________________
શ્રા મહાવીરચરિત્ર,
સર્પ મૂકેલા દેદીપ્યમાન ટ્રૂત્કારરૂપી અગ્નિની જવાળાના કરવા સહેલા છે, અને ઉત્કટ ધનુષ્યથી મૂકેલા તીક્ષ્ણ માણેાને સહન કરવા સહેલા છે, પરંતુ નિર્દેય કામદેવના ભાવથી મિશ્ર કન્યાના કમળના પાંદડા જેવા લાંબા નેત્રના વિક્ષેાભ સહન કરી શકાય તેવા નથી. હું માનું છું. કે આના રૂપથી લજ્જા પામેલી રતિ,રંભા, લક્ષ્મી, તિલેાત્તમા વિગેરે દેવાંગનાએ કયાંય પણ દેખાતી નથી. જો આ કન્યાને હું પ્રાપ્ત ન કરું' તે। મારું જ્ઞાન, ધ્યાન, શાસ્ત્રની કુશળતા અને દેવપૂજા વિગેરે સર્વ નિષ્ફળ છે. માત્ર કાઇ પણ ઉપાયથી આના સંગમ થયા છતાં પણ જો ક્રિષ્યના વશથી સર્વત્ર મારા અવર્ણવાદ ( અપયશ ) વિસ્તાર પામે તે તેને અટકાવવા દુ:સહુ છે. અથવા તા આ ચિંતાએ કરીને શું ? કેમકે હિર, હર, બ્રહ્મા, વસિષ્ઠ, જમદગ્નિ, ચાર અને દુર્વાસા વગેરે દેવા અને ઋષિએ પણ પહેલાં જો સ્ત્રીઓના વચનના નિર્દેશ કરનારા થયા હતા, તે સામાન્ય ધર્મને પામેલા અમારી જેવા મુનિજનને તેમાં શી લજ્જા અને શી નિંદા ? તેથી કરીને વિકલ્પવડે સર્યું. તે પ્રકારે કાંઈ પણ કરુ` કે જે પ્રકારે આની સાથે સંગમ થાય. ” આ પ્રમાણે નિશ્ચય કરીને તે ગભીરભાવને પામ્યા.
૪૨
સમૂહ સહુન સમૂહ પણ થયેલા આ
પછી તે પેાતાના આકારના સંવર કરીને ( ગુપ્ત કરીને ) જે પ્રમાણે ઈચ્છા હતી તે પ્રમાણે ભાજન કરવા લાગ્યા. ત્યારપછી તત્કાળ વિકાસ પામેલા કામદેવરૂપી ગુરુના ઉપદેશના વશથી જ જાણે હાય તેમ તેને બુદ્ધિ ઉત્પન્ન થઇ કે—“ આ શ્રેષ્ઠીને હું છેતરું કે જેથી નિંદા રહિત આના લાભ મને થાય. ” એમ વિચારીને શ્રેષ્ઠી જીએ ( જાણે ) તેમ દુઃસહુ દુઃખના આવેશને સૂચન કરનારા લાંબે સીત્કાર તેણે મૂકયા. તે સભ્રમ સહિત શ્રેષ્ઠીએ જોયા. ક્ષણ વાર ગયા પછી ફરીથી પણ બે ત્રણ વાર પૂર્વના ક્રમે કરીને ( પ્રથમની જેમ) પ્રગટ થયેલા રુંવાડાના રામાંચથી ભરેલ અને પેાતાના મુખના ભગવડે દેદીપ્યમાન એવા સીત્કાર મૂકયા. ત્યારે “અહા ! કાંઇક મેટું અનિષ્ટ આવી પડશે. ” એમ વિચારતા શ્રેષ્ઠી જેટલામાં રહ્યો છે તેટલામાં તે મુનિ મુખશુદ્ધિ કરીને ભાજનમડપમાંથી ઉઠ્યો અને ખીજે ઠેકાણે બેઠા. શ્રેષ્ઠી પણુ બાકીનું કાર્ય કરીને તેની સમીપે પગમાં પડ્યો અને બે હાથ જોડી કહેવા લાગ્યા કે–“ હૈ કરીને કહેા કે શા માટે ભાજન કરતા તમે ત્રણ વાર જાણે
આન્યા. તેના
૧ મનમાં ગંભીરતાને ધારણ કરી.
પૂજય ! પ્રસાદ દુઃસહુ દુઃખના
