________________
२२४
નવયુગના જૈન
કાઈ પાસેથી પૈસા મેળવી દેવું કરી દીકરીના બાપને રકમ આપી દીકરીને લઈ આવવા લાગ્યા અને આવાં અધમ કજોડાંને પરિણામે વિધવાવિવાહના પ્રસંગેા વધી પડ્યા. અસમાન પતિ પત્નીથી સંસાર ખારા ધવા બન્યા. નૃવસને પરિણામે ઉગતી યુવતીની મનકામના પૂર્ણ ન થઈ અને સમાજના સીતમનેા ભાગ થઈ પડેલી એ અબળાને કાઈ આશા ન રહ્યો.
આ કન્યાવિક્રયના અનેક ભયંકર પરિણામ આવ્યાં છે. એથી સમાજમાં ગૃહજીવન, દાંપત્ય, આદર્શ પ્રેમ—એનું નામ ઊડી જવા લાગ્યું છે અને તે ઉપરાંત વિચારધારામાં વિવેક સભ્યતા વાત્સલ્યનાં ઝરણાં સુકાઈ જવા માંડ્યાં. કલ્પના કરતાં ન મેસે તેવી વાત છે, પણ સત્ય વાત છે કે વર્ષો સુધી દીકરીને એક વિક્રયની ચીજ ગણવામાં આવી છે.
નવયુગ એક સપાટે કન્યાવિક્રયને અટકાવી દેશે. એને એ ફાજદારી ગુને ગણાવવા માટે પણ પ્રયત્ન કરશે, અને નવયુગમાં કન્યા એટલી આગળ વધેલી સુશિક્ષિત અને પેાતાનું સ્થાન સમજનારી થશે કે એ પિતા સામે ઊભી રહી પાતાના લગ્નની વાતા કરશે. આવા સંયોગામાં કન્યાવિક્રયને સ્થાન રહેવાનું નથી એ કહેવાની ભાગ્યે જ જરૂર હાય. જ્ઞાતિ નહિવત્ થઈ જતાં મોટી ઉમરે લગ્ન કરવાના રિવાજ દાખલ થતાં અને કન્યાની સંમતિ વગર લગ્ન સંબંધ કરી શકાય નહિ એ નિયમને સ્વીકાર થતાં કન્યાવિક્રયા જશે, પણ તેના આડકતરા પરિણામ તરીકે વિધવાવિવાહના પ્રસંગે પણ ઉત્તરાત્તર આછા જ થઈ જશે, નવયુગ સ્ત્રીવર્ગમાંની કાઈને વસ્તુ ’—વેચવાની ચીજ તરીકે ગણવાનું પાપ કે ગણવાની ધૃષ્ટતા કરશે નહિ, કરી શકશે નહિ અને કરવાના પ્રસંગ જ્ઞાનયુગને પ્રતાપે અને સ્ત્રીસમાજની ચાળવણીને પરિણામે અને લેકસમાજના અભિપ્રાયને પરિણામે મેળવી પણ શકશે નહિ.
"
