________________
અષ્ટમ પ્રસ્તાવ-પ્રથમ અણુવ્રતે હરિવર્મ કથા.
૪૪૧ - આવાં વચન બેલીને નગરજને પિતાપિતાને ઘેર ગયા. પછી દત્તે પણ તેને શરીરસત્કાર વિગેરે વિધિ કર્યો.
આ પ્રમાણે તે નંદને મારી નાખ્યા પછી કુવિકલ્પને નાશ થવાથી તે દત્ત બ્રાહ્મણ પિતાની ભાર્યાની સાથે વિઘની શંકા રહિતપણે વિષયના સુખને અનુભવતે કાળ નિર્ગમન કરવા લાગ્યા. એકદા વર્ષાઋતુમાં તે ભાર્યા સહિત ઝરૂખામાં બેઠે હતું, અને જળધારાને સમૂહ પડવાથી મને હર દેખાતા આકાશતળને જેતે હતું તેવામાં એકદમ તડતડ શબ્દથી ભયંકર અને અગ્નિકણીયાના સમૂહવડે દિશામંડળને દેદીપ્યમાન કરતી વીજળી તેના મસ્તક પર પડી. તેથી ઘાસના પૂળાની જેમ તે દત્ત બની ગયું અને મરીને ત્રીજી નરકપૃથવીમાં સાત સાગરોપમના આયુષ્યવાળે નારકી થયું. ત્યાં નિરંતર બળવું, કુંભીમાં પાકવું, શામલિવૃક્ષની શાખા ઉપર ચડવું, કરવતવડે કપાવું, વૈતરણી નદીમાં તણવું અને મુદ્દગરવડે ચૂર્ણ થવું-એ વિગેરે અનેક તીક્ષણ દુઃખેને નિરંતર અનુભવીને, આયુષ્યને ક્ષય થયે ત્યારે ત્યાંથી નીકળીને મસ્ય, કાચ, પક્ષી, સર્પ વિગેરે તિર્યંચ નિમાં ઉત્પન્ન થયું. તેમાં પણ ચિરકાળ ભમીને, વારંવાર નરકાદિકમાં ઉત્પન્ન થઈને કેઈક પ્રકારે કર્મનું હલકાપણું થવાથી એક અનાર્ય કુળમાં પુત્ર પણે ઉત્પન્ન થયું. તેનું મંગળક એવું નામ પાડયું. ત્યાં જે દિવસે તે જન્મ્યા તે જ દિવસથી આરંભીને તે કુળમાં વિવિધ પ્રકારના રોગોની પીડા ઉત્પન્ન થઈ અને વિવિધ પ્રકારના અનર્થો ઉત્પન્ન થયા. ત્યારે તે માતા-પિતાએ વિચાર્યું કે-“ અહો ! આ આપણે પુત્ર દુષ્ટ લક્ષણવાળે છે તેથી જેટલામાં તે અકાળે જ આપણને મરણ ન આપે ત્યાં સુધીમાં છાની રીતે જ તેને અરણ્યમાં લઈ જઈને મૂકી દઈએ. આપણે જીવતા હશું તે બીજા પુત્ર થશે, પરંતુ આ સપને વૃદિધ પમાડવાથી શું ફળ?” આ પ્રમાણે વિચારીને એક વર્ષની વયવાળા તે પુત્રને એક જંગલમાં મૂકી દીધું. તેવામાં તે જ પ્રદેશમાં એક શિવ નામને સાર્થવાહ આવે. તેણે તે બાળકને જે, દયાએ કરીને ગ્રહણ કર્યો અને વૃધ્ધિ પમાડ્યો. એકદા તેના કર્મના પ્રભાવે કરીને તે સાર્થવાહ ધન અને સ્વજન સહિત કાળક્ષેપ વિના (શીધ્રપણે) જ ક્ષય પામે ત્યારે તે છોકરો ભિક્ષાવૃત્તિથી પોતાના આત્માનું પોષણ કરતે અનુક્રમે યુવાવસ્થાને પામ્યા. એકદા વસંત માસમાં ઉત્તમ વેષવડે મનહર પુરલેકેને વિલાસ કરતા જોઈને તેણે વિચાર્યું કે“અહો! ખરેખર હું મહાપાપી છું. અન્યથા મનુષ્યપણું સરખું છતાં આ
