdhanamAM baMdhAyelo hato eTale lAcAra hato. A vakhate enuM mana vicAre caDI gayuM ke ATalAM varSo sudhI meM yakSanI bhakita karI, puSpa caDhAvyAM enuM phaLa Aja ke ? ene maMdiranI aMdara jAlama thAya ane eno javAba kaMI na maLe? mALI yakSanI sAme joIne bolyo: "he yakSa, tuM have kharekhara yakSa nathI, kemake, meM tArI ATalAM varSo sudhI bhakita karI chatAM enuM pariNAma kAMI na AvyuM ane tArA dekhatAM ja amArA para A atyAcAra gujArI rahyo che. mUgo mUgo tuM A badhuM joyA kare che, eTale tArAmAM have devapAzuM rahyuM nathI. tyAM ja yakSa pragaTayo ane enA zarIramAM pesI gayo. AthI mALImAM zakita pragaTatAM doraDAM chuTI gayAM. ane enuM baLa eTaluM badhuM vadhyuM ke eNe e badhAyane pachADI pachADIne mArI nAkhyA. Ama eka vAra zarIramAM zakita AvI pachI ene kADhavI bahu muzkela che-pachI e zakita daivI hoya ke AsurI hoya. A AsurI zakitae enA manamAM evo dRDha nizcaya pragaTAvyo ke AjathI mAre roja che puruSa ane eka strIne mAravAM. ene vAravAnI koInI hiMmata na cAlI. kAraNa ke je kahevA jAya e marI jAya. atyAcAra ane anAcAra sAme jo koI avAja na uThAve to ene daMDa prajAne paNa bhegavavo paDe. ApaNe ghaNI vAra kahIe chIe ke, "ApaNe ApaNuM saMbhALo. paNa bIjAono guno paNa ApaNe sahana karavAno che. eTale prajA enuM nAma che ke prajAmAM eka paNa kharAba tattva praveze te enI asara AkhI prajAmAM thAya. tamAruM ghara tame cokhkhuM rAkhe paNa tamArA gharaAMgaNe jo kacaro haze te bahAra jatAM tamArA paga kacarAvALA thavAnA che. vaLI bahArathI UDIne gharanI aMdara e AvavAno che. samAjano doSa vyakitane paNa lAgu paDe che. eTalA mATe samAjanI zuddhi e vyakitanI zuddhi che. eTale je samAja AvA jAlamane roke nahi e samAjane paNa rAjA thavI joie. Ama roja cha puruSa ane eka strI ene maLe nahi tyAM sudhI e Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaMpe nahi. A ajana nAmano deva hato ane e mALImAM pesI gayo, eTale ajuna mALI thayo. A arasAmAM bhagavAna mahAvIra vihAra karatAM karatAM tyAM nIkaLyA. emane khabara hatI ke sAta jaNane mAranAro ane mALI A pahADomAM pharI rahyo che. chatAM bhagavAna AvyA, kAraNa ke e nirmaLa hatA. emanA hRdayamAM abhaya hato. karaNA hatI. jema pANImAM game eTalo moTo aMgAro paDe to paNa aMgAro sudharaze, paNa pANI nahi sudhare ema, jenI pAse karuNA ane dayA paDI che ene duniyAnA duSTono bhaya nathI. tyAM gAmane pAdare bhagavAna to nirbhayapaNe AvIne UtaryA. vaMdanA karavA loko pAdare AvavA nIkaLyA. tyAM to AjabAjA zorabakora thavA lAgyo. saMdezavAhake zreNika mahArAjane samAcAra ApyA : "ajana mALI gAmane pAdare AMTA mAre che. haju sudhI eNe sAta mANasa mAryA nathI eTale e garjanA karI rahyo che.' paNa zreNike kahyuM: gAmanA dhanADhacano "pelo dIkaro te cAlyo gayo. enI pAse to talavAra, bhAle ke evuM koI sAdhana paNa nahotuM. enuM zuM thaze ?" zreNikanI AMkhamAM jhaLajhaLiyAM AvyAM. killAnI bArImAMthI jovA lAgyAM ke e kyAM jAya che. pele to dhUnamAM ne dhUnamAM cAlyo jAya che. jenA hRdayanI aMdara bhagavAna che, jenI AMkhamAM emanI chabI che ne meDhAmAM bhagavAnanuM nAma che ene koI paNa jAtano bhaya hoto nathIH kharI vAta to e che ke bhaya kyAM che ? tame vicAravA jAo to bhaya che ane vicAramAMthI kADhI nAkho to abhaya. duniyAnA bhayo Ave che enA karatAM mANasa potAnA manamAM bhaya pahelo Ubho kare che. bhaya jeTalo bhayaM? che enA karatAM mANasanA vicArano bhaya vadhAre bhayaMkara che. Ama e cAlyo jato hoya che tyAM dUrathI pelo ajana Ave che. enI moTI moTI AMkho lAla aMgArA jevI che moTuM paDa 8 zarIra che ane enAM pagalAM siMha jevAM moTAM che. enuM rudra svarUpa joIne ja mANasa aDadho marI jAya. lohIthI kharaDAyelAM kapaDAMne levA mATe sAbu ane pANI joIe. hiMsAne khALavI hoya te ahiMsAthI khALI zakAya. gharamAM koI tapeluM hoya Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to tame tapa nahi paNa ThaMDA thAo. e agni hoya to tame pANI thAva. sudarzana to kAyotsarga karI Ubho rahyo. emanA manamAMthI zubhecchAnAM AMdolano nIkaLavA lAgyAM : "enuM bhaluM thAo, eno krodha zamI jAo ane enI dAnavatA mAnavatAmAM pheravAi jAo.' ' ajanane thayuM ke A zuM thAya che? huM bhalabhalA mANasane UMcakIne pheMkI dauM chuM. A nAnakaDo bALaka ke suMdara che ! enA mukha para kevI zAMti che! AMkho kevI suramya che ! mAnavInuM mauna. e bIjAne upadeza ApavA karatAM paNa vadhAre kAma karI jAya che. keTalIka paLo evI hoya che ke tame cUpa raho chatAM e cupakIdI vANI karatAM vadhAre bole che. ane jema jema evI najIka Avato gayo ema ogaLI gayo. ane jyAM enI najIka Avyo tyAM enI aMdarano yakSa hato e bhAgI gayo. e konI pAse ubho rahe ? aMdhAruM ajavALA AgaLa keTalI ghaDI TakI zake ? ana mALI enI pAse AvIne Ubho rahyo ane enAmAMthI yakSa nIkaLI gayo. have enuM zarIra thAka ane zramathI bhInuM bhInuM thai gayuM. pelA yakSane lIdhe e Ama karato hato. jema dArUDiye, dArUnA kephane lIdhe dhamAdhama kare, ane kepha UtarI jAya eTale maDadA jevo thai jAya che, ema. sudarzane ene kahyuM : "tuM cAla mArI sAthe. huM jemanI pAse jAuM chuM emanI pAse tArA mela ane glAni nIkaLI jaze.'. Ama bhagavAna mahAvIra pAse ane mALIne e laI jAya che tyAM dUrathI ghaMTaDIne avAja saMbhaLAya che. vANI to hajAra hoya paNa bhagavAnanI vANI koi abhUta hoya che. ajuna mALI pUche che : "A zuM saMbhaLAya che ? " sudarzana kahe : "haja te dUrathI saMbhaLAya che. najIka cAla, emane jo ane tane samajAze ke ahiMsAne sAkSAtkAra kevo hoya che.' baMne bhagavAnanI nikaTa AvyA. - paraMtu bhagavAna mahAvIra to AvA kara pratye paNa kaNA rAkhe che. e to bhagavAna che. ane bhagavAna evuM nAma che ke, kharAba kAma karanAra loko pratye paNa prema ane karuNA varasAve. bhagavAna to jANe che ke e hiMsA laine Avyo che paNa have zuM ? eTalA mATe bhagavAna kevaLajJAnathI jANatA hatA ke A lucco che, khUnI che.. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjAnuM khUna karIne Avyo che. bhagavAna to aMtaryAmI che eTale badhuM jANe che ne chatAM paNa emanI AMkhamAMthI enA para amIvarSA varasI rahI che. bhagavAne kaNAnI evI dhArAo varasAvI ke eno sparza thatAM ja ene thaI gayuM ke, huM kevo pApI chuM ! gaLuM bharAI AvavAthI e haiyAphATa rudana karavA lAgyo : "kyAM A daivI mUrti ane kyAM mAruM adhamatAbharyuM jIvana ! meM keTalAya lokone mAryA, keTalAyanAM khUna karI nAkhyAM. emaNe mAruM zuM bagADayuM hatuM ke meM emane mArI nAkhyA?' | 'ajana to bhagavAnanAM caraNamAM ALoTI paDe che ane kahe che : "he bhagavana, mAruM zuM thaze ? meM ATaATalAM khUna karyA; meM mArA tanane, manane ane vicArane lohIthI kharaDI nAkhyAM che.' eTale bhagavAne kahyuM : "e game evAM kharaDelAM hoya to paNa ene dhavAno hajI avakAza che. he arjuna mALI, tuM hajI paNa vicAra kara ke tuM tArA manane taiyAra karIza, tArA pApane haThAvI nAkhIza, to zreya thaze. tAruM aMdaranuM tattva to sArAmAM sAruM che. mAtra upara kATa caDyo che eTaluM ja.' tyAre pelAe kahyuM : "bhagavana, mAro uddhAra karavA mATe mane cAritrya Apo.' bhagavAne ene bhAvabhInI dIkSA ApI. loko vAto kare che ke, AvA khUnIne paNa bhagavAne dIkSA dIdhI. paNa bhagavAna to jANe che ke vadhAre caDelo mela vadhAre dhovAno che. '. eNe pratijJA karI ke bhagavAna kahe. ema mAre karavuM. pachI bhagavAne kahyuM ke, gAmanA cAra daravAjA che. e dareka daravAje jaI doDha mahinA sudhI tuM kAyotsargamAM Ubho rahe. je jAtanA upasargo Ave e jAtanA upasargo ne tuM sahana kara ! , eTale A ajuna mALI sAdhu thayo. tyAra pachI gAmanA pUrva daravAje jai e Ubhe rahyo. e sAdhunA vezamAM hato, tyAM eka bharavADa AvyuM. bharavADane thayuM ke A e ja sAdhu che jeNe mArA chokarAne mArI nAkhyo hato ne je sAdhunA vezamAM e Ubho che. enI pAse DAMga hatI e enA mAthAmAM mArI. lehInI dhArA vahevA lAgI. ane mALI vicAra kare che ke te divase meM te enA chokarAne jAnathI mArI nAkhyo hato. jyAre eNe to DAMga mArI che kayAM mArI nAkhyo che? Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e manamAM vicAra kare che : A bharavADanuM bhaluM thAo ke mArAM karmo khapAvavAmAM mane e sahAyatA ApI rahyo che. eTalAmAM bIjo eka bhIla Avyo. eno bhatrIjo AnA hAthe marI gayo hato. kAMTAnI vADamAMthI eNe kAMTAnuM eka jhAMkharuM lIdhuM ane enA para jhIMkavA lAgyo. ajananA zarIramAM kAMTA bharAI gayA. vedanAthI potAnI jAtane e pUche che ke, teM bIjAne mAryA haze e vakhate emane keTaluM du:kha thayuM haze ? tane kAMTAnI vedanA khaTake che, paNa bIjAnA che te prANa lIdhA hatA. e vakhate enuM zuM thayuM haze ? doDha mahine ahIM pUro karI e pazcimamAM gayo. pachI uttAramAM ane dakSiNamAM gayo. Ama cha cha mahinA sudhI eNe mAra sahana karyA. paththaro khAdhA. lohInI dhArA vahI. AkhA zarIramAM raMga ke rUpa nahi evA prakAranA ghA paDyA. paNa eNe nakkI karyuM ke mArA para koI sahAnubhUti na batAve. Aje to ApaNe ApaNA pratye koIka sahAnubhUti batAve ema icchIe chIe. ApaNuM koI kAma na kare to ApaNe kahIe chIe ke, mane koI sahAnubhUti batAvatuM nathI. paNa ApaNe koInI sahAnubhUti nahi, paNa AtmAnI ja sahAnubhUti joIe. AtmAnI aMdarathI nIkaLatI sahAnubhUti evI moTI che ke enI pAse bIjAnI sahAnubhUtinI kaMI ja jarUra nathI. eTale eNe cha mahinA sudhI evuM tapa karyuM ke eNe eka paNa durbhAva na keLavyo. enI AMkha AgaLa bhagavAnanI chabI ramatI hatI. ene thayuM ke kevI suMdara karuNA emAMthI nItarI rahI che! kevo suMdara madhura avAja enA kAnamAM AvI rahyo che! evo e vicAra kare ane du:khane bhUlI jAya. ema karatAM karatAM cha mahinA thayA ane arjuna mALInAM badhAMya karmo khapI gayAM. ene kevaLajJAna thayuM; kAraNa ke, eNe potAnA AtmAnuM saMzodhana karyuM. AtmAne dhoI nAkhyo ane enA cAra dAnava karatAMya kALAMmAM kALAM je karmo hatAM ene sApha karI nAkhyAM. eno AtmA kAMcana jevo nirmaLa banI gayo. bhagavAnanA eka ja samAgame arjuna mALInuM jIvana sudharI gayuM. loko vAto karavA lAgyA ke ajuna mALIne sudhAranAra koNa? ene bhagavAna pAse laI janAra koNa? ene bhagavAnane samAgama karAvanAra koNa? ane Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A bhayamAMthI gAmane abhaya karAvanAra koNa? pelo eka nAnakaDo vepArI. gAmamAM vAto thavA lAgI ke ApaNe kSatriya thaIne paNa je kAma na karI zakyA e pelo vaNika, ke je UgatI yuvAnImAM che, suMdara jenI kAyA che, AzA ane anaMta utsAha jenI sAme paDelA che evo mANasa mRtyunI sAme paNa gayo. ane ajuna mALI jevAne eNe ogALI nAkhyo. loko kahevA lAgyA ke, bhagavAnanA samAgamane pAmanArA be mANasa tarI gayA. ajuna mALIe potAnA AtmAne joyo. ane A sudarzana zeThe jIvanamAM abhaya keLavyo. A be vastu samajIne ApaNe e vicAra karavAno che ke, ajana mALIe bhagavAnano samAgama sAdhIne aMtarane nirmaLa karyuM ema ApaNe paNa bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne ApaNA aMtarane nirmaLa karIe. jIvanamAM abhaya keLavIe. ne ApaNA para lAgelA doSone ApaNe dUra karIe to ApaNo AtmA paNa sphaTika jevo ujajavaLa ane nirmaLa banI jaze. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ht twiB jIvananAM cAra pagathiyAM zaizave abhyasta vidyAnAm , yauvane puruSAzI nAm / vAkye munivratAnAm, yogAnte ca tanU tyajAm // ... "hApuruSa pharamAve che ke, mANasanuM zarIra grISmanA eka suMdara divasa jevuM che. divasanA cAra vibhAga hoya che. paheluM prabhAta, pachI madhyAhna, pachI saMdhyA ane chelle laya-eTale rAtri. ' prabhAte jAo te sUrya hajI Ugate hoya che. e bAlasUrya suMdara, sohAmaNo ane bhavya lAge che. madhyAhe enI sAme najara mAMDo to AMkha aMjAI jAya che. sAMje sUrya zAnta thayelo hovAthI AMkhane game che. ane saMdayA thai gayA pachI comera aMdhAruM phelAi jAya che. sUryanAM darzana kyAMya nathI thatAM. mAnavajIvanamAM paNa AvuM ja che ! paheluM che zaizava. keTaluM suMdara hoya che ! jema bALasUrya saune game che tema nAnuM baccuM paNa saune game che. e aMta:puramAM jAya te paNa ene koI roke nahi. koI rAjAnA meLAmAM jaIne besI jAya taya rAjA khijAya nahi, ke tuM garIbanuM chokaruM che ne mArA khoLAmAM kema besI gayuM ! bAlyAvasthA ja evI che, je saukoine game che. pachI yuvAna banI jagatamAM jhaMpalAve che tyAre ene ramADavA koI taiyAra nathI thatuM; kAraNa ke, e moTo ane DAhyo thayo, eTale ene have ramADavAno hoya nahi. pachI loko kahe che : "kema dAdA, kyAM cAlyA ?" te kaheze : "bhAI, jarA dorI jAvane !' ' Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema chokarAMone ApaNe ramADatAM hoie tema gharaDAone paNa pAchA ApaNe dorIe chIe.. e samaya pUro thayA pachI, divasa pachI rAtri Ave che tema, jIvana pachI mRtyu Ave che. A AkhuM jIvanacakra (Cycle of Life) che. ene paddhatisara samajavuM enuM nAma ja taMttvajJAna. jene A vAtanI geDa besI jAya eNe aMdarathI vicArI levuM ke jIvana divasa jevuM che. divasanA prabhAtamAM, madhyAhnamAM ke saMdhyAmAM je kAma karavuM hoya te karI lo. saMdayA namI rahI che ane e pachI to mahA kALa rAtri Ave che. ' bAlyakALamAM, yauvanamAM, saMdhyAmAM ane mRtyughaDI pahelAM zuM karavuM che e cAra vAtano ApaNe ahIM vicAra karIzuM. ApaNA jIvanamAM, A je cAra sukhada avasaro che te pratyekanI pitAnI eka maulikatA che, potAnuM eka sunizcita kArya che. - eka avasthAnuM kArya bIjI avasthAmAM, bIjInuM trIjImAM, trIjInuM cethImAM ne cethInuM pahelImAM thatuM nathIH je je avasthAmAM karavAnuM kAma te te samaye nahi karo to pachI jIvanamAM pazcAttApano pAra nahi rahe. have e cAra vibhAgone, ApaNe kramavAra UMDo vicAra karIe: pahelA vibhAga (zaizava)mAM zuM karavAnuM ? : javAba maLyo : dharAve azvata vidyAnAhU ? zaizava zenAthI suMdara bane? vidyAnA abhyAsathI. bAlyakALamAM jemaNe vidyA nathI meLavI hatI, jIvana nathI keLavyuM hatuM ane ramavAmAM, tophAna karavAmAM, mojamajhA karavAmAM divasa vitAvyA hoya che e jyAre taruNa banIne jIvanakSetramAM praveze che tyAre AMkhamAM AMsu Ave che. bAlyakALane vidyAnA zaNagArathI sarasa na banAve enA nasIbamAM pastAvA sivAya kayI purAMta rahe ? ahIM eka bIjo peTA-prazna jAge che : sAcI vidyA kone kahevAya? je vidyAthI vANI, vicAra ane vartana sudhare e ja sAcI vidyA je mANasa vidyAvAna hoya e bole te vicArIne bole. enI mIThI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANIthI sAmA dilamAM AnaMda-phuvArAnAM pANI UchaLe. enA moDhAmAM kadI kaTu vacana na hoya. Aje ApaNe je bhaNyA chIe ke bhaNIe chIe te mahApuruSonI daSTie sAcuM bhaNatara nathI. ApaNane to suMdara moDhuM maLyuM che. e moDhu zenAthI dIpe che ? kavi kahe che: 'vALa mULa mULa.' duniyAnA game tevAM kimanImAM kiMmatI alakAro pahero, paraMtu e zreSTha AbhUSaNa nathI. sArAmAM sAruM ne sAcAmAM sAcuM ghareNuM te vANInI suMdaratA che. jIvanamAM koIka evA paNa vakhata Ave ke dAgInA na hAya, paNa tamArI pAse mIThI vANI te hAyane ? tame bAlA eTale sAmAne khabara paDI jAya ke A mANasa vidyAthI 'ala'kRta' banelA che. jenI pAse AvI vANI nathI evA mANasa bAlaze tyAM ja khabara paDaze ke bahAra alaMkAra che, kapaDAM che, ThaThAro che; paNa aMdara meTuM mIThuM che ! bAhya vastu karatAM AMtarika vastuthI mAnavI vadhAre zobhe che. eTale, pahelI vAta to e che ke tame vANIne ghaDe. tamArA mADhAmAMthI eka paNa zabda bahAra kADhatAM pahelAM tame vicAra karo ke e sAro, zAnta, suMdara ne sukhada che kharo ? pahelI vAta e ke, e 'sAro' hovA joIe; nakAmeA nahi. bIjI vAta e ke, e zAMta hovA joIe; uzkerATa phelAvanArA nahi. trIjI vAta e ke, e suMdara hovA joIe; kaTutA phelAvanAro niha. cAthI vAta e ke, e sukhada hovA joIe, bIjAne du:kha denAro nahi. A vAtano vicAra karIzu te khyAla Avaze ke, vANI sArI, zAnta ne sukhada te tyAre ja bane che, jyAre enI pAse vidyA hoya. eTalA mATe ja mahApuruSo ApaNane vANI keLavavAnuM sUcave che. dareka mANasa vicA2e ke, mArI vANI vaDe koIneya du:kha devuM nathI te mANasanuM jIvyuM sA ka. evA mANasane mRtyu vakhate eka vAtanI TADhaka to A jagatamAM mAre koi duzmana nathI; kAraNa ke, meM mArI dUbhavyA nathI. acUka haze ja, vANI vaDe koine vANI suMdara bane te vartana suMdara thAya ja. koIne du:kha thAya evuM Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayuM hoya te e tarata ja kaheze : "mApha karajo, mArI bhUla thaI gaI." pariNAme verajheranAM vartuLo aTakaze. ApaNI prAcIna bhAvanA to kevI UMcI che! zivamastu sarva jagataH / parahitaniratAH bhavantu bhUtagaNAH / doSAH prayAntu nAzaH sarvatra sukhI bhavantu lokAH // bolavA mATe nahi, vicAramAM lAvIne AcAramAM mUkavA mATe bolajo ke, AkhA jagatanuM kalyANa thAva-sarvanuM maMgaLa thAva. mAtra mAruM ja nahi, mArAM sagAnuM ja nahi, mArI nAtanuM ja nahi, mArAM kuTuMbIonuM ja nahi, samasta vizvanuM kalyANa thAo. ApaNane sukha game che to bIjAne du:kha kema game ? ApaNane sAru game che to bIjAne kharAba kema game ? ApaNane je game che te jagatane game che. ApaNane je nathI gamatuM te jagatane nathI gamatuM. mana jo A rIte ghaDyuM haze to, tamArA moDhAmAMthI koi divasa - yogya zabda nahi nIkaLe ane koIne ema kahevAno avasara nahi maLe ke phalANAbhAi tamArI pAchaLa Ama kahetA hatA.' Aje ApaNI dazA evI che ke jyAre ApaNe koIne rUbarU maLIe chIe tyAre khUba premabhAva batAvIe chIe. pachI enI pUMTha phare tyAre kahIe chIe : "have mUkone badhI vAta. ene jANIe chIe !' A kevuM ?! vANI ne vicAromAM ATalo badho jhaghaDo ? ATaluM badhuM aMtara?. paNa, ApaNe ApaNA potAnA aMtara sAthe ja sAcA nathI, te jagatamAM sAcA kyAMthI banIzuM? chokaruM azubha bole, asabhya vAta kare, kharAba gALo bole. aghaTita niMdA kare to tame tarata ja dhyAna rAkhajo ke A chokarAnA moDhAmAMthI AvI vAta kema AvI rahI che? e evuM jyAre bele tyAre enAM mAbApa tarIke tamAre zaramAvuM joIe, ke mArAM chokarAMo AvA kharAba zabdono uccAra kare che ! te paNa khUbInI ne khedanI vAta e che ke Aje mAbApa "onararI perasa" (mAnad mAvatara) jevAM banI gayAM che. emane "mAbApa" kahevaDAvavuM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che kharuM, paNa mAbApa tarIkenI je pharaja che te adA karavI nathI. tame zuM tamArAM bALakone ekalA paisAno ke ITacUnAnI imAratano vAraso ApIne ja jazo ? yAda rAkhajo ke, e ITa ane cUnAnI ke paisAnI vacce beThelo eka AtmA nahi hoya, eka mAnava nahi hoya to e badhuM nakAmuM che. mATe, zaizavakALamAM chokarAone vidyAnuM adhyayana karAvo ane emanA khAtara tame "sArA" bano. tamane sigAreTa pIvAnI kuTeva hoya, paraMtu jo tamAre tamArA bALakane ugAravo hoya te tamAre sigAreTa choDavI joIe. bALakonA uddhArane mATe moTerAMoe tyAga karavo ja paDe che, nahIMtara vaDIlanA kusaMskAro bALakane vArasAmAM anAyAse maLe che. jeno pitA jegAra ramato hoya tenA putrane jugAra tarapha jijJAsA jAgavAnI ja. kusaMskArano A anivArya aMjAma che. be vAtAvaraNa bALakone ghaDe che : paheluM gharanuM, bIja mitronuM. du:khanI vAta che ke Aje te chokarAMo khuda mAbApane paNa ramADatAM hoya che ! dekhAva nirdoSa hoya evo karatAM hoya che ane manamAM rAcatAM hoya che ke ApaNe mAvatarane kevAM banAvIe chIe! kAraNa ke, enA AvA vicAra sAthe vANIne ne vANI sAthe vartanane sumeLa nathI. zaizava pachI yauvana Ave che. bAlasUrya madhyAdunamAM Ave che. yuvAnathI bApanuM khAine besI rahevAya ja nahi. eNe pasIne pADavo joIe. duniyA kevI rIte jIve che enuM jJAna meLavavuM joIe. yuvAna jo kAma na kare, duniyAdArI sAthe kAma letAM na zIkhe te mANasonI takalIpha zuM che e e na samajI zake. suprasiddha nATayakAra DAhyAbhAI dhoLazAe lakhyuM che : jene vItI jagatamAM te parapIDA jANa, sAkaranA zekhInane nahi bhUkhyAnuM bhAna. ekalA ghI-dUdha para rahenArane sUko roTalo khAnAra mAnavInI dazAnI kalpanA kyAMthI Ave? yauvana Ave eTale mANasane puruSArthe karavAno che. A puruSArtha zenA mATe karavAne che ? zaizavakALamAM je vidyA meLavI che te vidyAne Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amalamAM mUkavA mATe. sUryodaya pachI madhyAhana tarapha jate sUI cetarapha prakAza pAthare che ane mANasone kApamAM joDe che. te rIte zaizavakALamAM meLavelI vidyAne jIvanamAM amalI banAvIne, eno prakAza pAtharavAno avasara yauvanakALamAM Ave che. viSayo tamArI sAme Ave tyAre tame ATale vicAra karajo : "A viSayone indriyoe joyA che to bhale joyA. paNa ApaNe manane samajAvI rAkhIzuM, manane jo keLavI rAkhIzuM to AkhI duniyAmAM viSaya bhalene paDyA, ApaNane zuM thavAnuM che? tamAruM mana jo keLavAyeluM nahi hoya to, tame maMdiramAM beThA hazo topaNa, pelA vidhyomAM kheMcAI jaze. pariNAma e AvI jaze ke jyAM jyAM viSayo haze tyAM tyAM tamAruM mana bhaTakatuM ja haze. Aje ApaNI dazA evI che ke ApaNe manane nathI keLavyuM, eTale, pavitra sthAnomAM paNa ApaNe "sIdhA rahetA nathI. mananI keLavaNI Aje tUTI gaI che. pariNAme, mANasonAM mana Aje pArA jevAM calita, capaLa, kSaNika che ke hAthamAM ja na rahe. eTale ja manane keLavaNInI jarUra che. ane e mATe ja puruSArtha karavAnuM che. upavAsa karanArI bahenoe manane kevuM meLavyuM hoya che, tene kadI vicAra karyo che? e upavAsa karanArI baheno gharanAM mANasone dUdhapAka ke bAsuMdI karIne jamADe, jAtajAtanI vAnagIo banAvIne pIrase, badhuMya kare; paNa te chatAM enA moDhAmAMthI pANI na chUTe. ene tame kaho ke jamI lo, to kaheze "nA, Aje to mAre upavAsa che." - A che mananI keLavaNI. badhIya vAnagI jAte banAvI che. e rasabharapara vAnagIo jAte pIrase che, chatAM cAkhavAnuM paNa mana thatuM nathI. viSayo che, vAnagIo che, badhuya che; paNa pote tene vratapUrvaka tyAga kare che, kAraNa ene upavAsa che. mana ThekANe hoya to viyo vaLagI zakatA nathI; nahi te viSayo game tyAMthI doDI Ave che ane caDhI bese che. viSayo to jagatamAM cAre bAju patharAyelA paDyA che. tame bhAgIbhAgIne kyAM jazo ? bacavAno mArga eka ja che. viSayonuM jJAna paNa sAmAnya jJAna nahi, paNa samyapha jJAna hovuM joIe. * Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI bIjo upADIne pharIzuM ? jUno thAya tyAre gharanA thAMbhalAne paNa haTAvI devAmAM Ave che. te pachI, mANasa gharaDo thAya tyAM sudhI enI e haDIo-doTa kADhayA kare, enI e paMcAta kUTayA kare, enI e upAdhio vahoryA kare, enA e rAgadveSa racyA kare to chelle potAnI sAdhanA kayAre kare ? tame game te kriyA-pravRtti karo, paraMtu dhyAna rAkhatA jAva ke A badhuM bheguM kareluM have mAre mATe nakAmuM che. pratyeka pravRtti karatI vakhate ApaNA cittamAM samAdhi hoya to mRtyunI ghaDI paNa samAdhimaya bane. . jiMdagImAM jIvyA, tamArI sAthe haLyAmaLA, sAruM dekhAya evuM kAma karyuM ane A have ame cAlyA-AvI bhAvanA aMtakALe munivratavALAnI hoya che. eTale to koka kavie sAcuM ja kahyuM che : anaMtanA pravezadvAre mRtyu to paricArikA, jINuM vastra paherIne navInane paherAvatI; e mRtyuthI, he mAnavI, tu kAM Dare tu zuM Dare? anaMtanA pravezadvAre mRtyu te paricArikA (narsa) jevuM che. e AvIne, kothaLA jevAM phATI gayelAM vastro badalAvI nAkhI navAM vastro paherAve che. Aje to saMbhaLAtuM na hoya to mAnavI kAne bhUMgaLuM mAMDe che. jovAnuM na hoya to moTA moTA kAca rAkhIne jAe che. cavAtuM na hoya te cokaThAM goThavIgeThavIne cAve che. eka bhAIne meM hamaNAM joyA. mane acaraja thayuM: "A zuM karo cho !" tyAre javAba maLyo : "A vALa dhoLA thai gayA che eTale kALA karavAnI davA copaDuM chuM!'. are bhAI, jayAM AkhuM makAna ja saDI gayuM che tyAM raMgarogAna ke * plAsTara zuM kAma Apaze ? jene ATalI vAta samajAI che te to A duniyAmAM nirbhaya thaine phare che. nathI samajAI tene to covIse kalAka mRtyuno Dara rahe che.. jeNe mRtyu mATenI mAnasika taiyArI karI rAkhI hoya che tene mATe mRtyu to mahotsava jevuM banI rahe che. Avo mAnavI ja A duniyAmAM AnaMdapUrvaka jIvananI moja mANI zake che. paNa, khUbInI vAta e che ke loko bhagavAnanAM nAma le che, jApa kare Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, mALA pherave che; paraMtu aMtarano je palaTo thavo joie, svabhAvanuM je parivartana AvavuM joIe te nathI banatuM. 1. vyAkhyAna to badhAM sArAM sAMbhaLIne ghera jAya che paraMtu tyAM aNagamatI vAta sAMbhaLIne tamArA manamAM roSa Ave che kharo ? vizvAmitra vanamAM jaIne rahyA. tapa karyuM, tyAga karyo; paNa samya jJAna nahotuM eTale menakAne pahelo ja prasaMga Avyo tyAM e lapasI gayA. e ja kAraNe matsyagaMdhAno prasaMge upasthita thayo ane naukAmAM ja parAzara RSinuM patana thayuM. viSayathI alipta rahevuM hoya to manane jJAna Apo. tame devasthAnamAM jAo chone? tyAM keTalI mIThAIo pAtharelI hoya che! " phUTsa' (phaLa) goThavelAM hoya che ? e divase tamAre upavAsa hoya to tamane evuM mana thAya kharuM ke lAvane ekAda jalebI moDhAmAM mUkI dauM ? kema nathI thatuM? mIThAio to khUba che. vividhatA paNa ghaNI che. paNa ApaNe manane keLaveluM hoya che ke bhagavAnanI AgaLa je arpaNa karyuM te to nirmAlya kahevAya. ene levAya kema ? ene levAnI ke khAvAnI irachA kare te e paNa pApa che! bAlyakALathI A rAMkAra paDelA ja che ke bhagavAna AgaLa mUkAya kharuM, paNa levAya nahi; choDAya kharuM, paNa khavAya nahi. eTale jJAnIoe kahyuM ke viSayo to jagatamAM cAre bAja che, paNa tuM sAvadhAna rahe. viSayo A indriyone pakaDe. indriyo manane pakaDe. mana pAchuM AtmAne pakaDe. tyAre tuM jAgRta rahe. Ama, A cAreyanuM yuddha cAle che. viSayo jyAM indriyone pakaDe tyAM mana jo doDI Ave ne samajAve ke tame A viSayothI cetatA rahejo. viSayomAM lapeTAI javuM e tamArA hitamAM nathI; kAraNa ke viSayo to vinAza ane vinipAta sarjaze. ATaluM samajAze to viSayathI dUra rahevAnuM mana thaze. dUdhapAkane suMdara evo kaToro bharela hoya, sarasa majAnAM suvAsita dravyo emAM nAkhelAM hoya, paNa temAM ekAda viSabindu paDI jAya ne khAnArane khabara paDI jAya to? koI AvIne kahe ke, A suMdara majAno dUdhapAka che! kevI mIThI suvAsa Ave che? lo, eka kapa gaTagaTAvI jAva. to tame (pIze kharA ? tame tarata ja kahezo, 'rahevA de bhAI, mAre nathI pIvo.' Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mana to bahu zANuM che. e chetarAya evuM nathI. e jo samajI jAya te game tevI vAnagIo paDelI hoya chatAM e bhUkhyuM raheze, paNa khAze nahi. ApaNe AMkha baMdha karavAnI vAta karIe chIe, paNa peluM mana to aMdara beThuM beThuM vicAra karatuM hoya che. tyAM to philamanAM paDadepaDadA cAlI rahyA hoya che. tame kAna baMdha karI do, paNa manamAM te ghoDA doDI rahyA ja che. eTale, AnaMdaghanajI mahArAje to A vAtane barAbara pakaDI che : mana sAdhyuM eNe saghaLa: sAyuM; eka vAta nahi TI. jeNe manane sAdhyuM che e jIvanamAM ghaNI sAdhanAmAM saphaLa thAya che. ApaNe Aje badhI bAbatanI keLavaNI ApIe chIe paraMtu ApaNI pAse mananI keLavaNI ApI zake evAM koI sAdhana nathI. sAdhana hoya te, ene ApaNe pichANI zakatA nathI. AjanI keLavaNI, AjanuM vAtAvaraNa A badhAMya Aje manane vadhAre ne vadhAre bahekAvIne naSTabhraSTa karavAnI dizAmAM doDI rahyAM che. AjanI havA te eTalI badhI mAdaka che ke sAThasittera varasanA DosAe paNa sinemAnI lAIna(yu)mAM UbhelA dekhAya che ! dhoma taDako hoya, dhoLAM AvI gayAM hoya, AMkhe ochuM dekhAtuM hoya to paNa lAInamAM UbhA raheze, TikiTa meLavaze ane sinemAmAM jaze. Ajano jamAno to lAbha levAnI pAchaLa paDyo che. chokaro jo dukAne jAya ne nItithI vatIne Ave to AjanA jamAnAno bApa UkaLI UThe che. te vakhate dIkaro nItinI tarapheNa karI bacAva kare to bApa garjI UThe che: "have gadheDe nA thA. bahu Adarza-phAdarza kUTayA nA karIza. nahi to, devALuM phUMkavuM paDaze. dukAna upara to ema ja cAle, samajyo ! kALAbajAramAM je loko raLyA nathI e loko Aje pazcAttApa kare che: are, ghoDApUra jevo kamANIno moko maLyo toya ame to sAva lukhA ja rahI gayA. kALAMbajAra karIne je raLyA che enA karatAM raLyA vinA rahI gayelA keTalAka loko kALA saMkalpa-vikalpo karIne vadhAre pApa bAMdhI rahyA che. kAraNa ke mANasane Aje dhana sivAya bIjAM kaMI mahattvanuM dekhAtuM ja nathI. eTalA mATe ja mahApuruSe ApaNane yauvana samaye puruSArtha karavAnuM sUcave che. zAne mATe purapArtha ? viSayo Idriyone kheMcI na jAya. inidra Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je manane bAMdhI na le, mana AtmAne tANI na jAya te mATe puruSArtha karo. - A cArenI sAMkaLamAM viSayo ane indriyono saMyoga thAya tyAre tamArA manane keLavo. pachI tamane samajAze ke bahAranA zikSakanI koI jarUra nathI; tamArA anubhavamAMthI ja tamane jJAna maLatuM javAnuM che. A jJAna meLavavAnuM kAma yauvanamAM ja thaI zakaze. gharaDA thai gayA pachI to mana DhIluM thaI jaze. magaja para kAbU cAlyo jaze. jyAM indritho ja vaMThelI hoya tyAM manane zI rIte hAthamAM rAkhI zakazo? ghaNA mANase kahe che ke ghaDapaNamAM goviMda gAIzuM. paNa bhAi, ghaDapaNamAM to mana maDadA jevuM thaI jaze. cIMtharA jevA thaI gayelA mananI ghaDI kevI rIte vALazo ? Aje mana kaDaka che. eTale ghaDI vALI zakAya tema che. atyAre mana taiyAra che, eTale tame je rIte meLavavA mAgo te rIte keLavI zakazo.. - have Ave che saMdhyA. saMdhyA Ave eTale prabhAtanA jevuM ja vAtAvaraNa hoya. sUryodaya vakhate hoya tevo ja samaya saMdhyA vakhate paNa hoya. bALakanI jema gharaDAne paNa dAMta na hoya..e paNa parAdhIna hoya. bALakane jema khAvA-pIvAno khyAla na hoya tema DosAne paNa na hoya. bALakane jema gaLyuM bhAve tema ghaDapaNamAM paNa lasalasato zIro bhAve. A rIte bALakane vRddha eka rIte jovA jAva to ghaNI rIte sarakhAM che. chatAM, khUbInI vAta e che ke, bALakane ramADanAra ghaNA maLe che, DosAne ramADanAra koI nathI. emane to badhA kahe che ke, chAnAmAnA khUNekhAMcare paDyA rahone. TakaTaka zuM karyA karo cho ?" - ghaDapaNanI to bALaka karatAMya badatara avasthA hoya che. eTale ja "vA munivratAnAm " evI salAha ApI che. ghaDapaNa Ave eTale ApaNe muninuM vrata levAnuM che. munio jANI joIne na jovAnuM AMkhathI ochuM jAe, kAnathI na sAMbhaLavAnuM ochuM sAMbhaLe, jIbhathI na bolavAnuM ochuM bele ane indriyone ochAmAM ochI vApare. - ghaDapaNamAM je loko sattA ane kIrti mATe bahAra jAya che e kadAca duniyAne cera sudhAravAnI vAta karI zakaze; paraMtu emanA jIvanano coro ne maraNano coko to bagaDI jaze. - ghaDapaNa Ave eTale manane kaho ke have to ghaNuM karyuM che. have kyAM ApaNe ahamamAM AvIe ! ghaDImAM ApaNe mAyAmAM jaie chIe ane Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaDImAM ApaNe lobhamAM jaIe chIe. paNa paLepaLe ApaNA je raMga jAmI rahyA che te raMgamAMthI ApaNe niraMjana banavAnuM che e vAtane ApaNe bhUlI jaIe chIe. ghaDapaNa vakhate zAMta besIne potAnA manamAM je cAlI rahelAM cakro che, cAlI rahelA bhAvo che, cAlI rahelAM valo che tenuM beThAM beThAM nirIkSaNa karavAnuM che. ane je je kharAba dekhAya che tene dhIme dhIme kADhatA javAnuM che. | ATaluM thai zake to mAnavInuM jIvanaparivartana thAya; ATaluM thai zake to mAnavI sadAyane mATe prasanna banI jAya, zAMta ane sukhI rahI zake. ane enuM jIvana suMdara phUlavADI samuM maghamaghI UThe. mANasanA dehane jema pANI, prakAza ane pavananI AvazyakatA che, tema ApaNA AtmAne prama, sevA ane sadAcAranI jarUra che. ghaDapaNa Ave tyAre saunI sAthe prema hovo joie. ghaDapaNa Ave eTale to yAda karI karIne verajhera eAchAM karavAnAM hoya. koI yAda Ave eTale enuM ghara pUchatAM pUchatAM jaI, ene kahevAnuM ke, bhAI, mane tame kSamA Apajo." jiMdagImAM rAgadveSa e bIjuM kaMI nathI, mAtra matamatAMtara ja che. jarAka mananI sAthe patAvaTa karI lopachI bIjAM kaMi nathI. munine mana koI duzmana na hoya. duzmanAvaTa rAkhanAra bhaNI paNa emanI AMkhamAMthI amIvarSA ja thAya. - muni koine duzamana mAne to e munipaNuM kalaMkita che. Aga lagADanAra ane pALa bAMdhanAra beya munine mana sarakhA mitro che. ghaDapaNa Ave tyAre, dhIme dhIme munionA hRdayanI A bhAvanA nahi keLavIe to, jagatanuM kaMi javAnuM nathI; nukasAna ApaNane thaze. A nukasAnamAMthI ugAravA mATe khUba vicAra karIne mahApuruSoe ApaNane rastAo batAvyA che, ke ghaDapaNamAM munivrata lejo. have vAta AgaLa cAle che. saMdhyA pachI mahArAtri Ave che. jIvana pachI zuM Ave che? mahAnidrA, mahAmRtyu Ave che. rAtri Ave te pahelAM divasanuM badhuM kAma pUruM karI levuM e DahApaNanuM kAma che. divasane hisAba cembe (ekAunTa kalIyara) heya, kAmakAja patAveluM Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya to pachI ApaNe nirAMte bhagavAnanuM nAma laine sUI zakIe. jIvana pachInI mahAnidrAmAM sUI javAnI ghaDI Ave tyAre ApaNI pUrvataiyArI paNa AvI ja hovI joIe. cAnta ja tenuM cakAmu ApaNe yogamAM hoie tyAre tunane tajavAnI veLA AvavI joie. mana, vacana ane kAyA-A traNenA veganI samAdhimAM lAgelA hoIe ane mRtyu pAmIe te jIvyuM paNa sArthaka ane maryuM paNa sArthaka. duniyA paNa aMtaramAM ahobhAva lAvIne kaheze : "A mANase dunivAmAM AvIne potAnA bAlyakALane vidyAthI vibhUSita banAvyo, yauvanane puruSArthathI mahekAvyuM, ghaDapaNane munivratathI dIpAvyuM ane mRtyune yogathI zobhAvyuM. kharekhara, enA jIvanamAM A cAre vA suMdara rIte sacavAI hatI. Aje to enAthI taddana avaLI ja vAta che. bALapaNamAM gorakhadhaMdhA karIne, yauvanamAM rakhaDela banIne, ghaDapaNamAM kajyiA -kaMkAsa ne hAyahAya karIne mANasa marI jAya che, tyAre temano chokaro, mArA bApA marIne svarge sidhAvyA che, ema kahIne jyAre kALotarI lakhe che tyAre sAmethI kALotarInA javAbamAM sagAMvahAlAM lakhe che ke "bahu khoTuM thayuM ! kAraNa ke, badhA jANatA hoya che ke ene bApa svarge jAya evo hato ja nahi. eNe jIvanamAM karelAM kALAM karatUta ene svarge javA de evAM nahotAM. eTale chokaro svarganI vAta kare e koI mAnatuM nathI. eTale kahe che, "svarge gayA e bahu khoTuM thayuM. e svarge jAya ja nahi. ane jo tArI lAgavagathI pahoMcyo hoya to bahu khoTuM thayuM.' A to jIvananuM spaSTa mArgadarzana ApanArAM cAra pagathiyAM che. A cAra vAte ApaNe vicArIzuM ane te pramANe vartIzuM te ApaNA jIvanamAM vidyAno prakAza Avaze, indriyone jItavAno puruSArtha Avaze, munio jevI zAnti Avaze ane mana, vacana ane kAyAno yoga sAdhIne paramapada evA mokSane meLavavAnI lAyakAta paNa Avaze. