________________
પ્રકરણ ૧૭ સુ
લાંછન ન લાગે એટલું જરૂર લક્ષ્યમાં લઈ ધર્મ, અર્થ અને કામ પરસ્પર અવિાધીપણે સધાય એ સાપેક્ષ દૃષ્ટિએ પસંદગી કરવી.
૧૩
બાકી વય, સ્વભાવ, ગુણ, શીલ, સતીત્ત્વ, કેળવણી, સંસ્કાર, આદર્શ આદિ બાબતા જાણીતી હાઈ એ ભલામણેાનું અહીં પુનરાવર્તન કરવાની ભાગ્યે જ જરૂર હાય. મુદ્દાની વાત એ છે કે લગ્નની સંસ્થા નવયુગમાં તદ્દન નવીન આકાર ધારણ કરશે, મામાપની ફરજ માત્ર સલાહ અથવા તે વિવેકસરની પરવાનગી આપવા પૂરતી જ રહેશે અને લગ્ન એટલે જેતે નજરે જોયેલ પણુ ન હાય તેની સાથે લાકડેમાંક વળગાડી દેવાના ઉન્માદને બદલે ગુણ સ્વભાવ અભ્યાસના સહવાસને પરિણામે થયેલ સહચાર થશે. પ્રાચીનાને એમાં ઉન્માદ લાગશે, નવયુગને પ્રાચીન પદ્ધતિમાં અનેક વાંધા જણાશે. આ સંબંધમાં પ્રાચીનેાની ધમકી કે સમજાવટ કાઈ રીતે નવયુગને કારગત થઈ નહિ પડે. નવયુગ લગ્નને પ્રશ્ન ઘણા સ્વતંત્ર રીતે વર્તમાન કાળને અનુસરી તદ્ન જુદાં જ સૂત્રેા પર નિર્ભર કરશે અને તે નિર્ણય પણ વખત જતાં ફેરફારને આધીન રહેશે. લગ્નને પ્રશ્ન નવયુગમાં અતિ મહત્ત્વના ગણાશે અને એની વેદી ઉપર જ જ્ઞાતિએ ભાંગીને સૂક્કા થઈ જશે. નવયુગના લગ્નપ્રસંગના પ્રાચીને ને વધારે મુંઝવણ કરાવે તેવા એક મુદ્દો આગળ આવશે તે તેના યેાગ્ય સ્થાને વિચારવાના રહે છે. મહાસભા જૈન કામમાં
લગ્નને પ્રશ્ન વિચારશે. તેની વિચારણા માં જ્ઞાતિ અને ધમ વચ્ચેના તફાવત સ્પષ્ટ રહેશે. જૈનને કેટલાક ક્રામ (કાસ્ટ) ધારે છે તે ગેરસમજુતી તે દૂર કરશે. જૈન ધર્મ છે અને જૈના વચ્ચે ધર્મ તત્ત્વ જ સામાન્ય છે એ વાત જનતા જાણશે ત્યારે એને નવાઈ લાગશે. મહાસભા અથવા પરિષદ સાંસારિક સબંધ માટે દિશાસૂચન જરૂર કરશે. એની નજર ઘણી વિશાળ