________________
પ્રકરણ ૨૫ મું
૩૩૩
સંબંધમાં પ્રાચીનએ બહુ બેદરકારી બતાવી છે. વ્યવહારનજરે આ ભવમાં ફતેહ મેળવવા માટે મજબૂત શરીરની જરૂર છે, પરમાર્થ નજરે સંયમ તપ અને અહિસા સાધવા માટે મજબૂત શરીરની જરૂર છે. મજબૂત શરીરવાળે બ્રહ્મચર્ય સાધી શકે છે, મજબૂત શરીરવાળો વખતબેવખત ઇકિયાધીન થઈ જતો નથી, મજબૂત શરીરવાળો સાહસિકવૃત્તિ કેળવી શકે છે, ધન સંપાદન કરી શકે છે, યમ નિયમાદિ વેગે સાધી શકે છે.
એને સુધારવાનાં પગલાં અત્ર શારીરિક પરિસ્થિતિનો અભ્યાસ કરી નવયુગ એને અંગે કેવાં પગલાં ભરશે એ હકીકત સંક્ષેપમાં જણાવી દઈએ.
નવયુગ અખાડાને બહુ ઉપયોગી ગણશે. દશ ઘરની વસ્તી હોય તેવા નાના ગામડામાં પણ એ અખાડા કાઢશે. તેમાં તાલીમ લઈ શરીરને સુઘદ રાખવાની પોતાની ફરજ ગણશે. એ ઠામ ઠામ લાઠીના પ્રયોગો, કવાયત, કસરતને ખાસ અગત્ય આપશે. એના મેળાવડા કરશે. એના ઉપર અનેક રીતે ખાસ ધ્યાન આપશે અને જે જે પ્રયોગ દ્વારા શરીરબળ પ્રાપ્ત થાય તે પર ચીવટ રાખશે.
અખાડાઓ લગભગ વગર ખરચે ચલાવી શકાય છે. સેવાભાવી સુશીક્ષિત નાના ગામમાં પણ અખાડા કરી શકે છે. ત્યાં દરરોજ એક કલાકનો સમય થડા માસ આપે તે સ્વબચાવ કરી શકે એવા માણસોની ટુકડી તૈયાર કરી શકે છે અને એવી રીતે તૈયાર થયેલા પૈકી એનું કામ ઉપાડી લેનાર પણ નીકળી આવે છે.
પ્રત્યેક વ્યક્તિ પોતાને બચાવ કરી શકે એટલી તાલીમ પામશે અને તે માટેની વ્યવસ્થા નવયુગ નાનાં મોટાં ગામ, શહેર અને નગરમાં જરૂર કરશે.