Book Title: Siddhachakra Varsh 09 - Pakshik From 1940 to 1941
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૩૫ શ્રી સિદ્ધચક્ર)
વર્ષ ૯ અંક-૨
(૩૦ ઓક્ટોબર ૧૯૪૦ પવિત્ર માન્યતાવાળું જ્ઞાન તે જ જ્ઞાન છે ! જે જ્ઞાન અને વિજ્ઞાન તે જ અજ્ઞાન છે. ધર્મને
જે જ્ઞાનથી આશ્રવ છોડવાનું, સંવર સમજાવનારું શાનદાન તે જ જ્ઞાનદાન છે, અને આદરવાનું ધ્યેય થાય તે જ્ઞાન માન્ય છે. જે જ્ઞાનથી તે જ ઉત્તમ દાન છે. કષાયોની વૃદ્ધિ થાય, અને સંસારમાં પતન થાય જીવાજીવાદિ નવતત્ત્વોનું જ્ઞાન એ જ જ્ઞાન તેવું જ્ઞાન જૈન દર્શનને માન્ય નથી અને એટલા
છે અને તે જ જ્ઞાન જરૂરી છે જ માટે દર્શનપદ પ્રથમ રાખવામાં આવ્યું છે. આરાધ્ય કોટીમાં તે જ જ્ઞાન આવી શકે કે જે જ્ઞાન
હવે તો જ્ઞાન શાનું? જીવાજીવાદિનું. જીવ પવિત્ર માન્યતાવાળું હોય. આશ્રવ હોય છે. સંવર કોને કહેવાય? જવાબ આપીએ છીએ કે પ્રાણને અને નિર્જરા ઉપાદેય છે, એવી માન્યતાવાળું જ્ઞાન ધારણ કરે તે જીવ. પાંચ ઇન્દ્રિય, ત્રણ બલ, જ વ્યાજબી છે અને તે જ જ્ઞાન જ્ઞાન છે. શ્વાસોશ્વાસ અને આયુષ્ય આ દશ યા દશમાંના કોઈ કહેશે કે “શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે જ્ઞાનદાન કોઈપ મા
છે. કોઈપણ પ્રાણોને ધારણ કરે તે જીવ. પણ આ પ્રાણો સરખું દાન કોઈ થયું નથી, થતું નથી, થશે પણ તા જડને આધારે વતનારા છે. જીવના ભાવમા નહિં.” તેનું કેમ? વાત ખરી. પણ એ કથન શું જે જ્ઞાનાદિ ચાર છે તે તો ધ્યાનમાં આવતા જ ઇતિહાસ, ભૂગોળ, ભૂમિતિ, ગણિત, અને નથી ! જડ પ્રાણને ધારણ કરનારને જીવ તો નાસ્તિક બીજગણિતાદિ માટે છે? મુદલ નહિ. કલિકાલસર્વજ્ઞ પણ માને છે. પરંતુ ભૂતકાળમાં પ્રાણોને ધારણ કર્યા, ભગવાન શ્રીમદ્ હેમચંદ્રસૂરીશ્વર મહારાજા જણાવે વર્તમાનમાં કરે છે અને ભવિષ્યમાં ધારણ કરશે છે કે - જેઓ ધર્મનું સ્વરૂપ જાણતા નથી તેવા તે જ્ઞાનાદિ ધારણ કરનારો જીવ. જીજ્ઞાસુઓને વંચાવવું, દેશના દેવી, શંકાનું મનીવીત ગવતિ નવિષ્યતિ એમ સમાધાન કરી તત્ત્વ સંબંધી જે જ્ઞાન આપવું તેનું ટીકાકારો કહે છે. આથી ગત જન્મને, વર્તમાન નામ જ્ઞાન દાન છે. જીવાદિ તત્ત્વોનું જ્ઞાન જેનાથી
જન્મને, અને આવતા જન્મને માનવા પડે. જો તમે થાય તેવાં સાધનો પૂરાં પાડવાં તેનું નામ જ્ઞાનદાન છે. કેવલ દુનિયાદારીનાં જ્ઞાન, તો નવપદની
ન માનો તો કહો કે જીવ આવ્યો કયાંથી? ભવિષ્યના અપેક્ષાએ અજ્ઞાન જ છે. જો એમ ન હોય તો પછી
અનંતાભવો માનીએ તો જીવ છે એમ બોલી શકાય. અજ્ઞાન કહેવું કોને?
ઈતર આસ્તિકો વર્તમાનકાલનો જીવ તમારી દ્રષ્ટિએ જ્ઞાનનો અભાવ તે અજ્ઞાની મનાવવા શીલાર્થક કૃદંત “” લાવે છે. જયારે જૈનો પણ અહિં તેવી માન્યતા નથી. શાસ્ત્રકાર મહાત્મા ઉણાદિના ૫' પ્રત્યયનો અંગીકાર કરે છે. તો સ્પષ્ટ ઘોષણા કરે છે કે સંસારને વધારનારાં જૈનદર્શન કહે છે કે દ્રવ્ય પ્રાણો તથા ભાવપ્રાણો
