________________
ચતુર્થ પ્રસ્તાવ-પ્રભુની વાર્ષિકદાન આપવાની તૈયારી. પણ જે પ્રથમ દુસહ વિગરૂપ કરવતથી ભેદાયેલા હૃદયવાળાનું રક્ષણ થાય તે અયુત શું થવાનું છે ? તમારાથી વિયુકત થયેલા અમે અવશ્ય લોચન. રહિતની જેમ ગમ્યાગમ્ય માર્ગને ન જાણતાં તથા વિદેશીની જેમ અનાથ બનેલા થતાં એક ક્ષણવાર પણ જીવિત ધારણ કરવાને સમર્થ નથી. ” એટલે ભગવંત બોલ્યા- જે એમ હોય તે તમે બરાબર લાંબે વિચાર કરીને બેલે કે કેટલા વખતમાં તમે મને દીક્ષા લેવાની અનુજ્ઞા આપશે?” તેઓ બોલ્યા
બે વરસ વ્યતીત થતાં તમે સંયમ લેજે.” ભગવંતે કહ્યું- ભલે, એમ થાઓ, પણ મારા ભેજનાદિકમાં તમારે વિશેષ ચિંતા ન કરવી. તેમણે જણાવ્યું– ભલે અમે એમ જ કરીશું. પછી તે દિવસથી માંડીને સર્વ સાવધ વ્યાપાર તજી, શીત જળ વજી, પ્રાસુક આહાર લેતાં, દુષ્કર બ્રહ્મચર્ય પાળતાં સ્નાન, વિલેપન પ્રમુખ શરીર–સત્કારને તજી દેતાં તથા માત્ર પ્રાસુક જળવડે હસ્ત–પાદાદિકનું પ્રક્ષાલન કરતાં પ્રભુને એક વરસ વ્યતીત થયું. આ વખતે પ્રભુ આભરણરહિત અને સ્નાન, વિલેપનાદિકથી વર્જિત છતાં એકીસાથે એકત્ર થયેલા બાર સૂર્યની તેજ–લક્ષ્મીને ધારણ કરતા હતા. વળી સ્વજનેના ઉપર ધથી બાહ્ય ગૃહસ્થ-વેશને ધારણ કર્યા છતાં ભગવંત સાક્ષાત્ સંયમરાશિ સમાન ભાસતા હતા, તેમજ પિતે ગૃહસ્થ છતાં પ્રભુને મધ્યસ્થભાવ એવે અદ્ભુત દેખાતે કે જે જિતેંદ્રિય મુનિઓના મનને પણ ચમત્કાર પમાડતે. એમ અનુક્રમે એક વરસ વીતતાં ઐલેકય-ચૂડામણિ મહાવીર વાર્ષિક મહાદાન આપવાનું વિચાર કરે છે, તેટલામાં સૌધર્મ દેવલોકમાં સુખે બેઠેલ શકનું રત્નસમૂહથી દીપાયમાન એવું સિંહાસન તરત ચલાયમાન થયું. એટલે અવધિજ્ઞાનથી પ્રભુના મનને વિકલ્પ જાણું, અત્યંત હર્ષથી શરીરે માંચિત થતાં તે સિંહાસન થકી ઉઠી, સાત-આઠ પગલાં સન્મુખ જઈ, પ્રભુને સ્તવીને આ પ્રમાણે ચિંતવવા લાગે ચરમ તીર્થનાથ શ્રીમહાવીર વાર્ષિક દાન દેવાને ઇચ્છે છે તે તેમને ધન પૂરવું એ મારું પ્રથમ કર્તાવ્ય છે.” એમ ચિંતવી તેણે વૈશ્રમણ યક્ષને આદેશ કર્યો કે– દાન–ગ્ય કનક જિનેશ્વરના ભવનમાં ભારે.’ એમ સાંભળતાં ધરણતલ સુધી નમતા મરતકે ઇંદ્રની આજ્ઞા સ્વીકારી પિતાને કૃતકૃત્ય માનતા વૈશ્રમણે તિયફભક દેને આજ્ઞા કરી, એટલે તેઓ વિનયપૂર્વક તે વચન માની, તરૂણ સૂર્યના તેજ સમાન કનકરાશિ પ્રભુના મંદિરમાં વરસવા લાગ્યા. ત્યાં ભગવંત પ્રતિદિવસ ત્રિક, ચતુષ્ક, ચશ્ચર, ચઉમુખ પ્રમુખ મોટા માર્ગો પર, તેમજ બીજા તેવાં જ સ્થાન પર
અનેક સનાથ કે અનાથને, પથિકને, ભિક્ષુકેને, રેગીઓને, વેદેશિકેને, - કણથી દબાયેલાને, કાર્પેટિકેને, દરિદ્રોને તેમજ બીજા ધનના અભિલાષી