Book Title: Siddhachakra Varsh 09 - Pakshik From 1940 to 1941
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૦૭ શ્રી સિદ્ધચક્ર) વર્ષ ૯ અંક-૧૧-૧૨
(૨૭ માર્ચ ૧૯૪૧ શબ્દના નિક્ષેપોમાં દ્રવ્ય કૃતના અધિકારે દ્રવ્યશ્રુત (mશરીર - ભવ્યશરીર વ્યતિરિકત કાર્યાસિકાદિક પાંચ પ્રકારના સૂત્રો એક પક્ષ તરીકે દ્રવ્યશ્રુત જ કહેવાય) જણાવીને બીજા પક્ષે મદવા ઉત્તપોન્જનિર્થિ એમ કહી એક પત્ર (પાનું) કે પત્રકના સમુદાયરૂપી
ઉત્તરાધ્યયનવૃત્તિકાર પણ નીચે પ્રમાણે પુસ્તકમાં લખાયેલાને દ્રવ્યશ્રત તરીકે જણાવે છે. નિયુક્તિનો પાઠ લઈ દ્રવ્યશ્રુતની વ્યાખ્યા કરે છે. વળી વિશેષાવશ્યક ભાષ્યકાર શ્રીજિન उत्तराध्ययनबृहवृत्तिः पत्रं ३४२ अहवा ભદ્રગણિક્ષમાશ્રમણજી પણ દ્રવ્યશ્રુતને અંગે આ તિર્ષિ તુ પુસ્થાડુિં અથવા રૂત્તિ પક્ષ તરફૂવઃ, પ્રમાણે જણાવે છે. વિશેષાવશ્યક કોટયાચાર્ય વૃત્તિ તો દ્રવ્યતં ત્રિવૃિતમ્ અક્ષરપતિયા-ચતું પત્ર ૨૭૯-શ્લોક ૮૮૦નાઈમબ્રસરીરામિ
६ पुस्तकादिषु, तु शब्दाद् भाष्यमाणं वा द्रव्यश्रुत पत्ताइगयं सुत्तं।
મુને ! કોટ્યાચાર્ય મહારાજ આની વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે કરે છે.
એકપક્ષથી તો કાર્પસાદિક સૂત્રોને દ્રવ્યશ્રુત વિશેષાવશ્યક બૃહદ્રવૃત્તિ પત્ર ૪૧૭ ગાથા
તરીકે જણાવ્યાં છે, પરંતુ બીજી રીતે જણાવતાં ८७८ पत्ताइगयं सुत्तं.
નિર્યુક્તિકાર મહારાજે કહવા ત્રિહિયંતુ એવો પાઠ
મૂકયો છે તેનો અર્થ આ પ્રમાણે થાય છે. અથવા इह श्रुतं सूत्रं च द्वे अपि किलैकार्थे । तत्र तल-ताल्यादिप्रभवानि पत्राणि प्रतीतानि तेषु गतं :
એ અવ્યય બીજા પક્ષને જણાવવા માટે છે અને નિહિત મુ પત્રાતિશતક, આરિણજીત્ત પત્ર- તેથી (બીજા પ્રકારનું આ પ્રમાણે) દ્રવ્યદ્ભુત છે, જે થાનિષ્પન્નપુસ્તકા વઢવ8 Jટ્ટનો, તેરિ લખેલું હોય પુસ્તક વિગેરેમાં તે દ્રવ્યશ્રુત છે. નિશ્વિતં સૂત્ર શરીર-ભવ્યશરીર વ્યક્તિરિ નિર્યુક્તિકાર મહારાજે તુ શબ્દનો પ્રયોગ કર્યો છે द्रव्यश्रुतमुच्यते ।
તેથી વક્તાએ બોલાતું શ્રત (શબ્દો) પણ દ્રવ્યશ્રુત અહીં શ્રુત અને સૂત્ર અને પ્રાકૃત ભાષાની છે એમ જાણવું. અપેક્ષાએ સરખા સ્વરૂપવાળા હોવાથી એક જ અનુયોગદ્વારવૃત્તિકાર મહારાજ પણ પત્ર અર્થવાળા લીધા છે. તેમાં તલ-તાલિ વિગેરેથી તેત્રીસમાં દ્રવ્યશ્રતને માટે આ પ્રમાણે લખે છે. થયેલાં પત્ર કહેવાય અને તેમાં રહેલું એટલે લખેલું જે (શ્રુત) સૂત્ર તે દ્રવ્યશ્રુત કહેવાય. સૂત્રકારે આદિ
से किं तं जाणयसरीरभविअसरीरवइरित्तं શબ્દ લીધો છે માટે પત્રની સાથે પત્રના સમદાયરૂપી વ્યસુએ?, પત્તપોન્જયનિદિ, અન્ન નિર્વિવનમ પુસ્તકો પણ લેવાં અને પટ વિગેરે આલેખાતાં “નારીરમવસરીરવરિતંત્રમુગ'મિત્કારિ, હોવાથી તથા વસ્ત્રોને કેળવીને તેમાં લખાતું હોવાથી યત્ર જ્ઞશરીરમવ્યશરીરઃ સર્વાસ્થિ મનન્તરોવર્તિ વસ્ત્રાદિકો પણ લેવાં. એટલે પુસ્તક અને સ્વરૂપ ન થતે તત્ તામ્ય તિવિ7 fમન્ન વસ્ત્રાદિકમાં લખેલું પણ જે શ્રત અગર સૂત્ર તે દ્રવ્યશ્રત, લિંપુનર્તલિતિ માદ-“પત્તપોન્જનિહિ'
