________________
અષ્ટમ પ્રસ્તાવ–ચેાથા શિક્ષાવ્રત ઉપર સાધુરક્ષિતની કથા.
૪૭
ચારે પરમ શ્રાવક હતા, તેમને પરસ્પર ગાઢ પ્રેમ ઉત્પન્ન થયા હતા, અને તે એકચિત્તવડે જિનધર્મ પાળતા હતા. એકદા તે શેઠાણી અને રાજાની રાણી એ બન્ને પંચવણી સુગંધી પુષ્પા, દહીં, અક્ષત, સુગંધી ગંધ, ધૂપ અને વાસક્ષેપવડે છાખડીઓને પૂર્ણ ભરી હાથમાં લઈ જિનાલયમાં ગઈ. ત્યાં જિનેશ્વરની પ્રતિમાની અનેક પ્રકારની રચનાવડે . મનેાહર . પૂજા કરી. ત્યારપછી વિચિત્ર સ્તુતિ, સ્તંત્ર અને દંડકવડે ચિરકાળ સુધી જિનેશ્વરની પ્રાર્થના કરી, પ્રદક્ષિણા કરી બહાર નીકળી. ત્યાં તેમણે એક પ્રદેશમાં અત્યંત દુઃખે. કરીને જોઇ શકાય એવા એક પુરુષ જોયા. તેનું શરીર કુછના વ્યાધિથી નષ્ટ થયુ' હતું, તેથી માખીઓના સમૂહના ગણુગાટ શબ્દવડે તે ભયંકર દેખાતા હતા. “આખા શરીર પર પડેલા ચાંદાના મુખથી નીકળતા કુમિવડે મિશ્ર થયેલા પરુના પ્રવાહ વહેતા હતા, અને તેની આંગળી, નાસિકા તથા આઇ સડી ગયા હતા. તેને જોઇ રાણીએ તેને કહ્યું કે હું મહાનુભાવ ! અહીં રહીને તું સર્વજ્ઞની કેમ આશાતના કરે છે? ” તેણે કહ્યું–“હું અહી... નિવાસ કરવા માટે આવ્યા નથી પરંતુ ચૈત્યવંદન કરવા આન્યા .. ? ત્યારે શેઠાણીએ કહ્યું- હું દેવી ! જો આટલા જ પ્રયાજનને આશ્રીને તે અહી રહ્યો છે તે ભલે રહે. તેમાં શે। દોષ છે ? કેમકે સારા સાધુએ પણ જ્યાં સુધી ચૈત્યવંદન કરે છે, અથવા વ્યાખ્યાન કરે છે, અથવા જિનેશ્વરના દર્શન કરે છે, અથવા શિષ્યાને વાચના આપે છે. ત્યાંસુધી જિનચૈત્યને વિષે રહે છે. ” રાણીએ કહ્યું “ તાપણુ આનું શરીર વનષ્ટ થયું છે તેથી આને અહીં રહેવું ચગ્ય નથી. અથવા તા થુંક વિગેરે કર્યાં વિના સમ્યક્ પ્રકારે ઉપયાગ રાખીને એક ક્ષણમાત્ર જિનપ્રતિમાના દર્શનવર્ડ પેાતાના આત્માની સમાધિને ભલે ઉત્પન્ન કરે. તેમાં શું અયાગ્ય છે ? ” શેઠાણીએ કહ્યું–“ એમ જ છે. તેમાં આ મહાનુભાવને શે। અપરાધ છે ? પ્રતિકાર ન થઈ શકે તેવાં પાપકર્મી આવા પ્રકારની વિડંબનાવડે શરણુ વિનાના પ્રાણીસમૂહની કદના કરે જ છે. ” રાણીએ કહ્યું–“ ઊંચા-નીચા વચન કહેવાથી સર્યું. હું મહાનુભાવ ! તું સાધર્મિક છે તેથી તુ' પૂજવા લાયક છે, તેથી તું કહે કે અમે તારું શું પ્રિય કરીએ ? ” તેણે કહ્યું- અહીં શું કરવાનું છે ? પૂર્વે માચરેલા દુષ્ટ કર્યાંના કૂળના વિપાકના અનુભવ કરતાં મારે સમાધિમરણુ જ માગવાનુ છે. તે પણ ભાગ્યરહિત હાવાથી મને દુર્લભ જણાય છે. ” ત્યારે તે અન્ને મેલી—“ એમ કેમ જાય ? ” કુષ્ટીએ કહ્યું-“ હું મંદ લાગ્યવાળા છું. મને
'
૩
