________________
प्रमैयबोधिनी टीका पद ६ सू९ उरपरिसादीनामे कसमयेनोपपातनि० १०४५ 'यूमप्पभापुढविनेरइयाणं पुच्छा' धूमप्रभापृथिवी नैरयिकाः खलु केभ्य उपपद्यन्ते ? इति पृच्छा, भगवान् आह-गोयमा ! हे गौतम ! 'जहा पंकप्पमापुढविनेरइया' यथा पङ्कप्रभापृथिवी नैरयिका उपपादितास्तथा धूमप्रभापृथिवी नैरयिका अपि उपपादयितव्याः, किन्तु 'नवरं चउप्पएहितो वि पडिसेहो काययो' नवरस् पूर्वापेक्षया विशेपस्तु-धृसप्रभापृथिवी नैरयिकाणामुत्पादस्य चतुष्पदेभ्योऽपि प्रतिषेधः कर्तव्यः । गौतमः पृच्छति 'तमापुढविनेरइयाणं भंते ! कओहिंतो उववज्जति' हे भदन्त ! तमापृथिवी नैरयिकाः खलु केभ्यः उपपद्यन्ते' भगवान् आह-गोयमा ! हे गौतम ! 'जहा धूमप्पभापुढ विनेरइया' यथा धूमप्रभापृथिवी नैरयिका उपपादितास्तथा तमापृथिवी नैरयिका अपि उत्पादयितव्याः, 'किन्तु'- नवरं थलयरेहितो विपडिसेहो काययो' नवरं' पूर्वापेक्षया विशेपस्तु स्थलचरेभ्योऽपि तमापृथिवी
श्रीगौतम-हे भगवन् ! धूमप्रभा पृथ्वी के नारक किनसे उत्पन्न होते हैं ? __ भगवान्-हे गौतम ! जैसे पंकप्रभा पृथ्वी के नारकों का उपपात कहा है, वैसा ही धूमप्रभा पृथ्वी के नारकों का उपपात कह लेना चाहिए, विशेष बात यह है कि धूमप्रभा पृथ्वी में चतुष्पदों के उप. पात का निषेध करना चाहिए ।
श्रीगौतम-हे भगवन् ! तमापृथ्वी के नारक किनसे उत्पन्न होते हैं ? .. भगवान्-हे गौतम ! जैसे धूमप्रभा पृथ्वी के नारकों का उपपात कहा है, वैसा ही तमःप्रभा पृथ्वी के नारकों के भी उपपात कहना चाहिए, किन्तु विशेषता यह है कि तमःप्रभा वृथ्वी में स्थलचर तिर्यंचों के उपपात का निषेध करना चाहिए । उसका अभिलाप अर्थात् शब्दों
શ્રી ગૌતમસ્વામી - હે ભગવન્ધૂમપ્રભા પૃથ્વીના નારકે જેનાથી ઉત્પન્ન થાય છે?
શ્રી ભગવાન –હે ગૌતમ ! જે પંકપ્રભા પૃથ્વીના નારકોને ઉપપાત કહ્યો છે, તેજ ધૂમપ્રભા પ્રથ્વીના નારકને ઉપપાત કહે જોઈએ. વિશેષ વાત એ છે કે ધૂમપ્રભા પૃથ્વીમાં ચતુષ્પદના ઉપપાતને નિષેધ કર જોઈએ,
શ્રી ગૌતમસ્વામી - હે ભગવન્ ! તમઃપ્રભા પૃથ્વીના નારક કેનાથી ઉત્પન્ન થાય છે ?
શ્રી ભગવાન હે ગૌતમ! જે ધૂમપ્રભા પૃથ્વીના નારકનો ઉપપાત કહ્યો છે, તે જ તમપ્રભા પૃથ્વીના નારકને પણ ઉપપાત કહેવા જોઈએ, પણ વિશેષતા એ છે કે તમે પ્રભા પૃથ્વીમા સ્થલચર તિર્યંચોના ઉપપાતનો નિષેધ કરે જોઈએ. તેનો અભિશાપ અર્થાત્ શબ્દને પ્રવેગ આ રીતે છે
