________________
વિશેષણરૂપે જણાવેલ છે આ પ્રમાણે ધર્મ અને ધર્મીના પર્યાય અને દ્રવ્યના) આલંબનવાળો નૈગમનયનો આ ત્રીજો ભેદ છે.
अथ नैगामाभासमाहुःનિગમનયાભાસ જણાવે છે તથા તેનું ઉદાહેરણ જણાવે છે. धर्मद्वयादीनामैकान्तिकपार्थक्याभिસન્જિર્નામેડમાસ: ૭-૧૨ /
સૂત્રાર્થ-બે ધર્મ (પર્યાય) વગેરેમાં એકાંતે ભેદ સ્વીકારનાર અભિપ્રાય નિગમનયાભાસ કહેવાય.
आदिपदेन धर्मिद्वय-धर्मधर्मिद्वययोः संग्रहः । तथा च द्वयोर्धर्मयोः, द्वयोर्धर्मिणोः, धर्म-धर्मिणो विषये एकान्तिकभेदाभिप्रायो यः स नैग माऽऽभास इत्यर्थः ॥ ११ ॥
ટીકાર્ય-અહીં સૂત્રમાં બતાવેલ આદિપદથી બે ધર્મો અને ધર્મ-ધર્મિ બંનેનો સંગ્રહ થાય છે. બે ધર્મ વચ્ચે, બે ધર્મો વચ્ચે, અથવા ધર્મધર્મી વચ્ચે, એકાંતે ભેદ ગ્રહણકરનાર અભિપ્રાયવિશેષ તે નૈગમાભાસ છે. - શત્રોદ્રાહરન્તિ– ' . '
यथा-आत्मनि सत्त्व-चैतन्ये પરસ્પરમર્યન્ત પૃથમૂતે રૂત્યાદ્રિ ૭-૧૨ :
સૂત્રાર્થ- જેમ કે “આત્મામાં સત્ત્વ અને ચૈતન્ય” બન્ને ધર્મો પરસ્પર અત્યન્ત ભિન્ન છે. વિગેરે...
एवं पर्यायवद् द्रव्यं वस्तु च परस्परमत्यन्तं पृथग्भूते' सुखजीवयोश्च परस्परमात्यन्तिको भेद इत्याकारको योऽभिप्रायविशेषः स नैगमाऽऽभास ફેયર્થ છે ૨૨ |
ટીકાઈ- આરીતે “પર્યાયયુક્ત દ્રવ્ય અને વસ્તુ” પરસ્પર અત્યંત ભિન્ન છે, સુખ અને જીવરૂપ ધર્મ-ધમી પરસ્પર અત્યંત ભેદ છે, ઇત્યાકારક અભિપ્રાયવિશેષ નૈગમનયાભાસ છે.
ર૬૯