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * paMcAmRta pAMcase vijayadhvaja ,rANasInI vidrasabhA e divase chU jI UThI. aneka sabhAne jItI, eka digvijayI kArtika e divase vAraNasInA vidrAnA sAthe jJAnacarcA karavA AvavAnA hatA. pAMcase te tenI AMgaLavijayadhvaja hatA. e AvyA. sabhA bharAI. ghaNA divaso sudhI zabdavedhI meghamALAnI jhaDI varasI ane kArtikanI pUrNimAnA divase eNe sabhAneA jaya karyo. vidyutsabhAnA saghaLA paMDitA zaramathI mastaka namAvI rahyA. vijayI paMDite siMhagarjanA karI : ' haju koi che bAkI ? hAruM to A pAMcaso vijayadhvajo mUkI enAM caraNAmAM paDuM. eka yuvAne A ghoSaNA jhIlI lIdhI. saunI dRSTi e tejasvI mUrti bhaNI kheMcAi. tuSAradhavalA mAtA sarasvatI enA para AzIrvAda varSAvI rahyAM hoya evAM teja enI mudrA parathI verAtAM hatAM. te yuvAnanA mukhamAMthI jJAnanA tejathI jhaLahaLatI akATaca dalIle pragaTavA lAgI. agAdha tarka baLathI eNe e digvijayI vidrAna para vijaya meklyA; ane tyAre ja saune khabara paDI ke, A to gujarAtamAMthI abhyAsa karavA Avela upAdhyAya zrI yazevijayajI che. mahAsabhAe prasanna thaine emane nyAyavizAradanu biruda. ApyuM. A vijaya meLavIne e gurjarabhUmimAM padhAryA, paNa emanuM mastaka garvathI unnata hatuM. vidyAnA gauravanI sAthe vidvattAnA gava emanA eSThane dhanuSyanI jema kheMcAyelA rAkhatA hatA. pAMcasA pAMcase vijayadhvajo emanI AgaLa cAlatA hatA, ane 'vAhavAha' karanAru paMDitamaMDaLa emanI Asa Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAsa divya AbhAmaMDalanI jema emanI pratibhA prasArI rahyuM hatuM. A samAcAra mahAyogI zrI AnandaghanajIne maLatAM emanAM nayanAmAM AnaMda ne vedanAnAM AMsu UbharAyAM. are ! jJAnanA garva sAdhune na zezabhe ! namratA enI jIvanasaMginI hoya ! eka namatI- sAMje e upAdhyAyajIne maLyA, ane jJAnagoSThi karyA pachI, ThAvakuM mAM rAkhIne smitapUrvaka yogIrAje pUchyuM : 'upAdhyAyajI,! kevaLajJAnIonuM ane cauda pUrvadharanuM jJAna ApaNAM karatAM vadhAre ke echu ?" sAzca upAdhyAyajIe kahyuM : ' zuM bAlA cheA yogIrAja ! e te jJAnanA sindhu kahevAya. ApaNuM jJAna te enI pAse bindu gaNAya !" yogIrAje madhura smita karyuM: 'hA, te emanI AgaLa vijayadhvajanI lAkhalAkha hAramALA cAlatI haze, kharuM ne ?' A sAMbhaLI pUjyazrI upAdhyAyajInA AtmA namI rahyo, ane ganAM pANI netrodgArA jharI gayAM. tyAM divya dhvani thayo : 'sA vidyA cA vimuye'--vidyA te ke je vAsanAmAMthI mukita apAve, garva mAMthI namra banAve. jAgRtinA jaya he ! vasa santanA vAyarA kANA che. koyala AMbAvADiyAne gajavI rahI che. eka saMta AsapAsanA vRkSa nIce cintanamAM DUbelA che. emanA jJAnanI kIrti cAre dizAmAM prasarelI che. emanA darzane te dezanA mahAna vijayI mahArAjA AvyA. emanu rAjya vizALa che. vaibhava apAra che. emanA nAmathI zatrue kaMpI UThe che ! emaNe AvI saMtane namana karyuM, paNa emanA namanamAMya garvano paDachAyo to hatA ja ! saMta emanA mananI vAta pAmI gayA. AzIrvAda ApI kahyuM : ' rAjana ! eka vAta pUchuM ? tame ATaluM vizALa ne samRddha rAjya to meLavyu', paNa ko'ka vAra koi nirjana raNamAM tamArA prANa tarasane lIdhe UDI javAnI taiyArImAM hoya, tyAM koI pANInA eka pavAlAnA badalAmAM tamAsa rAjyanA ardhA bhAga mAge te Ape! kharA ?? rAjAe namratAthI uttara vALyo : ' hA, evA sayogomAM aM rAjya paNa Apu !" Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMte AgaLa calAvyuM : "ane e pANI pIdhA pachI evo koI bhayaMkara roga UpaDe ke tamAro jIva javAnI paLa Ave, tevAmAM koI vaidya AvI tamane svastha karavAnA badalAmAM bAkInuM a rAjya mAge che? rAjAe utsAhamAM AvI kahyuM: "te zuM prabho ! e bAkInuM adhu rAjya paNa ApI dauM. jIvathI vaghu zuM vahAluM che!" rAjAnA aMtaramAM soMsarI UtarI jAya evI gaMbhIra vANImAM saMte kahyuM : "are bhalA rAjA ! tyAre pANInA eka pavAlAnA badalAmAM je rAjya ApI devuM paDe, evA sAmAnya rAjyane meLavavA ne sAcavavA mATe teM tArA amUlya jIvanane dhULa kayuM ! ane eno aphasa karavAne badale UlaTo garva kare che!" A sacoTa dalIlathI.rAjAnI UMgha UDI gaI ! manamAM jAgRti AvatAM rAjAnI AMkhamAM namratAnAM nIra AvyAM. enuM mAthuM namratAthI saMtacaraNamAM DhaLyuM, ane AmranA vRkSa para beThelI koyala TahukI rahI : AtmajAgRtino jaya ho !" vALA ane jaLa Uti mohanabAbunAM patnI agninI javALA jevAM krodhI hatAM, te bAbu zaradanI pUrNimA jevA zAMta hatA. eka divase namatI sAMje, jamavAnI veLA vItI gayA pachI, bAbu ghera AvyA. emanI pratIkSA karI, kaMTALI gayelI emanI patnIe AMkha lAla karI kahyuM : tamane to sevAnuM gheluM lAgyuM che. rasoI TADhI thaI jAya che ne jamavAnI veLA vItI jAya che, enuMya tamane bhAna nathI. le, A TADhe che e jamI lo.' ema kahI eNe TADhA bhAtanI thALI pIrasI. bAbue lAkSaNika smita karI, e thALI patnInA mAthA para mUkatAM kahyuM: "kaMi nahi, bhAta ThaMDA hoya toya tArA mAthAmAM agni dhakhadhakhe che, eTale vAMdho nathI. tArA mAthAnI garamIthI AkhuM ghara ane tArI AMkho garama thaI gaI to A bhAta kema nahi thAya ?" A kaTAkSabharyA vinodathI emanAM patnI zaramathI hasI paDyAM. potAnA patinA AvA premALa, zAMta ne vAtsalyabharyA ramUjI ravabhAva para mugdha thaI, Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanabhara krodha na karavAnI pratijJA e ja paLe eNe lIdhI. krodha e jo agninI javALA che, te kSamA e jaLanA phuvAro che. jaLa hoya tyAM agni pragaTe kema ? ane kadAca kinArA para pragaTe tAya ene bujhAtAM zI vAra lAge ? zraddhA: sAcuM aLa zra hA e apUrva baLa che. zraddhALu huMyAne vipattinA dhanadhAra ardhakAramAM paNa AzAnA prakAza maLatA hoya che. ni:sIma zrAddhAne A vizvanuM koI paNa kArya asAdhyuM nathI. gurja rezvara kumArapALane ekadA anivArya rIte samarAMgaNamAM Utaravu paDayuM. kAraNa e hatuM ke zAkaMbharInA pUraNarAye gujarAtanI sukumAra saMskRtinu" bhayaMkara apamAna karyuM hatuM. gurjarezvarane mana A dharmAM yuddha hatu. potAnA dharma ne saMskRtinA apamAnanA A pratikAra hatA. AmAM jo e hAre tA gujarAtanI asmitA haNAya, eTale apUrva jagussA ne jhanUnathI e laDI rahyA hatA. talavAro viMjhANI, bhAlAe camakathA, mAthAM UDavA lAgyAM ane pANIne sthAne zANitanI saritA vahevA lAgI. sAmA pakSane tarata khabara paDI gai ke, ghoDAone pANI gaLIne pAnAra ne pUjaNIthI pUjanAra A rAjAnuM parAkrama koi ajaba che ! sAmA pakSe bhedanIti AdarI. kumArapALanA sainyane phoDI nAkhyuM. sau khUTala banyA. sainya dhIme dhIme pIchehaTha karavA lAgyu .eTalAmAM sa'dhyAnA samaya thayA. sAMje Avazyaka kriyA karyA vinA A rAji kema rahau zake ? emaNe mahAvata sAme joyu. rAjAnA dharma premane jANanAra vRddha mahAvatanAM nayanamAM nIra AvyAM : 'prabhA ! atyAre ghaNA khUTala thayA che. jIvasaTosaTanI A ghaDI che. koNa kAMthI ghA karaze e kahevAya tema nathI. dharma-karma rAjamahelamAM hoya, samarAMgaNamAM te yuddha ja zeSe !" gurjarezvaranAM nayanAmAM zraddhAnA dIpa jalI rahyo hatA. emaNe kahyuM : mahAvata ! A te dharma-yuddha che. nAnAM jaMtunuM rakSaNa karanAra meM, mANasa sAme talavAra upADI che. kAraNa eTaluM ja che ke aparAdhIne zikSA karavI e kSatriyano dha che ! bhaya pAmIne dharmIne mUke te kAyara ! sAceA kSatriya kAyara " Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kema hoi zake? hAra-jIta te jIvananAM be pAsAM che. mane eno bhaya nathI. huM to Avazyaka pharaja adA karIza ja.' - hAthInI aMbADI para emaNe sAMdhya prArthanA sAta citta karI, ane puna: bhAluM saMbhALyuM ! pachI to zuM emanAmAM baLa AvyuM. mahAcakranI jema ghumatA bhAlAne sau joI ja rahyA. emanI zraddhAe sainyamAM zraddhA. ANI. khUTala thaI pApane paMthe jatA sainikonA haiyAmAM kartavyadharmanI rekhA pragaTI. bIjI paLe gurjarezvaranuM bhAthuM pUraNarAyanI chAtI para maMDANuM. bhUmi para azaraNa banI DhaLelA pUraNarAye gurjarezvaranI zaraNAgati svIkArI. vijayI gurjarezvare ene abhayadAna ApI mukata karyo ! janatA bolI UThI : "vAha re vAha! sattA ne saMpatti mATe laDatA laDavaiyA te ame ghaNAya joyA. paNa dharma mATe laDatA gurjarezvara kumArapALa te to hada karI ! dhanya ho zraddhAbharyA siMhahaiyAne!' a e badhAM dalAlanAM tophAna pAlItANAmAM AgamamaMdiranI aMjanazalAkA ne pratiSThA bhavya rIte karAvI, pUjaya AcArya mahArAja sAthe vihAra karI, ame kapaDavaMja AvyA. kapaDavaMja ghaNuM ja zraddhALu ne bhakitathI vinamra. kadI na bhulAya evo ahIMnA yuvAno utsAha ane proma. emaNe ghaNA ja AnaMda ne umaMgathI pUjyazrInuM svAgata karyuM. A divasamAM pUjya Agama ddhAraka AcAryazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjanI tabiyata narama rahetI hatI. vaidyo taraphathI mAtra pravAhI padArtho levAnuM sUcana maLyuM hatuM. eTale bapore teozrI ghaNuM karIne cA ja letA. AthI bapore eka gRhasthane tyAM huM cA levA gayo. gharanAM mANaso lagnaprasaMgamAM javAnI utsukatAmAM hatAM. huM cA vaherI jaladI AvatA rahyo. cA mahArAjazrIne Apyo ke teo vAparI gayA. A vAtane daza ja miniTa paNa pUrI na thaI tyAM utAvaLe page eka bahena AvyAM. AvIne e to kAkalUdI karavA lAgyAM. mAphI mAgavA lAgyAM. bahena ! zuM che ? A dhamAla zuM ne mAphI zAnI ?" che. "kema sAheba ! Apane khabara nathI? cAmAM khAMDane badale mIThuM naMkhAI gayuM che te ?" Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahene te kahevAnuM cAlu ja rAkhyuM : 'sAheba ! mAre nikaTanA eka saMbaMdhInA lagnamAM javAnuM hatuM. mAruM mana emAM gUMthAeluM hatuM. dhUnamAM ne dhUnamAM khAMDanI baraNIne badale mIThAnI baraNI mArA hAthamAM AvI gaI. A to ame cA pIdho tyAre amane khabara paDI." * bahena bolatI hatI tyAre paNa mane to eka ja vicAra Avato hatoAcArya mahArAjazrInA svAdavijyano ne gaMbhIratAne ! bahena kahe che ke, cAmAM mIThuM paDayuM che, paNa pUjyazrIe to enuM sUcana paNa amane na karyuM. e to ThIka, paNa emanA prazAnta mukha para AvI khArI cA vAparavA chatAM e ja svasthatA hatI. - bahenane sAtvana ApI huM AcArya zrI pAse gayo. meM kahyuM : sAheba! cAmAM khAMDane badale mIThuM nAMkheluM hatuM, chatAM ApazrIe kahyuM nahi! - gulAbI hAsya karI emaNe kahyuM: "roja gaLyo cA pIe, to ko'ka divasa khAro paNa hoya ne? AnAthI peTa sApha Avaze. nukasAna zuM thavAnuM che ? kharuM pUcho to khAru ne mIThuM to jIbhanuM TeravuM batAvatAM emaNe kahyuM) A jIbhalaDIne lAge che. peTamAM to banne sarakhAM ja che. mAla kharIdanAra vepArI karatAMya dalAlanuM tophAna vadhAre hoya che. peTa mAla kharIdanAra vepArI che. jIbha to vacce dalAla che. e ja vadhAre tophAnI che. e tophAnInA paMjAmAM phasAIe nahi, ne ene ja kAbUmAM rAkhI laie, enuM nAma ja saMyama !" A vacana sAMbhaLI mAruM mastaka emane caraNe AdarabhAve namI rahyuM. ENT para Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 prasa'ga-triveNI (1) pArasamaNi pre manA saMdezo lai; vasaMtanuM prabhAta AkAza-krIDAMgaNamAM AvyuM hatuM. uSAnA mukha parathI aMdhakAranA burakhA UMcakAi gayo hato. upavanamAM vasanta Rtu nRtya karI rahI hatI. paNa A nagaranA dharmavIra zeThanA divasa Aja vasantanA nahAtA, pAnakharanA hatA. lakSmIdevInAM pUra Aja UlaTAM vahetAM hatAM. pAtAnI havelIne eTale besI, zeTha dAtaNa karatA saMpattinA Ah lAdaka prakAzane joyA pachI, nirdhanatAnA eLAnuM paNa svAgata karI rahyA hatA. vicAratA hatA ke rathanA paiDAnA ArAnI jema sukha-du:kha upara--nIce thayA ja kare che. emAM zAka kai vAtanA ! e divasa badalANA. taDakA pachI chAMyaDo Ave. e to divasa pachI rAtanI jema svAbhAvika ja che! emAM mUMjhAvu' zAne ? sUryAsta thaI gayA hatA. paMkhIo mALAmAM saMtAI gayAM hatAM. pUnama nI rAta hatI. sau para cAMdanI amIdhArA varSAvI rahI hatI. ene mana ucca ke nIca, zrImanta ke garIbanA bheda nahotA. A varasatI cAMdanImAM garIbeAnA vAsamAM du:khiyArA garIbA ToLe maLI, sukhadu:khanI vAta karI rahyA hatA. 'nagaranA dAtAomAM zreSTha koNa ?" e A abhAgiyAonI carcAnA viSaya hatA. eke kahyuM : 'amuka zeTha te dAtAnA avatAra kahevAya. ene tyAM je jAya te khAlI hAthe pAcheA na ja Ave. jamanArA thAke, paNa e jamADatAM na thAke.' bIjo kahe : 'phalANA zeThanI vAta ja na thAya. e to rAjAka nA avatAra che. ApavA mAMDe tyAre khissAmAM hAtha nAkhatAM je AvyuM te muThThI Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharIne ApI de. gaNatarInI vAta ja nahi. dhanya che enAM mAtApitAne ' trIjo kahe : 'e sau ka nA avatAra ! paNa ApaNA gAmanA dharma - dhIra zeTha te! pArasamaNi che. emane to lATuM aDe teya seAnuM thai jAya evuM emanuM dAna-puNya. emanA ekavAranA dAnamAM to baMdAnA beDo pAra thaI gayA. kaLajugamAM emanA jevA dAtA na thayA, na thAze.' A daridronA vAsamAM rahetI satAra nAmanI DeAsInA kAnamAM A chellA zabdA paDavA ane camakI gaI. e du:khiyArI hatI, vRddhA hatI. jabuvAnajodha be dIkarAone eNe smazAnamAM vaLAvyA hatA. ene trIjo dIkaro sAdhana vinA mAMdagImAM TaLavaLatA hatA. putranA mAMdalA ne darda bharelA caherA sAme anAtha najare jotI, e jIvI rahI hatI. Ameya DosI ghaNAM vRddha hatAM. emAM A uparAuparI du:khanA jakhamAe vRddhAvasthAmAM umero karyA hatA. have tA yAcavA javA jeTalIya zakita enAmAM rahI na hatI. paNa A chellA zabdo sAMbhaLatAM enA AzAnA taMtu laMbANA. hatI eTalI hiMmata ekatrita karI, DozIe DAbA hAthamAM TekA mATe lAkaDI lIdhI. jamaNA hAthamAM eka lAkhaDano TukaDo lIdhA. zvAsa letI, hAMphanI, dhIme dhIme pelA zeThanI havelIe pahoMcI. vicAranidrAmAM DUbelA zeThanA jamaNA page DozI lAkhaMDano TukaDo aDADavA gai, tyAM zeTha ekadama camakI gayA : 'are DosI ! A tuM zuM kare che ?" DesInI A vicitra ceSThA joI kaDakAithI pUchyuM. 'zeTha ! loko vAto kare che ke, Apa pArasamaNi che.. ApanA sparzothI te lokhaMDa paNa sAnu thAya che. zeTha ! A sAMbhaLI, abhAgiNI evI huM, Ane akhataro karavA AvI chuM. zeTha, mApha karajo. garIba ane garajavAnane akkala hotI nathI. emAMya huM te garIba ane garajavAna banne chuM. eTale mArAmAM te akkala hAya toya cAlI jAya. zeTha ! huM kevI pApiNI chu ke, haja huM jIvuM chuM. mArA be dIkarA to davA ne dUdha vinA TaLavaLITaLavaLIne marI gayA. have mAro chellA dIkaro paNa mAMdagInA bichAne chellA zvAsa laI rahyo che. eTale cAlavAnI tAkAta nahotI teya dhananI AzAthI Apa jevA mauTA mANasa pAse cAlIne AvI chuM. utAvaLathI Apane sparza karyo, to ajJAnI khAtara mApha karo.' zeThanI kaDakAI jovA chatAM jatAM jatAM DosIe badhu kahI nAkhyuM. 4 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeThe DozI para eka zAnta najara nAkhI. enA nikhAlasa cahero, dadabharelI AMkhA, mukha parathI jharatA vAtsalyabhAva ne jIvananI vyathAne ` kahetI enI mauna vANI--A badhuM jotAM ja zeThanuM hRdaya Ardra banI gayuM. emaNe lAkhaDano TukaDo mAgI lIdhA ne kahyuM : jAe, pelI pATa para besA !' DosI pATa pAse gaI, paNa tyAM besavAnI hiMmata na cAlI. zrImaMtanI AgaLa garIba pATa para kema besI zake, e enA svabhAvagata vicAromAMnA eka hatA. e zAnta rIte UbhI ja rahI. jUnI najare A navA tamAze nIrakhI rahI hatI. pariNAma zuM Avaze, enI ene kalpanA nahAtI. mAla maLaze ke mAra, ene ene paLepaLe vicAra AMvatA hatA. eka paLamAM ene peAtAnI A mUrkhAi mATe gusso Avato, to bIjI paLamAM zeThanI mIThI vANI yAda AvatAM kaMIka,maLavAnI lAlaca jAgatI. AzA ne nirAzAnA jhUle e DosI jhUlatI hatI. zeThe mahetAne bAlAvyA. TukaDo teLyo te! pUro pacIsa tolAnA. zeThane vicAra Avyo : 'dhana hatuM tyAre te ApyuM. paNa emAM navu zu' karyuM` ? leATA pANIthI bharAI gayo hoya ane aMdara samAtuM na hoya tyAre te vadhArAnuM pANI sau kADhI nAkhe. ene zuM dAna kahevAya ? paNa potAnA pIvAnA pANImAMthI tarasyAne je thoDuMghaNuM Ape e ja mahattvanuM. enuM ja nAma sAcuM dAna !' zeThanA mAM para hAsyanuM eka kiraNa camakayu, emane megha ane nadI sAMbharI AvyAM. hAya tyAre te megha ne nadI baMne jagatane pANI Ape, paNa na heAya tyAre te nadI ja Ape. AkAzamAM vAdaLa na hoya ne varSA thAya evu kadI banatu nathI. paNa nadI sukAi gai hoya chatAM, tyAM khAdo te alpa paNa pANI maLe ja maLe. DozI paNa Aja unALAmAM ahIM nadI jANIne AvI che. ene tRSAtura pAchI kADhuM e mane na zeAbhe ! 'alpamAMthI paNa alpa Apaje'--A prabhu mahAvIranA dAnaghApa roja zravaNa karanAranA gherathI Avela vyakita khAlI hAthe jAya ? nA, nA. e kadI na bane. AthI tA dhI ne dharma banne lAje, zeThe mahetAne hukama karyo, ane pacIsa tAlA seAnuM DosInA hAthamAM mukAI gayuM. sAnAnI lagaDIe jarjarita sADalAnA cheDe bAMdhI, potAnA ghara bhaNI jatI satAra DosI AMkhamAMthI hanAM AMsu vahAvatI kaMIka dhImuM Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhImuM babaDatI hatI : "allA Amane barakata baze. loko kahe che te jarAya boTuM nathI. kharekhara, zeTha pArasamaNi che !' loko vAta kare che : "A banAva pachI thoDA ja mahinAomAM zeThanI saMpattino sUrya pharI lAkhalAkha kiraNe prakAzI UThyo hato. | (2) mAruM namana zramaNatvane che mahArAjA priyadarzI jeTalA pratApI hatA, eTalA ja e bhakata ne namra . hatA. eTale mArgamAM maLatA zramaNamAtrane e namana karatA. A rIta amAtya yazane na gamI. namratAthI eNe kahyuM: 'mahArAja! A bhikSuomAM to dareka jAtinA loko hoya. eTale jenA tenA pagamAM mAthuM namAvavuM e ApanA gauravane ucita nathI. pAtrane namana thAya e ja gauravocita gaNAya!" samayajJa mahArAjA mana rahyA-jANe A vAtane sAMbhaLI ja nathI ! e dhogya samayanI pratIkSA karI rahyA. eka divasa gAmamAM koI puruSano ziraccheda thayo. mahArAje e mAthuM maMgAvI lIdhuM. pachI kasAine tyAMthI thoDAM gheTAMbakarAMnAM mAthAM maMgAvI emAM A mANasanA mAthAne beThavI zaheranA mukhya dvAre amAtya yazane e vecavA besADyo. amAtyane e vicitra kArya na gamyuM, paNa priyadarzInI AjJA aphara hatI. pazuonAM mAthAM to dravya ApI mAMsAhArI loko kharIdI gayA, paNa mANasanA mAthAne koie na lIdhuM. sAMja paDatAM e mAthAne maphata ApavA tayAra thayo, paNa koi kahetAM koIe na lIdhuM. keIe na lIdhuM e to jANyuM, mANanA mAthAnI vAta AvatAM sau vRNA karI cAlyA gayA. kema? badhAM mAthAM vecAI gayAM ?" priyadazIe pUchayuM. "nA, jAnavaranAM badhAM mAthAM vecAyAM che, paNa mANasanuM mAthuM te maphata ApatAMya koi letuM nathI' namratAthI namana karatAM amAtye kahyuM. "mANasanuM mAthuM loke kema letA nathI? kAraNa ke ethI loka dhRNA pAme che.' "A eka mAthAthI dhRNA pAme che, ke game te mAnavInA vaDhAyelA mAthA- * thI lokone dhRNA chUTe che?' .' ' prabhe ! game te mANasanuM mAthuM hoya, paNa lokone te dhRNA ja chUTe. mANasanuM mAthuM ja evuM ke maryA pachI e dhRNAne pAtra amAtya mUMjhAI rahyo hate. praznAvali kyAM laI jaze enI kalpanA ane dhIme dhIme AvavA Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgI. e to yaMtranI jema uttare ja Apato hato. dhAro ke amAruM mAthuM kApIne vecavAno prasaMga Ave to ethI paNa loko dhRNA pAme ? ethI paNa lokone kaMTALo Ave? ene paNa loko te tiraskAra ja kare ne..?" amAtya kaMpI UThyo. enA moM para dabinduo jAmyAM. priyadarzIe kahyuM: "huM tane abhaya ApuM chuM. tuM satya kahe. mArA mAthAthI paNa loko to kharadatI vakhate dhRNA ja anubhavene?. hA, mahArAja! ApanuM mAthuM paNa kaMTALAjanakuM bane. eneya koI na kharIde.' kaMpatA amAtya thaze kahyuM. mULa vAta upara AvatAM ne jAnI vAta saMbhAratAM priyadarzIe miSTa zabdomAM kahyuM : "marI gayA pachI mArA mAthAthI kaMTALe ja AvavAno hoya, enAthI loko dhRNA ja pAmavAnA hoya, te jIvatAM A mAthuM zramaNonAM caraNomAM namAvuM emAM mAruM gaurava zuM haNAI javAnuM hatuM ? ane emAM tane anucita zuM lAgatuM hatuM? jAti game te hoya, paNa te zramaNa to chene? mAruM namana jAtine nathI, paNa enA zramaNatvane che!" . - (3) Ijajata koNe lIdhI! jhAkaLanA biMdunuM rUpa te kAMI nathI, paNa e jyAre kamaLanA pAMdaDA para paDayuM hoya che, tyAre to e sAcA motInI ramyatA sarjatuM hoya che. tema vANI ne vartananuM ema te kAMI mUlya nathI, paNa viveka vAparavAthI enuM mUlya anekagaNuM vadhI jAya che. AvanAra atithi mATe badhI sagavaDatA sAcavI hoya, dareka rIte taiyArI karI hoya, koI paNa vastunI jarAya khAmI rahI gaI hoya, to badhI taiyArIo ane sAcavelI sagavaDo vyartha jAya che ema koNa nathI jANatuM ? chatAM ApaNe joizuM to jANavA maLaze ke jIvanapaMthanA ghaNAkharA musApharo mAtra eka vivekanI UNapane laine jIvanamAM nirAzA anubhavatA hoya che. dhArmika utsava zuM ke AdhyAtmika cintana zuM, sAmAjika pravRtti zuM ke rASTriya krAnti zuM-A badhI pravRttio, viveka mAge che. vivekanA abhAve A vastuo jaLavihoNA sarovara jevI banI jAya che. jene vivekane cIpiyo maLI Ave che te game tevI vastune paNa e cIpiyAthI upADa Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samayane anurUpa banAvI zake che. paNa jene e cIpiyo maLyo nathI, e game teTalI pravRtti kare to paNa e parimala vinAnA paMkaja jevI ja gaNAya. varatu dekhAya ghaNI, paNa emAM sarva kAMI na hoya. eTale ja vivekI mANaso duniyAmAM dhamAlabharelA zabdo karatAM, arthabharelA kArya tarapha vadhAre lakSa ApatA hoya che. e jema kArya karatA jAya tema emAMthI suvAsa pragaTatI jAya, ane kAryanI suvAsa jyAre bole che tyAre enI AgaLa mANasanI vAcA sAva pAmara lAge che. che paNa avivekI mANaso to bolavAne bahu mahatva ApatA hoya che. e to ema ja mAnatA hoya che ke vAcALatAthI ja A jagatano ratha aviratapaNa cAle che. paNa arthahIna ane vivekahIna vAcAthI anarthanI hAramALA UbhI thAya che, e emanA dayAnamAM nathI AvatuM. Aja jyAre vivekanI carcA UpaDI che, tyAre muMbaine eka prasaMga mane yAda Ave che. naveka vAgyAne samaya hato. gumAstAdhArA pramANe samayasara dukAna baMdha karI, harilAlane mAthe copaDA upaDAvI, ramaNalAla ghera jaI rahyA hatA. emanuM ghara trIjA bhAIvADAmAM hatuM. eTale galInA vaLAMka pAse ja rasikalAlano bheTo thayo. rasikalAla harilAlane harIpha hato, ane guMDo paNa kharo. enA manamAM ghaNA vakhatanI dAjha hatI. e taka jato hato. lAga maLe to apamAnano badalo tamAcAthI vALavAnI ene dhUna caDhI hatI. Ajano prasaMga rasikane ThIka lAgyo. mAmAM khAsa koinI avara- javara paNa nahatI. galIne vaLAMka hato. battI jarA dUra hatI. eTale lAga joI eNe ramaNalAlane eka ghola mArI, enI pAghaDI dhULa bhegI karI, chU thai gayo. ramaNalAla zANA, cakora ane samaya pArakhu hatA. eNe pAchuM vALI joyuM, paNa rasikalAla to kyAranoya adRzya thaI gayo hato. eTale kAMI paNa belyA vinA, pAghaDInI dhULa khaMkherI, mAthA para mUkI, jANe kAMI ja banyuM nathI e rIte AgaLa vadhyA. - harilAlae ramaNalAlane vaphAdAra ane bhalo nokara hato. enAthI A dRzya ne jovAyuM. ene lAgI AvyuM. paNa pakaDanAra karatAM bhAganAranA pagamAM jora ane vega vadhAre hatAM. e pAchaLa doDyo. paNa pahoMcI na zakyo, eTale babaDavA lAge ; "are, are, ANe zeThanI ijajata lIdhI ! zeThanuM Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apamAna karyuM` ! badamAze zeThanI pAghaDI dhULabhegI karI !' makAnamAM pesatAM ja sAme rAmeA maLyo, are rAmA ! pelA nAlAyaka risake zeThane tamAcA mAryo. zeThanI pAghaDI dhULabhegI karI, zeThanI ijajata lIdhI.' rAmAnA khabhAne DhaMDhoLatAM harilAle kahyuM. A ja vAtanuM pArAyaNa e badheya karavA lAgyo. 'risake tamAcA mArI zeThanI ijjata lIdhI.' : saunI AgaLa A prasaMgane rasapUrvaka varNavatA harilAla potAnA manamAM peAtAnI vaphAdArI para ane peAtAnI AvaData para malakAtA hatA. paNa vivekahIna vAcAthI keTaluM nukasAna thAya che, e ene samajAtuM nahotuM. avivekInI vizeSatA ja e ke, e peAtAnA ajJAna upara paNuM jJAna nI chApa mArI, enuM pradarzIna bhare. ramaNalAle harilAlane khUNAmAM laI jai kahyuM: 'are mUrkha ! ijjata te teM lIdhI. galImAM tamAcA mAryA, e to huM ane e be ja jANIe. paNa gamAra ! te tA gupta vAta saune jaNAvI; eTale.ijjata enAthI nathI gai, paNa tArAthI gaI. vivekavihoNA tArA jevA mUrkha bhalAIne nAme bUrAi kare, sArAnA nAme kharAba kare, dhALAne nAme kALuM kare !' Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ w ba AvatI kAlanA nArikAne ghu vaDa jema sUryanA prakAza jhIlI zakatu nathI tema ApaNI kSudratA ane saMkucitatA paNa mahApuruSonA vizALa ane udAra vicArone jhIlavA asamartha che. duniyAmAM TheraThera Avu ja banyuM che. jyAre jyAre koi navA krAMtikArI puruSa jagatane AMgaNe Avyo che tyAre tyAre eka yA bIjI rIte prajAe ene vIMdhyo che : bhale pAchaLathI ene pUjyA hoya. jagatanA itihAsanAM pAnAM uthalAvaze| to jaNAze ke sokreTisane eNthensamAM jheranA pyAlA maLyA; bhagavAna mahAvIranA kAnamAM khIlA ThokAyA che; mIrAMne jhera apAyuM che; liMkananuM paNa balidAna levAyuM che. ane evI ja rIte chelle chelle mahAtmAjIne mATe paNa evI ja bInA banI che. A uparathI eka vicAra to evA paNa Ave che ke, jagata Aje e vIrone eTalA mATe ja pUje che ke, te Aje ApaNI sAme nathI. Aje paNa jo ApaNI sAme Ave to, Aje paNa kadAca emane gALI jhIlavAnA ja vAro Ave. jona Apha ArkanuM nATaka lakhatI vakhate barnArDa zee paNa AvI ja vAta karI che. te lakhe che ke, je prajA jAna Apha Arkane pUjI rahI che, te ja prajAnI sAme pharIthI jo jAna Apha Arka Ave te, pharIthI paNa pUjA karanArI prajA ene bALI mUke te Azcarya nahIM gaNAya ! uparanI vAta uparathI ema lAge che ke, jyAre ApaNI sAme jhagamagatA tejane sUrya Ave che tyAre enAM teja jhIlavA mATe ApaNe asama nIvaDIe chIe. tyAre e AMjI detA tejanA puMjane haTAvavA mATe ApaNe eka yA bIjo mArga laie chIe. Aja sudhI badhe, basa, AvuM ja banyu che. A aniSTanu punarAvartana thatuM aTakAvavA mATe ApaNe sau Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atmasa zeAdhana karIe. vidyArthI nA pAyAmAM Aje jevicAro paDelA haze te ja AvatI kAle pAMgaravAnA che. A vicAronAM bIja sArAM haze te te bIja AvatI kAle vaTavRkSa banaze. e vRkSa ApaNA deza, samAja temaja dharma ne chAyA Apaze. phaLa Apaze ane madhurAM pariNAmeA Apaze. eTale Aje huM je vicAra ApanI samakSa mUkuM chuM te dhyAna daIne temaja ekAgra banIne vAMcajo ne vicAro ke sAbaramatInA saMtanuM lAhIreDAyuM hAvA chatAM, eka mahApuruSanu: balidAna devAyu hAvA chatAM paNa, ApaNA dezamAMthI je badIe echI thavI joie, je saMkucitatA dUra thavI joie, je anIti aTakI javI joie, je rAgadveSa nirmULa thavA joie te saghaLuM akabaMdha rahIne ApaNane saune kema parezAna karI rahyuM che. samajAtuM nathI ke jagata hajI AvAM,keTalAM balidAna mAge che; ane keTakeTalAM biladAna Apaze tyAre A badIe, saMkucitatA, anIti ane rAgadve panA viSavartuLamAMthI ApaNe bahAra nIkaLI zakIzuM ! mahApuruSanuM balidAna jo ApaNe mATe jIvanaparivartana lAvanAru preraka na bane to, pachI ApaNe ApaNI jAtane mAnava tarIke eLakhAvavA mATe lAyaka gaNAIe kharA ? eka-pachI-eka balidAna devAtAM jAya che ane chatAM ApaNe ' TheranA Thera ' UbhA rahIne AnaMda mANyA karIe chIe. je loko mutsaddI kahevAtA hoya, jee potAnI jAtane duniyAnA 'DAhyA'mAM khapAvatA hAya, je loko manamAM hasatA hAya ne bahAra raDavAnA dekhAva karatA hoya temanI vAto javA do. temane mAre kazuM kahevAnuM nathI. mAre te| mArA mananI vAta ahIM kahevI che. vidyArthI avasthA nikhAlasatAthI bharelI hAya che. vidyArthInA manamAM duniyAnI ramatanA dAvapeca hajI AvyA nathI. emaNe Aje vicAravAnuM che ke, ApaNA deza mATe have zuM karavAnuM che. AjathI ApaNe ApaNA zubha mATeno thoDo paNa saMkalpa karIe. mananI aMdara je badI che tene haTAvavA mATe Aje ApaNe nirNaya karIe. ATalu` nakakI karyA pachI, e sadguNAne keLavavA mATe temaja durgaM - Nene dezanikAla karavA mATe ze| mArga levA te savAla ApaNI sAme Ubhe Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. tenA uttararUpe betraNa vAta raju karuM chuM. eka kavi kahe che: jAnanti kecid na tu kartu mIzA: katu kSamA ye na ca te vidanti / jAnanti tatva prajAnanti kartum te ke'pi leAke viralA bhavanti // A zlokamAM kavi kahe che ke, ghaNA loko jANakAra hoya che paNa te kaMI karI zakatA nathI. jyAre ghaNA bhAio karavA mATe samartha hoya che; paNa kaMi jANatA nathI hotA. jIvananuM tatva jANe ane te pramANe amalamAM mUke tevA mANaso to vizvamAM bahu virala-bahu thoDA hoya che. eka bAju AMdhaLA che, ane bIjI bAju laMgaDA che. je loko abhaNa che te loko aMdha che, kAraNa ke temanI pAse jJAnanAM netra nathI. je loko jANakAra -bhaNelA-jJAnanA netravALA che te laMgaDA che; kAraNa ke, ajANyA pramANe karI zakatA nathI-AcAramAM mUkI zakatA nathI. Aje gAmaDAnA abhaNa ajJAna mANaso manamAM kaMika karavAnI bhAvanA laine beThA che, paraMtu zuM karavuM ane kayA mArge javuM enI dizA emane sUjhatI nathI. jyAre bIjI bAju ApaNA bhaNelA varga pAse aneka DigrIo che, vyAkhyAnanA maMca upara besIne jIvana jIvavAnI rItanI anekavidha suMdara vAta e karI zake che, paNa AcAramAM mUkI zakato nathI; kAraNa ke, AcAramAM e paMgu che. ane ethI ja moTI moTI vAto karanAro e varga potAnAM vyasanonI, anAvazyaka jarUriyAtanI ane mojazokhanA vicAronI cuMgAlamAMthI bahAra nIkaLI zakatA nathI. : thoDA divasa pahelAM ja eka banAva kahuM. moDhAmAM sigAreTa rAkhIne dama kheMcatAM kheMcatAM eka prophesara sAmethI cAlyA AvatA hatA. huM paNa dhIme dhIme cAlyo jato hato. pelA prophesara sigAreTanA Tesa'mAM masta hatA. AthI sAmethI cAlyA AvatA mane temaNe joyo nahi, ane mArI sAthe athaDAi paDyA. pachI mane kahyuM: "sorI.' meM kahyuM : "kaMI nahi. e to ajANamAM athaDAI paDAya. emAM kaMI vAMdhA jevuM nathI. paraMtu mane to tamane joIne "sairI thAya che." ema kema ? utsukatAthI temaNe pUchayuM. rastA vacce AMdhaLA to athaDAya, paNa jyAre chate DoLe dekhatA athaDAya tyAre vadhAre karuNatA chavAya, AMdhaLo athaDAya ene to derI zakAya, paraMtu - Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dekhate athaDAya ene kema dorI zakAya? kaho, Apa zuM karo cho ?' prophesara chuM.' gauravapUrvaka temaNe kahyuM. meM kahyuM : "prophesaranA moDhAmAM A sigAreTa zobhe kharI?! tame jo sigAreTa pIzo to pachI vidyArthIone tame saMskAradhana kyAMthI Apazo? Aje tame sigAreTa pItA hazo to kAle tamArA vidyArthIo ciruTa pItA thaze. kAraNa ke celo te guru karatAM savAyo ja hoya ne? !' e bhAI jarA lebha pAmyA, ane cAlyA gayA. paraMtu mane UMDI gamagInImAM mUkatA gayA ke, ApaNI kahevAtI keLavaNI Aje kyAM jai rahI che! saMskAra ApavAnI javAbadArI jenA zire che te adhyApaka vargamAM ja. jo saMskAra nahi hoya to e vidyArthIone kyAMthI Apaze?* Aje ApaNe evA mANasonI jarUra che ke, jeo jeTaluM jANatA hoya teTaluM karavA mATe, amalamAM mUkavA mATe samartha hoya. AvA prakAranA mANasothI ja deza UMco AvavAno che; ekalAM jJAna ke vAcanathI nahi Ave. amadAvAdanA eka bhAI mArI pAse AvIne mane kahevA lAgyA : mahArAja, meM khUba pustako vAMcyAM che. mANekalAla jeThAlAla (ema. je) nI AkhI lAyabrerI meM pUrI karI nAkhI che." ATalI vAta karyA pachI emaNe gajavAmAMthI chIMkaNInI DabbI kADhI ane eka saDAko tANyo. pachI khissAmAMthI tamAkubharyo gaMdo rUmAla kADhayo ane nAka sApha karyuM. mane thayuM, mANekalAla jeThAlAlanI AkhI lAyabrerI pUrI karI nAkhI che, chatAM temanuM chIMkaNInuM A vyasana kema na chUTayuM ? eTale temane kahyuM : "tame to mANekalAla jeThAlAlanI lAyabrerInAM pustako vAMcI AvyA cho, to tamane huM eka vAta pUchuM. kaho, tame lAyabrerInuM kabATa to joyuM che ne ? ene pAyA keTalA che?" eNe kahyuM : "cAra." "e cAra pAyAnA kabATamAM jema cepaDA bharyA che tema A be paga upara rahelA magajamAM paNa tame copaDA bharI rAkhyA che. eTale vAMcavA chatAM vyasana na chUTe to tamAruM A magaja paNa be pagavALuM---be pAyAvALuM kabATa ja gaNAyane ? jema pelA kabATamAM copaDIo bharelI che tema, A magajamAM paNa cepaDIo bharelI che. paDI magajamAM bharavI enuM nAma vidyA nathI; copaDIonA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnane jIvanamAM utAravuM e ja sAcI vidyA che. - lAyabrerIe kabATa bharyuM ne ApaNe ApaNuM magaja bharyuM, e banne sarakhAM che. kAraNa ke kabATa jema copaDIonA jJAnane AcAramAM mUkatuM nathI, tema ApaNe paNa ApaNA magajamAM bharelA jJAnane AcaraNamAM mUkatA nathI. AvuM jJAna zA khapanuM? e to gadheDA para caMdana lAdavA jevuM thayuM ! bhAra upADIne phare, paNa ene suvAsa ke zItaLatA kazuMya na sparze. - vidyArthIo mAtra bhaNyA ja karaze, ane pustako vAMcyA karaze temaja parIkSAmAM pAsa thayA karaze, to eTaluM ja emanA jIvanakSetra mATe pUratuM nathI. vidyAno hetu kevaLa bhaNavA mATe, pustako vAMcavA mATe, ke parIkSAmAM pAsa thaine DIgrI meLavavA mATe to nathI ja. vidyAno hetu to jIvanane baMdhanamAMthI choDAvavA mATeno che. eTalA mATe te ApaNe tyAMne vidyAno mudrAlekha 'sA vidyA yA vimuja che. tamArI vidyA jo tamane baMdhanamAMthI na choDAve, vAsanAmAMthI na choDAve, badImAMthI na choDAve, vilAsa temaja vikAromAMthI na choDAve to e sAcI vidyA nathI. vidyA to enuM nAma che ke, jenAthI vicAra sudhare, uccAra sudhare ane AcAra sudhare. bhaNelo mANasa to ene kahevAya che, jenA vicAra suMdara hoya, jenA uccAra suMdara hoya, jenA AcAra suMdara hoya. bagIcAmAM jema phUla khIle che tema bhaNelA mANasanA magajamAM paNa vicAronAM puSpa khIlavAM joie. enA magajamAM ukaraDo nahi, badI nahi, durgadha nahi, paraMtu suMdara suvAsa hovI joIe. sAco vidyArthI to enuM nAma ke jenA vicAromAM paNa badI na hoya. bajAramAMthI kharIdI lAveluM keLuM ke jAmaphaLa saDeluM nIkaLe to zuM te tame khAI jazo?