________________
૩૮૬
શ્રી મહાવીરચરિત્ર.
ગ્રહણ કરી મારૂં જીવિત સફળ કરૂં.” ત્યારે ભગવાને તેને કહ્યું કે “ધર્મકાર્યમાં ઘણા વિદ્ગો આવે છે, તેથી તું આ બાબતમાં વિલંબ કરીશ નહીં.” ત્યારપછી જમાલિકુમાર જગદ્ગુરૂને વાંદી, રથમાં બેસી પિતાને ઘેર ગયે. ત્યાં સમય મળે ત્યારે માતા-પિતાના પગને પ્રણામ કરી તે કહેવા લાગે કે-“હે માતા-પિતા ! આજ મેં ભગવાન મહાવીરસ્વામીની પાસે ધર્મ સાંભળે, તે મને અમૃતની જેમ રૂ.” તે સાંભળી માતા-પિતાએ કહ્યું : કે-“તું ધન્ય છે, સારા લક્ષણવાળો છે, તારા જન્મ અને જીવિતના ફળને તું પામ્યું છેકેમકે જેઓએ પુણ્ય કર્યું ન હોય તેમને કદાપિ જિનેશ્વરનું વચન શ્રવણના (કર્ણના) વિષયને પામતું નથી.” પછી જમાલિએ કહ્યું કે
હે માતા-પિતા ! તે ભગવાનનું વચન સાંભળી તરત જ હું સંસારના ભયથી ઉદ્વેગ પામે અને જન્મ તથા મરણથી ભય પામે છું; તેથી તમારી આજ્ઞાથી હું ચારિત્ર ગ્રહણ કરવાને ઈચ્છું છું. ” આ પ્રમાણે પૂર્વે કઈ વખત નહીં સાંભળેલું તેવું જમાલિનું વચન સાંભળીને તેની માતાના શરીરમાં તત્કાળ ઉત્પન્ન થયેલા સંતાપના વશથી પરસેવાનું જળ પ્રસરી ગયું, શોકના ભાર (સમૂહ)થી તેણીનું શરીર કંપવા લાગ્યું, પ્રચંડ હાથીની સૂંઢથી હણાયેલા કમળની જેમ તેણીએ કરમાઈ ગયેલા લાવણ્યવાળું મુખ ધારણ કર્યું (તેણીનું મુખ કરમાઈ ગયું), તત્કાળ કૃશ (પાતળા) થયેલા હાથરૂપી લતામાંથી સુવ
ના વલય (બલેયાં) નીકળી પડ્યાં, તેનું ઉત્તરીય (ઓઢેલું) વસ્ત્ર પૃથ્વી પર પડી ગયું, તેણીના કેશને અંડે વીખરાઈ ગયે, તેણીના શરીરના સાંધાઓના બંધન શિથિલ થઈ ગયા, મૂછના વશથી તેણીનું ચેતન નાશ પામ્યું અને તે ધસ દઈને પૃથ્વીતળ પર પડી ગઈ. તે વખતે સંભ્રમ સહિત દેડી આવેલા પરિજનોએ નિર્મળ જળના બિંદુ સહિત વીંઝણના વાયુવડે આશ્વાસન કરી, ત્યારે તે ચિરકાળ સુધી વિલાપ કરીને તથા લાંબા નિસાસા મૂકીને જમાલિને કહેવા લાગી કે-“હે પુત્ર! તું અને એક જ પુત્ર સંમત, પ્રિય, હૃદયને આનંદ આપનાર, રત્નના કંડીયા જેવો અને ઘણી માનતાથી પ્રાપ્ત થયેલો છે; તેથી હે વત્સ! અમે તારા એક ક્ષણમાત્રના પણ વિયેગને ઈચ્છતા નથી, તે પછી દીક્ષા લેવાની અનુજ્ઞા આપવાનું તે કેમ ઈરછીએ? તેથી જ્યાં સુધી અમે જીવીએ છીએ ત્યાંસુધી તું રહે, અને અમારા મરણ પછી પરિણત વયવાળો તું કુળ-સંતતિને વૃદ્ધિ પમાડી, કામગથી વૈરાગ્ય પામી દીક્ષા ગ્રહણ કરજે.” તે સાંભળી જમાલિએ કહ્યું કે-“હે માતા ! આ મનુષ્ય ભવ શરીર સંબંધી અને મન સંબંધી અનેક રોગ, શેક, જરા