Hemchandra kruti Kusumavali

Author(s): Hemchandracharya,
Publisher: Rushabhdev Chagniramji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/010658/1

Page #1

रखरखरखरखडलस्ब र
SN 22ESCRI जवाब
SIS
लाई श्रीहेमचन्द्राऽऽनन्दग्रन्थाब्धिः ग्रन्थरत्नम् ।।
कलिकालसर्वज्ञविरचिताश्रीहेमचन्द्रकृतिकुसुमावली।
= == राजनगर वास्तव्य स्व. श्रेष्ठिवर्यनेमचन्द्र पोपटलाल (व्होरा) द्रव्यसाहाय्येन
-: प्रकाशिका :मालवदेशान्तर्गतउजैननगरस्था 'श्री ऋषभदेवजी छगनीरामजी' नानी जैन श्वेताम्बर संस्था.
RECR8 SRISSASISEDNSKSUSARSADNESEषक
64किमाRATESAR ALORAMEREDexeARARE35ECREDERAKCVRAN
CSSE
वी.सं २४६९. वि. सं १९९९.
इ स १९४३.
aaaaaaaaaa
aaaaaaane
~
~
~
~
"श्री शारदा मुद्रणालये" तदधिपतिना देवचन्द्रात्मजेन पण्डितहीरालालेन मुद्रितम् , पानकोरनाका, अमदावाद.
पण्यम्-सा मेकरुप्यकम्
:
समान रायट
TAS

Page #2


Page #3

DEERGEGAL
AA3333333
-44
ORU OIN
ஈ.கனி
ex
नेमचंद पोपटलाल वोरा. (க.க. என்ள்ளன
லம்
அலா RIKADணல
93

Page #4


Page #5

। उपोद्घातः। अस्ति खलु सर्वासाम् भाषाणामाद्यजननी विवुधभारती। , तत्र च सर्वथैवोपयुज्यमानं मन्दामन्दमतिसाधारणं शब्दानु
शासनं लिङ्गानुशासनं काव्यानुशासनादि च भगवता कलि. कालसर्वज्ञेनाऽऽचार्यहेमचन्द्रेण व्यरचि । तच्चेदं सर्व मूलमानं स्व. श्रेष्ठिवर्य नेमचंद्र पोपटलाल महाशयसद्व्यसाहाय्येन प्रकाश्यमानमस्माभिः शिशूनामभ्याससौकर्यायेति विज्ञापयति
'श्री ऋषभदेवजी छगनीरामजी' नाम्नी संस्था।
विषयानुक्रमः। पृष्ठः विपयः । पृष्ठः विपयः १-१९० प्रथमाध्यायत १९७-२०४ न्यायसंग्रहः।
उणादिना सह २०५-२४ लिङ्गानुशासनम्। सप्तमाध्यायप- २२५-४० काव्यानुशासनर्यन्तम्।
सूत्राणि । १९१-९२ अनुवन्धफलम् । २४१ अन्ययोगव्य० १९२ वृत्गणफलम् ।
द्वात्रिंशिका । १९२-९४ अनिट्कारिका।। अयोगन्य० १९४९६ संग्रहन्लोकाः। द्वात्रिंशिका।
-
%
D

Page #6

सादरसमर्पणम्
प्रातः स्मरणीय परम पूज्य आगमोद्धारक आचार्यदेवेशश्री १००८ आनन्दसागरसूरीश्वरजीने
आपश्रीनी शासनसंरक्षक - शासनहितवर्धक मानसिकवाचिक अने कायिक प्रवृत्तिओथी आजे समस्त जैनशासन ऋणी वन्युं छे तेमज आपश्रीना अनेकानेक उपकारोथी उपकृत थयेल आपश्रीना विद्वान् शिष्यरत्न श्री सिद्धचक्र आराधक समाज तथा श्री नवपद आराधक समाज आदि संस्था सस्थापक पंन्यासप्रवर श्री चन्द्रसागरजी महाराजजीनी खास प्रेरणाथी आपश्रीना चरणकमलमां आ ग्रन्थरत्न समर्पण करी पठन करनाराओ व्याकरणविभागना वधु रसिक बने एवा आशीर्वादनी अभिलाषा साथै विरमीए छीए.
लि०
श्री ऋषभदेवजी छगनरामजीनी पेढी उज्जैन (मालवा)

Page #7

श्रीहेमचन्द्रानन्दग्रन्थाब्धिः-ग्रन्थरत्नम् १.
कलिकालसर्वज्ञ श्रीहेमचन्द्राचार्यविरचितानिश्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनसूत्राणि
प्रथमोऽध्यायः। प्रथमः पादः। ९ अंअ: अनुस्वार१ अर्ह।
विसर्गौ। २ सिद्धिास्याद्वादात १० कादियञ्जनम् । ३ लोकात्। | ११ अपञ्चमान्तस्थो ४ औदान्ताः स्वराः धुट् । ५ एकद्वित्रिमात्रा | १२ पञ्चको वर्गः। __ ह्रस्वदीर्घप्लुताः। १३ आद्यद्वितीयशष६ अनवर्णा नामी। ! सा अघोषाः। ७लदन्ताः समानाः। १४ अन्यो घोषवान् । ८ एऐओऔ सन्ध्य- १५ यरलवा अन्तस्था क्षरम् ।
१६ अंक)(पश

Page #8

90
.
षसाः शिट्। २७ अधातुविभक्ति१७ तुल्यस्थानास्यप्र- वाक्यमर्थवन्नाम।
यत्नः स्वः । २८ शिघुट् । १८ स्यौजसमौशस्टा- २९ पुंस्त्रियोःस्यमौजस्।
भ्यांभिस्ङभ्यां- ३० स्वरादयोऽव्ययम् । भ्यस्ङसिभ्यांभ्यः ३१ चादयोऽसत्त्वे। सूङसोसांङयो-३२ अधण्तस्वाद्या. स्सुपां त्रयीत्रयी शसः।
प्रथमादिः३३ विभक्तिथमन्तत१९ स्त्यादिविभक्तिः।
३४ वत्तस्याम्। २० तदन्तं पदम्।
३५ त्तवातुमम् । २१ नाम सिदयव्यञ्जने ३६ गतिः। २२ नं क्ये।
३७ अप्रयोगीत्। २३ न स्तं मत्वर्थे ।
३८ अनन्तः पञ्चम्या: २४ मनुर्नभोऽहिरो
वति। ३९ डत्यतु संख्यावत् । २५ वृत्त्यन्तोऽसषे। ४. बहुगणं भेदे। २६ सविशेषणमा- ४१ कसमासेऽध्यर्द्ध।।
ख्यातं वाक्यम् । ४२ अर्द्धपूर्वपदः पूरणः।
साधाभाः।
२४ मनुनभााडारा-
प्रत्ययः।

Page #9

द्वितीयः पादः। । १४ प्रस्यैषैष्योढोढयूहे १ समानानां तेन स्वरेण ।
दीर्घः। १५ स्वैरस्वैर्यक्षौहि२ झलति हस्वोवा। ण्याम् । ३ लत ल ऋलभ्यां १६ अनियोगे लुगेवे। वा।
| १७ वौष्ठौतौ समासे। ४ ऋतो वा तौ च।। १८ ओमाङि । ५ ऋस्तयोः। १९ उपसर्गस्यानिणे६ अवर्णस्येवर्णादि- धेदोति।
नैदोदरल् । | २० वा नाम्नि। ७ ऋणे प्रदशार्णवस- २१ इवर्णादेरस्वे स्वरे
नकम्बलवत्सरव- यवरलम् । त्सतरस्यार्। २२ इस्वोऽपदे वा । ८ ऋते तृतीयासमासे २३ एदैतोऽयाय । ९ऋत्यारुपसर्गस्य ।। २४ ओदौतोऽवात् । १० नाम्नि वा। २५ व्यक्ये। ११ लत्याल्वा। | २६ ऋतो रस्तद्धिते । १२ ऐदौत्सन्ध्यक्षः। २७ एदोतः पदान्तेऽस्य १३ ऊटा।
लुक।

Page #10

२८ गो स्न्यवोऽक्षे।। २ प्रत्यये च । २९ स्वरे वाऽनक्षे। ३ ततो हश्चतुर्थः। ३० इन्द्रे।
४प्रथमादधुटि शश्छ। ३१ वात्यऽसन्धिः । ५ र कखपफयोः ३२ प्लुतोऽनिती।
क)(पौ। ३३४३ वा। ६ शषसे शषसं वा। ३४ ईदूदेद्विवचनम् ।। ७ चटते सद्वितीये। ३५ अदो मुमी। ८ नोऽप्रशानोऽनुस्वा३६ चादिः स्वरोऽना रानुनासिकौ च ३७ ओदन्तः।
पूर्वस्थाधुट्परे। ३८ सौ नवेतो ९ पुमोऽशियघोष. ३९ ॐ चोज्।
ख्यागिरः। ४० अन्वर्गात् स्वरे वो १० नृनः पेषु वा। ___ऽसन्।
११द्विः कान: कानि सः। ४१ अइउवर्णस्यान्तेऽनु १२ स्लटि समः। नासिकोऽनीनादेः। १३ लुक् ।
१४तौमुमोव्यञ्जने स्वौ। तृतीयः पादः। १५ मनयवलपरे है। १ तृतीयस्य पश्चमे।। १६ सम्राट् ।

Page #11

६
१७ णोः कटावन्तौ शिटि नवा । १८ ड्नः सः त्सोऽश्वः । ३३ अञ्वर्गस्यान्तस्थातः
३२ अदीर्घाद्विरामैकव्यञ्जने ।
१९ नः शिञ्च । २० अतोऽति रोरुः । २१ घोषवति । २२ अवर्णभोभगोऽघोर्लुगसन्धिः । २३ व्योः ।
२४ स्वरे वा ।
२५ अस्पष्टाववर्णाव तुञि वा । २६ रोर्यः ।
४० शिड्हेऽनुस्वारः ।
२७ ह्रस्वान्नो द्वे । ४१ रो रे लुग्दीर्घश्चा
२८ अनाङ्माङो
दिदुतः ।
दीर्घाद्वा छ ।
३४ ततोऽस्याः । ३५ शिटः प्रथमद्विती
यस्य ।
३६ ततः शिवः ।
३७ न रात्स्वरे । ३८ पुत्रस्यादिनपुत्रादिन्याक्रोशे ।
३९ म्नां धुड्वर्गेऽन्त्योsपदान्ते ।
४२ ढस्तड्डे |
४३ सहिवहेरोबाsaर्णस्य ।
२९ प्लुताद्वा । ३० स्वरेभ्यः ।
३१ दिर्हस्वरस्यानु नवा ४४ उदः स्थास्तम्भः सः

Page #12

वा।
४५ तदा से: स्वरे । ५८ वाहपत्यादयः।
पादार्था। ५९ शिटयाद्यस्य ४६ एतदश्च व्यञ्जने द्वितीयो वा। ____ऽलग्नसमासे।। ६० तवर्गस्य श्चवर्गष्ट४७ व्यञ्जनात्पञ्चमा- वर्गाभ्यां योगे न्तस्थायाः सरूपे चटवौं ।
६१ सस्य शषौ। ४८ धुटो धुटि स्वे बा।। ६२ न शाता ४९ तृतीयस्तृतीयचतुर्थे ६३ पदान्ताहवर्गाद५० अघोषे प्रथलो- नाम्नगरीनवतेः।
शिटः। | ६४ षि तवर्गस्य। ५१ विरामे वा। ६५ लि लो। ५२न सन्धिः । ५३ २ः पदान्ते विस- __चतुर्थः पादः।
स्तयो। १ अत आः स्यादौ ५४ ख्यागि।
जस्भ्याम्ये। ५५ शिटयघोषात्।। २ भिस ऐस् । ५६ व्यत्यये लुग्वा।। ३ इदमदसोऽक्येव ५७ अरोः सुपि रः। । ४ एबहुस्भोसि ।

Page #13

५ दाङसोरिनस्यौ । १९ टोस्येत् । ६ डेङस्योर्यातौ। २० औता। ७ सर्वादेः स्मैस्मातौ। २१ इदुतोऽस्त्ररीदूत् । ८ : स्मिन् । २२ जस्येदोत्। ९जस इः।
२३ डिस्यदिति। १० नेमा प्रथमचरम- २४ टः पुंसि ना। तयायाल्पकति
| २५ डिौं । पयस्य वा। २६ केवलसखिपतरौ। ११ द्वन्द्व वा।
२७ न ना डिदेत् । १२ न सर्वादिः। २८ स्त्रियां डितां वा १३ तृतीयान्तात्पूर्वा- दैदास्दासूदाम् ।
वरं योगे। २९ स्त्रीदूतः। १४ तीयं डिस्कार्ये वा| ३० वेयुवोऽस्त्रियाः। १५ अवर्णस्यामःसाम्। ३१ आमो नाम् वा। १६ नवभ्यः पूर्वेभ्य | ३२ इस्वापश्च । । ___ इस्मास्मिन्वा। ३३ संख्यानां र्णाम् । १७ आपो डितां यैया- ३४ नेस्त्रयः।
स्यास्याम् । ३५ एदोभ्यां उसि१८ सर्वादेर्डस्पूर्वाः।। उसो रहे।

Page #14

३६ खितिखीतीय उर्। ४९ शसोऽता सश्च ३७ तो डुर्। नः पुंसि । ३८तृस्वस्नप्तनेष्वृत्व- ५० संख्यासायवेरहष्ट्रक्षन्तहोतृपोतृप्र- स्याहन डग वा।
शास्त्रो घुव्यार्। ५१ निय आम्। ३९ अझै च। १२ वाष्टन आः स्यादौ। ४० मातुर्माता पुत्रेऽर्हे ५३ अष्टऔजस्शसोः।
सिनाऽऽमन्व्ये । ५४ डतिष्णः संख्याया ४१ इस्वस्य गुणः। लुप् । ४२ एदापः। | ५५ नपुंसकस्य शिः। ४३ नित्यदिद्विस्वरा- ५६ औरी। ___ स्वार्थस्य इस्वः। ५७ अतः स्यमोऽम् । ४४ अदेतः स्यमोलक् । ५८ पञ्चतोऽन्यादेरनेक४५ दीर्घडयाव्यञ्ज- तरस्य दः ।
नात्सेः। ५९ अनतो लुप् । ४६ समानादमोऽतः।। ६० जरसो वा। ४७ दी! नाम्यतिस- ६१ नामिनो लुग्वा। • चतस्कृषः।
६२ वान्यतः पुमांष्टादौ ४८ तु ।
स्वरे।

Page #15

६३ दध्यस्थिसक्थ्यः । ८० वोशनसो नइचा
क्षणोऽन्तस्यान्। । मन्त्र्ये सौ। ६४ अनामस्वरे (८१ उतोऽनडुच्चतुरो नोऽन्तः।
वः। ६५ स्वराच्छौ। ८२ वा शेष। ६६ धुटा प्रा। ८३ सख्युरितोऽशावत्। ६७ लावा।
८४ ऋदुशनस्पुरुदंशो६८ घुटि।
ऽनेहसश्च से । ६९ अचः।
८५ नि दीर्घ ७० ऋदितः। ८६ स्महतो। ७१ युज्रोऽसमासे। ८७ इन्हन्पूषार्थम्णः ७२ अनड्डहः सौ। शिष्यो। ७३ पुंसोः पुमन्स् । ८८ अपः। ७४ ओत औः। ८९ नि वा। ७५ आ अम्शसोऽता।
९० अभ्वादेरत्वमा सौ ७६ पथिन्मथिटभुक्षः
९१ क्रुशस्तुनस्तच सौ।
पुंसि । ७७ ए:
९२ टादौ स्वरे वा। ७८ थोन्थ । ९३ स्त्रियाम् । ७९ इन डीस्वरे लुक् ।।
-

Page #16

स्यादौ।
द्वितीयोऽध्यायः। प्रथमः पादः। १४ तुभ्यंमा ङया। १ त्रिचतुरस्तिसृचतर १५ तवमम उसा।
१६ अमौ मः। २ तोरः स्वरेऽनि। १७ शसो नः। ३जराया जरस्वा। १८ अभ्यम् भ्यसः। ४ अपोदमे। १९ ङसेश्चाद् । ५ आरायो व्यञ्जने। २० आम आकम् । ६ युष्मदस्मदो। २१ पदाधुग्विभक्त्यै७ दाङयोसि यः। कवाक्ये वस्नसो ८ शेषे लुक् ।
बहुत्वे। ९ मोर्चा।
२२ द्वित्वे वाम्नौ। १० मन्तस्य युवाचौ २३ डेडसा ते मे। द्वयो।
२४ अमा त्वा मा। ११ त्वमौ प्रत्ययोत्तर- २५ असदिवामन्यं
पदे चैकस्मिन् । पूर्वम् । १२ त्वमहं सिना प्रा- २६ जस्विशेष्यं वामक्चाकः।
व्ये। १३ यूयंवयं जसा। । २७ नाऽन्यत्।

Page #17

२८ पादाद्योः। ४३ अदसो वः सेस्तु २९ चाहहवैवयोगे। डौ। ३० दृश्यर्थैश्चिन्तायाम्। ४४ असुको वाऽकि । ३१ नित्यमन्वादेशे। ४५ मोऽवर्णस्य। ३२ सपूर्षात् प्रथमा- ४६ वाद्रौ ।
न्ताद्वा। ४७ मादुवर्णोऽनु । ३३ त्यदामेनदेतदोद्वि- ४८ प्रागिनात् ।
तीयाटोस्यवृत्त्यन्ते। ४९ वहुवेरी। २४ इदमः। ५० धातोरिवर्णोवर्ण३५ अन्यञ्जने। स्येयुव स्वरे प्रत्यये। ३६ अनक् ।
५१ इणः। ३७ टोस्थनः। ५२ संयोगात्। ३८ अयमियम् स्त्रि- ५३ भ्रश्नोः । __ योः सौ। | ५४ स्त्रियाः। ३९ दोमः स्यादौ। ५५ वाम्शसि। ४० किमः कस्तसादौ ५६ योऽनेकस्वरस्य ।
५७ स्यादौ । ४१ आ ढेरः। ५८ क्विवृत्तेरसुधि४२ तः सौ सः। । यस्तौ ।

Page #18

५९ इन्पुनर्वर्षाकारैर्भुवः ७२ सो रुः। ६० गषमसत्परे स्या- ७३ सजुषः।
दिविधौ च। ७४ अहः। ६१ क्तादेयोऽषि। ७५ रो लुप्यरि। ६२ षढोः कस्सि। ७६ धुटस्तृतीयः। ६३ भ्वादेर्नामिनो ७७ गडदबादेश्चतुर्था
दीर्घोऊळञ्जने। । न्तस्यैकस्वरस्या६४ पदान्ते। देश्चतुर्थः स्ध्वोच ६५ न यि तद्धिते। प्रत्यये। ६६ कुरुच्छरः। ७८ धागस्तथोश्च। ६७ मो नो स्वोश्च। ७९ अधश्चतुर्थात्तथोधः। ६८ संस्ध्वंस्कस्सन- ८० म्यिन्तात्परोक्षा
डहो दः। द्यतन्याशिषो धोढः। ६९ ऋत्विदिशदृश्- ८१ हान्तस्थाजीड्भ्यां
स्पृशस्रज्दधृषु- वा।
ठिणहो गः। ८२ हो धुट्पदान्ते। ७० नशो वा।
८३ भ्वादेददिर्घः। ७१ युजञ्चक्रुञ्चो ८४ मुहनुहष्णुहष्णिहो
नो छ।
वा।

Page #19

८५ नहाहोर्द्धतौ। । ९७ उदन्वानब्धौ च। ८६ चजः कगम्। ९८ राजन्वान् सुराज्ञिा ८७ यजसृजमृजराज- ९९ नोादिभ्यः।
भ्राजभ्रस्जवश्वप-१०० मासनिशासनस्य
रिवाजः शः षः। शसादौ लुग्वा। ८८ संयोगस्यादौ १०१ दन्तपादनासिकास्कोलक्।
हृदयामृगयूषोद८९ पदस्य।
कदोर्यकृच्छकृतो ९० रात्सः ।
दत्पन्नस्हृदसन्९१ नाम्नो नोऽनह्नः।
यूषन्नुदन्दोषन्९२ नामन्त्र्ये।
यकञ्छकन् वा। ९३ क्लीवे वा।
१०२ यस्वरे पादः पद९४ मावर्णान्तोपान्ता-णिक्यति। पञ्चमवर्गान्
१०३ उदच उदीच। मतोमो वः। १०४ अच्च् प्राग दीर्घश्च ९५ नाम्नि।
१०५ क्वसुष्मती च। ९६ चर्मण्वत्यष्ठीवच-१०६ श्वन् युवन्मघोनो क्रीवत्कक्षीवद्रुम
डीस्यायधुस्वरे पवत्।
व उ।

Page #20

१४
१०७ लुगातोsनापः । १०८ अनोऽस्य ।
१०९ ईङौ वा ।
११० षादिहन् धृतराज्ञोऽणि । १११ न वसन्तसंयोगात्। ११२ हनो हो धनः । ११३ लुगस्यादेत्यपदे । ११४ डित्यन्त्यस्वरादे ११५ अवर्णादिश्नोऽन्तो वातुरी ङयोः ।
११६ श्यशवः । ११७ दिव और सौ | ११८ उपदान्तेऽनूत् ।
द्वितीयः पादः ।
१ क्रियाहेतुः कार कम् । २ स्वन्त्रः कर्त्ता ।
३ कर्त्तव्यं कर्म । ४ वा कर्मणामणिकर्त्ता णौ ।
५ गतिबोधाहारार्थ
शब्दकर्मनित्याsकर्मणामनीखाद्य
दिवाशब्दायकन्दाम् । ६ भक्षहिंसायाम् । ७ वहेः प्रवेयः । ८ होर्नवा ।
९ दृश्यभवदोरा
हमने ।
१० नाथः । ११ स्मृत्यर्थदयेशः ।
१२ कृगः पतियत्ने ।
१३ रुजाऽर्थस्याज्ज्वरिसन्तापेर्भावे कर्त्तरि ।

Page #21

१४ जासनाटक्राथपि- २६ स्पृहेाप्यं वा।
षो हिंसायाम् ।। २७ क्रुद्रुहेासूया१५ निप्रेभ्यो नः। थैर्य प्रति कोपः। १६ विनिमेयद्यूतपणं २८ नोपसर्गात क्रुद्
पणिव्यवहो। ट्ठहा। १७ उपसर्गाद्दिवः। २९ अपायेऽवधिरपा१८ न।
दानम् । १९ करणं च। ३० क्रियाश्रयस्याधा२० अधेः शीस्थास रोधिकरणम्।
आधारः। ३१ नान्नः प्रथमैकद्वि२१ उपान्वध्याङ्वस बहौ। २२ वाभिनिविशः। ३२ आमन्ये।। २३ कालाध्वभावदेशं ३३ गौणात्समयानि
वाऽकर्मचाक- कषाहाधिगन्तमणाम्।
रान्तरेणातियेन२४ साधकतमं कर- तेनैद्वितीया। णम् ।
३४ द्वित्वेऽधोऽध्युप२५ कर्माभिप्रेयः सं-1 रिभिः।
प्रदानम्। | ३५ सर्वाभयाभिप

Page #22

१६
रिणा तसा । ३६ लक्षणवीपस्येत्थभूतेष्वभिना । ३७ भागिनि च प्रति पर्यनुभिः ।
५० व्याप्ये द्विद्रोणादिभ्यो वीप्सा
याम् ।
५१ समो ज्ञोऽस्मृतौ
वा ।
३८ हेतुसहार्थेऽनुना । ५२ दामः संप्रदानेऽध
आत्मने च ।
३९ उत्कृष्टेऽनूपेन । ४० कर्मणि ।
५३ चतुर्थी ।
४९ क्रियाविशेषणात । ५४ तादयै ।
४२ कालाध्वनोर्व्याप्तौ ।
५५ रुचिक्लुप्यर्थधारिभिः प्रेयविकारोत्तमर्णेषु ।
४३ सिद्धौ तृतीया । ४४ हेतुकर्तृकरणेत्थभूतलक्षणे । ४५ सहार्थे ।
५६ प्रत्याङः श्रुवा
थिनि ।
४६ यद्भेदैस्तद्वदाख्या । ५७ प्रत्यनोर्गुणाख्या
४७ कृताद्यैः ।
तरि ।
५८ यद्वीक्ष्ये राघीक्षी ।
४८ काले भान्नवाधारे । ४९ प्रसितोत्सुकाव ५९ उत्पातेन ज्ञाप्ये ।
बद्धैः ।
६० श्लाघहूनुस्थाशपा

Page #23

प्रयोज्ये। (७३ आख्यातर्युपयोगे। ६१ तुमोऽर्थे भावव-७४ गम्ययपाकर्माधारे
चनात् । ७५ प्रभृत्यन्यार्थदिक६२ गम्यस्याप्ये।
शब्दवहिरारादि६३ गतेर्नवाऽनाते।। तरैः। ६४ मन्यस्यानावा- | ७६ ऋणाद्धेतोः।
दिभ्योऽतिकुत्सने ७७ गुणादस्त्रियांनवा। ६५ हितसुखाभ्याम् । ७८ आरादर्थैः । ६६ तद्भद्रायुष्यक्षेमा ७९ स्तोकाल्पकृच्छ्रक
र्थार्थनाशिषि। तिपयादसत्वे ६७ परिक्रयणे।
करणे। ६८ शक्तार्थवषड्नमः ८० अज्ञाने ज्ञः षष्ठी।
स्वस्तिस्वाहास्व. ८१ शेषे।
धाभिः । ८२ रिरिष्ठात्स्ताद ६९ पञ्चम्यपादाने । । स्तादसतसाता। ७० आडाऽवधौ । ८३ कर्मणि कृतः। ७१ पर्यपाभ्यां वये। ८४ द्विषो वाऽतृशः। ७२ यतः प्रतिनिधिप्र- ८५ वैकत्र द्वयोः।
तिदाने प्रतिना । ८६ कर्तरि ।
.

Page #24

साधारे । १०६ क्षणाम
८७ द्विहेतोरच्यणक- [ ९९ व्याप्ये क्तेन । ___स्य वा। १०० तयुक्त हेतौ । ८८ कृत्यस्य चा। १०१ अप्रत्यादावसा८९ नोभयोहेतोः। धुना। ९० तृन्नुदन्ताव्यय- १०२ साधुना।
क्वस्वानातृशश-१०३ निपुणेन चार्चातृडिणकचखल.
। याम् । र्थस्य ।
१०४ स्वेशेऽधिना। . ९१ क्तयोरसदाधारे। १०५ उपेनाधिकिनि।
१०६ यद्भावो भावल९२ वा क्लीवे। ९३ अकमेरुकस्य । १०७ गते गम्येऽध्वनो९४ एष्यहणेनः।
तेनैकार्य वा। ९५ सप्तम्यधिकरणे । १०८ षष्ठी वाऽनादरे। ९६ नवा सुजथैः काले ॥१०९ सप्तमी चाविभागे ९७ कुशलायुक्तेना- निर्धारणे।
ऽऽसेवायाम् । ११० क्रियामध्येऽध्व९८ स्वामीश्वराधिप- काले पञ्चमी च ।
तिदायादसाक्षि- १११ अधिकेन भूयसप्रतिभूप्रसूतैः । । स्ते।

Page #25

१९.
११२ तृतीयाऽल्पीयसः॥१२३ फल्गुनीप्रोष्ठपदस्य ११३ पृथग्नाना
भे। . पञ्चमी च। १२४ गुरावेकश्च । ११४ ऋते द्वितीया च। ११५ विना ते तृतीया
तृतीयः पादः । च।
१ नमस्पुरसो गतेः ११६ तुल्याथैस्तृतीया- कखपफिरः सः।
षष्ठयो। २ तिरसो वा। ११७ द्वितीयाषष्ठयावेने- ३ पुंसः।
नानञ्चेः। ४ शिरोऽधसः पदे ११८ हेत्वस्तृतीयाद्याः समासैक्ये। ११९ सादेः सर्वाः ५ अतः कृकमिकंस१२० असत्त्वारादर्था- कुम्भकुशाकर्णी
द्वासियम्। पात्रेऽनव्ययस्य। १२१ जात्याख्यायां न- ६ प्रत्यये ।
वैकोऽसंख्यो बहु- ७ रोः काम्ये। वत्।
८नामिनस्तयोः षः। १२२ अविशेषणे द्वौ ९निहिराविष्प्रा. चास्मदः।
दुश्चतुराम्।

Page #26

-
१० सुचो वा। । २३ वेः खः। ११ वेसुसोऽपेक्षायाम्। २४ अभिनिष्टानः। १२ नैकार्थेऽक्रिये। २५ गवियुधे स्थिरस्य। १३ समासेऽसमस्तस्य। २६ एत्यकः। १४ भ्रातुष्पुत्रकस्का | २७ भादितो वा। . दयः। २८ विकुशमिपरेः १५ नाम्यन्तस्थाकव. स्थलस्या
त् पदान्तः क- २९ कपेर्गोत्रे। तस्य सःशिड्ना- ३० गोऽम्बाऽऽम्बस
न्तरेऽपि। व्यापद्वित्रिभूम्य१६ समालेग्नेः स्तुतः। निशेकुशङ्कुक्व१७ ज्योतिरायुभ्यां च ___ अमजिपुजिब__स्तोमस्य। हिः परमेदिवे १८ मातृपितुः स्वसुः स्थस्य। १९ अलपि वा। ३१ निर्दस्सोः सेध२०निनद्याः स्नाते
धसानाम्। कौशले। | ३२ प्रष्ठोऽनगे। २१ प्रतेः स्नातस्य सूत्रे। ३३ भीरुष्टानादयः। २२ स्नानस्य नाम्नि । ३४ हस्वान्नाम्नस्ति ।

Page #27

३५ निसस्तपेऽनासे- । ४५ स्वञ्जश्च ।
वायाम् । ४६ परिनिवेः सेवः। ३६ घस्वसः। } ४७ सयसितस्य । ३७ णिस्तोरेवास्वद- ४८ असोडसिवूसह
स्विदसहा षणि। स्सटाम्। ३८ सञ्जेर्वा । ४९ स्तुस्वञ्जश्चाटिनवा। ३९ उपसर्गात् सुग- ५० निरभ्यनोश्च स्य
सुवसोस्तुस्तुभो. न्दस्याप्राणिनि।
ऽट्यप्यद्वित्वे। ५१ वेः स्कन्दोऽक्तयोग ४० स्थासेनिसेधसिच- ५२ परेः । __ सञ्जां द्वित्वेऽपि । ५३ निर्नेः स्फुरस्फुलो। ४१ अङप्रतिस्तब्धनि- ५४ वेः।
स्तब्धे स्तम्भः।। ५५ स्कन्नः। ४२ अवाचाश्रयोर्जा- ५६ निर्दुःसुवेः समविदूरे।
सूते। ४३ व्यवात् स्वनोड- | ५७ अव: स्वपः। शने।
| ५८ प्रादुरुपसर्गाद्यस्व४४ सदोऽप्रतेः परो- रेऽस्तेः ।
क्षायां त्वादेः। । ५९ न स्सः।

Page #28

६० सिचो यङि । ६१ गतौ सेधः ।
न्तरे । ६४ पूर्वपदस्थान्ना
२२
६२ सुगः स्यसनि । ६३ र वर्णान्नो ण एक--७३ अतोऽहस्य |
पदे ऽनन्त्यस्याल | ७४ चतुस्त्रेहयिनस्य arraiशसावयसि ।
७५ वोत्तरपदान्तन
७० देशे ।
७१ ग्रामाग्रान्नियः ।
t
७२ वाह्याद्वाहनस्य ।
स्यादेरयुवपक्काः । ७६ कवर्गैकस्वरवति । ७७ अदुरुपसर्गान्तरो णहिनुमीनानेः ।
मन्यगः ।
६५ नसस्य । ६६ निष्प्राग्रेऽन्तः
७८ नशः शः ।
खदिरकार्यान शरेक्षुप्लक्षपीयू क्षाभ्यो वनस्य'। ६७ द्वित्रिस्वरौषधि
७९ नेर्मादापतपदनदगदवपीवही - शमूचिग्यातिवातिद्रातिप्सातिस्यतिहन्तिदेग्धौ ।
वृक्षेभ्यो नवानिरिकादिभ्यः ।
६८ गिरिनद्यादीनाम् । ८० अकखाद्यषान्ते
६९ पानस्य भावकरणे।
. पाठे वा ।
)

Page #29

८१ द्वित्वेऽप्यन्तेऽप्य- ९४ हनो घि।
नितेः परेस्तु वा । ९५ नृतेयडि । ८२ हनः।
९६ क्षुनादीनाम् । ८३ वमि वा । ८४ निसनिक्षनिन्दा
| ९७ पाठे धात्वादे! कृति वा।
९८ षः सोऽष्टयैष्ठि८५ स्वरात् । . ८६ नाम्यादेरेव ने।
वष्वष्का। ८७ व्यञ्जनादे म्यु- ९९ करललं कृपोऽपान्त्याद्वा।
कृपीटादिषु। .८८ । १०० उपसर्गस्यायौ। ८९ निर्विण्णः। १०१ यो यडि। ९० न ख्यापूरभूभाक-१०२ नवा स्वरे । मगमप्यायवेपो
१०३ परेोऽङ्कयोगे। णेश्व। ९१ देशेऽतरोऽयनहनः। १०६
१०४ ऋफिडादीनां डच ९२ षात्षदे। ९३ पदेऽन्तरेऽनाङय- १०५ जपादीनां पो वः ।
तद्धिते।

Page #30

नादेमः।
चतुर्थः पादः। । १६ अजादेः। १ स्त्रियां नृतोऽस्व- १७ ऋचि पादा पा- .
त्पदे ।। २ अधातूदृदितः। १८ आत् । ३ अञ्चः । | १९ गौरादिभ्यो मु४ णस्वराज्योषाद्वनो ख्यान्डी। रश्च।
२० अणयेकणनञ् ५ वा बहुव्रीहे। स्नटिताम्। ६ वा पादः। २१ वयस्थनन्त्ये। ७ ऊनः। २२ द्विगो समाहारात्। ८ अशिशो। २३ परिमाणात्तद्धित९ संख्यादेहायना- लुक्यविस्ताचिद्वयसि ।
तकम्बल्यात् । १० दाम्नः। २४ काण्डात् प्रमाणा११ अनो वा।
दक्षेत्र। १२ नाम्नि। २५ पुरुषाद्वा। १३ नोपान्त्यवतः। २६ रेवतरोहिणाझे। १४ मनः।
२७ नीलात्प्राण्यौष१५ ताभ्यां वाप् डित्॥ ध्योः।
-

Page #31

२८ क्ताच्च नाम्निं वा। तरोहिताद्वात्तो २९ केवलमामकभा- नश्च ।
गधेयपापापरस- ३७ क्नः पलितासिमानार्यकृतसुम- तात् । गलभेषजात् ।। ३८ असहनविद्य३० भाजगोणनागस्थ
__मानपूर्वपदात् लकुण्डकालकुश- स्वाङ्गादक्रोडाकामुककटकवरात् दिभ्यः। पक्वावपनस्थूला- ३९ नासिकोदरौष्ठजऽकृत्रिमामत्रकृ.
वादन्तकर्णशृङ्गाष्णायसीरिरंसु. जगात्रकण्ठात् ।
श्रोणिकेशपाशे। ४० नखमुखादनाम्नि। ३१ नवा शोणादेः। ४१ पुच्छात् । ३२ इतोऽत्तयर्थात् । ४२ कबरमणिविषश३३ पद्धतेः।
रादेः। ३४ शक्तः शस्त्रे। ४३ पक्षाचोपमानादेः। ३५ स्वरादुतो गुणा- ४४ क्रीतात् करणादेः ।
दररोः। ४५ क्तादऽल्पे। ३६ श्येतैतहरितभर- । ४६ स्वाङ्गादेरकृतमित

Page #32

जातप्रतिपन्नाद्ब- 1 ५७ असम्भस्त्राजिनैहुव्रीहेः ।
कशणपिण्डात्फ४७ अनाच्छादजात्या. लात् । देवा।
५८ अनबो मूलात् । ४८ पत्युनः। ५९ धवाद्योगादपाल४९ सादेः।
कान्तात् । ५० सपत्न्यादौ। ६. पूतक्रतुवृषाकप्य५१ ऊढायाम्। निकुसितकुसी५२ पाणिगृहीतीति। दादै च। ५३ पतिवत्न्यन्तर्व- ६१ मनोरौ च वा। . त्यौ भार्याग- ६२ वरुणेन्द्ररुद्रभवभिण्योः।
शर्वमृडादान् ५४ जातेरयान्तनित्य- चान्तः।
स्त्रीशूद्रात् ।६३ मातुलाचार्योपा५५ पाककर्णपर्णवाला
न्तात् । ६४ सूर्याद्देवतायां वा। ५६ असत्काण्डप्रान्त- ६५ यवयवनारण्यहि
शतकाञ्चः ___ माद्दोषलिप्युरुमपुष्पात् । ..हत्त्वे।

Page #33

६६ अर्यक्षत्रियाद्वा। | ७७ यूनस्तिः । . ६७ यत्रो डायन् च वा। ७८ अनार्षे वृद्धेऽणिो ६८ लोहितादिशक- बहुस्वरगुरूपा- लान्तात्।
न्त्यस्यान्त्यस्य ६९ षावटाद्वा।
ष्यः । ७० कौरव्यमाण्डूका-७९ कुंलाख्यानाम् । सूरेः।
८० क्रौडयादीनाम्। ७१ इन इतः। ८१ भोजसूतयोः क्ष•७२ नुर्जाते।
त्रियायुवत्योः। ७३ उत्तोऽप्राणिनश्चा- ८२ दैवयज्ञिशौचिवृ. युरज्ज्वादिभ्य
क्षिसात्यमुनिका- ऊङ् ।
ण्ठेविटेर्वा ७४ बाह्वन्तकद्रुकमण्ड- ८३ व्या पुत्रपत्योः
लोर्नाम्नि। केवलयोरीच् तत्पु७५ उपमानसहितसं- | रुपे। हितसहशफवा- ८४ बन्धौ बहुव्रीहौ।
मलक्ष्मणायूरोः। ८५ मातमातृमातृके ७६ नारीसखीपशू- | वा।
श्वश्रू। ( ८६ अस्य ङयां लुक्।

Page #34

८७ मत्स्यस्य यः । ८८ व्यञ्जनात्तद्धि
२८
siशिसमासेयोबहुव्रीहौ ।
नाति । ९३ बिल्वकीयादेरीय
तस्य ।
८९ सूर्यागस्त्ययोरीये |
च।
९० तिष्यपुष्ययोर्भा ९९ ड्यापो बहुलं नाम्नि ।
णि ।
९१ आपत्यस्य क्य- १०० त्वे । च्व्योः ।
९२ तद्धितस्वरे
९७ क्लीवे ।
९८ वेदूतोऽनव्ययवृदीच्ङीयुवः पदे ।
१०१ भ्रुवोऽच कुंसकुटयोः ।
| १०२ मालेषीकेष्टकस्यान्तेऽपि भारितलचिते ।
स्थ ।
९४ न राजन्यमनुष्य- १०३ गोण्या मेये ।
| १०४ ङयादीदूतः के।
योरके । ९५ ङयादेगणस्या- १०५ न कचि । क्विपस्तद्धितलु - १०६ नवाऽऽपः । क्यगोणीसूच्योः । १०७ इचापुंसो ऽनि९६ गोश्चान्ते इस्वो- | क्यापरे ।

Page #35

२९
१०८ स्वज्ञाजभत्रा- कादीनाम् ।
धातुत्ययकात्। ११२ नरिका मामिका। १०९ वेषसूतपुत्रवृन्दा- ११३ तारकावर्णकाऽष्टका रकस्य।
ज्योतिस्तान्तवपि११० वी वर्तिका। तृदेवत्ये। १११ अस्यायत्तत्क्षिप
तृतीयोऽध्यायः। प्रथमः पादः। । ४ भूषादरक्षेपेऽलंस१ धातोः पूजार्थस्व- दसत् । तिगतार्थाधिपर्य- ५ अग्रहाऽनुपदेशे तिक्रमार्थाऽतिव- अन्तरदः। जःप्रादिरुपसर्गः ६ कणेमनस्तृप्तौ। प्राक् च। ७ पुरोऽस्तमव्ययम्। २ चिनुकरणच्चि- ८ गत्यर्थवदोऽच्छः।
डाचश्च गतिः। ९ तिरोऽन्तौं । ३ कारिका स्थित्या- | १० कृगो नवा । दो।
११ मध्येपदेनिवचने

Page #36

मनस्युरस्यनत्या- २१ अव्ययम् । धाने ।
२२ एकार्थ चानेकं च। १२ उपाजेऽन्वाजे। २३ उष्ट्रमुखादयः। १३ स्वाम्येऽधिः। २४ सहस्तेन। १४ साक्षादादि
२५ दिशो रूख्याऽन्तइच्च्यर्थे।
राले। १५ नित्यं हस्तेपाणा- २६ तत्रादाय मिथवुद्वाहे।
स्तेन प्रहृत्येति स१६ प्राध्वं बन्धे।
रूपेण युद्धेऽव्य१७ जीविकोपनिषदो
यीभावः। पम्ये। १८ नाम नाम्नका
समासो बहलम। २८ सख्या समाहारे। १९ सुज्वार्थे सङ्कया| २९ वंश्येन पूर्वार्थे ।
सङ्घयेये सङ्ख्य- ३० पारेमध्येऽग्रेऽन्तः - या बहुव्रीहिः। षष्ट्या वा। . २० आसन्नादूराधिका- ३१ यावदियत्त्वे ।
ध्य. दिपूरणं ३२ पर्यपाङ्बहिरच्द्वितीयाद्यन्यार्थे ।। पञ्चम्या।
२७ नदीभिर्नास्नि ।

Page #37

३१
३३ लक्षणेनाभिप्रत्या | ४२ गतिक्वन्यस्त
भिमुख्ये । ३४ दैर्येऽनुः ।
त्पुरुषः । ४३ दुर्निन्दाकृच्छ्रे ।
-
४४ सुः पूजायाम् ।
३५ समीपे । ३६ तिष्ठदृग्वित्यादयः। ४५ अतिरतिक्रमे च । ३७ नित्यं प्रतिनाऽल्पे । ४६ आङऽल्पे |
३८ सङ्ख्याऽक्षशलाकं ४७ प्रात्यवपरिनिरा
दयो गतक्रान्त
परिणाद्यूतेऽन्यधावृत्तौ । ३९ विभक्तिसमीप
क्रुष्टग्लानक्रान्ताद्यर्थाः प्रथमाद्यन्तैः ।
समृद्धिव्यृद्धर्था
भावात्ययासंप्र- ४८ अव्ययं प्रवृद्धा
सम्पत्साकल्यान्तेऽव्ययम् । ४० योग्यतावीप्सार्था - नतिवृत्तिसादृश्ये |
४१ यथाऽथा ।
दिभिः ।
तिपश्चात्क्रमख्यातियुगपत्सदृक्- ४९ डस्युक्तं कृता ।
५० तृतीयोक्तं वा ।
५१ नञ् ।
५२ पूर्वापराधरोत्तरमभिन्नेनांशिना ।
५३ सायाह्नादयः ।

Page #38

सेयः।
५४ समेंऽशेऽर्द्ध नवा। कोऽच्चान्तः। ५५ जरत्यादिभिः। ७० चतुर्थी प्रकृत्या। ५६. द्वित्रिचतुष्पुरणा-७१ हितादिभिः।
ग्रादय। ७२ तदर्थार्थन। ५७ कालोद्विगौ च ७३ पश्चमी भयाद्यैः।
७४ क्तेनासत्त्वे । ५८ स्वयंसामी क्तेन। ७५ परम्शतादिः। ५९ द्वितीया खट्वा [७६ षष्ठययत्नाच्छेषे। क्षेपे।
७७ कृति। ६. काल। ७८ याजकादिभिः। ६१ व्याप्तौ। ७९ पत्तिरथी गण६२ श्रितादिभिः। केन। ६३ प्राप्तापन्नौ तयाच। ८० सर्वपश्चादादयः। ६४ ईषद्गुणवचनैः। ८१ अकेन क्रीडा६५ तृतीया तत्कृतैः।। जीवे । ६६ चतस्त्रार्द्धम् । ८२ न कर्तरि। ६७ ऊनार्थपूर्वाधैः।। ८३ कर्मजा तृचा च। ६८ कारकं कृता। ८४ तृतीयायाम् । ६९ न विंशत्यादिन- ८५ तृप्तार्थपूरणाव्य-.