--nA. to to tarata ja tame ene kApazo, ane ene saDela bhAga pheMkI dezo. to pachI tamArA vicAromAM Avelo saDo kema dUra karatA nathI? A paNa eka ajAyabInI vAta che ke, mANaso saDelAM phaLane kApIne phekI de che, jyAre saDelA vicArone te saMgharI rAkhe che ane vadhAre ne vadhAre saDavA de che. Aje te jeno vicAra saDelo hoya che te vadhAre malakAya che ke, huM mArA vicArone kevA gupta rAkhI zakuM chuM ! tamArA vicAro te evA hovA joIe ke, koI paNa jANe toya tamane vadhe na hoya. sAruM che ke, Aje mANasanA zarIranI ja philma lai zakIe Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chIe, paraMtu mananI ke vicAronI philma laI zakatA nathI. nahi to, mANasa ekabIjAnI paDakhe zAMtithI ke premathI besI ja na zakata. che. mAnavInuM magaja jo bagIcAnA jevuM suMdara ane suvAsita na hoya, ane temAM aneka jAtanI badIo ane kharAbIo khadabadatI hoya to, e zAMti kakSAMthI pAme? AnaMda kyAMthI meLave? A thai vicAronI vAta. have ApaNe uccAranI vAta upara AvIe. tamArA vicAromAM vaseluM mAdhurya tamArA uccAromAM paNa vasavuM joIe. tamArA ucAromAM kaTutA haze, asabhyatA haze, tucchatA haze, ane aNachAjatA bhAvo haze to e tamArA vicArone zobhA ApanAra nahi nIvaDe. ' : uccAra to tamArA vicAronuM vAhana che. eTale, vAhana para besanAra vyakita paNa pavitra hovI joIe, ane vahana karanAra vastu paNe pavitra hevI jAie. vicAra ane uccAra ja suMdara ane suyogya hoya te kharekhara arjuna ane kRSNanI joDI jAme. - tamArA vicArarUpI ajanane uccArarUpI rathamAM besADo, ane tenI lagAma vivekarUpI kRSNanA hAthamAM soMpI do. ane pachI tame jAo ke jIvanasamarAMgaNamAM duttirUpa kauravo para kevo vijya prApta thAya che. eTale vicArane ucAra beya madhura hovA joie. have trIjI vAta Ave che AcAranI. tamArA AcAramAM eTalI spaSTatA hovI joie, eTalI suMdaratA hovI joie ke jANe pAradarzaka sphaTika joI lo. jenI pAse vicAra suMdara che, jenI pAse uccAra suMdara che, ane jenI pAse AcAra suMdara che evo manuSya ja jagatamAM kaMI paNa karI zake che. mAnavI kaMi aLasiyA banavA mATe A jagatamAM nathI Avyo. mAnava tarIke gauravabharyuM jIvana jIvavA mATe e Avyo che. A duniyA para tamArA prakAzanI chabI mUkI javA mATe tame AvyA cho. tame kevaLa mINabattI jevI na banazo ke je kalAkanI aMdara samApta thaI jAya. tame to mazAla jevA bane, ke je AkhIya vAta prakAza pAtharyA ja kare, ane aMdhakArane prakAzathI raMgI de. jagatane ujAsa ApanArI mazAla jevA banavuM haze te ApaNA vicAra, uccAra ane AcAra traNeya sudhAravA paDaze. e traNeya jo sudharI jaze to tamArAmAM eka prakAranI viziSTatA Avaze, madhuratA Avaze ane Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saumyatA Avaze. eTale ja Apane kahuM chuM ke, je guNa bhaviSyamAM vikasAvavA che te tame atyArathI ja vikasAvavA mAMDo. ane durguNane pravezavAnAM saghaLAM * dvAra baMdha karI do. jo ekAdI badI paNa jIvanamAM pesI jaze, ekAdo durguNa paNa jo bIjanA rUpamAM ropAI jaze, ekAda kharAba vicAra paNa jo manamAM pravezI jaze to moTA thayA pachI aneka prayatna paNa tenAthI bacI nahi zako. nAnapaNamAM ghara ghAlI beThelI badIone dUra karavA mATe jabbaramAM jabbara jogI agara jAdugare paNa kAmayAba nIvaDato nathI. manamAM eka vicAra peTho, eTale e vRkSa banavAne, ane dilanI dIvAlane toDI bahAra nIkaLavAno ja. eTale ApaNe to bAlyavayamAMthI ja vicAra, uccAra ane AcArane zuddha, suMdara ane spaSTa banAvavA mATe sAvaceta rahevuM joIze. A rItanA sAvaceta rahIzuM to ja vidyAne kharekharI rIte dIpAvI zakIzuM. Ama vicAra, uccAra ane AcArane sudhArIne jagatamAM gauravabhera jIvavA mATe traNa muddAo tarapha tamAre khAsa dhyAna ApavuM joize. A traNa muddAo eTale abhaya, puruSArtha ane saMyama. A traNa vastuo jo ApaNI pAse hoya to jIvanakSetramAM ApaNe kevA saphaLa banI zakIe, ne jIvanadhyeya sAdhI zakIe tenI AchIpAtaLI rUparekhA ja ApanI samakSa ahIM rajU karuM chuM. eka ciMtake kahyuM che : "jo tuM deva hoya to amAre devano khapa nathI-nIco UtarIne tuM mAnavatAnI bhUmikA para Ava. jo tuM pazu hoya te pazutAmAMthI Ubho thA, ane mAnavatAnI vyAsapITha para Ava. kAraNa ke mAnavatA to devothI adhika ne pazuothI zreSTha che. samasta vizvamAM mAnava ja Idriyo para sAmrAjya phelAve che. A mAnava banavA mATe ja abhaya, puruSArtha ne saMyamanI jarUra che.' pahelI vAta ApaNe abhayanI karIe. : sAco mANasa pApa sivAya koi paNa vAtathI, koI paNa ThekANe bhaya pAmato nathI. e sarvadA abhaya che. kAraNa ke, bhaya tyAM ja Ave che, jyAM - pApa hoya che. - gAMdhIjIne chellI vAra maLIne bAraDolImAM chUTA paDavAno prasaMga Avyo tyAre meM pUchayuM : "bApujI, mAre mATe kaMI Adeza ? mAre jIvanamAM zuM karavuM ?' ' Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emaNe mAtra ATaluM kahyuM : "Live in light--prakAzamAM jIvo. basa, A eka ja Adezane najara sAme rAkhIne tyArathI huM nIkaLI paDyo chuM. emanA A Adeza pAchaLano dhvani e hato ke sarvadA prakAzamAM jIvo. prakAzamAM AvanArane duniyAmAM koI jAtane bhaya naDavAno nathI.' bhaya tene che je aMdhArAmAM vase che. tamArI pAse jo pApa nathI, jo kaMI khoTuM AcaraNa nathI to tamAre duniyAmAM koIthI DaravAnI jarUra nathI. Aje mAnavI Darate rahe che, chupe phare che, vAta saMtADavA mAgatA hoya che; kAraNa ke enA manamAM pApa che. - niSpApa nahi thavAya tyAM sudhI abhaya nahi banAve; ane abhaya nahi thAo tyAM sudhI ApanI AMkhamAM teja ke vANImAM prakAza nahi Ave. - eTale, Aje sauthI pahelI vAta to e che ke, ApaNA dezane, samAjane ane dharmane UMco lAvavo hoya to saue abhaya banavuM paDaze. paNa e abhaya Aje kyAM che? abhayanA abhAvanI eka namUnedAra ramUjI vAta tamane kahuM.' muMbaithI amadAvAda AvatI eka TrenanA pharsTa kalAsamAM eka yuropiyana beTho hato. e DabAmAM koI pharsTa kalAsane pesenjara besavA Ave to e ghUrakIne pUche: "Who are you?"--"koNa che tuM ?" eno ghurakATa ane AMkhanA DoLA joI besavA AvanAra phaphaDI UThe ane pharsTa kalAsanI TikiTa hovA chatAM e pAcho bhAgI jAya. dareka sTezane lagabhaga AvuM bane. eTalAmAM valasADa AvyuM.. yuropiyanavALA DabAmAM besavA mATe eka vidyAthI Avyo. bAraNuM khelavA jAya che tyAM pelA yuropiyane ghurakATa karyo : "Who are you? pelo vidyArthI vicAra, uccAra ne AcAranI ekatAvALo hato. enA haiyAmAM abhaya birAjelo hato. potAnI pAse pharsTa kalAsanI TikiTa hatI. pite pharsTa kalAsane kAyadesara pesenjara hato; chatAM potAnI sAthe yuropiyanano vartAva aghaTita ane avivekI hato. AthI, e yuropiyanane ThekANe lAvavA eNe kahyuM: "I am the first class passenger.'-'huM pharsTa kalAsano musAphara chuM.' A nirbhayatA joI yuropiyana DaghAI gayo. sAthe sAthe prasanna paNa Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayA : 'Please come in. adara AveA. ' kahIne aMdara bAlAvyo. pachI ene thAbaDo, ane kahyuM : ' zAbAza ! dhanya che tArI nirbhayatAne. huM cheka muMbaithI AvuM chuM, ne jouM chu ke hi MdustAnamAM mANasA keTalA ma che ! je koi caDhavA Ave temane, mAtra nirbhayatAnI kasATI karavA mATe ja, huM pUchato ane DarAvato hato. eTale te te mane jotAM ja bhAge ! pachI mane thayuM ke AvA kAyara mANasA sAthe besIne samaya pasAra karavA enA karatAM tA emane bhagADavA e sArI vAta che. paraMtu, tuM eka bahAdura maLyA !" jenI pAse kAyadesara TikiTa che, je mANase paisA kharce lA che, e mANasane mArA jevA dhRSTatAthI pUche ke, 'Who are you?" te ene pUchavAnA ze| adhikAra che ? jeNe pharsTa kalAsanI TikiTanA paisA cUkavyA che te pharsTa kalAsamAM besavA mATe ApoApa hakadAra che. ene pachI DaravAnI zI jarUra ? paNa jenAmAM nirmAlyatA paDI hoya e sAmanA karI zakatA nathI.' ? uparanI hakIkata yuropiyananI nikhAlasatA ane pelA vidyArthInI nirbhayatA mATe mAna upajAve tevI che. ' < vaLe, e vAta paNa mahattvanI che ke, jyAM pApa che, svA che, tyAM ja bhaya che. abhaya kacAMthI utpanna thAya chee jANA che ? e tamArA nyAyamAMthI, tamArI prAmANikatAmAMthI, tamArA satyamAMthI ane tamArA sadAcAramAMthI utpanna thAya che. jyAM sudhI tamArA jIvanamAM nyAya, prAmANikatA, satya ane sadAcAra nahi hoya tyAM sudhI tamArAmAM abhayanuM tattva kadI nahi pragaTe. have bIjI vAta che puruSArthanI. Aje ApaNe eTalA badhA pa`gu banyA chIe, eTalA badhA parAvala bI banyA chIe, indriyone eTalI badhI zithila banAvI beThA chIe ke, Aje ApaNane badhuM maphatamAM joIe che, sastAmAM sastuM joie che, sahelAmAM saheluM joIe che ane parasevA pADIne meLavavAmAM ApaNane nAnama dekhAya che. AvI hINapatabharI manodazA ApaNA hiMdustAnanAM moTAMethI mAMDIne nAnAM sudhI evI vicitra rIte pesI gaI che ke, lagabhaga saune zrama karyA vinA meLavavu che. hamaNAM mArI pAse paradezanA be mitro roja abhyAsa mATe Ave che. temane meM pUchyuM : ' hiMdustAnamAM tame zuM joyu ? ' Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kahe ke, "hiMdustAnamAM ame ALasa jeI !' "e zuM kaho cho !' to kahe, "hA, bIjuM badhuM ghaNuM che. ahIM je che te duniyAmAM bIje kyAMya nathI. paraMtu sAthe sAthe, ahIM jevI ALasa che tevI ALasa paNa duniyAmAM bIje kyAMya nathI. amArA dezamAM te ame jo ArAmathI beThelA hoie ane nekarane kahIe ke, "pANIne pyAlo bharI lAva" to e nokarane mATe paNa zaramajanaka gaNAya, ane amAre mATe paNa zaramajanaka gaNAya. amAre tyAM nokara pANInA glAsa joine temaja sApha karIne yogya sthaLe goThavI de kharA, paraMtu pIvA mATenuM pANI te amAre UbhA thaIne ja levAnuM hoya. jyAre ahIM to gAdI para paDyA paDathA je "eya rAmA! kyAM gayo?' ema sAtavAra bUmo pADyA pachI AThamA avAje rAtmo Ave eTale eka--be suNAve, ane pachI kahe ke, "pANI lAva, pANI. atyAra sudhI. kyAM marI gayo hato ! sAMbhaLato nathI ? have kharI rIte jAo to pANI bAjumAM ja paDayuM hoya. jeTaluM gaLAne du:kha Ape eTalu' hAthane agara pagane dukha ApyuM hoya to kazI upAdhi hoya kharI ?" zrama vagara meLavavAnI AvI badI ApaNAmAM evI pesI gaI che ke, ApaNo nAnAmAM nAno vidyArthI paNa keInI kaeNpI kema karI levI ane corI karIne parIkSAmAM pAsa kevI rIte thaI javuM tenA rastA zodhavA mAMDyo che. AvA prakAranA vidyAthIo bhale pAsa thatA hoya, paraMtu meTrikamAM Ave che tyAra pachI AMkhamAMthI jAte to AMsu pADe che, paraMtu moTAonI pAse paNa AMsu paDAve che. semAMthI pAMtrIsa TakA mArkasa lAvavAnA hoya te paNa corI karavI paDe, kaMpI karavI paDe e keTaluM badhuM hINapatabharyuM gaNAya? have to pAMtrIsa TakAnuM dhoraNa paNa, kahe che ke, vidyAthIone vadhAre paDe che. eTale teo mAgaNI kare che ke pAMtrIsane badale pacIsa TakAnuM dhoraNa rAkhavuM joIe. tamane je zikhavADavAmAM Ave tene trIjo bhAga paNa tamane jo AvaDe nahi to pachI zikSaNano artha zo ? koi rasoiye AvIne kahe ke huM so roTalI banAvIza temAM pacIsa roTalI sArI banAvIza ane bAkInI roTalIomAMthI keTalIka kAcI haze ne bAkInI baLelI haze. te, tame evA Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raIyAne Ubho rahevA do kharA? AnA anusaMdhAnamAM huM tamane eka sarasa vAta kahuM. eka vAra jamavA beThA hatA tyAM bhANAmAM lADu sAthe vaDAM pIrasAyAM. te vakhate eka prazna Ubho thayo : vaDA karatAM lADu moTA hovA chatAM vaDAne 'va'-moTuM kema kahevAmAM AvatuM haze ? ' keike vaLI 'vaDAne pUchayuM paNa kharuM: "loko tamane vaDuM" kema kahe che? tyAre vaDAe potAnI ApavItI kahevA mAMDI : pahele the hama marda, mardase nAra kahAye, kara gaMgAmeM snAna, mela saba dUra karAye; kara paththara se yuddha, ghAva barachI ke khAye, nIkala bhaye jaba pAra, Aja hama baDe kahAye. vaDuM kahe che ke sauthI pahelAM huM maganA rUpamAM hato; puruSa avasthAmAM hatA. te pachI "va" banavA mATe mAre be paththara vacce bharaDAvuM paDyuM A rIte bharaDAvAne lIdhe mArI jAtanA TukaDA thai gayA. tyAre mArA e Atmabhogane yogya rIte sanmAnavAne badale lokee mane nArIvAcaka nAma "dALa" kahIne saMbodhavA mAMDayuM. tyArabAda lAMbA samaya sudhI mAre pANImAM bhIMjAvuM paDyuM. eTale, mArI badhI ja cAmaDI photarAMnA rUpamAM chUTI paDI gaI ane mAruM aMga ekadama narama thaI gayuM. A pachI mAre paththara sAthe kharekharuM yuddha karavuM paDyuM. paraMtu mAruM gajuM keTaluM ? be paththara vacce huM barAbara vaTAI gayuM. mAruM astitva ja lagabhaga bhuMsAI gayuM. tyArabAda, mArI e hAlata hajI ochI bhUMDI hoya tema, aMgeaMgamAM agana UThe evA maracA-mIThAnA masAlA sAthe mane bheLavavAmAM AvyuM. pachI UkaLatA telamAM taLavAmAM AvyuM ane aNIdAra soyAnA bhAlAno mAra sahana karavo paDyo. . - "ATaluM badhuM thayuM tyAre puruSavAcaka "maga'ne badale nArIvAcaka "dALa e nAmathI saMbodhana karI mAruM apamAna karanAruM jagata have mane 'vaDuM" kahIne mAna ApavA mAMDayuM che.' vaDAnI A AtmakathA duniyAmAM vaDA-"mA" banavA mATe mANase keTaluM badhuM sahana karavuM paDe che teno khyAla Ape che. paraMtu A sahanazIlatA ane jIvanakSetre vijayI banavA mATenuM laDAyaka khamIra, jIvanamAM abhaya ane puruSArtha nahi hoya to kyAMthI Avaze? tame je kaMI kAma karo temAM puruSArthane AgaLa rAkhe. pachI prayatna Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karo ane juo ke tamane saphaLatA maLe che ke nahi. yAda rAkhajo ke kAyara mAnavIne mATe jIvanakSetro saphaLatAnI kyAya saMbhAvanA nathI. tamAre jIvanayuddha jItavuM hoya ane mAnavatAne vikasAvavI hoya to tamArA hRdayamAM abhaya joize ane prayatnamAM puruSArtha joIze. have ApaNe trIjI vAta upara AvIe : enuM nAma che saMyama. mana ane vANI para saMyama na hovAne lIdhe, Aje azista eTaluM badhuM vyApI gayuM che ke dezamAM jyAM juo tyAM azistanuM vAtAvaraNa ja jovA maLe che. jyAM sudhI A azista, A avyavasthA, A aMdhAdhUMdhI haze tyAM sudhI bhaNatara game teTaluM UMcA prakAranuM haze te paNa te nakAmuM nIvaDaze. mANasa game teTalo abhaya haze tepaNa UMco AvI zakaze nahi. abhayanI sAthe sAthe tame saMyamane yAda rAkhajo. abhaya saMyamathI ja zobhaze. tame kahezo ke ame abhaya chIe eTale ame zikSaNanI ane zikSakanI sAme game tema bolavAnA agara vartAvAnAM-to e barAbara nathI. tamane na game evI be vAta zikSaka kahe, eTale tarata tame haDatAla upara UtarI jAva e kevI vicitratA?! tame jo haDatALanA hathiyArathI zikSakone DarAvyA ja karo to tamAre mATe temanA haiyAmAM keTalo prema UbharAya ? tamAre je vAta kahevI hoya te premathI, namratAthI ane samayocita rIte kahetAM zIkhavuM joIe. tamane thato anyAya tamAre vAjabI rIte samajAvavo joie. tenA badale tame ema kaho ke ame haDatALa pADIzuM, skUla-kaoNleja baMdha karAvI daizuM to mAstarone thaze ke cAlo, be dA'DA majhA karIzuM. tame pharo temAM bIjo vAMdho zuM che ? bagaDavAnuM konuM che? tamAruM, vidyArthIonuM ja ne ! A rIte tame vicAra karazo to samajAze ke trIjI vAta to moTAmAM moTI che. ApaNA dezanI unnati mATe A saMyama ane zistanI moTAmAM moTI jarUra che. paraMtu, Aje ApaNe tyAM saMyama ocho thato jAya che. jyAMsudhI asaMyama ne azista che, tyAM sudhI abhaya ane puruSArtha nakAmAM javAnA che. eka divasanI vAta che. vahI jatI nadInA pANIe be bAjAnA kinArAone kahyuM: 'tame amArA paDakhe che eTale amane svataMtra rIte vihAra karavAmAM majA nathI AvatI, gati karavAmAM ne pragati karavAmAM sugamatA nathI maLatI, vikAsa karavAmAM vAMdho Ave che." pelA kinArAe kahyuM : " nadI, amAruM nAma che saMyamanA kinArA. ame jo kinArA tarIke haTI jaIzuM, tUTI jaizuM, maTI jaIzuM te, he pANI, Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame sAgara sudhI pahoMcI nahi zake; para`tu, khADATekarA ke vanavagaDAmAM ja vikharAI jaze. tamane tamArA dhyeyabiMdu sAgara sudhI pahoMcADanAra koNa che te jANA che ? ame kinArA ja chIe. amAro AbhAra mAno ke ame bhale gheADA avarodha karIe chIe, paNa ame chIe te ja tame sAgara sudhI pahoMcI zake che. ' ApaNe paNa jo jIvananA koI parama hetu sudhI pahoMcavuM hoya to yAda rAkhajo ke ApaNA jIvananI AsapAsa paNa saMyamanA kinArA hovA joIe ja. tame jo A saMyamanA kinArAne teDI tAkhA tA jIgananuM je dhyeya che, jIvananA je UMcA prakAranA uddezya che tyAM pahoMcI zakazo nahi. ane jInanA sAmAnya kSetramAM ja, jIvananA vanavagaDAmAM ja tamArA jIvananI saghaLI zakitae vikharAI-veDaphAi jaze. jenA jIvananI aDakhepaDakhe svanimite saMyamanA kinArA hatA tevA mahApuruSo ja potAnA dhyeyakSetramAM pahoMcI zakathA che. jenA jIvananI AsapAsa saMyamanA kinArA na hoya, chatAM paNa jIvanakSetre pragati sAdhI zako hAya evA eka paNa mAnavIne dAkhaaA tame itihAsamAMthI zodhI zakazo nahi. A rItanA sAcA mAnava banavA mATe vicAra ane AcArane zuddha, suMdara ane spaSTa banAvA temaja jIvanamAM abhaya, puruSA ane saMyamanI sthApanA karo. mane eka gRddhanI vAta yAda Ave che. esI varasanI uMmara hatI. ane rastAnI eka paDakhe khADo khAdIne te.eka AMbA vAvI rahyA hatA. koike jaIne pUchyuM : ' dAdA, tame A zu` karo che ?" dAdAe kahyuM : ' huM AMbA vAvu chu.' ko'ka eka TIkhaLI mANasa hatA, eNe mazkarI karI : * are dAdA, tamane te A kevI mAyA lAgI che ? A AMbo vAve! kayAre, e Uge kayAre, enAM phaLa Ave kayAre ane tame khAva kayAre ?" pelA DosAe kahyuM : ' bhAi, A mAyA nathI. A te mAnavane je arpaNa karavAnu che te arpaNanuM A tarpaNa che.' pelAne kai samajaNa na paDI eTale kahyuM : ' eTale zuM ?" emaNe kahyuM : 'rastA upara je AMbA che te mArA purogAmIoe vAvelA che. tenI chAyA Aje huM mANuM chu. enI kerI huM khAuM chuM. tyAre Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mane thayuM ke huM paNa ekAda be vAvate jauM ke jethI bhAvimAM AvanArI je peDhI che ene chAyA maLe ane sAthesAthe kerI maLe. ApaNe bIjAne lAbha ApavAno che." A vicAraNA ApaNane saune ema kahI jAya che ke, ApaNe to samAjane kaMika ApatA javAnuM che. levAmAM mahattA nathI, mahattA to ApI javAmAM che. levAnuM kAma to badhAMya karI zake che. ApanAra ja duniyAmAM koi virala hoya che. eTale, mAnavImAM rahelI. A arpaNanI bhAvanAne ApaNe vikasAvavI joIe. A rIte kartavyazIla bananArA duniyAmAM bahu virala hoya che. paraMtu huM tamane vInavuM chuM ke tame AkAzanA sUrya agara caMdra na banI zako te kaMI vAMdho nahi, amAsanI aMdhArI rAtanA tArA jevA to jarUra bano. - amAsanI rAtre tame joyuM haze ke AkAzamAM eka tAro jo khare che to te tejano lIsoTo mUkI jAya che. e ja rIte tame bhale khUba mahAna mAnavI na banI zako. paraMtu, tamArA vartuLamAM, tamArA samAjamAM tamArI mitramaMDaLImAM eka tejano lisoTo mUkIne jAva, ke je tejalisoTo mAnavahRdayamAM prakAza pAthare. in : Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yuvAnane bAlyakAleSu yaH zAnta saH zAnta iti me mati : / dhAtuSu kSIyamAnasya kSamA kasya na jAyate // subhASitamAM eka sarasa vAta kahevAmAM AvI che. bAkyavayamAM je mANase indriyone zAMta karI che, keLavI che, tene barAbara sadupayoga kare che te ja mANasa "mAnava" tarIke oLakhavAne yogya che. bAkI, mANasa vRddha thAya, indriyo zithila thaI jAya ne kAma kare nahi tyAre jo kahe ke, have mArI indriyo tophAna karatI nathI, have huM zAnta thaI gayo chuM....te, e vAta sAcI nathI. | dAMta paDI gayA pachI ApaNe gaurava laIe ke have huM sepArI nathI khAte to e vAta barAbara che kharI? dAMta paDI gayA pachI sopArI cAvavA jaIe to moDhAnI aMdara je narama bhAga che te chuMdAI gayA vinA rahe kharo ? eTale, AvatI kAlanI rAha jovAne badale, jyAre yuvAnI hoya tyAre ja tamArI Indriyone barAbara sAce raste vALo ane juo ke tame keTaluM badhuM kAma karI zako cho. samAjane eka pakSa kahe che ke mANasa kaMI karI zakato nathI. e bApaDe zuM karavAno hato ? e to kudarata AgaLa eka nAcIjha vastu che. jyAre bIjo pakSa kahe che ke mANasa badhuM karI zake che. kudaratane potAnA caraNe namAvI zake evI zakita ane sAmarthyane e svAmI che. be vicArapravAhamAMthI yuvAnoe bIjo pakSa pasaMda karavAnuM che. eTalA mATe ja aMgrejImAM kahevata che ke, "bhagavAne duniyA banAvI ane mANase zahera temaja nagara vasAvyAM." kahevAno bhAvArtha ema che ke duniyA te ujajaDa hatI. paNa e jaDa duniyAne naMdanavanamAM pheravanAra te mANasa Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. mANasa na hoya to A duniyA verAnavagaDo banI jAya. ame mAMDavagaDhamAM pharavA gayA hatA. tyAMnI meTI meTI havelIe, UMcAM tetiMga makAno, zilAonI adbhuta racanA e badhuM joyuM tyAre manamAM abhAva jAgyA ke prAcIna bhAratanA itihAsa kevAM meTAM sarjana karI zakatA hatA.! paNa sAthe sAthe, dilamAM eka gamagInI paNa sarjana karanArA mAnavIonA cAlyA javAthI e banI gayu` che ke, kUtarAM ane ziyALavAM paNa tyAM bhe'kAra Aje chavAyo che. AvuM bhayamaya vAtAvaraNa mAnavIe enA tyAga karyo che. chavAi gai ke Avu sthAna evuM bhayavALu jatAM gabharAya evA eTalA mATe ja che ke mAnavI jeno tyAga kare che te jo naMdanavana hAya tApaNa ujjaDa banI jAya che; ane mAnavI jenA upara potAnuM hRdaya raDe che, jenI pAchaLa potAnuM sAmarthya ane zakitaonA upayoga kare che--e ujjaDa hoya, verAna hAya ke araNya hAya topaNa naMdanavanamAM pheravAI jAya che. ApaNe tyAM kahevAya che ke, gaLeALIyAna mahatA mahIyAn...eka nAnakaDA vaDalAnA bIjamAM eka mahAvaDanI zakita paDelI che. Aje bhale bIja sAva nAnakaDuM dekhAtu hoya, paraMtu e nAnakaDuM bIja dhIme dhIme moTuM thaine vaTavRkSa bane che tyAre hajAro vaTemArguone, pAMkhIne chAyA Ape che, phaLa Ape che, tAjagI Ape che. jarA vicAra karo, AnuM kAraNa zuM ? kAraNa e che ke nAnakaDA bIjanI aMdara vaTavRkSanI zakita samAyelI che. AjanA yuvAne Aje te| kaMi lAgatA nathI; paraMtu, AvatI kAlanuM samAjaghaDatara temanA hAthamAM che. AjanI vRddha peDhI AthamI gayA pachI tenuM sthAna temaNe levAnuM che. eTale, yuvAna peDhImAMthI ja meTI vyakita pAkavAnI che. duniyAmAM je mATA mANasA bane che te kai AkAzamAMthI ekadama UtarI paDatA nathI; paNa nAnakaDA mAnavIemAMthI dhImedhIme vikAsa thAya che, vikAsamAMthI emanuM sarjana thAya che, ane temAMthI te mahAna vyakita bane che. jIvana jIvavA mATe paNa eka dIkSAnI jarUra hoya che. kalikALasa jJa bhagavAna hemacaMdrAcAryajI, jemaNe kumArapALane jIvana jIvavA temaja rAjya calAvavA mATenI jIvana-dIkSA ApI hatI, temaNe eka subhASitamAM kahyuM che ke siMhaNane eka ja putra hoya che, chatAM e nirbhaya thaIne sUI zake che; kAraNa ke, ene khabara che ke eno dIkaro ja galamAM ghUme che. ane tethI ene Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI jAtano bhaya nathI. jyAre gardabhI (gadheDI)nI AsapAsa dazadaza baccAM pharatAM hovA chatAM paNa, ene retInA thelA uthAmavA paDe che ane DaphaNAM khAvAM paDe che. daza daza dIkarA hovA chatAM enA jIvane nirAMta nathI; jyAre siMhaNane eka ja saMtAna hovA chatAM ene kALaje TADhaka che. tame AvA, siMhaNanA saMtAna jevA kema na bano? tame evo vicAra kema na karo ke gharamAM tame ekalA hovA chatAM paNa tamAre lIdhe tamArI mAtAne, tamArA pitAne, tamArA bAMdhavone ane tamArA vaDIlone zAMti ane sukha hoya. tamArA vicAra, tamArI vANI ane tamAruM vartana joikarIne tamArAM mAbApa, tamArA vaDIlo ane tamArAM svajano manamAM ne manamAM prasanna thAya evA kema na thavuM ? tamane joine emane thAya ke kevA sarasa sadguNo che, kevI sarasa-madhura vANI che, kevuM nirdoSa ane niSkalaMka vartana che, ane kevI suMdara jIvanavyavasthA che ! AvI ahobhAvanA emanA manamAM jAge to ja tamAruM jIvyuM sArthaka ! bIjI bAju tame evuM paNa karI zako ke tamArA jIvananI avyavasthA joine tamArAM vaDIlonA dilamAM gamagInI pedA thAya, tamArI kaTu vANI sAMbhavaLIne emane thAya ke arara, AvI kaTu vANI?! tamAruM vartana joIne emane thAya ke AvuM asadvartana ? ! Ama tamane potAnA dIkarA tarIke oLakhAvatAM tamArAM mAbApa zaramAya, ziSya tarIke oLakhAvatAM tamArA gurujana lajavAya ane mitra tarIke oLakhAvatAM sAco mitra mUMjhAya evA paNa tame thaI zako. matalaba ke, kevA banavuM ane kevA nahi, e tamArA potAnA hAthanI vAta che. . tame evuM vartana keLavo tamane joine tamArA zikSaka -bhale temanI pAse eka ja varSa bhaNyA che chatAM gaurava le ane kahe ke A mAro vidyArthI che tamArA mAbApane ema thAya ke A mAro kuLadIpaka che ane e ja amArI pAchaLa amArA vicAranI, AcAranI ane saMskAranI jyotane jalatI rAkhavAno che. ' AvuM tyAre ja banI zake, jyAre tame jIvana jIvavAnI sAcI dizA AjathI ja nakkI karI lo ane te mujaba jIvavAno nirNaya karo. - Avo nirNaya zI rIte lai zakAya ? Avo, huM tamane rasto batAvuM, madada karuM. tame tamArA jIvanamAM traNa vAtanuM khAsa dhyAna rAkhajo. eka satsaganuM, bIjAM abhayanuM ane trIja keLavaNInuM. bIjA zabdomAM kahuM te, Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAbata sArI rAkhajo, dila nIDara rAkhajo ane manane keLavaNI Apajo. tamArA mitrA evA hovA joie ke temanI UMDAmAM UMDI ane khAnagImAM khAnagI vAtamAM paNa kayAMya kaTutA ane gaMdApaNuM na hoya. bagIcAmAM phUlo levA jaIe tyAre phUlane paNa cUMTIne pasaMda karavA paDe che. emAM cImaLAyelAM paNa na joIe, ane ardha khIlelAM paNa na joIe. pUrNa vikasita puSpa hoya ene ja ApaNe lAvIe chIe ane gharanI phUladAnImAM bharAvIe chIe tyAre enI ze|bhA khIlI UThe che. paraMtu, e phUladAnImAM nakAmAM ane cImaLAi gayelAM phUlAne bharIe te pariNAme gharanI phUladAnInI ze|bhA mArI jAya che. basa, e ja rIte, ApaNI zobhA mitrothI che. ApaNe jenI sAthe besIe chIe, pharIe-harIe chIe, vAtacIta karIe chIe ane ApaNA kiMmatI kalAko pasAra karIe chIe te mitro evA hovA joie ke te phUladAnInAM suMdara phUlAnI jema zeAbhA ane suvAsa Ape. phUladAnImAM jema phUlane cUMTITyUTIne bharIe chIe, tema jIvanadAnImAM mitrAne cUMTIcUMTIne pasaMda karIe. sArA hoya tene saharSa svIkArIe ane naThArA hAya tenuM nAma na laie. OU pasaMda karAyelA mitra paikI kAika mitra saDelA che evI khabara paDe to, saDelA phUlanI jema, turata ja tene dUra karavA joie. ' turata ja ' zabda upara bhAra daIne kahevAnuM kAraNa mAtra eTaluM ja che ke, eka saDeluM phUla bIjAM daza sArAM phUlane saDo lagAve che. pAnanI TopalImAM paDelAM pAMcasohajAra pAna sAthe baMdhAI gayelu` ekAda saDeluM pAna bIjI savAre Uge te pahelAM pAMca-pacIsa pAnane cepa lagADe che; tema ekAda saDelA mitra ke ekAda saDelA yuvAna ghaNAne naSTa karI nAkhe che. saDelA pAnane lIdhe bIjA pAna saDI jAya nahi te mATe to pAnavALA kAtara rAkhe che; ane je pAna saDeluM hoya, DAghavALuM hoya tene kApI nAkhe che. ema kahe che : peraNuM haze te peNuM cAlaze, kapAyeluM haze te kapAyelu cAlaze; paNa A saDeluM pAna to jarAya kAmanuM nathI. e ja rIte tamArA jIvanamAM je bhAga saDelA hoya tene kADhI nAkhatAM zIkhA; nahi to, tamAruM suMdara ane bagIcA jevu' magaja kharAba vAtothI ukaraDA jevuM thai jaze. eTale, pahelI vAta to e che ke mitro suMdara joie; kAraNa ke, mitrothI ja tame zAbhavAnA che. tamAro mitra jo kharAba kAma karaze te tenI Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe tame paNa vagovAzo. loke to ema ja kaheze ke, " phalANAnI sAthe besato hato te Avo nIkaLyo.' eTale, kharAba kAma tamAro mitra kare ane badanAmI tamane sArAne maLe evuM banaze. mATe, AbbI tame nakkI karajo ke, je loke bIDI pItA hoya, je loko jUThuM bolatA hoya, je loko gALAgALI karatA hoya, je loko gaMdI-gaMdhAtI vAto karatA hoya, tevA prakAranA sobatIthI AghA ja rahezo ane temane kahezo ke amArI maitrI rAkhavI hoya to badhI badIothI dUra rahevuM paDaze. jo badIo hoya to ame nahi ane ame hAie to badIo nahi. bemAMthI game te ekano svIkAra karavAnI tamane saMpUrNa chUTa che. tame jo ATaluM dhyAna rAkhazo to pachI tame jozo ke tamAruM mitramaMDaLa eTaluM suMdara haze ke tame vAto karazo to paNa sArI sArI haze. pachI tamArA jIvanamAM eka evuM suMdara svapna nirmAi raheze, je tamane mahAna banavAnI preraNA Apaze. ApaNA sAMskRtika itihAsanAM pAnAM uthalAvazo to jozo ke sItAjI, draupadI, gALI jevI asaMkhya strIo ApaNI saMskRtine Adarza rajU karatuM jIvana jIvI gaI che. AjanI yuvatIo e vibhUtio jevuM jIvana jIvavAno Adarza nakkI kare to ApaNuM samAjajIvana svarga samuM sohAmaNuM nIvaDe. paraMtu, AjanI ApaNI baheno to pelI ekTresa kevo Dresa pahere che, kevAM gIta gAya che, kevI adAthI cAle che, kevAM chatya kare che e badhAnuM anukaraNa kare che. Adarza nArI banavAne badale ekaTresa banavAnAM patanakArI svapna seve che. dezanuM A durbhAgya che.. ' tame atyArathI ja ucca vicAronuM sevana karajo. tamArI pasaMdagI haMmezAM zreSTha ja hovI joie. duniyAmAM je loko potAnA jIvana mATe kaniSTha ke aniSTa tattvonI pasaMdagI karI beThAM che te loko ThIkarAM thaIne kUTI gayAM che. tame jo mahAna banavA mAgatA ho to ucca abhilASanuM sevana karo. jagatamAM je mahAna tarIke paMkAI gayA che temanAM jIvanacaritro bhaNI najara nAkho. Aje je mahApuruSa tarIke oLakhAi rahyA che temanA vartamAna jIvanamAMthI preraNA meLavo. emanI khetabharI jIvanacaryA jhINavaTathI juo. ane tame nakkI karo ke ApaNe paNa mahAna kema na banIe? be hAtha, be paga, be kAna, be AMkha, moTuM ane nAka temanI pAse che tevAM ja ApaNI pAse paNa che. ApaNe to e zakitaone sadupayoga kara Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAnA che. e zakitanA sadupayoga karo ane pachI juAe ke tamArA jIvanamAM kevA prakAranuM UdhvagAmI parivartana Ave che ! itihAsanAM pAnAM uthalAvIne ukelaze| tA samajAze ke duniyAmAM je mahApuruSo tarIke oLakhAyA che te cAmaDImAM bahu rUDArUpALA nahAtA; paraMtu temanA AtmAnuM sauMdarya evuM AkarSaka hatuM ke duniyA e sauMdarya para mugdha banI gai hatI. mUrkha mAnavI cAmaDInI suMdaratA para mugdha bane che, jJAnIo dilanI suMdaratA joi rAjI thAya che. jJAnarUpI bhamarAone tame jo kharekhara AkavA mAgatA ho to tamArA AtmAnA sauMdarya samA sadAcAra, nIti, satya, ahiMsA, kAruNya, vAtsalya vagere sadguNAne bahAra lAvA. pachI jajue, jagatanA itihAsamAM tame zuM karI jAva . ! yAda rAkhajo, tamAre sAmAnya banavAnuM nathI, mahAna banavAnuM che. e mATe tame tamArAM svapna umadA rAkhajo. manathI sa`kalpa karo ke amAre jiMdagImAM cAkakasa kaMIka banavu che. comAsAnAM asiyAMnI jema kSaNajIvI nathI banavuM. AkhI duniyAmAM kadAca mArA nAmanI hAka na vAge to kaI nahi, paraMtu huM jyAM vasuM chuM te pradezanI AsapAsa vasatA pratyekanA huMye te ne hAThe mArI jIvanasuvAsa ramI rahe evA mAre thavuM che, evI UMcI sadbhAvanA sevajo. tame jo saMkalpa karaze! ane e saMkalpa pAra pADavA mATe sahana karaze| to ja AvuM jIvana jIvI zakazeA. du:khanI vAta che ke, AjanA yuvAnanI tA kArya vAhI ja koi Ara prakAranI hAya che. savAramAM UThIne devasevAne badale bUTapAlIza karaze, pachI paTiyAM pADatAM barAbara aDadhA kalAka karaze. e vALa ADA paDavA na joIe ne ekke vALa UMcA thavA na joie. AvuM karanArA AjanA yuvAne mane to chekarIo karatAM paNa bhUMDA lAge che. sAcA yuvAnanuM rUpa vALamAM nahi, enA aNue aNumAM vilasatu hAya che. enA saMyama, ene sadAcAra, enI svacchatA, enI svasthatA e ja enA sauMdarya ne dIpAvanArAM ane enI suvAsane mahekAvanArAM hoya che. Aja te chekarAo paNa rUpALA dekhAvA mATe pAvaDara lagADe che, krIma-sno lagADe che. A badhuM eTalA mATe ja karavu' paDe che ke temanI aMda-- ratuM (AtmAnuM) sauMdaryAM nAza pAmyuM che. aMdaranuM tattva khUTI jAya che tyAre * Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja bahAranI TApaTIpa zarU thAya che. hu' to tamane kahyu` chuM' ke bahAranA e lapeDAenA mAha choDIne tame kaMika evuM sarjana karo, tamAruM jIvana evuM banAvI raheA ke bhaviSyanA itihAsa paNa tamane jajue ane bolI UThe ke A eka mANasa virala hatA, ke jeNe AvuM umadA sarjana karyuM.... tamAre AgiyA nahi, tArA banavAnu` che. aMdhArI rAte cAlyA jatA pathikane tamAre tA mA darzana ane AzvAsana ApavAnuM che. kharI paDavAno vakhata Ave tyAre paNa telisATo mUkIne tamAre javAnuM che. yuvAnImAM rakhaDacA karazeA te AkhI ji MdagI sudhI rakhaDavuM paDaze. mATe tamArI juvAnIne saMbhALI lA. ekAgra banI jIvananI keLavaNI meLavI lA. aMgrejImAM pragatipathanAM je traNa pagathiyAM batAvyAM che te A che : Dream, Hope and Admiration tamArI pAse mahAna banavAnI preraNA ApatuM madhuruM svapna hoya, suMdara AzA hoya ane dilamAM anyanI pragati paratvenI kheladilIbharI prazaMsA hoya teA tamArA jIvananI pragatine koI rUMdhI zakaze nahi. have ApaNe bIjI vAta para AvIe. jIvanamAM tame sathA abhaya banajo. koIthI kadI DarazeA nahi jIvanamAM ekamAtra pApa sivAya bIjA kazAthI DarazeA nahi. tamArI vANI, tamA ru' vana agara tamArA vicArathI jo koi pApa thaI jAya to jarUra Daro. teve prasaMge bhagavAna pAse doDI jaine pApa sAme rakSaNa mAgo. jenA hRdayamAM abhayanuM sAmrAjya sthapAyelu che ene duniyAmAM koinI bIka nathI. e ja duniyAne palaTo ApI zake che. Ama pahelI vAta ApaNe (sArI sAbatanI) vicArI, bIjI vAta abhayanI tapAsI, have trIjI vAta vicAravAnI che mananI keLavaNInI. tame dareka. vAta karajo, paNa sAthe sAthe manane keLavatA jajo. mana eka evI vastu che ke ene keLavavuM paDe che. jema leATa banAvavA hAya to kaNakane keLavavI paDe, ghaDo banAvavA hoya to mATIne keLavavI paDe, khamIsa banAvavuM heya tA kApaDane kApIkUpIne keLavavu paDe; te ja rIte duniyAmAM keLavyA vagaranI koI paNa vastu kAma lAgatI nathI. tamArA mAnasane paNa tamAre keLavavAnu` che. e keLavaNI mATe zikSaNa e anivArya vastu che. have prazna e UbhA thAya che ke, keLavAyela mANasanI oLakha zI ? binakeLavAyela mANasane daza zabdo kahevA paDe che; jyAre keLavAyela mANasane mATe eka zabda paNa basa thai jAya che. 'A word to a wise, Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ and a lot to a fool." DAhyA mANasane eka zabdanI ja jarUra che ke bhAI, Ama nahi, Ama. basa e tarata samajI jaze. paraMtu je mUrakha haze, gadheDA jevo haze ene DaphaNAM paNa ochAM paDaze. ApaNAmAM kahevata che ke tejIne Takoro ane mUrakhane DaphaNAM. A rIte tamArA mAnasane jo tame keLavatA jazo to tamAruM magaja ane tamAruM mana sarasa thaI jaze. jema kemerAnI cAMpa dAbatAM ja aMdara rahelI negeTIva para sAmenuM dRzya turata ja jhaDapAI jAya che tema, tamAruM mAnasa paNa evuM kAryadakSa banI jaze ke je vAta vaDIlo ke gujano kaheze e turata ja tamArA mAnasapaTa para aMkAI jaze. ' tamAruM mana keLavAyeluM haze to tamArI pAse AvatI suMdara vAto tamArA haiyAnI dAbaDImAM sarasa rIte saMdharAi jaze. A rIte meM tamArI pAse traNa vAta mUkI che : sArI sobata, abhaya ane mananI keLavaNInI. - mitronI sobata sArI haze to tame phUlanI jema mahekaSA karazo. abhaya hazo to tamArA dilanI aMdara prakAza chavAyelo raheze. mana keLavAyeluM haze te tamArA AtmAnuM sauMdarya vikAsa pAmatuM jaze. A traNa bAbato tarapha tame jo pUratuM dhyAna ApyuM haze to tame ta.. mArA kuLamAM, tamArAM mAtapitA mATe, tamArA gurujano mATe evA banI raheze ke tamAre mATe temane gaurava levuM paDaze. tamAre lIdhe e saune UMcuM mAthuM rAkhIne pharavAnuM sadbhAgya sAMpaDaze. tamAre lIdhe tamAruM kuTuMba, tamArI jJAti, tamAro samAja ane tamAro deza paNa ema kaheze ke A te amAro lADakavAyo che. je rIte khetI karatA kheDUta khetaramAM eka dANo vAve che, te khetara tenA vaLataranA rUpamAM ghaNA dANA Ape che, te rIte meM jIvanakhetaramAM vicArarUpI eka dANo ahIM vAvelo che. yuvAno tenA vaLataranA rUpamAM AcAranA ghaNA dANA pAchA vALaze eTalI apekSA huM rAkhuM chuM. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke gaMbhIratA keLa ! jAramAM jaie ane nAyalona, vulana ke rezamI kapaDAM kharIdavAnI vAta karIe, paNa pAse paisA to mAdarapATa kharIdavA jeTalA ja hoya ta, UMghI jAtanA tAkA kaDhAvIne joI zakIe kharA, paNa te kharIdI na zakIe. zAkabakAluM kharIdavA nIkaLelo mANasa jhaverIne tyAM jaIne kahe ke, tamArI hIrA-motInI peTIo khelavA mAMDe, amAre hIrA-motI kharIdavA che. to, jhaverI pahelAM to enA moDhAne joze. pagane joze, hAvabhAvane joze. pachI jyAM khabara paDaze ke bhAI, A to bakAluM kharIdanAro che, to e tarata kaheze: "bhAI, AgaLa jAva. amArI pAse tamAre lAyaka hIrA-motI nathI.' jIvanamAM paNa AvuM ja che. ghaNA mANaso adhyAtmanI UMcI UMcI vAta kare che. paNa jIvanamAM UMDe UtarIne tapAsIzuM te jaNAze ke temanI pAse to sAmAnya saguNonI mUDI paNa nathI hotI. AvA mANaso samAjane ane potAne bevaDI rIte chetare che. emanuM jIvana Akhare "phiyAsko' banI jAya che. mAnavIne Aje kalpanAnuM uzyana bahu game che. vAstavikatAthI e dUra bhAge che. eTale ja "eNTikeTamAM rahenAra lAMbe gALe devALuM kADhe che. che. Aje dharmanI vAta to TheraThera thAya che, paraMtu kyAMya nakkara dharma rahyo hoya ema dekhAtuM nathI. kAraNa, dharmano phugAvo Ubho thayo che. ne sAcI dharmabhAvanAne samajanAro varga ocho thaI rahyo che. ' A dharmI AtmA kevo hoya, enI saguNa-mUDI kevA prakAranI hovI joie, e vAta ApaNane "dharmaratna-prakaraNa" mAM samajAvavAmAM AvI che. sauthI pahelI vAta ema kahevAI che ke dhama AtmA akSadra hovo joie. A azudra eTale jIvananI gaMbhIratAvALo. enI pAse duniyAnI Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka vAta Ave, paNa e to badhIya pacAve, chatAMya kadI utAvaLe na bane. utAvaLI buddhivALo mAnavI kadIya dharmanI sAdhanA karI zakatuM nathI. magaja mAM eka vicAra Ave ke tarata ja tenA pariNAmane ke yogyayogyatAno khyAla ka, karyA vinA amalamAM mUkI devo e DahApaNanI vAta nathI. aphavAne AdhAre doDanAza aTavAI jAya che e jANInI vAta che. * * duniyAmAM vAta te aneka cAlavAnI che. emAM paNa DAhyA mANase bole enA karatAM gAMDA mANaso vadhu bolavAnA che. e badhAyanI vAto sAMbhaLI sAMbhaLIne vicAra karyA vinA ja amalamAM mUkavA mAMDazo te tame tamArI jAtane ja nukasAna karI besazo. eTaluM ja nahi, tamAruM anukaraNa karanArA bIjA ochI buddhivALAone paNa tame nukasAnamAM utArazo. ghaNI vAto bahu vicAra karIne bolavAnI hoya che. keTalIka vAta evI hoya che ke, je sAcI hoya te paNa peTamAM pacAvI javAnI hoya che. keTalIka vAto evI hoya che ke, jene vicAra ne vivekanA gaLaNAthI gALyA pachI ja bIjAne kahevAnI hoya. - zarIranAM badhAM aMgone jAo to AMkha upara DhAMkaNuM che, meTuM paNa baMdha karI zakAya che, paraMtu kAnane koI DhAMkaNuM kiratAre ApyuM nathI. eTale duniyAnI je vAta Ave te sAMbhaLavI to badhI ja, paraMtu bolavA mATenuM DhAMkaNuM ughADatAM pahelAM khUba vicAra karavAno che. sAMbhaLelI vAtomAMthI thoDI ja mevATe bahAra kADhavAnI hoya che. bAkInI badhI to aMdara ja samAvI devAnI hoya che. ekavAra eka bhAI kahe, "huM zaMkarano bhakata chuM !" meM kahyuM: "tamArA zaMkara kevA heya e kaheze ?" temaNe liMgano AkAra banAvI kahyuM : "jAo, AvA hoya." e to ThIka, paNa emanA guNa kyA? e bhAI pUrate javAba ApI zakyA nahi; eTale meM kahyuM: 'rAm rati yuti ra :- je samatA kare enuM nAma zaMkara.' emaNe pUchyuM : "samatA kone kahevAya ? . meM kahyuM: "sAgara-maMthana vakhate jyAre jhera ane amRta beya bahAra AvyAM tyAre emaNe kahyuM hatuM ke duniyAne amRta Apo ane mane jhera Apo. huM jhera pI jaiza. basa, enuM nAma rAmatA. je mAnavI duniyAnAM jhera pacAvI zake ane jagatane amRta ApI zake te ja zaMkara banI zake. zaMkaranI bhakitane sAdhikAra dAvo paNa e ja karI zake. bAkI, huM amRta lauM ne duniyAmAM jhera varasAvuM evI bhAvanA Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vALe mAnavI zaMkarane bhakata banI zake nahi.' ApaNe paNa saMsAramAM e ja karavAnuM che. zaMkare jema jhera pacAvyuM ane amRta ApyuM tema ApaNe paNa jagatanI jhera jevI kaDavI vAtone pI javAnI che. ane jagatanA kalyANa mATenI vAto ja uccAravAnI che. paraMtu, gaMbhIratA haze ke samatApUrvaka vicAravAnI buddhi haze to ja A zakita Avaze. - eka divasa chApAmAM koike lakhyuM ke amuka vakhata pachI AkhIya duniyAno pralaya thaI javAnuM che. A vAMcIne eka mANasa hAMphato hAMphate mArI pAse doDI Avyo. kahe : "mahArAja, A chApAmAM lakhyuM che ke AkhI duniyA marI javAnI che. to pachI huM parvata upara ja rahuM to?' mane A mANasa pAgala ja lAgyo. ene zo uttara Apavo? chApAMo paNa potAnA svArtha mATe vivekavihoNI vAto chApIne lokone bhaDakAvI uzkere che e vAta barAbara nathI. je mAnavIne potAnI karaNI ane prArabdha para vizvAsa nathI evA mAnavIo ja AvI vAtonA pravAhamAM taNAya che. potAnI karaNI para vizvAsavALo mANasa to kahe che ke, jyAM sudhI mAruM puNya tape che tyAM sudhI pralaya Avaze te paNa mane to kaMi ja thavAnuM nathI. ane je ghaDIe puNya paravArI jaze te ghaDIe mane lAkha jaNA bacAvanArA haze to paNa huM bacavAno nathI.' puSpanI mALA paheryA pachI avasAna pAmelI indumati mATe vilApa karato aja ema mAne che ke, A puSpanI mALAne lIdhe ja indumati mRtyu pAmI to pachI lAva, huM paNa te mALA gaLAmAM nAkhIne indumati pAse pahoMcI jAuM. Ama mAnIne aje mALA gaLAmAM nAkhI. paraMtu tethI kaMI mRtyu AvyuM nahi. tethI nirAza thaelo aja vimAse che ke, A puSpanI mALA vaDe ja indumati mRtyu pAmI to pachI huM kema marato nathI? AgaLa vadhatAM e kalpanA kare che ke, kadAca komaLa jIvone mAravA mATe vidhAtAe pitAnAM zastro paNa komaLa rAkhyAM haze. Ama gAMDA vicAro karato aja chevaTe eka nirNaya le che....ko'ka vAra amRta paNa jhera banI jAya che ne ko'kavAra jhera paNa amRta banI jAya che. e badhI kevaLa IzvarecchA ja che. eTale mAre have Izvarane ja zaraNe javuM rahyuM. - ekanuM eka auSadha eka mAnavIne jivADe che ane bIjAne mATe mRtyunuM kAraNa bane che. e hakIkata najaronajara joyA pachI ApaNe jo samajI zakatA hoIzuM te, jarUrathI vicArIzuM ke, tenuM kAraNa kevaLa prArabdha haze. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI rIte prArabdha jevI vastune samajanAro mAnavI game tevI bhaDakAvanArI vAtothI bhaDakato nathI. sAMbhaLIne tarata kahI nAkhanAro, joyA pachI tarata jAhera karanAra, ne jANyuM eTaluM bolI nAkhanAro vivekavicAra vinAno mAnavI utAvaLiyo hoya che. Avo mAnavI dharmanI sAdhanA karI zakato nathI. dharmanI sAdhanA mATe te jIvananI gaMbhIratA joIe. jenA jIvanamAM gaMbhIratA Ave che tenuM hRdaya sAgara jevuM vizALa bane che. khUba khAIkhAine apacAne lIdhe peTa meTuM thayuM hoya te mANasa moTo nathI. paraMtu duniyAbharanI vAtone pacAve tevuM moTuM dila jenI pAse hoya te moTo che. ' , koInI vAta koikane kahIne tame mitratA vadhAravAnI kalpanAmAM rAcatA ho to sAvaceta banajo. eTaluM na bhUlazo ke, duniyA goLa che. je rIte je vAta tame karazo te vAta pharI pharIne pAchI tamArI pAse ja AvavAnI che. te rIte tame jenI vAta karI haze tenI pAse paNa e javAnI ja che. ane je divase tenA kAna para tamArI nidAnI vAta jaze te divase te tamArA mATe ke abhiprAya bAMdhaze ? to pachI tamArI bolavAnI Adatane lIdhe mitratA vadhaze ke ghaTaze? najare joyeluM paNa ghaDIbhara khoTuM paDe che, jyAre ApaNe to sAMbhaLelI vAtane paNa sAcI mAnI laIne vahetI mUkatA hoIe chIe. sAsu-vahu, pitA-putra ke zeTha-nokara vaccenA moTA bhAganA jhaghaDAo A rIte vahetI mukAtI vAtonuM ja sIdhuM pariNAma hoya che. koI paNa vAta sAMbhaLyA pachI tarata ja AvezamAM AvI javuM e mUrkhatA che. koI vyakti kahe che, enA vicAro zA che, enI bhAvanA zI che, kyA saMjogomAM ne kayA arthamAM kahyuM che vagere bAbato khUba UMDethI jovI-vicAravI joIe. A rItanI samajaNa hoya te ghaNAkharA kajiyA ApoApa zamI jAya che. * mANasanA jIvanamAM jyAre AvI gaMbhIratA Ave che tyAre e kSudratAno tyAga kare che. nAnI nAnI vAtomAM e uzkerAto nathI, ke khoTuM lagADato nathI, paraMtu vAtone manamAM ja samAvI de che. Avo mANasa ja pArakAnA hitanI vAta vicArI zake che ne e mujaba vatI zake che. bhAratamAM tyAre navAbI rAjayo hayAta hatAM. aMgrejonuM Adhipatya prasarI rahyuM hatuM. enA vadhu jamAva mATe, IglenDanI pArlAmenTane eka sabhya bhAratIya saMskRti, bhAratIya rAjAo Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bhAratIya samAjabaMdhAraNa jovAsamajavAnA hetuthI ahIM Avyo. AvIne eka navAbanI mulAkAta lIdhI. bhASAnA bhedane lIdhe vAtacIta sIdhesIdhI te samajAya nahi, eTale vacamAM dubhASiyA rAkhyuM. A dubhASiyA ekanI vAta bIjAne samajAvatAM avaLo a rajU kare to ana samajAya. ne savaLA aM rajU kare to saMbaMdha sarjAya. kharAba vAtane sArI ne sArI vAtane kharAba banAvavAnuM bane enA hAthamAM. ApaNe paNa koInI vAta koinA kAne nAkhatAM pahelAM koineya nukaMsAna na thAya evI bhAvanA hradayamAM rAkhavI joie. kAyama sAcuM ja bAlavAnI bAdhA kadAca na levAya te na lezo, paNa kadI jAThuM teA nahi ja bAlu' eTaleA nirNaya avazya karajo. sAcu... hAya eTaluM badhuM bolabola karavuM e eka vAta che ane jeTaluM bAlavuM eTaluM sAcuM bAlavuM e bIjI vAta che. jeTaluM sAcuM hoya eTaluM badhuMya bAlabAla karIe tA duniyAmAM ghaNAya upadrava pedA thAya. ApaNe ghaNA mANasAnI sAcI vAto jANatA hoIe, parantu tethI te sAcI vAtAnI jAherAta karyA ja karIe te suthIbate UbhI thAya.. paraMtu jyAre bAlavAnI veLA Ave tyAre koIneya hAni na paheoMce tevuM vivekapUrvaka sAcuM bolavAno Agraha rAkhIe tA samAjamAM kalyANanuM sarjana thAya, ne 'sva' temaja 'para'nuM hita sadhAya. agAu rAjA pAse AvA salAhakAro hatA. e salAhakAro rAjAne je kaMI salAha ApatA temAM rAjA-prajA UbhayanA kalyANa mATenI dRSTi sacavAtIH mahArAja kumArapALane hemacandrAcAryajI mahArAja agara to zivAjI mahArAjane samartha guru rAmadAsa jevA jIvana-bhAmiyAonI doravaNI maLI. AthI ja te itihAsane pAne amara banI zakayA. AvA jIvanabhAmiyA jIvananI gaMbhIratAne pUrepUrI rIte samajanArAe hAya che. e saheja paNa utAvaLiyA, vivekanA cAraNe cALyA vinAnA abhiprAya Ape te ghaNA ana UbhA thaI jAya. evA sa yogAmAM e jIvana-bhAmiyAoe rAjAene sAcA mArga nuM dizAsUcana nIDara ane ni:svArtha bhAve karIne rAjA-prajA UbhayanuM hita rahyuM hatuM. jIvananI gaMbhIratAne pichANanArA AvA jIvanabhAmiyAnA sAtha jyArathI rAjAe cheADaco tyArathI ja avanati AvI. kAThiyAvADanA eka rAjavInI mane khabara che. emane ko'ke pUchyuM : Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Apane dIkarA keTalA?" javAba maLe : "mane khabara nathI. kAmadArane pUcho. . pele aMgreja AvIne beTho tyAM tarata ja navAbe sAmethI savAla karyo : "tamArA dezanA rAjA keTalI begama rAkhe che? . . navAbanA manamAM hatuM ke jenAM janAnakhAnAM begamothI UbharAtAM hoya te moTo rAjA. eTale eNe Avo prazna pUchaLyo. pelo dubhASiyo te A savAla sAMbhaLIne camakyo. je dezamAM strIone pUrepUrI rIte sanmAnavAmAM AvatI hoya, jyAM janAnakhAnAnuM nAmanizAna na hoya te dezanI pArlAmenTanA sabhyane Avo savAla pUchAya kharo ? enuM keTaluM bhayAnaka apamAna gaNAya ? kadAca A savAla sAMbhaLatAM ja pelo aMgreja UThIne cAlavA mAMDe to? navAba to potAnI mUrkhAI upara mustAka rahenAro hato, eTale tene paNa samajAvI zakAya tema na hatuM ke, Avo savAla na puchAya. have zuM karavuM? dubhASiyo A vArtAlApanuM pariNAma sAruM Ave tevuM icchato hato eTale vimAsI rahyo. tyAM aMgreje pUchayuM : "zuM pUche che tamArA bAdazAha ?" dubhASiyAe caTa daIne kahyuM: "e pUche che ke, tamArI vastI keTalI?" aMgrejane thayuM ke navAba bahu bhalA che. amArI prajAno khyAla rAkhe che, eTale IglenDanI temaja laMDananI vastIne vigatavAra khyAla ApatAM kahyuM: "chathI sAta karoDa jeTalI haze." pelA dubhASiyAe navAbane kahyuM : "e ema kahe che ke emane tyAM vIsa begama che." navAba to phulAvA mAMDyo : "vIsa ja? amArI pAse to esI begame che, eTale ame moTA. acchA; emane pUche ke chokarA keTalA che?" dubhASiyAe A savAla pelA aMgreja pAse A rIte mUkayo : sAheba, e ema pUche che ke tamArA rAjyanI Avaka keTalI ? aMgrejane vicAra thayo ke navAba samajadAra lAge che. pahelAM prajAnuM pUchayuM ane have AvakanuM pUche che. eTale eNe javAba Apyo : "ThIka-ThIka che." dubhASiyAne navAbe pUchayuM : "zuM kahe che? eTale dubhASiyAe kahyuM : "kahe che, eN chokarA che.' navAbe kahyuM : "basa, eTalA ja? ApaNe to khUba che. A te ApaNAthI sAva nAnA che ! acchA, emane pUcho ke emane besavA mATe Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaDA keTalA che? pharavA mATe bagIcA keTalA che? ramavA mATe medAna keTalAM che?" A savAla dubhASiyAe pelA aMgrejane A rIte pUchayo : 'sAheba, navAbasAheba pUche che ke tamArI pArlAmenTamAM sabhyo keTalA che? pArlAmenTamAM carcAo zAnI cAle che? cUMTaNI kayA varasamAM thAya che? * Ama dubhASiyo UMdhA savAlane sIdho kare ne pachI navAbane UMdhe javAba samajAve. Ama karatAM karatAM eNe pelA aMgrejane evA jhINavaTavALA savAlo pUchyA ke pelA aMgrejane ema thaI gayuM ke, loko vAta kare che ke A loko mUrkha che, paraMtu pratyakSa anubhave to samajAya che ke A loko to khUba DahApaNavALA che. Ama dubhASiyAnI DahApaNabharI vivekabuddhie sarjAnArA bhayAnaka anarthane aTakAvyo, eTaluM ja nahi, sArI chApa paNa pADI. basa, gaMbhIra ane vicAravAna mANasanuM mukhya lakSaNa A ja che. avaLI vAtano savaLo artha karI e anartha aTakAvI zake che. je loko ekabIjAne laDAvavAmAM AnaMda anubhave che evA loko #dra che. mahApuruSo kahe che ke, dharmanI sAdhanA mATe teo taddana nAlAyaka che. eTale ja, ApaNe ApaNA jIvanamAM gaMbhIratA keLavavAnI che. - ApaNA jIvanamAM AvelI gaMbhIratAnI parIkSA - ApaNI pAse AvatI vAtomAMthI ApaNe keTalI vAto pacAvI zakIe chIe, ane ApaNI pAse AvelI avaLI vAtone keTalA pramANamAM sIdho artha tAravI zakIe chae tenA uparathI karI zakAze. koI paNa mANasa tamArI pAse AvIne game te vAta balI jAya. paraMtu e bolelI vAtano tame kevo artha tAravo cho, tenA upara ja tamArI vicAradhArAnI kasoTI che. * * AvyuM te sAMbhaLI nAkhavuM ane game tema bolI nAkhavuM evA utAvaLiyA svabhAvavALo mANasa sarvatra vinAza vere che. evA mANasono koI vizvAsa rAkhatuM nathI. enI pAse koI besatuM paNa nathI. vicAravA jevI mananI vAta ene koi karatuM paNa nathI. kAraNa ke darekane ema hoya che ke mArI AgaLa bIjAnI vAta karanAro A mANasa mArI vAta bIjAnI AgaLa karyA vinA rahevAnI ja nathI. eTale, enAthI cetatA rahevuM. - eTale Avo mANasa jeTaluM vadhAre vahAla batAvavA jAya che eTalI sAmA mANasanA manamAM vadhAre zaMkA ne ghaNA pedA thAya che. A kaMI jevuM tevuM nukasAna che? eka bhAIne paisAnI jarUra hatI. emaNe mitrane kahyuM : "bhAI, eka Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgata vAta kahuM. koIne kaheto nahi. mArA pAMca lAkha rUpiyA hamaNAM amuka ThekANe rokAyA che. ane A mahinAmAM chUTA thaI zake tema nathI. jyAre bIjI bAjA be lAkha rUpiyAnuM devuM thaI gayuM che. ane te AvatI kAle ja rokaDA cUkavavAnA che. eTale tuM mane koI paNa rIte madada kara, nahi te AvatI kAle ja leNadAro AvavAnA che." - pelA mANase madada karavAnI azakita batAvI, ane paisA levA AvanArane bahAnuM batAvI ravAnA karyo. - ahIM sudhI to badhuM barAbara hatuM. potAnI pAse sagavaDa na hoya te mANasa madada na kare temAM kazuM khoTuM na gaNAya. paraMtu, A mANasa eTalethI aTakyo nahi. eNe te TheraThera kahevA mAMDayuM: 'amuka bhAI to mAre tyAM rUpiyA uchInA levA AvyA hatA. khAlIkhama thai gayA lAge che. telamAM kaMI tela dekhAtuM nathI. enAthI sAvaceta rahevuM sAruM. Aje mArI pAse paisA levA AvyA, kAle tamArI pAse Ave.' eka kAnethI vAta bIjA kAne jatAM badhe prasarI gaI. eTale leNadAra gabharAyA. eka gayo, bIjo gayo, trIjo gayo...pachI te pelAne tyAM daroDo ja paDyo. ekasAmaTA rokaDA rUpiyA to konI pAse hoya? eTale pelo mANasa gabharAI gayo. ane chevaTe, leNadAronA ekasAmaTA hallA sAme, chatI mUDIe ene devALuM phUkavuM paDyuM. jAo, mANasanA manamAM rahelI kSudratA keTaluM badhuM bhayAnaka pariNAma lAve che! eTale ja mahApuruSo ApaNane pharIpharIne kahe che ke jIvanamAM gaMbhI2tA keLavo. koine tyAM besavA jAva tyAre paNa koInAya aMgata jIvananI vAta ukelatA pahelAM lAkha vAra vicAra kare, banatAM sudhI na ja ukele ane ukelo te pelA dubhASiyAe jevI sAvacetI rAkhI hatI tevI vAta karatA raho. tamArA jIvanamAM ATalI gaMbhIratA AvI jaze to pachI dharmanI sAdhanA mATe tame cokakasapaNe lAyaka gaNAze. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * dAna viSi yadi saMsArAt mokSaprAptim ca kAkSasi / tadindriya jaya vartum corayat pAra pauruSam // 1 zlokamAM eka mahApuruSa jaNAve che ke, jo tane tArI AtmasAdhano mATenuM kharekharuM sAdhana saMsAra lAgatuM hoya ane sAthe sAthe, dhArIe to A sthAna chUTI zakAya evuM paNa che ane bhUla karIe to baMdhAI jaIne paDI javAya evuM paNa che evuM tArI pAse jJAna paNa hoya te ja huM tane eka vAta kahuM. kAraNa ke, jyAM sudhI jijJAsA jAgI nathI tyAM sudhI badhI vAto karavI nakAmI che. jijJAsAnuM bIja vavAyeluM hoya to ja upadezanuM bIja, kAma lAge che. jenA hRdayamAM jijJAsAnuM bIja nathI evA AtmAne ApaNe jyAre upadeza devA jaIe chIe to ApaNI dazA sugarInA mALA jevI thAya che. sugarI vAMdarAne upadeza ApavA gaI to vAMdarAe upadeza to na lIdhe, paNa uparathI enA mALAne vIMkhI nAkhyo. . A rIte, je loko saMsAranA bhAgamAM rAcya che evA jIvo mATe zAnIonAM vacana lagabhaga niSphaLa nIvaDe che. eTalA ja mATe jJAnIo sauthI pahelAM artha-pAtra' banavAnuM kahe che. * . tamArAmAM jijJAsA haze to ja upadeza kAma lAgavAne che. upadeza zravaNa karyA pachI manana karIne ane potAnI prajJA vaDe karIne ene pacAvavAnI je zakita ApaNAmAM nathI enuM kAraNa e ja che ke ApaNAmAM jijJAsAvRtti jagI nathI. A jijJAsA kaI, khabara che? viSi hi saMsAran ! jo tuM saMsAranI rUMdhAmaNathI gabharAto haya, jo tane ema lAgatuM hoya ke saMsAramAMthI chUTavuM che, ane je duniyAmAM janmyo che te duniyAthI jo tAre upara AvavuM hoya to ja huM sAco jijJAsu. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema eka taLAva hoya, enI aMdara deDakAM, kAcabA, mAchalAM, ziMgeDAM vagere hoya; chatAM mANaso te kamaLane ja vakhANe che. kAraNa mAtra eTaluM ja ke e badhAyanI sAthe janmavA ne UcharavA chatAM, kamaLa dinapratidina upara AvavAne prayatna kare che ane addhara AvIne potAnI jAtane e vikasAve che. e vakhate enI najara sUryanAM kiraNo sAme hoya che. sUryanAM kiraNa je bAjAe hoya te bAjAe potAnuM hRdaya kholI nAkhe che. jijJAsu AtmA paNa Avo ja hoya che. e paNa saMsAramAM ja janmelo hoya che. saMsAramAM anya mAnavI sAthe janmelo hovA chatAM jijJAsu AtmA upara Ave che. jema kamaLanuM hRdaya jJAnInAM vacano AgaLa khulluM hoya che. huM tamane eka prazna pUchuM chuM : "ajJAnInI saMge re zamiyo rAtalaDI.'- ema mahApuruSa kahe che. e kahe che ke je AtamA jijJAsu nathI te jJAtI AgaLa hRdaya nahi le. paraMtu jyAM kAma che tyAM AgaLa e gAMDa ne ghelo thai javAno.' kAma ane rAganI sAme jIva jeTale pAmara ne paravaza banIne nA che, ene zAMza paNa e jJAnanI AgaLa namyo hota to ! paNa kAmanI avasthA Ave che tyAre e jIva evo raMka, dIna ne pAmara banI jAya che, ke tyAM to e jema kahe tema vaLe che. eTale te kahyuM che ke, "mohe daDIA jJAnathI paDiyA.' bhagavAnanI pAse javA ApaNe nIkaLIe chIe tyAre meha naDe che te ApaNane pADI nAkhe che. mAnavI potAnA dilanI chAnAmAM chAnI vAta potAnA snehInI pAse jaine khelato hoya che. kamaLa jema sUryanAM kiraNo sAme hRdaya khole che tema jijJAsu jJAnI AgaLa potAnuM hRdaya kholI de che. kahe che, mArAmAM AvI chAnIchAnI vRtti paDelI che. mArA hRdayamAM chavAelA timirane, prabhu, tame dUra karo! AvuM e tyAre ja kahe, jyAre enA dilamAM saMsAranAM baMdhanamAMthI chUTavAnI tAlAvelI pragaTI hoya. saMsAra eka evuM vikarALa moTuM che. roja anata jIvo emAM bharakhAtA jAya che. saMsAra to pratyeka paLe jIvone bharakhato jAya che. saMsArathI gabharAnAra to ghaNA hoya che. paraMtu, temaNe te nIca kAma Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karelAM hAya tethI kAMI jijJAsA jAgatI nathI. saMsAranI bIka hAya e pahelI zarata. ane meAkSanI bhUkha hoya e bIjI zarata. tane ema lAgatu hoya ke tuM jayAM che e tane baMdhanarUpa che, tane jo ema lAgatuM hoya ke tuM dIvAlAnI pAchaLa purAelA kedI che, tane ema lAgatuM hAya ke tuM tArI irachA pramANe kaMi karI zakatA nathI, tArI vRttie pramANe tAre e lapamAMthI chUTavuM hoya te ja tu jJAnInI vAta sAMbhaLavA mATe lAyaka gaNAya. eTale jJAnaprApti mATenI bIjI zarata meAkSaprAptinI icchA che. Aje tA mekSa zu' che enI koIne kalpanA paNa nathI. loko tA Aje sAme pagale dADIne vadhAremAM vadhAre baMdhAvA mAge che. khUbInI vAta te e che ke mANasa vRddha thAya tepaNa ene vadhAre milA, vadhAre kArakhAnAM, vadhAre makAno, vadhAre vepAra ane vadhAre paMcAta game che. are AtmA, tuM thoDeka te vicAra kara, tAre ahIM keTalA divasa rahevAnuM che ? A bAbatanA tane vicAra nathI. tuM divase divase vividha upAdhimAM vadhAre ne vadhAre phasAtA jAya che. je mANasa jANIbUjhIne vadhAre ne vadhAre phasAto jAya ene mATe mokSa nI vAta kayAM karavI ? enI AgaLa tA meAkSanI vAta upahAsa jevI lAge che! Aje te jJAnInAM vacanA lokone TADhA paheAranAM gappAM lAge che. sinemA mATe Aje keTalI badhI AturatA che ! ' chApuM ' hajI kema UThIne kadI jJAnI , nathI AvyuM. ene talasATa hoya che. paraMtu, prabhAtamAM nAM pravacana vAMcyAM che ? ! ene mATenA talasATa ke nAda tamArA hRdayamAM kadI jAgyA che kharo ?! nA, evuM to kadI nathI thatu. ThIka che, koMIka sAdhu-mahAtmA AvI jAya, koIka vaLI kathAvArtA kahenAMra * maLI jAya, ane jo phurasada hoya to vaLI ghaDI-be-ghaDI sAMbhaLI laIe chIe, AvI phurasadiyA paddhatinuM pariNAma e Ave che ke, jJAnInAM vacanAmRtanuM zrAvaNa karatAM karatAM hRdayamAM eka jAtanA je Adara ane AhlAda thavA joIe, te pragaTatA nathI. sAMbhaLyA pachI je romAMca thave joIe te paNa maLatA nathI. jyAM sudhI e tAlAvelI nahi jAge tyAM sudhI, jJAnIo jaNAve che ke, e upadeza tamArA hRdayanA UMDANa sudhI nahi Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahoMce. e to tyAre ja bane ke jyAre ApaNA dilamAM saMsAra pratyene gabharATa ane tiraskAra jAgaze, temaja mokSaprAptinI tIvra icchA haze. gAMDo bhikhArI jema DagalAM bhegAM kare tema Aje ApaNe duniyAnI vastuo bhegI karIe chIe ane tenAthI ApaNA AtmAne Aje samRddha mAnIe chIe. jenI pAse vadhAre DabalAM bhegAM karelAM hoya, jenI pAse vadhAre saMgraha karelo hoya, e Aje duniyAmAM bhAgyazALI kahevAya che. jenI pAse duniyAnAM sAdhana ochAM haze ene loko 'abhAgiyo' kahevAnA. khUbInI vAta to e che ke, jema pelAM ramakaDAM bALakane rokI rAkhe che tema duniyAnI vastuoe ApaNane rokI rAkhyAM che. ' ApaNA AtmAne je parama dhAma tarapha javAnuM che, jene mATenI ApaNI A jIvanayAtrA che, jyAM pahoMcavA mATe ApaNe nIkaLelA chIe, e mULa vAta ja Aje te bhulAI gaI che. A duniyAnA raMgamAM ApaNe eTalA badhA raMgAi gayA chIe ke ApaNo asala raMga kayo hato tenI ApaNane potAne kaMI ja khabara nathI. ApaNe jagatanA ja doSe joIe chIe; jagatanI ja vAto karIe chIe ane jagatane ja vicAra karyA karIe chIe. 'phalANAbhAI Ama kare che ne DhIMkaNAbhAI tema kare che-evI vAto ja karIe chIe. paraMtu bhAi, ApaNe zuM karIe chIe te to jarA vicAro ! evI badhI bAbatomAMthI ApaNe mukata chIe kharA? AvI vAtonuM pariNAma bahu viparIta AvyuM che. ApaNe bahirmukha dazAmAM eTalA badhA paDI gayA chIe ke aMtarmukha dazA ApaNane samajAtI nathI. jJAnIo kahe che ke, jyAM sudhI AtmA bahirmukha che tyAM sudhI enuM saMsAranuM bhramaNa cAlu ja rahevAnuM che. mANasa potA tarapha vaLe to ja saMsAranuM cakakara aTake. mANasa jo potAnA aMtaramAM DokiyuM kare, manasAgaramAM DUbakI mAre ane vicAre ke bahAranI paMcAta karavAmAM mArA anaMta janme gayA che, paraMtu temAM meM mArA kalyANa mATe zuM karyuM ?--A badhAyamAM mAruM zuM vaLyuM... ? jyAM sudhI taraMgo che tyAM sudhI taLiyuM dekhAvAnuM nathI. taraMga sare to ja huM koNa? e vAta samajAya. huM koNa'no prazna ApaNane kyAreka sUjhe che. * Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaDIbhara arIsAmAM moTuM joie tyAre ApaNane ema lAge che ke huM jarAka sAro lAguM chuM. paNa e to dehanI vAta thaI. ApaNe aMtaranA arIsAmAM joI AtmAno vicAra karavAno che ke 'huM koNa ?' mANasa pApa kare, jUThuM bele, khoTuM kare, AtmAne vecI nAkhe, paNa , zenA mATe ? A badhAne mUkIne javA mATe ? A badhAnuM saravaiyuM zuM A ja che? je ahIM mUkIne javAnuM che tene mATe AtmA jevA AtmAne phaTakArI mAravo emAM DahApaNa kayAM che ? jJAnIo pUche che ke, jenA mATe tuM tArA AtmAne vecI nAkhe che temAM evI to kaI vastu che, je tArI sAthe AvavAnI che ? jo kazuMya sAthe AvavAnuM na hoya to pachI tene mATe A AtmAnuM vecANa zA mATe ? tenA mATe AvI kALI majUrI zA mATe? eTale, tamArI pAsenI AvI mUDI je tamArI sAthe nathI AvavAnI, e tamArI sAcI milakata nathI. tamArI milakata to tame je dAna sahajabhAvathI ane hRdayanI UrmithI ApyuM che te ja che. AkAzamAMthI jema vAdaLAM.varasI jAya che tema tamArA hRdayamAM paNa varasI javAnI bhAvanA jAgavI joie. Aje nAmanA meLavavA mATe ane mele (sTeTasa) jALavavA mATe dAna devAya che. samAjamAM tamAruM nAma sAruM hoya, tamAro mobho UMco hoya ane savAranA pahoramAM pAMca mANasa TIpa laIne AvyA hoya, eTale pahelAM to tamane phALa paDe ke "A loko atyAre kyAMthI AvyA?" tame vicAra karo ke ApaNI sthiti sArI che, eTale A loko baso rUpiyA bharAvyA vinA pAchA nathI javAnA. eTale tame sothI ja zarUAta karavAnI ! eTale pelA AvanAra kaheze : "zeTha, tamArA mATe se na zobhe!" ' eTale tame kahevAnA ke, "bhAI, AjakAla vepAradhaMdhA khoravAI gayA che. Aje te amArI sthiti bagaDI gaI che, paraMtu tame AvyA cho eTale nA pADI zakAtI nathI. eka bAju ApaNe AvA rodaNAM revAnI vAta karIe chIe, jyAre bIjI bAju rephrIjareTaro, erakaMDIzananI leTesTa moDelanI moTaro e badhAM mojazokhanAM sAdhane te vadhatAM ja jAya che. kharekhara, jo Avaka ochI thaI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaI hoya to pachI A badhA bhapakA kayAMthI vadhI jAya che? sAcI vAta to e che, ke mAtra dAnamAM devA mATe ja ApaNI pAse mUDI nathI. bAkI, mojazokha ane ezaArAma mATe puSkaLa saMpatti che. ApaNe dAna levA AvanAra pAse rodaNAM rovAnI vAta karIe eTale pelA loko kaheze : "bhale, have doDhase rAkha zeTha, emAM vAMdho nahi Ave.' te tame ThAvakuM meTuM rAkhIne kahevAnA : "lakho bhAi tyAre, tame AvyA cho te kAMI nA paDAze !' tame manamAM vicAra karo : "Ane dAna kahevAya kharuM?. jJAnIo kahe che, "bhAI, te tArA doDhaso rUpiyA gumAvI dIdhA. kAraNa ke te dAna dIdhuM to kharuM, paNa sAcI bhAvanAthI nathI dIdhuM. dAna to AtmAno guNa che. AtmAne praphullita banAvyA vinA ApaeNluM dAna sArthaka paNa nathI thatuM. jyAM sudhI tamArA saMjogo ne sthiti sArI che tyAM sudhI tame dAna Apo. dAna daIne prasanna thavAya, AMkhamIMthI AnaMdanAM azu cAlyo jAya, A rIte tame dAna do to ja te sAcuM dAna che. bAkI to badho sodo che. dAnanI sodAgIrImAM mAnanAro kahe che : "bhAI, rUpiyA to dauM chuM, paNa mArI takatI kayA ThekANe mukAze e to kaho !' ApaNe Avo sedo nathI karavAne. ApaNe to dAnanI vAvaNI karavAnI che. kheDUtane pUchI jAo ke "anAja kema vavAya che?' to kaheze, UMDuM vAvavuM paDe. haLa jeTaluM jamInamAM UMDuM jAya ane bIjA jeTaluM UMDuM vavAya eTaluM anAja sAruM pAke." tamAruM dAna paNa eTaluM badhuM UMDuM hovuM joIe ke, lokone khabara paNa na paDe ke, ANe dAna dIdhuM che. Ane mATe to ApaNo AtmA ja sAkSI hovo joIe. duniyAne sAkSI rAkhavAnI koi jarUra nathI. mATe ja mahApuruSe kahe che ke "dAna koIne mATe nahi, tamArA AtmAnA uddhAra mATe Apa." Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcuM AbhUSaNa jamAM jyAM sudhI jhaMkhanA jAgatI nathI tyAM sudhI e dharatImAMthI bahAra AvatuM nathI. paraMtu jyAre emAM jhaMkhanA jAge che tyAre, dharatIne phoDIne paNa e potAno mArga karI le che. mahApuruSo jaNAve che ke, A caitanyamAM paNa jyAM sudhI jaDamAMthI bahAra nIkaLavAnI jhaMkhanA na jAge, tyAM sudhI game teTalo prayatna kare te paNa, jaDamAMthI e bahAra AvI zakato nathI.' e bhale game tevI kriyAo kare ke lokomAM dharmiSTha hovAnI chApa pADe evo AbhAsa utpanna kare, paraMtu je rIte thavo joIe e rIte e AtmA mukata thai zakato nathI. kAraNa ke, jaDamAMthI mukata thavAno ja abhilASa jAgavo joIe ne e haja. jAgyo nathI. "tanya chuM. mane vaLI bAMdhanAra koNa? te chatAM huM baMdhAyelo chuM. tethI baMdhana to mAre mATe kharAbamAM kharAba vastu che. eTale mAre mArA AtmAne vahelAmAM vahelI take mukata karavo ja joie, evA prakArano tIvra abhilASa AtmAmAM jAge nahi tyAM sudhI, badhI ja kriyAo dekhAve sArI hovA chatAM paNa, AtmAne AgaLa vadhAravA mATenuM uttama nimitta banI zakatI nathI. eTalA mATe ja kriyAonA pAMca bhAga pADavAmAM AvyA che. AmAM sauthI zreSTha kriyA amRtakriyA che. eTalA mATe e zreSTha che ke, je kriyA karavAmAM Ave che tenI sAthe AtmA ekAkAra banI jAya che, kAraNa ke, e kriyA jaDamAMthI mukata thavA mATenI prakriyA che. - A rIte samajIne je kriyA kare che enA jIvanamAM parivartana AvatuM jAya che. ane tenI jiMdagImAM bIjAM kaMi nahi paNa rAgadveSa to acUkapaNe Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtaLA thai ja jAya che. vastu jemajema ghasAtI jAya tema pAtaLI thatI jAya che, te ja rIte ApaNA rAgadveSa paNa pAtaLA paDayA che ke nahi te ApaNe jovAnuM che. ATaATalAM anuSkAnA karavA chatAM, ATaATalA saMta-sAdhue pAse javA chatAM ane ATaATaleA upadeza zrAvaNa karavA chatAM, ApaNA rAgadveSa jo pAtaLA na thAya te, ApaNA dilamAM eka jhaMkhanA pedA thavI joIe ke, haju rAgadveSa pAtaLA kema thayA nathI ? AvA prakAranI jhaMkhanAvALA AtmA je kriyA karatA hoya te kriyA ekalI jaDa kriyA na kare, parantu kriyA karatAMkaratAM peAtAnA AtmAnI zodha enA dvArA karatA rahe. eTale jJAnIe kahyuM che ke, A badhI je kriyAo che, te kriyAnI pAchaLa chupAelA AzayanA ApaNe vicAra karavAnA che. ApaNe A vicAravAnuM che. AvA vicAra karIzuM te ja ApaNe ApaNA AtmAnA utkarSa nI sAthesAthe dharmanI paNa sAdhanA karI zakIzuM. e bhAvanA nahi hoya te na tA ApaNA AtmAnA utkarSa thaze, na to dharmAMnI ArAdhanA thaze. je loko potAnA utkarSI karatA jAya che te loko ja duniyAmAM dharma nI sthApanA karavA sama bane che. peAtAnA utkarSa karyA vinA koI paNa mANasa duniyAnA udhdhAra karI zakavAnA nathI. A vastunA vicAra karavAM mATe ja jJAnIe jaNAvyuM ke, ApaNAmAM eka jAtanAM abhilASa jAgavA joie ke mAre mukata banavuM che. baMdhaneAmAMthI bahAra AvavuM che. AvA prakAranA abhilASa eka ziSyanA hRdayamAM jAgyo. eTale eNe AvIne pahelavahelA prazna karyo ke, 'he guru, mAro eka prazna che : ki` bhUSaNAd bhUSaNa' asti ? ' he bhagavana, loko dAgInA pahere che, zarIrane suMdara batAvavA mATe, loko alaMkAra pahere che, zarIranI zAbhA vadhAravA mATe. te pachI mAre paNa eka dAgInA paheravA che. mane eka evA sarasa dAgInA batAvA, ke je dAgInA paheruM eTale huM zaiAbhI UThuM. je dAgInA paheruM eTale loko mane jae. are, jJAnI paNa kahe ke nahi, alaMkAra te AnuM nAma kahevAya ! 'mane evA dAgInA batAvA ke duSTo jene bhraSTa karI zake nahi. evA dAgInA batAvA, ke je paheryAM pachI koI divasa ApaNane cheDe nahi. ' dAgInAnI zarata to bahu AkarI hatI. evA dAgInA tA kayAMthI lAvavA ? Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurue joyu....ke ziSyamAM jabarI jha'khanA jAgI che. basa, jhaMkhanA jAgI eTale beDo pAra. bIjane jhaMkhanA thAya ke have bahAra nIkaLavuM che, eTale koi paNa bhAge e nIkaLavAnu` ja. pachI bhale A RtumAM fe AvatI RRtumAM; paNa e dharatInI bahAra nIkaLIne ja jaMpavAnu. samyakatva eTale AtmAnI jhaMkhanA. ' mAruM svarUpa zuM ? huM koNa ? ~~AvI jhaMkhanA jene jAgI ene beDo pAra thaI javAnA. kahevAya che sabhyaSTi jIvane sAtaATha bhava tA bahu vadhAre thaI jAya che. gurue ziSyane kahyuM : ' hA, che evA dAgInA. AvA dAgInA bharata cakravatI e paheryo hatA. e dAgInA mahAsatI sItAe paheryA hatA. e dAgInA mahAsatI kaLAvatIe paheryA hatA. e dArgInA kayA haze ? vIMTI haze ? bAjubaMdha haze ? gaLAnA hAra haze ? navasero hAra haze ? nA, eka paNa alaMkAra ziSya kahI evI lAyakAta dharAvatA na hatA...tyAre ? guru mahArAje uttara Apyo : "zaila' '--ziyaLa, tame jo zIlanA dAgInA paheryA hAya te tamane jJAnIe paNa jajue. e mATe te ApaNe tyAM kahevAtuM hatuM --' yatra nAryastu pUjyante ramante tatra devatA. je dezamAM nArI pUjAne pAtra bane che te dezamAM devatAo divyatva rame che. paNa je dezamAM srIenuM apamAna karavAmAM Ave che, je dezanA loko nArIne ' narkanI khANa ' kahIne tene ninde che te deza adhAgita pAme che. nArIne narkanI khANa kahenArA vicAra kare ke, jo nArImAM narka bhareluM che to zuM tamArAmAM amRta bharyuM che ? * tyAM je virodha karavAmAM AvelA che te nArI ke puruSanA virodha nathI, kAmanA virAdha che. kAmanI vRtti tame cheDI de; nArIne eka pavitra mA tarIke jue eka devI tarIke vaMdA ane ziyaLanI mUrti tarIke oLakhA. to, tamArI AMkhamAMthI vikAra baLI jaze. paraMtu, jo tame kAmanI dRSTithI joze tA tamArI najara mATe e naraka che ema kahevAmAM AvyuM che. nArI naraka nathI, paraMtu tamArI dRSTimAM je vikAra AvyA che te tamAre mATe naraka che. eTale ApaNe e samajavAnuM che ke nArIne jyAM mAnabharyuM sthAna ApavAmAM Ave tyAM sAttvikatA ne divyatAnA nivAsa hAya che. ApaNe takatImAM meTuM nAma kotarAvIe te paNa keTalAM varSa raheze enI ApaNane khabara nathI. 