________________
૩૮
નવયુગને જૈન કાઢે તે કઈ કઈ સ્થળે સ્થાનક પાસે ઊભા રહી કાનમાંથી કીડા ખરે એવું સ્થાનકવાસી માટે ગાય અને તેમ કરવામાં ધર્મ માને. એ ઝઘડાઓ રાજ્યારે પણ ગયા. ખીલીઓ ઠેકાણી. એ ખીલીઓ વચ્ચે વડે ઊભો ન રહે એમ રાજ્ય ઠરાવ્યું તે પહેલી ખીલી આગળ અને બીજી ખીલી પાછળ ભયંકર દયે થયાં. એ ઉપરાંત સાંસારિક ઝઘડાઓને પાર ન રહ્યો. કન્યાવ્યવહારમાં ત્રુટ પડવા માંડી અને વાત એટલે સુધી વધી પડી કે પૂજ્ય પુરુષોનાં મૃત દેહ ભર બજારમાં બે બે દિવસ રખડવા લાગ્યાં.
આમાં કાઈને વિચાર ન આવ્યો કે આ ઝઘડા શેને માટે? કોને માટે? વીતરાગના ધર્મમાં આ વાત હોય? અને એમાં કયો મુદ્દાને સવાલ હત? જેને મૂર્તિપૂજાની ઈચ્છા ન હોય તે તેને ન માને, ન કરે, ન આદરે તે તેમાં અન્યનું શું જાય?
અને સ્થાનકવાસી ભાઈઓ પણ એટલી ઉદારતા ન રાખી શક્યા કે મૂર્તિને આલંબન માનનારા ભલે માને, બાળ જીવોને એ પ્રબળ નિમિત્ત છે અને સમાજને મેટો ભાગ તે બાળ વર્ગને જ હેય છે. વયથી બાળ ન હોય તેવા અનેક માણસો આલંબનની બાબતમાં બાળ હોય છે અને વગર આલંબને ધર્મને વિસરી જાય છે. આટલી ઉદારતા તેઓ ન રાખી શક્યા અને બનને વર્ગ વચ્ચે આંતરે વધતો જ ગયો અને વધતો જ ગયે.
બને ફીરકામાં તત્ત્વ સંબંધી જરા પણ મતફેર નથી. સર્વ ક્રિયા પણ એક મુદ્દા પર જ રચાયેલી છે, મહાવ્રત ગુણવ્રત શિક્ષાત્રતો અનુત્રને પણ એકસરખાં જ છે, બને ચૌદ ગુણસ્થાનક જ માને છે, આઠ કર્મો માને છે, એની ઉત્તર પ્રવૃત્તિ ૧૫૮ માને છે, અને વર્ગનું સાધ્ય મેક્ષ છે, મેક્ષની વ્યાખ્યામાં ભેદ નથી, મેક્ષ પ્રાપ્ત કરવાનાં સાધને પૈકી માત્ર સ્થાપના નિક્ષેપને
