________________
પણ સિંચારવા એક સાથે સારી ક્યારે લાગે છે? મહા વિશાળ
૫૦.
નવયુગને જૈન જૈનોની જાતિઓ –મોઢ, કપાળ કેમ જૈનેતરમાં ગયા? આખી કોમો કેમ બદલાઈ ગઈ? પોરવાડ અને દશાશ્રીમાળીમાં કેમ મોટે ભાગ જૈનમત છેડી ગ? એમને પડતી અગવડો માટે કાંઈ પૃચ્છા થઈ હતી? એ દૂર કરવા સામાજિક કે વ્યક્તિગત પ્રયત્નો થયા હતા? જૂનાને જાળવી પણ ન રાખી શક્યા અને નવાને મેળવવાની ફુરસદ તે હતી નહિ. ત્યારે એનું પરિણામ બે કરોડ જેને અકબરના સમયમાં હતા તે બાર લાખ પર આવી ગયા છે–આને માટે જવાબદારી કોણ લે છે? મહા વિશાળ ધર્મ આ સ્થિતિએ હોય? ઘસારે ક્યારે લાગે? શા માટે લાગે? એ વિચારવા એક સાથે કામ કદિ મળી હતી? મળવાની જરૂર પણ કદિ લાગી હતી? અને એ ઘસારે ચાલુ રાખવામાં સાધુ અને ગૃહસ્થવર્ગની જોખમદારી કેટલી?
આ સંખ્યાબળના બન્ને પ્રસંગો પર જવાબ આપવા પડશે. ગમે તે જાતિનો જૈન થઈ શકે છે. અને ગામડા શહેર કે નેસડામાં સર્વત્ર મનુષ્યો વસે છે. એને માટે તમે શું કર્યું? શી યોજના વિચારી? એના જવાબ આપવા જ પડશે. અને હતી તે આખી કોમેને, કેમના મોટા ભાગને અન્યત્ર જવું પડયું તેમાં તેમને વિચિત્ર સ્વભાવ કારણ હતું કે તમારી વ્યવસ્થા આવડત અને દક્ષત્વની ખામી હતી? આ સર્વ બાબતનો ખુલાસો નવયુગ માગશે.
નવયુગ અત્યંત શોક સાથે જોશે કે છેલ્લાં બસો ત્રણસો વર્ષમાં જેને પડતી અગવડોની સામે આંખમીંચામણ કરવામાં આવ્યાં છે અને શારીરિક અગવડો વેઠી અગત્યની કે નાની કેમોમાં જૈન ધર્મને પ્રચાર કરવા માટે લગભગ કાંઈ કરવામાં આવ્યું નથી. આ વાતને જવાબ ઈતિહાસના આધાર સાથે આપવા વડીલો દરકાર કરશે એવી આશા રખાય. અહીંતહીં