97 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe ApaNuM nAma joine khuzI thaI jaIe chIe ke, "AhAhA, ApaNuM nAma bahu sarasa AvyuM !" paNa paththaranI e takatI karatAM, jIvananI koI takatI upara, koI itihAsa upara, jo ApaNe cItarAI jaIe to kALa paNa tene vaza na karI zake. . tamAruM nAma kALanA paDane paNa bhedIne bahAra Ave evuM kaMI nAma karo to ja nAmanA sAcI. AvuM nAma karavA mATe jIvananI sAdhanA karavI paDe che. AvI jIvana-sAdhanAne aMte e mahAna AtmA duniyAmAM amara banI jAya che. tame gRhasthAzramamAM beThA cho eno artha e nathI ke jema phAve tema vartavAna tamane paravAno maLI gayo che. gRhasthAzramamAM paNa maryAdA hevI joIe. svapuruSasaMtoSa ane svanArI-saMtoSa e gRhasthAmano pahelo dharma che. tame jo AMkhamAMthI vikArane dUra karo to tamAro gRhasthAzrama paNa dIpI UThe. eTale jJAnIo ApaNane jaNAve che ke, sau karatAM sArAmAM sAruM bhUSaNa ke alaMkAra to ziyaLa che. tame ziyaLane dAgIno pahero; brahmacaryano dAgIne pahero. brahma eTale AtmA. caryA eTale vicaravuM te. AtmAmAM ja vicaro, bahAra nahi. ApaNe Aja sudhI khUba pharyA chIe. jaDamAM pharyA, bhautika vastuomAM pharyA, paudgalika vastuomAM vicaryA; paNa have thoDAka AtmAmAM AvIe ane emAM ja rahIe. pachI je puruSa svadArA-saMtoSamAM ane je strI svapuruSa-saMtoSamAM rahe che temanuM mana pariNAme eka ThekANe kendrita banatuM jAya che ane vAsanAmAMthI pAchuM vaLe che. Ama ApaNe pahelAmAM pahelI vAta e jANavI ke sArAmAM sAro alaMkAra to ziyaLano che. bAkInA alaMkAro to amuka varSamAM sArA lAge che. varSo badalAya che eTale alaMkAro choDavA paDe che. chokarI nAnakaDI hoya, to enA nAkamAM je natha nAkhelI hoya enA kAnamAM je erIMga nAkhelAM hoya, evA suMdara alaMkAra paherIne nIkaLe to e chokarI phUTaDI lAge, ane loko ramADe te paNa sAruM gaNAya. paNa e jo DozI thaI gayA pachI evA dAgInA paherIne nIkaLe to kevI lAge, kaho joie ! e bhale ema mAnatI hoya ke mArI pAse ghaNuM sonuM che ane huM paherIne nIkaLuM. paNa loko zuM kahe...? e te kaheze ke, "A gharaDI ghoDIne lAla lagAma zI ?' ema ja kaheze ne ke atyAre A Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na zobhe...tyAre A alaMkAra to samaya jaze tyAre kharatA jaze. paNa tamArA AtmAno je alaMkAra che e maraNa pachI paNa bhego jaze, paNa kharaze nahi. A alaMkAra game te vayamAM ekasarakhI zobhA Apaze. A alaMkAra mahApuruSoe paheryA che. - bharata cakravatI arIsA-bhuvanamAM AvyA che. tyAgI paNa rAgI thai jAya evuM e sthAna che. pote suMdara rUpavALA che. prabhAvazALI evuM vyakitatva che. evA prakAranA bharata cakravatI arIsAbhuvanamAM potAnuM mukha jovA mATe AvyA che. te daramyAna temanI potAnI AMgaLImAMthI eka vIMTI sarakI jAya che. e vicAra kare che ke vIMTI vinA AMgaLI suMdara lAgatI nathI. to huM vIMTIthI zobhuM ke vIMTI mArAthI zobhe ?! koNa konAthI zobhe? Aje avasthA e che ke vastuo jo na hoya to enA vinA ApaNe bhUMDA lAgIe chIe. je mANasa cazmAM paherato hoya ene cazmAM vinA gamatuM nathI e kahe che, "rojanI Teva paDI eTale paheravAM paDe che. je mANasa kAyama kAMDe ghaDiyALa bAMdhato hoya che ene ghaDiyALa na bAMdhI hoya tyAre hAtha khAlI khAlI lAge che. je mANasa koTa paherato hoya te koTa paheryA vinA bahAra mIkaLe tyAre ene potAne gamatuM nathI. eTale, Aje vastuo evI vicitra rIte ApaNA upara caDhI beThelI che ke enA vinA jANe ApaNe sArA lAgatA nathI. - bharata cakravatI kahe che ke A AMgaLI hIrA-pannAthI zobhatI hatI te Aje kema AvI lAge che? AhA.vIMTI mArAthI nahotI zobhatI, huM vIMTIthI zobhato hato. ane ene vicAra Avyo ke mArA pitA bhagavAna kSabhadeva hato emane eka paNa alaMkAra nathI. jene eke dAgIno nathI, jene eke vaibhava nathI, chatAM paNa evA zobhe che ke jagatanA devAdhideva banI rahyA che. e devAdhidevane indranA Indro paNa AvIne namI rahyA che. AhA. e kevA ane eka vIMTIthI zobhanAre huM kevo? vagara vIMTIe zobhanArA mArA e mahAna pitAne huM Avo putra ?' pachI UMDANathI vicAra karyo ke, A deha paNa eka alaMkAra che. e paNa mane zobhAvanArI cIja che. mAro AtmA to deha vinA paNa rahI zake che. ' AhA..basa evo vicAra karyo, e bhAvanAmAM caDhayA ane e bhAvanA evI ekAkAra banI ke enA e arIsA-bhuvananI aMdara ja kevaLa- 99 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAne pAmI gayo. ApaNe vicAra karavAno che ke Aje ApaNI dazA evI banI gai che ke, bahAranA dekhAvamAM, bahAranA rUparaMgamAM, bahAranAM ramakaDAMmAM ApaNe doDAdoDa karIe chIe. paNa ApaNe Aje aMtaranAM AbhUSaNe, aMtaranI vAtA-aMtarazakitao bhUlI gayA chIe. pariNAma e AvI gayuM che ke, Aje ApaNe tyAM je vAto thAya che te bahAranI ja vAto thAya che, aMdara paDelA caitanyane bahAra kema lAvavuM, e zakitane kema khIlavavI, AtmAne vicAra kema karavo, e aMgenI vicAraNA ke vAta paNa nathI thatI ne thAya che to lokone gamatI paNa nathI. ' , lokone bahAranI vAto joie che. emane bahAranA dekhAve joIe che. aMtaranuM hIra bahAra pragaTAvavuM nathI ane bahAranA dekhAva karavA che. pahelAM to aMtaranuM hIra pragaTe ane pachI ja bahArano dekhAva zobhe. vIMTImAM naMga zobhe che te vIMTI e naMgane mATe alaMkAra che, ene zobhAvanArI bahAranI vastu che. vIMTI naMgane zobhAvanArI vastu che e vAta sAcI, paNa naMgamAM potAmAM paNa prakAza to hovo joIe ne? 1 naMga ja jo kiraNa vagaranuM hoya, e ja jo prakAza vagaranuM hoya, te ene tame sonAnI vIMTImAM maDho ke enAthI meMghI evI pleTInamanI vIMTImAM maDhe topaNa nakAmuM che; kAraNa ke, e naMgamAM ja teja nathI. eTale mahApuruSo jaNAve che ke bahAranI badhI vastuo kharI, paNa tamAruM aMdaranuM hIra-caitanyanuM hIra haze to ja e zobhaze. ane e zobhaze to evuM zobhaze ke nA pUcho vAta ! paNa tamAruM hIra to tame jANatA nathI. yazovijayajI mahArAja kahe che, "tArI bahAranI pUrNatA che, bahAranuM je rIte dekhAya che, tArI moTaragADI, kapaDAM, pratiSThA, samAjamAM mobhAbharyuM sthAna, dhanavaibhava, jamInajAgIra-A badhuMya jANe tane pUrNa banAvatuM hoya ema je tane lAge che, enAthI huM pUrNa thaine phare che. paraMtu, tArI e pUrNatA to apUrNatA che. kAraNa ke kAM to e tane choDaze, kAM to tuM ene choDIza. paraMtu bemAMthI eka to banaze ja. to, jene tAre choDavI paDe agara to je tane choDe ene kharekhara pUrNatA kahevAya kharI? pUrNatA to e che, je tamane na choDe ane tame ene na choDo. bahArathI lAvelI pUrNatA te mAgI lAvelA dAgInA jevI che.' AmAnI aMdarathI je pUrNatA pragaTe che te anaMta darzanamaya, anaMta 100. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMdamaya, ana Mta jJAnamaya, anaMta zAMtimaya ne anaMta sukhamaya hoya che. bahAranA koI paNa padArtha AvIne tamArI e pUrNatAne kSubdha karI zakatA nathI. tamArA aMtaramAMthI pUrNatA jo pragaTelI haze ane jo bahArathI koi mANasa AvIne kaheze ke tame bahu sArA che, tame bahu guNiyala che, to pelAne kaIM nahi thAya. e jarAya nahi phulAya. bIjo AvIne kadAca kaheze ke tame nAlAyaka che, luccA che tA ene jarAya dveSa nahi thAya. e kaheze ke mAre zuM bhAi ? huM mArAthI pU chuM. e mANasanI stutithI huM pUrNa thavAnA nathI ane A mANasanI niMdAthI huM apUrNa thavAnA nathI. huM tA je chuM te ja chuM. AnI niMdA mArAmAM hInatA paNa lAvI zakavAnI nathI ane AnI prazaMsA mArAmAM abhivRddhi paNa karI zakavAnI nathI. kAraNa ke mAruM tattva to juduM che. e to ' bahAranA che ane huM bahAranI vastuothI para chuM. AvI--na teA ha, na tA zAkadazA dhImedhIme keLavavAnI che. ane e keLavavAnI vAta bahu AkarI che. hamaNAM huM kahuM ane mArAmAM AvI jAya ane vaLI pAchI tamArAmAM AvI jAya evI vAta mAnavA jevI nathI. enI pAchaLa ApaNe prayatna karIe, enI pAchaLa ApaNe lAgI rahIe, to ko'ka dahADo paNa e bAbatamAM ApaNe jarUra saphaLa thaie. jaDa buddhinA cheAkarAe jo pahele varSe nApAsa thai jAya tA e kaheze ke, nA bIjI vAra. pachI trIjI vAra. cethI vAra, pAMcamI vAra-ekaeka viSaya (Subject) laizuM ane dara varSe parIkSA ApIzuM. sAta varSe sAta viSaya tA thazene? ThoTha vidyArthI paNa jo ATalI dhIraja rAkhe te pAsa thai zake che. AvA, ThoTha vidyArthI karatAM paNa jaMie tevA te ApaNe nathI. paNa eka vAta e che ke ene mATenA prayatna ApaNe Adaryo nathI. bahAranI dhamAdhama te khUba karIe chIe, paNa aMtaramAM kaMika zAMtino ke.sukhane anubhava thAya che kharo ? mauna laine beThA hoIe ne khUNAmAM beThobeTho koI vAta karatA hAya ke, 'mALA dekhAva kare che bhagatanA, paNa pahelA naMbaranA bagabhagata che !" AvA zabdo tamArA kAnamAM paDe te tame zuM karo? tame tarata ja enI pAse javAnA ane kahezeA, ' zuM che ? mArI vAta kare che? tuM bagabhagata chu ? tAro bApa bagabhagata haze, huM nathI, samajyo !'...ane basa pArAyaNa cAlyuM ! A ApaNI eka kasATI che. e vakhate ApaNe eTalA vicAra karI zakatA nathI ke A tapanA samaya che. ane e samaye badhuM bhUlI javuM joI 7 101 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e. vakhate ene to ema kahevuM joIe ke tuM tAre phAve tema karane bhAI ! atyAre to mukata banIne Avyo chuM. jo ApaNe be ghaDIne sAco AnaMda mANavAnI Teva pADI hoya te e be ghaDInI TevamAMthI ApaNe dhIme dhIme AgaLa vadhI zakIe. paNa vAta e che ke, eno anubhava je rIte karavo joie te rIte karavA mATe ApaNe prayatna karatA nathI. chApAmAM laDAlaDI kare, huM moTo ne tuM khoTo' evI vAta kare e badhA yogIzvara nathI; e badhA sAdhu paNa nathI; e to badhA bahAranI vAta karanArA che. yogIne to kaMI lAge ja nahi.. e to kahe ke tuM tAre phAve ema kara ane huM mAre mArge dhIme dhIme jauM chuM. Avo mANasa ja sAco gI zvara che. bAkI, Aje to niranirALAM vizeSaNo lAge che. evA vizeSaNa ke te sAMbhaLIne ja ApaNe bhaDakI jaie. koI kahe jagadaguru, te koI kahe nyAyaratna; koI kahe vyAkaraNaratna, koI kahe sAhityaratna, to koI kahe kavikulaziromaNi. paNa jo tame AvA ho to duniyA tamane kevI mAnatI hovI joIe? tame jo kharekhara jagaru che te tamArI taraphano Adara kevo hovo joIe? AkhA jagatanI vAta javA daIe topaNa, kaho, tamAro Akho samaja paNa tamane aMdarathI mAne che kharo? tame jo kaviratna ho ke kavikulaziromaNi ho, to to duniyAnA bIjA vAdIe tamArI sAme UbhA paNa na rahI zake. - kharekhara, tame jo evA ho to tamArA mukhamAMthI vANI jhare tyAre sarasvatI pratyakSa AvI UbhelI hovI joIe. paraMtu, hakIkatamAM evuM nathI. Aje te vizeSaNo bahu sahelAM thaI gayAM che. enuM pariNAma e AvI gayuM che ke vizeSaNanuM mUlya je rahevuM joie e Aje rahyuM nathI. zabdo Aje sastA thai gayA che... ane tenI vaparAza chUTathI karavAmAM Ave che. muni' zabda paNa Aje sahelo thai gayo che. paraMtu, jo ApaNAmAM muni-dharma AvI jAya to A saMsAra-sAgarane tarI jaie. . AcArya' e ekaja vize paNa evuM che ke tenI sarakhAmaNImAM bIjAM badhAM vizeSaNo upara kALI cokaDI mAravI paDe. emAM chatrIsa guNa paDelA che. e indriyone samRddha kare, cAra kazAyane jIte, paMcAcArane pALe, nava prakAranI gukhI rAkhe-AvA prakAranA chatrIsa guNo temanAmAM hoya che. 102 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama AcArya agara te "muni e zabda ja temanI mahattAne nyAya ApavA mATe pUratA che. chatAM ApaNane ema lAge che ke e zabdamAM kaMIka ochuM che eTale basa lagAvo...suprasiddha vakatA muni caMdraprabhasAgarajI.... lagAvo., alyA, paNa muni thayo eTale mauna rahevAnuM che ane emAMthI samaya maLe tyAre kaMIka bolavAnuM che. paNa A "muni ene samajAyuM nathI eTale ene AgaLa vizeSaNa lagADavuM paDe che. eTale kharI vAta to e che ke, jo ApaNe UMDA UtarIne vicArIzuM to khyAla Avaze ke, ApaNe bAhya vAtomAM bahu ramIe chIe. ane eTalA badhA ramatA thai gayA chIe ke gharamAM te javAnuM mana ja thatuM nathI, peluM nAnakaDuM chokaruM dhULamAM ghara banAve, ramata ramyA kare, pharyA kare. bahAra khAya, bahAra rakhaDe, paNa ene yAda AvatuM nathI ke, 'mArI mA tyAM vATa jue che bApaDI. mA bolAvI rahI che, eNe rasoI banAvI che. mAre nahAvAnuM che, dhovAnuM che, khAvAnuM che-enI kazI khabara pelA chokarAne nathI. e to eka ramatamAMthI bIjI ramata, bIjImAMthI trIjI, trIjImaMthI cothI ane ema ne ema ramatamAM lIna banI jAya che. eTalI badhI eNe ramato mAMDI che ke, e to eTaluM badhuM magna banI gayuM che, ke mA rAha jAe che, khAvA mATe bolAve che. badhuM taiyAra che, chatAM bALakane te kazuM yAda AvatuM nathI. jJAnIo kahe che ke, prabhurUpI mAtA paNa vATa joine bolAvI rahI che ke, tuM aMdara Ava, ne tAro nuM vicAra kara." paraMtu, e to evo mehamAM ane bAhya jIvamAM lAgI gaelo che ke e satata jhaMkhyA ja kare che ke mAruM nAma Ave mArI prasiddhi thAya, huM AkhA samAjamAM bahAra AvI jauM. e badhAmAM tAruM zuM vaLavAnuM ? tane kaI zAMti maLavAnI? AkhI duniyA tArAM guNagAna gAya, paNa AtmAmAM jo samatA nahi hoya to AkhI duniyAnA guNagAnathI paNa aMdara sukha nahi maLe. eTalA mATe ja vicAra karavAno che ke, "tuM bahAra na jA. DIka vAra paNa tane laIne tuM aMdara Ave. besIne vicAra kara ke tAruM bhUSaNa zuM? tAro alakAra ? tAro dAgIno kayo?" 103 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'arU prasaMga-mAdhurI pApanuM prAyazcitta panI zobhA enI madhura suvAsamAM samAyelI che; sarovaranI zobhA nirmaLa jaLamAM samAyelI che; tema nara ne nArInI zobhA enA ziyaLanA rakSaNamAM samAyelI che. pitAnI jAta mATe ane janatAne mATe jema saMyamI AtmA kalpavRkSa samAna che, tema potAnI jAta mATe vyabhicArI AtmA kaMTavRkSa samAna che. bhale saMyamI mAnava saMsArano tyAgI na paNa hoya, chatAM saMsAramAM rahI, kukarmothI bacI, potAnuM ne bIjAnuM kalyANa sAdhI zake che. A prasaMge vaDodarAnI eka vAta yAda Ave che. vaDodarAmAM be mitro rahetA hatA. ekanuM nAma udayacandra, bIjAnuM vidya tacaMdra. maitrI evI gADha ke jANe puSpa ane parAga. udayacandranuM lagna suzIlA sAthe thayuM hatuM. suzIlA jema rUpavatI hatI tema guNavatI paNa hatI. enA saujanya AkhA gharane suvAsita karyuM hatuM. eka divasa vidya tacandra udayane ghera Avyo, paNa udaya e vakhate bahAra gayo hato. suzIlAe eno satkAra karyo ane svAbhAvika evA nirdoSabhAvathI tenA pratye bahumAna darzAvyuM. . paNa vidya tacandra eno artha UMdha karyo. suzIlAnA rUpamAM e pataMgiyuM banyo. enI potAnI vivekabuddhino paNa nAza thayo. enA cittamAM aneka Andolane UpaDyAM. e bekAbU banyo. kAma vinA paNa mitranA ghera AvavA lAgyo ane madhura hAsyapUrvaka nayane nacAvavA lAgyo. suzIlA catura hatI. te A bheda kaLI gai. UMDA khADAmAM gabaDatA 104 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnA patinA mitrane bacAvavAnA eNe nirdhAra karyo. udayacandra ATha divasa mATe bahAragAma gayo hato. suzIlA,ghera ekalI hatI. A avasara ucita jANI vidya candra mitranA ghera AvI pahoMcyo. suzIlA enI phuTila bhAvanA samajI gai, kAraNa ke enA huMyAmAM pavitratAnu jharaNuM vahetu hatuM. vidya candra smita karI kahyuM : mArA mitra ghera nathI, tame ekalAM che. tamane ekalavAyApaNuM na lAge e mATe huM zayana karavA Aje ahIM ja Avu te ?" viSayAdhIna AtmAo viSayamAM evA to cakacUra banI jAya che ke te avasthAmAM lajajA jevI apUrva cIjane paNa e tilAMjali ApI bese che! kAmanA kIcaDamAM khUMcatA vidyacandrane bacAvavAnI buddhithI suzIlAe kahyuM : ' jevI ApanI icchA !' A kapriya zabdo sAMbhaLI enuM huMyuM AnaMdathI nAcI UThayuM. enA manamAM AnaMdanI aneka laherIe laherAvA lAgI. e manamAM ja babaDavo : ' cAlA, dhAraNA saphaLa thai.' suzIlAe eka suMdara DhelIe DhALyo. ane enA para eka suMdara ane suMvALA gAlIcA bichAvyA. enA para rezama ane jarInA UMcAMmAM UMcAM zelAM pAtharyA. mArgamAM paNa UMcAmAM UMcA gAlIcA pAtharyA. dIpamALAthI oraDo evA to suzeAbhita karyo ke, jANe svarganA eka TukaDo pRthvI para avataryA. paNa AMgaNAmAM te badhe kIcaDa ne DAmara ja pAtharyAM. rAtrinA AThanA TakorA thayA ne dvAra UghaDayuM. dIpamALAnA jhagamagATathI jhagamagatA oraDAne joi, vidyutanA manamAM Urmi enI cheLA UchaLavA lAgI. ene thayuM ke, A bhabhaka to mAre mATe ja che ne ! ghuvaDa divase andha hoya che, kAgaDo rAtre andha bane che; paNa kAmI to sadA aMdha hoya che. kAmathI aMdha banelA vidyata eraMDA bhaNI dhasyo. paNa eraDAnAM dvAra AgaLa bichAvelA rezamI gAlIcAo joI, e thaMbhI gayA. eka DagaluM paNa AgaLa na vadhI zakayo. eNe pUchyuM' : 'A gAlIcA ane jarInAM zelAM zA mATe ?" Apa padhAravAnA che. eTalA mATe.' A gAlIcA ane jarInAM zelAM rastAmAMthI kADhI nAkho, tamArA AMgaNAmAM kAdava ne DAmara paDayAM hatAM, emAM mArA paga kharaDAi gayA che. A kharaDAyelA paga gAlIcA para muku te e bagaDI na jAya !" 105 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hadayanA marmane vIMdhI nAkhe evA mArmika zabdamAM suzIlAe kahyuM: vAMdho nahi, Apa enA para khuzIthI paga mUko. bhale e bagaDI jAya ! tame tamAruM ne mAruM jIvana ja jyAM bagADavA beThA cho tyAM A gAlIco zuM visAtamAM che? jIvana karatAM A gAlIcone vastro kAMI moMghAM nathI. AnAM mUlyAMkane koI divasa ApaNA amUlya jIvanathI adhika thanAra nathI. tame jo mAruM amUlya strItva lUTo cho ane tamAruM kiMmatI puruSatva veDapho cho, te bhale bagaDI jatAM A vastro ! sarvasvane saLagAvavA je tayAra che, te taNakhalA mATe zAne rahe ?' A vedhaka zabdo vigha tacaMdranA hatyAmAM vidya tanI jema tIvra asara upajAvI gayA. enuM haiyuM cirAI javA lAgyuM. ane pazcAttApanI eka virATa javALA pragaTI. vivekanAM netro UghaDI gayAM ane enA haiyAmAM ane ka prakAranAM Andolana UpaDayAM : "are, meM A zuM cintayuM ! vizvAsa ghAta ! satItvane nAza ! mArA saMyamano bhaMga ! ane snehathI sarvasva dharanAra mitro droha !' ene AMkhe aMdhArA AdhyAM. lajjAthI mukha avanata banyuM. ekadama e suzIlAnAM caraNomAM DhaLI paDyo. AMsuthI enA paganuM prakSAlana kizvA lAgyo. pazcAttApathI kUNuM baneluM hasuM bolavA lAgyuM : "devI ! o devI ! mane bacAva ! ziyaLanI mUrti suzIlA ! tuM mApha kara. mArA jevA patitano uddhAra tuM nahi kare to bIjAM koNa karaze ? mA ! tuM to dhanya che. pAzavatAnI durgaMdhathI gadhAtA mArA haiyAmAM te to Arya saMskRtinI amara saurabha prasarAvI che. mArA A andhakAramaya jIvanamAM tArI A ziyaLanI jyota pathadarzaka bane !" ATaluM kahI e cAlato thayo. e gayo te gayo. pharI kadI e na dekhAyo. Aje paNa enA mitro zadha che. paNa ene patte kayAMya lAgato nathI. sattAnuM saujanya 'lAika oNpha elekajhAnDaramAM eka suMdara prasaMga Ave che. je mAnavane-vizeSa karIne sattAdhIzone-kartavyanI bhUmikA bhaNI dore che. A prasaMga jeTalo rocaka che, teTalo ja romAMcaka paNa che ! elekjhAnDara pahelo, raziyAne prANapriya samrATa hato. samrATa tarIke nahi, paNa eka Adarza mAnava tarIke raziyAnAM pratyeka nara-nArInA haiyAmAM enuM sthAna ajoDa hatuM. enuM nAma cAre dizAmAM prasareluM hatuM. enA 106 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma para lAkha karoDo mAnavIo kurabAnI ApavA taiyAra hatA. enA haiyAmAM mAnavatAno dIpaka sadAya jalato raheto. vaibhavanA vAyarA e amara dIpakane bujhAvavA asamartha hatA. eka vAra gAmaDiyAnA gupta veze raziyAnI prajAnI jIdanacarcA jovA e nIkaLyo. ekalo ja paribhramaNa karato, e eka nAnakaDA zaheramAM peTho. ane enI najara paDI eka akkaDa lazkarI amaladAra para! cAra rastA AgaLa eka suMdara makAnanI bhIMtane Teko daI e amaladAra Ubho hato. enA UbhA rahevAnI Dhaba koi aNanama akkaDa pahADanI pratIti karAvatI hatI. be paga pahoLA karI, chAtI phulAvI, mUcho para vaLadaine beparavAthI cIrUTa pItA lazkarI pozAkamAM sajaja thayela A amaladArane joI, elephajhAnDara to daMga thaI gayo. mAnavI sattAnA madamAM ATalo matta thaI jato haze enI kalpanA AvA mahAnubhAvane to AvavI ja azakya che! namra mAnava badhAne namra ja mAne. jevI dRSTi tevI sRSTi ! jANe sahajabhAve elekjhAnDare tene namana karI pUchayuM : sAheba, kAlegA javAno mArga kayo !" A to UMdara siMhane kahe che ke, tArA dAMta gaNavA de, tenA jevuM thayuM. nAnA mAnavIne vaLI moTA mANasa sAthe vAta karavAno zo adhikAra ? emAM vaLI eka sAdhAraNa kheDUta asAdhAraNa mejarane prazna pUche eTale te AvI ja banyuM ne ! ghUrakIne garvathI cIrUTano dhUmADo kADhatAM eNe kahyuM : 'nAkanI DAMDIe sIdho cAlyo jA.' . sattAthI chakI gayelA amaladAranI magarUrI para eka gUDha hAsya karI samrATe kahyuM : 'sAheba ! Apane khoTuM na lAge te, eka vAta pUchuM?" garvathI eNe TUMko uttara vALyo : "pUche !' "sAheba ! Apano hoddo koI moTo lAge che ! Apa hamaNAM kayA hoddAne zobhAvo cho ?' 'tuM ja kalpanA kara joIe ! " dhumADAne goTo enA moDhA para phUMkatAM eNe kahyuM. ' Apano hoddo lephTananTa hovo joIe. " mejara : "ethIya UMco." jarA Azcaryacakita thatAM elekjhAnDare kahyuM : "te pachI kepTana !' mejara : ethIya UMco." 107 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ elekjhAnDara : 'tyAre to mejara !' vAha! teM kalpanA te barAbara karI! tuM kharekhara, hoMziyAra che. tArI bolavAnI chaTA paNa suMdara che. vAru, have mane kahe joIe, tuM koNa che ?' salAma bharI eNe kahyuM : "sAheba mAro to vaLI zo hoddo hoya ?' meLa2: "chatAM kAMIka to hovo joIe, tArI bolavAnI rIta parathI!" elekjhAnDara : 'tyAre Apa kalpanA karo joie.' mejara : " grAmapaMcAyatano membara." elekjhAnDare kahyuM : "ethI UMce.' mejara : " korporala !" dhIre svare elekjhAnDare kahyuM: 'ethIya UMce. cakita thatAM mejare pUchayuM : "tyAre to lephaTananTa ! elekjhAnDara : 'ethIya UMco.' mejara : "kepTana !" elekjhAnDara : "ethI paNa UMco !' jhINI najara enI sAme nAkhI, dhArIdhArIne joI pUchayuM : "mejara !' ethI paNa AgaLa.' jarA sabhyatA jALavI mejare pUchayuM : "Apa karnala !' ethIya AgaLa cAlo.' mUchamAM hasatAM elekjhAnDare kahyuM. tyAre to ApazrI janarala sAheba cho.' cIrUTa phekI namana karatAM mejare kahyuM. ethIya AgaLa.' elekajhAnDare uttara vALyuM. lazkarI salAma bharatAM bhAMgyAtUTayA zabdomAM kahyuM : 'Apa sAheba philDa mArzala !" be DagalAM AgaLa vadhI, mejaranA khabhA upara hAtha mUkatAM eNe kahyuM: "vaLI eka vAra kalpanA karo joie. mejarano kaMTha rUMdhAI gayo. kAyA kaMpavA lAgI. zarIra parasevAthI rebajheba thaI gayuM. TopI utArI emanA pagamAM paDatAM eNe kahyuM : ' Apa nAmadAra rAjAdhirAja prajApAlaka mahArAjA pote ja cho !' potAnI uddhatAi ane akkaDAInuM je kAramuM pariNAma AvavAnuM hatuM e yAda AvatAM enuM haiyuM kaMpavA lAgyuM. sattAno mada to kyAraneya gaLI gayo hato. have to gaLI rahyuM hatuM enuM zarIra ane gaLI rahyAM hatAM enAM hADakAM ! 108 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghUMTaNe paDI eNe prA nA karI : mane mApha karo. mArI akkaDAIe mane maraNanA nikaTamAM ANyo che. huM mArA jIvananI bhIkha mAguM chuM. ' tame kAMI aparAdha karyo nathI ke mAre tamane mAphI ApavI paDe. paNa eTaluM kharuM ke, huM mArA amaladAra pAse sattAnuM je saujanya ane mAnavatAnI saurabhanI icchA rAkhatA hatA te na maLyAM. paNa ene badale mane maLI pAzavatAnI gaMdha! mAnavInA adhikAranA vikAsa thatA jAya tema enI mAnavatAnA paNa vikAsa thavA ghaTe. ene badale enI pAzavatAnA vikAsa thatA jAya, e keTalI zeAcanIya bInA che. sattAmAM ke padavIomAM mANasAi nathI paNa enI suMdara saMskAritAmAM che. ' A adbhuta vAta bIjA amaladAroe jANI tyAre badhA cakita thaI gayA. 199 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna-tripuTI ka ziSya gurune prazna pUchayo : "tIrtha paraM kima.' bhagavana, have mane batAvo, ke sauthI sAruM tIrtha kayuM?" gurudeve uttara Apyo : "sva mana vizuddha.' pahelAmAM paheluM tIrtha eTale mana. manane cokhkhuM karyA pachI ja tame jyAM javuM hoya tyAM jajo. tame jyAre tIrthamAM jAva tyAre manamAM jo mela nahi hoya, tamAruM mana jo zuddha haze, tamArA cittamAM rAgadveSanA vicAra nahi hoya, te bhagavAnanI chAyA tamArA hRdaya upara paDI jaze. tamArA hRdayamAM enuM pratibiMba paDaze. | negeTIva-pojhITIvano niyama che ke negeTIva hoya enA upara koI paNa jAtanI chApa paDelI na hovI joie. vaLI, ene aMdhArAmAM ja rAkhavI joIe. e evI kebIna hovI joie ke jyAM svIca dabAya ne DhAMkaNuM UghaDe ke tarata ja sAme je AkRti hoya te pakaDAI jAya. AnuM kAraNa e che ke negeTIva klIara che. jo enAmAM koI dhabbo paDI gayo hoya to pachI tame phoTo levA jAva to Avaze nahi. negeTIvane jema sAcavIne barAbara goThavI devAmAM Ave che ne barAbara taiyAra karIne pelI philmane goThavI nAkhelI hoya che ne pachI phoTo levAno hoya tyAre jevI rIte cAMpa dAbo ke tarata ja citra AvI jAya che tema, ApaNA hRdayane paNa taiyAra karIne javuM paDe che. jAtrA karavA nIkaLatAM pahelAM jAtrALue purI taiyArI karavAnI hoya che. A tauyArI kaI te jANo cho ? na jANatA ho te, jAe kahuM. tyAM gayA pachI koIne kAgaLa lakhavo nahi. koi sodo magaja upara Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhavo nahi. koi sagAM-vahAlAMnI tabiyata mAthe rAkhavI nahi. tyAM gayA pachI ahaMbhAva, prazaMsA, moTAI, stuti vagere rAkhavAM nahi. tyAM jaie eTale mINa jevA banI javuM joIe. tyAM to evI taiyArI sAthe javuM jAIe ke prabhunuM tyAM je darzana karIe tenI chApa hRdayamAM UpasI Ave. ApaNe koI tyAgI mahAtmA pAse jaie ane jo e tyAganI chabI ApaNA hRdayamAM thoDI vAra mATe paNa na Upase, tyAM paNa ApaNe jo zAMti na rAkhI zakIe, te tame vItarAga pAse gayA eno artha zo ? * tame gayA, prakSAla karyo, svaccha karyuM, dhUpa karyo ne pachI kesaranI vADakI levA mATe gayA. ane eTalAmAM pelo vATa joIne beThelo 25-25 karIne pUjA karI jAya to ? sAcesAcuM bolajo, tamArI AMkhamAM thoDoghaNo paNa lAla raMga te AvI jAyane e ghaDIe ? thoDo paNa krodhano raMga AvavAno ja. jo tame mUrakha hazo te evuM moTethI bolI UThazo ke, "kaMI bhAnabAna che ke nahi ?' jo tame zANA ane samajadAra hazo to manamAM kahezo ke, "mUrakha mANasa, meM dhUpa karyo. huM pUjA karavAnI taiyArImAM ja hato. emAM ApaNe AvIne Tapa-Tapa karIne A karI nAkhyuM !' Avo bhAva manamAM paNa kema jAgo joie? e vakhate ApaNe to prasanna thavuM joIe, ke mArA karatAM AnI bhAvanA kevI UMcI ke eNe tarata ja vinA vilaMbe lAbha laI lIdho..tamArA manamAM Avo bhAva haze to tame sAmethI ja kahezo, lo bhAI, pahelAM tame karI lo pUjA." Akhara to je karavAnuM che te bhAvanAthI karavAnuM che. pahelI pUjAno artha paNa hRdayamAM paDelo che. tame je bhAvanA karI to pahelI pUjA thaI gaI ema mAnajo. eTale, vAta e che ke ApaNuM hRdaya dhIme dhIme evuM zuddha banAvavuM , joIe ke vItarAganAM bhAvo maMdiramAM paNa ApaNAmAM bese. e ja bhAva ApaNA ghere paNa ApaNI sAthe Ave. dukAne paNa ApaNI sAthe Ave. vyavahAramAM paNa ApaNane dore. ApaNA aMtaramAM vaselI zAnti ane ApaNA svabhAvamAM vaselI kamaLatA temaja saumyatAnI asara ApaNA gharanA mANasa upara dhIre dhIre evI sarasa thavI joIe ke jene lIdhe eka vAtAvaraNa ja UbhuM thAya ane loko paNa kahe ke, "nahi, kharekhara A eka sAcA prakArano dhama AtmA che. paNa..A tyAre ja banI zake, jyAre ApaNA jIvanamAM saumyatA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave. paNa jo pUjA karIne ghera janAro mAnavI gharamAM jaIne dhamAdhama ja karI mUke..upavAsa karela hoya ane jevo pAraNuM karavA bese ane kahe, "zuM maga nathI karyA? tamane to bhAna ja kyAM che? ame upavAsa karI marI jaie chIe toya tamane pAraNAmAM khyAla ja nathI raheto !' AvA mANasanA upavAsa zA kAmanA? emane upavAsa karavA na hoya te koi parANe karAve che ?. upavAsa kaMi maravA mATe nathI karavAnA, amara banavA mATe karavAnA che. kharI vAta to e che ke, jIvane vicAra Avato nathI. krodhamAM AvI jAya che tyAre e ema mAnatA hoya che ke meM upavAsa karyo te badhAnA uddhAra mATe karyo che. - sAcI vAta to e che ke, upavAsa e anAhArI pada prApta karavA mATe che. khAvuM e to kIDAne paNa svabhAva che. na khAvuM emAM ja AtmAne svabhAva che. paraMtu Avo svabhAva Ave kayAre ? maga kadAca na thayA hoya to ema kahevuM joIe ke, "have maga karavAnI jarUra nathI. have te A khAvAnI zarUAta karI che, eTale pANI hoya to cAle, dUdha hoya to cAle; ukALo hoya to cAle-je hoya te cAle tame ciMtA zA mATe karo cho?' koI ciMtA karatA hoya te paNa ApaNe samatA ApavI joie. pelAne ema thAya ke huM khAuM chuM teya mAre khAkharA vinA nathI cAlatuM. ane A mANase upavAsa karyo toya kahe che ke, mAre kaMI joItuM nathI. Ama tapasvIne joIne je tapa nathI karate ene zaramAvAnuM mana thAya che. paraMtu A vAta hRdayamAM sthApavA mATe manane vizuddha karavuM paDe che. dhAyA vinAnuM kaMI kAma lAgatuM nathI. jeTalI jeTalI vastu chevAya che teTalI ja zuddha ane suMdara thAya che kapaDuM paNa dhovuM paDe che. makAna paNa dhovuM paDe che. vastuo paNa . dhavI paDe che ane e jovAya che tyAre ja mela dUra thAya che. te pachI, zuM ApaNA manane dhovAnuM ja nahi? ApaNe badhAyane dhavaDAvIzuM, badhAyane cokhkhA karIzuM ane manane nahi dhoIe to kema cAlaze? manane to sauthI paheluM dhovuM paDaze. A mATe ja jJAnIoe kahyuM che ke vItarAganI vANI e tamArA manane dhovA mATenuM nirmaLa ane parama pAvanakArI pANI che. enA jevuM pavitra pANI duniyAmAM eka paNa nathI. eTale e pANIthI manane roja dhotA raho. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNA loko kahe che ke vyAkhyAnamAM roja zu' sAMbhaLavAnu` che ? --tA huM tamane pUchuM chuM ke, roja zuM karavA nhAvuM joie ? kAle te nhAyA hatA, to pachI A zuM karavA pharIthI nhAvA jAva che ? kAle snAna karyuM` hovA chatAM jo tamane Aje mela caDhayo-dhULa caDhI ema lAgatuM hAya to pachI, kAle sAMbhaLyuM tema Aja paNa sAMbhaLeA. tamArI kAyA teA vagara dhAye UjaLI thavI joie. kAyA jyAM sudhI, AvI na thAya tyAM sudhI to tamAre nhAvuM paDe che. e ja rIte tamAruM mana evuM na thAya tyAM sudhI tamAre vANI paNa sAMbhaLavI paDe che. e sAMbhaLatA rahe te tamAruM mana tAjA rahe, khulluM rahe. rAgadveSanI gAMTho jo badhAI gaI hoya to e prakriyAthI jarUra jarA DhIlI thaI jAya. A gAMTho baMdhAi to jAya ja che, paraMtu DhIlI tA karatA raho !! ATalA mATe ja kahyuM ke, 'sva maneA vizuddha'- --mana vizuddha joie. ziSya bIjo prazna pUche che, 'kimatra heya... ? duniyAmAM cheADavA jevuM zu che ?' javAba maLyA: 'kanaka ca kAma"--kanaka ane kAma----A beya ApaNane vaLagyAM che. paNa tene cheADavAM joIe. je mANasa bALaka che tyArathI levAnI bhAvanAvALA hoya che te mANasa vRddha thAya tyAM sudhI lUMTavAnI bhAvanA rAkhato hoya che...eTale zarUAta levAthI thAya che ane aMta lUMTavAthI thAya che. lagabhaga AkhIya jiMdagI A kanaka ane kAmanI ja icchA ane tRSNA mAnavI sevatA hAya che. paraMtu jJAnIo kahe che ke, ethI tane zu'maLavAnuM che ? ene to tuM cheDatAM zIkha. enA vidhipUrNAMka tyAga karatAM zIkha te ja tAruM kalyANa thavAnu che. kanaka ane kAma e be evI vastue che ke baMne bAja]thI vaLagI paDelI che; ane, jene e be vaLage che te mANasa chUTI zakatA nathI. enA baMdhanamAM paDelA mAnavI pAtAne vadhAremAM vadhAre mukata mAne che. je vadhAre paisAdAra hoya che te mANasa vadhAre chAtI kADhato Ave che : 'AhA...huM teA bahu moTo mANasa chuM.' kharI vAta to e che ke jJAnIe ene kedI tarIke oLakhatA hoya che. A evA kedI che ke te bApaDA rAtanA sukhe UMcI paNa zakatA nathI. rAta paDe che eTale InkamaTekSa, selsaTekSa, suparaTekSa vagerenI bhUtAvaLA ene satAve che. Detha DayuTIne lIdhe to e jhabakIjhabakIne jAge che. eka bhAI kahetA hatA : Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "kala kare se Aja kara, Aje kare se aba avasara bItA jAta hai, phira karege che ? bIjA bhAIe ene pheravIne bIjI rIte kahyuM : kala mare se Aja mara, Aja mare se aba, tyu-yuTI A gaI, phira marege ba ?" eTale, have te maravA mATeno paNa TekSa AvI gayo. paNa, A TekSa kone mATe che?--jenI pAse khUba dhana che tene mATe che. jenI pAse ochuM dhana che tene te TekSa--bekSa kaMi vaLagatuM nathI e to khapa pUratuM raLe che ne khAya che. copaDA to zeThiyAone rAkhavA paDe che. TekSa ane DayuTI to evA badhAne hoya che. paNa jene bAra mahine traNa hajArathI ochI Avaka thatI hoya ene zuM nahAvA-nicovavAnuM ? tame lAkha meLavo cho tyAre sarakAra tamArI pAsethI pacAsa-sATha hajAra rUpiyA paDAve che. tame dila prasanna rAkhIne dAna nathI karatA te sarakAra tamane raDAvIne tamArI pAse dAna karAve che. pahelAMnA loko dravyamAMthI dasa TakA (dazAMza) kADhatA hatA. kAraNa ke sahadhamAM e du:khI na hoya, emanI sthiti sArI hovI joie, evI emanA dilamAM bhAvanA hatI..pitAnA sahadharmAe du:khI hoya to emanA dilamAM du:kha UbharAtuM hatuM. - have vAta badalAI gaI. 'e enuM phoDI leze, mAre zuM ?'nI svArthabuddhi vyApaka banI che. eTale ja Aje tamAruM kapALa sarakAra phADavA beThI che. ane tamArI pAsethI meLavIne garIba pAse pahoMcatA kare che. eTale, Akhare to sarakAra tamArI pAsethI pharajiyAta dAna karAvavA mATe ja TekSa nAkhe che. Ama, kanaka e eka evI vastu che ke mAnavI emAM jema vadhAre baMdhAelo hoya che tema te potAnI jAtane vadhAre mukata mAne che. jyAre jJAnIo sAcI rIte samaje che ke Avo mAnavI mukata nathI, paNa jaDabesalAka baMdhAyela che. A vAtanI tamAre khAtrI karavI hoya te, saMsArI AtmAnuM mRtyu jAo ane sAdhu AtmAnuM mRtyu jAo. sAdhue to sUtAM sUtAM, vAte karatAM karatAM, beThAM beThAM, jJAnanI carcA karatAM karatAM mRtyu pAmatA hoya che. zAntithI beThAM beThAM vicAra karavAno che ke ApaNuM jIvana kevI rIte vItI rahyuM che. Aje ApaNuM jIvana paNa zAntithI vItatuM nathI ane mRtyu paNa zAntithI thatuM nathI. ApaNuM jIvana jo bagaDI jAya to ApaNuM maraNa Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa bagaDI jAya che. maraNa vakhate paNa ApaNuM dhyAna evI vastuo para hoya che ke ApaNe sukhathI ke zAnitathI vidAya laI zakatAM nathI. maraNa Ave te pahelAM kAmanI bhAvanA chUTI jAya, maraNa Ave te pahelAM kanakano moha chuTI jAya, ne tame chokarAone kaho ke have tame badhuM saMbhALI lo. have mAruM nAma paisAnI bAbatamAM na le. jayAre jarUra paDaze tyAre tamArI pAsethI mAgI laiza, ke Aje mAre dharmAdA karavAnA che. Ama tame evI rItanI vyavasthA goThavI do ke maraNa vakhate emAM tamAro jIva aTavAI na jAya. - have trIjo prazna pUchAyo : "roja amAre sAMbhaLavuM zuM?" javAba maLyo : "gurunAM vAkyo nitya sAMbhaLo." svayaMprakAzita evA vItarAganA mArganA je sAdhuo che te tamane je vAta kaheze te tamArA AtmAnA uddhAra mATenI ja haze.' guruonAM vAkayo to tyAganA mArge laI janArAM haze. saMsArano mANasa dhamIM hoya to paNa svAthIM hoya che. ghaNA evA ke tyAganI vAta kare, dharmanI vAta kare, paNa jyAM ghera Ave tyAre manane kahe, "A tAruM kAma nathI.' zreNIka mahArAjAnI eka vAta Ave che. bhagavAna padhArelA che. temane sAMbhaLavAnuM rANI celaNAne mana thaI Ave che. eTale dhAraNI rANIne kahe che: "cAlo, ApaNe bhagavAnanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA jaie.' tyAre meta kahe che ke, "huM AvuM tyAre kahe, "hA, tAre to AvavuM ja joIe.' ane metakumAra AvyA. vANI sAMbhaLI ane hRdayamAM UtarI gaI. evI UtarI gaI, ke jANe pahelavahelI dharatI para megha varasyo. pachI to bIja ropAyuM ane UgI nIkaLyuM. eka vRddha bhAI mane kahetA : "mahArAja, tame vyAkhyAna do cho te tamArA gurunuM nAma zuM ?' meM kahyuM : "caMdrasAgarajI mahArAja." , pachI kahe : 'tamArA dAdAgurunuM nAma zuM ?' to kahyuM : " sAgarajI mahArAja." pachI kahe : 'ohoho..sAgarajI mahArAjanAM vyAkhyAna paNa ame sAMbhaLelAM che. eTale tame to emanA pautra thAva." meM kahyuM : "vAta sAcI che. tame to evA pAkaTa ke amArA dAdAgurune sAMbhaLyA, gurune sAMbhaLyA, eTale have mane ke mArA anugAmIne sAMbhaLazo toya emAM tamane zuM asara thavAnI che ?' Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emaNe te jANe vyAkhyAna sAme bakhtara paherelu hatu. emane evA gava ke ame traNatraNa peDhI sAMbhaLI, paNa ame / jarAya khasyA nahi. beThA chIe tyAMja ane temaja beThA chIe--macchu nadInA kALA paththaranI jema 'tuma kahete jA aura hama sunate jAya " evA pAkA thaI gayA hAya e emAMthI koI artha kADhe ja nahi. be ghaDI sAMbhaLe eTaluM ja. paNa je bALa-jIvA hoya che temane bahu asara karI zake che. jaguAne, vidyArthI o keTalA badhA bhAvanAzALI hAya che ! emane tame eka vAta barAbara samajAvI zako to te yA hAma ' karIne jhaMpalAvI de che. 6. jyAre pelA teA gaNatrI ja karyA kare ne gaNIgaNIne' evuM tAravyA kare ke, ' khAde DuMgara ane kADhe uMdara ' jevA ghATa thAya. Ama pelA metakumA2e tA sAMbhaLyuM, ne jIva UThI gayo. ." ghera AvIne mAne kahyuM : ' mA. dhAraNI kahe : ' zuM che beTA ?' tA kahe : ' mane bhagavAnanI vANI gamI. 6 te to beTA ApaNuM bhAgya khUlI gayuM. ' ( paNa mA ! e vANI mArA hRdayamAM UtarI gaI. ' ' te te ApaNuM ahobhAgya.' * paNa, e vANI have mAre amalamAM mUkavAnI che. ' 6 eTale ?' to kahe : ' mAre sAdhu thavAnuM che. * are hAya, sAdhu tA bIjA thAya, tAre sAdhu thavAnuM na hoya. tuM to have ekanA- eka dIkaro che. tu jo sAdhu thAya to mAruM koNa ? kumAra, tane to huM ATha prakAranI suMdara kanyA paraNAvuM. e kanyAone huM jouM, rAjI thAuM. eTale beTA, ApaNAthI sAdhu na thavAya. ' joyuM A ? mAbApa dhamAM joDe kharAM, paNa tyAganI vAta Ave tyAM kahe : ' e tAruM kAma nahi, emAM tane samaja na paDe; e to amAre samajavA mATe che.' Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAvanI namratA kRti-saumyatve e eka mahattvano saguNa che. emAM evI saMkalanA che ke, eka vastu Ave to bIjI Ave ane bIjI Ave pachI trIjI Ave. eTale, eka vastu pahelAM taiyAra na thaI hoya to, bIjI vastumI pachI muzkelI paDe che; ane bIjI taiyAra na hoya to trIjI paNa agharI paDe. mATe ja guNanI saMkalanA karavAmAM AvI che. sudratAno tyAga kare to ja mANasa saumya bane che. * . jJAnIo ApaNane dekhAva karavAnuM nathI kahetA, e to AcaraNamAM utAravAnuM kahe che. Dela kArnegIe jIvanamAM AgaLa vadhavAnI samaja ApatuM pustaka lakhyuM che. e pustakanuM nAma che " How To Win Friends And Influence People.' A pustakanI lAkho nakalo duniyAmAM khapI gaI che. gujarAtImAM paNa "jiMdagI jIvavAnI jaDIbuTTI" e nAmathI enI dazabAra lAkha nakalo UpaDe che. te mAre tamane saune ahIM pUchavuM che ke, enI aMdara ane A mahApuruSenI vAtanI aMdara phera zo che? te loko ema kahe che ke tame saumyatA ane sabhyatAno dekhAva rAkhe. jyAre mahApuruSo kahe che ke, dekhAva nahi; tame ene tamArA jIvanamAM vaNI nAkhe. dekhAva to chetaravA mATe che, jyAre evA guNane jIvanamAM vaNavAnI kriyA ApaNI jAtane sudhAravA mATe che. jJAnIo kahe che ke dekhAva duniyAmAM mAna apAvaze, paNa ethI AtmAnuM kalyANa nahi thAya. AtmAnuM kalyANa karavuM hoya to to aMdarathI sudharo. davAo paNa be prakAranI hoya che. mAthuM dukhatuM hoya tyAre ApaNe Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAma lagADIe chIe, ane te rIte ArAma anubhavIe chIe. bIjI davA to evA vicAramAMthI udbhavI hoya che ke, A mAthuM dukhyuM to kharuM, paNa e dukhyuM zenAnI? A praznamAMthI e zodhI kADhe che ke kabajiyAta che, peTamAM kheTo bharAvo thayelo che, eTale mAthuM dukhe che. A pachI e peTane bagADa kADhavAnI davA Ape che. A AMtarika davA che. bahArathI bAma bhale lagADe, paNa aMdarane maLa jaze nahi tyAM sudhI mAthAno dukhAvo maTaze nahi. A rIte jJAnIo paNa ApaNane aMtaranI davA batAve che. e kahe che ke bahAranI saumyatA tame ghaDIbhara rAkhazo, paNa jo te aMtaramAM UtarI nahi hoya to koika divasa paNa ene bhaDako thayA vinA rahevAno nathI. - tamArI prakRtimAM vaNAyA vagaranI koI paNa vastu keLavI zakAvAnI nathI. eTale, tame je vastu karavA mAgatA ho tene tamAre lohInI aMdara ekAkAra banAvI do. ema karazo tyAre e tamAruM jIvana banI jaze. pachI tame UMghatA haze ke jAgatA haze, paNa tamArI prakRti tamane nahi choDe. gItAmAM kahyuM che: pratiM zAnti bhUtAna nijha ti sthiti che ? koinI upara tame game tevuM dabANa lAvazo, game teTalI kI zAkhaze, game teTalI cAMpatI najara rAkhazo topaNa mAnavanI prakRtimAM je paDI gayuM tenI sAme bahAranuM niyaMtraNa kazAya kAmamAM nahi Ave. mANasa Aje eTalo badho hoMziyAra banI gayo che ke, bahAranAM game teTalAM niyaMtraNo haze to paNa e dhArelAM karyA vinA nahi rahe-bhalene pachI AsapAsa aneka cekIdAro mukAI gayA hoya. eTalA mATe ja mahApuruSe kahe che ke bahAranuM niyaMtraNa kadAcita thoDIvAra sudhI raheze kharuM, paNa jo enI prakRtimAM palaTo nahi Ave to e vALelI kamAnanI jema raheze. jyAre kamAna chUTaze tyAre Dabala jorathI UchaLaze. athavA taLAvanA TUMbaDA jevI dazA thaze. upara hAtha dabAvela zakhache tyAM lagI aMdara raheze ne hAtha uThAvI lezo ke tarata ja jozabhera upara AvI jaze. ApaNe paNa bahArathI niyaMtraNa mUkavAmAM mAnatA hoIe chIe... ApaNe samajaNane nahi, jorane mahattva ApIe chIe. jorajalama ne dabANane lIdhe je vastu dabAIne beThelI hoya che te vATa joIne beThelI hoya che. ane tethI ja e chUTe che tyAre bamaNA jorathI uchALo mAre che. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daDAne jo ThekANe mUkavA hoyato dhIrethI mUkavA paDaze. jorathI pheMkaze! ho to e bamaNA UchaLaze ane je khUNAmAM mUkavA haze tenAthI viruddha dizAmAM cAlyA jaze. ahIMthI jo daDo sAme pheMkIe te sAmI dIvAle athaDAine e ApaNA hAthamAM Ave che. kriyA ane pratikriyA ( Actions And Reactions ) e sAyansanA ane mAnasazAstranA eka niyama che. eTale jJAnIe kahe che ke jyAre tamArI pAse vicAra Ave tyAre e kayAMthI Avyo e pahelAM samajo. enI sAthe vicAraNA karo ane pachI ja AcaraNamAM mUko. je mANasA samajIne krodhane cheDe che te mANasa hajaro rUpiyAnuM nukasAna thaze chatAM krodha nahi kare. kAraNa ke saumyatA e enI prakRtinuM aga banI gayuM che. namratAne je samaje che tene game teTalAM pralAbhanA maLaze chatAM paNa ahaMkAra ane mAnamAM nahi lapaTAya. kAraNa ke namratA e enI prakRtituM eka aMga banI gayu hoya che. te ja rIte, je loko dAnamAM--saMtoSamAM samaje che te lokonI pAse dhananA meoTo DhagalA karI nAMkhazeA te paNa e najara suddhAM nahi nAMkhe. e te kaheze, mAre ene zuM karavuM che ? AryAvarta mAM je graMthonI racanA thai che te saMtAe karI che. ane tethI temanA jIvananI suvAsa paNa emAM AvelI che. vilAsI mANasA ane duniyAnI bhautika saMpatti pAchaLa ghelA thayelA mANasAe lakhelu lakhANa kadAcita tamane uzkerATa ApanAruM nIvaDaze. paraMtu e tamArA dilane kadI zAnta karI zakaze nahi. Aje navalakathAo lakhAya che. paNa lekhako to enI vadhAremAM vadhAre AvRtti bahAra pADIne vadhumAM vadhu paisA kema lUMTavA enA rastA zodhatA hoya che. eTale emanA e lakhANanI pAchaLa paNa tRSNAnI Aga paDI hoya che; ane tethI ja temanuM sAhitya vAMcanArI prajA asa MtoSanA bhaDakAmAM baLI rahI hoya che. kAraNa ke lakhanArAonA dilanA Ataza emanAM lakhANAmAM paDayo hoya che. * jemanAM citta haryA bharyA che, jemanAM mana prazAMta che, je saMtApanI aMdara meMgna che, emanA mukhanI vANI zAMti-samAdhAna ApanArI hoya che. AvuM samAdhAna ane zAMti pelA asa taSanI AgamAM baLanAro mAnavI nahi ApI zake. eTalA mATe ja pelA RSi-munie ane tyAgIe bhale dehamAM 119 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahetA hatA, chatAM temaNe samajaNa dvArA manane keLavyuM hatuM. sAdhu hoya ke saMsArI hoya, eNe dehanA dharmo, dehanI mAga to poSavI ja paDaze. paraMtu e mATeno yogya vicAra karIne tenA upara je maryAdA mUka vI enuM nAma "viveka " ane maryAdA na mUkavI enuM nAma "aviveka.' je maLe temAM saMtoSa mAnanAro mANasa kharekhara vivekavAna che. - zrImaMtonuM kAma e che, ke je loko virakata hoya temanI khabara rAkha. vI. virakata jo mAgavA jAya to e bhikhArI banI jAya. Aje ApaNI dazA jozo to jaNAze ke sAdhuone mAgavuM paDe che. . sAdhuo tamane ema kahe ke tamAre ATalA rUpiyA bharavA paDaze. Ama kahevuM te ja sAdhutAnuM lIlAma che. sAdhune phaMDaphALAnI zI jarUra che. emane to badhAya vinA calAvatAM AvaDavuM joIe. AvI dazA aMtaramAMthI udbhavatI hoya che. ne e Ave tyAre enI mastIne AnaMda kaMI jAda hoya che. pahelAM tyAgInuM kAma e hatuM ke te saMsAra tarapha upekSA sevatA ane saMsAranA rAgIo temanI khabara rAkhatA. A rIte baMnene samanvayAmaka dharma jaLavAto hato. Aje baMne jaNA potAnA jIvananA paMtha cUkI gayA che. pariNAma e AvI gayuM che ke, sAdhuo gheraghera mAgatA phare che ane tene lIdhe sAdhutAnuM darzana je pahelAM mAnavIne mATe gauravanI gAthA samuM hatuM tenA badale hIna banI gayuM che. - Aje saMsArI ema mAnato thayo che ke sAdhune to thoDA paisAthI kharIdI zakAze. eTale moTAmoTA paisAdAro mAne che ke Akhare mahArAja javAnA kyAM che........chevaTe ApaNA baMgale AMTo mAravA AvavAnA ja che. pAMca-daza hajAra rUpiyA joItA haze te TIpa laIne ApaNI ja pAse Avaze. bIje kyAM jaze ? pariNAme, emanA mananI aMdara eka evI rAi AvI gaI ke amArI pAse paisA che ane paisA haze to ame sAdhuone paNa kharIdI zakIza. jayAre eka jamAnAmAM eka ghaDI evI hatI ke sAdhuo ema samajatA ke sAdhutAne kharIdavA mATe to sAdhutA ja joIe. sAdhutA e kaMi duniyAnI vastuothI kharIdI zakAya evI vastu nathI. * te tame je kArya karavA beso temAM jyAM sudhI tamAruM Atmavilepana nAhi thAya tyAM sudhI tamane e kArya AnaMda nahi Ape --bhale pachI e duniyAne vyavahAra hoya, bhagavAnanI bhakita hoya ke koI bALakane dUdha 120 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAnuM hoya. tame je kAma karavA beThA ho temAM Atmavilopana karazo to ja te vastu tamane AnaMdadAyaka banaze. bALakane AyA paNa dUdha pAtI hoya che ane mA paNa dUdha pAtI hoya che. chatAM bannenI dUdha pAvAnI kriyAmAM keTalo badho phera paDe che ? rasoIyo roTalI banAvI Ape ane gharanI strI roTalI banAvI Ape e bemAM aMtara kharuM ke nahi? hAthathI banAvelI rasoI pIrasavAmAM Ave che tyAre tenI pAchaLa bhAvanA hoya che, arpaNa hoya che, prema hoya che ane sevAno saMbaMdha hoya che. bhADUtI mANasa to roTalI banAvI banAvIne pheMke ja jAya che. paraMtu tenI pAchaLa kevaLa paisAno saMbaMdha hoya che. lAgaNIne koI pravAha hoto nathI. mA bALakane dUdha pAtI hoya tyAre dUdha nahi paNa heta pAtI hoya che. AyAnuM dUdha pInAra bALakanuM zarIra kadAca puSTa thaze, paraMtu AtmA puSTa nahi bane. Aje moTA gharanAM chokarAMo AyAonA hAthamAM Uchare che. pariNAme ene mAtRsneha maLato nathI. pariNAme mAtRsneha, mAtRsaMskAra ane mAtRhArda meLavyA vinAnAM bALako vikRta (Abnormal ) pAke che. ane e vikRti mA-bApane ghaDapaNamAM sahevI paDe che; kAraNa ke e chokarAM mAbApanA duzmana bane che. saMskAranuM siMcana pAmyA vinA Abnormal baneluM bALaka jema jema moTuM thatuM jAya che tema tema vadhAre vikRta banatuM jAya che. ane tene lIdhe AsapAsanuM vAtAvaraNa paNa jherI bane che ane e cAre bAjA vistAra pAme che. eTalA mATe ja kahyuM che ke bhAvanA e koI jAdI vastu che..e bhAvanApUrvaka tamArA kAmamAM Atmavisarjana ane AtmanimagnatA UbhI karazo to e kAma dIpI UThaze. 'mANasa jyArathI duniyAnI vastuo bhegI karavA mAMDe che tyArathI aMtaranI duniyAkhavA mAMDe che. aMtaranI duniyAne sajAvavI haze te bahAranI vastuone ochI karyA vinA Aro AvavAno nathI. ApaNe bahAranI vastuono saMgraha eTalo badho vadhAryo che ke, ApaNA aMtaranuM dIvAnakhAnuM Aje sAva khAlI thaI gayuM che. ' Aje mAnavInuM dhyAna bahAranI vastuonA saMgraha upara kendrita thayuM che ane aMtaranI duniyAnuM sAva devALuM nIkaLyuM che. Aje mAnavI nA jIvanamAM koi Adarza nathI. koI bhAvanAmaya svapna nathI ane tethI mAnavI bahAranI duniyA bhegI karyA vinA kare paNa zuM ? eTalA mATe ja mANasanA jIvanamAM dhyeyAtmaka koika svapna ane daye- 121 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAtmaka eka vicAra to hovAM ja joIe, jenA AdhAre mAnavI jIvanamAM dhIme dhIme AgaLa vadhI zake. ApaNA jIvanamAM ApaNane thAka to tyAre ja lAge che ke jyAre ApaNA manamAM koIka kAma pAchaLano Adarza nathI hote. jenA jIvanamAM koI dhyeya nathI hotuM tenuM jIvana vaitarA jevuM banI jAya che. Aje te koika phUTapAthane bhikhArI che, to koIka vaLI mahelane bhikhArI che. Akhare mana to baMnenAM sarakhAM che. keIkane eka rUpiyo joIe che, koIkane so joie che; koIkane hajAra joIe che, koIkane lAkha ke karoDa joie che. bhikhArIonI kakSAmAM kai phera nathI. mana to e ja che. hA, dekhAvamAM thoDoka phera che kharo. jyAM sudhI ApaNA mananI bhUkha marI nathI tyAM sudhI ApaNe bhikSuka ja chIe. ane A bhikhArIvRtti ApaNane dhImedhIme hIna banAvI denArI che, e ja jema eka suMdara puSpa para bhamaro AvIne temAMthI rasa le che, chatAM puSpane duHkha Apato nathI ke ene cImaLAvI nAMkhato nathI; ane chatAM potAnA AtmAne saMtRpta kare che e ja rIte, A duniyAnI aMdara sAdhu koIne tyAM levA mATe jAya tyAre pelAnuM rasoDuM' khAlI karIne cAlyo nathI Avato. paraMtu ene tyAM banAvelI vastuomAMthI thoDuMka le che, jethI ApanArane tyAM echuM thAya nahi ane potAnuM kAma cAlI rahe. Ama becAra gharethI meLavIne potAnA AtmAne paritRpta kare che. ane..Ama pharavA jatAMya na maLe to sAdhune vaLI aura AnaMda. maLI jAya to saMyama paLAya che ane na maLe to tapavRddhi thAya che. maLI jAya topaNa majA che, na maLI jAya te paNa majA che. idhara bhI vAhavAha ughara bhI vAhavAha. AvA tyAgano raMga bahu UMDe hoya che. ApaNA AmAne A raMga ja lagADavAno che. ApaNane atyAre je raMga lAgyo che te haju kAco che. ApaNane gaLa majIThane raMga nathI lAgyo. ekavAra raMgAI to jaie chIe, paNa pharIthI prasaMganA pANImAM jhabakoLatAM raMga gumAvIe chIe. darekamAM saMtoSa, darekamAM zAMti, darekamAM samAdhAna--A raMge ja jIvanane sArI rIte jhaLakAvanArA raMge che. eTale jIvanamAM saphaLatA meLavavAnI amUlya cAvI-svabhAvanI namratA" ApaNe keLavavI paDaze. ApaNe ghaNA lokone kahIe chIe, ke, te bahu saMtoSI chuM, 122 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa mananI aMdara meLavavAnI Aga satata baLatI ja hoya che. tyAre krodha, mAna, mAyA ane lebha A cAra jIvananI AsapAsa pharanArAM baMdhana che. e cArecAra baMdhano hovA chatAM cApaNe ghaNI vAra bahArathI saumya (namra) dekhAIe chIe. paNa bhagavAne tene kahyuM che ke tAre krodhane upazAMtithI haNI nAkhavo joIe. ane prakRtine saumyatAmaya banAvI devI joIe. namratA vaDe tArA ahamane tAre haNI nAkhavuM joIe. ane prakRtine namratAmaya banAvavI joIe. tAre saMtela vaDe lobhane haNI nAkhavo joIe. AthI tArI prakRti parama sataSamaya banI jAya. ane saraLatA vaDe karIne tAre mAyAne haNavI joIe. AthI tAruM jIvana saraLatAmaya ane sukhI banI jaze.' , 123 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 14 kSudratAnA parityAga dha rUpI zikhara para pahoMcavA mATenuM paheluM sApAna che kSudratAnA parityAga. dha nI dizAmAM pravRtti karanAre nAnInAnI bAbatonI kSudratA tajavI joIe. kSudra vAtothI jenuM dila dubhAtu hoya tevA mANasathI duniyA paNa dUra raheze. AvA mANasAne nAnI nAnIM bAbateAmAM paNa mAThuM lAgI jAya che. emanA peTamAM koI vAta nahi Take. ene kahelI vAta, vIjaLIne vege, cAre bAju prasaratAM vAra nahi lAge. eTale, kSudratAvALA mANasa gaNanA jo duniyAmAM paNa nathI thatI, to dharmImAM te kayAMthI thAya ? bIjA' sApAna e cheke, dhI AtmAM pa McendriyathI pUrNa hAya, a MgApAMga sArAM hoya, indriyo pUrNa hoya to ApaNI parAdhInatA ochI thaI jAya. iMdriyA jeTalI kSativALI eTalI ApaNI parAdhInatA vadhAre. indriyo jenI pUrNa hoya e potAnA dharmanI ArAdhanA zAMtithI karI zake. mATe ja paMcendriyanI pUrNatA kahI. vaLI aMgopAMga paNa akhaMDa joie; nahi te e peAtAnA svabhAvamAM sAro lAgatA nathI. ageApAMganI herAnagatine lIdhe eka-pachI-eka mAMdagI cAlyA ja karatI hoya che. tethI, tevA mANasa zAMtithI dharma kArya karI zakatA nathI. pachI, 'saba sa'ghayana' eTale ke zarIranA bAMdhA taddana vyavasthita hAya, AvA mANasane mAMdA paDavAnI ghaDIe bahu echI Ave che. je mANasa Ache mAMdA paDe che te niyamapUrvaka ArAdhanA karI zake che. tamAre vyAkhyAna sAMbhaLavuM hoya, pUjA karavI hoya, paNa tame jo tamArA zarIranA bAMdhA barAbara na heAya, tame eka kalAkathI mAMDI traNa kalAka sudhI satata eka sabhAmAM besI na zaphatA ho to, pariNAme tame pharavA dhAro tApaNa te na karI zako. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNI vAra ApaNe kahaue chIe ke AtmA zarIrathI jajudo che. Ama to A vAta sAva sAcI che, chatAM jyAMsudhI e zarIrarUpI gharamAM vase che tyAMsudhI to zarIra e eka enI gADI che. gADI sArI haze te ja, bahAragAma javA nIkaLelA mANasa jhaDapathI sukhabharyo pravAsa karI zakaze. ApaNA AtmAne paNa je tarapha javAnu che te tarapha lai janAruM sAdhana te| A zarIra ja che. yAda rAkhajo ke, ekanI eka vastu tAraka paNa bane che ane mAraka paNa bane che. je mATara vaDe resanA medAnamAM, sinemA--nATakamAM yA aMgata sthAne jaI zakAya e ja moTara vaDe jIvanane Avazyaka evI zubha pravRtti mATe paNa pharI zakAya. pratyeka sAdhananI be bAjuju hAya ja. enAthI lAbha paNa hAya, nukasAna paNa hoya. duniyAmAM koi paNa vastu evI to nahi jaDe ke tenA ekAMgI lAbha ja hoya ane nukasAna na ja hoya. dareka vastumAM lAbha ane hAninAM be pAsAM hoya ja. e ja rIte, zarIrathI tarI paNa zakAya che ane DUbI paNa zakAya che. vadhAre sazakata zarIrane na karavAnA kAmamAM vAparavAmAM Ave te taravAne badale e DubADanAruM paNa bane. tene badale sArI rIte vAparo to tame tarI zake. AMkhA prabhunAM darzana mATe ane nisarga nAM suMdara tattvone nIrakhavA --tAravavA mATe maLI che, evuM tame samajo. dharmI thavuM enA artha e nathI ke, sadA ghuvaDanI jema udAsa ane du:khI thaI javuM. gharamAM jANe koInuM mRtyu thayuM hoya ane zAka vyApyA hoya evA dharmI kadI na hAya. dharmI atmA tA sadA prasanna hAvA joie. duniyAnA AtmA bhAganA AnaMda mANatA hoya che, jyAre dharmI AtmA yoganA AnaMda mANatA hoya che. bALaka dhULamAM ghara banAvIne ramatu hAya che. paNa ene khabara nathI ke dhULanu ghara rahevA kAma lAgatu nathI. e ja rIte, bALako dhULanA ka MsAra banAve che ne ekabIjAne pIrase che. paNa e kasArathI cheAkarAMonAM peTa bharAtAM nathI. ema jJAnadazAmAM vicaranAro AtmA A saMsAranA jIvAne joIne vicAre che ke A lAke bhAgAmAM tRpti mAne che, paNa e bhAgA te pelAM bALakonI retInA kaMsAra jevA che. retInA ka'sArathI jema bALako tRpta nathI thatAM, tema saMsAranA bhAgeAthI tame tRpta nathI thavAnA, beyanI dazA te eka 135 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja che. pelAne AnaMda kSaNika che, to tamAro AnaMda pAMcadaza varSane che. pelA bALakanuM retInuM ghara tUTe che to bALaka raDatuM nathI, kadAca hasI paDe che. paNa A saMsAranI aMdara tamAruM bAMdheluM ghara tUTI jAya te hasavAne badale tame to raDavA besI jAva. Ama, ghaNI vAra to nirdoSa bALaka moTA mANasa karatAM vadhAre jJAnI dekhAya che. samajaNanA lIdhe e jJAnI nathI, paNa ajJAna dazA e paNa jANe AnaMdanuM kAraNa bane che. je jJAnI AtmA che te saMsAranA raMgarAga ane saMsAramAM DUbelA jIvone joIne ema ja vicAra kare che ke, A jIvo jemAM AnaMda mAne che te AnaMda zAzvata nathI - jJAnI sivAyanA bIjA badhA te AvuM joIne ema Icche ke Ane maLyuM evuM mane maLo. tamArI pAse sarasa moTara hoya, sArAM kapaDAM hoya, sukhethI beThA ho te tamane joIne saMsArI jIvanA kapALe to tarata ja hAtha jAya ke, amArA bhAgyamAM AvuM kyAMthI hoya. eTale AtmAnI daSTi vinAno mAnavI to tamAruM sukha joine ghaDIbhara IrSyA karavAno. paraMtu jenI pAse jJAnadRSTi che. jenI dRSTi sat, cit ane AnaMdathI pUrNa che, e IrSAthI dUra rahe che. sat eTale sattArUpe A duniyAmAM huM rahevAne chuM evuM jene jJAna che; cit eTale jJAnadazA. anaMta jJAna e mArA AtmAne khajAno che evI jene samajaNa che, ane AnaMda eTale jenA jIvanamAM kAyamane mATe sahaja AnaMda che te te anyanA sukhanI irSA nathI karato. bahAranI vastuonI je apekSA nathI rAkhato, paNa "sva'nA saguNanI apekSA rAkhe che. evA prakArano AnaMda ja sAco AnaMda che, Ama sat, cita ane AnaMdathI je pUrNa che te potAnA AtmAmAM ja pUrNatA jAe che, ane je bAhya vastuo pAchaLa paDelA dekhAya che temane "apUrNa ' tarIke oLakhe che. aMtaramAM jJAnadazAne abhyadaya thayo che te ja pUrNanI kalpanA karI zakAya. kathAvArtA sAMbhaLIne ApaNe cAlyA javAnuM nathI, paraMtu cittamAM dhIme dhIme jJAnadazAno udaya karavAno che. ATaluM jo thaI zakaze te cakravatIe je sukhano anubhava karI zakatA nathI evA prakAranuM sukha A saMsAranI vastuonI samajaNamAMthI udbhavaze. saMsAranI vastuono abhAva paNa tamane aTakAvI zakaze nahi. tamane ema ja thaze ke, "maLyuM teya zuM ane vAyuM teya zuM ?" 126 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAro ke tamArI pAse sonAnI pATa che. paraMtu rAtre sUvAnuM to rUnI gAdI upara che, sonAnI pATa upara nahi. eTale, sonAnI pATa to sUvAnA kAmamAM paNa nathI lAgatI. savAranA pahoramAM TADha vAtI hoya to e sonAnI pATane garama kAmaLAnI jema chAtI upara oDhI paNa nahi zako. basa, eTaluM manamAM mAnavAnuM raheze ke mArA gharamAM sonAnI pATa paDI che, e mArI mAlikInI che. AnuM pariNAma e Avaze ke, pATanI ciMtAthI enI UMgha UDI jAya eTaluM ja sukha ene thaze! jenI pAse sonAnI pATa nahi hoya e ghaDIbhara mAnaze ke mArI pAse A nathI, paraMtu enI UMgha nahi UDe e vAta cokkasa, senAnI pATavALAne sukhanI smRti maNa du:khanI kAraNa bane che ! vicitra chatAM kevI sAcI vAta ! ApaNe evI ajJAna dazAmAM vicarIe chIe. ApaNI upara mohano evo thara jAmelo che, jene lIdhe jJAnanAM kiraNo ApaNA aMtaramAM pravezatAM nathI. jJAnIoe to joyuM ke jema dArU pInAro dArU pIe che, tyAre pitAnuM bhAna ne potAnI zAna vIsarI jAya che ane game tyAM game tema ALoTavA mAMDe che, tevI rIte ApaNe AtmA Aje vItyA merama prama rAM mAmUrta varAti - mehanI madirA pIne Aje unmatta banyo che. je vastu sparzavAthI paNa abhaDAI javAya evA padArthomAM eNe Aje sukha mAnyuM che. AvAM azAzvata ane azuddha padArthomAM sukha mAnanArAene jJAnIo kahe che ke, " jemAM tuM sukha mAne che ke mANe che te vadhAremAM vadhAre du:kha che.' paNa A vAta sAcI to tyAre ja lAge, jyAre ApaNAM jJAnacakSue UghaDI jAya. Aje loko ema mAne che ke ApaNI pAse daza-paMdara karoDa rUpiyA hoya to ApaNe vadhAre sukhI thaIe. paNa ene khabara nathI ke pacIsa- pacAsa lAkha rUpiyA sAcavavA mathanArAnI paNa UMgha UDI jAya che, to pachI daza-paMdara karoDavALAnI zI dazA thAya ? bIjI paNa eka vAta vicAravA jevI che. paiso kadI ekale nathI Avato ghaNAMne sAthe laine Ave che. thoDIka ciMtA, thoDAka durguNa, DAMka asatya, thoDIka krUratA, thoDAka daMbha ne thoDAMka pAkhaMDane laI Ave che. A badhAM Ave to ja e Ave che, nahitara nahi-jema vaDIlane notaruM ApIe ne chokarAnuM lazkara sAthe Ave tema, . 127 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekalo to e puNyanA saMcayavALAne tyAM ja Ave che. jene prakAzane paMthe javAnuM che evA koi AtmAnI vAta bAda karIe to, sAmAnya rIte, dhana Ave che tyAre dharma Agho Ubho rahe che. Aje to, dharmane nAme vaparAto paiso paNa mAnavInI khyAti mATe vaparAto hoya che-zuddhi, nirmaLatA ke AtmAnA AviSkAra mATe nahi. jIvanazuddhi mATe jeno paiso vaparAto hoya te AtmA ja puNyazALI che. emane maLelAM sAdhana puNyanA mArga thI maLelAM che. e sAdhane ene puNyane paMthe dorI jAya che. bAkI te, roja prabhunAM darzana karanArA ne vyAkhyAna sAMbhaLanArA mAnavI pAse jo pacAsa lAkha rUpiyA thaI jAya ane dUrane ThekANe jaIne baMgalo baMdhAve to vyAkhyAna sAMbhaLavAnI vAta to dUra rahI, paNa koIka vAra guru pAse e Ave to paNa ema lAge ke maMdirano uddhAra thaI gayo ! pahelAM to e mANasa roja maMdire Avato hato. Aje to ene ema lAge che ke, have huM roja AvavA jevuM prANI nathI; have to huM prasaMgopAta (Occassional ) AvavA jevuM prANI chuM. Ama ene paNa jANe eka jJAna thaI jAya che. paraMtu A jJAna te ajJAnajanya che. AvAonI duniyA pacAsa-sATha varSamAM pUrI thai jAya che, paraMtu emanA AtmAnI bhayAnaka adhogati thaI jAya che. eTale, jJAnIo jaNAve che ke, jo sAdhana zuddhine mArge laI jatAM hoya te jANavuM ke cittamAM kaMika jJAnanAM kiraNo pragaTayAM che, jJAna ane nyudaya thayo che. Avo abhyadaya na thayo hoya to, te kema thAya teno vicAra karajo. Avo abhyadaya karavA mATe tamAre jaDa pratyeno rAga ocho karavo paDaze. ' rahevuM paDe to raho, kuTuMbane sAcavavuM paDe to sAco, nabhAvavuM paDe to nabhAvo; paraMtu enAthI tame abhimAnI na thaze. enA vaDe tame samRddhinuM abhimAna karazo to jJAnIo tamane "mithyAbhimAnI' kaheze. svabhAvamAM rahelA sadguNone kaMI na mAnavA ane para vastuone kaMIka mAnavI enuM nAma mithyApaNuM. sAcAne khoTuM mAnavuM ane khoTAne sAcuM mAnavuM tenuM nAma miyApaNuM. Aje ApaNe AvuM mAnIe chIe. ApaNuM AkarSaNa saguNa tarapha nahi duniyAdArI tarapha vadhatuM jAya che. AthI Ano artha e thayo ke ApaNuM mana vibhAvadazAmAM ramI rahyuM che. mana jo svabhAvadazAmAM ramatuM hoya to duniyAdArI bhaNI udAsa hoya ane sva-sthitimAM ullAsamaya hoya. 128 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTalA mATe ja kahyuM ke, dhama AtmA duniyAnA game tevA vAtAvaraNamAM paNa du:khI nahi hoya. e to svaguNanA ciMtanamAM sadA prasanna haze. enA mukhanI prasannatA ane zAMti joIne ja ApaNane ema thAya ke A mANasa sukhI hovo joIe. trIjo sadguNa che prakRtinI saumyatA. moDhAmAM mIThAza rAkhe ane manamAM kaTutA rAkhe ene prakRti saumya na kahevAya. dekhAve saumya te prakRti-saumya nathI. paraMtu jene svabhAva ja saumya thaI gayo che evAne prakRti saumya kahevAya. vepArIne tyAM koI gharAka Ave ane kahe ke, "zeTha, tame to jaTha kahe che. tame to sAva khoTA cho. e vakhate vepArIne ema thaI ja javAnuM ke A traNa badAmano mANasa mane jUTho kahe che?! chatAM vepArI gusse thayo hoya ema dekhAtuM nathI, kAraNa ke, te jANe che ke, "A to mAruM gharAka che. jo AMkha lAla karIza ane DoLA kADhIza to gharAka UThIne cAlavA mAMDaze.' eno artha e thayo ke, gharAka je vAta kahe che te vepArIne gamatI nathI, chatAM paNa hasIne vAta gaLI jAya che. kAraNa ke, temAM eno svArtha che. paNa, svArtha hoya to te badhAya gaLI jAya. roTalo ApanAro mAnavI kUtarAnA peTa upara paga mUkaze to paNa kUtaruM enA paga cATavA mAMDaze. kAraNa ke, e jANe che ke roTalo AmAMthI maLavAno che. | svArtha hoya tyAre prakRtisaumya banI javuM e to sahaja che; paNa jyAMthI kazuM maLavAnuM na hoya evA sthAne prakRtisaumya banI javuM kaThaNa vAta che. prakRti saumya thavuM eTale svabhAvathI ja saumya thavuM, ugratAne aLagI rAkhavI, niraMtara bhalAimAM racyApacyA rahevuM. vAtavAtamAM tapI janAra mATe kahIe chIe ke, "bhAi, enA bolavA sAme bahu dhyAna na Apazo; kAraNa ke tapI javuM e eno svabhAva che. koIke mANasa vAtavAtamAM apazabdo bolato hoya to ApaNe samajI jaie chIe ke A mANasa svabhAvane ja evo che. Avo ja evo che. ' jIvanane mApavA mATenA AjanA ApaNA mApadaDa khoTA che. e mApadaMDa to bArIkamAM bArIka bhedane parakhanAra ane pakaDI pADanAra hovo joie, jenA vaDe ApaNA jIvananuM ApaNe darzana karI zakIe. 129 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (I) jIvanamAMgalyA te janA ApaNA ciMtanano viSaya jIvanamaMgala che. jIvana to che, paNa emAM maMgalanI sthApanA karavAnI che. A maMgala' . zabda zA mATe? jIvana zuM pUratuM nathI ke ApaNe maMgala zabda mUkavo paDe? jJAnIo jyAre zabda vApare che tyAre samajIkarIne ja vApare che. nirarthaka zabda kadIya nathI vAparatA. e te pUrNa vicAra karIne ne tolIne ja zabda mUke che. eTalA mATe ja sAmAnya mANasonA karatAM jJAnIonA eka zabda upara paNa jJAnIo vadhAre vicAra kare che. kAraNa badhAne e jAtanI khAtrI hoya che ke, e je kaMI bolaze e vicArIne bolaze. e je kaMI kaheze enI pAchaLa kaMI artha paDelo haze. eTalA mATe ja mUrakhanAM so bhASaNa karatAM jJAnInuM eka vacana paNa vadhI jAya che. eTalA mATe ja jJAnIe vicArapUrvaka uccArelo zabda eka maMtra jevo banI jAya che. bIjA mANaso bhale hajAro zabda bole, paraMtu e to mAtra bakavAda tarIke oLakhAya che. eno koI artha raheto nathI. zabda maMtra kayAre bane? jyAre enI pAchaLa vicAranuM baLa hoya, ciMtananuM tattva hoya; jIvana samastanuM maMthana hoya ane jIvananA UMDA bhAva bharyA hoya. Avo zabda jyAre Ave che tyAre maMtra banIne Ave che. jIvananA anubhavamAMthI nIkaLato Avo zabda jyAre samAjamAM Ave che tyAre samAjano palaTo kare che. ane jyAre dezamAM Ave che tyAre dezano palaTo kare che. ane vyaktinA jIvanamAM Ave che, te vyakitane palaTAve che. yAda rAkhajo, mAnavajIvanamAM parivartana to AvA prakAranA jJAnIonA zabdo ja lAvI zakaze. paiso ke sattA AvuM parivartana lAvI zakavAnAM 130 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. sattA vAparIne jo vadhAremAM vadhAre dabANa karaze te mANasa bahArathI sAro banaze ane aMdarathI cera banI jaze. mahApuruSanA hRdayamAMthI nIkaLela, UMDANabharele, maMthanabharelo ane anubhavabharelo zabda ja jIvanaparivartana ANI zakaze. jenI pAchaLa ciMtana nathI, manana nathI ke koI anubhava nathI, evA zabdo to havAmAM emanI ema UDI jAya che. ahIM mUkAelo "maMgala" zabda paNa bahu arthagaMbhIra che, arthasUcaka che. ApaNuM koI svajana sArA kAma mATe jatuM hoya to ApaNe kahIe chIe ke, "jAo, tamAruM kAma maMgaLamaya nIvaDo." A rIte ApaNe ApaNuM kAma maMgaLamaya bane evuM icchIe chIe. paraMtu mahApuruSo ema kahe che ke, ekaluM kAma ja maMgaLamaya zA mATe bane? tamAruM samasta jIvana ja maMgaLamaya kema na bane? jenuM jIvana maMgaLamatha haze enuM pratyeka kAma to maMgaLamaya thavAnuM ja che. tenI pratyeke pratyeka kriyA, pratyeka ArAdhanA, nAnAmAM nAnI vAta paNa maMgaLamaya banI jAya che. eTale mahApuruSo kahe che, tame thoDIka pravRttione ja maMgaLamaya banA enA karatAM to tamArA samasta jIvanane maMgaLamaya banAvI do. - jIvananI samasta kriyAo maMgaLane saMketa banI jAya evuM jIvana banAvavA mATe subhaga avasara mAnavadehamAM ja maLI zake che. yAda rAkhajo, A mAnavadeha chUTI gayo, eTale khela khalAsa. A janmamAMthI gayA eTale kayAM jazo eno kaI patto nahi lAge. ApaNA jIvanane maMgaLamaya banAvavAno suMdara, puNyamaya ane pAvana avasara A maLyo che. mAnavajIvana jevuM suMdara jIvana vizvamAM eka paNa nathI. devo potAnA jIvanane maMgaLamaya banAvI zakatA nathI, kAraNa e bhegamAM paDyA che. bhogI mAnavInuM jIvana kadIya maMgaLamaya hoI zake nahi, bhegane tyaje enuM jIvana ja maMgaLa bhaNI prasthAna kare. devanI zakita moTI kharI, paNa konI AgaLa ? jenuM samasta jIvana maMgaLamaya che temanI AgaLa. Ama devo bhagamAM paDyA che ane pazuo ajJAna dazAmAM paDyAM che. A paristhitimAM kevaLa mAnavI ja potAnA jIvanane maMgaLamaya banAvI zake ema che. paraMtu mAnavI jo jIvanadhyeya bhUlI jAya, avicArI bane ane pramAda kare, te enA jevuM amaMgaLa jIvana paNa bIjAM koI na banAvI zake. eTale mAnavI mATe caDhavAnAM ane UtaravAnAM banne sAdhano prabaLa che. e jeTalo UMce UDI zake che eTalo ja nIce pachaDAI paNa zake che. 131 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 ApaNe jovAnu` e che ke, mANasa pachaDAya nahi, paNa UMce ne U ce jAya. je mANasa Aja karatAM AvatI kAle peAtAne eka Dagalu AgaLa jovAnI jha'khanA seve che e mAnavI ja jIvanamAM ma gala sthApI zake che. Aja karatAM AvatI kAle je mAnavI eka Dagalu pAchaLa paDayo che e mAnavI ja jIvanamAM gumAve che, yAda rAkhajo, paisAne gumAvavA e kaMI bahu meATI vAta nathI. jIvanamAMthI eka vAra jo maMgaLamaya tattva cAlyuM gayuM te te pAchu. pharIthI jIvanamAM Ave e bahu muzkela vAta che. eTalA mATe ApaNI badhI zakitaone- manamI, kAyAnI ane vAcAnI tamAma zakitane--jIvanamAM maMgalamayatA lAvavA mATe vAparavAnI che. hiTalara pAse paNa zakita hatI. e kaMi ochA samatha nahetA. enI pAse buddhi hatI, zakita.hatI, sAdhane hatAM. paNa eNe potAnI zakita, sAdhanA, buddhi ane vaijJAnika prayogonA upayega mAnavajAtanA dhvaMza karIne jagata upara jIta meLavavA mATe karyo. hiTalare ATalI badhI zakitae meLavI paNa e zakitanuM pariNAma zuM AvyuM ?--vinAza. enI vinAzaka zakitae mAnavajAta upara paNa vinAza veryA ane enA khudanA paNa vinAza karyo. ApaNI zakitao anya koinI upara vinAza vere nahi ane ApaNane paNa vinAzane mArge dorI na jAya, eTalI ApaNe kALajI levAnI che. AvI kALajI vicAravAna mAnavI ja rAkhI zakaze. je mAnavI vicAranI prakriyA vaDe parizuddha.(Refine) thayelA hAya, je mAnavI jIvana aMgenA sUkSmamAM sUkSma vicAra karI zake che te mAnavI ja kharekharo jJAnI che, kharekharo mAnavI che. ApaNe sUkSmamAM sUkSma vicAra to karIe chIe, paraMtu te, paisA kema vadhAre meLavavA, sarakArane kema ochA kara ApavA ane badhAne chetarIne zI rIte vadhAre ekaTho karavA te zeAdhI kADhavA mATe karIe chIe. Aje ApanI buddhi ane zakita kevaLa arthAtaMtra pAchaLa ja kharcAya che, jIvanane maMgaLamaya banAvavA mATe nathI vaparAtI. ApaNI zakitaone ApaNe jema jema sUkSma karatA jaIzuM tema tema A mAnavajIvanamAM AvavAnA uddeza ane hetu zeA che te ApaNane samajAtu jaze. koi tamane pUche ke tame A zaheramAM zA mATe AvyA che, te tame tenA ze! uttara Apaze ? Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paisA ja bhegA karavA mATe ahIM AvyA cho ? bhegA karelA paisAne meTo Dhagalo karyA pachI keso pAse tamAre evuM kahevaDAvavuM che ke, 'bApaDo mUkIne cAlyo gayo che. A phicAro ke bApaDo' banavA mATe AvelA chIe? ' je mAnavI vadhAre mUkIne jAya che, ene vadhAre loko jANatA hoya che, tethI vadhAre loko ene bicAro' kahetA hoya che. AjanA mAnavIne potAnA jIvananA hetu ane AgamananA uddezyanI khabara nathI ema kahIe to paNa cAle ema che. eka vidyArthI meTrika (s. s. c) pAsa thayo. pachI vekezanamAM pitAnI pAse gAmaDe e rahevA lAgyo. pitA sAdhu pAse jatA. eka divasa A chokaro paNa sAthe gayo. pravacana pUruM thayA pachI bApe sAdhune chokarAno paricaya Apyo : "A mAro dIkaro che. meTrikanI parIkSA ApI che. have AgaLa bhaNavA mAge che.' sAdhue pelA chokarAne pAse bolAvI pUchayuM : "kema pepara kevAM gayAM che?" mahArAja, bahu sArAM gayAM che. pharsTa kalAsa ja AvIza." "pachI zo vicAra rAkhyo che?" pachI sAyansa ke enjiniyarIMgamAM javuM che. inTaramAM sArA mAkarsa Avaze te, kAM ema, bI. bI. esa. thaIza, kAM enjiniyarIMga laiza.' "vAra, DaoNkaTara ke enjiniyara thayA pachI zuM karazo? pachI? pachI huM paradeza jaiza. tyAMthI DIgrI laIne pAcho AvIza." te pachI zuM karazo?' "pachI zuM "ne prazna bahu mahatvano che. ApaNI jAtane paNa A prazna pUchayA ja karavAno che. ghaNAMkharA mANaso A praznanA uttara vagaranI jiMdagI jIve che. e savAramAM UThe che. divase doDAdoDa kare che ane sAMje UMghI jAya che. paNa jiMdagI zuM che enI koi dRSTi ja nathI. . koI vaLI Avo prazna Ubho kare to dhIrajathI sAMbhaLavA mATenI paNa taiyArI nathI. koI pUche ke "zA mATe jIvo cho ? to ApaNe garama thaI jaIe chIe ane kahIe chIe ke, "kevI nAkhI devA jevI vAta karo cho!" ' eTale ghaNAkharA mANasa pAse A aMge koI prazna nathI. ane jo prazna temanI pAse mUkavAmAM Ave to te mATe vicAravAne emanI pAse avakAza nathI. moTA bhAganA mANaso to A praznane uDADI mAre che. - pelA chokarAne sAdhue pharIthI pUchayuM : "paradezathI DIgrI laIne 133 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvyA pachI zuM karazo? pelo kahe, "pachI huM paisA kamAiza." DokaTara thavAno uddeza sevA karavAne bhaNatA hoya tyAre bhale sevatA hoya, paNa DekaTara thaIne pleTaphorma para AvyA pachI daradIne jovAnI dRSTi badalAI jAya che. vakIla thaine samAjanAM dUSaNo dUra karavAnI dRSTi rAkhavAnI hoya, paNa vakIla thayA pachI vadhAremAM vadhAre asIlo meLavavA mATe ja devadoDa hoya che. Ama bhaNavA pAchaLano uddeza kevaLa vadhAre nANAM meLavavA mATeno ja hoya che. ane chatAM paNa vAta to sAmyavAdanI ane samAjavAdanI hoya che. koI paNa mANasa potAnI jAtane jevI che tevI raMjU karavA Aje taiyAra nathI. ApaNI rajAAta jAdI che. ApaNA jIvananA abhilASA jAdA che. basa ahIM ja gharSaNa che. jIvananI viSamatAnuM kAraNa A ja che. pelA vidyArthI e paNa sAdhune Avo ja javAba Apyo, "bhaNyA pachI badhA paisA pedA kare che. huM paNa ema karIza." sAdhue pUchayuM, "vAru, tamArA paisAnI kamANI pAchaLa kaMI maryAdAnI koI dRSTi kharI? vadhumAM vadhu keTalA paisA maLe te tamane saMtoSa thAya?' A eka moTAmAM moTo prazna che. mAnavIne vadhumAM vadhu keTalA paisAthI saMtoSa thAya? dhaMdho zarU karavA mATe zaheramAM AvanAra mANasane zarUAtamAM to ema hoya che ke pacIsa-pacAsa hajAra ke lAkheka rUpiyA thAya to gaMgA nAhyA. paNa je loko pAse lAkha thaI gayA che temanI najara have karoDa sudhI pahoMcI gaI che. ane je loko pAse eTalI rakama thaI gaI che temane have ahIMnA mANaso dekhAtA nathI. e lokone phorDane rokaphelaranI saMpatti yAda Ave che. Aje lokonI dhanalAlasA khUba ja vadhI rahI che. AvI dhanalAlasAvALA pAsethI dAna zuM levuM ? dAna to vRddha mAnavI ApI zake. paNa pote ja jyAM paisA pAchaLa marato hoya tyAM bIjAne e zuM Ape ? ne e Ape toya evI icchAthI Ape ke ekagaNuM dauM toM mane sogaNuM maLe. A tRSNA ApaNA samAjamAM evI bhayaMkara rIte ghara karI gai che ke, tame bhAgye ja evo koI mAnavI jozo ke, je ema kaheto hoya ke muMbaImAM bepAMca lAkha rUpiyA raLavA AvyA hatA e maLI gayA che, eTale have pAchA jaIe chIe. gAmaDAMmAM zAMtithI rahI zakatA hatA, paNa paisAno khapa paDyo eTale ahIM AvyA hatA. have paisA maLI gayA che, eTale zAMtithI jIvavA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe pAchA jaIe chIe.' ahIM herAna thaI jaze, akasmAtamAM marI jaze, aneka jAtanA ro. gamAM sapaDAI jaze, du:khI du:khI thaI jaze; paNa e zahera to nahi choDe. ane vaLI pAcho e kaheze kharo ke, "phonavALA to jIva khAI jAya che, rAtanA paNa ghaMTaDI vAge che.' mane kahevAnuM mana thAya che ke bhAI, tane koNa herAna kare che? tuM choDI de to tuM chUTo che. paNa ApaNe mukata thavA mAgatA nathI. mukata thavA mATenI mAtra phariyAdo ja karyA karIe chIe. eTale AjanuM jIvana koyaDAmaya banyuM che. Aje bhalabhalA mANaso pAse paNa jIvanadhyeyano kai vicAra nathI. jIvana vicAranuM UMDANa jyAM sudhI nahi Ave tyAM sudhI jIvana viSene sAco artha nahi maLe. - Aje zikSaNa khUba vadhyuM che, paNa ApaNuM jJAna kevaLa vistAra ja pAmyuM che, UMDANa nathI pAmyuM. vistAramAM ane UMDANamAM ghaNo phera che. vistAra uparanI sapATI para hoya che ane UMDANa bhItaramAM. A hakIkatanA pariNAme Aje evI hAlata AvIne UbhI rahI che ke, Aje ApaNe koI paNa praznane gaMbhIratAthI, UMDANathI ane ciMtanabharI rIte samajIne, je rIte ukelavo joIe te rIte ukelI zakatA nathI. mane koI prazna pUchayo ke, "jIvana zuM che ?' tenA javAbamAM meM eka dAkhalo Apyo : "jAo, ahIM eka sIttera varSanA vRddha beThAM che. be copaDI ja bhaNelA che. emano chokaro hoya, meTrika thaelo hoya, eTale e ema mAne ke mArA bApA to be copaDI ja bhaNyA che ane huM te meTrika thaelo chuM. ene chokaro hoya te bI. e. thaelo hoya, e to ema mAne ke mArA bApA to meTrika thaelA che, paNa huM te bI. e. thaelo chuM. eTale mArA bApA karatAM vadhAre bhaNelo chuM. Ama dIkaro paraMparAthI potAnA bApane mUrakha mAna jAya. . : ahIM ApaNe tyAM anubhavanI gaNatarI nathI, ciMtananI gaNatarI nathI, mAtra DIgrI enI ja gaNatarI gaNAya che. paNa A cAre mANaso sAme jIvananI kasoTIno prasaMga Ave, tyAre pelo be copaDI bhaNelo mAnavI evo vicAra karaze ke, meM koIkanuM dhana gata janmamAM chInavI lIdhuM haze, eTale Aje mAruM dhana chinavAI gayuM haze. jevAM karama hoya, jevAM pApa bAMdhelAM hoya evI herAnagati Ave. herAna karyA vinA herAna thavAtuM nathI. ApaNuM ja karma ApaNane herAna kare emAM du:khI zA mATe thavuM? Ama Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne e pote mananuM samAdhAna meLavI zAMti anubhavI zake che. kAraNa e be copaDI bhaNelA hovA chatAM enI pAse vicAranuM UMDANa che. bI. e. ke ema. e thaelo che, enI pAse jIvananA UMDANabharyA vicAro mATeno keI avakAza nathI. eTale enI pAsethI paiso jAya che ke tarata ja ene ema thAya che ke, phalANo khAI gayo, have huM zuM karIza ? A vAtane ene evo AghAta lAge che ke e UMco ja nathI Avato.' pelA echuM bhaNelA pAse ochuM jJAna che, paNa e ochA jJAnane paNa anubhavanI eraNa upara caDhAvIne eNe evuM pacAvyuM che ke, jIvananA vikaTamAM vikaTa prasaMgomAMthI paNa e samAdhAna meLave che." jJAna te prakAza che. e Ave tyAre aMdhakAre javuM ja joiebhale e aMdhakAra game te prakArano hoya. pelA sAdhu te kharA hatA. emaNe pUchayuM : "DIgrI meLavyA pachI tame kamAzo, paisA meLavazo. paNa paiso meLavyA pachI zuM ?' pelo vicAramAM paDyo: A sAdhunuM "pachI zuM 'kyAre pUruM thaze ? eNe kahyuM: "paiso bhego thaze eTale huM dezamAM AvIza. lagna karIza.' lagna karazo? lagna thayA pachI zuM karazo? pelo kahe, "pachI zAMtithI jIvIzuM, bALabaccAMnuM pAlanapoSaNa karIzuM.' sAdhu kahe, "acchA, pachI zuM thaze ? pelo kahe : "pachI ame gharaDAM thaIzuM. chokarAMo jyAre Aphisa saMbhALI leze ane gharano kArobAra calAvaze eTale ame riTAyarDa thaIzuM.' 'vAru, tame gharaDA thazo, pachI tame zuM karazo ?" gharaDAM-buThThAM thayA pachI zuM karIzuM e to ati gahana prazna che. pelA chokarAne paNa A pachI uttara nA jatho. eTale kahyuM: mahArAja, pachI-pachI zuM karo cho? pachI ame marI jaizuM.' pelA sAdhu kahe, "basa, mAre A ja jANavuM hatuM. tame ahIM AvIne zuM karavAnA cho e ja mAre jANavAnI jarUra hatI. tame maravA mATe ATaluM badhuM karazo, ema? ane ATaluM badhuM na kare toya mANaso te marI jAya che." jaMgalanI aMdara vasatA bhIlaloko, AdivAsIo taddana abhaNa che -chatAMya marI jAya che. ane jo maravA mATe ja ATalo badho zrama, ATalI badhI prakriyAmAMthI pasAra thavuM paDatuM hoya to, to A karyA vinA paNa marI zakAya che. ApaNe jo ApaNuM jIvana mRtyunA hAthamAM ja mUkI devAnuM hoya to pachI ATalI badhI dhamAla, ATalI badhI upAdhio zA mATe? Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A mRtyunA Are besavA mATe AvuM badhuM karavAnuM ema? pelo kahe tyAre mahArAja, marIe nahi to karIe zuM ? pachI kyAM javuM amAre ? ame kahIe ke nathI javuM...paNa kALa kahe ke cAlo, have sITa khAlI karo. bIjA mANaso AvI rahyA che. ApaNe javuM hoya ke na javuM hoya, paNa kALa te uThAvIuThAvIne e dizAmAM ApaNane pheMkI rahyo che. tyAre pelA sAdhu mahArAjane AnaMdaghanajInI eka kaDI yAda AvI : deha vinAzI, huM avinAzI, apanI gati pakaDe che, nAzI jAzI, huM ciravAsI, kyo kara deha dhareMge. aba hama amara bhaye, na mare che. jIvanane maMgalamaya banAvyuM hoya, to ja A saMtoSa meLavI zakIe. A AtmA amara che. enI e amaratAnuM ApaNane bhAna nathI, eTale ja ApaNe ema kahIe chIe ke marI gayA. je mANaso e bhAna rAkhe che, je mANasonI pAse jJAna che, je mANasonI pAse e vicAra che, e loko ne mRtyuno anubhava kadI thato ja nathI. ApaNane ja evo anubhava thAya che. emanI dRSTi A bAbatamAM jAdI ja hoya che. eka pleTa hoya. enAM baMne paDakhAM bharAI gayAM hoya. cAkathI ADAavaLA aneka lITA dorAyA hoya.. pachI pleTamAM lakhavA mATe kyAMya jagyA ja rahI na hoya tyAre chokaro zuM kare che? pANInuM eka bhInuM potuM laIne sleTane e bhUMsI nAkhe che. eTale lakhAeluM bhUMsAI jAya che ane sleTa cokhI thaI jAya che. jIvananI pleTa mATe mRtyu eka pANInuM potuM che. e ApaNA ADA-avaLA lITAone bhUsI nAkhe che, eTale e sleTane cokhI karI nAkhe che. bIjAM che zuM ? AvI daSTi vicAravAnane ja lAve che. enI pAse mRtyuno koI prazna ja nathI. A vAta samajAya to jIvana jIvyA gaNAie ane na samajAya to jIvanano phero. khAlI gayo kahevAya. - koIka kahe ke, "A duniyAmAM badhA marI rahyA che.' ' e kahe che : "badhA bhale maratA hoya, huM nahi. A deha vinAzI che ane huM avinAzI chuM.' che. A kAyAnA makAnanI aMdara cha jaNAM saMpathI rahe che. pAMca indriya ane chaThuM mana. A chane ahIM sahakAra thayo che. eka jaNa lUluM-laMgaDuM thAya to bAkInAne herAna thavuM paDe. jo AMkha bagaDI jAya te paDI javAya, hiMcaNa cholAI jAya, khAvAmAM ADuM-avaLuM Ave ane bIjAne herAna Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thavuM paDe. eTale badhI inidra sArI hoya to ja badhAM rahe. dAMta paDI jAya to khavAya kharuM, paNa pace nahi. eTale zarIra na cAle, hAthapaga DhIlA thAya. AMkha-kAna paNa DhIlAM thAya. sAthe rahenArane sahakAra ekabIjAnI kSatione sudhAranAro bane, UNapa pUranAro bane to ja sukha Ave. pAMca jJAnendriya ane iTTA manathI banelA A sahakAranivAsamAM koNa rahe che?-- A avina zI rahe che. dehanuM bilDIMga bhale nAza pAme. aMdara besanAro to avinAzI che. sadA AgaLa vadhanAro che. * jema mAnavI eka makAna choDIne bIjA makAnamAM rahevA jAya che tema AtmA eka deha choDIne bIjA dehamAM jAya che. makAnanuM nAma jema sahakAranivAsa agara bIja kaMi pADIe chIe tema, A kAyAnuM nAma paNa chaganabhAi, maganabhAI vagere pADavAmAM Ave che. AjanI hAlata evI che ke mANasa mAMdo paDyo hoya, chellI ghaDI hoya, ane AvIne-"he AtmA' kahIne bolAvazo to AMkha nahi le. paNa enI kAyAnuM nAma daine bolAvaze to tarata khelaze. Ama AtmA pitAnuM kharekharuM nAma bhUlI gayo che. eTale tame ene AtmAnA nAme bolAvazo to nahi bole. banAvaTI nAmathI bolAvazo to ja bolaze. ApaNe bhUlyA chIe. jAdI dizAmAM jaI rahyA chIe. vAMka ApaNo potAno che ane chatAM doSano Topalo jagata upara nAMkhI rahyA chIe. ApaNe ApaNI jAtane kaI sthitimAM mUkI rahyA chIe tene vicAra na karIe ane bIjAnA doSa kADhayA karIe te barAbara nathI.. jiMdagI mATe A eka pAyAnI samajaNa che. A kAyA nAza pAmavAnI che, khalAsa thaI javAnI che, paNa huM rahevAno chuM. AtmAnI AvI samajaNa sAMpaDe ene pharIthI deha dhAraNa kare nahi paDe, ane janmamaraNane jItI javAya evuM maMgaLamaya jIvana jIvI javAze. ApaNA jIvanane uddezya asatyamAMthI satyamAM javAne, mRtyumAMthI amaratva samIpe javAne, aMdhArAmAMthI prakAza tarapha javAne che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 jIvanavRkSanuM mULaH dharma mahApuruSo ApaNane nIcenA subhASitamAM jaNAve che ke : trivarga saMsAra dhanavantareNa pazArivAyurvi kalam narasya / duniyAmAM traNa varga che : dharma, artha ane kAma. e traNa varganI sAdhanA karyA vinA je mANasanuM jIvana pasAra thAya che, je mANasa A saMsAranI aMdara AvI. peAte dharmanuM arcana karatA nathI, je mANasa A saMsAramAM AvIne paisA vaDe TharIne, potAne ane peAtAnA kuTuMbane samRddha banAvI sAru dAna detA nathI; ane sAthe sAthe A duniyAmAM AvIne pAtAnI icchAne anukULa thAya evA prakAranI vastuonI prApti karI zakatA nathI--A traNamAMthI eka. paNa kAma na kare, evA prakAranA mANasanuM jIvana pazunA jevuM che. A traNa varganI vAta te kharI, paNa emAMya mukhya vAta A che : * tAvidharmIm pravara vayanti ! artha paNa kharo ane kAma paNa kharo. paNa emAM prathama koNa ? emAM zreSTha koNa ? e eka prazna che. tyAre mahApuruSoe kahyuM ke, dharma e aM ane kAmanI aMdara zoSTha che. mANasanI pAse jo dharma na hoya ane enI pAse a hoya te evA prakAranA mANasa, lobhiyA ane ka janUsa kahevAya. mANasanI pAse jo dharma na hAya, ane evA prakAranA mANasa jo kAmamAM na lAge te evA mANasa laMpaTa banI jAya. Aje duniyAmAM joIe chIe ke, jemanI pAse dharma nathI evA prakAranA mANasA, kAM tA kAmanI aMdara laMpaTa banI gayA che athavA paisAnI pAchaLa pAgala banIne, leAbhamAM peAtAnA jIvanane barabAda karI rahyA che. paNa e bannenI samatulA--a nI ane kAmanI--rAkhanAra tattva e dha tattva che. keLavaNInA kSetramAM leAkone lAgavA mAMDyuM che ke dharma nA prabhA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ va emanA para na hovAne kAraNe chokarAo azista, uddhata, svachaMdI ane asaMyamI banI rahyA che. eTale Aja sudhI dhameM eka evuM sarasa kAma karyuM che ke, bannenI vacce samatulA rAkhela che. - trAjavAnAM be pallAM hoya ane vacce jo dAMDI na hoya to khabara na paDe ke kayuM UMcuM nIcuM jAya che. ema A dAMDI e dharmanI dAMDI che. e dharmanI dAMDIne eka paDakhe artha ane bIje paDakhe kAma che. eTalA mATe jeNe dharmanI dAMDI banAvI che evA prakArano mANasa, artha vaDe samAjanuM zreya karaze. potAnI kAmanAone jItIne, enA dvArA saMyama keLavIne, e saMyama dvArA jIvananI aMdara sAdhanA karI zakaze. eTalA mATe mahApuruSoe ApaNane ema jaNAvyuM ke :tatrApi dharmam pravaraM vadanti, dattAtri nAnai bhavatArtha kAmau // trAjavAnAM banne pallAnI vacce jo zreSTha hoya to e dharmanI dAMDI che. jo tame dharmanI dAMDI kADhI nAkhe to e be vADakA banI javAnA. pachI telavA mATe e kAMTo nahi rahe. evI rIte tame jIvanamAMthI dharmane kADhI nAkhe, te pachI tamArA artha ane kAma kyAM TakavAnA che? tamArA je dharmanAM mULiyAM che e mULiyAne AdhAre tamArA saMsAranuM vRkSa UbheluM che. enA mULamAM je dharma che ene lIdhe ja saMsAravRkSa sajIvana che. ne e sajIvana che tyAM sudhI tamane sukha, zAMti ane saubhAgya maLe che. jyAM e mULa sukAyAM-khalAsa thai gayAM ke tamAre samajI levAnuM che ke, bIjAM badhuM paNa samApta thaI gayuM che. eTalA mATe jJAnIoe kahyuM ke, tame tamArAM mULiyAMne jaLa sIMcatAM raho. eka vakhatanI vAta che. eka vaDalo vasaMta RtunI aMdara khUba khIlelo hato. enI ghaTAdAra chAyA nIce pathiko AvIne besatA. paMkhIo AvIne killola karatAM. pachI pAnakhara Rtu AvI. eTale badhAM pAMdaDAM kharI gayAM. have koI pathika ke koI paMkhI ahIM pharakatAM nahotAM. sAva ekaluM, nIrasa, zuSka evuM phakata jhADa ja UbhuM hatuM. e samaye eka pathika tyAMthI nIkaLyo. teNe pUchayuM : "vaDalA, Aje tArI kevI dazA thaI che! tArI A hAlatanuM tane duHkha thAya che ke nahi? tane tArI ekalatA khaTake che ke nahi ?" vaDalAe kahyuM : "bhAI, tamArI vAta to sAcI che. paNa mArAM mULiyAM hajI sudhI bhInAM che tyAM sudhI mane vAMdho nathI. vasaMta Rtu have kaMI bahu Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUra nathI. e Avaze eTale pharIthI mArI ghaTA khIlI nIkaLaze.' eTale, ApaNe ApaNAM mULiyAMne bhInA rAkhavAnAM che. koIka vAra vasaMta Rtu, koika vAra grISma Rtu, to koika vAra zizira Rtu Ave. Ama Rtuo to Ave ne jAya. A RtunI sAthe badhuMya badalAya, paNa tamArA aMtaramAM je mULa che, e mULane tame bhInAM rAkhajo. jIvananI aMdara tamAre e ja jovAnuM che ke, mitro Ave ke jAya, koI tamane bolAve ke na bolAve e vakhate tame bahu nirAza na thazo. kAraNa ke e to pAMdaDAM che, paMkhI che. e badhAM, tamArAM mULiyAM bhInAM che eTale tamArI pAse Ave che. mULiyAM sukAI gayAM pachI koi nahi Ave. eTalA mATe vaDalo kahe che ke, vasaMta ane pAnakhara RtunI aMdara paNa samatulA jALavI, meM mArAM mULiyAM sAcavI rAkhyAM che. tame paNa tamAro dharma sAcavI rAkho. tamAro dharma jo tame jIvaMta rAkhI zakazo, to A duniyAmAM tamane koI herAna karI zake ema nathI. paNa, jo tamArI pAse gharma nahi hoya, to tamArA jIvanano e vaDalo kyAre DhaLI paDaze eno kaMi paNa bharoso nathI. A vaDalAne bhIne rAkhavo, enAM mULiyAMne bhInAM rAkhavAM, eno artha zuM ? eno artha e ja ke tame tamArA jIvananA mULanI aMdara dharmane rahevA do. dharma e ja mULiyuM che ane e mULiyAMne kevI rIte bhInAM rAkhavAM ene ApaNe vicAra karavAne che. dharma e jIvananI aMdara mULa samAna che. ane ene sIMcavAlAyaka cAra vastuo che : dAna, zIla, tapa ane bhAvanA. : A mATe pahelI vAta emaNe dAnanI kahI. ApaNA jIvananI aMdara mukhyamAM mukhya vastu jo kAMI paNa hoya to te dAna che. kAraNa ke, ApaNe jIvananI aMdara hajAronuM laIe chIe. ApaNA upara kSaNekSaNa hajArono upakAra caDe che, ane e upakArano badalo, ApaNe A duniyAmAM koI paNa prakAre vALI zakIe ema nathI. . . ene mATe eka ja upAya che, ke tamane je sAdhano maLyAM che, e sAdhano dvArA tame dAnane pravAha vahAvo. gRhasthAzramIno je dAnadharma cAlyo jAya te pachI enI pAse kAMI paNa rahetuM nathI. bhagavAna mahAvIrane, jyAre zreNike AvIne pUchayuM ke, "he bhagavAna, mArA narkanAM baMdhano kema tUTe ?' tyAre bhagavAna mahAvIre kahyuM ke, "tArI kapilA nAmanI je dAsI che Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ene haste munine harSapUrvaka dAna apAya te tuM narkamAMthI chUTI jAya.' zreNike kahyuM: 'e kAma to saheluM che. huM hamaNAM ja vyavasthA karuM chuM." kapilA vicAra kare che ke, mAre vaLI munine dAna devAne vAro kayAM Avyo? AvuM kharAba kAma mAre mAthe kyAM AvyuM ? keTalAka mANaso evA hoya che ke pote dAna daI zake nahi, ane bIjA detA hoya e joi zake nahi. ene duHkha thAya ke, A AvI rIte paisA kema veDaphI nAkhe che? kapilA vicAra kare che ke mAre vaLI munine dAna devAno vAro kyAM Avyo ? ThIka, daIza. zuM thAya ? mArI to nokarI che. eNe hAthamAM cATavo lIdho ane munine dAna dIdhuM. paNa, dAna detAM detAM manamAM bolI ke, "dAna huM nathI detI; paNa zreNikano cATavI de che. mAre kAMI lAgevaLage nahi. A te zeThanI AjJA che eTale dAna devuM paDe che. zreNike kahyuM: "bhagavAna, dAna to dadhuMne ?' mahAvIre kahyuM: "paNa eNe nathI dIdhuM, enI bhAvanAe nathI dIdhuM; eNe to jANe mAthethI bhAra utAravA, eka balAmAMthI chUTavA dAna ApyuM che. eTalA mATe e dAna e sAcuM dAna nathI.' dAna to e che ke, detI vakhate dila UbharAi jAya. Aje loko, moTI moTI lukhI vAto kare che. paNa AvI umadA bhAvanA kayAM che? ane AvI bhAvanA na hoya to e dAna zobhatuM nathI. ApaNe zAlIbhadranI vAta sAMbhaLI che ke, e jyAre dAna detA tyAre AMkhamAMthI daDadaDa AMsu sarI paDatAM. emane thatuM : "oho ! Aja mAro dhanya divasa che. Aja mArI dhanya ghaDI che!" - jema aNadhAryA kai paisA maLI jAya, ane ApaNane AnaMda AnaMda thai jAya, evo AnaMdano oDakAra dAna ApyA pachI ApaNane Avavo joie. e ja sAcuM dAna che. 2. tamArAmAM zakti hoya eTaluM ja dAna do. tame devA nIkaLyA cho, to sAdhuo te AvIne tamane dhanya banAve che. sAdhuo jo tamArI pAsethI dAna lenAra na hota, te tame dAna deta kayAM? saMsAranA bhoga, rAga-vilAsa mATe loko badhuMya kare che. saMsAranA rAga mATe strI vastrAbhUSaNa, dAgInA vagere je kahe te sAta vAra kabUla karAya che. kAraNa ke e saMsArano rAga che. ane rAgano mAryo A jIva na karavAnAM Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma kare che. AtmA jo vicAra karavA jAya, to A je khela karyA che e konI khAtara ? strIonA kalyANa ke upakAra mATe nahi, paNa tamAro rAga enA dvArA poSAya che eTalA mATe tame lAvIlAvIne bharo cho. A jIve je kAMI kArya karyuM che te eka rAganI khAtara ja karyuM che. jJAnIo kahe che ke tame rAgane mATe ghaNuM ghaNuM karyuM, paNa ene ame dAna nahIM kahIe. kAraNa ke enI pAchaLa rAganI bhAvanA che. paNa jo tyAgathI kare to ame ene dAna kahIe chIe. eTalI mATe, bane tyAM sudhI tyAgI puruSonA guNagAna gAvAM, sevA karavI, bhakita karavI. paNa ApaNA mukhathI temanI eka paNa vAra niMdA na thAya, enuM khAsa dhyAna rAkhavuM joIe. eTale pahelI vAta e ke, dAna laIne tame harSanA AvezamAM AvI jAo. dIdhA pachI tame prasanna thAo, ke Ajano divasa bahu suMdara pasAra thaI gayo. eTalA mATe A dAnadharma kahelo che. baMgALanI aMdara eka samartha dAnI thaI gayA. emanI pAse vaDIlopArjita je kAMI dhana hatuM, te badhuM sArA mArge dAnamAM devA mAMDayuM. phakata potAnA jIvananirvAha mATe eNe cAlIsa hajAra rUpiyA rAkhI mUkyA. jyAre badho paiso vaparAI javA mAMDaDyo tyAre berIsTara thayelA enA bhatrIjAne thayuM ke, kAkAe A zuM karavA mAMDayuM che? teNe kAkAne kahyuM: "kAkA, duniyAmAM paisAnI to keTalI jarUriyAta che. ane tame to badhuM devA ja mAMDayuM che. A badhuM zuM karavA mAMDayuM che?" kAkAe kahyuM ke, "mAre khAnAra koNa che? te kahe : "ame badhA chIe !...' eTale kAkAe kahyuM: huM pApa karuM, jUThuM boluM, asatya karuM, AkhI jiMdagI kALAMdhaLAM karuM, ane tane ApIne jAuM? pApa huM karuM ane enI lahera tuM bhagave? ane meM je pApa karyA enAM du:kha veThavA mATe narkamAM huM jAuM, ema ne? e nahi bane. meM to e vicAra karyo, ke A saMpattie mArA dAdAnuM bhakSaNa karyuM, eTale mArA dAdA marI gayA. eNe mArA bApAnuM bhakSaNa karyuM, eTale mArA bApA marI gayA. paNa e saMpatti bhegavI na zakayA. mane vicAra thayo ke mArA dAdAne khAnAra, mArA bApane khAnAra, have mane khAI jAya e pahelAM huM ene khAI jAuM. eTale saMpattine huM khAvA mAMDyo chuM-dAna devA mAMDyo chuM." Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna eTale khAvA barAbara che. kAraNa ke bhavAtaranI aMdara e tamArI sAthe AvIne UbhuM rahevAnuM che. duniyAmAM keTalAya loka phUTapAtha para ardhabhUkhyA sUve che ane tamAre dUdha-cA vagere tabiyatathI khAvA joIe. paNa A badhuM kyAMthI AvyuM ? eTale koika tamAro puNyane doro cAlyo Ave che, jene lIdhe tame AvA prakAranI sukhI sthitimAM mukAI gayA cho. Aje loko du:khI bane che e eTalA mATe, ke je puNyanI DALa upara e beThA che, e DALa upara ja ghA karI rahyA che. enA pariNAme emanA jIvananI aMdara sukhasamRddhi AvatI nathI. eTale, pahelo vicAra e karavAno che ke, je dAnadharma che, e tame gayA janmanI aMdara kyAMka karelA che. enA dANA tame koIka ajANI bhUmimAM, aMdhArI rAte, kyAMka vAvyAM che. e Aje UgyA che, ane tame beThAM beThAM khAo cho. jo tame vAvyuM na hoya te samajo, tamArA bhAgyamAM kAMI AvavAnuM nathI. ane jo tame laNatA ho, te jANajo ke tame vAveluM che. vAvyA vinA maLatuM nathI. ane vAvyuM na hoya e koI divasa pAmI zakato nathI. eTale A dAnadharma eka evI vastu che ke, jyAM jyAM saMjoge maLe, sAnukULatA maLe tyAM, tamArI icchA hoya evAM sthAnonI aMdara tamAre dAna karavuM joIe. * , benkamAM mUkelI rakamanuM vyAja, tamane bahu bahu te sAtathI ATha TakA benka ApI zake. paNa A dAnanI baeNnka evI che ke, jemAM koI hisAba ja nathI. AvA sArA kSetramAM vAvelA eka dANAmAMthI hajAro dANA maLI zake. kAraNa ke e tamArI bhAvanAne AdhAre vavAya che. jema jema tame vAvatA jAo ane sAthe sAthe bhAvanAne sIMcatA jAo, tema tema dAna UgI nIkaLavAnuM. pUrvabhavamAM zAlIbhadranuM mULa nAma saMgama hatuM. eka vakhata gAmanA zeThiyAonA chokarAonI sAthe e ramata hato. eTalAmAM eka tyAgI AvyA. emane joIne zeThiyAonA chokarA temanI pAse gayA ane kahyuM: * "mahArAja, mAre tyAM bhikSA levA padhAro." pelo saMgama vicAra kare che, ke A badhA kema doDyA? ane tyAM jaIne ne jAe che, to chokarAe thALamAMthI modaka laIne tyAgIne Ape che. paNa tyAgI e svIkAravAnI nA pADe che. saMgama vicAra kare che, ke AvA sarasa lADavA Ape che ne tyAgI e letA nathI. bAla saMgamanA nirmaLa haiyAmAM A prasaMganI chApa barAbara kotarAI gaI. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eNe joyuM ke A nA pADe che ane pelA kahe che ke, le le. eTale ene adbhuta asara thaI gaI ke, A sAdhu to kharA che. pachI e vAta cAlI gaI ane bhulAI gaI. paNa ema karatAM karatAM be varSa pachI, eka divasa divALIne divasa Avyo. saune tyAM bhAtabhAtanI ane jAtajAtanI mIThAI o banI. koNe zuM khAdhuM e vAta pelA chokarAo vacce cAlatI hatI. A badhuM saMgama sAMbhaLato hato. saMgama eka garIba DozIne dIkaro hato. eTale eNe te phakata mIThuM nAMkhelI phikkI rAbaDI ja pIdhelI. AthI A badhuM sAMbhaLIne tenuM hRdaya bharAI AvyuM. enI AMkhamAM daDadaDa daDadaDa AMsu AvavA lAgyAM. ene thayuM ke, arere ! saue miSTAnna ArogyAM che ane mAre A rAbaDI pIvAnI -ane te paNa mIThAvALI phikkI! ' enI AMkho bharAI AvI ane tyAMthI doDato ghera jaI mAne bheTI paDyo, ane dhrusake dhrusake raDavA lAgyo. mA kahe : "kema beTA, raDe che kema ? chokaro kahe : "mA badhA mIThAI khAya, badhAne tyAM suMdara bhejana heya, ane mane rAbaDI ? Ama kema ? mA bolI : "paNa beTA, ApaNe garIba chIe. Izvarane AbhAra mAna ke ApaNane rAbaDIya maLe che. duniyAmAM evAM ghaNAM ghara che ke jemane eka TaMka pUruM khAvA paNa maLatuM nathI. mATe ApaNI pAse jeTaluM hoya teTalAthI sukha ane saMtoSa mAnavo joIe.' : paNa chokaro kaMI samaje ? e to kahe, "basa, tuM mane miSTAnna lAvI Apa. gAmamAM divALI che ane loko kevo AnaMda kare che!" mA kahe che : "beTA ! jemane tyAM lakSmInI choLa UDatI hoya emane tyAM divALI hoya. ApaNe tyAM to hoLI che." * paNa pelo chokaro samajyo nahi. eNe to haTha ja pakaDI ke game tema karIne tuM mane lAvI Apa. A vakhate mAnuM hRdaya bharAI AvyuM. game tema tema mAnuM haiyuM chene! - hRdaya to badhAnAM sarakhAM ja hoya che. duniyAmAM mAtRprema, pitRprema ke putraprema e badhAmAM ekasarakho bhAva hoya che. e bhAvanA AviSkAra jAdAjagudA hoya, paNa bhAva to sarakhA ja hoya che. eNe paNa raDavA mAMDyuM. raDavAno avAja sAMbhaLI paDozIe AvIne pUchayuM : bena, raDe che kema ?" Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre DozI kahe che : "e te mArA gharanI vAta che.' paDozI samajI gayo ke enA gharamAM Aje khAvAnuM nathI, eTale eNe madada karI. DozIe khIra banAvI. chokaro rAjIrAjI thaI gayo. ene eTalo badho AnaMda thayo ke enuM dila khuzakhuza thaI gayuM. pachI mATInA vAsaNanI aMdara khIra ThaMDI thavA kADhIne mA pANI bharavA gaI. chokaro khIra pAse beTho che. ane temAMthI nIkaLatI varALanA geTegeTe e kalpanAnA zikhare caDhI rahyo che. e vakhate ene pelo prasaMga yAda Avyo-zeThiyAonA chokarAo tyAgIne bhikSA pIrasatA hatA. e prasaMga. tene thayuM ke Aje jo tyAgI AvI jAya te huM paNa emane bhikSA ApuM ! paNa mArA jevA abhAgiyAne tyAM tyAgI padhAre kayAMthI ?" A duniyAmAM evo niyama che ke, tame eka vAra sAcI bhAvanA karo ane tamAruM kArya tarata thaI jaze. eTalAmAM e rastethI keTalAya divasanA apavAsI tyAgI nIkaLyA. tyAgIne joIne e ekadama doDato gayo ane gaLagaLo thaI kahevA lAgyo : mAre tyAM Avo ane mArI bhikSAno svIkAra karo.' tyAgIe enI bhAvanA joI. ane emane thayuM ke, kharekhara AnuM nAma jadAna kahevAya. A mANasa dAna devAvALe che. eTale tyAgI e bhikSApAtra dharyuM. saMgame bhikSA pIrasavA mAMDI. tyAgIe kahyuM : "have basa.' tyAre pelAe kahyuM : "mahArAja, Aje basa nahi kaho. Aje to mAre janamajanamanI bhUkha bhAMgavAnI che. peTamAM to badhA reDe che, paNa koI vAra pAtra. mAM reDavA do ane e rIte Aje mane lahAvo levA do." - tyAgIe joyuM ke, kharekhara A udAtta bhAvavALo che. bhikSA laI emaNe AgaLa cAlavA mAMDayuM. chokaro dUra dUra sudhI ene vaLAvavA gayo. cAlatAM cAlatAM hAtha joDIne e kahevA lAgyo : "mahArAja, Aje lokone tyAM eka divALI che, paNa mArA manamAM to hajAra divALI che. kAraNa ke Aja mArI eka divALI evI thaI gaI, ke mArA janamajanamanI divALIe Aje eka ja divALImAM UjavAi gai. Apa jevA tyAgI hoya, ne AvI svAdiSTa khIra hoya. Avo alabhya lAbha mArA nasIbamAM kyAMthI hoya? Aje to huM ema samajavuM chuM ke mAre tyAM kalpavRkSa ugI gayuM che. mAre tyAM kAmadhenu AvI gaI che. mArAM bhAgya UghaDI gayAM che.' Akhe raste enI A kAlI kAlI madhura vANI cAlu ja rahI. tyAgIne vaLAvI chokaro ghera pAcho Avyo. ane pAtramAMnI khIra Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cATatA cATatAM AnaMda karavA lAgyo. e ja rAtre enuM AyuSya pUrNa thayuM ane e mRtyu pAmyo. eno bIjo avatAra eka dhanADhayane tyAM zAlIbhadra tarIke thayo. dAna dIdhA pachI ApaNe evo vicAra ja lAvavo nahIM ke, sAruM thayuM A bApaDAno uddhAra thayo. ApaNe evo vicAra karavAnuM che, ke jiMdagImAM eka suMdara taka maLI, ke ApaNe ATaluM dAna daI, ATalA bhAramAMthI haLavA thai gayA.. AvuM dAna koi keLavaNInI saMsthAmAM Apo ke koi dharmanI sArI saMsthA UbhI karo. enA dvArA zikSaNa, saMyama, saMskAra, sabhyatA evI sArI sArI vastuo samAjane prApta thaze. evA prakAranA sthAnamAM jyAre ApaNe dAna ApIe chIe tyAre A dAnadharma vaDe ApaNA dharmanuM siMcana thAya che. eTale pahelI vAta dAnanI kahI. bIjI vAta che zIlanI. zIla vagarano mANasa e kahovAI gayelA, kIDA paDelA, gaMdhAtA kUtarA jevo che. e jene tyAM jAya ene tyAM ene lIdhe bhaya utpanna thAya ke A to zIla vagarano che, eTale enAthI cetatA rahejo. zIla e evI vastu che ke jenA jIvanamAM e AvI gayuM eno saMsAra sudharI gayo. e rIte ApaNe saMsAranI aMdara AvIe ane zIla keLavIe. eka bAjA dAnadharma hoya ane bIjI bAja zIladharma hoya. saMsArasAgara taravA mATe zIladharma bahu suMdara vastu che. eTalA mATe ja vajAsvAmInA prasaMgamAM Ave che ke emane rukmaNi nAmanI kanyA maLe che. dhanAvA nAmano zeTha paherAmaNImAM eka karoDa sonAmahera devA mATe taiyAra thAya che. paNa e to evA moTA muni che ke, dhanAvA zeTha Ape che paNa e letA nathI. tyAM eka sarasa lITI lakhI che ke :samakIna ziyaLa tUba laI karama, mehasAgara kio cho re; to kema DUbe nArI nadImAM, e te munivara mATe re, * emaNe to samakIta ane zIlanAM jhUMbaDAM lIdhAM che. mohanA sAgarane ziyaLa ane samakatane kAraNe nAne banAvI dIdho che. nArI e to nadI che. emAM e be nahi. kAraNa ke emanI pAse zIla ne samakiIta be naMbaDAM che. - Aje e lUMbaDAMnI jarUra che. e jhUMbaDAM jo tamArI pAse hoya to A saMsArasAgaramAM tarI jAo. paNa e zIvanuM TUMbaDuM maLavuM bahu muzkela che. saMsAramAM DUbatA mANaso tamane hajAro maLaze, paNa taratA mANaso te koika ja maLaze. DUbavuM saheluM che; taravuM muzkela che. paDavuM saheluM che; Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caDhavuM muzkela che. zIlane parvata e to mAunTa evaresTa che, ane ApaNe e mArge caDhavAnuM che. jIvanamAM zIla AvI jAya to saMsAra naMdanavana banI jAya. paNa ene keLavavA mATe ApaNe mahenata karavI paDe. ene mATe jo satata kALajI levAya to ja e zakya banI zake, anyathA nahi.' zIlano mahimA mahApuruSoe bahu moTo gAyo che, paNa zIla pALavA mATe tapanI jarUra che. jo ta5 na hoya to indriyonA ghoDA chUTA thaI jAya. zarIranA vikArane ane mananI vikRtione dUra karavA mATe tapanI jarUra che. yathAzakita tapa karo--zakitane oLaMgIne nahi, paNa potAnI zakita keTalI che ene vicAra karIne, ane potAnI indriyo saMyamamAM rahe evI rIte. zakita karatAM vadhAre karavuM athavA ochuM karavuM e banne kharAba che. zakitathI echuiM paNa nahi ane vadhAre paNa nahi, ema e bannenI vacce samatulA rAkhavAnI che. ' jema vINAne tAra bahu kheMcelo ke khUba zithila na hoya, paNa e banne vacce madhyama hoya to e vINAmAMthI suMdara evA prakAranuM saMgIta nIkaLe che. e ja pramANe ApaNA tapane tAra evo kheMcele na hovo joIe ke ApaNuM mukha joIne bIjAne ema thAya, ke Ane bolAvazo nahi, hamaNAM e krodhamAM che. tapasvInuM mukha to harahaMmezane mATe prasanna ja hoya. tapa eTalA mATe karavAnuM che ke enA lIdhe tame bhogavilAsa ne sAdhanasaMpatti para dhImedhIme Asakita ochI karI zako. ane tame anAsakata banI zako, paNa e jo na hoya to du:khI du:khI banI javAya. vaLI jJAnIo kahe che ke, ApaNe jiMdagI jIvIe chIe, paNa ApaNo svabhAva evo che ke, ApaNA jIvananA dareka divasa ApaNane kharAbamAM kharAba divasa lAge che. eTale ApaNane ApaNI jiMdagIthI saMtoSa nathI; AnaMda nathI. ane jiMdagI ApaNane dhULa jevI lAgyA kare che. brAhmaNane managamatAM bhojana na maLe, modaka maLe, paNa rasagullA ke jalebI evI bIjI vastuo jovAmAM eno AnaMda bagaDI jAya che. e ja pramANe mANasanuM jIvana paNa evuM che ke, enAM je sAdhana che emAM ene sukha nathI, saMtoSa nathI, tRpti nathI. bIjAnAM sAdhana, bIjAnI vastuo, bIjAno bhapako ane vaibhava joi, Aje loko potAnuM jIvana dhULadhANI banAvI rahyA che. - ghaNA loko kahe che ke, "amAre tyAM to A nAnakaDuM evuM januM makAna che, sAdAM kapaDAM paherIe chIe ane sAmAnya jIvana gALIe chIe. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre bIjA sAdhanasaMpana mANasa kevuM jAhejavAlIvALuM jIvana gALe che!" bIjA loko pAse dasa eraDA hoya paNa e mANasa dase oraDAmAM sUI raheto nathI; ethavA kalAkekalAke eraDo badalato nathI. ene sUvAnuM to phakata sADAtraNa hAthanI jagyAmAM ja hoya. enI pAse pAMca moTaro hoya, paNa eka ja moTaramAM besavAnuM che. so DagalA hoya, paNa paheravAno te eka ja che. ane hajAra maNa ghauM paMDelA hoya to paNa e je pAzera khAto haze e ja khAvAno che. to pachI bIjAnuM joi, tame zuM karavA du:khI thAo cho.? tame vicAra karo ke amArI pAse je che emAM ja amane saMtoSa che. A bhAvane meLavavA mATe jJAnIoe tapano mArga batAvyo che. tapanI zakita jIvanamAM tyAgane prere che, manane udAra banAve che. jiMdagI jIvavAmAM A baMne rItanI jarUra che. Aje lokone jiMdagI kema jIvavI ane jiMdagImAM kema jIvavuM e AvaDatuM nathI. eTale ja mAnavInuM jIvana Aje du:khamaya banI gayuM che. A du:khamaya jIvanamAMthI bahAra AvavA mATe jJAnIoe ApaNane je mArgo batAvyA che e ekeekano ApaNe vicAra karIe tyAre thAya che ke, zuM suMdara mArgo batAvyA che ! emaNe kahyuM ke dAna vaDe tame tyAMga karatA thAo, zIla vaDe tame saMyamI thAo ane tapa vaDe tamArI Indriyo upara vijaya meLavo. tamArAM je sAdhano che emAM tame saMtoSa keLavo. ane pachI e badhAMnI upara bhAvanAnI saurabha chAMTo. - jIvananA vRkSanuM mULa dharma che. temAM dAna, zIla ne tapanA bhAvanuM pANI sIMcavAnuM che. A jalasiMcanathI mULiyAM bhInAM raheze ane e bhInAM raheze to jIvananuM vRkSa, jIvanano vaDalo pAnakhara pachI paNa khIlI UThaze. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhana ane mukti hamAjamAM rahela pratyeka vyakitane nirbhayatA ane zAtithI jIvavA devA icchatA hoIe, to saunI aMdara rahelI vRttione niyaMtrita banAvavI paDaze. vRttiono pravAha saMyamAtmaka banIne vaheze te ja samAja zrIyomaya banaze. paNa vRtti jyAre uddAma ne svacchaMdI banI jAya che tyAre ene niyaMtraNamAM lAvavA mATe samAja ane rAjaya judAM judAM prakAranAM niyaMtraNo lAge che. A rIte AvatAM bahAranAM niyaMtraNone ApaNe jela' kahIe chIe, ane aMdaranAM niyaMtraNone "saMyama kahIe chIe. saMyama vaDe je vRttionuM niyaMtraNa karI zake che, tene koI paNa mAnavI parAdhIna banAvI zakatuM nathI. manuSyanuM sarjana eTale traNa vastuonuM sarjana : eka che deha, bIjAM mana, ane trIjo AtmA. A traNene kharAka, A traNene svabhAva, A traNenI tAsIra jAdAjudA prakAranI che. deha pAzavatApradhAna che, mana mAnavatApradhAna che, ane AmA divyatApradhAna che. A traNenA svabhAva maulika che. jayAre mAnava dehapradhAna hoya tyAre pAzavatApradhAna hoya che, jyAre mAnava manapradhAna hoya che tyAre e mAnavatAthI bharelo hoya che, ane mAnava jyAre Atma-sAmrAjyamAM viharato hoya che tyAre e divyatApradhAna hoya che. . mAnavImAM jyAre dehanI vRtti jAge che tyAre pAzavatAnuM tatva prAdhAe lai le che. pariNAma e Ave che ke deha je mAge te ApavA mATe, AtmA gauNa banI, te kAma karavA lAgI jAya che. eka vAra pAzavatAnuM sAmrAjaya jayAM chavAI jAya che, pachI te enuM pUchavuM ja zuM? pachI to A deha, potAnI pAMca indriyo dvArA na karavAnAM aneka kAma kare che, dAkhalA tarIke, AMkhe na jovAnuM joyuM ane pachI AMkhanI e pipAsA bujhAvavA na karavAnuM karyuM. A aniyaMtrita vyavahArane samAja Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saDI zakatA nathI. ene pITe che, pakaDe che ane sarakArane svAdhIna karI kahe che ke, A mANase AMkhane kAbUmAM nathI rAkhI; eNe durAcArano mArga Adaryo che. enI AMkha kAbUmAM Ave mATe thoDA divasa ene jelamAM rAkhe ne saMyamanI lagAmathI ThekANe lAvo. * AvI ja rIte, koine mIThAi joI moMmAM pANI chUTe, manamAM ema thAya ke "huM A laI lauM?" paNa jo saMyama hoya to turata ja vicAra Ave, ke paisA vagara e levAya kema? ApaNI dehajanya aniyaMtrita vRtti ja ApaNane A karAve che. ApaNA dehamAM paDelI dAnavatAnAM lakSaNo para kAbU meLavI zakIe to pachI ApaNane koNa herAna karI zake? - A pAMca indriyo ke je dehanAM sAdhana che, temanI pAsethI deha kAma le che. koI vAra e AMkha pAsethI, koIka vAra e moDhA pAsethI, keIka vAra e kAna pAsethI kAma le che. koika vAra e nAka pAsethI ane koIka vAra e hAtha pAsethI kAma le che. A pAMce indrio to zarIramAM rahelI vRttionA mAtra nekaro che. have eka bIjuM moTuM tatva joIe. e tatva eTale mana. A mananuM mULa lakSaNa mAnavatA che. paraMtu koIka vAra jyAre mAnavatA poDhI jAya che, tyAre mana ardhajAgRta avasthAmAM hoya che. eTale ke, jIvananI aMtima sImA upara e hoya che. A bAjA dhakko mAre to A bAja paDe, ane pelI bAjA jarAka dhakko mAre to e bIjI bAja paDe. AvI avasthAmAM, mana jyAre jAgRta na hoya, mananI pAse jyAre mAnavatAno viveka na hoya, te vakhate peluM pAzavatAnuM tattva mana dvArA kAma levA mAMDe che ane eTale mana e tarapha DhaLI jAya che. - sArAM pustakanuM vAcana, mahApuruSonAM vacananuM baLa ne suMdara vicAro.jenA jAgatAM che, temanI indriyo emanI pAse jo kAMI mAgaNI karaze te emanuM mana tarata ja kaheze : "tAre joIe che e vAta kharI; paraMtu tuM je rIte laiza e rIte to sajA mAre sahana karavI paDaze; eTale mArAthI e nahi bane." Ama manane jo samajAve to pelI indriyo samajI jAya ke A mANasa to jAge che, eTale ApaNuM ahIM nahi cAle. eTale sauthI pahelAM to ApaNe e samajI levAnuM che ke je dehajanya tattvo che te pAzavatAnAM tattvo che. e jyAre jyAre tamArI pAse koI paNa jAtanI mAgaNI kare tyAre tame ene pUchajo ke, mAgaNI huM pUrI karu te Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa ethI mane zuM phAyado thaze? eTale koI paNa vicAra Ave tene amalamAM mUkatAM pahelAM gaLatAM zIkhe. jo tame vicArane gaLazo to pariNAma e Avaze ke kacaro bAjA para rahI jaze ane vicAra zuddha thaze. jo vicArane gaLe nahi ne AvelA vicArane tarata ja amalamAM mUkI de, to aneka du:kha sahevA paDe. AtmAne khorAka eTale prema, maitrI, kSamA, kAruNya ane mAdhyastha. paraMtu A AtmA Aje evI dIvAlanI pAchaLa kedI banelo che ke, ene je khorAka joie che te ene maLato nathI. pAMca indriyonAM bArIbAraNAMmAMthI je khorAka Ave che, te ja ene Aje levo paDe che. A khorAka AtmAno maulika rAka nathI ane ethI ja AtmAne e svastha rahevA nathI deto. A jIvana eka divasa ahIM ja pUruM thaI javAnuM che. enI divyatA, prakAzamaya tattva, premamaya tattvane pUrNa kakSAe vikasAvavA mATe ja mAnava ahIM Avyo che. * mAnavI jyAM hoya tyAM vasIne paNa prema, kSamA, kAruNya, maitrI, mAdhyastha, A badhA saguNone jo keLavavA mAMDe to dhIme dhIme dehabhAvamAMthI e mukata banato jAya che. eka sAdhu hatA. eka gAmamAM e vyAkhyAna ApatA. loko rasapUrvaka sAMbhaLavA AvatA. eka zeTha paNa dararoja sAMbhaLavA jatA. emane tyAM eka suMdara popaTa hato. popaTane paNa baMdhanamukitano vicAra Avyo. eTale pelA zeThane kathAmAM jatI vakhate kahyuM : "zeTha, eka kAma na karo ? tame jAo tyAre pelA sAdhune pUchajo ke, mukita kema pamAya? chuTAya kema?" pelA zeThe vicAra karyo : "Avo vicAra mane nathI Avato ane popaTane kema Ave che ?" zeThane Aja sudhI khabara nahotI ke jene jiMdagI jela jevI lAge che. emane ja chUTavAnuM mana thAya che... jyAre keTalAka TevAI gayelA loko to dehanI kedamAM rahevAmAM paNa AnaMda mAnatA hoya che. emane e keda ja nathI lAgatI, pachI chuTavAno vicAra ja Ave kayAMthI? * vyAkhyAna pUruM thayuM ke loko vikharAyA eTale pelA zeThe sAdhu pAse jaine pUchayuM : "mahArAjazrI, mukita kema maLe? A prazna kone che? tamAro te nathI ja lAgato." 'mahArAja, A prazna mArA popaTano che." ATaluM sAMbhaLIne mahArAja te jyAM hatA tyAM ja DhaLI paDayA. zeTha to paMkho nAkhyo. ene thayuM ke A te kevo prazna ? prazna sAMbhaLIne A Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhune zuM thaI gayuM? zeTha to gabharAi gayA. mahArAjane jarA bhAna AvatAM zeTha to cAlatA thayA. ene ema thayuM ke loko jANaze to vaLI kaheze ke mahArAjane zeThe bebhAna karI dIdhA, eTale khasI jAu nakAme duniyAmAM badanAma thaiza. pelA mahArAja to bhAnamAM ja hatA. pelA zeTha gayA eTale e UbhA thaI gayA. zeTha ghera gayA eTale popaTe pUchayuM : "zeTha, mAro prazna pUchaLyo ?" are, tAro prazna to evo apazukaniyALa ke me sAdhune e pUcho tyAM ja e to bebhAna thaI gayA. paNa pelo popaTa samajI gayo ke mAro uttara emAM ja rahelo che. pachI to sAMja thaI eTale pelA popaTe paNa ema ja karyuM. AMkha baMdha karIne e DhaLI paDyo. na khAvAnuM, na pIvAnuM ke na bolavAnuM. pAMjarAmAM maDadA jevo thaine e paDI rahyo. zeTha bahArathI AvyA ne vAta jANI eTale pAMjarA pAse doDI AvyA. zeThane thaI gayuM ke popaTe khAdhuM nathI, pIdhuM nathI, eTale nakkI karI ja gayo lAge che. zeThe pAMjarAnuM bAraNuM kholI popaTane pheMkI dIdho. mukita maLatAM popaTa tarata ja pAMkho phaphaDAvavA mAMDyo. 'alyA, zuM thayuM tane ? pAche jIvate kayAMthI thayo? popaTe kahyuM: "zeTha, mArA gurue to mane ema kahyuM ke duniyAmAM chUTavAno mArga e che ke tamArI je chUTI indriyo che, je baLavAna indriya che, je mukata indriyo che, e indriyone uMghADI do; e indriyone kAbUmAM lo.' ema kahI e UDI gayuM. * * zarIra jo kahe ke mAre amuka jAtanI sagavaDa joie che, to ApaNe ene kahI devuM ke tenI khAsa jarUra nathI, eTale tane e nahi maLe; kAraNa ke, dehanI vadhu sagavaDo AtmAnA hitamAM nathI. AtmAne bAMdhanAruM A tattva, duniyAmAM bIje kyAMya bahAra nathI; e te ApaNI aMdara paDayuM che. mANasane jyAre krodha Ave tyAre jo e vicAra kare ke, huM mArA upara krodhane savAra thavA nahi dauM huM ja krodha upara savAra thaI jaIza. mANasane krodha Ave che tyAre enA hAthamAM je hoya che te e chuTuM mAre che. emAM jo koIne vicitra rIte vAgI jAya to mANasa marI paNa jAya che. pachI pAMca -pacAsa mANaso bhegA thaI jAya che, ane kahe che ke, "ANe khUna karyuM !" A paNa jarA vicAro: koNe khUna karyuM? mANase? nA, khUna enA krodhe Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyuM che. krodha Avyo tyAre e DAmI na zakayo, kAbUmAM na rAkhI zakayo te e mANasa upara caDhI beTho ane pariNAme jiMdagI sudhI sahana karavuM paDayuM. A krodha kene nathI Avato? jJAnIone paNa Ave che, ane bIjAne paNa Ave che. paNa jJAnI tyAre kahe che ke Avyo che te bhale Avyo, paNa have jarA nIce besI jA. kAraNa ke huM Avyo che te, jo bahAra nIkaLIza te, amane badhAne herAna karIza. ApaNA mananuM paNa AvuM che. huM moTo savAla ghaNo utpAta macAve che. AvI ja rIte tamane kadAca ema thAya ke A mANasa pAse AvI sarasa vastu che, to mArI pAse paNa evI sarasa vastu hovI joIe. Ave vakhate mANasamAM lobhano roga Ave che. eTale amuka vastu meLavavAnI mANasane tAlAvelI jAge che. e maLe tema na hoya, enA takadIramAM na hoya, e mATenAM saMjogo na hoya to paNa e lobhI mANasa to ema ja vicAravAne ke game tema karIne e paDAvI lauM, meLavI lauM ne bhogavuM. tyAre pAMcepAMca indriyo enI sAthe kAme lAgI jAya che. AMkha vicAra kare che, koI jotuM nathI ne? kAna dhyAna rAkhe che ke, koI AvatuM nathI ne ? hAtha vicAra kare che ke kema karIne jhaTa lai lauM ? paga vicAra kare che ke laIne jhaTa bhAgI jAuM. A badhuM konA kahevAthI? pelA lobhanA kahevAthI. ApaNA zarIramAM krodha, mAna, lobha vagere badhA bharAI beThA che. paNa e barAbara saMtAIne, ane ApaNA potIkAM thaIne beThAM che. vRttie ApaNA kAbUmAM hoya che tyAre ApaNe mahAtmA banIe chIe. e ja vRttio chuTTI ane aniyaMtrita hoya che tyAre pApAtmA banIe chIe. AtmA caitanya-divyatA tarapha UDe che. eka cheDe pAzavatA che, bIje cheDe divyatA che. ApaNe pAzavatAmAMthI divyatA bhaNI prayANa karavAnuM che. vacce ApaNI mAnavatAno setu che. ApaNe sIMe e mArge pragati karavAnI che. ApaNI A nAnakaDI, pAMca-pacAsa-so varSanI jiMdagI che temAM ApaNe divyatvanI jhAMkhI karIe e mukhya kArya che. aMdarano je prakAzamaya khaMDa che, te sadA baMdha hoya che. e khaMDane ughADavAnI cAvI eTale A prema, A maitrI. tame sau e cAvI lagADo ane jAo ke aMdarano khaMDa khUlI jAya che ke nahi? prakAzathI tame AnaMdita thAo cho ke nahi? e khaMDamAM divyatAnuM evuM sarasa sAmrAjya che, evI prakAzanI jyota che, ke mAnava jIvanamAM je maitrI keLave te ja ene AhalAda anubhavI zake. [F Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - kAkA : strInI zakti ! vALInA divasomAM lakSmI, kALI ane sarasvatI ema traNa zakitaonuM pUjana goThavavAmAM AvyuM che. teraza, caudaza ane amAsa, ekapachI eka A traNa divasomAM ApaNA bhAratanI saMskRtivALI mAnavajAta traNe zakitaonI pUjA kare che. - tame jojo ke, kyAMya puruSanI pUjA thatI nathI, paNa eka zakitanI pUjA thAya che. A zakita dareka strInI aMdara vilasI rahelI che. enuM pUjana mAnavI eTalA mATe kare che ke, te zakitanuM avataraNa dareka mAnavImAM thAya. mAnavImAM A zakitanuM avataraNa na hoya to mAnava mATIno mAnava banI jAya che. AjanA yaMtrayugamAM mAnavIo paNa banAvI zakAya che. e rIte banAvele yaMtra-mAnavI tamane velakama kahe, "guDa morniga" kahe, "guDa IvaniMga kahe, "svAgatama kahe, "bhale padhAryA, "Avo, jAo' kahe. Ama AvA ziSTAcAranA zabdo sarjavA e to yaMtravAdanI duniyAmAM bahu sahelI vAta che. yaMtravAdavALA zabdo bhale goThavI zake, paraMtu mAnavajIvananA nirmANa mATenI eka zakita pedA karavAnI kaLA emanI pAse nathI. A zakitanuM ApaNe nirmANa karavAnuM che. ane e zakita jAgatI rahe, suSupta na banI rahe, pramAdamAM na paDI jAya, eTalA mATe ja A traNa divasanI pUjA rAkhI. terazane divase ApaNe "lakSmInI pUjA karIe chIe, dhananI nahi. dhananI pUjA te kaMjUsa kare; Arya mAnavI to lakSmInI pUjA kare. lakSmImAM ane dhanamAM phera che. dhana te nAcanArI bAI paNa eka vakhatane nAca karIne daza hajAra sudhInuM meLavI zake che. paNa enI pAse lakSmI Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI hotI, lakSmI jyAM hoya che tyAM saubhAgya ane zakti hoya che, sukha ane samRddhi hoya che, prasannatA ane kalyANa hoya che, kAraNa ke, e lakSmI che. dhanavAna mANasanAM moDhAM tame jojo. enI pAse jo sAcI lakSmI nahi hoya, lakSmIne AnaMda nahi hoya, to e dhanavAna bhale hoya, chatAM enA moM para daridratAnI chAyAo chavAelI haze. koi vedanAne Ataza jANe emanA haiyAmAM saLagI rahyo hoya evA bhAvo mukha upara taravaratA haze. kAraNa mAtra eTaluM ja che ke tyAM dhana che, paNa lakSmI nathI. ' dhana to Aje amerikAmAM aDhaLaka che. paraMtu Aje tyAM jeTalI gAMDAnI hospiTalo che eTalI duniyAmAM bIje kyAMya nathI. eTale lakSamInI pUjA lakSmI meLavavA mATe hoya che. sAcI lakSamI jyAre Ave che tyAre mAnavInuM mana sukha, zAMti ane samRddhino anubhava kare che. lakSmI Ave chatAM asaMtoSane haDakavA Ave to jANajo ke e lamI nathI, dhana che. eTale ApaNe dhana ane lakSmI vacceno bheda vivekapUrvaka parakhavAno che. Aje jyAre dhananI pUjA vadhI rahI che tyAre lakSmInI pUjA anivArya banI rahI che. e anivAryatAne ApaNe pichANavAnI che ane samajavAnuM che ke, lakSmI e zuM cIja che. eka mAnavIne tyAM huM AhAra levA gayela. enA gharamAM cAra suMdara paMkitao lakhelI hatI. saMtoSathI jIvana gujAre eTaluM prabhu Apaje, gharaghara garIbI che chatAM, dila amIrI rAkhaje. emAM ema lakheluM hatuM ke mAre paisA nahi joie, dhana nahi joIe; lakSmI joie. jenA vaDe saMtoSathI jIvana gujAre enuM ja nAma lakSmI. lokoe Aje paisA jevI jaDa vastune lakSmInuM nAma ane lakSmI jeTaluM mAna ApIne, ene potAnA sthAna parathI nIce utArI che. ApaNe lakSmIne tenA potAnA asalI sthAna para pAchI besADavAnI che, enI punadhRtiSThA karavAnI che. * A kArya bahenoe karavAnuM che. A kAma tyAre ja karI zakAze, jyAre lakSmI zuM cIja che e batAvI zakAze. A lakSamInuM pratyakSa svarUpa eTale nArI, Aje to gheraghera garIbI che. zrImaMta jevA garIba duniyAmAM bIjA koi nathI. paiso Ave eTale garIbI vadhe che, kAraNake vadhAre saMgraha karavAnI lAlasA jAge che. garIbI bhale Ave, dilanI amIrAta tajazo nahi. bhAratamAM to evIevI mArI hatI, je eka TaMka bhUkha veThIne, eka Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TANuM karIne, ekAdazI karIne paNa moTuM hasatuM rAkhI zakatI hatI. game tevI hAlatamAM paNa enA moDhA para dInatA, daridratA ke kaMgAliyata varatAtI ja nahi. eTale ja mRtavat ane hatAza puruSane paNa preraNA ApIne Ubho karI zakatI hatI. AvI lakSmI jenA gharamAM hoya enA gharamAM, mahAmuninA kathanAnusAra; devatAo hAjara hoya ja emAM zI navAI ? teraza pachI caudaza Ave che, e caudaza kALI, aMdhArI, bhayabhIta che. chAtI phATI jAya evI aMdhArI rAtamAM enI pUjA thAya che. e pUjA mahAkALInI pUjA che. strImAM lakSmInI saumyatA paNa che, ane mahAkALInI radratA paNa che. strInI eka AMkhamAM lakSmInI saumyatA joIze, bIjI AMkhamAM mahAkALInI rukatA joIze. pUje enA upara e prasanna hoya, paNa aDapalAM kare ene to bALI nAkhe. jyAM mAna, sanmAna, pratiSThA, gaurava ane ziyaLa jaLavAya che tyAM strInI AMkhamAMthI lakSmI varase che. paraMtu jyAM apamAna yA kudRSTi thAya che, ane hIna najare jovAya che, tyAM enI AMkhamAMthI javALAo pragaTe che, bahenone khaMjara ke talavAranI kazI jarUra nathI. emanI AMkhamAM ja talavAra paDelI che. e evI che ke e jyAM AMkha batAve tyAM kuTila mANasa Ubhe rahI jAya. aMdara paDI rahelI A zakitane have ApaNe dhImedhIme bahAra lAvavAnI che. strInI A zakita pAse to zastra paNa ni:zastra banI jAya che. ApaNe tyAM aMbAjInAM, mahAkALInAM evAM evAM zakitanAM pratIka UbhAM karavAmAM AvelAM che ke, jenAM caraNomAM moTAmeTA devatAo paDelA che. e zuM batAve che? ema batAve che, ke strImAM mahAkALInI zakita UbhI thAya che tyAre tenI sanmukha koI UbhuM rahI zakatuM nathI. eTale bahenee to A zakita pragaTAvavAnI che. tame tamArA gauravane tamArA prANa samajo. tamAruM ziyaLa e ja, tamAruM jIvana che ema mAne. tamAruM cAritrya e tamArA jIvanamaMdiranuM zikhara che ema gaNo. jIvanamAM jo A to nathI to jIvana kaMI nathI. zarIrane zaNagAravAmAM, TApaTIpa karavAmAM ane bahAra pharavAharavAmAM ja samaje e to badhI DhIMgalIo che. ApaNe DhIMgalI nathI banavAnuM; zakita keLavavAnI che, ane mahAzakita banavAnuM che. tamane khabara haze ke, bhAratanI eka ja strIe rAmAyaNa UbhuM karyuM hatuM. rAvaNa jevo samartha puruSa, jenAM caraNo AgaLa navanava graho paDyA Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahetA, jenI AgaLa indra cAmara DhoLatA hatA, e vIra hatA, rUpALA hatA, jJAnI hatA, vedonI enI mImAMsA paNa adbhuta hatI, e rAvaNe badhe ja vijayapatAkA pharakAvI hatI paraMtu sItAjI samakSa pAmara banyo hato. rAvaNa AvIne kahe che, ' rAma eTale jaMgalamAM pharanAro, rAma eTale vanamAM bhaTakanAro. rAma eTale valkala paheranAro. ane huM eTale traNa bhuvanane svAmI. tuM mArA para prasanna thAya te dAsa banavA paNa taiyAra chuM.' te vakhate sItAjI kahe che, ' je mANasamAM dAsa bane evA vAmaNA mANesAnI sAme to huM najara nAkhavAmAM paNa pApa samaju chu.. kAraNa ke, je vAsanAone gulAma che, te AkhI duniyAne gulAma che. ' A che strInI zakita ! barnArDa zo eka ThekANe lakhe che: 'Give me that. man, who is not passion slave and I will wear him in my heart's corner. ' mane evA mANasa batAveA, je vAsanAonA, vRttionA gulAma nathI. ene huM hRdayanA khUNAmAM sAcavI rAkhIza. ame nAnA hatA tyAre eka vAra madrAsanA vikaToriyA gArDanamAM pharavA mATe gayelA. eka meTo zera (si Mha) sUtA hatA. ame badhA bhAIbaMdhA tAphAne caDhayA hatA. pelA poDhelA zeranu` TIkhaLa karavA mATe jarAka pUchaDuM kheMcyu'. thoDIka vAra tA e na bAlyA, paNa pachI tA evI garjanA thai ke amAre bhAgavuM paNa bhAre paDI gayuM. bahAra doDI jaIne ame thrU javA lAgyA. hatA to e pAMjarAmAM, paNa enI zakita, enI garjanA eTalI badhI jabaradasta hatI ke ame doDIne daravAjA bahAra jaIne UbhA rahyA. chatAM amArA hRdayamAM si hanI garjanAnA paDaghA saMbhaLAtA hatA. A ja rIte e siMhanI zakita che ke je tamArAmAM poDhelI che. e zakita Aje sUtelI che, e UMghanAM jhokAM khAya che. e zakitane jagADo, bahAra lAvA ane pachI tame jajue ketamArAmAM kaI jAtanuM teja Ave che. A zakita pragaTa karavA mATe ApaNe sauthI pahelI vAta lakSmInI vicArI. bIjI vAta kALI--mahAkALInI paNa vicArI. enI sAthesAthe, eka trIjI zakitanI paNa jarUra che . eka bAju prasannatA hAya, bIjI bAju rudratA hAya, paNa e prasannatA ane rudratAnI vacce koIka brija (pUla) tA hovA joie, setu tA hovA joie. e baMnene joDanAro pUla--setu eTale sarasvatI. basa, eTalA ja mATe amAsanA divase sarasvatInuM pUjana thAya che -copaDApUjana thAya che . A traNane judI judI rIte goThavavAmAM Avela Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, paraMtu jo mULamAM jovA jaIe to kendramAM eka zakita paDelI che. lakSmInI zaMkita jAo, kALInI zakita jAo, sarasvatInI zakita juo. eka ThekANe saumyatA che, bIje ThekANe ddhatA che ane trIje ThekANe jJAna temaja viveka che. ApaNe to A traNenuM pUjana karavAnuM che. sarasvatI na hoya to dratAne DAre koNa ane prasannatAne suprasanna rAkhe koNa ? eTalA mATe ja jJAna nAmanI eka zakita vahI rahI che. A traNa zakitanI pUjA dvArA ApaNe e traNenI pAchaLa rahelI zakitane samajavAnI che. A zakitane dhIme dhIme tamArA jJAna, vijJAna ane adhyayana sAthe bahAra lAvavI joIe. hIro jyAre khANamAMthI bahAra Ave che tyAre temAM koI tejakiraNa dekhAtuM nathI. mAtra eka sAmAnya cakacakato paththara ja hoya che. paraMtu kuzaLa kArIgara ene pAsA pADe che. pachI to e evo kiMmatI banI jAya che ke, sAmAnya jaNAtA kALA patharAnI kiMmata pAMca hajAra, daza hajAra, lAkha, be lAkha ema vadhatI jAya che. kAraNa ke enAM kiraNo bahAra AvatAM jAya che. e ja rIte prAraMbhamAM to badhAya sAmAnya kakSAmAM ja paDelA hoya che. paraMtu jema jema enI upara keLavaNInA, saMskAranA pAsAo paDatA jAya che, tema tema teja bahAra AvatuM jAya che. mahAvIra ne buddhanA jamAnAnI eka vAta che. enuM nAma hatuM vizAkhA. aDhI hajAra varSa pahelAM e thaI gaI. chatAM Aje ApaNe ene yAda karIe chIe. enuM lagna magadhathI dUranA koI dezanA mahAmaMtrI mRgadharanA putra vere thayuM ane e zvasuragRhe AvI. keLavaNI to khUba laIne AvI hatI, paraMtu koI dahADe dekhADatI nahi. jJAna AvaDatuM hoya to sAcavI mUkajo. ane avasara Ave tyAre upayogamAM lejo. aMdhAruM hoya ane svIca dAbe eTale je rIte prakAza patharAI jAya che, te rIte tamAruM jJAna paNa jarUra paDe bahAra AvIne timiramAtrane TALI nAkhe evuM hovuM joIe. A vizAkhAnuM jJAna paNa evuM hatuM. eka divasanI vAta che. rAjA prasenajitanI sabhAmAM dUra sedAgara be ghoDI laine Avyo. ane sabhA vacce kahyuM : "A be ghaDImAM eka mA chebIjI dIkarI che. A sabhAmAM huM bannene UbhI rAkhuM chuM. je koI e mA-dIkarIne barAbara oLakhI zakaze ene beya ghaDI ApI daiza. uparAMta, eka hajAra sonAmahora ApIza." badhAya loko joyA kare. mA ane dIkarI ekasarakhAM hatAM-rUpamAM, Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raMgamAM, vAnamAM, dekhAvamAM, AkRtimAM, AMkhamAM ane UMcAImAM kayAMya pharaka ja na maLe. badhAya joyA ja kare. paNa emAM mA koNa ane dIkarI koNa ene patto ja na khAya. moTAmoTA vidvAna beThA hatA. rAjA prasenajita paNa UMcanIco thata hato. paNa kaMI vaLatuM nahotuM. Akhare mahAmaMtrI mRgadhara sAme najara gaI ane Ano uttara ApavAnuM sUcavyuM. | mugadhara Ubho thavA to gayo. paNa ene vicAra Avyo ke Ubho thaIza ne jo oLakhI zakIza nahi te Aja sudhInI mArI buddhinI pratibhA, je cAre bAja prasarelI che tene baTTo lAgaze. UbhA thayA pachI ghoDIne oLakhavI kema e prazna bahu jaTila hato. praznone ukele enuM nAma ja prajJA che. enI A prajJA jhAMkhI paDatI lAgI. eTale mRgadhare kahyuM: "Aja nahi, traNa divasa pachI uttara ApIza." paNa traNa divasa pachI paNa uttara Apavo kayAMthI ? A hevAukalatano savAla che-aMdaranI zakitano prazna che. pachI to mRgadhara ghera gayA. jamavA beThA. bhojana pIrasAya che, pIraselA bhejanamAMthI eka koLiyo lIdho, ane pAchA vicAre caDhI gayA. kyAMya sudhI basa ema ne ema ja besI rahyA. vizAkhA vicAra kare che ke, Aje sasarA ciMtAmAM kema paDI gayA che? eNe pUchayuM : "pitAjI, Aje tame ciMtAmAM kema jaNAo cho?" beTA, e badhI rAjadvArI vAto che. emAM tamAruM kAma nathI.' nA bApu, kahevAnuM hoya te jarUra kaho. ame strIo bhale gharamAM besI rahIe, paraMtu amArI hATaDImAM paNa thoDe evo jJAnano dIpaka baLato hoya che. enA ajavALe koika vAta ukelI zakAya tema hoya to vaLI ukelI paNa nAkhIe.' . "paNa beTA, e samasyA to evI kaThina che ke, mArA jevAthI paNa nathI UkalatI." bApu, vAta to sAcI che, paNa keTalIka vAra evuM bane che ke moTAethI na UkalatI samasyA kadIka vaLI nAnakaDAM ukelI nAkhe che. keTalIka jagA evI hoya che ke temAMthI jADA-moTA mANaso nIkaLI zakatA nathI, jyAre nAnA hoya te tarata ja nIkaLI jAya che.' mugadhare mAMDIne pUtravadhUne badhI vAta kahI. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahelI vAta che. vizAkhA kahe : ' are, A ta bahu mahAmaMtrI to AbhA banyo, 'kevI rIte sahelI che ? A te kai . peMDA khAvAnI vAta che ?' (ghoDIne) savAla che...ane strI ja ukelI 'nA, paraMtu A strIne zakaze; puruSo ukelI nahi zake.' Aje ApaNA kArya karo zrI--samasyA ukelavA medAnamAM AvyA che. paraMtu e peAtAnA gharanI ja samasyA ukelI zakatA nathI tyAM bIjI samasyA * kayAMthI ukelavAnA hatA ? gharamAM te laDAlaDI thatI hoya, gharamAM te bhAI sAhebanI kazI gaNanA na hoya, ane duniyAmAM strI-samasyA ukelavA nIkaLI paDayA che, te badhA gharanA dAjhelA ane baLelA che. strInA prazna strI sivAya anya kaI ukelI zakavAnuM nathI; eTale ja strIee prajJA keLavavAnI che. bhRgadhara kahe : ' kevI rIte ?' vizAkhA kahe : 'juo, sIdhI ja vAta che. mA pAse vAtsalya che, mA pAse sneha che, karuNA che, kSamA che.' mRgadhara kahe, " e vAta teA huM jANuM chuM. paNa ahIM e vAtanI zI upayogitA che ?' vizAkhA kahe : ' e ja kahuM chuM. AvatI kAle rAjasabhAnI aMdara bannene UbhI rAkhajo, ane beyanI sAme ekaeka ghAsanA pULA mUkI dejo. mA haze te Tharela haze, dIkarI haze te utAvaLI haze. dIkarI jhapAjhapa karatI khAi jaze, mA dhIredhIre khAze. vaLI, mA khAI raheze to paNa dIkarInA ghAsamAM moDhuM nahi nAkhe. ene thaze ke dIkarIne khAvA do, paNa jo dIkarI pahelI khAi raheze to mAnA ghAsamAM mADhuM nAkhyA vinA nahi rahe. ane jo dIkarI moDhuM nAkhaze to mA peAtAnuM moDhuM UMcuM karI nAkhaze ane dIkarIne khAvA deze. A rIte mA ane dIkarI parakhAi jaze.' mRgadharane thayuM ke vAta to barobara che. bahu ja saraLa samasyA che. bIje divase savAre rAjadarabAramAM beya gheADIne UbhI rAkhavAmAM AvI. beyanI sAme ghAsanA pULA mukAyA. dIkarI hatI eNe aa jhapAjhapa khAvA mAMDayuM. mA hatI eNe dhIredhIre khAvA mAMDayuM. dIkarI khAI rahI eTale mAnA pULAmAM mAM nAkhyuM. eTale mAe peAtAnuM moM uThAvI lIdhuM. mAnA vAtsalya, prema ane karuNAnuM darzana sau koIne thai rahyuM. eTale tarata ja Igadhara kahyuM : ' jenuM mAM ghAsanI bahAra che ane hajI je khAya che te dIkarI che.' Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pelo Araba kahe : "mRgedhara, A prazna tame nathI ukela lAgata. tame jaza khATI jAva e jAdI vAta che.' mRgadhara kahe, "meM nathI ukelyo to pachI teNe ukelo che?" mA sivAya A praznano ukela bIjI kaI lAvI zake nahi. eTale A praznano uttara koNe Apyo che te mane kaho.' tyAre mRgadhare kahyuM: "mArI eka pUtravadhU che. enuM nAma vizAkhA che. e magadhathI AvelI che. bhagavAna mahAvIra ane bhagavAna buddha mAM thaI gayA e pavitra bhUmimAMthI eNe saMskAra meLavelA che. e dIkarIe mArI A samasyA ukelI che. sIttera varSanI vRddhAvasthAmAM ane jyAM huM niSphaLa nIvaDavAno hato tyAM mArI vahue mane saphaLa banAvyo che.' AkhI sabhA dimUDha banI gaI. rAjA prasenajite kahyuM: "mAre tamArI putravadhUnAM darzana karavAM che. ene hAthI para besADI mAna sahita bolAvo.' ane vizAkhAne mAna sahita belAvavAmAM a vI. rAjasabhAmAM besADavAmAM AvI. ane pachI mRgadhare eka vAta pUchI. A vAta tamAre samajIvA jevI che. mugadhara kahe : "Aje te mArI samasyA ukelI ApI che tyAre mane eka vAta pUchavAnuM mana thAya che. lagnaveLAe tArAM mAbApe tane zikhAmaNamAM je cAra vAto kahI hatI te Arja mane yAda Ave che, ane eTale ja mArA manamAM eka savAla Ubho thayo che. vizAkhA kahe che, "pUcho bApu, Apane je pUchavuM hoya te pUcho.' "jyAre tuM sAsare AvavA nIkaLI tyAre tArI AMkhamAM motI jevAM be AMsu hatAM. e AMsu sahita jyAre te tArAM pitA ane mAtAnI caraNaraja mAthe caDhAvI tyAre temaNe tene vidAyaveLAnA AzIrvAda ApyA hatA. AzIrvAdamAM temaNe kahyuM hatuM ke, "beTA, tane moTI karI, tane kapaDAM, dAgInA ane sukhasamRddhi ApI tethI amArA manane saMtoSa nathI thayo. paraMtu ame tane saMskAra ApyA che eTalo ja amane saMtoSa che. tuM Aje have jAya che, paraMtu amArI ijajata rAkhavI e tArA hAthanI vAta che. eTale bahena, A cAra vAta tuM dhyAnamAM rAkhaje. sUraja ane caMdrane pUjatI raheje, agni sAthe aDapalAM karIza nahi. ArasIne cokhkhI rAkhaje. deje, paNa laiza nahi. mane A cAra vAta yAda Ave che. ane ema thAya che ke, tane tArAM mAbApe Apela zikhAmaNamAMthI kaMI karatI te dekhAtI nathI. savAramAM UThIne nathI to tuM sUraja ane caMdrane pUjatI, nathI ArasIne Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMjatI, to pachI A badhuM zuM che?' - vizAkhA kahe : "pitAjI, huM sUraja ane caMdrane roja pUjavuM ja chuM. mArAM sUraja ane caMdra eTale sAsu ane zvasura. zvasura sUraja jevA eTalA mATe ke, e gharamAM Ave ke tarata ja gharanuM vAtAvaraNa zAMta thai jAya evo emano tApa hoya che. sAsu caMdramA jevAM eTalA mATe ke e khoLAmAM laIne caMdra jevI zItaLatA ApatAM hoya che ke, "vahu beTA, huM beThI chuM, pachI tuM zuM kAma gabharAya che ?" mAnA viyogamAM mA banI hayA-TADhaka ApanArI sAsu caMdramAM nathI to bIjAM zuM che ? eTalA ja mATe mArA gRha -gagananA sUraja ane caMdra bIjA koi nahi, paraMtu sAsu ne sasarA che. kahe pitAjIhuM e sUraja ane caMdrane pUjanuM chuM ke nahi? savAramAM UThIne tamane ane mArAM sAsujIne dilanA AdarathI vaMdana karuM chuM ke nahi? sadbhAvapUrvakano Adara ApuM chuM ke nahi? basa, aMtarane Adara e je mAre mana sAcI pUjA che. jenA aMtaramAM Adara na hoya, ane manamAM dhikkAra bharyo hoya evAnI pUjA karavI ane vaMdana karavAM e to kevaLa dekhAva che, pAkhaMDa che. pUjA to aMdarathI karavAnI hoya. kaho pitAjI, huM AvI pUjA karuM chuM ke nahi? ane ApanI temaja mArAM sAsujInI AvI sAcI pUjA mAre mATe sAcA sUraja ane sAcA caMdramAnI pUjA barAbara gaNAya ke nahi? mRgadharanA aMtaramAM Adara UmaTI Avyo. vizAkhAe AgaLa kahyuM: "vaLI, mArAM mAbApe mane bIjI zikhAmaNe e ApI hatI ke agni sAthe aDapalAM karIza nahi. A agni eTale zuM? mAre mana pati eTale agni. e gharane calAve paNa kharA ane jalAve paNa kharAM. agni vaDe rasoI paNa karI zakAya, TADha vakhate tApaNI paNa karI zakAya. paraMtu jo emAM hAtha nAkhIe to hAtha jAlI jAya. ane enI sAthe aDapalAM karIe to ghara jalI jAya. strIne mATe puruSa paNa agni jevo che. enI sAthe strI maryAdA mUkIne bole, maryAdA mUkIne varte to tenI asara khUba kharAba paDe. gharamAM jo chokarAM hoya to temanA saMskAra paNa AvuM joIne saLagI jAya che, ane pAMca-daza varSa pachI puruSa ane strI vacce je sanmAnanI lAgaNI rahevI joIe te nathI rahetI. eTaluM ja nahi paNa ekabIjAne nI sAme dhikkAra ane tiraskAra keLavAte jAya che. eTale strIe puruSanI sAthe to agninI jema jALavIne maryAdApUrvaka kAma levAnuM che. maryAdA bhUlI javAya to agninA taNakhAnI jema gharane jalAvI de. kaho pitAjI, mArA patinI maryAdA agninI jema jALavuM chuM ke nahi? Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje te raste game tyAM jatAM-AvatAM, game tema vartavuM, game tema pharavuM, game tema mazkarIo karavI, ane game tevA nirlajaja cenacALA karavA e eka phezana banI gai che. A phezanane lIdhe ja ApaNI zista ane ApaNI saMskAritA naSTa thaI rahI che ane ApaNA samAjano dhvaMza thai rahyo che. AgaLa cAlatAM vizAkhA kahe che : "have ApaNe trIjI vAta vicArIe. mArAM mAtapitAe ArasI cokhkhI rAkhavAnuM-mAM jatA rahevAnuM sUcavyuM hatuM. A ArasI eTale gharanuM AMgaNuM ane strInuM ziyaLa. ghara evuM svaccha hovuM joIe ke emAM jarA paNa kacaro na dekhAya. jarA paNa avyavasthA na hoya. ' kapaDAM navAM hoya ke jU nAM, paNa ghaDI karIne mUkavAM joIe. eka kapaDuM Ama pheMkIe ane eka kapaDuM tema pheMkIe e na cAle. mANasanI rUmanI avyavasthA evI hoya ke koI mANasa aNadhAryo Ave to zaramAvuM paDe, e kevuM ? jema dhoyelAM kapaDAMne ghaDI karIne mUkavAnI jarUra che, tema melAM kapaDAMne paNa jyAM sudhI dhovAya nahi tyAM sudhI ghaDI karIne mUkavAnI jarUra che. AvI Teva pADazo to tamAruM ghara ane AMgaNuM suMdara lAgaze. mANasanuM pratyeka kAma vyavasthita ane suMdara hovuM joIe, jethI bIjAnI AMkhane e kharAba na lAge. vyavasthA suMdara lAge che, jyAre avyavasthA AMkhane akaLAvI de che. AMgaNuM te svaccha ja hovuM joIe. jyAM-tyAM thuMkAya nahi. jyAMtyAM gaMdakI karAya nahi. jyAM-tyAM kacaro naMkhAya nahi. jyAM-tyAM kAgaLa ke kapaDAMnA DUcA nakhAya nahi ane jIvana paNa jematema jivAya nahi. jenI vyavasthA suMdara, enuM AMgaNuM suMdara. jenuM AMgaNuM ArasI jevuM suMdara hoya enuM haiyuM paNa evuM ja suMdara hoya, ane tethI ja ene AMgaNe AvanAro umaLakAbhera Ave. jema AMgaNuM cokhkhuM hovuM joIe tema ziyaLa paNa cokhuM hovuM joIe.' "cAritrya to eTaluM badhuM niSkalaMka, tejasvI ane ujajavaLa hovuM joIe ke, jema agnimAMthI doSa kADhI zakAtuM nathI tema ziyaLamAMthI paNa koi doSa kADhI zakAya nahi. kahe pitAjI, AMgaNuM ane ziyaLa cokhuM ne niSkalaMka rAkhIne meM ArasI nathI mAMjI ?' mRgadhara ane rAjasabhAne to vizAkhAnI vAtamAMthI kaMika viziSTa Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvananI vAta maLI rahI hatI. sau mugdha hatAM. mugadhare kahyuM: beTA, kharekhara! ArasI te barAbara mAMjI che. gharane to te svarga banAvI dIdhuM che." vizAkhAe vAta AgaLa calAvI : "mArAM mAbApe cothI vAta e kahI hatI ke, deje kharI, paNa laIza nahi. ane vaLI AgaLa ema paNa kahyuM hatuM ke, je kharI, paNa daIza nahi. A be vAtamAM pahelI vAta dAna mATenI hatI. ane bIjI vAta gALa mATenI hatI. dAna devuM kharuM, paNa levuM nahi; ane gALa levI kharI, paNa devI nahi." jIvanamAM A beya vAta keLavavAnI che. dAna levuM nahi. koI Ape te levA mATe hAtha laMbAvavo nahi. paraMtu je levA Ave tene zakita pramANe ApatA rahevuM. dAnamAM devAnuM che, paNa levAnuM nathI. koI ApaNane dAna zuM ApatA hatA ? ApaNe ja ApaNA puruSArthathI UbhA rahevuM joIe. koInI paNa vastu, jo eka vAra paNa tame lIdhI, to pachI enA upakAranI chAyA tamArI pAMpaNa upara evI jAmI jaze ke tamArI namI gaelI daSTi UMcI paNa nahi thaI zake. pachI tame kaMI nahi karI zako. droNAcArya jevA vIra ane bhISma pitAmaha jevA samartha puruSe paNa kauravonA upakArabhAra nIce dabAyelA hovAthI draupadInAM kapaDAM UtaratAM hatAM tyAre nIcuM ghAlI beThA hatA. enuM kAraNa mahAbhAratamAM temaNe jAte ja kahyuM che ke, "arthanAma dAsa vayama-ame arthanA dAsa thaI gayA chIe.' A kauravoe amane piSyA enI zaramathI ame dabAi gayA chIe. mahAbhAratanuM A vAkaya jIvanamAM yAda rAkhavAnuM che-tame keInIya pAsethI kaMIka dAna lIdhuM eTale khalAsa. tamAro AtmA ane tamAruM svamAna marI jaze. gALanI bAbatamAM AthI UlaTuM che. gALa lejo kharA, deza nahi. bIjAnAM game tevAM kaDavA veNa Ave, game teTalI kaDavI vANI Ave, kaDavA vicAra Ave, tene amRta banAvIne aMdara utArajo, paNa jabAnathI uttara na Apaze.' tame jo sAmAnA krodhane uttara krodhathI nahi Ape te sAmAne ThaMDuM thavuM ja paDaze. - Ama bolatAM bolatAM vizAkhAe kahyuM: "he pitAjI, Aja sudhI lokee mArA mATe game tema kahyuM hoya, chatAM meM kAne sAMbhaLyuM ja che. keI divasa sAme uttara Apyo che kharo ?" mugadhara kahe, "nA beTA, tuM kadI bolI ja nathI.' Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizAkhA kahe, " tyAre kaho pitAjI, meM AjasudhImAM dAna dIdhAM che. paNa koInI sAme hAtha lAMbo karyo che ?' mRgadhara kahe : "kadI nahi. tArI vAta barAbara che, beTA !" vizAkhAe AgaLa kahyuM: "A cAra vAta mArI mAtAe ane mArA pitAe lagna vakhatanI vidAyaveLAe vArasAmAM ApI hatI. meM tene barAbara jALavI che ke nahi ?' mRgadhara kahe, "beTA, te barAbara jALavI che.' A AkhIya vAta sAMbhaLIne rAjA prasenajita bolI UThe che : vizAkhA, tane huM eka biruda ApavAno chuM. kaho mRgadhara, tame kahI zakazo, huM kayuM biruda ApavA mAguM chuM te ?" mRgadhara te rAjAnA mananI vAta samajI jAya evo TevAI gayo hato. eTale eNe kahyuM, "rAjAjI, tame "mA'nuM biruda ApavA mAgo cho. ane huM pote paNa ApavA mAguM chuM. beTA vizAkhA, tuM to amArI mA che, vahumA che. AkAzamAM caMdramAM che, pRthvI para dharatI mAtA che. ne gharagharamAM vahumA che. enAmAM ni:svArtha prema che. mA jevI sevA che, mA jevI vatsalatA che, mA jevuM kAruNya che. mA jevI samajaNa che." te divase vizAkhAne hAthI upara besADIne AkhA nagaramAM pheravavAmAM AvI. te divase, rAjA prasenajita ane maMtrI mRgadhare vizAkhAne vahumAnuM biruda ApyuM. A zabda Aje hiMdI bhASAmAM khUba ja vyApaka zabda che. gujarAtImAM paNa e dhIre dhIre pracAra pAmavA lAgyo che. je Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punitaprakAzanamaMdiranAM 17 prakAzanA vaDalAnA visAmA punita mahArAja 19 AdhyAtmika dRSTAMtAnA saMgraha. pR0 128 2. 1 2. kha..20 pai. jIvananuM bhAtu punita' mahArAja 44 preraka prasa MgAnuM pustaka. 0 128 8.kha. sAthe ki 90gye, preraNAnI parama 'punita' mahArAja 45 preraka prasaMgAnuM pustaka. pR. 128 : 3. kha. sAthe rU. 1-20 prabhunA pyArA 1-2 jagadIza paramAra 27 bhakatAnAM coTadAra jIvanacaritrA pR0 340:8. kha. sahita rUA. 2-80 adhyAtmamAga daza na svAmI cidAna da sarasvatI. vaidAMtanA .saraLa nibaMdheAnA saMgraha bhAga pRSTha Ta: kha. sahita mUlya 1 128 2 146 3 148 4 132 '', "" -22 ' 1-ra0 1-20 1-20 1-20 kalyANu-ku ja 1-2 'ziva' anuH 'punitapadareNu ' savicAra preratAM preraka pustaka. bhAga pRSTha Ta. kha.sahita mUlya 1 128 1-20 "" 2 1-20 140 "" dakSiNanAM tIrthA tArAcandre pe. aDAlajA 64 citrAne DhagalAbaMdha ItihAsakathAo sAthenuM vigatapUNaeN pustaka pR. 200: Ta. kha. sAthe rUA. 2-00 harinA lADIlA vividha lekhako 30 bhakatAnAM jIvanacaritrAnuM pustaka. pRSTha 232 : 2. kha. sAthe rU. 1-80 itihAsanAM ajavALAM kAlidAsa mahArAja 20 preraka itihAsakathA pR. 160 Ta. kha. sAthe rUA. 1-20 padmaparAga nAthAlAla dattANI 2000 durlabha ciMtanakaNikA pR. 200 8. kha. sAthe rU!. 2 prakAzanI keDI munizrI candraprabhasAgarajI jIvanaghaDataranA pAyAmAM puravaNI kare evA ciMtanalekhA ne prasaMgA pR. 168 Ta, kha. sAthe rU|. 1-20 rAga ane Arogya DaoN. harizanadAsa gAMdhI nisarvAMpacAra dvArA rAgeAne jaDamULathI nAbUda karavAnI cAvI batAvatuM pustaka. pR. 172 Ta, kha. sAthe rUA. 1-20 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Title Printed By: Manoretha P, Ahd.