________________
१९६
प्रशापनास्त्रे गुणाः द्वात्रिंशत्रूपोत्तराः इति, 'तेभ्योपि-'अवेयगा अणंतगुणा' अवेदकाः सिद्धाः अनन्तगुणा भवन्ति अवेदकानाम्-स्त्रीपुरुपादिवेदरहितानां सिद्धानामनन्ततात, तेभ्योऽपि 'नपुंसगवेयगा अणंतगुणा' नपुंसकवेदकाः अनन्तगुणा भवन्ति, सिदेभ्योऽपि अवेदकेभ्यो वनस्पतिकायिकानामनन्तगुणत्वात्, 'सवेयगा' विसेसाहिया' सवेदकाः सामान्यतो वेदसहिताः विशेषाधिका भवन्ति, स्त्रीवेद पुरुपवेदकानामपि तेषु समावेशात् 'दार' पप्ठम् द्वारम्-वेदद्वार समाप्तम् ।। सू० ११॥
कपायद्वारवक्तव्यता___मूलम्-एएसि णं भंते ! सकसाईणं, कोहकसाईणं, माणकसाईणं, मायाकसाईणं, लोहकसाईणं, अकसाईण य कयरे कयरेहितो अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा ? गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा अकसाई, माणकसाई अणंतगुणाः, कोहकसाई विसेसाहिया, मायाकसाई विसेसाहिया, लोहकसाई विसेसाहिया, सकसाई विसेसाहिया, दारं ॥सू० १२॥ अर्थात् सिद्ध आदि जीव अनन्तगुणा हैं क्योंकि जो स्त्रीवेद, पुरुषवेद
और नपुंसकवेद से रहित हो ऐसे सभी जीव, जो नौवें गुणस्थान के कुछ ऊपरि भागसे आगे के तथा आगे के गुणस्थानों के जीव से ऊपर के हैं तथा सिद्ध हैं, वे सभी अवेदी कहलाते हैं और सिद्ध जीव अनन्त हैं । अवेदकों की अपेक्षा नपुंसकवेदी अनन्तगुणा हैं, क्योंकि सभी वनस्पतिकाधिक जीव नपुंसकवेदी हैं और वे सिद्धों से भी अनन्तगुणित हैं । नपुंसकवेदियों की अपेक्षा सामान्य सवेदीजीव विशेषाधिक हैं, क्योंकि उनमें स्त्रीवेदी और पुरुपवेदी भी सम्मिलित हैं ॥११॥
छटा वेवार समाप्त અપેક્ષાએ અવેદક અર્થાત સિદ્ધ આદિ જીવ અનંત ગણ છે, જેમકે જે સ્ત્રીવેદ, પુરૂષદ અને નપુંસક વેદથી રહિત હોય એવા બધા જીવ, જે નવમા ગુણસ્થાનના કાઈક ઊપરના ભાગથી આગળના તથા ગુણસ્થાનના જીવથી ઊપરના છે તથા સિદ્ધ છે, તેઓ બધા અવેદી કહેવાય છે. અને સિદ્ધ જીવ અનત છે. અવેદની અપેક્ષાએ નપુંસક વેદી અનતે ગણે છે, કેમકે બધા વનસ્પતિકાયિક જીવ નપુંસક વેદી છે અને તેઓ સિદ્ધોથી પણ અનન્ત - ગુણિત છે. નપુસક વેદિયેની અપેક્ષાએ સામાન્ય સવેદી જીવ વિશેષાધિક છે કેમકે તેઓમાં સ્ત્રીવેદી અને પુરૂષવેદી પણ સંમિલિત છે કે ૧૧ છે
છડું દ્વાર સમાપ્ત