Page #39

३३
यातृश्शना. पुराणनवकेवनशा।
लम् । ८६ ज्ञानेच्छा र्थाधा- ९८ दिगधिक संज्ञातरक्तेन।
द्वितोत्तरपदे । ८७ अस्वस्थगुणैः। ९९ संख्या समाहारे ८८ सप्तमी शौण्डायैः च द्विगुश्चाना८९ सिंहाथैः पूजा- म्ययम् ।
याम्। १०० निन्यं कुत्सनैर९० काकाद्यैः क्षेपे। । पापाद्यैः। ९१ पात्रेसमितेत्या- १०१ उपमानंसामान्यैः।
दयः। १०२ उपमेयं व्याघ्राः ९२ क्तेन ।
साम्यानुक्तौ। ९३ तत्राहोरात्रांशम् ॥१०३ पूर्वापरप्रथमचरम९४ नाम्नि।
जघन्यसमानम९५ कृयेनावश्यके। ध्यमध्यमवीरम् । ९६ विशेषणं विशे- १०४ श्रेण्यादि कृतायै__ष्येणैकार्थ कर्म- इच्व्यर्थे ।
धारयश्च । १०५ क्तं नमादिभिन्नैः। ९७ पूर्वकालैकसर्वजर-१०६ सेट्नाऽनिटा।

Page #40

१०७ सन्महत्परमोत्त- दिना।
मोत्कृष्टं पूजायाम्।११६ मयूरव्यंसकेत्या१०८ धृन्दारकनागकु- दयः। अरैः।
११७ चार्थे द्वन्द्वः १०९ कतरकतमौ जा- सहोक्तौ ।
तिप्रश्ने। ११८ समानामर्थेनैका ११० किंक्षेपे।
शेषः। १११ पोटायुवतिस्तोक- ११९ स्यादावसंख्येयः।
कतिपयगृष्टिधेनु-१२० त्यदादिः। वशावेहबष्क- १२१ भ्रातृपुत्राः स्वस्यणीप्रवक्तृश्रो. दुहितभिः । त्रियाध्यायकधूर्त-१२२ पिता मात्रा वा।
प्रशंसारुदैर्जातिः॥१२३ श्वशुरः श्वश्रूभ्यां ११२ चतुष्पादर्भिण्या। वा। ११३ युवा खलतिपलि- १२४ वृद्धो यूना तन्मा.
तजरद्वलिनैः। बभेदे। . ११४ कृत्यतुल्याख्यम- १२५ स्त्री पुंवञ्च ।
जात्या। १२६ पुरुषः स्त्रिया। ११५ कुमारः श्रमणा- १२७ ग्राम्याशिशुद्धि

Page #41

शफसद्धेस्त्री । यतन्यामनुवादे ।
प्रायः। १३९ अक्लीवेऽध्वर्युक्रतो। १२८ क्लीबमन्येनैकं च १४० निकटपाठस्य । वा।
१४१ नित्यवैरस्य। १२९ पुष्यार्थाढ़े पुन- १४२ नदीदेशपुरा विवसुः।
लिङ्गानाम् । १३० विरोधिनामद्रव्या-१४३ पाग्यशूद्रस्य ।
णांनवा द्वन्द्वःस्वैः||१४४ गवाश्वादिः। । १३१ अश्ववडवपूर्वाप- २४५ न दधिपयआदिः।
राधरोत्तराः। १४६ संख्याने। १३२ पशुव्यञ्जनानाम् । १४७ वान्तिके। १३३ तरुतृणधान्यमृग-१४८ प्रथमोक्तंप्राक् । । पक्षिणां बहुत्वे। १४९ राजदन्तादिषु । १३४ सेनाङ्गक्षुद्रजन्तू. १५० विशेषणंसादि' नाम्।
संख्यं बहुव्रीहो। १३५ फलस्य जातो। १५१ क्ताः। १३६ अप्राणिपश्चादेः। १५२ जातिकालसुखादे१३७ प्राणितूर्योङ्गाणाम्। नेवा।। १३८ चरणस्य स्थणोऽ- १५३ आहिताग्न्यादिषु।

Page #42

१५४ प्रहरणात् । १५५ न सप्तमीन्द्रादि
भ्यश्च ।
१५६ गड्वादिभ्यः ।
१५७ प्रियः ।
३६
देव पुंसि । २ अमव्ययीभावस्यातोऽपश्चम्याः ।
३ वा तृतीयायाः ।
४ सप्तम्या वा ।
१५८ कडारादयः कर्म्म ५ ऋद्धनदीवंश्यस्य ।
६ अनतो लुप् ।
धारये । १५९ धर्मार्थादिषु द्वन्द्वे । १६० लघ्वक्षरासखीदु
७ अव्ययस्य ।
८ ऐकायै ।
त्स्वराद्यदल्पस्वरायमेकम् । १६१ मासवर्णभ्रात्रऽनु- १० असत्त्वे ङसेः ।
९ न नाम्येकस्वरात् खित्युत्तरपदेऽमः
"
पूर्वम् । १६२ भर्त्तुतुल्यस्वरम् || १६३ संख्या समासे ।
११ ब्राह्मणाच्छंसी । १२ ओजोऽञ्जः सहो -
भस्तमस्तपसष्ट
द्वितीयः पादः ।
१३ पुञ्जनुषोऽनुजान्थे । १४ आत्मनः पूरणे। १ परस्पराऽन्योऽन्ये- १५ मनसश्चाज्ञायिनि । तरेतरस्याम् स्या | १६ नाम्नि ।

Page #43

१७ परात्मभ्यां । २९ नेन्सिद्धस्थे । १८ अव्यञ्जनात्सप्त- ३० षष्ठ्याः क्षेपे। ' म्याबहुलम् । ३१ पुत्रे वा। १९ प्राकारस्य व्यञ्जने। ३२ पश्यद्वाग्दिशो २० तत्पुरुषे कृति। हरयुक्तिदण्डे । २१ मध्यान्ताद गुरौ। ३३ अदसोऽकजाय२२ अमूर्द्धमस्तका
स्वाङ्गादकामे।। ३४ देवानांप्रियः। २३ बन्धे घनि नवा। ३५ शेषपुच्छलागू२४ कालात्तनतरतम- लेषु नाम्नि शुनः।
काले। ३६ वाचस्पतिवास्तो२५ शयवासिवासेष्व- पतिदिवस्पतिकालात्।
दिवोदासम्। २६ वर्षक्षरवराप्सर:- ३७ ऋतां विद्यायोनि__ शरोरोमनसोजे। सम्बन्धे। २७ धुप्रावृवर्षांशर. ३८ स्वसृपत्यो ।
कालात्। ३९ आ द्वन्द्वे। २८ अपो ययोनिम- ४० पुन्ने।
तिचरे। | ४१ वेदसहश्रुताऽवायु

Page #44

देवतानाम्।
त्यपूरण्याख्या।' ४२ ई: षोमवरुणेऽग्नेः। ५५ तद्धितः स्वरवृद्धि४३ इद्धिमत्यविष्णौ। हेतुररक्तविकारे। ४४ दिवो द्यावा। ५६ स्वाङ्गान्डीर्जाति४५ दिवदिवः पृथि- श्वाऽमानिनि। ____व्यां वा। ५७ पुम्वत्कर्मधारये। ४६ उषासोषसः। ५८ रिति। ४७ मातरपितरं वा। ५९ त्वते गुणः। ४८ वर्चस्कादिष्वव- । ६० च्वौ कचित् । __स्करादयः। ६१ सर्वादयोऽस्यादो। ४९ परतः स्त्री पुम्वत् ६२ मृगक्षीरादिषु वा।
त्येकार्थेऽनूङ्। ६३ ऋदुदित्तरतमरू५० क्यङ्मानिपित्त- पकल्पब्रुवचेलद्धिते।
गोत्रमतहते वा ५१ जातिश्च णितद्धि- हस्वश्च ।
तयस्वरे। .६४ ड्यः। ५२ एयेग्नायी। । ६५ भोगवद्गौरिमतो५३ नाप्रियादौ। नाम्नि । ५४ तद्धिताककोपा-६६ नबैकस्वराणाम् ।

Page #45

६७ अङ।
। ७९ ऋषौ विश्वस्य ६८ महतः करघास- मिने।
विशिष्टे डाः। ८० नरे। ६९ स्त्रियाम्। ८१ वसुराटो। ७० जातीयैकार्थेऽच्चे ८२ वलयपित्रादेः। ७१ न पुम्वन्निषेधे। ८३ चितेः कचि। ७२ इच्यस्वरे दीर्घ ८४ स्वामिचिह्नस्याऽ. आच।
विष्टाऽष्टपञ्चभि७३ हविष्यष्टनः
नच्छिन्नच्छिद्रसुव. कपाले।
स्वस्तिकस्य कर्णे। ७४ गवि युक्ते। ८५ गतिकारकस्यै ७५ नाम्नि।
नहिवृतिवृषिव्य७६ कोटरमिश्रकसि- धिरुचिसहितनों
धकपुरगसारि- क्वौ ।
कस्य वणे। ८६ घञ्युपसर्गस्य बहु७७ अञ्जनादीनां गिरौ। लम् । ७८ अनजिरादिबहु-८७ नामिनः काशे।
स्वरशरादीनां ८८ दस्ति । मतो।
८९ अपील्वादेवहे।

Page #46

४०..
९० शुनः।
१०. येऽवणे। ९१ एकादशषोडश-१०१ शिरसःशीर्षन् ।
षोडषोढाषड्डा.।। १०२ केशे वा। ९२ द्वित्यष्टानां द्वान- १०३ शीर्षः स्वरे
योऽष्टाः प्राक्श- तद्धिते। तादनशीतिबहु- १०४ उदयस्योदः पेषंवीही।
धिवासवाहने। ९३ चत्वारिंशदादोवा। १०५ चकव्यञ्जने पूर्ये । ९४ हृदयस्य हृल्लास- १०६ मन्यौदनसक्तुलेखाण्ये।
विन्दुवज्रभारहा. ९५ पदः पादस्याज्या
रवीवधगाहे वा। तिगोपहते। ९६ हिमहतिकाषिये
| १०७ नाम्न्युत्तरपद
स्य च। पद् । ९७ ऋचः शसि।
१०८ ते लुग्वा। ९८ शब्दनिष्कघोष- | १०९ व्यन्तरनवों
मिश्रे वा। । पसर्गादप ईए। ९९ नस् नासिकाया- [ ११० अनोर्देशे उप्।
स्त: क्षुद्रे । । १११ खित्यनव्ययाऽ

Page #47

रुषोर्मोऽन्तो १२२ सर्वादिविष्वग्देहस्वश्च।
वाड्डुद्रिःकव्यञ्चौ। ११२ सत्यागदास्तोः १२३ सहसमा सध्रिकारे।
समि । ११३ लोकम्पृणमध्य- १२४ तिरसस्तियति।
न्दिनाऽनभ्याश-१२५ नजत् ।
मित्यम् । १२६ त्यादौ क्षेपे । ११४ भ्राष्ट्राग्नेरिन्थे। १२७ नगोमाणिनि वा। ११५ अगिलागिलगि- १२८ नखादयः।
लगिलयो। १२९ अन् स्वरे। ११६ भद्रोष्णात्करणे। १३० को कत्तत्पुरुषे । ११७ नवाखित्कृदन्ते १३१ रथवदे।
रात्रेः। १३२ तृणे जाती। ११८ धेनोभव्यायाम् । १३३ कत्त्रिः । ११९ अषष्ठीतृतीया- १३४ काऽक्षपथोः।
दन्याहोऽर्थे । १३५ पुरुषे वा । १२० आशीराशास्थि- १३६ अल्पे ।
तास्थोत्सुकोतिरागे १३७ काकवी वोष्णे। १२१ ईयकारके। १३८ कृत्येऽवश्यमोलुक्।

Page #48

१३९ समस्ततहिते वा ।।१५३ इदकिमीत्की। १४० तुमश्च मनःकामे । १५४ अनञः क्त्वोयम् । १४१ मांसस्यानधनि १५५ पृषोदरादयः।
पचि नवा। १५६ वावाप्योस्तनिक्री१४२ दिक्शब्दात्तीरस्य धाग्नहोर्वपी।
तार। १४३ सहस्य सोन्यार्थे। तृतीय पादः। १४४ नाम्नि। १ वृद्धिरादौत्। १४५ अदृश्याधिके। २ गुणोऽरेदोत् । १४६ अकालेऽजयी- ३ क्रियाओं धातुः।
भावे। ४न प्रादिरप्रत्ययः। १४७ ग्रन्थाऽन्ते। ५ अवौ दाधी दा। १४८ नाशिष्यगोवत्स- ६ वर्तमानातिव तस्,
अन्ति, सिक् थस् १४९ समानस्य धर्मा- थ, मिव वस् दिषु।
मस्; ते आते अ१५० सब्रह्मचारी। न्ते, से आथे ध्वे १५१ हग्हशक्षे। एवढे महे। १५२ अन्यत्यदादेरा।। । ७ सप्तमी यात् यातां

Page #49

युस, यास् यातं | १० एताः शितः। यात, यां याव | ११ अद्यतनी दि तां याम; ईत ईयातां अन्,सि तं त,अम् ईरन् , ईथास् व म; त आतां ईयाथां ईध्वं, ईय अन्त, थास् आथां ईवहि ईमहि। ध्वं, इ वहि महि। ८ पञ्चमी तुव तां | १२ परीक्षा व अतुस् अन्तु, हि तं त, उस्, थत् अथुस् आनि आवत् । अ, णव व म; ए आम, तां आतां आते इरे, से आथे अन्तां, स्व आथां ध्वे, ए वहे महे । ध्वं, ऐव आवहै १३ आशीः क्यात् आमहैन् ।
क्यास्तां क्यासु९ ह्यस्तनी दिव तां । स्, क्यास् क्यास्त
अन् , सिव तं त, क्यास्त, क्यासम् अम्व व म; त क्यास्व क्यास्मः आतां अन्त, थाम् सीष्ट सीयास्तां आथां ध्वं,इ वहि सीरन् , सीष्ठास् महि ।
सीयास्थां सीध्वं

Page #50

४४
सीय सीवहि । महे ।
सीमहि। १६ क्रियातिपत्ति: १४ श्वस्तनीता तारो स्थत् स्यतां स्यन्,
तारस्, तासि स्यस् स्यतं स्यत, तास्थस् तास्थ, स्यं स्याव स्यामा तास्मि तास्वस् स्यतस्येतांस्यन्त, तास्मस्मता तारी स्यथास् स्येथां स्यसारस, तासे ध्वं, स्ये स्यावहि तासाथे ताध्वे, स्यामहि । ताहे तास्वहे १७ त्रीणि त्रीण्यऽन्यतास्महे।
यमदस्मदि। १५ भविष्यन्ती स्यति १८ एकद्विबहुषु ।
स्यतस् स्यन्ति, १९ नवाद्यानि शतृकस्यसि स्यथस् सू च परस्मैपदम् । स्यथ, स्यामि | २० पराणि कानानशी स्यावस् स्यामसः चात्मनेपदम् । स्यते स्येते स्यन्ते, २१ तत्साप्यानाप्यास्यसे स्येथे स्यध्वे, कर्मभावे कृत्यस्ये स्यावहे स्या- क्तखलाश्च ।

Page #51

४५
२२ इडितः कर्तरि। | ३६ आशिषि नाथः । २३ क्रियाव्यतिहारेऽग- ३७ भुनजोऽत्राणे ।
तिहिंसाशब्दार्थ- ३८ हगोगतता. हसो हृवहश्चान- च्छील्ये ।
न्योऽन्यार्थे । ३९ पूजाचार्यकभृत्यु२४ निविशः। क्षेपज्ञानविगण२५ उपसर्गादस्योहो नव्यये नियः।
वा। | ४० कर्तृस्थामू - २६ उत्स्वराघुजेरयज्ञ- प्यात् ।
तत्पाने। ४१ शदेः शिति। २७ परिव्यवाक्रियः। ४२ म्रियतेरद्यतन्या२८ परावेजें। शिषि च । २९ समः क्ष्णोः। ४३ क्यङ्गो नवा । ३० अपस्किरः। ४४ घुझ्योऽद्यतन्याम्। ३१ उदश्वरः साप्यात् । ४५ वृद्भ्यः स्यसनोः। ३२ समस्तृतीयया। ४६ कृपःश्वस्तन्याम् । ३३ क्रीडोकूजने। ४७ क्रमोऽनुपसर्गात् । ३४ अन्वाइपरेः। ४८ वृत्तिसगैतायने । ३५ शप उपलम्भने । ४९ परोपात् ।

Page #52

५० वे स्वार्थे । ६५ प्रतिज्ञायाम् । ५१ प्रोपादारम्भ। ६६ समो गिरः। ५२ आडो ज्योतिर- ६७ अवात्। द्वमे।
६८ निह्नवे ज्ञः। ५३ दागोऽस्वास्यप्रसा-६९ संप्रतेरस्मृती। रविकासे।
| ७० अननोः सनः । ५४ नुप्रच्छः । ७१ श्रुवोऽनाङ्मते ५५ गमेःक्षान्तौ। ७२ स्मृदृशः ५६ हा स्पर्द्ध । ७३शको जिज्ञासायाम् ५७ संनिके। ७४ प्राग्वत्। .५८ उपात्। ७५ आमः कृगः। ५९ यमः स्वीकारे। ७६ गन्धनावक्षेपसेवा६० देवार्चामैत्रीसङ्ग- साहसप्रतियत्न
मपथिकर्तृकम- प्रकथनोपयोगे।
न्त्रकरणे स्थः। ७७ अधेः प्रसहने। ६१ वा लिप्सायाम् । ७८ दीप्तिज्ञानयत्नवि६२ उदोऽनूहे। मत्युपसम्भाषो. ६३ संविप्रावात्। पमन्त्रणे वदा। ६४ जीप्सास्थेये। । ७९ व्यक्तवाचां

Page #53

सहोक्तौ। । यपि। ८० विवादे वा। ९१ स्मिङः प्रयोक्तुः ८१ अनोः कर्मण्य- स्वार्थे ।
सति। | ९२ विभेतेीष् च। ८२ ज्ञः।
९३ मिथ्याकृगोऽभ्यासे ८३ उपात्स्थः। ९४ परिमुहायमायस८४ समोगमृच्छिप्र- पाधेिवदवसद
च्छिश्रुवित्स्वरत्य- मादरचनृतः फलतिदृशः ।
वति । ८५ वेः कृगः शन्दे ९५ ईगितः।
चानाशे। ९६ ज्ञोऽनुपसर्गात्। ८६ आडोयमहनः | ९७ वदोऽपात्। ___स्वेऽङ्गे च। ९८ समुदाडोयमेर८७ व्युदस्तपः। । ग्रन्थे । ८८ अणिकर्मणिकर्त- ९९ पदान्तरगम्ये वा।
काण्णिगोऽस्मृतौ ॥१०० शेषात्परस्मै । ८९ प्रलम्भे गृधिवञ्चे १०१ परानो कृगः। ९० ली लिनो भि-१०२ प्रत्यभ्यतेः क्षिपः।
भवेचाचाकर्त- १०३ प्रादहः ।

Page #54

१०४ परेमेषश्च । ७शान्दान्मान्वधा१०५ व्यापरे रमः। निशानार्जववि१०६ वोपात्।
चारवैरूप्ये दीर्घ१०७ अणिगि प्राणिक- श्वेतः।
“कानाप्याण्णिगः ८ धातोः कण्वादेर्यक। १०८ चल्याहारार्थेवु- ९ व्यञ्जनादेरेकस्व
धयुधमुद्रुस्नुनश- राद् भृशाभीक्ष्ण्ये जनः।
यङ्वा ।
१० अव्यत्तिसूत्रिमूचतुर्थः पादः। त्रिसूच्यशोंः। १ गुपौधूपविच्छि- | ११ गत्यर्थात्कुटिले। पणिपनेराया।
| १२ गृलुपसदचरजप२ कमेणिङ्। जभदशदहो गये ३ ऋतेमयः। १३ न गृणाशुभरुचा। ४ अशवि ते वा।। | १४ बहुलं लुप। ५ गुप्तिजो गर्दाक्षा-१५ अचि।
न्तौ सन्। १६ नोतः। ६ कितः संशयप्र-१७ चुरादिभ्यो णिच् । तीकारे। . । १८ युजादेर्नवा ।

Page #55

४९
१९ भूङःप्राप्तौ णिङ् । ३१ कष्टकक्षकृच्छ्रसत्र२० प्रयोक्तृव्यापारे णिम् । २१ तुमहदिच्छायां
सन्नतत्सनः ।
२२ द्वितीयायाः काम्यः
२३ अमाव्ययात्क्यन्
च ।
२४ आधाराचोपमानादाचारे ।
२५ कर्तुः क्विप् गल्भ - क्लीवहोडात्तु ङित् ।
२६ क्यङ् ।
२७ सो वा लुक्च । २८ ओजोऽप्सरसः
२९ च्व्यर्थे भृशादेः स्तोः ।
३० डाच् लोहितादिभ्यः षित् ।
गहनाय पापे क्रमणे ।
३२ रोमन्धादूव्याप्यादुच्चर्वणे | ३३ फेनोष्मवाष्पधूमादुद्वमने ।
३४ सुखादेरनुभवे । ३५ शब्दादेः कृतौ वा ।
३६ तपसः क्यन् । ३७ नमोवरिवश्चित्रडोsसिवाश्चर्ये । ३८ अङ्गान्निरसने णिङ् । ३९ पुच्छादुत्परिव्य
सने ।
४० भाण्डात्समाचितौ।
४१ चीवरात्परिधानार्जने ।
४२ णिज्बहुलं नाम्नः

Page #56

. कृगादिषु। । । ५३ सिजद्यतन्याम् । ४३ व्रताभुजितन्नि- ५४ स्पृशमृशकृषतपवृत्त्यो।
हपो वा। ४४ सत्यार्थवेदस्याः। ५५ हशिटोनाम्युपा४५ श्वेताश्वाश्वतरगा- त्यादहशोऽनिटः
लोडिताहरकस्या
श्वतरेतक लुक्। ५६ श्लिषः। ४६ धातोरनेकस्वरा-५७ नासत्वा लेखे।
दाम्परोक्षायाः ५८ णिनिःसुकमा: कृभ्वस्ति चानु. कतरि ।।
तदन्तम् । ५९ धेश्वेर्वा । ४७ दयायास्कासः। ६० शास्त्यसूक्ति४८ गुरुनाम्यादेरन ख्यातेरङ् ।।
।। ६१ सयैतर्वा । ४९ जाग्रुषसमिन्धेनवा ६२ हालिप्सिचः। '५० भीहीभृहोस्ति- वात्मने। .
.व्वत्। . ६४ लदिदातादिपु. ५१ वेत्तेः कित्।। ध्यादेः परस्मैवः ५२,पञ्चम्याः कृतः । ६५ ऋदिच्चिस्तम्भू

Page #57

.५१
अचम्लुचाचूरल वा परस्मै च।
चूग्लुंचूजो वा।। ७५ स्वादेः श्नुः। ६६ निच ते पदस्त. ७६ वाऽक्षः।
लुक्च। . ७७ तक्षःस्वार्थे वा। ६७ दीपजनवुधिपूरि- ७८ स्तम्भूस्तम्भूस्क
तायिप्यायो वा। म्भूस्कुम्भूस्कोर ६८ भावकर्मणोः। ना च। ६९ स्वरग्रहदशहन्भ्यः ७९ क्रयादेः।
स्यसिजाशीःश्व- ८० व्यञ्जनाच्छना
स्तन्यां निडू वा। हेरानः। ७० क्यः शिति। । ८१ तुदादेः शः। ७१ कर्तर्यनद्भ्यः ८२ रुधां स्वराच्छ्नो __ शव् ।
नलुक्च। : ७२ दिवादेः श्यः। ८३ कृरतनादेः। ७३ भ्रासभ्लासभ्रम- ८४ सृजः श्राद्ध त्रि': क्रमलमत्रसित्रु क्यात्मने तथा।
टिलषियसिसं- ८५ तपेस्तपः कर्म- यसेर्वा , . कात् । .' ७४ कुषिरब्जेाप्ये ८६ एकधातौ कर्मक्रि

Page #58

ययैकाऽकर्मक्रिये। ९२ णिस्नुश्रयात्मनेप८७ पचिदुहे। दाकर्मकात् । ८८ न कर्मणा त्रिच् । ९३ भूषार्थसन्किरा८९ रुधः।
दिभ्यश्च जिक्यो। ९० स्वरदुहो वा। ९४ करणक्रियया ९१ तपः कर्चनुतापेच॥ कचित् ।
चतुर्थोऽध्यायः। प्रथमः पादः। ६ अयि । १ द्विर्धातुः परोक्षा- ७ नाम्नो द्वितीया
डेप्राक्तु स्वरे यथेष्टम्। स्वरविधेः। ८ अन्यस्य। २ आद्योऽश एक- ९ कण्ड्वादेस्तृतीयः।
स्वर:। १०. पुनरेकेषाम् ।। ३ सन्यङश्च। ११ यिः सन्वेष्यः। ४ स्वरादेद्वितीयः। । १२ हव: शिति। ५न बदनं संयो. १३ चराचरचलाचल. गादि।
पतापतवदावा

Page #59

५३.
घनाघनपाहूपर्ट
२४ अनादेशादेरेकव्यञ्जनमध्येऽतः ।
या ।
१४ चिक्किदचक्नसम् । २५ हृत्रपफल भजाम् ।
२६ जुन्नमवमत्रसफ
१५ दास्वत्साहमीदूद्वत् । १६ झप्यापो ज्ञीपीप न च द्विः सिसनि ।
१७ ऋध ईत् । १८ दम्भो धिष्धीप् । २८ दम्भः ।
नलुक् च ।
१९ अव्याप्यस्य
२९ थे वा ।
मुग्वा । २० मिमीमादामि
णस्यमस्वनराज
भ्राजभ्रासभ्लासो
वा ।
२७ वा श्रन्थग्रन्थो
त्स्वरस्य ।
३० न शसददिवादिगुणिनः । ३१ हौ दः । ३२ देर्दिगिः परोक्षायाम् ।
२१ रभलभशकपतपदामिः ।
३३ डे पिवः पप्य ।
२२ राधेर्वधे । २३ अचित्परोक्षासेद्- | ३४ अडे हिनो हो
धवोरेः ।
घःपूर्वात् ।

Page #60

.३५ जेगिः सन्परोः । ५० वश्वस्त्रंसध्वंसद्मक्षयो।
सकसपतपदस्क३६ चेः किर्वा ।
न्दोऽन्तोनी। ३७ पूर्वस्यास्वे स्वरे ५१ मुरतोऽनुनासि. · खोरियुन् ।
कस्य। ३८.ऋतोऽत् ।
५२.जपजभदहदश३९ हस्वः ।
भञ्जपशः। ४० गहोर्जः। ५३चरफलाम्। ४१ द्युतेरिः। ५४ ति चोपान्त्यातो४२ द्वितीयतुर्ययोः sनोदुः। पूर्वो।
५५ ऋमतां री। ४३ तिर्वा टिव ५६ रिरौ च लुपि। ४४ व्यञ्जनस्याऽना- ५७-निजां शित्येत् ।
देलक। ... ५८ पृभृमाहाङामिः। ४५ अघोषे शिटः। - ५९ सन्यस्य । ४६ कङश्वञ्। ६० ओर्जान्तस्थापवर्गे ४७ न कवत्र्यड ऽवणे। ४८ आगुणावन्यादेः। .६१ श्रुनु दुष्टुप्लुच्यो। ४९ न हाको लुपि। ।।६२ स्वपो णावुः ।

Page #61

६३ असमानलो स. ७४ वेरज्या।
न्वल्लघुनि डे। ७५ अविति वा। ६४ लघोर्दीर्घोऽस्वरादेः। ७६ ज्यश्च यपि। ६५ स्मृदृत्वरपथम्रद- ७७ व्यः। " स्तृस्पशेरः।
७८ संपरेवा। .. ६६ वा वेष्टचेष्टः।
|७९ यजादिवचे किति। ६७ ई च गणः।
८० स्वपेर्यड्डे च। ६८ अस्थादेराः ८१ ज्याव्यधः क्ङिति परोक्षायाम् ।
८२ व्यचोऽनसि। ६९ अनातो न श्वान्त ८३ वशेरयङि।
ऋदाद्यशौसंयो- ८४ ग्रहवश्वभ्रस्जप्रच्छ।।. गस्य।
८५ व्येस्यमोर्यङि। ७. भूस्वपोरदूतौ। ८६ चायः की। ७१ ज्याव्येव्यधिव्य- ८७ द्वित्वे हः। : चिव्यथेरिः। ८८ णौ उसनि । ७२ यजादिवश्वचा ८९ श्वेर्वा । सस्वरान्तस्था
९० वा परोक्षायङि। स्वृत्। । ९१ प्यायः पी। . ७३ न वयो। ९२ क्तयोरनुपसर्गस्य।

Page #62

९३ आडोऽन्धूधसो १०८ अनुनासिके च ९४ स्फायः स्फीर्वा।। च्च्चः शूटु । ९५ प्रसमः स्त्या स्ती। १०९ मव्यविधिविज्व९६ प्रात्तश्च मो वा। रित्वरेरुपान्त्येनः। ९७ श्यः शीद्रवमूत्ति-११० राल्लुक्।
स्पर्श नश्चास्पर्श। १११ ते ऽनिटश्चजोः ९८ प्रते।
कगौ घिति। ९९ वाऽभ्यऽवाभ्याम्। ११२ न्यगमेघादयः। १०० श्रा शृतं हविः ११३ न वश्वेर्गतौ।
क्षीरे। ११४- यजेर्यज्ञानें। १०१ अपेः प्रयोक्ये। ११५ ध्यण्यावश्यके। १०२ वृत्सकृत्। ११६ निप्राधुजा शक्ये। १०३ दीर्घमवोऽन्त्यम् । ११७ भुजो भक्ष्ये । १०४ स्वरहन्गमोः ११८ त्यज्यजप्रवचः।
सनि धुटि । ११९ वचोऽशब्दनाम्नि। १०५ तनो वा। १२० भुजन्युज १०६ क्रमः तिव वा। पाणिरोगे। १०७ अहन्पश्चमस्य १२१ वीरुन्न्यग्रोधौ।
किक्ङिति।

Page #63

द्वितीयः पादः ।
१७ पातेः ।
१ आत्सन्ध्यक्षरस्य । १८ धूगप्रीगोर्नः ।
२ न शिति ।
३ व्यस्थव्णवि । ४ स्फुरस्फुलोर्घञि । ५ चापगुरो णमि । ६ दीङः सनि वा ।
७ यवsक्ङिति । ८ मिग्मीगोऽखलचलि । ९ लीङ्गलिनोर्वा । १० णौ क्रीजीडः । ११ सिध्यतेरज्ञाने |
१२ चिस्फुरोर्नवा । १३ वियः प्रजने ।
५७.
१४ रुहः पः । १५ लियो नोऽन्नः स्नेहद्रवे । १६ लो लः ।
१९ वो विधूनने जः । २० पाशाछासावेव्याहो यः ।
२१ अतिलीहीक्नूयक्ष्माय्यातां पुः ।
२२ स्फायः स्फाव् । २३ शदिरगतौ शात् । २४ घटादेर्हस्व दीर्घस्तु वा निणम्परे । २५ कगेवनूजनैजूष
क्नस्रञ्जः ।
२६ अमोऽकम्यमि
चमः ।
२७ पर्यपात् स्वदः । २८ शमोऽदर्शने ।
२९ यमोsपरिवेषणे
णिचि च ।

Page #64

-
३० मारणतोषणनिशाने शश्च ।
३९ तिष्ठतेः ।
४० ऊहुषो णौ । ४१ चित्ते वा ।
३१. चहणः शाठये ।
३२ ज्वलद्दलमलग्ला- ४२ गोहः स्वरे । स्नावनूवमनमोs- ४३ भुवो वः परोक्षानुपसर्गस्य वा । . चतन्योः ।
३३ छदेरिस्मन्त्रट् क्वौ। ४४ गमहनजनखन३४ एकोपसर्गस्य च घे ।
घसः स्वरेsafs . क्ङिति लुक् ।
नुदितः । ४६ अञ्चोऽनर्थायाम् ।
३५ उपान्त्यस्यासमा | ४५ नो व्यञ्जनस्यानलोपि शास्त्रदितो डे । ३६ भ्राजभासभाषदी - पपीडजीवमीलकरणवणभण हेलुलुप लपां नवा ।
४७ लङ्गिकम्प्योरुपतापाङ्गविकृत्योः ४८ भजे
वा । ४९ देशसञ्जः शवि । ५० अकङ्घिनोश्च रञ्जेः । ५१ णौ मृगरमणे ।
३७. ऋहवर्णस्य ।
·
. ३८ जिघतेरिः ।
५८
$
A
4

Page #65

५२ घजि भावकरणे। ६६ अपाचायश्चिातौ। ५३ स्यदों जवे। ६७ हादो हद् क्तयोश्च ५४ दशनाऽवोदधौद्म- ६८ ऋल्वादेरेषां तो __ प्रथहिमश्रथम्। . नोमः। ५५ यमिरमिनमिग- ६९ रदादमूर्छमदः
मिहनिमनिवन- । क्तयोर्दस्य च। ' तितनादेधुटि | ७० सूयत्याद्योदितः।
विडति। ७१ व्यञ्जनान्तस्थातो५६ यपि।
ख्याध्यः। ५७ वा मः। | ७२ पूदिव्यश्च शायू५८ गमां क्वौ। ताऽनपादाने। ५९ न तिकिदीर्घश्च। । ७३ सेनासे कर्म६० आ: खनिसनि- कतरि।। . जनः।
। ७४ क्षेःक्षीचाऽध्यार्थे। ६१ सनि।
७५ वाऽऽक्रोशदैन्थे। ६२ ये नवा। ७६ ऋहीघ्राधानोन्दनु६३ तनः क्ये।. . दविन्ते। ६४ तौ सनस्तिकि। । ७७ दुगोरू च। ६५ वन्यापञ्चमस्य। ७८.:शुषिपचो.

Page #66

*
मकवम् ।
७९ निर्वाणमवाते । ८० अनुपसर्गाः क्षीवो लाघकुशपरिकृशफुल्लोत्फुल्ल
६०
फुल्लाः ।
८१ भित्तं शकलम् । ८२ वित्तं धनप्रतीतम् । ८३ धुटो हेर्धिः ।
८४ शासऽसहनः
शाध्येधिजहि ।
८५ अतः प्रत्ययाल्लुक् ।
८६ असंयोगादोः । ८७ वम्यविति वा ।
८८ कुगो यि च । ८९ अतः शित्युत् । ९० नास्त्योर्लुक् । ९१ वा द्विषातोऽनः
पुस् । ९२ सिविदोऽभुवः ।
९३ द्वयुक्तजक्षपश्चतः । ९४ अन्तो नो लुक् । ९५ शौ वा ।
९६ इनश्चातः । ९७ एषामीञ्जनेऽदः । ९८ इर्दरिद्रः ।
९९ भियो नवा ।
१०० हाकः । १०१ आ च हौ । १९०२ यि लुक् ।
१०३ ओतः इये । १०४ जा ज्ञाजनोऽत्यादौ १०५ प्वादेईखः । १०६ गमिषद्यमभ्छः । १०७ वेगे सतैर्धाव् । १०८ श्रौतिकृबुधिपा
घ्राध्मास्थाम्ना दाम्

Page #67

इयर्त्तिशदसदः स्तातङ् । श्रृकृधिपिवजिघ्र- १२० आंतो णव औः । धमतिष्ठमनयच्छ १२१ आतामाते आथामाथे आदिः ।
पश्यच्छशीयसीदम् । १०९ क्रमो दीर्घः परस्मै । १२३ याम्युसोरिय -
| १२२ यः सप्तम्याः ।
मियुसौ ।
११० ष्ठिवूक्लस्वाचमः । १११ शमसप्तकस्य इये । ११२ ष्ठिवसवोऽनटि
वा ।
११३ मव्यऽस्याः ।
११४ अनतोऽन्तो
६१
दात्मने ।
११५ शीङोरत् ।
११६ वेत्तर्नवा |
पञ्चाहश्च ।
११९ आशिषि तुह्यो
तृतीयः पादः ।
१ नामिनो गुणोक्ङिति ।
२ उइनोः ।
३ स्पुपौ ।
४ लघोरुपान्त्यस्य ।
५ मिदः श्ये ।
११७ तिवां णवः परस्मै । ६ जागुः किति ।
११८ ब्रूगः पञ्चानां
७ ऋवर्णदृशोऽङि ।
८ स्कृच्छ्रतो कि परोक्षायाम् ।

Page #68

९संयोगादतः।। तादिः क्त्वा । १० क्ययडाशीयें।। २४ ऋत्तृषमृषकृशव११ न वृद्धिश्चाविति । चलुचथफा सेट् ।
डिल्लोपे। २५ वौ व्यञ्जनादे १२ भवतेः सिज्लुपि। १३ सूतेः पञ्चम्याम् । २६ उतिशवर्हाद्भ्यः' १४ व्युक्तोपान्त्यस्य तौ भावारम्भे।
शिति स्वरे। २७ न डीडूशीपङ्१५ हिणोरप्वितिव्यो। धृषिक्ष्विदिस्वि१६ इको वा।
दिमिदः। १७ कुटादेर्डिद्वद. २८ मृषः क्षान्तो।
ब्णित्। २९ क्त्त्वा । १८ विजेरिट् ।
३० स्कन्दस्यन्दः। १९ वोपों । ३१ क्षुधक्लिशकुषगु२० शिदवित् । धमृडमृदवदवसः। २१:इन्ध्यासंयोगात्प- ३२ रुदविदमुषग्रहस्व
रोक्षाकिद्वत। पप्रच्छ, सन् च। २२ स्वञ्जनेवा। ।३३ नामिनोनिट् । २३ जनशोन्युपान्त्ये | ३४ उपान्त्ये।

Page #69

३५ सिजाशिषावा- ५० णिति । त्मने।
| ५१ नामिनोऽकलिहले ३६ वर्णात।
| ५२ जागुर्जिणवि। ३७ गमो वा। .५३ आत ऐः कृऔ। ३८ हनः सिच् । ५४ न जनवधः। ३९ यमः सूचने। ५५ मोऽकमियमिर४० वा स्वीकृतौ।
मिनमिगमिव४१ इश्च स्थादः।
माचमः। ४२ मृजोऽस्य वृद्धिः। ५६ विश्रमे। ४३ ऋतः स्वरे वा।। ५७ उद्यमोपरमौ। ४४ सिचि परस्मै स-५८ णिद्वाऽन्त्यो णम् । . मानस्याङिति। ५९ उत और्विति ४५ व्यञ्जनानामनिटि व्यञ्जनेऽद्वेः। ४६ वोर्तुगः सेटि। | ६० वोो ।। ४७ व्यञ्जनादेवोपा-६१ न दिस्योः। : न्त्यस्यातः[ : ६२ तृहः भादीत्। ४८ वदव्रजल। ६३ ब्रूतः परादिः। ४९ नविजागृशस- | ६४ यतुरुस्तोबहुलम्। ' क्षणम्येदितः।। ६५ सः सिंजस्ते.."

