________________
प्रापनासूत्रे
जातिनामनिधचायुष्यं बध्नन्ति एवं गनिनामनिहताउ वि, ठितीणामनित्ताउए वि' एवम् जातिनाय निवत्तायुप्यवत्, गतिनामनिधत्तायुप्यमपि, स्थितिनामनिधत्तायुष्यमपि 'ओगाहणाणामनिहत्ताउए वि' अवगाहनानामनिधत्वायुष्यमपि, 'पदेसनामनिहत्ताउए वि' प्रदेशनामनिधत्ताउए वि' प्रदेशनामनिधत्तायुष्यमपि, अणुभावनामनिहचाउए वि' अनुभावनामनिधत्वायुष्यमपि नैरयिकादिवैमानिकान्ताजीवा जघन्येन एकेन वा द्वाभ्यां वा, त्रिभिर्वा, उत्कृप्टेन अप्टभिरापैः बध्नन्ति इत्याशयः,
११६०
अथ पूर्वोपविधायुपवन्धक जीवानामल्पबहुत्ववक्तव्यतां ग्ररूपयन्नाह - 'एतेलिणं संते ! जीवाणं जातिनामनिहत्ताउयं जहणेणं एक्केण वा, दोहिं वा, हवा, कोसे अहि आगरिमेहि परेमा णाणं कतरे कतरेद्दितो अप्पा वा बहुया वा, तुल्ला वा विसेसाहिया वा ?' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! एतेषां खलु पूर्वोक्तानां जीवानां जातिनामनिधत्तायुष्यं जघन्येन एकेन वा, द्वाभ्यां वा, ये सब जीव भी जवन्य एक, दो अथवा तीन आकपों से एवं उत्कृष्ट आठ आकर्षो से जातिनामनिवत्तायु का बन्ध करते हैं । इसी प्रकार गति नामनिधत्तायु, स्थितिनामनिधत्तायु अवगाहनानामनिधसायु प्रदेशनाननित्तायु और अनुभावनामनिधत्तायु का भी जघन्य एक, दो, तीन और उत्कृष्ट आठ आकर्षो से बन्ध करते हैं । पूर्वोक्त छह प्रकार की आयु के बन्धक जीवों का अल्प बहुत्व कहते हैं
गौ-हे भगवन् ? जातिनामनिधत्त आयु को जघन्य एक, दो या तीन आकर्षो तथा उत्कृष्ट आठ आकर्षो से वधने वाले जीवों में कौन किससे अल्प बहुत तुल्य या विषेपाधिक हैं ?
તેમજ ઉત્કૃષ્ટ આડે આકષોથી જાતિનામ નિદ્યત્તાયુના બધ કરે છે. એજ પ્રકારે ગતિનામ નિધત્તાયુ, સ્થિતિ નામ વિધત્તાયુ; અવગાહનાનામ નિઘત્તાયુ, પ્રદેશ નામ નિધત્તાયુ અને અનુભાવનામ નિદ્યત્તાયુના પણ જઘન્યએક, બે ત્રણ અને ઉત્કૃષ્ટ આઠ આકર્ષાથી અન્ય કરે છે.
એ
પૂર્વોક્ત છ પ્રકારના આયુના ખધક જીવેાના અપમહત્વના વિષયમાં ત્રકાર કહે છે
શ્રી ગૌતમ સ્વામી ભગવન્ ! જાતિનામ નિધત્તાયુના જઘન્ય એક એ અગર ત્રણ આકર્ષોં તથા ઉત્કૃષ્ટ આઠ આકષૅથી ખાધવાવાળા જીવામાં કણ્ કાનાથી અલ્પ ઘણા, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે ?