Siddhachakra Varsh 09 - Pakshik From 1940 to 1941

Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti

Page 250

૧૮૬: શ્રી સિદ્ધચક્ર)
વર્ષ ૯ અંક-૯-૧૦ (૨૬ ફેબ્રુઆરી ૧૯૪૧ થવાનો જે કોઈપણ માર્ગ હોય તો તે માત્ર શાસ્ત્રીય ઋજુસૂત્ર વિગેરે શુદ્ધનયો સંયમને જ નિર્વાણનું પદાર્થના સમ્યજ્ઞાન રૂપ જ છે. કારણ માને છે અને તેથી વિદ્યા સંગમો ચેવ સમ્યગ્ગદર્શન અને ચારિત્ર શાના પ્રતાપે? એમ કહી સ્પષ્ટ શબ્દથી સંયમ એ જ નિર્વાણનો
ભગવાન ગણધર મહારાજા સરખાઓ પણ માર્ગ છે એમ જણાવે છે, પરંતુ વ્યવહારનયની જિનેશ્વર ભગવાનના વચનો દ્વારા જ્ઞાન મેળવ્યા અપેક્ષાએ નિમણૂં પાવથf a વવહાર એટલે પછી જ સમ્યગદર્શનને પામી શક્યા છે અને બીજા નિગ્રંથપણું જે ચારિત્રરૂપ છે તે તથા પ્રવચન એટલે પણ અનેક પૂર્વાચાર્યો તેમજ વર્તમાનના અનેક સમ્યગ્રજ્ઞાન એ બેને મોક્ષમાર્ગ માને છે. તેમાં મહાનુભાવો પણ શાસ્ત્રોના જ્ઞાનતારાએ સમ્યગદર્શનની જરૂર પણ ઘ શબ્દથી જણાવે છે. સમ્યગદર્શનને પ્રાપ્ત કરી ગયા છે અને કરે છે. આવી સ્થિતિમાં જે મોક્ષના કારણ તરીકે જો કે સમ્યકત્વમાં સ્થિર થવા માટે તો સમ્મચારિત્ર વ્યવહાર અને નિશ્ચય એ બન્નેના સમ્યગુજ્ઞાનની જરૂરી શાસ્ત્રકારોએ સાધુને માટે મતે માનવામાં આવેલું છે. પણ જણાવી છે અને તેથી જ ગુરૂકુલવાસમાં અગીતાર્થ સાધુને પણ ચારિત્રનો રહેનારા સાધુઓને ગુરૂકુલમાં વસવાથી થતા
સંભવ કયારે? લાભને જણાવતાં નાણા રોડ઼ મારી એટલે તે ચારિત્ર અથવા સમ્યક્રચારિત્ર પણ જ્ઞાન ગુરૂકુલમાં રહેવાવાળો મહાનુભાવ મૂળજ્ઞાનને કે ઉપર જ આધાર રાખે છે. આ વાત એટલા ઉપરથી અપૂર્વ અપૂર્વ જ્ઞાન મેળવનારો થાય છે અને તે સમજાશે કે શાસ્ત્રકારોએ ગીતાર્થ એટલે સૂત્ર અને જ્ઞાનને મેળવવા દ્વારાએ થિયરો હંસ અર્થાત્ અર્થ એ બન્નેના જ્ઞાનને પામેલો જે મહાનુભાવ સમ્યગદર્શનમાં પણ તેથી અત્યંત સ્થિર થાય છે હોય તેને જ ચારિત્ર હોય એમ માન્યું છે. જો કે એમ જણાવે છે. એટલે કહેવું જોઈએ કે તેવા ગીતાર્થની નિશ્રામાં રહેલા અગીતાર્થ સાધુને સમ્યગુદર્શનને સ્થિર કરનારી ચીજ તો શાસ્ત્રીય પણ ચારિત્ર હોય એમ શાસ્ત્રકારો જણાવે છે. પરંતુ જ્ઞાન જ છે અને એમાં બે મત થઈ શકે તેમ નથી, તે અગીતાર્થ સાધુ અગીતાર્થ છતાં પણ ગીતાર્થ એટલું જ નહિ, પરંતુ ગુરૂકુલ વાસને છોડનારા સાધુને ત્રિવિધ ત્રિવિધ યોગ્ય કરણે પોતાના સાધ્વાભાસોને થતા અવગુણો જણાવતાં પણ આત્માને અર્પણ કરવાવાળો હોવાથી તેનો યોગ અને શાસ્ત્રકારો સમ્યગ્ગદર્શનના પતિતપણાને કે કરણોની પ્રવૃત્તિનું કારણ ગીતાર્થનું જ્ઞાન બને છે ચંચળપણાને થવાનું જણાવતાં ગુરૂકુલવાસ દ્વારાએ અને તે માટે જ તે અગીતાર્થને પણ ગીતાર્થની થતા જ્ઞાનનો લાભ બંધ થયો તે જ કારણ જણાવે નિશ્રાએ ચારિત્ર હોય એમ જણાવે છે. અર્થાત્ છે. એટલે સમ્યગદર્શનના મૂલકારણરૂપે અથવા જગતમાં જેમ આંધળો મનુષ્ય પોતે ચક્ષુથી માર્ગ તો દઢતા કરનાર તરીકે સમ્યગજ્ઞાનને અગ્રપદ કુમાર્ગ વિગેરે દેખાતો નથી, છતાં તે આંધળો પુરુષ અપાય તો તે કોઇપણ પ્રકારે ગેરવ્યાજબી નથી, દેખનાર પુરૂષની માફક ઇષ્ટ નગરને પામનાર કે જો કે મોક્ષમાર્ગ સાધવા માટે અનન્તર કારણ આપત્તિથી બચાવનાર ત્યારે જ બને કે જયારે કોઈપણ હોય તો તે સમચારિત્ર જ છે. અને તેથી ચક્ષુવાળાની અનુયાયિતા લઈને ક્રિયા કરે, પરંતુ