Page #70

दिस्योः । ६६ पिबैतिदाभूस्थः सिचो लुप् परस्मै न चेट् । ६७ वेघाशाच्छासो
૬૪
वा ।
६८ तन्भ्यो वा तथासि न्णोश्च ।
६९ सनस्तन्ना वा ।
७० घुड् हस्वाल्लुग - निदस्तथोः ।
७१ इट ईति ।
७२ सोधि वा ।
७३ अस्तेः सिहंस्त्वेति। ७४ दुहदिहलिहगुहो
दन्त्यात्मने वा
'सकः ।
७५ -स्वरेऽतः । ७६ दरिद्रोऽयतन्यां
वा ।
७७ अशित्यस्सन्णकच्णकानटि । ७८ व्यञ्जनाद्देः
सश्च दः ।
७९ सेः सधाञ्च रुर्वा । ८० योऽशिति ।
८१ क्यो वा ।
८२ अतः ।
८३ णेरनिटि ।
८४ सेक्तयोः ।
८५ आमन्तात्वाय्ये -
तनावयू ।
८६ लघोर्यपि ।
८७ वाऽऽप्नोः ।
८८ मेडो वा मित् । ८९ क्षेः क्षीः ।
९०. क्षय्यजय्यौ शक्तौ । ९१ ऋय्यः क्रयार्थे ।

Page #71

-
९२ सस्तः सि। १०६ उपसर्गादूहोइस्वः। ९३ दीयू दीङ डिति १०७ आशिषीणः।
स्वरे। १०८ दीर्घश्च्वियम९४ इडेत्पुसि चातो क्क्ये षु च।। लुक्। .
१०९ ऋतोरी। ९५ संयोगादे- ११० रिः शक्याशीयें।
शिष्यः। १११ ईश्च्वाववर्णस्या. ९६ गापास्थासादा
। नव्ययस्य।
११२ क्यनि। माहाकः। ९७ ईय॑ञ्जनेऽयपि। ११३ क्षुत्तृड्गर्दैऽशना. ९८ घ्राध्मोर्यङि।
| योदन्यधनायम् । ९९ हनो नीर्वधे। ११४ वृषाश्वान्मैथुने १०० णिति घात्।
स्सोऽन्तः। १०१ मिणवि घन्। ११५ अश्व लौल्ये। १०२ नशेर्नेश्वा डि। चतुर्थः पादः। १०३ श्वयत्यऽसूवचपतः १ अस्तिबुवो वचा
श्वास्थवोचपप्तम्। वशिति। १०४ शीङ शिति । २ अघक्यबलच्य१०५ क्डिति यि शय्। जेवी । -

Page #72

5. ३ त्रने वा। ।१८ परोक्षायां नवा।'
४ चक्षो वाचि क्शांग १९ वेर्वय् । . ख्यांग्। २० ऋ शूदृपः। ५ नवा परोक्षायाम् । २१ हनो वध आशि६ भृजो भर्ज। व्यो । ७प्रादागस्त्त आर- २२ अद्यतन्यां वा म्भेक्ते।
त्वात्मने। ८ निविस्वन्ववात्। २३ इणिकोः । ९ स्वरादुपसर्गाह- २४ णावज्ञाने गमुः।
स्तिकित्यधः। २५ सनीङश्च। १० दत्।
२६ गाः परोक्षायाम् । ११ दोसोमास्थइ। | २७ जो सन्डे वा। १२ छाशोा । २८ वाऽद्यतनीक्रिया१३ शो व्रते।
तिपत्त्योर्गी। १४ हाको हिः तिव। २९ अड्धातोरादिद्य१५ धागः।
स्तन्यां चामाडा! १६ यपि चादो जग्ध् । ३० एत्यस्तेर्वृद्धिः। १७ घस्लसनद्यतनी- ३१ स्वरादेस्तासु। ।
घनचलि। ३२ स्ताशितोऽत्रो-.

Page #73

णादेरिट । रिषस्तादेः। ३३ तेहादिभ्यः। ४७ इवृधभ्रस्जदम्भ: ३४ गृह्णोऽपरोक्षायां श्रियूर्ण भरज्ञदीर्घः।
पिसनितनिपति३५ वृतौ नवा ऽनाशी वृद्दरिद्रः सनः।
सिच्परस्मै च। ४८ ऋस्मिपूङञ्जशौक३६ इसिजाशिषोरा- गृधृप्रच्छः ।
त्मने। ४९ हनृतः स्यस्य । ३७ संयोगाहतः।
५० कृतचूतनृतच्छृद३८ धूगौदितः। तृदोऽसिचः ३९ निष्कुषः।
सादेर्वा । ४० क्तयोः। ५१ गमोऽनात्मने । ४१ जुनश्चः त्तवः। ५२ स्नो। ४२ ऊदितो वा। ५३ क्रमः। ४३ क्षुधवसस्तेषाम् । ५४ तुः। ४४ लुभ्यश्चेविमोहाचें। ५५ न वृद्भ्यः । ४५ पुक्लिशिभ्यो ५६ एकस्वरादनुस्वानवा ।
रेतः। ४६ सहलुभेच्छरुष-, ' ५७ अवर्णश्यूटुंगः

Page #74

किता।
ऽस्पष्ठाऽनायास५८ उवर्णात् ।
भृशमभो। ५९ ग्रहगुहश्च सनः। ७१ आदितः। ६० स्वार्थे । ७२ नवा भावारम्भ। ६१ डीयश्व्यैदितः ७३ शकः कर्मणि।
क्तयोः। ७४ णो दान्तशान्तपू६२ वेटोऽपतः।
दस्तस्पष्टव्छन्न६३ सन्निवरदः। ज्ञप्तम्। ६४ अविदूरेऽभेः। ७५ श्वसजपवमरुष६५ वृत्तवृत्तं ग्रन्थे। त्वरसंघुषास्थ६६ धृषशसः प्रगल्मे। नामः । ६७ कषः कृच्छ्रगहने । ७६ हृषेः केशलोमवि६८ घुषेरविशन्दे । । स्मयप्रतिघाते। ६९ बलिस्थूले दृढः। ७७ अपचितः। ७० क्षुब्धविरिब्धस्वा- ७८ सृजिशिस्कृस्व
न्तध्वान्तलग्न- रात्वतस्तृजानिम्लिष्टफाण्टबाढ- त्यानिटस्थवः। परिवृदं मन्थस्व-७९ ऋतः। रमनस्तमासक्ता-1 ८० अव्येऽद इट् ।

Page #75

८१ स्क्रऽस्वभृस्तुद्रुश्रु- कारवाक्याऽध्या
स्रोर्व्यञ्जनादेः ।
परोक्षायाः। ९३ किरो लवने । ८२ घशेकस्वरातः | ९४ प्रतेश्च वधे।
कसो। | ९५ अपाचतुष्पात्प८३ गमहनविदलवि. क्षिशुनि हृष्टान्ना
शहशो वा। अयार्थे । ८४ सिचोऽञ्जः। ९६ यो विकिरो वा । ८५ धूग्सुस्तोः परस्मै। ९७ प्रात्तुम्पतेर्गवि । ८६ यमिरमिनम्यातः ९८ उदितः स्वरानो
सोऽन्तश्च । ऽन्तः । ८७ ईशीडः सेध्वेस्व. ९९ मुचादितफहफगुध्वमोः।
शुभोऽभः शे। ८८ रुत्पश्चकाच्छिदयः॥१०० जभः स्वरे । ८९ दिस्योरीट् । १०१ रध इटि तु परो. ९० अदश्चाट् । । क्षायामेव । ९१ संपरेः कृगःस्सट् । १०२ रभोऽपरोक्षाशवि। ९२ उपाभूषासम- १०३ लभः।
वायप्रतियत्नवि. १०४ आओ यि।

Page #76

७०
Am
१०५ उपास्तुतौ। ११४ अतो म आने । १०६ जिख्णमोर्वा । ११५ आसीनः । १०७ उपसर्गात् खल्य- ११६ ऋतां क्डितीर् ।
मोश्च । ११७ ओष्ठ्यादुर्। १०८ सुदुर्व्यः। ११८ इसासाशासो १०९ नशो धुटि। ऽङ व्यञ्जने। ११० मस्जे सः। ११९ क्यो। १११ सृजिशोऽ- १२० आङः ।
किति। १२१ वोः प्वयव्यञ्ज११२ स्पृशादिसपोवा नेलुक् । ११३ हृस्वस्य तः १२२ कृतः कीर्तिः। पित्कृति।
पञ्चमोऽध्यायः। प्रथमः पादः। । ४ व्याप्ये घुरकेलि१ आतुमोऽत्यादिः ।
मकृष्टपच्यम्। कृत् ।
५ संगतेऽजयम्। २ बहुलम्। ६ रुच्याऽव्यथ्यवा३ कर्तरि।
स्तव्यम् ।

Page #77

७१
७ भव्यगेयजन्यर -
ध्यण् । स्यापात्याप्लाव्यं । १८ पाणिसमवाभ्यां
नवा ।
सृजः ।
८ प्रवचनीयादयः । १९ वर्णादावश्यके । ९ श्लिषशीस्थासव- २० आसुयुवपिरपिसजनरुहजृभजेः
लपित्रपिडिपिदभिचम्यानमः ।
क्तः ।
१० आरम्भे ।
२१ वाssधारेमावास्या ।
११ गत्यर्थाsकर्मकपि | २२ संचाय्यकुण्डपा
बभुजेः ।
य्यराजसूयं क्रतौ । २३ प्रणाय्यो निष्का
मासंमते ।
१२ अद्यर्थाच्चाधारे । १३ क्त्वातुमम् भावे । १४ भीमादयोऽपादाने ।
१५ संप्रदानाचान्यत्रोणादयः । १६ असरूपोऽपवादे वोत्सर्गः प्राकू क्तेः।
व्यानाय्य समूह्यचित्यमग्नौ ।
१७ ऋवर्णव्यञ्जनाद् | २६ याज्या दानर्चि |
२४ घाय्यापाय्यसा
नाय्यनिकाय्यमृमानहविर्निवासे ।
२५ परिचाय्योपचा

Page #78

७२
२७ तव्यानीयौ। ध्यतिष्यपुष्ययु२८ य एचातः। ग्याज्यसूयें २९ शकितकिचतिय- नाम्नि।
तिशसिसहिय-४० वृगस्तुजुषेति. जिभजिपवर्गात् । शासः। ३० यमिमदिगदोऽनु- | ४१ ऋदुपान्त्यादकृ.
पसर्गात्। पिहचः। ३१ चरेराङस्त्वगुरौ। ४२ कृवृषिमृजिशंसि३२ वर्योपसर्यावद्यप- गुहिदुहिजपोवा।
ण्यमुपेयर्तमती- ४३ जिविपून्यो हलि___ गर्थविक्रेये। मुञ्जकल्के। . ३३ स्वामिवैश्येयः। ४४ पदास्वैरिवाखाप३४ वा करणे। क्ष्ये ग्रहः। ३५ नाम्नो वदः ४५ भृगोऽसंज्ञायाम्। ___क्य च। | ४६ समो वा। ३६ हत्याभूयं भावे। ४७ ते कृत्याः । ३७ अग्निचित्या। ४८ गकतृचौ। ३८ खेयमृषोये। ४९ अच्। ३९ कुप्यभिद्योध्यसि । ५० लिहादिभ्यः।

Page #79

५१ ब्रुवः।
। ६३ अवहसासंस्रो। ५२ नन्द्यादिभ्योऽनः। ६४ तन्व्यधीश्वसातः। ५३ ग्रहादिभ्योणिन्। ६५ नृत्खनञ्जः शि५४ नाम्युपान्त्यग्रीकृ- ल्पिन्यऽकट। गृज्ञः कः।
६६ गस्थकः। ५५ गेहे ग्रहः। ६७ टन। ५६ उपसर्गादातो । ६८ हः कालवीयोः। डोश्यः।
६९ मुसल्वोऽका साधौ। ५७ व्याघ्राले प्राणि- ७० आशिष्यकन् ।
नसोः। ७१ तिक्कृतौ नाम्नि। ५८ प्राध्मापाट्धेदृशः | ७२ कर्मणोऽण् । शः।
७३ शीलिकामिभ५९ साहिसातिवेद्युदे- क्ष्याचरीक्षिक्षमो
जिधारिपारिचेते. णः।।
रनुपसर्गात्। ७४ गायोऽनुपसर्गा६० लिम्पविन्दः। । | दृक् । ६१ निगवादेर्नाम्नि। ७५ सुरासीधोः पिवः। ६२ वा ज्वालादिदु- | ७६ आतो डोहावामः।
नीभूग्रहास्रोणः ।। ७७ समः ख्यः ।

Page #80

७८ दश्वाङः।
इलाकुशष्टिय७९ प्रादु ज्ञश्व। ष्टिशक्तितोमरघ८० आशिषि हनः। टादग्रहः । ८१ क्लेशादिभ्योऽपात्। ९३ सूत्राद्धारणे । ८२ कुमारशीर्षाणिन्। ९४ आयुधादिभ्यो ८३ अचित्ते टक्। धृगोऽदण्डादेः । ८४ जायापतेश्चिह्न- - ९५ हगो वयोऽनुधमे। वति।
९६ आङः शीले। ८५ ब्रह्मादिभ्यः। ९७ हतिनाथात् ८६ हस्तिवाहुकपाटा- पशाविः ।
च्छक्तो। ९८ रजाफलेमलाद् ८७ नगरादगजे। ग्रहः । ८८ राजधः। ९९ देववातादापः। ८९ पाणिघताडौ १०० सकृत्स्तम्बाद
शिल्पिनि। त्सवीही कृगः। ९० कुश्यात्मोदरात १०१ कियत्तबहोरः।
भृगः खिः। १०२ सङ्ख्याऽहर्दिवा९१ अहोऽन् ।
विभानिशाप. ९२ धनुर्दण्डत्सरुला- भाभाश्चित्रकी

Page #81

७५
द्यन्तानन्तकारा- ११० कूलाभ्रकरीषाह्ररुर्धनुर्नान्दीलि त्कषः । पिलिविबलिभक्ति- १११ सर्वात्सहच । क्षेत्रजङ्घाक्षपाक्ष- ११२ भृष्टजितृत पदमेणदारजनिदोषा- श्वनाम्नि । दिनदिवसाट्टः । ११३ धारेर्धर्च ।
-
१०३ हेतुतच्छीलानुकू- ११४ पुरन्दर भगन्दरौ । शब्दश्लोक ११५ वाचंयमो व्रते । लहगाथावैरचाटु- ११६ मन्याण्णिन् । सूत्रमन्त्रपदात् । ११७ कर्तुः खशू ।
१०४ भृतौ कर्मणः । | ११८ एजेः । १०५ क्षेमप्रियमद्र भद्रात् १९९ शुनीस्तन मुञ्जकू
खाण ।
लास्य पुष्पात् दुद्धेः। १०६ मेघर्त्तिभयाभ- १२० नाडीघटीखरीमु
यात्खः ।
ष्टिनासिकावाताद्
•
१०७ प्रियवशाद्वदः ।
ध्मश्च ।
१०८ द्विषन्तपपरन्तपौ । १२१ पाणिकरात् । १०९ परिमाणार्थमितः १२२ कूलादुडुजोद्वहः । नखात्पचः। | १२३ वहाभ्रालिहः ।

Page #82

१२४ बहुविध्वरुस्तिला- (१६४ शमो नाम्न्यः।
तुदः। १३५ पार्धादिभ्यः १२५ ललाटवातश - शीङ ।
त्तपाऽजहाकः। १३६ उर्ध्वादिभ्यः १२६ असूर्योग्राद् दृशः। कर्तुः । १२७ इरम्मदः । १३७ आधारात् । १२८ नग्नपलितप्रिया- १३८ चरेष्टः।
न्धस्थूलसुभगा- १३९ भिक्षासेनादायतदन्ताच्य- यात् । थेच्वेर्भुवः खि- १४० पुरोऽयतोऽग्रेसः ।
ष्णुखुकलौ। १४१ पूर्वात् कर्तुः। १२९ कृगः खनटकरणे १४२ स्थापालान का। १३० भावे चाशिताद १४३ शोकापनुदतुन्दः
भुवः खः। परिमृजस्तम्बर१३१ नाम्नो गमः खडो मकर्णेजपंप्रिया
च विहायसस्तु लसहस्तिसूचके।
विहः। १४४ मूलविभुजादयः। १३२ सुगदुर्गमाधारे। १४५ दुहेर्डधः। १३३ निर्गों देशे। १४६ भजो विण् ।

Page #83

MOON
१४७ मन्वनक्वनिवि-१६१ ब्रह्मभ्रूणनात्
च क्वचित् । । क्विम् । १४८ क्वि । १६२ कृगः सुपुण्यपाप१४९ स्पृशोऽनुदकात्।। कर्ममन्त्रपदात् । १५० अदोऽनन्नात् । १६३ सोमात्सुगः । १५१ क्रव्यात्क्रव्यादा- १६४ अग्नश्चः ।
वामपक्वादो। १६५ कर्मण्यग्न्यर्थे । १५२ त्यदाद्यन्यसमाना-१६६ दृशः क्वनिए ।
दुपमानाद्वयाप्ये १६७ सहराजभ्यां कृग्
दृशष्टक्सको च। युधेः। १५३ कर्तुणिन् । १६८ अनोर्जनेर्डः । १५४ अजातेः शीले ।
। १६९ सप्तम्याः । १५५ साधौ।
१७० अजातेपश्वम्या। १५६ ब्रह्मणो वदः।
१७१ क्वचित् । १५७ व्रताभीक्ष्ण्ये।
,, १७२ सुयजोर्बनिए । १५८ करणाचजो भूते।
१७३ जुषोतः। १५९ निन्द्ये व्याप्यादि
१७४ तक्तवत् । विक्रियः। १६० हनो णिन् ।

Page #84

७८
द्वितियः पादः। । १२ परोक्षे। १ श्रुसदवस्भ्यः १३ हशश्वद्युगान्तप्रपरोक्षा वा।
छये ह्यस्तनी च। २ तन कसुकानौ १४ अविवक्षिते।
तद्वत् । १५ वाऽद्यतनी पुरादौ। ३ वेयिवदनाश्वदन- १६ स्मे च वर्तमाना।
चानम्। १७ ननौ पृष्टोक्ती ४ अद्यतनी।
। सद्वत्। ५ विशेषाविवक्षा-१८ नन्वोर्वा ।
व्यामिश्रे। १९ सति । ६ रात्रौ वसोऽन्त्य- २० शत्रानशावेष्यति
यामास्वप्तर्यद्य । तु सस्यौ । ७ अनद्यतने यस्तनी। २१ तौ मांड्याक्रोशेषु। ८ ख्याते दृश्ये। २२वा वेत्तेः क्वसुः। ९ अयदि स्मृत्यर्थे । २३ पूङ यजः शानः । • भविष्यन्ती। २४ वयः शक्तिशीले। १० वा काङ्क्षायाम्। २५ धारीडोऽकृच्छ्रे११ कृतास्मरणाऽति- तृश् । .
निन्हवे परोक्षा। | २६ सुगद्विषाहः सत्रि

Page #85

७९
शत्रुस्तुत्ये। ।३७ शीश्रद्धानिद्रा२७ तृनशीलधर्मः तन्द्रादयिपतिसाधुषु ।
गृहिस्पृहेरालु। २८ भ्राज्यऽलङ्कग्- | ३८ ङौ सासहिवावहि
निराकृरभूसहिरु- चाचलिपापतिः। चितिवृधिचरि-३९ सनिचक्रिदधि
प्रजनापनप इष्णुः जज्ञिनेमिः। २९ उदः पचिपति- ४० शृकमगमहनवृषपदिमः।
भूस्थ उकण । ३० भूजे: ष्णुक्। ४१ लषपतपदः। ३१ स्थाग्लाम्लापचिप. ४२ भूषाक्रोधार्थजुस्स
रिमृजिक्षेः स्नुः। गृधिज्वलशुच३२ प्रसिगृधिधषि- श्वानः।
क्षिप: क्नुः। ४३ चलशब्दार्थाद३३ सन्भिक्षासंशेरुः कर्मकात। ३४.विन्द्विच्छू। ४४ इडितो व्यञ्जना३५ शृवन्देरारुः। . चन्तात्। ३६ दाधेसिशदस-४५ न णिय सूददीदोरुः।
पदीक्षः। ..

Page #86

४६ द्रमक्रमो यङ।।६१ सम्प्राइसात्। ४७ यजिजपिदंशिव-६२ समत्यपाभि
दादूका। । व्यभेश्वरः। ४८ जागुः। ६३ समनुव्यवाद्धः। ४९ शमष्टकात धिनण। ६४ वेदहः। ५० युजभुजभजत्यज- ६५ परेर्देविमुहश्च ।
रजद्विषदुषद्रुहदुः ६६ क्षिपरटः।
हाभ्याहनः। ६७ वादेश्च णकः । ५१ आङ क्रीडमुषः। ६८ निन्दहिंसक्लिश५२ प्राच यमयसः। खादविनाशिव्या५३ मथलप:
भाषासूयानेक५४ वेश्च द्रोः। स्वरात्। ५५ विपरिप्रात्सः । ६९ उपसर्गादेवृदेवि५६ समः पृचैप्ज्वरेः। क्रुशः। ५७ संवे सृजः। ७० वृद्भिक्षिलण्टिज५८ संपरिव्यनुप्राद्वदः। लिपकुटाटाका । ५९ वेर्विचकत्थस्रम्भ- ७१ प्रात्सूजोरिन् ।'
कषकसलसहनः। ७२ जीण्हक्षिविधि६० व्यपाभेलषः।। परिभूवमाभ्य

Page #87

८१
दयः क्विपः ।
८४ शंसंस्वयं विप्राद् भुवो डुः ।
घुरः ।
८५ पुव इत्रो दैवते ।
७५ वेत्तिच्छिदभिदः ८६ ऋषिनाम्नोः
कित् ।
मात्र्यथः ।
७३ सृघस्यदो मरक् । ७४ भञ्जिभासिमिदो
७६ भियोरुरुकलुकम् ।
७७ सृजीण्नशष्ट्वरप् |
७८ गत्वरः । ७९ स्म्यजसहिंसदीपकम्पकमनमोरः ।
८० तृषिधुषिस्वपो नजिङ् । ८१ स्थेशभासपिस
कसो वरः ।
८२ यायावरः ।
८३ दिद्युद्ददृज्जगज्जुहू
वाक्प्राद्धीश्रीडूस्नूज्वायतस्तूकटप्रूपरिव्राट्ाजा
करणे । ८७ लूधूसुखनिचर
सहाः ।
८८ नीदाम्वशसूयुयुजस्तुतुदसिसिचमिह पतपानहस्त्रद् । ८९. हलक्रोडास्ये पुत्रः । ९० दंशेत्रः ।
९१ धात्री ।
९२ ज्ञानेच्छार्चार्थत्रीच्छील्यादिभ्यः
क्तः ।
९३ उणादयः ।

Page #88

अथ उणादिसूत्राणि ॥ १ कृवापाजिस्वदि- | १० किञ्च । साध्यशोदृस्ना- ११ पृपलिभ्यां रित् सनिजानिरहीण- पिए चपूर्वस्य।
भ्य उण। | १२ ऋमिमथिभ्यां च२ ।
न्मनौ च। ३ म्लेच्छीडेहस्वश्च । १३ गमेर्जम् च वा। वा।
१४ अदुपान्त्यमदभ्या४ नमः ऋमिगमि- मश्वान्तः।
शमिखन्याकमि- १५ मषिमसेर्वा । म्योडिन् । १६ हृमृफलिकषेराच। ५ तुदादिविषिगुहि- १७ इदुदुपान्त्याभ्यां
भ्यः किन् । । किदिदुतौच। ६ विन्देन लुक् च। १८ जजलतितलकाको७ कृगो द्वे च। लीसरीसृपादयः। ८ कनिगदिमने स- १९ बहुलं गुणवृद्धी
रूपे। । चादेः। ९ ऋतष्टित् । । २०णेलए।

Page #89

कित्।
२१ भीण्शलिवलि । कुक्षुलधिचरिकल्यतिमर्च्यचिं- चटिकटिकण्टिचमृजिकुतुस्तुदा
णिचषिफलिवधारानाकापानि
मितम्यविदेविवहानशुभ्यः कः।
न्धिकनिजनिम२२ विचिपुपिमुषिशु
शिक्षारिकूरिव्यविमृशुसुभू
तिवल्लिमल्लिसधूमूनीवीभ्यः ल्लयलिभ्योऽकः।
| २८ को रुरुण्टिरण्टिभ्यः २३ कृगोवा। | २९ ध्रुधून्दिरुचितिलि२४ घुयुहिपितुशोर्दी- पुलिकुलिक्षिपि
क्षुपिक्षुभिलिखि२५ हियो रश्च लोवा। भ्यः कित्। २६ निष्कतुरुष्कोदर्का- ३० छिदिभिदिपिटेवा।
लर्कशुल्कश्वफल्क- ३१ कृपेर्गुणवृद्धि च वा। किजल्कोल्का-३२ नञः पुंसेः। वृकच्छेककेकाय- | ३३ कीचकपेचकमेनस्कादयः।
कार्भकधमकवध२७ दृकृनसशृधृवृमृस्तु- कलघकजहकैरकै
र्धश्च।

Page #90

डकाइमकलमक- | ३९ आङ पणिपनिपक्षुल्लकवट्वकाह- दिपतिभ्यः।
कादयः। ४० नसिवसिकसि३४ शलिबलिपति भ्यो णित् । तिनभिपटितटि- ४१ पालिकृषिशितडिगडिभन्दिव- वश्विभ्यः कित् । न्दिमन्दिनमिकु. ४२ प्राङः पणिपनिदुपूमनिखजिभ्य कषिभ्यः। आकः।
४३ मुषेदर्दीघंश्च । ३५ शुभिगृहिविदिपु- ४४ स्यमे सीम् च ।
लिगुभ्यः कित्। ४५ कुशिकहृदिकम३६ पिषः पिपिण्यौ क्षिकैतिकपिपी
लिकादयः। ३७ मवाकश्यामाकवा- ४६ स्यमिकषिदूष्य
ताकवृन्ताकज्यो- निमनिमलिवल्यन्ताकगूवाकभ- लिपालिकणिभ्य द्राकादयः।
ईकः। ३८ क्रीकल्यलिदलि- ४७ जृपदृशृवृमृभ्यो
स्फटिदृषिभ्य इक दूरश्चादौ।

Page #91

४८ ऋच्युजिहृषीषिर- ५५ मण्डेमड्ड् च ।
शिमृडिशिलि- ५६ कण्यणेणित् ।
निलीभ्यः कित् । ५७ कन्चुकांशुकनंशु४९ मृदेवोऽन्तश्च वा। कपाकुकहिबुक५० मृणीकास्तीकप्र- चिवुकजम्बुकचुतीकपूतीकसमी
लुकचूचुकोल्मुककवाहीकवालीक
भावुकपृथुकमधुवल्मीककल्मली- कादयः। कतिन्तिडीककङ्क- ५८ मृमन्यजिजलिणीककिङ्किणीक- वलितलिमलिमपुण्डरीकचञ्चरीक-ल्लिभालिमण्डि फर्फरीकझझरीक- वन्धिभ्यः ऊका।
घधरीकादयः। । ५९ शल्यर्णित् । ५१ मिवभिकटिभ- ६० कणिभल्लेश
लिकहरुकः। वा। ५२ संविभ्यां कसेः। ६१ शम्बूकशाम्बूक५३ कृमेः कृम् च वा। वृधूकमधूकोलूको५४ कमितिमेोऽन्त- रुबूकवरुकादयः।
श्व। | ६२ किरोङ्को रो लश्च

Page #92

वा।
स्तका। ६३ रालापाकाभ्यः ७८ भियो द्वे च।
कित्। ७९ हरुहिपिण्डिभ्य ६४ कुालाचारभ्यामि इतकः।
८० कुषः कित्। ६५ कलेरविङ्कः। ८१ पलिबिलिशलि६६ कमेरेलकः। दमिभ्य आहकः। ६७जीवेरातको जैव च ८२ चण्डिभल्लिभ्या६८ हृभूलाभ्य आणक मातकः। ६९ प्रियः कित्। ८३ श्लेष्मातकानात७० घालूशिङ्घिभ्यः। कामिलातकपिष्टा ७१ शीभीराजेश्चानक तकादया। ७२ अणेर्डित् । ८४ शमिमनिभ्यांग्व ७३ कनेरीनक- ८५ श्यतेरिच वा। ७४ गुङ ईधुकधुको। ८६ पूमुहोः पुनमूरौ च। ७५ वृतेस्तिकः। ८७ अशेडित् । ७६ कृतिपुतिलतिभि- ८८ उपेः किल्लक्
दिभ्या कित्। च। ७७ इष्यशिमसिभ्य- | ८९ महेरुचास्य वा।

Page #93

९० न्युङ्खादयः। १०२ स्फुलिकलिपल्या९१ मयेधिम्यामूखे- दुभ्यइङ्गक् ।
खौ.। १०३ भलेरिदुतौचात ९२ गम्यमिरम्यजि- १०४ अदेणित् ।
गद्यदिछागडि- १०५ उच्चिलिङ्गादयः। खडिगृभृवस्तृभ्यो-१०६ माङस्तुलेरुङ्गक । गः।
१०७ कमितमिशमि९३ प्रमुदिभ्यां कित् । भ्यो डित् । ९४ भृवृभ्यांनोऽन्तश्च । १०८ सर्तेः सुर्च । ९५ द्रमो णिद्वा। १०९ स्थार्तिजनिभ्यो ९६ शृङ्गशादियः।
घ।
। ११० मघाघवाघदी९७ तडेरागः।
र्यादयः। ९८ पतितमितृपकृश १११ सर्तेरघः ।
ल्वादेरङ्गः ११२ कूपूसमिणभ्यश्चट् ९९ सृवृनभ्यो णित् । दीर्घश्च । १०० मनेर्मन्मातौ च । ११३ कूर्चचूर्चादयः। १०१ विडिविलिकुरि- ११४ कल्यविमदिमणि
मृदिपिशिभ्यः । कुकणिकुटिकृभ्योकित्।
ऽचः।

Page #94

११५ क्रकचादयः। १३० कुटेरजः। ११६ पिशेराचक् । १३१ भिषेभिषभिष्णो ११७ मूत्रपिभ्यामिचः च वा। ११८ म्रियतेरीचण् । १३२ मुर्वेर्मुर् च । ११९ लषेरुचः कश्च । १३३ बलेवोन्तश्च । १२० गुडेरूचट् । १३४ उटजादयः। १२१ सिडित् । १३५ कुलेरिजक् । १२२ चिमेझै चडश्चौ। १३६ कृगोऽञ्जः। १२३ कुटिकुलिकल्यु- १३७ झमेझः ।
दिभ्यइश्वक् । १३८ लुपेष्टः। १२४ तुदिमदिपद्यदि १३९ नमितनिजनिव
गुगमिकचिभ्य- निसनो लुक् च ।
च्छक। १४० जनिपणिकिजु१२५ पीपूडो हस्वश्च। भ्यो दीर्घश्च। १२६ गुलुन्छपिलिपि १४१घटाघाटाघण्टादयः।
छैधिच्छादयः। १४२ दिव्यविश्रुकुर्वि१२७ वियोजक । __ शकिकङ्किकृपिच१२८ पुवः पुन च। । पिचमिकम्येधि१२९ कुवः कुव् कुनौ चा कर्किमर्किकक्खि

Page #95

तृकृसभृवृभ्योऽटः। रुटमुरुटपुरुटादयः । १४३ कुलिविलिभ्यां १५६ दुरो द्रः कूटश्च कित्।
दुर् च । १४४ कपटकीकटादयः। १५७ बन्धेः। १४५ अनिशृपृवृललि- १५८ चपेरेटः।
भ्य आटः। १५९ यो णित् । १४६ सृसपेः कित्। १६० कृशक्शाखेरोटः। १४७ किरो लश्च वा। १६१ कपोटवकोटाक्षोट१४८ कपाटविराटशृङ्गा- कर्कोटादयः।
टप्रपुन्नाटादयः। १६२ वनिकणिकाश्यु१४९ चिरेरिटोभ् च। षिभ्यष्टः। १५० टिण्टश्चर् च वा। १६३ पीविशिकुणि १५१ तृकृपिकम्पिकृ- पृषिभ्य कित् ।
पिभ्यः कीटः। १६४ कुषेर्वा। १५२ खञ्जररीटः। १६५ शमेलृक् च वा। १५३ गृवभृभ्य उट १६६ पष्ठधिठादयः।
उडश्च। १६७ मृजशूकम्यमिर१५४ मङ्केमकमुकौ च। मिरपिभ्योऽठः । १५५ नर्कुटकुक्कुटोत्कु-१६८ पञ्चमात् डः ।

Page #96

१६९ कण्यणिखनिभ्यो | १८० कुणेः कित् ।
णिद्वा ।
१७० कुगुहुनीकुणितुणिपुणिमुणिशुन्यादिभ्यः कित् ।
१८१ नञः सहेः षा च ।
१८२ इणुर्विशावेणिवृतगृहसपिपणि
भ्यो णः ।
१७१ ऋतृव्यालिह्य- १८३ घृवीद्वाशुष्युषितृविचमिवमिय मिचुरिकुहेरडः ।
षिकृष्यर्तिभ्यः
कित् ।
१७२ बिहडकोडकर - shrsक्रोडादयः । १८४ द्रोर्वा ।
१७३ शृकृतॄनृमृभृवृभ्यो- १८५ स्थाक्षुतोरूच |
१८६ भ्रूणतृणगुणका
डण्ड: ।
१७४ पूगो गादिः ।
१७५ वनेस्त च ।
१७६ पिण्डैरण्डस्वर- १८७ कुडापृभृवृशुरुरु
हिलक्षिविचक्षि
ण्डादयः ।
१७७ लगेरुडः ।
१७८ कुशेरुण्डक् । १७९ शमिषणिभ्यां ढः ॥
वर्णतीक्ष्णश्लक्ष्णा
भीक्ष्णादयः ।
चुकिबुकितङ्गयङ्गिमङ्किकङ्किचरि
समीरेरणः ।

Page #97

यस्तः
।
१८८ कृगपृकृपिवृषिभ्यः १९७ क्षः कित् ।
कित्। १९८ भिक्षुणी। १८९ धृषिवहेरिचोपा- १९९ गादाभ्यामेष्णक् ।
न्त्यस्य । २०० दम्यमितभिमा१९० चिक्कणकुक्कणकृ- वापूधूगृजहसिव
कणकुङ्कणवणो स्यसिवितसिमल्वणोरणलवण- सीण्म्य
वङ्क्षणादयः। २०१ शीरीभूदूमूघृपा१९१ कृपिविपिवृषिध- धाचित्यर्त्य
पिमृषियुपिद्रुहि- जिपसिमुसिवु
ग्रहेराणक्। सिबिसिरमिधु१९२ पषो णित् । विपूर्विभ्यः कित्। १९३ कल्याणपर्याणा- २०२ लूम्रो वा।
दया। २०३ सुसितनितुसेर्दी १९४ दुहृवृहिदक्षिभ्य श्च वा ।
इणः। २०४ पुतपित्तनिमित्तो. १९५ ऋतुहे कित् । तशुक्ततिक्तलि१९६ ऋकृवृधृदारिभ्य। प्तसूरतमुहूर्नादयः
उणः । २०५ कृगो यङः।

Page #98

२०६ इवर्णादिलपि। २१५ कुलिभयिभ्या२०७ दृप्रभृमृशीयजि- मूतक् ।
खलिवलिपर्वि-२१६ जीवेर्मश्च । पच्यमिनमित- २१७ कबेरोतः प् च । मिहशिहर्थिक- २१८ आस्फायर्डित्।
तिभ्योऽतः। २१९ जृविशिभ्यामन्तः। २०८ पृषिरजिसिकि- २२० रुहिनन्दिजीवि.
कालावृभ्यः कित्। प्राणिभ्यष्टिदा२०९ कृवृकल्यलिचिलि- शिषि।
विलीलिलाना- २२१ तृजिभूवदिवहिवः
थिभ्य आतक। सिभास्यदिसा. २१० हृश्यारुहिशोणि- धिमदिगडिग
पलिभ्य इतः।। ण्डिमण्डिनन्दि२११ नज आपः।
रेविभ्यः। २१२ क्रुशिपिशिषि-२२२ सीमन्तहेमन्तभ
कृषिकुस्युचिभ्यः दन्तदुष्यन्तादयः।
कित्। २२३ शकेरुन्तः। २१३ हृग ईतण् । २२४ कषेर्डित् । २१४ अदो भुवो डुतः। २२५ कमि गार्तिभ्यस्था

Page #99

२२६ अवाद गोऽच वा। २३६ जुवृभ्यामूथः । २२७ नीनूरमितृतदिव- २३७ शाशपिमनिक
चिरिचिसिचिश्वि- निभ्यो दः। हनिपागोपावो- २३८ आपोऽप् च ।
गाभ्यः कित्। २३९ गोः कित्। २२८ न्युद्भ्यां शीङ। २४० वृतुकुसुभ्यो २२९ अवभृनिक्रसमि- नोऽन्तश्च ।
ण्भ्यः । २४१ कुसेरिदेदो। २३० सतॆर्णित्। २४२ इङ्गयविभ्यामुदः । २३१ पथयूथगूथक्कुथति-२४३ ककेर्णिद्धा।
थनिथसूरथादयः । २४४ कुमुदवुवुदादयः। २३२ भृशीशपिशमिग-२४५ ककिमकिभ्या
मिरमिवन्दिव- मन्दः। चिजीविप्राणि- २४६ कल्यलिपुलिकुरि भ्योऽयः।
कुणिमणिभ्य २३३ उपसर्गाद् वसः। इन्दक् । २३४ विदिभिदिदिद्रु- २४७ कुपेर्च च वा।
हिभ्यः कित्। २४८ पृपलिभ्यां णित् । २३५ रो। २४९ यमेरुन्दः । .

Page #100

२५० मुचेर्युकुन्दकुकुन्दौ २६५ क्रुशेवृद्धिश्च । २५१ स्कन्यमिभ्यां धः। २६६ धुसुनिभ्यो माङो २५२ नेः स्यतेरधन। डित् । २५३ मङ्गे लुक् च। २६७ शीङः सन्वत् । २५४ आरगेर्वधः। २६८ दिननग्नफेनचिह्न २५५ पराच्छो डित। ब्रनधेनस्तेनच्यो२५६ इषेरुधक् ।
क्नादयः। २५७ कोरन्धः।
२६९ यवसिरसिरुचिजि
मस्जिदेविस्यन्दि२५८ प्याधापन्यनिस्व.
चन्दिमन्दिमण्डिदिस्वपिवस्यज्य
मदिदहिवह्या.तिसिविभ्यो नः।
देरनः। २५९ षसेर्णित् । २७० अशो रश्चादी। २६० रसे। २७१ उन्देर्न लुक च। २६१ जीणशीदीवुध्य- २७२ हनेधतजधौ च ।
विमीम्यः। २७३ तुदादि वृजिरञ्जि२६२ से ।
स्यः कित्। २६३ सोरू च। २७४ सूधूभूभ्रस्जिभ्यो २६४ रमेस्त च।
वा।

Page #101

९५
२७५ विदनगगनगह- २८४ विपिनाजिनादयः।
नादयः। २८५ महेर्णिद्वा। २७६ संस्तुस्पृशिमन्थे- २८६ खलिहिंसिभ्यारानः।
। मीनः। २७७ युयुजियुधिधिमृ-२८७ पठेणित् ।
शिशीशिभ्यः २८८ यम्यजिशक्यर्जिकित्।
शीयजितृभ्य २७८ मुमुचानयुयुधान- उनः।
शिश्विदानजुहु- २८९ लषेः श च ।
गणजिहियाणा।। २९० पिशिमिथिक्षुधि२७९ ऋजिरञ्जिमन्दि भ्यः कित् ।
सह्यहिभ्योऽसानः ||२९१ फलेगोऽन्तश्च । २८० रुहियजेः कित् । २९२ वीपतिपटिभ्य२८१ वृधे ।
स्तनः। २८२ श्याकठिखलिन- २९३ पृपूभ्यां कित् ।
ल्यविकुण्डिभ्य २९४ कृत्यशोभ्यां स्नक।
इनः। २९५ अर्तेः शसानः। २८३ वृजितुहिपुलिपु- २९६ भापाचणिचमिवि
टिभ्यः कित्।। सिपतृशीतल्य

Page #102

लिशमिरमिव ३०७ विष्टपोलपवात- .
पिभ्यः पः। पादकः । २९७ युसुकुरतुच्युस्त्वा ३०८ कलेरापः।
देख्च। ३०९ विशेरिपक्। २९८ कृशसभ्य ऊर् ३१० दलेरीपो दिल् च ।
चान्तस्य । ३११ उडेरुपक् । २९९ शदिबाधिखनि- ३१२ अश ऊपः पश्च ।
हनेः ष च। ३१३ सर्तेः षपः। ३०० पम्पाशिल्पादयः।।३१४ रीशीभ्यां फः। ३०१ क्षुचुपिपूभ्यः कित्। ३१५ कलिगलेरस्योच । ३०२ नियो वा। ३१६ शफकफशिफा३०३ उभ्यवेलक च। शोफादयः। ३०४ दलिवलितलिख- ३१७ वलिनितनिभ्यां
जिध्वजिकचि ब।
भ्योऽपः। ३१८ शम्यमेणिद्वा । ३०५ भुजिकुतिकुटिवि- ३१९ शल्यलेरुचातः ।
टिकुणिकुष्युषि- ३२० तुम्बस्तम्बादयः।
भ्यः कित् । ३२१ ककडिकटि । ३०६ शंशेः श इन्चातः।। वटेरम्बः ।

Page #103

३
३२२ कर्णिद्वा।
सैरटिटौ च । ३२३ शिलविलादेःकित् ३३३ ककेरुभः। . ३२४ हिण्डिविले. कि- ३३४ फुके कोऽन्तश्च ।
म्चो न लुक् च। ३३५ दमो दुण्ड् च । . ३२५ डीनीवन्धिशृधिच-३३६ कृकलेरम्भः।
लिभ्यो डिम्बः। ३३७ काकुसिम्यां ३२६ कुट्युन्दिचुरितुरिः कुम्भः ।
पुरिमुरिकुरिभ्यः ३३८ अर्तीरिस्तुसुहु कुम्वः ।
सृघृधृक्षियक्षि३२७ गुदरमिहनिजन्य- भावाव्याधापा
यावलिपदिनी३२८ इणः कित्। भ्यो मः। ३२९ कृशृगृशलिकलि- ३३९ प्रसिहाग्भ्यां ग्रा
कडिंगर्दिरासिर- जिहौ च ।
भिवडिवल्लेरभः ३४० विलिभिलिसि३३० सनेडिंत्। धीन्धिधूसूशाध्या३३१ ऋषिवृषिलुसि- रुसिविशुषिमुषी
भ्या कित्। पिसुहियुधिद३३२ सिटिकिभ्यामिभः सिभ्यः कित्।
भ्योभः।

Page #104

३४१ क्षुहिभ्यां वा । ३४२ अवेईस्वश्च वा । ३४३ सेरी च वा । ३४४ भियः षोsन्तश्च
वा ।
३४५ तिजियुजे ३४६ रुक्मग्रीष्मकूर्म
च ।
९८
कुसिभ्यः कुमः ।
३५२ कुन्दुमलिन्दुमकुङ्कमविद्रुमपट्ट
मादयः ।
सूक्ष्मादयः ।
३४७ सृष्टृप्रथिचरिकडि
करमः ।
३४८ अवेर्ष् च वा ।
३४९ कुट्टिवेष्टिरिपि
३५३ कुथिगुधेरूमः | ३५४ विहाविशापचि -
सूर्मजाल्म गुल्म- ३५५ दो डिमः । ३५६ डिमेः कित् ।
घोमपरिस्तोम
भिद्यादेः केलिमः।
३५७ स्थाछामासासूमन्यनिकनिषसिपलिकलिशलिशकी साहिबन्धिभ्यो यः ।
पिसि चिगण्यfi- ३५८ नवो हलिपतेः । वृमहिभ्य इमः | ३५९ सन्जेर्धं च । ३५० वयिमखचिमादयः ३६० मृशीपसिवस्यनि३५१ उद्वटिकुल्प लिकु
भ्यस्तादिः । थिकुरिकुटिकुडि ३६१ ऋशिजनिपुणिक
[

Page #105

९९
| ३७३ श्रुदक्षिगृहिस्पृहि महेराय्यः । :
३७४ दधिषाय्यदीधीबाय्यौ ।
·
तिभ्यः कित् ।
३६२ कुले च वा । ३६३ अगपुलाभ्यां स्तम्भेडित । ३६४ शिक्यास्याढ्यम - ३७५ कौतेरियः । ध्यविन्ध्यधिष्ण्या - ३७६ कृगः कित् । धन्य हर्म्य सत्यनि- ३७७ मृजेर्णालीयः । ३७८ वेतेस्तादिः ।
त्यादयः ।
३६५ कुगुवलिमलिक- ३७९ धाग्राजि रमि
णितन्याम्यक्षेरयः
याज्यर्तेरन्यः ।
३८० हिरण्यपर्जन्या
.३६६ चायेः केक् च ।
।
३६७ लादिभ्यः कित् ३६८ कसेरलादिरि
दयः ।
|३८१ वदिसहिम्या
चास्य ।
मान्यः ।
३६९ वृङः शषौ चान्तौ । ३८२ वृड एण्यः ।
३८३ मदेः स्यः । | ३८४ रुचिभुजिभ्यां
-३७० गयहृदयादयः । ३७१ मुचेर्धययौ । ३७२ कुलिलुलिकलिक
किष्यः । विभ्यः कायः । ३८५ वच्यर्थिभ्यामुष्यः ।

Page #106

१०० ३८६ वचोऽथ्य उत् च। सुसूभ्या कित्। ३८७ भीवृधिरुधिवज्य- ३८९ इण्धाग्भ्यां वा।
गिरमिवमिवपिज-३९० चुम्बिकुम्बितुम्बेपिशकिस्फायिक- नलुक् च। न्दीन्दिपदिमदिम-३९१ भन्देर्वा । न्दिचन्दिदसिघ- ३९२ चिजिशुसिमितसिनसिहस्यसि- म्यम्यदैर्दीर्घश्च । वासिदहिस- ३९३ चकिरमिविकसेरु
हिन्यो । चास्य। ३८८ ऋज्यजितश्चिवश्चि-३९४ शदेख्छ । - रिपिसूपितृपिपि-३९५ कृतेः कृच्छौ च ।
चुपिक्षिपिक्षुपि- ३९६ खुरक्षुरदूरगौरविक्षुदिमुदिरुदिछि- प्रकुप्रभ्वभ्रामधूम्रादिभिदिखिद्युन्दि- न्ध्ररन्ध्रशिलिन्ध्रौदम्भिशुभ्युम्भि- ड्रपुण्ड्रतीवनीवशीदशिचिसिवहि- ब्रोग्रतुग्रभुग्रनिद्राविसिवसिशुचि- तन्द्रासान्द्रगुन्द्रासिधिगृधिवीन्धि- रिजादयः। श्वितिवृतिनीशी- ३९७ ऋच्छिचटिवटिकु

Page #107

१०१ टिकठिवठिमध्यः । तगरोदरादरशदडिशीकृशीभृकदि. रहदरकृकरकुकुन्दपदिकन्दिमन्दि- रगोर्वराम्बरमुखसुन्दिमन्थिमन्जि
रखरडहरकुञ्जरापञ्जिपिन्जिकमि- जगरादयः। समिचमिवमिभ्र-४०४ मुदिगरिभ्यां दिनम्यमिदेविवासि- गजौ चान्तौ। कास्यतिजीविय- ४०५ अग्यङ्गिमदिम
न्दिकडिकसिका३९८ अवे च वा। सिमृजिकञ्जिक३९९ मृयुन्दिपिठिकुरि लिमलिकचिभ्य
कहिभ्यः कित। आरः। ४०० शाखेरिदेतौ चातः॥४०६ ७ कादिः । ४०१ शपेः फू च। ४०७ कृगो मादिश्च । ४०२ दमेणिद्वा दश्च ड। ४०८ तुषिकुठिभ्यां ४०३ जठरक्रकरमकरशंन कित् ।
करकपरकूर्परतो-४०९ कमेरत उच्च । मरपामरप्रामर- ४१० कनेः कोविदकर्वपाझरसगरनगर- दकाञ्चनाश्च ।

Page #108

१०२ ४११ द्वारशृंगार,गार | ईर। '. कल्हारकान्तारके-४१९ घसिवशिपुटिकुरि
दारखारडादयः। कुलिकाभ्यः कित्। ४१२ मदिमन्दिचन्दिप-४२० कशेर्मोऽन्तश्च ।
दिखदिसहिवहि-४२१ वनिवपिभ्यांणित्। · कृमृम्य इरः। ४२२ जम्बीराभीरगभी४१३ शवशरिचातः रगम्भीरकुम्भीर४१४ श्रन्थे। शिथ् च। भडीरभण्डीरडि४१५ अशेर्णित्।
ण्डीरकिर्मीरादयः ४१६ शुषीषिबन्धिरुधि-४२३ वाश्यसिवासिम
मचिमुचिमुहिमि- सिमथ्युन्दिमन्दिहितिमिमुदिखि. चतिचक्यति
दिच्छिदिभिदि- कबिचकिबन्धि ' स्थाभ्य: कित्। भ्य उरः। ४१७ स्थविरपिठिरस्फि-४२४ मङ्के लुक्वोच्चा
राजिरादयः। स्य। ४१८ कृपपूग्मञ्जिकु-४२५ विधेः कित् ।
टिकटिपटिकण्डि-४२६ श्वशुरकुकुन्दुरदर्दु शौण्डिहिंसिभ्य । । रनिचुरप्रचुरचि

Page #109

१०३ कुरकुकुरकुक्कुर- ४३२ शतेरादयः। । । कुर्कुरशर्कुरनूपुर-४३३ कठिचकिसहिभ्य निष्ठुरविथुरम- ओरः ।
दुगुरवागुरादयः। ४३४ कोरचोरमोरकि४२७ मीमसिपशिख- शोरघोरहोरादो
दिखडिखर्जिक- रादयः। जिसर्जिकृपिवल्लि-४३५ किशृवृभ्यः करः।
मण्डिभ्य ऊरः। ४३६ सूपुषिभ्यां कित्। ४२८ महिकणिचण्य- ४३७ अनिकाभ्यां तरः।
णिपल्यलितलि- ४३८ इण्पूभ्यां कित् । मलिशलिभ्यो ४३९ मीज्यजिमामद्यणित।
शौवसिकिभ्या . ४२९ स्थाविडे कित्।। . सरः। ४३० सिन्दूरकच्चूरप- ४४० कृधूतन्युषिभ्यः
तूरधुत्तूरादयः। किन् । ४३१ कुगुपतिकथिकुथि- ४४१ कृगृदृग्चति
कठिकुठिकुटिग- खटिकटिनिषदिडिगुडिमुदिमूलि- भ्यो वरट् । दंशिभ्यः केरः। ४४२ अश्नोतेरीचादेः।

Page #110

१०४ ४४३ नीमीकुतुचेर्दीध । क्षदिलुपिपतिधू
भ्यस्त्रः। ४४४ तीवरधीवरपीवर-४५२ श्वितेर्वश्च मो वा।
छित्वरछत्वरग- ४५३ गमेरा च । हरोपहरसंयद- ४५४ चिमिदिशंसिभ्यः
रोदुम्बरादयः। किन् । ४४५ कडेरेवराङ्गरौ। ४५५ पुत्रादयः। ४४६ ब्रट। ४५६ वृग्नक्षिपचिव४४७ जिभृसन्नस्जिग- च्यमिनमिवमिव
मिनमिनश्यसि पिबधियजिपति
हनिविषेर्वृद्धिश्च ।। कडिभ्योऽत्रः। ४४८ दिवेधौ च । ४५७ सोर्विदः कित् । ४४९ सूमूखन्युषिभ्यः ४५८ कृतेः कृन्त च ।
कित् । ४५९ बन्धिवहिकट्य४५० स्त्री। । श्यादिभ्य इन। ४५१ हुयामाअवसिम-४६० भूगृवदिचरिभ्यो
सिगुवीपचिवचि- णित् ।
धृयम्यमिमनित-४६१ तनितृलापात्रादि- निसदिछादिक्षि-1 'भ्य उत्रः ।

Page #111

१०५
४६२ शामाश्याशक्य- ४६९ कोर्वा ।
व्यमिभ्यो लः। ४७० शमेव च वा। ४६३ शुकशीमूभ्याकिर ४७१ छो डग्गादिर्वा । ४६४ भिल्लाच्छभल्लसौ- ४७२ मृजिखन्याहनिविदल्लादयः।
यो डित। ४६५ मृदिकन्दिकण्डि-४७३ स्थोवा।
मण्डिमङ्गिपटि- ४७४ मुरलोरलविरलपाटिशकिकेवृद्धे- केरलकपिञ्जलवृकमियमिशलि
कजलेजलकोमकलिपलिगुध्व
लभृमलसिंहलचिचञ्चिचपिवहि
काहलशकलपा
कलयुगलभगलदिहिकुहितसपि
विदलकुन्तलोत्पशितुसिकुस्यनि
लादयः। द्रमेरलः। ४७५ ऋक्रमवृतनितमि४६६ नहि लङ्गेर्दीर्घश्च।
चषिचपिकपिकी४६७ ऋजनेर्गोऽन्तश्च ।।
लिपलिबलिपश्चि४६८ तृपिवपिकुपिक- मद्भिगण्डिमण्डि
शिकुटिवृपिमुसि- चण्डितण्डिपिभ्य: कित्।
ण्डिनन्दिनदि

Page #112

१०६ शकिभ्य आलः । ४८४ स्थण्डिलकपिल४७६ कूलिपिलिविशि- विकिलादयः।
बिडिमृडिकुणि- ४८५ हृषिवृतिचटिपटि
पीप्रीभ्यः कित् ।। शकिशङ्कितण्डि४७७ भजे कगौ च ।। मङ्ग्युत्कण्ठिभ्य ४७८ सर्तेर्गोऽन्तश्च । । उल। . ४७९ पतिकुलूभ्यो णित्। ४८६ स्थावङ्किबंहिवि४८० चात्वालकङ्काल- न्दिभ्यः किन्न
हिन्तालवेताल- लुक् च। जम्बालशब्दाल- ४८७ कुमुलतुमुलनिचु
ममाप्तालादयः। लवजुलमजु४८१ कल्यनिमहिद्रमि- लपृथुलविशंस्थुः
जटिभटिकुटिच- लाङ्गुलमुकुलशण्डिशण्डितुण्डि- कुलादया। पिण्डिभूकुकि- ४८८ पिञ्जिमजिकण्डि..
भ्य इला। गण्डिबलिवधि- . ४८२ भण्डेने लुक् चवा। वञ्चिभ्य ऊला।। ४८३ गुपिमिथिधुभ्यः ४८९ तमेोऽन्तो दीर्घकित्।
स्तु वा।

Page #113

१०७
४९० कुलिपुलिकुशिभ्यः|५०२ रुचिकुटिकुषिककित् ।
शिशालिद्रुभ्यो४९१ दुकूलकुकूलबबूल . मलक्। ,
लाङ्गुलशार्दूलादयः॥९०३ कुशिकमिभ्यां ४९२ महेरेलः।
कुलकुमौच । ४९३ कटिपटिकण्डि- ६०४ पतेः सलः ।
गण्डिशकिकपि ६०५ लटिखटिखलि
चहिभ्य ओलः। नलिकण्यशौस४९४ ग्रह्यादभ्यः कित्। शृकृगृदृपशपि४९५ पिञ्छोलकल्लोलक श्याशालापदि
कोलमकोलादयः। इसीणभ्यो वः । ४९६ वलिपुषेः कलक् । ५०६ शीडापो हस्वच ४९७ मिगः खलश्चैच्च । वा। ४९८ श्रोनोऽन्तोइस्वश्च ५०७ उर्ध च । ४९९ शमिकमिपलिम्यो ५०८ गन्धेरर्चान्तः ।
बलः। ५०९ लपोलिष् च वा। ५०० तुल्वलेल्वलादयः॥५१० सलेर्णिद्धा । ५०१ शीङस्तलक्पाल- ५११ निघृषीष्यषिश्रु
वालण्वलण्वलाः।। . . पुषिकिणिविशि

Page #114

१०८
विल्यविपभ्यः ५२३ स्पृशेः श्वः पार्चा
कित् । ५२४ कुडितुड्यडेरुवः। ५१२ नमो भुवो डित् । ५२५ नीहिणध्यप्यापा५१३ लिहेर्जिह च। दामाभ्यस्त्वः। ५१४ प्रहाहायहास्वच्छे- ५२६ कृजन्येधिपाभ्यः
वाग्रीवामीवा- इत्वः । . व्वादयः। २७ पादावम्यमिभ्यः ५१५ वडिवटिपेलचणि- शः।
पणिपल्लिवल्लेरवः।५२८ कृवृभृवनिभ्यः ५१६ मणिवसेणित् । कित् । ५१७ मलेवा। ५२९ कोर्वा । ५१८ कितिकुडिकुरि- ५३० क्लिश के च।
मुरिस्थाभ्यः कित्।५३१ उरेरशक् । ५१९ कैरव भैरवमुत- ९३२ कलेष्टित् । - वकारण्डवादीन- ५३३ पलेराशः।
वादयः। ५३४ कनेरीश्चातः। ५२० शृणातेरावः। ५३५ कुलिकनिकणिप५२१ प्रथेरिवट् पृथ् च।
लिवडिभ्यः ५२२ पलिसचेरिवः। किशः।

Page #115

षा।
१०९ ५३६ वलेणिद्वा। ५५२ नसो व्यथे। ५३७ तिनिशेतिशादयः॥५५३ कृतृभ्यामीषः। ५३८ मस्ज्यङ्किभ्यामुशः ५५४ ऋजिशृपृभ्यः ५३९ अर्तीण्भ्यां कित्।
पिशतशौ। ५५५ अमेर्वरादिः । ५४० वृकृतृमीङ्माभ्यः ५५६ उषेोऽन्तश्च ।
५५७ अपनहिहनिकलि५४१ योरुच वा।
चलिचपिवपिकृ५४२ स्नुपूसूम्वर्कलुभ्यः पिहयिभ्य उषः।
कित्। ५५८ विदिपृभ्यां कित् । ५४३ श्लिपेः शे च। ५५९ अपुषधनुषादयः। ५४४ कोरषः ५ ६० खलिफलिवृप्रकृत५४५ युजलेराषः।
लम्बिमञ्जिपीविः ५४६ अरिषः।
हन्यङ्गिमङ्गिग५४७ मह्यविभ्यां टित्।। ण्ड्यतिभ्य ऊषः। ५४८ रुहेवृद्धिश्च। ५६१ कोरदूषाटरूषका५४९ अमिमृभ्यां णित् रूषशैलूषपिञ्जू५५० तवेर्वात
षादयः। ५५१ कले: किल्व च। ५६२ कलेर्मषः।

Page #116

११०
५६३ कुलेश्च माषक् ।। रिभ्यः कित् । ५६४ मावावद्यमिकमि- ५७३ फनसतामर
हनिमानिकष्य- सादयः। शिपचिमुचियजि-५७४ युबलिभ्यामासः।
वृतृभ्यः सः। ५७५ किले कित् । ५६५ व्यवाभ्यां तने. १७६ तलिकसिभ्यारीच वे।
मीसण् । ५६६ प्लुपेः प्लप् च। ५७७ सेडित् । ५६७ ऋजिरिपिकुपिकृ. ५७८ पेरुसः।
तिव्रश्च्युन्दि-५७९ पटिवीभ्यां
शृभ्यः कित्। टिसडिसौ । ५६८ गुधिगृधेस्त च । ५८० तसः। ५६९ तप्यणिपन्यल्य- ५८१ इणः ।
विरधिनभिनम्य- ५८२ पीडो नसक् । मिचमितमिचट्य-५८३ कृकुरिभ्यां पासः।
तिपतेरसः। ५८४ कलिकुलिभ्यां ५७० सवयिभ्यां णित् । मासक् । ५७१ वहियुभ्यां वा। ५८५ अलेरम्बुसः। ५७२ दिवादिरभिलभ्यु.५८६ लूगोहः। "

Page #117

-
१११ ५८७ कितो गे च। ६०० वे साहाभ्याम् । ५८८ हिंसे सिम् च। ६०१ वृमिथिदिशिभ्यः ५८९ कृप कटिपटिमटि- स्थयट्याश्चान्ताः।
लटिललिपलिक- ६०२ मुचिस्वदेधं च ।
ल्यनिरगिलगेरह||६०३ सोचूंग आह च। ५९० पुले कित् । ६०४ सनिक्षमिदुषेः। ५९१ वृकटिशमिभ्य ६०५ डित् ।
आहः। ६०६ स्वरेभ्य इः। ५९२ विले. कित्। ६०७ पदिपठिपचिस्थ५९३ निर इण ऊहश्। लिहलिकलिवलि५९४ दस्त्यूहः।
वलिवल्लिपल्लिक५९५ अनेरोकहः। टिचटिवटिवधि५९६ वलेरक्षा।
गाध्यचिवन्दिन५९७ लाक्षाद्राक्षामि- न्यविवशिवाशि क्षादयः।
वाकाशिछर्दितत्रि५९८ समिनिकषि. मन्त्रिखण्डिमण्डि भ्यामाः।
चण्डियत्यजिम५९९ दिविपुरिवृषिमा स्यसिवनिध्वनि
पिभ्यः कित्। । सनिगमितमिग्र
-

Page #118

न्थिश्रन्थिजनिम-६१४ अम्भिकुण्ठिक
ज्यादिभ्यः। मप्यहिभ्यो न ६०८ किलिपिलिपिशि- लुक् च ।
चिटिटिशुण्ठि ६१५ उभेद्वनौ च। तुण्डिकुण्डिभण्डि ६१६ नीवीप्रहृभ्यो डित्। हुण्डिहिण्डिपि- ६१७ वौ रिचे स्वरान्नोण्डिचुल्लिवुधि- ऽन्तश्च । मिथिरुहिदिवि- ६१८ कमिवमिजमिघ
कीर्त्यादिभ्यः। सिशलिफलितलि ६०९ नाम्युपान्त्यकृगृ.
तडिवजिवजिवशुषपूझ्या कित्। जिराजिपणिवणि६१० विदिवृतेर्वा । वदिसदिहदिहनि १११ तृभ्रम्यद्यापिद- सहिवहितपिवपि
भिभ्यस्तित्तिर- भटिकञ्चिसंप
भृमाधापदेमाश्च। तिभ्यो णित्। ६१२ मनेरुदेतौ चास्य ६१९ कृशृकुटिग्रहिख: वा।
न्यणिकष्यलिप६१३ ऋमितमिस्तम्मे- लिचरिवसि...
रिच,नमेस्तु वा।। गण्डिभ्यो वा।

Page #119

६२० पादाचात्यजि- । पूरिभ्यो णिः।
भ्याम् । ६३५ ऋधुस्कुवृषिभ्यः १२१ नहेभ् च। कित् । ६२२ अशो रश्वादिः। ६३६ पृषिहृषिभ्यां ६२३ कायः किरिच वा वृद्धिश्च । ६२४ वरकिः। ६३७ हर्णिधूर्णिभूणिः ६२५ सनेर्डखिः। घूर्यादयः। ६२६ कोडिखिः। ६३८ ऋहसमृधभृकृत ६२७ मृश्चिकण्यणिदः .ग्रहेरणिः ।
ध्यविभ्य ईचिः। ६३९ कङ्केरिचास्य वा। ६२८ वेगो डित्। ६४० ककेर्णित् । ६२९ वर्णित ! ६४१ कृषेश्च चादेः। ६३० कृपिशकिभ्या- ६४२ क्षिपेः कित्।
मटिः । ६४३ आङः कृहशुपेः ६३१ श्रेर्हिः ।
। सनः। ६३२ चमेरुचातः। ६४४ वारिसादेरि६३३ मुपेरुण चान्तः। णिक् । ६४ कावावीक्रीनिश्रु- ६४५ अदेस्त्रीणिः।
क्षुल्वरितूरिचूरि ६४६ प्लुज्ञायजिपिप
V
0

Page #120

११४
दिवसितसिभ्य- | ६६० अगिविलिपुलिक्षिपेरस्तिक् ।
६६१ गृधेर्गभ् च ।
| ६६२ वस्यर्तिभ्यामातिः। ६६३ अभेर्यामाभ्याम् |
स्तिः ।
६४७ प्रथेर्लुक् च वा ।
६४८ कोर्यषादिः ।
६४९ ग्रो
गृप् च ।
६५० सोरस्तेः शित् । ६५९ हमुषिकृषिरिषि - विषिशोशुच्यसिपूयीणप्रभृ तिभ्यः कित् ।
६६४ यजो य च ।
६६५ वद्यविच्छदिभू. भ्योऽन्तिः । ६६६ शकेरुन्तिः ।
६६७ नञो दागो हितिः।
वस्यर्तेरतिः ।
६५४ हन्तेरह च ।
६५५ वृगो व्रत च । ६५६ अचेः क च वा
।
६५७ वातेर्णिद्वा ।
६५८ योः कित् । ६५९ पातेर्वा ।
६५२ कुच्योनोऽन्तश्च ।
६६८ देङः ।
६५३ खल्यमिरमिवहि- ६६९ वीसञ्ज्यसिभ्य
स्थिक् ।
,
६७० सारेरथिः ।
६७९ निषज्जेर्धित् ।
६७२ उदन्तैर्णिद्वा । ६७३ अतेरिथिः ।
६७४ तडित् । ६७५ उपेरधिः ।
.

Page #121

३
-
-
-
६७६ विदो रधिक्। ६९० कृभूभ्यां कित्। ६७७ वीयुसुवह्यगिभ्यो ६९१ क्वणेर्डयिः। निः ।
६९२ तङ्किवङ्कयकि६७८ धूशाशीडो
मङ्कयंहिशद्यदिहस्वश्च।
सद्याशौवपिव. ६७९ लूधूप्रच्छिभ्यः शिभ्यो रिः।
कित्। ६८० सदिवृत्यमिधम्य-
६९३ भूसूकुशिविशि
शुभिभ्यः कित् । श्यटिकटयवेरनिः॥६९४ जुषो रश्च वः। ६८१ रज्जेः कित्।
६९५ कुन्द्रिकुयादयः। ६८२ अरनिः।
६९६ राशदिशकिकद्य६८३ एधेरिनिः।
दिभ्यस्त्रिः। ६८४ शकेरुनिः। ६८५ अदेर्मनिः।
६९७ पतेरत्रिः। ६८६ दमेर्दुभिर्दुम् च । ६९८ नदिवल्ल्यर्तिक६८७ नीसावृयुशृवलि- तेररिः ।
दलिभ्यो मिः। ६९९ मस्यसिघसिजस्य ६८८ अशो रश्चादिः। झिसहिभ्य उरि। ६८९ नर्तेरुच्चातः। ७०० मुहे कित्।
-
-
-

Page #122

११६
-
-
७०१ धूमूभ्यां लिक ७०९ वृधृप्रवृसाभ्यो
लिणौ। न नसिः । ७०२ पाट्यजिभ्या-७१० त्रियो हिक् ।
मलिः। ७११ तस्ततन्द्रितळ्य७०३ मासालिभ्यामो- विभ्य ई।
कुलिमली। ७१२ नडेणित् । ७०४ दृपृवभ्यो विः। ७१३ वातात् प्रमःकित्। ७०५ जूशस्तृजागृकृनी- ७१४ यापाभ्यां द्वे च।
घृषिभ्योडित्। ७१५ लक्षेोऽन्तश्च । ७०६ छविछिविस्फवि-७१६ भृमृतत्सरितनि
स्फिविस्थविस्थि- धन्यनिमनिमविदविदीविकिकि स्जिशीवटिकटिविदिदिविदीदिवि पटिगडिचच्यकिकीदिविकिकि- सिवसित्रपिशृ. दीविशिव्यट- स्वृस्निहिक्लिदिक
व्यादयः। न्दीन्दिविन्धन्धि७०७ दृषिप्लुषिशुषिकु- बन्ध्यणि लोष्टि
ष्यसिभ्यः सिक। कुन्थिभ्यः। ७०८ गोपादेरनेरसिः। ७१७ स्यन्दिसृजिभ्यां

Page #123

११७ सिन्ध्रजौ च। दिभ्यः कित् । ७१८ पंसेर्दीर्घश्च। ७३० रभिप्रथिभ्यामृच ७१९ अशेरान्नोऽन्तश्च । रस्य। ७२० नमे व च। ७३१ स्पशिभ्रस्जेः ७२१ मनिजनिभ्यां स्लुक् च ।
धतौ च। ७३२ दुःस्वपवनिभ्यः ७२२ अर्जेज् च। स्थः। ७२३ कृतेस्त च। ७३३ हनियाभूपृतृत्रो ७२४ नेरञ्चे। । द्वे च। ७२५ किमः श्री णित् । ७३४ कृय ऋत उर्च । ७२६ मिवहिचरिचटि- ७३५ पचेरिचातः ।
भ्यो वा। ७३६ अर्तेर्च। ७२७ ऋतृशृमृभ्रादिभ्यो ७३७ महत्युर्च ।
रोलश्च। ७३८ उड्च भे। ७२८ कृकस्थूराद्वचः ७३९ श्लिपेः क च।
क् च। ७४० रचिलघिलि७२९ पृकाहृषिधृषीषि- ड्रेनलुक् च ।
कुहिभिदिविदि- ७४१ पीमृगमित्रदेवकुमृदिव्यधिगृध्या-1 मारलोकधर्मवि

Page #124

११८
श्वसुन्नाश्मा- ७५३ सिविकुटिकुठि
वेभ्यो युः। कुकुषिकृषिभ्यः ७४२ पराभ्यां शृख कित्।
निभ्यां डित्। ७५४ उपसर्गाचेर्डित्। ७४३ शुभेः स च वा। ७५५ शलेरः । ७४४ घुहुभ्याम् । ७५६ स्पृश्यां दाकुक । ७४५ हरिपीतमितशत- ७५७ इथेः स्वाकुक् च ।
विकुकदभ्यो दुवः। ७५८ फलिवल्यमेणुः । ७४६ केवयुभुरण्ययध्व- ७५९ दमे क् च ।
र्वादयः। ७६० हेर्हिन् च । ७४७ शः सन्वञ्च । ७६१ प्रीकैपैनीलेरगुक् । ७४८ तनेर्डउः। ७६२ अव्यतिगृभ्योऽटुः। ७४९ कैशीशमिरमि- ७६३ शलेराटुः ।।
भ्या कुः। ७६४ अञ्ज्यवेरिष्ठः । . ७५० हियः किद्रो लश्च ७६५ तमिमनिकणि. वा।
भ्यो दुः। ७५१ किरः ष च। ७६६ पनेर्दीर्घश्च । ७५२ चटिकठिपर्दिभ्य ७६७ पलिमृभ्यामाण्डु
आकुः।
कण्डको।

Page #125

७६८ अजिस्था- धिभ्योऽतुः ।
पुरीभ्यो गुः। ७८० कृलाभ्यां किन् । ७६९ विषेः किन् । ७८१ तनेर्यतुः। ७७० क्षिपेरणुक। ७८२ जीवेरातुः। ७७१ अञ्जरिष्णुः। ७८३ यमेदुक् । ७७२ कृहृभूजीविग-७८४ शीडो धुक् ।
म्यादिभ्य एणुः। ७८५ धूगो धुन् च । ७७३ कृसिकम्यमिग-७८६ दाभाभ्यां नुः।
मितनिमनिज-७८७ धेः शित् । न्यसिमसिसच्य-७८८ सूङ कित् । विभाधागाग्ला- ७८९ हो जह् च। म्लाहनिहायाहि-७९० वचे कगौ च ।
क्रुशिपूभ्यस्तुन् । ७९१ कृहनेस्तुक्नुको । ७७४ वसेणिद्वा। ७९२ गमेः सन्वञ्च । ७७५ पः पीप्यौ च वा । ७९३ दाभूक्षण्युन्दिनः ७७६ अपोप च। दिवदिपत्यादेरनुङ् । ७७७ अज्यतेः किन् । ७९४ कृशेरानुक् । ७७८ चायः के च। ७९५ जीवेरदानुक् । ७७९ वहिमहि गुह्ये- ७९६ वचेरक्तुः ।

Page #126

१२० ७९७ हृषिपुषिघुषिगदि स्त च ।
मदिनन्दिगण्डि- ८१० श्मनः शीडो डित। मण्डिजनिस्त- ८११ शियुगेरुना
निभ्योणेरिनुः। दयः। ७९८ कस्यतिम्यामिपुका ८१२ कटिकुट्यतररुः । ७९९ कम्यमिभ्यां वुः । ८१३ कर्केरारुः। ८०० अभ्रेरमुः। ८१४ उर्वरादेरूदेतौ च। ८०१ यजिशुन्धि दहि-८१५ कृपि क्षुधिपीकु
दसिजनिमनि- णिभ्यः कित् ।
भ्यो युः। ८१६ श्यः शीत च। ८०२ भुजेः कित्। ८१७ तुम्बेरुरुः। ८०३ सर्तेरवन्यू। ८१८ कन्देः कुन्द च । ८०४ भूक्षिपिचरेरन्युक् ८१९ चमेरूरुः । ८०५ मुस्त्युक्। ८२० शीडो लुः। ८०६ चिनीपीम्यशि-८२१ पीङ कित् ।
भ्यो रुः। ८२२ लस्जीयिशले८०७ रुपूभ्यां कित्।। रालुः। ८०८ खनो लुक् च। ८२३ आपोऽय् च । ८०९ जनिहनिशद्यर्ते- ८२४ गूहलुगुग्गुलुक

Page #127

१२१ मण्डलवः। ८३८ नो लम्वेर्नलुक् ४२५ प्रः शुः। । च। ८२६ मस्जीयशिभ्यः ८३९ कफादीरेल च।
सुक् । ८४० ऋतो रत् च । ८२७ तृपलिमलेरक्षुः! ८४१ दृभिचपेः स्वरानो८२८ उले कित् । । ऽन्तश्च । ८२९ कृपिचमितनिध-८४२ धृषेदिधिषदि
न्यन्दिसर्जिख- धीषौ च । जिभर्जिलस्जी. ८४३ भ्रमिगमितनिम्यो यिभ्य ज
डित् । ८३० फले फेल च। ४४ वृतिशृधिरुषि ८३१ कषेण्डच्छौ च ष। कुहिभ्यः कित् । ८३२ वहेर्ध च। ८४५ तृवडिभ्यां डूः। ८३३ मृजेर्गुणश्च । ८४६ तदृभ्यां दूः। ८३४ अजेोऽन्तश्च । ८४७ कमिजनिभ्यां बूः। ८३५ कसिपद्यादि- ८४८ शकेरत्धूः ।
भ्यो णित् । ८४९ कृगः कादिः । ८३६ अणेझैज्तश्च। ८५० योरागः। ८३७ अडो ल् च वा। ८५१ काच्छीडो डेरू।

Page #128

.
-
८५२ दिव ऋ। दयः। ८५३ सोरसे। ८६६ राते।। ८५४ नियोडित् । ८६७ घुगमिभ्यां डो। ८५५ सव्यात्स्थः। ८६८ ग्लानुदिभ्यांडो। ८५६ यतिननन्दिभ्यां ८६९ तो किक् ।
दीर्घश्च। ८७० द्रागादयः । ८५७ शासिशंसिनीरु.८७१ स्तोश्चिक् ।
क्षुहृभृधमन्यादि-८७२ तनेड्वच् ।
भ्यस्तः। ८७३ पारेर । ८५८ पातेरिच। . ८७४ ऋधिपृथिभिषि८५९ मानिभ्राजेलाच भ्यः कित। ८६० जाया मिगः।८७५ भृपणिभ्यामिज् ८६१ आपोऽप् च। भुरवणौ च । ८६२ नमेः प च। ८७६ वशेः किन् । ८६३ हुपूगगोनीप्रस्तु-८७७ लधेरट् नलुक्च।
प्रतिहप्रतिप्रस्था-८७८ सर्तेरडू।
भ्य ऋत्विजि। ८७९ ईडेरविड् इस्वश्च । ८६४ नियः षादिः। ८० क्विपि म्लेच्छ८६५ त्वष्ट्टक्षत्तृदुहित्रा- श्ववा।

Page #129

१२३ ८८१ तृपेः कत् । भ्यो डन् । ८८२ संश्चद्वेहत्साक्षा-८९६ इणस्तद् ।
दादयः। ८९७ प्रः सद् । ८८३ पटच्छपदादयोऽ- ८९८ द्रो हस्वश्च ।
नुकरणाः८९९ युष्यसिभ्यां क्मद। ८८४ दुहिवृहिमहिपृ. ९०० उक्षितक्ष्यक्षीशि
पिभ्यः कतः। राजिधन्विपञ्चि८८५ गमेडिव च। पूपिक्लिदिस्निहि८८६ भातेर्डवतु।
नुमस्जेरन् । ८८७ हृमृरुहियुपितडि- ९०१ लूपू युवृषिदंशिधुभ्य इन् ।
दिविप्रतिदिवि. ८८८ उदकाच्छ्वेर्डित् । भ्यः कित् । ८८९ = उत्।
९०२ श्वन्मातरिश्वन्मू८९० ग्रो मादि। धन्प्लीहन्नयम८९१ शक्रेत्।
विश्वप्सन परि८९२ यजेः क च। • ज्वन् महन्नहन्८९३ पातेः कृथ्।
मघवन्नथर्वन्निति। ८९४ शृदृभसेर । ९०३ षप्य शौभ्यां तन् । ८९५ तनित्यजियजि- ९०४ स्नामदिपद्यतिष

Page #130

१२४
शकिम्यो वन्। । पाप्मन्पक्ष्मन् ९०५ ग्रहेरा च।
यक्ष्मन्निति। ९०६ ऋशीशिरुहि- ९१७ हृजनिभ्यामिमन् ।
जिक्षिहरधृभ्यः ९१८ सहभृधृस्तृसभ्य कनिम्।
ईमन् । ९०७ सृजेःस्रज्मको च९१९ गमेरिन् । ९०८ ध्याप्यो( पी च । ९२० आडश्च णित् । ९०९ अतेध च। ९२१ सुवः। ९१० प्रात्सदिरीरिण- ९२२ भुवो वा।
स्तोऽन्तश्च । ९२३ प्रप्रतेयावुधिभ्याम्। ९११ मन् । ९२४ प्रात् स्थः। ९१२ कुष्युपिस्मृपिभ्यः ९२५ परमात् कि । कित्।
९२६ पथिमन्थिभ्याम् । ९१३ हेर्नोऽच । ९२७ होर्मिन् । ९१४ व्येग एदोती च वा ९२८ अर्तेभुक्षिनक् । ९१५ स्यतेरी च वा। ९२९ अदेस्त्रिन् । ९१६ सात्मनन्नात्मन्वे. ९३० पतेरनिन् ।
मनोमन्लोमन् ९३१ आपः किए ललामन्नाम- इस्व श्च ।

Page #131

२६
९३२ ककुपत्रिष्टुबनु ९४४ वारौ।
ष्टुभः। ९४५ प्रादतेरर् । ९३३ अवेर्मः। ९४६ सोरलक् च । ९३४ सोरेतेरम्। ९४७ पूसन्यमिभ्यः पुन९३५ नशिनूम्यां नक्त- सनुतान्ताय ।
नूनौ च। ९४८ चतेरुर। ९३६ स्यतेर्णित् । ९४९ दिवेर्डिव । ९३७ गमिजमिक्षमिक- ९५० विशिविपाशि
मिशमिसमिभ्यो भ्यां क्वि ।
डित् । ९५१ सहेः षष् च। ९३८ इणो दमक् । ९५२ अस् । ९३९ कोर्डिम् । ९५३ पाहाक्भ्यां ९४० तूषेरीम् णोऽन्तश्च पयद्यौ च । ९४१ ईङ्कमिशमिस- ९५४ छदिवहिभ्यां
मिभ्यो डिन् । छन्दोधौ च । ९४२ ऋमिगमिक्षमेस्तु- ९५५ श्वेः शव च वा।
माचातः। ९५६ विश्वाद्विदिभु९४३ गृपृदुर्विधुर्विभ्यः जिभ्याम् ।
क्विए। ९५७ चायनोंहस्वश्च वा।

Page #132

९५८ अशेयश्चादिः। ९७२ विधेर्वा । ९५९ उर्ज च। ९७३ नुवो धथादिः । ९६० स्कन्देधु च। ९७४ वयापयःपुरोरेतो९६१ अवेर्वा ।
भ्यो धागः। ९६२ अमेमही चान्तौ। ९७५ नत्र ईहेरेहेधौ च। ९६३ अदेरन्ध च वा। ९७६ विहायस्सुमनस्घु९६४ आपोऽपाप्ताप्स- रुदंशस्पुरूरवोराजाश्च ।
ऽङ्गिरसः। ९६५ उच्यञ्चेः क च । ९७७ पांतेजस्थसौ। ९६६ अळ्यजियुजि- ९७८ सुरीभ्यां तस् ।
भृजेर्ग च। ९७९ अर्तीणभ्यां नस् । ९६७ अर्तेरा च। ९८० रिचेः क च । ९६८ येन्धिभ्यां९८१ रीवृभ्यां पस् ।
यादेधौ च । ९८२ शीङः फस् च । ९६९ चक्षः शिद्वा। ९८३ पचिवचिभ्यां सस्। ९७० वस्त्यगिभ्यां णित्।९८४ इणस्तशस् । ९७१ मिथिरञ्ज्युषित- ९८५ वष्टेः कनस् ।
पृशृभूवष्टिभ्यः ९८६ चन्दो रमस्। कित्। ।९८७ दमेरुनसूनसौ।

Page #133

૨૨૭ ९८८ इण आस्। ९९८ इणो णित् । ९८९ रुच्यर्चिशुचिहुस- ९९९ दुषेडित् ।
पिछादिवृदिभ्य १००० मुहिमिथ्यादेः
इस्। ९९० बहि हेर्नलुक् च । १००१ चक्षेः शिद्वा।
कित् । ९९१ धुतेरादेश्च जा।
१००२ पातेईम्सुः। ९९२ सहेर्घ च। ९९३ पस्थोऽन्तश्च। १००३ न्युझ्यामञ्चः ९९४ नियो डित्।
| ककाकैसष्टावच। ९९५ अवेणित् ।
१००४ शमो नियो डैस् ९९६ तुभूस्तुभ्यः कित। मलुक् च। ९९७ रुचर्तिजनितनिध-१००५ यमिदमिभ्यां
निमनिग्रन्थिपूत- डोस् । पित्रपिवपियजि-१००६ अनसो वहेः
प्रादिवेपिभ्य उस्। क्विा सश्च डः। इत्याचार्य श्रीहेमचन्द्रकृतानि उणादिगणसूत्राणि परिसमाप्तानि ।

Page #134

तृतीय पादः। | १४ कर्मणोऽण् । १ वस्यति गम्यादिः। १५ भाववचनाः। . २ वा हेतुसिद्धौ क्तः। १६ पदरुजविशस्पृशो ३ कषोऽनिटः।
घञ्। ४ भविष्यन्ती। १७ सत्तः स्थिरव्या५अनद्यतने श्वस्तनीधिबलमत्स्ये। . ६ परिदेवने। १८ भावाऽकोंः । ७ पुरायावतोर्वत- | १९ इङोऽपादाने तु . ___ माना।
टिद्वा। ८ कदाकोर्नवा। | २० श्री वायुवर्णनि९ किंवृत्ते लिप्सा- वृत्ते।
याम्। | २१ निरभेः पूल्वः। १० लिप्स्यसिद्धौ। २२ रोरुपसर्गात् । ११ पञ्चम्यर्थहेतौ। २३ भूश्यदोऽल्। १२ सप्तमी चोर्ध्व- २४ न्यादो नवा।
मौहूर्तिके। २५ संनिव्युपाद्यमः। १३ क्रियायां क्रिया- २६ नेनंदगदपठस्वन
यां तुम्णकच- कणः। भविष्यन्ती। | २७ वैणे क्वणः।

Page #135

१२९
२८ युवर्णषृहवशरण | ३९ स्तम्बाद् धनश्च ।
४० परेर्घः ।
गमृद्ग्रहः । २९ वर्षादयः क्लीवे । ३० ससुदोऽजः पशौ ।
३१ सग्लहः प्रजनाक्षे ।
३२ पणेर्माने ।
३३ संमदप्रमदौ हर्षे ।
३४ हनोऽन्तर्घनान्त
घणौ देशे ।
३५ प्रघणप्रघाणौ
४१ हृः समाह्वयाह्वयौ द्यूतनाम्नोः । ४२ न्यभ्युपवेर्वाश्चोत् । ४३ आङो युद्धे ।
४४ आहावो निपानम् । ४५ भावेऽनुपसर्गात् । ४६ हनो वा वघ् च ।
४७ व्यथजपमद्भ्यः ।
४८ नवा क्वणयमहसस्वनः ।
४९ आडो रुप्लो: ।
गृहांशे । ३६ निघोध्वसङ्घोध्वनाsपघनोपनं निमित्तप्रशस्त- ५० वर्षविघ्नेश्वाद्
गणात्याधानाङ्गा
सन्नम् ।
३७ मूर्त्तिनिचिताऽभ्रे ५२ वृगो वस्त्रे । ५३ उदः श्रेः ।
घनः ।
३८ व्ययोद्रोः करणे । | ५४ युपद्रोर्घञ् ।
ग्रहः ।
५१ प्राद्रमितुला |

