________________
અષ્ટમ પ્રસ્તાવ-ગાગત્યાદિ શીલાદિ કેવળજ્ઞાન.
૫૦૬
ધર્મને વિષે સ્થાપન કરીને ચંપા નગરી તરફ જવા લાગ્યા. માર્ગમાં શાલ મહાશાલ તથા તેના માતા-પિતા સહિત ગાગલિ મુનિને શુભ અથવસાયના વશથી કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. આ પ્રમાણે કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયા છતાં તેમનું સ્વરૂપ ન જણાય તેવી રીતે તેઓ માર્ગમાં ચાલ્યા. ત્યારપછી ગૌતમસ્વામીએ જગદ્ગુરુએ કહેલા અષ્ટાપદ પર ચડનારને સિદ્ધિના લાભ થેવાના વરૂપવાળે દેવને પ્રવાદ સાંભળે, તેથી હદયમાં વિસ્મય પામેલા તે જિનેશ્વરની પાસે આવ્યા. ત્યાં જગદ્ગુરુને ત્રણ પ્રદક્ષિણાપૂર્વક પ્રણામ કરીને તેણે જેટલામાં પાછળ જોયું તેટલામાં શાલ-મહાશાલ વિગેરે પાંચે કેવળીઓ સ્વામીને પ્રદક્ષિણા કરી “નમો તાસ" ( તીર્થને નમસ્કાર ): એમ બેલી કેવળીની પર્વદા તરફ ચાલ્યા. તેમને જોઈ તેણે કહ્યું કે-“ અરે! તમે કયાં જાઓ છો? અહીં આવે, સ્વામીને વાં.” ત્યારે મહાવીરસવામીએ તેને કહ્યું કે-“હે ગૌતમ! કેવળીઓની આશાતના ન કરે.” તે સાંભળીને તેણે તેઓને ખમાવ્યા. પછી સંવેગને પામીને તેણે વિચાર્યું કે- “ અહે! આ મોટા અનુભાવવાળાઓએ પ્રવ્રજ્યાના છેડા પર્યાયવડે પણ પામવા લાયક કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું અને મેં તે ચિરકાળ સુધી ચારિત્રનું પાલન કર્યું. તે પણ મને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું નહીં, તે હવે હું શું કરું? અથવા તે આ ચિંતાથી શું? અષ્ટાપદ પર્વત પર જાઉં, કેમકે દેએ આ પ્રમાણે કહ્યું છે કે “ જે કોઈ પિતાની શક્તિથી અષ્ટાપદ પર ચડે તે મનુષ્ય તે જ ભાવમાં. સિદ્ધ થાય.” આ પ્રમાણે મનમાં વિચાર કરતા ગૌતમસ્વામીના અભિપ્રાયને તથા અષ્ટાપદના કટક ઉપર રહેલા તાપસેના ઉપકારને જાણીને જિનેશ્વરે કહ્યું કે-“હે ગીતમ! ચૈત્યને વાંચવા માટે તમે અષ્ટાપદ પર્વત પર જાઓ.” ત્યારે મનમાં હર્ષ પામેલા ગૌતમસ્વામી અષ્ટાપદ તરફ ચાલ્યા. તે વખતે તે જ દેવના પ્રવાદને સાંભળીને પાંચ પાંચસે તાપસેના પરિવારવાળા કંડિત્ર, દિન્ન અને સેવાલ નામના ત્રણ કુલપતિઓ અનુક્રમે એક, બે અને ત્રણ ઉપવાસ કરીને તેના પારણાને દિવસે સચિત્ત કંદ-મૂળનું, ખરી પડેલા પીળા પાંદડાંનું અને શુષ્ક શેવાળનું ભજન કરનારા, પહેલી, બીજી અને ત્રીજી મેખળા સુધી ચડીને રહ્યા હતા (તેથી ઉપર જઈ શકતા ન હતા). તેવામાં તરુણ સૂર્યની જેવા દેદીપ્યમાન મોટા શરીરવાળા ગૌતમસ્વામી તત્કાળ તે ઠેકાણે આવ્યા. તેમને જોઈ તેઓ બોલ્યા કે-“અહા! આ પુષ્ટ શરીરવાળે સાધુ શી રીતે ચડી શકશે? તપવડે કૃશ શરીરવાળા અમે મહાતપસ્વીઓ પણ ચડવાને સમર્થ નથી.” આ પ્રમાણે તેઓ બેલતા હતા
