________________
અટ્ટમ પ્રસ્તાવ ગૌશાલકની ચેષ્ટા,
૪૨૭
તું ધર્મગુરુની અવજ્ઞા કરે છે, પેાતાના (તારા) માહાત્મ્યને બહુ વિસ્તારે છે, અને જે યુક્તિથી પણ ઘટતું નથી તેવું વચન ખેલે છે. તું લેાકેાની મધ્યે વાણીવડે કરીને જીવરક્ષા( અહિંસા ધર્મ )ને પ્રગટ કરે છે, પણ ઉત્તમ ધર્મ અને ગુણવાળા સાધુને તું પાતે જ મળે છે. આવા પ્રકારનું અકાય તેા ભિન્ન લેાકેા પણ કદાપિ કરતા નથી, અને તે તેા સર્વ અસત્ય જ આચરણ કર્યું, `વેસીયાયણ નામના ઋષિએ તેજોલેશ્યા મૂકીને તારું અંગ ખાળવા માંડ્યું હતુ. તે વખતે જગદ્ગુરુએ તારું રક્ષણ કર્યું. હતું, તે ઉપકારને પણ તું સંભારતા નથી ?”
આ પ્રમાણે ભગવાનના સાધુઓએ ધર્મ સંબંધી પ્રેરણાવડે ગેાશાળાને પ્રેરણા કરી ત્યારે તે તત્કાળ રાષવાળા થયા, અને ક્રોધે કરીને ધમધમતા તે જ્યારે સાધુઓના શરીરના રૂંવાડા માત્રને પણ બાળવાને સમર્થ થયે નહી ત્યારે તેને નાશ પામેલા સામર્થ્યવાળા જાણીને કેટલાએક આજીવિક મતના સ્થવિર સાધુએએ જગદ્ગુરુને ગુરુપણું અંગીકાર કર્યાં. બીજા કેટલાક વિવેક વિનાના ત્યાં જ રહ્યા. ગોશાળા પણ ક્ષણમાત્ર નિ`મન કરીને ( ત્યાં રહીને ) રાષવડે અને માનવડે દીર્ઘ અને ઉષ્ણ નિ:શ્વાસ નાખતા, દાઢીના કેશનુ' લુચન કરતા, હાથને કપાવતા, પગવડે ભૂમિને કુટતા તથા શરીરમાં પ્રસરતા દુઃસદ્ધ તેોલેશ્યાના દાહના વશે કરીને ‘હા ! હા ! હું હશુાઇ ગયા ’ એમ વારવાર ખેલતેા, કાર્યો કર્યા વિના જ ભગવાનની સમીપથી નીકળીને પેાતાને સ્થાને ગયા. પછી જગદ્ગુરુએ !હ્યું કે- હું સાધુએ ! આ ગોશાળાએ મારા વધને માટે જે તેજ કાઢ્યું હતું, તે તેજ સ્પંગ, વગ, મગધ, મલય, માલવ, અચ્છ, વચ્છ, કેાચ્છ, પાટ, લાટ, વિજ, માસી, કાશી, કેશલ, અવાડુ અને સુભુત્તર નામના સેાળ દેશોને ઉખેડી નાંખવામાં અને તેને સ્મરાશિ કરવામાં સમ હતું.” આ પ્રમાણે ભગવાનના કહેવાથી સર્વ સાધુએ હૃદયમાં વિસ્મય પામ્યા.
હવે તે ગેાશાળા જેના કાટરમાં અગ્નિ નાંખેલેા હાય એવા વૃક્ષની જેમ ખળતા, કાઇ પણ ઠેકાણે પ્રીતિને નહીં પામતા, તે દાહની શાંતિને માટે હાથમાં રાખેલા પાત્રવડે મદિરાપાન કરતા, તે મદિરાના વથી ઉત્પન્ન થયેલા મદ( કેક્ )વડે વાર વાર ગાયન કરતા, વારંવાર નૃત્ય કરતા, વારંવાર હાલાહલા નામની કુંભારણને બે હાથ જોડવાપૂર્વક પ્રણામ કરતા અને વાસણ બનાવવા માટે કુટેલી માટીની પાસે ધારણ કરેલા ( મૂકેલા ) ઠંડા ૧ વૈશંપાયન.
૧૩