Page #136

-
-
१३० - ५५ ग्रहः। ।७३ किरो धान्ये । ५६ न्यवाच्छापे।
७४ नेवुः। ५७ प्राल्लिप्सायाम्।। ७५ इणोऽभ्रेषे। ५८ समो मुष्टौ।
७६ परेः क्रमे। ५९ युदुद्रोः। ७७ व्युपाच्छीङ। ६० नियश्चानुपस- | ७८ हस्तप्राप्ये चेरस्तेये।
द्वा। ७९ चितिदेहावासोप६१ वोदः।
समाधानेकश्चादेः ६२ अवात्।
८० सऽऽनूधै। ६३ परे ते। ८१ माने। ६४ भुवोऽवज्ञाने वा। ८२ स्थादिभ्यः का। ६५ यज्ञे ग्रहः।
८३ दिवतोऽथुः। ६६ संस्तो।
८४ डिवतत्रिम त६७ प्रात् स्तुगुस्तो। स्कृतम्। ६८ अयज्ञे स्त्र।
। ८५ यजिस्वपिरक्षिय६९ वेरशब्दे प्रथने । तिप्रच्छो नः। ७० छन्दो.नाम्नि। ८६ विच्छो नङ् । ७१ क्षुश्रो।
८७ उपसर्गादः कि। -७२ न्युदो प्रा।
८८ व्याप्यादाधारे।

Page #137

-
--
१३१ ८९ अन्तद्धिः। १०२ परेः सृचरेयः । ९० अभिव्याप्तौ भा-१०३ वाऽटाट्यात् ।
वेऽनजिन् । १०४ जागुरश्च । ९१ स्त्रियां क्तिः। १०५ शंसिप्रत्ययात् । ९२ श्वादिभ्यः। १०६क्टोगुरोर्व्यञ्ज९३ समिणासुगः। नात् । ९४ सातिहेतियूतिजू- १०७ षितोऽङ् ।
तिज्ञप्तिकीत्तिः। १०८ भिदादयः। ९५ गापापचो भावे । १०९ भीषिभूषिचिन्ति९६ स्थो वा।
पूजिकथिम्बि९७ आस्यटिव्रज्यजः चचिस्पृहितोलिक्यम् ।
दोलिभ्यः। ९८ भृगो नाम्नि । ११० उपसर्गादातः। ९९ समजनिपनिष- १११ णिवेत्त्यासश्रन्थ
दशीमुग्विदि घवन्देरनः।
चरिमनीणः। ११२ इषोनिच्छायाम् । १०० कृगः श च वा। ११३ पर्यधेर्वा । १०१ मृगयेच्छायाना-११४ क्रुत्संपदादिभ्यः
तृष्णाकृपाभा- क्विम् । द्धाऽन्त । ११५ भ्यादिभ्यो वा ।

Page #138

१३२
११६ व्यतिहारे ऽनीहा- १३० पुन्नाम्नि घः।
दिभ्यो । १३१ गोचरसंचरवहन११७ नमोऽनिः शापे। जव्यजखलापण. ११८ ग्लाहाज्यः। निगमबकभगक११९ प्रश्नाख्याने वेब। षाकषनिकषम्। १२० पर्यायाहोत्पत्तौ १३२ व्यञ्जनाद् घञ् ।
च णकः। १३३ अवात्तृस्तृभ्याम् । १२१ नानि पुंसि च। १३४ न्यायावायाध्या१२२ भावे।
योद्यावसंहाराव१२३ क्लीवे क्तः। हाराधारदारजा१२४ अनट् । १२५ यत्कर्मस्पर्शात्कर्ष- १३५ उदकोऽतोये।
शमुखं ततः। १३६ आनायो जालम् । १२६ रम्यादिभ्यः १३७ खनो डडरेकेककतरि।
वकघश्च। १२७ कारणम्। १३८ इकिस्तिवस्वरू१२८ भुजिपत्यादिभ्यः पार्थे ।
कर्मापादाने। १३९ दुःस्वीषतः कृच्छा१२९ करणाधारे। कृच्छ्रार्थात्खल् ।

Page #139

१४० व्यर्थे काप्याद त्राणाम्।। भूकृगः।
८ परे वा। १४१ शासूयुधिशिधू- ९ सप्तम्यर्थे क्रियाषिमृषातोऽनः। तिपत्तो क्रियाति
पत्तिः । चतुर्थ पादः। १० भृते। १ सत्सामीप्ये ११ वोतात्प्राक् ।
सद्वद्वा। १२क्षेपेऽपिजात्वोर्व२ भूतवचाशंस्ये वा। र्तमाना। ३ क्षिप्राशंसार्थयो- १३ कथमि सप्तमी च
भविष्यन्तीसप्तम्यौ । १४ किंवृत्ते सप्तमीभ४ सम्भावने सिद्ध- विष्यन्त्यो। वत्।
१५ अश्रद्धामन्य५ नानद्यतनः प्रथ- त्रापि।
न्धासत्यो। | १६ किंकिलास्त्यर्थयो६ एष्यत्यवधौ देश- भविष्यन्ती।
स्यार्वाग्भागे। १७ जातुयद्यदायदो ७ कालख्यानहोरा- । सप्तमी।
वा।

Page #140

१३४
१
१८ क्षेपे च यच्चयो। कृत्यपश्चम्यौ। १९ चित्रे। ३० सप्तमी चोर्ध्व२० शेषे भविष्यन्त्य- मौहूतिके।
यदी। | ३१ स्मे पञ्चमी। २१ सप्तम्युलाप्यो । ३२ अधीष्टौ। २२ सम्भावनेऽलमर्थे । ३३ कालवेलासमये
तदर्थानुक्तो। तुम्वाऽवसरे। २३ अयदि श्रद्धाधातौ ३४ सप्तमी यदि।
नवा। ३५ शक्ताहे कृत्याश्च। २४ सतीच्छार्थात्।। ३६ णिचाऽवश्यका२५ वय॑ति हेतुफले। धर्मण्ये। २६ कामोक्तावक- ३७ अहें तृच्।
चिति। | ३८ आशिष्याशी: २७ इच्छार्थे सप्तमीप- पञ्चम्यौ।
म्यौ। ३९ माङयद्यतनी। २८ विधिनिमन्त्रणा-४० सस्मे शस्तनीच।
मन्त्रणाऽधीष्टस- ४१ धातोः सम्बन्धे
म्प्रश्नप्रार्थने। प्रत्ययाः।' २९ प्रैषाऽनुज्ञावसरे ( ४२ भृशाभीक्ष्ण्ये

Page #141

१३५ । हिस्वौ यथाविधि | ५२ शापे व्याप्यात् । ' तध्वमौ च ५३ स्वार्थाददीर्घात् ।
तयुष्मदि। ५४ विदग्भ्यः कात्स्न्ये ४३ प्रचये नवा सामा- णम् ।
“न्यार्थस्य। ५५ यावतो विन्द ४४ निषेऽलंखल्वोः जीवः।
सवा। |५६ चर्मोदरात्पूरेः। ४५ परावरे। | ५७ वृष्टिमाने ऊलु४६ निमील्यादिमेङ- चास्य वा।
स्तुल्यकर्तृके। ५८ चेलार्थात क्नोपेः । ४७ प्राकाले। | ५९ गात्रपुरुषाला। ४८ रुणम् चाभी-६० शुष्कचूर्णरुक्षाक्ष्ण्ये।
पिषस्तस्यैव। ४९ पूर्वाग्रे प्रथमे।। ६१ कृग्ग्रहोऽकृत ५० अन्यथैवंकथमि. | जीवात्। स्थमा कृगोऽनय- ६२ निमूलात्कषः। कात्।
६३ हनश्च समूला। ५१ यथातथादीयो- ६४ करणेभ्यः । त्तरे।
| ६५ स्वस्नेहनार्थात्पुप

Page #142

पिषः। ८१ विशपतपदस्क६६ हस्तार्थाद्वहति- न्दो वीप्साभी
क्ष्ण्ये। ६७ बन्धेर्नाम्नि। ८२ कालेन तृष्यस्वः ६८ आधारात् ।
क्रियान्तरे। ६९ कर्तुर्जीवपुरुषान- ८३ नाम्ना ग्रहादिशः। श्वहः।
८४ कृगोऽव्ययेनाs७० ऊर्ध्वात्पू: शुपः।
निष्टोक्तो क्त्वा७१ व्याप्याच्चेवात्।
। णमो। ७२ उपाकिरोलबने। ८५ तिर्यचाऽपवर्ग। ७३ दशेस्तृतीयया। ८६ स्वागतश्च्व्य र्थ७४ हिसार्थादेकाप्यात् ।
नानाविनाधार्थेन
भुवश्च । ७५ उपपीहरुधकर्ष- ८७ तूष्णीमा। स्तत्सप्तम्या।
1८८ आनुलोम्येऽन्वचा। ७६ प्रमाणसमा
८९ इच्छाथै कर्मणः सत्यो ।
सप्तमी। ७७ पञ्चम्या त्वरायाम्। ९० शकधृषज्ञारभल७८ द्वितीयया।
भसहाहग्लाघ७९ स्वाङ्गेनाऽध्रुवेण।
टास्तिसमर्थार्थ ८० परिक्लेश्येन।
च तुम्।

Page #143

१३७
षष्ठोऽध्यायः
प्रथमः पादः ।
१ तद्वितोऽणादिः ।
२ पौत्रादि वृद्धम् । ३ वंश्यज्यायोभ्रात्रोर्जीवतिप्रपौ त्रास्त्री युवा । ४ सपिण्डे वयः स्थानाधिके जीवद्वा । ५ युववृद्धं कुत्साचे
वा ।
६ संज्ञादुर्वा ।
७ त्यदादिः ।
८ वृद्धिर्यस्य स्वरेष्वादिः । ९ एदोद्देश एवेयादौ ।
१० प्राग्देशे ।
११ वाऽऽद्यात् ।
१२ गोत्रोत्तरपदाट्ठोत्रादिवाऽजिह्वाकाव्यहरितका -
त्यात् । १३ प्रागूजिताद‍ | १४ धनादेः पत्युः । १५ अनिदम्यणपवादे च दित्यदित्यादित्ययमपत्युत्तरपदाञ्ञ्यः ।
१६ बहिषष्टीकण्च । १७ कल्यग्नेरेयण् ।
१८ पृथिव्याञाञ् ।
१९ उत्सादेरन् । २० वष्कयादसमासे ।
२१ देवाद्यञ् च ।
२२ अः स्थाम्नः ।

Page #144

१३८ २३ लोम्नोऽपत्येषु। ( ३७ शालङ्कायौदिषा२४ द्विगोरनपत्ये डिवाइवलि।
यस्वरादेलबद्विः। ३८ व्यासवरुटसुधा२५ प्राग्वतः
तृनिषादपिम्बस्त्रीपुंसान
चण्डालादन्तस्य स्ना
चाक् । २६ त्वे वा। | ३९ पुन पुत्रदुहितन२७ गोः स्वरे यः। । नान्दुरनन्तरेऽञ्। २८ उसोऽपत्ये। ४० परखियाः परशु२९ आद्यात्। श्वासावण्यें। ३० वृद्धायूनि। | ४१ विदादेवृद्धे । ३१ अत इञ्। ४२ गर्गादेर्यन् । ३२ बाह्वादिभ्योगोत्रे। ४३ मधुबभ्रोलिण३३ वर्मणोऽचक्रात् । कौशिके। ३४ अजादिभ्यो धेनो॥ ४४ कपिबोधादाङ्गि३५ ब्राह्मणाद्वा । रसे। ३६ भूयः सम्भूयोऽ-४५ वतण्डात् ।
म्भोऽमितौजसः ४६ स्त्रियां लए। स्लक्च। | ४७ कुजादेओयन्यः।

Page #145

१३९
४८ स्त्रिबहुष्वायन। ५९ द्रोणाद्वा । ४९ अश्वादेः। ६० शिवादेरण् । , ५० शपभरद्वाजादा- ६१ ऋषिवृष्ण्यन्धकये।
कुरुभ्यः। ५१ भत्त्रैगः । ६२ कन्यात्रिवेण्या: ५२ आत्रेयाद्धारद्वाजे। कनीनत्रिवणं च । ५३ नडादिभ्य | ६३ शुङ्गाभ्यां भारद्वाजे।
आयन। | ६४ विकर्णच्छगला. ५४ यजिनः। . द्वात्स्याये। ५५ हरितादेरमः। ६५ णश्च विश्रवसो ५६ क्रोष्दृशलको- विश्लुक्च वा।
लुक्च। | ६६ संख्यासंभद्रान्मा. ५७ दर्भकृष्णाग्निश- तुर्मातुर्च।
मरणशरद्वच्छन- | ६७ अदोनदीमानुषीकादाग्रायणता- नाम्नः। मणवार्षगण्यवा- ६८ पीलासाल्वामशिष्ठभार्गव- । ण्डूकाद्वा।
वात्स्ये। ६९ दितिश्चैयण था। ५८ जीवन्तपर्वताद्वा ।। ७० च्याप्त्यूङ

Page #146

१४०
७१ द्विस्वरादनद्याः।८५ वाडवेयो वृषे। ७२ इतोऽनिमः। ८६ रेवत्यादेरिकण् । ७३ शुभ्रादिभ्यः। | ८७ वृद्धस्त्रियाः क्षेपे ७४ श्यामलक्षणाद्वा- णश्च।
शिष्ठे। ८८ भ्रातुर्व्यः। ७५ विकर्णकुषीतका. ८९ ईयः स्वसुश्च।
काश्यपे। ९० मातृपित्रादेय७६ भ्रुवो भ्रुव च। णीयणी। ७७ कल्याण्यादेरिन् । ९१ श्वशुराधः।
चान्तस्या | ९२ जातौ राज्ञः ७८ कुलटाया वा। ९३ क्षत्रादियः। ७९ चटकापणैरः स्त्रियां ९४ मनोर्याणी तु लए।
पश्चान्तः। ८० क्षुद्राभ्य एरण वा। ९५ माणवः कुत्सा८१ गोधाया दुष्टे
णारश्च । ९६ कुलादीनः। ८२ जण्टपण्टात्। ९७ यैयकजावसमासे ८३ चतुष्पाद्य एयञ्। वा। ८४ गृष्ट्यादेः । ९८ दुष्कुलादेयण्वा।

Page #147

१४१ ९९ महाकुलाद्वाऽ- १०८ दगुकोशलकार बीनजी।
च्छागवृषाद्यादिः। १०० कुर्वादेयः। १०९ द्विस्वरादणः । १०१ सम्राजः क्षत्रिये। ११० अवृद्धादोनवा। १०२ सेनान्त कारु १११ पुत्रान्तात् ।
लक्ष्मणादिश्च। ११२ चर्मिवर्मिगारेट १०३ सुयाम्नः सौवीरे- कार्कटयकाक
वायनि। लङ्कावाकिनाच १०४ पाण्टादृतिमिम
कश्वान्तोऽन्त्यस्वताण्णश्च।
रात्। १०५ भागावित्तितार्ण- ११३ अदोरायनिःप्रायः।
विन्दवाऽकशापे- ११४ राष्ट्रक्षत्रियात्सयान्निन्दायामि- रूपाद्राजापत्ये कण्वा ।
दिर। १०६ सौयामायनि ११५ गान्धारिसाल्वे
यामुन्दायनि याभ्याम्। वाायणेरीयश्च ११६ पुरुमगधकलिङ्ग
सूरमसद्विस्वरा१०७ तिकादेरायनिन् । दण् ।
वा।

Page #148

ઉછર
११७ साल्वांशप्रत्य-१२८ भृग्वाङ्गिरस्कृत्स__ अथकलकूटाम- वशिष्ठगोतमाऽने।
कादिन् । १२९ प्रारभरते बहुस्व११८ दुनादिकुर्वित्को- रादिनः।
शलाजादाळ्यः। १३० वोपकादेः। ११९ पाण्डोडर्थ । १३१ तिककितवादौ १२० शकादिभ्यो दुर्लुए। द्वन्द्वे । १२१ कुन्त्यवन्तेः १३२ द्रथादेस्तथा।
स्त्रियाम्। १३३ वाऽन्येन। १२२ कुरो। १३४ दयेकेषु षष्ठ्यास्त१२३ देरऽमणोऽप्राच्य त्पुरुषे यनादेर्वा ।
भर्गादेः। १३६ न प्राग्जितीये १२४ बहुवास्त्रियाम् । स्वरे। १२५ यस्कादेर्गोत्रे। १३६ गर्गभार्गविका। १२६ यवनोऽश्यापर्णा- १३७ यूनि लुप् ।
न्तगोपवनादेः। १३८ वायनणायनिजोः। १२७ कौण्डिन्याग- १३९ दीजो वा।
स्त्ययोः कुण्डि- १४० निदा दणिोः । नागस्ती च । १४१ अब्राह्मणात्।
-
-

Page #149

१४२ पैलादेः। | ११ क्षुद्रकमालवात्से. १४३ प्राच्येऽत्रोऽतौल्व- नानाम्नि। ल्यादेः। | १२ गोत्रोक्षवत्सोष्ट्र
वृद्धाऽजोरभ्रमनुः द्वितीयः पादः ।
ष्यराजराजन्यरा१ रागाहो रक्ते। जपुत्रादकञ्। २ लाक्षारोचनादि- १३ केदारापण्यश्च। कण।
१४ कवचिहस्त्याचि३ शकलकईमाद्वा। त्ताचेकण। ४ नीलपीतादकम्। १५ धेनोरना । ५ उदितगुरोर्भाधु- । १६ ब्राह्मणमाणववाक्तेऽन्दे।
डवायः। ६ चन्द्रयुक्तात्काले १७ गणिकाया ण्यः।
लुप्त्वऽप्रयुक्ते। १८ केशाद्वा। ७ द्वन्द्वादीयः। १९ वाऽश्वादीयः। ८ श्रवणाऽश्वत्थाना- २० पा इवण ।
| २१ ईनोऽन्हः क्रतो। ९ षष्ठया: समूहे। | २२ पृष्ठाद्यः। १० भिक्षादेः। | २३ चरणाद्धम्म

Page #150

१४४
२४ गोरथवातात्वः | ३९ कौशेयम् ।
ल्कच्यलूलम्। ४० परशव्याचलुक् २५ पाशादेव ल्यः। च । २६ श्वादिभ्योऽन् । ४१ कंसीयायः। २७ खलादिभ्यो लिन् । ४२ हेमार्थान्माने । २८ ग्रामजनबन्धुग- ४३ द्रोर्वयः।
जसहायात्तल् ।। ४४ मानाक्रीतवत् । २९ पुरुषात्कृतहितव- ४५ हेमादिभ्योऽञ् ।
धविकारे चैयन् । ४६ अभक्ष्याच्छादने ३० विकारे।
वा मयट। ३१ प्राण्यौषधिवृक्षे- ४७ शरदर्भकूदीतृण
भ्योऽवयवे च। सोमवल्वजात् । ३२ तालादलुषि। ४८ एकस्वरात् । ३३ पुजतोःषोन्तश्च। ४९ दोरप्राणिनः। ३४ शम्या लः। ५० गोः पुरीपे। ३५ पयोद्रोर्यः। ५१ ब्रीहेः पुरोडाशे। ३६ उष्ट्रादकञ्। ५२ तिलयवादनाम्नि। ३७ उमोर्णाद्वा। ५३ पिष्टात् । ३८ एण्या एयञ्। । ५४ नाम्नि का।

Page #151

१४५
५५ ह्योगोदोहादीनन् । देविधभक्तम् ।
हियङ्गुश्वास्य। ६९ निवासाऽदूरभवे ५६ अपोयञ्चा। इति देशे नाम्नि। ५७ लुब्बहुलं पुष्पमूले। ७० तदत्रा ऽस्ति । ५८ फले।
७१ तेन निवृत्ते च। ५९ प्लक्षादेरण। ७२.नद्यां मतुः। ६० जम्चा वा। ७३ मध्वादेः। ६१ नद्विरद्रुवयगोम- ७४ नडकुमुदवेतसम
यफलात् । हिषाडित्। ६२ पितृमातुर्व्यडुलं ७५ नडशादाबलः।
भ्रातरि। ७६ शिखाया। ६३ पित्रो महट् । ७७ शिरीषादिककणौ। ६४ अवेर्दुग्धे सोढ- ७८ शर्कराया इकणी__ दूसमरीसम्। याऽण च। ६५ राष्ट्रेऽनङ्गादिभ्यः। ७९ रोझमादेः। ६६ राजन्यादिभ्यो- ८० प्रेक्षादेरिन् ।
ऽकम् । ८१ तृणादेः सल् । ६७ वसातेर्वा। ८२ काशादेरिलः। ६८ भौरिक्यैषु कार्या-1 ८३ अरीहणादेरकण्।

Page #152

१४६ ८४ सुपन्ध्यादेमंः। णाद्वा । ८५ सुतङ्गमादेरि । १०१ देवता। ८६ बलादेयः। १०२ पैगाङ्क्षीपुत्रादे८७ अहरादिभ्योऽन् । रीयः। ८८ सख्यादेरेयणू। १०३ शुक्रादियः । ८९ पन्थ्यादेरायनए । १०४ शतरुद्रात्तौ। ९० कर्णादेरायनि । १०५ अपोनपादपान९१ उत्करादेरीयः। पातस्तृचातः। ९२ नडादेः कीयः। १०६ महेन्द्राद्वा। ९३ कशाश्वादेरीयण। १०७ कसोमाट्ट्यण् । ९४ ऋश्यादेः का। १०८ द्यावापृथिवीशुना. ९५ वराहादेः कण् सीराज्नीषोमम९६ कुमुदादेरिक। रुत्वद्वास्तोष्पति९७ अश्वत्थादेरिकण। गृहमेधादीययो । ९८ सास्य पौर्णमासी १०९ वावृतुपित्रुषसो ९९ आग्रहायण्यश्व- यः।
त्थादिकण्। ११० महाराजपोष्ठप१०० चैत्रीकार्तिकी- दादिकम् । · फाल्गुनीश्रव- १११ कालाभववत् ।

Page #153

१४७
११२ आदेश्छन्दसः १२३ अनुब्राह्मणादिन् ।
प्रगाथे। १२४ शतषष्टेः पथ ११३ योद्धृप्रयोजना- । इकट् ।
घुद्ध। १२५ पदोत्तरपदेभ्य इका ११४ भावघमोऽस्यां णः१२६ पदक्रमशिक्षामी११५ श्यैनम्पातातैल- मांसासाम्नोऽकः।
म्पाता। १२७ ससर्वपूर्वाल्लुप् । ११६ प्रहरणात्१२८ संख्याकात्सूत्रे ।
क्रीडायां णः। १२९ प्रोक्तात् । ११७ तद्वेत्त्यधीते। १३० वेदेन्द्राह्मणमत्रैव । ११८ न्यायादेरिकण। १३१ तेनच्छन्ने रथे। ११९ पदकल्पलक्षणा- १३२ पाण्डुकम्बलादिन्।
न्तक्रत्वाख्याना. १३३ दृष्टे साम्नि
ख्यायिका । नाम्नि | १२० अकल्पात्सूत्रात् । १३४ गोत्रादङ्कवत् । १२१ अधर्मक्षत्रिसं. १३५ वामदेवाद्यः।
सर्गाङ्गाद्विद्यायाः १३६ डिद्वाऽण् । १२२ याज्ञिकोक्त्थिक- १३७ वा जाते द्विः।
लोकायितिकम् । १३८ तत्रोधृते पात्रेभ्यः

Page #154

१४८
-
१३९ स्थण्डिलाच्छेते | १० कञ्यादेश्चैयकम् ।
व्रती। | ११ कुण्ड्यादिभ्यो १४० संस्कते भक्ष्ये। यलक्च। १४१ शुलोखाद्यः। १२ कुलकुक्षिग्रीवा१४२ क्षीरादेयम् । च्छ्वास्यलकारे। १४३ दधन इक। १३ दक्षिणापश्चात्पुर१४४ वोदग्वितः। स्त्य ण् । १४५ क्वचित्। १४ वल्झुर्दिपदिकापि
तृतीयः पादः। श्याष्टायन। १शेष।
१५ रंको प्राणिनि था। २ नद्यादेरेयण। , १६ क्वेहामात्रतस३ राष्ट्रादिया। स्त्यच् । ४ दूरादेत्या १७ नेधुवे। ५ उत्तरादाहम् । । १८ निसो गते। ६ पारावारादीनः।। १९ ऐषमोद्याश्वसोवा। ७ व्यस्तव्यत्यस्तात् । २० कन्थाया इकण् । ८ युमागपागुदम- २१ वर्णावकम् ।
तीचो यः। । २२ रूप्योत्तरपदार९ ग्रामादीनश्च।

Page #155

१४९
रात्।
२३ दिक्पूर्वादनाम्नः।। कणौ। २४ मद्रादम्। ३५ काश्यादे। २५ उदगग्रामायक- ३६ वाहीकेषु ग्रामात् । ___ ल्लोम्नः। ३७ वोशीनरेषु । २६ गोष्ठीतेकीनकेती- | ३८ जिमद्राद्देशात्कः।
गोमतीशूरसेनवा- ३९ उवर्णादिकण। हीकरोमकपटच्च-४० दोरेव प्राचः।
४१ इतोऽका । २७ शकलादेर्यनः। ४२ रोपान्त्यात् । २८ वृद्धेऽनः। ४३ प्रस्थपुरवहान्तयो२९ न द्विस्वरात्माग्भ- पान्त्यधन्वार्थात। रता।
४४ राष्ट्रेभ्यः। ३० भवतोरिकणी- ४५ बहुविषयेभ्यः। ___ यसौ।
४६ धूमादेः। ३१ परजनराज्ञोऽकीयः ४७ सौचीरेषु कूलात् । ३२ दोरीयः। ४८ समुद्रान्तृनावो। ३३ उष्णादिभ्यः ४९ नगरात्कुत्सादा
कालात। ३४ व्यादिभ्यो णिके. ५० कच्छाग्निवक्रव
क्ष्ये।

Page #156

१५०
तोत्तरपदात् । ५१ अरण्यात्पथि न्यायाध्यायेभन
रविहारे । ५२ गोमये वा ।
?
५३ कुरुयुगन्धराद्वा । ५४ साल्वाद्गोयवाग्व
पत्तौ ।
५५ कच्छादेनृस्थे । ५६ कोपान्त्या चाण् । ५७ गतत्तरपदादीयः ।
५८ कटपूर्वात्माचः । ५९ कखोपान्त्यकथा -
●
६३ गहादिभ्यः । ६४ पृथिवीमध्यान्म
ध्यमश्चास्य । . ६५ निवासाचरणेऽण् । ६६ वेणुकादिभ्य ईय‍ ६७ वा युष्मदस्मदोsञीनत्रौ युष्मा
कास्माकं चास्य
कत्वे
तु तवकम-'
मकम् । ६८ द्वीपादनुसमुद्रं
ण्यः ।
६९ अर्द्धायः ।
७० सपूर्वादिकण् । ७१ दिक्पूर्वात्तौ ।
७२ ग्रामराष्ट्रांशादणिकणौ ।
:
पलदनगरग्रामहदोत्तरपदाद्दोः । ६० पर्वतात् ।
६१ अनरे वा ।
६२ पर्णकृकणाद्भार- ७३ परावराधमोत्त
द्वाजात् ।
मादेर्यः ।

Page #157

१५१ ७४ अमोन्तावोऽधसः। नट् । ७५ पश्चादायन्ताग्रा- | ८८ सायश्चिरंपाझपगेदिमः।
ऽव्ययात् । ७६ मध्यान्मः। | ८९ भर्तुसन्ध्यादेरण। ७७ मध्येउत्कर्षापक- ९० संवत्सरात्फलप. योरः।
वणोः। ७८ अध्यात्मादिभ्य ९१ हेमन्ताद्वा तलुक्च।
इकण। ९२ प्रावृष एण्यः। ७९ समानपूर्वलोको- | ९३ स्थामाजिनान्तात्तरपदात् ।
ल्लुप् । ८० वर्षाकालेभ्यः। ९४ तत्र कृतलब्धक्री८१ शरदः श्राद्धे तसम्भूते।
कर्मणि। | ९५ कुशले। ८२ नवा रोगातपे। ९६ पथोकः। ८३ निशाप्रदोषात् ।। ९७ कोऽश्मादे। ८४ श्वसस्तादिः। ९८ जाते। ८५ चिरपरुत्परारेस्त्नः ९९ प्रावृष इकः। ८६ पुरो नः। १०० नाम्नि शरदोड८७ पूर्वाद्वापराहात्त- कम् ।

Page #158

१५२
१०१ सिन्ध्वपकरा
खरशालात् । १११ वत्सशालाद्वा ।
काणौ । १०२ पूर्वाह्नापराणा- ११२ सोदर्यसमानोद्रीमूलप्रदोषाव
दर्यो ।
स्करादकः ।
| ११३ कालादेये ऋणे ।
१०३ पथ: पन्थ च ।
| ११४ कलाप्यश्वत्थयव
१०४ अश्व वामावास्या
बुसोमाव्यांसैपमसोऽकः ।
याः ।
१०५ श्रविष्ठाषाढादी- ११५ ग्रीष्मावरसमा
यण् च ।
दकन ।
| ११६ संवत्सराग्रहाय
१०६ फल्गुन्याष्टः । १०७ बहुलाऽनुराधापु
ण्या इकण् च ।
ष्यार्थ पुनर्वसुहस्तविशाखास्वा
११७ साधुपुष्पस्पच्यमाने ।
११८ उप्ते ।
तेलुप् । १०८ चित्रारेवतीरोहि- ११९ आश्वयुज्या अक । ण्याः स्त्रियाम् । १२० ग्रीष्मवसन्ताद्वा । १०९ बहुलमन्येभ्यः । | १२१ व्याहरति मृगे । ११० स्थानान्तगोशाल- १२२ जयिनि च ।

Page #159

१२३ भवे।
२३७ अन्तः पूर्वादिकण। १२४ दिगादिदेहाशायः|१३८ पर्यनोर्गामात् । १२५ नाम्न्युदकात्। १३९ उपाजानुनीविका १२६ मध्यादिनण्णेया- त्मायेण ।
मोऽन्तश्च। १४० रूढावन्तःपुरा१२७ जिह्वामूलाङ्गुले- दिकः।
श्चयः। । १४१ कर्णललाटात्कल् । १२८ वर्गान्तात्। १४२ तस्य व्याख्याने १२९ ईनयौ चाशब्दे। च ग्रन्थात् । १३० दृतिकुक्षिकलशि- १४३ प्रायोबहुस्वरादि
बस्त्यहेरेय। । कण् । १३१ आस्तेयम्। १४४ ऋद्विस्वरयागे१३२ ग्रीवातोऽण् च। भ्यः। १३३ चतुर्मासान्नाम्नि। १४५ ऋषेरध्याये । १३४ यज्ञे व्यः। १४६ पुरोडाशपौरोडा१३५ गम्भीरपश्चजन- शादिकेकटौ।
बहिर्देवात्। १४७ छन्दसो यः। १३६ परिमुखादेरव्ययी-१४८ शिक्षादेश्चाण।
भावात्। १४९ तत आगते।

Page #160

१५४ १५० विद्यायोनिसम्ब- वैरे।
न्धादक। १६५ नान्नृत्ते ज्यः। १५१ पितुर्यो वा। १६६ छन्दोगौविस्थक१५२ ऋत इकण्। याज्ञिकबड्वृचाच १५३ आयस्थानात्। धर्माम्नायसर्छ। १५४ शुण्डिकादेरण। १६७ आथर्वणिकादणि१५५ गोत्रादङ्कवत् । । कलुक्च। १५६ नृहेतुभ्यो रूप्य- १६८ चरणादकम् ।
मयटौ वा। ९६९ गोत्राददण्डमा१५७ प्रभवति।
णवशिष्ये। १५८ वैड्डयः। १७० रैवतिकादेरीयः। १५९ त्यदादेर्मयट्। १७१ कौपिञ्जलहास्ति१६० तस्येदम्।
पदादण् । १६१ हलसीरादिकण्। १७२ सङ्घघोषाङ्कलक्षणे१६२ समिध आधाने । ऽज्यनिमः।
टेन्य। १७३ शाकलादकञ्च। १६३ विवाहे द्वन्द्वाद- १७४ गृहेऽनीधोरण
धश्च। १६४ अदेवासुरादिभ्यो १७५ रथात्साश्च
कल्।

Page #161

१५५
NH
-
वोऽङ्गे। १८९ शिलालिपाराश१७६ यः।
। निरभिक्षुसूत्र। १७७ पत्रपूर्वाद। १९० कृशाश्वकर्मन्दा१७८ वाहनात् ।
दिन्। १७९ वाह्यपथ्युपकरणे। १९१ उपज्ञाते। १८० वहेस्तुरिश्चादिः। १९२ कृते। १८१ तेन प्रोक्त। १९३ नाम्नि मक्षिका१८२ मौदादिभ्यः। दिभ्यः । १८३ कठादिभ्यो वेदे १९४ कुलालादेरक ।
लप। १९५ सर्वचर्मण १८४ तित्तिरिवरतन्तु- ईनेनौ ।
खण्डिकोखादी- १९६ उरसोयाणौ।
यण् । १९७ छन्दस्यः। १८५ छगलिनोणेयिन् । १९८ अमोऽधिकृत्यग्रन्थे। १८६ शौनकादिभ्यो १९९ ज्योतिषम् ।
२०० शिशुक्रन्दादिभ्य १८७ पुराणे कल्पे। ईयः। १८८ काश्यपकौशिका- २०१ द्वन्द्वात्प्रायः।
द्वेदवच। २०२ अभिनिष्क्राम
-

Page #162

-
तिद्वारे। २१७ सलातुरादीयण। २०३ गच्छति पथिदूते। २१८ तूदीवर्मत्या एयण। २०४ भजति। २१९ गिरेरीयोऽस्राः, २०५ महाराजादिक। जीवे। २०६ अचित्ताददेशकालात्।
चतुर्थः पादः। २०७ वासुदेवार्जुना- १ इकण् । दक।
२ तेन जितजयद्दी२०८ गोत्रक्षत्रियेभ्यो- व्यत्खनत्सु।
कब् प्रायः। . ३ संस्कृते। २०९ सरूपाद् द्रे सर्व ४ कुलत्थकोपान्त्याराष्ट्रवत् ।
दण। २१० टस्तुल्यदिशि।। ५संसृष्टे । २११ तसिः ।
६लवणादः। २१२ यश्चोरसः।
७चूर्णमुद्धाभ्यामि२१३ सेनिवासादस्य। नणौ। २१४ आभिजनात्। ८ व्यञ्जनेभ्य २१५ शण्डिकादेयः। उपसिक्ते। २१६ सिन्ध्वादेरन्। । ९ तरति।

Page #163

१५७ १० नौद्विस्वरादिकः ।। २७ ओजासहोम्भसो ११ चरति।
वर्तते। १२ पादेरिकट। | २८ तं प्रत्यनोर्लोमेप१३ पदिकः।
कूलात् । -- १४ श्वगणाद्वा। | २९ परेमुखपार्धात् । १५ वेतनादेर्जीवति। | ३० रक्षदुञ्छतोः। १६ व्यस्ताच क्रयवि- ३१ पक्षिमत्स्यमृगा__ क्रयादिकः। र्थाद घ्नति। १७ वस्नात् । | ३२ परिपन्थात्तिष्ठति १८ आयुधादीयश्च। १९ वातादीनन्। ३३ परिपथात् । २० निर्वृत्तेऽक्षयूतादेः। ३४ अवृद्धगृह्णति गर्ने । २१ भावादिमः। ३५ कुसीदादिकट् । २२ याचितापमि- | ३६ दशैकादशादित्यात्कण्।
कश्च। २३ हरत्युत्सङ्गादेः। । ३७ अर्थपदपदोत्तरल२४ भस्नादेरिकट्। लामप्रतिकण्ठात् । २५ विवधवीवधाद्वा।। ३८ परदारादिभ्यो २६ कुटिलिकाया अण। गच्छति ।

Page #164

१५८ ३९ प्रतिपथादिकश्च । ५२ विभाजयितृविश४० माथोत्तरपदपद- सितुर्णीङ्लुक् च ।
व्याक्रन्दाद्धावति । ५३ अवक्रये। ४१ पश्चात्यनुपदा । | ५४ तदस्य पण्यम् । ४२ सुस्नातादिभ्यः ५५ किशरादेरिकट।
पृच्छति। ५६ शलालुनो वा। ४३ प्रभूतादिभ्यो
५७ शिल्पम्। ब्रुवति।
५८ मड्डकझझराद्वा४४ माशब्द इत्यादि । भ्यः ।
५९ शीलम्। ४५ शाब्दिकदादरिक- ६० अस्थाच्छत्रा
लालाटिककौक्कु- देर ।
टिकम्। ६१ तूष्णीकः। ४६ समूहार्थात्समवेते६२ प्रहरणम् । ४७ पर्षदो ण्यः। ६३ परश्वधाद्वाऽण् । ४८ सेनाया वा। ६४ शक्तियष्टेष्टीकण। ४९ धर्माधर्माचरति। । ६५ वेष्ट्यादिभ्यः। ५० षष्ठया धयें। ६६ नास्तिकास्तिक. ५१ अनरादेरण। दैष्टिकम् ।

Page #165

६७ वृत्तोऽपपाठो- । न्तकठिनातेभ्यो ___ऽनुयोगे। व्यवहरति। ६८ वहुस्वरपूर्वादिकः। ८० सङ्ख्यादेश्वार्हद६९ भक्ष्यं हितमस्मै। लुचः । ७० नियुक्तं दीयते।। ८१ गोदानादीनां ७१ श्राणामांसौदना- ब्रह्मचर्ये ।
दिको वा। ८२ चन्द्रायणं च ७२ भक्तोदनाद्वा
चरति। णिकट। ८३ देवव्रतादीन् डिन्। ७३ नवयज्ञादयोऽस्मि ८४ डकश्चाष्टाचत्वारिं:
न वर्तन्ते। शतं वर्षाणाम् । ७४ तत्र नियुक्ते। । ८५ चातुर्मास्यन्तौ ७५ अगारान्तादिकः। यलुक् च । ७६ अदेशकालाद- ८६ क्रोशयोजनपूर्वा
ध्यायिनि । च्छतायोजनाचा७७ निकटादिषु अभिगमाहे।
वसति। ८७ तद्यात्येभ्यः। ७८ सतीर्थ्यः। ८८ पथ इकट् । ७९ प्रस्तारसंस्थानतदः ८९ नित्यं णः पन्थश्च।

Page #166

९० शङ्क्त्तरकान्ता- १०० यथाकथाचाण्णः।
राजवारिस्थलज- १०१ तेन हस्ताद्यः । - इलादेस्तेनाहृते च। १०२ शोभमाने। ९१ स्थलादेमधुकमरि- १०३ कर्मवेषाद्यः ।
चेऽण् । १०४ कालात्परिजव्यल९२ तुरायणपारायणं भ्यकार्यसुकरें। __यजमानाऽधीयाने १०५ निवृत्त । ९३ संशयं प्राप्ते १०६ तं भाविभूते।
ज्ञेये। १०७ तस्मै भृताऽधी-९४ तस्मै योगादेःटे च। ,
शक्ते। १०८ षण्मासादवयसि ९५ योगकर्मभ्यां . पयेको।
योको। १०९ समाया ईनः। ९६ यज्ञानां दक्षिणा- ११० राज्यहासंवत्सरा___ याम् ।
च द्विगोर्वा । ९७ तेषु देये। १११ वर्षादश्च वा। ९८ काले कार्ये च ११२ प्राणिनि भूते।
भववत् । ११३ मासाद्वयसि यही ९९ व्युष्टादिष्वणः। (११४ ईनश्च ।
-

Page #167

१६१
११५ षण्मासाद्ययणिक‍ | ११६ सोऽस्य ब्रह्मचर्य - १२९ त्रिंशद्विशतेर्डको
| १२८ आकालिकमिकश्वाद्यन्ते ।
तद्वतोः ।
संज्ञायामादर्थे ।
| १३० सङ्ख्याडतेश्चाsशक्तिष्टेः कः ।
१३१ शतात्केवलादत - स्मिन्येकौ ।
| १३२ वातोरिकः ।
न्मन्थदण्डे | १२१ उत्थापनादेरीयः । १३३ कार्षापणादिकट् १२२ विशिरुहिपदिपू
प्रति श्चास्य वा ।
११७ प्रयोजनम् । ११८ एकागाराचौरे ।
११९ चूडादिभ्योऽण् । १२० विशाखाषाढा
रिसमा पेरनास- १३४ अर्द्धात्पलकंसक पूर्वपदात् ।
र्षात् ।
१२३ स्वर्गस्वस्तिवाच- १३५ कंसार्द्धात् । नादिभ्यो यलुपौ १३६ सहस्रशतमा
१२४ समयात्प्राप्तः ।
१२५ ऋत्वादिभ्योऽणू ।
१२६ कालाद्यः ।
१२७ दीर्घः ।
s
·
नादण् । १३७ शूर्पाद्वाऽञ् । १३८ वसनात्। | १३९ विंशतिकात् ।

Page #168

१६२ १४० द्विगोरीनः। १५४ पुत्रायो। १४१ अनाम्न्याद्विः १५५ द्विस्वरब्रह्मवर्चसाप्लुप् ।
द्योऽसख्यापरि१४२ नवाणः।
माणाश्चादेः। १४३ सुवर्णकार्षापणात्।१५६ पृथिवीसर्वभूमेरी१४४ द्वित्रिबहोर्निष्क- शज्ञातयोश्चा।
विस्तात्। १५७ लोकसर्वलोकान १४५ शतायः।
ज्ञाते । १४६ शाणात्। १५८ तदत्रास्मै वा . १४७ द्विव्यादेोऽण् वा। यायलाभोपदा१४८ पणपादमाषाद्यः। शुल्क देयम् । १४९ खारीकाकणीभ्यः १५९ पूरणा दिकः।
कच। १६० भागायेको। १५० मूल्यैः क्रीते। १६१ तं पचतिद्रोणा१५१ तस्य वापे।
द्वाऽन् । १५२ वातपित्तश्लेष्मः १६२ सम्भवदवहर
सन्निपाताच्छम- तोश्च ।
नकोपने। १६३ पात्राचिताढका१५३ हेतौ संयोगोत्पाते। दीनो वा।

Page #169

१६४ द्विगोरीनेकटौ वा। १७५ पश्चद्दशद्वर्गे वा। १६५ कुलिजाद्वालुप् च १७६ स्तोमे डट् । १६६ वंशादेर्भाराद्वरद- १७७ तमर्हति ।
हदावहत्सु। १७८ दण्डादेयः। ' १६७ द्रव्यवस्नात्केकम् । १७९ यज्ञादियः। १६८ सोऽस्य भृतिव- १८० पात्रात्तौ।
स्नांशम्। १८१ दक्षिणाकडङ्गरस्था१६९ मानम्। । लीबिलादीययौ। १७० जीवितस्य सन् । १८२ छेदादेनित्यम् । १७१ सङ्ख्यायाः संघ-१८३ विरागाद्विरङ्गश्च ।
सूत्रपाठे। १८४ शीर्षच्छेदायो वा। १७२ नाग्नि। १८५ शालीनकौपीना१७३ विंशत्यादयः। विजीनम् । १७४ बैंशचात्वारिंशम्।
सप्तमोऽध्यायः प्रथमः पादः। । ३धुरो यैयण । १ यः।
४ वामायादेरीनः। २ वहति रथयुगप्रा- ५ अश्चैकादेः। सङ्गात्। । ६ हलसीरादिकण् ।

Page #170

७ शकटादण्। २१ कथादेरिकण। ८ विध्यत्यऽनन्येन। २२ देवतान्तात्तदर्थे । ९ धनगणाल्लब्धरि।| २३ पाद्यायें। १० णोन्नात् । २४ ज्योतिथेः। ११ हृद्यपद्यतुल्यमूल्य- २५ सादेश्वातदः।
वश्यपथ्यवयस्य- २६ हलस्य कर्षे। धेनुष्यागार्हपत्य- २७ सीतया संगते ।
जन्यधर्म्यम्। २८ ईयः। १२ नौविषेण तार्यः | २९ हविरन्नभेदापूपावध्ये।
यों वा। १३ न्यायार्थादनपेते। ३० उवर्णयुगादेयः। १४ मतमदस्य करणे। ३१ नाभेन चाऽदेहां१५ तत्र साधौ। शात् । १६ पथ्यतिथिवसति- ३२५ चोधसः। ___ स्वपतेरेयण। | ३३ शुनो वश्चोदूत् । १७ भक्ताण्णः। ३४ कम्बलान्नाम्नि। १८ पर्षदो ण्यणौ। ३५ तस्मै हिते। १९ सर्वजनाण्ण्येनजौ। ३६ न राजाचार्य२० प्रतिजनादेरीनन्।। ब्राह्मणवृष्णः।

Page #171

१६५ ३७ प्राण्यगरथखल- ४९ अन्न च।
तिलयववृषब्रह्म- ५० तद्।
माषायः। |५१ तस्याहे क्रियायां ३८ अव्यजात् थ्यम् । वत्। - ३९ चरकमाणवादी- | ५२ स्यादेरिवे। नञ् ।
५३ तत्र। ४० भोगोत्तरपदात्म- ५४ तस्य ।
भ्यामीनः। ५५ भावे स्वतल । ४१ पञ्चसर्वविश्वावः । ५६.प्राक्त्वादगडुलादेश
नात्कर्मधारये। ५७ नञ्तत्पुरुषादवु. ४२ महत्सर्वादिकण्। धादेः। ४३ सर्वापणो वा। | ५८ पृथ्वादेरिमन्या। ४४ परिणामिनि ५९ वर्णदृढादिभ्य
प्ट्य ण च वा। ४५ चर्मण्यञ्। ६० पतिराजान्तगुणा४६ ऋपभोपान
झराजादिभ्यः हाभ्यः। कमणिच। ४७ छदिर्यलेरेयण।। ६१ अहंतस्तोन्त् च। ४८ परिखास्य स्यात् ।। ६२ सहायाद्वा ।

Page #172

६३ सखिवणिगूदू
ताद्यः ।
६४ स्तेनान्नलुक्च |
६५ कपिज्ञातेरेयण् । ६६ प्राणिजातिवयोs
र्थादव् ।
६७ युवादेरण् ।
६८ हायनान्तात् । ६९ खूवर्णालघ्वादेः ।
७० पुरुषहृदयादसमासे ।
१६६
७१ श्रोत्रियाद्यलुक्च ।
७२ योपान्त्याद् गुरूपोत्तमादसुप्र
ख्यादक ।
७३ चोरादेः ।
७४ द्वन्द्वाल्लित् । ७५ गोत्रचरणात्
श्लाघात्याकार
प्राप्त्यवगमे ।
७६ होत्रास्य ईयः ।
७७ ब्रह्मणस्त्वः ।
७८ शाकशाकिनौ क्षेत्रे ।
७९ धान्येभ्य ईनन् । ८० व्रीहिशालेयण् । ८१ यवयवकषष्टि
काद्यः ।
८२ वाणुमाषात् । ८३ वोमा भङ्गतिलात् । ८४ अलाव्वाश्च कटो
रजसि ।
८५ अह्नागम्येऽश्वादीनन । ८६ कुलाज्जल्पे |
८७ पील्वादेः कुणः पाके । ८८ कर्णादेर्मूले जाहः ।

Page #173

१६७
८९ पक्षात्तिः। १०१ पारावारं व्यस्त९० हिमादेलुः सहे। व्यत्यस्तं च । ९१ बलवातादूलः। १०२ अनुग्वलम्। . ९२ शीतोष्णतषादा- १०३ अध्वानं येनौ।
_ लरसहे। १०४ अभ्यमित्रमीयश्च । ९३ यथामुखसंमुखा- १०५ समांसमीनाद्य
दीनस्तदृश्यते श्वीनाद्यमातीनाऽस्मिन् ।
ऽऽगवीनसाप्तप९४ सर्वादेः पथ्यंग- दीनम् ।
कर्मपत्रपात्ररावं- १०६ अषडक्षाशितंग्व
व्याप्नोति। लङ्कलिंपुरुषा९५ आप्रपदम्।
दीनः। ९६ अनुपदं वद्धा। १०७ अदिस्त्रियां ९७ अयानयं नेयः। वाञ्चः। ९८ सर्वान्नमत्ति। १०८ तस्य तुल्ये का ९९ पदोवरीणपरंपरी- संज्ञाप्रतिकृत्योः। __णपुत्रपौत्रीणम् । १०९ न नृपूजार्थध्वज१०० यथाकामानुका- | चित्रे।
मात्यन्तं गामिनि||११० अपण्ये जीवने ।
-

Page #174

१६८ १११ देवपथादिभ्यः। १२६ अवात्कुटारश्चा११२ वस्तेरेयञ्। वनते। ११३ शिलाया एयच्च । १२७ नासानतितद्वतो११४ शाखादेयः। टीटनाटनटम् । ११५ द्रोभव्ये। १२८ नेरिनपिटकाश्चिक११६ कुशाग्रादीयः। चिचिकश्चास्य । ११७ काकनालीयादयः। १२९ विडविरीसौ नीर११८ शर्करादेरण। न्धे च । ११९ असपत्न्याः । १३० क्लिन्नाल्लश्चक्षुषि १२० एकशालाया इकः। १२१ गोण्यादेश्चेकण् । चास्य । । १२२ कर्कलोहिताही- १३१ उपत्यकाधित्यके।
___ कण च । १३२ अवेस्संघातवि१२३ वेर्विस्तृते शाल- स्तारे कटपटम् । शङ्कटौ।
१३३ पशुभ्यः स्थाने १२४ कटः। । गोष्ठः। १२५ संप्रोन्ने संकीर्ण- १३४ द्वित्वे गोयुगः। प्रकाशाधिकस- १३५ षट्त्वे षड्गवः ।
१३६ तिलादिभ्यः स्नेहे
मीपे।

Page #175

तैल।
वादिः। १३७ तत्र घटते १५० यत्तत्किमा सं
कर्मणष्ठः। ख्याया डतिर्वा । १३८ तदस्य सञ्जातं १५१ अवयवात्तयट् ।
तारकादिभ्य इतः||१५२ द्वित्रिभ्यामयट् वा। १३९ गर्भादप्राणिनि। १५३ ध्यादेर्गुणान्मूल्य१४० प्रमाणान्मात्रट । केये मयट् । १४१ हस्तिपुरुषाद्वाण । १५४ अधिकं तत्सङ्ख्य१४२ वोर्ध्व दनव- मस्मिन् शतसयसट् ।
हने शतिशद्द१४३ मानादसंशये शान्ताया डः।
लुप् । १५५ सङ्ख्यापूरणे डट् । १४४ द्विगोः संशये च। १५६ विंशत्यादेर्वा १४५ मात्र।
। तमट्। १४६ शन्शद्विशतेः। १५७ शतादिमासार्द्ध१४७ डिन्।
माससंवत्सरात्। १४८ इदं किमोऽतुरिय- १५८ षष्टयादेरसङ्ख्यादेः।
कियू चास्य। १५९ नो मट् । १४९ यत्तदेतदोर्डी- १६० पित्तिथट् बहुगण

Page #176

१७० पूगसङ्घात् । १७४ इन्द्रियम् । १६१ अतोरिथट्। १७५ तेन वित्त १६२ षट्कतिकतिपयात् चञ्चुचणौ। थट।
१७६ पूरणादन्थस्य १६३ चतुरः।
ग्राहके को लुक१६४ येयो चलुक् च। चाऽस्य । १६५ वस्तीयः। १७७ ग्रहणाद्वा । १६६ ऽस्तु च। १७८ सस्याद् गुणात्प १६७ पूर्वमनेन सादेश्चन। रिजाते। १६८ इष्टादेः। १७९ धनहिरण्ये कामे। १६९ श्राद्धमद्यभुक्त- १८० स्वाङ्गेषु सक्ते।
मिकेनौ। १८१ उदरेत्विकणाधूने। १७० अनुपद्यन्वेष्टा। १८२ अंशं हारिणि । १७१ दाण्डाजिनिकायः १८३ तन्त्रादचिरोधृते।
शूलिकपाचकम् । १८४ ब्राह्मणान्नाम्नि। १७२ क्षेत्रेऽन्यस्मिन्ना- १८५ उष्णात् ।
श्ये इयः। १८६ शीताच कारिणि । १७३ छन्दोऽधीते श्रोत्र- १८७ अधेरारूढे ।
श्व वा। १८८ अनोः कमितरि।

Page #177

१८९ अमेरीश्च वा।। ७ अशिरसोऽशी१९० सोऽस्यमुख्यः। पश्च। १९१ शृङ्खलका करभे। ८ अर्थार्थान्तादावाद। १९२ उदुत्सोरुन्मनसि । ९ बीयर्थतुन्दादेरि१९३ कालहेतुफलाद्रोगे। लश्च । १९४ प्रायोऽन्नमस्मि- १० स्वाङ्गाद्विवृद्धात्ते।
नामिन। ११ वृन्दादारका। १९५ कल्माषादण् ।
१२ शृङ्गात् । १९६ वटकादिन् । १३ फलबहींचनः। १९७ साक्षाद् द्रष्टा।। १४ मलादीमसश्च ।
| १५ मरुत्पर्वणस्तः। द्वितीयः पादः। | १६ वलिवदितुण्डेभः। १ तदस्याऽस्त्यस्मि- १७ ऊर्णाऽहंशुभमो निति मतुः।
युस् । २ आयात् । १८ कंशंभ्यां युस्ति३ नावादेरिका।
यस्तुतवभम् । ४ शिखादिभ्य इन् । १९ बलवातदन्तलला५ त्रीह्यादिभ्यस्तो। टादूलः। ६ अतोऽनेकस्वरात् ।। २० प्राण्यङ्गादातोलः।

Page #178

१७२ २१ सिध्मादिक्षुद्रज- वृत्तेर्णः।
न्तुरुग्भ्यः। | ३४ ज्योत्स्नादि २२ प्रज्ञापर्णोदकफे- । भ्योऽ।
नाल्लेलौ। ३५ सिकताशर्करात् । २३ कालाजटाघाटात् | ३६ इलश्च देशे। क्षेपे।
३७ छुद्रोमः। २४ चाच आलाटो। | ३८ काण्डाण्डभा२५ ग्मिन् ।
ण्डादीरः। २६ मध्वादिभ्यो रः। ३९ कच्चा डुरः। २७ कृष्यादिभ्यो । ४० दन्तादुन्नतात् । __ वलच् । ४१ मेधारथानवेरा २८ लोमपिच्छादेः ४२ कृपाहृदयादालु।
शेलम् । ४३ केशाद्वः। २९ नोऽङ्गादेः। ४४ मण्यादिभ्यः। ३० शाकीपलालीदा ४५ हीनात्स्वाङ्गादः।
हस्वश्च। | ४६ अभ्रादिभ्यः। ३१ विष्वचो विषुश्च। ४७ अस्तपोमायामे३२ लक्ष्म्या अनः। धास्त्रजो विन् । ३३ प्रज्ञाश्रद्धार्चा- ४८ आमयादीर्घश्च ।

Page #179

१७३
४९ स्वान्मिन्नीशे। । चात्कश्चान्तः। ५० गोः।
६२ पूरणाद्वयसि। ५१ ऊर्जा विन्वला- | ६३ सुखादेः।
वस्चान्तः। ६४ मालायाः क्षेपे। ५२ तमिस्रार्णव- ६५ धर्मशील वर्णा
ज्योत्स्नाः। न्तात् । ५३ गुणादिभ्यो यः।। ६६ वाहादेवलात् । ५४ रूपात्प्रशस्ता
| ६७ मन्माज्जादे म्नि। हतात् । । ६८ हस्तदन्तकराजाती ५५ पूर्णमासोऽण् । ६९ वर्णाद्ब्रह्मचा५६ गोपूर्वादत इकण्। रिणि । ५७ निष्कादेः शत- ७० पुष्करादेर्देशे।
सहस्रात् । ७१ सूक्तसाम्नोरीयः। ५८ एकादेः कर्म- ७२ लुब्वाऽध्यायानुधारयात् ।
वाके। ५९ सर्वादेरिन्। | ७३ विमुक्तादेरण। ६० प्राणिस्थादस्वाङ्गाद ७४ घोषदादेरकः।
द्वन्द्वरुगनिन्द्यात् । ७५ प्रकारे जातीयर् । ६१ वातातीसारपिशा- ७६ कोऽण्वादेः।

Page #180

१७४
७७ जीर्णगोमूत्रावदा- वाद्यज्वैपुल्यवहोः
तसुरायवकृष्णा- पित् तस् । उछाल्याच्छादन- ९० इतोऽतः कुतः।
सुराहिब्रीहितिले। ९१ भवत्वायुष्मदीर्घा७८ भूतपूर्वेप्चरट् । युर्देवानांप्रियैका७९ गोष्ठादीनन्।
र्थात् । ८० षष्ठया रूप्यप्चरटी ९२ त्रप्च। ८१ व्याश्रये तसुः। ९३ क्वकुत्रानेह । ८२ रोगात्प्रतीकारे।
९४ सप्तम्या। ८३ पर्यभेः सर्वोभये। ८४ आद्यादिभ्यः।
| ९५ किंयत्तत्सर्वैका८५ क्षेपातिग्रहाव्यथे- न्यात्काले दा।
ध्वक स्तृती- ९६ सदाऽधुनेदानींतयाया।
दानीमेतहि। ८६ पापहीयमानेन। ९७ सद्योऽद्यपरेघव्यहि। ८७ प्रतिना पञ्चम्याः। ९८ पूर्वापराधरोत्तरा८८ अहीयरुहोऽपा- न्यान्यतरेतरादे
दाने। ८९ किमव्यादिस- | ९९ उभयाद् धुश्च। ,
धुस् ।

Page #181

१७५
-
१०० ऐषमापरुत्परारि ११५ पूर्वावराधरेभ्योऽवर्षे।
सस्तातौ पुरवध१०१ अनद्यतने हिः। श्चैषाम् । १०२ प्रकारे था। ११६ परावरात्स्तात् । १०३ कथमित्थम्। ११७ दक्षिणोत्तराचा१०४ सख्याया धा। तस् । १०५ विचाले च । ११८ अधरापराचात् । १०६ वैकाध्यम। ११९ वा दक्षिणात् प्रथ१०७ द्वित्रे मधौ वा मासप्तम्या आ। १०८ तद्वति धण। १२० आही दूरे। १०९ चारे कृत्वस्। १२१ वोत्तरात् । ११० द्वित्रिचतुरः सुच् । १२२ अदूरे एनः । १११ एकात्सकृच्चास्य । १२३ लुबञ्चेः। ११२ यहोर्दासन्ने। १२४ पश्चोऽपरस्य दि११३ दिक्शब्दादिग्दे- क्पूर्वस्य चाति।
शकालेषु प्रथमा- १२५ वोत्तरपदेई । . पञ्चमीसप्तम्याः। १२६ कृभ्वस्तिभ्यां कर्म११४ ऊर्धाद्रिरिष्टाता- कर्तृभ्यां प्रागतवुपश्चास्य।
त्तत्त्वे च्विः।

Page #182

१७६ १२७ अरुमनश्चक्षुश्चे- १४० प्रियसुखादानु
तोरहोरजसा लुक कूल्ये।
च्वौ। १४१ दुःखात्पातिकूल्ये। १२८ इसुसोबहुलम् । १४२ शलापाके । १२९ व्यञ्जनस्यान्त ई॥१४३ सत्यादशपथे। १३० व्याप्ती स्सात् । १४४ मद्रभद्राद्वपने । १३१ जातेः सम्पदा च॥१४५ अव्यक्ताऽनुकर१३२ तत्राधीने।
णादनेकस्वरात्कृत १३३ देये त्राच।
भ्वस्तिना अनितो १३४ सप्तमीद्वितीयाद्दे द्विश्च ।
वादिभ्यः। १४६ इतावतो लुक् । १३५ तीयशम्बबीजा- १४७ न द्वित्वे ।
स्कृगा कृषौ डाच १४८ तो वा। १३६ सङ्ख्यादेर्गुणात् । १४९ डाच्यादौ । १३७ समयाद्यापनायाम्।१५० बह्वल्पार्थात्कारका१३८ सपत्रनिष्पत्रादति- दिष्टानिष्टे पशस्।
व्यथने। १५१ संख्यैकार्थाद्वी१३९ निष्कुलान्निष्को प्सायां शस् ।
१५२ सङ्ख्यादेः पादा
षणे।

Page #183

१७७
दिभ्यो दानदण्डे १६४ भेषजादिभ्य
चाकल्लुक् च ।। ष्ट्यण । १५३ तीयाट्टीकण न १६५ प्रज्ञादिभ्योऽण् ।
विद्या चेत्। १६६ श्रोत्रौषधिकृष्णा१५४ निष्फले तिलापि च्छरीरभेषजमृगे।
अपेजो। १६७ कर्मणः सन्दिष्टे। १५५ प्रायोऽतोयसट्- १६८ वाच इकण्।
मात्रट् । १६९ विनयादिभ्यः। १५६ वर्णाऽव्ययात् १७० उपायाद् इस्वश्च ।
स्वरूपे कारः। १७१ मृदस्तिकः। १५७ रादेफः। १७२ सस्नो प्रशस्ते। १५८ नामरूपभागाद्धयः ।
तृतीयः पादः । १५९ मादिभ्यो यः। १ प्रकृते मयट् । .१६० नवादीनतनत्नं च २ अस्मिन् । . नू चास्य । ३ तयोः समूहवच्च ,१६१ प्रात्पुराणे नश्च। बहुषु। १६२ देवात्तल। ४ निन्छ पाशप्। १६३ होत्राया ईयः। । ५ प्रकृष्टे तमम् ।

Page #184

१७८
६ द्वयोविभज्ये च । यसोः।
तरम् । १७ लोहितान्मणौ। ७ कचित्स्वार्थे। । १८ रक्तानित्य८ कित्यायेऽव्यया- वर्णयो। दसत्वे तयोरन्तः १९ कालात्। स्याम् । २० शीतोष्णाहतो। ९ गुणाङ्गाद्वेष्ठेयसू । २१ लूनवियातात्पशौ। १० त्यादेश्च प्रशस्ते २२ स्नाताद्वेदसमाप्त
रूपम्। २३ तनुपुत्राणुवृहती११ अतमबादेरीषद. शुन्यात्सूत्रकृत्रि.
समाप्ते कल्पप्दे- मनिपुणाच्छाद
श्यप्देशीयर् । नरिक्ते। १२ नाम्नः प्राग २४ भागेऽष्टमाञः।
बहुर्वा । | २५ षष्ठात्। १३ न तमवादिः कपो- २६ माने कश्च। ___इच्छिन्नादिभ्यः। २७ एकादाकिन् १४ अनत्यन्ते। चाबहाये। १५ यावादिभ्यः कः।। २८ प्रागनित्यात्क। १६ कुमारीकीडने- । २९ त्यादिसर्वादेः

Page #185

१७९
च।
स्वरेष्वन्त्यात्पू- । ३९ लुक्चाऽजिनावोऽक।
न्तात् । ३० युष्मदस्मदोऽसो-४० षड्व कस्वरपूर्व
भादिस्यादेः।। पदस्य स्वरे। ३१ अव्ययस्य को दु ४१ द्वितीयात्स्वरा
दूर्ध्वम् । ३२ तूष्णीकास्। ४२ सन्ध्यक्षरात्तेन । ३३ कुत्सिताल्पाज्ञाते। ४३ शेवलाद्यादेस्तृ३४ अनुकम्पाता- तीयात् । __ क्तनीत्योः। ४४ कचित्तुर्यात् । ३५ अजातेनाम्नो ४५ पूर्वपदस्य वा। __बहुस्वरादियेकेलं ४६ हस्वे । । वा।
४७ कुटीशुण्डाद्रः। ३६ वोपादेरडाको च। ४८ शम्या रुरौ। ३७ वर्णोवत्स्वरा- ४९ कुत्वा डुपः। देरादेलक् प्रकृत्या | ५० कासूगाणा
५० कासूगोणीभ्यां च।
तरट । ३८ लुक्युत्तरपदस्य ५१ वत्सोक्षाश्वर्षका।
भाद् हासे पित्।

Page #186

-
५२ वैकाद्वयोनिायें | ६५ यौधेयादेर ।
डतरः। | ६६ पर्खादेरण। ५३ यत्तत्किमन्यात्। ६७ दामन्यादेरीयः। ५४ बहूनां प्रश्ने ६८ श्रुमच्छमीवच्छि
डतमश्च वा। खावच्छालावदू५५ वैकात्।
र्णावद्विदभृदभि५६ क्तात्तमबादेवा- जितो गोत्रेणो नत्यन्ते ।
य । ५७ न सामिवचने।। ६९ समासान्तः। ५८ नित्यं अजिनोऽण। ७० न किमा क्षेपे। ५९ विसारिणो मत्स्ये। ७१ नञ्तत्पुरुषात्। ६० पूगादमुख्य- ७२ पूजास्वतःप्राक्टात्।
कायो द्रिः। । ७३ बहोर्डः। ६१ वातादस्त्रियाम्। ७४ इच् युद्धे। ६२ शस्त्रजीविसंघा-७५ द्विदण्ड्यादिः ।
यड् वा । ७६ ऋक्पू: पथ्यपोऽन् । ६३ वाहीकेष्वब्राह्मण- ७७ धुरोऽनक्षस्य।
राजन्येभ्यः। ७८ सङ्ख्यापाण्डू६४ काट्टेण्यण् । दक्कृष्णाझूमेः।

Page #187

१८१ ७९ उपसर्गादध्वनः। दावरीभ्याम् । ८० समवान्धात्तमसः। ९२ शरदादेः। ८१ तप्तान्ववाद्रहसः। ९३ जराया जरस् च। ८२ प्रत्यन्ववात्साम- ९४ सरजसोपशुनालोम्नः।
नुगवम् । ८३ ब्रह्महस्तिराजप- ९५ जातमहवृद्धादु
ल्यावर्चसः। क्षणः कर्मधारयात्। ८४ प्रतेस्रसः | ९६ स्त्रियाः पुंसो सप्तम्याः ।
द्वन्द्वाच। ८५ अक्षणोऽप्राण्यङ्गे। ९७ ऋक्सामय॑जुष८६ सङ्कटाभ्याम् । धेन्वनडहवामान८७ प्रतिपरोनोरव्य. साऽहोरात्ररात्रि
यीभावात्। दिवनक्तंदिवाऽह८८ अनः।
दिवोर्वष्ठीवपद८९ नपुंसकाद्वा। ष्टीवाक्षिध्रुवदा९० गिरिनदीपौर्णमा- रगवम् ।
स्याग्रहायण्यपश्च- ९८ चवर्गदषहः
मवाद्वा। समाहारे। ९१ संख्याया नदीगो-J ९९ द्विगोरन्नहोऽट् ।

Page #188

-
-
१८२ १०० द्विवेरायुषः। ११७ सङ्ख्यातादह्नश्च १०१ वाञ्जलेरलुका। वा। १०२ वार्या वा। ११८ साशसङ्ख्या१०३ वा च ।
ऽव्ययात् । १०४, नाव:
११९ सडाख्यातकपुण्य१०५ गोस्तत्पुरुषात्। वर्षादीर्धाच रात्रे१०६ राजन्सखेः। रत् ।। १०७ राष्ट्राख्याद्ब्रह्मणः १२० पुरुषायुषद्विस्ताव१०८ कुमहद्भ्यां वा। त्रिस्तावम् । १०९ ग्रामकोटात्तक्ष्णः। १२१ श्वसो वसीयसः। ११० गोष्ठातेः शनः। १२२ निसश्च श्रेयसः। १११ प्राणिन उपमानात्। १२३ नञऽव्ययात्स११२ अप्राणिनि।
ख्याया डः। ११३ पूर्वोत्तरमृगाच १२४ सङ्ख्याऽव्ययादसक्थनः।
अले। ११४ उरसोऽग्रे। १२५ बहुव्रीहेः काष्ठे ट। ११५ सरोऽनोमाऽय- १२६ सक्थ्यऽक्ष्णः स्वाङ्गे।
सोजातिनाम्नोः। १२७ द्विवेमूनों वा। ११६ अहः। १२८ प्रमाणीसङ्ख्याडुः।

Page #189

१८३ १२९ सुप्रातसुश्वसुदि- १३९ जातेरीयः सामा- '
वशारिकुक्षचतुर- न्यवति । स्रणीपदाऽजपद- १४० भृतिप्रत्ययान्मा
प्रोष्ठपदभद्रपदम्। सादिकः। १३० पूरणीभ्यस्तत्प्रा- १४१ द्विपदार्मादन् ।
धान्येऽप्। १४२ सुहरिततृणसो१३१ नसुव्युपत्रेश्च- माजम्भात् ।
तुरः। १४३ दक्षिणेर्मा व्याध१३२ अन्तर्वहिया
योगे। लोन्नः। १४४ सुपूत्युत्सुरभैर्ग१३३ भान्नेतुः।
न्धादिगुणे। १३४ नाभेर्नाम्नि। १४५ वागन्तौ। १३५ नव्यहोर्वाचो मा. १४६ वाल्पे। __णवचरणे। १४७ वोपमानात् । १३६ नसुदुर्व्यः सक्ति-१४८ पात्पादस्याह
सक्थिहले। स्त्यादेः। १३७ प्रजाया अस्। १४९ कुम्भपचादिः । १३८ मन्दाल्पाच मेधा-१५० सुसङ्ख्यात् । या।
१५१ वयसि दन्तस्य

Page #190

૨૮૪ दतः।
लुक् । १५२ स्त्रियां नाम्नि। १६६ पूर्णाद्वा । १५३ श्यावारोकाद्वा । १६७ ककुदस्यावस्था. १५४ वाग्रान्तशुद्धशुभ्र- याम् ।
वृषवराहाहिमूषि-१६८ त्रिककुद् गिरौ।
कशिखरात्। १६९ स्त्रियामूधसो न्। १५५ संप्राजानोर्जुज्ञो। १७० इन: कच् । १५६ वोर्ध्वात् । १७१ ऋन्नित्यदितः। १५७ सुहृदुहमित्रा- १७२ दध्यूरःसम्पिर्मधू
मिने। । पानच्छाले। १५८ धनुषो धन्वन् । १७३ पुमनहुन्नौपयोल१५९ वा नाम्नि।
म्या एकत्वे । १६० खरखुरान्नासिका- १७४ नमोऽर्थात् ।
या नस् । १७५ शेषाद्वा । १६१ अस्थूलाच नसः। १७६ न नाम्नि । १६२ उपसर्गात् । १७७ ईयसो। १६३ वे सुखग्रम्। १७८ सहात्तुल्ययोगे। १६४ जायाया जानिः। १७९ भ्रातुः स्तुतौ। १६५ व्युदा काकुदस्य १८० नाडीतन्त्रीभ्यां

Page #191

स्वाङ्गे । १८१ निष्प्रवाणिः ।
१८२ सुवादिभ्यः ।
चतुर्थः पादः ।
१ वृद्धिः स्वरेष्वादेतितद्धिते ।
।
२ केकयमित्रयुप्रल यस्य यादेरिय् च ३ देविकाशिंशपादीर्घसत्रश्रेयसस्त
त्प्राप्तावाः । ४ वहीनरस्यैत् ।
१८५
५ य्वः पदान्तात्प्रागैदौत् । ६ द्वारादेः ।
७ न्यग्रोधस्य केवल
स्य ।
८ न्यङ्कोर्वा ।
९ नञस्वाङ्गादेः । १० श्वादेरिति ।
११ इञः ।
१२ पदस्यानिति वा ।
१३ प्रोष्ठभद्राजते ।
१४ अंशाहतोः ।
१५ सुसर्वाद्धाद्राष्ट्रस्य ।
१६ अमद्रस्य दिशः ।
१७ प्राग्ग्रामाणाम् । १८ सङ्ख्याधिकाभ्यां वर्षस्याभाविनि ।
१९ मानसंवत्सरस्याशाणकुलिजस्यानाम्नि |
२० अर्द्धात्परिमाण
स्यानतो वात्वादेः
२१ प्राद्वाहणस्यैये ।
२२ एयस्य ।
२३ नञः क्षेत्रज्ञेश्वर

Page #192

१८६
स्।
कुशलचपलनिपु- | ३३ अल्पयूनोः कन्वा।
णशुचेः। ३४ प्रशस्यस्य श्रः। २४ जङ्गलधेनुवलज- ३५ वृद्धस्य च ज्यः।
स्योत्तरपदस्य तु ३६ ज्यायान् । वा।
३७ बाढान्तिकयो २५ हृद्भगसिन्धोः । साधनेदौ। २६ प्राचां नगरस्य।। ३८ प्रियस्थिरस्फिरोरु२७ अनुशतिकादीना- गुरुबहुलतृप्रदीर्घ
वृद्धवृन्दारकस्ये२८ देवतानामात्वादो। मनि च प्रास्था२९ आतोनेन्द्रवरुणस्या स्फावरगरवहनप३० सारवक्ष्वाकमैत्रेय- द्राधवर्षवृन्दम्।
श्रौणहत्यधवत्य- १ ३९ पृथुमृदुभृशकृश
हिरण्मयम्। . दृढपरिवृढस्य ३१ वान्तमान्तितमा- ऋतो र:
तितोऽन्तिया- ४० बहोर्णीष्ठे भूय ।
न्तिषत्। ४१ भूलक्चेवर्णस्य ३२ विन्मतोर्णीष्ठेयसौ ४२ स्थूलदूरयुवहस्व
क्षिप्रक्षुद्रस्यान्त

Page #193

१८७ स्थादेर्गुणश्वनामि- ५८ जाती।
| ५९ अचर्मणो मनो४३ व्यन्तस्वरादेः। पत्ये। ४४ नैकस्वरस्य। ६० हितनाम्नोवा। ४५ दण्डिहस्तिनोरा- ६१ नोऽपदस्य तद्धिते ।
यने। ६२ कलापिकुथुमितत४६ वाशिन आयन। लिजाजलिलाङ्ग४७ एये जिह्माशिनः। लिशिखण्डिशि४८ ईनेऽध्वात्मनो। लालिसब्रह्मचारि४९ इकण्यथर्वणः। पीठसपिसूकर५० यूनोऽके।
सद्मसुपर्वणः। ५१ अनोऽध्ये ये। ६३ वाश्मनो विकारे। ५२ अणि। ६४ चर्मशुनः कोशस५३ संयोगादिनः। कोचे। ५४ गाथिविदथिके- ६५ प्रायोऽव्ययस्य ।
शिपणिगणिनः। ६६ अनीनादट्यहोऽतः। ५५ अनपत्ये। ६७विशतेस्तेडिति । ५६ उक्षणोलक। ६८ अवर्णेवर्णस्य । ५७ ब्रह्मणः। ( ६९ अकद्रूपाण्ड्वोरुव

Page #194

१८८ र्णस्यैये। ८१ प्लुप्चादावेकस्य७० अस्वयम्भुवोऽव् । स्यादेः। ७१ ऋवर्णोवर्णदोसि ८२ द्वन्द्वं वा।
सुसशश्वदकस्मा- | ८३ रहस्यमर्यादोक्ति
त्त इकस्येतोलुक् । व्युत्क्रान्तियज्ञ७२ असकृत्संभ्रमे । पात्रमयोगे। ७३ भृशाभीक्षण्यावि-८४ लोकज्ञातेऽत्यन्त
च्छेदे द्विः प्राक्त- साहचर्ये ।
मबादेः। ८५ आबाधे। ७४ नानावधारणे।। ८६ नवा गुणः सहशे ७५ आधिक्यानुपूये। रित् । ७६ इतरडतमौ समा- ८७ प्रियसुर्ख __नां स्त्रीभावप्रश्ने। चाकृच्छे । ७७ पूर्वप्रथमावन्यतोऽ- ८८ वाक्यस्य परितिशये।
घर्जने। ७८ प्रोपोत्सम्पादपूरणे ८९ सम्मत्यसूयाकोप७९ सामीप्येऽधोऽध्यु- कुत्सनेष्वाद्यापरि।
मन्त्र्यमादौ स्वरे८० पीप्सायाम्। । ध्वन्त्यश्च प्लुतः।

Page #195

९० भर्सने पर्यायेण। सन्धेयसन्ध्यक्ष ९१ त्यादेः साकाक्ष रस्यादिदुत्परः। ___ स्याङ्गेन। १०३ तयो स्वरे ९२ क्षियाशी प्रेषे। संहितायाम् । ९३ चितीवार्थे । १०४ पञ्चम्या निर्दिष्टे ९४ प्रतिश्रवणनिगृ. परस्य।। ___ह्यानुयोगे। १.५ सप्तम्या पूर्वस्य । ९५ विचारे पूर्वस्य। १०६ षष्ठ्याऽन्त्यस्य । ९६ ओमः प्रारम्भ। १०७ अनेकवर्णः सर्वस्य। ९७ हेः प्रश्नाख्याने। १०८ प्रत्ययस्य। ९८ प्रग्नेच प्रतिपदम्। १०९ स्थानीवावर्णविधौ। ९९ दूरादामन्त्र्यस्य ११० स्वरस्य परे
गुरुवैकोऽनन्त्यो- प्राग्विधौ । ___ऽपिलनृत् । १११ न सन्धिङीयकि१०० हेहैष्वेषामेव। द्विदीर्घासद्विधा१०१ अनीशद्रे प्रत्य- वस्क्लुकि।
भिवादे भोगोत्र- ११२ लुप्यवृल्लेनत् ।
नाम्नो वा। ११३ विशेषणमन्तः। १०२ प्रभार्चाविचारे च ११४ सप्तम्या आदिः।

Page #196

१९०
११५ प्रत्ययः प्रकृत्यादेः। ११९ स्पर्द्ध । ११६ गौणो ड्यादिः। १२० आसन्नः। ११७ कृत्सगतिकारक- १२१ सम्बन्धिनां सम्बस्यापि।
न्धे। ११८ परः।
१२२ समर्थः पदविधिः।
इति श्री हेमचन्द्राचार्यविरचितसिद्धहेमचन्द्र
शब्दानुशासनसूत्राणि समाप्तानि ।
समाप्तोऽयं सप्तमोऽध्यायः ॥

Page #197

॥ अनुबन्धफलम् ॥ उच्चारणेऽस्त्यवर्णाद्य आरत्योरिनिषेधने । इकारादात्मनेपदमीकाराचोभयं भवेत् ॥१॥ उदितःस्वरानोन्तश्चोरक्तादाविटो विकल्पनं । रुपान्त्ये जे परे हस्त्र ऋकारादड्विकल्पकः ।।२।। लकारादङ्समायात्येः सिचि वृद्धिनिषेधकः । ऐस्क्तयोरिग्निषेधः स्यादोस्क्तयोस्तस्य नो भवेत् ॥३॥ औकार इविकल्पार्थेऽनुस्वारोऽनिविशेषणे । लकारश्च विसर्गश्चानुवन्धे भवतो नहि ॥४॥ कोदादिर्न गुणी प्रोक्तः खे पूर्वस्य सुमागमः । गेनोभयपदी प्रोक्तो घश्च चजोः कगौ कृतौ ॥५॥ आत्मने गुणारोधे उचो दिवादिनणो भवेत् । औ वृद्धौ वर्तमाने क्तः टः स्वादिष्ठाकारकः ॥६॥ त्रिमगोंडकारःस्याण णचुरादिश्च वृद्धिकत् । तस्तुदादौ नकारश्चेचापुंसीति विशेषणे ॥७॥ रुधादौ नागमे पो हि मो दामः सम्प्रदानके। यस्तनादेरकारः स्यात् पुंवद्भावार्थसूचकः ॥८॥

Page #198

१९२ स्त्रीलिङ्गार्थे लकारो हि उत औषिति वो भवेत् । शक्रयादिः क्यः शिति प्रोक्ता षः पितोऽविशेषणे ॥ पदत्वार्थे सकारो हि नोक्ता अत्र न सन्ति च । धातुनां प्रत्ययानां चानुवन्धः कथितो मया ॥३०॥
इत्यनुबन्धफलम् । द्युतादेरद्यतन्यां चाडात्मनेपदमिष्यते । वृदादिपञ्चकेऽन्यो वा स्यसनोरात्मनेपदम् ॥१॥ ज्वलादिौँ भवेद्वृद्धि र्यजादेः सम्प्रसारणं । घटादीनां भवेद्हस्वो णौ परेज्जीपटत् सदा ।।२।। अद्यतन्यां पुपादित्वादङ् परस्मैपदे भवेत् । स्वादित्वाच क्तयोस्तस्य नकारः प्रकटो भवेत् ॥३॥
प्वादिनां गदितो हस्वो ल्वादेस्क्तक्तयोश्च नो भवेत् । - युजादयो विकल्पेन ज्ञेयाश्चुरादिके गणे ॥४॥ मुचादेन गमोरो च कुटादित्वात् सिचि. परे । गुणवृद्धरभावश्च कथितो हेमचरिणा ॥५॥ अदन्तानां गुणो वृद्धियङचुरादिश्च नो भवेत् । संक्षेपेण फलं चैतदीपितं वानरेण हि ॥६॥
। इति वृद्गणफलम्।

Page #199

१९३ विश्रिडीशीयुरुक्षुक्ष्णुणुस्नुभ्यश्च वृगो वृङः । ऊदृदन्तयुजादिभ्यः स्वरान्ता धातवोऽपरे ॥१॥ पाठ एकस्वराः स्युर्येऽनुस्वारेत इमे स्मृताः । द्विविधोऽपि शकिश्चैवं, वचिर्विचिरिची पचिः ॥२॥ सिञ्चतिर्मुचिरतोऽपि पृच्छति
भ्रस्जिमस्जि भुजयोयुजिर्यजिः। पञ्जिरञ्जिरुजयोनिजिविजः
पञ्जि भञ्जिभजयः सृजित्यजी ॥३॥ स्कन्दिविद्यविद्लवित्तयोर्नुदिः
स्विद्यतिः शदिसदी भिदिछिदी। तुद्यदी पदिहदी खिदिक्षुदी
__ राधिसाधि सुधयो युधिव्यधी ॥४॥ पन्धियुध्यरुधयः कृषिक्षधी
सिध्यतिस्तदनु हन्तिमन्यती । आपिना तपिशपिक्षिपिछूपो। __ लुम्पतिः सृपिलिपी वपिस्त्रपी ॥५॥ यभिरभिलभियमिरमिनमिगमयः
शिलिशिरुशिरिशिदिशतिदशयः।

Page #200

१९४
स्पृशिमृशतिविशतिदृशिशिष्लशुषय
स्त्विषिपिषिविष्लऋषितुषिदुषिपुषयः ॥६॥ श्लिष्यतिद्विषिरतोघसिवसती
रोहतिलुहिरिही अनिङ्गदितौ । देग्धिदोग्धिलिहयोमिहिवहती
नातिर्दहिरिति स्फुटमनिटः ॥७॥ इति अनिट्कारिका ।।
॥अथ संग्रहश्लोकाः॥ संहितैकपदे नित्या नित्या धातूपसर्गयोः। नित्या समासे वाक्ये तु सा विवक्षामपेक्षते ॥१॥ निमित्तमेकमित्यत्र विभक्या नाभिधीयते । तद्वदस्तु यदेकत्वं विभक्तिस्तत्र वर्तते ॥२॥ ऊर्ध्व मानं किलोन्मानं परिमाणं तु सर्वतः।
आयामस्तु प्रमाणं स्यात् सङ्ख्याबाह्या तु सर्वतः ॥३॥ • अविकारो द्रवं भूतं प्राणिस्य स्वाङ्गमुच्यते । च्युतं च प्राणिनस्तत्तन्निभं च प्रतिमादिषु ॥४॥

Page #201

आकृतिग्रहणाजातिर्लिङ्गानां न च सर्वभाक् । सकृदाख्यातनिर्गाद्या गोत्रं च चरणैः सह ॥५॥ सत्वे निविशतेऽपैति पृथग्जातिषु दृश्यते । आधेयश्चाक्रियाजश्व सोऽसत्वप्रकृतिगुणः ॥६॥ इदमस्तु सन्निकृष्टं समीपतरवति चैतदो रूपं । अदसस्तु विप्रकृष्टं तदिति परोक्षे विजानीयात् ।।७।। नकारजावनुस्वारपञ्चमौ धुटि धातुषु । सकारजः शकारचे पट्टिवर्गस्तवर्गजः ॥८॥ उपसर्गेण धात्वर्थो बलादन्यत्र नीयते । विहाराहारसंहारप्रहारप्रतिहारवत् ।।९।। धात्वर्थो वायते कश्चित् कश्चित्तमनुवर्तते । तमेव विशिनयन्योऽनर्थकोऽन्यः प्रयुज्यते ॥१०॥ फलव्यापारयोरेक निष्ठतायामकर्मकः । धातुस्तयोर्धर्मिभेदे सकर्मकउदाहृतः ।।१२।। धातोरान्तरे वृत्तेर्धात्वर्थनोपसंग्रहात् । प्रसिद्धरविवक्षातः कर्मणोऽकमिका क्रिया ।।१२।। नीहवाहिकृषोण्यन्तादुहिपृच्छिभिक्षिचिरुधिशास्वर्थाः। पचियाचिदण्डिग्रहमथिजिप्रमुखा द्विकर्माणः ॥१३॥ न्यादीनां कर्मणो मुख्यं प्रत्ययो वक्ति कर्मजः । नयते गौर्द्विजमि भारो ग्राममथोह्यते ॥१४॥

