________________
अंत्र प्रतिषेध्यः स्वात्युदयः तत्पूर्वचरचित्रोदयस्तस्यानुपलब्धिरिति પૂર્વચાનુપત્નચ્ચિ. I ૬૦૦ / - આ અનુમાનમાં નિષેધ કરવા યોગ્ય સ્વાતિનો ઉદય તેનો પૂર્વચર ચિત્રાનો ઉદય તેની અનુપલબ્ધિ છે માટે પૂર્વચરાનુપલબ્ધિ હેતુ કહેવાય છે.
उत्तरचरानुपलब्धिर्यथा-नोदगमत् पूर्वभद्रपदा मुहूर्तात् पूर्वम्, ૩ત્તરમદ્રપદ્રોમાનવ માત્ રૂ-૨૦૨ /
જેમ કે મુહૂર્ત પહેલા પૂર્વભદ્રપદાનક્ષત્ર ઉગ્યું નથી કારણ કે હાલ ઉત્તરભદ્રપદાનો ઉદય જણાતો નથી.
अत्र प्रतिषेध्यः पूर्वभद्रपदोदयः तदुत्तरचरं उत्तरभद्रपदोदयः तस्यानुपलब्धिरित्युत्तरचरानुपलब्धिः ॥ १०१ ॥
અહીં નિષેધ કરવા યોગ્ય પૂર્વભદ્રપદાનો ઉદય તેનો ઉત્તરચર ઉત્તરભદ્રપદાનો ઉદય તેની અનુપલબ્ધિ છે તેથી ઉત્તરચરાનુપલબ્ધિ હેતુ છે.
सहचरानुपलब्धिर्यथा-नास्त्यस्य सम्यग्ज्ञानं, સગઢનાનુપલ્વે: રૂ-૨૦૨ /
જેમ કે આ પુરૂષને સમ્યજ્ઞાન નથી કારણ કે સમ્યગદર્શન જણાતુ નહીં હોવાથી આ સહચરાનુપલબ્ધિ હેતુ છે.
अत्र प्रतिषेध्यं सम्यग्ज्ञानं तत्सहचरं सम्यग्दर्शनं तस्यानुपलब्धिरिति સહરાનુપબ્ધિ : / ૨૦૨ /
આ અનુમાનમાં નિષેધ કરવા યોગ્ય સમ્યગ્રજ્ઞાન છે તેનું સહચર જે સમ્યગ્દર્શન તેની અનુપલબ્ધિ હોવાથી સહચરાનુપલબ્ધિ હેતુ કહેવાય છે.
विरुद्धानुपलब्धिं विधिसिद्धौ भेदतो भाषन्तेવિરુદ્ધનુપત્નશ્ચિત વિધિપ્રતિ પøથા રૂ-૧૦રૂ . विधिस्वरूपे साध्ये विरुद्धानुपलब्धिः पञ्चप्रकारेत्यर्थः ॥ १०३ ॥
સૂત્ર-ટીકાર્થ વિધિરૂપ સાથેની સિદ્ધિમાં વિરૂદ્ધ-અનુપલબ્ધિ હેતુ પાંચ તે પ્રકારે છે.
૧૩૭
