________________
પ્રકરણ ૨૨ મું
દેલવાડાના સુંદર ચિત્રો, કારીગરીના અસાધારણ નમુના, રાણકપુરની બાંધણીના રમ્ય પ્રસંગે, અતિવિશાળ સ્થાપત્યના તારંગા શત્રુજ્ય પરના નમુનાઓ, બેટી ટુંક જેવા મારવાડ મેવાડના ભવ્ય દેરાસરનાં ચિત્રની ઘેરઘેર આલ્બમ રહેશે અને ચિત્રપટથી ફોટોગ્રાફથી ઝીંકાપ્લેટની પ્રતિકૃતિથી આશાતનાનો
ખ્યાલ છે તેની લાભદષ્ટિએ તુલના કરી મોટો ફેરફાર તેને અંગે નવયુગ કરશે અને પરિણામે અનેક માસિક અને પોસ્ટકાર્ડ પર આ મહાન કારીગરીઓ સ્થાયી સ્થાન લેશે.
આશાતનાને આખો ખ્યાલ નવયુગમાં ફરી જશે અને નવા ધોરણે આ સર્વ બાબતમાં મૂળમાર્ગને આધારે વિચારી શ્રાવક અધિકારીની મર્યાદા વિચારી તેને અંગે નિર્ણય કરવામાં આવશે. ટુંકામાં અનેક પ્રકારે ફોટા અને ચિત્રપટને પ્રચાર શિક્ષણદષ્ટિએ અને કલાવિકાસની દૃષ્ટિએ થશે.
આ તે કેળવણીનાં જરા આડકતરાં સાધન છે, પણ તેને વિવેકપૂર્વક ઉપયોગ કરવાથી એ બહુ લાભપ્રદ બનાવી શકાય છે એ ઉપરની સર્વ બાબતેને અંગે નવયુગને વિચારનિર્ણય થશે. બાળજીવોને મોટા ભાગે આ રીતે જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકે છે અને તે રીતે અપાયેલું જ્ઞાન ઊંડી અસર કરી શકે છે એવા નિર્ણયને પરિણામે સહજ અપવાદ સેવવો પડતો હશે તે તેટલા પૂરતું જોખમ ખેડીને પણ નવયુગ ઉપર પ્રમાણે નિર્ણય કરશે.
કેળવણુનાં સાધનો પિકી પ્રયોગશાળા અને વેધશાળાને ઉપયોગ નવયુગ ખાસ કરશે. ભૂગોળના સંબંધમાં એ પોતાની જાતને સમજવા માટે ખુલ્લી રાખશે અને પ્રયોગો અને અવલોકન વિશાળ પાયા પર કરી સત્યનું શેધન કરવા પ્રયત્ન કરશે. જે પૂર્વપુરુષે હજાર વર્ષ પહેલાં પાણીના એક બિંદુમાં અસંખ્ય જીવો