________________
પ્રકરણ ૧૩ મું
૧૨૯
આવે તે બન્ને વર્ગ પિતપતાની માન્યતામાં કાયમ રહે છે તેમાં પણ સંગઠન કરવામાં વાંધો આવે તેમ નથી.
વાત એટલે સુધી છે કે તત્ત્વના ગ્રંથ અને સિદ્ધાંત સામાન્ય છે અને બન્ને પક્ષને માન્ય છે. દિગંબરના ગ્રંથ ઉપર શ્વેતાંબર વિદ્વાનોએ ટીકાઓ રચી છે અને એકબીજાના ગ્રંથના આધાર લીધા છે. શ્રી ઉમાસ્વાતિ વાચકના “તત્ત્વાર્થીધિગમ' સૂત્રને બન્ને વર્ગ માન્ય કરે છે. એ આચાર્ય દિગંબર હતા કે તાંબર હતા તે ભાંજગડમાં આપણે નહિ ઉતરીએ, પણ એમાંથી એક રહસ્ય તારવીએ કે તત્ત્વની બાબતમાં બન્ને વચ્ચે મુદ્દાને એક પણ તફાવત નથી. આખા તત્ત્વાર્થમાં નમ પરીષહ કહેવાય કે અચેલક પરીષહ પરીષહ કહેવાય એ સિવાય એક પણ મુદ્દાને તફાવત જોવામાં આવતું નથી. ત્યારે ઝઘડા શેના? અને કોણે અંતર વધાર્યા જ કર્યો છે? અને જૈન જેવી સમજુ કેમે એ વિષને અત્યાર સુધી કેમ પડ્યું છે? આ પ્રશ્ન નવયુગને માટે સ્વાભાવિક છે.
સ્થાનકવાસી અને મૂર્તિપૂજક શ્વેતાંબર વચ્ચે તે માત્ર મૂર્તિપૂજાની તકરાર છે. એ સાધનધર્મને અંગેનો ઉઘાડો પ્રશ્ન છે, તત્ત્વને ને એ પ્રશ્નને લેવાદેવા નથી. છતાં અછાજતી ભાષામાં અરસપરસ ટીકાઓ થઈ છે, પુસ્તક લખાયાં છે અને ગૃહસ્થના મુખમાં ન શોભે તેવાં કવિતે એકબીજાને ઉતારી પાડવા લખાયાં છે અને જળવાયાં છે. આ તફાવત–અંતર તે માત્ર પ્રેમ દ્વારા તરત જીતી શકાય તેમ છે. ખરી રીતે દેત્પાદક ભાષા વાપરી વિષને વધારવામાં સમય, બુદ્ધિ અને સાધનને દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો છે અને ગામેગામ પ્રેમના ઉમળકાને બદલે ઝેરના પમરાટ પાથર્યા છે.
