Book Title: Siddhachakra Varsh 09 - Pakshik From 1940 to 1941
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૫૫ શ્રી સિદ્ધચક્ર)
વર્ષ ૯ અંક-૩-૪
(૨૯ નવેમ્બર ૧૯૪૦ શંકાકાર - ‘તપ મનની કે વચનની ચીજ હા ન મુક્યો ત્નિ કરેલાં નથી, તો આત્મામાં તો કેમ પ્રવેશ કરશે? જે તપ કર્મોનો મોક્ષ હોતો નથી એ વાત ખરી પણ તપશ્ચર્યા પોતાની શક્તિને મન, વચન સુધી ફોરવી શકતું દ્વારા કર્મનો નાશ કરવામાં આવે તો મોક્ષ નથી તે તપ આત્મામાં જઈને કર્મોને કેવી રીતે મેળવવામાં અડચણ નથી. તપવશે?”
કર્મો સજ્જડ છે. આત્મા સાથે ક્ષીરનીરની સમાધાન - તપ એ મન - વચનને તપાવતું જેમ અગર લોહાગ્નિની જેમ મિશ્ર થયેલાં છે. નથી, પણ કાયાને જ તપાવે છે એવું કહેવું ઉચિત એકએક આત્મપ્રદેશે અનંતી અનંતી કર્મ વર્ગણા છે. નથી. દીર્ઘ તપસ્વીઓ માટે શાસ્ત્રકાર કહે છે કે તેવા અનાદિકાલનાં સંચિત કર્મોના ક્ષય માટે તેઓને વચન બોલતાં તથા વિચાર કરતાં પણ જોર તપ જ અમોઘ ઉપાય છે. તપ સજ્જડ કર્મોનો નાશ આવે છે, માટે તપશ્ચર્યા માત્ર કાયાનું તાપણું નથી, કરે છે. પણ મન તથા વચન ઉપર પણ અસર કરે છે.
સૂર્ય તો શીયાળે વહાલો લાગે, ઉનાળામાં આત્મા અરૂપી છે તો તપશ્ચર્યાના પરિણામ અળખામણો લાગે છે પણ તપમાં તેવું નથી. તો તેવા અરૂપી છે. પરિણામ પણ આત્માના જ કષાયરૂપ તાપે ધમધમવાની રીતિ તપમાં નથી.
અઢીદ્વીપ બહાર સૂર્ય તાપવાળો નથી તેમ તપ સૂર્ય શંકાકાર - “આત્માને વળગેલાં ચલસ્પર્શી કષાય તાપ વિનાનો હોવા સાથે પાપ અંધકારનો કર્મોનો નાશ તપ શી રીતે કરે? અસંખ્યાતાં ઊંડાં નાશ કરે છે. વળગેલાં કર્મોનો નાશ તપથી શી રીતે થાય?’ આ તપ આચરવાનો છે. નવપદમાં પંચ
સમાધાન-સૂર્ય અંધારાનો નાશ કરે છે. સૂર્ય પરમેષ્ઠિનું ધ્યાન છે. સમ્યગદર્શનનું અવધારણ છે. અંધારાનો નાશ કરે તેમાં નવાઈ નથી. સૂર્ય જ્ઞાનનું ગ્રહણ છે, ચારિત્રનું પાલન છે, પણ તપનું અંધારાનો નાશ શી રીતે કરશે એવું બોલવું તો તો આચરણ છે. તપ વિના તો કેવલજ્ઞાનીને પણ બાલકને પણ શોભે નહિં. જેમ સૂર્ય બાર ચાલ્યું નથી. સ્વરૂપવાળો છે દ્વાદશાવર્ત છે. બારે રાશિનું રૂપ તપથી જ પૂર્વ સંચિત કર્મોનો નાશ થાય છે. તેનું છે. તેમ આ તપના પણ બાર ભેદો છે. આ રીતે જે ભવ્યાત્માઓ નવપદની
૧. અનશન, ૨ ઉરોદરી, ૩. વૃત્તિસંક્ષેપ, આરાધના કરશે તે જ ભવ્યાત્માઓ કલ્યાણમાલા ૪ રસત્યાગ, ૫ કાયકલેશ, ૬ સંલીનતા, ૭ વરશે અને સિદ્ધિનાં શાશ્વતાં સુખો પામશે. પ્રાયશ્ચિત, ૮ વિનય, ૯ વૈયાવૃત્ય, ૧૦ સ્વાધ્યાય, ૧૧ ધ્યાન, ૧૨ કાઉસ્સગ્ન એટલે આ તપથી પાપઅંધકારનો નાશ વિરુદ્ધ સ્વભાવને લીધે જ થાય છે.