Page #202

१९६
गौण कर्मदुहादीनां प्रत्ययो वक्ति कर्मजः । गौः पयो दुह्यतेऽनेन शिष्योऽथं गुरुणोच्यते ॥ १५ ॥ वीजकालेषु सम्बद्धा यथा लाक्षा रसादयः । वर्णादिपरिणामेन फलानामुपकुर्वते ॥ १६ ॥ बुद्धिस्थादपि सम्बद्धात्तथा धातूपसर्गयोः । अभ्यन्तर कृतो मेदः पदकाले प्रकाश्यते ||१७| निपाताश्चोपसर्गाश्च धातवश्चेत्यमी त्रयः । अनेकार्थाः स्मृताः सर्वे पाठस्तेषां निदर्शनम् ||१८|| प्रपरापसमन्ववनिर्दुर्भि, र्व्यधिसुदतिनिप्रतिपर्यपयः । उपआङिति विंशतिरेषसखे उपसर्गगणः कथितः कविभिः
इति संग्रहश्लोकाः ॥

Page #203

कलिकालसर्वज्ञ विरचित श्रीसिद्धहेमचंद्र ज्याकरणस्थ
न्यायसंग्रहः॥ स्वं रूपं शब्दस्याशब्दसंज्ञा ॥१॥ सुसद्धिदिक्शन्देभ्यो जनपदस्य ॥२॥ ऋतोद्धिमद्विधाववयवेभ्यः ॥३॥ स्वरस्य इस्वदीर्घप्लुताः ॥४॥ आधन्तवदेकसिन् ॥५॥ प्रकृतिवदनुकरणम् ॥६॥ एकदेशविकृतमनन्यवत् ॥७॥ भूतपूर्वकस्तद्वदुपचारः ॥८ भाविनि भूतवदुपचारः ॥९॥ यथासङ्खथमनुदेशः समानाम् ॥१०॥ विवक्षातः कारकाणि ॥१॥ अपेक्षातोऽधिकारः ॥१२॥ अर्थवशाद्विभक्तिपरिणामः ॥१३॥ अर्थवग्रहणे नानर्थकस्य ॥१४॥ लक्षणप्रतिपदोक्योः प्रतिपदोक्तस्यैव ग्रहणम् ॥१५॥ नामग्रहणे लिङ्गविशिष्टस्यापि ॥१६॥ प्रकृतिग्रहणे यलुबन्तस्यापि ॥१७॥

Page #204

तिवा शवाऽनुबन्धेन निर्दिष्टं यद् गणेन च । एकस्वरनिमित्तं च पञ्चैतानि न यङ्लुपि ॥१८॥ सन्निपातलक्षणोविधिरनिमित्त तद्विघातस्य ॥१९॥ असिद्धं बहिरङ्गमन्तरङ्गे ॥२०॥ न स्वरानन्तये ॥२१॥ गौणमुख्ययोर्मुख्य कार्यसंप्रत्ययः ॥२२॥ कृत्रिमाकृत्रिमयोः कृत्रिमे ॥२३॥ क्वचिदुभयगतिः ॥२४॥ सिद्धेसत्यारम्भो नियमार्थः ॥२५॥ धातोः स्वरूपग्रहणे तत्प्रत्यये कार्यविज्ञानम् ।।२६।। नयुक्तं तत्सदृशे ॥२७॥ उक्तार्थानामप्रयोगः ॥२८॥ निमित्ताभावे नैमित्तिकस्यायाप्यभावः ॥२९॥ सन्नियोगशिष्टानामेकापायेऽज्यतरस्याप्यपायः॥३०॥ नान्वाचीयमाननिवृत्तौ प्रधानस्य ॥३१॥ निरनुबन्धग्रहणे न सानुबन्धकस्य ॥३२॥ एकानुबन्धग्रहणे न धनुबन्धकस्य ॥३३॥ नानुबन्धकृतान्यसारूप्यानेकस्वरत्वानेकवर्णत्वानि ॥ समासान्तागमसंज्ञाज्ञापकगणननिर्दिष्टान्यनित्यानि।।

Page #205

१९९
पूर्वेऽपवादा अनन्तरान् विधीन् बाधन्ते नोत्तरान् || मध्येऽपवादाः पूर्वान् विधीन् बाधन्ते नोत्तरान् ॥ ३७॥ यं विधिं प्रत्युपदेशोऽनर्थकः स विधिर्बाध्यते ||३८|| यस्य तु विधेर्निमित्तमस्ति नासौ विधिर्बाध्यते ॥ ३९ ॥ येन नाप्राप्ते यो विधिरारभ्यते स तस्यैव बाधकः ॥ चलवन्नित्यमनित्यात् ॥४१॥
अन्तरङ्गं बहिरङ्गात् ||४२ ॥ निरवकाशं सावकाशात् ॥ ४३ ॥ चार्णात्प्राकृतम् ||४४|| वृद् वृदाश्रयं च ॥४५॥ उपपदविभक्तेः कारकविभक्तिः ॥ ४६ ॥
लुवन्तरङ्गभ्यः ॥४७॥ सर्वेभ्यो लोपः ॥४८॥ लोपात्स्वरादेशः ॥४९॥
आदेशादागमः ॥५०॥
आगमात्सर्वादेशः ॥५१॥ परान्नित्यम् ॥५२॥
नित्यादन्तरङ्गम् ॥५३॥ अन्तरङ्गाच्चानवकाशम् ॥५४॥ उत्सर्गादपवादः ॥५५॥

Page #206

२००
अपवादात् क्वचिदुत्सर्गोऽपि ॥५६॥ नानिष्टार्था शास्त्रप्रवृत्तिः॥५७।। प्रकृतिग्रहणे स्वार्थिकप्रत्ययान्तानामपि ग्रहणम् ।।५८॥ प्रत्ययाप्रत्यययोः प्रत्ययस्यैव ॥५९॥ अदायनदाघोरनदादेरेव ॥६॥ प्राकरणिकामाकरणिकयोः प्राकरणिकस्यैव ॥६॥ निरनुबन्धग्रहणे सामान्येन ॥६२।। साहचर्यात् सशस्यैव ।।६३।। वर्णग्रहणे जातिग्रहणम् ॥४॥ वर्णैकदेशोऽपि वर्णग्रहणेन गृह्यते ॥६५॥ तन्मध्यपतितस्तद्रहणेन गृह्यते ॥६६॥ आगमा यद्गुणीभूतास्तद्हणेन गृह्यन्ते ॥१७॥ स्वाङ्गमव्यवधायि ॥१८॥ उपसर्गों न व्यवधायी ॥६९।। येन नाव्यवधानं तेन व्यवहितेऽपि स्यात् ॥७॥ ऋकारापदिष्टं कार्य लकारस्यापि ॥७१॥ सकारापदिष्ट कार्य तदादेशस्य शकारस्यापि ॥७२॥ इस्वदीर्घापदिष्टं कार्य न प्लुतस्य ।।७३॥ संज्ञोत्तरपदाधिकारे प्रत्ययग्रहणे प्रत्ययमात्रस्यैव
ग्रहणं न तदन्तस्य ॥७४॥

Page #207

२०१
ग्रहणवता नाना न तदन्तविधिः ॥७५।। अनिनस्मनग्रहणान्यर्थवताऽनर्थकेन च तदन्तविधि
प्रयोजयन्ति ||७६।। गामादाग्रहणेष्वविशेषः ॥७७॥ श्रुतानुमितयोः श्रौतो विधिर्वलीयान् ॥७८|| अन्तरङ्गानपि विधीन् यबादेशोवाधते ॥७९॥ सकृद्गते स्पर्द्ध यद्वाधितं तद्वाधितमेव ।।८०॥ द्वित्वे सति पूर्वस्य विकारेषु वाधको न वाधकः॥ कृतेऽन्यसिन् धातुप्रत्ययकार्ये पश्चाद् __ वृद्धिस्तवाध्योऽट् च ।।८२॥ पूर्व पूर्वोत्तरपदयोः कार्य कार्य पश्चात्सन्धिकार्यम् ।। संज्ञा न संज्ञान्तरवाधिका ||८४|| सापेक्षमसमर्थम् ॥८॥ प्रधानस्य तु सापेक्षत्वेऽपि समासः॥८६॥ तद्धितीयो भावप्रत्ययः सापेक्षादपि ।।८७|| गतिकारकडन्स्युक्तानां विभक्त्यन्तानामेव कृदन्तैर्वि
भत्युत्पत्तेः प्रागेव समासः ||८८॥ समासतद्धितानां वृत्तिर्विकल्पेन वृत्तिविषये च
नित्यैवापवादवृत्तिः ॥८९॥ आदशम्यः सङ्ख्या सङ्ख्येये वर्तते न सङ्ख्याने ॥९॥

Page #208

एकशुन्दम्यामा पचिन ॥११॥ पौ यन्नं कार्य नन्स स्थानिवद्भवति ॥१२॥ द्विद्धं सुरद्धं भवति ।।९३॥
आन्मनेपदमनित्यम् ।।९४॥ किपि च्यअनकायमनित्यम् ॥१५॥ स्थानिवद्रावपुंचन्द्रविकशेपद्वन्द्वकत्वदीर्घन्या
पनिन्यानि ||१६|| अनित्यो णिचुरादीनाम् ॥१७॥ णिलोपोऽप्यनित्यः ॥१८॥ णिन्मनियोगे एव चुगदीनामदन्तना ॥९९|| घातयोऽनेकार्थाः ॥१०॥ गत्या नानाः ॥१०॥ नामा घ्युत्पत्तिरव्यवस्थिता ।।१०२।। उणादयो अव्युत्पन्नानि नामानि ॥१०३॥ शुद्धधातूनामकृत्रिम रूपम् ॥१०॥ शिवन्ता धातुसं नोज्झन्ति शन्दलं च प्रतिपद्यन्ते । उभयस्थाननिप्पनोज्यतरव्यपदेशमार ॥१०६॥ अवयवे कृतं लिङ्गं समुदायमपि विशिनष्टि चेतं समदायं सोऽवयवो न व्यभिचरति ।।१०७॥

Page #209

२०३
येन धातुना युक्ताः प्रादयस्तं प्रत्येवोपसर्गसंज्ञाः ॥ यत्रोपसर्गलं न सम्भवति तत्रोपसर्गशब्देन प्रादयो लक्ष्यन्ते न तु सम्भवत्युपसर्गत्वे ॥ १०९ ॥ शीलादिप्रत्ययेषु नासरूपोत्सर्गविधिः ॥ ११० ॥ त्यादिष्वन्योऽन्यं नासरूपोत्सर्गविधिः ॥ १११ ॥ स्त्रीखलना अलो बाधकाः स्त्रियाः खलनौ ॥ ११२ ॥ यावत्सम्भवस्तावद्विधिः ॥ ११३ ॥
सम्भवे व्यभिचारे च विशेषणमर्थवत् ॥११४॥ सर्व वाक्यं सावधारणम् ।। ११५ ।।
परार्थे प्रयुज्यमानः शब्दो वतमन्तरेणापि वदर्थं गमयति ॥ ११६ ॥
द्वौ नवौ प्रकृतमर्थ गमयतः ॥११७॥ चकारो यस्मात्परस्तत्सजातीयमेव समुच्चिनोति ॥ ११८ ॥ चानुकुष्टं नानुवर्त्तते ॥ ११९ ॥
चानुकुष्टेन न यथासङ्ख्यम् ॥ १२० ॥ व्याख्यातो विशेपार्थप्रतिपत्तिः ॥ १२१ ॥ यत्रान्यत्क्रियापदं न श्रूयते तत्रास्तिर्भवन्तीपरः प्रयुज्यते ॥१२२॥
यदुपाधेर्विभाषा तदुपाधेः प्रतिषेधः ॥ १२३ ॥ |

Page #210

२०४
यस्य येनाभिसम्बन्धो दूरस्थस्यापि तेन सः॥१२४॥ येन विना यन्न भवति तत्तस्यानिमित्तस्यापि
निमित्तम् ।।१२५॥ नामग्रहणे प्रायेणोपसर्गस्य न ग्रहणम ॥१२६।। सामान्यातिदेशे विशेषस्य नातिदेशः॥१२७॥ सर्वत्रापि विशेषेण सामान्य वाध्यते न तु सामान्येन
विशेषः ॥१२८॥ डिन्वेन कित्वं बाध्यते ॥१२९।। परादन्तरङ्ग बलीयः ॥१३०॥ प्रत्ययलोपेऽपि प्रत्ययलक्षण कार्य विज्ञायते ॥१३॥ विधिनियमयोर्विधिरेव ज्यायान् ॥१३२॥ अनन्तरस्यैव विधिनिषधो वा ॥१३३॥ पर्जन्यवल्लक्षणप्रवृत्तिः ॥१३४॥ न केवला प्रकृतिः प्रयोक्तव्या ॥१३५।। किवर्थ प्रकृतिरेवाह ॥१३६॥ द्वन्द्वात्परः प्रत्येकमभिसम्बध्यते ॥१३७॥ विचित्राः शब्दशक्तयः ॥१३८॥ किं हि वचनान्न भवति ॥१३९॥ न्यायाः स्थविरयष्टिप्रायाः॥१४॥

Page #211

कलिकालसर्वज्ञ श्रीहेमचन्द्राचार्यविरचितं
लिङ्गानुशासनम् ।
पुंलिङ्गं कटणथपभमयरषसल्वन्तमिमनलौ किश्तिव् । ननडौ घघनौ दः किर्भावे खोऽकर्तरि च कः स्यात् ।।१।।
हस्तस्तनौष्ठनखदन्तकपोलगुल्फ__ केशाध्युगुच्छदिनसर्तुपतद्ग्रहाणाम् । निर्यासनाकरसकण्ठकुठारकोष्ठ
हैमारिवर्षविषबोलरथाशनीनाम् ॥२॥ श्वेतप्लवात्ममुरजासिकफाभ्रपङ्क
मन्थत्विषां जलधिशेवधिदेहभाजाम् । मानद्रुमाद्रिविषयाशुगशोणमास
धान्याध्वराग्निमरुतां समिदां तु नाम ॥३॥ वोऽच्छदेऽहिर्वप्रे ब्रीहन्योर्हायनवर्हिषौ । मस्तुः सक्तौ स्फटिकेऽच्छो, नीलमित्रौ मणीनयोः ॥४॥ कोणेऽस्त्रश्चषके कोशस्तलस्तालचपेटयोः । अनातोये घनो भूम्नि, दारप्राणासुवल्वजाः ॥५॥ कान्तश्चन्द्रार्कनामायःपरो यानार्थतो युगः । यश्च स्यादसमाहारे, द्वन्द्वोऽश्वक्डवाविति ॥६॥

Page #212

२०६
वाकोत्तरा नक्तकरलकाका, न्युह्वोत्तरा सङ्गतरङ्गरङ्गाः । परागपूगौ सृगमस्तुलुङ्गकुडङ्गकालिङ्गतमङ्गमङ्गाः ॥७॥ वेगसमुद्रावपाङ्गवर्गौ घार्घा मञ्चसपुच्छपिच्छगच्छाः । वाजौजकिलिञ्जपुञ्जमुञ्जा अवटः पट्टहठप्रकोष्ठकोष्ठाः ॥ ८ ॥ अड्गुष्ठगण्डौ लगुडप्रगण्डकरण्डकूष्माण्डगुडाः शिखण्डः । वरण्डरुण्डौ च पिचण्डनाडीव्रणौ गुणभ्रणमलक्तकुन्तौ ॥ ९ ॥ पोतः पिष्टातः पृषतश्वोत्पातवातावर्थकपर्दी | बुदबुदगदमगदो मकरन्दो, जनपदगन्धस्कन्धमगाधः ॥ १०॥ अर्धसुदर्शनदेवनमहाभिजनजनाः परिघातनफेनौ । पूपापूपौ सूपकलापौ रेफः शोफः स्तम्बनितम्बौ ॥ ११ ॥ शम्याम् पाञ्चजन्यतिष्यौ पुण्यः सिचयनिकाय्यरात्रवृत्राः | मन्त्रामित्रौ कटप्रपुण्ड्राऽऽराः कल्लोलोल्लौ च खल्लतल्लौ ॥१२॥ कण्डोलपोटगलपुद्गल कालवाला
वेला गलो जगलहिंगुलगोलफालाः । स्याद्देवलो बहुलतण्डुलपत्रपाल
वातूलतालनडुला भ्रमलो निचोलः ॥१३॥ कामलकुद्दालावयवस्वाः, सुवरौरवयावाः शिवदावौ । माधवपणवादीन वहावध्रुवकोटीशांशाः स्पशवंशौ ॥१४॥
कुशोडीशपुरोडाशवृषकुल्मासनिष्कुहाः । अहनिर्यूहकलहाः, पक्षराशिवराश्यृषिः ॥ १५ ॥

Page #213

२०७
दुंदुभिर्वमतिवृष्णिपाण्यविज्ञातिरालिकलयोऽञ्जलिघृणिः । अग्निवहिकृमयोऽट्टिदीदिविग्रन्थिकुभिहतयोऽर्दनि निः॥१६॥ गिरिशिभुजायुकवों हाहाहूहूश्च नग्नहर्गर्मुत् । पादस्मानाबान्मा पाप्मस्येमोमयदमाण ॥१७॥
इति पुल्लिङ्गाधिकारः॥
स्त्रीलिङ्ग योनिमम्रीसेनावल्लितडिनिशाम् । वीचितन्द्रावटुग्रीवाजिहाशस्त्रीदयादिशाम् ॥१८॥ शिंशपाया नदीवीणाज्योस्नाचीरीतिथीधियाम् । अकुलीकलशीकङ्गुहिङ्गुपुत्रीसुरानसाम् ॥१९|| रास्नाशिलावचालालाशिम्बाकृष्णोष्णिकाश्रियाम् । स्मृक्कापण्याऽतसीधाग्यासरघारोचनामुवाम् ॥२०॥ हरिद्रामांसिदूर्वाऽऽवलाकाकृष्णलागिराम् । इत्तु प्राण्यङ्गवाचि स्यादीदूदेकस्वरं कृतः ॥२१॥ पात्रादिवर्जितादन्तोत्तरपदः समाहारे । द्विगुरनावन्तान्तो वाऽन्यस्तु सर्वो नपुंसकः ॥२२॥ लिन्मिन्यनिण्यणित्रयुक्ताः, कचित्तिगल्पहस्वकम् । विंशत्याद्याशताबन्दे, सा चैत्ये द्वन्द्वमेययोः ॥२३॥ चुग्गीतिलतामिदि ध्रुवा, विडनरि वारि घटीमवन्धयोः । ज्ञज्यव्वनिवामित्सु तु, वेडा दुन्दुमिरक्षविन्दुषु ॥२४॥

Page #214

२०८
गृह्या शाखापुरेऽश्मन्तेऽन्तिका कीला रताहतौ । रज्जौ रश्मिर्यवादिर्दोषादौ गञ्जा सुरागृहे ॥२५॥ अहंपूर्विकादिर्वर्षा, मघा अकृत्तिका बहौ । वा तु जलौकोऽप्सरसः, सिकतासुमनःसमाः ॥२६॥ गायत्र्यादय इष्टका वृहतिका संवर्तिका सर्जिकादूषीके अपि पादुका झिरुकया पर्यस्तिका मानिका । नीका कञ्चुलिकाऽलुका कलिकया राका पताकाऽन्धिकाशूका पूपलिका त्रिका चविकयोल्का पनिका पिण्डिका ॥२७॥ ध्रुवका क्षिपका कीनिका, शम्बूका शिविका गवेधुका। कणिका केका विपादिका, मिहिका यूका मक्षिकाऽष्टका ॥२८॥ कूर्चिका कूचिका टीका, कोशिका केणिकोर्मिका। जलौका प्राविका धूका, कालिका दीर्घिकोष्ट्रिका ॥२९॥ शलाका वालकेषीका, विहडिकेषिके उखा । परिखा विशिखा शाखा, शिखा भगा सुरुङ्गया ॥३०॥ जडा चचा कच्छा पिच्छा, पिञ्जा गुञ्जा खजा प्रजा। झञ्झा घंटा जटा घोण्टा, पोटा भिस्सटया छटा ॥३१॥ विष्ठा मञ्जिष्ठया काष्ठा, पाठा शुण्डा गुडा जडा। बेडा वितण्डया दाढा, राढा रीढाऽवलीढया ॥३२॥ घृणोर्णा वर्वणा स्थूणा, दक्षिणा लिखिता लता। तृणता त्रिवृता त्रेता, गीता सीता सिता चिता ॥३३॥

Page #215

२०९
मुक्ता वार्ता लताऽनन्ता, प्रसता मार्जिताऽमृता । कन्था मर्यादा गदेक्षुगन्धा गोधा स्वधा सुधा ॥३४॥ सास्ना सूना धाना पम्पा, झम्पा रम्पा प्रपा शिफा । कम्बा भम्भा सभा हम्मा, सीमा पामारुमे उमा ॥३५॥ चित्या पद्या पर्या योग्या, छाया माया पेया कक्ष्या। दूष्या नस्या शम्या संध्या, रथ्या कुल्या ज्या मङ्गल्या ॥३६॥ उपकार्या जला!रा, प्रतिसीरा परम्परा । कण्डराऽसुग्धरा होरा, वागुरा शर्करा सिरा ॥३७॥ गुन्द्रा मुद्रा क्षुद्रा भद्रा, भस्ना छत्रा यात्रा माना । दंष्ट्रा फेला वेला मेला, गोला ढोला शाला माला ॥३८॥ मेखला सिध्मला लीला, रसाला सर्वला बला। कुहाला शंकुला हेला, शिला सुवर्चला कला ॥३९॥ उपला शारिवा मूर्वा, लट्टा खट्टा शिवा दशा। कशा कुशेशा मञ्जूषा, शेषा -पेपया स्नसा ॥४०॥ वस्नसा विलसा भिस्सा, नासा वाहा गुहा स्वाहा । कक्षाऽऽमिक्षा रिक्षा राक्षा, भङ्गयावल्यायतिस्त्रोटिः ॥४१॥ पेशिर्वासिर्वसतिविपणी नाभिनाल्यालिपालि.
भल्लिः पल्लि(कुटिशकटी चर्चरिः शाटिभाटी । खाटिर्वतिततिवमिशुण्ठीतिरीतिर्वितर्दिदविनाविच्छविलिविशठिश्रेठिजाल्याजिराजिः॥४२॥

Page #216

२१० रुचिः सूचिसाची खनिः खानिखारी, • खलिः कीलितूली क्लमिर्वापिधूली । कृषिः स्थालिहिण्डी त्रुटिदिनान्दी,
किकिः कुक्कुटिः काकलिः शुक्तिपंक्ती ॥४३॥ किखिस्ताडिकम्बी द्युतिः शारिराति
स्तटिः कोटिविष्टी वटिष्टिवीथी। दलिरिर्मचरिः पुञ्जिभेरी,
शरारिस्तुरिः पिण्डिमाढी मुषुण्डिः ॥४४॥ राटिराटिरटविः परिपाटिः,
फालिगालिजनिकाकिनिकानि । चारिहानिवलमि प्रधिकम्पी,
चुल्लिचुण्टितरयोऽहतिशाणी ॥४५॥ सनिः सानिमेनी मरिारिरश्रयो' षधी विद्रधिझल्लरिः पारिरभ्रिः। शिरोधिः कविः कीर्तिगन्त्रीकबर्यः,
कुमार्याढकी स्वेदनी हादिनीली ॥४६॥ हरिण्यश्मरी कर्तनीस्थग्यपट्यः, ___ करीफैकपद्यक्षवत्यः प्रतोली । कृपाणीकदल्यौ पलालीहसन्यौ, , , वृसी गृध्रसी. घरी. कर्परी च ॥४७॥ .

Page #217

काण्डी खल्ली मदी घटी, गोणी पण्डाल्येषणी द्रुणी। तिलपर्णी केवली खटी, नीरवत्यौ च पातली ॥४८॥
वाली गन्धोली काकली गोष्ठ्यजाजी___ न्द्राणी मत्स्यण्डी दामनी शिञ्जिनी च । शृङ्गी कस्तूरी देहली मौर्व्यतिभ्या
सन्दी क्षरेय्यः शष्कुलीद पy ॥४९॥ कर्णान्दुकच्छू तनुरज्जुचञ्चु
स्नायुर्जुहूः सीमधुरौ स्फिगर्वाक् । द्वाोंदिवौ उक्त्वगृचः शरद्वास्छदिर्दरत्पामपदृशो नौः ॥५०॥
इति स्त्रीलिझाधिकारः ।
नलस्तुतत्तसंयुक्तरुयान्तं नपुंसकम् ।
वेधआदीन् विना सन्तं, द्विस्वरं मन्नकर्तरि ॥५१॥ धनरत्ननभोऽन्नहृषीकतमोघुसृणागणशुक्तशुभाम्बुरुहाम् । अघगूथजलांशुकदारुमनोविलपिच्छधनुर्दलतालहृदाम् ॥५२॥ हलदुःखसुखागुरुहिगुरुचत्वचभेपजतुत्थकुसुम्भदृशाम् । मरिचास्थिशिलाभवसृक्कयकृन्नलदान्तिकवल्कलसिध्मयुधाम् ।।५३
सौवीरस्थानकद्वारक्लोमधौतेयकासृजाम् । , लवणन्यञ्जनफलप्रसूनद्रवतां सभित् ॥५४॥

Page #218

पुरं समाङ्गयोश्छत्रशीर्षयोः पुण्डरीकके । मधु द्रवे ध्रुवं शश्वत्तर्कयोः खपुरं घटे ॥५५॥ अयूपे दैवेऽकार्यादौ, युगं दिष्टं तथा कटु । असे द्वन्द्वं स्थले धन्वारिष्टमद्रुमपक्षिणोः ॥५६॥ धर्म दानादिके तुल्यभागेऽर्ध ब्राह्मणं श्रुतौ ।। न्याय्ये सारं पद्ममिभविन्दौ काममनुमतौ ॥५७॥ खलं भुवि तथा लक्षं, वेध्येऽहः सुदिनैकतः।
भूमोऽसंख्यात एकार्थे, पथः संख्याव्ययोत्तरः ॥५८॥ द्वन्द्वैकत्वाव्ययीभावौ, क्रियाऽव्ययविशेषणे। कृत्याः क्तानाः खल जिनभावे, आ त्वात्वादिः समूहजः ॥५९। गायत्र्याधण्स्वार्थेऽन्यक्तमथानकर्मधारयः । तत्पुरुषो बहूनां चेच्छाया शालां विना सभा ॥६०॥ राजवर्जितराजार्थराक्षसादेः परापि च । आदावुपक्रमोपत्रे, कन्योशीनरनामनि ॥६॥ सेनाशालासुराच्छायानिशं वोर्णा शशात्परा । भाद्गणो गृहतः स्थूणा, संख्याऽदन्ता शतादिका ॥२॥
मौत्तिक माक्षिकं सौप्तिकं क्लीतक, ___ नाणकं नाटकं खेटक तोटकम् । आहिक रूपकं जापकं जालकं, वेणुकं गैरकं कारकं वास्तुकम् ॥६३॥

Page #219

२१३
रुचकं धान्याकनिःशलाकाऽली
कालिऽकशल्कोपसूर्यकाल्कम् । कवककिवुकतोकतिन्तिडीकै
डूकं छत्राकत्रिकोल्मुकानि ॥६॥ मार्दीककदम्बके बुकं चिबुकंकुतुकमनूकचित्रके । कुहुकं मधुपर्कशीर्षके, शालकं कुलकं प्रकीर्णकम् ॥६५|| हल्लीसकपुष्पके खलिङ्ग, स्फिगमङ्गप्रगचोचबीजपिञ्जम् । रिष्टं फाण्टं ललाटमिष्टव्युष्टकरोटकृपीटचीनपिष्टम् ॥६६॥
शृङ्गाटमोरटपिटान्यथ पृष्ठगोष्ठः,
भाण्डाण्डतुण्डशरणग्रहणेरिणानि । पिङ्गाणतीक्ष्णलवणद्रविणं पुराणं,
त्राणं शणं हिरणकारणकार्मणानि ॥६७॥ पर्याणर्णवाणपारायणानि,
श्रीपर्णोष्णे धोरणक्षुणभूतम् । प्रादेशान्ताश्मन्तशीतं निशान्तं
वृन्तं तूस्तं वार्तवाहित्यमुक्थम् ॥१८॥ अच्छोदगोदकुसिदानि कुसीदतुन्द
वृन्दास्पदं दपदनिम्नसशिल्पतल्पम् । कूर्पत्रिविष्टपपरीपवदन्तरीप
रूपं च पुप्पनिकुरुम्बकुटुम्बशुल्वम् ॥६९॥

Page #220

२१४
प्रसभतलभशुष्माध्यात्मधामेर्मसूक्ष्म,
किलिमतलिमतोक्म युग्मतिग्मं त्रिसंध्यम् । किसलयशयनीये सायखेयेन्द्रियाणि,
द्रुक्यभयकलत्रद्वापरक्षेत्रसत्रम् ॥७॥ शृङ्गवेरमजिराभ्रपुष्करं, तीरमुत्तरमगारनागरे । स्फारमक्षरकुकुन्दुरोदरप्रान्तराणि शिबिरं कलेवरम् ॥७११
सिन्दूरमण्डूरकटीरचामर। कराणि दूराररवैरचत्वरम् ।
औशीरपातालमुलखलातवे, ___ सत्वं च सान्त्वं दिवकिण्वपौतवम् ।।७२।। विश्वं वृशं पलिशमर्पिशकिल्विषानु। सर्पिर्ष मिषमृचीषमृजीपशीर्षे । पीयूषसाध्वसमहानससाहसानि
कासीसमत्सतसं यवसं बिसं च ॥७३॥ मन्दाक्षवीक्षमथ सक्थि शयातु यातु,
'स्वाद्वाशु तुम्बुरु कशेरु शलालु चाल । संयत्ककुन्महदहानि पृषत्पुरीतत्,. पर्वाणि रोम च भसच जगल्ललाम ||७४॥
इति नपुंसकलिङ्गाधिकारः।

Page #221

२१५
पुंस्त्रीलिङ्गश्चतुर्दशेऽड्के शङ्कुर्निरये च दुर्गतिः । दोर्मूले कक्ष आकरे गञ्जो भूरुहि वाणपिप्पलौ ॥५॥ नाभिः प्राण्यङ्गके प्रधिर्नेमो कचन वलिगुहे कुटः । श्रोण्यौषध्योः कटो भ्रमो मोहे पिण्डो वृन्दगोलयोः ॥७६।। भकनीनिकयोस्तारो, भेऽश्लेषहस्तश्रवणाः । कणः स्फुलिङ्गे लेशे च, वराटो रज्जुशस्त्रयोः ॥७७॥ कुम्भः कलशे तरणिः, समुद्राांशुयष्टिषु । भागधेयो राजदेये, मेरुजम्यां'सुदर्शनः ॥७॥ करेणुर्गजहस्तिन्योरल्याख्यापत्यतद्धितः । लाजवादशौ भूम्नीहाद्याः प्रत्ययभेदतः ॥७९॥ शुण्डिकचर्मप्रसेवको सल्लकमल्लकवृश्चिका अपि । शल्यकधुटिको पिपीलिक चुलुकहुडुक्कतुरुष्कतिन्दुकाः ॥८॥
शृङ्गोऽथ लञ्चभुजशाटसटाः सृपाटः, ___ कीटः किटस्फटघटा वरटः किलाटः । चोटश्चपेटफटशुण्डगुडाः सशाणाः,
स्युरिपर्णफणगर्तरथाजमोदाः ॥८॥ विधकूपकलम्बजित्यवर्धाः, सहचरमुद्रनालिकेरहाराः । बहुकरकसरौ कुठारशारौ, वल्लरशफरमसूरकीलरालाः ॥८२॥ पटोलः कम्बलो भल्लो, दंशो गण्डूषवेतसौ। लालसो रभसो वर्तिवितस्तिकुटयस्तृटिः ।।८३॥

Page #222

ऊर्मिशम्यौ रल्यरत्नी अवीचि
लव्यण्याणिश्रणयः श्रोण्यरण्यौ । पाणीशल्यौ शाल्मलियष्टिमुष्टी,
योनीमुन्यौ स्वातिगव्यूतिबस्त्यः ।।८४॥ मेथिमधिमशी मषीषुधी ऋष्टिः पाटलिजाटली अहिः । पृश्निस्तिथ्यशनी मणिः सृणिौलिः केलिहलीमरीचयः ॥८५|| हन्वाखूः कर्कन्धुः सिन्धुर्मृत्युमन्ववटेर्वारुः । ऊरुः कन्दुः काकुः किष्कुर्बाहुर्गवेधू रा गौर्भाः ॥८६॥
इति स्त्रीपुंसाधिकारः। पुनपुंसकलिङ्गोऽब्जः, शङ्ख, पद्मोऽब्जसंख्ययोः । कंसोऽपुंसि कुशो बहिर्बालो हीबेरकेशयोः ॥८७॥ द्वापरः संशये छेदे, पिप्पलो विष्टरोतरौ । अब्दो वर्षे दरखासे, कुकूलस्तुषपावके ॥८८॥ परीवादपर्ययोर्जन्यतल्पो,
तपोधर्मवत्सानि माघोष्णहत्सुः । वटस्तुल्यतागोलभक्ष्येषु वर्णः,
सितादिस्वरायो रणे संपरायः ॥८९॥. सैन्धवो लवणे भूतः, प्रेते तमो विधुन्तुदे ।
स्वदायौ कस्वरे कृच्छं, व्रते शुक्रोऽग्निमासयोः॥९॥

Page #223

२१७ कर्पूरस्वर्णयोश्चन्द्र, उडावृक्षं छदे दलः । धर्मः स्वभावे रुचको, भूषाभिन्मातुलुङ्गयोः ॥११॥ पाताले वाडवो वर्द्धः, सीसे आमलकः फले। पिटजङ्गलसत्त्वानि, पिटकामांसजन्तुषु ॥१२॥ मधुपिण्डौ सुरातन्चोर्नाम शेवालमध्ययोः । एकाद्रात्रः समाहारे, तथा सूतककूलकौ ॥९३।।
वैनीतकभ्रमरको मरको वलीक
वल्मीकवल्कपुलकाः फरकव्यलीको । किजल्ककल्कमणिकस्तवका वितक
वर्चस्कचूचुकतडाकतटाकतङ्काः ॥९॥ वालकः फलकमालकालक,
मूलकस्तिलकपङ्कपातकाः । कोरकः करककन्दुकान्दुका
ऽनीकनिष्कचषका विशेषकः ।।९५॥ शाटककण्टकटविटङ्का, मञ्चकमेचकनाकपिनाकाः । -पुस्तकमस्तकमुस्तकशाका, वर्णकमोदकमूषिकमुष्काः ॥९॥
चण्डातकश्वरकरोचककञ्चुकानि,
मस्तिप्कयावककरण्डकतण्डकानि। आतङ्कशूकसरकाः कटकः सशुल्कः, पिण्याकझर्झरकहंसकशङ्खपुराः ।।९७॥

Page #224

२१८ . नखमुखमधिकाङ्गः संयुगः पद्मरागो,
भगयुगमथ टङ्गोद्योगशृङ्गा निदाघः । क्रकचकवचकूर्चार्चिपुच्छोञ्छकच्छाः,
व्रजमुटजनिकुञ्जौ कुञ्जभूर्जाम्बुजाश्च ॥९८॥ ध्वजमलयजकूटाः कालकूटारकूटौ,
कवटकपटखेटाः कर्पटः पिष्टलोष्टौ । नटनिकटकिरीटाः कर्बटः कुक्कुटाहौ,
कुटजकुटविटानि व्यङ्गटः कोकुष्ठौ ॥९९।। कमठो वारुण्डखण्डषण्डा,
'निगडाक्रीडनडप्रकाण्डकाण्डाः । कोदण्डतरण्डमण्डमुण्डा,
दण्डाण्डौ दृढवारबाणबाणाः ॥१०॥ कर्षापणः श्रवणपक्कणकंकणानि,
द्रोणापराह्मचरणानि तृणं सुवर्णम् । स्वर्णव्रणौ वृषणभूषणदूषणानि,
भाणस्तथा किणरणप्रवणानि चूर्णः ॥१०१॥ तोरणपूर्तनिकेतनिवाताः, पारतमन्तयुतप्रयुतानि । वेडितमक्षतदैवतवृत्तैरावतलोहितहस्तशतानि ॥१०२॥ व्रतोपवीतौ पलितो वसन्तध्वान्तायुतधूतनृतानि पुस्तः। शुद्धान्तबुस्तौ रजतो मुहूर्तद्वियूथयूथानि वरूथगूथौ ॥१०३।।

Page #225

२१९ .
प्रस्थं तीर्थ प्रोथमलिन्दः, ककुदः कुकुदाष्टापदकुन्दाः ।। गुददोहदकुमुदच्छड़कन्दाव॑दसौधमथोत्सेधकवन्धौ ॥१०॥
श्राद्धायुधान्धौषधगन्धमादन
प्रस्फोटना लग्नपिधानचन्दनाः । वितानराजादनशिश्नयौवना
पीनोदपानासनकेतनाशनम् ॥१०५॥ नलिनपुलिनमौना वर्धमानः समानौ
दनदिनशतमाना हायनस्थानमानाः । धननिधनविमानास्ताडनस्तेनवस्ना,
भवनभुवनयानोधानवातायनानि ॥१०६॥ अभिधानद्वीपिनौ निपानं,
शयनं लशुनरसोनगृञ्जनानि । खलिनखलीनानुमानदीपाः,
कुणपः कुतपावापचापशूर्पाः ॥१०७|| स्तूपोडुपौ विटपमण्डपशप्पवाप्प
द्वीपानि विष्टपनिपौ शफडिम्बविम्बाः । जम्भः कुसुम्भककुभौ कलभो निभाम
___ संक्रामसंक्रमललामहिमानि हेमः ॥१०८॥ उद्यमकामोद्यामाश्रमकुटिमकुसुमसंगमा गुल्मः । क्षेमक्षौमौ कम्बलिबाह्यो मैरयतू? च ॥१०९॥

Page #226

२२०
धूयाऽजन्यप्रमयसमया राजसूयो हिरण्यारण्ये संख्यं मलयवलयौ वाजपेयः कषायः । शल्यं कुल्यान्ययकवियवद्गोमयं पारिहार्यः, पारावारातिखरशिखराः क्षत्रवस्त्रोपवस्त्राः ॥ ११०॥ अलिंजरः कूबरकुरवेरनीहारहिञ्जीरसहस्रमेढाः । संसारसीरौ तुवरच सूत्रशृङ्गारपदान्तरकर्णपूराः ॥ १११ ॥ नेत्रं वक्त्रपवित्रपत्त्रसमरोशीरान्धकारा वरः, केदारप्रवरौ कुलीरशिशिरावाडम्बरो 'गहरः । क्षीरं फोटरचक्रचुक्रतिमिरागारास्तुषारः शर, भ्राष्ट्रोपहरराष्ट्रतक्रजठरार्द्राः कुञ्जरः पञ्जरः ॥ ११२ ॥
कर्पूरनूपुरकुटीरविहारवारकान्तारतोमरदुरोदरवासराणि ।
कासारकेसरकरीरशरीरजीर
मञ्जीरशेखरयुगंधरवज्रवप्राः ॥ ११३ ॥
आलवालपलभालपलालाः, पल्वलः खलचपालविशालाः । शूलमूलमुकुलास्तलतैलौ, तूलकुम्भलतमालकपालाः ॥११४॥
कवलप्रवालबलशम्बलोत्पलो
पलशीलशैलशकलाङ्गुलाश्चलाः । कमलं मलं मुसलसालकुण्डलाः,
फललं - नलं निगलनीलमङ्गलाः ॥११५॥

Page #227

२२१ काकोलहलाहलौ हलं, कोलाहलककालवल्कलाः । सौवर्चलधूमले फलं, हालाहलजम्बालखण्डलाः ॥११६॥ लागूलगरलाविन्द्रनीलगाण्डीवगाण्डिवाः । उल्वः पारशवः पार्थापूर्वत्रिदिवताण्डवाः ॥११७॥ निष्ठेवः प्रप्रीवः शरावरावौ भावक्लीवशवानि । दैवः पूर्वः पल्लवनल्वौ, पाशं कुलिश कर्कशकोशौ ॥११८॥
आकाशकाशकणिशाङ्कुशशेषवेपो
प्णीपाम्बरीषविपरौहिपमाषमेषाः । प्रत्यूपयूपमथ कोषकरीषकर्ष
वर्षामिपा रसवुसेत्थुसचिक्कसाश्च ॥११९॥ कर्पास आसो दिवसावतंसवीतंसमांसाः पनसोपचासौ। निर्यासमासौ चमसांसकांसस्नेहानि वो गृहगेहलोहाः ॥१२॥
पुण्याहदेही पटहस्तनूरुहो, __ लक्षाऽररिस्थाणुकमण्डल्लनि च । चाटुश्चटुर्जन्तुकशिप्वनुस्तथा,
जीवातु कुस्तुम्बरु जानु सानु च ॥१२१॥ कम्बुः सक्तुर्विगुरुर्वास्तु पलाण्डहिगुः शिगुर्दोस्तितउः सीध्वथ भूमा ।

