________________
૨૧૩
નવયુગના જૈન
વિચારમાં ખિન્નતા છે, એના શરીરની કાષ્ઠને દરકાર નથી, એનાં આક્રંદ કાઈને સાંભળવાં નથી, એને આશ્વાસન કાઈ એ આપવાનાં નથી, એને કાઈ મહાત્સવમાં જોડાવાનું નથી અને હેતુ ઉદ્દેશ અને સાધ્ય વગરનું જીવન પૂરું કરી મેાત આવે ત્યારે ચાલ્યા જવા સિવાય આ જીવનમાં એને કાંઈ રસ નથી. અસાધારણ અપવાદ જે બહુ થાડા છે તે બાદ કરતાં આ વિધવાઓની વર્તમાન સ્થિતિ છે. એને માટે કાઈ માર્ગ નથી. માત્ર પતિ સાથે વિલાસ કરતી કાઈ રમણી પતિ સાથે નવા નવા આનંદ કરતી હાય તેમાં અનેક પ્રકારના વ્યાધિએ અથવા મરકી ન્યૂમેાનિયા ક્ષય આદિ કાઈ પણ રાગ થતાં અથવા અકસ્માત આવતી કાલે પતિ મરણ પામે તે આજા દિવસથી એ સત્યાગી બની જાય છે અને ધર્માંની વિમળજ્યેાતિ અને એમ લેાકેા તેને માટે ધારે છે. એક આનંદ કરતી ખીલતી કુમળી કળીને આ પરિવર્તન કેવું આધાતક થતું હશે તે તે તેની સ્થિતિમાં મૂકાવા જેટલી વિશાળ કલ્પના હાય તે વિચારી શકે.
સ્ત્રીજાતિના સેવાભાવ
એ ધ'માં રસ લેતી થાય અને ત્યાગવૃત્તિ કેળવે એ જૈન ધર્મની નજરે મૂલ્યવાળી ચીજ છે. જૈન ધર્મનું આખું બંધારણ ત્યાગધર્મ ઉપર રચાયેલું છે, આ જીવનમાં પરભાવને જેટલા ત્યાગ થાય તેટલા પૂરતી તેની ફતેહ છે અને વિકાસક્રમમાં તેને અચૂક સ્થાન છે એ દૃષ્ટિ પ્રથમ ધ્યાનમાં રાખવાની છે. આ દૃષ્ટિએ જે વિધવાએ ત્યાગને માર્ગ સ્વીકારી શકે એને નવયુગ ઘણી સગવડ કરી આપશે. અત્યારે માટી અગવડ શક્તિને મા આપવાના રસ્તાઓ નથી તેને પરિણામે થયેલ છે તે નવયુગ જોઇ લેશે. સ્ત્રીઓમાં વાત્સલ્ય, પ્રેમ, નમ્રતા આદિ નૈસર્ગિક ગુણા
