________________
પ્રકરણ ૮મું
થઈ પડેલાં દુઃખી માનવે, રેગી, દમલેલ અને ખાસ કારણસર સમાજ ઉપર પડેલા સાચા દીનની સેવા કરવી, એની જરૂરિયાત પૂરી પાડવી, એને કપડાં, ઔષધ, આરોગ્યસ્થાન, રહેઠાણ આદિ પૂરાં પાડવાં એને નવયુગ ખાસ મહત્ત્વનું સ્થાન આપશે. એ સાચા દીનદુ:ખીની સેવા કરવામાં પિતાના જીવનની લહાણુ સમજશે, એને માટે પદ્ધતિસરની જનાઓ તે રચશે અને પોતાની અનુકૂળતા પ્રમાણે તેમાં તે પિતાનાં ધન, આવડત અને સેવાને ફાળો વગર સંકોચે ફરજ સમજીને આપશે.
દીન શબ્દમાં રાગી, અનાથ, નિરૂઘમી અશક્ત, અને વૃદ્ધને એ સમાવેશ કરશે. એ આળસને ઉત્તેજન આપવાના કાર્યને ગુણ નહિ માને. ખાધેલાને ખવરાવી અકરાંતિયા કરવાના કોઈ પણ કાર્યને તે સ્વીકારશે નહિ. વ્યવસ્થાસર દવાખાનાં, આરોગ્યમંદિરે, સુવાવડખાનાં, બાળાશ્રમ, અનાથાલય જવાં, બાંધવા, ચલાવવાં– એને માટે નવયુગ મોટા પાયા ઉપર રચનાઓ કરશે. એને વિશ્વદયાને ખ્યાલ એને આયવ્યયની તુલના શીખવશે અને વિશેષ લાભ ખાતર નાનાં પાપ તે (આરંભસમારંભાદિન) કરવામાં શ્રી વીરના દશ ઉપાસકોને દષ્ટાંતે સરવાળે લાભ માનશે.
એ માનસિક દીનતાને અંગે વાચનાલયે, પુસ્તકાલયો, અભ્યાસમંદિરે, વિદ્યાર્થી ગૃહ, વિદ્યામંદિરે, વિશ્વવિદ્યાલયે યોજશે અને તેને ચલાવવામાં પોતાની શક્તિ, આવડત અને અનુકૂળતાને ઉપગ કરશે. આ ઉપરાંત સ્થળ, માનસિક કે હૃદયના દીને માટે એ ભાષણો આદિ અનેક યોજનાઓ કરશે અને તેને વ્યવસ્થિત રીતે ચલાવવામાં બનતે રસ લેશે.
અતિથિની સેવા પણ એ જરૂર કરશે. પણ અતિથિની યેગ્યતા પણ સાથે બારીકીથી વિચારશે. આતિથ્યના તેના ખ્યાલ