Page #228

, २२२
वेम प्रेम ब्रह्म गरुल्लोम विहायः, कर्माष्ठीवत्पक्ष्मधनुर्नाममहिम्नी ॥१२२॥
इति पुन्नपुंसकालिंगाधिकारः।
स्त्रीक्लीबयोर्नखं शुक्ती, विश्वं मधुकमौषधे, माने लक्ष मधौ कल्यं, क्रोडोऽङ्के तिन्दुकं फले ॥ तरलं यवाग्वां पुष्पे, पाटलं पटलं चये । वसन्ततिलकं वृत्ते, कपालं भिक्षुभाजने ॥१२३॥ अर्धपूर्वपदो नावष्टयणक-नटौ कचित् । चोराधमनोज्ञाधकञ् , कथानककशेरुके ॥१२४॥ वंशिकवक्रोष्ठिककन्यकुब्जपीठानि नक्तमवहित्थम् । रशनं रसनाच्छोदन शुम्बं तुम्बं महोदयं कांस्यम् ॥१२५॥ मृगव्यचन्ये च वणिज्यवीर्यनासीरगात्रापरमन्दिराणि । तमिस्त्रशस्त्रे नगरं मसूरत्वक्क्षीरकादम्बरकाहलानि ॥१२६॥
स्थालीकदल्यौ स्थलजालपित्तला
गोलायुगल्यौ बडिश च छर्दि च । अलाबु जम्बूडरुषः सरः सदो, रोदोऽर्चिषी दाम गुणे त्वयट् तयट् ॥१२७॥
इति स्त्रीनपुंसकलिङ्गाधिकारः।
-

Page #229

२२३
स्वतस्त्रिलिङ्गः सरकोऽनुतर्षे शललः शले । करकोऽदोपले कोशः, शिम्बा खड्गपिधानयोः ॥ १२८॥
जीवः प्राणेषु केदारे, वलजः पवने खलः । बहुलं वृत्तनक्षत्रपुराद्याभरणाभिधाः ॥ १२९ ॥ भल्लातक आमलको, हरीतकविभीतकौ । तारकाढकपिटकस्फुलिङ्गा विडङ्गतटौ ॥१३०॥ पटः पुटो वटो वाटः, कपाटशकटौ कटः । पेटो मठः कुण्डनीडविषाणास्तूणकङ्कतौ ॥१३१॥ मुस्तकुयेङ्गुदजृम्भदाडिमाः, पिठरप्रतिसरपात्रकंदराः । नखरो बल्लूरो दरः पुरश्छत्रकुवलमृणालमण्डलाः ॥१३२॥
नालप्रणालपटलार्गलशृङ्खलकन्दलाः ।
पूलावहेलो कलशकटाहौ पष्टिरेण्विपु ॥१३३॥
इति स्वतस्त्रिलिङ्गाधिकारः ।
1
परलिङ्गो द्वन्द्वोऽशी डेऽर्थो वाच्यवदपत्यमिति नियताः । अस्त्रचारोपाभावे गुणवृत्तेराश्रयाद्वचनलिङ्गे ॥१३४॥ प्रकृतेर्लिङ्गवचने बाधन्ते स्वार्थिकाः कचित् । प्रकृतिर्हरीतक्यादिर्न लिङ्गमतिवर्तते ॥१३५॥

Page #230

૨૨૪ वचनं तु खलतिकादिर्बह्वाऽत्येति पूर्वपदभूता । स्त्रीपुनपुंसकानां सह वचनें स्यात् परं लिङ्गम् ॥१३६॥ नन्ता संख्या डतिर्युष्मदस्मच्च स्युरलिङ्गकाः । पदं वाक्यमव्ययं चेत्यसंख्यं च तद्बहुलम् ॥१३७॥ निःशेषनामलिङ्गानुशासनान्यमिसमीक्ष्य संक्षेपात् । आचार्यहेमचन्द्रः समभदनुशासनानि लिङ्गानाम् ॥१३८||
इति कलिकालसर्वज्ञाचार्यश्रीहेमचन्द्रविरचितं
'लिङ्गानुशासन समाप्तम् ।।

Page #231

श्री काव्यानुशासनसूत्राणि ।
१ अकृत्रिमस्वादुपदां परमार्थाभिधायिनीम् ।
सर्वभाषापरिणतां जैनी वाचमुपास्महे ॥१॥ २ शब्दानुशासनेऽस्माभिः साध्व्यो वाचो विवेचिताः।
तासामिदानी काव्यख यथावदनुशिष्यते ॥२॥ ३ काव्यमानन्दाय यशसे कान्तातुल्यतयोपदेशाय च। ४ प्रतिभाऽस्य हेतुः। ५ सावरणक्षयोपशममात्रात्सहजा। ६ मत्रादेरौपाधिकी। ७ व्युत्पत्यभ्यासाभ्यां संस्कार्या । ८ लोकशास्त्रकाव्येषु निपुणता व्युत्पत्तिः। ९ काव्यविच्छिक्षया पुनः पुनः प्रवृत्तिरभ्यासः । १० सतोऽप्यनिवन्धोऽसतोऽपि निवन्धो नियमश्छा
याद्युपजीवनादयश्च शिक्षाः। ११ अदोषौ सगुणौ सालंकारौ च शब्दार्थों काव्यम् । १२ रसस्योत्कर्पापकर्पहेतू गुणदोषौ भत्त्या शब्दार्थयो। १३ अङ्गाश्रिता अलंकारा।

Page #232

२२६ १४ तत्परत्वे काले ग्रहत्यागयो तिनिर्वाहे निर्वाहे
ऽप्यङ्गत्वे रसोपकारिणः । १५ मुख्यगौणलक्ष्यव्यङ्ग्यार्थभेदान्मुख्यगौणलक्षक
व्यञ्जकाः शब्दाः। । १६ साक्षात्संकेतविषयो मुख्यः। १७ मुख्यार्थवाधे निमित्ते प्रयोजने च भेदाभेदाभ्या
मारोपितो गौणः। १८ मुख्यार्थसंबद्धस्तत्त्वेन लक्ष्यमाणो लक्ष्यः। १९ मुख्याव्यतिरिक्तः प्रतीयमानो व्यङ्गयो ध्वनिः । २० मुख्याधास्तच्छक्तयः। २१ वक्रादिवैशिष्ट्यादर्थस्यापि व्यञ्जकत्वम् । २२ व्यङ्ग्या शब्दार्थशक्तिमूलः। २३ नानार्थस्य मुख्यस्य शब्दस्य संसर्गादिभिरमु
ख्यस्य च मुख्यार्थबाधादिभिर्नियमिते व्यापारे वस्त्वलंकारयोर्वस्तुनश्च व्यञ्जकत्वे शब्दशक्ति
मूलः पदवाक्ययोः। २४ वस्त्वलंकारयोस्तब्यञ्जकत्वेऽर्थशक्तिमूल:
प्रबन्धेऽपि । २५ रसादिश्च।
इति प्रथमोऽध्यायः।

Page #233

२२७
१ विभावानुभावव्यभिचारिभिरभिव्यक्तः स्थायी
भावो रसः। २ शृङ्गारहास्यकरुणा रौद्रवीरभयानका वीभत्सा
द्भुतशान्ता नव रसाः। ३ स्त्रीपुंसमाल्यादिविभावा जुगुप्सालस्यौग्र्यवर्ज
व्यभिचारिका रतिः संभोगविप्रलम्भात्मा शृङ्गारः। ४ सुखमयधृत्यादिव्यभिचारी रौमाश्चाधनुभाव:
सम्भोगः। ५ शङ्कादिव्यभिचारी सन्तापाद्यनुभावोऽभिलापमा
नप्रवासरूपो विप्रलम्भः। ६ दैवपारवश्याभ्यामाद्यो द्वेधा । ७ प्रणयेाभ्यां मानः। ८ कार्यशापसम्भ्रमैः प्रवासः। ९ विकृतवेपादिविभावो नासास्पदनाद्यनुभावो निद्रा
दिव्यभिचारी हासो हास्यः। १० उत्तममध्यमाधमेषु स्मितविहसितापहसितैः स
आत्मस्थस्त्रेधा। ११ एतत्संक्रमर्हसितोपहसितातिहसितैः परस्थोऽपि । १२ इष्टनाशादिविभावो देवोपालम्भावनुभावो दुःख

Page #234

२२८
मयव्यभिचारी शोकः करुणः। १३ दारापहारादिविभावो नयनरागाद्यनुभाव औय्या
दिव्यभिचारी क्रोधो रौद्रः। १४ नयादिविभावः स्थैर्याद्यनुभावो धृत्यादिव्यभि.
चार्युत्साहो धर्मदानयुद्धभेदो वीरः। १५ विकृतस्वरश्रवणादिविभावं करकम्पायनुभावं
शङ्कादिव्यभिचारि भयं भयानकः । १६ अहृद्यदर्शनादिविभावाङ्गसंकोचाधनुभावापस्मारा
दिव्यभिचारिणी जुगुप्सा बीभत्सः । १७ दिव्यदर्शनादिविभावो नयनविस्ताराद्यनुभावो
हर्षादिव्यभिचारी विस्मयोद्धतः। १८ वैराग्यादिविभावो यमनियमाध्यात्मशास्त्रचिन्त
नाद्यनुभावो धृत्यादिव्यभिचारी शमः शान्तः । १९ रतिहासशोकक्रोधोत्साहभयजुगुप्साविस्मयशमाः
स्थायिनो भावाः। २० धृतिस्मृतिमतिव्रीडाजाड्यविषादमदव्याधिनिद्रा
सुप्तौत्सुक्याऽवहित्थशङ्काचापलाऽऽलस्सहर्षगाँध्यमबोधग्लानिदैन्यश्रमोन्मादमोहचिन्ताऽमर्षत्रासाऽपस्मारनिर्वेदाऽऽवेगवितर्काऽस्यामृतयःस्थि

Page #235

२२९
त्युदयप्रशमसंधिशवलत्त्रधर्माणस्त्रयस्त्रिंशद्व्यभि
चारिणः ।
२१ ज्ञानादेर्धृतिरव्यग्र भोगकृत् । २२ सदृशदर्शनादेः स्मृतिर्ब्रक्षेपादिकृत् । २३ शास्त्रचिन्तादेर्मतिः शिष्योपदेशादिकृत् । २४ अकार्यकरणज्ञानादेवींडा वैवर्ण्यादिकृत् । २५ इष्टानिष्टदर्शनादेर्जाड्यं तूष्णींभावादिकृत् । २६ कार्यभङ्गाद्विपादः सहायान्वेषणमुखशोषादिकृत् । २७ मद्योपयोगान्मदः स्वापहास्याऽस्मरणादिकृत् । २८ विरहादेर्मनस्तापो व्याधिर्मुखशोषादिकृत् । २९ क्लमादेर्निद्रा जृम्भादिकृत् । ३० निद्रोद्भवं सुप्तमुत्स्वमायितादिकृत् । ३१ इष्टानुस्मरणादेरौत्सुक्यं त्वरादिकृत् ।
३२ लज्जादेरवहित्थमन्यथा कथनादिकृत् । ३३ चौर्यादेः स्वपरयोः शङ्का पार्श्वविलोकनादिकृत् ।
३४ रागादेश्चापलं वाक्पारुष्यादिकृत् ।
३५ श्रमादेरालस्यं निद्रादिकृत् । ३६ प्रियागमादेर्हर्षो रोमाञ्चादिकृत् । ३७ विद्यादेर्गवऽस्यादिकृत् ।

Page #236

२३० ३८ चौर्यादेरौय्यं वधादिकृत् । ३९ शब्दादेः प्रबोधो जृम्भादिकृत् । ४० व्याध्यादेानिवैवादिकृत् । ४१ दौर्गत्यादेर्दैन्यममृजादिकृत् । ४२ व्यायामादेः श्रमोऽङ्गभङ्गादिकृत् । ४३ इष्टवियोगादेरुन्मादोऽनिमित्तस्मितादिकृत् ।। ४४ प्रहारादेर्मोहो भ्रमणादिकृत् । ४५ दारिद्यादेश्चिन्ता संतापादिकृत् । ४६ आक्षेपादेरमर्षः स्वेदादिकृत् । ४७ निर्घातादेवासोऽङ्गसंक्षेपादिकृत् । ४८ ग्रहादेरपस्मारः कम्पादिकृत् । ४९ रोगादेनिवेदो रुदितादिकृत् । ५० उत्पातादिभ्यः आवेगो विसयादिकृत् । ५१ संदेहादेवितर्कः शिरस्कम्पादिकृत् । ५२ परोत्कर्षादेरस्यावज्ञादिकृत् । ५३ व्याध्यभिघाताभ्यां मृतिहिकाकार्यादिकृत् । ५४ स्तम्भ वेदरोमाञ्चवरभेद(स्वर)कम्पवैवाश्रुप्रल
या अष्टौ साचिकाः। ५५ नरिन्द्रियेषु तिर्यगादिषु चारोपाद्रसभावाभासौ ।

Page #237

२३१
५६ अनौचित्याच्च ।
५७ व्यङ्गस्य प्राधान्ये काव्यमुत्तमम् । ५८ असत्संदिग्धतुल्यप्राधान्ये मध्यमं त्रेधा ।
५९ अव्यङ्ग्यमवरम् ।
इति द्वितीयोऽध्यायः ।
१ रसादेः खशब्देोक्तिः क्वचित्संचारिवर्ज दोषः । २ अवाध्यत्वे आश्रयैक्ये नैरन्तर्येऽनङ्गले च विभावादिप्रातिकूल्यम् ।
३ विभावानुभाव क्लेशव्य क्तिः पुनः पुनर्दीप्त्याकाण्डप्रथाच्छेदाऽङ्गातिविस्तराऽङ्गयऽननुसंधानाऽन
ङ्गाभिधान प्रकृतिव्यत्ययाश्च ।
४ निरर्थका साधुत्वे पदस्य ।
५ विसंधिन्युनाऽधिकोक्ताऽस्थानस्थपदपतत्प्रकर्षसमाप्तपुनरात्ताविसर्गहतवृत्तसंकीर्णगर्भितभग्नप्रक्र
मानन्वितत्वानि वाक्यस्य ।
६ अप्रयुक्ताऽश्लीलाऽसमर्थानुचितार्थश्रुतिकटुक्लिष्टाविमृष्टविधेयांशविरुद्धबुद्धिकृन्त्वान्युभयोः ।
७ कष्टाऽपुष्टव्याहत ग्राम्याऽश्लीलसाकाङ्क्षन्संदिग्धाऽक्रमपुनरुक्तभिन्नसहचरविरुद्धव्यङ्ग्यप्रसिद्धिवि

Page #238

જરૂર
धाविरुद्ध त्यक्तपुनरात्तपरिवृत्तनियमानियमविशेपसामान्यविध्यनुवादत्वान्यर्थस्य । ८ नानुकरणे। ९ वक्त्राद्यौचित्ये च। १० क्वचिद्गुणः।
इति तृतीयोऽध्यायः ।
१ माधुयौँजाप्रसादास्त्रयो गुणाः । २ द्रुतिहेतुर्माधुर्य शृङ्गारे। ३ शान्तकरुणविप्रलम्भेषु सातिशयम् । ४ तत्र निजाऽन्त्याक्रान्ता अटवर्गा वर्गा इखाऽन्त
रितौ रणावसमासो मृदुरचना च । ५ दीप्तिहेतुरोजो वीरबीभत्सरौद्रेषु क्रमेणाधिकम् । ६ आद्यतृतीयाऽऽक्रान्तौ द्वितीयतुर्यों युक्तो रेफ___ स्तुल्यश्च टवर्गशषा वृत्तिदैर्ध्यमुद्धतो गुम्फश्चात्र । ७ विकासहेतुः प्रसादः सर्वत्र । ८ इह श्रुतिमात्रेणार्थप्रत्यायका वर्णवृत्तिगुम्फाः । ९ वक्त्वाच्यप्रबन्धौचित्याद्वर्णादीनामन्यथात्वमपि।
इति चतुर्थोऽध्यायः ।

Page #239

२३३
शव्दालंकाराः ।
१ व्यञ्जनस्यावृत्तिरनुप्रासः ।
२ तात्पर्यमात्र भेदिनो नाम्नः पदस्य वा लाटानाम् । ३ सत्यर्थेऽन्यार्थानां वर्णानां श्रुतिक्रमैक्ये यमकम् । ४ तत्पादे भागे वा ।
५ स्वरव्यञ्जनस्थानगत्याकारनियमच्युतगूढादिचित्रम् |
६ अर्थ मेदभिन्नानां भङ्गाभङ्गाभ्यां युगपदुक्तिः श्लेषः । ७ अथैक्ये व्यादिभाषाणां च ।
८ उक्तस्यान्येनान्यथा श्लेपादुक्तिर्वक्रोक्तिः । ९ भिन्ना कृतेः शब्दस्यैकार्थतेव पुनरुक्ताभासः । इति पञ्चमोऽध्यायः ।
अर्थालंकाराः ।
१ हृद्यं साधर्म्यमुपमा |
२ सोपमानोपमेयथर्मोपमावाचकानामुपादाने पूर्णा वाक्ये वृत्तौ च ।
३ एकद्वित्रिलोपे लुप्ता ।
४ असद्धर्मसंभावनभिवादिद्योत्योत्प्रेक्षा ।
५ सादृश्ये भेदेनारोप रूपकमेकानेकविषयम् ।

Page #240

२३४ ६ इष्टार्थसिद्धय दृष्टान्तो निदर्शनम् । ७ प्रकृताप्रकृतानां धर्मैक्यं दीपकम् । ८ सामान्यविशेष कार्य कारणे प्रस्तुते तदन्यस्य
तुल्ये तुल्यस्य चोक्तिरन्योक्तिः। ९ व्यङ्ग्यस्योक्तिः पर्यायोक्तम् । १० विशेषविवक्षया भेदाभेदयोगाऽयोगव्यत्ययोऽ
तिशयोक्तिः। ११ विवक्षितस्य निषेध इवोपमानस्याऽऽक्षेपश्चाक्षेपः। १२ अर्थानां विरोधाभासो विरोधः । १३ सहार्थवलाद्धर्मस्यान्वयः सहोक्तिः । १४ श्लिष्टविशेषणैरुपमानधीः समासोक्तिः । १५ स्वभावाख्यानं जातिः। १६ स्तुतिनिन्दयोरऽन्यतरपरता व्याजस्तुतिः । १७ वाक्यस्यार्थनेकार्थता श्लेषः । १८ उत्कर्षापकर्षहेत्वोः साम्यस्य चोक्तावनुक्तौ चोप
मेयस्याधिक्यं व्यतिरेकः । १९ विशेषस्य सामान्येन साधर्म्यवैधाभ्यां सम
र्थनमर्थान्तरन्यासः। २० स्तुत्यै संशयोक्तिः ससंदेहः ।

Page #241

२३५
२१ प्रकृताप्रकृताभ्यां प्रकृतापलापोऽप इनुतिः । २२ पर्यायविनिमयौ परावृत्तिः। २३ हेतोः साध्यावगमोऽनुमानम् । २४ सदृशदर्शनात्मरणं स्मृतिः। २५ वियर्ययो भ्रान्तिः। २६ क्रियाफलाऽभावोऽनर्थश्च विषमम् । २७ योग्यतया योगः समम् । २८ हेतौ कार्य चेकत्र हेतुकार्यान्तरोक्तियुगपद्गुणक्रि
याश्च समुच्चयः। २९ पृटेऽपृष्टे वान्यापोहपरोक्तिः परिसंख्या । ३० यथोत्तरं पूर्वस्य हेतुत्वे कारणमाला । ३१ स्वातन्त्र्याऽङ्गत्वसंशयैकपथैरेपामेकत्र स्थितिः संकरः।
इति पष्ठोऽध्यायः। १ समग्रगुणः कथाव्यापी नायकः। २ शोभाविलासमधुरललितमाधुर्यस्थैर्यगाम्भीर्यौदार्य
तेजांस्यष्टौ सच्चजास्तद्गुणाः। ३ दाक्ष्यशौर्योत्साहनीचजुगुप्सोत्तमस्पर्धागमिका शोभा।

Page #242

२३६
४ धीरे गतिदृष्टी सस्मितं वचो विलासः ।
५ मृदुशृङ्गारचेष्टा ललितम् । ६ क्षोभेप्यनुवणं माधुर्यम् । ७ विघ्नेप्यचलं स्थैर्यम् | ८ हर्षादिविकारानुपलम्भकृद्गाम्भीर्यम् । ९ स्वपरेषु दानाभ्युपपत्ति संभाषणान्यौदार्यम् । १० पराऽधिक्षेपाद्यसहनं तेजः ।
११ धीरोदात्तललितशान्तोद्धतभेदात्स चतुर्धा | १२ दक्षिणधृष्टानुकूलशठभेदादेकैकथतुर्धा | १३ गूढगर्वः स्थिरो धीरः क्षमावान् अविकत्थनः महासच्चो दृढव्रतो धीरोदात्तः ।
१४ कलासक्तः सुखी शृङ्गारी मृदुर्निश्चिन्तो धीरललितः ।
१५ विनयोपशमवान् धीरशान्तः ।
१६ शूरो मत्सरी मायी विकत्थनश् छद्मवान् रौद्रोsaलिप्तो धीरोद्धतः ।
१७ ज्येष्ठायामपि सहृदयो दक्षिणः ।
१८ व्यक्तापराधो धृष्टः । १९ एकभार्योऽनुकूलः ।

Page #243

२३७ २० गूढापराधः शठः। २१ व्यसनी पापकृल्लुब्धः स्तव्धो धीरोद्धतः प्रति
नायकः । २२ तद्गुणा स्वपरसामान्या नायिका त्रेधा। २३ स्वयमूढा शीलादिमती स्वा । २४ वय कौशलाभ्यां मुग्धा मध्या प्रौढेति सा त्रेधा। २५ धीरा धीराधीरा ऽधीराभेदादन्त्ये त्रेधा । २६ पोढापि ज्येष्ठाकनिष्ठाभेदाद् द्वादशधामाध्यानौ
ढ्योः प्रत्येकं त्रिभेदत्वम् । २७ सोत्पासवक्रोच्या सवाष्पया वाक्यारुण्येण क्रोधि
न्यो मध्याधीराधाः। २८ उपचारावहित्थाभ्यामानुकूल्यौदासीन्याभ्यां संत
जनधाताभ्यां प्रौढाधीरायाः। २९ परोढा परस्त्री कन्या च । ३० गणिका सामान्या। ३१ स्वाधीनपतिका प्रोपितभरीका खण्डिता कल
हान्तरिता वासकसज्जा विरहोत्कण्ठिता विप्रल
व्धा अभिसारिका चेति स्वस्त्रीणामष्टावस्थाः। ३२ अन्त्यव्यवस्था परस्त्री।

Page #244

२३८ ३३ ईर्ष्याहेतुः सपत्नी प्रतिनायिका । ३४ सचजा विंशतिः स्त्रीणामलंकाराः । ३५ ते चायनजाः। ३६ भावहावहेलास्त्रयोऽङ्गजा अल्पभूयोविकारात्मकाः। ३७ लीलादयो दश स्वाभाविकाः । ३८ वाग्वेष चेष्टितैः प्रियस्यानुकृतिीला । ३९ स्थानादीनां वैशिष्ट्यं विलासः । ४० गर्वादल्पाकल्पन्यासः शोभाकृद्विच्छित्तिः। ४१ इष्टेऽप्यवज्ञा विवोकः । ४२ वागङ्गभूषणानां व्यत्यासो विभ्रमः । ४३ स्मितहसितरुदितभयरोषगर्वदुःखश्रमाभिलाष
संकरः किलिकिंचितम् ।। ४४ प्रियकथादौ तद्भावभावनोत्था चेष्टा मोट्टायितम् । ४५ अधरादिग्रहाहुःखेऽपि हर्षः कुट्टमितम् । ४६ मसृणोऽङ्गन्यासो ललितम् । ४७ कर्त्तव्यवशादायते एव हस्तादिकर्मणि यद्वैचित्र्यं
स विलासः । ४८ व्याजादेः प्राप्ताकालस्याप्यवचनं विहृतम् । ४९ शोभादयः सप्तायनजाः। ५० रूपयौवनलावण्यैः पुंभोगोपबंहितैर्मन्दमध्यतीवा

Page #245

२३९
गच्छाया शोभा कान्तिीप्तिश्च । ५१ चेष्टामसृणवं माधुर्यम् । ५२ अचापलाविकत्थनत्वे धैर्यम् । ५३ प्रश्रय औदार्यम्। ५४ प्रयोगे निःसाध्वसत्वं प्रागल्भ्यम् ।
इति सप्तमोऽध्यायः ।
१ कव्यं प्रेक्ष्यं श्रव्यं च। २ प्रेक्ष्यं पाठ्यं गेयं च। ३ पाठ्यं नाटकप्रकरणनाटिकासमवकारेहामृगडिम
व्यायोगोत्सृष्टिकाङ्कप्रहसनभाणवीथीसट्टकादि। ४ गेयं डोम्बिकाभाणप्रस्थानशिङ्गमाणिकाप्रेरणरामा
क्रीडहल्लीसकरासकगोष्ठीश्रीगदितरागकाव्यादि। ५ श्रव्यं महाकाव्यमाख्यायिका कथा चम्पूरनिवद्धं
च।
६ पद्यं प्रायः संस्कृतप्राकृतापभ्रंशग्राम्यभापानिवद्ध
भिन्नान्त्यवृत्तसर्गाश्वाससंध्यवस्कन्धकवन्धं सत्संधिशब्दार्थवैचित्र्योपेतं महाकाव्यम् । ७ यत्र बीजसमुत्पत्तिर्नानार्थरससंभवा ।

Page #246

२४०
काव्ये शरीरानुगता तन्मुखं परिचक्षते || ८ बीजस्योद्घाटनं यत्र दृष्टनष्टमिव क्वचित् । मुखन्यस्तस्य सर्वत्र तद्वै प्रतिमुखं स्मृतम् ॥ ९ उद्भेदस्तस्य बीजस्य प्राप्तिरप्राप्तिरेव वा ।
पुनश्चान्वेषणं यत्र स गर्भ इति संज्ञितः ॥ १० गर्भनिर्भिन्नबीजार्थो विलोभनकृतोऽपि वा ।
क्रोधव्यसनजो वापि स विमर्शः प्रकीर्तितः ॥ ११ समानयनमर्थानां मुखाद्यानां सबीजिनाम् । नानाभावोत्तराणां यद्भवेन्निर्वहणं तु तत् ॥ १२ नायकाख्यातखवृत्ताभाव्यर्थशंसिवक्त्रादिः सोच्छ्वासा संस्कृता गद्ययुक्ताख्यायिका ।
१३ धीरशान्तनायका गद्येन पद्येन वा सर्वभाषा कथा ।
१४ गद्यपद्यमयी साङ्का सोच्छ्वासा चम्पूः । १५ अनिबद्धं मुक्तकादि ।
१६ एकद्वित्रिचतुश्छन्दोभिर्मुक्तकसंदानितक विशेषक कलापकानि ।
१७ पञ्चादिभिश्चतुर्दशान्तैः कुलकम् । इति अष्टमोऽध्यायः ।

Page #247

कलिकालसर्वज्ञश्रीहेमचन्द्राचार्यविरचिता
॥अयोगव्यवच्छेदिका॥
अगम्यमध्यात्मविदामवाच्यं
वचस्विनामक्षवतां परोक्षम् । श्रीवर्धमानाभिधमात्मरूप
महं स्तुतेर्गोचरमानयामि ॥१॥ स्तुतावशक्तिस्तव योगिनां न किं
गुणानुरागस्तु ममापि निश्चलः। इदं विनिश्चित्य तव स्तवं वदन्न
वालिशोऽप्येप जनोऽपराध्यति ॥२॥ क सिद्धसेनस्तुतयो महार्था
अशिक्षितालापकला क चैपा। तथापि यथाधिपतेः पथिस्थः । ___ स्खलद्गतिस्तस्य शिशुन शोच्यः ॥३॥ जिनेन्द्र ! यानेव विवाधसे स्म
दुरंतदोपान् विविधैरुपायैः। त एव चित्रं त्वदसूययेव
कृताः कृतार्थाः परतीर्थनाथैः ॥४॥

Page #248

२४२
यथास्थितं वस्तु दिशन्नधीश!
न तादृशं कौशलमाश्रितोऽसि । तुरङ्गशृंगाण्युपपादयस्यो
नमः परेभ्यो नवपण्डितेभ्यः ॥५॥ जगन्त्यनुध्यानवलेन शश्वत् ।
कृतार्थयत्सु प्रसभं भवत्सु । किमाश्रितोऽन्यैः शरणं त्वदन्यः
स्खमांसदानेन वृथा कृपालुः ॥६॥ स्वयं कुमार्गग्लपिता नु नाम
प्रलम्भमन्यानपि लम्भयन्ति । सुमार्गगं तद्विदमादिशन्त
__ मस्ययान्धा अवमन्वते च ।।७।। प्रादेशिकेभ्यः परशासनेभ्यः
पराजयो यत्तव शासनस्य। खद्योतपोतद्युतिडम्बरेभ्यो
विडम्बनेय हरिमण्डलस्य ॥८॥ शरण्य ! पुण्ये तव शासनेऽपि
संदेग्धि यो विप्रतिपद्यते वा। स्वादौ स तथ्ये स्वहिते च पथ्ये
संदेग्धि वा विप्रतिपद्यते वा ॥९॥

Page #249

ર हिंसाद्यसत्कर्मपथोपदेशाद
सर्वविन्मूलतया प्रवृत्तेः। नृशंसदुर्बुद्धिपरिग्रहाच
मस्त्वदन्यागममप्रमाणम् ॥१०॥ हितोपदेशात्सकलज्ञक्लप्से
मुमुक्षुसत्साधुपरिग्रहाच। पूर्वापरार्थेप्यविरोधसिद्धे
स्त्वदागमा एव सतां प्रमाणम् ॥११॥ क्षिप्येत वान्यैः सदृशीक्रियेत वा
तवाद्धिपीठे लुठनं सुरेशितुः। इदं यथावस्थितवस्तुदेशनं
परैः कथंकारमपाकरिष्यते ॥१२॥ तदुःषमाकालखलायितं चा
पचेलिमं कर्म भवानुकूलम् । उपेक्षते यत्तव शासनार्थ
मयं जनो विप्रतिपद्यते वा ॥१३॥ पर सहस्राः शरदस्तपांसि
युगान्तरं योगमुपासतां वा। तथापि ते मार्गमनापतन्तो
न मोक्ष्यमाणा अपि यान्ति मोक्षम् ॥१४॥

Page #250

२४४
अनाप्तजाड्यादिविनिर्मितित्वसंभावनासंभवि विप्रलम्भाः ।
परोपदेशाः परमाप्तक्लप्तपथोपदेशे किमु संरभन्ते ॥ १५ ॥
यदाजवादुक्तमयुक्तमन्यै
स्तदन्यथाकारमकारि शिष्यैः ।
न विप्लवोऽयं तव शासनेऽभू
दहो अधृष्या तव शासनश्रीः ॥ १६ ॥ देहाद्ययोगेन सदाशिवतं शरीरयोगादुपदेशकर्म | परस्परस्पर्धि कथं घटेत
परोपक्लृप्तेष्वधिदैवतेषु ॥१७॥
प्रागेव देवांतरसंश्रितानि
रागादिरूपाण्यवमान्तराणि ।
न मोहजन्यां करुणामपीश !
समाधिमाध्यस्थ्ययुगाश्रितोऽसि ॥ १८ ॥
जगन्ति भिन्दन्तु सृजन्तु वा पुनfer तथा वा पतयः प्रवादिनाम् ।
त्वदेकनिष्ठे भगवन् भवक्षय
क्षमोपदेशे तु परं तपस्विनः ॥१९॥

Page #251

२४५ चपुश्च पर्यकशयं श्लथं च . ____दृशौ च नासानियते स्थिरे च। न शिक्षितेयं परतीर्थनाथै
जिनेन्द्र ! मुद्रापि तवान्यदास्ताम् ॥२०॥ यदीयसम्यक्त्ववलात् प्रतीमो
भवादृशानां परमस्वभावम् कुवासनापाशविनाशनाय
नमोऽस्तु तस्मै तब शासनाय ॥२१॥ अपक्षपातेन परीक्षमाणा
द्वयं द्वयस्याप्रतिम प्रतीमः । यथास्थितार्थप्रथनं तवैत
दस्थाननिर्वधरसं परेषाम् ।।२२।। अनायविद्योपनिषविषण्णै
विशृंखलैश्चापलमाचरद्भिः। अमूढलक्ष्योऽपि पराक्रिये य
__ चम्किकरः किं करवाणि देव! ॥२३॥ विमुक्तवैरव्यसनानुवन्धाः
श्रयंति या शाश्वतवैरिणोऽपि । परैरगम्यां तब योगिनाथ !
तां देशनाभूमिमुपाश्रयेऽहम् ॥२४॥

Page #252

२४६ मदेन मानेन मनोभवेन,
क्रोधेन लोभेन च संमदेन । पराजितानां प्रसभं सुराणां
थैव साम्राज्यरुजा परेषाम् ॥२५॥ स्वकण्ठपीठे कठिनं कुठारं
परे किरन्तः प्रलपन्तु किंचित् । मनीषिणां तु त्वयि वीतराग!
न रागमात्रेण मनोऽनुरक्तम् ॥२६॥ सुनिश्चित मत्सरिणो जनस्य
न नाथ! मुद्रामतिशेरते ते। माध्यस्थ्यमास्थाय परीक्षका ये
मणौ च काचे च समानुबंधाः ॥२७॥ इमां समक्ष प्रतिपक्षसाक्षिणा
मुदारघोषामवघोषणां ब्रूवे । न वीतरागात्परमस्ति दैवतं
न चाप्यनेकान्तमृते नयस्थितिः ॥२८॥ न श्रद्धयैव त्वयि पक्षपातो
न द्वेषमात्रादरुचिः परेषु । यथावदाप्तत्वपरीक्षया तु
त्वामेव वीर प्रभुमाश्रिताः स्मः ॥२९॥

Page #253

तमास्पृशामप्रतिभासमाज
भवन्तमप्याशु विविन्दते याः । महेम चन्द्रांशुदृशावदाता.
स्तास्तर्कपुण्या जगदीशवाचः ॥३०॥ यत्र तत्र समये यथा तथा
योऽसि सोस्यभिधया यया तया। चीतदोपकलुषः स चेद्धवा
नेक एव भगवन्नमोऽस्तु ते॥३१॥
[उपसंहारकाव्यम् ] इंदं श्रद्धामात्रं तदथ परनिन्दा मृदुधियो
विगाहन्तां हन्त प्रकृतिपरवादव्यसनिनः । अरक्तद्विष्टानां जिनवर ! परीक्षाक्षमधियामयं तत्वालोका स्तुतिमयमुपाधि विधृतवान् ॥३२॥

Page #254

२४८ कलिकालसर्वज्ञश्रीहेमचन्द्राचार्यविरचिता
॥अन्ययोगव्यवच्छेदिका ॥ अनन्तविज्ञानमतीतदोष
___ मवाध्यसिद्धान्तममर्त्यपूज्यम् । श्रीवर्धमानं जिनमाप्तमुख्यं,
स्वयम्भुवं स्तोतुमहं यतिष्ये ॥१॥ अयं जनो नाथ! तव स्तवाय
गुणान्तरेभ्यः स्पृहयालुरेव । विगाहतां किन्तु यथार्थवाद___ मेकं परीक्षाविधिदुर्विदग्धः ॥२॥ गुणेष्वसूयां दधतः परेऽमी
___ मा शिश्रियन्नाम भवन्तमीशम् । तथापि संमील्य विलोचनानि
विचारयन्तां नयवर्त्म सत्यम् ॥३॥ खतोऽनुवृत्तिव्यतिवृत्तिभाजो
भावा न भावान्तरनेयरूपाः । परात्मतत्त्वादतथात्मतवाद्
द्वयं वदन्तोऽकुशलाः स्खलन्ति ॥४॥

Page #255

२४९ आदीपमाव्योम समस्वभावं
साद्वादमुद्रानतिमेदिवस्तु । तन्नित्यमेवैकमनित्यमन्य
दिति त्वदाज्ञाद्विषतां प्रलापाः ॥५॥ कर्तास्ति कश्चिद् जगतः स चैकः
स सर्वगः स ववशः स नित्यः । इमाः कुहेवाकविडम्बनाः स्यु
स्तेषां न येषामनुशासकस्त्वम् ॥६॥ न धर्मधमित्वमतीवमेदे
वृत्यास्ति चेन्न त्रितयं चकास्ति । इहेदमित्यस्ति मतिश्च वृत्ती
न गौणभेदोऽपि च लोकवाधः ॥७॥ सतामपि स्यात् कचिदेव सत्ता
चैतन्यमोपाधिकमात्मनोऽन्यत् । न संविदानन्दमयी च मुक्तिः
सुसूत्रमासूत्रितमत्वदीयैः ॥८॥ यत्रैव यो दृष्टगुणः स तत्र ___कुम्भादिवनिष्प्रतिपक्षमेतत् । तथापि देहान् बहिरात्मतत्त्व
मतत्ववादोपहताः पठन्ति ॥९॥

Page #256

१५०
स्वयं विवादग्रहिले वितण्डापाण्डित्यकण्डूलमुखे जनेऽस्मिन् ।
मायोपदेशात् परमर्मभिन्दन्
अहो ! विरक्तो मुनिरन्यदीयः ॥ १० ॥
न धर्महेतुविहितापि हिंसा नोत्सृष्टमन्यार्थमपोद्यते च । स्वपुत्रघातान्नृपतित्वलिप्सा
सब्रह्मचारिस्फुरितं परेषाम् ॥११॥ स्वार्थावबोधक्षम एव बोधः
प्रकाशते नार्थकथान्यथा तु । परे परेभ्यो भयतस्तथापि
प्रपेदिरे ज्ञानमनात्मनिष्ठम् ॥ १२ ॥ माया सती चेद् द्वयतत्त्वसिद्धिरथासती हन्त कुतः प्रपंचः ।
मायैव चेदर्थसहा च तल्कि
माता च चन्ध्या च भवत्परेषाम् || १३||
अनेकमेकात्मकमेव वाच्यं
द्वयात्मकं वाचकमप्यवश्यम् ।
अतोऽन्यथा वाचकवाच्य
Faraaraकानां प्रतिभाप्रमादः ॥ १४ ॥

Page #257

२५१
चिदर्थशून्या च जडा च बुद्धिः शब्दादितन्मात्रजमम्बरादि । न बन्धमोक्षौ पुरुषस्य चेति
किज्जडैर्न ग्रथितं विरोधि ॥ १५ ॥
न तुल्यकालः फलहेतुभावो
हेतौ विलीने न फलस्य भावः । न संविदद्वैतपथेऽर्थसंविद्
विलूनशीर्ण सुगतेन्द्रजालम् ||१६||
विना प्रमाणं परवन शून्यः स्वपक्षसिद्धेः पदमनुवीत ।
कुप्येत्कृतान्तः स्पृशते प्रमाण
महो सुदृष्टं त्वददृिष्टम् ॥१७॥
कृतप्रणाशाकृतकर्मभोग
भवप्रमोक्षस्मृतिभङ्गदोषान् । उपेक्ष्य साक्षात् क्षणभङ्गमिन्छनहो महासाहसिकः परस्ते ||१८||
सा वासना सा क्षणसन्ततिश्व नाभेदभेदानुभयैर्घते । ततस्तटादर्शिशकुन्तपोत
CATE
न्यायावदुक्तानि परे श्रयन्तु ॥ १९ ॥

Page #258

विनानुमानेन पराभिसन्धि
मसंविदानस्य तु नास्तिकस्य । न साम्प्रतं वक्तुमपि क चेष्टा
क दृष्टमानं च हहा प्रमादः ॥२०॥ प्रतिक्षणोत्पादविनाशयोगि
स्थैिरकमध्यक्षमपीक्षमाणः। जिन ! त्वदाज्ञामवमन्यते यः
स वातकी नाथ ! पिशाचकी वा ॥२१॥ अनन्तधर्मात्मकमेव तत्व
मतोऽन्यथा सत्त्वमसूपपादम् । इति प्रमाणान्यपि ते कुवादि
कुरङ्गसंत्रासनसिंहनादाः ॥२२॥ अपर्यय वस्तु समस्यमान
मद्रव्यमेतच्च विविच्यमानम् । आदेशभेदोदितसप्तभङ्ग
मदीदृशस्त्वं बुधरूपवेद्यम् ॥२३॥ उपाधिभेदोपहितं विरुद्ध
नार्थेष्वसत्त्वं सदवाच्यते च । इत्यप्रबुध्यैव विरोधभीता
जडास्तदेकान्तहताः पतन्ति ॥२४॥

Page #259

२५३
स्यान्नाशि नित्यं सदृशं विरूप
वाच्यं न वाच्यं सदसत्तदेव । विपश्चितां नाथ ! निपीततस्य
सुधोद्गतोगारपरम्परेयम् ॥२५॥ य एव दोपाः किल नित्यवादे
विनाशवादेऽपि समास्त एव । परस्परध्वंसिषु कण्टकेपु
. जयत्यधृष्यं जिन ! शासनं ते ॥२६॥ नैकान्तवादे सुखदुःखभोगी
न पुण्यपापे न च वन्धमोक्षौ । दुर्नीतिवादन्यसनासिनैवं
परेविलुप्त जगदप्यशेषम् ।।२७॥ सदेव सत् स्यात्सदिति त्रिधार्थों
मीयेत दुर्नीतिनयप्रमाणैः । यथार्थदर्शी तु नयप्रमाण
पथेन दुर्नीतिपथं त्वमास्थः ॥२८॥ मुक्तोऽपि वाभ्येतु भवं भवो वा
भवस्थशून्योऽस्तु मितात्मवादे । पड्जीवकायं त्वमनन्तसङ्ख्य
माख्यस्तथा नाथ ! यथा न दोपः ॥२९।।

Page #260

२५४ अन्योज्यपक्षप्रतिपक्षभावाद्
यथा परे मत्सरिणः प्रवादाः । नयानशेषानविशेषमिच्छन्
न पक्षपाती समयस्तथा ते ॥३०॥ वाग्वैभवं ते निखिलं विवेक्तु
माशास्महे चेन्महनीयमुख्य ।। लोन्म जङ्घालतया समुद्रं वहेम चन्द्रद्युतिपानतृष्णाम् ॥३१॥
(उपसंहारकाव्यम् ] इदं तत्वाऽतत्त्वव्यतिकरकरालेऽन्धतमसे
जगन्मायाकारैरिव हतपरहीं ! विनिहितम् । तदुद्धर्तुं शक्तो नियतमविसंवादिवचनस्त्वमेवातस्त्रातस्त्वयि कृतसपर्याः कृतधियः ॥३२॥

Page #261

as
-
+
-
-
-
म
® पुस्तकप्राप्तिस्थानम् । ॐ श्री ऋषभदेवजी छगनरामजी की पेढी.
ठि. श्री सिद्धचक्राराधनतीर्थ, दहेरा खिड़की, खाराकुवा; उज्जैन (मालवा-C. I. ).
+
TOSRENTS
re

Page #262

140

Page #263
_