Gyansara Ashtak ane Deshna Sangraha

Book Title: Gyansara Ashtak ane Deshna Sangraha
Author(s): Yashovijay
Publisher: Kailash Kanchan Bhavsagar Shraman Sangh Seva Trust

View full book textPrevious | Next

Page 676
________________ સંગ્રહ ચૌદમી [113 કારને એ હેવું પડ્યું કે નાના મવેર કાર્ય કારણ વગર કાર્ય થઈ શકતું નથી. એ વાત દરેકને માનવી પડે છે, તે સાથે બીજી વાત માનવાની જરૂર છે. “નાથાવાળા' માટી કારણ પણ લુગડું બનાવવું હોય તો માટીથી ન બનાવી શકાય. ઘડે બનાવ હેય ને તાંતણાનું ફીંડલું ઉપાડે તે શું વળે? તાંતણું વસ્ત્રનું કારણ, નહીં કે ઘડાનું અન્યનું કારણ તે કારણ ન ગણાય. જે વસ્તુની ચાહના કરી હોય તે જ વસ્તુનાં કારણે મેળવવા જોઈએ. દરેક જણ ધર્મને કીંમતી ગણે છે, પણ ધર્મનાં કારણે ક્યા? કે-જેને પ્રાપ્ત કરવાથી ધર્મની સિદ્ધિ થાય. મને માત્રથી ધર્મની સિદ્ધિ ન થાય, અન્ય કારણે કામ ન લાગે તેથી ધર્મનાં કારણે દરેક મેળવે છે. ધર્મની ઈચ્છાએ પ્રયત્ન કરે છે, તે પણ કારણ છે, તે દરેકને ધર્મની સિદ્ધિ કેમ નથી થતી? અન્ય પણ કારણ તે ખરું જ, પણ તે અન્યનું કારણ બને નહીં. માટી વસ્ત્રનું કારણ ન બની શકે. એનાં ખુદનાં કારણે જોઈએ. ખુદનાં કારણે હોય તે જ કાર્યની સિદ્ધિ થાય. દૂધ શબ્દ વાપર્યો પણ થેરીયા-ખરસાણીનું દૂધ કહેવાય, તે દૂધ પિષક થશે? જેમ થરીયા–ખરસાણીનું દૂધ કહેવાય, પણ દૂધનું કાર્ય જે પિષક્તા, તે બીજા દૂધથી ન થાય; તેમ ધર્મનાં સાચાં-ખરાં વાસ્તવિક કારણે મેળવવામાં આવે, તો જ ધર્મની સિદ્ધિ થાય. આ વાત સર્વમાન્ય છે. તેમાં વિવાદને સ્થાન નથી. આર્યપ્રજા પણ ધર્મની ઈચ્છાવાળી છે. તે વાતમાં વિવાદ નથી. એ વાત નકકી કર કે ધર્મનું ખરું કારણ પું? એ વિચારવાની દરેકને જરૂર છે. માટે તા . ધર્મને હંમેશાં સૂક્ષ્મબુદ્ધિથી જાણ. નહીંતર બુદ્ધિ ધર્મની રહે પરંતુ ધર્મને નાશ થાય. “અન્યથા ધર્મયુદળેવ, તદ્ધિાંત પણ વાસ્તવિક કારણને–સાચા હેતુને અમલમાં ન મેલે તે


Page Navigation
1 ... 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004