________________
પ્રકરણ ૩ જુ
વાત કરી દેવી જરૂરી છે. ઘણાને “ઝઘડા” શબ્દ સામે વાંધો લાગશે, પણ એમાં કોઈ વ્યક્તિ કે સમૂહ તરફ આ ની ઈચ્છા નથી, પણ ઝઘડા શબ્દને સાદી ગુજરાતીમાં જે અર્થ થાય છે તે રીતે જ એ લડાયા છે તેથી એ શબ્દપ્રયોગ વાસ્તવિક ગણાવાની આશા રાખી શકાય.
આ ઝઘડાના પ્રસંગે ચીતરવામાં અથવા એને સમન્વય કરવા જતાં જાણે અજાણે કોઈ પક્ષની લાગણી દુહવાઈ ગઈ હોય તે તેઓએ કૃપા કરી ક્ષમા કરવી. કેઈ પક્ષ સાચો કે ખોટ છે એવું લખવાને આશય નથી. આશય સ્પષ્ટ છે કે ઝઘડા કરવા યોગ્ય નહોતા અને સ્વાભાવિક રીતે જોઈએ તે એક પણ મુદ્દામાં જૈનદર્શનના મૂળ સિદ્ધાંતનો સવાલ અંતર્ગત થતું નથી. છતાં અમુક વાતાવરણમાં ઉછરેલ વ્યક્તિ કદાચ એક બાજુ ઢળી જતી કઈ પ્રસંગવર્ણનમાં જણાય તે મૂળ મુદ્દા ઉપર ધ્યાન આપવા વિજ્ઞપ્તિ છે. આશય એક્ય કરવાનો અને ગતકાળમાં જે ક્ષતિ અનુભવી છે તે દૂર કરવાને છે અને જૈનદર્શનને એને એગ્ય સ્થાન પુનઃ પ્રાપ્ત કરવાની તૈયારી કરવાનો છે. આ વાત આ વિચારણામાં ખાસ ધ્યાનમાં રાખવા વિજ્ઞપ્તિ છે.
બીજા નહિ વર્ણવેલા ઝઘડા પૈકી કેટલાયે ઐતિહાસિક છે તેમાં વિધિમાર્ગને મતભેદ, સમન્વયની શક્યતા છતાં બન્ને પક્ષ પિતાપિતાના મતમાં ચુસ્ત રહે તેવી સ્થિતિ અને પરિણામે અનેકને જૈન કરવાને બદલે ઘરના હોય તેની પણ ક્ષતિ થઈ છે– આ સ્થિતિ સાર્વત્રિક જોવામાં આવશે. એ દષ્ટિએ પ્રત્યેક ઝઘડા તપાસવાની જરૂર છે. હદયની વિશાળતા અને દર્શનના મૂળ મુદ્દાઓ ધ્યાનમાં રાખવામાં આવે તે ક્રિયા, અનુષ્ઠાન-વિધિવાદના મફેરે તંદુરસ્ત ચર્ચા ઉત્પન્ન કરે, પણ કંકાસ વિષ કે
