________________
પ્રકરણ ૧૬ મું
આવશે અને મંદિરના ગર્ભાગાર અને રંગમંડપ વીતરાગ દશાના પિષક બનાવવા નવયુગ પ્રાગતિક સુધારા અને ફેરફાર મક્કમપણે કરશે. આ સર્વ યોજના એ પૂર્વકાળના વર્ણન અને વિચારોને વાંચી તે તદનુસાર ગોઠવશે અને પ્રભુમંદિરને દીવ્ય સૂચક અને શાંત વાતાવરણમય કરવા ઉદ્યમ કરશે.
તે દેવદ્રવ્યની મીમાંસામાં ઉતરશે ત્યારે એને જણાશે કે દેવસેવામાં આખો વખત રહેનાર પૂજારી સેવકને ધરેલ ચોખાનૈવેદ્ય વૃત્તિના બદલામાં લેવાને રિવાજ હતું. જે વગર બદલે સેવા કરે તેની કક્ષા ઉચ્ચ ગણશે પણ જે તેમ ન કરી શકે તે પિતાની લાયકાત પ્રમાણે બદલે લે તે દેવદ્રવ્ય ખાનાર ગણાય એ વાત તે નહિ સ્વીકારે. મતલબ સેવાને બદલો લેવામાં તેને વાંધો નહિ લાગે. એ એમ માનશે કે જે દેવસેના બદલામાં એ ચઢાવો લેવાને ન હેય તે ચઢાવાને કાંઈ અર્થ જ નથી. નિરર્થક મૂડી એકઠી કરવી અને કોઈ જાતની જાવક ન રાખવી એ આર્થિક બાબત જ ન ગણાય, એ યોજના સુવીહિત હોઈ શકે નહિ અને એ ધોરણે સમાજબંધારણ થઈ શકે નહિ. વચ્ચેના વખતમાં દેવદ્રવ્યની વ્યાખ્યા મુદ્દો સમજ્યા વગર થઈ છે તેમ તે માનશે અને તેને મૂળ આશય પર લઈ આવવામાં તે જૈન તરીકેની પોતાની ફરજ માનશે. આ પગલું લેવા પહેલાં એ સત્યશોધક દૃષ્ટિએ શોધન કરશે અને અસલ સ્થિતિ તે લઈ આવશે. મંદિરને આશય અને ચઢાવાને ઉદ્દેશ વિચારતાં તેને નિર્ણય ઉપર આવવા 5 પૂરતું સાહિત્ય મૂળ ગ્ર માં મળી આવશે અને કોઈ પ્રકારના પૂર્વબદ્ધ વિચાર વગર આદર્શ જૈન મંદિર કેવાં હોય તેને નિર્ણય કરતાં એ દેવદ્રવ્યના પ્રશ્નને ભારે સંતોષકારક રીતે છણ નાંખશે. એમ કરવામાં અત્યાર સુધી જેને દેવદ્રવ્ય માનવામાં આવ્યું છે તેને એ અડશે નહિ, તેને ઉપગ એ મારવાડ, મેવાડ આદિ અનેક સ્થળમાં આવેલા ભવ્ય