________________
પ્રકરણ ૩ જુ
નિણૅય ન અને યક્ષ
અને સાધુનું સાધુપણું વિકલ્પે છે. સમ્યકત્વ એ આત્મગુણ હોઈ બાહ્ય દેખાવ કે વેશ પર એના અસ્તિત્વ કે અભાવને થઈ શકે. વાત ખરી છે કે દેવનું સ્થાન, દેવીનું સ્થાન યક્ષિણીનાં સ્થાને ચોથા ગુણસ્થાનકથી આગળ નથી. પણ સવાલ એ ઊભા થાય છે કે આપણાથી નીચી હદના કે ગુરુસ્થાનકમાં પાછળ પડેલાને આપણે સ્તવીએ, એમને ધર્મપ્રેમ, શાસનસંરક્ષણ, શાસનનાં સ્થાનાની રક્ષા આદિ માટે તેમની પ્રશંસા કરીએ તે તેમાં આપણે કાંઈ ખાટું કરતા નથી. અને આપણાથી ઓછી પાયરીવાળેા આપણને સામે મળે અને આપણે હાથન્ગેડ કે હસ્તધૂનન તેની સાથે પ્રથમ કરીએ તે તેમાં આપણી લાયકી આછા થતી નથી. ઉલટું એ તા બતાવે છે. અને આપણી લાયકીને સેવા સ્વીકારાયલી અને ગુણસ્થાન સ્પષ્ટ કરવામાં વાંધા દેખાતુ નથી.
પણ આ તે। ભાંજગડની વાત થઈ.
૩૩
નમ્રતા—સભ્યતા—દક્ષતા
વિકલ્પ હાય અને સામાની નિર્ણિત હોય ત્યાં સ્તુતિ
કાઈને મનમાં એમ આવે કે એવી રીતે ઉચ્ચ સ્થાનવાળા નીચા સ્થાનવાળાની સ્તુતિ કરે એમાં ગૌરવાનિ છે તે તે સ્તુતિ ન કરે. ત્રણ સ્તુતિમાં બન્ને એકમત છે. ચેાથી સ્તુતિને પ્રસંગ આવે ત્યારે સિદ્ધાણુ મુદ્દાણના પાઠ પૂરા કરી એ બેસી રહે. એને કહેવું કે તમે જરા થેાભા, અમે બે મિનિટમાં સાથે થઈ જઈશું, એ બે મિનિટ મનમાં નવકાર ગણે.. જેને સ્તુતિ કરવી હાય તે ‘વૈયાવચ્ચગરાણ અનત્થ ઉસીસીએણું ’ના પાઠ કહી નવકાર ગણી સ્તુતિ કરી લે અને બાકી તે! સર્વ સામાન્ય છે.
આવી રીતે એક બાપના દીકરા નવસેાને નવાણું બાબતમાં એકમત હેાય તે આવા તદ્દન નિર્જીવ સવાલ ઉપર મેરચા માંડે અને ગામેગામ એ પક્ષા પડે એ વાત નિગ્રંથ પ્રવચનમાં કેમ નભી
૩